Aula Promoties binnen tougankelk veur elk en ain. Ien Universiteitskraant staait dat Teun Jan Zanen promoveren zel. Doar goa k hen op dizze frizze dag. Eerste snijklokjes en winteraconieten bluien. Der ligt nog wat snijproeksel. Ien Academiegebaauw komt aine groep te aula oet en aander mout wachten. t Is zowied.
28 februari 2009
Nieuwsbrief 64 Volk kin n plekje zuiken en krigt n exemploar van
Het landsdeel Noord
proefschrift. Vergees. Tuddel is “Actie, Actie, Actie”. Ien UK wer dat mit
De Friese CDA-Gedeputeerde Sjoerd Galema heeft de vorige Nieuwsbrief van de Partij
n k schreven. Aan komma’s is te zain dat woorden
voor het Noorden gelezen. Dat kan haast niet anders (zie het hiernaast afgedrukte
aanhoald binnen. Nog meer minsen. Bouken
knipsel uit de Leeuwarder Courant van 11 februari jl.). Zijn stelling is, dat de
binnen op.
gemeentelijke herindelingen in de diverse provincies leiden tot grote, sterke gemeentes,
Wie goan stoan. t Illustere gezelschap is op komst.
die best ook wat taken van de provincies over kunnen nemen. En, stelt hij, als dat het
Toga aan. Baret op. Zanen wordt ien aula brocht
geval is moeten we ook praten over een verdergaande samenwerking tussen provincies.
mit zien paranimfen. Hai wordt komplimenteerd
In het Noorden gaat dat dan om het als Fryslân, Groningen en Drenthe smeden van een
mit t òfronden van zien omvangrieke waark. Din
hechte eenheid. Dat dan gevormde Landsdeel Noord kan dan op zijn beurt een flink
moet hai hom verweren tegen wat opponenten der
aantal taken overnemen van Den Haag.
wel of nait ien lezen hemmen. Prof oet Nijmegen
Meer autonomie voor deze noordelijke regio!
dij oorspronkelk oet Drenthe komt zegt dat
Als Galema onze Nieuwsbrief niet
ervoaringen van Zanen nait sporen mit zienent:
gelezen heeft, dat kan natuurlijk, maar
gelden koncluzies ien socioal opzicht wel veur
dan betekenen deze uitingen dat de
Drenthe? n Aander zegt dat Zanen slachtovver
tijd voor de realisatie van onze ideeën
worden is van Fré Meis-effect. Heur ik: CPN
begint te rijpen.
agitator? t Gaait er ook nog even om dat veur Vraizen noordenschap belangrieker is as
Het Dagblad van het Noorden pikte
nederlandschap. Veur Grunnegers en Drenten is t
het bovenstaande bericht ook op en
net andersom. Weer n aandere prof zegt dat as
goot het in de vorm van een stelling:
echte Vrais t vrais wezen hom boven t nederlander
Groningen, Friesland en Drenthe
wezen gaait, mor dat e doar nait over ien diskuzzie
moeten zich aaneensluiten tot één
wil. Vroag en antwoord wizzeln kanner òf.
provincie. Deze stelling werd
Mevraauw de rector regelt dat.
voorgelegd aan de lezers van het
Pedel ropt: Hora finita. Beroad.
Dagblad van het Noorden. Bijna 2000 lezers lieten hun mening weten. 55%
k Bloadje t bouk deur. Ploatje van Sicco Mansholt
was het er niet mee eens, 45 % wel.
en Sake van der Ploeg. Ain van vakbeweging ien
Al eerder hield het Dagblad
verzet op Vismaart. Anecdote over Fedde Schurer.
vergelijkbare enquêtes. De aanhang
Onderzuik, hypotheses, indicatoren, rapportsievers,
voor ons gedachtegoed (Landsdeel
tabellen, wat aal nait. Speurwaark veur dit
Noord, noordelijk parlement, meer
tiedsbeeld van vakbeweging ien t Noorden is nait
autonomie voor Noord-Nederland)
makkelk om te lezen, wel grondeg doan. Het Zanen
schommelt daarbij telkens tussen de
ien t veuren vroagen onder ogen kregen? Zol t nog
45% en 55%. Voorwaar, onder
mis goan? Dat ze zeggen: nee, mien jong, zo kin t
gunstige condities zouden we best
nait? t Is goud goan. Doctoroat ien Roemtelke
zomaar een flinke verkiezingswinst
Waitenschappen wordt hom verlaind.
kunnen behalen. Wat daartoe nog
Blied en groots let hai diploma zain.
nodig is, is een vergroot ledenbestand.
Bordes is nat. t Het regend. Lucht trekt schoon. t Wordt n kolle naacht.
Siet Bootsman
Helpt u mee? ISSN 1572-1132
2 - politiek commentaar
Nieuwsbrief 64 februari 2009
Het Noordelijk parlement in wording Nu sinds de vorige Nieuwsbrief, waarin Berg van Ferwerderadeel mijmerde over de onontkoombaarheid van een discussie over het ontstaan meerdere politici zich over dat onderwerp uitlieten, moeten ook wij uiteraard weer een duit in het zakje doen. Het meest interessant, de afgelopen periode, was de opstelling van de Friese CDA-Gedeputeerde Galema, die meende dat de vorming van een landsdeel Noord op termijn van een jaar of vijf onontkoombaar is. Hij werd alras bijgevallen door de burgemeester van Smallingerland (Drachten), Bert Middel. Ook die is in deze heel duidelijk. Het nieuwste geluid komt uit Drenthe, waar een viertal Statenfracties, waaronder het CDA, zich vierkant uitspreken voor de vorming van een landsdeel Noord. Zij storen zich in hoge mate aan de ruzietjes tussen Groningen en Fryslân over het krijgen, dan wel verliezen
Hendrik ten Hoeve, mijn senator
een referendum voorbereiden, bijvoorbeeld
lacht zich rot. Verdeel en
bij gelegenheid van de Statenverkiezingen
heers is weer troef in het
van 2011. De bevolking zou zich dan over
Noorden, tot ergernis ook
de instelling van zo’n nieuwe regio moeten
van het CDA-Kamerlid
kunnen uitspreken.
Atsma. Maar, wat het idee
burgemeester Wil van den
van een landsdeel Noord,
van rijksdiensten. Het rijk
van de vorming van één
Wellicht blijven de provincies nog wel
sterke regio Noord-
bestaan als het om zaken als taal,
Nederland betreft staan we
onderwijs en cultuur gaat, maar op
als Partij voor het Noorden
terreinen als water, regionaal sociaal-
niet meer alleen. In
economisch beleid, de infrastructuur, de
Friesland en in Drenthe hebben we in
landbouw, de ruimtelijke ordening en de
andere partijen langzamerhand echte
openbare orde, om eens wat te noemen,
medestanders. En in Groningen heeft nu
kunnen dan in het verband van de regio
ook D66 zich uitgesproken voor één regio
Noord-Nederland geregeld worden.
Noord-Nederland. Ook wij, of juist wij, willen ons steentje Okay, laat het zo zijn dat over een jaar of
aan de noodzakelijke discussies bijdragen.
vijf er een regio Noord-Nederland
Daarom beleggen wij dit voorjaar (op 5,6
ontstaat. Dan moeten er twee dingen
en 7 juni) een conferentie over deze
geregeld zijn: het besluit over welke taken
onderwerpen. Wij moeten, ook in een
vanuit Den Haag zullen zijn over geheveld
publieke discussie, een onderhandelings-
naar dit nieuwe bestuursniveau, moet zijn
positie ten opzichte van de rijksoverheid
genomen en de parlementaire controle
opbouwen. En geheel Noord-Nederland
daarover, in de vorm van een noordelijk
moet zich in zo’n opstelling kunnen vinden
parlement, moet zijn geregeld .
en er ook warm voor lopen.
Misschien moeten we toewerken aan een
Er is werk aan de winkel!
constitutionele vergadering van een Noordelijk parlement in oprichting (à la het Algemeen Bestuur van het SNN) en
Dus: reserveer in elk geval 5, 6 en 7 juni a.s.!
een interessant debat over de relatie FNP-
bevorderen en toejuichen van een
Partij voor het Noorden. Immers als de Partij
versterking van het landsdeel-Noord)
En wat lees ik daar in het laatste nummer
voor het Noorden de noordelijke schaal
nadrukkelijk aanwezig. Maar uiteindelijk
van Locomotie (36)? (De senator is zelf aan
prefereert als de ‘grotere schaal’ dan vroeger
stond dat een eventuele samenwerking niet
het woord):
(dus dan de afzonderlijke noordelijke
in de weg. Hoewel… de samenwerking
"Eind 2008 woon ik", zo schrijft hij in zijn
provincies) en tegelijkertijd grotere
knapte toen toch om wat onverklaarbare
‘Dagboek Senator’, "de jubileumbijeenkomst
bevoegdheden bepleit voor dat in te richten
redenen dan ook af.
van de Rabobank Friese Wouden/Lauwers-
landsdeel Noord, dan gaat dat om een
meer bij. Een gelegenheid om te laten horen, nieuwe organisatievorm, die flink wat
De formuleringen die Hendrik ten Hoeve nu
dat wij als OSF niet wereldvreemd zijn en
dichter bij de mensen ligt dan Den Haag en
gebruikt - stel dat ze zouden komen uit de
dus best in de gaten hebben dat bepaalde
Brussel vandaag.
hoek van het bestuur van de FNP - geven, wat een innige samenwerking van FNP en
dingen op een grotere schaal moeten dan vroeger, maar dat wij toch eigenlijk een
In de programmacommissie van FNP en
Partij voor het Noorden betreft, toch enige
voorkeur hebben voor organisatievormen
Partij voor het Noorden twee jaar terug
hoop voor de toekomst.
die zo dicht mogelijk bij de mensen blijven.”
bleek die verschillende optiek (altijd zoekend
Tja, vervang “OSF” door “FNP” en er ontstaat
naar het belang van Fryslân tegenover het
Teun Jan Zanen
De (krediet)crisis
Nieuwsbrief 64 februari 2009
noordelijke politiek - 3
De in de Sociaal-Economische Raad
overschaduwd door enkele belangrijke risico's.
Noord-Nederland verenigde werkgevers, werknemers en onafhankelijke
Als politieke partij in en voor Noord-
deskundigen hebben een verkenning laten
Nederland moet de Partij voor het
uitvoeren naar de mogelijke invloed van
Noorden onder ogen zien of en zo ja
de kredietcrisis op de economie van
hoe de kredietcrisis in onze eigen regio
Noord-Nederland. Wij geven hun
uitpakt.
conclusie hieronder weer. Reacties op deze beschouwing ter plaatsing in de volgende Nieuwsbrief zijn van harte welkom (maximaal 175 woorden). Conclusies SER-Noord-Nederland inzake de relatie noordelijke economie en de (krediet) crisis: In het zicht van de kredietcrisis en de verwachte recessie is de algemene uitgangspositie van Noord-Nederland relatief gesproken niet ongunstig. De consumptie zal naar verwachting niet harder door de economische neergang worden getroffen dan elders in Nederland, de export houdt zich door de
Ik bedoel niet zozeer de verdampende
pakketsamenstelling en door de regionale
vermogens van zorginstellingen of
focus waarschijnlijk relatief goed
beursspeculanten, maar meer de
staande, relatief omvangrijke publieke
economische recessie of misschien wel
middelen zijn reeds voor de kredietcrisis
depressie zoals die momenteel bezig is
toegezegd, en in de sfeer van de
zich te ontvouwen.
voorgenomen investeringen is historisch
Wat is er aan de hand? Twintig jaar na
gezien sprake van een piek.
de val van de Berlijnse muur, toen de opmaat voor het ineenstorten van de
Het bovenstaande relatief gunstige beeld
Sovjet Unie, zakt op zijn beurt het
in ongunstige tijden wordt echter
Eerder toegezegde publieke middelen zouden toch weer onder invloed van de recessie en de verslechterende overheidsfinanciën ter discussie kunnen worden gesteld, bijvoorbeeld op grond van het argument dat in Noord-Nederland sprake is van onvoldoende absorptie-capaciteit en onvoldoende goede projecten. Ook kunnen bureaucratische of andere obstakels de tijdige activering van steunkaders vertragen en/of kunnen bottlenecks ontstaan doordat de aanvullende private financiering niet of niet tijdig kan worden geactiveerd. - De investeringspiek hangt qua omvang sterk af van een relatief klein aantal spelers. Mochten één of enkelen daarvan door de kredietcrisis besluiten hun plannen te vertragen of zelfs af te blazen, dan heeft dit relatief sterke economische gevolgen voor de regio. - Driekwart van de werkgelegenheid in NoordNederland vindt plaats bij het MKB. Dit segment heeft over het algemeen moeilijk toegang tot de steunkaders en zal mede daardoor minder profiteren van de steeds meer op innovatie en vergroening gerichte steun, inclusief de eventuele extra steunmogelijkheden vanwege de kredietcrisis. Het is daarom naar de mening van SER-NN van groot belang de innovatiekracht van het MKB te versterken en daarbij aan te sluiten bij de erkende 'Pieken' van de Noord-Nederlandse economie.” Teun Jan Zanen
Amerikaanse kapitalisme zuchtend ineen. Twintig jaar geleden kraaiden de koude oorlog-adepten de absolute
Een flinke politica, die stevig tegen haar domme regionale
was er sprake van het einde van de
Sharon Dijksma burgemeester? AUB niet!
geschiedenis. (Fukuyama). Maar wat
Bram Hulzebos legt in het Dagblad van zaterdag 21 februari zes Hoe deed ze dat? Eenvoudig, door samen met Pieter Hofstra van
blijkt, we zijn weer in 1929 beland en
mogelijke kandidaten langs het profiel dat de gemeenteraad
de VVD een motie in te dienen waarin het toenmalige Kabinet
de crisis is net zo oncontroleerbaar als
heeft gemaakt voor de nieuwe burgemeester van Groningen.
werd verzocht om de geplande prijsvraag voor de
toen. De vraag is of de veranderde
Op nummer één van het lijstje van Hulzebos staat Sharon
uitvoering van de Zuiderzeelijn niet uit te schrijven. In plaats
verhoudingen in Europa (Europese
Dijksma. Vrouw, komeetachtige loopbaan binnen de PvdA,
daarvan, zo vonden Dijksma en Hofstra, moest die Zuiderzeelijn
Unie) leiden tot een echt
bakken met affiniteit voor het Noorden. De commissie moet met eerst nog maar eens goed bekeken worden door de commissie-
gecoördineerde aanpak, waarin niet
een goed verhaal komen om haar af te wijzen. Aldus Hulzebos.
Duivesteijn. Dat was de commissie die toen net was ingesteld om
weggevlucht wordt in protectionisme
Wel, dat goede verhaal valt gemakkelijk te vertellen. Dijksma is
het debakel van de Betuwelijn te onderzoeken. Het Zuiderzeelijn-
en nationalisme.
namelijk het prototype van de ambitieuze jongere die de regio
rapport van Duivesteijn deugde van geen kant, zoals ik in het
enkel gebruikt als springplank voor een landelijke politieke
tijdschrift Rooilijn in oktober 2005 aantoonde, maar het resultaat
Op dit moment is het verheugend, dat
carrière. Die "bakken met affiniteit" voor de regio worden
was er niet anders om. GEEN Zuiderzeelijn.
alle lagere overheden trachten een
vergeten zo gauw als zulke carrière politici de regio de
Voor een nieuwe burgemeester van Groningen lijkt mij de keuze
bijdrage te leveren aan het opvangen
letterlijke rug hebben toegekeerd. Dat bleek bij Dijksma het
ook duidelijk. GEEN politici uit de landelijke politieke partijen
van de gevolgen van de dreigende
meest duidelijk toen zij in 2004 eigenhandig de Zuiderzeelijn
voor wie de regio niet meer is dan de springplank of de duikplank
economische recessie.
om zeep hielp.
van hun landelijke loopbaan.
overwinning van dat kapitalisme. Zelfs
achterban in durfde gaan. Aldus haar Randstedelijke tweede kamer collega's.
Jan Oosterhaven
4 - ruimte POP II: Het tweede Provinciaal omgevingsplan van Drenthe
Nieuwsbrief 64 februari 2009 een wederkerige relatie met een dynamisch
plant (biodiversiteit).
maatschappelijk proces!
- Een milieukwaliteit die uitgaat van de huidige Drentse milieukwaliteit en die mogelijkheden
Na de aandacht in vorige nummers overr het
De Provincie heeft in POP II op een aantal punten
benut om deze te verbeteren.
ruimtelijke ordeningsbeleid van Friesland en
de vrijheid vergroot in de wijze waarop zijzelf,
- Het beschermen en zo mogelijk verbeteren van
Groningen, dan nu een artikel over het tweede
gemeentes en waterschappen hun doelen willen
het nachtelijk duister.
Provinciaal omgevingsplan van Drenthe (POP II).
bereiken.
- Een zuinig gebruik van de ruimte.
Een voorbeeld daarvan is het Gemeentelijk
- Een zuinig gebruik van de grondstoffen,
Op 7 juli 2008 hebben de provinciale Staten van
Woonplan.
waaronder energie op basis van preventieve,
Drenthe POP II vastgesteld voor de periode
Beleid afstemmen op regio- of stroomgebied-visies
duurzame bronnen, hergebruik en efficiente
2010–2015 met daarin een visie op de gewenste
geeft nog wel wat problemen.
benutting. - Een kwaliteit van de bebouwde omgeving, mede
ontwikkelingen voor Drenthe tot 2030. POP II wil meer dan POP I een basis en een
De regionale samenwerkingsverbanden,
op basis van de principes van duurzaam
ontwikkelingskader zijn voor uitvoerings-
waarbinnen afspraken worden gemaakt, ontberen
(stede)bouwen, gericht op ontwikkeling en
programmering.
nog een wettelijke grondslag. Ze krijgen pas een
vernieuwing.
Burgers moeten een veel bepalender rol krijgen als
wettelijke status na een “vertaling” in het POP en
- Een verkeersinfrastructuur die uitgaat van de
het gaat om de ruimtelijke inrichting en de
binding na doorvertaling in bestemmings- en
behoefte aan mobiliteit, met als randvoorwaarden
spreiding van voorzieningen in de directe omgeving.
waterbeheersplannen.
bereikbaarheid, veiligheid en leefbaarheid.
Bestond er naast POP I nog een Provinciaal
Ook in regioverband ontbreken er nog wettelijke
- Voldoende bedrijventerreinen, waarop bedrijven
Verkeers- en Vervoersplan (PVVP), in POP II is dat
inspraakmogelijkheden voor burgers en
actief invulling geven aan parkmanagement.
beleid geïntegreerd.
organisaties. In regioverband gemaakte afspraken
- Woongebieden, afgestemd op de behoefte en
komen dus meestal terecht in het POP.
geconcentreerd in de stedelijke gebieden. - Ondersteuning en instandhouding van de
De Provincie wil ook bevorderen dat de samenwerking met andere overheden en diverse
Duurzaamheid is centraal uitgangspunt in POP II .
aanwezige zorgstructuur.
doelgroepen bij het realiseren van beleid wordt
Enerzijds in het tot stand brengen van
- Een aantrekkelijk en doelmatig ingericht
uitgebouwd. Men wil inspelen op de directe
ontwikkeling en anderzijds in de handhaving en
landelijk gebied op basis van watersystemen,
problemen en de beleving van burgers.
vergroting van de kwaliteiten van Drenthe.
samenhang tussen stedelijk en landelijk gebied en cultuurhistorische kenmerken.
Sectorale beleidsvelden worden doorbroken om sector overstijgende of geïntegreerde bestuurlijke
Afgeleide doelstellingen hiervan zijn:
- Een gezonde, grondgebonden agrarische sector
afwegingen te kunnen maken voor een concreet
- Een goed leefmilieu, een sociale kwaliteit en een
op basis van verweving of scheiding op maat.
onderdeel van de fysieke leefomgeving.
duurzame economische groei; zowel op elk van
- Incidentele wateroverlast wordt beperkt tot een
Economische, sociaal-maatschappelijke en sociaal-
deze terreinen afzonderlijk, als in onderlinge
maatschappelijk aanvaardbaar niveau.
culturele aspecten worden zo met elkaar verbonden.
samenhang.
- Een kwalitatief sterke en herkenbare sector
Inbreng van duurzaamheid, participatie,
- Een omgevingskwaliteit die is gebaseerd op eisen
recreatie en toerisme.
belevingswaarde en omgevingskwaliteit betekent
vanuit gezondheid, veiligheid, milieu, welzijn en
- Een transparante, integrale uitvoering van het
dat het uitdrukkelijk ook gaat
sociale rechtvaardigheid.
provinciale beleid op basis van programmering en
om het gebruik, de beleving, het beheer en de
- Het centraal staan van het behoud en de
samenwerking en een daarbij passend
mogelijkheden van de fysieke omgeving: kwaliteit in
ontwikkeling van een evenwichtig en duurzaam
instrumentarium.
milieu als levensvoorwaarde voor mens, dier en
Geesje Vos-Baas
Wij kwamen op de prima georganiseerde Dag van
Als sprekers traden ook op LTO-Noord-voorzitter
LTO Noord in Zuidhorn op 25 februari toch ook
Hilbrand Sinnema, gedeputeerde Douwe Hollenga
actieve jonge boeren tegen. Ze deden veel aan
en Frans Debets. We beluisterden Debets onlangs
De zaal zat vol, maar toch miste Lineke Smit veel
innovatie. Zo had Johannes v.d. Meer flink
ook tijdens 'Food versus fuel', georganiseerd door
haar bekende boeren. En ook een LTO-bestuurslid
geïnvesteerd in mestvergisting. Maar ook oudere
het COS Groningen. Hij is landbouwdeskundige en
bleek niet happy. Tijdens de stamppotmaaltijd
agrariërs hadden het juiste ondernemersbloed om
projectleider van Bio Energie Noord.
klaagde hij over de geringe opkomst van de
nieuwe technieken te ontwikkelen. Ze toonden
Richard Klunder (RTV-Noord) interviewde de
jongeren. Die denken dat 'de LTO alles altijd wel
hun projecten, zoals een proefboerderij te
ondernemers en juryvoorzitter Riek v.d. Harst
voor ze zal regelen'. Zelf was hij 40 jaar geleden uit
Valthermond en het project 'Energie in de
(Rabobank) reikte de Stimuleringsprijs 2009 uit aan
Brabant naar het Noorden verhuisd om een
Graanrepubliek' te Finsterwolde. Graan blijkt een
de gebroeders Dankers. Lineke en ik namen aan
veehoudersbedrijf op te zetten. Dat lukte. Maar hij
heel rendabele en CO2-neutrale manier om
deze dag deel als vertegenwoordigers van
begreep de trend van schaalvergroting naar mega-
energie te winnen. Zo kan graan, dat niet zo
Betaalbaar Water, maar ook van de Partij voor het
bedrijven niet. Hij had 70 koeien en kon daar met
geschikt is voor consumptie vanwege
Noorden. Lineke gaf de organisatie nog een nuttige
zijn gezin van leven. Wat wilde je nog meer?
mycotoxinen, toch meerwaarde krijgen.
tip voor een volgende Dag van LTO-Noord .
"Groene energie uit Groningen' op Dag van LTO Noord
Tjeerd Oliemans
Nieuwsbrief 64 februari 2009 Rinnooy Kan verwacht in de toekomst sterk verminderd krediet genererend financieel stelsel
cultuur en samenleving - 5
Agnes Jongerius (FNV) liet zich wel zien
volstrekt te optimistische aannames waren
in Davos. Als schuldige aan de crisis
uitgegaan. De theoretische waarschijnlijkheids-
wees Rinnooy Kan de overspannen
verdelingen betreffende risico's klopten in de
woningmarkt in de USA aan. Die leverde
praktijk van geen kant. Dus: nieuwe modellen
slechte hypotheken op.
opstellen! Dat betekent dat toekomstige bancaire
Deze werden vervolgens
toezichthouders als de crisis voorbij is veel
verpakt en nog eens
minder 'toxic assets' (= slechte activa) op de
verpakt in
balans zullen tolereren. Bovendien zullen ze veel
ondoorzichtige
beter in de materie moeten zijn ingevoerd dan de
derivaten, die
huidige falende generatie.
buitengewoon
Kortom: de kredietverleningscapaciteit zal veel
kwetsbaar bleken.
minder worden dan tot voor kort en het
Rinnooy Kan gaf toe,
financieel stelsel wordt minder winstgevend
dat hij ook zelf de
en kredietgenererend.
Volkskrant-hoofdredacteur Pieter
ineenstorting van dit financiële
Dit zal ongetwijfeld overal gevolgen hebben voor
Broertjes interviewde Alexander Rinnooy
kaartenhuis niet had zien aankomen.
de economische activiteit.
Kan (r) op 8 februari 2009 in De Rode
Volgens hem had niemand 't voorzien.
Daarom denk ik dat deze wereldwijde recessie de
Hoed te Amsterdam.
Deze laatste bewering, die je vaak hoort,
opmaat zal blijken voor een veeljarige depressie
is natuurlijk onzin. Al jaren geleden
(het D-woord!). Dat lijkt volgens sommigen ook
Na inleidende woorden over de tientallen
waren er duidelijke signalen, voor wie
in lijn met voorspellingen van Nicolai Kondrátieff
nevenfuncties en de culturele voorkeuren
daar oog voor had, die wezen op de
(1892-1938), een Russische econoom, die als
van Rinnooy Kan (Concertgebouworkest:
ontwikkeling van een enorme financieel-
tallozen met hem het slachtoffer werd van de
beste orkest in beste zaal ter wereld) pleitte
economische vulkaanuitbarsting in de
stalinistische terreur. Hij gebruikte de vier
de voorzitter van de Sociaal-Economische
nabije toekomst. Om een voorbeeld te
jaargetijden als metafoor voor langgolvende
Raad voor 't vaker switchen van de private
noemen: een Nederlands bedrijf brengt
economische cycli: nu zou het 'winter' zijn.
naar de publieke sector en omgekeerd.
al jaren nauwkeurig de woningmarkt en
Zeker, de geschiedenis herhaalt zich nooit precies
Maar het bedrijfsleven is niet gewend aan
de (slechte) hypotheken in de USA in
hetzelfde omdat de variabelen nooit precies
de trage besluitvorming in de publieke
beeld d.m.v. een omvangrijke databank.
hetzelfde zijn en ook het psychologische klimaat
sector. Dat maakt overstappen lastig.
Maar hun waarschuwingen – en ze
een zeer grote rol speelt ('self-fulfilling
Rinnooy Kan heeft daar zelf geen moeite
waren de enigen niet – vonden geen
prophecy'). Maar er zijn vele parallellen met de
mee, al kost het tijd, want zo werkt de
geloof bij de diverse toezichthouders en
Grote Depressie van de jaren dertig. Ook de
democratie.
managers.
recente cijfers en prognoses van het Centraal
Hoewel niet uitgenodigd voor 'Davos', wist
Voorts was volgens Rinnooy Kan het
Planbureau – voor wat ze waard zijn – wijzen
hij dat de opkomst op dit podium voor de
risicomanagement fundamenteel fout
daar m.i. op.
politiek en het grote bedrijfsleven slecht
geweest doordat de kredietverleners bij
Rinnooy Kan maande de regering tot spoed bij
was geweest en de stemming somber.
de statistische analyse van hun data van
het crisisbeleid zonder een overmaat aan partijpolitiek gekissebis. De grote voorsprong die
12-02-2009
Nederland op andere landen had bij de aanvang van de crisis om het financiële stelsel te redden is inmiddels in hoog tempo verdwenen. Aan de werkgevers en werknemers ligt dat niet, zij werken en overleggen goed samen. (Is er al een nieuw Wassenaar-akkoord in de maak?). De SER-voorzitter adviseerde het kabinet bij het crisisbeleid uit te gaan van drie principes,
Teun Jan Zanen promoveert tot doctor in de Ruimtelijke Wetenschappen
gebaseerd op de 3 T's van Tijdelijk, Tijdig en Trefzeker. Om een beperkt deel van de komende werkloosheidsgolf in de bouw te bestrijden moet er volgens hem veel geïnvesteerd worden in het beter isoleren van woningen en gebouwen. Dat levert bovendien veel energiebesparing op.
Actie! Actie!! Actie!!!
Tjeerd Oliemans
6 - regionale economie Ook Drentse PvdA wil Essent niet verpatsen Het voornemen van de drie noordelijke provincies om aandelen Essent te verkopen aan het Duitse RWE heeft veel stof doen opwaaien. Het standpunt van de PvdA in de Provinciale Staten van Drenthe in deze, verwoord door Hans Hornstra, is voor de Partij voor het Noorden erg interessant. Zij gaan in deze voor een groot gedeelte van dezelfde principes uit als wij. Als sociaal–democratische partij hechten zij eraan dat, wanneer het gaat om voor de bevolking wezenlijke zaken als gezondheidszorg, energie en water, de overheid (deels) zeggenschap heeft en behoudt over de omvang, kwaliteit en prijs. Over belangen en duurzaamheid schrijft Hornstra: In een wereld waar - de schaarste aan energie een van de uitdagingen voor
Voorjaarsconferentie Partij voor het Noorden
Nieuwsbrief 64 februari 2009 onze samenleving vormt, ben ik zo eigenwijs
bij vervreemding geen enkele
om te zeggen dat ik daar nog wel graag (als
zeggenschap meer bij de (regionale)
provincie) enige zeggenschap over wil houden.
overheden berust. Zijn oproep is om te
Wanneer mevrouw Merkel en meneer Poetin
proberen deze mammoettanker te
het niet samen eens kunnen worden* dan willen
stoppen of te keren. Dat zal niet
wij daar als Drenthe graag buiten blijven. Of
meevallen, maar niet geschoten is altijd
wel, het idee dat in de toekomst Berlijn over de
mis. Er kan ook ook nog eens nagedacht
leverzekerheid, de kwaliteit (duurzaam
worden over wellicht betere
opgewekt) en niet te vergeten de prijs wordt
alternatieven. Het is een uitdaging aan de
beslist, staat me geheel niet aan. Laten we maar
politiek om visie om te zetten in beleid.
eens kijken of (analoog aan het vingertje van
In het raamprogramma van de Partij voor
Hans Brinker) we niet zelf het gat in de
het Noorden is veel van het bovenstaande
energieleverantie kunnen opvullen. Het
terug te vinden. Ook is de Partij voor het
verkopen van aandelen aan een bedrijf dat nu
Noorden in haar energiecommissie druk
niet bepaald een “schoon” imago heeft, past
bezig met net formuleren van betere en
niet in het voornemen van de provincie Drenthe
duurzame alternatieven.
om topprioriteit te geven aan het nemen van maatregelen die bijdragen aan het oplossen van
Geesje Vos-Baas
het klimaatprobleem. Hij komt tot de volgende conclusie: Er zijn
* Overigens bood onze geachte minister
weinig echt goede argumenten te verzinnen om
van economische zaken, Maria van der
tot vervreemding over te gaan. Alleen als korte
Hoeven, Essent zomaar te koop aan.
termijn denken de boventoon voert kan men
Aan... Gazprom, nota bene, terwijl op
tot een dergelijke beslissing komen. Er zijn nog
hetzelfde moment Essent nog in
veel te veel vragen over financiën en te weinig
onderhandeling was met RWE. Redactie
garanties voor leverzekerheid. Wel is zeker dat
voor onze ideeën, of liever gezegd, hoe
bed te gaan. De volgende ochtend ontbijt,
communiceren we naar onze kiezers.
wat wandelen en dan wegwezen.
‘s Ochtends zullen er enkele inleiders zijn, ’s
Vrienden en vriendinnen, noteer deze data
Beste partijgenoten. Op vrijdagavond 5
middags gaan we in werkgroepen uiteen en ’s
vast.
juni worden jullie verwacht in de
avonds trachten we een aantal conclusies te
Kom op! We gaan er met z’n allen een
jeugdherberg te Bakkeveen.
trekken. Na uiteraard opnieuw een dampende
mooie bijeenkomst van maken.
Om 19.00 uur staat daar een dampende
maaltijd.
Jullie hoort nog van ons!
Het bestuur
maaltijd voor jullie klaar. En het mooie is, vrouw/man en/of kind(eren) mogen
Na de inhoudelijke afronding kunnen we
ook mee! Ook de mensen die wij als
uiteraard nog flink napraten, alvorens naar
sympathisant beschouwen, dus zij die naast de leden - de digitale Nieuwsbrief ontvangen, zijn van harte uitgenodigd. De ambitie is om met zo’n 40 à 50 mensen bijeen te komen. Na een gezellige avond en een verkwikkende nachtrust maken we ons zaterdags op voor de voorjaarsconferentie. Want daar draait het om. Wij willen met z’n allen eens diepgaand overleggen over de ins en outs van het idee Landsdeel Noord en het idee van een Noordelijk parlement. Wat bedoelen we daar precies mee, wat willen we precies veranderen en hoe krijgen we de noorderlingen enthousiast
Nieuwsbrief 64 februari 2009
Geef de pen door: Eddy Mul
uit de vereniging - 7
van de provincie Groningen een aantal
Veel zaken die worden ingetypt komen net
schriftelijke reacties van instemming en
een beetje anders over dan ze in
herkenning. Daaraan moet ik denken nu ik
werkelijkheid bedoeld zijn. De menselijke
vandaag in de krant lees dat de
stem ontbreekt, de menselijke emotie, de
fractievoorzitter van Groen Links van de
nuance in het gezegde, enz.
gemeente Loppersum de politiek vaarwel
Waarmee ik bedoel te zeggen:
heeft gezegd. Van de Commissaris der
voor de politiek is de computer een
Koningin had deze man een berisping
bijzonder slecht communicatiemiddel.
Enige jaren geleden schreef ik een ingezonden
gekregen omdat hij de herbenoeming van
Voormalig burgemeester Renkema hoor ik
brief in de Ommelander Courant, met als titel:
burgemeester Rodenboog zou hebben
het nog zeggen in de raadszaal van
'De armoede van de computersamenleving'. Ik
geschaad, door 'uit de school te klappen'
Uithuizen: 'Politiek is emotie'. En emotie is
hekelde daarin het dominante en
(via e-mailverkeer E.M.). Exacte details over
wat nu precies bij de computer ontbreekt.
allesbeheersende karakter van de computer en
het gebeurde heb ik niet, maar het is niet
Voor de gevestigde westerse orde is dit aan
internet op vrijwel alle factoren van het leven.
moeilijk in te zien dat zonder intemet-
dovemansoren gezegd. Maar ik ben
Tevens liet ik in dat stukje blijken dat dat
communicatie dit hoogstwaarschijnlijk
gevraagd om iets voor deze rubriek te
overheersende karakter niet normaal is voor
nooit zo gebeurd zou zijn. Je hoeft maar
schrijven en iets over mezelf te vertellen.
het menselijk bestaan. Naast een enkele
één verkeerde zin in te typen en te
Het bovengestelde is nu echt iets van
stilzwijgende minachting over het gestelde,
versturen en je weet nooit waar het blijft
mezelf en zegt ook iets over mezelf.
ontving ik uit verschillende windrichtingen
en wat er gebeurt. Eigenlijk heel wreed.
Eddy Mul
Om dit knagende gevoel van zinloosheid te
Intelligente en sympathieke jonge mensen.
bestrijden is het samen werken aan interessante
Een verademing vergeleken met veel van die
zaken een goed middel.
egocentrische nitwits van de Ikke-Ikke-
De Partij voor het Noorden heeft de traditie
Mede daarom stelde ik voor om onze
generatie. Ze hebben inmiddels net een
om een gezellige Nieuwjaarsbijeenkomst met
Nieuwjaarsbijeenkomst in Buitenpost te houden.
dochter gekregen: Marieke. Proficiat!
stamppotmaaltijd te organiseren. Afwisselend
Ik kende de mooie botanische tuin De Kruidhof
De catering had onze warme maaltijd prima
in Groningen, Drenthe of Fryslân. Belangrijk
al enkele jaren sinds het IJstijdenmuseum hier
verzorgd en we lieten ons die goed smaken.
om de band met de leden te versterken.
gevestigd werd. Teun Jan Zanen en Lineke Smit
Teun Jan Zanen sprak bemoedigende
namen contact op met Jan Kloosterman en De
woorden, een Gronings burgervader waardig!
Want dat is een van de grote problemen van
Kruidhof. Zo kwam alles ondanks enkele (te)
(Hij past ook precies in het profiel).
deze tijd: veel mensen zijn zo druk bezig,
late afmeldingen in orde en op 17 januari zag ik
Mede-redactielid Geesje Vos-Baas was zo
vooral met zichzelf, dat de hele samenleving
weer vele vertrouwde gezichten.
aardig me een lift te geven naar Assen en in
Partij voor het Noorden te gast bij het IJstijdenmuseum in Buitenpost
het nachtelijke duister zagen we nog heel
als los zand uit elkaar valt en zich opsplitst in geïsoleerde éénpersoonseilandjes. Sociale
Jan Kloosterman gaf een interessante
wat van Fryslân.
verbanden gaan verloren.
rondleiding door het IJstijdenmuseum.
Ik had me mijn zestigste verjaardag niet
Hier vond juist een tentoonstelling over de
beter kunnen wensen.
Als ik de enquêtes mag geloven, zijn de
Neanderthalers plaats. Een van de vele soorten
www.ijstijdenmuseum.nl
Nederlanders zo ongeveer het gelukkigste volk
mensachtigen die in de loop van miljoenen
op aarde - op de Noord-Koreanen na, die
jaren darwinistische evolutie zijn uitgestorven.
immers tijdens hun slavenarbeid met een
(Wanneer is Homo sapiens aan de beurt?). Jan,
gelukzalige glimlach om de lippen uit volle
zelf verwoed amateur-archeoloog, spande zich
borst hun Grote Geliefde Leider bezingen.
jarenlang in om het museum te realiseren.
Maar tijdens momenten van eerlijkheid zonder
Inmiddels zijn er al diverse boeiende lezingen
politiek correcte of gewenst geachte
geweest voor de donateurs. De laatste op 15
antwoorden geven veel mensen toe dat ze zich
januari over de grottenkunst in Frankrijk.
Tjeerd Oliemans
'zo verdomd alleen' voelen. Blijkbaar maakt plat materialisme en geestelijke infantiliteit
Teun Jan zette Bram Schuilenga in het zonnetje
zonder visie en idealen, zonder empathie en
en we stuurden de wegens een operatie
wederzijds respect van oprecht meelevende
verhinderde Wolther Kobus een kaart. Rienk
medemensen toch niet echt gelukkig, alle
verlootte een kunstwerk van Nelleke Allersma.
datingsites en andere virtuele instant-
Het kwam terecht bij Hilbert Koetsier en zijn
vriendenkringen op internet ten spijt.
vrouw Sabrina.
Jan Kloosterman, Sabrina Koetsier-Jessen en Marieke
8
Nieuwsbrief 64 februari 2009
Column in het Drents
begunnen. Dat zij een beweging zunder leden wil,
nog meer vergeten hebben en in de
Geheugen
döt mij gien nei. Zij is gien democraat.
ankommende jaoren nog vergeten zullen. Een politicus met zun slecht geheugen he´k niet
Een nei jaor is weer begonnen en daorom wèens
Nog vrumder vin ik dat Verdonk aal ontkend hef
veul vertrouwen in en die vertrouw ik mien
ik joe almaol veul heil en zegen.
dat zij in de jaoren zeuventig lid west had van de
stem niet toou. En der binnen meer mèensken
In ’t olde jaor hew in de politiek weer van alles
PSP, tot eein op batterij kwam met de
die der zo over dèenken want in de peilings zakt
metmaokt. Eein veurval wi’k ies wat van zeggen.
lidmaotschapskaort. Je besluten volgens mij niet
TON aal wieder vort.
In september 2007 wör Rita Verdonk oet de VVD
op een aachternaomiddag om lid worden van een
zet. Zij bleef as Lid Verdonk in de Tweeide
politieke partij. Ik hoop en verwaacht van een
Kaomer zitten en in mei 2008 hef ze heur
politicus dat e daor van teveuren gooud over
beweging Trots Op Nederland (TON) prissenteerd.
naodocht hef. En ik verwaacht ok dat e dat dartig
Eengelijk is dat niet slim democratisch. Aj veur
jaor laoter niet vergeten is.
een bepaolde partij in de Tweeide Kaomer zitten,
Verdonk hef interesse veur de politiek en dan muj
moej holden an wat de meerderheid van joen
annemen daj zuks wel ontholden. En aj al niet
fractie wil en aj dat niet dooun en je worden
ontholden daj lid west hebben van een politieke
deroetzet, kuj mor zo gien neie beweging
partij, dan hol ik mien haart vaast over waj almaol
In Memoriam Op 20 februari jl. overleed onze partijgenote Bien Plenter-Evers, oftewel Mevrouw Plenter. Zij was sinds 2005 weduwe van Jan Derk Plenter. Plenter was onze eerste streektaal columnist onder het pseudoniem Haarm Diek. Hij ontwikkelde door zijn kritisch commentaar mee de huidige opzet van de Nieuwsbrief. Een fijne vent, zeer nauw
Wilm Drent Schrieversronte: namen plaatsen in Stellingwerfs NOORDWOLDE - De Fochtel, Berkoop, Noordwoolde of Hooltpae. Als het aan Ype Dijkstra ligt, staan de plaatsnamen in de Stellingwerven straks ook in de streektaal op de borden. Hij zei dat zaterdag in 't Vlechtwerk in Noordwolde op de nieuwjaars-receptie van de Stellingwarver Schrieversronte. In Elsloo staat de Stellingwerver variant al op de
Hij overleed plotseling. Mevrouw Plenter bleek solidair te zijn, zowel met haar man als met zijn besognes. Zij nam zonder dralen het lidmaatschap van de Partij voor het Noorden van hem over. En aan haar hadden we een enthousiast en actief partijlid. Met een kleine delegatie van de Partij voor het Noorden hebben we de crematie van haar bijgewoond. Jammer dat we van zulke inspirerende mensen afscheid moeten nemen. Anderen zullen de fakkel moeten overnemen.
betrokken bij het streven van de Partij voor het Noorden.
De redactie
borden: Else. „Sa soene we it graach yn alle doarpen ha wolle", zegt Dijkstra, die Friestalig is maar ook de streektaal vloeiend spreekt. „Safier komt it in kear." De Schrieversvoorzitter benadrukt dat het een wens is van de Schrieversronte, geen strijdpunt. „Wy sille net mei spandoeken troch de Stellingwerven fleane. It hoecht net moarn al oars." Maar het zevenhonderdjarig bestaan van de Stellingwerven dat dit jaar wordt gevierd vindt hij een mooie aanleiding de discussie aan te zwengelen.
Leeuwarder Courant, 19 januari 2009
Agenda Colofon
Zo. 1 maart en
Open Ateliers Groningen City
Nieuwsbrief is een maandelijkse uitgave van de Partij voor het Noorden
Zo. 5 april
Nelleke Allersma, Ynskje Penning, Heleen van der Tuin,
om leden en belangstellenden te informeren over gebeurtenissen,
13.00-17.00
Liesbeth Topper (Zie: www.openateliersgroningencity.nl)
Di. 10 mrt.
Informatieavond Partij voor het Noorden
20.00-22.00
'De Dukdalf'
nieuws en andere zaken rondom de partij. Abonnementen € 10 per jaar (voor leden gratis). Redactie:
De Reede 1, Veendam
Tjeerd Oliemans, Geesje Vos-Baas, Jan Jongbloed, Teun Jan Zanen Correspondenten:
Di. 17 mrt.
RuG, Broerstraat 5, Hom of Kuit De Waddenzee
Siet Bootsman, Wilm Drent, Jan Oosterhaven, Eddy Mul
20.00-22.00
(dubbellezing) Han Olff: De ecologische rijkdom van het Wad
Foto's en DTP Tjeerd Oliemans
Bron foto uit crisisjaren: Histotheek
ISSN 1572-1132 Contact:
Vr. 20 mrt.
The Quest for the Lost Roman Legions
15.30-17.00
Discovering the Varus Battlefield (Tony Clunn) Academiegebouw, Broerstraat 5
Di. 24 mrt.
RuG, Broerstraat 5, Hom of Kuit Duurzaam vissen
20.00-22.00
(dubbellezing)
Partij voor het Noorden
Adriaan Rijnsdorp: De lege zee: feit of fictie?
Hereweg 102 9725 AJ Groningen
[email protected]
Di. 31 mrt.
Jaarvergadering Partij voor het Noorden
050 3604442
20.00-22.00
Locatie nog niet bekend
