Milieu-aspecten van ICT: De vieze kanten van een ‘schone’ sector
Nederlandse Vrouwen Raad, Utrecht, 29 Mei 2008
Tineke M. Egyedi Delft University of Technology 1
Faculty of Technology, Policy and Management
Wat bedoelen we met ICT? Informatie- en CommunicatieTechnologie • • • • • • • •
Internet Computers: chips, bedrading, etc. Software: tekstverwerking, spelen… telemetrie Beeldschermen Printers, boxen, fax, scanner Telecommunicatie-randapparatuur: telefoon, … Kabels, antennes, … … 2
Doel: focus op milieu
• • • •
ICT als milieuprobleem ICT als oplosser van milieuproblemen Invalshoek standaarden Aanzet aanbevelingen
3
ICT als milieuprobleem
• Fase in levenscyclus • Ontwerp • Productie • Gebruik • Afval • Gehele levenscyclus
4
ICT-Productie
• Zware metalen zoals lood, cadmium, kwik, tin, kobalt, koper, platinum • Plastics: PVC & broomhoudende vlamvertragers • Energie voor productie
5
ICT-Gebruik: m.n. electriciteit
• “The Internet begins with coal” (Mills, 1999) • 7,3 % energieverbruik NL in 2007 • Datacentra in 2007 • meer geld aan energie dan apparatuur • 10 -15 % servers ongebruikt - maar aan
6
Energiebeheer computer*
• Vermogen computer met monitor 130 - 400 watt
7
Keurmerken en labels
• Energy label: EU verplicht informatielogo
• Europees Ecolabel: milieukeurmerk
8
ICT-Afval
• Elk jaar 20-50 miljoen ton e-waste* • Gezondheid en arbeidverhoudingen arbeiders • Dumpen, gif in grond en drinkwater
9
Recycling en hergebruik
• Recycling: Besluit wit- en bruingoed • Hergebruik • ‘Cradle to cradle’ van McDonough & Braungart • reduce, reuse and recycle ? • downcycling vanwege ‘monsterlijke hybrides’
10
ICT-Ontwerp
• Gifvrije computers* • Energie: • Software strak programmeren ** • Sun-Ray computer 4 Watt *** • Cradle-to-cradle: op hergebruik ontworpen
11
Keten-benadering • Maatschappelijk verantwoord ondernemen • Milieu-management standaard • OESO richtlijnen voor Multinationals • Social Responsibility • Wet Openbaarheid productie en Ketens (WOK) • makeITfair*: inclusief delven grondstoffen 12
ICT als oplosser van milieuproblemen
• ICT inzetten voor milieu • Vervangende ICT • Thuiswerken en teleconferencing? • De-materialisatie • Email i.p.v. brief of Encyclopedie
13
Oplossingsrichtingen
• • • • •
Wet- en regelgeving Initiatieven burgers en NGOs Maatschappelijk verantwoord ondernemen Subsidies milieu-innovaties …
Open standaarden als aanknopingspunt
14
Open standaarden als extra instrument? • Vrijwillig toegepast • Compromis tussen belangrijke partijen • Twee invalshoeken • Milieu-belang meenemen in alle ICT-standaarden* • Interoperabiliteit
15
Open standaarden: Interoperabiliteit
• Probleem van verschillende opladers mobiele telefoons • Efficientie, Uitwisselbaarheid en Transparante markt • Concurrentie: gevoeliger voor milieukeurmerk? • Marktvraag naar open standaarden versterken • Algemeen milieu-effect: minder energie, minder gebruik natuurlijke hulpbronnen, minder afval • Milieukeurmerk ‘open standaarden’? 16
Tenslotte: Tips bij aanschaf
• Labels • Hogere resolutie en groter beeldscherm meer energie • Platte schermen (LCD) zuiniger • Laptop minder energie dan desktop • Energiegebruik, zoals sluipverbruik oplader • Materiaalgebruik en hergebruik • Open standaarden: interoperabiliteit en uitwisselbaarheid
17
Aanzet aanbevelingen aan Cramer (1) •
Betere informatie over ICT-ketens op producten • Steunen strijd van Consumentenbond voor invoering van Wet Openbaarheid productie en Ketens (WOK) • Ketenbenadering in maatschappelijk verantwoord ondernemen: inclusief delven grondstoffen (makeITfair)
•
Labels en keurmerken • Betere informatievoorziening over bestaande milieu- en energielabels, en keurmerken ICT-producten • Energielabels bepleiten voor software • Verkennen gebruik en effect van EKO-label voor ICT-standaard
•
Open source waarschijnlijk minder energie - want te controleren - dan closed source (Microsoft): onderzoek ernaar uit laten voeren
18
Aanzet aanbevelingen aan Cramer (2)
•
Open standaarden • Standaarden zelf vaak al materiaal– en energie-besparend. Milieukeurmerk ‘open standaarden’? • Milieu-afspraken meenemen in ontwikkelen ICT-standaarden als normale praktijk • Consument-milieubelang in ICT-standaardisatie versterken (via NGOs en overheid) • Overheid heeft zelf ook een milieubelang, dus vertegenwoordiging niet delegeren
•
Onnodig korte levenduur ICT: protest tegen vicieuze cirkel van nieuwe softwareversie > krachtigere computers
19
Aanzet aanbevelingen aan Cramer (3)
•
•
•
Datacentra • EZ: milieuconvenanten met ICT-fabrikanten en datacentra • Datacentra mogelijk zinnig als speerpunt ICT-milieubeleid (soft: milieumanagement op energieverbruik verplichten; hard: energieverbruiksvergunning?) Cradle-to-cradle • Analyse ICT-milieu afvalverwerking op cradle-to-cradle – d.w.z. downcycling • Meer aandacht voor o.a. energiebeheer, cradle-to-cradle en strak programmeren in de opleiding van ICT-professionals Nuttig om “Maatschappelijk verantwoord afnemen” voor consumenten als term te lanceren? 20
Links
• • • • •
www.milieudefensie.nl www.milieucentraal.nl wijwillenwok.nl www.makeitfair.org www.greenpeace.org
21