Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk Een manifest is een beknopte, meestal puntsgewijze, weergave van de stand- en/of uitgangspunten van een mens of een groep
Oosterheide, donderdag 30 oktober 2014
Vondellaan 43 4904 BA Oosterhout Tel. 0162 - 45 35 02 Rabobank 13.99.03.720 Postbank 961335 www.verrijzeniskerkoosterhout.nl
[email protected]
Proloog Ik hou van mij Ik hou van.. mij hoor je nooit zingen Ik hou van mij wordt nooit gezegd maar ik hou van mij ga ik toch zingen want ik hou van mij, van mij alleen en ik meen het echt ………. want ik hou van jou is niet de sleutel tot de ander maar ik hou van mij, al klinkt het bot en slecht want wie van zichzelf houdt, die geeft pas echt iets kostbaars als ie ik hou van jou tegen een ander zegt
vrij naar Harrie Jekkers
INHOUD Richtinggevend kader traject vitaliteit en (her)bestemming kerkgebouwen Catharinaparochie Huidige situatie Ontwikkelingen/trends Resultaten meedenksessie Wat willen we gaan doen Wat hebben we daarvoor nodig
Bijlagen 1. Overzicht kerkbezoek Verrijzeniskerk 2. Organogram Vrijwilligers Verrijzeniskerk 3. Geaggregeerde jaarrekening 2013 4. Artist Impression Verrijzeniskerk 5. Trends en Ontwikkelingen 6. G.O.T.I.K.
1 6 10 12 14 15
Richtinggevend kader traject vitaliteit en (her)bestemming kerkgebouwen Catharinaparochie Wij zijn blij dat in het proces van besluitvorming over herbestemming en herinrichting van kerken het bestuur van de Catharina parochie in december 2013 heeft besloten dat alle kernen voorstellen moeten indienen voor vitaliteit en (her)bestemming van de kerkgebouwen. Daardoor wordt een open en gelijkwaardige benadering van alle kernen mogelijk gemaakt. Algemeen Als antwoord op de uitnodiging van het bestuur van de Catharinaparochie is door de vier coördinatoren van de Verrijzeniskerk aan twee vrijwilligers vanuit de Verrijzeniskerk gevraagd om het voortouw te nemen. Zij hebben, naast intensief overleg met de coördinatoren, drie bijeenkomsten georganiseerd, die hebben geleid tot het onderhavige Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk. Dit manifest gaat in en geeft antwoord op de door het bestuur gestelde vragen. Het manifest biedt inzicht in de wijze waarop de geloofsgemeenschap van de Verrijzeniskerk wil bijdragen aan de missie en de visie van de Catharinaparochie. Wij geloven dat de door ons in dit manifest voorgestelde strategie kan en zal leiden tot grotere vitaliteit binnen de kern van de Verrijzeniskerk en de Catharinaparochie. Het bestuur van de Catharina parochie wenst antwoord te krijgen op hoe de vitaliteit op de langere termijn tot uiting komt en welk toekomstperspectief het geloofsleven in onze kern heeft. Deze algemene vragen zijn uitgesplitst in zeven concrete vragen. De antwoorden op deze vragen worden hierna (gecombineerd) weergegeven en zijn gegenereerd uit het ‘Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk’. Dit manifest is tot stand gekomen op basis van: • de diverse bijeenkomsten georganiseerd door bestuur en pastoraal team Catharina parochie (2014) • meedenkbijeenkomsten met belangstellende parochianen en met belangstellende jongeren (28 juni/ 4 juli 2014) • het 1e voorstel voor vitalisering van coördinatoren en klankbordgroep (10 respectievelijk 30 september 2014) • de bijeenkomst van de gemeente Oosterhout in verband met de toekomst kerkgebouwen; Kerkenraad Oosterhout (1 oktober 2014) • de bijeenkomst met alle belangstellende parochianen/kerkbezoekers (8 oktober 2014)
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
blad 1 van 15
Beantwoording van de onder III A opgenomen zeven vragen Vraag 1 Heeft uw kern de vitaliteit (jongere) mensen aan te trekken om deze vrijwilligerstaken in uw kern toekomstbestendig te maken? Waaruit blijkt dat? De Verrijzeniskerk is in staat om zowel jonge als oudere mensen aan te trekken, ook in de toekomst. Dat blijkt uit ons initiatief om: 1. in het recente verleden het kerkgebouw in Oosterheide op maat te maken, zodat het geschikt is voor betaalbaar, multifunctioneel en flexibel gebruik in de toekomst 2. de stuurgroep kinderkerk en de stuurgroep eerste communie met inzet van onze vrijwilligers te ondersteunen en onze locatie aan te bieden voor kinderkerkactiviteiten, zoals kinder(knutsel)bijeenkomsten op woensdag- en zaterdagmiddag en gezinsvieringen op zondag 3. jongeren in te zetten voor hand- en spandiensten bij vrijwilligersbijeenkomsten en andere activiteiten in de Verrijzeniskerk, maar ook daarbuiten 4. jongeren te betrekken in de vitaliteitgesprekken en hun adviezen en verzoeken niet alleen ter harte te nemen, maar ermee aan de slag te gaan 5. drie jaar geleden een succesvolle wervingcampagne te starten voor nieuwe vrijwilligers. Deze heeft tien nieuwe en enthousiaste (jongere) vrijwilligers opgeleverd 6. een deel van bezoekers van de Boskapel, in de periode wanneer de Boskapel gesloten is, de Verrijzeniskerk te laten bezoeken. Dit op basis van overeenkomsten in geloofsbeleving: knus gebouw, sfeervolle inhoudelijke viering, ruimte en tijd voor persoonlijke gesprekken met koffie drinken na de viering Vraag 2a Heeft uw kern de vitaliteit jongere mensen aan te trekken voor vrijwilligerstaken op het gebied van liturgie (vieren), catechese (leren), diaconie (dienen) of andere door ons geloof geïnspireerde activiteiten in uw kern? En waaruit blijkt dat? Welke initiatieven zijn er om deze taken toekomstbestendig te laten zijn? Vraag 2b Hoe lukt het om deelname vanuit uw kern aan huidige activiteiten op peil te houden en verder te verhogen? Vragen 2a en 2b overlappen grotendeels vraag 1. Ons antwoord heeft dus veel overlapping, met hier en daar een ander accent. De Verrijzeniskerk is vitaal om mensen aan te trekken, voor actieve deelname. Dat blijkt uit ons initiatief om: 1. in het recente verleden het kerkgebouw in Oosterheide op maat te maken, zodat het geschikt is voor betaalbaar, multifunctioneel en flexibel gebruik in de toekomst. Er is sprake van een lichte stijging van het aantal kerkbezoekers, terwijl het aantal katholieken in de wijk is gedaald 2. de stuurgroep kinderkerk en de stuurgroep eerste communie met inzet van onze vrijwilligers te ondersteunen en onze locatie aan te bieden voor kinderkerkactiviteiten, zoals kinder(knutsel)bijeenkomsten op woensdag- en zaterdagmiddag en gezinsvieringen op zondag. Dit heeft weliswaar geen kinderactiviteiten in de Verrijzeniskerk opgeleverd, uitgezonderd een gezinsviering met Kerstmis, maar onze deskundigheid op kinderkerkgebied en sacramentencatechese zetten we wel in voor de Catharina parochie. We pleiten al jaren voor een Oosterhout breed kinderkerk programma tussen eerste communie en vormsel, waar we graag mede invulling aan willen geven
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
blad 2 van 15
3.
4.
5.
6.
jongeren in te zetten voor hand- en spandiensten bij vrijwilligersbijeenkomsten en andere activiteiten en ons initiatief om hen te betrekken bij vitaliteitontwikkeling. Dat betekent concreet dat we op hun verzoek hen de ruimte geven zelf aan de slag te gaan met onder andere vieringen met Kerst en Palmpasen. Doordat onze vrijwilligers actief zijn in de stuurgroep diaconie kunnen we onze jongeren aanbieden onder onze begeleiding zelf acties te ontwikkelen op het gebied van diaconie (Vastenactie, Adventactie, Vredesweek, Inloophuis, Actie tegen Armoede & Eenzaamheid) “jongere ouderen” te betrekken bij de vitaliteitgesprekken. Daaruit komt behoefte aan catechese naar voren. Daaraan kunnen en willen wij tegemoet komen. Een eerste aanzet zal zijn op een vaste avond in de week in het voorjaar (maart – mei) en najaar (september – november) een laagdrempelig programma aan te bieden waarin mensen een lezing houden, een film tonen, een Bijbelverhaal lezen en toelichten, muziek maken enzovoorts een wervingcampagne te starten voor nieuwe vrijwilligers heeft in het recente verleden tien vrijwilligers opgeleverd. Wij zijn in staat nieuwe mensen aan te trekken. Wij denken dat zulks ook breder kan dan alleen voor de Verrijzeniskerk, dus ook voor Catharinaparochie breed. Wij zullen dat opnieuw inzetten als er duidelijkheid is over de herinrichting van de Catharinaparochie bezoekers van de Boskapel naar onze kerk te trekken op basis van overeenkomsten in geloofsbeleving. Dit betekent ook dat we in staat zijn medeparochianen van mogelijk te sluiten kerkgebouwen op te vangen en ruimte te geven aan wat zij belangrijk vinden op het gebied van liturgie, catechese en diaconie en tegelijkertijd hun te laten genieten van wat wij te bieden hebben: multifunctioneel gebouw, sfeervolle inhoudelijke viering, persoonlijke gesprekken met koffie drinken na de viering en inloop gedurende alle dagen van de week
Vraag 3a Wat heeft uw parochiekern de Catharinaparochie te bieden? En wat verwacht u dat de Catharinaparochie u biedt? Vraag 3b Waar ligt uw kracht? Wat kunt u vanuit uw kern bijdragen aan de opbouw van de Catharinaparochie als een gemeenschap die samenkomt om te vieren, te leren en te dienen? De geloofsgemeenschap van de kern locatie Verrijzeniskerk is vitaal en heeft 1. vrijwilligers die enerzijds beleidsmatig en inhoudelijk meedenken en anderzijds veelzijdig de handen uit de mouwen steken 2. een comfortabele, multifunctionele, flexibel in te richten kerk met bijruimten voor vieringen en andere (geloof & cultuur) activiteiten 3. een visie op het aansluiting zoeken bij gemeente, scholen en (welzijns)organisaties om gezamenlijk op te trekken in sociaal maatschappelijke thema’s, die aansluiten bij de katholieke boodschap. Zo willen we: a. de openingstijden van het inloophuis verruimen b. (meer) samenwerking met de scholen zoeken c. in overleg met Theek 5 boeken inleverpunt/ophaalpunt voor de wijk zijn, wanneer de bibliotheekvestiging in de wijk dicht gaat d. netwerken aangaan met Thuisvester, Surplus welzijn, HOOM en overige sociaal maatschappelijke organisaties
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
blad 3 van 15
Wij verwachten van de Catharinaparochie: een heldere missie en visie adequate (vier)ruimte toegeruste voorganger, organisator en deskundige voor activiteiten vrijwilligersbeleid/-toerusting samenwerking binnen Catharinaparochie financiële (beleids)kaders gezamenlijk (breed toegankelijk) Catharinaprogramma toegespitst op de behoeften van doelgroepen open mind voor toekomstige ontwikkelingen/noden/wensen communicatiestructuur/-plan Voor de korte termijn verwachten wij van de Catharinaparochie: een open mind in de besluitvorming over de zeven kerkplekken begeleiding bieden bij afscheid kerkgebouw gelegenheid bieden aan de dakloze geloofsgemeenschap om elders op hun eigen wijze te vieren begeleiding bieden in het proces waarbij geloofsgemeenschap(pen) groeien naar eenwording Vraag 4a Wat kunt u doen om de inkomsten van uw kern te verhogen? ons initiatief in het recente verleden om het kerkgebouw in Oosterheide op maat te maken, zodat het geschikt is voor betaalbaar, multifunctioneel en flexibel gebruik in de toekomst ons voorstel om aan te sluiten bij het sociaal maatschappelijk beleid van de gemeente en met de gemeente samen te werken aan een sociaal maatschappelijk programma, waarvoor wij onze locatie beschikbaar kunnen stellen, als het programma aansluit bij onze katholieke identiteit onze vrijwilligers werken in dat sociaal maatschappelijk programma samen met de professionals, die gemeente en parochie samen inzetten de groep vrijwilligers kan worden uitgebreid met mensen met een uitkering, die vanuit de gemeente een werkervaringplek kunnen krijgen en met scholieren die een maatschappelijke stage willen vervullen in het sociaal maatschappelijk programma van gemeente en parochie instemming vragen van bisdom voor inzet van onze kerk voor niet-kerkelijke uitvaarten met aansluitend begrafenis, omdat dit voorziet in een behoefte in de maatschappij en aansluit bij het katholieke gedachtegoed dat we mensen in tijden van afscheid en rouw nabij willen zijn ruimten proactief verhuren aan verenigingen en organisaties actief/actiever inzetten op Kerkbalans (persoonlijke benadering)
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
blad 4 van 15
Vraag 4b Wat kunt u doen om de uitgaven te verlagen? Het verbruik van gas terugdringen door de thermostaat lager te zetten Lampen vervangen door led verlichting Een vrijwillige bijdrage vragen voor koffie en thee bij bijeenkomsten Actief/actiever inzetten op Kerkbalans Afschrijving achterwege laten op de balans als duidelijk is dat onze locatie binnen 5 tot 10 jaar gesloten wordt Zonnepanelen aanbrengen als de locatie open blijft
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
blad 5 van 15
Huidige situatie (1) Activiteiten/programma maandag Voormiddag secretariaat klusploeg Namiddag
Avond
poetsploeg dameskoor repetitie Yoga
dinsdag secretariaat Inloophuis ‘De Herberg’
Yoga
woensdag secretariaat woensdagochtendviering
donderdag secretariaat
Inloophuis ‘De Herberg’
Yoga
vrijdag secretariaat
zaterdag
zondag zondagochtendviering
Op werkdagen is het kerkgebouw geopend van 9:00 – 12:00 uur. Het secretariaat is bezet en kerkruimte en Mariakapel zijn geopend voor gebed Op zondag wordt in de kerkzaal gevierd. Gemiddeld zijn er per viering 76 bezoekers geweest in 2014 tot en met medio september. Bij woord- en communievieringen waren er gemiddeld 72 bezoekers en bij eucharistievieringen 89). In bijlage 1 is een gedetailleerd overzicht opgenomen Op woensdag wordt in Het Trefpunt of in de vergaderkamer gevierd. Dan zijn er circa 10 bezoekers. Na afloop van de vieringen (zowel op zondag als op woensdag) is er koffiedrinken voor mensen die dat wensen. Nagenoeg alle deelnemers aan de woensdagviering blijven koffie/thee drinken. Op de zondagen blijven circa 40 mensen koffie/thee drinken en met elkaar spreken over uiteenlopende onderwerpen (de dienst, de preek, plaatselijke nieuwtjes, wereldnieuws, privé zaken enz) Inloophuis ‘De Herberg’ biedt ruimte voor een gesprek, een luisterend oor, een kop koffie/thee voor iedereen die daar behoefte aan heeft en vindt plaats in de ruimte ’Het Trefpunt’. Er is een vaste groep van circa 20 bezoekers, waarvan een klein deel niet op dinsdag en een ander deel niet op donderdag komt. Gemiddeld zijn er zowel op dinsdag als op donderdag circa 15 personen bij het inloophuis. Incidenteel komt er een vriend/vriendin/kennis mee De Yoga (georganiseerd door een commerciële partij) vindt plaats in ruimte ‘De Huiskamer’ De diverse ruimten worden zeer regelmatig verhuurd: Kerkzaal 59 keer tot 27/09/2014 aan o.a. Catharinaparochie, VVE Hortensiahof en gemeente Oosterhout Huiskamer 122 keer tot 27/09/2014 Trefpunt 155 keer tot 27/09/2014 Vergaderkamer 43 keer tot 27/09/2014 Er bestaat zowel fysiek als qua tijd ruimte voor (nieuwe) activiteiten; dat kunnen ook (nog meer) Catharinaparochie brede activiteiten zijn; niet altijd sluiten de huurprijzen aan bij wat kan worden betaald Er moeten daartoe helder en eenduidige kaders worden geformuleerd en gehanteerd door het bestuur van de Catharinaparochie
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
blad 6 van 15
Huidige situatie (2) Vrijwilligers/organisatie
De verschillende activiteiten die plaats (moeten) vinden binnen de Verrijzeniskerk worden opgepakt door circa110 vrijwilligers. Nagenoeg iedereen heeft meer dan één taak binnen de Verrijzeniskerk De diverse werkzaamheden/taken/onderdelen zijn in drie hoofdelementen opgesplitst (zie ook het in bijlage 2 opgenomen organogram): Pastoraal Beheer Financiën en secretariaat Het ‘coördinatorenteam’, bestaande uit vier personen, stuurt de diverse activiteiten aan en overlegt onderling, met de klankbordgroep en met de pastorcoach. Het coördinatorenteam is primair verantwoordelijk voor het reilen en zeilen binnen de Verrijzeniskerk. De vier coördinatoren hebben een klankbordgroep van circa vijf mensen bereid gevonden om periodiek mee te denken op strategisch/tactisch niveau. Voor operationele taken zijn voldoende vrijwilligers beschikbaar (doorgaans mensen die niet meer actief zijn in het arbeidsproces) Voor tactische en strategische activiteiten is een beperkte groep vrijwilligers beschikbaar. Daar wordt waar nodig een beroep gedaan op (incidentele) meedenkers. Zulks is ook gebeurd bij de voorbereiding en het opstellen van dit manifest De gemiddelde leeftijd van onze vrijwilligers is relatief hoog. Ten behoeve van de voorbereiding van dit manifest is gesproken met circa tien relatief jongere ouderen (gemiddeld circa 50 jaar oud) en vijf jongeren in de leeftijd van 15 – 18 jaar Vrijwilligers in de Verrijzeniskerk zoeken nadrukkelijk samenwerking met andere kerkplekken en activiteiten binnen en buiten de Verrijzeniskerk. Daarbij kan worden gedacht aan activiteiten voor kinderkerk, maar ook bij diaconie, vastenactie, vredesweek, ziekenviering en Catharinadag zijn altijd één of meerdere vrijwilligers vanuit de Verrijzeniskerk betrokken We zijn ons bewust dat de Verrijzeniskerk onderdeel uitmaakt van de Catharinaparochie en handelen daar ook naar
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
blad 7 van 15
Huidige situatie (3) Financiën Inkomsten Uitgaven Saldo *)
2013 € 44.842 € 67.842 -/- € 23.000
2012 € 41.475 € 57.535 -/- € 16.060
2011 € 43.387 € 26.595*) € 16.792
2008 € 59.542 € 60.519 -/- € 977
De persoonskosten in loondienst zijn in dit jaar niet opgenomen aan de kostenkant De inkomsten worden voornamelijk gegenereerd door actie Kerkbalans, collectes en verhuur ruimten De totale bijdrage aan de actie Kerkbalans 2013 bedroeg: € 24.556,14. In bijlage 3 is een beknopt overzicht van de hoofdonderdelen van jaarrekening 2013 opgenomen
T.a.v. opbrengstentoename hebben wij de volgende ideeën In recent verleden is Verrijzeniskerk op maat gemaakt, zodat het geschikt is voor betaalbaar, multifunctioneel en flexibel gebruik in de toekomst Aansluiten bij het sociaal maatschappelijk beleid van de gemeente en met de gemeente samenwerken aan een sociaal maatschappelijk programma, waarvoor wij onze accommodatie (tegen betaling) beschikbaar kunnen stellen Instemming vragen van bisdom voor inzet van onze kerk voor (betaalde) niet-kerkelijke uitvaarten met aansluitend begrafenis, omdat dit voorziet in een behoefte in de maatschappij en aansluit bij het katholieke gedachtegoed dat we mensen in tijden van afscheid nemen nabij willen zijn Ruimten proactief verhuren aan verenigingen en organisaties Actiever mensen benaderen voor de actie kerkbalans Uitgaven verlagen denken wij als volgt te kunnen doen Het verbruik van gas terugdringen door de thermostaat lager te zetten Lampen vervangen door led verlichting Een vrijwillige bijdrage vragen voor koffie en thee bij bijeenkomsten Afschrijving achterwege laten op de balans als duidelijk is dat onze locatie binnen 5 tot 10 jaar gesloten wordt Zonnepanelen aanbrengen als de locatie open blijft
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
blad 8 van 15
Huidige situatie (4) Gebouw
Op 18 december 2005 is de nieuwe Verrijzeniskerk door mgr. M. Muskens gewijd, nadat op 3 juni 2005 de eerste steen werd gelegd en op 7 april 2003 de voormalige Verrijzeniskerk aan de eredienst werd onttrokken. De totale oppervlakte van de Verrijzeniskerk bedraagt circa 600 m2 en is als volgt opgebouwd: Kerkruimte 205 m2 Mariakapel 8 m2 Trefpunt 45 m2 Huiskamer 48 m2 Vergaderkamer 25 m2 Secretariaat 21 m2 Patio (binnentuin) 118 m2 Keuken/balie 20 m2 Gang 68 m2
De huiskamer en de kerkruimte zijn via een geluiddichte schuifwand te splitsen/aan elkaar koppelen De kerkruimte is voorzien van een groot scherm waarmee de absis (altaar/tabernakel) kan worden onttrokken aan de rest van de ruimte Er zijn een professionele beamer en projectiescherm, en een goede geluidsinstallatie aanwezig Het gebouw is goed toegankelijk voor bezoekers met rollator, rolstoel en scootmobiel en er zijn toiletten (ook voor invaliden) aanwezig Het gehele gebouw is voorzien van vloerverwarming Het is een comfortabel en flexibel gebouw, waarin zowel kleine bijbelclubs van circa 8 personen, vieringen met 250 – 350 mensen, alsook grote informatiebijeenkomsten (zoals recent over de 380 kV leiding) met wel 1.100 bezoekers (max 350 tegelijk) kunnen plaatsvinden. Door te verwijzen naar het nabijgelegen parkeerterrein bij winkelcentrum Zuiderhout (buiten winkeltijden) wordt parkeeroverlast voor de buurt beperkt De catering mogelijkheden (koffie/thee) zijn gemakkelijk in te zetten/op te schalen voor grote gezelschappen In bijlage 4 is een Artist Impression van de Verrijzeniskerk opgenomen
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
blad 9 van 15
Ontwikkelingen/trends (1) De toekomst wordt bepaald door diverse ontwikkelingen/trends. Hierna wordt een aantal ontwikkelingen/trends kort toegelicht.
Demografische ontwikkelingen in Oosterheide
Het aantal inwoners in Oosterheide zal tussen nu en 2030 slechts beperkt afnemen Het aantal inwoners ouder dan 65 jaar neemt in die periode met bijna 20% toe Het aantal jongeren tussen 5 – 19 jaar neemt met ruim 12% af
De focus zal de komende jaren waarschijnlijk nog sterker op de ouderen komen te liggen dan in de huidige periode Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
blad 10 van 15
Ontwikkelingen/trends (2) Financiën/Economische tijden
Het sluiten van één of meerdere kerkgebouwen zal ongetwijfeld effect hebben op de opbrengst van de actie Kerkbalans. Welk effect en hoe groot de impact daarvan zal zijn, is onzeker. Maar naar verwachting zullen de totale opbrengsten van de actie Kerkbalans afnemen.
Bestuurlijke uitgangspunten gemeente Oosterhout (coalitieprogramma)
Beleidsterrein 2: Zorg, Welzijn en Sociale voorzieningen Het bevorderen van maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen. Het bevorderen van sociale cohesie, onder andere via het in stand houden van voorzieningen die sociaal-culturele leven ondersteunen. Het bevorderen van de integratie en inburgering van migranten. Beleidsterrein 3: Wonen, Werken en Inkomen Het financieel en materieel ondersteunen van burgers die niet volledig in hun levensonderhoud kunnen voorzien of niet voldoende maatschappelijk kunnen participeren. Beleidsterrein 5: Sport en cultuur Het bevorderen van een gevarieerd en toegankelijk aanbod van cultuur en evenementen. Het voorkomen van maatschappelijk isolement, het bevorderen van integratie.
Trends (zie bijlage 5) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
No more business as usual We worden er gestoord van Terug naar de basis/eenvoud We worden weer sociaal No time to complain Verdieping van emoties Netwerksamenleving Kwetsbare groepen nemen weer toe Trends zijn uit
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
blad 11 van 15
Resultaten meedenksessies (1) Tijdens twee bijeenkomsten is gesproken met een aantal meedenkers. Het betrof een groep ouderen en een groep jongeren (15-20 jaar). Uit deze interessante gesprekken kwam op de vraag ‘wat verwacht je van de Verrijzeniskerk’ een groot aantal wensen/suggesties/ideeën. Deze zijn gezamenlijk besproken en gebundeld tot een aantal blokken. Catechese Kennisoverdracht/geloof Lezingen over geloof Huis van het geloof Combinatie met cultuur Contact met andere gelovigen Geloof en actualiteit Voedsel voor onderweg Bijbelverhalen voorlezen en wat betekent dat voor jou Kennis over de Bijbel Oecumenisch thema van de vrede Geloof doorgeven aan kinderen Dingen samen doen Samen bezig zijn met muziek/creatief bezig zijn Iets samen ondernemen/samen ergens naar streven Meer actief bezig zijn en minder luisteren Kampvuur maken Samen een film maken/theater in de kerk Houd het klein!!
Er zijn voor een ander Vrijwilliger zijn – andere helpen Mensen ontmoeten/weerzien Nieuwe mensen met dezelfde waarden/normen ontmoeten Wij zijn bereid om ouderen te helpen Meedenken met de inloop op dinsdag en/of donderdag Ook bereid om mee te helpen/doen met koffie/thee na de viering op zondag Sociaal/maatschappelijk Bijeenkomen!! in diverse vormen Samen omkijken naar elkaar Saamhorigheid/samenkomen/samen zijn Welkom zijn Ontmoeting/ontmoetingsplek/mogelijkheden creëren voor ontmoeten Zorgen voor elkaar Wijkgericht Nabijheid
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
Financieel/economisch/zakelijk Financieel haalbare plek voor de toekomst creëren en/of behouden Geloof vieren Vieren, hechte warme gemeenschap en omgeving bieden Jezelf kunnen zijn Inzicht Inspiratie Mensen van hoop Bezinning Geloof beleven Geloof doorgeven aan kinderen Kaarsje aansteken Vieren Bidden Rust Geloof vieren Hem aanwezig brengen/weten Plek om te vieren Er wordt voor voorgangers duidelijke boodschap mee gegeven Zingen
blad 12 van 15
Resultaten meedenksessies (2) Naast de vraag welke activiteiten binnen/door de Verrijzeniskerk wenselijk worden geacht, is een groot aantal aanbevelingen gedaan door de meedenkers. AANBEVELINGEN / MEER MANIFESTEREN / PROFILEREN Drempel slechten/deur open /uithangbord / laat muziek horen / lamellen open Verwijzingen in het gebouw STRUCTUREEL verbreden van het aanbod Diversiteit Ons plan moet er uit springen Ons gebouw is financieel interessant / degelijk Waar wil je naar toe.. zorg voor een stip op de horizon o Meer mensen (uit de wijk) in de kerk / ruimten o Multifunctionaliteit o Laagdrempelige inloop o Permanente inloop Verbinding(en) met anderen zoeken Bibliotheek inlooppunt Brainstorm met anderen in de wijk (basisscholen/bibliotheek/…) Samenleving binnenhalen (vergelijk de Ontdekking) Ga wijkgericht aan de gang (collecte voor de wijk) Wij hebben iets specifieks… een goed gebouw!! Biedt studieruimte aan (er is wifi en er is rust) Houdt (nieuwe) activiteiten klein (beheersbaar) Concurrentie versus Samenwerken Samenwerken met elk hun eigen profiel Aansluiten bij lopende activiteiten bijvoorbeeld: scouting / vlindertuin Verbinding zoeken Tijd…. Zorg voor stabiliteit Wij bieden RUST (Mindfulness) voorbeeld klooster te Vught.. mensen zijn op zoek naar rust..
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
Concreet aanbod/handreikingen Hand en spandiensten verrichten bij bijeenkomsten/activiteiten (kinder)vieringen (mee) voorbereiden zoals: Kerstavond Palmpasen Mariaviering in mei en/of oktober Einde/begin schoolseizoen Orkest vormen en vieringen opluisteren We willen ook buiten de Verrijzeniskerk (binnen Catharinaparochie aan de gang bijvoorbeeld meedenken met kindernevendienst Spreekbeurt over Vastenaktie Frisse denkkracht leveren Serious request: deel van de week/dag niet eten in kader van bijvoorbeeld vastenactie Invullen van activiteitenaanbod
blad 13 van 15
Wat willen we gaan doen (1) Geloofgemeenschap blijven; vieren en ontmoeten
Vieren en ontmoeten met de eigen geloofsgemeenschap als basis in verbondenheid met anderen. Dit met ruimte voor onze eigen alsook andermans rituelen en gewoonten. Bij voorkeur doen we dit in de wijk Oosterheide (pastoraat van de nabijheid), in onze, ook voor de toekomst, geschikte Verrijzeniskerk waarbij positief benoemde zaken als taxidienst, het bloemetje ter bemoediging en de wekelijkse koffie/thee na de vieringen waardevolle aspecten zijn Catechese (geloofsoverdracht) in nauwe samenwerking met onderwijsinstellingen Oosterhout breed oppakken Diaconie (er zijn voor elkaar/voor een ander); Oosterhoutbreed oppakken vanuit de Catharinaparochie, maar zeker ook samen met de gemeente Geloofsactiviteiten ontkoppeld van vieringen (muziek/theater/film) Verruimd programma aanbod (weekvullend)
Sociaal maatschappelijke rol vervullen
Netwerken met onder andere onderwijs, sociaal maatschappelijk werk, bibliotheek binnen en/of buiten Oosterhout Een rol spelen bij de bevordering van maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid Het financieel en materieel ondersteunen van burgers die niet volledig in hun levensonderhoud kunnen voorzien of niet voldoende maatschappelijk kunnen participeren (caritas) Het voorkomen van maatschappelijk isolement Het bevorderen van integratie binnen de samenleving Verruimd programma aanbod (weekvullend)
Flexibiliteit houden
Toekomstige omstandigheden/wensen oppakken en invullen Voeling houden met de omgeving Gebouw met flexibiliteit
Overige aspecten
Geld, Organisatie, Tijd, Informatie en Kwaliteit (zie bijlage 6) Sociaal economisch/zakelijk; het moet financieel gedekt kunnen worden Vrijwilligerstoerusting Communicatie
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
blad 14 van 15
Wat hebben we daarvoor nodig? (1) Geloofsgemeenschap blijven
Adequate (vier)ruimten Toegeruste voorganger/organisator(en) Vrijwilligers Eventueel inhuren deskundige(n) voor activiteiten Samenwerking binnen Catharinaparochie Financiële middelen Activiteitenaanbod (breed toegankelijk)
Sociaal maatschappelijke rol vervullen
De boer op/contacten aanboren-leggen/verbindingen-netwerken aanleggen Behoeften peilen Vrijwilligers Adequate ruimten Enthousiaste organisatoren/trekkers Samenwerking binnen Catharinaparochie Financiële middelen Activiteitenaanbod (breed toegankelijk)
Flexibiliteit houden
Open mind houden voor toekomstige ontwikkelingen/noden/wensen Voeling houden met de omgeving Regelmatig het aanbod en de activiteiten evalueren
Overige aspecten
Sociaal economisch/zakelijk Vrijwilligerstoerusting Communicatie
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
blad 15 van 15
BIJLAGEN
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
Overzicht kerkbezoek Verrijzeniskerk tot medio september 2014 BIJLAGE 1 zondag
5-jan 12-jan 19-jan 26-jan 2-feb 9-feb 16-feb 23-feb 2-mrt 9-mrt 16-mrt 23-mrt 30-mrt 6-apr 13-apr 20-apr 27-apr 4-mei 11-mei
woord- en eucharistie- voorganger opmerking communieviering viering
118 52 93 69 104
68 74 60 65 77 108 55 74 48
Ed Mannenkoor Henny Henk Berflo oecumen.viering Ed Ed 61 Ronald 118 Kees Maas Ed 81 Ronald Henny 102 Bisschop Liessen Gerrie Henny Gerrie Ed 176 Kees Maas Pasen Ed Ed Henny
zondag
18-mei 25-mei 1-jun 8-jun 15-jun 22-jun 29-jun 6-jul 13-jul 20-jul 27-jul 3-aug 10-aug 17-aug 24-aug 31-aug 7-sep 14-sep 14-sep 14-sep
totaal gemiddeld
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
woord- en eucharistie- voorganger opmerking communieviering viering
63 68
68 Harry Ed Gerrie Pinksteren 72 Ronald 65 Harry
45 75 72 51 48 50 121 92
1.065 76
113 Kees Maas 72 Hanz Ed Ed Ed Ed Jo en Kees 87 Kees Maas Henny 65 Kees Maas Ed 75 Hanz Ed 102 Kees Maas
538 108
1.603 41
40-jarige huwelijk
vrijwilligersdag
Organogram Vrijwilligers Verrijzeniskerk BIJLAGE 2 Klankbordgroep COORDINATIE TEAM Jos Bleijlevens Jo van Beek Kees de Kok Gé van Dongen
Overzicht vrijwilligers Verrijzeniskerk ( aangepast: 24-09-2014 )
PASTORAAL Jo van Beek
Avondwake Jo van Beek Janine Heinen Corry van Leysen Adri van Damme Collectanten Louis Donkers Jan van Bree Bep Hulst Louis Janssen Harrie Kuppens Gerard Peeters John Peeters Gerrie de Regt
Koor Jo van Beek Ria van Damme Dina van Drunen Toos van Eijl Cor Flipsen Netty van Haaren Miep van der Heijden Angèle van 't Hof Nel Huijsmans Bep Hulst Diny Janssen Angelina Kabano Anny de Kok Corry van Leysen Cor Luijten Mieke Mertens Toos Mutsaers Dymphy Raaijmakers Riet Stokkermans Trees Verhoogt Marie-Anne Verrijdt Truus Wolfs Corry van den Wijngaart Willy Peeters - dirigente Lia Bekker - organiste Jan Broeders - organist
Kosters Piet Willemse Jos Bleijlevens Toon van Beek Gerrie de Regt Harrie Kuppens
Lect./kosters uitvaart Piet Willemse - Koster Toon van Beek - res. Koster Janine Heinen - Lector Kees de Kok - res. Lector Louis Janssen Lekenvoorgangers Gerrie van Bree Bep Hulst Loek Winter Harry de Valk Hans Wortel
FINANCIËN en SECRETARIAAT Gé van Dongen
BEHEER Kees de Kok
Doop
Eerste Communie
Vormsel Lectoren Eline de Ronde Gerrie van Bree Janine Heinen Kees de Kok Jo van Beek Louis Janssen Harry Verhagen Kees Sanders
Louis Janssen Toon van Beek Gerrie van Bree Louis Donkers Janine Heinen
Huwelijk
Kinderkerk Gerrie van Bree Bloemsch./Decoratie Dymphy van Dongen Emmy Döll Nel van de Werf Annie van Dongen
Rouwverwerking Corry van Leysen Dina van Drunen
Liturgiegroep/ Samenstellers boekjes Jo van Beek Jeanine Heinen Dymphy Raaijmakers
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
Diaconie Gerrie van Bree Kees de Kok John van Dongen Bezoekers groep Kees de Kok Cor Flipsen Geert Heersche Bep Hulst Walther Klijn Ton Klijn Jo van Beek Gerard Verhagen Toon van Beek Communie aan huis Jo van Beek Janine Heinen Inloophuis Jeanne Boumeester Annie van Dongen Riet Van Fessem Tini Etman
Bezorgers Louis Janssen Toon van Beek Jo van Beek Jos Bleijlevens Jeanne Boumeester Rob Brakkee Jan van Bree John van Dongen Louis Donkers Hanny Elens Cor Flipsen Elly van Gurp Koos Heinen Gradus Hendriks Yvonne Hendriks Kees van den Hondel Bep Hulst Ton Klijn Walther Klijn Kees de Kok Harry Kuppens Jan Luijten Tiny Odijk Gerrie de Regt Truus Roovers Jan Sips Ans Verhulst Addy van Vugt Piet Willemse Loek Winter
Catering Cor Willemse Ezat Alhazeen Toon van Beek Jos Bleijlevens Jan van Bree Louis Donkers Kees de Kok Gerrie de Regt Piet Willemse Kerkbalans Louis Janssen Jos Bleijlevens Toon van Beek Kees de Kok Lambert Mutsaers Kerktaxi Louis Donkers Toon van Beek Jan van Bree Kees de Kok Ella Vergroezen Jolanda Smidt John Peeters Schoonmaak Cor Willemse Jo van Beek Anny de Kok Gerrie de Regt Geert Heersche Maud Baumgarten Piet Willemse Marie-Anne Verrijdt Angelina Kabano
Techniek/onderhoud Toon van Beek Maarten Beljaars Jan van Bree Adrie van Damme John van Dongen Kees de Kok Piet Willemse Louis Janssen
Drukwerk/ Vouwen en nieten Toon van Beek John van Dongen Gerrie de Regt Oproepvrijwilligers
Textielverzorging Ans Verhulst
Felicitatiedienst Miep van der Heijden
Tuin John Peeters John van Dongen Piet Willemse Piet van Strien
Verhuur-conciërge Toon van Beek Piet Willemse Jos Bleijlevens Kees de Kok Adri van Damme Bert OOmen
Financiën Jos Bleijlevens Gé van Dongen Toon van Beek Lambert Mutsaers Inkoop Toon van Beek John van Dongen Gerrie de Regt Cor Willemse P.R., Website en Parochieblad Dominica Sanders Elly Beljaars Maarten Beljaars Jos Bleijlevens Gerrie van Bree Secretariaat Janine Heinen John van Dongen Racha Alhazin Bep Hulst Dymphy Raaijmakers Toon van Beek (res.) Gerrie de Regt (res) Systeembeheer Louis Janssen Maarten Beljaars Kees Flipsen
Geaggregeerde jaarrekening 2013 Verrijzeniskerk BIJLAGE 3 Overzicht baten en lasten Verrijzeniskerk in 2013 Verrijzeniskerk Verrijzeniskerk absoluut in % LASTEN onroerend goed (incl. energie en afschijving) financiële lasten personeelslasten kosten eredienst kosten pastoraal verplichte en vrijwillige bijdragen begraafplaatskosten beheerskosten incidentele lasten TOTALE LASTEN
20.032 396 28.875 1.250 544 8.298 0 8.347 100 67.842
30% 1% 43% 2% 1% 12% 0% 12% 0% 100%
BATEN actie kerkbalans plaatsengeld overige bijdragen opbrengsten uit bezit en beleggingen functionele inkomsten begraafplaats incidentele baten TOTALE BATEN
27.312 4.589 7.456 5.149 0 0 336 44.842
61% 10% 17% 11% 0% 0% 1% 100%
RESULTAAT
-23.000
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
Artist Impression Verrijzeniskerk BIJLAGE 4
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
Trends en Ontwikkelingen BIJLAGE 5 1. No more business as usual; De hoge snelheid waarmee veranderingen hun intrede doen vraagt om snel kunnen inspelen op de bewegende omgeving 2. We worden er gestoord van; Altijd bereikbaar, altijd online en altijd alles delen via social media: we worden er langzaam gek van. Daarom ontstaat er een steeds grotere tegenbeweging; we stellen grenzen aan onze bereikbaarheid om niet meer altijd gestoord te worden. We willen meer privacy en meer tijd voor onszelf en we willen ons ook socialer opstellen naar onze omgeving. We komen op voor onze identiteit. Weg van het schermpje; zet de telefoon af en toe uit: het leven is veel te mooi om alleen maar met je schermpje bezig te zijn 3. Terug naar de basis/eenvoud; Voor grote groepen mensen, en niet alleen 60-plussers, worden online diensten en producten te ingewikkeld. Er zijn steeds meer digibeten. Er wordt gezocht naar inspiratie voor nieuwe, eenvoudige toepassingen waarmee deze groep wel wordt bereikt, zowel offline als online. Sommige toepassingen die eerder alleen online werden aangeboden krijgen nu een fysieke verschijning 4. We worden weer sociaal; de kritische consument verlangt steeds vaker van organisaties dat deze hun maatschappelijke verantwoordelijkheid erkennen en integreren in hun beleid. Dit is een onderdeel van de trend dat mensen op zoek zijn naar sociale cohesie en geborgenheid. We moeten aan de gang met initiatieven en projecten die de sociale component centraal stellen. In deze projecten spelen begrippen als vertrouwen, geborgenheid, erkenning en veiligheid een grote rol. 5. No time to complain; In een snel veranderende wereld ligt het tempo hoog en heeft de consument geen ruimte meer om feedback te geven. De veeleisende klant wil niet meer wachten op een antwoord en heeft weinig geduld. Als er niet aan zijn eisen wordt voldaan, wordt er steeds sneller afgehaakt en zoekt hij zijn weg naar iets/iemand anders. Er kan alleen worden overleefd als een persoonlijke, snelle en een voor de consument relevante benadering wordt gekozen. 6. Verdieping van emoties; Opnieuw komt de trend naar het pure en eerlijke terug. We houden niet meer van fake, we willen meer voelen. Daarvoor richten we onze blik meer naar binnen. We schakelen onze rationele rechterhersenhelft even uit en willen onze linkerhersenhelft meer gebruiken. We willen er bovendien meer op worden aangesproken. Yoga en mindfullness zijn trends waardoor mensen uiting geven aan deze verdieping van emoties. Maar deze verdieping kent een belangrijke voorwaarde: we willen er niet al teveel moeite in steken. In communicatie vertaalt zich dat door een enorme toename in het gebruik van beeld. 7. Netwerksamenleving; Vanuit de industriële samenleving (met veel ratio, een scherp onderscheid tussen de private en publieke sfeer en de ‘afbakening’ en ‘eenduidige positie’ van de Nederlandse verzuiling) zijn we terecht gekomen in een netwerksamenleving. Die kenmerkt zich juist door het vervagen van de grenzen tussen de verschillende maatschappelijke sferen. Het is niet meer vanzelfsprekend dat mensen zich houden aan de overtuigingen en moraal van bijvoorbeeld één specifieke kerk of politieke groepering. Ook lijkt het steeds minder van belang dat verschillende opvattingen en praktijken één samenhangend geheel vormen. Mensen bewegen zich tussen diverse netwerken en relaties. Bovendien blijkt de verbondenheid met dit soort netwerken veel losser, vaak maar gedeeltelijk of tijdelijk en ook minder verplichtend dan bijvoorbeeld vroeger de band met de zuil. Jongeren nemen niet meer klakkeloos het geloof van hun familie over. Religie wordt steeds meer een bewuste en persoonlijke keuze. En toenemende multireligiositeit zorgt voor een veelkleurig en meerstemmig landschap, waarin nieuwe netwerken, scheidslijnen en bondgenootschappen ontstaan. Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
Trends en Ontwikkelingen BIJLAGE 5 8. Kwetsbare groepen nemen weer toe; De participatiemaatschappij in praktijk (De verzorgingsstaat is op zijn retour). De zorg aan hulpbehoevende ouderen wordt stelselmatig afgebroken. Er wordt fors gesneden in de budgetten. Gevolg? Verzorgingshuizen sluiten hun deuren, de thuiszorg staat minder vaak op de stoep en er zijn minder plekken in de dagbehandeling. Volgens de regering moet de zorg een zaak van de familie en vrijwilligers worden. Maar ze lijkt hier één ding te vergeten: de kinderen kúnnen niet zorgen en hun ouders willen geen beroep op hen doen. Ouderenzorg is een van de grootste toekomstige maatschappelijke uitdagingen. Door de vergrijzing neemt het aantal mensen dat zorg nodig heeft flink toe, terwijl tegelijk het aantal potentiële zorgverleners afneemt. De participatiemaatschappij zou het toverwoord zijn. ‘Van iedereen die dat kan, wordt gevraagd verantwoordelijkheid te nemen voor zijn of haar eigen leven en omgeving. Wanneer mensen zelf vorm geven aan hun toekomst, voegen zij niet alleen waarde toe aan hun eigen leven, maar ook aan de samenleving als geheel.’ Zo was te horen tijdens de Troonrede op 17 september 2013. Volgens critici zou de participatiemaatschappij meer staan voor ‘zoek het zelf maar uit’. Krijgen zij gelijk? 9. Trends zijn uit; Het schijnt de trend te zijn om te roepen dat trends uit zijn. Trends zijn self-fulfilling prophecies. Iedere trend roept zichzelf op.
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014
G.O.T.I.K. BIJLAGE 6 Geld:
het totaal aan financiële middelen nodig om het project te financieren. Nadere verklaring: er is voor een project direct geld nodig, om het project te realiseren. Daarnaast is er geld nodig in het project zelf, voor het initiatief, de voorbereiding, de begeleiding van de uitvoering en de nazorg.
Organisatie:
het totaal van personen, bedrijven, partijen en andere entiteiten die activiteiten kunnen ondernemen binnen in maar ook van buiten af voor het project. Deze organisatie wordt vaak in een organisatieschema duidelijk gemaakt. Binnen het organisatie schema is het van belang om voor elke entiteit aan te geven wat de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn.
Tijd:
het tijdsaspect van het project op zich en alle aspecten van tijd rond om het project. Nadere verklaring: tijd betekent hier de tijd die het project zelf kost en alle tijd die nodig is om het project te initiëren, voor te bereiden, uit te voeren en de tijd die noodzakelijk is voor de nazorg.
Informatie :
alle beschikbare informatie die voorafgaand aan het project in de ontwikkelingsfase, tijdens de uitvoeringsfase en achteraf in de nazorgfase aanwezig was, er van buiten af bij komt en binnen het project wordt geproduceerd.
Kwaliteit:
het totaal aan kwaliteitskenmerken en kwaliteitswaarborgen, nodig om het prospect succesvol te laten verlopen en op te leveren. Nadere verklaring: voor het project geldt dat er een kwaliteitsvraag is ten aanzien van het eindresultaat, maar ook ten aanzien van de wijze waarop het project tot stand komt en de wijze waarop het een en ander met elkaar te maken heeft
Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014