Master in de geografie

Master in de geografie Specialisaties: • terrestrische ecosystemen en global change • ruimtelijke analyse van de omgeving • stadsgeografie INTERUNIVERSITAIRE OPLEIDING

Faculteit Wetenschappen

Faculteit Wetenschappen De master in de geografie is een tweejarige geavanceerde opleiding gezamenlijk georganiseerd door de KU Leuven en de Vrije Universiteit Brussel (VUB). Deze interuniversitaire masteropleiding biedt uitgebreide training in de aanpak van sociaalgeografische en/of natuurlijk geografische fenomenen: ze beoogt een dieper begrip van geografische problemen en methoden, kennis van theoretische debatten binnen de discipline en een praktische opleiding in het gebruik van geografische technieken. Het algemene doel van het programma is geografen trainen die een actieve rol spelen in de hedendaagse samenleving. Deze onderzoeksgebaseerde masteropleiding bundelt de onderzoeksexpertises van de KU Leuven en de VUB en biedt op die manier onderwijs aan in drie specialisatierichtingen: • terrestrische ecosystemen en global change • ruimtelijke analyse van de omgeving • stadsgeografie

Specialisatierichtingen TERRESTRISCHE ECOSYSTEMEN EN GLOBAL CHANGE De klemtoon ligt op de studie van natuurlijke processen die het milieu bepalen. Centraal staat niet alleen de wisselwerking tussen atmosfeer, oceanen, ijskappen en terrestrische ecosystemen, maar ook de wijze waarop die systemen evolueren, zowel globaal als lokaal, op natuurlijke wijze en onder invloed van de mens. Onderzoek in dit domein is bij uitstek multidisciplinair en combineert elementen uit de fysische geografie, de weer- en klimaatkunde, de geologie en de hydrologie. Tijdens je opleiding ontwikkel je een synthetische visie op de fysische processen die het milieu beheersen en leer je die processen en hun onderlinge interacties modelmatig te benaderen. Je verwerft de kennis die nodig is om te kunnen participeren in het onderzoek rond global change, dat een centrale plaats inneemt in de moderne milieuwetenschap.

RUIMTELIJKE ANALYSE VAN DE OMGEVING Dankzij het groeiende succes van geografische informatiesystemen en de recente evolutie op het vlak van aardobservatie vanuit de lucht en via satellieten, zijn de mogelijkheden voor ruimtelijk onderzoek enorm toegenomen. Nieuwe ruimtelijke analysemethoden hebben er bovendien toe geleid dat complexe interacties tussen mens en omgeving steeds beter bestudeerd en begrepen kunnen worden. De specialisatie ruimtelijke analyse van de omgeving situeert zich op het raakvlak van geografie en geo-informatiekunde. In je opleiding verwerf je inzicht in de nieuwste methoden van ruimtelijke gegevensinwinning (teledetectie) en gegevensbeheer (GIS). Die expertise koppel je aan de kennis die je opbouwt tijdens de analyse en modellering van ruimtelijke systemen. Vanuit je brede achtergrond als geograaf verdiep je je in die domeinen waar geo-informatiekunde en ruimtelijke analyse hun belangrijkste toepassing vinden (milieubeheer, ruimtelijke planning en beleid, verkeer en mobiliteit ...). In combinatie met je ruimtelijke expertise zul je organisaties kunnen helpen om geodata efficiënt aan te wenden en om te streven naar een duurzaam beheer van de omgeving.

STADSGEOGRAFIE Steden zijn meer dan ooit de motor van belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen. Er is dan ook steeds meer vraag naar een wetenschappelijk onderbouwd inzicht in de structuur, de werking en de dynamiek van steden. Kies je voor de specialisatie stadsgeografie, dan verwerf je een grondig inzicht in de geschiedenis van de stedelijke ontwikkeling en in de uiteenlopende theorieën over de geografie van de stad. Je geografische kennis wordt aangevuld met economische, sociale, politieke en architecturale knowhow over recente stedelijke ontwikkelingen. Bovendien bouw je ook meer concrete en praktische kennis op met betrekking tot stedelijke planning, de sociale structuur van de stad, citymarketing, stadstoerisme en wijkontwikkeling. Een stevige basis in kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden laat je toe stedelijke problemen op een wetenschappelijk onderbouwde wijze aan te pakken.

Toelatingsvoorwaarden Rechtstreeks: • bachelor in de geografie Na een voorbereidingsprogramma (47 sp.): • bachelor in de archeologie Na een voorbereidingsprogramma (aantal sp. individueel te bepalen): • academische bachelor Na een schakelprogramma (aantal sp. individueel te bepalen): • professionele bachelor Na een verkorte bachelor geografie (aantal sp. individueel te bepalen): • bachelor in de industriële wetenschappen

Onderwijs en onderzoek aan de KU Leuven en aan de VUB Onderwijs en onderzoek zijn in de masteropleiding geografie sterk verweven. De aangeboden specialisaties sluiten nauw aan bij de verschillende zwaartepunten van de onderzoeksgroepen aan de KU Leuven en de VUB. In het kader van je masterproef werk je een bepaalde onderzoeksvraag uit die aansluit bij een van de lopende onderzoeksprojecten, zodat een goede omkadering gegarandeerd is. Een groot gedeelte van de studenten verblijft voor terreinwerk en dataverzameling in het kader van de masterproef een aantal maanden in het buitenland.

Het geografieonderzoek van de Afdeling Geografie KU Leuven concentreert zich rond volgende onderzoekszwaartepunten: •

•

•

•

Oppervlakteprocessen en klimaat Binnen dit zwaartepunt worden feedbackmechanismen tussen menselijke activiteit en de biofysische werking van het systeem aarde onderzocht op verschillende ruimte- en tijdsschalen. Aandacht gaat hierbij naar natuurlijke en antropogene erosieprocessen, sedimentfluxen, biogeochemische cycli, geo-archeologie en het bestuderen van oppervlakte-atmosfeerinteracties via regionale klimaatmodellen. Samenleving en omgeving Het onderzoek binnen dit zwaartepunt richt zich op een beter begrijpen van socioecologische en socio-economische relaties zowel in een urbane als rurale context. Hierbij wordt op macroniveau nagegaan hoe grootschalige instituties vormgeven aan onze maatschappij, het gebruik van de natuurlijke hulpbronnen en het bijhorende ruimtegebruik. Op microniveau wordt geanalyseerd op welke manier het dagelijkse leven van individuen gestuurd wordt door de vormgeving van de bebouwde ruimte. Specifieke aandacht gaat naar ruimtelijke marginalisering en uitsluiting, de werking van de vastgoedsector, de ontwikkeling van ruimtegebonden indicatoren en de simulatie van het ruimtelijk gedrag van individuen. Toerisme Het onderzoek binnen dit zwaartepunt richt zich op de duurzame ontwikkeling van toerisme met bijzonder aandacht voor de impact van toerisme op samenleving en milieu zowel in de westerse wereld als in ontwikkelingslanden. Specifieke onderzoekstopics zijn de detectie van trends in toeristische vraag en aanbod, erfgoedtoerisme, stedelijk toerisme en duurzaam toerismebeleid. Onderwijs in de geowetenschappen Het onderzoek binnen dit zwaartepunt richt zich op een beter begrip van de ontwikkeling van denkpatronen van leerlingen over geografische thema’s en het inzetten van technologie om deze ontwikkeling efficiënter te sturen.

Meer informatie betreffende geografie-onderzoek aan de KU Leuven vind je op:

8 aow.kuleuven.be/geografie

Het geografieonderzoek van de Afdeling Geografie van de VUB concentreert zich rond volgende onderzoekszwaartepunten: •

• •

•

•

dynamiek van glaciale systemen met als belangrijkste aandachtspunten: evolutie van ijskappen (Antarctica, Groenland), opwarming van de aarde (global change), globale klimaatmodellering, gletsjerstudies; geomorfologie van vulkaangebieden en de analyse van natural hazards op basis van satellietbeelden, terreinobservaties en computermodellering; kaartprojectieonderzoek met als belangrijkste aandachtspunten: analyse van vervorming in kaartprojecties, ontwikkeling van nieuwe projecties met minimale vervorming, selectie en ontwerp van kaartprojecties in functie van kaartgebruik; satellietteledetectie met als belangrijkste aandachtspunten: kartering van bodembedekking (verharde oppervlakken, vegetatie) en landgebruik in stedelijke gebieden; grootstedelijk onderzoek met als belangrijkste aandachtspunten: woonpatronen en woonsegregatie, structuur en werking van de woningmarkt, migratiebewegingen, evolutie van de veroudering, evaluatie van stadvernieuwingsprojecten, speculatieve leegstand, stedelijk cultuurbeleid, duurzame wijkontwikkeling, stedelijke beeldvorming, positie van Brussel in het Europese stedennetwerk.

Meer informatie betreffende geografieonderzoek aan de VUB vind je op:

8 www.vub.ac.be/DGGF

Loopbaan Met een diploma geografie kun je doorstromen naar uiteenlopende domeinen binnen verschillende overheidsinstellingen (waterbeleid, ruimtelijke ordening, verkeer, milieu). Steeds meer vereist het overheidsbeleid immers correcte ruimtelijke informatie en een grondige evaluatie van verschillende opties om de ruimte in te richten. Daarnaast biedt de privésector een waaier aan mogelijkheden. In studiebureaus maken geografen bodemstudies, werken ze mee aan MER’s (milieueffectenrapporten) en aan ruimtelijke structuurplannen. Vooral studiediensten voor leefmilieu, stedenbouw, stadskernvernieuwing, regionale ontwikkeling en verwerking van geografische informatie (GIS) zitten in de lift. Ook bedrijven die gespecialiseerd zijn in het verwerven van ruimtelijke data, doen een beroep op geografen. Dankzij de opgedane kennis van het landschap, de economie en sociale en culturele bijzonderheden is ook de toeristische sector een afnemer van afgestudeerde geografen. Het onderwijs (zowel secundair als hoger) was en blijft een belangrijke tewerkstellingssector. Daarnaast kiest een aantal afgestudeerden resoluut voor een carrière in het wetenschappelijk onderzoek.

Onderwijs en onderzoek aan de KU Leuven en aan de VUB Onderwijs en onderzoek zijn in de masteropleiding geografie sterk verweven. De aangeboden specialisaties sluiten nauw aan bij de verschillende zwaartepunten van de onderzoeksgroepen aan de KU Leuven en de VUB. In het kader van je masterproef werk je een bepaalde onderzoeksvraag uit die aansluit bij een van de lopende onderzoeksprojecten, zodat een goede omkadering gegarandeerd is. Een groot gedeelte van de studenten verblijft voor terreinwerk en dataverzameling in het kader van de masterproef een aantal maanden in het buitenland.

Het geografieonderzoek van de Afdeling Geografie van de VUB concentreert zich rond volgende onderzoekszwaartepunten: •

• •

• Het geografieonderzoek van de Afdeling Geografie KU Leuven concentreert zich rond volgende onderzoekszwaartepunten: •

•

•

•

Oppervlakteprocessen en klimaat Binnen dit zwaartepunt worden feedbackmechanismen tussen menselijke activiteit en de biofysische werking van het systeem aarde onderzocht op verschillende ruimte- en tijdsschalen. Aandacht gaat hierbij naar natuurlijke en antropogene erosieprocessen, sedimentfluxen, biogeochemische cycli, geo-archeologie en het bestuderen van oppervlakte-atmosfeerinteracties via regionale klimaatmodellen. Samenleving en omgeving Het onderzoek binnen dit zwaartepunt richt zich op een beter begrijpen van socioecologische en socio-economische relaties zowel in een urbane als rurale context. Hierbij wordt op macroniveau nagegaan hoe grootschalige instituties vormgeven aan onze maatschappij, het gebruik van de natuurlijke hulpbronnen en het bijhorende ruimtegebruik. Op microniveau wordt geanalyseerd op welke manier het dagelijkse leven van individuen gestuurd wordt door de vormgeving van de bebouwde ruimte. Specifieke aandacht gaat naar ruimtelijke marginalisering en uitsluiting, de werking van de vastgoedsector, de ontwikkeling van ruimtegebonden indicatoren en de simulatie van het ruimtelijk gedrag van individuen. Toerisme Het onderzoek binnen dit zwaartepunt richt zich op de duurzame ontwikkeling van toerisme met bijzonder aandacht voor de impact van toerisme op samenleving en milieu zowel in de westerse wereld als in ontwikkelingslanden. Specifieke onderzoekstopics zijn de detectie van trends in toeristische vraag en aanbod, erfgoedtoerisme, stedelijk toerisme en duurzaam toerismebeleid. Onderwijs in de geowetenschappen Het onderzoek binnen dit zwaartepunt richt zich op een beter begrip van de ontwikkeling van denkpatronen van leerlingen over geografische thema’s en het inzetten van technologie om deze ontwikkeling efficiënter te sturen.

Meer informatie betreffende geografie-onderzoek aan de KU Leuven vind je op:

8 aow.kuleuven.be/geografie

•

dynamiek van glaciale systemen met als belangrijkste aandachtspunten: evolutie van ijskappen (Antarctica, Groenland), opwarming van de aarde (global change), globale klimaatmodellering, gletsjerstudies; geomorfologie van vulkaangebieden en de analyse van natural hazards op basis van satellietbeelden, terreinobservaties en computermodellering; kaartprojectieonderzoek met als belangrijkste aandachtspunten: analyse van vervorming in kaartprojecties, ontwikkeling van nieuwe projecties met minimale vervorming, selectie en ontwerp van kaartprojecties in functie van kaartgebruik; satellietteledetectie met als belangrijkste aandachtspunten: kartering van bodembedekking (verharde oppervlakken, vegetatie) en landgebruik in stedelijke gebieden; grootstedelijk onderzoek met als belangrijkste aandachtspunten: woonpatronen en woonsegregatie, structuur en werking van de woningmarkt, migratiebewegingen, evolutie van de veroudering, evaluatie van stadvernieuwingsprojecten, speculatieve leegstand, stedelijk cultuurbeleid, duurzame wijkontwikkeling, stedelijke beeldvorming, positie van Brussel in het Europese stedennetwerk.

Programma De opleiding omvat een gemeenschappelijk basispakket van 30 studiepunten. Daarnaast volg je, afhankelijk van de specialisatie die je gekozen hebt, twee specialisatiemodules van elk 15 studiepunten. Indien je eraan denkt om in het onderwijs te stappen, kun je ervoor opteren om een belangrijk deel van je lerarenopleiding (30 studiepunten) in je masteropleiding op te nemen. Je kiest in dat geval voor de optie onderwijs. Je kunt echter ook kiezen voor de optie professionalisering die een stage van 15 studiepunten omvat.

Gemeenschappelijke basis 30 sp.

INHOUDELIJKE OPLEIDINGSONDERDELEN

15 sp.

METHODOLOGISCHE OPLEIDINGSONDERDELEN

• Society Environment Interactions • Environmental Change • Geography of Globalisation

3 sp. 6 sp. 6 sp.

• • • • •

Terrestrische ecosystemen en Global Change

Ruimtelijke analyse van de omgeving

3 sp. 3 sp. 3 sp. 3 sp. 3 sp.

MODULE GEOMORFOLOGIE • • • •

River Geomorphology Biogeografie Soil and Water Conservation Buitenlandse excursie fysische geografie

MODULE GEO-INFORMATIE 3 sp. 6 sp. 3 sp. 3 sp.

• Advanced Earth Observation Techniques • Spatial Databases • GIS Programming

MODULE STADSGEOGRAFIE • • • •

6 sp. 3 sp. 6 sp.

Cultural Urban Geography Theorie en geschiedenis van de stedenbouw Urban Social Geography Buitenlandse excursie sociale en economische geografie

3 sp. 3 sp. 6 sp. 3 sp.

MODULE SAMENLEVING EN MILIEU

MODULE KLIMATOLOGIE • Remote Sensing of the Atmosphere • Atmospheric Modelling • Dynamics and Modelling of Glacial Systems

Stadsgeografie

3 sp. 6 sp. 6 sp.

• Modelling Land Use Changes • Buitenlandse excursie fysische of sociaal-economische geografie • Natural Risk Management • Natural Hazards

6 sp.

MODULE SOCIAAL-ECONOMISCHE GEOGRAFIE • • • •

3 sp. 3 sp. 3 sp.

8 www.vub.ac.be/DGGF

Space, Society and Policy Geographies of Mobility and Transportation Economic & Financial Geography Heritage & Sustainable Tourism Development

3 sp. 3 sp. 6 sp. 3 sp.

Optie 30 sp.

Loopbaan

Het onderwijs (zowel secundair als hoger) was en blijft een belangrijke tewerkstellingssector. Daarnaast kiest een aantal afgestudeerden resoluut voor een carrière in het wetenschappelijk onderzoek.

15 sp.

Specialisatie 30 sp.

Meer informatie betreffende geografieonderzoek aan de VUB vind je op:

Met een diploma geografie kun je doorstromen naar uiteenlopende domeinen binnen verschillende overheidsinstellingen (waterbeleid, ruimtelijke ordening, verkeer, milieu). Steeds meer vereist het overheidsbeleid immers correcte ruimtelijke informatie en een grondige evaluatie van verschillende opties om de ruimte in te richten. Daarnaast biedt de privésector een waaier aan mogelijkheden. In studiebureaus maken geografen bodemstudies, werken ze mee aan MER’s (milieueffectenrapporten) en aan ruimtelijke structuurplannen. Vooral studiediensten voor leefmilieu, stedenbouw, stadskernvernieuwing, regionale ontwikkeling en verwerking van geografische informatie (GIS) zitten in de lift. Ook bedrijven die gespecialiseerd zijn in het verwerven van ruimtelijke data, doen een beroep op geografen. Dankzij de opgedane kennis van het landschap, de economie en sociale en culturele bijzonderheden is ook de toeristische sector een afnemer van afgestudeerde geografen.

Geschiedenis en epistemologie van de geografie Onderzoeksseminarie GRM 1: Earth Observation GRM 2: Survey and Data Analysis GRM 3: Numerical Modelling

Optie Onderwijs • 30 sp. van de specifieke lerarenopleiding

Optie Professionalisering INHAALOPLEIDINGSONDERDELEN • • • •

Geologie Bio-Economie Economie en bedrijfsleven Geologie

VERPLICHTE OPLEIDINGSONDERDELEN 6 sp. 4 sp. 3 sp. 6 sp.

TOEPASSINGSOPLEIDINGSONDERDELEN

Je sluit je opleiding af met een onderzoeksproject (masterproef), dat je volledig zelf opzet en uitvoert. Zoals blijkt uit het schema, bestaat je opleiding uit 120 studiepunten. Voor een gedetailleerde beschrijving van de opleidingsonderdelen en het uurrooster: www.kuleuven.be/ ma/mgeognl

Keuze uit onderstaande opleidingsonderdelen voor minstens 9 sp. • Forecasting Techniques 7 sp. • Soil and Water Conservation 3 sp. • Natural Risk Management 3 sp. • Spatial Databases 3 sp. • Ruimtelijke planning 1 3 sp. • Spatial Data Infrastructures 6 sp.

Masterproef 30 sp.

• Ruimtelijke ordenings- en omgevingsrecht • Geografie in de praktijk: stage

• • • • • • • • •

6 sp. 15 sp.

Ruimtelijke planning 2 3 sp. Destination Development 9 sp. Advanced EOT 6 sp. Sustainable Mobility and Logistics 6 sp. Geological and Geotechnical Aspects in Coastal Lowlands 5 sp. Entrepreneurship and New Business Development 6 sp. Bedrijfsgerichte communicatie in het Engels 3 sp. Housing 3 sp. Landscape 3 sp.

KU LEUVEN Oude Markt 13 bus 5005 3000 LEUVEN [email protected] www.kuleuven.be

Meer info

Infomomenten www.masterskuleuven.be/infomomenten Publicaties www.masterskuleuven.be/publicaties Studentenvoorzieningen www.kuleuven.be/studentenvoorzieningen Inschrijven www.kuleuven.be/inschrijven Faculteit Wetenschappen KU Leuven prof. dr. G. Verstraeten programmadirecteur Geografie tel. + 32 16 32 64 11 [email protected]

Facultaire administratie tel. + 32 16 32 14 01 fax + 32 16 32 19 95 [email protected] wet.kuleuven.be/masters VUB prof. dr. Matthieu Kervyn Vakgroep Geografie tel. + 32 2 629 36 61 [email protected] WE secretariaat VUB tel. + 32 26 29 12 57 [email protected] we.vub.ac.be

prof. dr. E. Mathijs departementsvoorzitter Aard- en Omgevingswetenschappen tel. + 32 16 32 14 50 [email protected]

Deze folder biedt een zo volledig mogelijk beeld van een van de masteropleidingen die de KU Leuven organiseert. Er kunnen echter altijd wijzigingen op het vlak van de programmaopbouw worden goedgekeurd. De informatie in deze folder kan de universiteit dan ook juridisch niet binden. De meest recente informatie over het onderwijsaanbod vind je op www.onderwijsaanbod.kuleuven.be Bijgewerkt tot maart 2015

v.u.: Isabelle Van Geet, Oude Markt 13, 3000 Leuven

www.kuleuven.be/ma/mgeognl www.masterskuleuven.be