Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020 Workshop 18 februari 2016
Programma 9.30 uur Welkom • Toelichting VTV 2014 en Kamerbrief VWS landelijk gezondheidsbeleid • Concept Positieve Gezondheid • Wat is integraal gezondheidsbeleid? • De Omgevingswet; voorbeeld van integraal gezondheidsbeleid 10.45 uur
Korte pauze
11.00 uur Nota lgb, GGD en gemeenteraad • Presentatie over beschikbare gegevens van de GGD 11.20 uur Discussie: • Wat betekent dit voor je gemeente en wat heb je nodig? 11.50 uur Afsluiting en ‘huiswerk’
Levensverwachting blijft stijgen ● 2000-2011: 3 jaar toename elke week een weekend erbij ! ● Belangrijke bijdrage van preventie en zorg ● Tot 2030 verdere stijging, maar minder hard dan afgelopen 10 jaar
3
Sociaaleconomische verschillen zijn groot …
… en worden mogelijk groter 4
Leefstijl en omgeving – Roken verantwoordelijk voor 13% van de ziektelast – Gevolgd door overgewicht, inactiviteit en ongezonde voeding – Trends: roken daalt, andere leefstijlfactoren stabiel – Leefomgeving: 5% door arbeidsomstandigheden en milieu – Leefomgeving ook positief effect
5
Volksgezondheid van nu tot 2030 – Levensverwachting blijft stijgen
– Sociaaleconomische verschillen groot – Percentage rokers daalt, overgewicht stabiliseert – Meer mensen met een ziekte
– Veel mensen met een ziekte voelen zich gezond, hebben geen beperkingen en participeren – Meer nadruk op eigen regie – Toekomstige trend in zorg uitgaven onzeker 6
VTV 2014; een Gezonder Nederland Kernboodschappen • Iedereen zo lang mogelijk gezond houden en zieken beter maken. • Kwetsbare mensen ondersteunen en maatschappelijke participatie bevorderen. • Autonomie en keuzevrijheid stimuleren. • De zorg betaalbaar houden.
www.eengezondernederland.nl
http://www.eengezondernederland.nl/Toekomst_scenario_s/Op_en_top_gezond
Landelijke nota: Kamerbrief
Geen grote beleidswijzigingen Huidige beleid met kracht voortzetten. Speerpunten blijven: roken, overmatig alcoholgebruik, (ernstig) overgewicht, bewegen, depressie en diabetes.
Ambitie: in 2030 een substantiële verbetering t.o.v. trends uit VTV-2014.
Landelijke nota: Kamerbrief
Hoe? Gezondheid bevorderen via integrale aanpak. Denk aan: - Onderwijs (gezonde school) - Sociaal domein (WMO, werk ed) - Fysiek domein - omgeving Preventie in de gezondheidszorg
Landelijke nota: Kamerbrief
Gezondheidsbescherming versterken en op peil houden Gezondheidsachterstanden verkleinen Ouderen Onderzoek: Wijkprofielen & resultaten meten (evaluatie)
Oproep VWS aan gemeenten Gemeenten verantwoordelijk voor uitvoering van Wpg-taken. Rijk zal agenderen en aanjagen Invulling van beleid: lokaal Oproep om in gemeentelijke gezondheidsnota aan te geven: Hoe gemeenten werken aan preventie en hoe ze verbinding met andere domeinen vormgeven; Bevorderen samenwerking professionals zorg en sociaal domein; Gesteund door GGD met analyses en wijkprofielen.
Positieve gezondheid
Gezondheid is het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.
En ook:
Integraal gezondheidsbeleid
5 Sporen
Actief meedoen in de samenleving maakt mensen gezond en andersom. • • • •
Werk en inkomen (armoedebeleid) Wmo Volksgezondheid Onderwijs en Sport
Randvoorwaarde voor gezondheid. Voor migranten en laag opgeleiden is de toegankelijkheid van de zorg een aandachtspunt.
• Investeren in effectieve communicatie door professionals. • Samenwerking tussen preventie, zorg en welzijn • Samenwerking gemeenten en zorgverzekeraars
Vaardigheden om: • informatie over gezondheid te begrijpen • Informatie toe te passen. • de weg te vinden in de zorg • klachten te verwoorden
De fysieke omgeving kan gezondheid bevorderen: Bijv uitnodigen tot meer bewegen en sporten. Maar ook beperken: Bijv het wonen naast een snelweg of ervaren onveiligheid
Het sociale netwerk beïnvloedt: • gedrag, • gevoel van veiligheid • gezondheid.
De gemeente kan inzetten op leefbaarheid, eenzaamheid, criminaliteit en huiselijk geweld, vrijwilligerswerk en ondersteuning van mantelzorgers
8 aandachtspunten voor effectiviteit • • • • • • • •
Burgers in de hoofdrol Bestuurlijke betrokkenheid Synergie circuits Sociale marketing op alle niveaus Procesgerichte aanpak Publiek en privaat Monitoren voortgang en resultaten Differentiatie is essentieel
Aangrijpingspunten voor gemeenten • Beleidsinstrumenten: communicatief, juridisch, economisch, voorzieningen. • Zowel bevorderen vermogen als verminderen van te grote uitdagingen • Mogelijkheden diverse diensten: economie, infrastructuur en vervoer, onderwijs, welzijn, sport, ruimtelijke ordening, volkshuisvesting, etc. • Bestuurlijk commitment college
Samenvattend • Gezondheid als middel om doelen sociaal domein te bereiken. • Impliceert aansluiten op agenda sociaal domein en inzet op integraal beleid: Hoe kan het bevorderen van de gezondheid bijdragen aan doelen van het sociaal domein via samenwerking met andere beleidsterreinen?
Voorbeeld onderwijs
• Bevorderen talentontwikkeling door gezond schoolklimaat. • Leerlingen die goed in hun vel zitten leren en werken beter. • Maak afspraken over opname gezondheid in het onderwijsbeleid • Stimuleer en ondersteun onderwijs te werken aan schoolgezondheidsbeleid
Fysieke omgeving & Omgevingswet
PAUZE
11.00 uur Nota lgb, GGD en gemeenteraad • Presentatie over beschikbare gegevens van de GGD 11.20 uur Discussie: • Wat betekent dit voor je gemeente en wat heb je nodig? 11.50 uur
Afsluiting en ‘huiswerk’