Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Arbeidsinspectie

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Arbeidsinspectie

EINDVERSLAG INSPECTIEPROJECT RIJKSWATERSTAAT

COLOFON / PROJECTINFORMATIE

Naam:

Inspectieproject Rijkswaterstaat

Projectnummer:

A544

Inspectieperiode:

1 april 2002 tot 1 september 2002

Informatie:

ir. M.B. Berndsen Landelijk projectleider Arbeidsinspectie, Kantoor Groningen Directie Publieke Dienstverlening Postbus 30016 9700 RM GRONINGEN tel: (050) 5225 307

Datum:

juli 2003

Eindverslag inspectieproject Rijkswaterstaat

2

INHOUDSOPGAVE

1. SAMENVATTING 2. INLEIDING 2.1. Aanleiding en problematiek 2.1.1 Bedrijfstakplannen 2.1.2 Arbo-indicatoren 2.1.3 Arboconvenant Rijk 2.2. Doelstellingen van het inspectieproject 3. OMVANG EN OPZET VAN HET PROJECT 3.1. Beschrijving van Rijkswaterstaat 3.2. Werkwijze inspectiebezoek 3.3. Looptijd 3.4. Inspectieonderwerpen 4. RESULTATEN 4.1. Gehanteerde handhavingsinstrumenten 4.2. Overtredingen 4.2.1 Rijkswaterstaat als opdrachtgever 4.2.2 Rijkswaterstaat als werkgever 4.2.2.1 Bepalingen met betrekking tot arbozorg 4.2.2.2 Bedrijfshulpverlening 4.2.2.3 Voorlichting bij beeldschermwerk 4.2.2.4 Arbeidsmiddelen, waaronder valgevaar bij bruggen en sluizen 4.2.3 Arboconvenant Rijk 4.2.4 Top 7 van geconstateerde overtredingen 4.2.5 Indeling in hoofdgroepen 5. CONCLUSIES 5.1 Conclusies in relatie tot de doelstellingen 5.2 Conclusies in relatie tot de overtredingen 5.3 Algemene conclusie 6. FOLLOW-UP BIJLAGEN I: Inspectielijst II: Rijkswaterstaat als opdrachtgever; totaallijst geconstateerde overtredingen III: Rijkswaterstaat als werkgever; totaallijst geconstateerde overtredingen IV: Inspectieschema Rijkswaterstaat


3

1.

SAMENVATTING

Rijkswaterstaat (RWS) is een van de grootste opdrachtgevers van bouw- en kunstwerken in Nederland. Als zodanig beïnvloedt de dienst de arbeidsomstandigheden van veel werknemers in de bouw. Daarnaast heeft RWS zelf meer dan 10.000 werknemers in dienst. Ook voor de arbeidsomstandigheden van deze werknemers geldt dat RWS daarop een grote invloed uitoefent. Zowel in het Bedrijfstakplan Openbaar Bestuur 1998 - 2002 als in het jaarplan 2002 van de bedrijfstakcluster Bouw was een inspectieproject Rijkswaterstaat opgenomen. In het verleden hadden al diverse inspecties plaatsgevonden bij Rijkswaterstaat, zowel op directie- als dienstkringniveau. Bij inspectieprojecten in de wegenbouw, de burgerlijke en utiliteitsbouw en bij infrastructurele werken werden in het verleden diverse verschillende overtredingen geconstateerd. Niet eerder was Rijkswaterstaat als werkgever in een projectmatige aanpak geïnspecteerd. De doelstellingen van dit inspectieproject waren tweeledig. 1. RWS als opdrachtgever van bouwwerken De eerste doelstelling van dit project was Rijkswaterstaat in de rol van opdrachtgever, zoals vermeld in de artikelen van het Arbeidsomstandighedenbesluit die betrekking hebben op het Bouwproces Arbobesluit (BPAB), te controleren op haar verplichtingen in verband met onder andere het ontwerpen van een bouwwerk. 2. RWS als werkgever De tweede doelstelling van dit project is misstanden aan te pakken en wetsnaleving te bevorderen op met name de onderwerpen arbozorg, kantoorarbeid en veiligheid in die arbeidssituaties waarin Rijkswaterstaat als werkgever optreedt. Op deze wijze wordt tevens een stand van zaken opgemaakt met betrekking tot de arbeidsomstandigheden bij Rijkswaterstaat. In dit project werd Rijkswaterstaat vanuit twee invalshoeken benaderd: 1 Rijkswaterstaat als opdrachtgever die de daaruit voortvloeiende verplichtingen in de ontwerpen uitvoeringsfase van bouwwerken moet nakomen; 2 Rijkswaterstaat als werkgever die de zorg heeft voor de arbeidsomstandigheden van de eigen werknemers. Dit betekende dat er in feite twee inspectietrajecten naast elkaar liepen: n één waarbij werd gekeken op welke wijze Rijkswaterstaat zijn verplichtingen als opdrachtgever nakwam: aanstellen coördinator ontwerpfase, opstellen V&G-plan, en dergelijke en n één waarbij naar het arbozorgsysteem werd gekeken en naar specifieke risico’s voor werknemers bij Rijkswaterstaat. Er werden 6 regionale directies bezocht. Per directie werden 3 of meer dienstkringen bezocht, zowel ‘natte’ als ‘droge’, waarbij naar verhouding meer ‘natte’ dan ‘droge’ dienstkringen werden geïnspecteerd. Per dienstkring werden bouwlocaties bezocht door een team van twee inspecteurs waarvan de ene inspecteur gespecialiseerd is in kennis van het BPAB en de andere in kennis van arbozorg bij overheidsorganisaties. Wat betreft de bouwlocaties ging het om objecten die werden gerenoveerd of herbouwd of waar nieuwbouw werd gepleegd. Per directie en/of dienstkring (afhankelijk van de organisatorische inbedding) werd een aantal werkplekken bezocht waar werknemers van RWS uitvoerend werk verrichtten, zoals


4

brugwachter, sluiswachter, verkeersleider, kantonnier. Daarnaast werden er 4 specialistische diensten bezocht. De looptijd van het project was 5 maanden, van 1 april 2002 tot 1 september 2002. Inspectieonderwerpen In het kader van het inspectieproject werden de volgende inspectieonderwerpen gecontroleerd: - Verplichtingen van de opdrachtgever in de ontwerpen uitvoeringsfase van een bouwwerk; - Machineveiligheid bij bruggen en sluizen - Kantoorarbeid, waaronder RSI bij beeldschermwerk - Arbozorg, waaronder bedrijfshulpverlening en inventarisatieverplichtingen met betrekking tot risico’s als werkdruk, geluid en fysieke belasting. Daarnaast is op grond van de tijdens de inspectie geconstateerde risico’s gecontroleerd of de risico-inventarisatie- en evaluatie volledig en actueel was, inclusief het plan van aanpak. In bijlage I is de complete inspectielijst opgenomen. Resultaten Bij alle tien bezochte directies en diensten zijn overtredingen geconstateerd. Dit geldt niet voor alle bezochte locaties. In totaal zijn 83 locaties bij Rijkswaterstaat geïnspecteerd. Dit betrof de kantoren van de directies, dienstkringen en diensten, werkplekken van bijvoorbeeld brug- en sluiswachters (63) en bouwlocaties (20). Het gaat daarbij om bouwlocaties van kunstwerken (bruggen, sluizen en viaducten) en locaties met werkzaamheden aan (Rijks)wegen. Op 21 locaties zijn geen overtredingen geconstateerd. Hieronder waren twee bouwlocaties. Hieruit volgt dat op 18 bouwlocaties en op 44 overige locaties (kantoren en werkplekken) bij Rijkswaterstaat overtredingen zijn vastgesteld. Van de 193 geconstateerde overtredingen hadden 42 betrekking op de verplichtingen van Rijkswaterstaat als opdrachtgever in het bouwproces. Deze overtredingen zijn geconstateerd op 20 bouwlocaties. Hierbij moet worden aangetekend dat er op twee bouwlocaties geen overtredingen werden geconstateerd. Bij de bouwlocaties waar overtredingen zijn geconstateerd waren 5 van de 6 bezochte regionale directies betrokken (bij één directie bleek er geen gelegenheid te zijn om bouwlocaties te inspecteren). Van de 193 geconstateerde overtredingen hadden 151 betrekking op de verplichtingen van Rijkswaterstaat als werkgever. In totaal zijn op 43 artikelen uit de weten regelgeving overtredingen geconstateerd met betrekking tot de werkgeversverplichtingen. Dit onderstreept het verkennende karakter van het project. Uit overzichten van de overtredingen per regionale directie of specialistische dienst valt op te maken dat er sprake is van grote verschillen tussen de onderscheiden organisatieonderdelen bij Rijkswaterstaat. Daarbij moet worden aangetekend dat de regionale directie waar de minste overtredingen zijn geconstateerd ook de directie was waar geen bouwlocaties bezocht konden worden. Dat kan het beeld enigszins vertekenen aangezien op alle bezochte bouwlocaties overtredingen zijn vastgesteld ten aanzien van de verplichtingen van de opdrachtgever in het bouwproces.


5

De top 7 van geconstateerde overtredingen is in onderstaande tabel weergegeven. artikel Art. 5, lid 1 Arbowet Art. 2.30 Arbobesluit Art. 5, lid 3 Arbowet Art 8, lid 1 Arbowet

omschrijving Onvolledige ri&e (inclusief onderwerpen verkeerswegen en werkdruk) Taken coördinator in ontwerpfase onvoldoende uitgevoerd Geen plan van aanpak aanwezig

aantal instrument 14 Ws Arbo 11

Ws Arbo

10

Ws Arbo

8 Eis Arbo Er was geen doeltreffende informatie aan werknemers over het werk, de risico's en maatregelen ter voorkoming van de risico’s bij beeldschermwerk Art 2.28 Er was geen coördinator ontwerpfase aangesteld bij 7 Ws Arbo Arbobesluit samenwerking van meerdere werkgevers Art 2.30 Er was onvoldoende / geen coördinatie m.b.t. veilig7 Eis Arbobesluit heid en gezondheid in de ontwerpfase Art 2.31, sub b De opdrachtgever had geen maatregelen genomen op7 Ws Arbo Arbobesluit dat de coördinator in de ontwerpfase taken uitvoert Ws: waarschuwing Een volledige lijst van geconstateerde overtredingen is te vinden in de bijlagen II en III. Algemene Conclusie Wanneer de stand van zaken wordt opgemaakt met betrekking tot de arbeidsomstandigheden bij Rijkswaterstaat dan moet worden geconcludeerd dat er sprake is van een vijftal knelpunten die in de breedte van de organisatie voorkomen. Het betreft: 1. Het onvoldoende naleven van de verplichtingen van de opdrachtgever in het bouwproces 2. Het niet op orde hebben van de arbozorgsystemen binnen de regionale directies en specialistische diensten 3. Het niet op structurele wijze georganiseerd hebben van de bedrijfshulpverlening, waaronder het niet adequaat oefenen 4. Het onvoldoende geven van voorlichting en onderricht bij beeldschermwerk en onvoldoende toezicht op het inrichten van de beeldschermwerkplekken 5. Het ontbreken van een eenduidig beleid ten aanzien van het voorkomen van valgevaar bij bruggen en sluizen. Follow Up Tijdens de uitvoering van het project is het ministerie van Verkeer & Waterstaat overgestapt op een andere arbodienst. Voor de organisatieonderdelen van Rijkswaterstaat zijn met deze arbodienst afspraken gemaakt over het opstellen van nog ontbrekende ri&e’s, het volledig maken van bestaande ri&e’s en het actualiseren daarvan. Verder is door Rijkswaterstaat een werkgroep geïnstalleerd die de geconstateerde knelpunten ten aanzien van de verplichtingen van de opdrachtgever, de bedrijfshulpverlening, de voorlichting bij beeldschermwerk, de arbozorg en het valgevaar bij bruggen en sluizen moet gaan aanpakken. De Arbeidsinspectie zal over de vorderingen worden geïnformeerd.


6

2.

INLEIDING

2.1 Aanleiding en problematiek Rijkswaterstaat (RWS) is een van de grootste opdrachtgevers van bouw- en kunstwerken in Nederland. Als zodanig beïnvloedt de dienst de arbeidsomstandigheden van veel werknemers in de bouw. Daarnaast heeft RWS zelf meer dan 10.000 werknemers in dienst. Ook voor de arbeidsomstandigheden van deze werknemers geldt dat RWS daarop een grote invloed uitoefent. 2.1.1 Bedrijfstakplannen Zowel in het Bedrijfstakplan Openbaar Bestuur 1998 - 2002 als in het jaarplan 2002 van de bedrijfstakcluster Bouw was een inspectieproject Rijkswaterstaat opgenomen. In het verleden hadden al diverse inspecties plaatsgevonden bij Rijkswaterstaat, zowel op directie- als dienstkringniveau. Bij inspectieprojecten in de wegenbouw, de burgerlijke en utiliteitsbouw en bij infrastructurele werken werden in het verleden diverse verschillende overtredingen geconstateerd. Niet eerder was Rijkswaterstaat als werkgever in een projectmatige aanpak geïnspecteerd. Het project had daarom een verkennend karakter zodat de inspecteurs een groot aantal verschillende inspectiepunten hebben gecontroleerd. Het accent lag hierbij op het uitvoerende werk in de dienstkringen en minder op kantoorarbeid. 2.1.2 Arbo-indicatoren De risico’s waaraan ambtenaren bloot staan zijn zeer divers. Zoals onder risicovolle omstandigheden onderzoek verrichten en toezicht houden (op bouwlocaties, langs de weg, op het water). Daarnaast vindt er veel arbeid in kantoren plaats waar met beeldschermen wordt gewerkt. Omdat alle rijkswaterstaatkantoren onder BIK-code1 7511 (Algemeen overheidsbestuur) vallen is er geen geautomatiseerde informatie te verkrijgen over klachten en ongevallen. Handmatig nazoeken heeft een gering aantal klachten en ongevallen opgeleverd. Uit gegevens van Rijkswaterstaat uit 2000 blijkt dat in 1999 27 ongevallen met letsel hebben plaatsgevonden, waarvan 2 zonder verzuim (van 19 is het verzuim onbekend), veel minder dan in 1998 (59 ongevallen met letsel). Opvallend is dat in elk van beide jaren in één directie veel meer ongevallen zijn gebeurd dan in de andere directies of specialistische diensten (In 1998 was dit het geval in directie Zuid-Holland, 20 ongevallen, in 1999 in Noord-Holland, 11 ongevallen). Het ziekteverzuim bij RWS is de laatste jaren overwegend stijgend, van 4,5% in 1997 tot 6,6% in 2000 met een lichte daling in 2001 naar 6,5 %. Opvallend is de grote daling in 2001 van het verzuim onder werknemers in de leeftijdsgroep < 25 jaar en de stijging in 2001 van het verzuim in de leeftijdsgroep van 25 t/m 34 jaar (Bron: Rijkswaterstaat Balans 2001). Er zijn geen gegevens voorhanden over de diagnosecategorieën. Het aantal langdurig zieken steeg in 1999 40% ten opzichte van 1998 (148 in 1999 en 108 in 1998). Bij Rijkswaterstaat geven de directies zelf invulling aan het verzuimbeleid. Er is sprake van aanvullend centraal beleid op departementaal niveau.

1

BIK-code: Bedrijfsindeling Kamers van Koophandel; een code waarmee de activiteit van een bedrijf of instelling wordt aangeduid.


7

2.1.3 Arboconvenant Rijk In april 2001 is het Arboconvenant Rijk ondertekend door de ministers van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW, namens de overheid) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK, als werkgever) en de Samenwerkende Centrales van Overheidspersoneel (namens de werknemers). Het convenant is van toepassing op departementale diensten als Rijkswaterstaat. In artikel 7 van het convenant staat beschreven wat de rol van de Arbeidsinspectie is. Expliciet staat daar dat de Arbeidsinspectie vanaf april 2002 bij haar inspecties van onderdelen van de sector Rijk de afspraken uit dit convenant in acht zal nemen. Dit betreft de bepaling van de stand van de wetenschap en van de professionele dienstverlening ten aanzien van de zorgplicht van de werkgever voor goede arbeidsomstandigheden en het opstellen van de risico-inventarisatie en -evaluatie (ri&e), voor zover betrekking hebbend op werkdruk. Dit hield in dat bij het inspecteren van het onderwerp Arbozorg expliciet werd gekeken of de risico-inventarisatie en -evaluatie en het plan van aanpak een beoordeling van de risico’s met betrekking tot werkdruk bevatten. Op deze wijze werd aangesloten bij art. 3, lid 2 van het convenant waarin staat dat ultimo 2001 de bestuurder van elk dienstonderdeel in overleg met zijn medezeggenschapsorgaan heeft onderzocht of er sprake is van problematische werkdruk, of een gerichte aanpak noodzakelijk is en, zo ja, hoe die problematiek zal worden aangepakt. 2.2 Doelstellingen van het inspectieproject De doelstellingen van dit inspectieproject waren tweeledig. 1. RWS als opdrachtgever van bouwwerken De eerste doelstelling van dit project was Rijkswaterstaat in de rol van opdrachtgever, zoals vermeld in de artikelen van het Arbeidsomstandighedenbesluit die betrekking hebben op het Bouwproces Arbobesluit (BPAB), te controleren op haar verplichtingen in verband met onder andere het ontwerpen van een bouwwerk. 2. RWS als werkgever De tweede doelstelling van dit project is misstanden aan te pakken en wetsnaleving te bevorderen op met name de onderwerpen arbozorg, kantoorarbeid en veiligheid in die arbeidssituaties waarin Rijkswaterstaat als werkgever optreedt. Op deze wijze wordt tevens een stand van zaken opgemaakt met betrekking tot de arbeidsomstandigheden bij Rijkswaterstaat. Een misstand wordt gekwalificeerd als een situatie waarin direct of ernstig gevaar voor de veiligheid of gezondheid van personen aan de orde is, waar de rechtsorde ernstig wordt geschonden of waar sprake is van stelselmatige overtreding van wetten.


8

3.

OMVANG EN OPZET VAN HET PROJECT

3.1 Beschrijving van Rijkswaterstaat RWS is organisatorisch opgedeeld in 16 directies (10 regionale directies en 6 specialistische diensten). De regionale directies zijn in totaliteit onderverdeeld in 43 dienstkringen (18 droge en 25 natte). ‘Droge’ dienstkringen houden zich bezig met aanleg, beheer en onderhoud van rijkswegen met de bijbehorende kunstwerken; de ‘natte’ dienstkringen hebben de vaarwegen als hun werkterrein. Binnen de directies en specialistische diensten kent RWS verschillende werksoorten. In onderstaande tabel staan de belangrijkste werksoorten met daarbij het ultimo aantal vaste en tijdelijke fte in 1999 dat zich bezig hield met die werksoort. Hierbij moet worden bedacht dat Rijkswaterstaat steeds meer uitvoerend werk uitbesteedt aan bijvoorbeeld aannemers. Rijkswaterstaat ontwerpt en is opdrachtgever. De meeste uitvoerende functies zijn dan ook toezichthoudende functies. Voor zover er nog uitvoerende werkzaamheden zijn, worden deze binnen de dienstkringen gedaan. Werksoort Aanleg Beheer en Onderhoud Bediening Beleidsvoorbereiding en -evaluatie Indirect Totaal

Ultimo aantal vaste en tijdelijke fte in 1999 2595 4161 1082 631

% van totaal aantal vaste en tijdelijke fte in 1999 24 38 10 6

1937 10950

18 100

De grootteklassen van de directies zijn in onderstaande tabel weergegeven (deze gegevens stammen uit 1999). Verder is vermeld het aantal werknemers in de buitendiensten van deze directies, te weten de dienstkringen en diensten als meetdiensten, verkeersposten en verkeerscentrales. De groottes variëren per directie van 215 tot 725 medewerkers in de buitendienst. Het totale aantal werknemers bij Rijkswaterstaat bedraagt ongeveer 10950 werknemers. Recentere cijfers waren niet beschikbaar.


9

De vetgedrukte regionale directies en specialistische diensten werden in het project geïnspecteerd.

Directie of dienst

Vestigingsplaats

Totaal aantal medewerkers

+ aantal buitendienstmedewerkers

Noord-Nederland Oost-Nederland IJsselmeergebied Utrecht Noord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg Noordzee Hoofdkantoor van de Waterstaat Bouwdienst

Leeuwarden Arnhem Lelystad Nieuwegein Haarlem Rotterdam Middelburg Den Bosch Maastricht Rijswijk Den Haag Utrecht, Tilburg, Zoetermeer, Apeldoorn Den Haag Lelystad

645 856 488 520 892 1268 954 680 811 206 388 1022

430 505 215 295 485 725 625 355 450

Delft Delft Rotterdam, Heerlen

516 300 474 10950

Rijksinstituut voor Kust en Zee Rijksinstituut voor integraal Zoetwaterbeheer en Afvalwaterbehandeling (RIZA) Meetkundige dienst Dienst Weg- en waterbouwkunde Adviesdienst Verkeer en Vervoer Totaal

405 519

De selectie van de te bezoeken directies en diensten is aselect tot stand gekomen en werd mede bepaald door de capaciteit en inzetmogelijkheden van de Arbeidsinspectie. 3.2 Werkwijze inspectiebezoek In dit project werd Rijkswaterstaat vanuit twee invalshoeken benaderd: 1 Rijkswaterstaat als opdrachtgever die de daaruit voortvloeiende verplichtingen in de ontwerpen uitvoeringsfase van bouwwerken moet nakomen; 2 Rijkswaterstaat als werkgever die de zorg heeft voor de arbeidsomstandigheden van de eigen werknemers. Dit betekende dat er in feite twee inspectietrajecten naast elkaar liepen: n één waarbij werd gekeken op welke wijze Rijkswaterstaat zijn verplichtingen als opdrachtgever nakwam: aanstellen coördinator ontwerpfase, opstellen V&G-plan, en dergelijke en n één waarbij naar het arbozorgsysteem werd gekeken en naar specifieke risico’s voor werknemers bij Rijkswaterstaat. Er werden 6 regionale directies bezocht. Per directie werden 3 of meer dienstkringen bezocht, zowel ‘natte’ als ‘droge’, waarbij naar verhouding meer ‘natte’ dan ‘droge’ dienstkringen werden geïnspecteerd. Per dienstkring werden bouwlocaties bezocht door een team van twee inspecteurs waarvan de ene inspecteur gespecialiseerd was in kennis van het BPAB en de andere in kennis van Eindverslag inspectieproject Rijkswaterstaat

10

arbozorg bij overheidsorganisaties. Wat betreft de bouwlocaties ging het om objecten die werden gerenoveerd of herbouwd of waar nieuwbouw werd gepleegd. Per directie en/of dienstkring (afhankelijk van de organisatorische inbedding) werd een aantal werkplekken bezocht waar werknemers van RWS uitvoerend werk verrichtten, zoals brugwachter, sluiswachter, verkeersleider, kantonnier. Daarnaast werden er 4 specialistische diensten bezocht. In bijlage IV is het inspectieschema weergegeven. . 3.3 Looptijd De looptijd van het project was 5 maanden, van 1 april 2002 tot 1 september 2002. 3.4 Inspectieonderwerpen In het kader van het inspectieproject werden de volgende inspectieonderwerpen gecontroleerd: - Verplichtingen van de opdrachtgever in de ontwerpen uitvoeringsfase van een bouwwerk; - Machineveiligheid bij bruggen en sluizen - Kantoorarbeid, waaronder RSI bij beeldschermwerk - Arbozorg, waaronder bedrijfshulpverlening en inventarisatieverplichtingen met betrekking tot risico’s als werkdruk, geluid en fysieke belasting. Daarnaast is op grond van de tijdens de inspectie geconstateerde risico’s gecontroleerd of de risico-inventarisatie- en evaluatie volledig en actueel was, inclusief het plan van aanpak. In bijlage I is de complete inspectielijst opgenomen.


11

4.

RESULTATEN

4.1 Gehanteerde handhavinginstrumenten Bij alle tien bezochte directies en diensten zijn overtredingen geconstateerd. Dit geldt niet voor alle bezochte locaties. In totaal zijn 83 locaties bij Rijkswaterstaat geïnspecteerd. Dit betrof de kantoren van de directies, dienstkringen en diensten, werkplekken van bijvoorbeeld brug- en sluiswachters (63) en bouwlocaties (20). Het gaat daarbij om bouwlocaties van kunstwerken (bruggen, sluizen en viaducten) en locaties met werkzaamheden aan (Rijks)wegen. Op 21 locaties zijn geen overtredingen geconstateerd. Hieronder waren twee bouwlocaties. Hieruit volgt dat op 18 bouwlocaties en op 44 overige locaties (kantoren en werkplekken) bij Rijkswaterstaat overtredingen zijn vastgesteld. De geïnspecteerde zes regionale directies en vier specialistische diensten kregen in totaal 52 waarschuwingen met betrekking tot 178 overtredingen en 12 eisen tot naleving met betrekking tot 13 overtredingen. Bij twee inspectiebezoeken is het werk stilgelegd. De waarschuwingen hadden vooral betrekking op onvoldoende arbozorg en het niet naleven van de bepalingen uit het Arbobesluit met betrekking tot de verplichtingen van de opdrachtgever in het bouwproces. De eisen werden gesteld vanwege het ontbreken van doeltreffende voorlichting met betrekking tot de risico’s bij beeldschermwerk. De stilleggingen hadden betrekking op een gevaarlijke situatie in een vuurtoren waarbij sprake was van een ondeugdelijke elektrische installatie en op een gevaarlijke situatie in een magazijn waarbij goederen tot op grote hoogte waren gestapeld op een ondeugdelijke stelling en vloerdelen ontbraken. In beide gevallen was er sprake van een preventieve stillegging waarbij het opmaken van een boeterapport niet aan de orde is. In totaal zijn 193 overtredingen geconstateerd. 4.2

Overtredingen

4.2.1 Rijkswaterstaat als opdrachtgever Van de 193 geconstateerde overtredingen hadden 42 betrekking op de verplichtingen van Rijkswaterstaat als opdrachtgever in het bouwproces. Deze overtredingen zijn geconstateerd op 20 bouwlocaties. Hierbij moet worden aangetekend dat er op twee bouwlocaties geen overtredingen werden geconstateerd. Bij de bouwlocaties waar overtredingen zijn geconstateerd waren 5 van de 6 bezochte regionale directies betrokken (bij één directie bleek er geen gelegenheid te zijn om bouwlocaties te inspecteren). Uit de aard van de overtredingen, zie bijlage II, valt op te maken dat met name de verplichtingen van Rijkswaterstaat in de ontwerpfase niet werden nageleefd (36 van de 42 geconstateerde overtredingen). Voor een deel wordt dit verklaard uit het feit dat er vooral bouwwerken in de ontwerpfase zijn geïnspecteerd. Bij de inspecties viel op dat in het bijzonder bij innovatieve aanbestedingsvormen Rijkswaterstaat zichzelf in een aantal gevallen niet als opdrachtgever zag en de verplichtingen dienaangaande niet naleefde. De overige 6 overtredingen hadden betrekking op de verplichtingen de toezichthouder in kennis te stellen voor aanvang van een bouwwerk, een veiligheids- en gezondheidsplan voor het bouwwerk op te stellen en een coördinator in de uitvoeringsfase aan te stellen.


12

4.2.2 Rijkswaterstaat als werkgever Van de 193 geconstateerde overtredingen hadden 151 betrekking op de verplichtingen van Rijkswaterstaat als werkgever. In totaal zijn op 43 artikelen uit de weten regelgeving overtredingen geconstateerd met betrekking tot de werkgeversverplichtingen. Dit onderstreept het verkennende karakter van het project. Uit overzichten van de overtredingen per regionale directie of specialistische dienst valt op te maken dat er sprake is van grote verschillen tussen de onderscheiden organisatieonderdelen bij Rijkswaterstaat. Daarbij moet worden aangetekend dat de regionale directie waar de minste overtredingen zijn geconstateerd ook de directie was waar geen bouwlocaties bezocht konden worden. Dat kan het beeld enigszins vertekenen aangezien op alle bezochte bouwlocaties overtredingen zijn vastgesteld ten aanzien van de verplichtingen van de opdrachtgever in het bouwproces. Ten aanzien van het aantal overtredingen dient bedacht te worden dat beleidsmatige overtredingen, die betrekking hebben op alle dienstonderdelen binnen een regionale directie of specialistische dienst, slechts één keer worden geteld. In bijlage III is een volledige lijst van geconstateerde overtredingen met betrekking tot werkgeversverplichtingen opgenomen. Opvallende resultaten zijn overtredingen met betrekking tot arbozorg, bedrijfshulpverlening, voorlichting bij beeldschermwerk en arbeidsmiddelen, waaronder valgevaar bij bruggen en sluizen. 4.2.2.1 Bepalingen met betrekking tot arbozorg De inspecteurs constateerden in 43 gevallen dat er sprake was van een onvolledige risicoinventarisatie en -evaluatie (ri&e). Daarnaast bleek het plan van aanpak in een aantal gevallen te ontbreken of was de ri&e niet actueel. Specifiek ten aanzien van de risico’s voor het gezichtsvermogen bij beeldschermwerk ontbrak in 4 gevallen de aandacht daarvoor in de ri&e. In totaal werden 61 overtredingen met betrekking tot de RI&E en het bijbehorend plan van aanpak geconstateerd. Omschrijving overtreding Aantal overtredingen Onvolledigheid ri&e (geen beoordelingen e.d.) 43 Geen plan van aanpak 10 Onvolledig plan van aanpak 1 RI&E niet geactualiseerd 5 Geen medewerking door gecertificeerde arbodienst 2 Totaal 61 4.2.2.2 Bedrijfshulpverlening Geconstateerd zijn overtredingen met betrekking tot de organisatie van de bedrijfshulpverlening, de opleiding van bedrijfshulpverleners en het houden van oefeningen. Een punt van aandacht hierbij zijn de eenzame werkplekken van bijvoorbeeld brug- en sluiswachters. In totaal zijn er 21 overtredingen met betrekking tot het onderwerp BHV geconstateerd.


13

4.2.2.3 Voorlichting bij beeldschermwerk Naast overtredingen die te maken hebben met het eigenlijke beeldschermwerk (ontbreken van een doelmatige zitgelegenheid en ergonomische eisen aan apparatuur en meubilair; 7 overtredingen) zijn met name in 8 gevallen overtredingen met betrekking tot de voorlichting over de risico’s van beeldschermwerk geconstateerd. 4.2.2.4 Arbeidsmiddelen, waaronder valgevaar bij bruggen en sluizen De inspecteurs rapporteerden dat er ten aanzien van het aanbrengen van hekwerken ter voorkoming van valgevaar op bruggen en sluizen geen eenduidige aanpak lijkt te zijn. Er werden grote verschillen geconstateerd die niet in alle gevallen direct terug te voeren waren op het gebruik van de sluisdeuren als looproute. In 6 gevallen werd een zodanig ernstige situatie aangetroffen dat daarvoor een waarschuwing is gegeven. 4.2.3 Arboconvenant Rijk In paragraaf 2.3.1 wordt gerefereerd aan het Arboconvenant en de controle die de Arbeidsinspectie op de uitvoering daarvan uitoefent. Tijdens de inspectiebezoeken aan de kantoren van de regionale directies en specialistische diensten is gecontroleerd of werkdruk in de ri&e was opgenomen. Bij 4 dienstonderdelen bleek dit niet het geval te zijn. Hiervoor zijn waarschuwingen gegeven. 4.2.4 Top 7 van geconstateerde overtredingen De top 7 van geconstateerde overtredingen is in onderstaande tabel weergegeven. artikel Art. 5, lid 1 Arbowet Art. 2.30 Arbobesluit Art. 5, lid 3 Arbowet Art 8, lid 1 Arbowet

omschrijving Onvolledige ri&e (inclusief onderwerpen verkeerswegen en werkdruk) Taken coördinator in ontwerpfase onvoldoende uitgevoerd Geen plan van aanpak aanwezig

Er was geen doeltreffende informatie aan werknemers over het werk, de risico's en maatregelen ter voorkoming van de risico’s bij beeldschermwerk Art 2.28 Er was geen coördinator ontwerpfase aangesteld bij Arbobesluit samenwerking van meerdere werkgevers Art 2.30 Er was onvoldoende / geen coördinatie m.b.t. veiligArbobesluit heid en gezondheid in de ontwerpfase Art 2.31, sub b De opdrachtgever had geen maatregelen genomen opArbobesluit dat de coördinator in de ontwerpfase taken uitvoert Ws: waarschuwing

aantal instrument 14 Ws Arbo 11

Ws Arbo

10

Ws Arbo

8

5 Eis Arbo 3 Ws Arbo

7

Ws Arbo

7

Eis

7

Ws Arbo

Een volledige lijst van geconstateerde overtredingen is te vinden in de bijlagen II en III.


14

4.2.5 Indeling in hoofdgroepen Aantal overtredingen ingedeeld in hoofdgroepen (zonder onderscheid werkgever of opdrachtgever; RWS totaal) Hoofdgroep

Aantal overtredingen Arbowet

RI&E en Plan van aanpak Voorlichting, onderricht en toezicht Overige onderwerpen Arbeidsomstandighedenbesluit Arbozorg en organisatie van de arbeid (incl. BPAB) Inrichting arbeidsplaatsen Gevaarlijke stoffen en biologische agentia Fysieke belasting Fysische factoren Arbeidsmiddelen en specifieke werkzaamheden Persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheids-, gezondheidssignalering Arbeidstijdenwet Werk- en rusttijden totaal

34 13 6 63 37 6 15 6 7 5

1 193

Hieruit blijkt dat bijna een kwart van de overtredingen betrekking had op overtredingen van de Arbowet en ongeveer een derde op de arbozorg en organisatie van de arbeid. Onder arbozorg vallen ook overtredingen als het niet hebben uitgevoerd van een nadere inventarisatie in de risico-inventarisatie en -evaluatie en het onvoldoende geregeld hebben van de bedrijfshulpverlening.


15

5.

CONCLUSIES

5.1 Conclusies in relatie tot de doelstellingen 1. RWS in de rol van opdrachtgever te controleren op haar verplichtingen in verband met het ontwerpen van een bouwwerk. De inspectieresultaten laten zien dat er onvoldoende sprake is van invulling van de opdrachtgeververplichtingen door Rijkswaterstaat. De consequenties hiervan worden met name onderstreept door het feit dat op bijna alle bouwlocaties waar inspecteurs zijn geweest overtredingen werden geconstateerd op dit vlak. Gezien de omvang van het opdrachtgeverschap van Rijkswaterstaat is hier sprake van een ernstig knelpunt dat breed in de organisatie moet worden aan gepakt. Daarbij moeten ook innovaties in opdrachtverlening in ogenschouw worden genomen aangezien deze Rijkswaterstaat niet ontslaan van de verplichtingen die zij als opdrachtgever heeft, voor zover Rijkswaterstaat daadwerkelijk als opdrachtgever optreedt. 2. RWS te controleren op naleving van de wet ten aanzien van de onderwerpen arbozorg, kantoorarbeid en veiligheid in die arbeidssituaties waarin Rijkswaterstaat als werkgever optreedt. Uit de inspectieresultaten blijkt dat bij 46 inspectiebezoeken 151 overtredingen met betrekking tot werkgeversverplichtingen zijn vastgesteld. Het betreft in geen van de gevallen een ernstig beboetbare of direct beboetbare overtreding. Geconcludeerd kan worden dat er geen misstanden zijn geconstateerd. Voor vier onderwerpen werd een relatief groot aantal waarschuwingen verzonden of werden eisen gesteld zodat deze als knelpunten worden aangemerkt, zie paragraaf 5.3. 5.2 Conclusies in relatie tot de overtredingen Met betrekking tot het aantal overtredingen kan geconcludeerd worden dat er geen sprake is van bovenmatige aantallen of excessen in verhouding tot andere (rijks)overheidsdiensten. 5.3 Algemene conclusie Wanneer de stand van zaken wordt opgemaakt met betrekking tot de arbeidsomstandigheden bij Rijkswaterstaat dan moet worden geconcludeerd dat er sprake is van een vijftal knelpunten die in de breedte van de organisatie voorkomen. Het betreft: 1. Het onvoldoende naleven van de verplichtingen van de opdrachtgever in het bouwproces 2. Het niet op orde hebben van de arbozorgsystemen binnen de regionale directies en specialistische diensten 3. Het niet op structurele wijze georganiseerd hebben van de bedrijfshulpverlening, waaronder het niet adequaat oefenen 4. Het onvoldoende geven van voorlichting en onderricht bij beeldschermwerk en onvoldoende toezicht op het inrichten van de beeldschermwerkplekken 5. Het ontbreken van een eenduidig beleid ten aanzien van het voorkomen van valgevaar bij bruggen en sluizen.


16

6. FOLLOW-UP Tijdens de uitvoering van het project is het ministerie van Verkeer & Waterstaat overgestapt op een andere arbodienst. Voor de organisatieonderdelen van Rijkswaterstaat zijn met deze arbodienst afspraken gemaakt over het opstellen van nog ontbrekende ri&e’s, het volledig maken van bestaande ri&e’s en het actualiseren daarvan. Verder is door Rijkswaterstaat een werkgroep geïnstalleerd die de geconstateerde knelpunten ten aanzien van de verplichtingen van de opdrachtgever, de bedrijfshulpverlening, de voorlichting bij beeldschermwerk, de arbozorg en het valgevaar bij bruggen en sluizen moet gaan aanpakken. De Arbeidsinspectie zal over de vorderingen worden geïnformeerd.


17

BIJLAGE I

INSPECTIELIJST


18

BIJLAGE I: INSPECTIELIJST Feitnummer Beboetbaar element

B20260101 B20270101 B20270302 B20280001 B20290001 B20300001 B20300002

B20300003

B20300004

B20310002

B20310003 B20350101 B20350201

W050101 W050301 W140101 W140301

B50030201

B50090101 B60070101

Bouwprocesbepalingen Arbobesluit (BPAB) Kennisgeving aan toezichthouder voor aanvang bouwwerk Opstellen vg-plan bouwwerk Bij veranderingen in gegevens vg-plan bouwwerk tijdens ontwerpfase het plan overeenkomstig wijzigen Aanstelling coördinator voor de ontwerpfase In acht nemen arbozorgaspecten in studie-, ontwerpen uitwerkingsfase van het ontwerp van een bouwwerk Taken coördinator in ontwerpfase (zie specifieke coördinatietaken) Coördinatie uitvoering in ontwerpfase (beboeting coördinatietaken vindt plaats op basis van het feit B20300001) Opstellen V&G-plan in ontwerpfase (beboeting coördinatietaken vindt plaats op basis van het feit B20300001) Samenstellen dossier in ontwerpfase (beboeting coördinatietaken vindt plaats op basis van het feit B20300001) Maatregelen en werkzaamheden door opdrachtgever zodanig, dat coördinator ontwerpfase de taken (als bedoeld in artikel 2.30) uitoefent c.q. naar behoren kan uitoefenen Opdrachtgever zorgt er voor dat veiligheids- en gezondheidsplan onderdeel uitmaakt van bestek Opdrachtgever legt aanstelling en taken coördinator uitvoeringsfase bouwwerk schriftelijk vast met uitvoerende partij Opdrachtgever legt aanstelling en taken coördinator uitvoeringsfase bouwwerk bij meerdere partijen vast in een schriftelijke overeenkomst met een van die partijen RI&E schriftelijke ri&e aanwezig (en volledig) plan van aanpak aanwezig deskundige bijstand: arbodienst heeft ri&e getoetst deskundige bijstand: arbodienst heeft geadviseerd over plan van aanpak Nadere inventarisaties in de ri&e in het kader van de ri&e beoordelen van veiligheids- en gezondheidsaspecten fysieke belasting, waarbij m.n. letten op kenmerken van de last en werkomgeving, vereiste lichamelijke inspanning en eisen van de taak in ri&e specifieke aandacht aan gevaren voor gezichtsvermogen en fysieke/psychische belasting bij beeldschermwerk in het kader van de ri&e beoordelen en zo nodig meten van het geluidsniveau op iedere arbeidsplaats


Hand- Boetenorm having bedrag dbf dbf

eis

€ 900 € 900 € 450 € 900 € 900 € 900

eis

€ 900

€ 900 € 900 € 900

dbf dbf waarschuwing

€ 900 € 225 € 450 € 450

€ 225

€ 225 € 450

19

B60070201 B60070301

W050101

B20017002 B20017003 B20190101 B20210101 B20220001

metingen en beoordelingen zijn representatief voor dagelijkse arbeidstijd bij meting gebruikte methoden en apparaten aanpassen aan omstandigheden Werkdruk schriftelijke ri&e aanwezig en volledig waarschuwing Bedrijfshulpverlening bij organisatie bhv rekening houden met aanwezige gevaren/brandrisico’s bij organisatie bhv rekening houden met aantal aanwezige werknemers en andere personen adequaat aantal bhv-ers opdat bhv onder alle omstandigheden gewaarborgd is adequaat opgeleide bhv-ers opdat bhv gewaarborgd is herhalingscursussen/oefeningen bhv-ers

€ 450 € 450

€ 900

€ 45 € 45 € 450 € 900 € 135 *

Kantoorarbeid W080101

doeltreffende informatie verstrekken aan werknemers over eis werkzaamheden, risico’s en maatregelen (hier: met name over risico’s voor Rsi bij beeldschermwerk) B30190101 adequate afmetingen en luchtvolume op de kantoorwerkplek B70040101 deugdelijk materiaal en deugdelijke constructie arbeidsmiddel e.v. (hier: kantoorstoel) B70050101 adequate maatregelen onderhoud arbeidsmiddelen (hier: kantoorstoel) R5010001 ergonomische eisen apparatuur en meubilair bij beeldschermwerk R5020001 ergonomische eisen omgeving bij beeldschermwerk Machineveiligheid B30160101 voorkomen valgevaar ebf > 2½ m B70050101 adequate maatregelen onderhoud arbeidsmiddelen eis ebf B70050201 onderhoudswerkzaamheden e.d. alleen aan uitgeschakelde, drukloze of spanningsloze arbeidsmiddelen; indien dit niet mogelijk is, andere doeltreffende maatregelen nemen B70070101 bewegende delen van arbeidsmiddelen mogen geen gevaar ebf ! opleveren (schermen of beveiligingsinrichtingen) WGW: strafbaar element WGW100101 verboden een machine te vervaardigen die niet voldoet aan de fundamentele veiligheids- en gezondheidseisen van de Machine Richtlijn WGW100201 verboden een machine voorhanden te hebben, af te leveren, te gebruiken en tentoon te stellen die niet voldoet aan de fundamentele veiligheids- en gezondheidseisen van de Machine Richtlijn Besluit Machines: strafbaar element BM 040001 gebruiksaanwijzing volgens punt 1.7.4 van bijlage I van de Richtlijn Machines BM 060101 aanbrengen CE-markering volgens bijlage III van de Richtlijn Machines


€ 270

€ 270 € 2250 € 2250 € 900 € 900 € 2250 € 2250 € 2250*

€ 2250

20

W050101

B30020101 B60030101 B80030101 B80030201

aanwezig zijn van een EG-verklaring van overeenstemming volgens bijlage II van de Richtlijn Machines Werken langs de weg schriftelijk ri&e aanwezig en volledig

veilige en ordelijke inrichting arbeidsplaats voldoende doelmatige verlichting van arbeidsplaatsen en van directe toegangen beschikbaarheid en gebruik pbm-en ervoor zorgen dat werknemers pbm-en waar nodig gebruiken


waarschuwing ebf eis

€ 900

ebf ! dbf

€ 450 € 450*

€ 900 € 270

21

BIJLAGE II

RIJKSWATERSTAAT ALS OPDRACHTGEVER TOTAALLIJST GECONSTATEERDE OVERTREDINGEN


22

BIJLAGE II RIJKSWATERSTAAT ALS OPDRACHTGEVER TOTAALLIJST GECONSTATEERDE OVERTREDINGEN artikel Art. 2.26, lid 1 Arbobesluit Art. 2.27, lid 1 Arbobesluit Art. 2.28 Arbobesluit Art. 2.29 Arbobesluit Art. 2.30 Arbobesluit Art. 230, sub a Arbobesluit Art. 2.30, sub c Arbobesluit Art. 2.31, sub b Arbobesluit Art. 2.35, lid 1 Arbobesluit

Arbobesluit:

omschrijving Kennisgeving toezichthouder voor aanvang bouwwerk Opstellen v&g-plan voor het bouwerk Aanstellen coördinator ontwerpfase bij samenwerking meerdere werkgevers Bij ontwerp van een bouwwerk de arbozorgaspecten in acht nemen Taken van de coördinator in de ontwerpfase (algemeen) Coördinatie van de uitvoering in de ontwerpfase Samenstellen van een dossier in de ontwerpfase Maatregelen opdrachtgever opdat de coördinator in de ontwerpfase de taken uitvoert Opdrachtgever legt aanstelling en taken van de coördinator uitvoeringsfase schriftelijk vast met uitvoerende partij totaal

onderwerp

aantal 2 1 7 1 11 7 3 7 3

42

Arbeidsomstandighedenbesluit


23

BIJLAGE III

RIJKSWATERSTAAT ALS WERKGEVER TOTAALLIJST GECONSTATEERDE OVERTREDINGEN


24

BIJLAGE III RIJKSWATERSTAAT ALS WERKGEVER TOTAALLIJST GECONSTATEERDE OVERTREDINGEN nummer Art. 5:10 ATW Art. 2.17, sub b Arbobesluit Art. 2.17, sub c Arbobesluit Art. 2.18, lid 3 Arbobesluit Art. 2.18, lid 4 Arbobesluit Art. 2.19, lid 1 Arbobesluit Art. 2.19, lid 2 Arbobesluit Art. 2.20 Arbobesluit Art. 2.21, lid 1 Arbobesluit Art. 2.22 Arbobesluit Art. 3.2, lid 1 Arbobesluit Art. 3.2, lid 1 Arbobesluit Art. 3.2, lid 3 Arbobesluit Art. 3.3, lid 2 Arbobesluit Art. 3.4, lid 1 Arbobesluit Art. 3.4, lid 2 Arbobesluit Art. 3.6, lid 1 Arbobesluit Art. 3.6, lid 2 Arbobesluit Art. 3.7, lid 1 Arbobesluit Art. 3.7, lid 1

omschrijving Voldoende pauze

onderwerp

aantal 1

Bij organisatie BHV rekening houden met aanwezige gevaren bij organisatie BHV rekening houden met aanwezige werknemers en andere personen Bereikbaarheid en beschikbaarheid BHV-ers

5

Afstemming BHV van meerdere werkgevers in nabije omgeving Adequaat aantal bhv-ers

1

Ten minste 1 BHV-er per 50 werknemers

1

Voldoende aantal biljetten m.b.t. instructie over wat te doen bij brand / ongeval Adequaat opgeleide BHV-ers

1

Voldoende herhalingscursussen / oefeningen BHV Veilige en ordelijke inrichting arbeidsplaats

4

veilige en ordelijke inrichting arbeidsplaats

2 3

3

1

4 verkeerswegen

1

Zo snel mogelijk herstellen van geconstateerde gebreken op de arbeidsplaats Inrichting arbeidsplaats ter voorkoming van gevaar voor instorten, schuiven, omvallen of kantelen van aanwezige voorwerpen. Waarborg veilig gebruik van elektrische installaties Doeltreffende maatregelen in elektrische installaties tegen brand- en ontploffingsgevaar en tegen aanraking. Doeltreffende maatregelen voor vluchtmogelijkheden van werknemers Afstemming van aantal/plaats/afmeting van vluchtwegen Vluchtwegen en nooduitgangen zijn vrij van obstakels Vluchtwegen en nooduitgangen zijn vrij van opslagruimten

1


2

2 1

3 4 1 1

25

Arbobesluit Art. 3.7, lid 6 Arbobesluit Art. 3.10 Arbobesluit Art. 3.16, lid 1 Arbobesluit Art. 3.17 Arbobesluit

obstakels Adequate signalering van vluchtwegen

Beschikbaarheid adequate reddingsmiddelen bij kans op verdrinking Bij valgevaar veilige voorzieningen aanbrengen om gevaar zoveel mogelijk te voorkomen Voorkomen van gevaar getroffen te worden door ongewild in beweging komende voorwerpen. Art. 3.19, lid 1 Adequate afmetingen en luchtvolume van de Arbobesluit arbeidsplaats Art. 3.22, lid 2 Adequate kleedruimte voor werknemers die Arbobesluit speciale werkkleding dragen Art. 4.2, lid 1 In de RI&E de aard/mate/duur blootstelling Arbobesluit beoordelen bij gebruik van gevaarlijke stoffen Art. 4.2b Zorgvuldigheid, ordelijkheid en zindelijkheid Arbobesluit op de arbeidsplaats bij aanwezigheid van gevaarlijke stoffen Art. 4.4, lid 4 Voorzieningen treffen ter beperking van gevolArbobesluit gen van ongewilde gebeurtenissen bij het gebruik van gevaarlijke stoffen Art. 4.4, lid 6 Beperking van de hoeveelheid gevaarlijke stofArbobesluit fen tot strikt noodzakelijke hoeveelheid voor de bedrijfsvoering Art. 5.3, lid 1 Werk zodanig organiseren dat gevaren (veiligArbobesluit heid en gezondheid) door fysieke belasting zoveel mogelijk zijn beperkt Art. 5.3, lid 2 In het kader van de RI&E de veiligheids- en Arbobesluit gezondheidsaspecten van fysieke belasting beoordelen Art. 5.4, lid 1 Doelmatige zitgelegenheid wanneer het werk Arbobesluit geheel of gedeeltelijk zittend kan worden uitgevoerd Art. 5.4, lid 1 Doelmatige zitgelegenheid wanneer het werk beeldschermwerk Arbobesluit geheel of gedeeltelijk zittend kan worden uitgevoerd Art. 5.9, lid 1 In de RI&E aandacht voor de gevaren voor geArbobesluit zichtsvermogen bij beeldschermwerk Art. 5.9, lid 2 Doeltreffende maatregelen t.a.v. de gevaren Arbobesluit m.b.t. gezichtsvermogen bij beeldschermwerk Art. 5.1 Ergonomische eisen aan apparatuur en meubiArboregeling lair bij beeldschermwerk Art. 5.2 Ergonomische eisen aan de omgeving van een Arboregeling beeldschermwerkplek Art. 6.1, lid 1 Het klimaat op de arbeidsplaats mag geen geArbobesluit zondheidsschade veroorzaken Art. 6.2, lid 1 Op de arbeidsplaats is voldoende niet veront-


1 1 6 3

5 1 1 1

1

3

1

1

2

1

4 1 3 2 2 3

26

Arbobesluit Art. 6.7, lid 1 Arbobesluit

reinigde lucht aanwezig In het kader van de RI&E beoordelen en zo nodig meten van geluid om eventuele mate van bloostelling te bepalen Art. 7.4, lid 2 Arbeidsmiddel is van een deugdelijke construcArbobesluit tie Art. 7.4a, lid 1 Een arbeidsmiddel waar veiligheid afhangt van Arbobesluit wijze van installatie wordt voor ingebruikname gekeurd Art. 7.5, lid 1 Adequate maatregelen met betrekking tot onArbobesluit derhoud van arbeidsmiddelen Art. 7.5, lid 2 Onderhoud en dergelijke geschiedt alleen aan Arbobesluit uitgeschakelde arbeidsmiddelen Art. 7.7, lid 1 Schermen en beveiligingsinrichtingen aanbrenArbobesluit gen op arbeidsmiddelen ter voorkoming van gevaar geraakt te worden door bewegende delen Art. 7.20, lid 6 Eenmaal per jaar beproeving en zonodig keuArbobesluit ring van hijs- en hefgereedschap Art. 7.33, lid 1 Ladders en trappen zijn voldoende stijf en sterk Arbobesluit Art. 8.3, lid 1 Beschikbaarheid en gebruik pbm-en op die Arbobesluit plaatsen waar gevaar bestaat voor veiligheid en gezondheid Art. 8.3, lid 2 Ervoor zorgen dat werknemers pbm-en gebruiArbobesluit ken daar waar dat nodig is Art. 8.3, lid 3 In goede staat houden pbm-en (onderhoud, reArbobesluit paratie en zindelijkheid) Art. 8.3, lid 4 Voor het goed functioneren van pbm-en vinden Arbobesluit noodzakelijke vervangingen plaats Art. 3, lid 1 De werkgever voert een zo goed mogelijk arboArbowet beleid Art. 5, lid 1 Er is een schriftelijke RI&E aanwezig, inclusief Arbowet risico’s m.b.t. bijzondere groepen werknemers Art. 5, lid 1 Een RI&E mag niet onvolledig zijn Arbowet Art. 5, lid 1 Een RI&E mag niet onvolledig zijn verkeerswegen Arbowet Art. 5, lid 1 Een RI&E mag niet onvolledig zijn werkdruk Arbowet Art. 5, lid 3 Een plan van aanpak maakt onderdeel uit van Arbowet de RI&E Art. 5.3, lid 3 Het plan van aanpak bevat termijnen waarbinArbowet nen de beschreven maatregelen worden uitgevoerd Art. 5.4, lid 1 De RI&E wordt aangepast wanneer dat noodzaArbowet kelijk is Art. 6, lid 1 Maatregelen treffen voor het voorkomen en Arbowet beperken zware ongevallen bij het werk


1

1 1

1 1 1

1 1 1

2 1 1 2 4 8 2 4 10 1

5 1

27

Art. 8, lid 1 Arbowet Art. 8, lid 1 Arbowet Art. 8, lid 4 Arbowet Art. 14, lid 3 Arbowet Art. 18 Arbowet

ATW Arbobesluit Arboregeling Arbowet

Doeltreffende informatie aan werknemers over het werk, de risico's en maatregelen ter voorkoming/beperking van de risico’s Doeltreffende informatie aan werknemers over beeldschermwerk het werk, de risico's en maatregelen ter voorkoming/beperking van de risico’s Toezicht door de werkgever op de naleving van instructies en voorschriften Het meewerken aan of het opstellen van de RI&E door een gecertificeerde arbodienst De werkgever dient werknemers in gelegenheid stellen een arbeidsgezondheidskundig onderzoek (AGO) te ondergaan totaal

3

8

2 2 1

151

Arbeidstijdenwet Arbeidsomstandighedenbesluit Arboregeling Arbeidsomstandighedenwet


28

BIJLAGE IV

INSPECTIESCHEMA


29

Inspectieschema Rijkswaterstaat

Regionale directie

Specialistische dienst

Arbozorg, kantoorarbeid, BPAB (indien van toepassing)

Dienstkring

Arbozorg, kantoorarbeid

Dienstkring Arbozorg, kantoorarbeid, BPAB (indien van toepassing)

Dienstkring

Werkplek

Bouwlocatie BPAB, Arbozorg

Arbozorg, machineveiligheid, verkeersveiligheid

Bouwlocatie

Werkplek Arbozorg, machineveiligheid, verkeersveiligheid


30

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Arbeidsinspectie

Recommend Documents