Milieubeleid 2013 Missie Er is ons de familie Kruitwagen veel aan gelegen om het industrieel erfgoed de Panoven in de Liemers en Gelderse Poort duurzaam te behouden door ontwikkeling. Beleven van ons erfgoed staat en valt met ons verhaal, de kwaliteit van de omgeving en niet te vergeten milieu bewust (en maatschappelijk verantwoord) te ondernemen. Wij van Buitengoed de Panoven kiezen er bewust voor in al onze beslissingen het milieubelang mee te wegen. We doen dit vanuit oogpunt dat wij mede verantwoordelijk zijn voor de heelheid van de gehele leefomgeving. Specifiek t.a.v. milieu streven we ernaar spaarzaam met energie en grondstoffen om te gaan en beperking van de schade voor de omgeving door afvalproducten. Door middel van het uitvoeren van een bedrijfsmilieuplan geven we vorm en inhoud aan wat we de komende tijd trachten te verwezenlijken. Green Key keurmerk Buitengoed de Panoven neemt sinds 2004 deel aan het Green Key keurmerk en is nu doorgegroeid naar niveau zilver. De Green Key is het internationale keurmerk voor bedrijven in de toerisme- en recreatiebranche, en in de markt voor vergader- en congreslocaties, die serieus en controleerbaar bezig zijn met duurzaamheid, Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO), met zorg voor milieu op het bedrijf en de natuur in hun omgeving. De Green Key staat garant voor de vrijwillige inzet van de ondernemer om meer aan het milieu te doen dan de wet- en regelgeving van hem verlangt. De GREEN KEY is een middel om het duurzame imago van de onderneming naar gasten, overheden en zakenrelaties te communiceren. Om voor de Green Key in aanmerking te komen moeten ondernemers veel maatregelen nemen met betrekking tot milieuzorg en MVO. Deze maatregelen zijn deels verplicht, deels optioneel. Green Key Nederland kent drie niveau’s: Brons, Zilver en Goud. Hoe meer optionele maatregelen een ondernemer invult, hoe hoger de uiteindelijke uitslag is. Wat wordt er gemeten? Om in het bezit te komen van de Green Key (zilver) moeten we voldoen aan een aantal voorwaarden namelijk: Ondertekening van een milieubeleidsverklaring (zichtbaar op te hangen) Milieu archief + wet- en regelgeving Opstellen van een milieuprogramma waarin de maatregelen voor de komende drie jaar staan. Milieudoorlichting Het hebben van een milieucoördinator. Het hebben van milieubewust personeel. Het hebben van een registratiesysteem. Het muurschild Green Key zichtbaar ophangen Het nemen van energiebesparende maatregelen. Het scheiden van afval. Het informeren van gasten hoe wij met het milieu omgaan. Het organiseren van activiteiten om de groene omgeving te onderhouden en te verbeteren.
Maatregelen Gerealiseerd t/m 2012 Er is gekozen voor een langdurige samenwerking in het groen en techniek met de Helicon scholen uit Velp en Apeldoorn en Plurijn uit Elst. 80% van de centrumgebouwen hebben meters voor water en electra Natuur- en cultuur activiteiten worden volop georganiseerd met Green Walks, IVN, Poort van Nederland, onze eigen organisatie en studenten van het Helicon. Energiezuinige CV ketels in alle gebouwen en met hot water fill machines Afname van 100% groene stroom In de horeca werkt de Panoven met streekeigen biologische producten en neemt de Panoven ecologische koffie af in haar restaurant, hetgeen ook in het servies te herkennen is en op de streekmenukaart terug te zien is. in de horeca worden geen melkcupjes maar melkkannetjes gebruikt en er worden geen koekjes in stukverpakking aangeboden. minder milieubelastend papier gebruiken het gebruik van microvezeldoekjes Het scheiden van ijzer, koper,aluminium Het apart afvoeren van batterijen. het hebben van een eenvoudig registratiesysteem van energiegebruik Een groenbeheerplan koppelen aan ons beplantingsplan, inventarisaties uitgevoerd door student Helicon. In het restaurant en de ronde zigzagoven zijn de oude TL bakken vervangen door energiezuinige led verlichting. De nieuwe natuurlodges hebben volledig led verlichting. Wij bieden veel natuur- en cultuureducatie aan jong en oud, zowel digitaal als op ons terrein. Ook is dit in fiets- en wandelroutes omgezet met of zonder MP-3 speler Er is een audio-tour, met MP3, ontwikkeld voor bezoekers om het cultuurhistorisch verhaal van de Panoven en het omliggende landschap te ervaren. Bij onze verbouw van de Bed & Breakfast kamers, zijn oude hardhouten kozijnen opnieuw ingezet en op maat gemaakt om zo geen aankoop van dergelijke materialen te hoeven doen. Tevens zijn de oude historische dakpannen met de hand schoongemaakt (stuk voor stuk) en weer op het herstelde dak geplaatst. In de congresruimte zijn compartimenten (transparante scheidingswanden)geplaatst om energie (gasverbruik) beter te beheersen!! Wij hebben sinds feb .2008 fietsen in de verhuur en paard en wagen als alternatief vervoer voor gasten en personeel. Er is 40 meter dak gerepareerd en geïsoleerd van de linker vleugel van het restaurant en in gebruik genomen. Ook daar is gecompartimenteerd voor energiebeheersing. De oude kozijnen zijn hergebruikt. We zijn begonnen met het maken van eigen meubels voor onze gebouwen door middel van leer- werk trajecten. De meubels die reeds gemaakt zijn worden in het restaurant, de loungehoek en gebouwen benut. Een gedeelte van oude materialen en caravans zijn afgelopen jaren afgevoerd Er zijn nieuwe energiezuinige natuurlodges gerealiseerd en nieuwe sets volgen ter vervanging van de oude stacaravans. Deze zijn 60 jaar onderhoudsvrij met
een RC waarde van 8. Ze zijn tevens 1 uur en 55 minuten brandveilig en bevatten tussenmeters en led verlichting. Nieuwe Miele wasmachine van 10 kg en vaatwasser aangeschaft. Er is een beverroute gerealiseerd. Er is een eetbare planten- en zintuigenroute opgezet. De website is vernieuwd en daarbij is er een nieuwe folder ontwikkeld. Er zijn nieuwe samenwerkingsverbanden aangegaan met Stichting T.L.C. voor gebiedspromotie. Cobranding met RBTKAN. Minder linnen door te kiezen voor meubels van gerecycled hout in onze eigen timmerplaats gefabriceerd. Dit scheelt energiegebruik met wasmachines, drogers en strijken. Afwatering van het terras en instrating. Terras ook opnieuw ingericht. Terrein egaliseren.
Jaarlijks terugkerende maatregelen In de horeca, maar ook in de groepsgebouwen wordt gebruik gemaakt van duurzaam servies, bestek en tafelkleden Onderhoud groenvoorziening gebeurd op een milieuvriendelijke manier door met alternatieve doelgroepen en mankracht met kruiwagen, handsnoeiwerk, teamwork, maaiplan te werk te gaan. Ook maken van heggen van snoeihout als broedplaats en schutplaats voor vogels. Waterbesparende maatregelen bij kranen, douches en WC’s. Het plaatsen van tussenmeters Gebruik van milieuverantwoorde schoonmaakmiddelen, microvezel doekjes en doseersystemen. Gescheiden afval glas, papier, ijzer en restafval. Het plaatsen van energiezuinige apparatuur in alle gebouwen Milieu-info aan gasten verstrekken Meer milieubewust maken van personeel en verantwoording geven Stimuleren van milieuverantwoord vervoer op,om en naar het groepsgebouw Informeren via onze folder, website, informatiepanelen en via folder Green Key. Op het gehele terrein wordt met energiezuinige lampen gewerkt, met schemer schakelaars, bewegingsmelders en led verlichting. Alle gebouwen en kampeerplaatsen zijn apart bemeterd composteren van maaigras Tuinafval wordt verwerkt tot zitjes, kampvuurhout en versnipperd nog meer energiebesparende maatregelen bv. schemerschakelaars voor terreinverlichting en gebouwen. Drukwerk van brochures, bedrijfsinformatie gebeurd op milieuvriendelijk papier Ook het printpapier is van milieuvriendelijke kwaliteit Zo ook het papier van Swisher en doseerproducten voldoen aan milieuvriendelijke kwaliteit en zijn recycle baar
De Panoven biedt zowel aan toeristen, de omgeving als scholen, cultuur- en natuurhistorische educatie aan van het erfgoed en landschap met de herleefbaarheid hiervan. Door te investeren in de ruimtelijke kwaliteit draagt de Panoven bij een aantrekkelijk woon- en werkomgeving en investeringsklimaat Investeren in de ruimtelijke kwaliteit en het beleefbaar maken van het landschap. Een aantrekkelijk landschap = het visitekaartje van het Buitengoed meer bezoekers hogere regionale economische spin-off De Panoven betrekt haar omgeving en toerist in de beleving en ontwikkeling van het erfgoed om het gevoel van mede eigenaarschap te stimuleren. Zie hiervoor de website. De Panoven biedt een diversiteit in leerdisciplines en een ontspannen leeren werkplek op maat aan, zodat leerlingen en zorgcliënten hun talenten ten volste kunnen ontplooien.
Komende jaren ( 2012-2014) Restafval laten ophalen voor opwekken energie Het beplantingsplan van de Panoven wordt door de Helicon opnieuw geïnventariseerd en landschappelijk inpasbaar gemaakt dit is in gang gezet. De 100 jaar oude fruitbomen van de Panoven worden de komende jaren opnieuw geënt en uitgezet op eigen terrein. Samen met Helicon wordt er gewerkt aan een vergeten groententuin Van oud materialen van het erfgoed wordt door middel van leerwerktrajecten nieuwe tafels, stoelen en banken gemaakt. Caravans en oude materialen de komende jaren worden gefaseerd afgevoerd De oude kampeervelden worden klaar genaakt voor de nieuwe duurzame groepslodges dit is in volle ontwikkeling. Bestrating rondom het terrein realiseren (met stenen gemaakt door de gasten en schenken, oude stenen van steenfabrieken) Wegen en paden maken voor de nieuwe duurzame groepslodges Vergeten groententuin opzetten met Helicon. Beleefbaar maken en restaureren van oude machines Belevenisroute voor de MP4 speler en smartphone realiseren van het verhaal van klei tot baksteen en de cultuurhistorie van het aanpalende landschap Organiseren van Panoven doevakanties in projectvorm waarbij de gast onderdeel wordt van de beleving en een steentje bijdraagt aan het behoud en ontwikkeling van het erfgoed Vanuit een regionaal beeldverhaal slimme allianties aangaan met publiekprivate partijen om te komen tot innovatieve gebiedsontwikkeling. Dit om het gebied de Liemers en de Rijnstrangen (inter)nationaal op de kaart te zetten, hetgeen uiteindelijk resulteert in een hogere regionale economische spin-off. Dit gebied loopt nu mee in het Deltaprogramma provincie en Waalwiedde. Zorgcliënten hebben door het leer-werk-zorg-overnachten traject een grotere kans op re-integratie en participatie in de maatschappij Er zijn een aantal belevingspaden in ontwikkeling. Hieronder vallen een blotevoetenpad en een zintuigenpad.
We willen meer bekendheid creëren in de lokale omgeving/regio. PPS gemeente. Wij willen een vangnetfunctie voor Helicon scholen worden om uitvalstudenten te verminderen. In ruil voor financiële bijdrage begeleiding studenten vanuit Panoven.
U KUNT ONS HIERBIJ HELPEN door: 1. Donateur te worden van goeddoel Stichting, Vrienden van de Panoven. Voor meer informatie, neem contact op met
[email protected] 2. U aan te melden voor een doevakantie in de komende jaren 3. Mee te denken en ideeën achter te laten voor een duurzaam behoud van het erfgoed
Buitengoed de Panoven Panovenweg 18 6905 DW Zevenaar T:0316-523520 F: 0316-341422
[email protected] www.panoven.nl