lrl ill ltl lil ltl ltl
trtl Jill
llllllltttt"" GemeenteDenHelder Uitkomstenc0ntrole jaarrekening2008 Verslagvanbevindingen voorde Raad
ElEnrusr*YouNc Qualityln EverythingWeDo
SflFnlvsr*YouNc
Ernst & YoungAccountantsLLP 150 CrossTowers.AntonioVivaldistraat 1083 HP Amsterdam Postbus 7883 1008AB Amsterdam Tel.:+31 (0) 88 - 407 1000 Fax+ : 31 (0) 88 - 407 1005 www.ev.nl
D e nH e l d er D eR a a dv a nd eg e me e n te Po s t b u3s6 1 7 8 0AA D ENH E L D E R
A m s t e r d a m, 1 " 5me i2 OO9
143.BM.evm
G e a c h tLee de nva nd e R a a d , va n de opdr achttot contr olevan de jaar r ekening I n h e t k a d erva n d e a a n o n s ve rstrekte g e m e e n t eDe n H e l d e r,b re n g e nw i j u hier meever slaguit omtr entonze bevindin gen en 2008. W ij hebbeneen afsc hr i ft aanbevelingb ee n tre ffe n ddee co n trolevan de jaar r ekening ve rstre kt a a nh e tC o l l ege vanBur gem eester v a nd i t v e r sl a g en W ethouder s. die wij met u hebbengem aakten die wij he bben D i t v e r s l a gsl u i t a a n o p d e a Ísp raken d.d.9 oktober2008.Onzebevindingen v a s t g e l e gi dn o n zeo p d ra ch tb e ve stiging en aan bev epor tefeuillehouder b e sp ro k en m et en toegelicht aande f inanc i ën, l i n g e nh e b be nw i ji n co n ce p t ris en deconcer ncontr oller . d e d i r e c t i ede , g e me e n te se cre ta van onzeopdr acht,onzeaccountants D i t v e r s l a gg a a t i n o p o n zeco n tro le,de r eikwijdte Ditr apporbevat t v e r k Í a r i negn o n zeb e l a n g ri j kste co n trolebevindingen. onzemededelin gen ui t geac ht. h o o f d ev a non zero la l sco n tro l e re naccountant aande Raad,voorzovernoodzakelijk d D eo n d e r w e rp edni ei n d i t ve rsl a g a a nde or dekom enhebben onder deel uitgemaakt vanonz e o v e r w e g i n g ebni j d e b e p a l i nva g n d e aar d,het tijdstipvan uitvoer ing en de diepgang va n de bij de uitvoer ing vande contr ole co n t r o l e m a a tre g edl e i enzi j nto e g e past vande jaar r ek eni ng. doen geen afbr eukaan ons oor deelove r de D e i n d i t v e rsl a go p g e n o me b n e vi ndingen jaar r ekening g e t r o u w h eiedn re ch tma ti g h eva i dnd e 2008. vannatur ekr itisch vanaar dis,omdatdezez i c h W i jw i j z e nu e r o p d a te e na cco u n ta ntsver slag punten vanuw or ganisatie komendaar omnietaa nde r i c h to p t e v e rb e te reansp e cte nS.te rke orde. I n o n z er a p po rta gnea a ra a n l e i d i nvan g de tussentijdse contr ole d.d.30 oktober2008 he bben u i tko msteva n no nzebeoor deling vande inr ichting w i jd e b e l a ng ri j kste en hetfunctioner en v an vastgelegd. d e b e s t u r i nge n b e h e e rsi n e g n va n de bedr ijfspr ocessen In het hoofds tuk ' Be s t u u r l i j ke van de bevindingen opgenom en sa me n va tti nigs'e e n ko r tesamenvatting naar co n trole. a a n l e i d i nvgand etu sse n ti j d se
Ernst & Young Acco!ntants LLP is een limited liabiliiy paÍtnership qevestigd in Engelanden Walesmet registratienummer OC335594. In relatie toi Ernst & Young Accountants LLP woÍdt de term partner gebruikt voor een (verteqenwoordiger van een) vennoot van Êrnst & Young AccountêntsLLP. Ernst & Younq Accountants LLP is statutair gevestigd te Lambeth Palace Roêd 1, London SE1 7EU, Verenigd Koninkrijk, heeÍt haar hoofdvestigingasn Boompjes258, 301 1 XZ Rotterdam, Nedefland en is geregistreerdbÍ de Kamer vên KoophandelRotterdam onder nummer 24432944, Op onze werkzaamhedenzijn algemene voorwaaÍden van toepassinq,waêrin een beperking van de aansprakelíjkheidis opgenomen. Deze algemene voorwaarden zijn gedeponeerdbij de KameÍ van KoophandelRotterdam en zijn in te zien op www.ey.nl.
ffffsrusraYouls
2
v r agen W i j s t e l l e nh e t o p p ri j sb i j g e vo e gvder slagnaderaan u toe te lichtenof eventuele h i e r o v evr a nu te b e a n tw o o rd e n . h e ta f g e l o p ej ana r . u v o o rd e p l e z i e r i gs ea m e n w e r k i n g wijdanken Hoogach
Ernst
c o u n t a n tLsL P
M . J . A . n V e e nR A ager Senior
M i n k sR A
5íEnlvsrslYouNG
iillllllllllllllllllllllllllrrrrrrrrr",Inhoudsopgave
1.3 1.4 1.5
B e s tu u rl i j ke sa me n va tti n g A c c o u n ta n tsve rkl abriinjdgej aar r ekening 2008 N i e tg e co rri g e e rd coen tro l e ver schillen positie per3l- december H e tr e su l ta aotve r2 0 0 8e n d efinanciële 2008 j aar stukken D ei nfo rma ti e w a a rd vaend e 2008 S a me n va tti nbge vi n d i n g etunssentijdse contr ole 2008enfollow- up
3 4 4
2 2.1. 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
O n z eco n tro l e a a n p a k O n z eco n tro l e a a n piankh e tkor t R e i kw i j d va te nd eo p d ra chet n uw aandachtspunten C o n tro lva e nd e g e tro u w h e i d C o n tro l va e nd e re ch tma ti g heid g o e d ke u ri n gesG e h nte a e rd e n r appor ter ingstoler a nties Single i n f o r m a t i oenn S i n g l ae u d i t( S i S a )
6 6 6 6 7 7 7
3 3.2 3.3 3.4
positieperjaareinde2008 Analyseresultaat2008 en ontwikkelíng financiële An a l yse re su l ta a t F i n a n ci ëpl eo si ti ep e rj a a re i n de 20OB W e ersta n d sve rmo g e n Solvabiliteit
9 9 10 11 L2
4 4.7 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7
De belangrijkste in het kadervande controlevandejaarrekening bevindingen T o t sta n d ko miva n gnd ej a a rstukken 2008 l n f o r ma ti e w a a rd vaend ej a a rr ekening B e s tu u rl i j ke a a n d a ch tsp u n ten Getrouwheid R e c h tma ti g h e i d N a l evi nva g nd e ve rsl a g g e vi ngsr egels Si n g l ei n fo rma ti oenn S i n g l e a udit
13 13 14 L4 18 Zz 25 26
5
Informatieuit hoofdevanonzefunctiealscontrolerend accountant
ZB
6 6.7 6.2 6.3
A c t u e l eo n tw i kke l i n g e n H o r i zo n tato a l e zi ch t E c o n o mi sch cri e si s P a r t ici p a ti e b u d g e t
32 32 32 33
1 1.1
r.2
5.r
1 1
Bijlagen 'l
2
jaar r ekeninq O v e r zi chotn g e co rri g e e rd coentr olever schillen 2008 Be v i n d i n g eSni S a -b i j l a g e
35 36
2008 UËtkorrlsten e ontnoÉe
oEnlvsr*YouNc iillllllllllllllllllllllllllrrrrrrr',','"' 1
Bestuurlijke samenvatting
I n d i t h o o f dstugke ve nw i j ko rt w e e ronzebestuur lijk beÍangr ijkste conclusies naaraanl ei di ng v a n d e d o or o n s u i tg e vo e rdco e n trolevan de jaar r ekening 2008. In par agr aaf 1.5 va n di t h o o f d s t uzkij nd e b e l a n g ri j kste b e vi ndingen en aanbevelingen opgenomen vande uitgev oer de t u s s e n t i j d se co n tro l e 2008.
1.1 Accountantsverklaring bij de jaarrekening 2008 W i jh e b b e nhe tC o l l e g va e nB u rg e meester gem achtigonz d e en W ethoudervan s uw gemeente a c c o u n t a ntsve rkl a ri n q. L 4 me i 2 OO9bij de jaar r ekening d .d 2008 van uw gemeente op te n e m e nO . n zeo o rd e l ezo n a l so p g e n omen in dezeaccountantsver klar ing zijn alsvolgt: O o r d e eol v e r d e g e t r o u w h e i d O o r d e eol v e r d e r e c h t m a t i o h e i d
goedkeurend ooedkeurend
jaar r ekening H i e r b izj i j n w i j e rva nu i tg e g a adna t de Raadde nu over legde ongewijzigd v as ts t e l t .I n d i e ner n o gw i j zi g i n g ewno rd enaangebr acht in de definitieve vor mvandejaar r ek eni ng d i e n e nw i j de ze te b e o o rd e l eanl vor ensonze accountantsver klarhier ing bijm ag wo r den opgenomen. e kki n va D e g o e d k eu re n dstre g n d e accountantsver klarvoor ing zowelhet getr ouwhe i ds al-s jaar r ekening h e t r e c h t ma ti g h e i d so o rd bee tel ke nt dat de m et een r edeÍijke matevan zek er h e i dg e e nÍ ou te no f o n ze ke rh e d en bevatdie in totaliteitde voor de jaar r ekeningc ontr ol e g e h a n t e e rdgeo e d ke u ri n g sto l e raover ntie schr ijden. Vanwege de onzeker heden betr effe nde de w a a r d e r i n va g n d e d e e l n e mi nign WillemsoorB.V. d hebbenwij de accountantsver k l ar i ng v o o r z i e nv a n e e n to e l i ch te n dpea ra gr aaf waar inwor dtver wezen naarde toelichting zoal s g nd e gemeente. o p g e n o m en i n d ej a a rre ke n i nva U i t h o o f d eva no n zeco n tro l e ta ahke bbenwij de Íinanciële gegevens zoalsopgenomen i n de j a a r r e k e n i negn d eve rp l i ch te gecontr oleer d. b i j l a g ebij n dejaar r ekening, D e í n h e t j aa rve rsl aogp g e n o mebneleidsgegevens, pr estatiegegevens en de toelichti ngen g e co n tro l e er d. d a a r o ph, e b b e nw i j n i e t ln het kadervanonzeopdr acht hebbenwij dezeg egev e n sa l l e e nge to e tst o p te g e n stri j d i gheden metde in dejaar r ekening opgenomen infor m ati e.
1.2 Nief gecorriqeerde controleverschillen B i j d e o o r d e e l svo rmi n og ve r d e j a ar r ekening speeltde in par agr aaf 2.5 ver m eldeg oedk e u r i n g s t ol e ra netieenb e l a n g ri j ke ro l .Degoedkeur ingstoler antie is eenkwantitatief cr iter i um . A l s d e g o e d ke u ri n g sto Íe ranni ti e tew or dtover schr eden, wor dtin beginsel eengoedkeur ende a c c o u n t a n tsve rkl aarifg n ge g e ve nC.oncr eet betekent dit dat er spr akekanzijnvancon tr ol ev e r s c h i l l e (nfo u te ne n o n ze ke rh e den) zonder , dat dit van invloedis op ons oor deelten a a n z i e vna nd ej a a rre ke n i nagl sg e h e el. O n d e r s t a a nhde b b e nw i j e e n sa me nvattend over zicht opgenom en met de door ons ge c ons t a t e e r doeng e co rri g e e rd coen tro l e v er schillen op hetgebiedvangetr ouwheid en r echtm ati gh e i d .I n d i t o ve rzi chi st d e kri ti schgerensvoorÍouten( t0Ávande totalelasten: € 1.677.000) gr ensvoor onzeker heden ( 3%va n de a a n g e g e v eme n t d e d o o rg e tro kkel ijn. n De kr itische t o t a l el a s t e n€: 5 .0 3 1 .0 0 0 )i s a a n g egeven metdestippellijn.
"" oEnlvsr*YouNc iillllllllllllllllllllllllllrrrrrr,,'
4.
foutenen onzeker heden zijneveneens e nr za keva nde getr ouwheid F o u t e ne n o n ze ke rh e d te positieve g e b i e d negatieve ver sc hi l l en Hier bij wor den en va n re ch tma ti gheid. d e op het deelokken. a f z o n d e r l ibj kíjd e vo rmi n gva nh e tre chtmatigheidsoorbetr Controleverschillen
x € 1.000 15.000 14,000 1 30 0 0 12.000 l r.000 10.000 9.000 8 000 7.000 6.000 5 000 4.000 3 000 2.000 1.000
3%van de totalelasten inostolerantie onzekerheden
Íout (positief)
fout (negatieÍ)
0nzekerheid
getrouwheid
rechtmatigheid
Foutênen onzekerheden rechtmatigheid en getrouwheid
E W W B I n k o m e n s d e(e4l. 5 . 3 )
E B e s t e d i n g eSni s a( 4 . 7 )
I W W B - w e r k d e eliD , - b a n e (n4 . 5 . 3 )
d e n tro l e ve rschillen opgenomen zijn gespecificeer in bijlage1 b i j di t D e n i e t g e c o rri g e e rdco is opgenom en in hoofdstuk 4 v an g nde contr olever schillen ve r s l a gE. e nn a d e reu i te e n ze tti nva medegedeeld van meningte zijndat het h e e ftonsschr iftelijk d e z er a p p o rta g eH.e t C o l l e g e de sc hi l l en 2008gecor r igeer ver ee n nietin dejaar r ekening e f f e c tv a nd e d o o ro n sva stg e ste l d jaar r ekening geheel. g e za me n l i j k als W ijkunnen n i e tm ater ieel is voorde z o w e il n d i v i d u eaells m e td e z em en i n gi n ste mme n . ds hebbenwij zowelvoor getr ouwheial I n h e t k a d erva n d e co n tro l eva n d e jaar r ekening m eegenom en: e n tro l ever schil r e c h t m a t i gh ehiedtvo l g e n dco n za keWWB -w e rkdeel: B e v i n d i ni g d o o n ze ke rh e ildD B a n e n€ .I,4 m iÍjoen;de gem eenteheeft de r echtm atígheien g e tro u w h e indo g n i e tku n n envaststellen vanver antin ver bandmet het ontbr eken w o o rd i n g edno o rd e rd e ni n steÍlíngen; uitker ingen de ver antwoo r di ngs U w g e m e e n tei s ve rp l i ch tvo o r e en aantalspecifieke bijdejaar r ekening. i n f o r m a t ihei e ro mtre notp te n e me ni n een( Sisa)bijlage gebleken contr olever schillen die per spec i U i t d e c o n t r o l eva n d e zeb i j l a g ezi j nde voÍgende g ro te r in het Besluit Accountantscontr Pr ole ovinc i es en zi j nd a nd e h i e rom tr ent f i e k eu i t k e r in ven ter ingstoler antie voorSingleinfor mation en S i ngl e Ge m e e n t e(nB A P G)vo o rg e sch rerappor audit: om tr entde over igebestedingen als gevolgv an B A N SKl i ma a tco n ve n aonnt,ze k er heid deen€.75.O34 s eendeelvandegedeclar eerur h e to n tb re keva n nu re n b ri e Íj evoor
"'-EilEnlvsr&YouNG illllllllllllllllllllllllllrrrrrrrr,, C e n t r u mJe u g de n Ge zi no; n zeker heid omtr entde r echtm atigheid en getr ouwheivdan d e b e ste d i n g etont e e nb e d ra gad€ 772.t68. ( fout€ 125.634) i B e v i n d i n g ei nnh e tka d e va r nh etW W Binkomensdeel Be v i n d i n g i n za keWWB -w e rkdeel: onzeker heid € l- ,585 miljoenin ver bandm et het a a nd eg eldende m o g el i jnki e tvo l d o e n r egelgeving. g n d e g e me entezijn met betr ekking l n d e j a a r r e ke n i nva tot bovengenoem spe de c i fi ek e . de r echtmatigheid u í t k e r i n g ebna te nve ra n tw o o rdOmdat van de bestedingen nog n i et i s v a s t g e s t el ids, h e t n o go n ze keor f d e geldenal dan nietter echtals batenzijnver ant w oor d. l n d i e na c h te ra b f l i j ktd a t d e b e ste dingen onr echtm atig zijn,zal mogelijk de subsidie ter ugbetaald m o ete nw o rd e na a nd esu b sidiegever . I n d i t k a d e rh e b b e nw i j vo o r d e g e noem de specifieke uitker ingen bat enal s de ger elateer de o n z e k e r h e ime d e g e n o mebni j d e oor deelsvor m ing over de jaar r ekening voor zow el de g e t r o u w h eai dl sre ch tma ti g h e i d .
posifieper37 december2008 1.3 Het resultaatover2OO8en de financiële H e ts a l d ov a n b a te ne n l a ste no ve r2008 is €2.6L7 voor delig en alsvolgtsam enges tel( xd € 1.000) € resultaatvóór bestemming Het gerealiseerde Werkelijke aan reservesin 2008 toevoegingen Werkelijke onttrekkingen aan reservesin 2008
7.426 (10.500) 5.697
Saldomutatiesreserves2008
4.809
Gerealiseerd resultaatna bestemminq
2.617
T e no p z i c hte va n d e d o o ru va stg e stelde her ziene begr oting betekent dit eenover schot v an jaar r ekening2OOT ( saÍdo va nd e realisatie € 3 , 2 m i l j o e nT. e no p zi ch te 2007 € 2,8 bedr oeg n a d e l i g ) ihse tre su l ta aotve r2 0 0 8€ .5,4miljoen voor deliger . H e t t o t a a lva n d e re se rvevo s l g e n sde balansper jaar einde 2008 bedr aagt € 56,8 mi l j oen, h e t g e ee n e nto e n a me b e te ke nva t no ngeve er € 7 ,9 miljoen tenopzichte vanjaar einde 2OO7 . H e t e i g e nve rmo g e nb e sta a tvo o r € 18,5 m iljoen( 2OO7:€ J- 6,1miljoen) uit Alge m ene R e s e r v eesn € 3 5 ,7mi l j o e n(2 OO7€: 35,6miljoen)uit bestem m ingsr eser ves. gedeeld D e s o l v a b il i te i tsp o si(dtiee ve rh o u ding eigenver m ogen doorhet balanstotaal in % ) 0Á( 2007:15,80/o) . Helderheefthier m ee v a nd e g e me e n te D e nH e l d ebr e d ra agt cir ca18,7 Den ( 33%)eenlagesolvabiliteit. i n v e r g e l i j ki nme g ta n d e reg e me e n ten in Neder land Dit betek ent D e nH e l d ete r no p zichte vanander egem eenten d a t d e g e m e e n te m etmeervr eemdver m ogen i s g e f i n a n c i eerdn h i e rd o ore r l a ti ehf oger entelasten heeft. positie g nd ef i nanciële Vo o re e ng oe d eb e o o rd e l i nva en in dat kaderhetweer standsve r m ogen i s b e l a n g r i jokm b e h a l ve d e o n tw i kk elingen vande r eser vepositie ook het r isicopr ofie val nde g e m e e n tDe e nH e l d e te r b e sch o u wen. Daar bij r isico' s uit hoofdevang r ote speleneenr ol de p r o j e c t e nd,e h u i d i g e co n o mi sch oe ntwikkelingen in de wet-en r egelg ev i ng. en dewijzigingen
5[fnrusr*YouNc
4
D e g e m e e nte D e nH e l d e rh e e fte e n r isicoinventar isatie opgesteld, waar bijde r isico' ssy s tem a t i s c hi n b e e l dzi j ng e b ra chet n b e oor deeld. Opbasisvaneenkans/im pact analyse is inter n d e b e n o d i g dwee e rsta n d sca p a civastgesteld teit op€ 15,6miljoen. O p b a s i sv a n h e t w e e rsta n d sve rmogen van de gemeente, r ekening houdendmet de t otal e r e s e r v e p osi tihee,t h u i d i g efi n a n ci ële beleid,de uitkomsten vande r isicoinventar isatei e n de positie n fo rma tiaech te nw ijdefinanciële o n sb e s c h i kb aire vandegemeente voldoende.
L.4 De informatiewaarde van de jaarstukken2OO8 t.4.LJaarverslag C o n f o r md e h i e rvo o rg e l d e n d e vo or schr iften is door ons nagegaan of het jaar ver s l ag de minimale w ette l i j ke vo o rg e sch re vinfor en m atie bevaten of de inhoudvan dit ver slaggeen de r ekening. t e g e n s t r i j d i g h e dbeenva tme t d e d oor ons gecontr oleer jaar Op gr ondhier v an hebbew n i jva stg e stedl da td e i n h o u dvanhetjaar ver slag nietin str ijdis m etdejaar r eke ni ng. t . 4 . 2 J a a r re ke n i n g - dezeeengoedinz i c ht n e inr ichting W i jz i j nv a n me n i n gd a t - g e g e ve d van de jaar r ekening g e e f t i n h e t g e re a l i se e rdre e su l taatover het jaar 2008 en de financiëlepositi eper 3 1 d e c e m b e2r0 0 8 .D a a rn a a st w o rd tinzichtgegeven in de over -en onder schr ijdingen dieten deogr am m abegr oting opzíchte v a n d e d o o r u w R a a dg o e dgekeur pr hebbenplaatsgev onden, a l s m e d ed e cl a ssi fi ca tiva e n d e o ver schr ijdingen van de lastenin het kadervan de b egr op a ra g ra a5Í.4 .5vandejaar r ekening. t i n g s r e c h tma ti g hi en i d
1.5
Samenvattingbevindingenfussentrydse controle2OO8en follow-up
l n o n z eb e stu u rsra p p o rtaugietg, e b r acht op 30 oktober2OO8,hebbenwij onzebevind i ngen uiteengezet welkevoortvloeien uit de door ons uitgevoerde tussentijdse controle2008. Bij d e z ec o n t r o l eh e b b e nw i j d e o p ze t,het bestaan alsmede de wer kingvan de adm inístr ati ev e geachtepuntenonder zocht. o r g a n i s a t ie o p e e na a n ta dl o o ro n snoodzakelijk In de bestuur s ol e r a p p o r t a ghee b b e n w i j e e na a n taza l k enopgenomen welkevóórdejaar r ekeningcontr2008 opgepaktzouden moeten zijn. Wij hebbengeconstateerd dat door de organisatiede a a n v u l l e ntde ve rri ch te n w e rkza a m heden in het kadervan de contr olevan de jaar r ek eni ng g o e de 2 0 0 8o v e rh e ta l g e me eonp e e n m anierzijnopgepakt. In 2008 is het project'verbetering financiële Íunctie'gestart.Het doelvan het projectis het t r e f Í e nv a nma a tre g e l eenn ve rb e te ringen in het kadervandefinanciële functiealsbelangr i j k e v o o r w a a r devo n o r d e ve rd e red o o rontwikkeling van de or ganisatie en voor het ' in contr ol ' r a k e n v a n d e o rg a n i sa tíe(ve rb e ter ing van de bedr ijfsvoer ing) . noodzaakom de De bedrijfsvoering op het gewenste niveaute brengenwordtbreedgedragen en heeftde nodige a a n d a c hvta nh e tco l l e g ed,e d i re cti e endeor ganisatie. I n d i t k a d e rhe e ftme d i o2 0 0 8 e e n reor ganisatie pl aats vande financiëleen contr olfunctie g e v o n d e nDa . a rn a a st zi j ni n 2 0 0 8 met betr ekking ol aantal tot de opzetvanpr ojectcontreen ve r b e t e r i n g e pr ojecten dn o o rg e vo e me rd th e tb enoemen vaneendir ecteur en hetwer ke nm et bestuursen projectopdrachten. Ge z i e h n e t k orteti j d sb e stetuk sse nd e bestuur sr appor tage en de contr ole vandejaar r ek eni ng z u l l e nw i j u na d e ri n fo rme reonve rd e voor tgang vande opvolging vanonzeaanbeveli ngen in o n z eb e s t u u rsra p p o rta ng ae a ra a n l e i ding vanonzetussentijdse contr ole 2OO9.
" ErEn^vs r&YouNG iIIIII||IIIII||II||||I||||I|||||||||'I''' 1 . 5 . 1 Be s tu u rl i j kea a n d a ch tsp u nten D o o rd e Au di tC o mmi ssiziej na a no n saandachtspunten meegegeven voorde contr ole. In onz e r a p p o r t a gnea a ra a n l e i d i nva g n d e tussentijdse contr oled.d.30 oktober2008 hebbenw i j u h i e r o m t r e nt re e d sg e ra p p o rte e rd In. onder staande tabelhebbenwij de huidigestandv an z a k e nw e e r g e g e ve n . Ver bijzonder de inter ne con- Zíe hoofdstuk3.2 tr olewer kzaamheden op de bestuursrapportage juistheid van de r ekeningen par agr aaf 4.3 en gebr achteur en door zor q- 4.5.4 van dez e instellÍngen heeft plaats- r appor tage gevonden. Aandachtspunten vor men nog de per iodieke ver bandscontr olesen de nalevingvan door de Raad vastgestelde voorwaarden met betrekkingtot vervoersvoorSpoorboekje
Spoorboekje ten behoevevan Zie hoofdstuk3.3 het jaar r ekening is opgesteldbestuu r sr appor tage en bespr okenin de audit- en par agr aaf4.3 commissie. Het traject is vandit ver slag afgesloten doorhet op 15 m ei 2OO9ver tr ekken aan de Raad vande iaar stukken.
""'Elt FnnvsraYouNc lilllllllllllllllllllllllllrrrrrrrr,, 2
O n z ec o n t r o l e a a n p a k
2.L
in het kort Onzecontroleaanpak
6
met Neder lands r echt,waar onder het B APG. O n z ec o n t r ol ei s ve rri ch ti n o ve re e nstemm ing O n z ec o n t r o l e a a n piasko n d e ra n d e reger ichtop het in kaar tbr engenvan de voor de j aar D eplanning vanonzecontr ole r e k e n i nvga nb e l a n gzi j n d eri si co 's. en uitvoer ing en de daar aan q e r e l a t e e r daed vi e sw e rkza a mh eden zijn ger ichtop het afgevenvan een accountants v e r k l a r i nbgi jd ej a a rre ke n i n2g0 0 8 . Vo o r t sb e o ord e l ewni j o f d ej a a rre kening voldoetaande eisengesteld Begr oti ng in het Besluit ( BBV) .Hetjaar ver slag e n V e r a n t wo o rd ipnro g vi n ci eesn g e meenten toetsenwij mar gin aal op j a a rre ke ning. t e g e n s t r i j di g h e dme e ntd e
2.2
Reikwijdtevan de opdrachten uw aandachtspunten
l hetgetr ouwe O n z ec o n t r ol e a a n priach k tzi chzo w eop beeldvande batenen lastenover2008 e n v a nd e f i n a n ci ë lpeo si ti ep e r3 1 d e cem ber 2008alsop de financiële va ndi e r echtmatigheid b a t e ne n l a ste né n va nd e b a l a n smutaties in dejaar r ekening 2008. va nd e o p d ra chto D er e i k w i j dte t t co ntr ole vandejaar r ekening in hetdoor 2008 is vastgelegd geweestvoor de door ons e n tro l e p rotocol. Dezeis uitgangspunt d e R a a dv a stg e ste l dco u i t g e v o e r dceo n tro l e w e rkza a mh eden metbetr ekking tot dejaar r ekening 2008. D o o r d e a ud i tco mmi ssiziej n d e vo lgendespecifieke aandachtspunten voor de contr ol ew e r k z a a mh e daeanno n sme e g e g e v en: WMO; Sp o o r b o e kj e . Ov e rd e u i tko mste h n i e rva nh e b b enwij u ger appor teerind onzebestuur sr appor tage d.d. 3 Oo k t o b e r2 0 0 8 . V o o r o n ze n a d er ebevindingen inzakede specif ieke aandachts punten par agr afen v e r w i j z ew n ij u n a a rp a ra g ra a1f .5 .1van dezer appor tage en de daargenoem de v a nd i t v e r s la g .
2.3
Controlevan de getrouwheid
i d nd ejaar r ekening D ec o n t r o l eva nd e g e tro u w h e va heefttot doelvastte stellendat de in de j a a r r e k e n i ng o p g e n o mefinn a n ci ê lien for matie eengetr ouwbeeldgeeftvande wer keli j k hei d. B i j d e z ec o n tro l ema ke nw i j g e b ru i kvan de bij uw gem eente ingebouwde contr olesin de u i t v o e r i n g s p ro ce sse e n ng a a nw i j n a in welkemate gesteundkan wor denop de int er ne o r g a n i s a t iWi e. jste l l e nd u svo o rava l stdatde gem eente zelíde pr ocessen adequaat beh eer s t e n d a a r d o orb e tro u w b a re fi n a n ci ë le infor m atietot standkan br engen.ln de afr ondende jui sgt i s g a a nw i j n a o f d e d o o r uw gem eente c o n t r o l e f a se opgestelde conceptjaar r ekenin afgeleiu d i t d e fi n a n ci ë laed mi n i stratie en stellenwij vastof dezevoldoende inzichtbie dten gestelde o o kv e r d e vr o l d o eat a nd e i n w e t-e n regelgeving eisen. G e z i edne a ardva nd e d o o ro n su i tg e v oer de contr olewer kzaamheden, diezijngebaseerd op de goedkeur ingsto l er anti e, o p dr acht d o o ru w R a ada a no n sve rstre kte en de daar bijte hanter en gevendat er geenm ater iële k a nd e z ec o n tro l en o o i td e a b so l u te zeker heid onjuisthedei nnde j a a r r e k e n i ng vo o rko me nIn. o n zea cc ountantsver klargeven ing wij dit weermet de woo r den ' r e d e l i j km e ateva nze ke rh e i d '.
-z!! EnNsr&YouNG II|||||||IIIII|||I||||I||I|||||I||||Ir'' 2.4
7
Controlevan de rechtmatigheid
D ec o n t r o l e va nd e re ch tma ti g h erii d chtzichop de naleving vanr elevante wet-en r egelgev i ng. H i e r b irj i c h to n zeco n tro l ezi cho p die onder wer pen waar bijhet niet naleven van de inter ne ( b e s l u i t e Ra n a d )e n e xte rn ew e t-e n r egelgeving dir ectfinanciële consequenties heeftv oor j a a r r e k e n i n g . H a n d e l i n g eenn b e slissingen de van niet- financiële aar dvallenbuitende s c ope v a nd e r e c h tma ti g h e i d co n tro d o loerde accountant. I n o v e r e e nste mmime n g t d e o p d ra chtvan de Raadhebbenwij de r echtmatigheid s c ontr ol e H i e rb ihj e b b e nw i j a l su i tgangspunt u i t g e v o e r d. het doorde Raadvastgestelde nor m enk ader g e h a n t e e rd vo o r d e w e t- e n (g e meentespecifieke) r egeÍgeving die voor uw gem eente v an is. t o e p a s s i ng pr imairof de or ganisatie W i jt o e t s e no, p b a si sva n ri si co a n alyse, over igens voldoendmaate r e g e l e nh e eftg e tro ffe no m d e n a l e ving vanwet-en r egelgeving te waar bor gen. Dit ho udti n d a tw i j n i e tze l fsta n dai gl l ew e t-e n re gelgeving in detailbeoor delen op de mogelijkheid vanhet z i c hv o o r d oe va n n (j u ri d i scheen fi n anciële) gebr uikvande door r isico' s. W ijm akenhier voor u i tg e vo e rdwee rkza a mheden u w g e m e e n te m etbetr ekking tot hetr echtm atigheidbeheer .
2.5
goedkeurinqsGehanteerde en rapporterinqsto/eranfies
O p g r o n dva n h e t B e sl u i A t cco u n tantscontrPr ole ovincies en Gemeenten stelt de Raadde jaar r ekeningcontr ole g o e d k e u r i n g sto l e rava n tisted i ed e a ccountant bijzijn dientte hanter en. U h e e f to n svo o rh e t b o e kj a a2r0 0 8 opgedr agen om bij onzeoor deelsvor ming uit te gaa nv an d e h i e r n av erme l dgeo e d ke u ri n g stoler antie: Fouten in de iaarr e k e n i n g( %l a s t e n ) Onzekerheden in
( %l a s t e n controle
)to/o131o
>3%
O pb a s i sv a nd ej a a rre ke n i n2q0 0 8vanuw gemeente per centages betekenen bovengenoemde d a t e e nt o t a a l b e d raaga nfo u te ni n d e jaar r ekening vanongeveer € L.677.OOA en eent otaal v a no n z e k erh e d va e nno n g e ve e€r 5 .031.000degoedkeur ende str ekking vande accountants v e r k l a r i nngie tzu l l e na a n ta ste n . Vo o rh e t a l da nn i e to p n e me va n n b evindingen in het ver slagvan bevindingen zijnwij met u e e nr a p p o rte ri n g sto l e raonve ti ere e ngekomvan en € 100.000.Dit betekent dat, uitgaande bi j d e c o n t r o l ev a nd e j a a rre ke n i n2q0 0 8 vaneengoedkeur ingstoÍer antie van€ t.677.O00,al l e gr oterof gelijkaan € 100.000in di t h i e r b idj o o r o n sg e co n sta te e rd foeu tenof zeker heden verslag v a nbe vi n d i n g ezinj no p g e n om en.
2.6
Singleinformationen Sinqleaudit (SiSa)
i s o p g ro n dva n w e ttelijkvoor schr ift U w g e m e e nte ver plichtde ver antwoor dingsin Íor m ati e v o o rd e m e t n a meb e n o e mdsp e e ci fieke uitker ingen hier om tr ent op te nemenin eenbijlaqe bi j d e j a a r r e k e n i nogp b a si sva ne e nd o orhet M inister ie van Bzkvoor geschr even m odel.B i j de c o n t r o l ev a nd e zeb i j l a g eb e tre kkewij n de doorhet M inister ie gegeven vanBzkhier voor aanw i j z i n g e (nCi rcu l a i re S i n g l eIn fo rmation SingleAudit2008,waar inonderander eopgenom en d e N o t av e r w a ch ti n g a e cco n u n ta n tscontr2008) ole .
,'' ËilEnrusr&YouNG lllllllllllllllllllllllllllrrrrrilr'r',
8
j co n sta te e rd D e h i e r b i ge foeu te ne n onzeker heden dienenop gr ondvan het BAPGin het v e r s l a gv a n b e vi n d i n g eten w o rd e nopgenomen indiende navolgende r appor ter ingst ol er anti e p e rs p e c i eke f u i tke ri nw g o rd to ve rschr eden: € 1 0 . 00 0i n d i e nd e o mva n g b asis kleiner danof gelijkaan€ 100.000zijn; g sroterdan€ 100.000en kleinerof gelijkaan€ 1.000.000 1 O %i nd i e nd e o mva n g b a si ziin; gr oterdan€ 1.000.000 € 1 0 0.0 0 0i n d i e nd eo mva n g basis zijn. l n p a r a g r aa4f.7 e n b i j l a g e 2 va nd i t v er slag r appor ter en wijhier over .
" oEnlvsraYouNc illlllllllllllllllllllllllrrrrrrrr'r
9
3
Analyseresultaat2008 en ontwikkelingfinanciëlepositie per jaareinde 2008
3.1
Analyse resultaat
H e ts a Í d ov a nb a te ne n l a ste no ve rh etjaar2008 bedr aagt ( ger aam d €.2,6miljoenvoor delig s a l d ov o l g e n d s e h e rzi e nbee g ro ti n€g 0,6 miÍjoen nadelig)Dit . is hetsaldona ver wer ki ng v an d e t o e v o e gi n g e n o n ttre kki n g eanande r eser ves. Hetr esultaat over2OO8ten oozichte v an d e g e w i j z i gdbee g ro ti nka g na l svo l g twor denweer gegeven:
T o t a l el a s te n ï o t a l eb a t e n R e s u l t a avtó ó rb e ste mmi M u t a t i eisn re se rve s R e s u l t a ana t b e ste mmi n
1.68.766
770.278
167.747 775.173
( 2.71.3)
U i tb o v e n s ta a nodpeste l l i nbgl i j ke n zowelvóóralsna bestem m ing in absolute bedr agen sp r ak e í s v a na f w i j ki n g ete n n o p zi ch te va nd e gewijzigde begr oting, voor tkom end uit zowelvoo r -al s e n i s sp ra kevan r elatieve n a d e l e nl.n pro ce n tu e lzi ger ingeafwijkingen. In de pr ogr am m av e r a n t w o ord izi n gj nd e a fw i j ki n g euni tgebr eid toegelicht, waar naar wijdanookver wijzen. ding M e t d e t o e l ich ti nogp d e p ro g ra mmaver antwoorver antwoor dt het College zichove rhet w e l o f n i e t re ch tma ti gzi j n va n d e begr otingsover schr ijdingen. Door het pÍatfor mr ec htmatigheid i s h i e rvo oar l s h u l p mi d d el een classificatie opgesteld. Dezeclassificatie bij is de to e l i c h t i nogp d e p ro g ra mmag'se h a nteer(dziepar agr aaf 5.4.5vandejaar r ekening) . D ea f w i j k i n g ete n n o p zi ch te va nd e h er ziene begr oting zijndeeÍstechnisch vanaar d:zow elde b a t e ne n l a s te nzi j nvo o re e nze l fd ebedr agbegr oot.Medein het kadervan het r echtm ati gh e i d b e h e e( b r e g ro ti n g scri te ri uam) d viser en wij u op dit punthet begr otingbeheer ver derte v e r b e t e r e nV. e rd e reve rb e te ri n g en mogelijkdoor de kwaliteitvan het budgetbeh eer te v e r h o g e nD. aa rvo ozi r j no ve ri g e ndse r ichtlijnen vastgelegd en duidelijk. M ennamede w i j z e w a a r o pm e t d e zei n te rn ere g e l sw o rdt omgegaan( r olÍenen gedr ag)kan ver derwo r den ve r b e t e r d . M e t e e n b e te r u i tg e vo e rd b u d g e tbeheer op basisvan de bestaande r egelgeving kan het voorspellen d rmo g eva ve n nh e te i n d resultaat in detussentijdse infor m atie wor denver hoogd. H e tv e r d i e naa t n b e ve l i nhge tsyste e m v anbudgetbewaking zodanig in te r ichtendat hethier bi j g e h a n t e e r dciej fe rma te ri aoapl e e nzo objectief m ogelijke wijzegebr uiktkanwor denvoorhet tu s s e n t i j dm s a ke nva n b e tro u w b a re schattingen van het ver wachte r esultaat. Tussen ti i ds e to e t s i n o g p d e n a l e vi nva g nd eve rsl a ggevingr egels is in dit kadervanbelang.
' "t uEnlvsr*YouNc illllllllllllllllllllllllllrrrrrrrr',
10
3.1.1 Mutatiesreserves gespecificeerd: Demutaties indereserves kunnen alsvolgtworden Begroting Werkelijk Na wijziging
Dotaties Onttrekkingen
8.554 6.458
10.500 5.697
2.096
4.809
D e a f w i j k i ng eva n n d o ta ti e se n o n ttr ekkingen ten opzichtevan de begr otingzijn b i j de p r o g r a m m a 's p ro g ra mma ve r antwoor ding in de en in par agr aaf 5.4.5 van de jaar r ek eni ng toegelicht. W i j h e b b e nva stg e ste ldda t d e a fw ijkingen ten opzichtevan de begr otingin de mutati es r e s e r v e isn o ve re e n ste mmizi n gj n met de door de RaadvastgesteÍde system atiek dan w el p l a a tsgevonden. c o n f o r mr a a d sb e sl uhiet b b e n 3.t.2 Begrotingsbeheer D eo n d e r -e n o ve rsch ri j d i n goepnd e baten,lastenen r eser ves ten opzichte vande begr oti ng z i j nb e p e r k t. E ve n a lisn 2 0 0 6zi j ni n 2 007zijndewer kelijke lastenlagerdande begr otelas ten. D ea f w i j k i n g eva n nd e l a ste na l sto ta alzijnkleiner dan1 %vande begr ote lasten. H e t b e g r o t i n g b e h eka e rn n o g ve rd er ewor denver beteer d. Eenbelangr ijke r andvoor w aar de v o o rv e r d e r eve rb e te ri n g ei nn h e t b e gr otingsbeheer is de ver beter ing van het budgetbeheer endaarmee d e mo g e l i j kh eto i dt b i j stur ing vande begr oting bij de sam enstelling vande v oor e n n a j a a r s n o taH. e t 'h a rd ' tu sse ntijds afsluitenkan daar bijeen middel zijn om het de r e a l i t e i t s g eh ava l tenh e tg e p ro g n o sticeer r esultaat te ver gr oten. 3.2
Financiële positie per jaareinde 2OO8
H e t e i g e nv ermo g e nb e d ra a gpt e r j aar einde 2008 volgensde jaar r ekening, exclusi ef het r e s u l t a anta be ste mmi n€g5 4 ,2mi l j oen en heeftzichgedur ende 2008alsvolgtontwikkel d:
nlngsi. ïlSS!.i.:;:.:.i;il c
S a l d o1 i a n u a r 2 i 008
Resu l t a a t b este mmi2nOO7 o T o t a a ls t o r ti n g e n2 0 0 8 te n l a ste v a nr e s u l t a at T o t a a l o n t tre kki n g e n 2 0 0 8 te n o u n s t ev a nr esu l ta a i 2008 S a l d op e r iaareinde
16.r O4
-/-2.8r0
€
35.622
5.734
5.729
-/-ss0
-/'s.aes
L8.477
35.7L6
€
57.726
-/-2.8rO
rr.463 -/'6.L85 54.t94
" I''''''' | | | | I I I | | I En Fn,vs I r &YouNG I | | | I II || | | | I| II I III I ii||
11
U i t v o r e n s ta a nodve rzi chbt l i j kto n deranderdat per saldor eeds€ 4,8 m iljoengedur ende 2 0 0 8 i s g e do te e rd a a nd e re se rve s. In de begr oting nawijziging wer dpersaldouitgega an v an e e nd o t a t i eaa nd e re se rveva positie s n€ 2 ,1 miljoen. Definanciële is dusver derver ster kten t o p z i c h t vea nd e b e g ro ti nngaw i j zi g i ngen. H e te i g e nv e rmo g elna a th e tvo l g e n de ver loopzien( x € 1.000) : 70.000
60.000
50.000
40 000 @
è,
30.000
20.000
10.000
0
- 10.000 Jaar
Z o a l s u i t b o v e n s t a a n d eg r a f i e k i s a f t e l e z e n , i s z i c h t b a a rd a t h e t a f g e l o p e nj a a r d e v e r m o g e n s p o s i tvi e a n d e g e m e e n t eD e nH e l d e rs t a b i e il s g e b l e v e n ,
3.3
Weerstandsvermoqen
' weer standsver mogen' In h e t j a a r v e rsl aigs o n d e ra n d e red e par agr aaf opgenomen, wel k e in f o r m a t i eb eva to ve r d e w e e rsta ndscapaciteit, de r isico' sen het beleiddat hier om tr ent g e d u r e n d2e0 0 8 i s g e vo e rdV. o o rzo ver wij hebben kunnennagaan geeftde hier inopgenom en in f o r m a t i ee e n g o e d b e e l dva n d e ontwikkeling van het weer standsver mogen gedur ende 2008. D e g e m e e nteD e n H e l d e rh e e ft e e n r isicoinventar isatie opgesteld, waar bijde r is i c o's s y s t e m a t i sch i n b e e l dzi j ng e b ra chet n beoor deeld. Op basisvaneen kans/im pact analy s eís in t e r nd e b e n o d i g dwee e rsta n d sca paciteit vastgesteld op€ r "5,6m ir joen. D e a l g e m e ne re se rveb e d ra a gpt e r 3 1 december 2008 € 18,5 miljoen. De r atioweer stands v e r m o g e nb e d ra a g t(b e sch i kb a re w eer standscapaciteit € 18,5 miljoen/benodigde w eer s t a n d s c a p a ci te t ,5mi l j o e n ):I,I9. Daar bijmer kenwij op ( m et ver wijzing € iJ.5 naa r de p a r a g r a a3f. 1 w e e rsta n d sve rmo g en) dat,in het kadervan de huidigeeconom ische r ece s s i e rdg e kw a n ti fi ceerr de d e g e ï n v e n ta ri se e n isico'm s eteenfactorI,25 zijnver m enigvuldi gd.
EltEnNsr&YouNG iIII|||||I||||I||||I|||||||||||I||||'''''''
T2
r ekening houdendmet de total e van de gemeente, O p b a s i sv a n h e t w e e rsta n d sve rmogen de uitkomsten vande r isicoinventar isatei e n de beleíd, r e s e r v e p osi tihee,t h u i d i g efi n a n ci ële positie gemeente vande voldoende. n fo rma tiaech te nw i jdefinanciële o n sb e s c h ikb aire Ev e n a l vs o r i gj a a r w i j ze nw i j u o p het belangvan een goedinter ninzichtin de eve ntuel e va n de van het weer standsver mogen a a n w e z i g h eva i d n sti l l ere se rve sb i j de beoor deling g e m e e n t e. vanactivadiete laagof tegennulzijngew aar S ti l l ere se rvezi s j nd e me er waar de d e e r dd o c h d i re ctve rko o p b a azir j n indienm en dat zou willen.Dezer eser vesbesta anui t d e e l n e m i ng ei nn d e B N G,h e t GK NHmaar ook uit activavan de gem eentewaar v ande ( onder m eer pandenZeestaden W illem s oor d) . m a r k t w a a rdheo g e ri s d a n d e b o e k waar de geeninzichtin deom vangvande stiller eser ves . D e nH e l d ehr e e ftmo menteel D eg e m e e nte vande gemeente DenH el der va ne e ng o e di n zi ch itn het weer standsver mogen T e nb e h o e ve stiller eser ves naderte inventar iser en te aanwezige a d v i s e r ewi n j u d e b i j d e g e me e n te k w a n t i cf e r e n . van een pr agm atisch systee mv an Be l a n g r i jaa k n d a ch tsp ubnitj h e t ver derimplementer en van r isico' sbij de am btel i j k e r i s i c o m a n a g e mei n t d e g e me e n teis de bewustwor ding Comm unicatie naaren binnenafdelingen is v an n nd e r isico' s. o r g a n i s a t en i e h e t b e h e e rseva g r o o tb e l a ng .
3.4
Solvabiliteit
gebr acht doormiddelvan het D et o t a l ev e rmo g e n sp o siwtioerd to nderandertot uitdr ukking wor dtbepaald doorheteigenver mogen te delendoor D igtpee. rce n tage s o l v a b i l i t e i tsp e rce n ta gem eenten vansde ver schillende in Neder land ku nnen h e t b a l a n s to ta aDl e . so l va b i l i te i tscijfer De noodzakelijke ver mogensom vawor ng dt n i e tz o n d e rme e rme t e l ka a rw o rd e nver geleken. Risicopr ofielen kunnens ter k van de or ganisatie. n a m e l i j kb e p a a l dd o o r h e t ri si co pr ofiel p e rg e me e n te . variëren bedr aagt 18,7%ten opzichte vanhet H e th u i d i g e so l va b i l i te i tsp e rce nvoor tageuw gemeente e n 3 3 V uH i er meewillenwij niet aangevendat uw solvab i l i tei ts l a n d e l i j kg emi d d e l dva p e r c e n t a ge zoalsal gesteldis dit nietzondermeerver geli j k baar , s l e ch teirs d a ng e mi d d eld, g ee ft w e le e ni n d i ca ti e . m a a rh e t va l n d e g e me e n teDen Helderis r elatiefhoog als gevolgvan leni ngen H e t b a l a n sto ta a ( ca€ 105 miljoen) . e v e r s t r e ki tn he tka d e rva nd e so ci a l woningbouw
n/En^vs r&YouNG iI|||III||II||I||IIII|||I||||I||||||''''' 4
13
De belangrijkste bevindingen in het kadervan de controlevan de jaarrekening
4.L Totstandkoming vande jaarstukken 2OOB ll
Vo o r h e t o p ste l l e n va n d e j a a rstu kken is door uw or ganisatie een jaar planning opg es tel d w a a r i no n d e rme e re e nti j d sp a e d n eenr olver deling van is opgenom en. Uit het tijdspad v oor g nd ej a a rre ke ning d e t o t s t a n dko mi n va blijkende am bities vanuw or ganisatie m et betr ek k i ng t o t e e ns n e l l ee n a d e q u a te fi n a n cíële afsluiting zodattijdigbetr ouwbarinfor e matie bes c hi k planning, b a a ri s o v e rd e b e d ri j fsa cti vi te i ten. D ezeam bitieuze de om vangr ijke inspanni ng m et b e t r e k k i ntgo t i n te rn eco n tro l eo p d e r echtm atigheid en de ver antwoor ding inzakespec i fi ek e u i t k e r i n g en op g ro n dva nS i S ah e b b enveelgevr aagd vanuw or ganísatie. W ijzijnvanmeni ng goed in gang is gezeten een d a t p r o c e s ma tidge to tsta n d ko ming van de jaar r ekening a d e q u a tbeew a ki negn stu ri n gh e e ftplaatsgevonden. T e n b e h o e ve va n o n zeco n tro l ema kenwij bij onzecontr olegebr uikvan dooru opges tel de g t d e samenstelling d o c u m e n t eme n t b e tre kki nto van de balans-en r esultaatposteDn.ez e d o c u m e n t ehne b b e nw i j o p g e vra agd door middelvan een ' accounting manual' lnter . ni s v e r v o l g e ndseta a kve rd e l i g ne g ma a kt inzake deaante lever en infor m atie. T e n a a n z i e nva n d e o p g e l e ve rdín e for m atie( specificaties, onder bouwingen, aanslui ti ngen, c i j f e r a n a l yse s w o rd to p g e me r kt e tc.) dat dezenietgeheelconfor mhet' accounting manual ' z i j na a n g e le ve rd . t b e tre kki nto Me g t balansposten zoalsover igeen over lopende vor de r i ngen e n ' s c h u l d e ne' n 'vo o rzi e n i n g e n h ', ebbenwij veel aanvullende infor matie( achter af)ter o n d e r b o u w i nogp mo e te nvra g e ne venals de aansluiting vande batenmet subadm inis tr ati es . geleidvanuw m edewer ker D i th e e f t o t a a n vu l l e n dwee rkza a mheden s onscontr olete am . én Be l a n g r i jiks d a t d e ta ke ne n ve ra ntwoor delijkheden inzakede totstandkom ing van en de i n t e r n ec o n tro l e va nd ej a a rre ke n i ng beterbelegd moetenwor den. Metbetr ekking tot hetj aar r e k e n i n g t ra j e2ct 0 0 8 h e b b e nw i j va stgesteld dat met nam ede inter necontr olevan de j aar r e k e n i nngo go n vo l d o e n dbee l e g d was. N a a ro n z eme n i n gzo ud e e xte rn eco ntr ole efficiënter kunnenwor denuitgevoerindien d voor a f g a a n da a n d e co n tro l ei n te rna fsl uitende contr olewer kzaam heden hebbenplaatsgev onden m e tb e t r e k ki nto g t d ej a a rre ke n i negn de beschikbar e contr ole infor matie/balansdos s i er s . W i j h e b b e nv o o r w a t b e tre ftd e u i tvoer ing van de r egelingSiSade nodigeonder steuni ng g e b o d e na a n u w me d e w e rke o rsm tot een oor deelte kunnenkom enover de r echtm ati ge t o t s t a n d k omi va n g nd e l a ste ne n b a tenzoalsopgenomen in de SiSa- ver antwoor ding Dit h.eeft t o t e e n e x t r a i n ze tva n zo w e ld e fi nancieel adviseuren s beleidsm edewer ker alssvan ons . jzijnvanmeningdat ten aanzien c o n t r o l e t e ato m t g e vo l gg e h a dWi vande uitvoer ing vande r e g e l i n gSi S avo o ra l sn ote g ve e lw o rdtgekozen voor een pr ojectm atige benader ing m et de f o c u so p c on tro l ea ch te ra f:d e u i tvoer ing en contr oleis nog onvoldoende in de r egul i er e p r o c e s g a ng g ro eipr oces. in g e b o u w D d .i ti s e e n D a a r n a a sz ti j nw i j va n me n i n gd a t d e exter necontr oleefficiënter zou kunnenwor denui tgevo e r di n d i e nvo o ra fg a a nada nd e co ntr oleinter nafsluitende contr olewer kzaamheden hebben p l a a t s g e v o n dme e n t b e tre kki nto g t de SiSa- bijlage en de beschikbarcontr e oleinfor m ati e/ b a l an s d o s s i e rs.
oEnrusr*YouNc lilllllllllllllllltlllllllllrrrrrrr,''""
t4
Z o i s t e v e n so n vo l d o e n dree l a ti eg e l egd pa s s i v a tussende SiSa- bijlage en de postover lopende v o o rw a t b e tre ftd e o ve rl o p e n dsu e b s idies metter ugbetaalver plichting. V o o ro n z eaa n b e ve l i n gte e nr za kever wijzen wij naarpar agr aaf 4.7 Singleinfor m ation S i ngl e audit.
4.2
lnformatiewaarde van dejaarrekeninq
O v e rh e ta l ge me eka n nw o rd e ng e steld datdejaar stukken eengoedbeeldver schaffen va nhet ( f i n a n c i ë lere ) i l e ne n ze i Íe nva n d e gem eente pr ogr am m aver ant w oor di ng DenHelder De . 2 0 0 8 s l u i t a a n o p d e b e g ro ti n g 2 0 08 en geeft inzichtin de r esultaten over 2008. In de ding t o e l i c h t i nop g d e p ro g ra mma ve ra ntwooris hetr esultaat nadergeanalyseer d. ( pr estaties) W e li s d e p r o g ra mma ve ra n tw o o rvding eelger íchtop activiteiten en nogte w ei ni g , o p b e h a a l d eb e l e i d se ffe cte(dno e l stellingen) inher entaan de huidigeinr ichtingva n de begroting. W i jm e r k e no p d a tve rd e reve rb e te ringen mogelijk zijndoor : n nb egr oting) d e a n al yse(a s fw íj ki n g eva te beper ken tot r elevante afwijkingen; va nd e b e l a n g ri jkste b i jd e a n a Íyse mutaties r eser ves in en de invester ingen ookde b e g r o teb e d ra g ete n ve rme l d en.
4.3
Bestuurlijke aandachtspunten
4.3.I lnleiding D e Au d i tC o mmi ssihee e fto n sg e vraagd de W MOen het ' spoor boekje' voorde jaar r ek eni ng 2 0 0 8a l ss p eci fi eaka n d a ch tsp u n voor ten decontr ole m eete nemen. I n d e b e s t u u rsra p p o rtadg.de.3 0 o ktoberhebbenwij uitgebr eid ger appor teerom d tr entdez e s p e c i f í e kaea n d a ch tsp u n teInn .p a ragr aaf 4.3.2 is een samenvatting opgenom en van onz e b e v i n d i n g eenn a a n b e ve l i n giennh e t kadervande W MO.Tevensis waarm ogelijk eenac tual i s a t i ep e r b a l a n sd a tu m w e e rg e g even. In par agr aaf 4.3.3 wor dt naderingegaanop het ' s p o o r b o e kj e '. ole I n h e t k a d e rva n d e j a a rre ke n i n g c ontrhebben wij als aandachtspunt toegevoegd fr ac ti e( 4 . 3 . 4 ) vergoedingen e nd eo n k o s t e n v e r g o ecdoi nl lge g e l e d(e4n. 3 . 5 )e n d i r e c t i (e4 . 3 . 6 ) . 4.3.2 WMO I n h e t k a d e rva nd e WMOzi j no n zew er kzaam heden ger ichtop de bedr ijfsvoer ing, financ i ên en d e m a n a g eme inntfo rma ti e vo o rzi ening. Naaronzem eningzijnde basispr ocessen m et be tr ek k i n gt o t d e W MOo p o rd e .On d e rstaand gedaanom de int er ne wor dendiver se aanbevelingen r ve rb e te re n . b e h e e r s i nvge rd e te T e na a n z i e va n nd e b e d ri j fsvo e rihnebben g we devolgende bevindingen en aanbevelingen: p r oce sb e sch ri j vi n g e n De zi j nw e r kinstr ucties en kunnenver beterwor d dendoorr ís i c o's , b e h e ersma a tre g eelnedne b e stuur lijke infor matievoor ziening toete voegen. G e d u re n dhee t j a a r zi j nve rb i j zonder inter ( singleaudi t) de necontr olewer kzaam heden u i t g e vo e rd o p d e WMO.B i jd e i nter im contr ole constateer den we dat in het kaderva nde h u i s h ou d e l i jve kerzo rg i nngo g geenaandacht wer dbesteed van d e i n aande juistheid r e k e n ingge b ra ch te u re nd o o rd ezor ginstellingen. Ditis alsnoguitgevoerover d 2008;
" --rr fnrusr*YouNc iiI||||rIl||||||||||||||||lr|||r||||''''' 15
A l l e u itg a ve ni n h e t ka d e rva n de W M Owor denvastgelegd in GW S4all. Ter za k ede m o g e li j kh e d e dn e IC Tb e h e e rs m aatr egelen te ver str ekken hebbenwij diver seaanbev egedaan; lingen gebr uikvande W MOis noggeenplanopges tel d I n h e t ka d e rva nmi sb ru iek n o n eigenlijk o m d e p e ri o d i e ke vo o rzi e n i n gjaar en lijks te onder zoeken; I n h e t ka d e rva n d e h u i sh o u delijke ver zor ging is het aante bevelen ver bandscontr ol es ' zor gur en' u i t t e vo e re nme t b e tre kki ntot g het aantalver str ekte aan de handva n de gefactur eer de s de gem eente, b e s c h i kki n geenn re g i stra ti evan het aantaldaadwer kelijk n de infor matie u r e nd oo rd e zo rg i n ste Íl i n geen om tr enthet aantalgelever de zor g ur en d a t i s o p g e n o mein d e p e ri o dieke r appor tages van het CAK.Tot op hedenis hiernog g e e ng evo l ga a ng e g e ve n . O p h e t g e b i e dva n fi n a n ci ë n(b e g roting en wer kelijke uitgaven)hebbenwij in de bes tuur s ( tussentijds) rdmtre n td e afwijkingen r a p p o r t a ggee ra p p o rte e o ten opzichtevan de be gr olagenr uimonderde begr otelasten.Echterwer d t i n g .D et o t al el a ste nto t e n me t se p tember d i t d e e l sv e r kl a a rd d o o rd a tn o g n i e tallefactur envan de zor gaanbieder s enontvangen. war P e rj a a r e i n dbee sta a n e ve n e e nasfw i jkingen ten opzichte vande begr oting na wíjzigingDez . e a f w i j k i n g e nzi j n to e g e l i ch ti n h e t pr ogr amm aZor g en W elzijnin de pr ogr am m av er antwoording. B i jd e b e o o rd e l i nva g nd e ve ra n tw o or de lastenbij onzeinter im-en jaar eindecontr ole hebben pr ogr am m a's w i jg e e ni n d i ca tive e rkre g edna tsp ra keis vanver schuiving vanlastentussen en i n's d e e l p r o g r a mma h e tka d e rva nd e WM O. V o o rd e k o me n djea re nzu l l e nme e rer var ingscijfer s beschikbaar zijnen kande kwaliteivt an d e b e g r o t i n ve g rd e rve rb e te re nV.o ordezever der ever beter ing is m et namede inschatti ng v a n d e o n t wi kke l i nva gevolgenen r isico 'ste g n d e vo l u mesessentieel. Om de financiële gem aakt k u n n e ni n s c h a tteins h e t b e l a n g ri d j kat voor spellingen wor denm et betr ekking tot de d e ve rstrekkingen. o n t w i k k e l i nv ga n a a n ta l l e n Omde begrotingverderte verbeterenadviseren wij de gemeenteDenHelderbovengenoemde aandachtspunten nader fe analyserenen een aantalscenarlo'somtrent de toekomstuif fe werken.Bijhet ontwikkelen vandezescenario's adviserenwij u om de kwaliteithiervangrondig te beoordelen,te evaluerenen ervaringscijfersop te bouwenzodat sprakekan zijn van Dekwaliteitvande begrotinqzalhiermeeverbeteren. betrouwbare schattingen. va nd e ma n a g e me inntfor m atievoor ziening T e na a n z i e n hebbenwij in de bestuur sr appor tage o p g e m e r kdtat d e zeze e ru i tg e b re iids , en veelinfor m atie bevat.Opdit gebiedhebbenwi j de genoemd: v o l g e n daea nb e ve l i n geenna a n d a ch tspunten ter ver beter ing D em a na g e me n ti n fo rma i stime e tnamebeschr ijvend vanaar den in minder e matean al y gezocht s e r e n d.In d e ra p p o rta gweo rd tb ijvoor beeld nietstr uctur eel naaroor zaken voor o n tw i kke l i n giennde cijfer sen aantallen w a a r g e n o me en ver banden tussendezor gur en volgend s e e i g e nre g i stra ti ed ,e factur envande zor gaanbieder ensde r appor tages v an h e tC A K ; D e r a p p o rta gbee sch ri j ft n i e td e doelstellingen m et betr ekking tot de W MOen in h oev e r r e d e ze n u g e re a l i se e rd w or den.Naar onze meningzou de r ealisatie van d oel s t e l l i n g eenn d e ri si co 'sd i e d e gemeente hier bijloopteen belangr ijk onder deel vande r a p p o rta gmo e e te nzi j n ; D er a p p o rta gke e n tg e e nsa me nvatting diede leesbaar heid kanver gr oten.
"" Eltrn^vsra YouNc iiIIIIII||||||||I||III|||I||||I||||||t
1.6
Ten aanzienvan de voorjaars-en najaarsrapportage merkenwij op dat slechtsbeperkt a a n d a c hwt ord tg e sch o n keana nd eWMO. e n a a n zi e nva n d e WM Ois dat wij van meningzijndat de gemeente O n z ec o n c lu site D en H e l d edr e a fg e Ío p ej a n re ne e ng ro tei nspanning d betr ekking heeftgelever met tot de W MOen d a t d e b e h e e rsi nro g n d o md e WMOop or de is. Uiter aar dis op onder delen nog ver der e o n t w i k k e l i n g /ve rb e temo ri ng e l i j k, o nzeaanbeveÍingen ter zake zijnbovenstaand opgenom en. 4 . 3 . 3 Sp o o rb o e kj e I n d e b e s t u u rsra p p o rtangaea ra a n l eiding van de inter imcontr ole hebbenwij ger appo r teer d e ' o r d e jaar r ekening d a t n o g g e en'sp o o rb o e kjvo wasopgesteld. Tevenshaddenwij div er s e a a n d a c h t sp u n te vono rd e to tsta n d koming vandejaar r ekening punt ver meld. Hetbelangr ijkste w a s d a t z o sp o e d i gmo g e l i j kh e t sp oor boekje voor de jaar r ekening 2008 opgesteld m oes t w o r d e nBe . la n g ri j ke a a n d a ch tsp u nten hier bijwar enonsinziens de takenvande medewer k er s i n d e o r g a ni sa tii en d i t ka d e re n d e wijzewaar opinfor matie wor dtver zam eld, vastgelegd en g e c o n t r o l e e rd . Ei n d2 0 0 8 he e ftd e g e me e n te e e n spoor boekje opgesteld waar inde planning, ver ant w oor jaar r ekening d e l i j k h e d eentc. , vo o rd e to tsta n d kom ing vande zijnopgenom en. Voorde wi j z e v a n d e t o t sta n d ko mi nva g n d e j a ar r ekening en het ver loopvan het jaar r ekeningtr aj ec t v e r w i j z ew n i j n a a rp a ra g ra a4f.1 . 4 . 3 . 4 B e o o rd e l i n gb e ste d i n gfra ctiever goedingen Op g r o n dv a n d e ve ro rd e n i n"gve ro rdening op fr actieonder steuning 2QO7"d.d.3 dece m ber 2 O O 7o n t v a n g edne fra cti e jsa a rl i j ks eenfr actiever goeding. d Dezever goeding is gebase erop e e nv a s tb e dra gp e r ra a d sze teDl .ef ractiesmogenm aximaal jaar lijkse 30%vande ver go edi ng me e n e m enna a rh e tvo l g e n djea a r. In a r t i k e l1 0 va nd e ve ro rd e n i ni g s o pgenom en dat de ver goeding is bestem d alstegem oetk o m i n gi n d e ko ste nva nh e tfu n cti o ner en per sonele alsfr actie,zoals kostenf r actieassi s tent, a d m i n i s t r atieen o rg a n i sa ti e ko ste n, matievoor ziening, i nfor kostenver hoging kwaliteit fr a c ti ew e r ke n e x t ern e a d víe ze n . l n d e t o e l i ch ti n g i s ve rvo l g e nese n opsomm ing opgenomen van de te declar er en kos tensoorten: k o s t e nv o o rp e rso n e loen d e rsteuning b u r e a u ko ste n ( s t i c h ti n g s) ko ste nva nd e ra a dsfr actie c o m m un i ca ti e ko ste va nd e ra a dsfr actie k o s t e nvo o ro p l e i d i n gtra , ining e n vor m ingvande r aadsf r acties D e f r a c t i e sd i e n e nu i te rl i j kb i n n e ntw eemaanden na het eindevan het kalender jaar ver antw o o r d i nagf te l e g g e n o ve rd e b e ste ding vandefr actiever goeding. O p g r o n dv a n d e d o o r o n s ve rri ch tewer kzaamheden komenwij tot de volgende con s tateringen: M e t u i tzo n d e ri nva g n d e S ta d s par tij DenHelderhebbende fr actiestijdighun ver antw o o r d i no g ve r2 0 OBi n g e d i e n De d. Stadspar Den tij HelderheeÍtop 20 maar t2009 h aar v e r a n t w o o rd i inngg e d i e n d ;
" uEnrusr*YouNc llllllllllllllllllllllllllrrrrrrrr"t
t7
D ef r a cti e sva nGro e nL i n ks,P rogr essief DenHelderVan , Dongen & vanDongen en D 66 m a k e ng e e ng e b ru i kva nd e re g eling; D e f r acti e ve rg o e d i n gziejnn o p een juistewijzeber ekendconfor mde ver or deni ng, € 1 . 0 0 0p e rra a d sze te l ; eindafr ekeningen is op een juistewijzer ekeni ng Bi j d e d o o r d e g ri ffi e ro p g e stelde g e h o u d em n e th e t ' s p a a r b e d r a g ' 3v 0 a% n v a nd ev e r g o e d i n g ; N i e ti n a l l eg e va l l e ins a a nd e h andvande ingelever de factur en/bonnetjes het doelv an van de gedeclar eer de kos ten. d e b e ste d ín gte h e rl e i d e nc.q. de f unctionaliteit ra cti e s re p resentatiekosten. is Voor alsnog hetonduidelijk in hoev er r e Z o d e c l a re redne f n i n n e nd e i n d eto e lichting op dever or dening opgenomen kostensoo r ten; d e z ep a sse b I n e e nb e p e rkt a a n tagl e va l l eonntbr eken onder liggende bonnetjes/factur en. 4 . 3 . 5 B e o o rd e l i n gd e cl a ra ti e sw e thouder s van de wethouderva W i j h e b b e nde d e cl a ra ti eesn fa ctu renbetr effende de onkosten s n de g e m e e n t ebe o o rd e e l dD. e b e o o rdeelde declar atíes bestaanuit per soonlijke inged i ende d a d e sa l a risadministr en/of atie cr editeur enadministr atie) d e c l a r a t i e(u s i tb e ta a lvi en kos ten d i e re ch tstre e ks zijn betaald via de cr editeur enadm inístr-atie v a n w e t h o u d e rs aa n de b e t r e fef n d eÍe ve ra n ci e rs. d kostensoor ten in eenaÍz onD e d e c l a r ati ezis j no ve rzi ch te l igj ke gr oepeernaar opgenomen uitgevoer op d de aansluiting van de naar d e r l i j k em a p. Wi j h e b b e ne e n d e e l waar nem ing e ste nmet de financiële k o s t e n s o ogrte g ro e p e e rdko adm inistr atie. Daar bijhebbenwij geen gevonden e sd e fi n anciéle adm inistr atie die niet in de map z i j n a n d e r ek o ste n d e cl a ra tii n j rke nw i j o p dat wij niet de geheleadm inistr atie en alle gr oot boek o p g e n o m enD.a a rb ime ( 004) waar v anhet r e k e n i n g ehe n b b e nd o o rl o p ema n a ruitsluitend de gr ootboekr ekeningen C o l l e gbeu d g e th o u dís. er Bi j h e t d o o r n e meva n n d e d e cl a ra ties/facturisen onsnietgebleken dat declar aties/f ac tur en e de zi j n. Daar bijm er kenwij op dat m et de pr ocedur op n i e t r e c h t m a ti e g n /o f d o e l ma ti g voldoende waar bor gen zijn ingebouwd waar meede c o n t r o l ev a n d e d e cl a ra ti e s/fa ctur en, r e c h t m a t i gh eei dn d o e l ma ti g h eiindter nwor dt vastgesteld. Dezepr ocedur e bestaato nder en de gemeentesecr etar a n d e r eu i t h e t to e tse nva nd e d e cl a r aties/facturdoor deis, con c er ns t a fe n a c h te radf o o rd e i n te rn eco n trolefunctionar is. Daarbw i j o r d e nd e n o o d za ke l i j khvan e id de kostenen de r edelijkheid vande gemaakte ko s ten ( d e f u n c t i on a l i teva de voldoende i t nd eg e d e cl a reerkosten inter n beoor deeld. ) inzakeuitkomstenbeoordeling Wijadviserenu het verslaginternecontrolemedewerker declanaarde Raad. rafiester kennisname d e cl a ra ti e sd i rectie 4 . 3 . 6 Be o o rd e Íi n g de onkosten van de dir ectiebeoor deel d. W i j h e b b e nd e d e cl a ra ti eesn fa ctu renbetr effende ( uitbetaald ingediende n per soonlijke declar aties vi a de D eb e o o r d ee l d e cl a ra ti ebse sta a uit e n /o f cre d i te u r enadm inistr atie) en kosten van s a l a r i s a d mi n i stra ti e de dir ectiedie r ec hts t r e e k zs i j nbe ta a l -dvi ad e cre d i te u r enadm inistr- atie aande betr effende lever ancier s . D ed e c l a r a ti ewse l kevi ad e sa l a ri sadministrzijn opgenom en atíever r ekend, zijnover zichtelijk i n e e na f z o nd e rl i j ke ma p .Wi j h e b b eneendeelwaar neming v an uitgevoerop d de aansluiti ng d e z ek o s t e nme td e fi n a n ci ë laed mi n istr atie.
flEnlvsrs(YouNG
18
iillllllllllllllllllllllllllrrrrrrr",,','" M e tb e t r e kki nto g t d e o ve ri g ed e cl a raties hebben wij eendeelwaar nem vanuit ing de financ i ël e (g ro o tb o erekeningen k a d m i n i s t r a tiuei tg e vo e rd 1101en 1102) .Hier bij m er kenwijop dat w i j n i e td e g e h e l ea d mi n i stra tieen a l l egr ootboekr ekeningen hebbendoor Íopen maaruitslui tend ( 1 L 0 L 1 1 1 0 2 degrootboekrekeningen s u b5 7 0 2 , 6 1 0 3 6 , 1 1 1 ) w a a r v a dn e d i r e c t i e budgeth o u d eirs . B i j h e t d o o rn e meva n n d e d e cl a ra ties/facturisen onsnietgebleken dat declar aties/fac tur en e p de n i e t r e c h t ma ti g e n /o f d o e l ma ti g zi j n.Daar bijmer kenwij op dat met de pr ocedur o en, c o n t r o l ev a n d e d e cl a ra ti e s/fa cturvoldoende waar bor gen zijn ingebouwd waar m eede r e c h t m a t i g h eei dn d o e l ma ti g h eiindter nwor dt vastgesteld. Dezepr ocedur e bestaatonder a n d e r eu i t he t to e tse nva nd e d e cl a r aties/factur en eenm ededir ectielid, door de conce r ns taf e n a c h t e r adf o o rd e i n te rn eco n tro l efunctionar is. Daarbw i j o r de nd e n o o d za ke l i j khvan eid de kostenen de r edelijkheid vande gem aakte kos ten ( d e f u n c t i o n a l i teva de i t nd e g e d e cl a reerkosten inter nbeoor deeld. ) voldoende
4.4
Getrouwheid
I n d e z ep a r ag ra agfe ve nw i j d e b e l a ngr ijkste bevindingen en aanbevelingen weernaaraanl ei o p h e tg e b i e d d i n gv a no n zeco n tro Íe vande getr ouwheid. 4 . 4 . L D e e l n e m i nW g iÍlemsoord g e m e e nte De D e n H e l d e rh e e ft i n 2OO7een agiostor ting op het aandelenkapi taal v an W i l l e m s o ord B .V .g e d a a n va n€ 6 ,1 miljoen ter financier ing vande over namvan e W illems oor d B. V .v a nC a p eH o l l a n dD. a a rn a a ist s e enleningver str ekt van€ 2 m iljoen. D o o rd e d i r e cte uva r n Wi l l e mso o rd i s op basisvan de bestaande situatiebegin2009 een b e d r i j f s p l aonp g e ste l dOp . b a si sva n de huidigestr uctuuren takenwor dt voor alsnog een n e g a t i e voentw i kke l i nva g nd e a l g e mene r eser ve/winstr eser ve zien. voor D e c o m m i ssiBee stu uer n Mi d d e l ehneeftbeginm aar t2OO9het College gevr aagd eenvi s i ed o c u m e not p te ste l l e nw a a ri nd e doelstellingen m et betr ekking tot W illem soorwor d den v a s t g e l e gIn d .h a a ra d vi e si n za ke d e h er financier ing vanW illemsoorheeft d, deauditcom m i s s i e e i n dm a a r t2 OO9d e u i tw e rki nva g nd i t visiedocum ent alsvolgttoegelicht: G e e fi n h o o fd l i j n eana nw e l kevi siewor dtvoor gestaan m et W illemsoormede d, bezi eni n r e l a t i eto t d e h a ve n vi sieen h e tuitwer kingsplan StadsharEen t. visiewaar inde kader sen d e g e w e n stema a tsch a p p e lijke eff ecten wor denomschr even. Een visie die mede onderleggw e ro rd tvo o rh e to p te stellenbestemm ingsplan; D u i d e l i jwko rd ta a n g e g e vewne l k eentiteiten hier bijbetr okken zijnen wat hunonde r l i nge (ve ra n tw o o rd e l i j kh e den relatie en bevoegdheden) is; I n h o ofd l i j n ew n o rd ta a n g e g even welkekostenr edelijker wijs kunnenwor dentoe ger ek e n da a nW i l l e m s o oBr d .V. H e tv i s i e d o cu meka n tnd e b a si szi j nvooreenaangepast bedr ijfsplan. d td e sa me n stelling O n si s m e d eg e d e edl a vanhetvisiedocument onder handen is. positievan Vo o r a l s n obge sta aot n vo l d o e n di nezi chtin deontwikkeling vande f inanciêle W i l l e m s o ord . rd e ri n zíchitn d e fi nanciële Ve ontwikkeling van W illemsoorzal d eer stkunnen w o r d e nv e r kre g enna va stste l l i nva g nhetvisiedocum ent en definanciële ver taling vanhet v i s i e d o c u me n t.
EflErlvsr *YouNc
T9
Eé ne n a n d e ri s to e g e l i chotn d e r'fi nanciële vasteactiva'onderde toelichting op de bal ans . Va n w e g h e et b e l a n gvo o rd e g e me ente DenHelderhebbenwij in onzeaccountantsver k l ar i ng v e r w e z enna a rd e zeto e l i ch ti n o . 4 . 4 . 2 Z e e sta d Vo o rd e o n tw i kke l i nva g nh e tS ta d sharen t NieuwDenHelderCentr um is in 2007 eensa m enw e r k i n g s ove re e n koSmst te d e l i j ke V er nieuwing m et het Rijken de Pr ovincie gesloten. Voorde p ro j e cten u i t v o e r i nvga nd e p ri o ri ta i re in dezeplangebieden is in ?OO7Zeestad CVopger i c ht. A l s c o m m a n d i ta i ve re n n o o n t e e mtde gem eente en de pr ovincie beidevoor 49,5% deeli n d e z eC V.D eb e h e re nve t nd e CVis Zeestad d n n o ova BV,waarde gem eente e de en pr ovincibei e e n5 0 % b el a n gín h e b b e ng e n o men. Zeestad BV heefthet r ester ende belangvan L % i n de CV. I n 2 0 0 7 h e eftd eg e me e n te t € 6 ,8 mi l joen in de CVgestorvoor eenbijdr age in detekor tenv an d e p l a n g e b i e d eVno. o r d i t b e d ra gi s vor igjaar tevenseen voor ziening opgenom en i n de j a a r r e k e n in g . ln het raadsvoorstel 026/2007is aangegeven dat in 2QO7een dekkinqzouwordengerealis e e r dv a n€ 1 ,9 2mi l j o e nd o o rd e i n br engvanpandenlgr onden jar endoor diein de afgelopen gemeente de zijnverworven en ten lastevande reserveStadshart zijngebracht. Dezedekking w a sn i e ti n 2OO7g e re a l i se eerdn i n 2008 is besloten dat de panden( voor alsnog) nieti ngeb r a c hw t o r d e ni n d e C V .D e rh a l ve h e eftde gemeente € L,92miljoen ter ugontvangen in 2008. D i t b e d r a gi s co n fo rmh e t ra a d svoor stel via de exploitatier ekening ter uggevloeid i n de a l g e m e nreese rve . P e rh e d e nbe sta ant o gg e e nd e fi n i tief inzichtin de m ogelijke tekor tenvoorde plange bi eden a a n g e z i enno gg e e nGR E Xi s va stg esteld. Dezewor dtnaarver wachting in de loopvan 2OO9 v a s t g e s t e ld . 4 . 4 . 3 G r o nd e xp l o i ta ti e D e b o e k w a a rdoen d e rh a n d ewne rkg rondexploitatie in de jaar r ekening uÍtimo20OBbedr aagt € 2 7 , 5m i l j oe (u n l ti mo2 OO7€ .2 4 ,3m iljoen)en is alsvolgtopgebouwd € N i e ti n e x p l o i t a t i ge e n o m e nb o u w g r o n d e n I n e x p l o i t a t igee n o m e nG r o n d e n A f: V o o r z i e n i n (gt o e k o m s t i g ev) e r l i e z e n
16.367 23.938 (12.766) 27.539
O v e r2 0 0 8 z ij ng e e nre su l ta teonp d egr ondexploitatie genomen. D ev o o r z í e n i nogp ve rw a ch te ve rl i e zen ad€ 12,8m iljoen kanalsvolgtwor dengespecif iceer d: É V o o r z i e n i ncgo m p l e xM e e s t e T r igchelaar V o o r z i e n i nJgu l i a n a d o r op o s t V o o r z i e n i nO gS&O Voorziening Stadshart Totaal
215.000 7.717.OOO 854.000 9.980.000 12.766.OOO
EíEn^vs r&YouNG iII|||I||I||I|||I|||||III|||II|||IIII''''''
20
D e v o o r z i e n i nSgta d sh a rt b e tre ftd e aankoop van pandenin het gebied.Dezevoor zie níng is t nd e g e vo rmdreser e t e nl a s t eg e b ra chva ve Stadshar t. genomenbouwgronden Nietin exploitatie D er i s i c o 'tse na a n zi e va n nd e n o gn i etin exploitatie gr onden zijnbeper kt. Vooreengr oo tdeel v a n d e b r u toi n ve ste ri n g ei nn d e zecom plexen getr offen( OS&Oen aanzijnvoor zieningen k o p e ns t a d sh a rt). V o o rh e t co mp l e Dogger x swijk- Wwor est dtvoor alsnog eenwinstver w ac ht v a n€ 0 , 4 mi l j o e n . V o o rO S & Oza l w a a rsch íj n lni j ok g i n 2OO9een over eenkomst m et eenontwikkelaar wo r den geslotenT . e n a a n zi e nva n d e o ver dr achtvan pandenin het Stadshar bestaa t tnog o n d u i d e l i jkh eIn i dzi . chitn mo g e l i j ke opbr engsten zaleer stplaatsvinden alsde Gr exStad s har t d o o rZ e e s t ad za lw o rd e nva stg e ste (ver ld m oedelijk L juli 2OO9) . e 003- 2008voorin totaalca€ 12,3miljoenaanaank open I n h e tSt a d sh a h rte e fti n d e p e ri o d 2 (inn cl u si ebf i j ko me nde plaatsgevonde kostenen m inusopbr engsten zoalshur en) .Van di t b e d r a gi s € 2 ,3 mi l j o e na l s o n d e rhanden genom engr onden) wer k ( niet in exploitatie g e a c t i v e e en r d i s e e nb e d ra gva n€ 1 0 miÍjoen acht. vande r eser ve Stadshargebr t - tegende boekwaar de Va nd e g e a cti ve e rdpea n d e nw o rd e nver wacht dat deze- r endabel in e x p l o i t a t iku e nnen w o rd e ng e n o me n. Vande panden dieten Íastevande r eser ve zijngebr ac ht ( o o r s p r o n ke lkre i j k d i e€t 1 4 mi Íj o e-nzodatper31 december nogeenr eser ve r esteerva t nc a € 1 , 7 m i l j o e n )w o rd t ve rw a ch d t at deze zullenwor dengeslooptin het kadervan de r e v i t a l i s e ri va n g nh e tS ta d sh a rt. D i ti s ookde r edendatde panden d den. nietgeactiveerwor E e nd e e lv a nd e p a n d e nd i ete n l a stevande r eser ve Stadsharzijn t gebr acht zullennogtegen (i n cl u si e f boekwaarde b i j ko me n dkosten) e kunnenwor denover gedr agen aan ZeestadC V. I nd i t k a d e ri s sp ra keva ne e nvo o rzichtige gr ondslag en is het van belangde waar deva n de g r o n d e tne mo n i to re n . genomenGronden ln exploitatie V o o rd e v e r w a ch te ve rl i e zeva n nd e c omplexen Meester Tigchelaar en JulianadorOos p t,z i j n gn e tro ffe nV. o o rh e t com plexKooypunt voorzieninge fase 1,2 en 3 wor dtvoor alsnog een w i n s tv e r w a chva t n€ 1 ,1 mi l j o e n . O p b a s i sv a n d e g e h a n te e rdi e n te rner isicomethode wor dteen maximaal r isicovoor d e i n geschat. e x p l o i t a t igee n o megnro n d e n va n€ 4 ,7 m iljoen Ditbedr agis gelijkaande inschatti ng e i n d2 0 0 7 . D eg e h a n t e e rdi nete rn eri si co -i n schatting is eenr uwem ethode( r isico- opslag van5 %of 2 ,5% v a n d e n o g te re a l i se reko n ste ne n o pbr engsten) . Dezem ethodeis aÍgemeen van aar d.W i j adviseren r th o d ete ontwikkelen u e e n ve rfi j n d eme waar de m eerspecifieke r isico'sper s, neen exter nepr ospectier isico's ) . c o m p l em x e eto t u i ti n gko me n(w a a rder ingsr isico' inter 4 . 4 . 4 D e b ite u re nWIZ D e d e b Í t e u reWIZ n b e d ra g epne r 3 1 december 2O08€ 4,5 miljoen( vor jaar ig € 4,4 milj oen. Vo o ro n i n b a a rh eiisdu l ti mo2 0 0 8 e e nvoor ziening getr offenvan€ 2,7 miljoen ( vor igjaar € 2 , 9 m i l j o e n).V o ri gj a a r h e e ftd e g e meente in 2008 eenvolledige uitgevoerva d nde analyse debiteuren Wl Z . H i e rb i jzi j n d e d e biteur en d is de op individueel niveaugeanalyseeren d r a a g k r a c hpte r d e b i te u rb e p a a l dOp . gr ondvan dezeanalyseis het debiteur en bes tand o p g e s c h o on d zi j nn i e ti n b a revo rd er ingen en afgeboekt vande voor ziening.
"' Eltrnlvsra youNc iIIIII|||||||I||||||I|||I||||I||||||''''
27
H e tt o t a a l b e d raaga nb u i te ni n vo rd er ing gestelde vor der ingen dat op gr ondvande anal y s e is a f g e b o e ki nt 2 0 0 8 i s € 6 1 0 .0 0 0 .V e r derver wijzen wijvoorhetver der e ver Íoop vandezepos t í n 2 0 0 8 n a a rd e to e l i ch ti nign d e j a ar r ekening onderde post"op de over igeuiteenzetti ngen m e te e nl o o p ti j d ) L j a a r" . 4 . 4 . 5 Vo r de ri n gb o u w l e g e sWo n i ngstichting Den Helder I n d e j a a r r e ke n i ni g s e e n vo rd e ri n vgoor bouwleges, op de woningstichting opgenom en v an € 1 . 4 I 7 . O 0 0o ve r d e j a re n2 0 0 5 to t en met 2007. Doorde woningstichting is dit be dr ag b e t w i s tD. ewo n i n g sti ch tiinsgva nmeníng dat zij de bouwleges nietbehoeftte betalen, om dal z i j r e a l i s a i inei e u w b o uewn /o fve rb e ter ingen vansociale huur woníngen heeftger ealisee r d. R e c e nh t e e ftd e re ch te ri n za ked e zevor der ing gedaanop basiswaar v ande een uitspr aak g e m e e n tm e a gve rw a ch tedna td e zev or der ing geheel zalkunnenwor dengei' nd. 4 . 4 . 6 Vo o ru i tb e ta l i n gi n za kew e rk zaamheden KadeNieuwediep I n 2 0 0 8 h e e ftd e g e me e n te e e n b e dr agvan ca. € L m iljoen' voor uitbetaald' ínzakeex tr a w e r k z a a m he daeannd e K a d eN i e u w ediep doorhet bouwbedr ijf in ver bandm et ver zakk i ngen. H e t b o u w b e d ri jhf e e ft d e g e me entever antwoor delijk gesteÍdvoor de ver zakk i ngen. D eg e m e e nte i s va nme n i n gd a t zi j n i etaanspr akelijk is voorhetextr awer kaÍsgevolgva Àde v e r z a k k i n Ig. n 2 0 0 9za lte rza kee e na rbitr agezaak wor dengestar t.Degem eente heeftter z ak e d a n o o k g e enve rp l i ch ti nogp g e n o men. De voor uitbetaling zaÍ doorde gem eente ver r e k end w o r d e nm e tde n o gte o n tva n g ete n rmijnfactur van en hetbouwbedr ijf. 4 . 4 . 7 Vo o r zi e n i n g e n D et o e p a s si nva g nd e ve rsl a g g e vi ngr ichtlijnen met betr ekking tot voor zieningen blijfteve nal s v o o r g a a n djae re ne e nb e l a n g ri a j ka n dachtspunt voorde gemeente. Hetzor gdr agen vooreen d e u g d e l i j kaen a l yseva n d e b e sta ande r isico' sof ver plichtingen alsm edeeen adequate o n d e r b o u wi nva g no n d e rh o u d svo o r zíeningen doormiddelvanachter liggende beheer sp l annen i s h i e r b inj o od za ke l i j k. I n d i t k a d e rh e b b e nw i j b i j d e co n tr olevan de jaar r ekening geconstateerdat d een aantal vo o r z i e n i n g en ni e ta d e q u a aot n d e rb ouwd war enen der halve nietvoldeden aan het BBV .Op g r o n dh i e r v anh e e Íte e nvri j vate l n g unstevanhet r esultaat plaatsgevonden vande volgende v o o r z i e n i n ge n : v o o r z ie n i nogn d e rh o uve d rke e rver , voeren water staat ( € 1",9m iljoen) ; v o o r z i e n i nggro o to n d e rh o uMa ( € 0,1_ d r iêndal miljoen) ; voorzíenin bg o d e m s a n e r i(n€g1 , 1m i l j o e n ) ; v o o r z i e n i nDgro o g hWe e e rt(€ 0 ,5 miljoen) ; V o o r z ie n i nslgo o pe n sa n e ri nN g i euwe Diep( € 0,5 miljoen) . I nd i t k a d e ra d vi se rewni j u co n ti n uzo r gte dr agenvooreenadequate financiële onder bouw i ng v a n d e v o o r z i e n i n g eHn i.e rb iijs h e t aan te bevelen( ook tussentijds) de or ganisatie en dó v e r a n t w o o rd e l i j kh ezo d edna n i ign te ri c htendat hetbeheer vande voor zieningen voldoen de is g e w a a r b o r gd e n d a t vo o rzi e n i n g iennover eenstem m m ing etde geldende wet-en r egelg ev i ng ( BB V )w o r d e ng e vo rmd e n a a n g e w end.
' " uFnlvsraYouNc lllllllllllllllllllllllllllrrrrrrilrt
22
4 . 4 . 8 V o o rzi e n i n gri o l e ri n g D e v o o r z i en i nrigo l e ri n gb e d ra a gultim t o2008 €. 4,5 m iljoen.Uit het oogpuntvan t r ans p a r a n t i ee n te n b e h o e veva n d e p er iodieke bijstelling van het gemeenteIijke r ioler ings pl an ( G R P)i s h e t va n b e l a n gd a t d e vo or ziening in de begr oting en jaar r ekening zodanigwor dt t o e g e l i c hda t t d e re l a ti ei s te l e g g enm et het GRPen inzichtkan wor dengebodeni n het o n d e r s c h e oi dn d e rh o uc.q d .sp a a rcom ponent ver vangingsinvester ing van toepas s i ng. indíen M o m e n t e el we rktd e g e me e n te a a n een nieuwGRP,waar bijtevensde r elatiem et de v oor ziening r i o l eri n g enna d e ri s/w o rdut i tgewer kt. W ijonder schr ijven hetbeÍang hier van. 4 . 4 . 9 Vo o rzi e n i n gcl a i m Mu l ti metaal D e s t a a t e n d e g e me e n teh e b b e nsinds200L een geschilm et Multim etaal om tr e ntde b e ë i n d i g i ng va nd e h u u ro ve re e n kom st eencom plex van in DenHelderDe . staatheeftin een p ro ce d u re geëist.In 2006 heeftde r echtbank( bij tussenvonni s ) r e c h t s t r e e kse o n tru i mi ng g e o o r d e edlda tsl e ch ts to t o n tru i mi ng kanwor denover gegaan indiende StaataanMultim etaal e e n ' r e d e l i j ke n b i l l i j k'vo o rsteto l t schadeloosstelling doet.Inmiddels is tussende Staaten M u l t i m e t a aele n re g e l i n gg e tro ffe nwaar ineen bedr agvan € 2 m iljoenzal m oetenwo r den b e t a a l da a nMu l ti me ta aDl .esta a ti s vanoor deeldat hier van€ 1,65m iljoenten lastevande g e m e e n tdeie n tte ko me nOp . b a si svande huidige inzichten vangemeente is eenvoor z i eni ng g e v o rmd terzake va n€ 1 ,6 5mi l j o e n.
4.5
Rechtmatigheid
N a a r a a n l e i d i nva g n o n ze co n tro l ewer kzaamheden m et betr ekking tot de r echtmati ghei d g e v e nw i j me t b e tre kki nto g t d e o n der staande aspecten onzebelangr ijkste bevindingen en a a n b e v e l in gw e ne e r.D e zeh e b b e nb etr ekking op de inter neor ganisatie van het r echtm ati gh e i d s b e h eedr, g nh e tvo or waar dencr iterbij e n a l e vi n va ium pr oces s en, de diver se significante d e b e g r o t i n g sre ch tma ti g hheeitdmi , s br uik gebr uikcr íter ium en oneigenlijk en de nietf i nanc i ë l eb e h e ersh a n d e l i n g e n . 4 . 5 . 1 l n t e rn eo rg a n i sa ti eva n h e t r echtmatigheidsbeheer H e t n o r m e nka d ei sr o p 1 5 d e ce mber 20OBdooruw Raadvastgesteld. Het nor menk ader is i n t e r nb i j u w g e me e n teve rta a l di n een toetsingskader , navoor de geidentifi c eer de waar r i s i c o ' sd e g e tro ffe nb e h e e rsma a tr egelen in kaar tzijngebr acht. De wer kingvan dezemaatgetoetsten de uitkom sten r e g e l e ni s me t vo l d o e n ddei e p g a n g hier vanzijn duidelijk v as tgelegd. W i jc o n s t a te revo n o ru i tg a ni g n d e i n ter neor ganisatie m et betr ekking tot de r echtmati ghei ds c o n t r o l e7. o zi j ng e d u re n d2e0 0 8 e n 2009 aanvullende inter neen ver bijzonder de inter ne c o n t r o l e w e rkza a mh eudi e tgne vo e rd. Wij com plimenter en u daar voorRechtm . atighehi eeft d h o o go p d e ag e n d ag e sta a n ín d e g e meente DenHelderen de noodzakelijke wer kzaamheden z i j nu i t g e v o e rd . W i jb e n a d r u kkedna t b l i j ve n daea n d acht voorde inter nebeheer sÍngor ganisatie vanbelangi s j a a ra fsl u i ti negn de mogelijkheid v o o r e e n e f fi ci ë n te biedtom tijdigin te spelenop gec ons t a t e e r doen re g e l ma ti g h e d e n . I n d i t k a d e rve rw i j ze w n i j ve rd e rn a arde dooronsgedaneaanbevelingen in onzebest uur s r a p p o r t a g20 e 0 8 i n za keh e t ve rste r ken van het zelfcontr oler end ver m ogen van de or gani s a t i eM . e tb e tre kki nto g t h e tco n tro l eplan 2OO9vr agenwij uwaandacht voor :
r&YouNG nEnrvs iiIIIII||||||||||I||III||||I||||||I|'t'''
23
per pr ocesmet in iedergevalde belangr i j k s te D e u i tw e rki n va g n e e n ri si co -analyse r i s i c o's e n b e h e e rsma a tre g elen; se D e u i tw e rki nva g n d e o mva n gvan de steekpr oeven op basisvan de r isico- anal yper p r o c es; E e nn a d e reo msch ri j vi nva g nd e uit te voer entestwer kzaam heden in hetkadervanzow el g e t r o u w h e ai dl sre ch tma ti g h eid; g n d e bor gingvan de onafhankelijkheid Ad e q ua teva stl e g g i nva bij de uitvoer i ngen t e s t w e rkza a mh e d e n ; Ee nn a d e reu i tw e rki nva metfoutenen onzeker heden; g nd e o mgang ( T u s se n ti j d u se i tvo e ri nva g n ) wer kzaam heden in hetkadervanSiSa. 4 . 5 . 2 Su b si d i e ve rstre kki negn i n ter necontr oleop nalevingsubsídievoor waar den d hetsubsidiepr oces wijgeconstateer dat nogni etop Ev e n a lbsi j de co n tro l evo ri gj a a rh e bben gemeente niet over een o r d e i s . T e n a a n zi e nva n d e ve rstr ektesubsidiesbeschiktde ndossieronvolledig, s is de vastlegging van uitvoer ing v an a d e q u a astu b si d i e vo l g systezi e jm, vansubsidies controle o p d e re ch tma ti gbee ste d i ng beper kt en veelalwor denbepalingen i n de (me tn a mete rmi j n e nniet ) danwelonvoldoende nageleefd. v e r o r d e n i ng va no n tva n g e su mer kenwij op dat de gemeente T e na a n z i e n n b si d ies nietbeschikt overeen D i t in r e ch te n a d mi n i stra ti e i . s mede van belang het kader van en lever tvoorde adequate SiSa juistheid, g e m e e n t er isi co 'so p te n a a n zi e nvan de volledigheid en r echtmatigheid van de wor denver antwoor d. uitker ingen W el hebb enw i j u i t g a v e nd i e te n l a steva n d e sp e c iÍieke geconstateed rda t ve rb e te ri n g ete d. n n opzichtevan 2007 zijn ger ealiseerEchter nog te te kom en. b e p e r kot m to t e e ng o e d eb e h e e rsi ng in 2OO9verderop orde te brengen, Onsinziensheeff het hogeprioriteithet subsidleproces medein het kader van SlSawaarbijverantwoording afgelegddient te wordenover diverse zijn aanhet subsldieproces. specifiekeuitkeringen diegerelateerd 4 . 5 . 3 W e t , We rke n B i j sta n d WWBlnkomensdeel i nete rn eco n troledoor de gemeente B i j d e v e r b íj zo n d e rd is aandacht besteedaan de v er in h e t ka d e rva nd e WWB.Geconstateer isddat eentotaalbedr ag s t r e k k i n g en van€.125.634 geconstateer de D i tw o rd tv oor namelijk ver oor zaakt o n r e c h t m a tii sgve rstre kt. doorde fouten i n z a k eh e t o n j u i stve rre ke n eva n n i nkomsten. W ij hebbenkennisgenom envan de ( v er bi j z o n d e r d e i)nte rn eco n tro l eb e vi n d ingen. Op gr ondhier vanhebbenwij dezepostvoor een in hetkadervande r echtm atigheid. b e d r a gv a n€ 1 ,2 5 .6 3a4l sfo u t me e genomen lD-banen WWBWerkdeel, D el a s t e nW WBw e rkd e eble d ra g eonv er2008 ca.€ 8,4 miljoen. In dit bedr agis € 3,2 m i l j oen l a ste n l D -b a n e n. bedr ag i n za ke Voor een ad € 1,4 m iljoenm et betr ekking opgenome tot de D e nH eldernog niet de r echtm atigheid l D - b a n e hn ee ftd e g e me e n te van de lastenku nnen v a s t s t e l l e nD. i t w o rd t ve ro o rza a kt door datde subsidieontvangerde benodigde contr ol e d de gemeente i n f o r m a t in e i e tti j d i gh e e fta a n g e l e veraan DenHelderW . ijhebbendit bedr ag a l so n z e k e r h eme i d e g e n o mei nnh e tkadervandegetr ouwheid en de r echtm atigheid.
EltEnNsr&YouNG iiI||I|||I||||||I||I|||||||||||||||||I''''''
24
WWBWerkdeel, lastenrei'ntegratie I n d e l a s t e nWWBWe rkd e ezil j nl a stenr eïntegr atie ad € 1.585.000opgenom en. Dezelas ten h e b b e nv o orn a me l i b j ke tre kki nogp ingekochte tr ajectenbij het ROC,stichtingHer s tel l i ng, g ri j willig Landschapsbeheer S t i c h t i nO g ra n j e rieen S ti ch ti nV Inde. doorde gem eente metdez e i n s t e l l i n g eanfg e sl o teonve re e n ko msten, zijngeenafspr aken inzakede afr ekeni ng opgenomen e den v a nd e k o s te no p b a si sva nw e rke l i jk bezetteplekken. In feitewor dengegar andeergdel g e ste l d in standte houden. o m d eca p a c iteit t e r b e s c h i kki n g T i j d e n sd e co n tro l ei s va stg e ste d l dat het feitelijkgebr uikvan de ingekochte tr ajectendoor gevolg Het d. W W Bc l i ë n te nl a g e ri s d a nvo o rg e calculeer vande lagebenutting van de capais uiter aardat u i t d e WWBdoelgr oep d detr ajecten c i t e i td o o rf aseB cl i ë n te n duur deruitv al l en n n d e ca p aciteit ver wacht. Gegeven van dez e d a t b i j h e t va stl e g g eva de ondoelmatigheid afspr aken c o n s t r u c t ie ad , vi se rewni j u d e b e staande te her over wegen. is h e tvo o ro n so n ze keirn hoever rde e hoger enacalculator ische Vo o r a l s n og kostenpertr aj ec t r egelgeving o p b a s i sv a n d e vo o r 2 0 OBg e l d e n de ten lastevan het W W BW er kdeel m ogen p ost g e b ra ch t. n e ze worden Wi jh e b b e d ad € 1.585.000 alsonzeker heid m eegenom en . 4 . 5 . 4 W M Oe i g e nb i j d ra g eC A K D eb e r e k e ni n o v ande inkom ensafhankelijke gp , l e g g i negn i n ca sso eigenbijdr age in het k ader v a nd e h u i sh o u d e l i jve kerzo rg i nwgo r dtdoorhetCentr aal Adm inistr atie Kantoor( CAK)u i tgevoerdH . e tCA Kve rstre kt a a nd e g e meente eentotaalover zicht waar bijm aandelijks afstor ti ng jaar r ekening p l a a t s v i n dt g e ïn ca sse e rd e gem eente va nd e b i j dr agen. In de vande is eenei gen b i j d r a gvea n€ 1 .0 8 1 .0 0 0 ve ra n tw o or d. D o o rh e t o n tb re keva is de doorhet CAKver str ekte n n i n ko me n sgegevens, infor matie ontoej u i stheid g e me e n te per soonsniveau reikend v o o rd e op omde en de volledigheid vande ei gen l stte ku n n e n b i j d r a g eanl sg e h e eva stellen. Volgens de wetgever is de gem eente hier voor ook e g e me e n te heeftde onzeker heid n i e tv e r a n t w o o rd e l iDj k. inzakede juistheid en volled i ghei d v a n d e e i g enb i j d ra g e nto e re i ke n toegelicht d in de toelichting op de pr ogr amm av er antw o o r d i n gUi . t d i e nh o o fd ei s d e o n zeker heid ten aanzien van de volledigheid van de e i gen 2 0 0 8 Platfor mr echtmatigheid) b i j d r a g e (nc o n fo rmka d e rn o ta dooronsnietalsonzeker hei d m e e g e n o me n . 4 . 5 . 5 W e t o p e n b a a rma ki n gu i t Publieke middelen gefÍnancier deTopinkom ens (WOPT) D e nH e l d e h D eg e m e e nte r e e fti n 2 0 08 geenm edewer ker waar s van op gr ondvande WOPT h e t s a l a r i sm o e tw o rd e nve rme l dD. ever m elding wor dtgeëistbijeenindividueel bov en salar is j a a r . ( 2 0 0 7 : p e r 1 6 9 . 0 0 0 ) € 181.000 € 4 . 5 . 6 D e b e g ro ti n g sre ch tma ti g heid W i j z i j n n a g e g a ao n f d e fi n a n ci ë l beheer e shandelingen tot standzijn gekomenbinnende de oting. g r e n z e nv a n d e d o o rd e R a a dg e a u tor iseerbegr De begr otingsafwijkingen zijndoor ding hetCollege i n d e to e l i ch ti nogp d e p r ogr am m aver antwooren in par agr aaf 5.4.5va n de p r o g r a m ma re ke nto i negre i ke nto d e g elicht.
ËíEnlvsr*YouNc
z)
lillllllllllllllllllllllllllrrrrrrr,,',,''4 . 5 . 7 H e t m i sb ru i ke n o n e i g e n l i j kgebr uikcr iter ium ( M&O) l n d e e x t e r nee n i n te rn ere g e l g e vi ng zijndiver sebepalingen opgenomen dieer opzijnger i c ht g e b ru i k o m m i s b r u i ken oneigenlijk te voor komen. Eengemeentebr ede kader stelling, w aar i n a l l er e g e l si nza keM& Ow o rd e nsa mengebr acht, ontbr eekt. Bij de uitwer king van het bel ei d, v e r o r d e n i n g eenn a n d e rei n te rn ere gelskanver volgens op basisvan dezekader scon c r eet w o r d e nu i t ge w e rkt o p w e l kew i j zeh i er aaninvulling wor dtgegeven. Doorm iddelvan in ter ne k w o rd e nvastgesteld t o e t s i n gd i e n tp e ri o d i ete of naleving vande r egelgeving inzakeM &Oop t o e r e i k e n dwi e j zeh e e ftp l a a tsg e vo nden. Wijadviserenhet Collegedezeperiodiekefoefs fe integrerenin de jaarlijkseinternetoetsinq van eenaantalbedrijfsonderdelen. 4 . 5 . 8 N i e t fi n a n ci ë l eb e h e e rsh a ndelingen H a n d e l i n g e n b e sl i ssi n gva e nnn i e t-Íinanciële aar dvallenbuitendescopevande r echtmati gh e i d s c o n t r odÍe o o rd e a cco u n ta nDt.eaccountant toetstdezehandelingen en beslissing ni enet i n h o u d e l ido j k o rg e g e ve n sg e ri ch Volstaan o ntder zoek. wor dtin dit kadermet het beoor del en va nh e t i n t ern esyste e mva n ri si co afwegingen. Binnendit systeem m oetenvoor waar d en zijn g e s c h a p eonm ri si co 's g o e dte ku n n e n beoor delen en in detijdte kunnen volgen. W i jh e b b e non se e nb e e l dg e vo rmd o verde wijzevantotstandkom ing vande inventar isati e v an d e r i s i c o ' se n d e g e tro u w e w e e rg a ve vande hier uitmogelijk gev ol voor tvloeiende financiële g e n i n d e p ara g ra awf e e rsta n d sver m ogen van hetjaar ver slag. Daar naast hebbenwe ge r i c ht g e ï n f o r m e e rd n a a rd e l o p e n d ep ro cedur es waar bijde gem eente betr okken is, teneindei ndi c a t i e st e v e r kri j g eonve rd e e ve n tu e le risico'op s dit vlak.Opgr ondhier vanbeschikken wi j ni et o v e ra a n w i jzi n g e gevolgen dn i en a d e o r n d e rzoek naarde ( financiële) noodzakelijk m aak t.
4.6
Nalevinqvande verslaqgevingsreqels
D ej a a r r e k e n Ínegn h e tj a a rve rsl adgi enente wor denopgemaakt in over eenstemm m ing et het B B V .W i js t e l d e nva std a t d ej a a rre kening geenmater iële 2008 vanuw gem eente afwijk i ngen ve r t o o nt e n o p zi ch te va nd e vo o rsc hr iften vanhet BBV.Daar naast is dooronsnagega an of h e tj a a r v e r s l adge mi n i ma l w e e tte l i j ke voor geschr even infor matie bevaten of de inhou dv an jaar r ek eni ng. d i t v e r s l a gg e e nte g e n stri j d i g h e den bevatmet de door ons gecontr oleer de jaar ver slag W i jh e b b e nv a stg e ste dl da t d e i n h o u dvanhet nietstr ijdigis m et de jaar r ek eni ng. On d e r s t a a nvo d l g e ne n ke l e a a n b e velingen om blijvend aanhetBBVte voldoen. M e t i n g a n gva n L j a n u a ri2 OO4i s vo orgemeenten het BesluitBegr oting en Ver antwoor di ng jar enver deraangescher pt. v a nt o e p a s si nD g .a a rn a a zi stj nd e zeregelsdeafgelopen ln de d oor d dezenietop alleaspec ten o n so n t v a n g eco n n ce p tra p p o rta g h es ebbenwij geconstateer dat v o l d e d e an a nd i t b e sl u i t.B íj vo o rb e eld ten aanzien van de ver wer king van r eser ves, voo r z i en i n g e ne n n o gte b e ste d egne l d e nh ebbenwij diver seafwijkingen geconstateerDe d. gec ons t a t e e r daef w i j ki n g ezinj nve ro o rza akt door datin de am btelijke voor ber eiding vanvoor stel l en gehouden op onderdelen o n vo l d o e n dre e ke n ingwor dt met de geldendever slagg ev i ngrichtlijnen Di. tw o rd tve ro o rza a dkto o r dattoetsing aanhetBBVnogonvoldoende is ingeb ed in d e w e r k p r o ce sse b inn n e nd e g e me e nte. Wijadviserenu de toetsingaan het BesluitBegrotingen Verantwoarding in te beddenin de besfaandewerkprocessen, zodat een conseguenfetoetsing van begroting-en boekingvoorstel Ien p/aafsvindt.
" srEnrus r&youNc iillllllIllllIllllllIll|||||I|||||||I''' 4.7
26
Singleinformationen Singleaudit
W i jh e b b e nd e i n d e S i S a -b i j l ava g ende jaar r ekening genoem de ge c onspecifieke uitker ingen t r o l e e r dm e t i n a ch tn e mi nva g nd e N otaver wachtingen accountantscontr2008. ole Op gr ond v a no n so n de rzo ehke b b e nw i j b i j d e navolgende specifieke uitker ingen foutenen/ofonz ek er hedengeconstateerd diede voorSiSageldende rapporteringstolerantie overschrijden: BA N SK l i ma a tco n ve n aonnt:ze ker heid omtr entde over igebestedingen als gevolgv an h e to n tb re keva n nu re n b ri e fj es deen€ 75.000. vooreendeelvande gedeclar eerur C e n t r aJe u g de n Ge zi no; n ze ker heid om tr entde r echtm atigheid en getr ouwheid vande b e s t e d i n g etont e e nb e d ra g a d€ 772.168, Be v i n d i n g ei nnh e tka d e va ( fout€ t2s.634) ; r nh etwwB inkomensdeel B e v i n d i ni gn za keWWB -w e rkdeel: onzeker heid € 1,585m iljoen in ver band methetmogel i j kn i e tvo l d o e a n a nd eg e l d e n de r egelgeving. g nd e g e me e n te In d ej a a r r e ke n i nva zijnmet betr ekking tot bovengenoemde specÍÍíeke ui tk er i n g e n b a t en ve ra n tw o o rdOmd . a tde r echtmatigheid van de bestedingen nog niet i s v a s t g e s t e ld is,h e tn o go n ze keor f d egelden al dannietter echtalsbatezijnver antwoor d. l n d i e na c h t era b f l i j ktd a t d e b e ste dingen onr echtm atig zijn,zal m ogelijk de subsidie ter ugb e t a a l dm o ete nw o rd e na a n d e su b sidiegever ln .dit kaderhebbenwij voor de genoem de s p e c i f i e kuei tke ri n g edne g e re l a te er de batenaÍsonzeker heid meegenom en bij de oor deel s g o rzo weÍdegetr ouwheid v o r m i n go v erd ej a a rre ke n i nvo alsr echtmatigheid D e b e v i n d i ng eme n t b e tre kki nto g t b ovenstaande r egelingen zijnin eentabelopgenom en in b i j Í a g e2 . D e zeta b e lku n tu o ve r l a tennem enop het door het Minister ie van Bzkver p l i c ht m atie v o o r g e s c h re ve fonrma t'S i S a -ve ra ntwoor dingsinforspecifieke uitker ingen'Dit . for m at d i e n td o o ru w g e me e n te sa me nme te enaantalander ever plicht voor geschr even ver ant w oor d i n g s s t u k ke von o r1 5 j u l ia .s.e l e ktro nisch bijhetCBSte wor denaangelever d. D a a r n a a shteb b e nw i j i n b i j l a g e2 vo orzovervan toepassing per r egeling onzebevind i ngen n a d e tr o e g e l i ch t. 4 . 7 . 1 I n t e r neco n tro l eo p n a l e vi n gsubsidievoor waar den in het kadervan SiSa g e m e e nte Uw i s ve ra n tw o o rd e vo Íi j ko rde uitvoer ing vaneenaantalr egelingen, dat valton der S I SAW . i jz i j nva n me n i n gd a t te n a a nzien vande uitvoer ing vande r egeling SiSavoor a l s nog n o re e np ro j e ctm atige te v e ew l o r d tge ko ze vo benader ing metde Íocusop de contr oleach ter a f . D i t h e e f ta l s g e vo l gd a t e e rsta ch ter afwor dtnagegaan welkeinfor m atie dientte wor den v e r s t r e k tw, a a rd e zei n fo rma tivo e o rhanden is en of de ver antwoor de kostenpassenbin nen e t-e n re g e l g e vi nDg i.ti s eentijdr ovend d e g e l d e n dwe pr oces. - confor mhet pr incípe W i ja d v i s e r eun d e ve ra n tw o o rd i n g i n z akespecifieke uitker ingen v an S i n g l ei n f o r ma ti oSn i n g l ea u d i tte i n tegr er en in de ver bijzonderinter de necontr olewer k z aam h e d e ne n d e p l a n n i negn co n tro l i n str um entarbinnen ium uw gem eente. H i e r b iijs h e t va nb e l a n gd a t o p ko rteter mijnper r egeling eenadequate r isico- analyse wor dt o p g e s t e ledn vo l d o e n dien te rn eb e h e er singsm aatr egelen d wor dengei' m plementeer ter w aar , borging v a nde re ch tma ti g h eva i dnd e bestedingen vandezer egelingen. Belangrijke aandachtspunten naaronzemeningzijn: Vastleggen vanverantwoordelijkheden binnenuw gemeente; Vastleggen van de opzet van de administratieve organisafieen de daarinopgenomen maatregelen van internecontroleperregeling; Opstellenvan een risicoanalyse en beoordelenvan de opzet van de beheersingsmaafregelenfer beheers ing vande te onderkennen rlslco's;
"t' uEnlvsraYouNc iillllllllllllllllllllllrlllrrrrrrrtt
27
Inventariseren vande te verstrekken informatie; is; Vasfsfe//en of de informatiebeschikbaar Vasfsfe//en van de betrouwbaarheid van de beschikbare informatiedoor middelvan de vande internebeheersingsmaatreqelen tussenfr,ldse beoordeling en hef foefsenvandeze maatregelen; Nagaanof er afsprakengemaaktdienente wordenmet derdenten behoevevan de benodigde infor matie uitwi sseli ng; (fussenfryds ) Uitvoerenvan internecontroleop de nalevingvande gemaakteafspraken met de derdeninstellingen; (russenfryds)Aansluiting passira vasfsfe//en met de (mutaties in) post overlopende voor watbetreftde suósldies met terugbetaalverplichting. D a a r n a a sge t l d td a t vo o r e e n a a n talr egelingen de gem eente( meer jar ige) afspr aken heeft ( allochtone pr estaties g e m a a km t et mi n i ste ri eosve rte l e ver en vr ouwen, ínbur ger ing). H i er bi j deestaties. v i n d ta f r e k en i ndga no o k p l a a tso p b asisvan ger ealiseerpr In kadervande Í i nal e v e r a n t w o ord i n va g nd e rg e l i j ke is het vanbelangdat r eedstussentijds su b sidies naderinz i c ht b e s t a aitn d e sta n dva nza ke nme tb etr ekking iot de r ealisatie vande indicator en, de betr ouw e n d e zeindicator en b a a r h e i vda n d e re g i stra tiva bij der deninstellingen, de ( toer eike ndhei d infor matievan der denom tr ent ger eali s eer de v a n d e) r ee d s b e sch i kb a re tu ssentijdse p r e s t a t i eesn b e ste d i nva g nd eg e l d e n. Belangrijke aandachtspunten hierbijzijn daarnaast: Toezienop eenduidiqe interpretatie vande prestatie-indicatoren; Monitoringfussenfrydse resu/fafenderden(financieelen presfafies)aan de hand van fussenfrydse informatievoorziening vanderdeninstellingen; informatieop projectniveau; Monitoringfussenfrydse Uitvoerenreviewsbij derdeninstellingen ter waarborging van eenadequateregistratie inqen; door dezederdeninstell Zonodigopvragenvan eenaccountantsrapportage inzakede opzetvan de processen br7 derdeninstellingen van eenadequateregistratie ter waarborging vanpresfafies. 4 . 7 . 2 R e g istra ti eb e ste d i n g e ni n de f inanciëleadministr atie W i jh e b b e nge co n sta te edrd a t d e mo eizame vande SiSa- bijlage totstandkoming tevenswor dt v e r o o r z a a kt d o o rd adt e l a ste ne n su bsidiebaten vande betr effende r egelingen nieteendui di g e n o p e e nc on se q u e nwtei j zei n d e fi n anciële zijnenwor denger egistr eer d. administr atie Belangrijke doorte voerenverbeteringen zijn: Perregelingafzonderlijk(sub) productin de financiële administratie aanmaken; gelden Bij ontvangstvan de subsidiegelden dienendeze direct ten gunstevan de post passlva,overlopende ( dotatie); subsidles overlopende te wordenverantwoord De /astenmet betrekkingtot dezeregelingdienenrechfsfreeks te wordenverantwoord op het betreffende(suó) product); Bij de maandelijks uit fe voerenafsluitprocedures dientde aanwending vande postoverlopendepassiva,overlopende subsidlesmet terugbetaalverplÍchting te wordengeboekt fen gunsfevan de staatvan batenen /asfen(baten) en fer hoogtevan de gemaakte /asfenper regeling.
" Errnrvs r&YouNG ii|||||I||I||IIIII|||I|||||I|||||I||''''' 5
28
Informatie uit hoofde van onze f unctie als controlerend accountant
die u als R aad opqenom en l n o n d e r s ta a nsch d e mah e b b e nw i j een aantalonder wer pen r ol. vanuw contr oler ende b e h u l p z a aku m n n e nzi j nb i jh e ti n vu l len
controlestandaarden Algemeenaanvaarde 2008 hebbenwij een Bij de jaar r ekening O n z ec o n t r o l ei s ve rri chitn o ve re e nstem m ing accountantsver klar afgei ng m e t N e d e rl a n dre s ch tw a a ro n d ehret Besluit goedkeur ende d P lro A c c o u n t an tsco n tro e vi n ci eesn Gemeen-gevenop het gebiedvan de getr ouw heien van mate re d e l i j ke d a t e e n D i t b ete ke n t r echtm atigheid. ten. zekerheidwordt verkregendat de jaarrekebelang n nma te rieel n i n gg e e non j u i sth e d eva l n o n ze co n troleis het b e v a t .O n d e rd e eva va n d e inter ne u i t v o e r e nva n e e n e va l u a ti e b e h e e r s i ng sma a tre gte e lneeni n ddee m ateen te d i e p g a n gva n o n ze te stw e rkza am heden olannen. Belangrijkeverslaggevingsgrondslaqen W i j b e o o rd e l e dn e ke u zeva n e n de wijzi- Er hebbenzich in 2008 geen bela ngr i j k e voor gedaan in de gehanteer de wijzigingen g i n g e ni n b e l a n g ri j ke ve rsÍa g g evingsgr ondDein 2008 door van het ver slaggevingsgr ondslagen. s l a g e ne n co n tro l e redne to e p a ssing gevoer de in het BBV zijn, v oor wijzigingen voor Be s l u i tBe g ro ti n ge n V e ra n tw o or ding wijze op toer eikende zovervan toepassing, p r o v i n c i eesng e m e e n t e(nB B V ) . geïmplementeerd. Onze mening over de gehanteerdewaarde' rinqsgrondslagenen nalevingvan wetteliike bepalingenen richtliinenvoor de financiële verslaggeving W i j b e s p r e k e nm e t h e t C o l l e g ee n h e t m a n a - De gekozenwaar der ingsgr ondslagen zijn g e m e n t d e k w a l i t e i te n n i e t a l Í e e nd e a a n - aanvaar dbaar en consistent toegepa sm t et jaar r ek eni ngv a a r d b a a r h e i vd a n d e g e h a n t e e r d ew a a r d e - betr ekking tot de significante r i n g s g r o n d s l a g edne, c o n s i s t e n t et o e p a s s i n g postenen bijzondertr Dit gel dt e ansacties. d n v o l l e - tevensvoor het tijdstipwaar opdie t r ans d a a r v a n a l s m e d ed e d u i d e l i j k h e i e d i q h e i d v a n d e j a a r v e r s l a g g e v i n gI n. d e z e actieshebbenplaatsgevonden, de per i ode b e s p r e k i n gk o m e nt e v e n sz a k e na a n d e o r d e waarin zij zijn verantwoorden de desbed i e e e n s i g n i f i c a n t ei n v l o e d h e b b e no p d e tr effende in dejaar r eken i ng. toelichtingen j a a r v e r s l a g g e v i n g , z o a l s : k w a l i t e i vt a n d e nieuwe of gewijzigde waarderingsgrondslagen; s c h a t t i n g e nb, e o o r d e l i n g eenn o n z e k e r heden; b i j z o n d e r ter a n s a c t i e s ;
"
r&YouNG Ëilrnrvs II||||||||||||||III||||||I||||I|||||It'' rtrtrtHnf*;sgffiWrt
29
i:W.ffi.*#gl,lfr..g*ll:ttr,,l;:j#t:;t,,t::il:ffi1:::t:t:iíi}:*:l:::::,iti'!*t::::::,,itl
w a a r d e ri n g sg ro n d sl a gme e nt betr ekk i n g to t si g n i fca n te j a a rr ekeningp o s t e n ,i n cl u si e fh e t ti j d stipwaar op t r a n sa cti epsl a a tsvi n d eenn d e per iode w a a r i nd i ew o rd e nve ra n tw o or d. Verschillenvaninzicht met het managementEr war engeenver schillen vaninzichtmet het over administratieve en verslaggevings-College en het m anagement overde wa ar dekwesfies r ingsgr ondslagen, definanciële admini s tr ati e, de ver slaggeving of onzecontr olewe r k z aam heden. Beoordelingen en schattingenvan het management V o o r h e t o p ste l l e nva n d e j a ar r ekeningW ijonder schr ijven de schattingen en de w i j z e m o e t e nv aa k sch a tti n g ew n o rd e ngem aakt.waar op deze wor den gem aaktdoor het Be p a a l d esch a tti n g e nzi j n va n bijzonderm anagement en hetCollege b e l a n gd o or h u n i n vl o e do p d e j a ar r ekening e n d e w a a rsch i j n l i j kh ediadt to ekom stige g e b e u r t e ni ssesing n i fi ca nat fw i j kenvan de verwachtingen va n h e t C o l l e g een het m a n a g e me n t. Vollediqheidverplichtingen,claims,risico's en garanties D eg e m e e n te D e nH e l d egr a a tg e d u r ende een Aangezien wij alsaccountant nietÍn staatz i j n b o e k j a atral va n tra n sa cti easa n . Het over - vast te stellendat alle niet uit de adm i ni g r o t ed e e lva n d e zetra n sa cti ehse bbenhun str atie blijkender elevantever plichti ngen, w e e r s l a gi n d e fi n a n ci ê l ae d mi n i str atie. Een r isico' sen gar anties volledigen juist i n de d e e l v a n de d o o r u w g e me e n tein 2008 jaar r ekening ziin ver wer kt,hebbenwi j het a a n g e g a ne tra n sa cti ehse e ftg e e nw eer slag in Collegegevr aagdschr iftelijk te beves ti gen jaar r ekeni ng d e f i n a n c ië laed mi n i stra tioeve r2 0 08,ter wijÍ dat bij het opmaken vande al l e h i e r u i tw e l fi n a n ci ë l co e n se q u e n ties kunnen r elevante( en bekende)feiten en oms tanv o l g e nAl . svo o rb e e lidn d i t ka d e rn oemen wij dighedenzijn betrokken.Wij hebbendeze a f g e s l o t ecno n tra cte e n n a a n sp ra kelijkheidsbevestiging d.d.14 mei2009ontvange n. stellingen. Werking van de interne beheersingsmaatregelen ( waaronder de continui'teit en betrouwbaarheid)van de geautomatiseerde qeqevensverwerkinq I n h e t k ad e r va n d e co n tro l e van de W ij hebbenhet College in het kadervan de j a a r r e k e ni nbgre n g dt e a cco u n ta nver t slag uit continur teiten betr ouwbaar heid van de o m t r e n tz i j n b e vi n d i n g eme n t b e trekking tot geautom atiseer de gegevensver w er k i ng d e c o n t i n ul te iet n b e tro u w b a a rheid van de adviezen gegeven. g e a u t o m a ti se e rd g eeg e ve n sve rw er king.
E!!EnNsr&YouNG II|||I||I||III||||I||||||||||||||I||'I''''
5U
O n z ec o n t ro l ew a sn i e tp ri ma igr e ri chtop het d o e n v a n e e n u i tsp ra a k o mtr ent de continuitee i t n b e tro u w b a a rh evan i d ( delen v a n ) d e g e a u to ma ti se e rdgee gevensver w e r k i n ge n w i j h e b b e nd a a rto eook geen o p d r a c hvta nh e tma n a g e meonnt tvangen. Overiqe informatie in documenten gecontroleerdejaarrekening bevatten
Materiële f outen, f raudes en handelinqen
Uit hoofdevan onzewettelijke contr o l etaak gec onhebbenwij alleende jaar r ekening jaarverslag troleerd.Het is door ons beoordeeldop m ogelijke tegenstr ijdighede met n de jaar r ekening.
illegale H o e w e hl i e r n i e t s p e c i f i e ko p g e r i c h t ,h e b b e n o n z e c o n t r o l e w e r k z a a m h e dheent a f g e l o p e n j a a r g e e nm a t e r i ë l ef o u t e n ,f r a u d e so f a n d e r e illegale handelingenu , i t g e v o e r dd o o r h e t C o l l e g e ,h e t m a n a g e m e n o t f anderewerkn e m e r sa, a n h e t l i c h tg e b r a c h t .
Onze onafh ankelijkheid O n a f h a n k e l i j khies inda a std e sku n digheid een W i j v o l d o e no p a l l e p u n t e na a n d e o n a f h a n v a n d e p i j le rsva n o n zeb e ro e p suitoefening. k e l i j k h e i d s r e g e l g e vdi ni ego p o n s v a n t o e p a s gebied W i jh e c h t e na a no n zere p u ta tioep h et s i n gi s . v a nd e s k u n d i g h eeindo n a fh a n ke l i jkheid. W i j k e n n ene e n g ro o t a a n ta lma atr egelen, v a s t g e l e gd i n e e n co n ti n ug e a ctuaÍiseer de d a t a b a s ed,i e d e o n a fh a n ke l i j khdienen eid te waarborgen P.e ri o d i ewk o rd td e n a l eving van i n t e r n e e n e xte rn e o n a hf a n kelijkheidsv o o r s c h r i fte b n e o o rd e e l db,i j vo o r beeld ten a a n z i e n va n p o te n ti e e l co nlficter ende d i e n s t e ne n d e fi n a n ci ë l oe n a fh a nkelijkheid. s e te n j a a rlijkshun O n z e p r o fe ssi o n a lmo o n a hf a nk e l ikh j e ídb e ve sti g e n .
EltEnNsr&YouNG ;llllIIIIll|||llIIIllll|||||||||||ItIt''
Vo0ruËtblík naêr volgend jaar
"' E!tEn,vsra YouNc
32
I||III|I|||||||I||||I||||I||I||||||||I''' 6
A c t u e l eo n t w i k k e l i n g e n
6.L
Horizontaaltoezicht
Hor izontaal toe z i c ht Horizontaa tol e zi chits e e n ma n i e rvan wer kenm et de Belastingdienst. de Belastingdi ens t l e zi ch t.Bij ver ticaaltoezichtonder zoekt s t a a t t e g e no ve rve rti ca ato juistzijnen legt,v oor ingenom en fiscale standpunten a c h t e r aoÍ f ded o o rd e b e l a sti n g p l i chtige ( evt. al dannieteencor r ectie op ver hoogd m et boete) . z o v e rd i t n i eth e tg e va il s,ve rvo l g ens langer e tijd in onzeker heid overzijnbelasting pos i ti e. D e b e l a s t i n g p l i ch tive g erke e rtd a a rdoor begr ipen ver tr ouwen. B i j h e t h o r i zo n ta lto e e zi ch g t a a t h et om tr anspar antie, Er wo r den gemaakt; dezeafspr aken kunnenbetr ekking he bben v o o r a fa f s p ra keme n t d e B e l a sti n g dienst is dat er in het hedenwor dtge w er k t n , a ro o ko p d e inhoud.Bedoeling o p d e w e r k afsp ra kema wetenwat ze aan elkaarhebben ls de Belastingdienst e n d a t z o we ld e b e l a sti n g p l i ch tiage geconfr onteerOp d. dezewijzewor dende wor den w a a r d o ozr e a ch te ranf i e tme tve ra ssingen g e mi ti g e e rd . f i s c a l er i s i co 's in Neder land die een convenant hor izontaal toez i c ht T o t o p h e d e nzi j n e r d ri e g e me e n ten (V e n l o , en Har denber g) . hebben Ou d -B e i jer land a f g esl o te n getoondin dezevor mv an heeftinmiddels ookinter esse Ee ng r o o ta an taal n d e reg e me e n ten n en voor waar den. W ellichtis hor iz ontaal t o e z i c he t n d e d a a ra a nve rb o n d euitgangspunten W ij kunnenu behulpzaam zijnbij het makenv an t o e z i c hot o k e e n o p ti evo o r u w g e meente. plan l d thetm akenvaneen vanaanpak. d e z ea f w e gi negn b i j b i j vo o rb e eme
6.2
Economische crisis
vo in eensneltempover slechterOok d. de ster k e W e r e l d w i zi j dj nd e e co n o mi sch e o ruitzichten o n tko mtniet aan neer waar tse bijstelling van de gr oeic i j fer s . e c o n o m i ev a n N e d e rl a n d e sookconsequenties D es l e c h t e co n o mi sch vo hebben voorde gemeentelijk e o ru i tzi chten hui geïnfor m eer d 17 D e V N G h e e ft i n e e n b ri e f va n decem ber 2008 haar leden houding. overdez e c o n s e q u e nti ebs, i j vo o rb e eel de nd a l i ngvande inkom sten uit OZBen bouwleges aÍsgevo l gv an d ed a l i n gv a nd e h u i ze n p ri j ze e n h e tbouwvolume. dievoor tkunnenvloeienuit de econom isch A n d e r em o g e l i j ke fi n a n ci ë lco e n se q uenties crei s i s zijn: D a l i n gva n d e b i j d ra g evo o r 2 009 uit het gem eentefonds als gevolgvan een lager e va nd e l o o n -e n p ri j so n twikkeling daneer derger aamd; stijging als gevolgvan een stijgingvan het aantalu i tk eT o e n a meva n d e b i j sta n d su i tgaven r i n g s g e re ch igd t en; H o g e rere n te ko steenn l a g e reopbr engsten uit bouwgr ondexploítaties aÍs gevolgv an e ondpr ijzen; u i t s t evl a np ro j e cteennd a l e n dgr L a n g ete rmi j ni-fn a n ci e ri nva g np r ojecten wor dtduur derbanken ; ver str ekken mindesr nel e n t e g e nh o g e rel a ste nkre d i e ten; zu lnl e nl a gerzijndanin het ver leden en lagerdan in de begr otíng D i v i d en d o p b re n g ste v o o r z ie n ; par tijenkunnenleidentot een ber oepop fi n a n ci ë lpero b l e men bij ver bonden M o g e l i j ke n igjg e meenten; f i n a n ci ë loen d e rste u n i b G u n s ti gaea n b e ste d i n g sre sultaten bijvoor genomen invester ingen doortoenam e conc ur r e n t i ebi ja a n b i e d e rs; als gevolgvan de slechtebeleggingsr es ul taten St i j g i ngva n d e p e n si o e n p rem ies p e n si o e n maatschappijen. g e r e a l i se edrd oor
33
EnlvsraYouNc
illIIlllllll|||I|||ll||||III||||||rIr|'|''''"==!! vande begr oting H e t i s v a n b e l a n gb i j h e t o p ste l l een n vaststellen 2010 en de tussenti j ds e gevolgen vo l d o e n d e r a p p o r t a g ei sn 2 0 0 9 sti l te staanbij de m ogelijke van de econo m i s c he c r i s i sv o o rd e b e g ro ti negn re ke n i nvganuw gemeente.
6.3
Participatiebudqet
Pe r 1 j a n u a ri2 OO9i s d e We tP a rti c ipatiebudget in wer kinggetr eden. Met de komstva n het P a r t i c i p a t i e b u d gweot rd e nd e g e m eentelijke m iddelenvoor r eïntegr atie, inbur ger i ng en g ti eb gemeenten. v o l w a s s e ne n e d u ca e u n d e l idn één specifieke uitker ingvoor De be l ei ds v r i j h e i dv a n d e g e me e n te ne n d e mogelijkheden voor maatwer knem enhier doortoe. r Par ticipatiebudget D a a r n a a si st d e d o e l g ro ewp a a rvo ohet kanwor deningezet, br ederdande ( W EB) ,de W etInbur ger ing ( W l) e n de e n Ber oepsonder wijs d o e l g r o e p euni t d e We tE d u ca tíe (WWB )g e za menlijk. Gem eenten W e tW e r ke n B i j sta n d kr ijgende r uimte.voor zieninge n te aan doelgr oep, namelijk b i e d e na a n é é n b re e dg e fo rmu l e e r de aan ieder een van achttienjaar en jar igen. o u d e re n i n be p a a l dgee va l l eono ka a nzestienenzeventien l i t j aar met onder staande puntenaande slagmoeten.D ez e zu l l e ni n i e d e rg e va d G e m e e n t en p u n t e nz i j n d o o r d e d ri e ve rstre k kende depar tem enten uitgewer ktin handr eikingen om g e m e e n t etne o n d e rste u n eb ni jd evo or ber eiding. gaat Het hier bijom : H e tu i tw e rkeva n ne e ni n te g ra le beleidsvisie op par ticipatie H e ti n vu l l eva n nstu ri n ge n b e h eer sing binnenhetpar ticipatiebudget H e ti n r i ch teva n nh e tkl a n tp ro c es H e t i nri ch te nva n e e n syste emvan infor matievoor zienlng die een toer eiken de en r e c h t ma ti geexte rn eve ra n tw oor ding mogelijk maakt D ev e r d e l i n g sw i va j zenh e tma cro b udget blijfttot2Qt2 ongewijzigd. Hetmacr obudget be s taat v o o r o n g e ve e8r 0 %u i t re ïn te g ra ti emiddelen en 20 0Áuit inbur ger ingsen educatiemi ddel en. D ev e r d e l i ngva n d e ze2 O0 /o za l va naf2AL2 gebeur enop basisvan zogenaam de ou tputgebaseer d pr estaties v e r d e e l m aa tsta ve Dne.o u tp u tve rdeeÍmaatstaven zijn op de die een g e m e e n t er e a l i se e rt o p h e t te rre i nv an inbur ger ing en educatie. Gem eenten dienendez e o u t p u t v e r de e l ma a tstate vere n g i str er en vanaf J. januar i2010. De infor m atievoor dez e o u t p u t v e r de e l ma a tstaza vel dne e l sa angelevermdoetenwor dendoorpar tner swaar m eeuw g e m e e n t es ame n w e rkt. H e t i s d u s van belangdat binnenuw gemeente dit jaar al wor dt g e k o m e tno t e e na d e q u a te i n ri ch ti nvgande inter neen exter neinfor matievoor ziening, w aar a a nd e z eo u tp u tve rd e e l ma a tstakunnen v en wor denontleend. Vo o rd e G - 31g e me e n tegne sch i e d te Íinancier ing en ver antwoor ding voor2OO9nogvoÍl edi g o p b a s i sv a nh e tB e sl u iBt D U -S IV .
'' EltEnNsr&YouNG IillI|||IllII||llIllI|||||IIII||||||tI
BíjFaqerï
EllEnNsr *YouNc
35
Bijlage 1 bij verslag d.d. 15 mei 2OO9 jaarrekening Overzichtongecorrigeerde controleverschillen 2008 Tijdend s e u i tvo e ri nva g no n zeco n tr olewer kzaamheden wor denver schillen ver zam eld tus s en g ra n tw o o rdbedr d e i n d e j a a rre ke n i nve e agen en de bedr agen die naaronzem eningzouden m o e t e nw o r d e nve ra n tw o o rd b i j j u i s tetoepassing van de r elevantegr ondslagen voor de f i n a n c i ë l veersl a g l e g g i nOn gegeven g . d e rstaand is een over zicht van dezeongecor r igeer de v e r s c h i l l evno o rzo ve rd e zeh o g e zi r j ndande over eengekomr en appor ter ingstoler anti e.
Controleverschillen in het kader vande getrouwheid(bedraglen* € 7.OOO) Fouten Onzekerheid W W Bw e r k d e e ll,D B a n e n S í S a( 4 . 7 ) : B e s t e d i ncgo f i n a n c i e r i nBga n s B e s t e d i n g e l d e nC e n t r aJ e u g de n G e z i n WWBwerkdeel,doelgroepvereiste
T o t a acl o n t ro l e ve rsch i li lneka n d e va r ngetr ouwheid
7.476 75 772 1.58s
o
3.848
Controleverscl'tillen in het kadervan de rechtmatigheid(bedragen* € 7.OOO) Fouten Onzekerheid W W Bw e r k d e e l ,D B a n e n S i S a( 4 . 7 ) : B e s t e d i ncgo fi n a n c i e r i nBg a n s B e s t e d i ng e l d e nC e n t r aJ e u g de n G e z i n W W Bi n k o m e n s d e e l WWBwerkdeel,doelgroepvereiste T o t a a cl o n t r o l e v e r s c h i l liennk a d e rv a n r e c h t m a t i q h e i d
L.476 75 772
r26 1.585 r16
3.848
ËíEn,vs r&YouNG ;I||III|||IIIIIII|||I||I|||||||II||ItI'''
36
Bijfage2 bij verslagd.d. 15 mei 2OO9 SiSa-bijlage:
9
R e g i o n a l e m e l d - e n Geen coórdinatiecentra
118
A cti e p l a nC u l tu u rber eik Nvt 2005 - 2008
13
On d e rw i j sa ch te rstanden Geen (OAB) b e l e i dn i e t G3 1 Onderwijsac htersta nden Kwalitatief n i e t- G 3 1( O A B ) beleid
13
15
L6 26A
Geenbevindinoen Nvt
R e g e l i n g D a g a rrangeGeen me n te ne n C o mb i natief u n cti e s B re d e sch o o l /sporG t een a cco mmo d a tÍe s S u b si d i e re g e l i nBgANS O n z e k e r h e i d 75.043 kl i ma a tco n vennt a D e e co l fi n a n ci e ri n g
Verantwoording reeds ingediend bij de pr ovÍncie G e e nb e v i n d i n g e n
De aantallenzij n v er str ekt door der den. Onduidelijk is of hi er een deugdelij k reegi str atieaan ten g r ondslaqliqt. G e e nb e v i n d i n g e n
G e e nb e v i n d i n g e n
De cofinancier i ng bestaat uit Íoon k os ten met betr ekking t ot de door de gemeente bestede ur en í nz ak e dezer egeling. Aa neen deel van dit bedr ag ( € 75.043) liqt geen sluitende ur enr egi s tr agr tie ten ondsl ag. Op gr ondhier vanhebben wíj niet kunnenvaststellenin hoeve r r ede bestedingen hebben plaatsgevonden bi nnen de geldende r egel qevinq.
Ë[FnlvsraYouvc
37
,,N]
't]1,
r:!F..Y.#.F..t,#
.*Í
ii,t.a,,l:-t'=.ta.,.a:í
264
S u b si d i e re g e l i nBANS g Onzeker heid kl íma a tco n ve n a nt om tr ent aantal ger ealiseer de pr ojecten
34 35 36
In b u rq e ri noqu d estelsel Geen l n b u rg e ri n g n i euwe Geen ste l se l A n ti l l i a n e n g e meentenNVT
38
A l l o c h t o n ev r o u w e n
42
B e sl u i t i mp u l sbudget Geen S te d e l i i ke ve rn i e u winq I n v e s t e r i n g S t e d e l i j k e Geen
438
De ver antwoo r de aanger eal i s eer de tallen projectenzijnontleend aan een tuss enti j ds e r appor tage van de gemeente aan Senter Novem .Ondu i del i jiks of hiereendeu gdel i j k e r egistr atie aa n ten qr ondslaq liqt. Geenbevindin oen G e e nb e v i n d i n g e n
NVT
Geen
Ver antwoor d i ng i s uitoesteld Geenbev n d i n q e n G e e nb e v i n d i n g e n G e e nb e v i n d i n g e n
V e r n i e u w i n(qI S V ) 49B, 55
57
57
58 59
B D UV e rke eer nve rvoer G e e n We t S ocialeG e e n We rkvo o rzi e n i n g (WSW) We t We rk e n B i j s tandFout Inkomensdeel
Geenbevindinoen G e e nb e v i n d i n g e n
Geconstateerd is dat voor een bedr agad € 725.634 onr echtm atig uitkeringen zijn verstrekt We t We rk e n B i j standO n z e k e r h e i d1 . 5 8 5 . 0 0 0 Uitde aanonste nti j de We rkd e e l van de contr ol e beschikbaarges tel de infor m atiekunnenw i j niet opmakeni n hoever r e de best edi ngen plaats gehebben vonden binne n de qeldende r eqelqev i no. IOAW Geen Geenbevindin oen toAZ Geen G e e nb e v i n d i n q e n I25.634
íJEnr,vsr*YouNc
6L 67 68 69
70 72 75 77
B Íj sta n d sve rl e n ing Geen ze l fsta n d i q e n A d vi e s-e n ste u n puntenGeen h u i se l i iqke w e l d V ro u w e n o o va n o Geen B u u r t , Geen Regeling On d e rw i e i sn sp o rt WMO Geen E xo e ri me n te n Geen Ma a tsch a p p e l i j ke Op va n g / V e rsl avingsb e l e i de n OGGZ Regeling Geen opvoedondersteuninq C e n t r a v o o r J e u g d e n O n z e k e r h e i d7 7 2 . 1 , 6 8 Gezin
38
G e e nb e v i n d i n g e n G e e nb e v i n d i n g e n
Geenbevindinoen G e e nb e v i n d i n g e n G e e nb e v i n d i n o e n G e e nb e v i n d i n g e n
Geenbevindingen Uitde aanonsten ti j de van de control ebeschikbaar ges tel de infor m atiekun nenw i j niet opmakeni n hoever r e de bestedi ngen plaats gehebben vonden binnen de qeldende r eqelqev íno.
O n d e r s t a a ng d e v e nw i j b i j e e n a a n t a lS i S a - r e g e l i n g en na d e r et o e l i c h t i n go m d a t e r n a a r o n z e m e n i n ge e n v e r h o o g dr i s i c oa a n w e z i gi s d a t m i d d e l e nn i e t r e c h t m a t i gi n h e t k a d e rv a n d e b e t r e f f e n d er e g e l i n gk u n n e nz i j nb e s t e e d . (GBKV) LOCGeldstroomBeeldendeKunst en Vormgeving2OO5-2OOB D e z e r e g e l i n gi s o p g e n o m e na l s t e v e r a n t w o o r d e nr e g e l i n go p d e " k r u i s j e s l i j sSt I S A " .N a o v e r l e gm e t h e t P o s t b u sS i S ah e e f t d e z e d o o r m i d d e lv a n m a i l b e v e s t i g dd a t d e r e g e l i n q o n t e r e c h to p d e " k r u i s j e s l i jSs i S a "v e r m e l dw a s .D e g e m e e n t eD e n H e l d e rh e e f td e z er e g e l i n g v o o r 2 0 0 8 d e r h a l v et e r e c h tn i e tv e r a n t w o o r d . (APCB) 77 B Actieplancultuurbereik2OOS-2OOB D e g e m e e n t eD e n H e l d e r h e e f t g e l d e no n t v a n g e ni n z a k ed e z e r e g e l i n gv a n d e P r o v i n c i e D.e g e m e e n t eh e e f tr e e d sv e r a n t w o o r d i nagf g e l e g da a n d e p r o v i n c i eo v e r d e z e Noord-Holland regeling. N a o v e r l e gm e t h e t P o s t b u sS i S ae n p r o v i n c i eh e e f td e z ed o o r m i d d e lv a n m a i l b e v e s t i g d a t d e g e m e e n t eo v e r d e z e r e g e l i n gg e e n v e r a n t w o o r d i nhgo e f t a f t e l e g g e ni n d e S i S a - b i j l a g e 2 0 0 8 . D e g e m e e n t eD e n H e l d e rh e e f t d e z er e g e l i n gv o o r 2 0 0 8 d e r h a l v et e r e c h t n i e t v e r a n t woord.
ËflEnnvsr &YouNG
illlllllllllllllllllllllllllrrrrrrr''',""
39
73 Onderwijsachterstandenbeleid niet-G31( OAB) D er e g e l i n g h e e ftb e tre kki nogp d e per iode1 augustus 2006 tot en met 31 decem be2010. r jaar r ekening D ef i n a l ea f r e ke n i nva plaats g nd e zere g e l i ng dientin ZOLL te vindenbijde 2010 o p b a s i sv a n d e w e rke l i j ke b e ste dingen waar vandoor het Collegede r echtm atig heii sd v a s t g e s t e l In d . d i t ka d e ri s h e t va n belangdat de ver antwoor dingen doorder deninstel l i ngen t i j d i gw o r d e no n tva n g e na,a n g e zi ednezeallendoorhetCollege dienente wor denvastges tel d. g e l d td a to n vo l d o e n dtiej diqinzichtbestaat V o o r a l s n og welkebedr agen tot en methede ndoor h e tC o l Í e gzei j nva stg e ste l d . H i e r d o owr ord te e nmo g e l i jri k si cog elopen dat aanheteindvande OABper iode onvoldoende i n f o r m a t i ev e rstre ktka n w o rd e no ver de wer kelijke lastenen de r echtm atigheid hie r v an. H i e r d o obr e sta aht e tri si cod a tsu b si diegelden ter ugbetaald dienente wor den. D e i n d e bi j l a g eve ra n tw o o rdaea ntallenkinder en/ber eiktedoelgr oepzijn ontleendui t i n f o r m a t iva e nd e rd e nOn . d u i d e l i jskof aande r egistr atie pr estati es vande ver antwoor de een d e u g d e l i j ke r e g i stra tite e ng ro n d sl al gigt. 75 Regelingdagarrangementen en combinatiefuncties D e r e g e l i n gb e tre fte e n o u d eE S F -r egeling welkemet ingangvan 2OO7in de SiSa- v er antwoording d i e n tte w o rd e nve ra n tw oor d. gaatuit van zogenaamd De r egeling co- finan c íer i ng w a a r b iaj l s vo o rw a a rdgee ste l di s d a t de ver deling tussenr ijksfinancier ing en co- finan c i er i ng ( m i n i m a a l)4 5 T o -5 5bVe0d ra a gC t. o n cr eet houdtdit in datde ontvangen r ijksbijdr age min i m aaÍ 4 5 % v a nd e to ta l eb e ste d su e b si d imoet e bedr agen. Uitgaande vande totalever wachte kos ten o v e rd e g e h e l ep e ri o d e va n€ 6 5 5 .0 00,moetende minimale dir ectekosteninclusief ove r head € 2 9 4 . 7 5 0b e d ra g eenn d e mi n i ma lcoe financier ing € 360.250. D e r i j k s f i n an ci e rima n g g b e ste e dw or denaan ener zijds bijdr aqen aan contr actpar tn er s en a n d e r z i j dasano ve rh e a d ko ste Bne.i d en dienenin deSiSa- bijlage apar tte wor denver antw oor d. D e c o - f i n a n ci e ri nka g n d o o r d e g emeenteDen Helderwor denbijgedr agen of door de co n t r a cptar t n e rs. D e i n d e b i j la g eS i S ao p g e n o meve n r antwoor dingsinfor matie is ontleend aan deelsde fi nanc i ë l ea d m i n istra tiva e nd e g e me e n te DenHelder en deelsop basisvaninfor m atie vander den. D e g e m e e nte D e nH e l d e h r e e fte r vo orgekozen de het aantalger ealiseer dagar r angem enten e n c o m b i n a ti e fu n cti s rd e h e l el o optijd jaar r ekening oe ve eer stte ver antwoor den bijde 2OO9. D a a r n a a shtee ftd e g e me e n te e e na anvullende subsidie €278.96Lgekr egen uit hoofd ev an d e z er e g e l i nvo g o re e np ro j e ctd a tzi js amenuit zouvoer enmetStichting Sar kon. Ditpr ojecits k o m e nt e v e rva l Íe nD.eg e me e n te h e eftin dit kadernogeenvor der ing op Sar kon ad€ 55. 791 26 A Subsidieregelinq BÁNSKlimaatconvenant U i t d e a a n o n ste n ti j d eva n d e co n tr olebeschikbaar gestelde infor matie kunnenwij nie top m a k e ni n h o e ve rre e e n d e e lva n d e over igebestedingen hebbenplaatsgevonden binnende g e l d e n dree ge l g e vi nD ge . o ve ri g eb e stedingen betr effen loonkosten inzakebestede ur end oor d e m e d e w erke va rs n d e g e me e n te o ver de per iode2OO4tot en m et 2008. Aan niet aÍl e ve r a n t w o o rduere nl i g g e nu re n b ri e fjes tengr ondslag.
-z!t EnNsr&YouNG II||IIIIIIIIIII||||||||II|||I|||||IItI''''
4A
D a a r n a a sbtl i j ktu i t d e b e sch i kb agaestelde r infor m atie onvoldoende in hoever r de e pr oj ec ten d a a d w e r k elzíj i j kng e re a l i se e rd . Wii hebbendeze post (overigebestedingen projecten € 75.Q43en het aantalgerealiseerde 15) alsonzekerheid meegenomen. 36 AntiIIi anengemeenten D e g e m e e n teD e n H e l d e rh e e Ít ri jkssubsidie ontvangenin het kader van de Regel i ng An t i l l inae n ge me e n te n . U i t d e e - m ai d l .d .2 3 a p ri l2 0 0 9 va n het minister ie van VROMblijktdat in over legm et het m i n i s t e r ivea nB Z K ,WWIo n d e rme e rde gem eente DenHelderuitstelheeftver leend voorde jonger en. v e r a n t w o ord n gi va nd e B e sturlu i j keA r r angem enten Antilliaanse D eg e m e e nte D e nH e l d ehr e e ftd e zeregeling voor2008der halve ter echtnietver antwoor d. l n h e t k a d erva n fín a l eve ra n tw o o rding bij de jaar r ekening 2OO9is het van belangda t de g e m e e n t et i j d i gb e sch i kto ve r d e b enodigde infor matie van der den.Daar naast is het v an b e l a n gd a t t ij d i qi n zi ch tb e sta aitn d e r ealisatie van de indicator en en in hoever r ehie reen d e u g d e l i j ke r e g i stra tiaea nte ng ro n d slag ligt. 38 Allochtonevrouwen D e g e m e e nte D e nH e l d e rh e e ftri j kss ubsidíe ontvangen in het kadervan de Regeling bev or d e r i n gi n b u r g e ri nagl l o ch to nvro e u w en nietG- 31.Degemeente heefthier toeeenafspr aam k et h e t r i j k g e m a a kti n za keh e t a a n tate l r ealiser en tr ajecten( per iode2006 - 2OO9>. Eendeel v a nd i t p r o j e ctw o rd tu i tg e vo e rd d o o rNoor der kwar tier . D ea f r e k e n i nogve rd e re a l i sa tiva e nde over eengekompr enestaties dientplaatsie vindenbi j d e j a a r r e k en i n2gOO9 In . d e S i S a -bÍjlage 2008 dienthier overnog nietste wor denver antwoord. W i j h e b b e nge co n sta te edrda t i n te rnonvoldoende inzichtbestaatin de huidigestandv an z a k e nm e t b e tre kki nto g t d e re a l i sa tie pr estaties. vande over eengekomen Daar naast wasten ti j d ev a n o n zeco n tro l eo o k g e e nu i tdr aaiuít de ' lSl administr atie' beschíkbaar die als bas i s deestaties. d i e n tv o o rd e ve ra n tw o o rd iva n gnd eg er ealiseerpr ln kadervan de finaleverantwoording van deze subsidiebij de jaarrekening 2OO9is hef van belangdat op korte termijnnaderinzichtbesfaafin de standvanzakenmet betrekkingtot de realisatievan de indicatoren,de betrouwbaarheid van de registratievan deze indicatoren bij derdeninstellingen, de (toereikendheid vande) reedsbeschikbare fussenfrydse informatievan prestaties derdenomtrentgerealiseerde en besfeding vande gelden. Daarnaastadviserenwii u in het najaar2OO9reeds een voorlopigeverantwoording op te sfe//en,zodateventueleknelpuntentijdiginzichtelijk zijn en dezevoor het jaarrekeningtraject 2OO9kunnenwordenopgelost. 42 Besluitimpulsbudgef Sfede/ijkeVernieuwing 2006 tot en met2OO9 i V o o rd i t p r o j e cth e e ftd e g e me e n te u i i stelgekr egen tot L januar2011.
ElEnlvsr*YouNc
41
498 BDUVerkeeren Vervoer via de SiSa- bij l age te m et m edeover heden M e t i n g a n gva n 2 0 0 8 d i e n e no o k d e r egelingen pr ojec ten g e meente te tweetal DenHelderbetr effendit een w o r d e nv e r a n tw o o rdV.o o rd e w e t e n ' N 2 5 0e 'n ' B u s h a l t e p l a a t s e n ' . inc l us i ef een ver antwoor ding h e e ftvo o r h e t p ro j e ct' N250'r eedsafzonder lijk D e g e m e e n te pr ovincie, gemeente hier ov er met hoeft de de i nngge d i e n dIn. over leg a c c o u n t a n tsve rkl a ri g e e nv e r a n tw o o rd ín i n h etkadervanSiSa. a fgte l e g g e n heeftde pr ovincie aangegeven dat de ver antV o o rw a t b e tre fth e t p ro j e ct'B u sh a lteplaatsen' plaatsvinden. gemeente voor De heeft dezeo pti e kan w o o r d i n go o k i n e e n l a te r sta d i u m gekozen. r ekening is gehouden metdezeve r anta t i n te rnnogonvoldoende W i jh e b b e nge co n sta te edrd p ro j e ctb estedingen ger egistr eernaar d s ubs i inter nonvoldoende Z o. zi j nd e w o o r d i n g s w i j ze kosten. k o s te no, ve ri g eb e ste d i n g e n over igebijkomende diabele pr ojecten plaatsvindt op basisvande af te e der gelijke H e ti s v a n b e l a n gd a t d e re g i stra tivan infor matie. Í e g g e vn e r a n tw o o rd i en ngo p te l e ve ren 57 WetWerkBijstandlnkomensdeel is aandacht besteed aande ver s tr ek i nete rn eco n tro l edoorde gemeente B i jd e v e r b i jzo n d e rd isddat voor een bedr agvan € L25.634 k i n g e ní n h e t ka d e rva n d e WWB .Geconstateer int er ne o n r e c h t m a tiigs ve rstre kt.Wi j h e b benkennisgenom envan de ( ver bijzonder de) n i t b edr agalsfoutm eegenom en. c o n t r o l e b evi n d i n gWi e njh. e b b e d 57 WetWerkBijstandWerkdeel lD banen WWBWerkdeel, n 20OB€8,4 m iljoen.ln dit bedr agis € 3.155 .000 l a s t e n W WB w e rkd e ebl e d ra g e over De D en o p g e n o m ein n za kel a ste nl D b a n e nV. ooreenbedr agad € 1.416.000heeftde gemeente DÍtwor dtver oorz aak t i dndezelastenkunnenvaststellen. H e l d en r o g n i e td e re ch tma ti g h eva niettijdigheeftaangel ev er d contr oleinfor matie d o o r d adt e s u b si d ioen tva n g edre b e nodigde D e nH e l d e r. a a nd e g e m ee n te en de m eegenom en in het kadervan de getr ouwheid W i j h e b b e ndi t b e d ra ga l s o n ze ke rheid r e c h t m a t i gh e i d . WWBWer4deel Dezelas ten ad € 1.585.000opgenom en. I n d e l a s t e nWWBWe rkd e ezil j nl a stenr eïntegr atie tr ajectenbij het ROC,stichtingHer stel l i ng, j ke tre kki nogp i ngekochte h e b b e nv o o r n a me l i b Landschapsbeheer Inde. doorde gemeente m etd ez e g ri j w illig St i c h t i nO g r a n j e rieen S ti ch ti nV zijngeenafspr aken inzakede afr ek eni ng opgenom en afg e sl o teonve re e n ko m sten, i n s t e l l i n g en plekken. del den k In feitewor dengegar andeerge va nd e k o s t e no p b a si sva nw e rke l i jbezette d m d eca p a ci teit in standte houden. te r b e s c h i kki ngge ste l o tr ajectendoor T i j d e n sd e c o n tro l ei s va stg e ste dl da t het feitelijkgebr uikvan de ingekochte d. gevolgvan de lage benuttingva n de W W Bc l i ê n te nl a g e r i s d a n vo o rg ecalculeerHet is uiter aar d dat de tr ajectenduur der c a p a c i t e di too rfa seB cl i ë n te nu i t d e W W Bdoelgr oep v an ver wacht. de ondoelm atighei d va n d e capaciteit Gegeven u i t v a l l ed n a t b i j h e t va stl e g g e n afspr aken te her over wegen. d e z ec o n s t r u cti a ed , vi se rewni ju d e b estaande
5[Enrusr*YouNc
42
kostenpertraj ec t e hoger enacalculator ische V o o r a l s n oi sgh e tvo o ro n so n ze keirn hoever rde mogen W er kdeel het W W B van laste ten g e l d e n de r egelgeving o p b a s i sv a n d e vo o r 2 0 0 8 meeqenom en. alsonzeker heid t. jh e b b e d n e zep o stad€ 1.585.000 w o r d e ng e b ra ch Wi qezondheidszorq en openbaregeesteliike Opvanq/Verslavingsbeleid 72 Maatschappetijk jaar t- 1 GAAT) te wor denver antw oor d. l n d e S i S a - b i j l a gdei e n e nd e b e ste delastenin jaar ver antwoor d. vor ig r eeds l asten h e e ft d e ze g e m e e nte D e nH e l d e r De dat pr ovincie door middelvan m ailbevestiqd deze heeft s i S ae n N a o v e r l e gme t h e t P o stb uS hoeftaf te leggenin de SiSa-bi j l age o ve rd e zere g e l i n g e enver antwoor ding d e g e m e e nte ter echtnietver ant2008 der halve voor r egeling deze g e me e n te h e e ft H e l d e r D e n Z O O AD. e woord. 77 CentraJeuqden gezin in het k ader ontvangen D e nH e l d e rh e e fti n 2 OOB€,774.183aan r ijkssubsidie D e g e m e e n te heefteen deeldez e re g e l i n gC e n travo or Jeugden Gezin.De gemeente v a n d e T i j d e l i j ke g e l d e na d € 7 7 2 . 1 6 8 v e r v o l g e nbse s c h i kat a n d i v e r s ei n s t e l l i n g e(nm e t n a m eO m r i n g ) . van de uitvoe r ende ontvangen V o o r a l s n ohe g e ft d e g e me e n ten o g geenver antwoor ding instellingen. gesteldeinfor m atiekunnenwi j níet U i t d e a a n on s te n ti j d e va n d e co ntr olebeschikbaar r egelg ev i ng. plaatsgevonden degeldende binnen hebben d e b e ste d i n g en o p m a k einn ho e ve rre voor2OO8ad € 772.168a/s twoordinghebbenwij de besteding tn het kadervande SiSa-yeran alsin hetkadervanSisa. van zowetin het kader deiaarrekening meegenomen, onzekerheid