Mantelzorgers helpen De e-bike in opmars
VOORWOORD Beste lezer Ons werkjaar - dat loopt van september tot en met juni - zit er bijna op. Het was een jaar met vele succesvolle activiteiten en een record aan deelnemers en bezoekers.
Guy Swennen
Schepen van senioren
Zoals je wellicht weet, breiden we volgend seizoen ons activiteitenaanbod gestaag uit. Met de komst van De Wijzer kunnen we nog meer tegemoetkomen aan de behoeftes van de senioren. Volgend seizoen combineren we vaste waarden, zoals bijvoorbeeld
computerlessen en seniorendansnamiddagen, met nieuwe activiteiten. Alle activiteiten bundelen we in de doe-gids. Hierover vind je meer informatie op de pagina hiernaast. Nog nieuw volgend seizoen zijn de hulp en advies die we zullen verlenen vanuit het lokaal dienstencentrum De Wijzer: de warme maaltijden, buurten boodschappenhulp en de ondersteuning van mantelzorgers. Over mantelzorgers kom je in deze editie al heel wat te weten. Veel leesplezier!
CONTACT & OPENINGSUREN Seniorenwerking Bilzen Het secretariaat van de seniorenwerking is gehuisvest in het nieuwe lokaal dienstencentrum De Wijzer: Eikenlaan 24, 3740 Bilzen. Coördinator seniorenbeleid: Ronny Sonck 089 51 92 37 0477 19 18 36
[email protected]
Seniorenhuis stad Bilzen Camille Huysmansplein 14 bus 1, 3740 Bilzen-centrum
Lokaal dienstencentrum De Wijzer Eikenlaan 24 3740 Bilzen
ma 9 - 12 uur & 13 - 16.30 uur di 9 - 12 uur & 13 - 16.30 uur wo 9 - 16.30 uur do 9 - 12 uur & 13 - 16.30 uur vrij 9 - 12 uur Gesloten op feestdagen en tijdens schoolvakanties.
ma 9 - 16.30 uur di 9 - 16.30 uur wo 9 - 16.30 uur do 9 - 16.30 uur vrij 9 - 14 uur Gesloten van 21 juli tot en met 15 augustus 2016.
te deblokkeren. Na die termijn wordt immers het identiteitsdocument ongeldig verklaard en moet je een nieuw document aanvragen bij je gemeentehuis.
Ellen vond Eugénie in het rusthuis, waar ook haar oma verblijft. Het werd een warme en productieve ontmoeting. Het liedje deed een rondreis via een expositie, die te zien was in april in De Kimpel en te horen tijdens Emotions op 16 april. Info: www.erfgoedhaspengouw.be/ projecten/storysongs
Belangrijk om te weten Docstop: 00800 2123 2123 Ben je je Belgische identiteitskaart of je paspoort verloren of werd het document gestolen, bel dan gratis naar het nummer 00800 2123 2123 en blokkeer het document.
Docstop is een gratis dienst, 24 u/24 u en 7 dagen per week bereikbaar. Vanuit het buitenland kan je terecht op het te betalen nummer +32 2 518 2123 Na het melden van verlies of diefstal van een identiteitskaart ontvang je een brief waarin jouw melding van verlies of diefstal wordt bevestigd. Indien je het document terugvindt, heb je 7 dagen de tijd, gerekend vanaf je telefoontje, om het document
2
Een paspoort wordt vanaf het moment dat je Docstop belt, ongeldig verklaard. Indien je het nodig hebt om te reizen, vraag dan op tijd een nieuw aan bij je gemeentehuis.
Een Bilzers liedje Mevrouw Eugénie Stulens schreef ‘Mijn lieve Ferdinand’, een liedje uit haar jeugd. Ze leende het aan de jonge Ellen Steegen, die er een jazzsong van maakte. Ellen neemt deel aan Storysongs, een initiatief van Erfgoed Haspengouw, dat het muzikale verleden van de regio doet herleven op eigentijdse wijze.
Vrijwilliger voor cafetaria gezocht Het Seniorenhuis, De Wijzer en woonzorgcentrum Demerhof zijn alle op zoek naar vrijwilligers die mee de cafetaria willen uitbaten. Sta je graag achter de toog? Bedien je de mensen graag? Heb je een vlotte babbel en zorg je mee voor de gezelligheid? Dan ben jij de geknipte vrijwilliger die we zoeken. Kom eens informeren bij de seniorenwerking.
Vlaamse Ouderenraad viert 10-jarig bestaan
Ik ken die op de frontpagina...
Als lid van de Seniorenadviesraad in Bilzen onderscheidt een bescheiden dame uit Beverst zich vooral in de werkgroep ‘Actief ouder worden’. Die bijzondere belangstelling heeft zich jarenlang ontwikkeld door haar actieve inzet voor de Gezinsbond, op plaatselijk, gewestelijk, provinciaal en nationaal vlak. De daar opgebouwde ervaring verrijkt onze seniorenwerking dankzij een gefundeerde en gestructureerde inbreng.
Na de fotoshoot spraken we in De Wijzer met voorzitster Mimi Desmedt en secretaris Frans Bijloos. Neos Bilzen bestaat ruim 27 jaar en is momenteel met zijn 249 leden een van de grootste seniorenverenigingen van onze stad en de grootste afdeling van Neos in Limburg.
Goddie De Smet: vrouwelijke voorzitter in de Vlaamse Ouderenraad
Tientallen jaren heeft Goddie het beste uit zichzelf gegeven voor wat destijds de Bond van Grote en Jonge Gezinnen heette. In die gezinsbond werden ook acties opgezet ten voordele van grootouders en senioren. In 1993 hielden gepensioneerden een ontmoetingsdag in het Welzijnscongres. Als freelancemedewerkster
wordt ze uitgenodigd in de Vormingsinstelling Impact en uit die studiedag ontstaat het Ouderen Overleg Komité, waarin ze functioneert vanaf 1994. Daar wordt de voorloper van de Vlaamse Ouderenraad in het leven geroepen. De samenwerking tussen grotere ouderenverenigingen bevordert het opstarten van de Vlaamse Ouderenraad. Bij de opening van het Welzijnshuis van Mieke Vogels werd op de receptie ook over de Ouderenraad gesproken en zo verwierf die zijn plaats in het streven naar welzijn. Ook Minister Inge Vervotte steunde de aanvraag voor erkenning en mogelijkheden voor de oprichting van de Vlaamse Ouderenraad. Na volhardende inzet van werkgroepen werd de opgestarte Vlaamse Ouderenraad door de minister erkend. Goddie was de enige vrouw tussen die mannelijke raadsleden. Deze Raad streeft ernaar de ouderen als volwaardige burgers te laten functioneren in de maatschappij door te focussen op inspraak. Voor de viering van het 10-jarig bestaan werd Goddie De Smet in maart 2015 uitgenodigd op de algemene vergadering in het Vlaams Parlement en erkend als eerste vrouwelijke Voorzitter van de Vlaamse Ouderenraad.
Ja, de figuranten op de frontfoto zijn allemaal leden van Netwerk Ondernemende Senioren (Neos) Bilzen.
Neos staat open voor alle vijftigplussers. Deze grote, gezellige familie waar iedereen zich thuis voelt, biedt een waaier aan activiteiten. Iedere tweede en vierde donderdag van de maand wordt er gekaart, de eerste en laatste woensdag kan je wandelen en elke tweede dinsdag fietsen. Ieder jaar organiseert Neos Bilzen een grote meerdaagse reis en de midweek in Oostende behoort tot de vaste waarden. Kies je liever voor een culturele activiteit, een concert of een interessante spreker, dan kom je ook aan je trekken bij Neos. Wil je meer weten, surf dan naar: www.neosvzw.be/bilzen.
De nieuwe Doe-gids komt eraan
Op woensdag 6 juli lanceert de seniorenwerking de nieuwe doe-gids voor alle Bilzerse 55-plussers. Je kan een gratis exemplaar komen afhalen op de stand op de markt of in het Seniorenhuis of in De Wijzer. Je kan vanaf dan ook inschrijven op alle activiteiten. We geven je hier al een aantal nieuwe activiteiten mee: de poëzieclub, repair café, senioren-FITness, zitgym, skype, Italiaans voor beginners, verkeersquiz, gezondheidsworkshops, gezond koken, films met nabespreking, thema- en actuacafé...
3
Mantelzorg, een gebaar van liefde... Wie hetzij als familielid of bloedverwante of als genereuze vriend, kennis, buur frequent zorg draagt voor een zorgbehoevende is mantelzorger. Sommige mensen zorgen 1 uur per week, anderen 168 uur. Sommigen zorgen voor iemand met lichamelijke klachten, anderen voor iemand met psychische of cognitieve problemen. Sommigen helpen in het huishouden, anderen helpen wassen en aankleden, doen de financiën, houden zich met het papierwerk bezig of vervoeren iemand regelmatig. Sommige personen doen het allemaal. De ene mantelzorger woont in bij de zorgvrager, de andere niet. Hoe verschillend iedere situatie ook is, toch zijn al deze mensen mantelzorger. Het is mogelijk dat de zorg voor één persoon gedragen wordt door meerdere personen. Zo kan bijvoorbeeld een buurvrouw voor een maaltijd en gezelschap zorgen terwijl de dochter moeder kan begeleiden bij het avondritueel. Het is een tendens dat ouder wordende personen langer in eigen huis blijven wonen en dat zorgen en diensten aan huis geleverd worden, eerder dan dat een persoon vroegtijdig zijn intrek neemt in een woonzorgcentrum. Wie volledig bedlegerig is, kan terecht in een rusthuis of een woonzorgcentrum.
4
Voor talrijke karweien die te zwaar worden, kan natuurlijk vrij beroep worden gedaan op een hele reeks klusdiensten. Roos Reynders werd geleidelijk aan mantelzorger voor haar moeder, Maria Max, binnenkort 96! “Moeder had steeds meer zorg nodig en zo werd ik permanente mantelzorger. Daardoor kan ze nu nog thuis wonen, bij ons in Grote Spouwen.” Mantelzorg als geste van liefde… Sinds enige tijd werd de financiële tegemoetkoming voor de mantelzorger geschrapt. Tijden veranderen immers en lopende regelingen worden aangepast. Maar met de komst van lokaal dienstencentrum De Wijzer start het lokaal bestuur een inhoudelijke, ondersteunende werking op voor alle mantelzorgers van Bilzen: een aanspreekpunt, informatie en advies, vormingen en workshops en een jaarlijks bedankfeest.
De Wijzer: een thuis voor mantelzorgers Maatschappelijk werkers Rachel Broeders (links op de foto) en Chantal Tans (rechts) zijn hét aanspreekpunt bij uitstek op dit terrein. We treffen hen in het Sociaal Huis in de Hospitaalstraat. “In een warm gezin is wederzijdse hulp vanzelfsprekend”, zegt Rachel. “Maar in onze complexe maatschappij zien we problematische familieverbanden. Ook in de nieuw-samengestelde gezinnen is zorg voor een hulpbehoevende ouder soms moeilijk te regelen. Bovendien zien we steeds meer alleenstaande ouderen, van wie de kinderen ver weg wonen of een druk leven leiden. Zorg is dan een taak die geregeld moet worden.”
BEWEGEN IS GEZOND Dat regelmatig bewegen gezond is, weet iedereen. Regelmatig 30 minuten bewegen vermindert de kans op hart- en vaataandoeningen, op osteoporose (zeker als je vroeg genoeg begint), vermindert het cholesterolgehalte en de kans op Alzheimer, voorkomt diabetes type II, verbetert de longfunctie, en zo kunnen we nog even doorgaan. Acht minuten echt bewegen levert op termijn al winst op. Iedereen zou eigenlijk 10 000 stappen per dag moeten zetten. Met alleen de dagelijkse bezigheden raken de meeste mensen daar niet en daarom wil de seniorenwerking van Bilzen daarbij helpen.
Chantal: “Om mantelzorgers een hart onder de riem te steken organiseert onze stad praatcafé’s, vormingen, onderlinge contacten tijdens woensdagmiddagmaaltijden in het dorpsrestaurant De Wijzer en toegang tot begeleidende informatie en jaarlijks een bedankfeest. We laten een mantelzorger niet aan zijn of haar lot over.” Om conflicten binnen families – die vaak eindigen in geldoorlogen – te voorkomen, is het goed te beseffen dat de senior moeite moet doen op het vlak van zelfbeschikkingsrecht. Hij of zij moet kiezen en beslissen hoe de verdeling van geld en goederen, de erfenis, het moment en de plaats van zorgwonen zal gebeuren, nog vóór men aan mantelzorg of rusthuisverblijf toe is. Goede afspraken zijn hier van groot belang. Voor info omtrent mantelzorg neem je contact op met Rachel Broeders en Chantal Tans van de thuiszorgdienst van het OCMW: 089 51 94 80. Je kan ook elke woensdagnamiddag in lokaal dienstencentrum De Wijzer terecht voor meer informatie over mantelzorg en ondersteuning. Een afspraak maken is niet nodig.
Lokaal dienstencentrum De Wijzer is het startpunt voor de gezondheidswandelingen. De parkomgeving zorgt voor een ideaal parcours en enkele vrijwilligers kregen een opleiding om de deelnemers te begeleiden. Sinds maandag 2 mei vertrekt er iedere maandag en woensdag stipt om 11.00 uur een gezondheidswandeling waaraan iedereen kan deelnemen. We vertrekken samen op een wandeling van ongeveer 30 minuten. Je volgt op eigen tempo wat niet belet dat je kan babbelen met de buurman. Na 15 minuten keert iedereen op fluitsignaal op zijn stappen terug naar het vertrekpunt. We sluiten af met een kleine stretching en dan kan je tijdig naar huis voor de lunch.
5
De elektrische fiets maakt senioren mobiel De elektrische fiets is de laatste jaren niet meer weg te denken uit het straatbeeld. We hebben het hier over een fiets met trapondersteuning door middel van een batterij (250 watt) en een maximumsnelheid van 25 km per uur.
Fietsen met een duwtje… We hadden een gesprek met Raymond Collings, oudhoofdinspecteur van de politie en verkeersdeskundige. Hij noemt het een bijzonder positieve evolutie in verband met het mobiliteitsprobleem, want 46 % van het woonwerkverkeer ligt binnen een straal van vijf km. De elektrische fiets is daarom een uitstekend alternatief en bovendien ecologisch verantwoord. “Ook voor ouderen heeft het tal van voordelen”, zegt hij. “Je blijft in beweging, je hoort er weer bij, heerlijke fietstochten zijn weer mogelijk, zelfs langere ritten. Maar het risico op ongevallen neemt ook toe door onwetendheid, de hogere snelheid, het gebrek aan vaardigheid, de afleiding door complexe toestellen (display...), de verdeling van het gewicht, het fietsen in groep. Daarom is het aangewezen te blijven oefenen, want de fysieke ongemakken nemen toe met de leeftijd (gehoor, zicht, reactiesnelheid...).” Veilig op de baan betekent dus: defensief rijden. “De aankoop van zo’n fiets gebeurt in drie belangrijke fasen”, zegt Raymond. “Waarvoor ga ik de elektrische fiets gebruiken? Het antwoord bepaalt ook de duur van de batterij die al gauw 500 euro kost. Informeer je goed bij een erkende fietsenverkoper. Probeer de fiets: doe een test of volg eventueel enkele rijlessen. Tot slot: onder de 1200 euro is er geen goede elektrische fiets.”
E-bikes: wat zegt de wet?
Tot op vandaag bestaan er geen eenduidige juridische regels voor e-bikes. Vraagje: is een e-bike waarmee je sneller kan rijden dan 25 km/u nog een fiets? In principe moet de trapondersteuning van een e-bike stoppen bij 25 km/u. Er wordt gewerkt aan een wetsontwerp dat drie categorieën elektrische fietsen toelaat. Een eerste categorie zijn de fietsen met een vermogen van minder dan 1 kilowatt en een beperking tot 25 km/u, gelijkgesteld met gewone fietsen. Een tweede categorie zijn de e-bikes met een vermogen tussen 1 en 4 kilowatt waarbij de hulpmotor afslaat bij 45 km/u. Die worden gelijkgesteld met bromfietsen klasse B. Gevolgen: nummerplaat, verzekering en helm zijn verplicht! En de bestuurder moet slagen voor een theoretisch rijexamen.
In het nieuwe activiteitenseizoen 2016 - 2017 plant de seniorenwerking een interessante workshop over het veilig gebruiken van de elektrische fiets. Bij interesse kan je contact opnemen met de medewerkers van de seniorenwerking.
6
Een derde categorie omvat de snellere fietsen met een topsnelheid hoger dan 45 km/u. Die worden dan beschouwd als motorfietsen met de reglementering van dien. Maar wat wetgeving betreft: nog even geduld …
Website in de kijker: www.bilzen.be Waarom een site zoeken op het wereldwijde web als je kortbij ook nuttige info kunt vinden? Daarom deze keer de website van onze eigenste stad Bilzen in de kijker!
Tik in de adresbalk van je browser bilzen.be en je komt terecht op de homepage van de stad Bilzen. Dat Bilzen biesonder boeiend is, dat wisten we al. Maar wat valt er verder op te merken op die eerste pagina? Bovenaan vind je rubrieken waarop je kan klikken: LEVEN, ONDERNEMEN, BEZOEKEN, BESTUUR en LOKET. Waar je dan ook verzeild geraakt, weet dat je altijd terug naar het begin kunt door te klikken op HOME. Handig is de digitale meldingskaart, waarvan je de papieren versie altijd
in Dertien vindt. Je hoeft niks op te sturen, je kan rechtstreeks vanuit je luie zetel je bekommernissen kwijt …
Wie wil weten wat er zoal te doen is in Bilzen de komende dagen, moet ‘doorschuiven’ in de AGENDA-balk en doorklikken voor details. En als je op de homepage helemaal naar beneden scrolt, zie je de openingsuren van het Stedelijk Administratief Centrum (SAC) en vind je de links naar de websites van De Kimpel of die van het Sociaal Huis.
En waar vind je de senioren? Daarvoor moet je terug naar boven, met de muiscursor op LEVEN gaan staan, en dan in de aangeboden lijst op Senioren klikken. Op de overzichtspagina die dan verschijnt, zie je alles over de seniorendienst en zijn werking. Via deze pagina kan je ook de digitale versie van de seniorennieuwsbrief raadplegen.
Een belangrijk ‘onderdeel’ van de seniorenwerking is de vrijwilligerswerking. Voel jij je ook geroepen om een (klein of groot) steentje bij te dragen, klik op Meedoen als vrijwilliger. Vraag inlichtingen of kom eens langs op het secretariaat van de seniorendienst in De Wijzer op de Eikenlaan in Bilzen! Altijd welkom! Als je wil weten hoe onze beleidsmakers er uitzien, moet je eens grasduinen via BESTUUR en dan doorklikken op Burgemeester of Schepenen. Misschien ben je ook benieuwd waar en wanneer en in welke deelgemeente het kermis is! Dan ga je via ONDERNEMEN naar Kermis, en je krijgt de planning voor het hele jaar! Er is nog veel meer te vinden op de website van onze stad, maar dat moet je dan zelf maar gaan ontdekken.
André Meesters, de laatste suisse van Bilzen Mevrouw Maria Meesters, 95 jaar, staat er netjes op en gaat kwiek voor ons uit en verbaast je door haar geheugen over haar man, André Meesters, in de vorige eeuw politieagent en suisse in Bilzen (°1918 - 1996). In 1962 wilde Bilzens deken Vrancken lauwe kerkgangers die er aan de inkom een zootje van maakten, door een suisse laten aanmanen in de tot de nok gevulde kerk plaats te nemen. Bij de intrede van de priester sloot hij de deur voor telaatkomers. Toen een van de winkeliers aan de markt pertinent in de kerkdeur wilde blijven staan letten op een eventuele klant tijdens de mis, sommeerde de suisse hem “Ofwel binnen, ofwel buiten de kerk!” Die ‘portaalhanger’ werd sindsdien niet meer opgemerkt in de kerk. André dankte zijn aanstelling tot suisse aan zijn eerlijkheid en doorgedreven ernst, en zijn ontzag wellicht voor zijn politie-uniform. “Er was niets te konkelfoezen”, zegt moeder Meesters. Suisse Meesters’ ornaat bestond uit een lange plechtige donkerblauwe jas afgeboord met goudgalon met opstaande kraag, donkerblauwe broek en zwarte schoenen, op zijn hoofd een steekhoed met pluim en witte handschoenen. Over de rechterschouder droeg hij een purperen bandelier. Als teken van zijn gezag had hij een “stek” of hellebaard en een degen. Tijdens zijn ambt ging Maria met de
hoogdagen naar de sacristie met borstel en vloeistof om de halsboord te ontstoffen. De suisse wandelde door de kerkgang, de ogen in alle ernst lettend op enig wangedrag. Toen zijn vrouw en dochter hem voor het eerst in deze outfit zagen, konden ze het lachen niet bedwingen; uit respect voor het sérieux van André zijn die twee nadien steeds naar de mis in het hospitaal gegaan. De ontvanger van de kerkfabriek betaalde de suisse 50 frank per weekend voor de ordehandhaving in de mis van zaterdagavond én de twee missen van zondag; een begrafenis leverde 75 frank op tenzij de aflijvige een arme drommel was. In de jaren 1974-75 is André ermee gestopt: hij had last van het lange staan. Maar er was ook de afkalving van het aantal kerkgangers. Vermits er na hem geen opvolger kwam, moet André Meesters de laatste en enige suisse geweest zijn die Bilzen kende.
7
Ambiance op het lentefeest
De markt, een comedia dell’arte De bijna concentrische cirkels van kramen rond het stadhuis en de kerk zijn het decor voor een scene met honderden Bilzenaren. De gepensioneerde, de huisvrouw, de jonge moeder-met-de-buggy, de man met een vrije dag, de burger, elk heeft zijn plaats, zijn tas, zijn taal, zijn rol, zijn tegenspeler. De zon, de regen, de kou, de hitte bepalen het aantal. Geen teksten, souffleur of regisseur. Geen doek dat opengaat als het stuk begint. ‘Gehoord? Josette, een nicht van mijn vrouw, is geopereerd, een nieuwe heup, het gaat goed, maar ze loopt met een kruk… Het is van afwachten!’ ‘Och, alles moet zijn tijd hebben. Heb je Frans nog gezien? Is afgedankt, en pas gebouwd!’ ‘En …’ ‘Nee, ik moet door, de belbus wacht niet, en de kinderen komen van school.’ In de zijloges lopen de terrasjes vol; lange schorten dragen kelken donker bier tussen de tafeltjes door. Ergens roept een standwerker op klanten die genoegzaam zijn kraam negeren, op weg naar een paar moten vis, een bloempje, wat kaas en fruit of een couponneke stof van de rol. Bij de klok van twaalven valt het doek, de helden verlaten het podium achter de coulissen van de Klooster- en de Brugstraat en de Demerlaan. Geen handgeklap, geen open doek, bij het einde van de markt.
Voor meer foto’s kan je terecht op de beeldbank van de seniorenwerking. Surf hiervoor naar www.bilzen.be, klik op LEVEN en klik dan door naar Senioren. Je kan dan kiezen voor Beeldmateriaal. Veel kijkplezier.
De redactieraad Verantwoordelijke uitgever: Redacteurs en fotografen: Contact:
schepen van senioren, Guy Swennen André Janssen, Els De Munck, Emile Daniëls, Freddy Van Looy, Geert Koninckx, Mathieu Meesters, Josine Slechten, René Daerden, Ronny Sonck
[email protected] - 089 51 92 37 www.bilzen.be/leven/senioren
