de Linkse
Socialist
maandblad van de Linkse Socialistische Partij nummer 295 Juni 2010
België - Belgique PB 131, 1080 Molenbeek Sainctlette BC 4383 P2A6269
2€
STEUN: 5 €
Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, PB 131, 1080 Molenbeek Sainctelette
s t r i j d s o l i d a r i t e i t s o c i a l i sm e
tegen het communautaire opbod:
Lijst
contre la surenchère communautaire:
15
verdeel de
rijkdom, partager les niet de richesses, au lieu de werknemers diviser les travailleurs
Door Bart Vandersteene, lijsttrekker Senaat
S
arbeiderseenheid en socialisme tegen de kapitalistische chaos
lechts 17% van bevolking Wie gelooft die mensen nog? stelt veel tot een beetje verEn nu komen politici ons vertellen dat trouwen in politici. Daarmee bevinden de traditionele politici in de kassen leeg zijn en ons pensioen, sohet gezelschap van marketeers, re- ciale zekerheid, onderwijs en openbare clamelui, bankiers, managers en diensten niet langer betaalbaar zouden journalisten. Er is een terechte ver- zijn. Marketeers, reclamelui en politici trouwenscrisis. De banken hebben moeten proberen ons deze rotzooi te ons belogen en bedrogen met gigan- verkopen. Daarin spelen ook de massatische winsten als gevolg voor hun media een niet onbelangrijke rol, deze grote aandeelhouders. De kostprijs zijn volledig in handen van grote kavan hun speculatie wordt vandaag pitaalgroepen of van politici, van kridoorgerekend aan de gemeenschap. tische journalistiek blijft er bijna niets meer over. Geen wonder dat ook het Daarvoor zorgen de politici. vertrouwen in journalisten keldert. Vijfentwintig jaar lang werd er geHoe lang kan een samenleving blijprivatiseerd, en werden belastingsver- ven draaien wanneer diegenen die de lagingen toegekend aan de grote be- samenleving beheren het vertrouwen drijven. Dit was zogezegd om jobs te niet meer krijgen? Dat hangt volledig redden, in de realiteit om hun winsten of van de vraag of er een alternatief bete verhogen. Bayer-Antwerpen betaal- staat. De kapitalistische samenleving de vorig jaar 2,98% belasting op haar heeft veel instrumenten om ervoor te recordwinst, terwijl het personeel werd zorgen dat de kleine elite die heerst afgedreigd om loon in te leveren. dat kan blijven doen en de meerder-
verkiezingen: alle partijen willen meer besparen p 2,3,6 & 7
LSP
STEM
heid zich daar niet tegen verzet. Het nationalistische gif wordt gebruikt om bevolkingsgroepen tegen elkaar op te zetten en de illusie te creëren dat niet de banken, grote bazen en politici het probleem zijn, maar een andere ge- Voor arbeiderseenheid wone werknemer die een andere taal en socialisme tegen de spreekt. Bart De Wever mag zich dan kapitalistische chaos wel een aura van rechtlijnigheid en beginselvastheid aanmeten, eens hij in De afgelopen 25 jaar probeerde men staat is om mee de lakens uit te delen, ons wijs te maken dat er misschien wel zou snel blijken dat het Vlaanderen dat een Derde Weg bestond tussen kapitahij ons wil voorschotelen er één is van lisme of socialisme. De zogenaamde afbouw van de welvaartstaat en de cre- socialisten beweerden dat socialisme atie van een paradijs voor rijken, zaken- niet in de menselijke natuur lag en mensen, bankiers en renteniers. Om het erop aan kwam het kapitalistisch dat paradijs te kunnen creëren, moet beestje zodanig te temmen dat enkel de gewone bevolking afzien van alles het positieve overbleef. De crisis, waarwat ze in het verleden heeft kunnen af- van het einde nog bijlange niet in zicht dwingen. Zoals een leefbaar pensioen is, toont aan hoe hol en misleidend die vooraleer we kapot gewerkt zijn, opdat theorie was. genieten van de oude dag nog een reMeer dan ooit is het noodzakelijk aliteit kan zijn. dat het socialisme als alternatief op de
ABVV-congres Welk syndicaal antwoord op de crisis? p4
www.socialisme.be
kapitalistische crisis naar voor wordt geschoven. Vandaag doen linkse socialisten dit met bescheiden middelen. Het failliet van het kapitalisme dat in België binnenkort zal leiden tot gigantische besparingen en hervormingen waar de gewone bevolking voor zal opdraaien, zal een zoektocht met zich meebrengen naar een werkbaar alternatief. Elke stem of steun voor LSP in deze verkiezingscampagne kan ons helpen om in de toekomst een groter publiek te bereiken. Bezoek onze verkiezingssite: www. stemlsp.be
CONGO Na 50 jaar geen echte onafhankelijkheid p 8-9
LSP
verkiezingen
Zullen verkiezingen de communautaire twisten temperen? Minste kwaad?
Door Eric Byl, lijstduwer voor de Senaat
O
p 13 juni wordt er opnieuw gestemd. Of er daarmee ook een oplossing komt voor de twisten die hebben geleid tot de val van Leterme II, is lang niet zeker. De uitslag kan net zo goed de vorming van een stabiele coalitie nog meer bemoeilijken. Over de essentie zijn alle traditionele partijen het echter eens: hoe ervoor zorgen dat de arbeidersgezinnen ook nu weer opdraaien voor de crisis?
Het aantal arbeiders dat zich daaraan nog laat vangen, neemt voortdurend af. Wie toch nog stemt voor de sociaaldemocraten doet dat meestal “om erger te voorkomen”. Toch blijven de ABVVleiders zich eraan vastklampen met hun oproep tot progressieve frontvorming rond SP.a en PS. In Wallonië lukt dat nog in enige mate. Niemand slaagt er immers beter in dan de PS om sociale afbraak voor te stellen als sociale vooruitgang. Als het moet door zich van de strijd van onze voorouders te bedienen. “Al 125 jaar schepper van vooruitgang”, heet dat dan. In Vlaanderen pakt dit al lang niet meer. Racistische, populistische en nationalistische avonturiers gaan er met de buit lopen. Maar in plaats van te breken met SP.a voor het ABVV en met CD&V voor het ACV en daar een echt alternatief tegenover te stellen, doen de vakbondsleiders niets anders dan de arbeiders oproepen nog maar
eens voor hun beulen te stemmen “om erger te vermijden”. Het resultaat is een totale politieke versnippering. Om hun De Belgische burgerij zit met een electorale positie op te krikken, zijn de probleem. Dertig jaar neoliberaal be- traditionele partijen bovendien bereid leid heeft de autoriteit van haar poli- tot harakiri. tieke instrumenten totaal uitgehold. Normaal zouden de partijen die zich beroepen op de arbeidersbeweging Da joenk De Croo bijgevolg van overwinning naar overwinning moeten stomen, maar dat geZoals Verhofstadt aan het begin van beurt niet. Waarom? De arbeidersbe- zijn carrière, haalt ook nieuwbakken weging put haar kracht uit haar aantal Open VLD-voorzitter De Croo toeren en niet zoals de burgerij uit haar ka- uit waarvan het establishment tegen het pitaal. Maar dat aantal is slechts een plafond gaat, om toch maar de aandacht potentiële kracht. Het moet georgani- te trekken. seerd worden om efficiënt te zijn. Op Door de regering te laten vallen, speelt syndicaal vlak doen de vakbonden dat, hij hoog spel. Een akkoord over BHV zij het niet steeds in de mate waarin de had bijna zeker een eclatante verkieachterban het zou wensen. De strijd zingsoverwinning voor de CD&V opvoor de belangen van de arbeiders geleverd, die bovendien met Europees wordt echter niet enkel gewonnen op president Van Rompuy kan uitpakken. het syndicale terrein. Politieke beslis- Bij de CD&V moeten ze gedacht hebsingen hebben een impact op onze ben dat het staatsmanschap het bij de werk- en woonomgeving. Arbeiders Open VLD uiteindelijk wel gehaald zou hebben ook op dat terrein een verte- hebben op de electorale belangen. Niet genwoordiging nodig. dus. De Croo deed tenslotte niet anders Vroeger speelden de sociaaldemo- dan wat de CD&V hem had voorgedaan. cratie en sommige ACW-vertegen- Enkele jaren geleden was het Vlaams woordigers nog enigszins die rol. Daar nationalisme, N-VA incluis, op sterven blijft nu niets meer van over. Ze zijn na dood. Het was de CD&V die het uit loyale uitvoerders geworden van de zuiver electorale overwegingen reanipolitiek van het patronaat. Veel effi- meerde. Wie gelooft Marianne Thyssen ciënter dan openlijk rechts dat sneller nog als ze beweert dat de CD&V wil in aanvaring komt met de vakbonden. “blijven opkomen voor een sociale ecoIn Griekenland namen de socialisten nomie, voor een beleid ter ondersteuhet bestuur over van de conservatie- ning van de zwakken en voor het beven omdat zij beter geschikt zijn om houd van de communautaire dialoog”? de arbeiders het zwaarste besparings- Is dat niet net het tegenovergestelde van plan uit hun geschiedenis door de strot de CD&V-praktijk van de voorbije jate rammen. In België stellen de soci- ren. “Bij ons zal je geen krachttermen aaldemocratische partijen zich op als of ultimatums horen?”, voegt ze eraan “verantwoordelijke partijen” die de po- toe. Een betere illustratie van de pot die litiek van het patronaat verkopen in een de ketel verwijt, is moeilijk te vinden. sociaal ogende verpakking. Autoriteit traditionele partijen uitgehold
Verantwoordelijkheidszin
Ook langs Franstalige kant wordt Open VLD gebrek aan verantwoordelijkheidszin verweten. Maar zelfs vulkanisch as kon Maingain er niet van weerhouden vanuit het verre zuiden enkele welgemikte communautaire torpedo’s af te vuren. Toen hij destijds met zijn kartel het FDF een reddingboei aanbood, kon Jean Gol van de PRL uiteraard niet weten dat datzelfde FDF diens opvolger Reynders van de MR in de tang zou nemen. Aan Franstalige kant zijn de politici nu poeslief voor elkaar, maar de PS kon het toch niet nalaten om de gedeelde verantwoordelijkheid van de MR op te rakelen. CD&V en MR zijn echter niet de eerste traditionele partijen die ooit uit electorale overwegingen nationalisten en/of regionalisten in hun rangen verwelkomden. Tijdens de Voerencrisis had de PS met Happart ook al een Trojaans paard binnengehaald.
de
Linkse Socialist
KORT VB beroept zich op Belgische grondwet en mensenrechten
Het VB-programma voor de verkiezingen is bizar. Extreem-rechts beroept zich op de Belgische Grondwet om de ongeldigheid van de verkiezingen aan te klagen. Daarnaast verwijst het naar de mensenrechten om haar eigen racisme beter te verpakken. Het Vlaams Belang wil Vlaamse “Onafhankelijkheid” met een hoofdletter. Het einddoel voor de partij is “een Vlaamse lidstaat van de EU met Brussel als hoofdstad”. Daarbij is er geen ruimte voor migranten, wiens cultuur “onaanvaardbaar en strijdig met de mensenrechten” zou zijn. Nieuwe ecotaksen?
De kater van de ecotaksen wil Groen doorspoelen met een nieuwe verpakking voor dit stelsel: hier komt het “ecologisch bonus-malussysteem” met bonussen voor groene producten en taksen voor “vuile producten”. Ook wordt voor een “slimme kilometerheffing” gepleit voor wie met de auto rijdt en een kerosinetaks voor wie het vliegtuig neemt. Tegen het communautaire opbod
De linkse socialisten voeren campagne met tweetalige affiches. LSP wil daarmee verduidelijken dat niet iedereen gediend is met het communautaire opbod. LSP verzet zich tegen iedere discriminatie en komt op voor de democratische rechten van iedereen, maar daarover gaat het niet bij de communautaire scherpslijpers. Die willen enkel de arbeiders verdelen in de hoop op regionaal niveau besparingsmaatregelen op te leggen die ze er op federaal niveau niet door krijgen. In BHV nemen we deel aan de tweetalige eenheidslijst Front des Gauches die wordt getrokken door Anja Deschoemacker
Grote coalitie?
De schrik zit er nu goed in. Dit worden de meest communautaire verkiezingen in jaren. Enkel een grote coalitie met de vier traditionele families – christendemocraten, sociaaldemocraten, groenen en liberalen - kan mogelijk de communautaire knoop tijdelijk ontwarren. Het zou de weg vrij maken om de “echte uitdaging” aan te gaan: op kosten van de arbeiders en hun gezinnen het gat dichten dat de overname van de bankschulden in de begroting heeft geslagen. Dat vereist een herziening van de financieringswet zodat ook de gewesten en gemeenschappen bijdragen, maar dat doe je best zonder communautaire scherpslijpers. Vandaar de pogingen van het establishment om de electorale positie van CD&V en SP.a op te krikken. Die zullen de komende weken niet meer van het scherm weg te branden zijn. Het doemscenario zou zijn dat de NVA incontournable wordt. In dat geval zijn we vertrokken voor weer enkele jaren communautair geruzie waarbij de “echte uitdaging” op standby wordt gezet. In dat geval zal het establishment een verrottingsstrategie hanteren, waarbij regeringen elkaar in versneld tempo opvolgen en geprobeerd zal worden de N-VA hiervoor verantwoordelijk te stellen. Welke coalitie er ook komt, een grote vierpartijencoalitie of een formule met de N-VA, de inzet van de verkiezingen bestaat erin de arbeiders en hun gezinnen de rekening van de crisis te laten betalen. Enkel massaal verzet en een nieuwe arbeiderspartij met de steun van de grote vakbonden kan ervoor zorgen dat de verantwoordelijken voor de crisis zelf in hun zakken moeten tasten.
Geen crisis voor de rijksten Rijkste 1% heeft 40% van de rijkdom De rijkste 1% van de wereldbevolking bezit 40% van de rijkdom op deze planeet. Dit cijfer werd bevestigd in de grootste studie ooit naar de verdeling van de rijkdom in de wereld. De studie werd uitgevoerd door het World Institute for Development Economics Research van de Verenigde Naties. De superrijken wonen vooral in Europa, de VS en een aantal Aziatische landen. De 10% rijksten zijn goed voor 85% van de wereldwijde rijkdom. De armste helft van de wereldbevolking is goed voor slechts 1% van de totale rijkdom.
Crisis voorbij voor banken Nu Fortis in Franse handen is, blijven er drie grote Belgische banken over: KBC, Dexia en ING. Die maakten hun resultaten voor het eerste kwartaal van 2010 bekend. De conclusie daaruit was dat de winst terug op het niveau van voor de crisis staat. ING maakte op drie maanden tijd 1,326 miljard euro winst, KBC 442 miljoen en Dexia 216 miljoen euro. Vorig jaar was Dexia goed voor 1 miljard euro winst. Topman Jan Hommen van ING verklaarde dat het terugbetalen van de resterende staatssteun momenteel “niet de hoogste prioriteit” heeft. BNP Paribas maakte in het eerste kwartaal 2,28 miljard euro winst. De Belgisch-Luxemburgse afdeling van BNP Paribas verdubbelde haar winst tot 235 miljoen euro. Topman Baudoin Prot: “bijna onze volledige winstgroei is te danken aan de overname van Fortis Bank”. Vanaf 2012 moet Fortis jaarlijks 900 miljoen euro opbrengen, door het verlies in 2008 moet er bovendien een aantal jaren geen belastingen meer worden betaald.
Standpunt
www.socialisme.be juni 2010
Waarheen gaat de euro?
Schuldencrisis zet euro op de helling Door Eric Byl
T
ot voor enkele weken werd het uiteenvallen van de eurozone nog beschouwd als een indianenverhaal. Sinds de Griekse schuldencrisis stapelen de dreigementen en de waarschuwingen zich echter op. Uiteraard zal men er alles toe doen om dit te vermijden. Het zou een enorme politieke en economische nederlaag betekenen voor het kapitalisme in Europa. Op termijn is dit scenario echter onvermijdelijk omwille van de tegenstelling tussen een gemeenschappelijke munt en de rivaliteit tussen 16 natiestaten. Enerzijds zijn de Europese kapitalisten gedwongen samen te werken om het hoofd te bieden aan de handelsblokken in Noord-Amerika en Azië. Anderzijds is geen enkele burgerij in Europa bereid haar nationale belangen daaraan op te offeren. Zolang de economie een matige groei kende, domineerde de drang tot samenwerking. Dat ging trouwens veel verder dan de Linkse Socialistische Partij op basis van het kapitalisme voor mogelijk had gehouden. Dat komt hoofdzakelijk doordat de officiële leiders van de arbeidersbeweging het verzet tegen het liberale project van de Europese Unie niet ernstig organiseerden. De Linkse Socialistische Partij heeft nooit gedacht dat de Europese eenma-
king een eenrichtingsproces was dat nooit zou omkeren. Dat de nationale staten zouden verdampen en plaats maken voor het Europa van de regio’s, geloofden we niet. We waren integendeel van oordeel dat bij een diepe recessie de nationale tegenstellingen dominant zouden worden over de onmiskenbare drang tot samenwerking en dat de ketting eerst zou breken in haar zwakste schakel, in dit geval Griekenland. De euro verbindt economieën met een groot overschot op de betalingsbalans aan economieën met een belangrijk tekort. Met verschillende munten zou die onevenwichtigheid hersteld worden door een stijging van de wisselkoers van de sterke economieën en een daling van die van de zwakkere. Binnen de eurozone is dit onmogelijk. Bovendien staat het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank in functie van de sterkste economieën, hoofdzakelijk Duitsland. Dat zorgde jarenlang voor een relatief sterke euro en een matig rentebeleid. Voor landen met een handelsoverschot was dat geen probleem. In landen met een tekort stimuleerde dit echter krediet gedreven groei. De schijnbare garantie van de euro stond die landen toe te lenen aan een lagere interest. Met een eigen munt hadden ze hun rentevoeten kunnen opdrijven om de vorming van schuldzeepbellen tegen te gaan. “De crisis in de periferie van de eurozone is geen toeval: het is inherent aan het systeem”, besluit ook Martin Wolf van de Financial Times.
Griekenland mag dan wel de zwakste schakel zijn, het is zeker niet het enige Europese land met een groot begrotingstekort en enorme schulden voor zowel de overheid als de bedrijven en de particulieren. De overname van de verliezen van speculerende investeringsbanken deed alle begrotingen diep in het rood gaan. De mogelijkheid dat overheden hun schuldverbintenissen niet kunnen nakomen, verplichtte de Europese Unie en het IMF om liefst 750 miljard euro te mobiliseren. Zoniet dreigden talloze banken die belegd hebben in Zuid-Europese overheidsobligaties meegesleept te worden. Het heeft “de markten” niet kunnen overtuigen. In ruil daarvoor wordt een tsunami van aanvallen op de verworvenheden van de arbeiders en hun gezinnen geëist. In Griekenland en elders in Europa wordt dit beantwoord met massale nationale protesten en stakingen. Als de kapitalisten met deze drastische besparingen weg komen, zal dit de economie trouwens opnieuw in recessie onderdompelen. De euro houdt het mogelijk nog een tijd uit, ook al omdat het uiteenspatten ervan het Europese kapitalisme in een diepe economische en politieke crisis zou storten. Aanslepende economische crisis en politieke revoltes zullen de conflicten tussen de landen van de eurozone echter opdrijven, waardoor het onvermijdelijk is dat de zone op een bepaald moment uiteen rafelt.
Wij willen hun crisis niet betalen ZO Edito Door Els Deschoemacker, tweede op de LSP-senaatslijst
I
n de VS, GB, Eurozone en Japan samen werd in 2009 en 2010 voor maar liefst 3870 miljard € uit de staatskassen gehaald om het financiële en economische systeem recht te houden. Hoewel op die manier een wereldwijde depressie (voorlopig) werd vermeden, kocht men er geen nieuwe periode van stabiele groei mee. Integendeel. Het beetje groei was zeer fragiel en zeer afhankelijk van overheidsstimulansen. Daarbij werd de schuldenput van de banken slechts gevuld door het maken van nieuwe schulden, die van de overheden. Het mag duidelijk zijn dat voor de regeringen het gemakkelijke deel nu wel achter de rug ligt. De staatskassen zijn geplunderd, massale schulden werden opnieuw opgebouwd, maar dezelfde crisis staat nog steeds onopgelost voor de deur. Ook in België groeide de overheidsschuld pijlsnel. “In twee jaar ging kwarteeuw sanering verloren,” kopte De Standaard. “Het geld is op, we moeten nu zwaar ingrijpen”, waarschuwde econoom Geert Noels. Zowat alle partijen beamen deze vaststelling. Diegenen die dachten dat het neoliberalisme (saneren van de staat ten koste van overheidsbescherming) achter de rug lag en we een periode tegemoet zouden gaan van keynesianisme (het stimuleren van de vraag door o.a. de creatie van overheidstewerkstelling en degelijke uitkeringen) zijn eraan voor de moeite. We kregen keynesianisme voor de kapitalistische klasse, wat nu betaald zal worden door een zeer hard neoliberalisme voor de werkende bevolking. “Geen paniek”, sust Leterme nog in de verschillende debatten. De “socialist” Frank Vandenbroucke is scherper: “We zullen de komende jaren een zeer grote inspanning moeten doen. En we zullen dat niet alleen aan Carlos Britto (AB InBev topman) kunnen vragen. De door de Hoge Raad voor Financiën voorgeschreven besparingsinspanning van 5% van het bbp is een record. En het ergste is dat ze niet zal volstaan. Ze vangt slechts 80% van de vergrijzingskosten op, en dat in de onrealistische veronderstelling dat de hele beschikbare marge naar pensioenen en gezondheidszorg kan vloeien”.
De ene par tij is al voorzichtiger dan de andere. Maar eigenlijk kunnen we ons de moeite besparen de verschillend partijprogramma’s te bestuderen. We kunnen beter afgaan op de ervaring die we hebben opgedaan met 30 jaar neoliberaal beleid. Gelijk wel ke reger ing we krijgen: één van nationale eenheid, één zonder liberalen en met socialisten of omgekeerd, éen aangevuld met Vlaamsnationalisten of Franstalige communautaristen, met of zonder groenen,... allemaal zullen ze de komende inspanningen (22 miljard € volgens het Planbureau) grotendeels bij ons komen zoeken. De crisis van het kapitalisme laat zeer weinig ruimte. De kapitalisten voeren een oorlog met de werkende klasse om hun winsten te herstellen. Voorlopig kan schrik overheersen of het idee dat inleveringen nodig zijn om op termijn terug te keren naar de vroegere sociale verworvenheden. De realiteit kan dat soort ideeën snel doorkruisen. We gaan naar jarenlange ‘snoeiharde’ besparingen, weliswaar met een verschillend ritme in de verschillende landen, afhankelijk van de specifieke omstandigheden en krachtsverhoudingen. Aan de zwakke groei (in ons land amper 0,2%) kan een snel einde komen. Een nieuwe recessie is een waarschijnlijk scenario. Bestaat er dan geen alternatief op dit systeem van miserie, werkloosheid en armoede voor de meerderheid van de mensheid? Toch wel. De nieuwe generaties zullen de oude lessen van klassenstrijd opnieuw moeten leren. Het zal tijd, strijd en ervaring vergen, maar de ideeën van het wetenschappelijk socialisme zullen schoksgewijs terug ingang vinden.
GEZEGD
Steve Stevaert werd in Humo geïnterviewd over 125 jaar Belgische Werkliedenpartij. Hij stelde onder meer: “Het kapitalisme bestrijden? Maar dat is totale onzin!” en nog “Ik ben tégen het kapitalisme maar vóór de vrije markt - als ze sociaal gecorrigeerd is.” In De Morgen stelde Louis Tobback: “Ik reken het Van Rompuy en Dehaene aan dat zij die charlatan van een Leterme hebben laten doen. Ze wisten goed dat wat hij beloofde een politiek probleem zou worden, maar blijkbaar was het breken van paars hen veel waard.” En nog: “Niemand die nog denkt dat die man het kan. Behalve Leterme zelf. Die twittert lustig voort.” Over het feit dat SP.a jarenlang met Leterme in de Vlaamse regering zat, had de keizer van Leuven niets te zeggen. Leterme wil hard besparen: “De loononderhandelingen van dit najaar zijn cruciaal. Daarvoor ligt de verantwoordelijkheid bij de regering én de sociale partners. Bij het vorige akkoord in 2008 was er nog ruimte voor een lastenverlaging voor de bedrijven en een loonsverhoging, maar nu moeten we een inspanning doen om te saneren”
Syndicaal
de
Linkse Socialist
2- 4 juni: ABVV congres
Welk syndicaal antwoord op de crisis?
B
Door een ABVV- lid
egin juni houdt het federaal ABVV haar statutair congres onder de titel “Solidariteit tegen ongelijkheid.” De uitdagingen voor de vakbonden zijn heel groot. Alle politici en waarnemers zijn het erover eens dat er na de verkiezingen hard zal moeten worden bespaard. In het zuiden van Europa worden al stappen in die richting gezet. Welk syndicaal antwoord wordt geboden op de voorstellen om aan onze lonen, uitkeringen, brugpensioenen,… te zitten? zou stijgen). De enige loonsverhogingen die voor het Planbureau mogelijk zijn, hebben we dus al ingeleverd omdat De voorbereiding voor de onderhande- de gezondheidsindex niet overeenstemt lingen rond een nieuw Interprofessioneel met de reële prijsstijgingen. Bovendien Akkoord (IPA) begint vroeg dit jaar. wordt er vertrokken van de bruto-uurLeterme zei al dat er geen ruimte is lonen. De eenmalige premies voor de voor loonsverhogingen. Het Federaal koopkracht zoals voorzien in het voriPlanbureau stelt dat de economische ge IPA dreigen opnieuw een voorwerp vooruitzichten erg onzeker zijn door de van discussie te zijn en geen verworven toename van de publieke schulden, de onderdeel van de lonen. Zullen we ons financiële onstabiliteit en de kapitaal- daar nog eens aan laten vangen? bewegingen tussen economische blokTenslotte moet rekening worden geken en in de EU zelf. houden met de stijgende productiZelfs indien de economie van ons land viteit (in 2010 en 2011 voorziet het opnieuw zou aantrekPlanbureau een stijging ken met 1,5% groei in met in totaal 3%). Het 2010 en 2011 dan zou reëel uu rloon zal volFederaal het aantal jobs in deze gens het Planbureau met Planbureau: periode met 26.000 in totaal 1% afnemen in het reëel eenheden afnemen. De dezelfde periode. De opvooruitzichten van de uurloon zal in timistische visie van het 2011-2012 met Nationale Bank inzaPlanbureau over de econoke economische groei mische groei betekent nog 1% afnemen liggen lager met bijgesteeds dat de werkenden volg ook een scherpefors zullen moeten inlere toename van het jobverlies (89.000 veren op hun lonen. Door de algemene dit jaar). De werkloosheid zal volgens besparingen op overheidsuitgaven zulhet Planbureau stijgen tot 13,3% en dat len particulieren bovendien meer moepercentage houdt stand tot 2015 (verder ten betalen voor diensten en infrastrucgaan de voorspellingen niet). Op twee tuur die voorheen door de gemeenschap jaar tijd zouden er 77.000 werklozen werden gefinancierd. bijkomen waardoor er in 2012 128.000 Voor het Planbureau moeten de lonen werklozen meer zijn dan in 2008, het to- “beheerst” worden, onder meer voor de taal aantal (inclusief oudere niet-werk- concurrentie door Duitsland “dat al zoende werklozen) overstijgt volgend jaren een zeer strikt loonbeleid voert.” jaar de kaap van de 700.000. Het feit dat in de Duitse metaal een Als het van het Planbureau afhangt, loonakkoord werd gesloten dat nauwekunnen de brutolonen in 2011-2012 lijks de inflatie overtreft, is een teken naast de indexering met slechts 0,6% aan de wand voor wat ons te wachten stijgen op twee jaar. De gezondheids- staat. Zullen de vakbondsleidingen zich index zou met 2,9% stijgen in dezelfde neerleggen bij een dalende levensstanperiode (terwijl de “consumptieve be- daard voor de werkenden? steding van de particulieren” met 3,5% 700.000 werklozen. Reële lonen: -1%
Anti-kapitalistisch antwoord
Het kapitalisme is een productiesysteem waarin enkel de winsten van een kleine minderheid tellen en waarbij alles daaraan wordt onderworpen. Naarmate de winsten onder druk staan door de overproductiecrisis, heeft de burgerij vanuit haar logica geen andere keuze dan een aanval op de arbeiders in te zetten, door ons langer en harder te laten werken. De poging om de overproductiecrisis te negeren door middel van winsten uit speculatie is een zeepbel gebleken waarvoor wij eens te meer zouden moeten betalen. De logica van dit systeem aanvaarden, betekent instemmen met een aanval op onze levensstandaard. Om onze belangen te verdedigen, moeten we wel ingaan tegen het kapitalisme. De slogan “het kapitalisme schaadt de gezondheid” is correct, maar er moet wel inhoud aan worden gegeven. Er moet bovenal worden gebouwd aan een krachtsverhouding die in overeenstemming is met de ernst van de aanvallen.
Informatie- en mobilisatieplan
De afgelopen maanden werden verschillende sociale bloedbaden aangekondigd: Opel, Inbev, Carrefour, Godiva,… Waar het patronaal offensief werd beantwoord met consequent en strijdbaar verzet werd het gestopt en waren er soms opvallende overwinningen. De sleutel tot succes bij Inbev en eerder bij Bayer bestond uit sensibilisatie en informatie van het personeel, solidariteit op de werkvloer, in de sector en daarbuiten. Als we bedrijf per bedrijf of in het geval van Carrefour winkel per winkel het gevecht aangaan, dan zullen we onze slag niet thuis halen. Om een nederlaag in de discussies rond het eenheidsstatuut voor arbeiders en bedienden of in de loononderhandelingen in het najaar te vermijden, zal verzet nodig zijn. Het federaal ABVV-congres begin juni zou kunnen gebruikt worden om een informatie- en mobilisatiecampagne op te zetten rond deze dossiers. Het zal niet volstaan om telkens bij een nieuw sociaal bloedbad op een week tijd een steekvlamactie op
te zetten. Voor een sterkere krachtsverhouding is het nodig om op de werkvloer te argumenteren, informeren en mobiliseren. Er is hierbij nood aan een concreet eisenplatform met daarin de verdediging van onze werkgelegenheid door middel van een arbeidsduurvermindering zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen, de verdediging van de brugpensioenen en een verbetering van het wettelijk pensioen, degelijke jobs met vaste contracten, een eenheidsstatuut van arbeiders en bedienden met opwaartse harmonisatie. Om dit alles te betalen, moet een einde worden gesteld aan de patronale cadeaus (dit jaar goed voor 8,9 miljard euro) en moeten de vermogens van de superrijken worden aangesproken. Teneinde controle over de economie te krijgen, moeten de sleutelsectoren onder arbeiderscontrole en -beheer worden geplaatst. Rond dergelijke eisen kunnen we de syndicale beweging versterken en uitbouwen,, ook onder jongeren en de meest onderdrukte lagen die vandaag vaak niet bereikt worden. Wie strijdt, kan verliezen. Maar wie de strijd niet aangaat, is op voorhand verloren!
En wat op politiek vlak?
V
akbondsmilitanten kunnen geen enkel vertrouwen stellen in de traditionele partijen. Die gaan allemaal voor besparingen na de verkiezingen. Op het ABVV-congres zullen Di Rupo en Gennez zich in hun toespraken op woensdag 2 juni wellicht beperken tot vage oproepen rond werk en sociale zekerheid, in essentie zijn ze het immers eens met de neoliberale logica die ze de afgelopen jaren niet enkel omarmd maar ook uitgevoerd hebben. De plaats van de sociaal-democraten en christen-democraten in de tegenstelling tussen arbeid en kapitaal zien we in de praktijk. Dehaene zat en zit in de raad van bestuur van Inbev en Dexia, Willy Claes blijft ook na alle harde aanvallen op het personeel en de vakbonden gewoon in de raad van bestuur van Carrefour zetelen. De politici staan ver van onze leefwereld, ze dienen de belangen van de grote bedrijven en worden daar na hun pensioenleeftijd voor bedankt met lucratieve postjes. De ABVV-leiding roept bij deze verkiezingen uitdrukkelijk op om voor de sociaal-democratie te stemmen. Rudy De Leeuw had het over progressieve frontvorming rond de SP.a, Caroline Copers stelde op het Vlaams ABVV-congres dat we “op 13 juni met één stem” moeten spreken om “een Forza Flandria te vermijden”. Luc Cortebeeck van het
ACV kon het niet meer maken om enkel voor CD&V op te roepen. Hij pleitte er dan maar voor om alle “verantwoordelijke” burgerlijke partijen te steunen, “à la limite“ zelfs voor Open VLD. Dat laatste vond niet alleen VLD-voorzitter De Croo vervelend. Het doet denken aan de positie van de eerste vakbonden in de negentiende eeuw. Toen werd opgeroepen om voor “progressieve liberalen” of “progressieve katholieken” te stemmen. Die tactiek leverde niets op in de strijd voor vakbondsrechten of algemeen stemrecht. Ondanks heroïsche vakbondsstrijd was het pas met de creatie van een eigen arbeiderspartij in de vorm van de Belgische Werklieden Partij vanaf 1885 dat vooruitgang werd bekomen. Het was onder druk van arbeidersstrijd en de opmars van de communisten dat de sociale zekerheid na WO II werd afgedwongen. Als we vandaag het neoliberale patronale offensief tegen onze levensstandaard willen stoppen, zullen we zowel op syndicaal als op politiek vlak moeten strijden. Een strijdbare syndicale opstelling zou versterkt worden door een politiek instrument in de vorm van een nieuwe arbeiderspartij. Zo’n arbeiderspartij kan in ons land alleen maar tot stand komen als het steunt op belangrijke en strijdbare delen van de vakbeweging. LSP wil daar alvast haar steentje toe bijdragen.
Syndicaal
www.socialisme.be juni 2010
8 juni: non-profit komt op straat Door een delegee in de non- profit
I
n de week voor de verkiezingen komen de vakbonden van de non-profit van zowel de federale, gewestelijke en gemeenschapssectoren massaal op straat om hun eisen kracht bij te zetten. De betoging wordt georganiseerd met een stakingsaanzegging om zoveel mogelijk werknemers te kunnen vrijmaken. De onderhandelingen voor nieuwe meerjarenakkoorden voor de sector zijn nog niet echt van start gegaan. In tegenstelling tot de privésector waar men een Interprofessioneel Akkoord (IPA) om de twee jaar afsluit, moet de non-profit het doen met akkoorden die over vijf jaar lopen. De timing kon niet slechter: in volle economische crisis dreigt de sector (een kleine 300.000 werknemers) het kind van de rekening te worden. Er dient massaal geïnvesteerd te worden om de kwaliteit van hulpverlening en zorg veilig te stellen voor de toekomst. Meer jobs, meer koopkracht, betere arbeidsvoorwaarden,… zijn van vitaal belang. Het tekort aan verpleegkundigen begint stilletjes aan rampzalige proporties aan te nemen: ziekenhuisdiensten worden her en der gesloten wegens gebrek aan personeel. In vergelijking met de privésector verdienen de werknemers gemiddeld 15% minder, wat voor een stuk te wijten is aan het ontbreken van een volwaardige 13de maand. En zo kunnen we wel nog een tijdje doorgaan. En laat nu net alle traditionele partijen verkondigen dat er na de verkiezingen drastische besparingen op het programma staan. In deze omstandigheden lijkt het of de werknemers van de non-profit voor een onmenselijke opdracht staan. Toen de banken moesten gered worden,
heeft de regering geen maanden gewacht om er miljarden euro’s in te pompen. Wat echter de eisenbundels van de non-profit betreft, die zijn inmiddels al enkele maanden geleden overhandigd aan de betreffende regeringen, maar het blijft daar muisstil. Ook de werkgevers willen maar al te graag aan de onderhandelingstafel aanschuiven onder het motto “Take the money and run!” Hun houding in de paritaire comités de afgelopen maanden is er een van totale onwil: de verlenging van de CAO voor brugpensioen op 58 werd tegengehouden, de extra 90 miljoen euro die minister Onkelinx had vrijgemaakt voor de verpleging en de verzorging blijft door de sabotage van de werkgevers ‘ergens in de lucht hangen’. De betoging is dus zowel een signaal naar de politiek toe als naar de werkgevers. En ondertussen gaat de commercialisering van de zorg verder. Indien de overheid er niet in slaagt om de nodige middelen vrij te maken voor een kwaliteitsvolle zorg, dan zal de zuivere privésector ‘de gaten’ wel opvullen met maar één doel voor ogen: maximale winsten boeken op kap van het personeel, patiënten, bewoners,… De laatste trend in de non-profit is het invoeren van niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen, enkel voor directieleden uiteraard, zoals het geval in bijvoorbeeld het Algemeen Ziekenhuis Damiaan te Oostende. Dit systeem is indertijd op poten gezet voor de privésector en zeker niet voor de zwaar gesubsidieerde non-profit. Het komt er eigenlijk op neer dat directieleden zichzelf bonussen toekennen met belastingsgeld. De komende maanden zal het personeel van de non-profit terug regelmatig de straat moeten optrekken. Een “neen” hebben we al, een “ja” willen we afdwingen.
KORT “Nipt goedgekeurd”
Bij Janssen Pharmaceutica werd het akkoord waarmee 446 jobs verdwijnen “nipt goedgekeurd” in een referendum. Dat was de titel van het Belga-bericht. De directie was uiteraard “opgelucht”. Het “nipte goedkeuren” gebeurde door… 36,9% van de arbeiders en bedienden. 63,1% stemde tegen maar dat was geen tweederde meerderheid, waardoor het akkoord als aanvaard werd beschouwd. Voor het patronaat volstaat een meerderheid van 33% terwijl wij aan 66% moeten komen. Bayer: 2,98% belastingen
Meer info over de sector: polsslagnonprofit. blogspot.com
Besparingsplan bij MIVB aanvaard door vakbondsleiding Door een correspondent
D
e vakbondsleiding bij de Brusselse vervoersmaatschappij heeft ingestemd met een besparingsplan ter waarde van 46 miljoen euro waarbij er 5,5 miljoen wordt bespaard op personeelskosten. Eind april was er nog een wilde staking in stelplaats Jacques Brel uit protest tegen de onveiligheid maar ook tegen de houding van de vakbondsleiding in de onderhandelingen met de directie. De directie wil besparen op de dienstverlening en het personeel. Er werd gedreigd om de overeenkomst over de brugpensioenen op te blazen indien de vakbonden niet akkoord gingen met de besparingen. Anderzijds lijken de vakbondsleidingen de politieke vrienden in de Brusselse regering niet tegen het hoofd te willen stoten. De Franstalige partijen die de Brusselse regering vormen (PS, CDH en Ecolo – langs Nederlandstalige kant zitten CD&V, VLD en Groen in de coalitie) beweerden in hun verkiezingscampagne en ook in de beginperiode van hun legislatuur dat ze gratis openbaar vervoer nastreefden. De eerste beslissingen bestonden nochtans uit een besparing van 46 miljoen euro en een verderzetting van de installatie van elektrische toegangsdeuren op het metronet. Dat is een project dat meer dan 50 miljoen euro kost. Indien gratis openbaar vervoer wordt beoogd, moet niet worden geïnvesteerd in strengere controles op vervoersbewijzen. Het doel is duidelijk: er wordt in de metro geïnvesteerd omdat dit bij een privatisering een interessant en winstgevend onderdeel zal vormen dat meteen naar de private partners kan worden doorgeschoven. De rest van de dienstverlening kan vervolgens verder afgebouwd worden. Nu wordt al bespaard op het nachtvervoer en bepaalde lijnen. Ook wordt de prijs voor een rit verhoogd. En dan zijn ze verwonderd dat de tevredenheid onder de reizigers verder afneemt. Het personeel moet inleveren met het verlies van een verlofdag, uitbesteding van de personeelskantine, verhoging van de werkdruk, afschaffing van de
Bayer maakte haar cijfers voor 2009 bekend. De groep kende volgens de directie “één van de meest succesvolle jaren” met een winst van 1,4 miljard euro. Er werd 1,2 miljard euro uitgedeeld aan de aandeelhouders. Bayer Antwerpen maakte 188,7 miljoen euro winst, waarvan 148,7 miljoen financieel resultaat en 43,1 miljoen euro winst uit productie. Dat is bijna dubbel zoveel als in 2008 toen 25 miljoen euro winst uit productie werd geboekt. Op de winst voor belastingen betaalde Bayer Antwerpen slechts 2,98% belastingen. De 5,7 miljoen euro vennootschapsbelasting werd gecompenseerd met fiscale en parafiscale lastenverlagingen voor een waarde van net geen 5 miljoen euro. De omzet per medewerker bedroeg 0,9 miljoen euro. Op basis van deze cijfers vragen de vakbonden een CAO met inhoud, dat is “de enige manier waarop de directie het vertrouwen kan herstellen na de gebeurtenissen van de afgelopen maanden”. Cartomills: directie komt terug op akkoord
Bij het kartonbedrijf Cartomills werd een sociaal akkoord gesloten waarbij het personeel een opzegvergoeding kreeg die tien keer zo hoog lag als wat eerst werd voorgesteld door de directie. De directie kwam nu op dat akkoord terug, er werd gesteld dat “extreme drukkingsmiddelen” werden gebruikt door de vakbonden waardoor er “onder dwang” werd getekend. Het personeel had de directie enkel aangezet om verder te onderhandelen, de directie zag dat als een “gijzelingsactie”. Carrefour blijft provoceren
De directie van Carrefour houdt vast aan haar besparingsplannen. Een aantal vestigingen moet sluiten, elders wordt bespaard op de arbeids- en loonvoorwaarden. Bij het ter perse gaan van dit blad was het resultaat van de onderhandelingen op 26 mei nog niet bekend. Het weekend voor die onderhandelingen werden de geplande acties afgeblazen door de vakbonden. In een tiental winkels werd toch gestaakt. De directie reageerde meteen met de stelling dat het personeel daarvoor zou worden afgestraft. De arrogante directie die niet op een provocatie meer of minder kijkt, eist van de vakbonden een “constructieve houding”. Belastingvrij ondernemen
hitte-uren,... Intussen kreeg topman Flaush een ster- vervoer. Terwijl milieuverontreiniging (denk maar ke verhoging van zijn loon. Dat werd van 170.000 aan de smogalarmen) en mobiliteit steeds grotere euro per jaar opgetrokken tot 300.000 euro. Alle problemen worden in Brussel, moet er 46 miljoen regeringspartijen steunden deze loonsverhoging. euro bespaard worden. De meest vette brok, de Adelheid Byttebier (Groen!), de nieuwe voorzitster metro, wordt stilaan klaargestoomd om te privativan de Raad van Bestuur, in de regionale krant ‘La seren. Er is nood aan een degelijk en democratisch Capitale’: “Naar wat ik zie zijn er parameters die opgesteld actieplan van de vakbonden tegen alle pleiten voor een loonsverhoging. Alain Flaush heeft besparingsplannen in het openbaar vervoer. Ook opmerkelijk werk geleverd en hij moet blijven…”. bij De Lijn, NMBS en TEC staan er immers planBlijkbaar geldt dit niet voor het personeel? nen in de stijgers. Het is duidelijk dat we niet op deze regering moeten rekenen voor gratis, degelijk en veilig openbaar libreparcours.blogspot.com
De wereldvoetbalbond FIFA eist van de landen die zich kandidaat stellen voor het WK Voetbal dat er een volledige fiscale vrijstelling is voor goederen en diensten die betrekking hebben op het tornooi. De FIFA eist dus dat het een belastingstarief van 0% krijgt. Voor de Belgische en Nederlandse kandidatuur voor het WK 2018 of 2022 was dat geen enkel probleem. De eisen werden ingewilligd waardoor de gemeenschappen enkele tientallen miljoenen euro zouden mislopen. De gemeenschap mag betalen voor de infrastructuur, van de winsten vloeit niets terug naar de gemeenschap.
Verkiezingen
de
Linkse Socialist
De programma’s van de traditionele partijen doorgelicht
Zeven merken, hetzelfde neoliberalisme Door Geert Cool
W
e weten wel dat verkiezingen niet zozeer gaan om wat de partijen inhoudelijk te melden hebben. Daarvoor ligt hun boodschap te dicht bij elkaar. De campagnes draaien om de uitstraling in de media, de nietszeggendheid van de kopstukken die overal worden opgevoerd. Het is niet verwonderlijk dat steeds meer kiezers afhaken. Wij namen toch de moeite om eens door de partijprogramma’s van de traditionele partijen te bladeren. Daar troffen we ondanks nuanceverschillen voorstellen om hetzelfde neoliberale beleid verder te zetten. Wat hebben de traditionele partijen voor ons in petto op sociaal en economisch vlak?
Geen enkele van de zeven traditionele partijen neemt het voor onze belangen en eisen op
Bij ons besparen - patronale cadeaus blijven
Energie: meer van hetzelfde
Het patronaat krijgt cadeaus waardoor het minder sociale “lasten” en bijdragen moet betalen. Alle partijen zien lastenverlagingen als iets positief en willen het versterken. Resultaat: de sociale zekerheid en de overDe energiefactuur is bijzonder heidsuitgaven moeten “hervormd” worden, waarbij dit gaat van zachte tot harde besparingen. hoog terwijl Electrabel recordwinsten boekt.
Leterme suggereerde dat de oude gekende salamitactiek wordt bovengehaald: besparen in schijfjes in de hoop dat dit een sterk en eengemaakt verzet kan tegenhouden. Waar zal worden bespaard? “Gegeven de reeds hoge lastendruk, zullen voornamelijk aan de uitgavenkant inspanningen moeten worden geleverd.” Tegelijk wil CD&V meer lastenverlagingen voor het patronaat, bij het vorige IPA werd maar tot 1 miljard euro lastenverlagingen “gerealiseerd” aldus CD&V. Bij de loonsonderhandelingen in het najaar zal er geen ruimte zijn voor loonsverhogingen, hoogstens voor een herhaling van de eenmalige premies die in 2008 werden ingevoerd. Het louter opnieuw toekennen van dezelfde premie zal wellicht beschouwd worden als een toegift aan de werknemers. SP.a wil meer lastenverlagingen voor het patronaat, maar dan wel “eerlijke
lastenverlagingen”. De officiële werkgeversbijdrage van 32,25% vandaag moet voor SP.a worden terug gebracht tot minder dan 30%. Waar dan moet worden bespaard, deelt de partij niet mee. Ook Groen wil de patronale lasten verlagen, de extra inkomsten van een “groene fiscaliteit” moeten “in grote mate” dienen voor “de verlaging van de loonlasten”. Voor de groenen moet arbeid “véél goedkoper”. Open VLD wil meer flexibiliteit van de kant van de werknemers. De liberalen willen de “loonhandicap” aanpakken met meer lastenverlagingen. Ook LDD meent dat de lasten op lonen verder naar beneden moeten. De overheid moet ontvetten want ze “leeft boven haar stand”. Om een asociaal beleid mogelijk te maken, moeten de werknemers zich neerleggen bij wat hen wordt opgelegd, het “syndicale opbod” moet een halt worden toegeroepen. N-VA
bepleit een beperking van de werkloosheid in de tijd en een Vlaamse sociale zekerheid zodat er “geen foefelaars” kunnen profiteren. CD&V houdt het op het versterken van het “degressieve karakter van de werkloosheidsuitkeringen.” Het VB is weinig origineel. “Het begrotingstekort en de schuld moeten zo vlug mogelijk opnieuw voldoen aan de Maastrichtcriteria. (...) Dit betekent structurele hervormingen en dus besparingen, in de eerste plaats in het uit zijn voegen barstend overheidsapparaat.” Besparen op onze kap dus. En verder wil het VB het de ondernemers zo makkelijk mogelijk maken om meer Vlaamse winsten te boeken: “Dat kan door lage lasten, een soepele arbeidsmarkt, eenvoudige en transparante regelgeving, meer rechtszekerheid en minder administratieve druk.”
> Onze mening: Wij zijn niet verantwoordelijk voor de crisis, wij willen er niet voor betalen. Het patronaat heeft genoeg cadeaus gekregen (tot 9 miljard euro per jaar), daar moet een einde aan komen. Om de crisis te bestrijden en de dienstverlening centraal te stellen moeten de sleutelsectoren van de economie worden genationaliseerd onder gemeenschapscontrole. De grote winsten die vandaag in de zakken van een kleine minderheid verdwijnen, kunnen dan worden aangewend in het belang van de meerderheid van de bevolking.
Een aantal partijen (SP.a, Groen) willen de superwinsten “afromen”, anderen (zoals CD&V, Open VLD en VB) benadrukken de nood aan meer concurrentie. Ook SP.a wil dat overigens, al was het maar om “de consumenten weer vertrouwen te geven in een eerlijke marktwerking”. Socialisme dacht u? Groen en SP.a willen investeren in hernieuwbare energie en besparen op energie bij particulieren en de overheid. CD&V, VB, LDD gaan allen voor kernenergie, voor Dedecker is dat “ook groene energie.” Het VB wil een Vlaams energiebedrijf om de concurrentie te versterken. Verder stelt de partij dat de BTW van 21% naar 6% moet.
Notionele intrestaftrek afschaffen?
De notionele intrestaftrek is een voorbeeld van een cadeau aan het patronaat - vorig jaar was het goed voor 4 miljard euro. Deze maatregel lokt heel wat syndicale kritiek uit, maar dat krijgt geen politiek verlengstuk. SP.a wil enkel “strengere controles” en een koppeling aan “het behoud en de creatie van jobs.” CD&V wil “misbruik” tegengaan. Groen wil het omvormen “tot een intelligente intrestaftrek” om de “zuiver financiële” constructies uit te sluiten. Vermogensbelasting?
Zowel SP.a als Groen pleiten voor een vorm van vermogensbelasting, bij SP.a wordt dat afgezwakt tot een > Onze mening: nationalisatie van “vermogenswinstbijdrage van 30% de energiesector onder arbeidersop een door de wet bepaald notiocontrole en -beheer. Afschaffing van asociale belastingen zoals BTW neel rendement op het netto vermogen van de belastingplichtige.” Een op basisgoederen. wervende eis kan je dat niet bepaald noemen. Eenheidsstatuut arbeiders-bedienden?
langer werken voor pensioen - afschaffing brugpensioen
De syndicale eis van een eenheidsstatuut van arbeiders en bedienden wordt overgenomen door SP.a. Maar van een harmonisatie naar boven toe is geen sprake. SP.a stelt : “De ontslagbescherming van arbeiders verbeteren we aanzienlijk.” Mogen we daaruit afleiden dat het bediendenstatuut moet inleveren? Voor CD&V moet het eenheidsstatuut onderwerp zijn van een “evenwichtig akkoord tussen de sociale partners.” Groen! wil “snelle vooruitgang in het sociaal overleg”. In welke richting dit moet gaan, wordt niet meegedeeld.
Alle partijen zijn het erover eens dat we langer zullen moeten werken omdat de pensioenen anders “niet betaalbaar” zijn. De enige vraag waarover ze het niet eens zijn, is of we 40 dan wel 45 jaar zullen moeten werken. Een aantal partijen wil het brugpensioen afschaffen, anderen willen het beperken. SP.a heeft van pensioenen een centraal thema van haar campagne gemaakt. De partij doet dat met een handig verpakt voorstel tot een Generatiepact bis met een grote nadruk op de noodzaak om langer te werken. Wie tot 65 jaar werkt, zou mogelijk tot 200 euro extra krijgen. Dat zet de deur open voor grotere verschillen tussen de pensioenen en het kan in de realiteit een ondermijning van het brugpensioen betekenen. CD&V wil een “zuinig beheer en een hogere werkzaamheidsgraad” waarbij pas na 45 jaar werken een pensioen wordt toegekend. Voor LDD
Wie verdedigt deze eisen:
De liberaliseringen van de openbare diensten stoppen?
en VB kan een wettelijk pensioen pas na 40 jaar voltijds werken en moet het brugpensioen worden afgeschaft of drastisch beperkt. Ook N-VA wil het brugpensioen afschaffen, een wettelijk pensioen kan pas na 40 of 45 jaar werken (dit betekent dat Bart De Wever nog 25 jaar te gaan heeft als partijvoorzitter). Voor CD&V is brugpensioen “een verspilling van menselijk kapitaal”, de partij houdt vast aan
het Generatiepact. Van Groen mag de pensioenleeftijd op 65 jaar blijven, maar aangezien de “ feitelijke pensioenleeftijd net onder 60 jaar ligt,” is er “zeer veel ruimte om langer te werken zonder verhoging van de wet-
telijke pensioenleeftijd.” Open VLD tenslotte wil afstappen van een vaste pensioenleeftijd en dat vervangen door een “loopbaanrekening”.
> Onze mening: Handen af van ons brugpensioen! Waarom de ouderen langer laten werken als de jongeren geen werk vinden? Voor een opwaardering van de wettelijke pensioenen tot minimum 1.250 euro netto per maand.
SP.a beperkt zich tot een verzet tegen een “blinde liberalisering” van De Post en eist meer stiptheid bij de NMBS. CD&V wil dat de NMBS met het oog op een liberalisering vanaf 2017 “transparanter en kostenefficiënter” wordt. Besparen dus. Bij De Post is de “gezonde financiële situatie” belangrijk. Lees: de winsten moeten op peil blijven.
www.socialisme.be juni 2010
verkiezingen
Stem NIET op partijen die verantwoordelijk zijn voor de economische en politieke crisis! Door Anja Deschoemacker
O
p d e l a at s t e ve r g a d e ring van het nationaal com ité van de Li nk se Socialistische Partij sprak Anja Deschoemacker, vandaag lijsttrekker voor de Kamerlijst van het linkse eenheidsinitiatief Front des Gauches in Brussel, over de politieke crisis. Als Luc Cortebeeck (ACV) dan oproept om op “verantwoordelijke partijen” te stemmen, partijen die niet aan communautair opbod doen, kunnen we op basis van haar toespraak enkel concluderen dat er in het parlement geen “verantwoordelijke partijen” bestaan... Hieronder hernemen we enkele elementen uit haar toespraak. gesanctioneerd voor hun onwettige ver- tegen de toegevingen van de Belgische kiezingsboycot). Zelfs Groen heeft in staat aan de Vlaamse beweging. Haar De “verantwoordelijke partij” CD&V, een aantal gemeenten meegestemd om basis ligt in de afwijzing van de taaldoor Cortebeeck als eerste genoemd, is bepaalde bouwgronden voor te behou- akkoorden begin jaren ’60 die door de net degene die in 2004 met haar kartel den aan Nederlandstaligen. Franstalige Brusselaars niet gesmaakt met N-VA de lont aan het vuur heeft Alle Vlaamse partijen hebben ook werden. In de jaren ’70 wordt ze de gestoken, op een meegewerkt in de grootste partij van Brussel. Ze zitten moment dat het s t r a t e g i e v a n d e in de regering Tindemans II in 1977 en Vlaams-nationa- Alle Vlaamse partijen Vlaamse regering om werken mee – samen met de VU – aan hebben meegewerkt lisme als politiede zaken op de spits het Egmontpact, dat uiteindelijk niet ke kracht bijna te drijven rond de wordt uitgevoerd. in de strategie van de volledig verdwesplitsing van BrusselBegin jaren ’80 beginnen zich scheuVlaamse regering om nen was! Halle-Vilvoorde en in ren te vertonen. Nols komt met een eide zaken op de spits De Volksunie de relaties met de fe- gen lijst op in Schaarbeek en in ’85 verte drijven rond de was niet meer, derale regering. Geen trekt de linkervleugel van de partij met splitsing van BHV en haar figuren wavan hen heeft zich o.m. Serge Moureaux naar de PS. Haar ren opgeslor pt met kracht verzet te- redding komt er pas in ’93, toen Jean in de relaties met de in de “veilige” gen het communau- Gol van de PRL met hen een politieke federale regering. traditionele partaire opbod. alliantie sluit. Voor het FDF was dat tijen. Enkel het een kwestie van overleven, van zeker te Vlaams Belang, kunnen zijn nog een senator verkozen dat meer stemmen haalt o.b.v. populis- In Wallonië en Brussel... te krijgen en dus hun partijfinanciering me en racisme dan o.b.v. haar Vlaamsniet te verliezen. In 2000 verlopen de nationalisme, en het toen piepkleine In de campagne vandaag wordt voor- gemeenteraadsverkiezingen rampzalig N-VA bleven nog over. De overlevings- al de MR met de vinger gewezen. Ook voor het FDF. Er is twee jaar gestook kansen van de N-VA zagen er toen zeer daar wordt vooral opgeroepen tot “ver- van de Vlaamse regering o.l.v. Leterme slecht uit. antwoordelijkheidszin”. Maar ook daar nodig om een nieuwe opgang teweeg Dé beleidspartij CD&V zat al sinds kun je je de vraag stellen of er “verant- te brengen: in 2006 wint Maingain het 1999 in de oppositie. Ze had zich kun- woordelijke partijen” bestaan. burgemeesterschap in Sint-Lambrechtsnen versterken door bijvoorbeeld de Vandaag duiden alle Franstalige par- Woluwe, Clerfayt houdt stand tegen eisen van het personeel in de sociale tijen de band tussen MR en FDF aan als Onkelinx (PS) in Schaarbeek. sector te ondersteunen. Maar om te schuldige. Het is uiteraard duidelijk dat Hoewel nog slechts een schijntje van regeren, moet je niet alleen stemmen voor het FDF en haar leider Maingain, haar vroegere macht, weegt het FDF halen, je moet vooral ook bereid zijn net als De Wever provocateur van be- door haar gewicht in de electorale pohet programma van de burgerij op te roep, het communautaire de core-busi- sitie van de MR in Brussel: zonder het leggen. De SP.a zit nu overigens in de- ness is. Maar de PS die de MR verwijt FDF verschrompelt de MR er tot de zelfde val: met een politiek van verde- “onverantwoordelijk” te zijn en zich op- omvang van de CDH, met 12 à 15 % diging van de rechten van de werkende portunistisch te laten meeslepen door van de stemmen. Ieder akkoord over de bevolking zou ze aan kracht kunnen het “extremistische” FDF, dat is de pot splitsing van BHV moet daarom een zewinnen, maar niet meer tot de regering die de ketel verwijt ker behoud van die worden toegelaten. zwart te zien! De Franstalige stemIn plaats van een sociale retoriek te vorige maal dat we men in de rand inVoor het FDF en haar ontwikkelen, heeft de CD&V zich dus in een dergelijke houden indien je erleider Maingain is het geprofileerd op haar Vlaams-nationa- politieke crisis rond van uitgaat dat een communautaire de listische kant, niet voor het eerst in de de nationale kwestweederde meerdergeschiedenis. De partij trok zich daarbij t ie zijn gera a k t, heid nodig is voor core-business. Maar overigens weinig aan van de tegenstand draaide het rond de PS die de MR verwijt een staatsher vortegen het kartel vanuit ACV en ACW. de Waalse regioming. Als die partij dan Open VLD aan de nalistische figuur “onverantwoordelijk” Het behoud van kaak stelt als “weinig verantwoorde- Happart, Franstalig te zijn en zich te laten d i e Fr a n s t a l i g e meeslepen door het lijk”, dan is dat louter hypocrisie. burgemeester van stemmen is ook een Alle Vlaamse partijen hebben in meer- Voeren, dat in het belangrijke reden “extremistische” FDF, dere of mindere mate aan het opbod kader van een nawaarom Milquet bedat is de pot die de meegewerkt, een blik op de recente tionaal compromis kend is geraakt als geschiedenis maakt dat meteen duide- w e r d o v e r g e h e - ketel verwijt zwart te “madame non”. Na zien lijk. De rondzendbrief van Leo Peeters veld van Wallonië het FDF heeft haar (SP.a) verplicht Franstaligen in de faci- naar Vlaanderen. CDH er de meeste liteitengemeenten steeds opnieuw hun Reactie van de PS? stemmen te verliedocumenten in het Frans aan te vragen. Happart en zijn ultra-regionalistische zen. De slogan waarmee ze nu naar de De weigering van enkele burgemees- vriendjes binnenhalen om het wegvloei- verkiezingen trekt, “Eendracht maakt ters om die rondzendbrief toe te pas- en van PS-stemmen naar regionalisti- macht”, zal dat niet doen vergeten. sen, leidde er dan weer toe dat eerst sche lijsten tegen te houden! Ecolo loopt, net als Groen, wat achminister Keulen (Open VLD) en dan Het FDF speelt vandaag opnieuw een terop wat de communautaire kwesties minister Bourgeois (NVA) weigerden politieke rol van betekenis, maar haar betreft, maar heeft tot nu toe geen endie burgemeesters te benoemen omdat hoogtepunt ligt ver achter haar. Het kele uitnodiging voor het Franstalige ze “de wet niet toepassen” (hoewel nog FDF is vooral een anti-flamingantisti- front geweigerd. geen enkele Vlaamse burgemeester is sche partij, een partij die zich verzette
In Vlaanderen...
D
Onze mening
e discussie over “verantwoordelijke partijen” op het communautaire vlak is een rookgordijn. Verantwoordelijke partijen voor de burgerlijke media zijn partijen die de “moed” hebben om het programma van de burgerij – een zware structurele besparingsoperatie op de rug van de arbeiders en hun gezinnen – door te voeren, ongeacht potentieel stemmenverlies. Dat is ook de reden waarom er een consensus groeit rond samenvallende verkiezingen – dan hebben partijen de mogelijkheid in het laatste jaar door een aantal kruimels hun vorige snijwerk enigzins te doen vergeten! De hele discussie over de staatshervorming gaat feitelijk vooral over hoe ze ons die besparingsoperatie zullen doen slikken. In gespreide slagorde op alle niveaus besparen, bijvoorbeeld door de regionale overheden meer fiscale bevoegdheden en verantwoordelijkheid te geven, maakt de organisatie van een gezamenlijke strijd van de arbeidersbeweging moeilijker. Wij vragen een andere verantwoordelijkheidzin. Wij willen een partij die haar verantwoordelijkheid opneemt in de strijd tegen de verarming van de werkenden en armen om de stuitende rijkdom van de kleine elite van grote aandeelhouders nog verder te vergroten, alsook tegen de pesterijen en discriminaties waarmee alle minderheden in België te maken krijgen,... Dit is een van de kernelementen van onze oproep voor een nieuwe arbeiderspartij. Want wanneer men stelt dat de verharding op het communautaire vlak van de kiezer zelf komt, moet men erbij stilstaan dat het bijzonder moeilijk is om op een partij te stemmen die niet dat profiel heeft. Aan beide kanten van de taalgrens positioneren immers alle grote partijen zich daarop. LSP verdedigt een politiek waarbij wordt afgezien van communautaire pesterijen, provocaties en aanvallen op reeds verworven rechten van minderheden, zoals het recht van de Franstaligen in Halle-Vilvoorde (toch 120.000 mensen) om te stemmen op Franstalige Brusselse partijen. We denken dat de diverse Vlaamse taalvoorwaarden voor huisvesting discriminerend zijn en vooral geen oplossing brengen. Om de woningprijzen te doen dalen, moet er een groter aanbod van betaalbare woningen zijn. De schuld voor de hoge woningprijzen zal niet worden gevonden bij “de Franstaligen”, maar bij het privé-karakter van de woningmarkt. Meer sociale woningen, niet taalvoorwaarden, is onze eis. Belangrijker dan het institutionele gegeven van de kieskring, is de onderlinge verzekering – tussen de arbeidersklasse in Vlaanderen en de arbeidersklasse in Franstalig België – dat fundamentele rechten als het recht op een degelijke job, op betaalbare huisvesting, op kwaliteitsvol onderwijs en kinderopvang, op een goed pensioen... voor iedereen, ongeacht zijn/haar taalgebruik, nationale origine, sekse of seksuele oriëntatie,... gezamenlijk verdedigd zullen worden; de verzekering dat overal in België minderheden (Vlamingen in Wallonië en Brussel, Duitstaligen in Wallonië, Franstaligen in Vlaanderen – en dan hebben we het nog niet over de vele en diverse migrantengemeenschappen in ons land) kunnen rekenen op respect voor hun democratische rechten. De arbeidersklasse in België kan immers in al haar verscheidenheid harmonisch samenleven, maar onder voorwaarde dat we de middelen die daarvoor nodig zijn niet afstaan aan de rijke elite! Op marxisme.be kan je het uitgebreide standpunt van LSP over de communautaire kwestie in dit land lezen: “De nationale kwestie in België – een antwoord van de arbeidersbeweging is nodig.” Deze brochure is ook op papier te verkrijgen via de redactie.
Congo 1960-2010
de
Linkse Socialist
50 jaar Congolese “onafhankelijkheid”.
Opkomen voor echte onafhankelijkheid be Dossier door Stéphane (Luik)
50
jaar geleden, op 30 juni 1960, werd Congo onafhankelijk. In juni zullen alle media daar uitgebreid op terugkomen. Mogelijk laten ze ook de toespraak van toenmalig koning Boudewijn zien, die de onafhankelijkheid voorstelde als de bekroning van de Belgische beschavingsmissie. In werkelijkheid was de onafhankelijkheid het resultaat van strijd door de Congolezen. Er zal ook een balans worden opgemaakt van die 50 jaar “onafhankelijkheid” en daarbij zal er weinig overblijven van de feestroes van 1960. Echte onafhankelijkheid kende het land nooit en al snel was er een pro-imperialistische dictatuur onder Mobutu. Oorlogen, miserie en uitbuiting, dat was het lot van de Congolezen de afgelopen 50 jaar. Op 30 juni zullen we ook naar de toekomst kijken en naar de strijd die Congo te wachten staat om een einde te maken aan de uitbuiting, miserie, armoede, neokoloniale plundering, burgeroorlog,… Voor een echte onafhankelijkheid en een systeem waarbij de potentieel enorme rijkdom ook aan de meerderheid van de bevolking toekomt, is er nood aan een socialistisch alternatief.
Kabila junior won in 2006 de presidentsverkiezingen maar biedt geen alternatief voor de gewone Congolezen
Onafhankelijkheid afgedwongen door strijd
Boudewijn in Congo
“De onafhankelijkheid van Congo betekent de bekroning van het werk dat door het genie van koning Leopold II ontworpen is”, zo begon koning Boudewijn zijn toespraak op 30 juni 1960 in Leopoldville (Kinshasa). Voor Boudewijn was de onafhankelijkheid het hoogtepunt van het beschavingswerk van België in Afrika. Dat was uiteraard nonsens en een poging om het kolonialisme goed te praten en tegelijk een ‘vriendschappelijke’ controle op Congo te behouden, waarbij het Belgische prestige op internationaal vlak intact bleef. De onafhankelijkheid van Congo werd afgedwongen op basis van strijd door de bevolking waarbij heel wat onafhankelijkheidsstrijders het leven lieten. Zo was er op 4 januari 1959 een repressief optreden naar aanleiding van een massale betoging tegen het kolonialisme. Een bijeenkomst van de oppositiepartij ABAKO van Joseph Kasavubu (1) werd verboden en het leger richtte een bloedbad aan met een honderdtal doden. Het was pas na dit incident dat België instemde met onafhankelijkheid omdat het besefte dat het zich anders kon verwachten aan een lange en harde strijd. Voorheen werd onafhankelijkheid gezien als iets onmogelijk op korte ter-
mijn. Zo had professor Van Bilsen van de KUL het over een stappenplan om op 30 jaar tot Congolese onafhankelijkheid te komen. Tijdens de plechtigheid naar aanleiding van de onaf hankelijkheid loog Boudewijn toen hij stelde dat België haar greep op Congo zou loslaten. Na Boudewijn volgde de nieuwe president Kasavubu. Die toonde meteen aan dat de Congolese elite bereid was om de onafhankelijkheid uit te verkopen in ruil voor persoonlijke privileges. Kasavubu bedankte Boudewijn voor de “vriendschap en bescherming” die de kolonisatoren aan de Congolese bevolking hadden aangeboden. De waarheid over de onafhankelijkheid van Congo kwam aan bod in de toespraak van premier Patrice Lumumba (2). Die verklaarde: “Geen enkele Congolees kan vergeten dat deze onafhankelijkheid is bekomen door strijd, een dagelijkse strijd, een harde en idealistische strijd, een strijd waarin we noch onze krachten spaarden noch onze ontberingen, noch ons lijden of ons bloed.” Het is dit eerbetoon van Lumumba aan de onafhankelijkheidsstrijders dat wij zullen herdenken op 30 juni 2010.
Van kolonialisme naar neokolonialisme Voor echte onafhankelijkheid:
B
oudewijn had het al aangekondigd: België zou haar “rechten” op Congo niet zomaar opgeven. De vroegere kolonisator bleef zich de eigenaar wanen van de bodemrijkdommen. Toen België begon te beseffen dat premier Lumumba de rijkdommen van het land ten voordele van de Congolese bevolking wou gebruiken, ging dat te ver voor het Belgische regime, dat de moord op Lumumba en zijn nationalistische regering beval. Dat werd geconcretiseerd met de steun aan de afscheiding van Katanga, de provincie waar de meeste bodemrijkdommen van het land zich bevonden en waar het machtige Union Minière actief was. Er werd steun gegeven aan de afscheiding van Zuid-Kasaï waar zich de diamantmijnen bevonden. Vervolgens werd Lumumba vermoord en gaf België steun aan de staatsgreep van generaal Mobutu. Het regime van Mobutu was een brutale dictatuur die enkel tot stand kon komen door de steun van België en de VS. De CIA werkte al langer met Mobutu samen. Ook hier zagen we hoe de Congolese elite bereid was om het land op te offeren aan de Westerse belangen indien dit in ruil was voor eigen persoonlijke privileges. Het Mobutu-regime werd onder-
steund door de Westerse machten, die “vechten tegen het communisme”) en hun economische belangen in Congo de financiële ondersteuning opdroog(dat in 1971 werd omgedoopt tot Zaïre) de, zakte het regime als een pudding veilig wilden stellen. Congo werd een in elkaar. bastion voor het Westen in de strijd teZonder Westerse steun werd het Zaïre gen het “communisme” in Afrika, met van Mobutu gekenmerkt door chaos onder meer de strijd tegen de UNITA en geweld. Kengo wa Dondo (de huidat in Angola inging tegen de Westerse dige voorzitter van de Senaat, maar belangen. toen partijleider van de eenheidsparDe omvangrijke Westerse hulp maak- tij MPR) zette “orde op zaken” in de te dat Mobutu wat kruimels aan de overheidsfinanciën door middel van bevolking kon aanbieden. De levens- een harde neoliberale politiek, die een einde maakte aan iedere verworvenheid van de arbeiders en de bevolking. Op een bepaald ogenblik werd zo ver gegaan in de aanvallen dat de ambtenaren niet langer betaald werden. Dit beleid versterkte het geweld in het land. Er waren massale plunderingen door het officiële leger omdat de soldaten maandenlang geen soldij kregen. Een aantal “opposanten” stelden dat ze opkwamen voor democratische veranderingen in het land. De Conférence Nationale Souveraine (CNS) werd opgezet. Etienne Tshisekedi (3) en standaard ging er effectief op vooruit zijn UDPS hadden de wind in de zeien er werden resultaten geboekt in het len en Mobutu stelde Tshisekedi uitonderwijs. Die beperkte successen wa- eindelijk meermaals aan als premier. ren volledig afhankelijk van Westerse Eens te meer stonden de persoonlijke middelen. Toen het belang van Mobutu privileges van de elite centraal en niet en Zaïre voor het imperialisme beperk- de belangen van de meerderheid van ter werd na de val van de Muur (waar- de bevolking. door het niet langer nodig was om te
een socialistisch Congo
50
ja ar na de onaf han- meenschap het voor het zeggen hebben kelijkheid zien we een en niet enkele corrupte leiders. land dat onder curatele Dit programma kan gerealiseerd worstaat van de internationale finan- den indien we de nodige lessen trekken ciële instellingen, een land waar uit het verleden: geen enkel vertrouwen de bevolking geen frank ziet van in de elite die enkel uit is op eigen privihaar bodemrijkdommen. In 2011 leges, geen vertrouwen in gelijk welke zijn er opnieuw presidents- en par- imperialistische macht, geen alliantie lementsverkiezingen. De winnaar met kapitalisten. Enkel indien de condaarvan is nog niet bekend: Joseph trole op de economie in eigen handen Kabila, een opposant van de PPRD, wordt genomen, zal een echte onafhanhet MLC of de UDPS. Maar al deze kelijkheid mogelijk zijn. Daartoe moepartijen en figuren willen het impe- ten de massa’s zoveel mogelijk betrokrialisme dienen en zijn bereid om de ken worden in het revolutionaire proces. toegang tot de rijkdommen van het Enkel de massa’s hebben de kracht en land weg te geven in ruil voor de ei- de macht om in te gaan tegen de corgen privileges. rupte elite, het imperialisme en de neokoloniale plunderaars. De strijd begint Het zijn de arbeiders en de arme boe- met de arbeiders in de steden en met ren die hun lot in handen moeten nemen. stakingen en betogingen. Ze moeten de toegang tot de bodemrijkOp 30 juni 2010, 50 jaar na de officiële dommen en het land uit de handen van onafhankelijkheid van Congo, zien we de grote bedrijven, grootgrondbezitters dat we 50 jaar van dictatuur, armoede, en neokoloniale plunderaars halen. De oorlog en lijden hebben gekend. Op 30 nationalisatie van de mijnen zou toela- juni 2010 moeten we vol vertrouwen ten dat de enorme opbrengsten die er naar de toekomst zien. We weten net worden gerealiseerd, worden aange- als Lumumba dat “de geschiedenis wend om de nodige infrastructuur en ooit haar oordeel zal vellen, dat zal ontwikkeling van het land mogelijk te niet de geschiedenis zijn die ons wordt maken en te investeren in onderwijs geleerd in Brussel, Parijs, Washington en gezondheidszorg. Een dergelijke of bij de Verenigde Naties. (…) Afrika nationalisatie moet democratisch zijn zal haar eigen geschiedenis schrijven waarbij de arbeiders die in de mijnen en dat zal een eervolle en waardige gewerken en de volledige Congolese ge- schiedenis zijn.”
Congo: 1960-2010
www.socialisme.be juni 2010
etekent opkomen voor socialisme Een nieuwe start met Laurent Désiré Kabila?
H
et is tegen de achtergrond van een falende staat dat de opmars van het AFDL (Alliance des Forces Démocratiques pour la Libération du Congo-Zaïre) begon. Het AFDL werd geleid door Laurent-Désiré Kabila die reeds sinds de jaren 1960 actief was bij de maoïstisch geïnspireerde guerrilla in Hewa Bora in Zuid-Kivu. Kabila werd gesteund door de Rwandese en Oegandese legers die van de zwakte van Zaïre gebruik wilden maken om toegang te krijgen tot de rijkdommen in het oosten van het land: goud, coltan en andere mineralen. Ook wilden ze de Hutu’s die na de genocide van 1994 naar Zaïre waren gevlucht achterna zitten. Het feit dat Kabila gebruik maakte van deze steun om het land te “bevrijden” was een eerste fout. De bevolking was het chaotische bewind van Mobutu beu en stond positief tegenover de militieleden van het AFDL. Kabila en zijn troepen slaagden er zelfs in om Kinshasa te veroveren op 17 mei 1997. Vanuit zijn maoïstische tweestadiatheorie richtte Kabila zich meteen tot de “vrienden” van de burgerlijke regimes in Rwanda, Oeganda, Angola, Zimbabwe,… en de Westerse vrienden. Kabila wou de “goede” kapitalisten verwelkomen om samen te strijden tegen de “slechte” kapitalisten die het regime van Mobutu hadden ondersteund. Er werden mijnconcessies toegekend aan bedrijven die de oorlog van het AFDL hadden gesteund. Het is evenwel onmogelijk om een land van onder het juk van het imperialisme te halen door datzelfde imperialisme met open armen te ontvangen. Het is onmogelijk om een land te ontwikkelen indien private bedrijven hun winsthonger stillen door de rijkdommen van het land te plunderen. Een echte onafhankelijke ontwikkeling kan enkel indien de bedrijven en de rijkdom onder arbeiderscontrole en –beheer worden geplaatst zodat de volledige bevolking kan profiteren van de ontwikkeling. De Congolese bevolking had het AFDL met open armen ontvangen om een einde te maken aan de chaos van Mobutu en de dictatuur van de MPR – ook al was die omgevormd tot een Mobutisme met verschillende gezichten door het opzetten van een voor het regime aanvaardbare “oppositiepartij” van voormalige Mobutisten zoals Kengo, Tshisekedi, Karl-i-Bond,…
Kabila slaagde er echter niet in om de massa’s te integreren in een revolutionair project. De CPP (comités van volksmacht) moesten de basis vormen voor de macht van Kabila, een democratisch instrument. In de plaats daarvan werden de CPP eerder een doorgeefluik om de bevelen van bovenaf door te geven. Het gebrek aan democratische instrumenten waarin de massa’s betrokken werden, was geen verrassing. De strijd van Kabila baseerde zich steeds op een gewapende strijd van een kleine minderheid waar een strikte hiërarchie heerste en die amper enige banden had met massabewegingen. Dat model werd ook op de Congolese samenleving toegepast. Toen de bondgenoten uit Rwanda en Oeganda zich tegen Kabila keerden, had die amper nog enige basis over. In 2001 werd Kabila vermoord. De vroegere bondgenoten tegen de troonopvolger
In 1998 vonden de vroegere bondgenoten van Kabila dat hij teveel een eigen koers ging varen. Ze besloten om een nieuwe oorlog van “revolutionaire correctie” op te zetten. Het RCD (Rassemblement Congolais pour la Democratie) werd opgezet met daarin voormalige kaders van het AFDL, vroegere regeringssoldaten van Mobutu, leden van het UDPS,… Kortom, de volledige pro-imperialistische kliek in het land en allerhande avonturisten die in ruil voor enkele privileges hun diensten aan het imperialisme aanboden, vonden elkaar terug in het RCD. Het waren de Rwandese en Oegandese legers die het eigenlijk voor het zeggen hadden en die hun deel van de Congolese rijkdommen wilden veroveren. Het kwam al snel tot onderlinge conflicten, onder meer in Kisangani. Hierop zette Oeganda het MLC onder leiding van Jean-Pierre Bemba op. Na de moord op Kabila werd hij opgevolgd door zijn zoon. De situatie werd er niet stabieler op, er vielen miljoenen doden (er wordt gesproken over vier miljoen doden). In 2002 werd in Sun City een vredesakkoord gesloten om een gezamenlijke regering van Kabila, het RCD en MLC te vormen. Er werden verkiezingen voorzien voor 2006. Dit akkoord was mogelijk omdat alle partijen het over de essentie eens waren: samenwerken met het Westen, waarbij de internationale financiële instellingen werden toegelaten tot het land en intus-
sen de postjes onder elkaar verdelen. Dit was het cynisme ten top gedreven: de zoon van president Kabila en de opvolger van Mobutu (Bemba) die samen het imperialisme en de eigen privileges verdedigen. Kabila kwam als overwinnaar uit de verkiezingen en voerde het beleid dat werd gevraagd door het imperialisme en de internationale financiële instellingen. Ongetwijfeld zou Bemba als zoon van de voorzitter van de belangrijkste patroonsfederatie een zelfde beleid hebben gevoerd, misschien op een nog brutalere manier. Een land onder curatele
Wie haalt vandaag voordeel uit de Congolese rijkdommen? Het is niet de bevolking die extreme armoede kent. In sommige provincies zoals de Evenaarsprovincie of Bandundu loopt de armoedegraad op tot 90%. De levensverwachting in het land bedraagt amper 54 jaar. Jaarlijks sterven een miljoen mensen als gevolg van AIDS. Congo is een land dat zijn eigen toekomst niet in handen heeft. Door de plannen van de internationale financiële instellingen te aanvaarden, heeft Joseph Kabila hen de sleutels van het huis overhandigd. Vandaag staat een Canadees aan het hoofd van Gécamines, het vroegere vlaggenschip van de Zaïrese economie dat actief is in Katanga en mijnconcessies toekent aan wie het meeste biedt. In Katanga zien we het wilde kapitalisme in actie. Van de Belgische kapitalist Georges Forrest tot Chinese bedrijven, maar ook multinationals uit India, Canada,… proberen er allemaal meer dan een graantje mee te pikken. Waar zijn de sociale programma’s voor onderwijs, gezondheidszorg,…? Die zijn onbestaand. De ambtenaren krijgen slechts af en toe een loon en zijn voor hun overleven afhankelijk van corruptie. De beloofde infrastructuur komt niet tot stand. Binnen het kader van het IMF zal de situatie enkel erger worden. Congo wordt gevraagd om de enorme schulden die werden achtergelaten door Mobutu (onder meer voor de bouw van zijn villa’s in Zwitserland) af te betalen en de druk wordt opgevoerd om de economie zoveel mogelijk te liberaliseren zodat de kapitalisten het land kunnen leegplunderen. De kwestie van de schuld zorgt ervoor dat Congo geen enkele ruimte heeft, de staatskas blijft leeg.
De afgelopen jaren kende Congo vooral oorlog en miserie - met tot vier miljoen doden is dit één van de meest onderschatte en onderbelichte oorlogen
Het einde van Mobutu
Uittreksel uit het edito van deze krant in juni 1997 “Kabila slaagde in datgene wat alle imperialistische machten absoluut wilden vermijden: Kinshasha militair innemen. Kabila staat bijgevolg in een sterke positie. Wat hij daarmee zal aanvangen, blijft voorlopig een raadsel. De nood aan jobs, lonen, gezondheidszorg, onderwijs, woningen, transport en communicatie is immens. De inzet is niet enkel de overname van de economie en het beheer ervan in het belang van de massa’s, maar de heropbouw van een totaal geruïneerde economie. “Dit kan niet door het land bloot te stellen aan de dictatuur van de markt en het buitenlands kapitaal. Het zou hooguit leiden tot speciale economische zones in de bodemrijke provincies met werkdagen van 16
uur aan een hongerloon. Enkel een regering die de economie nationaliseert en plant in het belang van de massa’s kan een uitweg bieden. Zo’n regering moet zich baseren op arbeiders en boeren. Zij moeten betrokken worden bij het opstellen en toepassen van een economisch en sociaal plan van heropbouw. “Congo zou uiteraard nog steeds handel moeten drijven met de kapitalistische wereldmarkt en bijgevolg enorm onder druk staan. Door onafhankelijk te blijven van het imperialisme en de belangen van het volk centraal te stellen, kan Congo echter een voorbeeld zijn voor heel Afrika en een aantrekkingspool voor internationale solidariteit.”
CONGO Oppervlakte: 2.344.858 km² (77 keer België) Inwoners: 68.692.542 (2009) 1885: Leopold II koopt Congo als persoonlijke eigendom en wordt rijk met de verkoop van rubber. Tussen 1885 en 1908 komen minstens 5 miljoen Congolezen om als gevolg van uitbuiting en ziekte 30 juni 1960: Congo wordt onafhankelijk met Kasavubu als president en Lumumba als premier. Lumumba wordt vermoord in 1961 1965-1997: Generaal Mobutu grijpt de macht. In 1971 wordt Congo omgedoopt tot Zaïre. In 1984 werd het fortuin van Mobutu op 4 miljard dollar geschat 18 mei 1997: Kabila trekt met zijn troepen van de ADFL Kinshasa binnen 1998: ontwikkeling van burgeroorlog als Rwanda en Oeganda zich tegen Kabila keren 2001: Kabila wordt vermoord bij een mislukte staatsgreep, zijn zoon volgt hem op. 2006: Kabila jr wint verkiezingen (1) ABAKO staat voor Alliance des Bakongos, een regionalistische partij uit de provincie Bas-Congo onder leiding van de latere president Kasavubu (1913-1969) die een pro-Westerse koers voorstond en de dictatuur van Mobutu steunde. (2) Lumumba (1925-1961) was een voorman van de onaf hankelijkheidsbeweging Mouvement National Congolais (MNC) dat de verkiezingen van december 1959 won. Zijn verzet tegen de door België gesteunde onafhankelijkheidsverklaring van de rijke provincie Katanga deed hem de hulp van de Sovjetunie inroepen. Het radicaliseren van Lumumba was de aanleiding tot de door het Westen ondersteunde (of georganiseerde) moord op Lumumba. (3) Etienne Tshisekedi was steeds een “opposant” in dienst van het imperialisme. Hij werd in 1965 minister van binnenlandse zaken onder Mobutu en lag mee aan de basis van de oprichting van de nieuwe eenheidspartij MPR in 1967. Het is pas in 1982 dat hij zich tegen het regime van Mobutu keert door een eigen partij, de UDPS, op te richten. Met de UDPS wil hij tot een machtsdeling met Mobutu komen. Tijdens de doodsstrijd van het Mobutu-regime komen er “democratische hervormingen” en wordt Tshisekedi meermaals premier. Het imperialisme hoopte op een compromis tussen Mobutu en Tshisekedi. Na de val van Mobutu bleef de UDPS zoeken naar medestanders tegen Kabila, in 2006 steunde de UDPS Jean-Pierre Bemba.
10
INTERNATIONAAL
de
Linkse Socialist
Europa in crisis
Binnenkort ook bij ons? Artikel op basis van de discussie Nationaal Comité van LSP
op het
D
e euforie van de Europese eenmak ing die tien jaar geleden overheerste, heeft vandaag plaats geruimd voor crisis, spanningen en angst. De zakenkranten zijn daar het eerlijkste over. De Financial Times meldde: “Er waart een spook door Europa, het spook van Griekenland” en The Economist bracht op haar voorpagina een foto van Grieks protest met de kop “Coming to a city near you.” Griekse tragedie
Diegenen die beweren dat de Griekse crisis het resultaat is van de “luie Grieken” liegen om de eigen verantwoordelijkheid in deze crisis te verdoezelen. Er is na de transfer van private schulden van de banken naar de overheid momenteel een poging om de schulden van de overheid op de bevolking af te wentelen. Griekenland is een zwakke schakel in de EU. Dat komt niet door de Griekse arbeiders, maar door het neoliberale beleid van de afgelopen jaren. De overheidsschuld liep op tot meer dan 300 miljard euro of 112% van het bbp, tegen 2013 kan dat oplopen tot 130%. De schulden liggen wellicht nog hoger dan werd aangenomen door het gebruik van complexe financiële instrumenten waarmee de reële schulden werden verdoezeld. De schuldenberg wordt versterkt door de financiële speculatie en de belastingsontduiking door de grote bedrijven. De scherpschutters van de neoliberale dictatuur – de hedgefunds, investeringsbanken en grote aandelenhouders, bijgestaan door hun vrienden van de ratingkantoren – hebben de Griekse economie belegerd. En nu eisen de internationale instellingen dat niet de speculanten of de kapitalisten, maar de Griekse arbeiders en hun gezinnen betalen voor de crisis. Griekenland is een testcase voor de burgerij. Het bijzonder zware besparingsplan dat daar wordt voorgelegd, zal navolging krijgen indien het er door komt. Dit plan betekent een sociale kaalslag, een regelrechte aanval op de levensstandaard van de werkenden, gepensioneerden,…
Het reddingsplan ter waarde van 750 miljard euro zorgde voor euforie op de beurs, maar dit bleef beperkt tot één dag. De dag nadien sloeg de twijfel al Griekenland is virtueel failliet. De terug toe en gleed de euro verder weg. kredietwaardigheid van het land wordt Een aantal economen en politici stelden lager ingeschat dan dat van IJsland. De dat de 750 miljard onvoldoende was om problemen in Europa zijn niet beperkt het eurogebied structureel te redden. tot Griekenland. De vraag die de rege- De speculatiehonger van de financiële ringen en economen bezig houdt, is wie aasgieren werd nog aangewakkerd door het volgende crisisslachtoffer wordt van deze nieuwe toegevingen. de financiële aasgieren. Het pakket van 750 miljard houdt riAlle Europese landen dreigen mee- sico’s in. Een groot deel van het budget gesleept te worden in de crisis. Ook bestaat uit geld dat andere lidstaten leende Duitse banken en bedrijven heb- den op de kapitaalmarkten. De schuld ben voor 390 miljard euro uitstaan verdwijnt niet, er is enkel een herverpakin Griekenland, Portugal, Spanje en king van schulden met een collateraliIerland. Dat verklaart waarom de Duitse sering van de risico’s. De recepten van regering uiteindelijk toch instemde met de banken worden nu dus ook op staten een reddingsplan. toegepast. De geschiedenis heeft ons ge-
750 miljard euro volstaat niet om besmetting tegen te gaan
leerd dat het verspreiden van het risico op een bankroet dat risico niet doet verdwijnen, maar eerder doet overslaan op de volledige sector. Er wordt gesproken over “besmetting” in Portugal, Ierland, Italië en Spanje. Sommigen wijzen ook op problemen in België, de Britse econoom David Roche omschreef ons land als “een puinhoop”. De korte euforie over de “vierde grootste stijging van de Bel 20” na de aankondiging van het reddingsplan werd een dag nadien reeds gevolgd door de “kater” (aldus de opeenvolgende voorpagina’s van De Tijd). Het kapitalisme vertoont steeds meer gelijkenissen met een heroïneverslaafde: een nieuw shot leidt tot een korte euforie. Naarmate het einde nadert, hebben de shots steeds minder effect.
De Europese Unie heeft steeds meer gemeen met een afbrokkelende Toren van Babel
Griekenland testgebied:
D
e miljardenschulden van de banken zijn door de overheden overgenomen. Dat heeft op korte termijn het kapitalisme overeind gehouden en zelfs tot een lichte opleving geleid. Maar het betekent op langere termijn dat de kapitalistische staten de enorme bedragen die zij voor de banken hebben uitgegeven, gaan terughalen bij de werkende bevolking. Griekenland is daar een duidelijk voorbeeld van. Het is een testgebied geworden voor de kapitalisten om te kijken hoever ze kunnen gaan. De internationale financiële markten hebben besloten dat de Griekse arbeidersklasse moet bloeden voor de schulden van de banken. Zij hebben de Griekse sociaaldemocratische regering met behulp van het IMF en de Europese Commissie ge-
dwongen om een enorme aanval op de worden verlaagd en daarna bevroren, levensstandaard van de Griekse arbei- de 13e en 14e maand (vakantiegeld en ders in te zetten. Zij willen deze ‘oplos- eindejaarspremie) verdwijnen, de salasing’ desnoods met geweld opleggen. rissen in de publieke sector dalen met 30% en in de private sector met 20%. Een aanval van het soort dat we dinds de jaren 1930 in Europa niet meer hebben gezien. Massa’s arbeiders dreigen in de armoede te worden teruggedrukt. Zij worden aan de crisis opgeofferd. De rijke Griekse elite, scheep- en scheepsbouwmagnaten, betalen geen cent! Vanzelfsprekend laten de Griekse arbeiders dit niet zomaar gebeuren. Het massale verzet en de enorme demonstraties krijgen te maken met hardhandige politieonderdrukking. Als het de internationale markten lukt om met behulp van IMF en de EU dit soort bezuinigingen in Griekenland door te drukken, zullen andere landen volgen. Eerst de Zuid-Europese landen en als ze Daarbij wordt niets en niemand ge- er een beetje voor zijn klaargestoomd, spaard. De BTW gaat van 19 naar 23%, ook de Noord-Europese landen. de pensioenen en ambtenarensalarissen
De Europese leiders gaan ervan uit dat er geen alternatief is op de harde besparingen. Alle traditionele partijen stappen mee in deze logica. In Griekenland wordt het besparingsplan opgelegd door een sociaal-democratische regering. De Groenen hadden in het Europese Parlement opmerkingen over het Griekse besparingsplan, niet over de inhoud maar enkel over de snelheid waarmee het werd opgelegd vooraleer er een “grotere consensus” was bereikt. De liberale fractieleider Verhofstadt benadrukte dat er geen plan B is. Hun enige antwoord bestaat eruit dat de arbeiders en hun gezinnen de crisis moeten betalen. De hoop dat Duitsland als motor van de Europese economie een verdere ontwikkeling van de crisis kan vermijden, is ijdel. De Duitse concurrentiepositie is gebaseerd op de lage lonen en de harde besparingen van de afgelopen jaren waardoor de interne consumptie net is afgenomen. Griekenland uit de Eurozone zetten, vormt evenmin een oplossing. Het kan de Griekse regering toelaten om de eigen munt te devalueren, maar indien de schulden in euro moeten worden afbetaald, vormt ook dat geen oplossing. Indien een herwaardering van de schulden wordt onderhandeld, zal de crisis zich nog steeds verder verspreiden. Bovendien zou een Griekse uittreding een groot effect kunnen hebben op het verder ondermijnen van de Eurozone. Het kapitalisme leidt een ideologische nederlaag, van euforie voor het kapitalisme en het Europese project is geen sprake meer. Indien de arbeidersbeweging geen antwoorden formuleert op de crisis, zal de burgerij de crisis uitzitten en ons deze laten uitzweten. Ofwel slagen zij er in om onze levensstandaard drastisch aan te pakken, ofwel gaan we allemaal samen in het verzet tegen dit systeem. De Griekse protestbeweging is van groot belang en moet navolging krijgen. De oproep van linkse en socialistische Europese parlementsleden tot een gecoördineerde Europese actieweek eind juni (zie pagina 16) is een goede aanzet om de internationale solidariteit centraal te stellen. Dat moet samen gaan met een socialistisch antwoord op de crisis van het kapitalisme.
Massaal verzet
Hoe ver kunnen de kapitalisten gaan? Pieter Brans (Offensief, Nederland)
Geen alternatief?
Ingekorte verklaring van Xekinima
O
p 5 mei was er een massale mobilisatie van arbeiders in Athene en andere steden van Griekenland. Athene bezweek bijna onder het gewicht van honderdduizenden betogers. Dit was de grootste vakbondsmobilisatie sinds de val van de militaire junta in 1974. De algemene staking en de massale betogingen waren een uitdrukking van verzet tegen de bezuinigingsmaatregelen die zijn overeengekomen tussen de Griekse regering, het IMF en de EU. Meer en meer werknemers begrijpen dat deze maatregelen niets te maken hebben met het belang van het Griekse volk zoals de regering beweert, maar dat ze erop gericht zijn de Griekse arbeiders te doen betalen voor de overheidsschulden aan de Griekse en buitenlandse bankiers. Deze schulden zijn ontstaan door een bewuste politiek van voortdurende overdrachten uit de publieke begroting (door middel van fiscale en andere mid-
delen) aan de kapitalisten om hun winsten te maximaliseren. Op 5 mei kwamen helaas ook drie werknemers van de bank Marfin om het leven. Socialisten veroordelen deze sterfgevallen van onschuldige werknemers die door hun bazen verplicht moesten werken in een brandonveilig gebouw. Aanhangers van Xekinima (het CWI in Griekenland) probeerden de in de bank opgesloten werknemers in de bank te helpen, maar hun hulp kwam te laat. Dit soort gewelddaden komt enkel de kapitalistische staat ten goede. Het wordt gebruikt om repressie te rechtvaardigen en de beweging te verdelen. Dit zorgt ervoor dat de aandacht wordt afgeleid. De centrale vraag nu is hoe de strijd verder kan ontwikkelen. De geplande maatregelen zullen de levensstandaard van de meerderheid van de bevolking met 20 tot 30% doen afnemen. Er is actiebereidheid om dit tegen te houden, maar dan is er wel nood aan een degelijke en vastberaden koers van de leiding van de vakbonden en linkse partijen.
INTERNATIONAAL
www.socialisme.be juni 2010
11
CWI nieuws
Next stop: Portugal en Spanje
Het Committee for a Workers’ International is een internationale socialistische organisatie waarvan LSP de Belgische afdeling is. Het CWI is actief in meer dan 40 landen. www.socialistworld.net
Peter Hadden overleden
Peter Hadden was jarenlang één van de voortrekkers van het CWI in Noord-Ierland maar ook op internationaal vlak. Hij overleed op 5 mei na een slepende ziekte die hij niet meer kon overwinnen. Peter bleef strijdvaardig tot op het laatste moment. In 2005 was hij aanwezig op de LSP-conferentie, waar ons standpunt over de nationale kwestie in België werd besproken. Dat standpunt is vandaag bijzonder actueel en werd aangescherpt door de kritische opmerkingen van Peter.
Eén mei betoging te Portugal - de arbeiders van de openbare diensten verzetten zich tegen besparingen op hun kap
I
n Portugal en Spanje zijn de re- door de twee belangrijkste vakbondsfeIn een tweede besparingsronde wergeringen reeds bezig met bespa- deraties (UGT en CC.OO). Jammer ge- den plannen gesmeed om de uitkerinringsmaatregelen op te leggen. noeg werd geen oproep tot een algemene gen met maar liefst 25% te verminderen. Beide landen worden hard getroffen staking gedaan. Tenslotte werd voorgesteld om net als in door de crisis. De Spaanse werkloosDe Portugese sociaal-democratische re- Spanje de lonen in de openbare sector heid is opgelopen tot meer dan 20%: gering werkt met “plannen voor groei en met 5% te verminderen. 4,6 miljoen Spanjaarden zitten zon- stabiliteit” waardoor de levensstandaard De herdenking van de Anjerrevolutie der werk. van de meerderheid van de bevolking on- in Portugal op 25 april werd een masDe Spaanse regering van de sociaal- stabiel wordt en een wel bijzonder nega- saal protest tegen de huidige besparingsdemocraat Zapatero kondigde aan om tieve groei kent. In de eerste besparings- plannen. Er waren tal van lokale en natide lonen in de openbare sector met 5% ronde wel een loonsstop in de openbare onale stakingsacties en betogingen. Het te verminderen, de pensioenen te be- sector voorgesteld, naast de privatisering ontbreekt evenwel nog aan een oproep vriezen en onder meer een premie voor van de nog overblijvende overheidsbe- tot algemene staking gekoppeld aan een kinderen af te schaffen. Op 2 juni is een drijven, het verhogen van de BTW, het socialistisch programma. staking in de openbare sector gepland invoeren van tol op de snelwegen,…
Peter Hadden was politiek actief van bij het begin van de “Troubles” in Noord-Ierland. Hij lag mee aan de basis van de uitwerking van de analyse van de linkse socialisten rond het conflict in Noord-Ierland. Ook in de moeilijkste periodes van sectaire tegenstellingen en gewapend conflict bleef Peter vooraan staan in de opbouw van een socialistische kracht die opkwam (en komt) voor arbeiderseenheid en socialisme. Europees parlementslid Joe Higgins verklaarde: “Peter was een reus van het revolutionaire socialisme. Zijn briljante analyses van de nationale kwestie staat naast die van James Connolly.”
Joe Higgins - linkse socialist in het Europees parlement De Ierse linkse socialist Joe Higgins is namens de Socialist Party verkozen in het Europees parlement. In deze rubriek brengen we tussenkomsten van Joe in het parlement of daarbuiten.
– het andere Griekenland Xekinima doet daarbij volgende voorstellen:
• Het onmiddellijk uitroepen van een algemene staking van 48 uur, met herhaalde algemene stakingen, indien nodig, gecombineerd met een staking door de verschillende delen van de arbeidersklasse. Dit moet gecombineerd worden met oprichting van democratische actiecomités vanuit de achterban.
• De centrale politieke kwestie is: degenen die deze crisis hebben veroorzaakt, moeten betalen. Dit betekent weigering tot betaling van de schulden aan de bankiers in Griekenland en in het buitenland en voor de nationalisatie van het bankwezen, onder arbeiderscontrole en -beheer, als een onmiddellijke eerste stap.
• Voor de bezetting van bedrijven in, bijvoorbeeld, de massamedia, de ha- • Deze strijd moet streven naar coördivens, bij bus- en treindepots,… op basis natie met de strijd van de arbeiders in van democratisch genomen besluiten de rest van Europa, wiens hoop nu op van de werknemers op algemene ver- de Griekse arbeiders gevestigd is. Om gaderingen. Deze bezettingen moeten te beginnen met de werknemers van worden gecombineerd met langdurige Zuid-Europa (Portugal, Spanje, etc.) bezettingen van universiteiten en blok- en Ierland, die worden geconfronteerd kades van de nationale wegen door de met dezelfde aanvallen, moeten we sabeweging van kleine boeren. men strijden tegen het beleid van het IMF en van de EU en tegenover een • Voor gezamenlijke massabijeen- kapitalistisch Europa het Europa van komsten van de linkse partijen, die de arbeiders stellen. door de eigen ordedienst moet worden beschermd tegen anarchistische acties en provocateurs.
De linkse organisaties moeten open en duidelijk aangeven dat het kapitalistische systeem onmenselijk en barbaars is. En dat de enige manier voor de werknemers om een beter leven te krijgen, is door te vechten voor de nationalisatie van alle grote bedrijven onder arbeiderscontrole en -beheer. Alleen zo krijgen we productieve investeringen om armoede en werkloosheid te bestrijden en een basis voor een plan om te produceren voor de behoeften van de samenleving als geheel. De strijd voor de omverwerping van de dictatuur van de markt, de beëindiging van de barbarij van het kapitalisme en de strijd voor een alternatieve socialistische maatschappij, gebaseerd op de arbeidersdemocratie (en niet de karikatuur van het stalinisme), moeten de strijdpunten worden voor de linkse partijen.
In het Europees parlement haalde de links-socialistische Joe Higgins hard uit naar het neoliberale plan Europa 2020. “De centrale strategie van de EUCommissie voor Europa tot 2020 is een afhankelijkheid van het neoliberale kapitalisme en het marktsysteem. Dat zijn dezelfde factoren die de wereld in de huidige economische chaos hebben gestort. Het antwoord van de Commissie en de Europese regeringen op de financiële crisis in Griekenland was een schandalige capitulatie voor de speculatie en de winsthonger van de aasgieren van de financiële markten. Ze eisen dat de Griekse arbeiders, gepensioneerden en armen hun diensten en levensstandaard opofferen om de onbedwingbare inhaligheid van de financiële markten te voeden. Die financiële markten zijn geen almachtige goden, zoals ons wordt wijs gemaakt, maar investeringsbanken, hedgefunds, aandeelhouders en anderen. Het zijn parasieten die superwinsten willen maken door bewust te speculeren op financiële onstabiliteit en door nadien de arbeiders te laten bloeden hiervoor. Is dat het Europa dat we willen in 2020?” Joe sloot af met een oproep tot solidariteit: “De strijd van de Griekse arbeiders moet worden gesteund. We moeten de dictatuur van de markt breken. Dat zal niet gebeuren door idioten die banken in brand steken, maar door aangehouden en massale mobilisaties en stakingen van de werkende bevolking en door het vervangen van dit zieke systeem door democratisch socialisme om een humane samenleving te kunnen creëren tegen 2020.”
12
Voetbal / Film
de
Linkse Socialist
Zuid-Afrika wint de Wereldbeker Ongelijkheid Door Sheri Hamilton, Weizmann Hamilton en Liv Shange
W
at een mooi spor teve nement moest worden, wordt gekenmerkt door schandalen, corruptie en inhaligheid. Dat is de achtergrond van de Wereldbeker die in Zuid-Afrika plaats vindt, de eerste Wereldbeker op het Afrikaanse continent. Nog voor er ook maar één match is afgetrapt, heeft Zuid-Afrika Brazilië al verslagen in de competitie van de ongelijkheid. Wellicht zal dit ook de enige prijs zijn die het land binnen haalt. De Wereldbeker heeft de grote tegenstellingen enkel nog verder op de spits gedreven. De politieke elite rond de ANCleiding probeert wanhopig om snel een rijke zwarte kapitalistische klasse tot stand te brengen om indruk te maken op het Westerse en blanke kapitaal. Er werd bijna 800 miljard Rand opzij gezet voor infrastructuurwerken zoals de aanleg van wegen, luchthavens, snelwegen en stadions. Met uitzondering van het BRT-systeem (Bus Rapid Transit) zijn er geen investeringen die de bevolking ten goede komen. Er worden middelen gebruikt die voor gezondheidszorg of onderwijs hadden kunnen worden gebruikt. De uitgaven voor infrastructuur voor de Wereldbeker zijn even groot als tien jaar investeringen in
huisvesting. De uitgaven zijn de voor de gemeenschap, de inkomsten zullen voornamelijk afvloeien naar de FIFA en buitenlandse investeerders. De enigen die voordeel haalden uit de lokale investeringen in infrastructuur en stadions waren de patroons van de bouwfirma’s. De winst van een bedrijf als Group 5 nam met 73% toe. De topmanagers kregen 40% meer, tot 7,4 miljoen Rand per jaar. Een gewone bouwvakker verdient vaak slechts 5,5 Rand per uur. Dat betekent dat zo’n bouwvakker meer dan 25 uur moet werken om het goedkoopste ticket voor een wedstrijd te kunnen betalen. Veel bouwvakkers hebben tijdelijke contracten en werken in slechte omstandigheden. Tijdens de bouw van de stadions waren er 26 stakingen waarvan 20 spontane stakingen. Dit was niet evident, de bedrijven hebben doorgaans banden met prominente politieke figuren die op hun beurt nauwe banden hebben met vakbondsleiders.
Wereldbeker al opgelopen tot meer dan 1 miljard euro. En dat ondanks de lage ticketverkoop. Veel Zuid-Afrikanen kunnen zich geen ticket veroorloven. Velen zullen niet eens de wedstrijden op televisie kunnen volgen omdat ze geen elektriciteit hebben. 2,8 miljoen jongeren tussen 18 en 24 jaar hebben geen werk en genieten geen onderwijs. De werkloosheid is opgelopen tot 8 miljoen mensen (35% - de officiële werkloosheidsgraad bedraagt 25%). De regering slaagt er in recordtempo in om nieuwe stadions te bouwen, maar voor degelijke huisvesting voor de gewone bevolking zijn er geen middelen. Als het over basisdiensten, huisvesting, gezondheidszorg en onderwijs gaat, zijn er echter nooit middelen. Voor een prestigeproject vormt dat geen probleem. Dat gaat gepaard met een poging om het imago van het land naar buiten toe te verbeteren. Daklozen en straatkinderen worden uit de stadscentra verjaagd. In Johannesburg werden 15.000 daklo- van 3 op 6 meter. Armen worden in zoals de keizers van het Romeinse Rijk zen van de straten gehaald, ze werden in concentratiekampen gedumpt om ze die de aandacht wilden afleiden met tijdelijke opvangplaatsen buiten de stad uit beeld te houden. “brood en spelen”. Dat lukte een tijdje, FIFA scoort – arbeiders en ondergebracht om te vermijden dat de maar het maakte geen einde aan de bearmen incasseren wereld hen zou zien. In Durban worden staande tegenstellingen en crisis. dagelijks straatkinderen door de politie Verzet Ondanks het verbod op protestacBij deze Wereldbeker zal de FIFA opgepakt om ze ver buiten de stad terug ties tijdens de Wereldbeker, is het niet erg goed scoren. Het zal alleen aan los te laten. In Kaapstad worden armen Marx stelde ooit dat religie opium van uitgesloten dat er actie zal worden gemediarechten voor de wedstrijden 1,2 uit de stad verdreven naar Blikkiesdorp, het volk is. Hetzelfde kan vandaag over voerd. Inwoners van de sloppenwijken miljard euro verdienen. De inkomsten een “Tijdelijk Relokalisatie Gebied” sport worden gezegd. De heersende komen op voor degelijke diensten. In voor dit jaar zijn voor het begin van de met 1.300 kleine containerwoningen elite gebruikt de Wereldbeker vandaag verschillende sloppenwijken hebben jongeren al banden in brand gestoken en wegen geblokkeerd, de acties doen wat denken aan de strijd tegen de apartheid. Dit is een uitdrukking van de enorme frustraties onder de bevolking. Taxichauffeurs die hun inkomen dreigen te verliezen door het nieuwe bussysteem in de grote steden zullen eveneens in actie komen. anaf 2 juni komt de film trine van het geven van schokken met noten in Chicago onder de begeleiding Heel wat arbeiders laten zich niet “De Shockdoctrine” in de het rampzalige gebruik van elektro- van Milton Friedman, komt goed aan chanteren met de stelling dat staBelgische bioscopen. Deze schokken bij patiënten in de jaren bod. Deze “adviseurs” werden inge- kingsacties niet “patriottisch” zouden documentaire is een verfilming 1940 en 1950. zet in Chili maar ook in andere delen zijn. De vakbondsfederaties die doordie verder bouwt op het gelijknaVandaag worden door het kapitalis- van Latijns-Amerika. Tot op vandaag gaans dicht bij het regime staan, zamige boek van Naomi Klein. Klein me schokken gebruikt om een neoli- spelen ze een rol in China. Klein geeft gen zich verplicht om te protesteren werd bekend met het boek “No berale economische en sociale agenda ook een beeld van de gevolgen van het tegen het feit dat de merchandising Logo”, waarmee ze een spreekbuis te versterken. Deze schokken kunnen kapitalistisch herstel in Oost-Europa rond de Wereldbeker werd geproduwerd van de antiglobaliseringsbe- de vorm aannemen van economische en Azië, maar evengoed ook van de ceerd in goedkope Chinese fabrieken weging. ineenstortingen, natuurrampen, regi- strijd om grond in Sri Lanka en andere en tegen het feit dat het land tijdens de De documentaire werd in première meverandering, in feite alles wat zorgt Aziatische landen na de tsunami. Wereldbeker virtueel wordt gekolonigetoond op het Leuvense Docville. Net voor genoeg publieke desoriëntatie De politieke conclusies die Klein seerd door Sepp Blatter en de FIFA. als het boek wordt een scherpe analy- opdat de heersers van het land vrij- trekt, zijn erg beperkt. Ze denkt dat De regering van het ANC blijft onverse gebracht die goed in elkaar wordt spel zouden krijgen om te doen wat we moeten opkomen voor een “te- schillig tegenover de bekommernissen gestoken. “De shockdoctrine” biedt ze willen. rugkeer” naar een “beter kapitalisme” van de meerderheid van de bevolking. een historisch overzicht van het neoKlein is het scherpst als ze gedetail- met een sterkere sociale zekerheid en Ze doet wat denken aan de Franse koliberalisme en het effect ervan op de leerd ingaat op de misdaden van het ka- welvaartstaat. Klein is geen marxiste, ningin Marie-Antoinette die verwonmassa’s in Latijns-Amerika, Azië en pitalisme. Haar relaas van Chili mid- maar doorheen het boek blijkt toch een derd op het hongerende en morrende Oost-Europa. den jaren 1970 en de doorvoering van vertrouwen in de arbeiders en armen volk antwoordde dat ze dan maar cake Klein stelt dat de huidige fase van het neoliberalisme nadat Allende was die initiatieven nemen en de kracht moesten eten. Het antwoord van deze het kapitalisme gebruik maakt van omvergeworpen door een staatsgreep hebben om de strijd aan te gaan tegen regering op de eisen van huisvesting, “schokken” om pro-kapitalistische her- die de steun kreeg van de CIA, is bij- het neoliberalisme en om zelf de touw- onderwijs en werk is: “we geven hen vormingen op te leggen aan de slacht- zonder scherp en goed gebracht. De rol tjes in handen te nemen. stadions”. Er is nood aan een echt aloffers van het beleid van het IMF en van de zogenaamde “economische adternatief. de Wereldbank. Ze vergelijkt de doc- viseurs” die hun opleiding hadden ge-
Na het boek, nu de film: “De Shockdoctrine” van Naomi Klein
V
waar LSP voor staaT
D
e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83. Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen
Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden ver-
kocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 32-urenweek
In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid
tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid. LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen.
Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole.
Een nieuwe arbeiderspartij
Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij.
De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak.
Revolutie
Arbeidersdemocratie
De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het exOostblok bestond. Voor socialisme en internationalisme
De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid.
Voor arbeiderseenheid Voor socialisme
partijnieuws
www.socialisme.be juni 2010
Steun onze verkiezingscampagne
Een plakploeg in de Westhoek
D
e Linkse Social ist ische Partij trekt op 13 juni naar de kiezers met lijsten voor de Senaat en de Kamer. Door de vervroegde verkiezingen was het onmogelijk om op twee weken tijd 15.000 gewettigde handtekeningen van kiezers op te halen. Voor het eerst in onze geschiedenis waren we bijgevolg afhankelijk van parlementaire handtekeningen (twee voor de Senaat en drie voor de Kamer). D it wa s n iet va n z el fs pr eke nd . Aanvankelijk kregen we overal het deksel op de neus, maar uiteindelijk erkenden de meeste partijen dat dit uitzonderlijke omstandigheden waren. Enkel de CD&V bleef ijskoud voor deze argumentatie. Geen enkele partij was bereid ons alle benodigde handtekeningen te leveren, maar SP.a en VLD leverden elk een senator. SP.a zegde bovendien een volksvertegenwoordiger toe, net als Groen, maar in dit geval enkel voor de lijst in West-Vlaanderen. Door de weigering van de CD&V, werden we verplicht ons tot N-VA en LDD te wenden voor de ontbrekende volksvertegenwoordigers. Bij de volgende normale verkiezingen zullen we opnieuw onze handtekeningen ophalen bij gewone mensen, wij verkiezen immers gesprekken met 15.000 gewone mensen boven onderhandelen met 10 politiekers.
Tweetalige affiche
LSP voert campagne met tweetalige affiches. LSP verzet zich tegen iedere discriminatie en komt op voor de democratische rechten van iedereen, maar daarover gaat het niet bij de communautaire scherpslijpers. Die willen enkel de arbeiders verdelen in de hoop op regionaal niveau besparingsmaatregelen op te leggen die ze er op federaal niveau niet door krijgen. We gebruiken de slogan “Verdeel de rijkdom, niet de werknemers” en voegen daaraan toe: “Arbeiderseenheid en socialisme tegen de kapitalistische chaos.” De kapitalistische “vrije” markt bedreigt immers zowel onze economie als onze leefomgeving. Hoewel we met zijn allen steeds meer produceren en een steeds grotere kennis beheersen, creëert de winsthonger overal tekorten. De politiek wordt daardoor herleid tot gekibbel over hoe die tekorten verdeeld moeten worden. LSP pleit voor een maatschappij waar de middelen worden aangewend voor zo ruim mogelijke democratische rechten alsook een sociaal programma van investeringen in onderwijs, infrastructuur en openbare diensten. LSP verzet zich tegen de politieke van verdeel-en-heers om een hard besparingsbeleid door te voeren. Wij aanvaarden niet dat de gewone werkmens moet betalen voor de crisis van het kapitalisme, een crisis waarvoor niet wij maar de speculanten en kapitalistische haaien verantwoordelijk zijn.
Langs Franstalige kant neemt LSP deel aan het “Front des Gauches”, een samenwerkingsverband tussen linkse organisaties. In Brussel-HalleVilvoorde is er een tweetalige lijst “Front des Gauches” die wordt getrokken door LSP-lid Anja Deschoemacker. LSP voert een nationale campagne met dezelfde affiche in heel het land. Het “Front des Gauches” omvat de PC, PSL/LSP, LCR, CAP, PH en Vélorution. Het kwam vlak voor de neerlegging van de lijsten tot stand. LSP heeft besloten om deel te nemen aan dit front omdat we de nood aan eenheid in strijd willen benadrukken. We behouden binnen het samenwerkingsverband natuurlijk wel onze eigen specifieke standpunten en ons profiel. LSP heeft aangedrongen om in Brussel-Halle-Vilvoorde met een tweetalige lijst en tweetalig materiaal op te komen. Verkiezingsfonds
13 Verkiezingsmeetings
- 29 mei. Brugge. 19u30 - café oude vismijn - 5 juni. Mechelen. 19u30, boven cafe Friends, Kon. Albertplein, 1 (tegenover het station) - 7 juni. Gent. 19u30 café Goud en Mand eke (Pensmarkt) - 9 juni. Antwe rpen. 19u30 café Multa tuli (Lang e Vlierstraat) -11 juni. Leuven. 20u in LOKO (‘s Meiersstraat 5) -12 juni. Keerbergen. 19u30 in zaal De Walvis, Putsebaan
Waarom ik lid werd Ik kom uit Charleroi, een arbeidersstad met een record aantal werklozen. Ik was altijd al geschokt door de aanvallen op de arbeidsvoorwaarden en door alle vormen van discriminatie, zowel op sociaal vlak als homofobie, racisme of seksisme. Ik was bij de MJS (Jong-socialisten) in Charleroi en zag daar hoe de Parti ‘Socialiste’ geen echte antwoorden biedt op de problemen van de arbeiders. Ik begreep dat er geen oplossingen mogelijk zijn binnen dit systeem, maar dat er nood is aan een ander systeem, een socialistisch systeem dat tegemoet komt aan de problemen en behoeften van de arbeiders. Sinds vier jaar zat ik aan de ULB en daar discussieerde ik vaak met leden van de Actief Linkse Studenten, dat sterkte me in mijn overtuigingen. Ik zag dat LSP een echt socialistisch alternatief op dit systeem biedt en besloot om deel te nemen aan de vorming voor nieuwe leden. Daarop ben ik lid geworden van LSP om ook bij te dragen aan de opbouw van een socialistisch alternatief. Frédérique, studente, Brussel
Socialisme 2010
Om onze verkiezingscampagne mogelijk te maken, is er een oproep voor het kiesfonds van LSP. Op Socialisme 2010 was er een financiële oproep voor steun van leden en sympathisanten. Die oproep zetten we verder. We integreren ook het normale strijdfonds (11.000 euro) dat we ieder kwartaal willen ophalen. Samen komen we dan aan 20.000 euro die we willen ophalen. Er werd reeds ongeveer 12.000 euro opgehaald bij het ter perse gaan van deze krant, tegen eind juni willen we aan 20.000 euro geraken. Wat kan jij doen?
- mee helpen ons pamflet te verspreiden - onze affiche in jouw buurt gaan plakken - een info-avond bij je thuis organiseren om vrienden, collega’s, buren en familie te laten kennismaken met LSP - LSP steunen en een bijdrage voor kiesfonds storten op 001-226039378 - een abonnement nemen op dit maandblad voor 20€/jaar of voor 2€/maand - lid worden van LSP
Socialisme 2010 kwam er snel na Socialisme 2009. Omdat er dit najaar een nationaal partijcongres op de agenda staat, besloten we om het Socialismeweekend van het najaar naar het voorjaar te verplaatsen. We vonden het beter om geen jaar over te slaan en dus kwam Socialisme 2010 er amper zes maanden na Socialisme 2009. Samen met de drukke periode de afgelopen weken heeft dit de mobilisatie wat onder druk gezet, maar we waren uiteindelijk toch met zowat 200 aanwezigen. Dat is niet slecht voor een weekend van discussie en vorming over socialistische ideeën. Opvallend tijdens het weekend was de grote interesse en politieke vastberadenheid in de discussies. De boekenstand bracht in totaal ongeveer 1.000 euro op. Er was een financiële oproep waarmee 4.000 euro werd opgehaald. Daarnaast besloten vier aanwezigen om meteen lid te worden van de partij. We kijken al uit naar Socialisme 2011!
Verkiezingsfonds LSP zoekt 20.000 euro voor haar verkiezingscampagne. Dat omvat ons strijdfonds en een oproep voor het kiesfonds. De meigroeten in het vorige blad brachten meer dan 4.000 euro op. De financiële oproep op Socialisme 2010 was eveneens succesvol. Nog 8.000 euro te gaan op een maand tijd! Antwerpen: 3.215,81 € Brussel-W.Brab.: 2.724,84 € Vl. Brab. - Limburg: 1.228,29 € Vlaanderen: 2.859,02 € Henegouwen: 578,28 € Luik: 489 € Nationaal: 484,43 €
85% 71% 57% 54% 53% 44% 39%
TOTAAL: 11.579,67 €
63%
Contact / Abonnementen
Meer info over de partij / Lid worden: PB131, 1080 Molenbeek-Sainctelette Tel: 02/345 61 81. E-mail:
[email protected]. Redactie:
[email protected]. Ook lezersbrieven zijn welkom!
Op 1 mei was LSP aanwezig in 17 steden: Oostende, Brugge, Kortrijk, Aalst, Gent, Dendermonde, Sint-Niklaas, Antwerpen, Mechelen, Mol, Leuven, Diest, Brussel, Luik, Verviers, Bergen en Charleroi. We verkochten daarbij in totaal 704 exemplaren van ons maandblad. Aan de vooravond van 1 mei was er in Aalst een geslaagde avond met een debat, bijgewoond door een 40-tal mensen.
Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: 001-3907596-27
14
Jongeren
de
Linkse Socialist
Bergen. Eerste geslaagde en strijdbare actie van het comité “Jongeren in strijd voor werk”
O
p 1 mei kwamen een 70-tal jongeren bijeen voor een eerste actie van het lokale comité “Jongeren in strijd voor werk”. De jongeren protesteerden daarmee tegen een toekomst die bestaat uit massale werkloosheid en/of onzekere jobs. We moeten strijden voor onze toekomst! De betogers protesteerden tegen werkloosheid, tijdelijke jobs, racisme en het kapitalisme. Ze eisten een 32-urenweek zonder loonverlies om de jongeren aan het werk te krijgen. Na enkele toespraken door leden van het comité was er een betoging door de stad. De actie werd georganiseerd door LSP samen met de Katholieke Arbeidersjeugd (KAJ) van Henegouwen en de ABVV-Jongeren van Charleroi. Met onze optocht kregen we heel wat steun van omwonenden en voorbijgangers. Na afloop van de betoging was er nog een barbecue en werd iets gedronken. Bovendien werden verdere plannen gesmeed. Dit was pas een eerste stap, een aanloop naar nieuwe acties in Henegouwen de komende maanden. Zo wordt gedacht aan een betoging in Charleroi in het najaar. Stéphane Delcros
Jongerenbureau van het CWI Door Finghin
V
an 14 tot 16 mei was er in Brussel een Europees Jongerenbureau van het CWI. Er waren jonge verantwoordelijken van Europese afdelingen, we waren met 25 uit negen landen voor een weekend vol discussie. Er werd onder meer ingegaan op de wereldeconomie, Europese perspectieven en de eurocrisis, jongerenbewegingen in Europa, campagnes tegen jongerenwerkloosheid en de strijd tegen extreem-rechts en racisme. Er waren verslagen van verschillende onderwijsacties, waaronder de bezettingen en betogingen in Oostenrijk en Duitsland eerder dit academiejaar. Op 9 juni zijn er nog acties gepland in deze landen (de examens vallen daar later), waar mogelijk zullen we solidariteitsacties opzetten in andere landen. We bediscussieerden de gevolgen van de hervormingen die werden opgelegd door het Bologna-akkoord. Dit leidt tot een grotere invloed van de grote bedrijven op het onderwijs. Het idee van een Europese actieweek met betogingen kan belangrijk zijn, we willen nagaan of een dergelijk initiatief in het najaar mogelijk is. Er was een speciale sessie over de situatie in Griekenland. Daar waren er algemene stakingen en protestacties tegen de aanvallen op de arbeidersklasse. Door de voorstellen zouden de Griekse arbeiders 20% tot 30% van hun lonen
moeten inleveren. Verder wordt bespaard op de pensioenen en zijn er harde aanvallen op de openbare diensten. Dit leidde reeds tot de grootste betoging in Griekenland sinds 1974 met 250.000 aanwezigen. De Europese week van solidariteit en protest eind juni is op dat vlak belangrijk. Jongeren kunnen een belangrijke en dynamische rol spelen in het verzet. CWI-leden die deelnamen aan de recente betogingen en acties in Spanje en Portugal hadden het over de moeilijke situatie van jongeren in die landen. De jongerenwerkloosheid in Spanje is opgelopen tot 44%. In Portugal leeft 15% van de bevolking van een minimumloon, jongeren worden steeds meer de “generatie 500 euro” genoemd. Niet omdat jongeren zoveel geld uitgeven, maar wel omdat 500 euro een normaal maandloon is geworden. Begin juni zijn er nog acties gepland in Spanje en Portugal, de staking van de openbare diensten in Spanje op 2 juni zou beter uitgebreid worden tot een algemene staking op het volledige Iberische schiereiland. Het jongerenbureau was een nuttige ervaring. Het liet jonge leden van het CWI toe om te discussiëren over ontwikkelingen die een impact hebben op jongeren en het maakt het makkelijker om onze acties en campagnes te coördineren. Dit was het eerste Europese Jongerenbureau van het CWI in jaren, maar we willen er een jaarlijks evenement van maken waarbij we willen gaan voor een grotere bijeenkomst.
Zomerkamp: 7-9 augustus Van 7 tot 9 augustus vindt ons zomerkamp plaats in Gent. Het hele kamp kost 30 euro (eten en overnachting in een tentje inbegrepen). Hierbij de agenda: Zaterdagnamiddag. Workshops: « MARX HAD GELIJK ! » *De crisis leren verstaan aan de hand van marxistische economie *Veel meer dan enkel koningen en ministers : De klassenstrijd…de kijk van marxisten op de geschiedenis Zaterdagvond. FILM « CAPITALISM A LOVE STORY » Zondagochtend. Workshops « Marxistische vorming » * Lenin herontdekken en het nationale vraagstuk als antwoord op de communautaire problematiek. * Marx en de commune van Parijs. Lessen uit de eerste arbeidersstaat. Zondagmiddag: BBQ Zondagnamiddag: Workshops « Kapitalisme in crisis » * Europa in crisis. De arbeiders uit de PIGS verzetten zich * Ecologische crisis: duurzame ontwikkeling, geplande economie of negatieve groei ? Zondagavond. MEETING « Jongeren vechten voor werk » Maandagvoormiddag. Workshop : « Actief Linkse Scholieren & Studenten uitbouwen » * Na de massabewegingen in Oostenrijk, Duitsland, Franrkijk en Spanje, hoe kunnen we strijd voeren voor gratis en kwaliteitsvol onderwijs in Europa ?
Zomercampagne aan de festivals. Jongeren organiseren in strijd voor werk Door Boris Malarme, LSP
jongerenorganisator van
D
eze zomer zullen onze jongerencampagnes op volle toeren draaien. Met de Actief Linkse Studenten en Scholieren zullen we aan tientallen festivals tussenkomen om jongeren te organiseren voor lokale acties voor werk in verschillende steden. Minister van werk Joëlle Milquet (CDh) doet er alles aan om ons te doen geloven dat er iets wordt gedaan aan de werkloosheid en dat de gevolgen van de crisis voor werkenden en jongeren bijna gedaan zijn. Maar Milquet slaagt er niet in om het falen van haar neoliberale beleid volledig toe te dekken. Jongeren worden nu zelfs gratis aan het patronaat geleverd en betaald met gemeenschapsmiddelen. Dat verhindert niet dat de werkloosheid dit jaar volgens het Planbureau kan stijgen tot 13,3%, wat een na-oorlogs record zou zijn. Jongeren worden bijzonder hard getroffen door die stijgende werkloosheid. Dat is de aanleiding voor LSP om samen met anderen lokale acties op te zetten. Langs Franstalige kant wordt samengewerkt met de KAJ en lokale afdelingen van de ABVV-Jongeren naast anderen in verschillende regio’s. Er zijn actie- en mo-
bilisatiecomités opgezet om van onderuit te bouwen aan een campagne waarin jongeren actief worden betrokken. Er zijn in het najaar verschillende acties voorzien. Op 25 september zal er in Antwerpen, waar de jongerenwerkloosheid op een jaar tijd met 50% is toegenomen, worden geprotesteerd. Aanleiding is een luxebeurs voor de superrijken, de Millionaire Fair. Op 14 oktober volgt een actie in Brussel, een stad waar meer dan één op de drie jongeren werkloos is. Er zijn in oktober en november ook acties voorzien in Luik, Charleroi en Luik. Mogelijk volgen er dan ook eerste acties in Namen en Waals Brabant. In Gent nemen we mee een initiatief om te betogen tegen een Europese top van de ministers van oorlog op 23 en 24 september. Die top moest een hoogtepunt worden voor minister De Crem. Die lanceerde eerder het idee van “vrijwillige legerdienst” in een poging om van de massale jongerenwerkloosheid gebruik te maken om goedkope arbeidskrachten voor het leger aan te werven. In onze campagnes zullen we ook terugkomen op de strijd tegen racisme en fascisme. De slogan “Jobs, geen racisme” is actueler dan ooit. Volgend academiejaar zullen we verder campagne voeren tegen de erkenning van het extreem-rechtse NSV en in maart komt er een nieuwe anti-NSV betoging in
Gent. Langs Franstalige kant nemen we deel aan de campagne JAF (Jeunes AntiFasciste) die wordt opgezet door ABVVJongeren. ALS en de jongeren van LSP willen het jonge en dynamische verzet tegen het kapitalistische systeem organiseren en versterken. In het kapitalisme is een kleine minderheid van kapitalisten verantwoordelijkheid voor de werkloosheid, onzekerheid, oorlog, racisme, seksisme en homofobie. Doe mee met het verzet hiertegen, werk mee aan onze campagnes! Wil je mee campagne voeren op een festival?
Deze zomer zullen we campagne voeren aan onder meer volgende festivals: * Couleur Café – Brussel * Les Ardents -Liège * Klinkende Munt - Brussel * Dour festival * Gentsefeesten * Reggae Geel * Folkfestival Dranouter * Lokerse Feesten * Brussels Summer Festival * Pukkel Pop – Hasselt * City Parade - Brussel
ECOLOGIE
www.socialisme.be juni 2010
15
Alternatieve klimaattop in Bolivia Artikel door Hannes (LSP-Antwerpen) Hannes verblijft zes maanden in Bolivia als uitwisselingsstudent. Dit is het eerste deel van een langer artikel over Bolivia, volgende maand publiceren we het tweede deel dat ingaat op het linkse regime in dat land.
N
a het complete f iasco andering, het delen van kennis en techvan de k l i ma at top i n nologie, het verminderen van broeikasKopenhagen, waar de ka- gassen met 50% en het terugbetalen van pitalistische wereldleiders door de klimaatschuld. Om landen over heel hun tegengestelde belangen niet de wereld aan gemaakte klimaatsaktot een echt akkoord kwamen, kon- koorden te kunnen houden, was er het digde Evo Morales een alternatieve voorstel voor de oprichting van een inklimaattop aan. ternationaal gerechtshof voor milieu en klimaat. Dit gerechtshof zou de macht Het doel was om van 19 tot en met 22 hebben om staten, bedrijven, en menapril vertegenwoordigers van sociale sen te vervolgen en bestraffen wanneer bewegingen, vakbonden, wetenschap- zij buitensporige schade aan het milieu pers, journalisten, milieu-activisten aanbrengen. Tenslotte was er het vooren politici van over heel de wereld bij- stel voor een wereldreferendum dat een te brengen om te discussiëren over mensen over heel de wereld een stem de oorzaken en mogelijke oplossingen moet geven over het klimaatthema en voor de milieuproblemen. “Zonder de het plan om een tweede wereldconfevertegenwoordigers van de volkeren uit rentie van mensen over klimaatsverante sluiten, zoals wel het geval is op de dering en de rechten van moeder aarde regeringstops,” aldus Morales. te houden in 2011. De conferentie werd opgedeeld in De klimaatsconferentie en de verkla17 officiële fora rond strategische the- ring is een stap in de goede richting, ma’s zoals de Rechten van de Moeder maar ook niet meer dan dat. Een groot Aarde, de structurele oorzaken van de deel van het potentieel van de conferenklimaatsverandering, klimaatgerech- tie werd niet benut. Het is jammer om tigheid en het Kyoto protocol. Deze fora 30.000 vertegenwoordigers van sociawerden georganiseerd door verschillen- le bewegingen, vakbonden, activisten, de Boliviaanse ministeries en hadden studenten, NGO’s en politici bijeen te tot doel tot concrete voorstellen te ko- brengen en enkel te komen tot een vermen met het oog op de volgende officië- klaring voor een volgende VN-confele VN-top in Mexico. Uiteindelijk bleek rentie. Er zijn geen afspraken gemaakt de uitkomst van de conferentie beperkt over hoe we de voorstellen hard kuntot een gemeenschappelijke verklaring nen maken en hoe effectieve verandevan voornamelijk armere landen ter ring kan worden afgedwongen. Er is een voorbereiding van deze top. kans verloren gegaan om een internaDe tekst vraagt aan de ontwikkelde tionaal actieplan voor het klimaat naar landen onder andere 6% van het BBP voor te schuiven met internationale bevoor de bestrijding van de klimaatver- togingen, actiedagen en mogelijk zelfs
stakingsdagen in zowel het Noorden als het Zuiden. Het CWI - Alternativa Socialista Revolucionaria – kwam actief tussen met een stand op de klimaatsconferentie. Dat was enorm succesvol. Er was een grote interesse in onze marxistische antwoorden op de klimaatcrisis en de economische crisis. We haalden de
adressen op van een 80-tal geïnteresseerden uit heel de wereld. We hadden ook een brochure met ons standpunt over de milieucrisis, onze Boliviaans blad en boeken van onder meer Marx, Engels, Lenin en Trotski. Daarmee haalden we 800 Bs. (zowat 80 euro) op. Dat is heel veel als je weet dat we heel lage prijzen hanteerden, 3Bs voor
een brochure en 1 Bs voor ons blad. Het maakt duidelijk dat velen zoeken naar een alternatief op het kapitalisme en daarbij open staan voor marxistische ideeën. www.socialisme.be /lsp/hannes/
Snelle winstzucht leidt tot olieramp in de Golf van Mexico
Door William Forester, Socialist Alternative (VS)
D
e ramp als gevolg van de explosie van het onderwaterboorplatform Deepwater Horizon in de Golf van Mexico is het resultaat van beslissingen van de oliebedrijven en de Amerikaanse regering. Een jaar geleden was er een studie naar de ecologische risico’s bij het boren naar olie op grote diepte in de zee. De studie werd gedaan op vraag van BP, het oliebedrijf dat het platform huurde. De conclusie van de onderzoekers kon op voorhand al worden bepaald: er was zogezegd bijna geen kans op een groot verlies aan olie met een lek. Dit standpunt werd overgenomen door de Amerikaanse regering. Blijkbaar meenden ze allemaal dat er bij het boren naar olie op grote diepte op de zeebodem niets kon fout gaan. Omwille van de studie was er geen noodplan voorzien.
Onmiddellijk na de explosie probeerde BP nog even om alles te ontkennen. Daarna werd alsnog naar een snelle oplossing gezocht voor een probleem dat volgens BP en de Amerikaanse regering niet kon voorkomen. De ramp heeft geleid tot elf doden en een olievlek van 210 kilometer lang en 110 kilometer breed. Het bedreigt de ecologisch waardevolle kuststrook en ook de visserijsector die een belangrijke economische rol speelt in de regio. BP deed er alles aan om de ramp zoveel mogelijk toe te dekken. De eerste bewering dat dagelijks 110.000 liter olie in de zee lekte, bleek een zware onderschatting: er vloeide dagelijks tot 1 miljoen liter olie in zee. BP-baas Tony Hayward verklaarde in The Guardian: “de olielek is relatief klein als je ziet hoeveel water er in de zee is.” De politici stellen nu dat er verandering moet komen. Maar een paar weken terug nog verklaarde president Obama dat hij een toename van booractiviteiten voor de Amerikaanse kust zou toelaten. Hij stelde dat de moderne tech-
nieken om naar olie te boren veilig zijn en amper enige vervuiling met zich mee brengen. Oppositiefiguren zoals de Republikeinse Sarah Palin zijn niet anders. Haar steun aan de oliesector werd samengevat in één van haar verkiezingsslogans in 2008: “drill, baby, drill”. De verantwoordelijkheid voor de ramp wordt grotendeels bij BP gelegd, dat inderdaad een verschrikkelijk palmares heeft op het vlak van veiligheidsmaatregelen. Maar de andere grote oliebedrijven zijn niet beter. Exxon was verantwoordelijk voor het grootste olielek in Amerikaanse wateren met de ramp met de Exxon Valdez in Alaska. Shell staat gekend voor haar inbreuken op het milieu en de mensenrechten in Nigeria. Texaco (nu in handen van Chevron) heeft een gelijkaardige reputatie met haar operaties in Ecuador en de rol van Total in Birma is eveneens gekend. Alle oliebedrijven hebben bloed aan hun handen. De vernietiging van het milieu, het uitbuiten van arbeiders en negeren van
sociale rechten of mensenrechten vormen integrale onderdelen van de grote winstcijfers die de sector kan voorleggen. Het kapitalisme is afhankelijk van goedkope olie, het is de grootste verslaving uit de geschiedenis. De vele mooie woorden en conferenties over duurzame productie en strijd tegen klimaatveranderingen blijven beperkt tot woorden. Zelfs BP speelde daarop in en voerde reclame met de slogan “Beyond Petroleum” (voorbij de olie) in een poging om zich een groen imago aan te meten. Voor de grote bedrijven en hun politici tellen niet de rechten van de werknemers of het milieu, zij zijn enkel in goedkope olie en winsten geïnteresseerd. Naarmate de internationale spanningen toenemen, worden grotere risico’s genomen om eigen olie-ontginning te stimuleren. Daarom had de Amerikaanse regering er geen probleem mee dat er naar olie wordt geboord op de zeebodem. Deze ramp toont aan hoe wanhopig de zoektocht naar goedkope olie verloopt. De verantwoordelijkheid
van de ramp zal grotendeels bij BP worden gelegd. Dat bedrijf zal ongetwijfeld een deel van de kosten voor de opruimoperatie betalen. Met een winst van 4,1 miljard euro in het eerste kwartaal van dit jaar kan er wel een miljard euro van af. Maar de kosten gaan verder dan de geschatte rekening voor het opruimen. Om een einde te maken aan de verspillingen en de risico’s die gepaard gaan met de zoektocht naar snelle winsten, is het nodig om de volledige energiesector onder gemeenschapscontrole te plaatsen. Dan wordt het mogelijk om de bestaande milieuvriendelijke vormen van energie verder te ontwikkelen en de nodige investeringen te doen naar onderzoek en ontwikkeling van deze energiebronnen. De ramp met de Deepwater Horizon maakt duidelijk dat er nood is aan een democratisch socialistische samenleving met een rationele planning van de productie zodat de belangen van de meerderheid van de bevolking (met inbegrip van ecologische belangen) centraal staan en niet de winsten. www.socialisme.be /lsp/ecologie /
de Linkse
Socialist
maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP) nummer 295 Juni 2010
socialisme.be Ben
2€
media beu?
Wil je ook een andere Neem
kant van het nieuws horen?
STEUN: 5 €
s t r i j d s o l i d a r i t e i t s o c i a l i sm e
Van Athene tot Brussel:
je de dagelijkse stroom van
desinformatie in de traditionele
dan een abonnement op dit blad en volg onze dagelijkse website socialisme.be.
wij willen hun crisis niet betalen
EUROPEES ACTIEPLAN
tegen kapitalistische aanvallen nodig
D
e Griekse arbeiders staan Het doel van de “week van protest en in de vuurlinie van de kapi- solidariteit” tussen 21 en 26 juni is om talistische aanvallen. Hun te tonen dat we niet aanvaarden dat de jobs, lonen, openbare diensten, pen- arbeiders voor de crisis moeten betalen. sioenen en sociale verworvenheden We eisen het einde van de dictatuur van liggen allemaal onder vuur. Als het de markten en eisen dat de financiëvan de kapitalisten en het Europese le instellingen in gemeenschapsbezit establishment afhangt, zal de le- worden genomen. Daartoe is Europese vensstandaard van de meerderheid solidariteit van de arbeiders en hun gevan de Griekse bevolking drastisch zinnen noodzakelijk. dalen. De centrale eisen die naar voor worden gebracht in deze actieweek zijn: Het verzet tegen deze aanvallen houdt aan. Om succesvol te zijn, mo• Het is niet aan de arbeiders om gen we de Griekse arbeiders niet alde crisis te betalen – laat de superleen laten vechten. De aanvallen waarrijken en bankiers betalen tegen ze strijden, maken deel uit van • Solidariteit met de Griekse areen bredere strategie van het Europese beiders en voor de eenheid van establishment dat overal de pensioenarbeiders doorheen Europa leeftijd wil optrekken en de lonen naar • Geen besparingen, geen looninbeneden wil halen. leveringen, geen besparingen op Vanuit het Europese parlement nam uitkeringen, geen verhoging van de Joe Higgins het initiatief om samen pensioenleeftijd met collega’s van andere linkse for• Stop de privatisering van de maties een oproep te doen tot een openbare diensten Europese actieweek eind juni. Dat idee • Stop de dictatuur van de is belangrijk om in te gaan tegen de financiële markten, poging om de arbeiders van verschilratingkantoren en het IMF lende landen tegen elkaar op te zet- • Stop de reddingsplannen voor de ten, bijvoorbeeld de Griekse tegen de banken, nationalisatie van de Duitse arbeiders en vice versa. Dat is volledige financiële sector in het een verdeel-en-heerspolitiek. belang van de werkende bevolking
Steun
Een gecoördineerde protestweek zou een grote impact kunnen hebben en een duidelijke boodschap brengen aan het Europese establishment. Het zou de strijd in verschillende Europese landen kunnen versterken en een stap vormen in de opbouw van een Europees verzet tegen de neoliberale agenda. De oproep werd onder tekend door Joe Higgins (Socialist Party, Ierland), Nikolaos Chountis (Syriza, Griekenland), Søren Bo Søndergaard (Folkebevægelsen mod EU, Denemarken), Eva-Britt Svensson (Linkse Partij, Zweden), Kyriacos Triantaphyllides (AKEL, Cyprus), Marisa Matias (Bloco de Esquerda - Portugal), Miguel Portas (Bloco de Esquerda, Portugal), Rui Tavares (Bloco de Esquerda, Portugal) en Jean-Luc Mélenchon (Front de Gauche, Frankrijk). Samen kunnen we duidelijk maken dat we niet bereid zijn om hun crisis te betalen en dat we op basis van internationale solidariteit zullen vechten voor een socialistisch alternatief op de kapitalistische chaos. Wie moet betalen voor hun crisis? De gewone werkenden en hun gezinnen of
dit maandblad:
001-3907596-27
LSP