Frank en Vrij
Frank en Vrij Thunnissen-bundel
onder redactie van mr. J.F. de Groot / mr. H.M. Slaghekke
ISBN 978-90-78066-26-2 NUR 820 Omslagontwerp en binnenwerk: Rob Kluitenberg © 2009, Stichting Instituut voor Bouwrecht Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgeverij. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van art. 16h tot en met 16m Auteurswet 1912 jo. het Besluit van 27 november 2002, Stb. 2002, 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken dient men zich tot de Stichting Instituut voor Bouwrecht te wenden. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photo print, microfilm or any other means without written permission from the publisher. Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor de gevolgen hiervan.
Voorwoord
‘Vrij plotseling ben ik 65 jaar geworden’, schreef Frank Thunnissen in december 2008 nog aan diens cliënten. En inderdaad, die leeftijd is hem niet aan te zien. Frank Thunnissen’s 65e verjaardag, en zijn afscheid bij Houthoff Buruma, zijn reden genoeg om gepaste aandacht te schenken aan deze bijzondere advocaat, al denkt hij daar zelf ongetwijfeld anders over. Na een rechtenstudie in Leiden, studies in Grenoble en het King’s College in Londen, en een tijd gewerkt te hebben als wetenschappelijk medewerker Handelsrecht te Leiden, werd Frank in 1971 advocaat, en hij is dat nog steeds. Hij werd compagnon bij het kantoor Buruma, Lely, Maris & Meijer te Den Haag. Dat kantoor, inmiddels Buruma Maris geheten, fuseerde in 1999 met Houthoff. In het voorwoord van de Maris-bundel (Kluwer 1989) vindt men een zinsnede die zonder meer ook op Frank van toepassing is: ‘Hij is als jurist een specialist met grote diepten en een generalist met grote vergezichten.’ Met name die laatste kwalificatie – generalist – tekent Frank. Bij grote kantoren worden advocaten die niet alleen ‘alles doen’, maar meer nog: die ook ‘alles kúnnen’ (juridische omnivoren), uiterst zeldzaam. Uiteraard bewoog de praktijk van Frank zich rond het vastgoed, maar daarbinnen konden privaatrechtelijke zowel als publiekrechtelijke zaken hem boeien, en hem verleiden tot zeer praktische adviezen, dan wel uiterst effectieve procedures. Naast zijn werk als advocaat, is hij voorts een veelgevraagd arbiter bij de Raad van Arbitrage voor de Bouw en het NAI. Men mag stellen dat hij alle facetten van de juridische vastgoedwereld tot ‘in zijn vingertoppen’ beheerst. Dat doen weinigen hem na. Een bundel, die het bijzondere van Frank Thunnissen als advocaat markeert, leek dan ook op zijn plaats. De bijdragen aan deze bundel zijn geleverd door genodigde schrijvers en advocaten van Houthoff Buruma. De inhoudsopgave van de bundel toont het brede spectrum dat Frank Thunnissen tot zijn ‘specialisme’ mag rekenen. Moge Frank dat specialisme blijven beoefenen op de van hem bekende wijze: ‘Frank en Vrij’. De redactie
v
Inhoudsopgave Voorwoord
v
Cassatie Vernietigen aan de poort. Een aanvullend voorstel bij het rapport van de Commissie-Hammerstein door mr. E.J. Numann Wat moet de Hoge Raad? door mr. P.J.M. von Schmidt auf Altenstadt
3 9
Bouwrecht en aanbesteding Juridische aspecten van coördinatie door prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis Onvoorziene en kostenverhogende omstandigheden, in het bijzonder in de bouw door mr. J.G.F. Rijlaarsdam PPS en aanbesteden door prof. mr. J.M. Hebly en mr. F.G. Wilman
33
45 55
Grondbeleid Kostenverhaal door mr. J.G. de Vries Robbé Onteigening in een hogere versnelling. Of: de uiteenlopende koers van Raad van State en Hoge Raad door mr. J.F. de Groot
65
69
Overheidsaansprakelijkheid Wordt vervolgd. De rechtmatigheidsbeoordeling van primaire besluiten door de burgerlijke rechter en de bestuursrechter door mr. M.E. Gelpke
83
Bestuursrecht Bestemmingsplan en mer-plicht door prof. mr. N.S.J. Koeman
95
vii
Frank en vrij
Wel of geen wettelijke inspraakverplichting bij een voorgenomen voorbereiding van een bestemmingsplan, projectbesluit en structuurvisie? door mr. J. Hoekstra
103
Bouwen zonder te betalen. De gevolgen van het niet betalen van de bouwleges voor een bouwproject door mr. R.R. Crince le Roy en mr. dr. V.M. Reimert
113
Vastgoedfinanciering Het beheerbeding ten uitvoer gelegd? Gedachten over een Dutch Step-in Right door mr. A. Barkey Wolf
121
Huurrecht Wetgeving over kraken en leegstand door mr. H.M. Slaghekke De opzeggingsgrond ‘dringend eigen gebruik’ bij 290-bedrijfsruimte nader belicht door mr. E.T. de Boer en mr. N. Eeken
viii
129
141