Masterspecialisatie, Sociale Psychologie
5. Sociale Psychologie 5.1 Doelgroep en toelatingseisen De specialisatie Sociale Psychologie is toegankelijk voor studenten die in hun bachelorprogramma hebben gekozen voor de specialisatie Sociale Psychologie, dan wel een bachelor Psychologie hebben afgerond en daarin vergelijkbare kennis/vaardigheden hebben opgedaan. Voor meer informatie kan men contact opnemen met de onderwijsbalie van het Onderwijsinstituut Psychologie of studieadviseur Sociale Psychologie, dr. Michael Vliek.
5.2 Doelstelling van het onderwijs van de specialisatie Sociale Psychologie Sociale psychologie is een vak dat veel te bieden heeft voor een beter begrip van belangrijke maatschappelijk relevante vraagstukken in onze samenleving. In het onderwijs van de programmagroep sociale psychologie wordt ingegaan op hoe de sociale psychologie kan helpen verschillende soorten menselijk gedrag te begrijpen, te voorspellen en te verklaren. Behalve het verklaren van dergelijke verschijnselen zal er ook aandacht worden besteed aan manieren waarop deze kunnen worden beïnvloed. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het bestrijden van discriminatie, het beïnvloeden van hoe mensen met het milieu omgaan, of het stimuleren van pro-sociaal gedrag. De sociale psychologie heeft inmiddels veel kennis opgeleverd over hoe je menselijk gedrag kunt beïnvloeden en sturen. Toepassingen daarvan zien we in de commerciële sector bijvoorbeeld bij reclame en bij de marketing van nieuwe producten. Toepassingen zien we ook bij minder commerciële instanties. Voorlichting over studiemogelijkheden en scholing, voorlichting over milieugedrag en energiebesparing, het verminderen van discriminatie en vooroordelen, maar ook het stimuleren dat mensen zich aan bepaalde regels houden zijn allemaal activiteiten die voor een belangrijk deel leunen op sociaal psychologische kennis. In deze specialisatie wordt dus ook aandacht besteed aan toepassingen van de sociale psychologie op het gebied van sociale beïnvloeding.
5.3 Beroepsmogelijkheden De specialisatie Sociale Psychologie biedt veel beroepsmogelijkheden naast de academische. De master bereidt studenten voor op een beleidsmatige of onderzoekscarrière in de profit of non-profit sector. Sociaal psychologen zijn vaak betrokken bij de ontwikkeling en vormgeving van nieuw beleid, de communicatie daarover, maar ook bij de evaluatie van nieuw beleid met behulp van onderzoek. Voorbeelden zijn banen in de reclame, banen bij voorlichtingsinstanties op het gebied van gezondheid en integratie, functies die zich richten op consumenten en ook beleids- en onderzoeksfuncties bij instanties die zich bezighouden met onderwerpen als milieu, energiegebruik en verkeersgedrag. Voorbeelden van instanties op het gebied van (toegepast) onderzoek zijn het Sociaal Cultureel Planbureau en lokale werkgevers als de afdeling Onderzoek en Statistiek van de gemeente Amsterdam. Kortom, veel sociaal-psychologen komen terecht in beleids- en adviesfuncties, met name op het gebied van voorlichting, reclame en interventies. Dit is vooral een werkterrein waar de master Sociale beïnvloeding en maatschappij zich op richt. In de loop van het studiejaar 2013-2014 zal een website beschikbaar zijn die informatie geeft over al deze mogelijkheden. Ook de stages op Blackboard kunnen een idee geven van de verschillende beroepsperspectieven als sociaal psycholoog.
5.4 Inrichting programma masterspecialisatie Sociale Psychologie Sociale Psychologie biedt een eenjarige route getiteld ‘Sociale beïnvloeding en maatschappij’. In deze master staan de stage en de masterthese (samen 36 ec) centraal en wordt 305
Masterspecialisatie, Sociale Psychologie daarnaast nog 24 ec aan cursorisch onderwijs gevolgd. In het schema van de master staan de 7 mastercursussen weergegeven, waaruit je kan kiezen. Studenten hebben tevens de vrijheid om (maximaal) 6 ec aan cursorisch onderwijs uit het aanbod van mastervakken van een andere specialisatie binnen de afdeling psychologie te volgen. Bacheloronderdelen zijn nooit onderdeel van het masterprogramma. De planning is afhankelijk van de planning van stage en masterthese en de keuze van masteronderdelen. Het aanbod van masteronderdelen bij de specialisatie Sociale Psychologie is al volgt:
Semester 1 8 weken (12 ec)
8 weken (12 ec)
4 weken
Keuze uit: Keuze uit: Surveyonderzoek: Ontwerp en uitvoering Sociale Psychologie van Emoties (6) (6) Cultural Psychology: Emotions, Culture and Language (6) Stage/Masterthese/Colloquia (36)
Semester 2 8 weken (12 ec)
8 weken (12 ec) Keuze uit: Keuze uit: Toegepaste SP1: Reclame, Voorlichting Cultural Psychology: Migration and en Consumentengedrag (6) Acculturation (6) Pro-social behav. and volunteerism (6) Toegepaste SP2: Interventies (6) Vervolg: Stage/Masterthese/Colloquia (36) Noot: verplichte cursussen zijn grijsgekaderd en vetgedrukt
4 weken
N. B. Gedurende het jaar moet men 24 ec aan mastercursussen halen, waarvan minstens 18 binnen de specialisatie Sociale Psychologie. Deze vier cursussen kunnen gekozen worden uit een serie van 7 vakken (zie bovenstaand schema). Het is afhankelijk van de vakken die men kiest, op welk moment er ruimte voor de stage en de masterthese is. Zie hieronder voor meer informatie over de aanmelding voor de masterthese. In het schema wordt aangegeven hoeveel ec je per blok kunt halen om geen achterstand op te lopen.
5.5 Afstudeeropdracht De afstudeeropdracht bestaat uit een stage en een masterthese (inclusief colloquia), samen minstens 36 ec. Voor meer informatie over colloquia, zie Hoofdstuk 6. Stage In de stage (omvang 18 ec) worden werkzaamheden uitgevoerd die door een sociaal-psycholoog beroepsmatig zouden kunnen worden gedaan. Dit kan variëren van het ontwikkelen van een voorlichtingsprogramma voor de overheid tot het doen van experimenteel onderzoek. Een stage kan zowel bij de programmagroep zelf (onderzoeksstage) als bij een externe instantie worden gelopen. Ook het meedraaien in (een gedeelte van) een onderzoek van anderen, het uitwerken van een campagne of het meewerken aan het opzetten van een cursus kunnen als stage gelden, als het maar duidelijk is dat de sociaal-psychologische invalshoek zinvol toegepast wordt. In de praktijk geldt dat het begeleidend staflid beoordeelt of iets tot het werkveld van de sociaal-psycholoog gerekend mag worden of niet. Bij externe stages dient deskundige begeleiding ter plekke gegarandeerd te zijn, hetgeen betekent dat de begeleider (sociaal) psycholoog is, of sociaal-wetenschapper. Voorafgaand aan het begin van de stage wordt er een stagecontract ingevuld en ondertekend door de stagiair, de begeleider op de werkplek en het begeleidend staflid, en ingeleverd bij één van de stagecoördinatoren Michael Vliek of Ran Bos, én bij het secretariaat. 306
Masterspecialisatie, Sociale Psychologie Dit stagecontract is te downloaden via Blackboard: http://www.student.uva.nl/psychologie/onderwijsbalie/stages.cfm (inloggen en door naar stages Sociale Psychologie). Indien men geen toegang heeft tot deze blackboard site kan contact worden opgenomen met het onderwijssecretariaat van sociale psychologie (
[email protected], t.a.v. Ho Jung Mulder) De stage wordt afgesloten met een verslag waarin de volgende punten aan de orde komen: (1) Beschrijving van het bedrijf of de instantie, (2) beschrijving van de werkzaamheden van de begeleider, (3) de eigen werkzaamheden, (4) link met de studie (welke sociaal psychologische kennis en welke studieonderdelen heb je kunnen gebruiken en welke nieuwe kennis en vaardigheden heb je opgedaan?), (5) evaluatie eigen functioneren, (6) evaluatie stageplek. Het stageverslag is bedoeld voor de universiteit en heeft een gemiddelde omvang van 8-12 pagina’s. Het stageverslag dient digitaal te worden ingeleverd bij het onderwijssecretariaat als één Word/PDF document. Voor meer informatie over stages en de inhoud van het stageverslag kun je de stage blackboard site raadplegen. In tweede instantie kun je contact opnemen met Ran Bos of Michael Vliek(stage coördinatoren). Masterthese Voor het doen van een masterthese kunnen studenten zich twee keer per jaar (aan het begin van ieder semester) aanmelden via SIS én door een e-mail te sturen (voor 1 augustus 2013 of 1 januari 2014) aan het secretariaat:
[email protected]. Vervolgens dient men zich in te schrijven voor een onderwerp via een keuzeformulier op Blackboard, waarop docenten en onderwerpen staan aangegeven. Ter oriëntatie staat er op de studentenportal Psychologie/SP website een overzicht van stage- en mastertheseonderwerpen binnen de programmagroep. In vrijwel alle gevallen vinden mastertheses intern plaats. In enkele gevallen zijn er concrete verzoeken van externe instanties of zoeken stafleden van de programmagroep op korte termijn samenwerking met een student. Dergelijke aanbiedingen worden bekendgemaakt per email. Op basis van de keuzeformulieren zal er een indeling gemaakt worden en deze zal bekend gemaakt worden via Blackboard. In de masterthese (18 ec) wordt de gehele empirische cyclus eenmaal doorlopen teneinde een sociaal-psychologische vraagstelling te onderzoeken. Een masterthese kan ook gedaan worden aan de hand van een wetenschappelijke vraag of aan de hand van een vraag uit de praktijk. De onderzoeksvraag ligt op het terrein van de sociale psychologie, en de student legt het gehele traject af, van het ontwikkelen en uitwerken van de onderzoeksvraag tot en met het bespreken van de implicaties van de resultaten voor praktijk en theorie. Als de vraagstelling en de methode enigszins duidelijk zijn, schrijft de student een onderzoeksvoorstel dat tevens beoordeeld wordt door een tweede beoordelaar. Als afronding van de masterthese wordt niet alleen een verslag geschreven, maar wordt ook een mondelinge masterthesepresentatie gehouden, welke algemeen plaatsvinden op donderdag tussen 15.00-17.00 uur. Hiervoor kan via het secretariaat een afspraak gemaakt worden. Het digitaal verslag wordt bij het onderwijssecretariaat ingeleverd. Deze wordt als één word/pdf-document gemaild naar:
[email protected]. Alleen als de masterthese digitaal ingeleverd is kan het diploma aangevraagd worden.
5.6 Nadere inlichtingen en mentoraat Voor studieadvies en inlichtingen met betrekking tot de specialisatie Sociale Psychologie kan men zich wenden tot de studieadviseur van de programmagroep: dr. Michael Vliek, kamer 4.20, telefoon: 525.6892. Inloopspreekuur is op woensdagen van 09.00-11.00 uur. Het mentoraat bij Sociale Psychologie wordt op individuele basis geregeld al naar gelang de behoefte van studenten. Onderwerp van gesprek met een mentor kunnen zijn: de voortgang van de studie, de studieplanning, advisering over stage- en werkstukmogelijkheden, verwijzing en beroepsmogelijkheden, en eventuele problemen die kunnen optreden tijdens de studie. Het doel van het mentoraat is studenten te helpen bij de keuze van een optimaal studietraject en het voorkomen van studievertraging. In overleg met 307
Masterspecialisatie, Sociale Psychologie de mentor bepaalt men de frequentie van de afspraken. In principe fungeert dr. Michael Vliek, studiecoördinator Sociale Psychologie, als mentor. Echter, op verzoek zijn ook andere docenten als mentor beschikbaar.
5.7 Contactgegevens secretariaat, coördinatoren Sociale Psychologie Secretariaat: Ho-Jung Mulder, kamer 4.10 525.6890
[email protected] Studieadviseur & Onderwijscoördinator dr. Michael Vliek, kamer 4.20 525.6892
[email protected] Inloopspreekuur: woensdagen van 09.00-11.00 uur Website: http://www.student.uva.nl/psychologie/home.cfm http://psyres.uva.nl/research/researchgroups/researchgroups/content/folder/programmegroup-social-psychology/programme-group-social-psychology.html Voorzitter van de programmagroep Prof.dr. J. van der Pligt Voor contactgegevens van de docenten van Sociale Psychologie en een overzicht van hun interessegebieden: zie Hoofdstuk 10. Op de volgende pagina’s staat een alfabetisch overzicht van de masteronderdelen die gevolgd kunnen worden binnen de specialisatie Sociale Psychologie.
308
Masteronderdelen, Sociale Psychologie
Masterthese Sociale Psychologie Punten 18 ec Tentamencode MWSP SIS-code 7204MWSPXY Plaats in het rooster Semester 1 en Semester 2 Toelatingsvoorwaarden Bachelor Sociale Psychologie Docenten Michael Vliek & Ho-Jung Mulder (coördinator) Inhoud en leerdoelen In de masterthese verricht men een (relatief) zelfstandig onderzoek, waarin de zelfstandigheid tot uiting komt in de opzet, uitvoering, analyse en rapportage. De eerste fase van de masterthese bestaat uit het schrijven van het MT-onderzoeksvoorstel. Het voorstel wordt, na goedkeuring door de begeleider, ingediend via een standaardformulier voor goedkeuring door de tweede beoordelaar. Als het MT-onderzoeksvoorstel is goedgekeurd kan het eigenlijke onderzoek beginnen. Na afloop kan de deelnemer zelfstandig maar onder supervisie een wetenschappelijk relevante onderzoeksvraag of een toepassing afleiden uit bestaande literatuur, een passend empirisch onderzoek opzetten, uitvoeren en analyseren, de resultaten evalueren en in de vorm van een wetenschappelijk artikel rapporteren. Onderwijsvorm Globaal houdt een masterthese voor een student de volgende werkzaamheden in: (a) het bedenken van een vraagstelling of het uitwerken van een gegeven vraag- of probleemstelling; (b) verdieping in de literatuur om op de hoogte te raken van het onderwerp; (c) het bedenken van een onderzoeksopzet; d) het schrijven van een MT-onderzoeksvoorstel; (e) het verzamelen en analyseren van de data; (f) de verslaglegging; en (g) de openbare presentatie. Daarnaast dienen 10 colloquia te worden bijgewoond. Zie hoofdstuk 6 voor meer informatie. Beoordeling Zie voor de beoordeling de Studentenhandleiding op Blackboard. Bijzonderheden Voor een masterthese krijgt men standaard 18 ec. Minder is niet mogelijk. In uitzonderlijke gevallen, en met een daartoe strekkende overtuigende motivatie, te beoordelen door de begeleider en de MT-coördinator van de specialisatie, kan de masterthese een omvang van 24 ec hebben. De masterthese is formeel opgesplitst in MT-onderzoeksvoorstel (4 ec; code MTCPSP) en MT-onderzoek (14 ec; code MWSP). Het MT-onderzoeksvoorstel moet gereed zijn binnen maximaal 5 weken na aanvang. De student kan pas beginnen met de uitvoering van het onderzoek na goedkeuring van het voorstel. De masterthese (inclusief schrijven MT-onderzoeksvoorstel) wordt uitgevoerd in een tijdsbestek van minimaal 12 weken (fulltime) en maximaal 24 weken (halftime). Het verloop van de masterthese laat zich doorgaans niet heel nauwkeurig plannen; het is verstandig rekening te houden met enkele weken uitloop voor geval van nood. Over omvang en planning worden vooraf duidelijke afspraken gemaakt met de begeleider. Deze afspraken worden vastgelegd in een MT-contract, waarin student en begeleider 309
Masteronderdelen, Sociale Psychologie zich committeren aan een bepaalde planning en inspanning (het MT-contract bevat o.m. de aanvangsdatum, geplande einddatum, aantal ec, en door wie en op welke wijze de begeleiding verzorgd wordt). De inhoud van het voorgenomen onderzoek, en een nader uitgewerkte planning (waaruit de haalbaarheid moet blijken), maken deel uit van het MT-onderzoeksvoorstel. Meer informatie over de masterthese is te vinden in hoofdstuk 6 van deze studiegids en in de studentenhandleiding(blackboard) die elke specialisatie biedt over de afstudeeropdracht. Toetsvorm • Digitaal verslag bij het onderwijssecretariaat inleveren (als één word/pdf-document) te versturen naar:
[email protected]. Zie voor eisen aan het verslag de blackboard site • Eindpresentatie. Afspraak via het onderwijssecretariaat (
[email protected]). Onderwijstijden Deelname aan de masterthese kan door in te schrijven op één van de onderwerpen aangeboden op de blackboardsite van de masterthese. Inschrijving kan slechts op twee momenten in het studiejaar: voor 01-09-2013 (semester 1) en voor 01-01-2014 (semester 2). De student dient zich zowel via SIS (tijdens inschrijvingsperiode) aan te melden en daarnaast bij het secretariaat van Sociale Psychologie (voor bovenstaande perioden). Dit is mogelijk door een verzoek tot inschrijving te sturen naar:
[email protected].
310
Masteronderdelen, Sociale Psychologie
Cultural Psychology: Emotions, culture and language Credits 6 ec SIS-code 7204MS55XY Semester Semester 1, period 1 Prerequisites Bachelor Social Psychology; Bachelor course Cultural Psychology Number of Participants max. 35 Lecturer prof. dr. A.H. Fischer and dr. D.A. Sauter Summary There are various hot topics in the field of emotion, culture and language, all of which we will discuss in this course. One idea for example is that the recognition of emotions is hard-wired and not affected by the linguistic categories that we use in daily life (e.g., anger, sad, disappointed), nor by cultural norms. Another idea is that culture very much influences what we feel and how we express these feelings, and that there are huge differences across cultures in how we express emotions. These and other ideas are controversial and have elicited hot debates. In this course we will cover various topics, and we will focus on the different theoretical or empirical perspectives in order to promote discussion. We will discuss the status and functions of emotion concepts, and whether different languages have different ways to carve our emotional lives into distinct categories. We will discuss the role of culture in the recognition of facial or vocal expressions of emotions, and the empirical evidence for this role. We will further consider the role of culture and language in the experience of emotion: does it matter what words we have and what rules there are for how we feel? Finally, we will discuss the major question of the universality versus culture-specificity of emotions. Teaching Goals The first goal is to advance knowledge and understanding of the influence of cultural codes, ideologies, norms, and concepts on the recognition, interpretation, and experience of emotions and to carefully examine the impact of culture without prejudiced views on any of the extreme points of views. The second goal is to learn to have a scientific debate – how to formulate theoretical arguments, and to use empirical research in support of these arguments. The third goal is to be able to apply this knowledge in the current Dutch context, which is characterized by cultural diversity. Teaching Format Weekly seminars. Lectures are in English Assessment The assessment will consist of written and oral assignments during the course (40%), and a final exam consisting of open questions (60%). Assignments and exams are in English. Textbooks Selected papers. The titles of the reading list will be announced on Blackboard. Lesson Dates Fr. 06-09-2013 through 18-10-2013 13.00-15.00 hours Examination Dates Fr. 25-10-2013 13:00-14:45 hours Th. 02-01-2014 (reexamination) 11:00-12:45 hours 311
Masteronderdelen, Sociale Psychologie
Cultural Psychology: Migration & Acculturation Credits 6 ec SIS-code 7204MS56XY Semester Semester 2, period 2 Prerequisites Bachelor Social Psychology; Bachelor course Cultural Psychology Number of Participants max. 35 Lecturer drs. M.J. Feldkamp Summary and Learning goals Migration has made the Netherlands and other countries ethnically and culturally more diverse over the last decades. Migration goes hand in hand with change: migrants have to find their way in a new environment while host populations have to adapt to newcomers. However, individuals and societies differ in how they cope with and adapt to the new situation. Some migrant groups are regarded as problematic and induce fear, such as Moroccan young men, whereas others are welcome and even stimulated to stay, such as expats who receive tax-benefits in the Netherlands. Does this imply that some people adjust better to a new culture than others? If so, which factors are responsible for differences in acculturation? And what role does the reaction of the host society play in an individual’s acculturation process? The objective of this class is to provide you with in-depth knowledge of the challenges and benefits of migration. To achieve this, psychological and cultural changes taking place in migrants and migrant-receiving societies are explored and possibilities to optimize acculturation will be discussed. After having followed this course, you will have acquired knowledge and advanced your understanding on psychological and cultural adaptation and the most relevant acculturation models, theory and methodology. Furthermore, you will be able to integrate knowledge acquired in class, form a theoretically grounded opinion and apply knowledge to the Dutch context of immigration. To facilitate this, we will discuss current issues regarding (im)migration in additional weekly seminars such as the debate that the adoption of the Dutch-Turkish boy Yunus sparked. In these seminars, students will play an active role and present their thoughts on a freely chosen topic. Teaching Format The course is taught in English and consists of two weekly lectures: a theoretical lecture with focus on acquisition of knowledge and an applied lecture in which current debates and cases regarding migration and acculturation are presented by students themselves. Attendance at both lectures is compulsory. Assessment The assessment consists of a single group presentation on a freely chosen topic during the course (20 %) and a final exam about the content of literature and lectures (80%, essay questions, answers can be given in Dutch, English, German). Textbooks Selected papers. The list of literature will be announced on Blackboard.
312
Lesson Dates Tu & Thu*. 01-04-2014 through 15-05-2014 *Wed 30-4-2014 13.00-15.00 hours5
13.00-15.00 hours
Examination Dates Tu. 20-05-2014 We. 09-07-2014 (reexamination)
13:00-14:45 hours 13:00-14:45 hours
Masteronderdelen, Sociale Psychologie
Pro-social behavior and volunteerism Credits 6 ec SIS-code 7204MS50XY Semester Semester 2, period 1 Prerequisites Bachelor Social Psychology Number of Participants max. 35 Lecturer dr. K.J. Jonas Summary Pro-social behavior, such as helping others in need, or giving donations is a classic social psychological research theme that received much attention recently in society. Given that individuals feel that the state retracts in many domains, or that people become more individualistic and self-centered, many call for more care-taking among each other. Social psychology has a tool-box to offer how we can achieve that. Therefore, in this course we will focus on selected topics of pro-social behavior (e.g., helping behavior, donations), look at their determinants and investigate how this highly desirable behavior can be propagated (e.g., increasing volunteerism or spontaneous help among strangers). The aim of the course is to prepare students with knowledge of this important field who are maybe interested to later work for government institutions, in charities, Non-governmental Organizations (NGOs)or corporate social responsibility contexts. Teaching Goals Advanced understanding of social psychological theories explaining prosocial behavior and volunteering. Basic understanding of empirical paradigms used in this field of research. Ability to integrate theoretical approaches in applied contexts. Teaching Format Discussions in small groups, presentations. Assessment Small individual papers/presentations (30% of final grade) and an exam with open questions (70% of final grade). Textbooks Collection of papers. Literature will be announced on Blackboard. Lesson Dates Th. 06-02-2014 through 20-03-2014 11.00-13.00 hours Examination Dates Th. 27-03-2014 11:00-12:45 hours Fr. 11-07-2014 (reexamination) 11:00-12:45 hours Special Conditions • Lectures and exams are in English. • Attendance is obligatory.
313
Masteronderdelen, Sociale Psychologie
Sociale Psychologie van Emoties Punten 6 ec SIS-code 7204MS12XY Plaats in het rooster Semester 1, Blok 2 Toelatingsvoorwaarden Bachelor Sociale Psychologie Aantal deelnemers max. 35 Docent prof. dr. G.A. van Kleef en gastdocenten Inhoud Emoties zijn niet alleen een individuele toestand van de geest; ze vervullen ook belangrijke functies in relaties tussen mensen. De primaire vraag in deze cursus is op welke manier het sociale leven beïnvloed en gereguleerd wordt door onze emoties. Thema’s die aan de orde komen zijn onder andere: de sociale functies (en disfuncties) van emoties, emotionele besmetting, (inter)groepsemoties, (strategische) emotieregulatie, de rol van emoties in conflicten en de rol van emoties in effectief leiderschap. De colleges worden gegeven aan de hand van theoretische en empirische artikelen en een boek. Leerdoelen • Kennis nemen van de voornaamste theorieën en methoden op het gebied van de sociale effecten van emoties • Leren begrijpen hoe en wanneer mensen elkaar beïnvloeden met hun emoties • Alledaagse situaties leren analyseren aan de hand van theorieën over de sociale effecten van emoties Onderwijsvorm Hoorcolleges. Aanwezigheid is niet verplicht, maar de colleges behoren wel tot de tentamenstof. Toetsvorm Schriftelijk tentamen en paperopdracht. Het tentamen bestaat uit open vragen. In het tentamen kunnen ook vragen worden gesteld over de colleges. De paperopdracht wordt uitgevoerd in tweetallen. Hierbij is keuze uit een theoretische opdracht (een onderzoeksvoorstel schrijven) en een toegepaste opdracht (een casus analyseren aan de hand van relevante theorie). Bij de berekening van het eindcijfer telt het tentamen mee voor 80% en de paperopdracht voor 20%. Voor beide onderdelen moet een voldoende worden behaald wil men slagen voor de cursus. Studie-materialen en kosten • Van Kleef, G. A. (2012). Op het gevoel - Hoe we elkaar beïnvloeden met onze emoties. Amsterdam/Antwerpen: Atlas-Contact. €19,95, 240 blz. • Artikelen (ca. 350 blz.); en literatuurlijst wordt beschikbaar gesteld via Blackboard. • Collegestof.
314
Onderwijstijden Di. 29-10-2013 t/m 10-12-2013
13.00-15.00 uur
Toetsdata Di. 17-12-2013 Vr. 31-01-2014 (herkansing)
13:00-14:45 uur 09:00-10:45 uur
Masteronderdelen, Sociale Psychologie
Stage Sociale Psychologie Punten: 18 ec SIS-code: 7204MSSPXY Plaats in het rooster: gedurende het hele jaar Toelatingsvoorwaarden: Bachelor afgerond, met specialisatie SP Inlichtingen: Dr. Michael Vliek of drs. Ran Bos Inhoud Een student dient de kennis die hij/zij op de universiteit heeft opgedaan in de praktijk te brengen. De stagewerkzaamheden dienen van academisch niveau en sociaal- psychologische aard te zijn. Na een inwerkperiode moet de student in staat zijn om de werkzaamheden met een redelijke mate van zelfstandigheid uit te voeren. Men kan kiezen tussen een interne onderzoeksstage aan de UvA of een andere (buitenlandse) universiteit, of een externe stage bij een bedrijf of maatschappelijke organisatie. Bij de externe stage dient er een onderzoekscomponent aanwezig te zijn. Dit kan breed worden geïnterpreteerd en kan één van volgende beslaan: een literatuuronderzoek, een kwantitatief onderzoek, of een kwalitatief onderzoek. Leerdoelen • Inzicht verkrijgen in hoe een sociaal-psycholoog een bijdrage kan leveren in de maatschappij. • Inzicht verkrijgen in de toegevoegde waarde van zijn sociaal-psychologische achtergrond in de praktijk. • Leren kennis toe te passen, problemen in de praktijk te analyseren, oplossingen te genereren en een bijdrage te leveren aan het groepsproces en het product. • Leren in teamverband te werken en te reflecteren op de consequenties van eigen beslissingen en handelingen. • Verder ontwikkelen van professioneel gedrag. Dit houdt onder andere in: motivatie, betrouwbaarheid, betrokkenheid, nauwkeurigheid, doorzettingsvermogen en zelfstandigheid. • Leren om, waar nodig (en met begeleiding), eigen kennis te herzien en uit te breiden. Stageplekken In een stage dienen werkzaamheden uitgevoerd te worden die passen in het werkterrein van een afgestudeerd sociaal psycholoog. Studenten kunnen op verschillende manieren aan een stage komen. Zij kunnen zelf een stageplek zoeken, die ter goedkeuring zal moeten worden voorgelegd aan één van de stagecoördinatoren (Bos of Vliek). Studenten kunnen ook naar stageplekken zoeken op de Blackboard stage site. Hierop zijn verschillende stagevacatures te vinden. In de map ‘Onderzoekstage SP’ staan interne onderzoeksprojecten waarvoor stagestudenten gezocht worden. In de map ‘Externe stagevacatures’ staan vacatures waarop studenten kunnen reageren voor een stageplek buiten de universiteit. Voor toegang tot de stage blackboard site, mail naar
[email protected]. De blackboard site is te vinden op: http://www.student.uva.nl/psychologie/onderwijsbalie/ stages.cfm (inloggen en door naar stages Sociale Psychologie). Begin ruim op tijd met zoeken naar een stage, maar ten minste een half jaar voor de gewenste aanvang. Onderwijsvorm Begeleiding
Bij interne stages heeft men met één begeleider te maken; bij externe stages moet er ook een externe begeleider zijn op de stageplek. Deze moet bekend zijn met het werk 315
Masteronderdelen, Sociale Psychologie van sociaal-psychologen, is bij voorkeur zelf een psycholoog en in ieder geval een academisch geschoold sociaal-wetenschapper. Voor aanvang van de stage dienen de student en begeleider(s) afspraken te maken over de begeleiding, inhoud, werkwijze en duur van de stage. Deze afspraken worden vastgelegd in een stagecontract, zoals te vinden op Blackboard. Stageverslag
De werkzaamheden tijdens een stage worden na afloop van de stage gerapporteerd door middel van een stageverslag. Verdere informatie betreffende het stageverslag is te vinden in de stagehandleiding van SP op Blackboard. Beoordeling Zie voor de beoordeling de stagehandleiding op Blackboard. Omvang Een stage duurt 13 weken voltijd of langer indien de stage parttime plaatsvindt. De stage wordt gehonoreerd met 18 ec.
316
Masteronderdelen, Sociale Psychologie
Surveyonderzoek Punten SIS-code Plaats in het rooster Toelatingsvoorwaarden Aantal deelnemers Docent
6 ec 7204MS31XY Semester 1, Blok 1 Bachelor Sociale Psychologie max. 35 prof. dr. J. van der Pligt
Inhoud en Leerdoelen Deze cursus gaat in op het ontwerpen van survey-onderzoek. In de cursus leren studenten hoe men een goede vragenlijst ontwikkelt, wat de belangrijke kwalitatieve en kwantitatieve stappen zijn en hoe een degelijke steekproef samen wordt gesteld waarbij die vragenlijst kan worden afgenomen. Verder komt aan bod wat de voor- en nadelen zijn van verschillende media die je kunt gebruiken (schriftelijke vragenlijst, interview, internet). Hoe kunnen de sociale media gebruikt worden in survey-onderzoek? Hoe meet je attitudes, voorkeuren en gedrag? Hoe vind je standaardinstrumenten die al beschikbaar zijn? Hoe voorkom je misleidende vragen en/of antwoordmogelijkheden? Wat zijn de nieuwste impliciete technieken om attitudes te meten? Na een literatuurbestudering en toetsing daarvan in de derde week van de cursus, zal door middel van concrete opdrachten de cursus worden afgerond. Het verslag zal bestaan uit een uitgewerkt onderzoeksvoorstel, waarin de te meten attitudes, voorkeuren en/of gedragingen, doelgroep en onderzoeksdesign beschreven worden, inclusief een volledige vragenlijst. Studenten dienen zich te realiseren dat het uitwerken van de opdrachten tijdsintensief is; deze vindt plaats in kleine groepjes van 3-4 personen die hun eindopdracht plenair presenteren. Onderwijsvorm Werkgroepbijeenkomsten in combinatie met literatuurstudie. Toetsvorm In de derde week van de cursus een toets over de literatuur (40%); daarna presentatie van een onderzoeksopdracht en paper waarvan (60%). Het cijfer van deze laatste twee componenten komt tot stand middels een weging van de individuele bijdragen aan het product (80%) en de groepsbijdrage aan het product (20%). Studiematerialen en kosten • Van der Pligt, J., & Blankers, M. (2013). Survey-onderzoek: De meting van attitudes en gedrag. Den Haag: Boom Lemma Uitgevers • Collegestof. Onderwijstijden Wo. 04-09-2013 t/m 16-10-2013
11.00-13.00 uur
Toetsdata • Tentamen tijdens bijeenkomst. Wordt nader toegelicht in de eerste bijeenkomst. • Hertentamen in overleg met docent. Bijzonderheden Aanwezigheidsverplichting.
317
Masteronderdelen, Sociale Psychologie
Toegepaste SP1: Reclame, Voorlichting en Consumentengedrag Punten Tentamencode SIS-code Plaats in het rooster Aantal deelnemers Toelatingsvoorwaarden Docent
6 ec MS51 7204MS51XY Semester 2, Blok 1 max. 45 Bachelor Sociale Psychologie drs. R.A. Voskens & Dr. M.L.W. Vliek
Inhoud & Leerdoelen Reclame en voorlichting zijn overal om ons heen. Steeds worden er pogingen gedaan om ons te strikken voor bepaalde producten, of om ons ervan te overtuigen dat we toch echt gezonder moeten leven. Maar op welke manier wordt dat gedaan, op welke theorieën zijn deze beïnvloedingstechnieken gebaseerd, en wat is de evidentie dat de beïnvloeding ook daadwerkelijk werkt? Het doel van deze cursus is het leren toepassen van sociaal psychologische theorieën en processen op het gebied van reclame, voorlichting en consumentengedrag. Daarbij wordt enerzijds gekeken naar de psychologie van beïnvloeding en overtuiging. Welke tactieken en technieken zijn succesvol in het beïnvloeden van het denken en doen van mensen? Van welke psychologische principes maken deze technieken gebruik; waarom zijn ze succesvol? Verder probeert reclame onze behoeften en emoties te raken. Verschillende soorten reclames, voorlichting en producten zullen gebaat zijn bij verschillende manieren van overtuiging. Anderzijds staat in deze cursus het gedrag van consumenten centraal. Aan welke invloeden worden ze bloot gesteld en wat zijn de effecten van die invloeden? In hoeverre hangt de beïnvloeding af van individuele verschillen zoals bijvoorbeeld sekse of persoonlijkheidsverschillen? Bij het toepassen van deze bestaande kennis wordt gekeken naar strategieën achter de effectiviteit van de voorlichting of reclame. Op welke markt richt een product zich? Welke associaties zijn daarvoor gewenst? Wat was het doel? Op welke manier werd dit geoperationaliseerd? Waarom lijkt ons dit wel/niet effectief? In de cursus zal, waar mogelijk, gebruik worden gemaakt van bestaande reclamecampagnes als voorbeeld. Na het volgen van deze cursus wordt de student in staat geacht zowel sociaal psychologische basiskennis als meer recent onderzoek te kunnen inzetten bij het analyseren van bestaande campagnes en het zelf opzetten van een strategie voor een campagne of interventie. Daartoe is inhoudelijke kennis over het vakgebied uiteraard onmisbaar, evenals vaardigheid in het zien van verbanden tussen onderzoeksbevindingen en voorbeelden uit de praktijk. Ook het grondig kunnen evalueren van onderzoek en het kunnen innemen van een goed geïnformeerd en helder standpunt over de inhoudelijk relevante vraagstukken is een vereiste. Deze cursus is een voorbereiding op ‘Toegepaste SP2: Interventies’, maar kan ook afzonderlijk worden gevolgd. Onderwijsvorm Hoorcolleges. Toetsvorm Tentamen (bestaande uit 5 essayvragen) (70%) & groepsopdracht (30%). Het cijfer van de groepsopdracht komt tot stand middels een weging van de individuele bijdragen aan het product (75%) en de groepsbijdrage aan het product (25%) Extra informatie over de opdracht wordt tijdens het eerste college verstrekt.
318
Masteronderdelen, Sociale Psychologie Studiematerialen en kosten • Wänke, M. (ed.) (2009). Social psychology of consumer behavior. New York: Psychology Press. ISBN: 978-1841694986 (€ 50,-), ca. 300 blz. • Artikelen (ca. 150 blz.), literatuurlijst wordt beschikbaar gesteld via Blackboard. • Collegstof Onderwijstijden Di. 04-02-2014 t/m 18-03-2014
11.00-13.00 uur
Toetsdata Di. 25-03-2014 Wo. 09-07-2014 (herkansing)
11:00-12:45 uur 11:00-12:45 uur
319
Masteronderdelen, Sociale Psychologie
Toegepaste SP2: Interventies Punten SIS-code Plaats in het rooster Aantal deelnemers Toelatingsvoorwaarden Docent
6 ec 7204MS26XY Semester 2, Blok 2 max. 40 Bachelor Sociale Psychologie. Studenten die “TSP1: Reclame, Voorlichting en Consumentengedrag” behaald hebben, krijgen voorrang bij plaatsing. Dr. L.F. Koning
Inhoud Alcoholgebruik onder tieners, het tekort aan orgaandonoren of geweld tegen buschauffeurs. Dit zijn allemaal voorbeelden van maatschappelijke problemen. Veelal gaat het hierbij ook om problemen met een sociaal-psychologisch karakter. Hiermee wordt bedoeld dat zij veroorzaakt worden of verergerd worden door sociaal-psychologische factoren. Zo speelt “peer pressure” een rol bij alcoholgebruik onder tieners. Dit betekent dat sociaal psychologen een waardevolle rol kunnen spelen in het verklaren en oplossen van maatschappelijke problemen. Aan de hand van de methode beschreven door Buunk en Van Vugt, analyseren studenten een bestaand maatschappelijk probleem om vervolgens een interventie op te zetten met als doel het probleem te verminderen. Hierbij dienen studenten gebruik te maken van kennis en inzichten uit de sociale psychologie. Studenten werken samen in teams waarvan een grote mate van zelfstandigheid wordt verwacht. Wel zijn er spreekuren waarin studenten vragen kunnen voorleggen aan de docent. Het sluitstuk van deze cursus vormt het verslag waarin studenten hun probleemanalyse en interventie beschrijven en de presentatie die studenten geven over dit verslag. Leerdoelen • Student is in staat om problemen te analyseren en structureren. • Student is in staat om theorie en praktijk aan elkaar te koppelen. • Student is bekend met methoden om attitudes en/of gedrag te veranderen. • Student is in staat om helder te rapporteren aan een opdrachtgever. • Student is in staat om samen te werken in teamverband, taken te verdelen en plannen. Onderwijsvorm Hoorcolleges en spreekuren. Toetsvorm • Verslag: 20% (groep) • Tentamen: 80% (individueel) Schriftelijk tentamen met essay vragen over collegestof en artikelen. Het verslag en het tentamen dienen beide voldoende te zijn. Een onvoldoende op één van beide producten valt niet te compenseren. • Presentatie: (voldoende/onvoldoende) Studiematerialen en kosten • Buunk, A.P., & Vugt, M. van (2009). Applying social psychology: From problems to solutions. Sage: London, UK ISBN 9781412902830 (€ 33,-), ca. 162 blz. • Artikelen en eigen literatuur, wordt in de eerste bijeenkomst nader toegelicht. Onderwijstijden Wo. 02-04-2014 t/m 14 -05-2014 320
13.00-15.00 uur
Masteronderdelen, Sociale Psychologie Toetsdata Tentamen en presentaties tijdens bijeenkomsten. Wordt nader toegelicht in de eerste bijeenkomst. Bijzonderheden Aanwezigheidsverplichting
321