Verslag zomerreis Oekraïne 2014 Van 18 juli t/m 28 juli Deelnemers aan deze reis waren Arjan Bruinsma, Barta en Jan Boonen en in Oekraïne al aanwezig waren Mirjam Looije, Anja Graveland (voor twee dagen) en als contactpersoon Corine van der Kooij. Vrijdag 18 juli Na alle voorbereidingen van de afgelopen weken en dagen zijn we in de ochtend om 07:00 uur onze reis begonnen. Een paar gemeenteleden kwamen ons uitzwaaien. Eerst hebben we met elkaar om een goede tijd en reis gebeden en gevraagd of onze Grote Reisleider met ons mee wil gaan. Deze keer reisden we met een busje omdat we zo makkelijker onze spullen mee konden nemen. De spullen zullen in Oekraïne voortaan opslaan. Veel spullen zijn de afgelopen dagen geschonken door diverse gemeenteleden en mensen die gereageerd hebben n.a.v. een oproep voor knuffels en petjes die we op facebook hadden geplaatst. Het was allemaal overweldigend. Om beurten zouden we de bus besturen. Voor Arjan was het de eerste keer dat hij in het buitenland een auto bestuurde. Na enkele tips gegeven te hebben kunnen we vaststellen dat het hem zeer goed is afgegaan. Hij liet zien een betrouwbare chauffeur te zijn. Via de Duitse autobanen de voor ons bekende route gevolgd. Helaas kwamen we deze dag veel files tegen omdat er op diverse plaatsen aan de weg werd gewerkt. Dit leidde tot de nodige vertraging waardoor we ons einddoel voor die dag (Brück a/d Leitha) niet zouden bereiken. Om 21:00 waren we in de buurt van Melk gekomen en zouden dan nog ruim 170 km af moeten leggen. We besloten om in Melk te overnachten. Gelukkig was er nog plaats in de herberg. Onze spullen op de kamer gezet en daarna meteen een eetgelegenheid opgezocht. We waren precies op tijd want de keuken van de Pizzeria zou over een kwartier sluiten. Na een goede maaltijd nog even de benen gestrekt, ons heerlijk verfrist en daarna onze slaapplaats opgezocht. Moe maar voldaan konden we gaan rusten. zaterdag 19 juli Na een goede nachtrust te hebben gehad en een goed ontbijt hebben we onze reis weer voortgezet richting Oekraïne. Rondom Wenen was het behoorlijk druk. Vanwege de snelheidsbeperkingen op de rondweg is het goed opletten dat je niet te hard rijdt. In Hongarije kregen we helaas weer te maken met een enorme file van wel 25 km rond de hoofdstad Boedapest. Uiteindelijk bleek er niets aan de hand te zijn. Daarna konden we goed doorrijden. Na diverse stops kwamen we rond de klok van 18:00 uur bij de grens aan. Het was evenals de vorige dag erg warm (35C). Het bekende ritueel moest nu afgehandeld worden. Alles bij elkaar viel het reuze mee. Toen de douanebeambte alle dozen en tassen in de auto zag, in combinatie met het warme weer, was hij er snel klaar mee en konden we zonder problemen de grens oversteken. In Munkacs stond Corine ons op te wachten en zou ook Mirjam zich bij ons voegen. Na elkaar begroet te hebben een restaurant opgezocht om even bij te kletsen en om met elkaar te eten. Het grote nieuws was de situatie van het neergehaalde vliegtuig van Malaysia Airlines boven Oekraïens grondgebied door Russische separatisten. We wisten dat deze crash had plaatsgevonden maar de impact daarvan hadden we tijdens onze reis niet meegekregen. Er bleken heel veel Nederlanders in het vliegtuig te zitten. Samen met de andere inzittenden (totaal 298) zijn ze allemaal omgekomen een grote ramp heeft zich daar afgespeeld. Daarna naar onze verblijfplaats voor de komende dagen gegaan. Een mooi onderkomen op de bovenverdieping van een kerk. We konden daar echter niet zelf onze maaltijden bereiden, daar was geen gelegenheid voor. We konden op een goede en veilige reis terugkijken en dankbaar dat we goed op de plaats van bestemming waren aangekomen. Zondag 20 juli De ochtend begon alweer stralend en de temperatuur was al vroeg aangenaam. De eerste nacht hadden we vooral last van muggen. Wanneer je een lange reis achter de rug hebt zijn die beestjes best irritant. Met elkaar ontbeten en voor Arjan gezongen. Hij werd 22 jaar. Een begin gemaakt hoe we een en ander uit zouden gaan voeren. Deze dag zouden we naar Csongor gaan. De plaats waar we de gehele week mee zouden helpen met
het organiseren van een vakantiebijbelweek. In dit dorp is niet eerder iets voor de kinderen gedaan. Vanuit Munkacs zijn ze de afgelopen maanden al wel begonnen om lees-, taal- en rekenlessen op te starten. Veel mensen zijn analfabeet. Een veel voorkomend probleem in Oekraïne en met name onder zigeunerbevolking. Het dorp ligt op ongeveer een half uur rijden van Munkacs over een redelijk begaanbare weg. We zijn daar aan het begin van de middag aangekomen en eerst met iedereen kennis gemaakt. Degene die ons de komende week als tolk zal vergezellen ging ook mee. Hij heet Ruslan en is een jonge man van 25 jaar. Getrouwd en heeft twee kinderen waarvan de jongste een paar weken oud is. Een vriendelijke, leuke en vooral gezellige jongen met wie we meteen vanaf het begin een klik hadden. De kinderen van het zigeunerdorp stonden ons al op te wachten. Eerst maar even naar het ruime speelveld gegaan en daar met hen diverse spelletjes gedaan. Met dominee Janek hebben we een aantal zaken doorgesproken. De helpers waren deze keer alleen jongens. Meestal zijn het meiden die helpen, maar dit jaar dus niet. De dominee gaf aan dat hij de leeftijd van de kinderen die op de bijbelweek mochten komen wat opgerekt had naar 6 – 16 jaar. Er zouden dan nog steeds rond de 70 kinderen komen. Die middag hebben we de kerkdienst bijgewoond. Daarna gingen we alles versieren en klaarzetten voor de volgende dag. We hadden een vier partytenten aangeschaft om de kinderen wat bescherming tegen de zon te kunnen bieden. Met elkaar deze tenten opgezet. Wat bijzonder was is dat iedereen uit het dorp wel mee wilde helpen. Erg mooi om iedereen dan zo met elkaar bezig te zien. Maandag 21 juli Vandaag de grote dag de VBW gaat van start. Anja heeft zich ook bij de groep gevoegd. Zij zal ons twee dagen assisteren. Vol goede moed vertrokken. Het beloofde weer een zonnige en warme dag te worden. In de verte zagen we de kinderschare al op ons wachten. Het was een drukte van belang. Eerst natuurlijk even elkaar verwelkomen. We zijn begonnen met het uitdelen van caps om de kinderen enigszins te beschermen voor de felle zon. We waren rap door de voorraad heen. Er waren meer kinderen dan we hadden verwacht. Maar liefst 120!!! Kinderen krioelden om ons heen. Eerst maar even iedereen moe maken door te beginnen met ritmische ochtendgymnastiek. Ze vonden het allemaal super leuk en de sfeer zat er meteen goed in. Er was zelfs ene heuse clown bij aanwezig. Daarna de groepen opgesplitst. Omdat de beschikbare ruimte veel te klein was om alle kinderen in onder te brengen is besloten om de ene groep eerst de Bijbelverhalen en alles eromheen te vertellen en met de andere groep de handwerkjes te doen. Na ongeveer 45 minuten konden we dan wisselen. Dat bleek een goede oplossing te zijn. Er zou de hele week een grote aanslag op ons improvisatie talent gedaan worden was vooraf verteld. Nou, daar was dus niets teveel mee gezegd. Vanaf dag 1 kregen we hier al volop mee te maken. Het werkje voor vandaag was een zonneklep kleuren, knippen en op de cap bevestigen. In hun taal stond op de klep “Jezus houdt van mij”. Lijkt heel gewoon, maar zij zijn niet gewend om te horen dat er iemand is die van hen houdt. Tussen de bedrijven door kregen de kinderen water en wat lekkers. Ter afsluiting van de ochtend werd er een korte jeugddienst gehouden in de kerk. Het thema werd gezamenlijk nog weer even doorgesproken. Samen liedjes zingen onder begeleiding van Ruslan op gitaar, Arjan op bongo en Jan op keyboard. Naast de voor hun bekende liedjes zijn we ook begonnen om hen het lied “Een rivier vol van vrede” in het Nederlands aan te leren met de bijbehorende gebaren. Het kwam moeizaam opgang, maar ze hebben het toch gered. Tussen de middag kreeg iedereen een warme lunch. De lunch was echt heel eenvoudig en bestond uit aardappelen, een beetje saus, een plakje tomaat en een wit sneetje brood. In onze ogen erg simpel, maar je moet weten dat de meeste kinderen maar amper te eten krijgen, dus voor hen was het een verrassing, zeg maar een delicatesse. Het middagprogramma bestond uit sport- en spelactiviteiten. Het was inmiddels boven de 35 graden gekomen en dat in open veld onder de felle zon. Er werd veel water aangedragen want de kinderen moesten veel drinken. Ze vonden de spelletjes allemaal geweldig en deden goed mee. De eerste dag is super goed verlopen. Er waren wel veel meer kinderen dan verwacht, maar de sfeer was enorm. Na afloop alles opgeruimd, klaar gezet voor de volgende dag en met elkaar gevalueerd. We zijn teruggereden en hebben heerlijk verkoeling gezocht in de rivier. Op ons logeeradres was geen mogelijkheid om zelf maaltijden te bereiden, dus iedere avond maar een restaurant opgezocht om wat te eten. Voor mindere dan Euro 5 kunt je een goede maaltijd met een consumptie gebruiken. Door de crisis is het voor de Oekraïner erg duur geworden. Voor ons daarentegen juist super goedkoop.
Dinsdag 22 juli Veel van de activiteiten van maandag komen deze dag en de volgende dagen steeds terug. Het werkje voor vandaag bestond uit het uitknippen van een wit hart en een zwart hart. Deze beide delen moesten op elkaar geplakt worden en uit een tiental plaatjes, welke eerst gekleurd mochten worden, moesten 5 plaatjes met goede dingen op het witte hart geplakt worden en 5 plaatjes met minder goede dingen op het zwarte hart geplakt worden. Gisteren hadden we ook al gezien dat het niveau van de kinderen veel lager was dan we hadden verwacht. Je zag het terug in hoe ze met de materialen omgingen. Voor de meesten was het bijvoorbeeld de eerste keer dat ze een schaar in hun handen hadden en de manier hoe ze potloden vasthielden. Hun motoriek is nogal grof. Er is nog veel te doen om deze kinderen op een goede manier de basiskennis en –vaardigheden bij te brengen. Gelukkig zijn ze hier onlangs al mee begonnen, maar er is nog een lange weg te gaan. Inmiddels hadden we al goed contact met de kinderen en groeide het vertrouwen. Voor een aantal kinderen was het zelfs de eerste keer dat ze iemand uit West-Europa zagen. De kinderen die in de VBW meedraaiden waren tussen de 2 en 16 jaar. Een groot verschil in leeftijd wat niet makkelijk was om alles in goede banen te leiden. Ondanks veel uitleg was het voor de meeste kinderen toch nog moeilijk om de spelletjes te begrijpen. Broertjes, zusjes, alles liep door elkaar heen. We waren ook een soort kinderopvang geworden. Maar ja, zeg maar eens dat ze er niet bij mogen zijn. De ouders gingen zich er ook nog mee bemoeien en dat bracht soms heftige discussies teweeg. Vooral de vrouwen kunnen er wat van zeg. Als die eenmaal beginnen….nou, berg je dan maar. Dus gewoon maar omgaan met de situatie zoals die opdat moment was en……..heeft Jezus niet ooit gezegd “Laat de kinderen tot Mij komen” Marcus 10 : 13 – 16. Wie zijn wij dan om ze te weigeren. Blijft wel lastig in een situatie als deze. Woensdag 23 juli Vandaag een geheel andere dag want het had flink, ja zeg maar gerust enorme buien, geregend. Dat betekende dat de situatie in het zigeunerdorp beduidend veranderd was. De dominee had zelfs voorgesteld om de dag te schrappen. Dan ben je natuurlijk bij ons aan het verkeerde adres, want we zijn niet naar Oekraïne gekomen om zomaar een dag niets te doen. Dus op naar het dorp. Het laatste stuk van de weg ernaartoe was een grote blubber boel. In het dorp en rondom de kerk was het niet anders, zelfs slechter. We hebben wel besloten het programma een beetje aan te passen en omdat het spelveld niet bereikbaar was vanwege de grote en diepe plassen zouden we ’s middags geen sport en spel buiten doen. Door de vele kinderen en de beperkte ruimte moesten we veel improviseren. De kinderen zagen er al niet zo appetijtelijk uit. Onder deze omstandigheden was het nog vele malen erger geworden. In het lokaal was het ook anders gaan ruiken dan de dagen daarvoor. Gelukkig zijn we wel wat gewend en dan te bedenken dat het voor deze kinderen de normaalste zaak van de wereld is. Hun omstandigheden zijn dan ook ronduit erbarmelijk te noemen. De kleding die ze dragen, hun algehele verzorging, hun haren en zo kan ik nog veel meer opnoemen, het is ver onder de aanvaardbare norm. Vandaag met de kinderen kralen rijgen gedaan. Ze vonden het geweldig. Na afloop lag de grond bezaaid met plastic kraaltjes. Ze maakten er hele kunstwerken van. Sommigen wilden hetgeen ze gemaakt hadden laten zien, maar pakten de ketting aan de verkeerde vast. Hielden de ketting vol trots omhoog en roetsj alle kralen gleden er weer van af. Beteuterde gezichten was het gevolg, maar ook enige hilariteit. Door toch naar het kamp te gaan onder deze weersomstandigheden kunnen we concluderen dat we een prima dag hebben gehad met elkaar. Het zou jammer geweest zijn wanneer de dag afgelast zou zijn. Donderdag 24 juli Vandaag weer een regenachtige dag, maar minder dan gisteren. Wel overal nog veel en diepe plassen en modderiger. Buitenactiviteiten zijn ook vandaag weer erg lastig omdat het speelveld gewoonweg niet te bereiken is. Uiteraard waren de kinderen er al weer om ons te verwelkomen. Gaande de week merkten we dat ze steeds vertrouwder met ons raakten. We waren onder de indruk hoe gehoorzaam ze kunnen zijn, zeker naar ons toe al duurde het wel steeds lang voordat iedereen zijn of haar plek ingenomen had. De taalbarrière is daar natuurlijk ook debet aan, maar het lukte toch steeds weer op verrassende wijze. Vandaag de nieuwe rage van
Loom bandjes maken geïntroduceerd. Deze rage is bij ons al een tijd aan de gang, hier hadden ze er natuurlijk nog nooit van gehoord. Bijzonder was dat we vanuit Nederland vijf startpakketten van elk € 20,-- gesponsord hadden gekregen. In Oekraïne hadden we houten plankjes laten maken en hebben daarop twee spijkers geslagen. De plankjes zijn in een ander zigeunerkamp gemaakt. Altijd nog goedkoper dan de speciaal daarvoor ontworpen plastic vormen. Ook hier weer, hoe eenvoudig het voor ons lijkt, voor deze kinderen is, zoals we dat tot op heden bij alle werkjes geconstateerd hebben, alles te ingewikkeld. Wat wel mooi is om te ontdekken dat sommigen er na verloop van tijd toch enige handigheid in kregen. Deze kinderen hebben veel talenten, maar krijgen helaas niet de gelegenheid die te ontwikkelen. Erg jammer, je gunt het hen zo. Blijkt dus ook weer hoeveel werk hier nog te doen is de komende jaren. “s Avonds zijn we in Munkacs naar een jeugddienst geweest. In deze dienst stond het thema van Liefde (1 Kor. 13 : 13) ook weer centraal. Ruim 60 jongeren waren aanwezig. Jan heeft in deze dienst een aantal dingen gedeeld met de jeugd. Het was een bijzonder mooie dienst met een goede worship en een goede boodschap. Arjan heeft de gehele dienst meegespeeld in de band op conga’s. Hij deed het geweldig en vol overgave. Na afloop waren zijn vingers helemaal blauw en dat duurde een paar dagen voordat het weer weg was. Na afloop in het kamp bij vrienden van Amaro Del (zigeuner praiseband die al een paar keer in Nunspeet is geweest) een heerlijk kopje (volgens Arjan) stuiterkoffie gedronken. Vrijdag 25 juli De laatste dag alweer. Gelukkig vandaag weer een zonnige dag. Fijn wanneer je de week zonnig af kunt sluiten. Mirjam mocht vandaag haar 22ste verjaardag vieren. Die ochtend kwamen, totaal voor haar onverwacht, Anja en Jorien (oud collega van Mirjam) langs om haar te trakteren op een ontbijtje. Het was een gezellige ontmoeting en uiteraard hebben we voor Mirjam gezongen. Toen we in de opslagruimte kwamen constateerden we dat iemand ons al voor was geweest. Overal lagen snoeppapiertjes en wat later bleek was er ook een greep in de doos met Loom bandjes gedaan. Dit gemeld bij de dominee. Hij vond dit erg vervelend. Hij had de vorige dag wel kinderen zien lopen met hun handen vol bandjes, maar hij dacht dat ze die van ons gekregen hadden. “s Avonds was hij bij een gezin op bezoek geweest en de kinderen daar waren met de bandjes bezig. Zij hadden in plaats van een plankje een aardappel genomen en daar twee spijkers ingedaan. Wel mooi dan om te vernemen dat de kinderen dit zo graag voort wilden zetten en hoe creatief ze zelf dan zijn. De spelletjes die we met hen speelden overdag werden later thuis ook weer nagespeeld. Het laatste werkje was het kleuren en prikken van kaarten. Ook weer zo’n klus waar je veel geduld voor moet hebben. Ze zijn vol ijver en opperste concentratie bezig geweest. Omdat het weer goed was hebben we nog buiten spelletjes kunnen doen. We hebben voor vrij spel gekozen. De kinderen moesten hun overtollige energie kwijt en dat kon op deze manier prima. Daarna weer terug naar de kerk. Vandaag hebben we de knuffels uitgedeeld. Daarna zijn de kinderen naar huis gegaan. Ze kwamen later weer terug om samen de lunch te gebruiken. We konden zo alles even weer op orde brengen. Ter afsluiting van de week weer een dienst belegd. Ook ouders en andere familieleden waren hiervoor uitgenodigd. Het thema van de hele week werd nog samengevat. Veel liedjes zingen en natuurlijk “Een rivier vol van vrede” ter afsluiting. Uiteindelijk moesten de kinderen toch weer naar huis. Dat betekende afscheid nemen. Altijd een zwaar moment, want je moet ze weer loslaten en je vraagt je dan af hoe zal het ze verder vergaan. We weten dat God ze nooit los zal laten en dat we het vertrouwen hebben dat de Heilige Geest dit werk voort zal zetten. Dat geeft ons kracht om hiermee door te gaan. Alles hebben we daarna gesorteerd, opgeruimd en ingepakt. Als laatste met elkaar de slot evaluatie gedaan. We kunnen met elkaar terugkijken op een gezegende week waarin we elkaar tot steun konden zijn en elkaar hebben kunnen bemoedigen. We hebben op ons hart om de komende jaren meer voor deze mensen te willen betekenen. Er is nog ontzettend veel werk te doen in zowel materieel als geestelijk opzicht. Goed om te weten dat dit vanuit Munkacs al is opgepakt. Het ontdekken wat Gods plan met hun en ons leven is, is een mooie uitdaging om daar met elkaar achter te gaan komen. De tijd is enorm snel gegaan. We hebben met een relatief klein team bijzonder goed werk kunnen doen. Het zit niet altijd in het aantal mensen. Grote groepen is mooi, maar met een kleine groep kun je ook heel krachtig zijn. Gezien de omstandigheden rondom dit kamp en de mogelijkheden moeten we vaststellen dat het goed is zoals alles is verlopen. Iedereen heeft zich super ingezet
en het hoogst mogelijke bij zichzelf en anderen eruit weten te halen. God heeft in zoveel dingen ruim voorzien. We voelden ons rijk gezegend. De sfeer was zeer goed en de samenwerking uitstekend. Iedereen wist precies wat zijn of haar taak was en waar nodig assisteerden we elkaar. Zaterdag 26 juli De laatste dag met elkaar. We hadden het gevoel dat we de hele week als een soort gezin met elkaar optrokken. Het was een super gave tijd met een open sfeer en heel, heel veel gezelligheid. Na het ontbijt alles in de bus geladen. Eerst nog even naar een typisch Oost Europese markt geweest om een aantal dingen te kopen. Het is een enorm grote markt waar je wel een dag rond kunt lopen en dan heb je nog alles niet gezien. Hebben ze het niet op deze markt, dan is het nergens te koop zou je denken. Wat een diversiteit aan koopwaar. Daarna vertrokken naar Beregszasz. We zouden 1 nacht verblijven in “De Ark”. Mirjam woont hier ook, dus voor haar ook makkelijk. In de middag hebben we alle spullen in Bene gebracht bij dominee Sandor Orban. Naast de pastorie is een multifunctioneel centrum gebouwd met hulp vanuit Nederland en met name NGK Nunspeet. Er is veel ruimte in dit centrum. We hoeven dus nu niet meer elke keer de spullen tussen Nederland en Oekraïne te transporteren. Zo is er dan ruimte voor andere dingen die we dan mee kunnen nemen. Ter afsluiting hebben we ’s avonds met elkaar in een restaurant het goede samenzijn afgesloten. Het was weer een warme dag geweest. Arjan en Mirjam besloten om buiten op het gras te gaan slapen. Eerst sterren kijken en dan onder het gezoem van muggen in slaap proberen te komen. De volgende ochtend lagen ze nog heerlijk te pitten. Zondag 27 juli Vandaag de terugreis naar Nederland. Na het ontbijt afscheid van elkaar genomen en richting de grens vertrokken. De grensprocedure verliep voorspoedig en konden we snel richting de Hongaarse autobaan gaan. Ideaal om op zondag te reizen omdat er dan weinig vrachtverkeer op de weg zit. Geen files deze keer. Door regelmatig te wisselen van bestuurder en af en toe stoppen om te eten en te drinken schoten we lekker op. Uiteindelijk moesten we toch door geheel Hongarije, Oostenrijk en Duitsland weer in Nederland zien uit te komen. Een reis van rond de 1700 km. We hadden afgesproken om te kijken of we in een keer door zouden kunnen rijden of toch een overnachting te doen ergens in Duitsland. De reis verliep voorspoedig. Wel kregen we in Duitsland een paar enorme hoosbuien over ons heen waardoor de snelheid er flink uit moest. Arjan heeft deze reis zo ongeveer onder de meest uiteenlopende omstandigheden gestuurd. Hij heeft het prima gedaan en veel ervaring op kunnen doen met rijden in het buitenland onder wisselende omstandigheden. In Limburg aan de Lahn even een uitstapje naar de Mac (eigenlijk een beetje traditie geworden) gemaakt. Het was toen inmiddels rond 23:00 uur. Het laatste stukje vanaf Hunxe naar huis heeft Arjan weer gereden. Maandag 28 juli Om 03:00 precies stonden we voor Arjans huis. Moe maar zeer voldaan namen we afscheid. De bus op onze oprit geparkeerd en meteen gaan slapen. Maar ja, na alle indrukken is dat allemaal niet zo gemakkelijk. We waren weer vroeg op. De bus maar uitgepakt. De wasmachine aangezet, want er moesten een paar wassen gedraaid worden. Uiteraard stond de bekende tulbandcake van onze lieve buurtjes weer klaar. Ook al dit werk verliep naar wens. Het is ook weer goed om thuis te zijn en te weten dat alles goed en veilig is verlopen. We hebben een fantastische Reisleider die overal aanwezig is. In de loop van de middag de bus afgeleverd. Een super tijd, een super sfeer, goede contacten en veel nieuwe vrienden en bovenal veel zegen ontvangen van onze Schepper die dit alles mogelijk heeft gemaakt.
Ook eens zo’n hulpreis www.gainhelpt.nu/reizen
ondernemen?!
Bekijk
meer
informatie
op
