Master Media Culture

inhoudelijk verslag

2

Stichting viewmaster

inhoudelijk verslag BODYTALKS

INhoudsopgave Pag 4

inleiding Pag 7 plattegrond en kunstenaars Pag 8 beknopte projectbeschrijving Pag 12 doelstellingen Pag 14 side-programma en educatie Pag 26 doelgroepen Pag 30 publieksonderzoek Pag 33 publiciteit en media-aandacht Pag 44 colofon

Kommel 18 - 20, Montevideoaki- Hiroaki Umeda, foto: Philip Driessen

Bijlage 1

— recensies en media-aandacht BodyTalks

Bijlage 2

— selectie Essays en Wikilinks studenten Universiteit Maastricht / Master Media Culture

Bijlage

— tentoonstellingsgids en uitnodigingen BodyTalks

Bijlage

— financiële verantwoording

3

4



5

Inleiding Voor u ligt de inhoudelijke en financiële verantwoording van de tentoonstelling BodyTalks – Video Art & Cinedans in Public Space. De videotentoonstelling toonde van 31 september t/m 23 oktober 2011 in de openbare ruimte van de binnenstad van Maastricht in totaal 23 videokunstwerken. De projecties werden getoond vanuit grote ramen op straatniveau van (leegstaande) winkels, woningen en bedrijven/kantoren. 19 projecties waren op straat te zien, 4 grote video-installaties werden getoond in cultuurinstellingen in de ‘tentoonstellingszone’. BodyTalks was georganiseerd door Stichting Viewmaster (Maastricht) in samenwerking met Stichting Cinedans (Amsterdam). Projectleider was Bart van den Boom, de tentoonstelling is samengesteld door Bart van den Boom (Viewmaster) en Janine Dijkmeijer (Cinedans). Het tentoonstellingsteam bestond verder uit Jantine Claus (projectmedewerker), Mique Eggermont (inhoudelijke adviezen), Coen van der Gugten / Paul Koenen (techniek en installatie), Buro Walnoot (communicatie) en Ontwerpbureau B2B (grafische vormgeving catalogus, website en overige publiciteit).

Brusselsestraat 33, 1,2,3,4 - Zhou Tao, foto: Philip Driessen

BodyTalks is mogelijk gemaakt door de volgende fondsen en overheden: Mondriaan Stichting, VSBfonds, SNS Reaal Fonds, Huis voor de Kunsten Limburg / Provincie Limburg, Prins Bernhard Cultuurfonds Limburg, Gemeente Maastricht. Belangrijke projectpartners waren: De Nederlandse Dansdagen, Intro in situ, Theater aan het Vrijthof, BV Limburg, Krakks, Filmhuis Lumière, Universiteit Maastricht Faculteit Cultuur- en Maatschappijwetenschappen /Master Media Culture, Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Museum Het Domein Sittard, Nederlands Instituut voor Mediakunst, Gemeente Maastricht, Kunstkwartier 6211, Kumulus / Centrum voor amateurkunsten en de 19 eigenaars van de panden van waaruit de projecties te zien waren. De organisatie van BodyTalks hoopt, indien u de tentoonstelling niet gezien heeft, dat de informatie in dit verslag toereikend is om een goed beeld te geven van deze interdisciplinaire videokunsttentoonstelling in de openbare ruimte. Stichting Viewmaster dankt u hierbij nogmaals voor het vertrouwen in het project en uw genereuze ondersteuning waardoor realisatie mogelijk was. De respons van kunstenaars, publiek en pers was zeer positief en wij vertrouwen erop te hebben voldaan aan de voorwaarden die gekoppeld zijn aan de subsidieverstrekking/sponsoring.

Brusselsestraat 22, Dance! - Matthijs Blonk, foto: Paul Koenen

6


7


plattegrond

kunstenaars

17

12 9 KRAKKS

1 10 22 16 20

21

19

Marina Abramovic´ (RS)

2

Yves Ackermann (CH)

3

Francis Alÿs (BE)

4

Tammuz Binshtock (IL)

5

Matthijs Blonk (NL)

6

Peter Bogers (NL)

7/8

Michal Butink (NL)

9

Compagnie Collateral (CH)

10

Stéphanie Decourteille (CA)

11

Rineke Dijkstra (NL)

12

Coa Fei (CN)

13

Euripides Laskaridis (GR)

14

Amirali Navaee (IR)

5 8

7

1

2

15/16 3 6

15

INTRO IN SITU

23 HOOFDWACHT BV LIMBURG

THEATER AAN HET VRIJTHOF

11 13

14

4

MAAS

Grote Gracht 87, I am a BoyBand - Benny Nemerofky Ramsay, foto: Philip Driessen

18

Benny Nemerofsky Ramsay (CA)

17

Lucia Nimcova (SK)

18

Elodie Pong (CH)

19

Fernando Sánchez Castillo (ES)

20

Zhou Tao (CN)

21

Hiroaki Umeda (UY)

22/23

Kris Verdonck (BE)

8


9


Beknopte projectbeschrijving De straat is de plek waar iedereen zich bewust is van zijn eigen lijfelijke aanwezigheid en alert is op de non-verbale signalen van de ander. De tentoonstelling BodyTalks - Video Art & Cinedans in Public Space toonde in deze publieke ruimte 23 videowerken waarin het bewegend lichaam centraal staat. De geselecteerde kunstwerken gaven een divers beeld van de kracht, rijkdom en reikwijdte van non-verbale communicatie en dans. De videoprojecties, van gerenommeerde kunstenaars en jong talent visualiseren hoe dans een taalmiddel kan zijn en hoe nonverbale communicatie een choreografie kan worden. De videowerken en korte dansfilms waren zelden buiten de muren van kunstinstellingen of (film)theaters getoond, maar zijn door hun specifieke inhoud wel uitermate geschikt voor vertoning in het stedelijke landschap. In de openbare ruimte kregen de werken een andere betekenis en gingen ze een directe één-op-één relatie aan met de toeschouwer of passant op straat. De tentoonstellingszone van BodyTalks was een lang lint in de historische binnenstad van Maastricht, vanaf de kop van de Brusselsestraat via de Grote Gracht naar de Markt: een gebied met veel verkeer en met een grote stedelijke diversiteit. Met 23 videowerken in één stadsdeel was BodyTalks de grootste videokunsttentoonstelling in de openbare ruimte in Europa in 2011.

deelnemende kunstenaars Marina Abramovic´ (RS), Yves Ackermann (CH), Francis Alÿs (CH), Tammuz Binshtock (ISR/NL), Matthijs Blonk (NL), Peter Bogers (NL), Michal Butink (NL), Compagnie Collateral (CH), Stéphanie Decourteille (CA), Rineke Dijkstra (NL), Coa Fei (CH), Euripidis Laskaridis (GR), Amirali Navaee (IR), Benny Nemerofsky Ramsay (CA), Lucia Nimcova (SK), Elodie Pong (CH), Fernando Sánchez Castillo (SP), Zhou Tao (CH), Hiroaki Umeda (UY), Kris Verdonck (BE)

Thematiek

Brusselsestraat 53, Live to Tell - Benny Nemerofky Ramsay, foto: Philip Driessen

Brusselsestraat 12, Damrak - Michal Butink, foto: Philip Driessen

BodyTalks was een onderzoek naar hoe de kunstdisciplines videokunst en de korte dansfilm elkaar beïnvloeden en nieuwe, onverwachte interpretaties kunnen oproepen van lichamelijke expressie of lichaamstaal. Professionele dansers, kunstenaars en performers deden stilzwijgende maar doordringende ‘uitspraken’ over thema’s als: man/vrouw verhoudingen, politiekmaatschappelijke actualiteiten en de zoektocht naar een eigen identiteit in de hedendaagse beeldcultuur. Een cultuur waarin we door de alomtegenwoordige webcams, bewakingscamera’s en Youtube onszelf (of de ander) zichtbaar maken voor iedereen. Door te vertrekken vanuit twee verschillende uitgangspunten, door het gezamenlijk tonen van beeldend kunstenaars met dansfilmmakers en deze te ‘versmelten’ in één tentoonstelling, vormde BodyTalks een interdisciplinair videoproject. Een videomanifestatie die de dansfilm en de videokunst met elkaar vermengde en de gevels in de straten in Maastricht omtoverde tot een gelaagde ‘dance-parade’. BodyTalks liet zien dat gebarentaal een choreografie kan worden, dat een danser een verhaal vertelt, en dat de dagelijkse bewegingen van mensen op straat kunnen veranderen in een modern ballet.

De veelzijdige en genuanceerde (lichamelijke) expressies in BodyTalks die de videokunstenaars toonde, gaven een tegenwicht aan de stereotype popcultus waarin dans een eenzijdige en eenkennige (vaak seksistisch) vorm aan neemt. De Cinedansselectie toonde een ander en breder beeld van de zeggingskracht van dans, beweging en de cinegrafische mogelijkheden hiervan. De kunstwerken verrijkten de verbeelding van de beschouwer en passant, gaven een beeldend, indringend en poëtisch verbreding op het medium dans en hoe wij stilzwijgend communiceren. BodyTalks ging op zoek naar de vormen van verwantschap en inspiratie die beide media vinden in de hedendaagse (beeld)cultuur en presenteerde, door de kruisbestuiving van disciplines, nieuwe interpretatiemogelijkheden en manieren om het lichaam te lezen. In BodyTalks stond de dans niet als dans zodanig centraal, maar werd dans als communicatiemiddel ingezet ondermeer voor een zeer persoonlijk verhaal of voor een maatschappijkritisch commentaar. Zo presenteerde de tentoonstelling een aantal kunstenaars die de dans inzetten om een politiek statement te maken. Voor Marina Abramovic´ (Mambo), Elodie Pong (Je suis une Bombe), Francis Alÿs (Rehearsel II), Coa Fei (Whose Utopia) en Lucia Nimcova (Exercise) is dans een onderdeel van een cultuur die beladen, seksistisch of hypocriet kan zijn. Deze kunstenaars zetten de dans

in als metafoor of beschouwen de taal van het lichaam als een krachtige medium om stelling te nemen. In de geselecteerde videowerken van Benny Nemerofsky Ramsay (I am a Boyband & Live to Tell) en Peter Bogers (Unleashed Content) stond de hedendaagse MTV en Youtube-generatie centraal. Zij deden hiermee een uitspraak over de hedendaagse beeldcultuur waarin de lichamelijke en uiterlijke ‘prestaties’ de boventoon voeren. Fernando Sánchez Castillo heeft met Pegasus Dance een choreografie geschreven voor twee pantserwagens met waterkanonnen. De uitdrukking van macht van de waterkanonnen werd zo poëtisch neergezet dat de pantservoertuigen twee verliefde gevleugelde dieren lijken te zijn. Hetzelfde kan gesteld worden over de video Prototype van Yves Ackermann (dat recht tegenover Pegasus Dance geprojecteerd werd). In Prototype wordt een man – net zoals in een cowboyfilm – door meerdere ‘kogels’ geraakt; de kogels sturen / regisseren zijn dansende ‘sterfscène’.

10



Grote Gracht 97, Rehearsel II - Fransis Alys. foto: Paul Koenen

Daarnaast bracht de tentoonstelling ook kunstenaars ‘op de bühne’ die het alledaagse zo weten te registreren of te manipuleren dat ongeorkestreerde bewegingen verrassende choreografieën worden. ‘Sprekende’ voorbeelden hiervan zijn de werken Pars Pro Toto van Tammuz Binshtock, Damrak van Michal Butink en 1,2,3,4 van Zhou Tao.

Expressiever, maar nog steeds klein in beweging zijn de werken As I was Leaving My City van Amirali Navaee en Vertiges van Stéphanie Decourteille. In beide korte dansfilms spelen de benen en voeten al dansend de hoofdrol. Door de kadrering zijn dit de enige lichaamsdelen in beeld. Het tonen van de rest van het lichaam zou alleen maar tot ruis leiden.

Een andere categorie kunstwerken in de tentoonstelling etaleerde daarentegen juist zeer kwetsbare of intieme dansen die niet zozeer een esthetisch of cultuurkritische uitspraak doen, maar veel meer een persoonlijke lading representeren zoals de video The Buzz Club van Rineke Dijkstra waarin dansende jongeren voor de camera hun kwetsbaarheid tonen. Het voyeurisme dat ons allen eigen is, wordt in deze werken ook krachtig afgezet tegen de expliciete uitnodiging om te kijken naar anderen. Onder deze noemer zou je ook het geselecteerde werk inhale/exhale van Michal Butink kunnen rekenen. Butink toont een selectie van portretten van een dansers net nadat zij een intensieve repetitie achter de rug hebben. De dans is niet meer te zien, maar misschien net zo indringend en veel persoonlijker zijn de gelaatsuitdrukkingen van de dansers; de dans zit nog in het lijf, de zweetdruppels op het gezicht.

De dansfilms INEARTHIA van Compagnie Collateral, Downlove van Euripides Laskaridis en MONTEVIDEOAKI van Hiroaki Umeda zijn werken waarin professionele dansers de kunst van het bewegen en de schoonheid van lichamelijke expressie etaleren. In de zoektocht naar de mogelijkheden van het menselijk lichaam tonen de werken een evenwichtig samenspel van choreografie, montage en muziek/geluid. Met hun gehele lichaam vertellen de dansers een maatschappijkritisch verhaal of visualiseren ze een andere werkelijkheid. Bij de éénminutenfilm Dance! van Matthijs Blonk ontbreekt alles hierboven genoemd: geen montage, geen choreografie, geen moderne of klassieke muziek. De winnaar van de éénminutenfilm-contest van het Cinedance Festival 2010 is een eenvoudige registratie van hoe dans meer kan zeggen dan duizend woorden.

Een belangrijke Cinedansbijdrage aan BodyTalks zijn twee werken van de Vlaamse kunstenaar Kris Verdonck. Verdonck, opgeleid als theatermaker, neemt hij een positie in tussen videokunst, cinedans en theater. De geselecteerde werken Frieze en Gossip spelen met de taal van het lichaam, volgens de ‘wetten’ van het theater of de performancekunsten; met kleine bewegingen of zachte stemmen spreken de personages tot het publiek.

Brusselsestraat 134, Exercise - Lulia Nimcova. foto: Branko Popovic

11

12



13

doelstellingen Stichting Viewmaster heeft met BodyTalks in 2011 een videokunsttentoonstelling gerealiseerd die, in navolging van For Real 2010, sterk afwijkt van de meeste urban screen-projecten of videotentoonstellingen die de laatste jaren georganiseerd zijn. Viewmaster heeft hiermee vorm gegeven aan haar ambitie om voor een breed publiek jaarlijks een videokunsttentoonstelling te organiseren waarbij maatschappelijke, artistieke en culturele actualiteiten centraal staan. Dit op bijzondere locaties en met vernieuwende samenwerkingsverbanden. Stichting Viewmaster had met BodyTalks de doelstelling mensen op straat videowerken en korte films te tonen die zich op verschillende manieren verhouden tot de ‘mainstream’-beelden die ons dagelijks door dominante media via verschillende kanalen weten te bereiken. Met BodyTalks wilde Viewmaster mensen in aanraking brengen met andersoortige en nieuwe beelden. Beelden waarin - vanuit twee verschillende disciplines - de kracht van de lichamelijke expressie en non-verbale communicatie wordt getoond. Vanuit de werkwijze van Viewmaster zijn de videowerken en korte dansfilms niet achtereenvolgens op een enkel scherm getoond, zoals vaker gedaan is en wordt, maar werd ieder videowerk tegelijkertijd in de publieke ruimte geprojecteerd. Dit gebeurde op speciaal uitgekozen locaties die de video’s nieuwe en andere betekenislagen konden geven. Stichting Viewmaster poogde de videowerken in de architectonische bebouwing (en cultuurinstellingen) te integreren zodat de werken zich niet alleen tot elkaar zouden verhouden, zoals bij een museale presentatie, maar dat ze ook een relatie zouden aangaan met de stad en de gebruikers van deze stedelijke ruimte.

1

Zie Urban Screens Reader (2009) en Pixels en Plaatsen (2010)

Performance Baille Blitz vs BodyTalks / Daniël van Hauten, foto: Philip Driessen Verder was een doelstelling van het project om specifiek de straten met veel leegstand voor een aantal weken een andere en levendige uitstraling te geven. Maastricht kent immers nog slechts drie straten die een echt pluriform karakter hebben. Aan de rand van het winkelcentrum/uitgaangsgebied liggen de aanloopstraten Boschstraat, Grote Gracht en Brusselsestraat. De rest van de stad is te af, kent een eenzijdig karakter en aanbod; of winkelen, uitgaan, wonen dan wel werken. En daarmee trekken de gebieden ook elk een eenzijdig publiek. Genoemde straten zijn de enige die zowel seksshops hebben, kunstgalerieën, koffieshops, kloosters, cafés, een slager, kapperszaken, designwinkels en kleine zelfstandigen met een specialiteitenzaak. Daartussen wonen nog veel mensen. Ook het publiek is daardoor heel verschillend, van bejaarde nonnen tot blowende jongeren.

Openingsavond Brusselsestraat 134, Exercise - Lucia Nimcova, foto: Philip Driessen Door de diversiteit in de straten kennen ze ook een grote leegstand, winkels komen en gaan. In de tussentijd staan ze vaak (langer) leeg. Stichting Viewmaster is het experiment aangegaan om in de binnenstad van Maastricht een tentoonstelling te organiseren en daarbij deels gebruik te maken van leegstaande panden; woningen, winkels, kantoren. Deze leegstand en het genoemde bijzondere pluriforme karakter van de Grote Gracht en Brusselsestraat zijn redenen geweest om specifiek deze ‘ruimte’ te gebruiken voor een videokunsttentoonstelling. Sterker dan in andere straten zijn de mensen hier alert op de non-verbale communicatie van de andere gebruiker van de openbare ruimte. Het thema van de tentoonstelling zou zich juist in deze publieke ruimte kunnen verhouden tot de gebruikers van dit stadsdeel.

14


Side-programma en Educatie

15


30 september 2011

Opening 20.00 uur Intro in situ Capucijnengang 12, Maastricht

Stichting Viewmaster heeft op verschillende manieren een uiteenlopend publiek, kunstenaars, studenten en scholieren proberen te betrekken bij BodyTalks. Dit ondermeer door middel van de organisatie van een Symposium, een bijzondere Openingsavond met twee Performances op straat, een speciaal Filmprogramma, een Interdisciplinair Educatieproject met studenten van de Universiteit Maastricht Master Media Culture en Academie Beeldende Kunsten Maastricht. Bovendien zijn er rondleidingen georganiseerd (voor middelbare onderwijsinstellingen, op inschrijving en binnen het programma van de Nederlandse Dansdagen). In dit hoofdstuk worden de genoemde activiteiten en educatieprojecten beknopt toegelicht.

Openingsavond, Intro in situ, foto: Philip Driessen

BodyTalks werd geopend binnen de muren van Intro in situ, het centrum voor contemporaine muziek en klankkunst te Maastricht. Een toepasselijke ruimte omdat hier ook de beelden geluidsinstallatie Unleashed Content (2011) van Peter Bogers in première ging. Op de openingsavond waren +/- 170 mensen aanwezig. Tijdens de openingavond zijn er twee performances georganiseerd in de tentoonstellingszone: op het pleintje voor Intro in situ presenteerde videokunstenaar / filmmaker Daniel van Hauten de “Blitz Baile versus BodyTalks”, waarin Van Hauten een retrovideoclip in ‘Ghetto Style’ opnam. Gasten tijdens de opening werden uitgenodigd deel te nemen aan de opnamen. Op de kruising van de Brusselsestraat / Grote Gracht / Kommel presenteerde Yvette van der Slik met haar dansgroep Impulse / Kumulus die avond twee dansvoorstellingen getiteld Vrije Val. In deze dansvoorstellingen mengden de dansers zich

tussen de passanten op straat en de bezoekers van de tentoonstelling. Beide voorstellingen trokken veel publiek. (In de film van BodyTalks zijn fragmenten van de performances opgenomen.) Sprekers op de openingsavond waren Wethouder Cultuur Gemeente Maastricht Jacques Costongs, Bart van den Boom en Janine Dijkmeijer.


16

Brusselsestraat 89, Vertiges – Stéphanie Decourteille, foto: Philip Driessen

Performance Baille Blitz vs BodyTalks / Daniël van Hauten, foto: Philip Driessen


Opening BodyTalks - Performance Vrije Val / Dansgroep Yvette van der Slik, foto Philip Driessen

Opening BodyTalks - Performance Vrije Val / Dansgroep Yvette van der Slik, foto Philip Driessen

17

18


19


programa

13. 10. 2011

Filmprogramma BodyTalks Filmtheater Lumière Boogaardenstraat 43, Maastricht

Op uitnodiging van Stichting Viewmaster heeft Janine Dijkmeijer van Cinedans een filmavond samengesteld. De zeven kortfilms hebben een sterke relatie met de projecties uit BodyTalks. Dansdramaturg en -journalist Jacq. Algra hield een korte inleiding over de geschiedenis en vormentaal van de dansfilm. Als hoofdfilm toonde Viewmaster de bekroonde dansfillm Co(te)lette van Ann van den Broek. De dansfilm kent een lange geschiedenis, van een eerste manifestatie (als taalvorm) in de stomme film, via de historische avant-garde, musicals en muziekclips naar contemporaine experimentele korte dansfilms. In het algemeen vertonen de dansfilms een unieke krachtenbundeling tussen (professionele) dansers, choreografen en filmmakers. De dansfilm wordt beschouwd als een ‘model’ dat vertrouwde cinemagrafische patronen kan oprekken door de intensieve vervlechting van lichaam, beweging en tijd. In het relatief jonge discour van de dansfilm zijn geen grenzen aan wat een dansfilm mag/kan zijn, zolang de zeggingskracht van beweging (van het lichaam) en choreografie het uitgangspunt is. De selectie dansfilms in het BodyTalks’ Filmprogramma gaf een actuele stand van zaken.

foto: Manon Le Ro FL-Air Laura Vanborm BE/NL | 2010 | 4’ | Short In FL-Air bestudeert Laura Vanborm het spectrum van menselijke bewegingen. Het moment van vliegen, drijven en zweven wordt door Vanborm onder een vergrootglas gelegd. Door technische mogelijkheden zijn we in staat om de realiteit in een andere snelheid te bekijken en daarmee vanuit een ander perspectief, met een andere dimensie. Choreografie van Laura Vanborm, Laure Dever en Arend Pinoy; uitgevoerd door Lala.(België/Nederland).

Continuum Manon Le Roy FR | 2009 | 11’ | Short Een vrouw loopt door een lange gang, die besloten wordt door een uitgestrekte plas water. Terwijl zij loopt, wordt zij geconfronteerd met raadselachtige wezens, figuren die er uit zien als sculpturen, bevroren in hun pose en onverschillig voor de dwalende vrouw in hun gezelschap…

Paganini for face YOUTUBE - Paganini for face Nicola-Frank Vachon CA | 2007 | 3‚ | short Paganini en Nicola in Concerto for faces in D major. Of een studie over internet narcisme

foto: Magali Charrier 12 Sketches on the Impossibility of Being Still Magali Charrier UK | 2010 | 8’ | Short

Elephant on Trampoline YOUTUBE - 7 Tonnes 2 Nicolas Deveaux FR | 2004 |2‚ | short Een grappige animatie van een olifant op een trampoline door Cube Creative Computer Company.

Een vrouw observeert nauwlettend de sensaties en gebeurtenissen die in haar plaatsvinden. Ze blijft hangen in de vormen en texturen van haar innerlijke landschap. Middels een reeks visueel treffende animatie-experimenten, onderzoekt 12 Skecthes ruimtes waarin niets gebeurd. De minimale zone die zich tussen binnen en buiten, tussen jou en mij, tussen geluid en stilte en tussen bewegingen en stilstand bevindt. Performers: Selina Papoutseli & Tom Lyall

.

foto: Joe Cobden

Slow Dance Joe Cobden CA | 2010 | 4’ | Short Goddes Yves Ackermann FR | 2008 | 1‘ | Short Goddes toont een vrouwelijk model die haar hoofd en lichaam in ritmische beweging heen en weer schudt. Zonder enig doel valt sporadisch witte glitter uit haar haren.

Een jonge vrouw moet zich letterlijk naar de bar toe vechten om een interessante jongen te ontmoeten. Dit dansgevecht is een liefdesbrief aan het nachtleven van Montreal, met muziek van ‘Plants and Animals’ front man, Warren Spicer.

Hoofdfilm: Co(te)lette regie Mike Figgis / concept en choreografie Ann Van den Broek In The Co(te)lette Film dansen drie vrouwen in een nogal intieme atmosfeer, geprangd tussen verlangen en bevrediging. Zonder confrontatie, rivaliteit, verhaal, oplossing of einde: het verhaal van The Co(te)lette Film is rusteloos en leeg.

20


21


14.10.2011

Symposium Auditorium Academie Beeldende Kunsten, Maastricht

Programma:

Op 14 oktober organiseerde Stichting Viewmaster in samenwerking met ABKM Autonoom en Universiteit Maastricht / Faculteit Cultuur- en Maatschappijwetenschappen - Master Media Culture - het BodyTalks Symposium. Een dagvullend programma waarin het lichaam en de lichaamstaal in de beeldende kunsten, de dans en de hedendaagse beeldcultuur centraal stond. Het symposium was grotendeels opgezet voor studenten van de Universiteit Maastricht de Academie Beeldende Kunsten Maastricht en de Toneel Academie Maastricht en kaderde in het interdisciplinair educatieproject dat de onderwijsinstellingen gezamenlijk ontwikkelden. De voertaal was Engels.

Het gratis symposium was ook toegankelijk voor geïnteresseerden die niet aan de opleidingen verbonden zijn. Via verschillende media zijn mensen uitgenodigd voor het symposium. Het symposium stond ook aangekondigd op de uitnodiging / flyer en in de tentoonstellingsgids.

10.00 Opening by Dr. Ike Kamphof (Maastricht University)

14.45 Benny Nemerofsky Ramsay (Artist, Canada)

10.15 Intimate Strangers – Dr. Ike Kamphof (Maastricht University)

The artist will present his work and the ways his body, gestures and voice are used as tools in his work. He will focus on the energetic space between popular culture and the bodies of the pop culture audience, about the feelings of longing and identification that occur to one’s body when experiencing popular culture, or any creative act for that matter. Central will be how the artist early work seeks to re-inhabit spaces in popular media culture and how the artist seeks to place his own body in the frame of a music video, in the frame of surveillance cameras, in the frame of television culture. The voice will also be central to this discussion, especially as the artist will discuss some of his more recent work, which is more focused on voices than bodies.

People like to watch other people. In doing that, they are mostly watching each other’s bodies. While, it has been argued that public space has become a place of anonimity, where passers by refrain from communicating with each other, the situation looks different when we include the body into consideration. This paper explores the role of watching bodies in public streets. 10.45 Digital technologies as expressive tools in the performing arts - Drs. Verena Anker (Maastricht University) > afgemeld wegens ziekte Digital dance is a hybrid art form combining dance and new media. In digital dance productions, the dancing body often finds itself placed in a high-tech environment which shapes and affects the former’s agency and expressive capacities. Therefore, digital technology is often perceived as a threat to the performing body. This presentation will show that digital dance builds on earlier attempts in the performing arts to discipline the human body and therewith to reflect the human condition in a technologized environment. 11.30 The Memory of the Body of Dancer/Choreographer Steve Paxton – Dr. Mia Vaerman (University of Brussels) American choreographer, dancer and teacher Steve Paxton is known as the “dancing encyclopedia”, because in the course of his career he learned an infinite number of movement structures. Later, he dedicated himself to improvisation, with the purpose of breaking through the mechanism of automatic movements. But he discovered that the while mind thinks of something, some gesture for instance, the body gets the upper hand most of the time. Paxtons bodily experiences place him right in the middle of two opponent thinkers: Maurice Merleau-Ponty and Henri Bergson. They have a clear opposite view on the memory of the body, and that discussion still doesn’t seem to be settled today. 12.15 – 14.00 Lunch break 14.00 Anne Berk (Art critic, The Netherlands) Anne Berk is a renowned Dutch art critic, author and filmmaker. She wrote many articles for art magazines and newspapers including Het Financiële Dagblad and Kunstbeeld. Her book Bodytalk (Waanders, 2004) deals with the shift from abstract to figurative art in Dutch sculpture, in the context of changes in society. Now she works on a follow-up In Search of Meaning, the Human Figure in Contemporary Sculpture. She organizes dialogues about art for www.KunstNaderBekeken.nl and contributes to www.myfirstartcollection.nl. Recently, she makes videoreviews on YouTube.

Inloop bij Symposium BodyTalks

15.30 The Virtual Body. Staging the virtual presence in contemporary performances - Peter Missotten (Maastricht Theatre Academy) In our research project - The Virtual Body - we investigate the implications of a virtual stage presence of the actor/performer in contemporary performances. A basic question - albeit an important one - could be: how does a public react to the virtual intruder? On the more philosophical (or moral, or political) end of the spectrum, one could question if a virtual presence infects (or even perverts or annihilates) the human presence in ‘flesh and blood’ on stage. What are the implications of the virtual intruder into this live art? Could the virtual enhance the live aspect by emphasizing it’s own absence? 16.45 NOW! - Annet van de Elzen (Artist, The Netherlands) The artist uses her own physicality to communicate the images she makes. Being in the ‘now’ is an important factor; a condition to be able to do this, is to let go of your explanatory and factual thoughts and to trust your physicality. At the performances of Anet van de Elzen, contact with the audience determines another part. Always first is the poetic image, which transforms into reality when it comes into contact with the audience. This form of performance, live art dealing with the power of presence, is maybe the most confronting of the visual arts. The intensity of images can be very powerful because of the physicality and directness. The times of NOW are times of an overload of information, new media, digital screens and e-mail; the importance of the actual contact between people, their physical presence and a very special and essential experience disappears into the background. Het symposium werd georganiseerd door: - Erik de Jong, coördinator Autonoom Academie Beeldende Kunsten Maastricht (ABKM) - Ike Kamphof, filosoof en universitair docent UM Fac. Cultuur en Maatschappij-wetenschappen - Paul Devens, Karin Peulen, Antoine Bergh, Romy Finke, docenten ABKM - Bart van den Boom en Jantine Claus projectteam BodyTalks

22


23

OKTOBER 2011

Rondleidingen Curator Bart van den Boom en projectmedewerker Jantine Claus hebben diverse rondleidingen gegeven. Deze rondleidingen waren ondermeer op inschrijving, op uitnodiging of onderdeel van een educatieproject. Tijdens de rondleidingen werd inhoudelijk ingegaan op de thematiek van de tentoonstelling, de afzonderlijke kunstwerken en werd aandacht besteed aan de reden waarom voor bepaalde locaties gekozen was. Hierbij werd uitgelegd hoe de video’s in de openbare ruimte nieuwe interpretaties konden geven en hoe dit de architectuur en het publieke domein kon beïnvloeden. Hiermee samenhangend werd ook gesproken over de specifieke randvoorwaarden van dit project in de openbare ruimte en hoe het openbare karakter speciale benaderingen en werkwijzen voor het projectteam met zich meebracht.

Rondleiding studenten Media Cultuur - UM / ABKM Rondleidingen: 3 oktober Studenten UM Master media Cultuur / ABKM Autonoom (25 personen) 5 oktober groep open inschrijving (9 personen) 6 oktober Studenten UM Master media Cultuur / ABKM Autonoom (25 personen) 6 oktober Bonnefantencollege Middelbaar onderwijs (34 personen) 7 oktober De Nederlandse Dansdagen (22 personen) 8 oktober De Nederlandse Dansdagen (27 personen) 10 oktober groep dames club Belle van Zuylen (18 personen) 15 oktober groep studenten (jaarclub) (18 personen) 19 oktober Vooropleiding Kunstacademie Kumulus (25 personen) 20 oktober Vooropleiding Kunstacademie Kumulus (20 personen) 21 oktober rondleiding scholieren CKV (6 personen) 22 oktober groep open inschrijving (6 personen)

Rondleiding BodyTalks bij Pegasus Dance, Brusselsestraat 7, foto: Irma Driessen

lezing: Bart van den Boom heeft op 5 september een lezing gegeven over BodyTalks en kunst in de openbare ruimte aan de studenten van de ABKM, Auditorium

Leerlingen Bonnefantencollege proberen de dansvloer van Mambo uit.

Stichting Viewmaster heeft alle dansscholen in de Euregio een uitnodiging gestuurd voor een gratis rondleiding. Het animo om hier gebruik van te maken was zeer gering. slechts 1 dansschool reageerde met een aanvraag voor 2 personen. Dit was een tegenvaller.

Rondleiding BodyTalks bij 1,2,3,4; Brusselsestraat 33, foto: Irma Driessen

24


OKTOBER 2011

van de bewegingen werd zichtbaar in de projectie.

Educatieve programma’s

- De zesde presenteerde een splitscreen met vier filmfragmenten. Een camera filmt van bovenaf op een ontbijttafel. vier verschillende ‘spelers’ smeren elk een boterham. De verschillen in handeling wordt dwingend door de synchroniciteit. - De zevende groep adresseerde de etalagewerking van Facebook door verschillende spelers in verschillende achtergronden te laten dansen. De dans is niet professioneel maar wel gestuurd door bekende choreografie-clichés en gemotiveerd door het verlangen een ander imago uit te stralen.

Het projectteam van BodyTalks heeft zich nadrukkelijk ingezet om op verschillende niveaus en vanuit verschillende invalshoeken onderwijsinstellingen bij de tentoonstelling te betrekken. Zowel op universitair niveau, hoger beroepsonderwijs als middelbaar onderwijs. 1) Samenwerking Stichting Viewmaster, Universiteit Maastricht en ABKM, Universiteit Maastricht De Master Media Culture van de Faculteit Cultuur- en Maatschappijwetenschappen / Universiteit Maastricht organiseerde in samenwerking met Stichting Viewmaster in oktober 2011 de 6 weekse onderwijsmodule Real Virtualities (+/- 43 internationale studenten). In het studieblok stond ondermeer de taal van lichaam in de openbare ruimte en nieuwe media centraal. De studenten werden geïnformeerd over het thema en de kunstwerken en kregen de opdracht hun blokexamenessay te schrijven over twee projecties. Naast het essay kregen de studenten de opdracht om in kleine groepen een wikipagina te maken over twee kunstenaars die vertegenwoordigd waren in BodyTalks (zie bijlage 2). De studenten waren aanwezig op het symposium en de speciale Filmavond met een introductie van Jacq. Algra en kregen een rondleiding door de tentoonstelling. Het onderwijsblok stond onder leiding van Prof. dr. Reneé van de Vall en dr. Ike Kamphof.

Studenten ABKM en UM tijdens bijeenkomst van beide opleidingen

Academie Beeldende Kunsten Maastricht De afdeling Autonoom van de Academie voor Beeldende Kunsten werkte samen met de Master Media Culture van de Faculteit Cultuur- en Maatschappijwetenschappen / Universiteit Maastricht en Stichting Viewmaster om een workshop op te zetten. Deze werd in verschillende onderdelen uitgevoerd: een introductie van de workshop door docent Paul Devens en Curator Bart van den Boom, een rondleiding langs de werken in de openbare ruimte, en het BodyTalks Symposium. Specifiek voor de 25 studenten van de ABKM was er een opdracht om kleine filmproducties te maken en een presentatie van de resultaten daarvan, waarbij er reflectie was vanuit de studenten van de Master Media Cultuur. De studenten Autonoom werkten in zeven groepen gemiddeld vier personen samen aan de opdracht om met het medium video een werk te maken waarbij elke denkbare vorm van de organisatie van beweging centraal stond.

Sanne Vaassen (onlangs afgesudeerd aan de ABKM) heeft gedurende de tentoonstelling in het kader van BodyTalks in Kunstenaarsinitiatief Hedah een projectie geplaatst van een van haar werken passend bij de thematiek van BodyTalks. BodyTalks bijeenkomst studenten In het Auditorium Academie Beeldende Kunsten Maastricht presenteerden op vrijdag 21 oktober studenten van de ABKM hun werk aan studenten van de Masteropleiding Media Culture van de Universiteit Maastricht. Per groep werd eerst een korte introductie gegeven over het werk voordat de video’s getoond werden. Iedere groep had op een heel eigen wijze invulling gegeven aan het thema: de onderwerpen liepen uiteen van ontbijtrituelen tot dansende voeten, van een camera die overgegooid werd als een bal tot een levensecht en levensgroot spelletje PacMan. De studenten hebben geëxperimenteerd met verschillende cameratechnieken, invalshoeken en werken met meerdere kanalen.

De studenten van de Master Media Culture mochten vervolgens feedback geven op de werken. De vragen waren vrij kritisch en gingen over alle aspecten van de werken: onderwerp, duur, gebruikte technieken. Het waren nuttige vragen, die de studenten van de kunstacademie op een andere manier aan het denken zetten over het gemaakte werk. Het verschil tussen Kunstacademie en de Universiteit was duidelijk merkbaar in de vragen: vragen van de UM studenten waren veel academischer van aard dan studenten van de Kunstacademie doorgaans gewend zijn. Er werd gevraagd naar inspiratiebronnen en de werken werden ter plekke geanalyseerd met wetenschappelijke theorieën en geplaatst in een kader en stroming; de studenten van de kunstacademie waren hierin erg geïnteresseerd en er zijn verschillende leestips uitgewisseld. Voor de studenten van de Master Media Culture was het een uitgelezen kans om niet alleen een werk te interpreteren, maar ook om meteen hun bevindingen te toetsen bij de makers van het werk. Voor de studenten van de kunstacademie was het een ervaring om eens stevig aan de tand gevoeld te worden over alle aspecten van hun werk vanuit een heel ander perspectief. 2) Samenwerking Stichting Viewmaster met Middelbaar onderwijs Doordat de tentoonstelling buiten de reguliere onderwijsuren te zien was, is het niet eenvoudig gebleken middelbare scholen te ‘recruteren’. Toch zijn er ruim 80 scholieren geweest die een rondleiding hebben gehad. Het Bonnefantencollege heeft een rondleiding gehad met 34 leerlingen, klassikaal is vervolgens verder gesproken over de video’s in de tentoonstelling - welke werken de leerlingen het meeste aanspraken en waarom. Ook de relatie tussen publieke ruimte en kunst was een onderwerp van de nabespreking. Van het St.Maartenscollege zijn de leerlingen op eigen initiatief naar de tentoonstelling geweest. Begin 2012 wordt de tentoonstelling (en het bewegend beeld in de kunst en media) in een onderwijs blok behandeld.

Een korte omschrijving van de projecten: - De eerste groep filmde een stel in bed, s’nachts. Dit stel was aan

Het takenpakket was het maken van een analyse van een werk voor hun eindessay voor de module, in groepjes hebben de studenten een wikipagina gemaakt over het symposium en over de werken, gezamelijk hebben ze de presentatie van de ABKM bijgewoond en vanuit hun theoretisch kennis op geflecteerd (zie kop bijeenkomst studenten).

25


elkaar verbonden met een touw. De versnelde weergave van de, met night shot gefilmde video, gaf een bijna slapstick-achtig inzicht in de willekeurige bewegingen. - De tweede groep maakte een ritmische collage van dansvoeten, een voet op de pedaal van een naaimachine en andere korte beelden. Doordat er herhaling was, ontvouwde zich een ritmische compositie waarbij het beeld bijna ondergeschikt werd aan het geluid. - De derde groep zocht de confrontatie tussen natuur en de menselijke aanwezigheid door beelden van wiegende bomen af te wisselen met een bijna obligate afleiding van een showballet welke men doorgaans bij pop en r&b -clips aantreft. - De vierde groep maakten een levensgrote vertaling van een game van een oud model Nokia telefoon met slangen. Een echt persoon probeert de digitale, geprojecteerde slang te vangen. - De vijfde groep verpakte een kleine camera in een bal en voetbalden deze door verschillende omgevingen. De hectische organisatie

Studenten ABKM geven voordracht

Van de vooropleiding Kunstacademie van Kumulus zijn 45 jongeren betrokken geweest bij BodyTalks. De tentoonstelling is opgenomen in het onderwijsprogramma kunstpraktijken en kunstgeschiedenis. Helaas is door een docentenwissel bij het Citaverde College de samenwerking met deze onderwijsinstelling in 2011 niet doorgegaan. In 2010 deden er ruim 80 leerlingen van het college mee aan een uitgebreid educatieproject.

26



27

Doelgroepen Stichting Viewmaster trachtte met BodyTalks een zo breed en divers mogelijk publiek te bereiken. Kunst- en cultuurliefhebbers / makers Vanzelfsprekend waren kunsten cultuurliefhebbers in het algemeen de grootste doelgroep voor het project. Specifieker sprak BodyTalks aan bij geïnteresseerden in beeldende kunsten, dans en theater, video, nieuwe media en ‘site-specific art’ maar ook veel passanten zijn stil blijven staan bij de projecties (zie publieksonderzoek). De geïnteresseerden (en makers van videokunst en nieuwe media) kwamen niet alleen uit de regio. Het unieke karakter, het thema, de kwaliteit van de videowerken en films, de faam van deelnemende kunstenaars bracht naast het internationale publiek van de Nederlandse Dansdagen ook andere cultuurliefhebbers en bezoekers vanuit Amsterdam, Brussel, Eindhoven, Luik, Heerlen en Aken naar Maastricht. Nieuw publiek Viewmaster zette zich ook in om andere bevolkingsgroepen te bereiken. Dit ondermeer door de openbare ruimte in te zetten als tentoonstellingszone. De binnenstad van Maastricht heeft een aantrekkingskracht op een zeer divers en uiteenlopend winkelend, werkend, wonend en uitgaand publiek. Het project werd gerealiseerd op een locatie waar veel forenzen en bewoners met langzamer vervoer (fiets, lopend) de binnenstad in en uit gaan. De Grote Gracht en Brusselsestraat zijn de verbindingsroutes tussen de binnenstad en woonwijken. Doordat de projecties om 18.00 uur aangingen, trokken deze de aandacht van de winkelende en werkende mensen. De organisatie hoopte dat een vluchtige kennismaking bij deze grote groep mensen de interesse kweekte om later terug te komen. Doordat de kunstwerken tot middernacht te bezichtigen waren, kon een bezoek aan de tentoonstelling gecombineerd worden met een bezoek aan het theater, de film, restaurant, café of een wandeling door de stad (zie ook hoofdstuk doelstellingen). Door het thema van de tentoonstelling en vanwege het feit dat de ‘pas-de-deux’ van videowerken met dansfilms getoond werden in een periode waarin alle ‘dansogen’ van heel Nederland gericht waren op wat er in Maastricht gebeurde, kreeg de tentoonstelling een breed publicitair bereik en mogelijk veel nieuwe bezoekers die voornamelijk dansproducties bekijken (zie hoofdstuk communicatie en nevenactiviteiten).

Studenten Studenten in Maastricht waren ook een belangrijke doelgroep (zie hoofdstuk Educatie): Maastricht huisvest veel (internationale) studenten, heeft de Academie Beeldende Kunsten Maastricht, de Jan van Eyck Academie en de Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen van de Universiteit Maastricht en de Toneelacademie. Zoals gezegd, is er veel aandacht uitgegaan naar het betrekken van studenten van de UM, ABKM, door onder meer het interdisciplinaire educatieproject. Deze doelgroep is ook actief betrokken bij de organisatie van het evenement. Een aantal studenten van de UM (14 in totaal) hebben als suppoost gewerkt bij de binneninstallaties en ter plekke uitleg gegeven over de installatie en de tentoonstelling in het algemeen. Bezoekers / passanten zonder gids kregen van de studenten een gids mee. Een wezenlijk onderdeel van het project was dat (ondanks de ‘openingstijden’ in de avonduren) er ook studenten van genoemde opleidingen klassikaal de tentoonstelling hebben bezocht. Dit jaar zijn, na het geslaagde experiment van vorig jaar, de diverse programma-onderdelen nog beter op elkaar aangesloten, zoals het Symposium, de rondleidingen, het Filmprogramma, performances en de interdisciplinaire samenwerking tussen de verschillende opleidingen. Jongeren Door het openbare karakter en de raakvlakken van een aantal werken met de MTV-cultuur had BodyTalks ook een aantrekkingskracht op jongeren. Deze doelgroep bevindt zich veelal vaak op straat. BodyTalks was voor sommigen een eerste aantrekkelijke en laagdrempelige kennismaking met kunstwerken die refereren aan hun eigen belevingswereld.

Bezoekers met klapstoeltjes bij Pegasus Dance, Brusselsestraat 7.

Bezoekersaantallen Door het openbare karakter van het project zijn bezoekersaantallen niet te tellen. Gesteld kan worden dat er vrijwel op ieder moment dat iemand van het projectteam in de tentoonstellingzone was, er bezoekers waren, soms enkele, soms grotere aantallen. Bijna iedere avond waren er projectmedewerkers aanwezig om bezoekers te informeren over de tentoonstelling, tentoonstellingsgidsen bij te vullen, passanten te voorzien van een gids en te controleren of alle projecties naar behoren functioneerden. Ook zijn er op 12 avonden rondleidingen geweest. Een ruwe schatting geeft 12.000 bezoekers die meerdere werken bekeken hebben in de drie weken dat BodyTalks getoond werd. Ruim de helft daarvan is doelbewust naar de tentoonstelling gaan kijken. Uit navraag bij verschillende mensen is naar voren gekomen dat de meeste mensen wel de straatprojecties gezien hebben en niet de binneninstallaties. Mocht Stichting Viewmaster volgend jaar weer een tentoonstelling organiseren, dan zal in de communicatie hier extra aandacht aan gegeven worden.

Op twee avonden is er een aantal uur een publieksonderzoek gehouden. Uit het publieksonderzoek op de volgende pagina’s blijkt dat er belangstelling is geweest uit verschillende hoeken. Ook blijkt dat het er verschillende soorten kijkers zijn geweest. Sommigen kwamen doelgericht naar de tentoonstelling en hadden zich ingelezen, anderen waren verrast door de projecties in de staten. Sommigen bezoekers deden de ‘ronde’ op één avond, anderen bekeken de werken op verschillende avonden (dit waren vooral de bezoekers die in de buurt woonden of de straten gebruikten voor woonwerkverkeer). De projectleider heeft van meerdere mensen een mail ontvangen dat ze de tentoonstelling zeer waardeerden.

Bezoekers BodyTalks kijken naar Exercise - Lucia Nimcova, foto: Philip Driessen 28



29


30

31


Publieksonderzoek Gedurende de tentoonstelling heeft het projectteam de reacties van de bezoekers gepeild. Door het stellen van enkele vragen is geprobeerd een beeld te krijgen van de waardering voor het project. Drie avonden aan het einde van de tentoonstellingsperiode zijn enkele bezoekers ondervraagd, niet alle ondervraagden zijn diep op de inhoud ingegaan. De geschreven antwoorden zijn een samenvatting uit de verschillende vraaggesprekken.

Het publieksonderzoek is verricht door Susanne Reuvers op 18, 19 en 20 oktober. Resultaten publieksonderzoek Totaal aantal afgenomen enquêtes: 104 Datum: 18 / 20 oktober 2011 - 20.00 / 23.00 uur Plaats van herkomst - Maastricht - 46 -Limburg -5 (Maastricht en omstreken)

- Rest van Nederland - Amsterdam - België - Duitsland - USA - China - Roemenie - Brazilië - UK - Egypte - Ierland - Chili - Italië - Filippijnen - Bulgarije - Letland - Thailand - Onbekend

-4 -2 -9 - 10 -3 -3 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -1 -2 -1 -2 -6

Leeftijd - 0-18 - 18-30 - 30-50 - 50+ Sexe - Man - Vrouw - Onbekend

- 13 - 44 - 28 - 19 - 18 - 34 - 52

Werkveld (niet altijd genoemd) - Studenten: PhD, klassieke zang, mediaculture, arts&culture, economie,

rechten,UCM - Antiekhandel - Lasser - Mediacultuur - Zelfstandig ondernemer - Gepensioneerd - Huisvrouw - Autonoom kunstenaar - Culturele sector - Adviseur communicatie - Algemeen directeur - Brandweer - Administratief - Onderwijs - Kunstenaar / fotograaf / audio visueel - IT - Uiterlijke verzorging - Journalistiek - Gezondheidszorg - Sport

Bezoekt tentoonstellingen - Regelmatig - 54x - Soms - 30x - Nee - 20x Kennis van tentoonstelling - Langslopen /in de buurt - 43 - Internet -4 - Facebook - 11 - Artikel / recensie -6 - Flyer/gids - 19 - Anders: -* * Via een samenwerking met instituut (Kumulus / Universiteit Maastricht / AKBM) / projectie op de gevel / via vrienden / TV Maastricht / via mailing/ uitnodiging van St. Viewmaster / via andere digitale media

Bewust of toevallig bezoek aan tentoonstelling - Bewust - 58 - Per toeval - 46

Bekend met organisatie Viewmaster: 16x Meningen over het project De mening over het project is in grote meerderheid zeer positief. Men vindt het fijn dat een dergelijk project in de stad wordt gehouden. Het spreekt mensen aan die normaliter niet naar een museum zouden gaan en de kunst wordt op deze manier een stuk toegankelijker voor iedereen. Ook vindt men het een mooie aankleding van de straat, het fleurt de boel op en het is een goede locatie met veel voorbijgangers. Het project wordt als vernieuwend en uniek ervaren, het is esthetisch mooi en past in de omgeving. Twee mensen vonden het project niet interessant. Zij vonden dat de videobeelden niet als ‘echte kunst’ beschouwd kan worden en een ander koppel was ook onverschillig ten opzichte van het project. Zij snapten niet waar het over ging. Mening over tentoonstellingen in de openbare ruimte De meerderheid van de ondervraagden vond het ‘goed’ dat het project in de openbare ruimte wordt gehouden. Op deze manier is het toegankelijk voor iedereen, en bereik je een groter publiek. Je kunt er niet omheen en moet er wel naar kijken. Sommige mensen waren van mening dat dit soort projecten veel vaker gehouden moet worden. Het brengt kunst dichterbij de mensen. Een student was van mening dat het wel afhangt van het soort kunst. Soms kan het te provocerend zijn. De openbare ruimte heeft volgens de meeste mensen invloed op het kunstwerk, maar wisten dit niet duidelijk onder woorden te brengen. Een iemand zei dat het gebruik van tentoonstellingen in de openbare ruimte beide kanten opwerkt. Beiden beïnvloeden elkaar. Samenvattend vindt men het uniek om op deze manier kunst te vertonen en zorgt het ervoor dat je er niet omheen kunt. Het wordt veel toegankelijker. Slechts een enkeling ziet liever een tentoonstelling in een museum.

Mening over de getoonde werken/ samenhang, thema en diversiteit Bij de meerderheid was het thema vrij duidelijk overgekomen. Sommigen mensen hadden slechts enkele beelden gezien en vonden het thema niet zo duidelijk. Wel sprak het de meeste mensen aan omdat ze het divers vonden. Niet alleen in land, cultuur, of onderwerp, maar ook omdat het ene filmpje grappig was en de ander zeer serieus. Bij twee Amerikaanse studenten riep het filmpje van Zhou Tao ( 1,2,3,4,) discussie op (over China, economie en politiek) en zij waren zelfs afgestapt van hun fiets om erover te twisten. De meeste mensen vonden dat er een goede samenhang was, dat de beelden aantrokken en dat er verschillende culturen gerepresenteerd werden. Gids bij de hand - Ja - nee - Onbekend

- 78 - 22 -4

Mening over de gids: De mensen die de gids bij de hand hadden vonden het overzichtelijk, mooi vormgegeven en goede achtergrondinformatie. Voor degenen die per toeval stonden te kijken was het niet duidelijk waar de gidsen hingen. Het was te donker om ze te zien hangen aan de paal. Kennis van tentoonstelling For Real uit 2010 - Ja - 14 (9 mensen vonden beide tentoonstellingen even sterk / 4 mensen vonden BodyTalks beter / 1 persoon vond BodyTalks slechter)

- Nee - Onbekend

- 85 -5

Tentoonstelling voor herhaling vatbaar - Ja - 93 - Nee/ onverschillig -6 - Onbekend -5


33

Publiciteit en Mediaaandacht Dankzij een uitgebreid communicatiepakket heeft Stichting Viewmaster een divers en groot publiek weten te bereiken voor BodyTalks. Hieronder volgt een beknopte samenvatting van de publiciteitsacties.

Cameraploeg van NTR in Grote Gracht Cameraploeg van NTR in Grote Gracht

Cameraploeg TV Maastricht bij Mambo in Krakks in Brusselsestraat

Tentoonstellingsgids BodyTalks werd begeleid door de tentoonstellingsgids (full color – 4000 exemplaren). De gids gaf een inhoudelijke verantwoording over het project, een plattegrond van de tentoonstellingszone, 23 beschrijvingen van de videowerken, een overzicht van het activiteitenprogramma en een colofon. De gids had hetzelfde formaat als de gids uit 2010. Ook is er met een zelfde typografie en kleurstelling gewerkt, om samenhang van de projecten aan te geven.

De handzame, in de broek- of jaszak passende, tweetalige gratis gidsen waren gedurende de gehele tentoonstellingsperiode verkrijgbaar bij de deelnemende en nabijgelegen cultuurinstellingen, alle deelnemende winkels en bedrijven en bij diverse cafés in de tentoonstellingszone. Ook werden de gidsen verspreid onder diverse musea en cultuurcentra in de Euregio en onder instituten die zich specialiseren op het vertonen van video en nieuwe media, waaronder het Nederlands Instituut voor Mediakunst. Nieuw dit jaar was dat er ook folderrekjes bij een aantal projecties hingen en aan lantarenpalen in de tentoonstellingszone. Deze zijn iedere avond bijgevuld.

34


Flyer / uitnodiging Ruim 3000 tweetalige uitnodigingen voor de opening en de aankondiging voor de tentoonstelling zijn verstuurd. De uitnodigingen zijn verstuurd vanuit verschillende mailinglijsten, waaronder die van Stichting Viewmaster en Cinedans zelf, maar ook die van NAiM/ Bureau Europa, Huis voor de Kunsten Limburg, ABKM en Intro in situ. De uitnodigingen/ flyers zijn ook los verspreid in de stad en regio.

Website Voor BodyTalks is een website ontwikkeld waarop naast informatie over de kunstwerken ook de trailer, een film over de openingen en tentoonstelling, een plattegrond, veel foto’s over het project en haar nevenactiviteiten te vinden zijn. Als naslagwerk blijft de website actief, ook met het oog op toekomstige projecten van Stichting Viewmaster. Zie: www.bodytalks.eu

Trailer Voorafgaand aan de tentoonstelling heeft Stichting Viewmaster een trailer laten maken door T36 te Maastricht (zie website en youtube: http://www.youtubecom/ watch?v=GbwH6hjK5PY). Om BodyTalks aan te kondigen is de trailer voorafgaand aan de tentoonstelling gedurende een week op groot formaat getoond op een locatie in de tentoonstellingszone. Ook is de trailer gedurende de tentoonstelling regelmatig in een loop getoond op TV Maastricht. De trailer (met lengte 1 min. 49 sec) is uitgezonden op: 27, 28, 29, 30 september en 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 en 14, 15 en 16 oktober. Op deze dagen was de trailer onderdeel van de programmacaroussel van TV-Maastricht en kwam op de uitzenddagen 40 x op tv (elk half uur). De trailer is dus in totaal 560 keer uitgezonden. Belangrijk om hier te vermelden is dat de trailer op veel websites is ‘embedded’ in news of blogs van urbanculture / video- en danskunst / en nieuwe media websites. Hiermee werkte de trailer als een gratis reclamemiddel. (Zie selectie websites en blogs bij het onderdeel over persaandacht ).


Facebook BodyTalks heeft in de weken voorafgaand en tijdens de tentoonstelling uiteraard ook een Facebookpagina opgezet. Via deze sociale media zijn veel personen benaderd en op de hoogte gehouden van de activiteiten rondom BodyTalks. De Facebookpagina heeft momenteel 83 fans/volgens. Opmerkelijk is dat de facebookpagina van For Real in 2010 veel meer volgens had. (262 in totaal). De ‘overkill’ van uitnodigingen via Facebook in 2011 heeft hiermee te maken. Facebookgebruikers reageren minder op ‘I like buttons’. http://www.facebook.com/pages/ BodyTalks/210734202321435

Driehoeksborden en informatiekokers Bij 10 projecties in de tentoonstellingszone was een grote ronde informatiekoker geplaatst. Op de koker werd uitleg gegeven over het project, met plattegrond en alle deelnemende kunstenaars. Ook was aangegeven waar de bezoeker zich op dat moment bevond. Door een misverstand bij de gemeente Maastricht afdeling Vergunningen zijn de kokers al na 4 dagen verwijderd en vernietigd.

35

36


Advertenties In de volgende bladen / websites zijn advertenties geplaatst: Viewmaster heeft gezocht naar effectieve publiciteitsactivititeiten. Specifiek zijn die media uitgekozen die een groot potentieel publiek bereiken en in deze media is ook uitgebreid geadverteerd. Met name in de Zuiderlucht Cultureel Maandblad met oplage van 15.000 waar een twee pagina grote spread (middenpagina 2x A3) is besteed aan BodyTalks. In de advertentie stond uitgebreide informatie over het project, de kunstenaars, een plattegrond en side-programma. De spread kon ook los het blad meegenomen worden naar de tentoonstelling. Iets soortgelijks is gedaan met het culturele weekagenda Weekin-Weekuit. Naast de cover van de openingsweek is ook hier een spread geplaatst op de middenpagina met plattegrond enz.. In de andere weken is ook geadverteerd in Weekin-Weekuit. Door de late beslissing of BodyTalks doorgang kon vinden (begin september) was het te laat om te adverteren in andere landelijke kunstmagazines. Verder is geadverteerd in Kunstbeeld / Lumière Dia / C-ME (digitaal) / Charlzz digitaal

LumièreMagazine Doordat het ‘go- no go moment’ van de tentoonstelling pas na de deadline van het Lumieremagazine was, kon het speciale filmprogramma niet meer worden opgenomen in het blad. Wel is er op de website en via de mailing van Lumiere veel aandacht besteed aan de tentoonstelling en de BodyTalks Filmavond. Ook werd er voor alle films in de maand oktober een promotiedia getoond van BodyTalks. Film In opdracht van Stichting Viewmaster heeft T36 een 8-minuten durende film gemaakt over de tentoonstelling en de openingsactiviteiten. De film is te bezichtigen op Youtube (Stichting Viewmasterkanaal) en de website www.bodytalks.eu Partners Cinedans, de Nederlandse Dansdagen, Museum het Domein en drie van vier cultuurinstellingen (BV Limburg, Intro in situ en Krakks) hebben op hun websites en via mailings en nieuwsbrieven aandacht geschonken aan BodyTalks door beeldmateriaal en de foto’s te plaatsen. Cinedans heeft ook gidsen en uitnodigingen verstuurd naar belangrijke connecties. Ook de Universiteit Maastricht - Faculteit Cultuur- en Maatschappijwetenschappen en de ABKM hebben middels interne nieuwsbrieven de tentoonstelling onder de aandacht gebracht van de studenten.


37


38


Grote Gracht 10, As I was leaving my City - Amirali Navaee, foto: Paul Koenen

Grote Gracht 10, Je Suis une Bombe - Elodie Pong, foto: Paul Koenen

Brusselsestraat 6, Prototype - Yves Ackermann, foto: Philip Driessen.

39

40


Aandacht in de media BodyTalks kreeg op veel verschillende manieren aandacht. In de regionale media is er ruimschoots aandacht geschonken aan het evenement. Het belangrijke en veelgelezen culturele Maandblad Zuiderlucht (oplage 15.000), schonk aandacht aan BodyTalks door middel van een groot dubbel-interview met de samensteller van de tentoonstelling en Jean Bouwmans die in de zelfde periode LOKO 11 organiseerde in Heerlen. Ook Dagblad de Limburger/ Limburgs Dagblad publiceerde een groot artikel in de krant en op de website. TVMaastricht maakte met uitzondering een lange reportage die in het Nieuwsblok werd opgenomen. De veelgelezen webblog Maastrichtactueel besteedde ook ruimschoots aandacht aan het project. NTR- PODIUM maakte tijdens de rondleidingen in het weekend van de Nederlandse Dansdagen een reportage van BodyTalks. Deze is op Nederland 3 uitgezonden.

Selectie recensies en persaandacht voor BodyTalks

Op veel verschillende manieren is er aandacht geschonken aan BodyTalks op het internet, via websites, blogs en sociale media. De websites die aandacht gaven aan BodyTalks waren niet alleen cultuuragenda’s, maar ook sites waar ‘urban culture’, videokunst, dans en film centraal staan. De trailer is door veel verschillende sites en blogs overgenomen naar eigen mediakanalen. Mede door deze trailer en de verspreiding hiervan is de website BodyTalks over heel de wereld bezocht.

Zuiderlucht ( interview met Bart van den Boom en Jean Bouwmans oktober 2011) Dagblad de Limburger / Limburgs Dagblad (1 oktober 2011 / Cultuur /regio) TV Maastricht (de trailer is het gehele tentoonstellingsperiode uitgezonden in het weekend van de opening) TV Maastricht - nieuws Culturele weekagenda WeekinWeekuit (cover en dubbelspread middenpagina week 40) Culturele weekagenda WeekinWeekuit week 39, 40, 41, Observant (weekblad Universiteit Maastricht) – cultural tips Uit in Maastricht (oktober 2010) Uitbeelden – Expoagenda WiM – winkel info Maastricht – Stichting Centrum Management Maastricht Lumière Magazine- flyer (filmprogramma BodyTalks) Programmaboekje De Nederlandse Dansdagen Limburg Actueel (artikel 4 oktober 2010) Interne nieuwsbrieven / mailinglijsten studenten en medewerkers ABKM en UM Nieuwsbrief Krakks…. Nieuwsbrief Intro in situ Nieuwsbrief BV Limburg Facebook / linkedin / Youtube / Vimeo

Selectie websites en Blogs

http://www.maastrichtsuitburo.nl/events/BodyTalks-Symposium/2011-A-068-0103755-nl_NL

http://www.observantonline.nl/artikelen/tabid/69/agentType/View/ PropertyID/3545/Default.aspx

http://www.dansmagazine.nl/nieuws/bekijk-dansfilms-in-winkeletalages-tijdens-bodytalks

http://maastricht.nieuws.nl/40697/bodytalks_dansfilms_te_zien_ op_straat

http://www.welcometomaastricht.com/events/bodytalks.html

https://www.facebook.com/media/set/?set=a.250177695040265.61 230.239464246111610&type=1

http://www.hetdomein.nl/index.php?p=495&t=content http://maastricht.allesvindbaarin.nl/ bodytalks-dansfilms-te-zien-op-straat/ http://maastricht-students.com/tag/bodytalks/ http://www.hklimburg.nl/sjablonen/hvk_subsite/pagina.asp?subsit e=46&pagina=448&mode=showdetail&agenda_id=1774 http://caroinmaas.wordpress.com/2011/10/16/body-talks-hostinga-video-art-exhibition/ http://www.kunstbeeld.nl/00/kb/nl/0/nieuws/17139/Kunst-_en_ dansfilms_in_binnenstad_Maastricht.html

Zie bijlage 1 voor selectie persaandacht

http://www.kunstactiefmaastricht.nl/nieuws/laatste-weekendbodytalks http://pentacleblogs.org/movetheframe/2011/10/bodytalks-streetprojections-video-installations-in-the-netherlands/ http://daisybblogtwee.blogspot.com/2011/10/body-talks-21oktober-2011.html http://www.c-me.eu/notice/170

http://www.nieuws.be/nieuws/BodyTalks_in_Maastricht_eb048911. aspx http://drimble.nl/regio/limburg/maastricht/5978077/bodytalksdansfilms-te-zien-op-straat.html http://maastricht.dichtbij.nl/stad/23-videoprojecties-publiekeruimte

Links:

http://cinedans.nl/projects-nl/body-talks http://brankopopovic.blogspot.com/2011/09/bodytalks.html http://www.t36.eu/2011/09/bodytalks-trailer/ http://www.nederlandsedansdagen.nl/p/358.html?product_ id=113&event_id=140&m=49 http://www.vvvmaastricht.nl/events/bodytalks.html http://www.cmmaastricht.nl/default. aspx?taal=nl&sc=1&id=5&eid=164 http://www.limburger.nl/article/20110930/REGIONIEUWS06/110939971/1030 http://www.maastrichtsuitburo.nl/agenda/uitgelicht/bodytalks http://buuv.nl/bodytalks-in-maastricht/ http://agendatool.heroku.com/uit/out_articles/bodytalks http://www.charlzz.com/nl/bodytalks-video-art-cinedans-in-publicspace http://www.maastrichtaktueel.nl/tag/body-talk/ http://www.introinsitu.nl/bodytalks/ http://www.zuiderlucht.eu/events/bodytalks/ http://www.zuiderlucht.eu/opeens-schilderde-iedereen-mee/ http://www.maastrichtnet.nl/productie/ bodytalks?language=english

http://www.abkmaastricht.nl/bachelors-of-art/autonomous-finearts/exhibitions

http://nonewenemies.net/2011/09/29/bodytalks-3/

www.bodyTalks.eu

Een ander facet dat opviel, is dat de landelijke traditionele media, waaronder de dagbladen en cultuurbladen, evenals in 2010 geen aandacht aan de tentoonstelling hebben geschonken. Ondanks herhaaldelijke benadering (meermaals opsturen van persbericht, beeldmateriaal en tentoonstellingsgidsen) is er geen recensent naar Maastricht gekomen. Dit past in de actuele tendens waarbij er steeds minder aandacht is voor kunst in de landelijke dagbladen en de focus steeds meer op de Randstad ligt (of het buitenland). Gezien de omvang en inhoud van BodyTalks is de geringe landelijke aandacht toch teleurstellend te noemen. BodyTalks was de grootste Europese videokunsttentoonstelling in de openbare ruimte die tot op heden is georganiseerd (met ook nieuw werk van gerenommeerde kunstenaars). Stichting Viewmaster zal bij een volgend project wederom de landelijke media proberen te motiveren aandacht te schenken aan de tentoonstellingen. Mogelijk zijn de twee eerste geslaagde edities een reden om aandacht te schenken aan de videotentoonstellingen in de openbare ruimte.

41


Statenstraat, Nooduitgang Theater aan het Vrijthof, GOSSIP - Kris Verdonck, foto Paul Koenen

http://trendbeheer.com/2011/10/11/bodytalks-in-maastricht-nu-alleukste-kunstroute-van-mijn-jaa/ http://amstenrade.limburgboulevard.nl/evenementen/evenement/ bodytalks/#0.9782871520146728

42



Brusselsestraat 56, FRIEZE - Kris Verdonck, foto: Philip Driessen

Brusselsestraat 134, Exercise - Lucia Nimcova, foto Philip Driessen

Brusselsestraat 120, Inearthia, Compagnie Collateral, foto Bart van den Boom

Hoek Kommel / Brusselsestraat, inhale / exhale - Michal Butink, (op achtergrond Damrak – Michal Butink), foto: Philip Driessen

Vrijthofplein / Hoofdwacht. The Buzz Club – Rineke Dijkstra, foto: Philip Driessen

I am a Boyband BennyProN.TotoRamsay, foto:Binshtock, Philip Driessen Brusselsestraat 25,-Pars Tammuz foto: Philip Driessen

43

44


colofon

met dank aan

Projectteam

Bestuur Stichting Viewmaster

Bart van den Boom — freelance curator en tentoonstellingsmaker. (inhoudelijke samenstelling, algehele projectleiding en coördinator BodyTalks Maastricht)

Mique Eggermont — Voorzitter

Janine Dijkmeijer — Artistiek directeur Cinedans (mede samensteller BodyTalks) Jantine Claus — Cultuurwetenschapper (projectmedewerker BodyTalks) Mique Eggermont — Kunsthistorica en freelance curator (Inhoudelijke en projectbegeleiding) Peter van Loon — Zakelijk leider Bureau Europa (financieel en zakelijke begeleiding en opvolging) Adrienne Peters — Buro Walnoot (pr en communicatie medewerker)

Technische realisatie

45


BodyTalks is mogelijk gemaakt dank zij de genereuze ondersteuning van

Partners

Sander van der Sluis — Secretaris Peter van Loon — Penningmeester

Comité van aanbeveling Guus Beumer — Directeur NaiM / Bureau Europa & Directeur Marres – centrum voor Contemporaine Cultuur, Maastricht Jan Boelen — Directeur Z33 – Kunstencentrum, Hasselt Jo Coenen — Architect / Voormalig Rijksbouwmeester

6211

Bart Rutten — Conservator Stedelijk Museum, Amsterdam Imogen Stidworthy — Kunstenaar / Advising Researcher Fine Art Jan van Eyck Academie, Maastricht

Bart van den Boom, Maastricht AV&F, Maastricht Paul Koenen, Riemst / Ettiene van Berlo, Maastricht Zuid Projecten, Sittard Ontwerpbureau B2B, Maastricht

Tekst Bart van den Boom Ontwerp Ontwerpbureau B2B. www.ontwerpbureaub2b.nl Foto’s Philip Driessen / Irma Driessen / Paul Koenen / Bart van den Boom Foto Cover Prototype - Yves Ackermann

Met dank aan de Kunstenaars Marina Abramovic´ (RS), Yves Ackermann (CH), Francis Alÿs (BE), Tammuz Binshtock (IL), Matthijs Blonk (NL), Peter Bogers (NL), Michal Butink (NL), Compagnie Collateral (CH), Stéphanie Decourteille (CA), Rineke Dijkstra (NL), Coa Fei (CN) , Hiroaki Umeda (UY), Euripides Laskaridis (GR), Amirali Navaee (IR), Benny Nemerofsky Ramsay (CA), Lucia Nimcova (SK), Elodie Pong (CH), Fernando Sánchez Castillo (ES), Zhou Tao (CN), Kris Verdonck (BE). BodyTalks is mogelijk gemaakt door genereuze medewerking van de volgende particulieren, winkels, en bedrijven AdHoc Beheer, Art2C, de familie Nijs, de heer Koopman, de heer Noten, de heer Peelen, de heer Snijders, de heer Van Iterson, de heer Vermin, de heer Weyzen, dejurist.nu, fam. Gosé, Hout Brox Maastricht, Houx Digiprint, Manpower, Tattooshop Body-Pleasures, Zuiderlicht.

46

Capucijnengang 12, Intro in Situ, Unleashed content - Peter Bogers, foto: Philip Driessen



47

48

Mambo – Marina Abramovic´. Krakks, Brusselsestraat 114.

Stichting Viewmaster Herbenusstraat 51 6211 RB Maastricht Nederland


www.bodytalks.eu

Master Media Culture

Recommend Documents