4G frequentiebanden / LTE frequentiebanden 13-01-2014 | GSM Helpdesk Nederland Bij reguliere 2G (GSM) en 3G (UMTS) telefoons en smartphones was het zeer gebruikelijk om de frequenties in MHz aan te geven waarmee het toestel overweg kon. Bij veel 4G / LTE smartphones worden geen frequenties maar frequentiebanden aangeven die ondersteund worden. De frequentiebanden, gespecificeerd op een schaal van 1 tot 44, corresponderen met een bepaald frequentiespectrum. Bij de meeste frequentiebanden is een specifieke frequentieruimte gereserveerd voor uplink verkeer (versturen van data) en downlink verkeer (ontvangen van data). Bij Europese 4G netwerken / LTE netwerken is het uplink- en downlink verkeer van elkaar gescheiden op verschillende frequenties. In andere werelddelen komt het voor dat één frequentieband voor zowel uplink- als downlink wordt gebruikt. Wereldwijd zijn er 44 frequentiebanden voor 4G / LTE netwerken gespecificeerd: FrequentiebandUplink frequentie Downlink frequentieFrequentiespectrum 1 1920 - 1980 MHz 2110 - 2170 MHz 2100 MHz 2 1850 - 1910 MHz 1930 - 1990 MHz 1900 MHz 3 1710 - 1785 MHz 1805 - 1880 MHz 1800 MHz 4 1710 - 1755 MHz 2110 - 2155 MHz 1700 MHz 5 824 - 849 MHz 869 - 894 MHz 850 MHz 6 830 - 840 MHz 875 - 885 MHz 850 MHz 7 2500 - 2570 MHz 2620 - 2690 MHz 2600 MHz 8 880 - 915 MHz 925 - 960 MHz 900 MHz 9 1749.9 - 1784.9 MHz1844.9 - 1879.9 MHz 1800 MHz 10 1710 - 1770 MHz 2110 - 2170 MHz 1700 MHz 1500 MHz 11 1427.9 - 1447.9 MHz1475.9 - 1495.9 MHz 12 699 - 716 MHz 729 - 746 MHz 700 MHz 13 777 - 787 MHz 746 - 756 MHz 700 MHz 14 788 - 798 MHz 758 - 768 MHz 700 MHz 15 1900 - 1920 MHz 2600 - 2620 MHz 1900 MHz 16 2010 - 2025 MHz 2585 - 2600 MHz 2000 MHz 17 704 - 716 MHz 734 - 746 MHz 700 MHz 18 815 - 830 MHz 875 - 890 MHz 850 MHz 19 830 - 845 MHz 875 - 890 MHz 850 MHz 20 832 - 862 MHz 791 - 821 MHz 800 MHz 21 1447.9 - 1462.9 MHz1495.9 - 1510.9 MHz 1500 MHz 22 3410 - 3490 MHz 3510 - 3590 MHz 3500 MHz 23 2000 - 2020 MHz 2180 - 2200 MHz 2000 MHz 24 1626.5 - 1660.5 MHz 1525 - 1559 MHz 1600 MHz 25 1850 - 1915 MHz 1930 - 1995 MHz 1900 MHz 26 814 - 849 MHz 859 - 894 MHz 850 MHz 27 807 - 824 MHz 852 - 869 MHz 850 MHz 28 703 - 748 MHz 758 - 803 MHz 700 MHz 29 N.v.t. 716 - 728 MHz 700 MHz
30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44
2305 - 2315 MHz 452.5 - 457.5 MHz
2350 - 2360 MHz 462.5 - 467.5 MHz Niet toegewezen 1900 - 1920 MHz 2010 - 2025 MHz 1850 - 1910 MHz 1930 - 1990 MHz 1910 - 1930 MHz 2570 - 2620 MHz 1880 - 1920 MHz 2300 - 2400 MHz 2496 - 2690 MHz 3400 - 3600 MHz 3600 - 3800 MHz 703 - 803 MHz
2300 MHz 450 MHz 2100 MHz 2100 MHz 1900 MHz 1900 MHz 1900 MHz 2600 MHz 1900 MHz 2300 MHz 2500 MHz 3500 MHz 3700 MHz 700 MHz
© 2014 GSM Helpdesk Nederland
4G / LTE Frequentiebanden in Nederland en België In Nederland worden voor 4G / LTE netwerken in band 3, 7 en 20 gebruikt. In België zijn daarnaast frequenties in de 38-, en 42-band uitgegeven. Deze netwerken krijgen zeer specifieke toepassingen, bijvoorbeeld de aanvulling op bestaande (vaste) breedband internet netwerken. Nederland: • • • • •
KPN gebruikt in Nederland frequentiespectrum in de 800 MHz (band 20), 1800 MHz (band 3) en 2600 MHz (band 7) band. Vodafone gebruikt in Nederland net als KPN de 800 MHz (band 20), 1800 MHz (band 3) en 2600 MHz (band 7) band. T-Mobile gebruikt in Nederland spectrum in de 1800 MHz (band 3) en 2600 MHz (band 7) frequentieband voor haar 4G / LTE netwerk. Tele2 gaat in Nederland gebruik maken van de 800 MHz (band 20) en 2600 MHz (band 7) frequenties. Ziggo / UPC hebben in Nederland spectrum in de 2600 MHz (band 7) frequentieband.
België: • • •
Proximus gebruikt in België frequentiespectrum in de 800 MHz (band 20), 1800 MHz (band 3) en 2600 MHz (band 7) band. Mobistar gebruikt in België net als Proximus de 800 MHz (band 20), 1800 MHz (band 3) en 2600 MHz (band 7) band. Base gebruikt in België de 800 MHz (band 20) en 1800 MHz (band 3) frequentieband voor haar 4G / LTE netwerk.
Geschikte smartphone, tablet of andere 4G / LTE apparatuur Op de verpakking van de meeste apparatuur voor 4G / LTE netwerken staat voor welke banden of frequenties de apparatuur geschikt is. Op dit moment zijn de meeste smartphones, tablets en andere apparatuur met 4G ondersteuning geschikt voor alle Europese 4G netwerken. Vooral oudere smartphones, tablets of apparatuur met 4G / LTE ondersteuning (van voor 2012) bieden vaak niet voor alle in Nederland- of België gebruikte netwerken
ondersteuning. Bij deze apparatuur moet dus altijd gekeken worden of deze gebruikt kan worden in combinatie met het netwerk waar een aansluiting actief is.
4G netwerken / LTE netwerken 02-01-2014 | GSM Helpdesk Nederland | Netwerk De formele naam van '4G netwerken' zijn 'LTE netwerken'. LTE, de afkorting voor 'Long Term Evolution', is een nieuwe netwerkstandaard voor snelle mobiele netwerken. In de volksmond worden LTE netwerken '4G netwerken' genoemd omdat dit feitelijk de vierde generatie mobiele netwerken voor telefonie- en internet is. Voorlopers van 4G / LTE netwerken De eerste generatie mobiele netwerken waren de zogenaamde auto telefonie netwerken (ATF). Deze netwerken bestaan niet meer. De tweede generatie is GSM (samen met GPRS dataverbindingen) en is nog steeds in gebruik maar zal naar verwachting vanaf 2020 steeds meer gaan verdwijnen. De derde generatie mobiele netwerken zijn UMTS netwerken, steeds vaker aangeduid met '3G netwerken'. Over deze netwerken zijn naast telefonie aanzienlijk snellere dataverbindingen mogelijk dan via reguliere GSM netwerken. De nieuwste 4G / LTE netwerkstandaard is vooral gericht op mobiele breedband dataverbindingen en is weer aanzienlijk sneller dan 3G / UMTS netwerken. Frequentieveilingen In Nederland zijn LTE netwerken al sinds 2010 in ontwikkeling. In april 2010 werd frequentieruimte in de 2600 MHz band (band 7) geveild. KPN, Vodafone, T-Mobile, Tele2 en een consortium van Ziggo en UPC hebben spectrum verworven in deze frequentieband. Enkel de 2600 MHz band was echter niet genoeg voor de uitrol van 4G netwerken. Daarom zijn in oktober 2012 alle frequenties voor mobiele netwerken (inclusief de bestaande GSM- en UMTS frequenties) opnieuw geveild. Tijdens deze veiling hebben KPN, Vodafone en TMobile licenties verworven voor het opzetten van zowel GSM, UMTS als LTE netwerken en heeft Tele2 extra spectrum verworven voor een LTE netwerk. Netwerk frequenties 4G netwerken In Nederland en Europa worden momenteel op grote schaal 4G / LTE netwerken uitgerold. In Europa is gekozen voor drie frequentiebanden: 800 MHz (band 20), 1800 MHz (band 3) en 2600 MHz (band 7). De 900 MHz band blijft bestaan voor GSM netwerken en de 2100 MHz band blijft in gebruik voor UMTS netwerken. In de toekomst bestaat de mogelijkheid dat providers een deel van het frequentiespectrum in de 900 MHz en 2100 MHz band gaan gebruiken voor 4G netwerken. Klik hier voor een volledig overzicht van alle 4G / LTE frequentiebanden. Maximale snelheden 4G netwerken In Nederland worden momenteel zogenaamde 'categorie 2' en 'categorie 3' LTE netwerken uitgerold. Categorie 2 netwerken hebben een maximale downloadsnelheid van 51 Mbps en een maximale uploadsnelheid van 25,5 Mbps. Categorie 3 netwerken hebben een maximale downloadsnelheid van 102 Mbps en een maximale uploadsnelheid van 51 Mbps. In de
toekomst kunnen de netwerken vrij eenvoudig 'bijgewerkt' worden naar hogere categorieën van de LTE netwerkstandaard waarmee downloadsnelheden tot zelfs 1 Gbps haalbaar moeten worden. 4G / LTE netwerken bieden naast aanzienlijk hogere up- en downloadsnelheden ook een grotere netwerkcapaciteit. Hierdoor kunnen meer gebruikers gelijktijdig mobiel online zijn. In het dichtbevolkte Nederland liepen de 3G / UMTS netwerken de laatste jaren tegen de grenzen van de capaciteit aan waardoor in drukke gebieden zoals bijvoorbeeld Centrum Amsterdam of Rotterdam mobiele netwerken steeds vaker 'overbelast' waren. Providers met 4G licenties In Nederland hebben KPN, Vodafone, T-Mobile, Tele2 en een consortium van Ziggo en UPC één of meerdere 4G licenties in bezit. Net als bij de oudere generaties mobiele netwerken vertellen de gebruikte frequenties veel over de dekking en capaciteit. Hoe lager de gebruikte frequentie is, hoe beter de dekking, maar hoe minder capaciteit een netwerk heeft. KPN KPN heeft bij de laatste frequentieveiling spectrum verworven in zowel de 800, 1800 als 2600 MHz band voor het uitrollen van haar 4G netwerk. Dankzij de lage frequenties kan KPN dus in zeer hoog tempo een landelijk dekkend 4G netwerk uitrollen en zal middels frequenties in de 1800 en 2600 MHz band haar netwerkcapaciteit steeds verder aan vergroten. Vodafone Vodafone heeft net als KPN bij de laatste frequentieveiling spectrum verworven in zowel de 800, 1800 als 2600 MHz band voor het uitrollen van haar 4G netwerk. Dankzij de lage frequenties kan dus ook Vodafone in hoog tempo een landelijk dekkend 4G netwerk uitrollen en zal middels frequenties in de 1800 en 2600 MHz band haar netwerkcapaciteit steeds verder aan vergroten. T-Mobile T-Mobile heeft bij de laatste frequentieveiling alleen frequentieruimte in de 1800 MHz band verworven. Samen met de frequentieruimte in de 2600 MHz band kan T-Mobile een netwerk bouwen met veel capaciteit, maar T-Mobile zal wel aanzienlijk meer antennes moeten plaatsen om een landelijk dekkend netwerk te krijgen. Qua 'bereik' zal T-Mobile dan ook de komende jaren naar verwachting achterblijven op KPN en Vodafone. Tele2 Tele2 heeft bij de laatste frequentieveiling spectrum verworven in de 800 MHz band en in de 2600 MHz band en kan daarom ook net als KPN en Vodafone in een behoorlijk hoog tempo een 4G netwerk opzetten. Tele2 heeft echter minder frequentiespectrum dan KPN en Vodafone en zal derhalve qua capaciteit nooit zo groot kunnen worden. Ziggo / UPC Ziggo en UPC hebben alleen frequentiespectrum in de 2600 MHz band en zullen daarmee naar verwachting nooit een landelijk dekkend 4G netwerk kunnen bouwen. Ziggo en UPC gaan de 4G frequenties waarschijnlijk inzetten ter ondersteuning van zogenaamde 'Wi-Fi spots' zodat klanten van beide internetbedrijven altijd en nagenoeg overal gebruik kunnen maken van een breedband internetverbinding. Ook bestaat de mogelijkheid dat Ziggo en UPC middels een 4G netwerk regio's willen gaan ontsluiten waar momenteel nog geen coax-kabels liggen om ook in die gebieden breedband internetaansluitingen aan te kunnen bieden.
Planning uitrol 4G netwerken in Nederland en beschikbaarheid KPN heeft aan het eind van het eerste kwartaal van 2014 een landelijk dekkend 4G netwerk. Vodafone verwacht in april 2015 een landelijk dekkend 4G netwerk gerealiseerd te hebben. T-Mobile verwacht eind 2015 een landelijk dekkend 4G netwerk aan te kunnen bieden. Tele2 heeft nog geen specifieke plannen bekend gemaakt over de uitrol van haar 4G netwerk.
Info over bekabeling en/of indoor repeaters www.jordaanelectronics.com