Mijn Roemeniëreis april 2015 Vorig jaar (voor verschillende projecten) 3 keer in Roemenië geweest, dit beviel zo goed dat ik besloten had om nu eind april nog eens te gaan. Aangezien ik deze keer alleen zou reizen (en ruim 2 weken de tijd had), had ik me voorgenomen om alle eerder bezochte projecten en mensen een bezoek te brengen. Eerst de Moeder Teresa projecten en later doorreizen naar het zuiden naar de andere projecten in de omgeving van Arad en Timisoara. Net als bij mijn eerste reis had ik de moeder Teresa stichting gevraagd of er nog spullen mee moesten naar de winkel in Oradea……ja dus. Zulke afstanden rij je niet met een halfvolle auto nietwaar…. Er gingen naast mijn andere bagage voor de MTS 13 dozen mee met o.a. kleding, medische spullen, tassen brillen enz. Zondagmorgen 5.00 uur vertrek vanuit Etten, de auto helemaal vol met spullen. De eerste dag flink doorgereden en ’s avond overnacht in Lakihegy, een zuidwijk van Budapest. Maandagmorgen weer vroeg op en zo tegen 12.15 uur bij grensovergang Roemenië Hier is het een uur later dus 13.15 uur. Geld gepind + vignet gekocht en na een klein half uurtje bij de winkel in Oradea.
Samen met het MTS team in Oradea
Bij de winkel leuke ontmoeting met de mensen, en de spullen uitgeladen. Samen besloten om een paar dagen rond te rijden om voedselpakketten te bezorgen bij de huisjes van de stichting. Een leuk idee vond ik, ik was hier in september ook geweest en had van veel mensen foto’s gemaakt, deze had ik nu bij me. Beetje in de winkel rondgekeken en met de mensen gepraat. Imi kan redelijk goed Nederlands, de anderen slechts Roemeens en Hongaars, de conversatie was soms lastig maar soms ook hilarisch, Imi vertaalde wel…… Mijn VW caddy werd geheel ontruimd om plaats te maken voor de voedselpakketten. De spullen die later verder zouden reizen werden tijdelijk in de winkel opgeslagen.
Ik zou enkele nachten slapen in een appartement in Cetariu niet ver van Oradea. Alle medewerkers van de winkel wonen overigens in dit zelfde dorp. Het gebouw ziet er van buiten nogal troosteloos uit maar binnen is het appartement van alle gemakken voorzien. Toen ik ’s avonds een keer in het trappenhuis liep zag ik door de geopende deuren hoe 2 andere woningen eruit zien. Hoewel het helemaal niet koud was liepen ze met brandhout te sjouwen…..de kachel was al aan. De kist met brandhout staat naast de voordeur op de gang. In het appartement een beetje geïnstalleerd en ’s avonds nog een rondje gelopen door het dorp. In het lagergelegen deel van het dorp wordt momenteel riolering aangelegd, de straten zijn losgegraven en inmiddels weer dichtgemaakt. Hierdoor overal nog hopen met zand en grind. Veel bewoners gaan ’s avonds nog zelf aan de slag en gaan met kruiwagens grind en zand halen om bij hun eigen huis gaten dicht te maken.
Roemeense betonmolen
Overal kippen en ganzen in de straten…..een mooi gezicht. Ik zag er een zelfgemaakte betonmolen, deze bestond uit een oude olieton op een stalen framewerk, hierop zat een motor bevestigd afgedekt tegen de regen met een plastic zak. De mensen in dit dorp zullen geen echte armoede hebben maar hebben op zich niet veel te besteden, dat zie je aan veel dingen. Dinsdag 21-4 De bestelde spullen voor de voedselpakketten werden bezorgd bij de winkel door de fa. Selgros met een bestelbus. Deze zat bomvol en alles moest eerst naar binnen achter de winkel in. Vervolgens begonnen om pakketten te maken, deze bestaan uit: olie, suiker, pasta, meel en malai (soort maismeel) Totaal kleine 200 pakketten gemaakt die we in de komende 3 dagen zouden gaan bezorgen. Een deel ervan zouden de medewerkers later bezorgen voornamelijk in de stad Oradea. De mensen in de winkel weten dat ik momenteel Roemeense les heb en speelden daar leuk op in. Ik moest de pakketten dichtbinden en meteen tellen….in het Roemeens.
Die middag de eerste trip gemaakt met Imi naar o.a. Uileacu de munte, Cetariu, Tăutelec, Şişterea, Şuşturogi Aangezien hij redelijk Nederlands spreekt kon hij mij ook wat achtergrondinfo geven over de dorpjes en hun mensen, zo krijg je een beter beeld van wat er zoals speelt.
Dit gezin in Şuşturogi woont niet in een huisje van de MTS maar in een eigen hutje, ook zij krijgen een voedselpakket.
Bij het huisje ernaast was een man houten lepels aan het snijden, zijn werkplaats was ongeveer 1,5 x 1,5 meter, hij werkte dus buiten en zijn opslag was binnen. Heb van hem een paar lepels gekocht, ik dacht…..”ik een paar mooie lepels en hij weer wat inkomsten”……nou ja……totaal 3 lei dus amper 0,75 euro Op veel plaatsen foto’s uitgedeeld die ik de vorige keer daar gemaakt had. Ik had ze laten afdrukken, ik had er 100 stuks voor ongeveer 10,- euro. Vooral kinderen waren er erg blij mee, meteen maar weer nieuwe foto’s gemaakt, men poseerde graag….. Ik gaf kinderen een foto, die nog nooit een foto van zichzelf hebben gezien…..heel bizar……Iemand vertelde me dat deze mensen vaak camera’s zien, maar de foto’s krijgen ze nooit, nu dus wel…
….net gekregen…..
In 2 huisjes zag ik een foto aan de wand hangen die ik hen in september had gegeven……ze maakten mij erop attent. Op de woensdagmorgen de auto weer volladen voor een nieuwe rit, deze keer naar Biharia, Salard en Parhida en Tamăşeu. Bij de laatste gemeenschap was slechts 1 persoon thuis, alle anderen waren werken en de kinderen naar school…..een goed teken.
Huisjes in Tamăşeu
In Saniob zaten mensen buiten schoenen te maken, het levert niet echt veel geld op maar ze hebben in ieder geval werk.
Imi deelt mijn foto’s uit in Saniob
Rosiori Wat mij opviel bij de huisjes was dat er nogal verschil zit in de gezinnen. De een heeft het allemaal netjes voor elkaar zowel in huis als buiten, de ander heeft een chaos, en in “de tuin ook een grote janboel”.
Op bepaalde plekken sprak Illy de mensen even boos toe dat zij die zooi maar eens moesten opruimen. Ik merkte goed dat ik nu samen met Illy anders ontvangen werd dan vorig jaar in september met een grote groep. De mensen waren nu toch wat relaxter, misschien ook anders omdat we nu wat meer tijd hadden. Dit gold vooral voor gemeenschap in Rosiori, een straatje met toch nog wel behoorlijk wat probleemgezinnen. Velen hebben geen werk, dit betekend dus ook weinig geld. Tevens de nodige gezondsheidsproblemen, ja… de medicijnen zijn ook bijna onbetaalbaar voor hen. Op andere plaatsen ook leuke dingen gezien en meegemaakt. Hier en daar lieten enkele kinderen hun schoolspullen zien en een enkeling zelf een diploma. Twee kinderen stelden mij eenvoudige vragen in het Engels waarop ik hen verbaasd aankeek…..”ja….op school geleerd”…..zeiden ze…. Ze waren duidelijk trots. Toen ik hen vertelde dat ik momenteel Roemeens leer schoten ze in de lach...... Bij het geven van de voedselpakketten zeggen de mensen wel “multumesc” (dankjewel) ….maar ze kijken je niet aan, alsof ze zich toch schamen…… Ja……. maar ook zelfgebakken brood proeven, de mensen hebben zowat niks maar ze delen ook nog eens met een vreemde Nederlander…..Het brood was nog warm, net klaar blijkbaar. Donderdag mijn laatste dag nog een rit met Illy naar Saniob, Sanicolou de Munte en bezoek gebracht aan het schooltje in Sacueni.
Veel spelende kinderen op straat in Sannicolau de Munte , maar ja….het weer was er ook wel naar. Ook een aantal kinderen foto’s laten maken met mijn camera, dit is voor hen iets heel bijzonders. Een meisje in Sannicolou de Munte wilde een foto ons maken, ze keek alleen
aan de verkeerde kant in de camera.....In Sannicolau de Munte was ik nu voor de derde keer, een aantal mensen herkenden mij. Zo ook Levi die in het eerste huisje woont. Eenmaal binnen wees ik naar zijn gitaar…. Hij nam hem mee naar buiten en nam plaats op de stoep en begon te spelen, vele kinderen zongen met hem mee.
Levi speelt gitaar voor de kinderen Aan het eind van de derde dag nam Illy me mee naar het schooltje in Sacueni. Hier brachten we ook een bezoek afgelopen september met een grote groep. Ze was blij ons te zien en we kregen meteen weer een rondleiding.
Kinderen gaan naar school in Sacueni
De juf sprak in september de wens uit eens een dvd speler te kunnen kopen met een beeldscherm, zij had voldoende dvd’s maar kon ze niet laten zien. Diezelfde avond in ons hotel in Oradea werd er onder de MTS leden geld ingezameld en kon e.e.a worden gerealiseerd. De spullen zouden worden aangeschaft en geïnstalleerd met hulp van de MTS medewerkers uit de winkel in Oradea.
Aan de wand de nieuwe tv en de dvd speler
Nu eenmaal terug bij het schooltje toonde de juf trots de aangeschafte spullen, er was zelfs nog wat geld over om een koelkast te kunnen kopen…….prachtig…. Vier dagen te gast geweest in Oradea bij de MTS medewerkers en erg leuk om samen te werken. Ik ben overal zeer gastvrij ontvangen, ook dit keer weer veel gezien en ook veel geleerd. Allen hartelijk dank hiervoor..!!
Andre Nibbelink Etten
