LOKAAL 14. Een goed gesprek tussen Samsom en Van Muiswinkel KENNISQUIZ. De cijfers van. voor de Arbeid. Doe de Politieke. Alleen al voor de prijs!

LOKAAL 14 Eenmalig PvdA-magazine voor de verkiezingen op 19/03/2014

03/2014

Hoeksche Waard

Doe de Politieke

Een goed gesprek tussen Samsom en Van Muiswinkel Het PvdA HW plan voor de Arbeid

KENNISQUIZ Alleen al voor de prijs!

De cijfers van De 5 lijsttrekkers Jeroen Dijsselbloem stellen zich voor

Toekomst voor de Hoeksche Waard In dit magazine, dat voor een deel regionaal is ingevuld, getuigt de PvdA van haar idealen 'eerlijk delen' en 'de zwaarste lasten voor de sterkste schouders'. Ons verkiezingsprogramma vertaalt dit naar sociaal en democratisch handelen op lokaal niveau. Ons programma 'redeneert' vanuit het gemeenschappelijke belang van ons nationaal landschap Hoeksche Waard als toetssteen voor het gemeentelijk beleid in onze gemeenten. In de afgelopen vier jaar was de PvdA in geen enkel college van de vijf gemeenten vertegenwoordigd. Dat was spijtig voor de partij, maar ook voor de Hoeksche Waard. Op geen enkel overkoepelend beleidsdossier van enige betekenis is de afgelopen jaren vooruitgang geboekt. De pijnlijkste illustratie van de politiek-bestuurlijke onmacht is het gebrek aan eensgezindheid over de toekomst. Dat maakt dit gebied en zijn inwoners kwetsbaar voor de grote opgaven die op ons afkomen. Het Rijk decentraliseert taken op het gebied van jeugd, werk en maatschappelijke ondersteuning; maatregelen die het hart van onze samenleving en de vitaliteit van onze dorpen raken, doordat zij gepaard gaan met een omvangrijke bezuiniging. Er zullen dingen moeten veranderen in het samenspel met grote maatschappelijke organisaties. Van iedereen zal een bijdrage naar draagkracht worden gevraagd om de samenleving in te kunnen blijven richten op het hoge niveau dat wij gewend zijn. De PvdA loopt niet weg voor de opgaven die voor ons liggen. Wij nodigen andere partijen van harte uit onze inspirerende opvattingen te delen en samen de ‘Toekomst voor de Hoeksche Waard’ in te kleuren en vorm te geven. Gee Rooimans, voorzitter PvdA afd. HW Fotografie cover voorzijde: Manouk van der Biessen

WERK tekstJan Robbemond foto Martin van der Giesen

Het vergroten van de werkgelegenheid is de grootste opgave voor de Hoeksche Waard. De crisis eist zijn tol op alle terreinen, dus ook op de arbeidsmarkt. Het PvdA Plan voor de Arbeid biedt het antwoord.

Onze droom is een baan voor iedereen

W

,,Werk geeft zelfrespect, brengt zelfstandigheid mee en is de aanjager van integratie en participatie. Daarom moeten zoveel mogelijk inwoners aan het werk; juist in deze tijd. Onze droom is voor iedereen een baan.'' Deze wervende tekst in het verkiezingsprogramma van de PvdA staat symbool voor de ambities van de partij, die zich zeer bewust is van het belang van de komende raadsperiode, 2014-2018. Er staat veel op het spel, zoals de te verwachten eenwording door een gemeentelijke herindeling en het overnemen van een aantal belangrijke taken van het rijk, waaronder de werkgelegenheid voor gehandicapten en de jeugdzorg. De PvdA realiseert zich dat bij goed werk een loon hoort volgens de CAO en betrokkenheid bij het eigen bedrijf. Andersom verwacht de PvdA van het bedrijf betrokkenheid bij werknemers en de lokale samenleving. ,,Wij spannen ons, samen met ondernemers, extra in om jeugdwerkloosheid te verminderen en te voorkomen. We bevorderen kennisinnovatie. Hiervoor is een goede samenwerking nodig tussen onderwijs en

bedrijfsleven. Zo verbeteren we de afstemming tussen opleidingen en beschikbare banen, gericht op uitbreiding van lokaal sterke sectoren.'', betogen de samenstellers van het verkiezingsprogramma dat geldt voor alle vijf gemeenten in de Hoeksche Waard. Als de PvdA zich van één ding bewust is dan is het dat de arbeidsmarkt niet ophoudt bij de gemeentegrens. De PvdA vindt dat ook de kansen in de Hoeksche Waard voor onze inwoners benut horen te worden. ,,Wij helpen werkgevers bij het vinden van werknemers en het aanvragen van vergunningen, en wij maken het ondernemen gemakkelijker. Werkzoekenden proberen we zo snel mogelijk bij een werkgever te krijgen. ,,Als dat niet kan zoeken we naar andere activiteiten. Voor iedereen die geen werk heeft is er het vangnet van de bijstand. De PvdA verwacht wel dat iedereen actief blijft, bijvoorbeeld met stages of door het doen van onbetaald werk of het volgen van scholing. Kortom, meedoen om zo snel mogelijk uit te kunnen stromen naar (betaald) werk.''

PASPOORT De lijsttrekkers van de 5 gemeenten kunt u volgen op twitter en bereiken per Email. Binnenmaas Jan Maarten Dank T: @janmaartendank E: [email protected] Cromstrijen Piet Penning T: @octaafje E: [email protected] Korendijk Jelle Stelpstra T: @jellestelpstra E: [email protected] Oud-Beijerland Iwan Mahadew T: @iwanmahadew E: [email protected] Strijen Paulien Tanja T: @PaulienTanja1 E: [email protected]

Voor de komende raadsperiode heeft de PvdA dit vertaald in een aantal beleidsvoornemens: • In het Plan voor de Arbeid worden alle groepen betrokken: jongeren, ouderen, mensen met een beperking en mensen die vrijwilligerswerk doen. Samen met de mensen zelf, het bedrijfsleven, het MKB, uitzendorganisaties en andere instanties wordt dit plan gemaakt zodat het in 2015 kan draaien. • Dit plan is gericht op uitbreiding (of minimaal behoud) van de werkgelegenheid en het aantal arbeidsplaatsen, de verbetering van de afstemming tussen vraag en aanbod, het creëren van leerwerkplaatsen, stageplaatsen en participatiebanen en met speciale projecten voor 45plussers. De PvdA wil dat elke gemeente in de Hoeksche Waard per jaar 2 werkplekken voor starters voor een jaar creëert. Jongeren die moeite hebben bij het vinden van een baan kunnen hier een jaar werkervaring opdoen. • Met een gemeenschappelijke en gecoördineerde werkgeversbenadering in onze regio ondersteunen we werkgevers en maken we hun taak lichter, maar ze moeten dan wel hun eigen verantwoordelijkheid oppakken.

Bijvoorbeeld door het in dienst nemen van arbeidsgehandicapten. • De PvdA gunt bij aanbestedingen alleen onder de voorwaarde dat de aannemende partij minimaal 5 procent van de aanneemsom gebruikt voor de inzet van langdurig werklozen, jongeren en arbeidsgehandicapten. Dit heet 'Social Return on Investment'. Dit passen we toe bij alle projecten (fysiek, infra en sociaal) en bij de inkoop van diensten en producten door de gemeente. • Bij (bouw)projecten van de gemeente worden in de aanbestedingsprocedure voorwaarden opgenomen waardoor het project conform het leer/werktraject ‘leerlingbouwplaatsen’ wordt ingericht en uitgevoerd. • De PvdA wil dat de gemeente zelf het goede voorbeeld geeft door voldoende stageplekken en werkervaringsplaatsen aan te bieden in de eigen organisatie en 5 procent van de arbeidsplaatsen te reserveren voor langdurig werklozen en arbeidsgehandicapten. Voor jongeren is het vinden van de juiste toegang tot de arbeidsmarkt belangrijk. De eerste baan, het begin van je verdere werkzame leven. Juist nu, in deze economische crisis, is het

vinden van die eerste baan die goed aansluit op de opleiding moeilijk. De startkwalificatie helpt daarbij, maar soms is dit niet voldoende. ,,Als het niet lukt om een baan te vinden die bij je past, willen wij je helpen. Voor ons is het belangrijk dat jongeren actief blijven.'' Daarom wil de PvdA in de regio samen met jongeren, onderwijs en bedrijfsleven een aanvalsplan tegen de jeugdwerkloosheid ontwikkelen als onderdeel van het Plan van de Arbeid. Niet voor iedereen is het vinden van werk gemakkelijk, soms heb je daarbij hulp nodig. Dit kan zijn omdat je een arbeidsbeperking hebt, tijdelijk geen werk kunt vinden of in een sector zit die zwaar te lijden heeft onder de economische crisis. Onze ondersteuning is gericht op het vinden van (ander) werk en het vergroten van de zelfredzaamheid van onze burgers en deelname aan de maatschappij.

3

ZORG tekstJan Robbemond fotoFotolia

Zorg in je eigen huis en buurt Zorg is een verantwoordelijkheid van ons allemaal. De PvdA zorgt dat er hulp is voor de mensen die dat het hardst nodig hebben.

D 4

Draagkracht en meedoen aan de maatschappij is voor de PvdA een leidend principe. zowel in financiële zin als in sociaal opzicht. Eigen bijdragen voor zorg dienen inkomensafhankelijk te zijn zonder dat dit leidt tot een stapeling van eigen bijdragen. De gemeente heeft de kans om zorg minder ingewikkeld te maken, dichtbij mensen te organiseren bijvoorbeeld met wijkverpleegkundigen, en de eigen kracht van mensen en hun netwerken te versterken. Gewoon in je eigen wijk kunnen blijven wonen als je ouder wordt of gehandicapt raakt. Dat vindt de PvdA belangrijk. Zorgmedewerkers moeten weer ‘aanklampbaar’ en zichtbaar zijn in de wijk. Het gaat niet alleen om zorg, maar ook om welzijn. Met alleen het uit bed halen van mensen of het schoonmaken van een huis ben je niet klaar. Het gaat erom dat mensen daarna iets kunnen gaan doen. Particulier initiatief met betrekking tot levensloopbestendige woningen en mantelzorgwoningen worden sterk gestimuleerd in gemeentelijke verordeningen. De PvdA vindt het belangrijk dat zorg en welzijn dichtbij mensen beschikbaar is. ,,Wij willen de decentralisatie van de AWBZ gebruiken om zorg en welzijn meer aan elkaar te verbinden. We gaan steeds uit van eigen kracht, netwerk, familie, buurt. Als het sociale netwerk van de burger niet de ondersteuning kan bieden die nodig is, zorgt de gemeente voor een vangnet van professionals. Wij bundelen waar mogelijk de hulpverlening in de 1ste lijn

om te waarborgen dat de beschikbare kennis en capaciteit optimaal worden benut. Zo houden we onder andere de WMO betaalbaar.'' De PvdA wil de manier om aan zorg te komen veel minder ingewikkeld maken. Minder regels, meer direct contact met degene die zorg vraagt en investeren in het gesprek vooraf. Het gaat niet alleen om concrete zorgvragen, maar ook om eenzaamheid. Zo hebben er huisbezoeken plaats. Welzijnsorganisaties moeten ook alert zijn op mogelijkheden voor de burger die ondersteuning krijgt om iets terug te doen. Er verandert veel in de zorg. Samenwerking, communicatie met en tussen zorggebruikers en -aanbieders is be-

langrijk net als het voorkomen van valse verwachtingen, eerlijk zijn over wat er geboden kan worden. Aan marktwerking in de zorg en accountantsterreur als het om verantwoording gaat, heeft de PvdA een enorme hekel. Iedereen moet zijn eigen levensplannen kunnen nastreven. ,,Als dat niet lukt omdat je op de één of andere manier daarbij een beperking ondervindt, bijvoorbeeld omdat je niet kunt lopen of omdat je je eigen huis niet kunt schoonmaken, zoeken wij met je naar een oplossing. Omdat iedereen anders is en oplossingen niet kant en klaar zijn, is maatwerk nodig. Mantelzorg is onnoemelijk zwaar. Daar moeten we aandacht voor hebben en ontzorgen.''

CIJFERLIJST Hij is minister van Financiën en hij gaat over de cijfers. Maar wat zeggen de cijfers over hem? De cijferlijst van Jeroen Dijsselbloem.

75

‘Percentage staatsschuld afgezet tegen het Bruto Nationaal Produkt. Voor de crisis van 2008 was het nog 45 procent. Dus het loopt hard op. Een last voor volgende generaties, tenzij we er nu al iets aan doen.’

25

2 18

‘Twee nieuwe biggetjes die ik onlangs “in huis” heb gehaald. Nee, ze hebben geen namen. Ze zijn ongelooflijk energiek, sociaal, brutaal. Kortom, leuk.’

‘In de Eurogroep werken we met achttien landen samen. Lotsverbondenheid met mooie en zware kanten. Maar allemaal vastbesloten om uit de crisis te komen.’

2002

‘Ik ben al 25 jaar gelukkig met mijn geliefde. Onvoorstelbaar hoe je na al die tijd nog dol op elkaar ‘Toen ontplofte een politieke kunt zijn.’ bom. De moord op Fortuyn heeft grote impact gehad op de samen‘Het nummer dat op de affiches leving, op de politiek en ook op van de PvdA hoort te staan. Ik heb mij. Het was het begin van een een groot kunstwerk in mijn werkvernieuwingsproces in de PvdA.’ kamer hangen met een rode één!’ 

55 ‘De eerste keer dat ik kandidaat-Kamerlid was, was dit mijn plek op de lijst. Dat was toen nog eervol en niet kansloos. Eervol omdat ik een jong broekie was die het niet verwachtte. Niet kansloos, omdat het 1998 was en Wim Kok onze lijsttrekker.’

3 23 1

‘Het huisnummer in Son, waar ik opgroeide. Een typische jaren zeventig nieuwbouwwijk. De school was één straat verderop. Mijn broers en zussen liepen een stukje op mij voor. Mijn oudste zus ging al naar de middelbare school, toen ik nog op de kleuterschool zat. Ik heb veel goede herinneringen aan meester Van Hapert. En tijdens de les haalde ik sigaretten bij de benzinepomp voor meester Vennix. Dat kon toen allemaal.’

‘Wageningen. Een heerlijke stad in een prachtige omgeving. Gestudeerd, eerste huis, vriendin ontmoet, eerste kind geboren, weggeweest, teruggekeerd. Kortom: mee vergroeid.’

0317

‘3% is een tussendoel op weg naar een sluitende begroting. Het tempo waarin is, in Nederland en in andere Eurolanden, aangepast aan de economische werkelijkheid.’

5

INTERVIEW

E

Erik van Muiswinkel kaapte afgelopen jaar nog Samsoms ‘eerlijke verhaal’ als titel voor zijn oudejaarsconference. Van Muiswinkel: ‘Een heel fijne slogan om de grote gebeurtenissen uit 2012 langs de meetlat te kunnen leggen.’ Alles en iedereen kreeg er traditiegetrouw van langs, dus hij nam de PvdA-kiezer ook even op de korrel in een conference over de zorgpremie. Samsom gaat er voorzichtig theatraal bij staan en imiteert voor de verandering de cabaretier: ‘Het zijn ethisch hoogstaande plannen, maar je moet ze natuurlijk niet gaan uitvoeren. Het zijn ide-a-len! Als je je idealen gaat verwezenlijken, dan heb je geen idealen meer.’

6

Van Muiswinkel en Samsom ontmoeten elkaar in de Tweede Kamer. In november toog Samsom op uitnodiging van Van Muiswinkel naar diens nieuwste voorstelling Schettino! over leiderschap. Samsom: ‘Ik word één keer in je voorstelling genoemd. Je zet twee soorten leiders tegenover elkaar. Aan de ene kant heb je jouw oude schoolhoofd Middelkoop, uit één stuk gehouwen, een beetje dictatoriaal, gaat nooit kapot. Daar tegenover staat al het jonge grut dat volgens jou frivool door het leven gaat. Waarbij jij je dan empathisch afvraagt: Zij redden het toch nooit? Zij gaan kapot!’ Van Muiswinkel: ‘Kunnen fatsoenlijke, redelijke mensen met een gezin de wereld besturen? Kunnen zij tegen Poetin op? “Sorry nu even niet, we bakken poffertjes”.’ Samsom: ‘Ik denk van wel, maar voorzie een ander probleem. Ik denk dat een essentieel onderdeel van goed leiderschap is dat het een tijdje meegaat. Den Uyl kreeg twintig jaar, Kok zestien, Wouter acht. We hebben weer rust en gezond verstand nodig in de politiek, en tijd om plannen niet alleen te bedenken maar ook goed uit te voeren.’ Van Muiswinkel: ‘Dat stoort mij ook zo aan peilingen. Er is door ons gekozen en je zou zeggen dat jullie het dan vier jaar mogen doen. Vervolgens gooien ze jullie dood met zetelaantallen die helemaal niet aan de orde zijn. Nu opnieuw bij de gemeenteraadsverkiezingen. Wat vind je daarvan?’ Samsom: ‘Het bepaalt mijn humeur, maar het bepaalt nooit mijn politiek. Dan word je gek. De uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen en de herindelingsverkiezingen in Friesland helpen gelukkig bij het relativeren van de peilingen. Ik ben optimistisch gestemd, omdat we nog steeds op straat horen dat wat wij willen en aan het doen zijn, uiteindelijk wordt begrepen. Het gesprek dat ik daarvoor moet voeren is wel indringender, langer en zorgelijker.’

tekst Emma Boelhouwer beeld Vincent Boon

Van Muiswinkel: ‘Wat veel mensen niet begrepen, is dat de PvdA na zo’n felle en goede campagne en veel openingen richting links met de grootste ideologische tegenstander een kabinet ging vormen.’ Samsom: ‘Dat verwijt krijg ik vaak op straat. We hadden na de verkiezingen geen eenduidige uitslag, totdat de andere partijen hun zegje hadden gedaan. Zij zeiden: “Laat hen het lekker doen.” Het CDA had bijvoorbeeld enorm verloren en de linkse partijen hadden samen niet genoeg zetels. VVD en PvdA moesten het dus samen doen en met elkaar de problemen oplossen. Daarna kwam het volgende punt: welk beleid kunnen we samen uitvoeren? We konden elkaar vinden in de noodzakelijke veranderingen om Nederland sterker te maken voor de toekomst, waaronder de strijd tegen de grote instituties. Een klassieke PvdA-strijd. De PvdA kent immers een traditie van wethouderssocialisme. Breng zorg nou dicht bij de mensen, geef de wijkverpleegkundige en de huisarts meer verantwoordelijkheid. Koppel werknemers aan werkzoekenden, op lokaal niveau. Dat is precies wat we nu aan het doen zijn. Bij die hervormingen spelen de gemeenteraadsverkiezingen een grote rol. Daarom zijn ze ongelooflijk interessant.’ Van Muiswinkel: ‘In de stad gaat het echt ergens om. Willen jullie dat uitdragen?’ Samsom: ‘De politieke keuzes zijn scherper dan voorheen. Vroeger was het gemeentebestuur vaak weinig politiek. Een stoeptegel recht leggen hoorde er gewoon bij. Nu worden zorg, werk en wonen door de landelijke politiek overgedragen aan de gemeenten. Stem je dan op een partij die zorg belangrijker vindt dan infrastructuur of andersom? Eric Wiebes van de VVD in Amsterdam zegt: “Er zijn hier te veel sociale woningen, we zetten ze in de verkoop.” Met een sterke PvdA behouden we een stevige woningbouwsector, zodat we overal in de stad zorg dragen voor fatsoenlijke woningen en een leefbare omgeving.’ Van Muiswinkel: ‘Ik zie wel een grote beer op de weg. Als je hulpbehoevend bent, mag het natuurlijk niet uitmaken of je in Maastricht of in Leeuwarden woont.’ Samsom: ‘Als we grote instituties willen afbreken, afwillen van marktwerking en meer verantwoordelijkheid lokaal willen organiseren, dan gaan we inderdaad verschillen zien. Zoals er nu verschillen in huisartsen zijn. Daar ben ik niet bang voor, mits we hier vanuit de landelijke politiek wel een stevige bodem leggen.’ Van Muiswinkel: ‘Als er een stevige bodem blijft, ben ik een beetje gerustgesteld. Ik vraag me wel af hoe je voor die cruciale lokale posten betrouwbare en goede bestuurders vindt?

Het op de hak nemen van politici is zijn vak, maar nu zit Erik van Muiswinkel in de rol van journalist tegenover Diederik Samsom.

7

De cabaretier & de politicus

Samsom: ‘Gelukkig kom ik nog veel talent tegen. Maar met achtduizend plaatsen in het openbaar bestuur en ruim vijftig vijftigduizend PvdA-leden wordt de spoeling steeds dunner. Daarom steun ik van harte alle pogingen om meer mensen lid te maken van politieke partijen.’ 8

Van Muiswinkel: ‘Mijn dochter won vanaf haar derde de meeste debatten bij ons thuis en ik heb heel vaak gedacht: zij gaat de politiek in. Uiteindelijk is ze toch bij een Amerikaans bedrijf terechtgekomen. Daar doet ze het hartstikke goed. Ik ben trots op haar, maar zou het stiekem ook leuk vinden als zij voor D66 of PvdA de politiek in zou gaan en de eerste vrouwelijke minister-president van Nederland wordt. Dan kan ik haar op Oudejaarsavond eindelijk terugpakken voor de groente-discussies aan tafel. Hoe trek je jong talent aan? Het aanzien van politici is in de afgelopen twintig jaar behoorlijk afgebrokkeld.’ Samsom: ‘Het is aan ons om dat te herstellen. Ik ben er niet pessimistisch over, want ik weet wat het werk inhoudt en iedereen die ervan proeft, merkt hoe bevredigend het is. Op lokaal niveau kun je als politicus een heleboel bereiken. Marco Florijn doet dat bijvoorbeeld als wethouder in Rotterdam heel goed. Hij kiest voor die verantwoordelijkheid, terwijl hij zo bij een McKinsey-achtig bedrijf had kunnen werken.’

Van Muiswinkel: ‘Hebben jullie een jeugdopleiding die zich een beetje met Ajax of Feyenoord kan meten?’ Samsom: ‘We zijn er de laatste jaren als een gek mee bezig. De Rosa-leergang is er voor iedereen die een beetje actief wil zijn. De Den Uyl-leergang is onze topklas, voor ervaren wethouders bijvoorbeeld. Maar de ‘leergang’ waar Hans Spekman en ik zelf de grootste voorstander van zijn – op zaterdag met rozen de deuren langs – blijft toch de beste politieke leerschool. Dat de waarheid gewoon in je gezicht verteld wordt.’

baan gevonden, de ander had een kijker voor het huis.’

‘Breng zorg dicht bij de mensen, geef wijkverpleegkundige en huisarts meer verantwoordelijkheid’

Van Muiswinkel: ‘Ik moet het als cabaretier natuurlijk nog even met je hebben over cultuur. Tijdens Rutte 1 vond er een grote afrekening plaats onder invloed van de PVV. Het leverde financieel geen zak op, maar de vijanden van de kunst konden zeggen: “Eindelijk pakken ze die rare kunstenaars aan.” Het heeft zo veel schade aangericht. Is er kans dat jullie het een en ander weer repareren?’ Samsom: ‘Het was een dubbele afrekening. Het ging met geld gepaard – dat is heftig –, maar ik vond de rancuneuze houding van het vorige kabinet eigenlijk veel erger. En daar hebben wij radicaal mee gebroken. Jet Bussemaker probeert de scherven weer een beetje bij elkaar te lijmen. De waarheid is wel: geld hebben we nu niet.’

Van Muiswinkel: ‘Jij drukt met je rozen ook bij een PVV’er op de bel?’ Samsom: ‘Ja graag zelfs. Het is precies waarom we het er in de verkiezingscampagne redelijk goed van af brachten. Ik had elke vraag van journalisten al tien keer harder en ruiger in mijn gezicht gesmeten gekregen. Verder wil ik horen wat mensen bang maakt, wat hen inspireert en vrolijk maakt. Aan de CBS-cijfers zien we dat het beter gaat met de economie. Wij merkten dat anderhalve maand eerder al op straat. De een had weer een

Van Muiswinkel: ‘Wij maken en verzinnen de noten, de zinnen en de dingen, maar als het even niet loopt of er komen geen bezoekers, dan krijg je niks. Er gaat een hoop geld naar stenen, personeel en de directie van omroepen en musea. Hoe zorg je ervoor dat er iets meer bij de bedenkers belandt?’ Samsom: ‘Ook daar is dus de strijd tegen de grote instituties belangrijk. Ik hoop daarom dat óók cultuur een rol gaat spelen tijdens de lokale verkiezingen. Er valt voor de kiezer een hoop te kiezen.’