Maandelijks nieuws van de Protestantse Gemeente Harfsen, Jaargang 3, nummer 2, maart 2015

Maandelijks nieuws van de Protestantse Gemeente Harfsen, Jaargang 3, nummer 2, maart 2015.

Het jubileumkoor in de feestelijke dienst op 25 januari

Harfsen, April 2015 Geachte Gemeenteleden, De kerkenraad nodigt u van harte uit voor het Paasontbijt op: Eerste Paasdag Zondag 5 april Het paasontbijt begint om 9.00 uur, aansluitend is de dienst om 10.00 uur. U kunt zich opgeven voor het paasontbijt tot Dinsdag 31maart bij: Dirrie Enderink 431916 [email protected] Ageeth Veeneman 432006 [email protected] De kosten zijn € 4,00 voor volwassenen en € 3,00 voor kinderen tot en met de basisschool. Natuurlijk zijn ook de ouders, broertjes en zusjes van de zondagsschoolkinderen van harte welkom. Wij hopen weer op een goede opkomst! Met vriendelijke groeten namens de kerkenraad: Jaap Buitelaar, voorzitter Ageeth Veeneman

2

Uit de pastorie Iemand moet het doen! In Harfsen komt een aantal familienamen erg vaak voor. Zo kennen we de families Enderink, Wichers, Pasman enz. enz. Het is inmiddels alweer een aantal jaren geleden, dat er nog een andere bekende familie in Harfsen woonde. Dat was de familie Iemand. Op verschillende plaatsen in Harfsen kwam je deze naam tegen. Aan de Oude Larenseweg, de Harfsensesteeg en de Koelerweg en op nog veel meer plaatsen woonden leden van deze bekende familie. Als er binnen de kerkenraad of een andere kerkelijke commissie een vacature ontstond, waar moeilijk iemand voor te krijgen was, dan werd vaak gezegd: “Iemand moet het doen”. En inderdaad, er was altijd wel een lid van deze bekende familie Iemand, die een taak binnen de kerk op zich wilde nemen. En als ze een taak op zich namen, dan deden ze het goed. Gemotiveerde en trouwe gemeenteleden. Maar de leden van deze bekende familie kwamen op leeftijd. Ze overleden of moesten verhuizen naar verzorgingshuizen in Lochem of Bathmen. En zo verdween een bekende familie uit ons dorp. Op de plaatsen, waar vroeger leden van de familie Iemand woonden, kwamen andere families te wonen. Hun plaats in het dorp werd geleidelijk aan ingenomen door een andere, inmiddels even bekende familie, namelijk door de familie Niemand. Als er tegenwoordig binnen de kerkenraad of een andere commissie nieuwe vacatures ontstaan, is steeds weer de vraag: “wie kunnen we hiervoor vragen”. Na lang wikken en wegen komt dan altijd wel iemand met de suggestie om een lid van de familie Niemand te vragen. ‘Niemand kan het misschien wel doen’. En inderdaad, Niemand doet het! Met als gevolg, dat steeds meer vacatures door Niemand worden vervuld. Soms verlang je nog wel eens terug naar de tijd, dat Iemand het nog kon doen. Maar wie weet…… Misschien wonen er ergens in Harfsen nog nazaten van de familie Iemand. Zo ja, dan horen we het graag. Ds. Johan Weijenberg P.S. Vanaf Pinksteren zijn er 3 vacatures in de kerkenraad.

3

DIENSTENROOSTER 01 maart 08 maart 11 maart

10.00 uur 10.00 uur 19.30 uur

15 maart 22 maart 29 maart 02 april 03 april 05 april

10.00 uur 10.00 uur 10.00 uur 19.30 uur 19.30 uur 10.00 uur

Ds. J.H. Weijenberg Ds. J. Mol, Bathmen Biddag voor gewas en arbeid, voorbereid door de gebedskring Ds. J.H. Weijenberg Ds. J.H. Weijenberg Ds. Cnossen, Apeldoorn Ds. J.H. Weijenberg, Witte Donderdag Goede Vrijdag, taakgroep Vieren Dienst op Eerste Paasdag, Ds. Weijenberg

Elke 2e en 4e zondag van de maand verleent de Cantorij haar medewerking aan de dienst. Elke 2e zondag van de maand is er na de dienst koffie! Ook de Wereldwinkel is dan aanwezig met een uitgebreid assortiment fair-trade producten. De Paascyclus Op zondag 22 februari begint dit jaar de veertigdagentijd. In deze periode bereiden we ons op zes zondagen voor op het Paasfeest, dat aan betekenis wint als we ons ook bewust zijn van de lijdensweg, die voorafgaat aan het feest van de opstanding van de Heer. In de week, die voorafgaat aan het Paasfeest staan we in drie diensten stil bij de betekenis van het lijden en het sterven van Christus. Om op de Paasmorgen vervolgens uitbundig te kunnen vieren, dat de Heer waarlijk is opgestaan. In feite zou je deze vier diensten als één geheel kunnen zien. Op Witte Donderdag (2 april) is er ’s avonds een dienst van Schrift en Tafel, waaraan de Cantorij zal meewerken. De dienst op Goede Vrijdag (3 april) zal een meer ingetogen karakter hebben. We lezen het lijdensevangelie, afgewisseld met orgelspel, gebeden, liederen en gedichten. Aan het eind van de dienst wordt de paaskaars gedoofd en verlaten we de kerk in stilte. Op Stille Zaterdag (4 april) wordt er een Paasnachtviering gehouden, die door de zondagsschool wordt verzorgd. Op de Paasmorgen (5 april) komen we, na het paasontbijt, in de kerk bij elkaar om te vieren dat de Heer werkelijk uit de dood is opgewekt!

4

En niet te vergeten: dat wij samen met Hem kunnen en mogen opstaan tot een nieuw leven. De nieuwe Paaskaars wordt ontstoken als teken van de opstanding. Het meewerken van de Cantorij geeft deze dienst een extra feestelijk karakter. Lectorenteam Op de zondagmorgen worden de bijbellezingen gewoonlijk door de dienstdoende predikant verzorgd. In veel kerken worden de lezingen door een groep gemeenteleden verzorgd (zogenaamde lectoren of lectrices). Op die manier worden meer gemeenteleden bij de kerkdiensten betrokken. Na overleg met de kerkenraad heeft de taakgroep Vieren besloten om met ingang van maart de lezingen ook in onze gemeente door een lector te laten verzorgen. We zijn blij, dat inmiddels al 5 “lezers” zich voor het lectorenteam hebben aangemeld. Het lectorenteam wordt gecoördineerd door Nel Oolman. UIT DE KERKENRAAD Verslag Oogstavond op 2 februari 2015 Ons Gebouw. De voorzitter van de kerkenraad Jaap Buitelaar opent de avond en heet ongeveer 30 personen welkom. Hij geeft even een korte uitleg over het programma van deze avond, zo zal het opstellen van het beleidsplan aan de orde komen en ook de huidige situatie binnen de kerkenraad: hoe nu verder? En natuurlijk de voorlopige uitslag van de kerkbalans 2015. Hierna krijgt ds.J.H.Weijenberg het woord; hij geeft uitleg over de actuele situatie in de Protestantse Gemeente Harfsen. In maart 2014 is besloten om een nieuw beleidsplan op te stellen voor de periode 2014-2018. Aan de hand daarvan zijn er 5 werkgroepen gestart en is er een stuurgroep ingesteld die alles coördineert. De werkgroepen hebben inmiddels hun werkzaamheden afgerond en de stuurgroep heeft een concept-beleidsplan opgesteld. Dit zal in maart in de kerkenraad besproken worden, waarna het op een gemeenteavond aan de leden voorgelegd zal worden. Enkele punten die bijna binnen alle werkgroepen naar voren kwamen, zijn: Kerk zichtbaar aanwezig zijn in het dorp, beleid onroerend goed, minder financiën, invulling pastoraat na 1 mei 2016 (ds.J.H.Weijenberg

5

kan dan met emeritaat) en hoe gaan we verder: samenwerken of aansluiten bij buurgemeenten. Actueel/urgent: Vanaf komende Pinksteren is de bezetting binnen de kerkenraad onder het minimum, er blijven dan nog maar vijf ambtsdragers over inclusief de predikant, minimaal moeten dit er acht zijn. Conclusie; dit lijdt tot onderbezetting van de kerkenraad, voor zover nu bekend zijn er ook geen kandidaten beschikbaar. Hierdoor komt men in de volgende fase, dat het de kerkenraad van Harfsen haast niet meer lukt om de Protestantse Gemeente Harfsen goed te besturen. Als zelfstandige gemeente voortbestaan wordt dan lastig. Samenwerking is dus noodzakelijk, hiervoor zijn er twee optie’s: A. Vorming streekgemeente. B. Aansluiting buurgemeenten. Een streekgemeente vormen samen met ander gemeenten: dan is er nog een eigen kerkenraad nodig. Het vereist gemotiveerde partners in de streekgemeenten, bestuurlijk vergt dit veel inzet, dit is te zwaar voor Harfsen gezien de huidige onderbezetting in de kerkenraad. Aansluiten bij een buurgemeente houdt in dat er moet worden gepraat met buurgemeenten; wat willen zij, wat willen we zelf behouden, bijvoorbeeld de kerkdiensten. Een eerste stap is oriënteren wie een goede partnergemeente is, vervolgens onderhandelingen voeren en uiteindelijk een overeenkomst sluiten waar alle partijen mee in stemmen. Er zal dan een gezamenlijke kerkenraad gevormd worden. Hierin is nog een lange weg te gaan, maar het is wel de beste oplossing om kerkelijk Harfsen te laten voortbestaan. Vragen en opmerkingen van de aanwezigen: - Hoe krijgen we nieuwe ambtsdragers erbij? Misschien door een duo baan? - Na Pinksteren; 1x per 14 dagen kerkdiensten houden? Dit is op dit moment nog niet aan de orde. - Zijn mensen bestuurlijk of betrokken binnen onze gemeente? Dit gaat meestal samen, betrokkenen zijn meestal ook bestuurlijke mensen.

6

- Inzetten op pastorale zorg met name bij 30-60 jarigen; mogelijk iemand extern aanstellen om deze groep meer te betrekken bij onze gemeente. - Financieel zal er over 5 jaar een groter tekort zijn op de begroting. Concreet voorstel van de kerkenraad is om op korte termijn een verkennend vooronderzoek te beginnen met gesprekken met eventuele partners, men denkt hierbij aan Almen of Laren. Dit heeft een hoge urgentie binnen de kerkenraad, voorzitter Jaap Buitelaar vraagt hier toestemming voor aan de aanwezigen. De aanwezige gemeenteleden geven hun akkoord voor dit voorstel. Financieel verslag kerkbalans 2015 Klaas Haak neemt het woord over en geeft uitleg van de financiën. Enkele punten die naar voren kwamen zijn: - er is iets meer opbrengst door de verhuur van de kosterswoning. - daar tegenover heeft de kerkbalans minder opgebracht dan was toegezegd. - voor het komend jaar zijn er minder huuropbrengsten berekend, omdat de zaalhuur terug loopt, als straks het nieuwe Kulturhus wordt gebruikt. - de kerkzaal is mooi opgeknapt, maar is hierdoor niet meer waard geworden. - financieel draaien we nog redelijk, maar met het oog op de toekomst (minder zaalhuur en de actie kerkbalans loopt terug) zal het voor de komende jaren niet makkelijker worden. De toezeggingen voor de actie kerkbalans voor 2015 heeft tot nu toe € 50.000,-- opgebracht, dat is toch alvast weer een heel mooi bedrag. Jaap Buitelaar bedankt Klaas Haak voor zijn duidelijke uitleg van de cijfers, daarna bedankt hij de aanwezigen voor hun komst. Hierna sluit ds. Weijenberg de avond af met een dankgebed en samen zingen we lied 263 onder begeleiding van Arjan Meijerink op het orgel. De buitendienst: Wie o wie? In Januari is Jeannet Kalsterman naar Duitsland verhuisd. Daardoor zijn Gea Wilgenhof en Dorothé van Oene nog maar met zijn tweeën in de buitendienstcommissie overgebleven.

7

Wij zijn een reuze gezellig team.... en zouden het erg fijn vinden als een enthousiast iemand ons 1 x per jaar wil helpen, om samen met de dominee een buitendienst te organiseren. Wie durft deze uitdaging aan? Gea: 0573 432866 Dorothé: 0573 430043 IN MEMORIAM

Minie Rietman-Oonk, Geboren te Harfsen 05-09-1951 Overleden te Deventer 13-01-2015

Op 13 januari is onze kosteres, Minie Rietman-Oonk, na een verblijf van ruim 3 jaar in het PW Janssenverpleeghuis op 63-jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van een longontsteking. Minie werd op 5 september 1951 als achtste kind geboren in Harfsen in het gezin van Hendrik-Jan Oonk en Gerritje Voskamp. Minie was de oudste van, zoals dat vaak werd gezegd “de drie kleintjes”. Na de lagere school ging Minie naar de huishoudschool in Lochem. Daarna vond zij werk als winkelbediende bij Wassink, een kruidenier in Deventer, waar zij Piet ontmoette, die daar als magazijnbediende werkte. Piet en Minie trouwden in 1968 en er werden twee kinderen geboren, Greetje en Ernst. In 1971 werd Minie aangesteld als koster van de Nederlands Hervormde Kerk in Nagele. Na een korte periode in Schalkhaar te hebben gewoond, verhuisde het gezin in 1976 naar Diepenveen, waar een koster werd gevraagd. De geboorteplaats van Minie bleef echter trekken en toen er in 1980 in Harfsen een aanstelling als koster lonkte, was de keus voor Minie snel gemaakt. Het gezin verhuisde weer, en trok na kort bij Minies ouders te hebben gewoond, in de kosterswoning die grenst aan ‘Ons Gebouw’. Het rijke verenigingsleven rondom Ons Gebouw verrijkte ook het sociale leven van Minie. Haar werk als kosteres nam zij niet licht op. Het bracht

8

ook sociale verplichtingen met zich mee, vond ze en Minie vervulde de sociale functie, die zij in het dorp had met verve. Ze leefde mee met de mensen in haar gemeenschap. Piet hielp haar waar hij maar kon, hij was haar steun en toeverlaat. Gedurende de jaren tachtig kreeg Minie steeds meer lichamelijke en psychische klachten, waarvoor geen oorzaak werd gevonden. Eind jaren tachtig werd er echter uiteindelijk een hersentumor gevonden die aan Minies hypofyse groeide. In 1990 werd ze hieraan geopereerd. Maar er veranderde in de jaren daarna wel iets; Minie bleef allerlei vage klachten houden, ze veranderde qua gedrag, ze werd vergeetachtig. In september 2011 kwam Minie ter observatie terecht op de Rielerenk. Na deze observatieperiode werd Minie vervolgens opgenomen op de ouderenopvang op de Brinkgreven, waar zij beter op haar plek zou zijn en beter zou kunnen worden behandeld. Hier ging ze echter in rap tempo zowel lichamelijk als geestelijk verder achteruit. Ze belandde uiteindelijk in het ziekenhuis. Minie was er erg slecht aan toe, maar krabbelde er wonder boven wonder weer bovenop. Fysiek, welteverstaan. Haar mentale conditie was ernstig verslechterd. Omdat Minie’s toestand dermate slecht was en zij niet meer thuis verzorgd kon worden, was er geen andere optie dan Minie op te nemen in een verpleeghuis. Begin 2012 werd Minie uiteindelijk permanent opgenomen op het PW Janssen verpleeghuis. Voor Piet bleek dit alles zó moeilijk en onaanvaardbaar. Alleen kon hij niet verder. Hij nam afscheid van het leven. Na het overlijden van Piet ging het met Minie niet goed. Tegen de kinderen werd gezegd: Het kan nog drie weken duren, maar ook drie jaar. Minie deed iedereen steeds weer versteld staan door fysiek te herstellen. Minie is uiteindelijk 3 jaar verpleegd in het PW Janssen Verpleeghuis, maar raakte in deze periode steeds verder verwijderd van de wereld om zich heen. Op 10 januari werd Minie getroffen door een longontsteking in combinatie met hoge koorts. Na een kort maar hevig ziekbed is ze uiteindelijk in de vroege ochtend van 13 januari rustig ingeslapen. De crematieplechtigheid vond maandag 19 januari plaats in “de Omarming” te Zutphen. Wij wensen Greetje en Rudi, Ernst en Katja, Maud en Kos en verdere familie veel kracht, liefde en verbondenheid toe in de komende tijd. Namens de kerkenraad, Ageeth Veeneman

9

Hendrik Hofenk Op 19 januari j.l. overleed Henk Hofenk op 84-jarige leeftijd. Henk werd in 1930 in Voorst geboren en hij groeide op vlak bij kasteel Nijenbeek op de Voorster klei. Het gezin bewoonde een dienstwoning op het landgoed ‘de Pol’, waar vader Hofenk werkzaam was. Henk bezocht de lagere school in Gietelo (een buurtschap vlak bij Voorst). Omdat hij goed kon leren, mocht hij doorleren. Eerst op de Landbouwschool in Twello en daarna op de Rijkslandbouwwinterschool in Zutphen. Als stagiaire kwam hij terecht op een boerderij in de buurt van Vorden. Daar leerde hij op een feestavond Gerrie kennen en in 1957 trouwden ze in de Nederlands Hervormde Kerk in Vorden. Henk voelde zich boer in hart en nieren, maar een eigen boerderij zat er niet in. Uiteindelijk kwam hij toch in de agrarische sector terecht, toen hij bij het KI-station in Eibergen aan het werk kon. Wegens allerlei fusies werkte hij als stierenverzorger op verschillende KI-stations en moest het gezin regelmatig verhuizen. Eerst naar Wenum-Wiesel, daarna naar Lichtenvoorde, om tenslotte in 1983 in Harfsen terecht te komen. Daar werkte hij, totdat hij in 1990 met de VUT kon. Hij heeft altijd van zijn werk gehouden en keek met veel voldoening terug op zijn werkbare leven. Zijn werk was alles! De moeilijke momenten zijn het gezin Hofenk niet bespaard gebleven. Het overlijden van zoon René in 1980 op 19-jarige leeftijd was zeer ingrijpend en heeft een diepe wond geslagen in hun leven. Henk was niet iemand, die daar gemakkelijk over kon spreken. Hij verwerkte dat zo op zijn eigen manier. Maar het was een litteken, dat pijn bleef doen, een leven lang. Henk hield vooral van tuinieren, fietsen, en wandelen in het bos. Hij was ook een gelovig mens, al praatte hij daar niet zoveel over. Zowel in Lichtenvoorde als in Harfsen heeft hij als ouderling in de kerkenraad gezeten. Twee jaar geleden werd Henk ernstig ziek. Al gauw werd duidelijk, dat een noodzakelijke operatie een te zware belasting zou zijn. Er volgt dan een tijd, waarin de goede en de moeilijke periodes elkaar afwisselen. Met de nuchterheid, die hem eigen was, heeft hij ook die moeilijke momenten kunnen dragen. Op 23 januari hebben we in een kerkdienst in Ons Gebouw afscheid van hem genomen. Bemoedigd en getroost door de woorden van psalm 121: ‘De Heer houdt de wacht over je gaan en komen, van nu tot in eeuwigheid’. Ds. Johan Weijenberg

10

KOMEN EN GAAN Fam. Kalfsterman, Braakhekkeweg 8 naar Duitsland Mej.M.S.H. Kalfsterman, Braakhekkeweg 8 naar Exel/Laren Mej. W.C.M. Drost, Oude Larenseweg 109A naar Nijmegen Verhuizing binnen Harfsen: Dhr. J. Pasman, Heideweg 14 naar Gentiaan 35 ACTIVITEITEN Opening Na maanden zwoegen, denken en rekenen hebben we besloten dat we met een gezellige middag de kerkzaal officieel aan u willen laten zien. Deze middag is gepland op zondag 22 maart. We hopen dat u/jullie allemaal komen om dit met ons te vieren. De uitnodiging krijgt u één dezer dagen in de bus en mocht dat om wat voor reden dan ook niet gelukt zijn, trekt u dan even aan de bel bij de predikant of één van de kerkenraadsleden, dan krijgt u de uitnodiging alsnog. Onze kerkzaal heeft een frisse uitstraling gekregen en is nu voor meerdere doeleinden geschikt gemaakt. Wij zijn het nieuwe jaar mooi gestart met de viering van het 125 jarig bestaan van de zondagschool waarover u elders in dit blad kunt lezen. Vervolgens was er de Actie Kerkbalans. Op de oogstavond kregen we het mooie bedrag van € 50.000.- toegezegd. Gezien het aantal leden dat vorig jaar is overleden, is het een hoopgevend bedrag. Iedereen die hieraan zijn/haar steen(tje) heeft bijgedragen…HEEL HARTELIJK BEDANKT. Bent u niet zeker, of u het bedrag dat u vorig jaar toezegde, al hebt betaald, belt u dan even met Tonny Wichers. Zij houdt dat zeer accuraat bij. Wij zijn dan ook erg blij dat met medewerking van Klaas Haak, Tonny Wichers, de financiële commissie en financiële medewerkers de actie kerkbalans ook dit jaar weer kon worden uitgevoerd. Zoals ds. Johan Weijenberg uitsprak op de oogstavond, blijft de bezetting van de kerkenraad zeer zorgelijk. Wat zou het mooi zijn als u daarvoor een stukje tijd wilt inleveren, zodat de kerk in Harfsen bestuurbaar blijft.

11

Kortom genoeg om dankbaar voor te zijn, en genoeg om ons zorgen over te maken. In vertrouwen bidden we : O God die droeg ons voorgeslacht in nacht en stormgebruis, Bewijs ook ons uw trouw en macht, wees eeuwig ons tehuis. ( Lied 90 a.) Op de volgende bladzijde van het liedboek( na 90 a) stond het volgende: God, kijk ik terug zover ik kan: U bent er altijd. Mensen niet. Als ze tachtig worden is het al veel. En wie denkt nog aan ze als ze dood zijn? Mensen zijn geen god. Mensen gaan voorbij. Moeilijk is dat; jong wezen, oud worden, dood gaan. En als je ziet wat er soms met een mens gebeurt: geen leven is het. Daarom bid ik : geef ook geluk, plezier. Maak het zo dat mensen zeggen: je kunt wel zien dat God er is. En gaat u verder met wat wij laten liggen. Kledingactie. Het lijkt er nog niet op dat de winter voorbij is, maar het is vast een goed moment om alvast de kasten op te ruimen. Op 13 en 14 maart is er weer kledingactie. De diaconieën van Harfsen, Eefde, Almen en Gorssel-Epse zamelen kleding in die door de heer te Wierik met vele vrijwilligers wordt gesorteerd. Vervolgens zorgt hij zelf voor transport en distributie in Oost-Europa, waar velen die het hard nodig hebben nog veel plezier hebben van deze kleding. U kunt op vrijdagavond 13 maart tussen 19:00 en 19:30 en zaterdag 14 maart tussen 10:00 en 12:00 uw kleding brengen. Alvast hartelijk dank voor uw kledingdonaties. Open je handen De bloemschikkingen in de veertigdagentijd, de tijd voor Pasen, sieren op de 6 lijdenszondagen weer de avondmaalstafel in de kerk. De basis van alle schikkingen is een stevige stronk waarop 2 handen van metaaldraad bevestigd zijn. Metaaldraad is gekozen, omdat het iets fragiels heeft en tegelijkertijd sterk is. Soms goed zichtbaar, soms nauwelijks waarneembaar. Ze staan voor de handen van God, soms

12

nauwelijks merkbaar, om op andere momenten sterk en dragend ervaren te worden. Tegelijk zijn Gods handen ook onze handen. Jezus is daarbij de mens bij uitstek die Gods dragende en delende handen zichtbaar heeft gemaakt. In navolging van Hem worden wij geroepen om na te denken waar onze handen kunnen delen, troosten of helen. Op Witte Donderdag vieren we hoe Jezus de voeten van zijn leerlingen waste. Hiermee liet hij de bedoeling van dienende handen zien. Op Goede Vrijdag denken wij hoe mensenhanden tot op vandaag mensen “kruisigen”. Na Goede Vrijdag volgen Stille Zaterdag en Pasen We vieren hoe Gods handen Jezus door de dood heen dragen en hem doen opstaan ten leven. Voor de eerste lijdenszondag, zondag 22 februari, is de tekst bij de schikking: 'Open je handen naar Gods weg van liefde en trouw. Op die weg vind je de ander, de ander die je aanroept, zo bloeit hoop. God roep ons aan.' Gebedsking Elke eerste dinsdag in de maand komt de gebedskring bijeen. Zo ook op dinsdag 3 maart en 7 april. U bent van harte welkom om samen te bidden en te danken. Deze bijeenkomst wordt gehouden in de koffiekamer van Ons Gebouw en duurt van 18.45 tot 19.15 uur. Bijbelkring woensdag 4 maart is de laatste bijeenkomst van de bijbelkring van dit voorjaar. U bent van harte welkom om kwart voor acht in Ons Gebouw. De herfstfair Voor ieder die creatief wil zijn, of weinig om handen heeft, of veel spullen over heeft en deze aan de kerk wil schenken.... Wij hopen in 2016 weer een Herfstfair te houden. Dus niet in 2015, we hebben net de verbouwing afgerond en er moeten nog heel wat puntjes op de i. Maar we gaan proberen 2016 weer een mooie Herfstfair op touw te zetten. Dus maak, bewaar gewoon alle leuke spullen. Het lijkt een beetje vroeg.....maar uren, dagen, maanden, jaren vliegen als een schaduw heen.

13

We houden ons graag aanbevolen. Bel zo nodig een van de kerkenraadsleden als u nog iets meer wilt weten daarover. Mevr. Rensink van de Bielderweg zou graag resten (haak)garen ontvangen om te handwerken voor o.a. de herfstfair. TERUGBLIK In gesprek met Johanna Korenblik-Roeterdink. 'Mijn leven is zorgen,' is eigenlijk een betere kop voor dit stukje. Als ik om half 10 achter een lekkere kop koffie zit in het huis naast de Zorgboerderij ’t Heuvel, aan de Belterweg 2a, en ik haar verhaal hoor, schiet mij deze “kop” zo te binnen. “Je moet mij toch wel hebben?” vraagt ze,” want Jacco mijn zoon en zijn partner Jannie Roekevisch die activiteiten begeleidster is, runnen eigenlijk de zorgboerderij. Wij zijn er wel vrijwilliger hoor, zover wij kunnen doen we wel mee……maar we proberen ons er verder niet mee te bemoeien.” Want Johanna en Jan Korenblik zijn wel gestart met de zorgboerderij, een boerderij waar voorheen ook koeien maar nu alleen kippen gehouden worden, maar Jacco en Jannie hebben de boerderij in 2006 overgenomen. Het is het ouderlijk huis van Jan, waar hij met liefde over praat. Johanna is een gezellige, pientere, kordate en warm meelevende vrouw. Johanna is geboren in Laren in een gezin met 8 kinderen en vertelt: ”Ik paste altijd op mijn gehandicapte zus Dinie. ”Dat was geen moeite hoor,” zegt Johanna, ”dat was gewoon zo. Ik weet nog dat wanneer ik ’s avonds naar de film mocht, - Dinie kon dan niet meegaan - ik ’s nachts het hele verhaal aan haar vertelde. Het mooiste was nog,” gaat ze verder, ”dat Dinie op school het verhaal als opstel opschreef en een 9.5 kreeg. Ze had dus goed geluisterd, maar het ook mooi opgeschreven. Dinie overleed op haar 25e. Mijn vader was streng maar rechtvaardig en hij stond ”achter” ons. Mijn moeder was een vrolijke gelovige vrouw, die over het geloof zei: “Ja het is geloven, er zijn niet altijd bewijzen, maar geloof het nou maar gewoon.”

14

Johanna kon goed leren. Mulo, boekhouden en Middenstandsdiploma waren snel gehaald en een goede baan bij het kadaster wachtte. Maar het werd landbouw en zorg in Harfsen. “In 1962 zijn wij getrouwd en ben ik op de boerderij gekomen. We kregen drie kinderen: Jacco, Anja en Dinie en naast het werk op de boerderij was ik leesmoeder, trainer van de volleybal en verzorgden we opa Korenblik tot hij in 1994 overleed.” vertelt Johanna. Ook Jan heeft een tijd lang door ziekte veel zorg nodig gehad, en daarom moesten ze de koeien weg doen. Jacco heeft een goede baan als bedrijfsleider bij Maatman in Wolvega. (een Duits miljoenen bedrijf) Daarom is het goed dat er alleen maar (9000)ecologische kippen zijn, dat kan hij er naast doen. Dinie woont in Bathmen, dat is gelukkig dichtbij. Anja woont en werkt in Laos, bij United Nations office and crime. “De kinderen zijn keiharde werkers,” zegt Johanna. Dat hebben ze niet van een vreemde, denk ik dan. “De gasten komen op maandag, dinsdag en donderdag en kunnen van alles maar hoeven niets te doen. Met hulp van de gasten die willen, wordt op deze dagen ook een maaltijd bereid in het gezellige onderkomen naast de boerderij, waar vitrines met knipmutsen, oude radio’s ,allerlei oude gereedschappen en veel dingen van vroeger te zien zijn. Een bordje met het gebed:

15

“Verwerp mij niet te tijde des ouderdoms, begeef mij niet nu mijn kracht vergaat” is zowel voor God als voor de mensen bedoeld, denk ik. Maar ook de spreuk: “In onze jeugd menen wij dat het minste dat de mensen ons kunnen geven rechtvaardigheid is, in onze ouderdom ervaren wij dat het ’t hoogste is.” Daarnaast is er nog veel meer te doen en te beleven. Jannie werkt graag en goed met de gasten en bedenkt allerlei leuke dingen. ’s Winters is er creativiteit binnen, er worden mooie mozaïeken gemaakt en is er veel te zien en te doen. De honden brengen ook veel vreugde voor de gasten. Er is op het moment een mooi nest jonge honden. Buiten zijn de damherten, kippen en katten. ’s Zomers is er de tuin met aardbeien, groente, tomaten en komkommers en zijn er de fruitbomen en de druiven in de kas. In de kas is het met een klein beetje zon al snel lekker op temperatuur. De gasten vinden het er heerlijk, vertelt Johanna, we bakken er dan pannenkoeken op het fornuis en eten ze op in de kas, daar genieten onze gasten van. Ook mogen ze, als ze dat willen, de eieren op de lopende band ontdoen van veertjes en andere ongerechtigheden voor de eieren naar de groothandel gaan. Op het moment zijn er ongeveer 8 gasten per dag, dat is mooi, maar 10-12 is het maximum. “We willen iedereen wel genoeg aandacht kunnen geven,” zegt Johanna. Er is ook een verpleegster bij de groep. Dat is vaak ook nodig. Over haar zegt Johanna: “Ze is vakkundig, dat is fijn.” Met de nieuwe vorm voor PGB (Persoon Gebonden Budget) die door de gemeente verstrekt moet worden, is het nu nog wel erg lastig. Niemand weet precies hoe het zal gaan. Keukentafel gesprekken zijn vaak niet de gesprekken waar je kunt vertellen wat er nodig is, als je een compleet plaatje wilt laten zien. Maar dat gaat na verloop van tijd vast en zeker beter. Persoonlijke aandacht voor mensen is overal belangrijk, ook in de kerk. Het is fijn als de dominee op bezoek komt. Dat versterkt je geloof. Maar we sluiten af met Johanna’s woorden: Wij geloven, God is altijd het zelfde gebleven, de Bijbel ook, en al is er aan techniek allerlei veranderd, de mensen zijn ook gewoon mensen gebleven. Het zou mooi zijn als we na jaren ook van de Protestantse Kerk van Harfsen kunnen zeggen dat ze is gebleven.

16

Na de rondleiding en een paar foto’s neem ik afscheid, met het idee….. als ik in Harfsen oud wordt, wie weet…is dit een mooie plek om een aantal dagen naar toe te gaan. Anneke Hogenhout UIT DE BUURGEMEENTEN Zeventig jaar geleden. Dit jaar, 2015, is een jaar van gedenken. Eind januari werd de bevrijding van Auschwitz door de Russische troepen herdacht en op 5 mei herdenken we onze eigen bevrijding. Zeventig jaar geleden is het inmiddels. De laatste overlevenden kunnen deze herdenkingen nog meemaken, maar al spoedig zal er niemand meer zijn. In de geschiedenis van de dorpen Harfsen en Almen en van de toen nog Hervormde Gemeente Almen-Harfsen speelt het gebeuren rond haar toenmalige predikant ds. Gerard Anne Pasma een belangrijke rol. In de Almense kerk wordt de aandacht van de bezoeker naar de gedenksteen voor deze predikant getrokken. Zijn weduwe mocht de eerste steen leggen van ‘Ons Gebouw’ en heel veel jaren heeft ‘mevrouw Pasma’, op zondagmorgen dicht bij de gedenksteen in Almen gezeten. Ds. Pasma was van 1942 tot zijn arrestatie predikant van Almen en Harfsen. Hij kwam uit voor zijn mening en daar bleek niet iedereen blij mee te zijn. Hij kwam om in concentratiekamp Wöbbelin op 21 april 1945, niet ver van Ludwigslust. Toen op 2 mei 1945, 11 dagen later, de Amerikaanse troepen het kamp ontdekten, dat slechts 10 weken bestaan heeft, waren er nog 3500 gevangenen in leven en waren er meer dan 1000, waaronder ds. Pasma, omgekomen van honger, ellende en ziekte. De eerste weken van het kamp heeft ds. Pasma nog begrafenissen van overledenen uit het kamp geleid. Zij werden ’s nachts bij de dorpskerk begraven. De bevolking mocht of wilde er niet van weten. Toen het sterven massaal werd, werden er massagraven gedolven. De films die de Amerikaanse soldaten maakten tonen een onbeschrijfelijke ellende. De plaatselijke bevolking werd, van jong tot oud, door hen gedwongen het kamp in te gaan en de stapels lijken te zien. Ook dat is op film vastgelegd.

17

Nu dit jaar de 70-jarige herdenking in Wöbbelin plaats vindt, lijkt het mij, als oud-Almenaar, een goede gedachte om met een aantal anderen daarbij aanwezig te zijn. Wellicht is het ook de laatst mogelijke jubileumherdenking voor hen die persoonlijk nog met ds. Pasma en zijn vrouw en dochter in aanraking zijn geweest. De herdenking vindt op de middag van 1 mei en op de morgen van 2 mei plaats in Wöbbelin. Dat geeft de mogelijkheid om met 1 overnachting ter plaatse de hele herdenking mee te maken. Elk jaar is er een delegatie vanuit Putten, maar ook uit Polen en andere landen. En ook dochter Mieke Pasma en haar man hopen er weer aanwezig te zijn. Door middel van dit bericht wil ik u uitnodigen, uit eerbetoon aan ds. Pasma (door wie sommigen zoals ik gedoopt zijn, en die zijn mond niet hield tegenover de bezetter) en aan zijn vrouw (die vele kinderen op school vertrouwd maakte met de Bijbelverhalen en in Almen een belangrijke rol vervulde), om samen naar de herdenking in Wöbbelin te gaan. Wie hiervoor belangstelling heeft, kan voor nader overleg contact met mij opnemen, graag voor 15 maart: 024-6422286 [email protected] Mocht u niet mee kunnen en op een andere manier uw verbondenheid willen tonen, dan is er o.a. de mogelijkheid een bloemetje te plaatsen op www.erelijst.nl bij de naam Gerard Anne Pasma. Gerrit Ruiterkamp, Wijchen. Beste buur-gemeenten! In de veertig-dagen-tijd, waarin we opgaan naar Pasen, voert het Meander Kwartet “Die sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreuze” van Joseph Haydn uit. Onze Remonstrantse kerk wordt hiermee met haar prachtige akoestiek voor één middag een concertlocatie. Behalve de muziek krijgt ook de tekst bijzondere nadruk. Het concert vindt plaats op zondag 8 maart in de Remonstrantse Kerk aan de Emmastraat 10 in Lochem. De muziekfragmenten worden afgewisseld met teksten en geven daarmee een bijzondere invulling aan de veertigdagentijd, waarin we op weg gaan naar Pasen.

18

Het Meander Kwartet bestaat uit Saskia Bos (1e viool), Anke Foede (2e viool), Peter van Praagh (altviool), en Agaath Kooistra (cello). Allen zijn verbonden aan Het Gelders Orkest en/of het Parnassus Ensemble. De entree bedraagt €12,50. Reserveren van toegangskaarten is mogelijk via [email protected] en op de dag zelf vanaf 14.30 uur bij de kerk. Wij ontvangen uw aanmelding liefst z.s.m. vooraf. Hartelijke groet, namens de Kerkenraad van de Remonstranten Lochem-Zutphen, Mieke van Elk Een helen troost Netty Hengeveld, die regelmatig in onze gemeente te horen is als gastvoorganger, heeft een gedichtenbundel geschreven in de streektaal. Het boekje, dat is genomineerd voor ‘Het Beste Boek Achterhoek en Liemers 2014’ heet ‘Een helen troost...’ Het bevat gedichten rond de thema’s ‘verlangen en verwachten’, ‘gedenken’, ‘geboorte’, ‘old en ni’j’, ‘lieden en loslaoten’, ‘opstaon en wietergaon’ en ‘tied van de geest’. Op de achterkant van het boekje staat het volgende: ‘Netty is theoloog, maor niet gebonden an een geleufsgemeenschap. Vanuit eur bedrief ‘Lieve tied’ geet ze veur in vieringen. Ok wördt ze evraogd as sprekker, bi’jveurbeeld bi’j afscheid. Veur die gelegenheden schrif ze vake gedichten. ‘t Liefst in de Saksische streektaal, want dat is veur eur de taal van het harte. Zie wil met eure gedichten mensen ‘t gevuul geven dat ze eheurd en ezien wordt in eur verdriet. Vake is dat veur eur een helen troost.’ Het boekje kan in de kerk worden ingezien en is te verkrijgen door € 12.50 over te maken op NL69 TRIO 0212 2873 70. Na overmaking wordt het bundeltje zo spoedig mogelijk verzonden. Mevr. N. Hengeveld, Beltrumseweg 36, 7151 EW Eibergen tel. 0545-475969/mob. 06-22131933 mail: [email protected] www.lievetied.nl

19

BIJ DE DIENSTEN Collecten: 01 maart: 08 maart: 11 maart 15 maart 22 maart 29 maart

1. Bloemenfonds 1. Lilianefonds 1. Inrichting kerkzaal 1. Harfsens Pastoraat 1. Light for the world 1. Verwarming

2. Schuldhulpmaatje 2. Klokkeproat 2. Kledingactie te Wierik 2. Inrichting kerkzaal 2. Kinderhospice de Glind

Toelichting bij de collecte: 1 maart: Schuldhulpmaatje Schuldhulpmaatje is een initiatief van de landelijke kerken in Nederland als antwoord op de toenemende schuldenproblematiek. Overal in het land schieten de professioneel opgeleide maatjes mensen te hulp die vastlopen met hun financiën. Zij staan voor iedereen klaar, ongeacht ras, geloof of levensovertuiging. 8 maart: Lilianefonds Het Liliane Fonds wil de wereld openen voor kinderen en jongeren met een handicap in ontwikkelingslanden. Zodat ze kunnen meedoen en meetellen in hun gemeenschap. Samen met lokale contactpersonen zorgen we voor directe, persoonsgerichte en kleinschalige hulp op maat. Met persoonlijke aandacht en (para)medische en sociale revalidatie stimuleren we de groei van het kind. Tegelijkertijd proberen we de omgeving te ontsluiten en de toekomstkansen van het kind te verbeteren door onderwijs, werk en inkomen. 15 maart: Kledingactie te Wierik Dit weekend is er weer de bekende kledinginzamelingsactie van de familie te Wierik. Om de vervoerskosten te helpen dekken zal er in de dienst hiervoor gecollecteerd worden. 22 maart: Ligth for te world Ligth for the world is een ontwikkelingsorganisatie die zich inzet voor bestrijding van vermijdbare blindheid en voor inclusie van mensen met een handicap in ontwikkelingslanden. De stichting is actief in negen landen in Afrika en Azië. De projecten worden uitgevoerd in nauwe

20

samenwerking met lokale partnerorganisaties voor een duurzaam resultaat. 29 maart: Kinderhospice de Glind Ook wanneer een kind ernstig ziek is, gaat het leven ‘gewoon’ door…. Kinderhospice Binnenveld is een huis, net als thuis, voor ernstig zieke kinderen. Een huis waar zieke kinderen korte óf langere tijd kunnen verblijven, waardoor ouders en het gezin even rustig op adem kunnen komen terwijl de zorg voor hun kind in professionele handen is. Onze doelstelling is het bieden van complexe zorg aan ernstig en ongeneeslijk zieke kinderen met een beperkte levensverwachting. Deze zorg wordt gegeven in een kleinschalige en huiselijke voorziening. Naast het bieden van deze zorg streeft Kinderhospice Binnenveld er naar kennis op het gebied van palliatieve zorg voor kinderen te ontwikkelen én uit te dragen. Collecte Amnesty internationaal. In de week van 1 t/m 7 maart is de landelijke collecte voor Amnesty Internationaal. Jaarlijks voert Amnesty actie voor duizenden slachtoffers van mensenrechtenschendingen. We komen op voor mensen van wie de vrijheid en rechtvaardigheid in gevaar zijn. Soms zien we resultaat binnen enkele uren. Maar vaak is het werk van een lange adem. Rapporten schrijven, aandacht vragen via de media, telkens weer aankloppen bij een ambassade. Daarvoor is uithoudingsvermogen nodig. En geld: voor onderzoek, campagnes, publiciteit, voor steun aan slachtoffers. We zijn dan ook erg dankbaar voor de giften die vrijwilligers elk jaar weer tijdens de collecte voor ons ophalen. Ook dit jaar komen ze bij u langs. Laat ze niet voor een dichte deur staan, zorg dat u wat in huis heeft om in de bus te doen. Doneren via sms kan ook: sms ‘amnesty’ en doneer € 2.— op 4333. Binnen enkele ogenblikken ontvangt de gever een bedankje voor zijn gift. Van elke € 2.—ontvangt Amnesty € 1.74. Vraag een gratis proefabonnement voor 3 maanden aan op “Wordt Vervolgd”, www.amnesty.nl/3maandenWV en meld u aan.

21

De Schakel Op woensdag 18 maart wordt het een gezellige middag waar veel muziek in zit. Iedereen is welkom. De bijeenkomst duurt van 14.30 uur t/m 16.30 uur. Woensdag 15 april komt om de zelfde tijd van Stichting ouderen werk Lochem, mevrouw Karin Nijkamp ons van allerlei vertellen over handigheidjes en hulp in huis en ongelukjes in huis die makkelijk voorkomen kunnen worden, kortom alles wat handig is te weten voor ouderen die thuis wonen. In mei is het niet de derde week maar gaan we op 27 mei (na Pinksteren) een middagje uit. Voor vervoer wordt gezorgd. Vandaag, 18 februari, was ds. Johan Weijenberg bij ons te gast en had een leuke bijbelquiz in elkaar gezet. Wat weten onze Schakels veel! Of het over een Judaskus, roepende in de woestijn, Babylonische spraakverwarring, Jobs geduld ging, we misten maar een paar van de 43 antwoorden. Mevrouw Ellen Dupois was als nieuwe gast bij ons en alle deelnemers vielen in de prijzen! Dus dat werd een Salomons oordeel. Het was een gezellige middag en we waren bijna in de zevende hemel, er waren geen ongelovige Thomassen en er was geen zwart schaap of zondebok. AGENDA 03 maart 04 maart 22 maart 07 april ADRESSEN Predikant: Postadres: Telefoon

Gebedskring Bijbelkring Opening kerkzaal Gebedskring

18.45 uur 20.00 uur 14.00 uur 18.45 uur

Ds. J.H. Weijenberg, tel. 0573 459334. Telefonisch spreekuur tussen 8.15 en 9.00 uur E-mail: [email protected] Sporkehout 6, 7217 TN HARFSEN 06 34 09 78 71

22

Koster:

Fam. Pelgrum, tel. 0573 431729 en Fam. Enderink, tel. 0573 431916 Fin. Adm. Mevr. T. Wichers, tel. 0573 431588 Ledenadm. Mevr. J. Wichers, tel. 0573 431798 Bankrekening NL56INGB00010.100.43 NL53FVLB0635805448 Diaconie: NL11RABO03014.06.405 Mailadres: [email protected] Website: www.harfsen.nl/kerk Aanleveren kopij voor woensdag 18 maart via [email protected]

De kinderen zingen hedendaagse zondagsschoolliedjes

23

125-JARIG JUBILEUM UITBUNDIG GEVIERD Het bijzondere jubileum van de zondagsschool is zondag 25 januari op grootste wijze gevierd, samen met de kinderen, leidsters, oud-leidsters en heel veel belangstellenden. De vernieuwde kerkzaal was tot de laatste plaats bezet toen voorzitter Gea Wilgenhof de dienst opende. Zij vertelde in vogelvlucht het ontstaan van de zondagsschool. Hilarisch was de historische film, waarin geschetst werd hoe een zondagsschoolbijeenkomst in de

24

beginjaren gegaan kan zijn. De kinderen waren hierbij in passende Ot en Sien kleding gestoken en de huiskamer van Klein Reeve was voor deze gelegenheid omgetoverd tot een decor uit 1890. Ter ere van het 125-jarig bestaan was er een eenmalig optreden van het jubileumkoor, bestaande uit zo'n 35 leiders en oud-leiders die de bekendste zondagsschoolliedjes zongen. De kinderen van de huidige zondagsschool namen de moderne liedjes voor hun rekening. Ook helemaal van deze tijd was het Bijbelverhaal, niet voorgelezen uit een boek zoals gebruikelijk maar via een beamer met mooie afbeeldingen er bij. Na de dienst was er natuurlijk koffie.

En alsof het nog niet feestelijk genoeg was, werd ook Rietje Slettenhaar in het zonnetje gezet: zij was 25 jaar leidster van de zondagsschool. Na deze vrolijke dienst was er volop gelegenheid om bij te praten en om de prachtige tentoonstelling van allerlei zondagsschoolmateriaal te bekijken, wat een hoog 'oja'-gehalte opleverde. Koffie, thee, arretjescake, een drankje en een hapje, aan alles was gedacht. Zelfs de koffiekopjes en het loungehoekje waren uit vroeger tijden, wat het geheel bijzonder sfeervol maakte. Een jubileumviering waar nog lang met veel genoegen op terug gekeken kan worden, onder andere via de website: www.harfsen.nl/kerk

25

Hartelijk dank! Een jubileum om met veel plezier op terug te kijken. Zoals we gehoopt hadden dat het zou lopen, is uitgekomen. Een laagdrempelige dienst voor jong en oud en na de viering gezellig napraten in de vernieuwde kerkzaal. En wat zijn we verwend: 4 prachtige tafelkleden gemaakt door Mini Gase, Jannie Hemeltjen, Anneke Hogenhout, Riek Dijkerman, Marietje Wissink, Stieneke Klein Teeselink en Riek Enderink. Dit hadden we niet kunnen bedenken.

26

Marinus bood ons namens de kerkenraad en Protestantse Gemeente een “beleving” aan. We mogen zelf iets bedenken. Wat een mooi en origineel cadeau. We houden jullie zeker op de hoogte. Onze melkbus leverde een hele mooie bijdrage op van mensen die de zondagsschool een warm hart toe dragen en dan nog de mooie tulpen voor de aankleding van de zalen, aangeboden door Benno en Elly van de Spar. En Janneke van bloembinderij de Winde: bedankt voor je bijdrage. Alle gevers hartelijk dank en natuurlijk ook alle mensen die op wat voor manier dan ook hebben meegeholpen om dit jubileum te doen slagen! Kinderen en leiding zondagsschool

De kinderen vinden de nieuwe kleden helemaal oké! Paaswake Zodra de avond is gevallen, begint het uitzien naar het licht.... Dit jaar willen we de avond voor Pasen bij elkaar komen in een paasavondviering op stille zaterdag om 19.30 uur. We komen bij elkaar, in deze dienst voor Jong en Oud, met u en de kinderen en hun ouders, van de zondagsschool. Het is een bijzondere avond, een avond met verdriet, omdat we denken aan het lijden en sterven van Jezus. Maar het is vooral een avond van hoop, van uit zien naar de nieuwe morgen. We komen bij elkaar omdat we geloven dat het licht zal overwinnen.

27

Jeugd & Jongeren en “Het goede van duisternis” Op 30 januari heeft de groep jongeren een thema-avond over Licht en Donker gehad. Eerst hebben we samen heerlijke erwten- en tomatensoep gegeten. Sientje Uenk had een grote pan dikke snert gemaakt en heeft gezellig meegegeten. Marijke heeft de lekkere tomatensoep verzorgd. Het programma liet de mooie kanten van donker zien. Licht en donker zijn innig met elkaar verbonden. Spelenderwijs werd dit uitgebeeld door bijvoorbeeld geblinddoekt met een aardappel door de kerk te lopen. Wat leuk dat in de vernieuwde kerk alle stoelen schots en scheef neergezet waren, zodat het parcours er niet gemakkelijker op werd. Ook het doorgeven van een boodschap in het donker door middel van morsetekens met zaklampen was leuk om te doen en ook het raden van voorwerpen zonder ze te zien, maar slechts te voelen. In het filmpje van Denkstof (https://www.youtube.com/watch?v=XAV5H1EJYgg ) wordt verteld dat donker soms nodig is om te groeien. Denk maar aan de baby in de (donkere) buik en het zaadje in de donkere aarde. Als je het ongeboren baby’tje en de grond met het zaadje goed verzorgt, kom er iets prachtigs uit. Pas na een periode van duisternis komt iets tot bloei. Soms is goed voor jezelf zorgen de beste grond voor groei of verandering. Aan de hand van een Mindmap of Woordspin rondom het woord “Donker” en “Duister” gingen we “de diepte” in en met elkaar in gesprek. Een mooie avond, die te kort was om alles te bespreken. Sientje en Marijke bedankt voor de lekker soep!

l

28