Mentaliteitstrends 2013
Motivaction-trendmeting: basics • De basis: ‒ Motivaction meet sinds 1998 sociaal-culturele onderstromen in de samenleving ‒ Jaarlijks steekproef schriftelijke vragenlijst aan huis Nederlandse bevolking ‒ Trendonderzoek via eigen online panel • Analyse opkomende trends: veranderende behoeften en motieven
Input voor strategie, beleid, marketing en communicatie
Samenvatting Mentaliteitsklimaat 2013 • Nederlanders worden meer en meer extravert, direct, prikkelgericht en technologisch georiënteerd
• Onttraditionalisering en individualisering blijven toenemen • Opkomend besef van soberheid en meer doen met minder • Toenemende focus op kleine kring en eigen netwerk • Groeiend verlangen naar ervaring, expressie en betovering
Tijdgeest •
Tijdgeest wordt ervaren als hard en egoïstisch, crisis komt dichtbij
•
Diepere kloof tussen groeiende prestatiegerichtheid en idealen
•
Verlangen naar saamhorigheid, kwaliteit van leven en menselijke maat
•
Verlangen naar optimisme: omslag eerder verwacht van burgers dan van politici
Bron: panelonderzoek Motivaction
6 Mentaliteitstrends in 2013 • Het Nederlandse sociale klimaat in 2013: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Manifestatie Geweldsfascinatie Technoprogressie Ontmaatschappelijking Soberheid Imagineering
Trend: manifestatie Belang van zien en gezien worden neemt toe: • Extraversie • Narcisme • Zelfoverschatting • Beeldcultuur • Versterkt door nieuwe media
Motivaction trendanalyse 2013
6
Trend: manifestatie
Motivaction trendanalyse 2013
7
Trend: geweldsfascinatie Houding t.a.v. geweld verschuift: • Hogere acceptatie geweld op televisie, in games en films • Confronteren werkt beter • Bij jongeren sterkst aanwezig (risico vanwege lager inlevingsvermogen jeugd)
Motivaction trendanalyse 2013
8
Trend: geweldsfascinatie
Motivaction trendanalyse 2013
9
Trend: technoprogressie • Technologie wordt steeds meer omarmd in alle levensdomeinen • Raakt steeds meer verweven met het dagelijkse leven • Bevordert transparantie • Zorgen om privacy
Motivaction trendanalyse 2013
10
Trend: technoprogressie
Motivaction trendanalyse 2013
11
Trend: technoprogressie
Motivaction trendanalyse 2013
12
Trend: ontmaatschappelijking Afname maatschappelijk engagement: • Voortgaande individualisering • Lagere identificatie met breder collectief of samenleving • Meer focus op kleinere verbanden, netwerken en mensen met een overeenkomstige leefstijl of overtuiging
Motivaction trendanalyse 2013
13
Trend: ontmaatschappelijking
Motivaction trendanalyse 2013
14
Trend: soberheid Toenemend besef van soberheid: • Lager welvaartsniveau verwacht • Selectiever consumptiegedrag • Meer zelf doen, al dan niet in coöperatieve organisatievorm • Voorkeuren verruimen naar het immateriële: beleven, ontplooien, inspireren Motivaction trendanalyse 2013
15
Trend: soberheid
Motivaction trendanalyse 2013
16
Trend: imagineering Belang van de verbeelding neemt toe: • Belevingscultuur • Film- en gameindustrie • Escapisme • Positieve psychologie • Can-do-mentaliteit • Scheidslijn tussen reële en virtuele wereld vervaagt
Motivaction trendanalyse 2013
17
Trend: imagineering
Motivaction trendanalyse 2013
18
Aanknopingspunten Cultuursector & podiumkunsten Motivaction trendanalyse 2013
19
Samenvatting Mentaliteitsklimaat 2013 • Aanknopingspunten voor culturele sector en podiumkunsten 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Manifestatie Geweldsfascinatie Technoprogressie Ontmaatschappelijking Soberheid Imagineering
naar buiten treden, expressie kicks, vitaliteit, spanning digitalisering, acceleratie sterker naar publiek toe bewegen zelfredzaamheid, eenvoud, bewust kiezen verbeelding voeden, dromen stimuleren
Verdeling Nederlanders 15-80 jaar (12,9 mln.)
nieuwe conservatieven 8%
kosmopolieten 13%
opwaarts mobielen 15% moderne burgerij 22%
postmaterialisten 9%
postmoderne hedonisten 10%
traditionele burgerij 13% gemaksgeoriënteerden 10%
Motivaction trendanalyse 2013
21
Culturele personas op basis van Mentality Inspiratie-zoekers
Max & Yara
nieuwe conservatieven 8%
opwaarts mobielen 15%
Verdiepings-zoekers
Annemarie & Pieter
kosmopolieten 13%
moderne burgerij 22%
postmaterialisten 9%
postmoderne hedonisten 10%
Gezelligheids-zoekers Dave & Karin
Motivaction trendanalyse 2013
22
Opkomst grenzeloze generatie (na 1986) • Afgenomen plichtsgetrouwheid • Opmars ‘B.V. IK’ • Tweedeling zelfredzamen en structuurzoekers • Onderhandelingshuishouden • Toegenomen mondigheid en assertiviteit
Motivaction trendanalyse 2013
23
Organisatietrends 1. Toegang belangrijker dan bezit • • • • • • • •
YouTube Instagram Telefoon en spijkerbroek leasen Auto sharen Spotify Twitter Weggeefwinkels TED talks
-> 59% Nederlanders zegt spullen niet te hoeven hebben als ze deze op een andere manier toch zouden kunnen gebruiken
Organisatietrends 2. Mensen stellen zich in op meer zelf doen: nieuw realisme Het aantal Nederlanders dat het eens is met kabinetsbeleid waarbij burgers meer eigen verantwoordelijkheid moeten nemen en minder een beroep moeten doen op de overheid, is gestegen van 33% in 2004 naar 43% in 2012. De groep tegenstanders van meer eigen verantwoordelijkheid kromp in deze periode fors: van 54% naar 35%. ->Redenen lopen uiteen van idealistisch tot pragmatisch
Organisatietrends 3. Voorkeur voor netwerkoplossingen Terreinen waarop sprake is van een grotere groep die een coöperatieve of netwerkoplossing prefereert boven bestaande, hiërarchische organisatievormen: • • • • •
Onderwijs Ouderen- en thuiszorg Energievoorziening Bankieren Zeggenschap over buurt en werk.
Motivaction trendanalyse 2013
26
Verbreding repertoire bestuursstijlen cultuursector Polderaar
Coproducent
2020
Superambtenaar
Uitdager
2000
Koersbepaler
Realisator
27
Vragen en discussie
Motivaction trendanalyse 2013
28
Motivaction International B.V. Marnixkade 109 1015 ZL Amsterdam
Postadres: Postbus 15262 1001 MG Amsterdam T +31 (0)20 589 83 83 F +31 (0)20 589 83 00 www.motivaction.nl
Motivaction trendanalyse 2013
29