MC² ♀n-line Colofon Jaargang 1 – nr. 3
november 2001
MC² ♀n-line is een 6 jaarlijkse uitgave van het Management & Consultancy Vrouwennetwerk Redactie: Patricia Engelaar Anke ten Koppel Margot Lammers Michelle Pattiasina
[email protected] p/a postbus 2157 3800 CD AMERSFOORT tel.: 033 – 462 55 50
aanleveren bijdragen: - sluitingsdatum kopij nr. 3 = 16 nov. - max. 150 woorden (30 regels) of ± 900 tekens (incl. spaties) - foto’s/plaatjes / logo’s etc. bij voorkeur aanleveren per post (per e-mail max. 20 KB) Management & Consultancy Vrouwennetwerk (MCV) Lammy Garming, voorzitter 020 – 625 73 72
[email protected] Anke ten Koppel, contactpersoon nieuwe leden 033 – 462 55 50 / 06 – 55 88 36 51
[email protected] Nan Smits, penningmeester 0182 - 52 90 89
[email protected] Giro 388280
Van de redactie Noteer vast dat de eindejaarsbijeenkomst dit jaar plaats vindt op 19 december in de Tiltenburg. Meer informatie staat op het prikbord verderop in deze nieuwsbrief. (uitnodiging wordt z.s.m. verstuurd) Het thema voor de bijeenkomsten voor volgend jaar wordt op 11 december door het bestuur van MCV besproken. Goede suggesties zijn welkom. In onze PCI-driehoek (Persoonlijk, Commercieel & Inhoudelijk) dit keer:
Management drives , een methode die dit jaar is ontwikkeld door het bedrijf waar Patricia Engelaar werkt. Dit is een nieuwe benadering van organisatievraagstukken, die uitgaat van de drijfveren van mensen en groepn binnen een organisatie, zodat de aansturing van de organisatie daar bij kan aansluiten
Nan Smits, de penningmeester, gaat haar eigen bedrijf beginnen. Graag geeft de redactie Nan de ruimte om haar nieuwe bedrijf aan ons te presenteren. Succes Nan! Dit commerciële hoekje is beschikbaar voor alle leden die hun bedrijf(je) of activiteiten willen promoten
Marion Rookhuizen heeft het estafettestokje overgenomen van Colette Romein en schrijft iets over zichzelf. Het eerstvolgende nummer wordt een bijzonder nummer waarvoor we iedereen (!) vragen een bijdrage te leveren. Het wordt een special waarin iedereen zich presenteert om aan de overige leden duidelijk te maken wat haar sterke punten zijn en waarvoor anderen bij je kunnen aankloppen. Om het je zo gemakkelijk mogelijk te maken – maar je moet er wel even voor gaan zitten – krijg je een format toegestuurd welke je bij het opstellen helpt. Onze redactie verzamelt de inzendingen en maakt er een fraai boekje van wat over de post wordt toegestuurd. Margot Lammers.
MC² ♀nline nr. 3 - november 2001 Management & Consultancy Vrouwennetwerk
1
Verslag netwerkbijeenkomst 8 november 2001 m.m.v. Carina Benninga, coach
Daniëlle Aldershoff heeft zorg gedragen voor de introductie en voordracht van Carina Benninga. Een geslaagd initiatief!! Voor degenen die niets afweten van hockey: Carina Benninga is een van de tophockeysters geweest in het Nederlands elftal en heeft in totaal 3 Olympische Spelen meegemaakt. Na Barcelona (1992) is ze gestopt. Ze was toen 23 jaar oud en had alles in de sport al bereikt; ze had volop geëxcelleerd. Whats next???? Via een kort intermezzo bij een adviesbureau belandde ze in de VS waar ze de dames hockey op een hoog niveau bracht. Weer terug in Nederland heeft ze haar eigen bedrijf opgericht. Vervolgens is zij terecht gekomen bij Van Ede & Partners waar zij op freelance basis mensen begeleidt in outplacementtrajecten en als loopbaanadviseur optreedt. Daarnaast werkt ze momenteel als coach bij Klein Zwitserland, ze is daar binnen gehaald om de dames op te stoten in de vaart der volkeren wat zeer goed lukt. Haar werk als coach in de sportwereld heeft haar inzichten verschaft die ze, vooral via de contacten bij Van Ede & Partners, van belang vindt voor managers en anderen in het bedrijfsleven.
Haar idee is dat een coach zonder goede mensen niets bereikt. Het team is: a group of individuals that in cooperation strive for a
In die zin is zij vooral bezig met beïnvloeding tussen de hoogtepunten door. De hoogtepunten zijn voor het team. Om dit te kunnen heeft Carina zelf een ontwikkeling doorgemaakt. Ze heeft in haar eigen ontwikkeling geleerd om van power naar souplesse te gaan, van het centreren van de eigen ego naar het de ander ook een plaats in het geheel gunnen. Ze is nu veel beter in staat de kracht van een ander te zien en het zo te organiseren dat die kracht vol tot zijn recht kan komen. Het gaat om inventiviteit en soepelheid en het de ander ruimte gunnen.
Carina leidde ons via een gloedvol en enthousiasmerend betoog door haar ervaring. Ze is een gedreven mens waarbij het ook moeilijk zal zijn om niet mee te gaan in wat zij van je verlangt. Tussen de bedrijven door liet ze ons ook wel wat zien van de schaduwzijden van haar pad: als topsporter geen sociaal leven hebben en alles geven voor de prestatie. Als je vervolgens stopt is het lastig een leven te gaan leiden wat een “gewoon” leven genoemd kan worden. Het kost tijd en wederom energie om een goede balans te vinden. Maar ze is een bezielde persoonlijkheid die geslaagd is in het aanbrengen van balans.
Anke ten Koppel
certain goal. Via het leren kennen van de individu probeer je het team te motiveren en verder te helpen. Zeker in de sport gaat het erom de energie die men met elkaar heeft vast te houden voor het volgende hoogtepunt.
MC² ♀nline nr. 3 - november 2001 Management & Consultancy Vrouwennetwerk
2
Een nieuw gezicht
Anja Beekhuizen (1946) Halen: een stimulans tot bezinning op de ontwikkelingen in het vak en de persoonlijke vormgeving daarvan; inspiratie, door veel van elkaar te horen; kwaliteitsverbetering van eigen functioneren, door van elkaar te leren; stimulans tot spits blijven op mogelijkheden van eigen loopbaanontwikkeling. Brengen: een brede ervaring in de non-profit sector, waar anderen gebruik van kunnen maken; eventueel, het leveren van een bijdrage aan de opzet van intervisiemogelijkheden (netwerk Den Haag) Loopbaan: diverse managementfuncties non-profit (thuiszorginstellingen, buurtcentrum, revalidatiecentrum) huidige functie: Directeur Stimezokliniek (voor hulp bij ongewenst zwangerschap, abortus en anticonceptie)
Marike Smilde (1960) Is er van overtuigd dat hoewel er veel is veranderd in de positie van vrouwen, volledige emancipatie nog niet tot stand is gekomen. Een netwerk van vrouwen kan er toe bijdragen dit proces te bevorderen. Ze vindt het plezierig ervaringen en ideeën te kunnen uitwisselen met vrouwen die dezelfde uitdagingen en problemen tegenkomen in hun werk en wellicht daarbuiten. Daarbij ervaart zij het als verrijkend vrouwen uit allerlei verschillende branches te ontmoeten en van elkaar te leren. Ook het sociale aspect vindt ze erg belangrijk, gewoon gezellig samen tijd doorbrengen, lachen en praten. Loopbaan: verzekeringenbranche, Stichting Gezamenlijke Rechtshulp. Een aantal jaren Rechtsbijstandjuriste geweest, daarna diverse managementfuncties (juridisch, rechtshulpverlening)
Lucienne Evers (1958) Is lid van het SVN geworden, omdat ze netwerken zakelijk zinvol en leuk vindt. Omdat ze in de software re-engenieering werkte, is zij lid geworden van het deelnetwerk Informatiekunde. De contacten in het vrouwennetwerk geven haar inspiratie, plezier en ontspanning en bovendien heeft ze er veel van geleerd. In januari 2000 is zij als voorzitter gekozen van het deelnetwerk Informatiekunde. Op dit moment voert zij marketing interim management/projecten uit en heeft daarom behoefte aan contacten in de management & consultancy sfeer. Ook heeft zij zich aangemeld voor de Communicatie Commissie voor Vrouwennetwerk Nederland.
Marleen Roos (1943) Sinds 1 oktober 2001 heeft zij haar eenpersoons bedrijf RoosProjectConsult voor consultancy over onderzoeksprojecten en patenten in de Levenswetenschappen. Zij wil graag in contact komen met vrouwen die ook een eigen bedrijf begonnen zijn en van hun ervaring leren. Van de ander kant kan zij misschien met haar ervaringen anderen helpen.Vanaf 1 januari 2000 is zij voorzitter van het vrouwennetwerk Natuurwetenschappen.
MC² ♀nline nr. 3 - november 2001 Management & Consultancy Vrouwennetwerk
3
persoonlijk
In deze rubriek wordt iemand in de gelegenheid gesteld haarzelf, de organisatie of een onderwerp inhoudelijk te presenteren.
Het estafettestokje: Marion Rookhuizen Centrale thema's in mijn leven en werk zijn empowerment, autonomie en zelfsturing. Mijn activiteiten veranderen commercieel
inhoudelijk
Smits gaat commercieel Wie had dat gedacht, als je weet dat ik ooit begonnen ben als actief medewerker van een bijna marxistische rechtswinkel, in tuinbroek demonstreren tegen de gevestigde orde… En toch gaat het gebeuren: volgend jaar werk ik als zelfstandig trainer en ben ik dus eigen ondernemer, een zzp’er in jargon: een zelfstandige zonder personeel. Wat is commercieel eigenlijk? Daar kun je zeer over van mening verschillen, blijkt. Sommigen hebben meteen associaties van voet tussen de deur en winst over de ruggen van anderen. Dat soort commercieel bestaat óók. En je kunt er heel rijk van worden.
(training, onderzoek, beleid, management, mediation) maar het draait altijd weer om die voor mij belangrijke waarden. Lange tijd heb ik me ingezet voor de positieverbetering van vrouwen in ontwikkelingslanden. Daarna voor het recht op 'een goede dood' (zelfdoding of euthanasie). Als interim-manager heb ik gewerkt in een welzijnsorganisatie in multicultureel Amsterdam. Daar vond ik het belangrijk me in te zetten voor positieverbetering van de allochtone medewerkers. Ik ben een nieuwsgierig mens. Ik hou van afwisseling. Wat ik doe wil ik graag goed doen, dus zet ik me altijd voor 100% in. Dat levert veel op, maar het heeft me ook gedwongen de balans in mijn leven goed in de gaten te houden. Ben de laatste 13 jaar alleenstaand ouder geweest. Dit jaar is mijn jongste de wijde wereld ingetrokken. Ze doet vrijwilligers werk in Zuid Afrika. Op eens heb ik heel veel ruimte in mijn leven. Naast interim-management doe ik de laatste drie jaar ook
“Mijn” commercieel ziet er anders uit. Ik zou het willen
mediation, conflictbemiddeling. Het meest schrijnend vind
beschrijven als wederzijds profijt. Het gaat om vraag en
ik zaken waarin bemiddeld moet worden over een
aanbod, en als ik op een goede manier in dat aanbod kan voorzien
omgangsregeling na echtscheiding, in gevallen dat de ene
dan is daar niks mis mee. In de commerciële trainingen die ik
ouder het contact van het kind met de andere ouder
verzorg besteden we vooral veel aandacht aan het vertrouwen
onmogelijk maakt. Dat is zó triest, kinderen die de inzet
tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Je moet je goed
zijn van de strijd tussen de ex partners.
verdiepen in wat de ander wil, dat heet klantgericht. De valkuil
Denk er nu over mij vooral op korte opdrachten te gaan
is dat je begint met te etaleren wat jij in huis hebt
richten. Naast mediation (arbeidsconflicten,
(productgericht) en het risico is dat je van alles loopt aan te
echtscheidingen, samenwerkingsproblemen) ook
bieden waar die klant helemaal niet in is geïnteresseerd
conflictmanagement in organisaties, management- en
Aan deelnemers kan ik heel goed uitleggen hoe ze dat moeten
teamcoaching, schaduwmanagement.
doen. Alleen merk ik nu zelf dat dat moeilijker is dan je denkt!
Om als éénpitter niet te geïsoleerd te raken ben ik in gesprek met een paar vrouwen om op een
Waar ben ik goed in: trainingen in communicatieve en persoonlijke vaardigheden. Ik train graag voor het operationeel niveau, mensen die te maken hebben met klanten, afnemers, burgers, en de direct leidinggevenden van die medewerkers. Het is altijd weer een plezier om te merken hoe relatief eenvoudige modellen en tips kunnen bijdragen tot een veel effectievere
gemeenschappelijke locatie te gaan werken, zodat je collega's hebt om te overleggen, stoom af te blazen, te lachen, je verhalen kwijt te kunnen. Ik ben een echte samenwerker, dus dat geeft veel energie. Daarnaast blijf ik lid van MCV en nog een stuk of vier intervisiegroepen. Wel hoop ik bij jullie weer wat vaker
communicatie.
mijn gezicht te laten zien.
Ik ben nu druk op acquisitiepad. Dat levert tot nu toe vooral
M Rookhuizen
veel en nuttige contacten op. Nu de opdrachten nog!
Management & Mediation,
[email protected]
Nan Smits
MC² ♀nline nr. 3 - november 2001 Management & Consultancy Vrouwennetwerk
4
Patricia Engelaar-Kammeijer, Visser Copini & partners Management Drives (tool) Management Drives® is een nieuwe methode om naar organisaties te kijken. Het uitgangspunt van Management Drives ® is, dat sturing en verandering van organisaties moet aansluiten bij de drijfveren van de mensen die er werken. Want samenwerking, communicatie, taakverdeling en leiding geven gaat veel gemakkelijker als dit gebeurt vanuit een begrip van wat de ander drijft. Inzicht in drijfveren reikt veel verder dan velen denken. Want drijfveren bepalen in hoge mate op welke wijze mensen functioneren. Het onderstaande schema geeft een idee van de factoren die met drives een sterke samenhang hebben. Datgene wat iemand drijft, bepaalt zijn gedrag, zijn waarneming, zijn motivatie om dingen wel of niet te doen, de zaken waar hij graag energie aan geeft, zijn management- en besluitvormingsstijl. In iedere samenwerking zijn het combinaties van drijfveren die maken hoe het samenspel verloopt.
D R IV E S
De benadering van Management Drives ® is gebaseerd op een combinatie van organisatiekundige concepten en de theorie van Graves, en verbindt heldere conclusies aan objectief gemeten drives binnen een organisatie. Aan individuele profielen en groepsbeelden worden conclusies verbonden met betrekking tot
g ed rag m o tivatie co m m u n icatie sam enw erkin g w aarn em in g b lin d e vlekke n b eslu itvo rm in g sstijl m an ag em en tstijl en ergie ve ran d erb ere id h eid
persoonlijk functioneren, groepsgedrag, communicatie en management. Daarnaast kan scherp in beeld worden gebracht welke veranderpotentie de organisatie heeft, en welke personen daarin een sleutelrol kunnen vervullen. Daarmee biedt Management Drives® een nuchtere kijk op organisaties, en op hun mogelijkheden en onmogelijkheden om tot verbetering van performance en imago te komen. Management Drives BV is een dochteronderneming van Visser Copini & Partners, en is eigenaar van superieure software om drijfveren te meten en te presenteren. Deze software genereert uiterst herkenbare profielen van
PERFORM ANCE IM A G O
personen en groepen, die het beginpunt vormen van systematische aanpak van vraagstukken.
Het Management Drives ® concept stelt de adviseur in staat om logische conclusies aan meetuitkomsten te koppelen, die ook voor de klant volkomen controleerbaar zijn. Vervolgens bevat het Management Drives®-concept een aantal methoden van probleemoplossing die aansluiten op de gemeten drives. Deze methoden zijn gericht op vijf categorieën: •
Verbetering van individueel functioneren
•
Versterking van management
•
Verbetering van groepsperformance
•
Reorganisaties
•
Organisatiestrategie
Evenals de moederonderneming hanteert Management Drives BV het uitgangspunt, dat gewerkt wordt vanuit een ‘managerial view’. De werkwijze sluit aan bij de dagelijkse leefwereld van managers en beoogt een krachtig en praktisch hulpmiddel te zijn om de performance van organisaties te verbeteren. Management Drives BV is een organisatie die naast eigen dienstverlening ook anderen in de gelegenheid stelt om met het Management Drives ® -concept te werken. Door opleiding en certificatie wordt een hoog kwaliteitsniveau gegarandeerd. Voor informatie:
[email protected] of 0343 – 43 26 10
MC² ♀nline nr. 3 - november 2001 Management & Consultancy Vrouwennetwerk
5
Handig punt pagina punt nl Tips op het gebied van (persoonlijke) groei; cursussen, workshops, boeken etc.
OPROEP!!! Heb je ook een leuke/ interessante cursus/opleiding etc
Op onze bijeenkomst werden diverse boeken genoemd die het lezen waard zijn.
gevolgd of een leuk boek gelezen! Laat het ons weten!!!
Nan Smits heeft veel genoegen beleefd aan het boek van Paolo Coelho, De Alchemist. Daniëlle Aldershoff noemde het boek (evenals Carina Benninga) van Pat Summit, Reach for the Summit. The definite system for succeeding at whatever you do. Volgens Daniëlle is het wel een echt Amerikaans boek. Het is geschreven door de beste vrouwelijke (en vele malen beter dan mannelijke) basketball coach in de VS. Lammy Garming noemde het boek van Natasha Josefowitz, getiteld Paths to Power. Voor het volgende nieuwsbulletin zal Lammy een korte impressie vervaardigen van dit boek. Van dezelfde schrijfster werd ook nog vermeld het boek You’re the Boss. Dit is een boek wat al van rond 1985 of daarvoor dateert. Daniëlle heeft dit boek in haar eerste leidinggevende baan toegepast en, zoals ze zegt, met succes!!
De Glazen Gids Van Noëlle Leufkens ontvingen wij informatie over De Glazen Gids. De Glazen Gids is een project, gesubsidieerd door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, voor de ontwikkeling van een instrumentarium om het glazen plafond te doorbreken. Het Landelijk Steunpunt Emancipatie in het HBO (LSE) heeft een plan opgesteld voor de ontwikkeling van een selfscreeningsinstrument dat de managementcultuur meet. Met name de cultuur in het management is sterk bepalend voor de mogelijkheden van vrouwen door te stromen naar topfuncties. Het instrument is toegesneden op het Hoger Beroepsonderwijs in Nederland. De resultaten van een onderzoek in 2000 door het LSE verricht laten zien dat hogescholen in het algemeen geen aantrekkelijke werkgevers zijn voor talentvolle vrouwen die zich verder willen ontwikkelen om door te groeien naar topfuncties. -
vrouwelijke leidinggevenden vertrekken vaker en voortijdig in vergelijking met de
-
opstappen gebeurt vooral wegens de heersende managementcultuur en leiderschapsnormen
mannelijke collega’s (die wordt door ¾ van de vrouwen genoemd) -
½ van de geïnterviewde mannen en vrouwen noemt het gebrek aan doorstroom en ontwikkelingsmogelijkheden als aanleiding op te stappen. Dit geldt des te zwaarder omdat de prognose is dat over ongeveer 5 jaar het overgrote deel van het management wegens vergrijzing vervangen zal moeten worden! >>>>>>>>
MC² ♀nline nr. 3 - november 2001 Management & Consultancy Vrouwennetwerk
6
>>>>>> vervolg glazen gids
De ervaringen uit het HBO sluiten aan bij de resultaten van een recent onderzoek in het bedrijfsleven en de Nederlandse overheid: de hardheid in cultuur belemmert de doorstroom van vrouwen (Opportunity in Bedrijf onderzocht 25 organisaties. Naast de stijgende uitstroom stagneert ook de doorstroom van vrouwen naar hogere en topfuncties met als oorzaak het bedrijfsklimaat). Het besef begint te ontstaan dat het slechten van het zogeheten glazen plafond niet meer een probleem is van vrouwen maar dat het gaat om een algemeen belang.
Een werkgever die adequaat wil inspelen op de wensen van de werknemer heeft behoefte aan adviezen om belemmeringen op te heffen en verbeteringen aan te brengen op specifieke terreinen. Door periodiek de selfscreening te herhalen kunnen veranderingen worden geregistreerd en kan eveneens worden beoordeeld in hoeverre ingevoerde verbeteringen resultaten opleveren. Door de dikte van het glazen plafond in een hogeschool te meten op een bepaalde datum, kan dit eenvoudig worden vergeleken met de situatie een periode later. De hogeschool die de belemmeringen wil minimaliseren zal inzicht dienen te hebben in de eigen organisatiecultuur c.q. de verschillende culturen binnen de faculteiten en afdelingen. De (al dan niet uitgesproken) normen en waarden die er in het topmanagement heersen zijn interessant. Uit onderzoek is gebleken dat de normen en waarden van het topmanagement verschillen met de cultuur in de lagen daaronder. Ook is gebleken dat deze mores van grote invloed is op de weerbarstigheid van het glazen plafond. Organisaties die in de secundaire arbeidsvoorwaarden maatregelen hebben getroffen voor de combinatie van zorg en arbeid, hebben behoefte aan een instrument om factoren te herkennen die de doorstroom van vrouwen belemmeren. Middels aanbevelingen en concrete tips kan het verantwoordelijk management verbeteringen aanbrengen.
De glazen gids gaat internationaal: The Glass Guide.
Dankzij een subsidie van het ESF krijgt het project een vervolg. Het instrumentarium wordt uitgetest en toepasbaar gemaakt voor meerdere sectoren in Nederland en wordt geschikt gemaakt voor internationaal gebruik. Contacten worden gelegd met bedrijven en instellingen voor (hoger) onderwijs in onder andere Duitsland en België. Het LSE heeft het SVN benaderd deel uit te maken van het ontwikkelingspartnerschap waaraan meerdere organisaties deelnemen.
Voor ons netwerk geldt dat wij er best trots op zijn dat Noëlle Leufkens de projectleider is van dit geheel. In ons netwerknieuws zal met regelmaat verslag gedaan worden van de vorderingen. Wij wensen Noëlle veel succes met dit voor ons allen zo belangrijke project.
MC² ♀nline nr. 3 - november 2001 Management & Consultancy Vrouwennetwerk
7
Prikbord Van, voor en door vrouwen
Í agenda
Dimp Nelemans en partners Management recruitment, advies & training.
- the best man for the job could be
December 4
Kennismakingsbijeenkomst
11
Bestuursvergadering MCV
19
Eindejaarsbijeenkomst, Tiltenberg
a woman Voor vacatures en meer info: www.dimp.nl
Internationaal Informatiecentrum en Archief voor de Vrouwenbeweg ing
2002 Januari 15
vergadering besturen MCV en SVOM
Heb je ook een bijeenkomst of activiteit die je in deze kalender wilt zetten, mail het naar
[email protected]
Het IIAV is dè vraagbaak, bemiddelaar en leverancier van informatie en documentatie voor wie zich bezighoudt met de positie van vrouwen. Het IIAV richt zich in het bijzonder op vrouwenorganisaties, wetenschappers, beleidsmakers,
Í Vooraankondiging
journalisten, programmamakers en informatievoorzieningen die behoefte hebben aan informatie over de positie van vrouwen.
Woensdag 19 december a.s. vindt de
IIAV
eindejaarsbijeenkomst van ons netwerk plaats.
Obiplein 4 1094 RB AMSTERDAM
Dit jaar is De Tiltenberg te Vogelenzang als locatie
Tel. 020 – 665 13 18
gekozen. Eén van onze leden, Diana Vernooij, is daar
[email protected]
directeur. De Tiltenberg is een centrum voor bezinning en
www.iiav.nl
meditatie. Daarnaast vinden tal van organisaties hun weg naar De Tiltenberg voor hun eigen activiteiten.
Diemen & Van Gestel select
Bij de Tiltenberg is geen massale anonieme
Vrouwen genieten het vertrouwen
gelijkgeschakelde service, maar een kleinschalige
Gespecialiseerd in W&S van vrouwen
persoonlijke aanpak in een eenvoudige sfeervolle omgeving.
voor de zwaarder bestuurs-,
De vegetarische keuken wordt veel geroemd!.
management- en staffuncties. Ook geven zij diverse cursussen.
De officële uitnodiging en het programma wordt z.s.m. toegstuurd.
Voor info: 0346 – 354 354 www.dgs.nl
MC² ♀nline nr. 3 - november 2001 Management & Consultancy Vrouwennetwerk
8