RIGO Research en Advies Woon- werk- en leefomgeving www.rigo.nl
OFFERTE (AANGEPAST)
Monitor betaalbare voorraad 2015 Ondersteunende werkzaamheden
De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij RIGO. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning in artikelen, scripties en boeken is toegestaan mits de bron duidelijk wordt vermeld. RIGO aanvaardt geen aansprakelijkheid voor drukfouten en/of andere onvolkomenheden.
RIGO Research en Advies Woon- werk- leefomgeving www.rigo.nl
OFFERTE (AANGEPAST)
Monitor betaalbare voorraad 2015 Ondersteunende werkzaamheden
Opdrachtgever SRA / PWNR
Contactpersoon Annemieke Molenaar
Projectnummer P31790
Datum 3 augustus 2015
Nadere inlichtingen André Buys of Steven Kromhout
RIGO Research en Advies BV De Ruyterkade 112C
Postbus 2805
020 522 11 11
1011 AB Amsterdam
1000 CV Amsterdam
[email protected] www.rigo.nl
1
Inleiding De Stadsregio Amsterdam (SRA) en het Platform Woningcorporaties Noordvleugel Randstad (PWNR) hebben in 2014 een intentieverklaring betaalbare voorraad opgesteld. In het kader hiervan is afgesproken dat relevante ontwikkeli ngen in de markt zullen worden gevolgd met behulp van een jaarlijkse Monitor Betaalbare Voorraad. De eerste versie van deze Monitor, uit 2014, beperkte zich tot ontwikkelingen in (het aanbod van) corporatiewoningen in het gereguleerde prijssegment. Voor 20 15 willen partijen een bredere opzet, waarin ook andere segmenten (huur en koop) en ook de vraagkant in beeld worden gebracht. Tegelijkertijd is het van belang dat gegevens op een beknopte en toegankelijke manier worden gepresenteerd. RIGO is gevraagd om ondersteuning te bieden bij het samenstellen van de Monitor 2015. Daartoe brengen wij hierbij offerte uit.
2
Plan van aanpak De monitor zal bestaan uit meerdere puzzelstukken, afkomstig uit uiteenlopende bronnen, die het bij elkaar mogelijk maken om een integ raal beeld te schetsen van de woningmarkt vanuit het gezichtspunt van betaalbaarheid. Een deel van de gegevens wordt door de opdrachtgevers zelf verzameld en bewerkt. RIGO is gevraagd om analyses te verrichten met behulp van het onderzoek Wonen in de regio Amsterdam (Wira) en daarbij een schatting te maken van de bestedingsruimte van woningzoekenden. Optioneel is een analyse gewenst van verhuringen, met behulp van WoningNet gegevens (zie paragraaf 2.2). In de loop van de werkzaamheden zal duidelijk worden of van deze optie gebruik zal worden gemaakt. Tot slot is RIGO gevraagd om gegevens over de corporatiewoningen die het PWNR zelf verzamelt te voorzien van een select aantal sprekende figuren. Bij de interpretatie van de monitor als geheel en de vertaalslag naar een concluderende beschouwing kunnen we desgewenst ook ondersteuning verlenen. De opdrachtgevers hebben aangegeven dit vooralsnog zelf te willen doen.
2.1
WIRA-analyses Het meest integrale beeld van de woningmarkt is te verkrijgen met behulp van het onderzoek Wonen in de regio Amsterdam (Wira). Deze bron maakt het mogelijk om bewonersgegevens te relateren aan woningkenmerken en dekt zowel koop - als huursector. Er wordt gebruik gemaakt van Wira2013, aangezien Wira2015 nog niet beschikbaar is. Voor de monitor van volgend jaar zal Wira2015 kunnen worden gebruikt en is dus een update mogelijk.
1
Voorraad en bewoning We maken een overzicht van de woningvoorraad, onderscheiden naar eigendom en prijsklassen en de huishoudens, onderscheiden naar inkomensgroepen . Vervolgens kijken we naar de combinatie van woningkenmerken en bewonerskenmerken. Deze analyse maakt duidelijk hoe (door wie) diverse delen van de voorraad worden bewoond. Andersom wordt duidelijk hoe diverse inkomensgroepen zijn gehuisvest naar prijsklassen. Bij het onderscheid in huurprijsklassen en inkomensgroepen sluiten we aan op actuele beleidsgrenzen. De betaalbare voorraad De betaalbare voorraad wordt in beeld gebracht. Hierbij maken nader onderscheid in prijsklassen, woningtypen (eengezins en gestapeld) en type verhuurder (corporaties en particulier). Bij de vraag welke prijs betaalbaar is sluiten we in de huursector aan op beleidsmatig bepaalde grenzen. In de koopsector kijken we tot welk bedrag de doelgroep van beleid volgens de huidige regelgeving maximaal kan financieren. Woonlasten Aan de hand van woonuitgaven, woningkenmerken en inkomensgegevens wordt een overzicht gegeven van de gemiddelde woonlasten, huur- en hypotheekquoten, met onderscheid naar inkomensgroepen, woningtypen, particuliere huur en corporatiehuur. Hierbij wordt tevens onderscheid gemaakt in recent verhuisden en overige huishoudens. Vraag en aanbod Wira geeft zowel zicht op woningzoekenden als op recent verhuisden en daarmee op zowel gerealiseerde als toekomstige vraag en aanbod uit de voorraad. Voor monitordoeleinden is dit een bruikbare opzet, mits de uitkomsten niet worden gepresenteerd in termen van absolute overschotten en tekorten. Op basis van gerealiseerde verhuizingen wordt een beeld geschetst van de feitelijk betrokken woningen, met onderscheid in starters en doorstromers, prijsklassen (koop en huur) en woningtypen (eengezins en meergezins). Op basis van verhuiswensen wordt een beeld geschetst van gevraagde en potentieel uit voorraad vrijkomende woningen (dat wil zeggen: woningen die vrij komen als woningzoekenden ook daadwerkelijk verhuizen). De beide analyses vullen elkaar aan. Er is namelijk verschil tussen wat mensen zeggen te willen en wat mensen ook ec ht doen. Blijvers en vlotters in de sociale huur Doel van deze analyse is de wens om een indruk te verkrijgen van het perspectief van huurders op inkomensontwikkeling. Achtergrond van deze vraag is dat afhankelijkheid van de sociale huur geen statisch gegeven is. Huurders kunnen hun inkomen zien stijgen, waardoor ze op een gegeven moment niet meer zijn aangewezen op een sociale huurwoning. Vooral voor jongeren en hogere opgeleiden is dit een reëel perspectief. Uiteraard is het niet mogelijk om met zekerheid de inkomensontwikkeling op individueel niveau te voorspellen. Wel kan de huurderspopulatie worden onderverdeeld
2
naar leeftijd, huishoudsamenstelling, inkomen, opleidingsniveau en woonduur. Op basis hiervan kan een indicatieve indeling worden gemaakt naar blijvers en vlotters. Bestedingsruimte van woningzoekenden Het is zinvol om niet alleen te onderzoeken wat woningzoekenden zeggen te willen betalen, maar ook wat ze in theorie maximaal zouden kunnen betalen. Dit kan meer zijn, maar ook minder. RIGO heeft dit al eens onderzocht op basis van Wonen in Amsterdam en WoON. Daartoe maken we gebruik van door respondenten opgegeven inkomens, NHG-normen (voor koopwoningen), Nibud-kengetallen (voor de sociale huur) en ervaringscijfers voor toegang tot de vrijesector -verhuur. Voor woningzoekenden uit koopwoningen maken we een schatting van eventuele overwaarde dan wel restschuld. Uit deze berekening is bijvoorbeeld af te leiden voor hoe welk deel van de woningzoekenden de vrije huursector nog betaalbaar is en tot welk bedrag. De geschatte bestedingsruimte vergelijken we met wat woningzoekenden zeggen te willen betalen.
2.2
Analyse verhuringen (optie) Voor de sociale huursector maken we gebruik van de verhuurgegevens van de woningcorporaties in de regio Amsterdam. Het PWNR ve rzamelt deze gegevens ten behoeve van de jaarrapportages woonruimtebemiddeling. We gaan ervan uit dat we deze gegevens (over meerdere jaren) kunnen gebruiken. Op basis van deze jaarbestanden laten we zien hoe de huurprijs- en inkomensverdeling van de verhuringen zich de afgelopen jaren ontwikkeld hebben en in hoeverre er passend is toegewezen in het licht van de passendheidsnorm die in 2016 van kracht wordt. Omdat ten tijde van het uitbrengen van deze offerte nog niet duidelijk is of we inderdaad over deze gegevens kunnen beschikken, is deze analyse als optie begroot.
2.3
Presentatie en bronnen De uitkomsten van de analyses worden gepresenteerd in de vorm van sprekende figuren met puntsgewijze toelichting. Ook materiaal dat het PWNR zelf verzamelt over de corporatiesector wordt door ons bekeken en van een select aantal figuren voorzien. In de begroting nemen we hier een aantal extra uren voor op. De figuren worden geleverd in de vorm van sheets, gereed voor presentatie. Schaalniveau van de analyse is SRA, onderverdeeld in drie deelgebieden, Noord, Zuid en Amsterdam. Essentiële bron is het Wira2013. Wij gaan er vanuit dat wij voor deze opdracht zelf analyses op het Wira-databestand kunnen uitvoeren en dat alle benodigde informatie in het databestand aanwezig is. Voor het halen van de planning (zie hieronder) is dit een noodzakelijke voorwaarde. Alle analyses worden door ons gedocumenteerd en syntaxen worden overgedragen aan de opdrachtgever. Voorts zorgen we er voor dat randtotalen consistent zijn met andere publicaties op basis van Wira.
3
3
Projectteam, planning en begroting De werkzaamheden zullen worden uitgevoerd door André Buys en Steven Kromhout, met ondersteuning van diverse onderzoekers bij RIGO. Wij gaan uit van werkzaamheden in de maand augustus en oplevering van uitkomsten in de laatste week van augustus, zodat begin september een begin kan worden gemaakt met een bredere afstemming. In de loop van de maand plannen we maximaal twee keer overleg met de opdrachtgever. Wat betreft afstemming met andere Wira-publicaties gaan we er tevens vanuit dat Kees Dignum van de gemeente Amsterdam daarin adviseert. Indien nodig voeren we aanvullend overleg per email en telefoon.
Begroting onderzoeker
partner
totaal
werkzaamheden analyses bestedingsruimte overige Wira-analyses figuren / sheets overleg
16 14 8
8 10 6 8
24 24 14 8
totaal
38
32
70
kosten
totaal
38 uur onderzoeker à € 100 per uur
€ 3.800
32 uur partner à € 155 per uur
€ 4.960
subtotaal excl. BTW
€ 8.760
BTW 21%
€ 1.840
totaal incl. BTW
€ 10.600
optioneel / onvoorzien onderzoeker
partner
werkzaamheden analyse verhuringen bestanden PWNR
16
6
22
totaal
16
6
22
kosten 16 uur onderzoeker à € 100 per uur 6 uur partner à € 155 per uur subtotaal excl. BTW BTW 21% totaal incl. BTW
totaal
totaal € 1.600 € 930 € 2.530 € 531 € 3.061
4
Deze offerte is geldig tot twee maanden na dagtekening. RIGO brengt maandelijks achteraf de werkelijk gemaakte kosten in rekening met het totale begrote budget als maximum. Het optionele deel zal pas worden besteed na tussentijds akkoord door de opdrachtgever. In overleg kan het daarvoor begrote bedrag eventueel voor andere, nog onvoorziene werkzaamheden worden gebruikt.
RIGO Research en Advies is lid van de Vereniging voor Beleidsonderzoek (VBO) en gecertificeerd volgens ISO 9001:2008.
5
Algemene voorwaarden van RIGO Research en Advies BV 1
Toepasselijkheid
1.1 Deze algemene voorwaarden zijn van toepassing op alle offertes, voorstellen en overeenkomsten tussen opdrachtnemer enerzijds en de opdrachtgever anderzijds ongeacht enige andersluidende bepaling in de algemene voorwaarden van de opdrachtgever, tenzij uitdrukkelijk en schriftelijk anders is overeengekomen. 1.2 De bepalingen van deze algemene voorwaarden zijn ook ten volle van toepassing op elke offerte, opdracht of opdrachtbevestiging, die voortbouwt op of voortvloeit uit een eerder gesloten overeenkomst waarop deze algemene voorwaarden van toepassing zijn verklaard. 2
Overeenkomst en offerte
2.1 Aan elke overeenkomst ligt een offerte ten grondslag, waarmee de Algemene Voorwaarden een onverbrekelijk geheel vormen. 2.2 Alle offertes worden gedurende twee maanden gestand gedaan, tenzij de offerte anders vermeldt. De in de offerte opgenomen planning van werkzaamheden gaat uit van een zodanig tijdige opdrachtverlening, dat de uitvoering van de opdracht kan plaatsvinden binnen de aangegeven planning. Bij afwijking van deze termijn wordt zo nodig een nieuwe planning aangegeven door opdrachtnemer. Na de bovengenoemde termijn van twee maanden is de opdrachtnemer gerechtigd de geoffreerde capaciteit elders in te zetten. 2.3 Aanvaarding van de offerte en van de wijzigingen en aanvullingen geschiedt door een schriftelijke of een andere als betrouwbaar te beoordelen bevestiging van de opdrachtgever of kan blijken uit het feit dat hij zijnerzijds uitvoering geeft aan de overeenkomst. 2.4 Het is de opdrachtgever slechts toegestaan de inhoud van de offerte ter kennis te brengen van derden, na voorafgaande schriftelijke toestemming van de opdrachtnemer. 2.5 Opdrachtnemer en opdrachtgever zijn gehouden de verplichtingen na te komen die voortvloeien uit de in Nederland geldende privacywetgeving, meer in het bijzonder de Wet Bescherming Persoonsgegevens alsmede de verplichtingen die voortvloeien uit de gedragscode die tussen de leden van de VBO geldt. 3
Uitvoering van de overeenkomst
3.1 Opdrachtnemer zal de door hem te verrichten diensten naar beste inzicht en vermogen, en overeenkomstig de eisen van goed vakmanschap uitvoeren. 3.2 Voor alle overeenkomsten heeft opdrachtnemer een inspanningsverplichting, tenzij uitdrukkelijk blijkt dat er sprake is van een resultaatverbintenis. 3.3 De opdrachtgever verplicht zich om de bescheiden, gegevens, inlichtingen en overige goederen, die nodig zijn voor de uitvoering van de overeenkomst, tijdig en volledig te verstrekken. Indien de opdrachtgever onjuiste en/of onvolledige informatie heeft verstrekt of niet tijdig medewerking heeft verleend is de opdrachtgever daarvoor geheel aansprakelijk. De opdrachtgever is voorts gehouden al het mogelijke te doen wat redelijkerwijs van belang is voor de goede en tijdige uitvoering van de overeenkomst. 3.4 De opdracht zal voor zover mogelijk binnen de in de overeenkomst vermelde termijnen worden uitgevoerd, tenzij blijkt dat dit redelijkerwijs onmogelijk is. Indien overschrijding van de termijn dreigt zal de opdrachtnemer de opdrachtgever daarvan zo spoedig mogelijk op de hoogte stellen. De enkele overschrijding van een termijn brengt opdrachtnemer niet in verzuim. 4
Betalingsvoorwaarden
4.1 Alle in de offerte, overeenkomsten, opdrachtbevestigingen etc. genoemde bedragen zijn, tenzij anders vermeld, in euro's, exclusief BTW. 4.2 Het uitvoeren van de overeenkomst geschiedt op basis van nacalculatie of op basis van een vast bedrag. 4.3 Indien de overeenkomst wordt uitgevoerd tegen een bedrag op basis van nacalculatie is de opdrachtnemer gerechtigd de tarieven tussentijds aan te passen aan de hand van het CBS-prijsindexcijfer voor zakelijke dienstverlening. Vergoeding van de tariefstijging vindt plaats aanvullend op een eventueel overeengekomen maximum. 4.4 De facturering van de opdrachtsom bij een overeenkomst op basis van een vast bedrag geschiedt — tenzij anders overeen gekomen - in drie termijnen: 40% bij de opdrachtverlening, 40% halverwege de geplande looptijd van de werkzaamheden en het restant na afronding van de opdracht. 4.5 De facturering van de opdrachtsom bij een overeenkomst op basis van nacalculatie geschiedt door middel van maandelijkse facturen op basis van de werkelijk gemaakte uren, tenzij in de offerte anders is overeengekomen. 4.6 De opdrachtgever is verplicht tot betaling van facturen binnen 30 dagen na de factuurdatum. Zonder dat ingebrekestelling is vereist kan de opdrachtnemer na de vervaldatum wettelijke rente in rekening brengen. Bij overschrijding van de betalingstermijn is de opdrachtnemer gerechtigd om alle kosten die hij maakt om in en buiten rechte de vordering en eventuele
rente te kunnen incasseren bij de opdrachtgever in rekening te brengen. De hoogte van de buitengerechtelijke kosten wordt bepaald op minimaal 5% van het openstaande bedrag met een minimum van Euro 250, -. 4.7 Bij niet tijdige betaling door de opdrachtgever is de opdrachtnemer gerechtigd de uitvoering van de werkzaamheden op te schorten. 5
Wijzigingen
5.1 De overeenkomst is gebaseerd op de omschreven opzet van de werkzaamheden. Wijzigingen in deze opzet o.a. ten aanzien van de omvang, fasering, methode, procesontwerp, analyse en rapportage die in overleg met de opdrachtgever worden aangebracht, kunnen leiden tot aanpassing van de verschuldigde kosten. Indien door toedoen van de opdrachtgever aanpassingen noodzakelijk zijn om tot een goede uitvoering van de werkzaamheden te komen, kunnen deze aanpassingen leiden tot meerwerk en/of meerkosten. Opdrachtnemer stelt de opdrachtgever hiervan zo spoedig mogelijk op de hoogte. 5.2 De bovengenoemde aanpassingen worden gefactureerd op basis van het op dat moment geldende dagtarief van de opdrachtnemer. De opdrachtgever aanvaardt dat de tijdsplanning van de opdracht kan worden beïnvloed, indien de werkwijze of omvang van de opdracht en/of de daaruit voortvloeiende werkzaamheden uitgebreid of gewijzigd worden. 6
Samenstelling uitvoeringsteam
6.1 De opdrachtnemer is verantwoordelijk voor de samenstelling van het uitvoeringsteam van de opdracht en is gerechtigd om wijzigingen aan te brengen in de personele samenstelling van het uitvoeringsteam. De opdrachtnemer zal ervoor zorgdragen dat in het uitvoeringsteam steeds de voor een goede uitvoering van de opdracht vereiste opleiding- en ervaringskwalificaties beschikbaar zijn. 6.2 De opdrachtnemer is gerechtigd om derden in te schakelen bij de uitvoering van de opdracht. De opdrachtnemer blijft daarbij volledig verantwoordelijk voor de uitvoering van de opdracht. 6.3 Bij het betrekken en inschakelen van derden bij de opdracht door de opdrachtgever, is de opdrachtnemer niet verantwoordelijk voor de kwaliteit en de goede en tijdige uitvoering van de werkzaamheden van deze derden en evenmin voor de eventuele gevolgen daarvan voor de uitvoering van de werkzaamheden door de opdrachtnemer. 7
Tussentijdse beëindiging
7.1 Partijen kunnen de overeenkomst voortijdig opzeggen indien een der beide partijen van mening is dat de overeenkomst niet meer kan worden uitgevoerd conform de overeenkomst. Dit dient gemotiveerd en schriftelijk aan de wederpartij te worden bekendgemaakt. Partijen bepalen in redelijkheid welke opzegtermijn in acht wordt genomen c.q. met ingang van welke datum de overeenkomst wordt opgezegd. Opdrachtnemer en opdrachtgever mogen deze bevoegdheid slechts aanwenden indien ten gevolge van feiten en omstandigheden de uitvoering van de overeenkomst in redelijkheid niet meer kan worden gevergd. 7.2 Indien geen overeenkomst kan worden bereikt over de bovenstaande opzegtermijn en er dientengevolge een eenzijdig bepaalde opzegtermijn van de kant van de opdrachtgever geldt, heeft de opdrachtnemer recht op compensatie van de gemaakte kosten en op compensatie van eventueel bezettingsverlies tot een maximum van twee maanden. 7.3 Indien een der partijen in staat van faillissement of surseance van betaling verkeert of de bedrijfsvoering staakt, heeft de andere partij het recht de overeenkomst door een schriftelijke kennisgeving met onmiddellijke ingang te ontbinden. 7.4 Onverminderd de haar toekomende rechten heeft opdrachtnemer, indien zij door overmacht wordt gehinderd de overeenkomst uit te voeren of tijdig uit te voeren, het recht door een schriftelijke kennisgeving de uitvoering op te schorten of de overeenkomst geheel of ten dele middels een verklaring te ontbinden, zonder dat opdrachtnemer tot enige schadevergoeding of anderszins gehouden is. 8
Aansprakelijkheid
8.1 De opdrachtnemer draagt de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de overeenkomst en is aansprakelijk voor tekortkomingen in de uitvoering van de overeenkomst, voor zover deze het gevolg zijn van het niet in acht nemen door de opdrachtnemer van de zorgvuldigheid, deskundigheid en het vakmanschap, waarop bij het uitvoeren van de werkzaamheden in het kader van de overeenkomst mag worden vertrouwd. Ingeval uit de offerte, de opdrachtbevestiging of de overeenkomst blijkt dat de werkzaamheden door meerdere opdrachtnemers worden verricht niet zijnde onderaannemerschap zoals bedoeld in artikel 6.2, zijn deze opdrachtnemers niet hoofdelijk aansprakelijk doch zal uit de documenten kunnen worden opgemaakt voor welk gedeelte ieder der partijen verantwoordelijk en dus ook aansprakelijk is. 8.2 De opdrachtnemer is niet aansprakelijk indien hij niet of niet tijdig aan de verplichtingen jegens de opdrachtgever kan voldoen wegens overmacht.
8.3 Indien de opdrachtgever of opdrachtnemer zijn verplichtingen op grond van deze overeenkomst niet of niet tijdig of niet volledig nakomt zal de andere partij, de in gebreke zijnde partij, schriftelijk een redelijke termijn stellen waarbinnen deze alsnog aan zijn verplichtingen moet voldoen. Indien de in gebreke zijnde partij na het verstrijken van de termijn nog niet aan zijn verplichtingen heeft voldaan, heeft de andere partij het recht hetzij nakoming te vorderen hetzij de overeenkomst gedeeltelijk of geheel te ontbinden onverminderd het recht op schadevergoeding. De totale aansprakelijkheid van opdrachtnemer wegens toerekenbare tekortkomingen in de nakoming van de overeenkomst is beperkt tot het bedrag dat de opdrachtnemer in het kader van zijn werkzaamheden heeft ontvangen, met een maximum van Euro 50.000,-, tenzij er aan de zijde van opdrachtnemer sprake is van opzet en/of grove schuld. 8.4 Indien door of in verband met de uitvoering van een opdracht of anderszins schade aan personen of zaken wordt toegebracht, waarvoor de opdrachtnemer aansprakelijkheid draagt, zal de totale aansprakelijkheid van opdrachtnemer voor schade door dood of lichamelijk letsel of voor materiele beschadigingen van zaken in geen geval meer bedragen dan Euro 1.000.000,- per gebeurtenis, waarbij een reeks samenhangende gebeurtenissen geldt als één gebeurtenis. De aansprakelijkheid voor indirecte schade, daaronder begrepen gevolgschade, gederfde winst, gemiste besparingen en schade door bedrijfsstagnatie is uitgesloten. 8.5 Is de opdrachtgever in verzuim dan komen alle redelijke kosten ter verkrijging van voldoening voor de rekening van de opdrachtgever, zowel de gerechtelijke als de buitengerechtelijke kosten. 9
Intellectueel eigendomsrecht
9.1 Alle rechten van intellectuele eigendom op alle krachtens de overeenkomst ontwikkelde of ter beschikking gestelde documenten, zoals rapporten, analyses, ontwerpen, alsmede voorbereidend materiaal daarvan, berusten uitsluitend bij de opdrachtnemer. De opdrachtgever verkrijgt uitsluitend de gebruiksrechten en bevoegdheden die bij deze voorwaarden
of anderszins uitdrukkelijk worden toegekend. Openbaarmaking is slechts toegestaan na toestemming van opdrachtnemer. 9.2 Het bovenstaande is tevens van toepassing op de in het kader van de overeenkomst ontwikkelde instrumenten en verzamelde gegevens. 9.3 De opdrachtgever is gerechtigd de hiervoor bedoelde documenten te vermenigvuldigen voor intern gebruik. De opdrachtgever zal de documenten echter niet wijzigen. 9.4 De opdrachtnemer is en blijft rechthebbende op de verzamelde gegevens. Partijen kunnen over het gebruiksrecht nadere afspraken maken. 9.5 Rapporten en andere producten mogen door de opdrachtgever slechts letterlijk en in hun geheel met vermelding van de naam van de opdrachtnemer en de betrokken medewerkers extern worden gepubliceerd, tenzij voorafgaand schriftelijk toestemming is verkregen van de opdrachtnemer voor een andere vorm van publicatie. 10
Vertrouwelijkheid
10.1 De opdrachtnemer verbindt zich alles te doen wat redelijkerwijs mogelijk is om de vertrouwelijkheid te waarborgen van alle informatie en gegevens van de opdrachtgever, voor zover deze als vertrouwelijk verondersteld mogen worden. 11
Toepasselijk recht en geschillen
11.1 Alle geschillen welke mochten ontstaan naar aanleiding van de uitvoering van een overeenkomst daarop deze algemene voorwaarden van toepassing zijn verklaard, worden beslecht overeenkomstig het Reglement van Nederlands Arbitrage Instituut te Rotterdam. 11.2 Op alle overeenkomsten tussen de opdrachtgever en opdrachtnemer is het Nederlands Recht van toepassing. 12
Inwerkingtreding
12.1 Deze algemene voorwaarden treden in werking op 1 januari 2007.
