Roulatielijst • _____________________ • _____________________ • _____________________
13 NIEUWE SPOELWATERHERGEBRUIKINSTALLATIE PRODUCTIEBEDRIJF SPANNENBURG: GROOTSTE VAN NEDERLAND! ogisticon Waterbehandeling uit Groot-Ammers heeft van drinkwaterbedrijf Vitens opdracht gekregen om een spoelwaterhergebruik-installatie te ontwerpen en te bouwen.
L
Deze installatie zal in Nederland gelijk de grootste in zijn soort worden met een te zuiveren capaciteit van 1,25 miljoen m3/jaar. Het zuiveringsprincipe is gebaseerd op de toepassing van ultrafiltratie op basis van dompelmembranen die op onderdruk werken. Vitens N.V. is een waterbedrijf dat ca. 330 miljoen kubieke meter drinkwater produceert en daarmee ongeveer 5,4 miljoen klanten van drinkwater voorziet. Hierdoor is Vitens het grootste drinkwaterbedrijf in Nederland. Het grootste grondwater zuiveringsstation van Nederland staat in Friesland en is ook van Vitens waar 25 miljoen m3/jaar drinkwater geproduceerd wordt. Op deze productielocatie wordt grondwater opgepompt en d.m.v. zandfiltratie, ontzuring en ontharding geschikt gemaakt voor drinkwater. Bij het periodiek terugspoelen van de ontijzeringsfilters, waar drinkwater voor wordt gebruikt, komt spoelwater met ijzerslib vrij.
De spoelwaterhergebruik-installatie heeft tot doel het ijzerslib van het spoelwater te scheiden, waarbij het ijzerslib afgevoerd wordt. Het spoelwater dat ontdaan is van ijzerslib zal worden teruggevoerd in het zuiveringsproces zodat geen kostbaar water verloren gaat. Pilotproeven Logisticon heeft in samenwerking met Vitens en Koch Membrane Systems het Puron membraan gedurende langere tijd in een pilot getest op het ijzerhoudende spoelwater van productiebedrijf Spannenburg. Op basis van de positieve resultaten van deze pilot heeft Puron zich als product en Logisticon zich als OEM-er kunnen kwalificeren voor dit project.
Design & Construct contract De opdracht voor Logisticon betreft het ontwerpen en bouwen van een installatie die met Puron dompelmembranen 1.250.000 m3 per jaar spoelwater zuivert met een overall rendement van 85%. Het ontwerp bestaat uit 2 straten die ieder 75% van het aangeboden spoelwater kunnen verwerken. In de permeaat afvoerleiding wordt per straat een UVdesinfectie voorzien. De planning is om de installatie begin 2009 op te leveren.
OPNIEUW DUBBELPASS ROINSTALLATIE VOOR STORK PRINTS tork Prints B.V. (Boxmeer) levert systemen en verbruiksgoederen voor applicaties in de textiel-, grafischeen digitale drukmarkten. Deze producten kunnen drukken op verschillende substraten, zoals textielmaterialen, papier en verschillende soorten plastic.
S
Begin 2005 heeft Stork Prints B.V. aan Logisticon de opdracht verleend voor het leveren van een dubbelpass Reverse Osmosis (RO)-installatie. Deze nieuwe installatie is een onderdeel van het Stork-project om de demiwaterproductie te verhogen en tegelijk de leveringszekerheid te vergroten. Begin 2008 is een tweede identieke installatie geleverd aan Stork Prints B.V. De RO-installaties zijn beiden ontworpen als dubbelpass installatie om te kunnen voldoen aan de hoge
kwaliteitseisen van de klant. Bewaking en visualisatie via een PC op afstand is mogelijk met de meegeleverde T-Box. Tevens is een normalisatie-programma geleverd dat het mogelijk maakt de operationele data te kunnen gebruiken om mogelijke vervuilingen in een vroeg stadium te kunnen detecteren, waardoor de leveringszekerheid en kwaliteit gewaarborgd blijven.
TWEE OMGEKEERDE OSMOSEINSTALLATIES VOOR PALMOLIEPRODUCENT OI Loders Croklaan Oils B.V. is een grote wereldspeler op het gebied van productie van oliën, vetten en voedingsingrediënten en doet dit al meer dan 110 jaar. De hoofdactiviteit is palmolieproductie waaruit een enorme hoeveelheid producten gemaakt wordt met een onovertroffen zekerheid, veiligheid en kwaliteit. Loders Croklaan is onderdeel van de IOI Corporatie in Berhad, Maleisië en heeft zijn hoofdkantoor in Wormerveer Nederland met de belangrijkste productielocaties in Nederland en de Verenigde Staten.
I
Voor de productielocatie op de Maasvlakte bij Rotterdam is een hoge kwaliteit retourcondensaat
nodig. Dit kon volgens berekeningen alleen bereikt worden door de kwaliteit van het ketelvoedingswater te verbeteren. Begin 2007 heeft Logisticon een full-flow omgekeerde osmose pilot-installatie verhuurd. Zo kon ervaring opgedaan worden en tevens worden aangetoond dat de hoge kwaliteit retourcondensaat hiermee te bereiken was. Begin 2008 heeft IOI Loders Croklaan Oils aan Logisticon de opdracht verleend om een uitgebreide omgekeerde osmoseinstallatie te leveren van 2x6 m3/h met de hoogst mogelijke leveringszekerheid voor levering van ketelvoedingswater.
De installatie is tevens uitgelegd voor mogelijke uitbreiding van de capaciteit in de toekomst naar 2x8 m3/h. Aangezien de beschikbare ruimte beperkt is, moesten beide RO-installaties op één frame geplaatst worden.
NIEUWE PLAATBELUCHTERS VOOR PRODUCTIEBEDRIJF TULL EN ’T WAAL VAN VITENS rinkwaterbedrijf Vitens heeft besloten om het technisch verouderde drinkwaterproductiebedrijf Tull en ’t Waal te ontmantelen en te vervangen door nieuwbouw.
D Logisticon Waterbehandeling gaat voor de nieuwbouw drie grote plaatbeluchters leveren met een maximale gezamenlijke uurcapaciteit van 1050 m3/h. De huidige zuivering, bestaat uit plaatbeluchting en filtratie en wordt vervangen door een nieuwe en uitgebreidere zuivering. De nieuwe zuivering zal uitgebreid worden met een anaërobe ontharding welke komt te staan voor de ook te vernieuwen plaatbeluchters en zandfilters. Uitgebreidere zuivering Het ruwe grondwater zal onder druk naar een onthardingsreactor geleid worden. Hierin wordt naast verlaging van de hardheid ook gelijk het grootste deel van ijzer en mangaan anaëroob uit het grondwater gehaald. Daarna wordt via plaatbeluchting het aanwezige methaan uit het water verwijderd en wordt tegelijkertijd zuurstof ingebracht. De zuurgraad van het water wordt
op de gewenste waarde gebracht door koolstofdioxide aan het water toe te voegen. Het laatste beetje ijzer en mangaan wordt dan direct geoxideerd . Als laatste zuiveringsstap worden de restanten kalk, ijzer en mangaan door een dubbellaags filter
verwijderd. Om de leveringszekerheid te vergroten is ervoor gekozen om de zuivering in drie straten op te delen. Logisticon heeft opdracht gekregen voor levering van de drie plaatbeluchters. De levering van deze plaat-
beluchters is een directielevering van Vitens aan de aannemer van het project. Doelstelling van Vitens is om begin 2010 het nieuwe pompstation op te starten met een capaciteit van zes miljoen m3 per jaar kwalitatief hoogwaardig en onthard drinkwater.
VIJF SPECIALE NANOFILTRATIE-INSTALLATIES VOOR VITENS OP TERSCHELLING EN AMELAND et als voornaamste doel het verhogen van de leveringszekerheid heeft Waterleidingbedrijf Vitens ervoor gekozen om zijn productiebedrijven in Hollum en Buren (Ameland) en West Terschelling uit te breiden met anaërobe nanofiltratieinstallaties (NFI’s).
M
Vitens heeft Logisticon Waterbehandeling geselecteerd om in totaal 5 stuks zeer speciale nanofiltratie-installaties te leveren. Eén enkele NFI bestaat uit twee straten waarmee per straat automatisch de productiecapaciteit geregeld kan worden
tussen 2,0 en 11,0 m3/h. De recovery van de installatie blijft hierbij constant. Vitens gebruikt geen anti-scalant om scaling van membranen te voorkomen, maar laat de membranen tot een bepaalde mate vervuilen, waarna deze gereinigd worden. Bij de NFI’s is gekozen voor een automatische CIP (Clean In Place)-reiniging. Deze is gebaseerd op een automatische MTC (Mass Transfer Coëfficiënt)-bepaling en verloop van de MTC in de tijd. Vitens was zo tevreden met de eerder geleverde installaties van Logisticon dat zij gevraagd heeft de overige installaties
via de renovatie-aannemer (RWB) van het project te leveren. De opdracht van Vitens aan Logisticon omvatte o.a. detailengineering, bouwen en levering van de nanofiltratie-membraaninstallaties, het realiseren van een tijdelijke situatie, waarbij de nanofiltratie installaties in een tijdelijke behuizing (containers) geplaatst werden, inbedrijfstelling (FAT/SAT) en oplevering van de installaties.
OUTOKUMPU COPPER VERDUBBELT DE CAPACITEIT VAN HAAR AFVALWATERZUIVERING utokumpu Copper LDM B.V. produceert halffabrikaat-messingproducten. De productie vindt plaats in Drunen. Bij het productieproces wordt water gebruikt dat in eigen beheer gereinigd wordt alvorens het wordt geloosd op het riool.
O
In de bestaande fysisch-chemische zuiveringsinstallatie worden opgeloste metalen neergeslagen en met behulp van een lamellenbezinker verwijderd uit het water.
Het water voldoet aan de normen voor lozing op het riool. Maar door uitbreiding van de productiecapaciteit en daarmee ook de hoeveelheid afvalwater, wordt soms de capaciteit van de lamellenbezinker overschreden. De kans bestaat dan dat er niet voldoende tijd is om de vlokken te laten bezinken waardoor er doorslag plaats kan vinden. In overleg met Logisticon is besloten om een automatisch spoelbaar zandfilter bij de zuivering te plaatsen om het water na te behandelen. Vlokken die niet bezinken worden door het zandfilter uit het water gefilterd. De capaciteit van de zuiveringsinstallatie is verdubbeld van 5 m3/uur naar 10 m3/uur.
NIEUWE TECHNOLOGIE VAN STIKSTOFVERWIJDERING VOOR RWZI APELDOORN et de recente bouw van de slibontwatering op rwzi Apeldoorn en de komende realisatie van een 3e vergisting is een aanvullende behandeling van de reststromen noodzakelijk. Deze reststromen bevatten hoge concentraties stikstof die verwijderd moeten worden.
M
Waterschap Veluwe heeft de combinatie Grontmij-Logisticon Waterbehandeling opdracht gegeven om een zogenaamde de-ammonificatie installatie (Demon) te bouwen om stikstof uit het afvalwater te verwijderen. Het waterschap koos na een uitgebreid aanbestedingstraject voor deze nieuwe techniek vanwege de robuustheid van het systeem, de lage investeringskosten en het lage energieverbruik. Vooral geschikt voor stikstofrijke waterstromen Het Demon-proces is vooral geschikt voor afvalwaterstromen met een hoge concentratie stikstof. Het stikstofrijke rejectiewater dat vrijkomt bij de ontwatering van vergist slib is uitermate geschikt voor behandeling met Demon. Zo kan meer biogas worden geproduceerd, ook uit externe afvalstromen,
zonder de rioolwaterzuivering zwaarder te belasten. Het door de Universiteit van Innsbruck ontwikkelde Demon-proces is een sequencing batch reactor (SBR) met slibvlokken van nitrificerende en deammonificerende bacteriën. Het proces is gepatenteerd. Advies- en ingenieursbureau Grontmij vermarkt de techniek en is zo samen met Logisticon betrokken bij de installatie in Apeldoorn. Het feit dat er geen koolstofbron benodigd is en het lage energieverbruik van de techniek zijn de belangrijkste voordelen, en dat allemaal in één reactor. Het Demon-proces is al sinds 2004 in gebruik op de zuivering van Strass in Oostenrijk. Daarnaast zijn drie installaties in gebruik in Glarnerland (Zwitserland),
Plettenberg en Heidelberg (Duitsland) en twee andere installaties in voorbereiding. De door de combinatie GrontmijLogisticon te bouwen installatie in Apeldoorn wordt de grootste ter wereld volgens het de-ammonificatie principe.
CHEMICALIËNDOSERING VOOR HOOGHEEMRAADSCHAP VAN RIJNLAND
n juni 2006 heeft de aanbesteding voor de defosfateringsprojecten van Hoogheemraadschap van Rijnland plaatsgevonden. De werktuigbouwkundige werken zijn door Wolter & Dros Amersfoort in opdracht genomen.
I
De installatie van Leiden Noord is gedurende het jaar 2007 gerealiseerd. Logisticon heeft voor deze installatie zowel de methanoldosering geleverd als de installatie voor ijzerchloride. Chemicaliënopslag- en -dosering blijft één van de vele kennisgebieden van Logisticon. Zo zijn voor methanol de veiligheidszonering en -toetsing aan wetgeving altijd belangrijke aandachtspunten. Logisticon heeft hier reeds ruime ervaring mee opgedaan, inclusief bouw van installaties welke voldoen aan BRL K-903. De methanolinstallatie was verder geheel conform klantspecificaties uitgevoerd in RVS. Dit vanwege de toepassing van het alternatief azijnzuur. Het ontwerp vereiste derhalve een toetsing aan een aantal zeer belangrijke randvoorwaarden. De installatie voor Leiden Noord is in augustus 2007 opgeleverd.
De installatie voor Alphen Noord is in juni 2008 opgeleverd.
INEOS NOVA GEBRUIKT DYNASANDFILTER OM AAN LOZINGSEISEN TE VOLDOEN oor de jaren heen is bij Ineos Nova in Breda (voorheen Nova Innovene) de productie toegenomen en hierdoor wordt de afvalwaterzuivering ook intensiever gebruikt. Daarnaast heeft er een aanscherping van het vergunningenbeleid door Waterschap Brabantse Delta ten aanzien van enkele parameters plaatsgevonden.
D
Hierdoor is de feitelijke emissie van enkele parameters dusdanig hoog geworden, dat het waterschap een onderzoeksverplichting in de Wvo-vergunning heeft opgenomen. Ineos Nova heeft samen met Logisticon een uitgebreid onderzoeksprogramma opgezet, waarbij op diverse plaatsen pilotzuiveringen zijn neergezet. De uitkomst van deze proeven heeft er uiteindelijk toe geleid dat Logisticon Waterbehandeling opdracht gekregen heeft om een definitieve installatie te ontwerpen en te bouwen om
het effluent van de nabezinker verder te zuiveren met een DynaSand filter. In de tussentijd staat er een full-flow testinstallatie zodat Ineos Nova nu al voldoet aan de nieuwe lozingseisen.
WATERSCHAP VELUWE KIEST AUTOMATIC BACKWASH FILTERS VOOR FOSFAATVERWIJDERING MET 2050 M 3/H oor fosfaatverwijdering in de nabehandeling van het effluent van de rioolwaterzuivering Harderwijk heeft het Waterschap voor de in Nederland nauwelijks bekende Automatic BackWash Filter (ABWF) gekozen.
V
De combinatie Visser & Smit Hanab / Logisticon Waterbehandeling gaat twee Automatic BackWash Filters bouwen, waarbij Logisticon zorgdraagt voor ondermeer de werktuigbouwkundige onderdelen, de besturing en doseringen. De oplevering van de nieuwe installatie zal plaatsvinden in het eerste kwartaal van 2009. Proeven Vooruitlopend op de nieuwe regelgeving van de Europese Kaderrichtlijn Water heeft Waterschap Veluwe in het kader van het Integrale Inrichtingenplan Veluwe Randmeren (IIVR) in 2005 en 2006 uitgebreid onderzoek gedaan naar zandfiltratie (zie ook LogistiContour 11). Naast de door Logisticon geleverde bekende technieken als continue zandfiltratie en dubbellaags discontinue filtratie, is gedurende zeven maanden ook de in Nederland nauwelijks bekende Automatic BackWash Filter (ABWF) techniek beproefd. De geoptimaliseerde proefinstallatie werd ontworpen door Visser & Smit Hanab en Grontmij.
Bron: Visser & Smit Hanab / www.abwf.nl
Automatic BackWash Filter (ABWF) Het ABWF, met een capaciteit van 2050 m3/uur en een gemiddeld effluent fosfaatgehalte van < 0,15 mg P/l, krijgt een filterbed van zand met daarop hydro-antraciet om de filtratiesnelheid en vuilopnamecapaciteit te verbeteren.
Bron: Visser & Smit Hanab / www.abwf.nl
De twee dubbellaags cellenfilters, een andere naam voor ABWF, bestaan elk uit een rechthoekige betonnen bak van 5 bij circa 6 meter, waarbij de lengte is opgedeeld in cellen van circa 75 centimeter.
De cellen worden beurtelings gespoeld door het afpompen van het bovenwater met een verrijdbare kap. Het spoelwater wordt hierbij via een zandvang teruggevoerd naar de zuivering. Het vernieuwde Nederlandse ontwerp van Grontmij, dat momenteel in Harderwijk voor het eerst wordt gebouwd, heeft afgerekend met alle geconstateerde knelpunten. Het betreft nu een dubbellaags cellenfilter dat is voorzien van luchtspoeling naast de voor een ABWF typerende beweegbare brugconstructie voor het spoelen met water. Hierdoor is het mogelijk om de afzonderlijke cellen beurtelings optimaal te spoelen, dat op basis van tijdsinterval en/of oplopende bovenwaterstand / bedweerstand kan.
Spoelwaterbehandeling De uitbreiding van de rwzi bestaat, mede voor de spoelwaterbehandeling, tevens uit de bouw van een extra nabezinker. Omdat de nabezinkfase van de rwzi toch al moeite zou hebben met de extra spoelwaterstroom bij regenwater, is gekozen voor een extra nabezinker. Zo kan het spoelwater op een doeltreffende wijze worden behandeld. Eerste Nederlandse Automatic BackWash Filters Deze ABWF is de eerste installatie in Nederland van dit type, waar in het buitenland reeds veel van deze installaties in gebruik zijn. Problemen die in het buitenland voorkwamen zoals verstopping van filterbedden en -bodems, zijn voor de installatie in Harderwijk opgelost. Zo wordt nu bijvoorbeeld regelmatig spoellucht gebruikt bij het spoelen van de cellen.
Bron: Visser & Smit Hanab / www.abwf.nl
GROTE OFFSHORE DECANTER VOOR PIERALISI ffshore Technical Services heeft samen met Pieralisi een mobiele decanter in een 20 voet offshore container ontworpen. Logisticon heeft voor Pieralisi vervolgens een Hercules 470/4 decanter met een vermogen van 42 kW in een container geïnstalleerd, inclusief een hydraulische aandrijving met een zogenaamde RotoVariator.
O
Deze remmotor, waarbij stator én rotor draaien, kan door dat ontwerp altijd met een optimaal koppel draaien, om hiermee de vaste stoffen uit de vloeistof te persen. Het sediment (droge stof) verlaat de machine aan de onderkant, waar het wordt opgevangen en afgevoerd middels een schroef. De decanter is in staat om grote hoeveelheden vaste stoffen te verwijderen uit afvalwater en boorvloeistoffen. De vloeistoffen kunnen tot wel 60% vaste stof bevatten en worden eenvoudig door het systeem behandeld.
De speciaal ontworpen decanter kan ook eenvoudig omgebouwd worden naar een 3-fase scheiding decanter. Door een speciale flens te monteren kunnen met dit unieke ontwerp olie, water en vaste delen van elkaar gescheiden worden. Het ombouwen van een 2-fase scheiding installatie naar een 3-fase scheiding installatie kost ongeveer 6 uur. De ontwerpcapaciteit van de 2-faseunit is 55 m3/h. De installatie is ontworpen en getest voor offshore toepassingen.
C o l o f o n
IEPLAAN IN DEN HAAG TIJDELIJK OMGEDOOPT TOT CHANTALPLEIN
‘LogistiContour’ is een uitgave van: Logisticon Water Treatment b.v. Energieweg 2, 2964 LE Industrieterrein Gelkenes Postbus 38, 2964 ZG Groot-Ammers, Nederland Telefoon: +31 (0) 184 - 60 82 60 Telefax: +31 (0) 184 - 60 82 80 E-mail:
[email protected]
p donderdag 28 augustus is door Rasenberg Milieutechniek de zuiveringsinstallatie geplaatst voor de omvangrijke grondwatersanering in de omgeving van de Wilgstraat in Den Haag. Bij de overdracht van de zuiveringsinstallatie is het plein waarop de zuivering staat symbolisch vernoemd naar de projectleider van het project; Chantal Broeken.
O
In het geval van het TCE-concept gaat het om de bacteriesoort Dehalococcoides waarvan bekend is dat het PER en TRI volledig kan afbreken tot de onschadelijke eindproducten etheen en ethaan. Het unieke van het TCE-concept is dat het kweken van de bacteriën niet in het laboratorium, maar in het veld in een bovengrondse bioreactor plaatsvindt.
Het grondwater in de omgeving van de Wilgstraat is ernstig verontreinigd met gechloreerde koolwaterstoffen (VOCl's), veroorzaakt door een voormalige chemische wasserij. Door de gemeente Den Haag is ervoor gekozen om het grondwater in-situ te reinigen met behulp van het TCE-concept. Het TCE-concept is een bio-augmentatie techniek. Dit wil zeggen dat gebruik wordt gemaakt van gekweekte bacteriën die met de juiste voedingsstoffen in de bodem worden geïnfiltreerd.
Het voordeel van het TCE-concept ten opzichte van een conventionele sanering middels pump & treat is, dat de bodem slechts éénmaal hoeft te worden doorgespoeld. Hierna kan het bovengrondse saneringssysteem van de locatie worden verwijderd. Afbraak vindt daarna in de bodem plaats, waarbij verder geen actieve saneringsmaatregelen meer nodig zijn. Wel vindt monitoring plaats, om de voortgang van de afbraak en het saneringsresultaat vast te stellen.
www.logisticon.com
Rasenberg Milieutechniek heeft geïnvesteerd in de aanschaf van een complete zuiveringsinstallatie met een bioreactor. De installatie is ontworpen en gebouwd door Logisticon. Daarnaast heeft Logisticon enkele medewerkers van Rasenberg opgeleid voor de bediening en het onderhoud van de installatie. Bij de verkoop van de installatie is door Rasenberg en Logisticon een overeenkomst getekend waarin afgesproken is dat Logisticon de kennis en ervaring van eerdere projecten beschikbaar stelt aan Rasenberg.
ZEER GEAVANCEERDE PERSLUCHTINJECTIEINSTALLATIE VOOR DE VRIES & VAN DE WIEL n opdracht van de provincie Overijssel voert De Vries & van de Wiel, in combinatie met DEC, een pilotsanering uit op het voormalige Olasfa-terrein (Olster Asfalt Fabriek).
I
Het betreft hier een grootschalige sanering in de uiterwaarden van de IJssel, waar de bodemproblematiek een lange historie heeft. De jarenlange productie van asfalt heeft ter plekke een breed scala aan verontreiniging veroorzaakt, zoals drijflagen met minerale olie, asfaltproducten en zaklagen van pure PAK’s. Bij deze omvangrijke proefsanering zullen meerdere saneringstechnieken worden toegepast. Er zal onder andere gedurende 3 jaar in-situ worden gesaneerd met perslucht-injectie (PLI) en bodemluchtextractie (BLE).
Omdat het om een proefperiode gaat, is het verzamelen van gegevens over de toegepaste saneringstechnieken uiterst belangrijk. Logisticon heeft voor dit project een systeem ontwikkeld waarmee de luchtflow van alle 42 injectielansen afzonderlijk kan worden geregeld en gemeten.
Dit unieke systeem meet met een geavanceerde massa flowmeter de exacte hoeveelheid lucht per injectiepunt. De meting wordt niet beïnvloed door temperatuurschommelingen of drukverschillen. De installatie kan zowel lokaal als via internet worden bediend.