De Bossche Woonlastenaanpak
Maartje de Kruijf Gijs Kooijmans
Opbouw • • • •
De aanleiding: onderzoek 2013 De Bossche woonlastenaanpak Waar staan we? Enkele projecten uitgelicht: - De 24 uur van... - Pilot woonlastencoach • Toekomst
Terug naar het begin… de aanleiding Onderzoek naar betaalbaarheid Bossche huursector, okt 2013 21% onder armoedegrens
34% onder armoedegrens
De Bossche woonlastenaanpak 3 pijlers Woonlastenakkoord (april 2014): gemeenschappelijke urgentie, ambitie en visie
Woonlastenagenda: gezamenlijke en individuele woonlastenagenda’s onlosmakelijk verbonden met woonlastenakkoord
Woonlastencampagne: Informeren, mobiliseren, verantwoorden Eigentijds manier van prestatieafspraken maken
De Bossche woonlastenaanpak Woonlastenakkoord
Uitgangspunten lokaal woonlastenakkoord: • Samen de schouders onder het woonlastenvraagstuk: ieder draagt bij naar vermogen in open, wederkerige en duurzame relatie • Akkoord tussen gemeente, corporaties, SHP is startpunt verbreden naar maatschappelijke coalitie • Ambitie: afvlakking verwachte stijging woonlasten • Focus op meest kwetsbare huishoudens niemand tussen wal en schip • Stimuleren eigenaarschap voor de bewoner • Brede woonlastenbenadering is uitgangspunt
De Bossche woonlastenaanpak brede woonlastenbenadering Benutten collectief t.b.v. woonvoordelen? Ook energie
‘Social return’, faciliteren wijkondernemerschap
Regelingen/ voorzieningen inkomensondersteuning
Besteedbaar inkomen
Overige lasten en uitgaven
Budgetcoaching / begeleiding
(Woon)verzekeringen
Talentuitwisseling stimuleren tussen bewoners
Kansen benutten Green Deal / Stroomversnelling en andere initiatieven Hergebruik woningaanpassingen
Woongerelateerde kosten (huurdersonderhoud, woningaanpassingen e.d.)
Energieverbetering bij onderhoud en renovatie
Belastingen gemeente en waterschap Energielasten Servicekosten
Bewustzijn en eigen gedrag huurder! -> voorlichting
Netto huur (minus huurtoeslag)
Maatwerk ‘voor wat hoort wat’? Huurder doet meer zelf in ruil voor fin. compensatie (individu, complex).
Schuldhulpverlening / schuldsanering
Brede definitie woonlasten Smalle definitie woonlasten
Tarieven & Kwijtscheldingsbeleid
En..: Kunnen we klussen anders wegzetten, bv bij buurtbedrijven? Algemeen: ruimte voor bewoners (initiatieven)
Portefeuillebeleid Huurbeleid Woonruimteverdeling
Huurder inzicht geven in totale woonlasten, bv via WRV
De Bossche woonlastenaanpak Woonlastenakkoord/ brede woonlastenbenadering
• Raakvlakken andere beleidsterreinen: - Energie en duurzaamheid - Armoede - Arbeidsmarkt, werk en inkomen - Welzijn / zorg / burgerparticipatie • Dus: verbreden en verbinden noodzakelijk! - Maatschappelijke en private partners - Werkende weg / vanuit praktijk opbouwen
Waar staan we? • Veel uitwisseling van kennis en ervaringen tussen partners over activiteiten en projecten • Woonlasten veel explicieter onderdeel van afwegings- en beleidskader bij partners / beleidsprioriteit! • Campagne Woonlasten de baas: -
Website live www.woonlastendebaas.nl Rekenhulp betaalbaar wonen / bewustwording Gezamenlijke voorlichtingsactiviteiten Start storytelling
Waar staan we? • Pilot woonlastencoach in volle gang - de dagelijkse praktijk als hefboom voor verandering, vernieuwing en (nieuwe) verbindingen. - samen leren om maatwerk toe te passen
• ‘24 uur van….. de woonlasten’ als motor voor verbreding en nieuwe oplossingen 5 projecten community-website http://www.onsplatform.tv/wldbcommunity/de-24-uur-van------inbeeld
De 24 uur van … aan het stuur van je huur
Kern: • Benut talenten huurders • Waarde verzilveren: wederkerigheid • Anders omgaan met maatschappelijke kosten • Creëren regelvrije ruimte
De 24 uur van … jong geleerd, oud gedaan
Kern: • Bewustwording • Aansluiten bij week van het geld • Gastdocentschap op scholen
De 24 uur van … geen woorden, maar daden Kern: concreet, uitvoering op korte termijn
De 24 uur van … grip op de knip
Kern: • Aansluiten datum salaris / uitkering, datum huurincasso, ander woonlasten • Bewustzijn bestedingsruimte
De 24 uur van … de last die past
Kern: • Een goede start bij aanvang huurcontract: stoplicht • Check bij zittende huurders gekoppeld aan ’life events’
Doel pilot woonlastencoach Uitwisseling van kennis, ervaring en ideeën tussen woonlastencoaches van de gemeente, praktijkwerkers corporaties en andere partners om te komen tot: • Betere analyse op casusniveau • Meer opgeloste casussen / geen mensen tussen wal en schip • Groeiend aantal oplossingsrichtingen vanuit de praktijk • Zicht op ‘rode draden’; knelpunten in aanbod / wet- en regelgeving • Verbreding van het woonlastenakkoord vanuit de praktijk • Verrijking woonlastenagenda’s vanuit de praktijk
Bewoner aan het woord Filmpje https://www.youtube.com/watch?v=peG44PExZ9o
Uitgavenplaatjes Nibud
En nu de praktijk
Nibud klopt, totdat… • • • • •
(Belasting)schulden ontstaan Zorgverzekering niet wordt betaald Gezinssamenstelling verandert Inkomen (plotseling) wijzigt Psychische factoren het op orde brengen van de financiën belemmeren
Financiële situatie huurder
Resultaten casusaanpak • Belangrijkste doelgroepen: alleenstaanden, alleenstaande ouders, gezinnen • Afkomstig uit alle wijken • Veelal meer problemen dan alleen woonlasten / bekend bij hulpverlening • Oplossingen: woningruil met huurschuld, goedkopere woning, (schuld)hulpverlening ingeschakeld, afbetalingsregelingen op maat, door goede samenwerking escalatie voorkomen, situatie stabiliseren en vinger aan de pols
Dilemma’s maatwerk • • • •
Maatwerk versus fabriek Alle huurders gelijk willen behandelen Slecht luisteren Meteen denken in oplossingen (die passen in het systeem) • Verantwoordelijkheden afschuiven • Gebrek aan professioneel lef
Succesfactoren maatwerk • Maatwerk verbinden aan de fabriek • Maatwerk leveren doe je samen (interne steun) • Verschil tussen huurders durven maken op basis van argumenten • Medewerkers met verschillende functies / visies in casusoverleg • Openheid / veiligheid in casusoverleg • Snel kunnen schakelen / mandaat om van regels af te wijken • Goed monitorings- / verantwoordingssysteem • Goed lopend / breed praktijknetwerk • Houding van ‘we laten niet los’; niemand tussen wal en schip • Voldoende tijd en ruimte (voor dialoog) • Buiten de lijntjes denken • Soms anders werken om tot de kern door te dringen (bv maatschappelijke opstelling)
Toekomst • Maatschappij verandert; onze doelgroep verzwaart • Accepteren dat we niet meer wegkomen met alleen de fabriek; is ook niet efficiënt en effectief • Van individueel maatwerk naar nieuwe arrangementen • Beleid / strategie ontwikkelen vanuit de dagelijkse praktijk ruimte voor professionals • Meer waardering voor de mensen die het moeilijkste werk doen in onze organisaties en hen goed faciliteren en steunen
