Op zaterdag 19 oktober 2013 heeft het
Lemster Mannenkoor
een concert verzorgd in kerkgebouw
“De Ikker” in Burgum:
“De Freonskip hâldt ús fêst”
Het was een concert in samenwerking met de bekende Friese schrijver
Hylke Speerstra
Hylke verzorgde een aantal bijdragen over de achtergrond en levenservaringen van Friese emigranten uit de eerste helft van de twintigste eeuw. De verhalen hadden betrekking op emigranten uit verschillende delen van Friesland waaronder ook uit de Friese Wouden uit de buurt van de Burgumer Mar die soms naar verre oorden vertrokken om daar een nieuw bestaan op te bouwen. Iets wat naar hun idee in het Heitelân niet goed mogelijk was. Hylke heeft over dit onderwerp een aantal boeken geschreven: “It wrede Paradys” “It Ferfolch” “De Oerpolder” “De Treastfûgel”. Het koor stond onder leiding van dirigent
Harm van der Meer.
Het orgel werd bespeeld door
Jan Kroeske
Verder was er de medewerking van onze eigen solozangers bas Rients Agema en 1e tenor Ieke Rippen alsmede van enkele paukenisten die hier en daar de vertelling van Hylke met “gerommel’ ondersteunden. Het concert bestond uit afwisselend een verhaal van Hylke, gevolgd door zang van het koor. Tekst en liederen vormden het thema waarbij de verhalen door Hylke zodanig zijn herschreven dat proza en zang goed op elkaar aansluiten.
Het concert begon met het zingen van het nummer:
“Benedictus”
Uit Cecilia mis; bew.: Charles Guinod
Hierna werd het concert formeel door voorzitter LMK Rintje Kok geopend.
Hierna volgde Hylke Speerstra met zijn eerste bijdrage
“Wy kinne noch sjonge”
Een impressie uit de omgeving van Oostermeer. Over het vruchtbare gezin, afkomstig van “De Heide”, van Geale en Gep met hun 15 kinderen. Zij zélf bleven uiteindelijk in Friesland maar hun kinderen trokken de wereld in. Toen hun boerderij door blikseminslag afbrandde en ook Geale en jongste zoon Jan hun blaasinstrumenten van het muziekkorps in de brand verloren , konden ze niet meer blazen “mar noch wol sjonge”.
Koor
“De Freonskip hâldt ús fêst”
Teksten:Oscar Hammerstein/Eppie Dam
Comp.:Richard Rodgers/Arr.:G.M.Veldman
Solist: Rients Agema
.
Speerstra “De leafde fan Sint Jut”
Het verhaal van Lyckle en Alie uit Sintjohannesga die zo van schaatsen hielden.
Ook in de bergen van Nieuw Zeeland “gie dat oan” en Lyckle was erg dankbaar dat zijn oude vader toch nog een paar schaatsen in zijn koffer had gestopt toen hij uit Nederland vertrok.
Koor
“De Terp”
Tekst; Bruorren Halbertsma Comp.: W.A.Mozart/Arr.:Harm v/d Meer/Jan Overbeek
Speerstra
“It Middenpaad”
Een geschiedenis die zich afspeelt in Bakhuizen vlak na de 2e wereldoorlog. Over Leo Bult, zoon van Pieter Bult, een tuinder die het vooral na de droge zomer van 1947 niet meer ziet zitten in Gaasterland en tegen de wil van zijn vader wil emigreren naar Nieuw Zeeland. Vader biddend dat zijn zoon moet blijven en de zoon aansluitend biddend om de zegen van Hogerhand om te kunnen emigreren. Dit is een verhaal uit “It Ferfolch” op “It wrede Paradys”
Koor
“Jou ús in Dream” Tekst: Eppie Dam Comp.:Lowell Mason
Speerstra
“De Treastfûgel” Een speciaal als vertelling herschreven fragment uit de nieuwste novelle van Speerstra “De Treastfûgel” Over Ytsje Wytsma en Meindert Boorsma, kinderen uit twee buurgezinnen in het dorp Hichtum. Een troostvogel is een vogel die als eenling op trektocht gaat in een grote groep vogels van een andere soort. Het verhaal over een wilsterlokfluit (wilster=goudplevier) die van vader op zoon in de familie overgaat en ook over de kleinkinderen van Ytsje en Meindert die gaan emigreren; de ene naar Amerika en de ander naar Duitsland. In de oorlog zouden twee van deze kleinkinderen als vijanden tegenover elkaar komen te staan terwijl hun beider grootouders ooit als buurkinderen naast elkaar woonden op de Hichtumer terp.
Koor
“It Heitelân”
Tekst:J.L. van der Burg Comp.: J.Lindeman/Arr.: Harm v/d Meer
Speerstra
“Ytsje stapt oan board”
Verhaal uit “De Treastfûgel” over de zware zeereis met slecht weer en huizenhoge golven op de Atlantic van Ytsje Wytsma- Namminga met haar drie zonen en schoondochters met hun kleinkinderen.
Koor
“See,see, do wide see” Tekst: Pieter Jelles Troelstra Comp.:Ierske Folkswize/Arr.: Harm v/d Meer
“It lot fan Tea”
Tekst: Fedde Schurer Comp.:Roel Slofstra/Arr.:Jan Overbeek/Harm v/d Meer
Solozang Ieke Rippen
P
A Speerstra
U
Z
E
vervolgt met:
Yntermezzo : “De Harkema yn Kanada en harren Folksliet“
Over de weduwnaar Klaas Van der Veen uit Harkema die in 1947 met 10 kinderen emigreerde naar Canada. Na moeizaam begin krijgt de familie eindelijk “fuotten ûnder it gat” . In 2008 is de familie inmiddels uitgedijd naar 395 personen. Maar het viel niet mee om uiteindelijk van Harrekyt een Canadees te worden. .
Koor
“By it opgean fan’e Sinne” Tekst: Gysbert Japicx Oorspr. Franse melodie Bew.: Harm vd Meer
Speerstra
Vraagt zich wel eens af: Zijn al die jonge nakomelingen van Friese emigranten nu eigenlijk Canadezen of Canadese Friezen of Friese Canadezen??Eén ding moge duidelijk zijn en dat is dat de schaatssport en met name het ijshockey zeer sterke Friese roots heeft. Dit merkte Speerstra toen hij tijdens de Olympische winterspelen in 2010 in Vancouver de ijshockey wedstrijd Canada-Ver. Staten meemaakte. Uiteindelijk zou een Canadees van Friese komaf het winnende doelpunt tegen de Amerikanen scoren.
Koor: (met publiek)
“O Canada”
(Canadese volkslied) Tekst: Robert Stanley Weir Comp.: Calixa Lavallée/Arr.: Harm v/d Meer
Speerstra
“Norwegian Hill” Een verhaal uit “De Treastfûgel” Ytsje’s schoonzoon Douwe Hiemstra boerde in “Norwegian Hill”vlakbij de Missouri river in Zuid Dakota. Prachtig bouwland maar door geweldige regenval door de Missouri overstroomd en de complete tarweoogst vernietigd!!. Dus moesten ze weer van voren af aan beginnen. Een jaar later krijgen ze een tweeling. Twee jongens. Nammen, één van de twee, zou later in de tweede wereldoorlog naar Europa worden gestuurd om tegen de Duitsers te vechten.
Koor
“The Exodus Song” Tekst: Pat Boone Comp.:Ernest Gold/Arr.: Johan de Mey
Speerstra
“Yn Ruslân/Leningrad” Ferhaal út “De Treastfûgel” Kleinzoon van Meindert Boorsma uit Hichtum, buurjongen van Ytsje, ook weer een Meindert Boorsma, komt terecht in de loopgraven van Leningrad. Met het sturen van wat extra winterkleding hadden zijn ouders ook een wilsterfluitje meegestuurd. Hij zou 370 dagen lang in de loopgraven liggen vechten tegen een stad die zich nooit wilde overgeven.
Koar
“Te-be Po-em” Russisch Kerklied
Speerstra
“Ynfaazje”
Ferhaal ut “De Treastfûgel Nammen, kleinzoon van Ytsje uit Hichtum, moet met de geallieerden naar Europa om dat van de Duitsers te bevrijden. Na de invasie en Ardennenoffensief komt hij in Duitsland op een boerenerf waar hij met een boerin praat die haar beide zonen en haar man in de oorlog heeft verloren.
Koar
“Whispering Hope”
Tekst:Septimus Winner/Friese vert. Sibbele Witteveen Comp.:Septimus Winner/Arr.: Harm v/d/Meer
Speerstra
“De Moeting”
It slotferhaal út it boek “De Treastfûgel” Meindert Boorsma raakt op het eind van de oorlog in Duitsland krijgsgevangen bij de Amerikanen. Hij raakt in gesprek met een Amerikaans soldaat en dat blijkt onze Nanno Hiemstra uit Zuid Dakota te zijn. Zo hebben ze heel veel te bepraten nu blijkt dat beider grootouders uit hetzelfde Hichtum afkomstig zijn. Ook over het beroemde wilsterfluitje van Meindert dat hij altijd aan een koordje om zijn hals droeg.
Koor
“Ea sjoch’k jim wer”
(We’ll meet again)
Tekst:Hughie Charles/Fryske Bew. Jurjen v/d Meer Comp.:Ross Parker/Arr.:Harm v/d Meer
Hierna wordt dit nummer nogmaals maar nu met publiek gezongen Aansluitend wordt het concert besloten met het gezamenlijk zingen van het
“Frysk Folksliet”
Hierna wordt het concert door Rintje Kok besloten met aansluitend bloemen voor artiesten en spreker.
