1
Leidraad warenkennis cement
2
3
Inhoudsopgave
Voorwoord
Inhoudsopgave................................................................................... 2
Het moderne cement zoals we het nu kennen, is voor het
Voorwoord ........................................................................................ 3
eerst gefabriceerd in het begin van de 19de eeuw. Sindsdien
ENCI .................................................................................................. 4
worden dagelijks duizenden tonnen cement geproduceerd en
Cement is een universeel bouwmateriaal.......................................... 5 Productie en grondstoffen ................................................................ 6 Cementsoorten en sterkteklassen...................................................... 7
toegepast in allerlei bouwwerken. ENCI produceert in Nederland cement sinds 1928 en we zeggen dan ook met
Portlandcement of hoogovencement ................................................ 8
trots dat cement ons vak is. Als toeleverancier voor de bouw
Sterkteontwikkeling ........................................................................... 8
nemen wij onze verantwoordelijkheid en onderkennen wij het
Warmteontwikkeling ......................................................................... 9
belang van kennis in de bouwsector.
Bestandheid tegen aantasting . .......................................................... 9 Wit portlandcement ........................................................................ 10 Metselcement . ................................................................................ 10 Tips voor het verwerken van cement .............................................. 11 Verwerkingstijd................................................................................. 11 Water................................................................................................ 11
Cement wordt zowel in bulk als verpakt geleverd. Cement is in het algemeen in de bouwmaterialenhandel verkrijgbaar in verpakte vorm. Er zijn verschillende soorten en types cement en het is niet altijd eenvoudig om de juiste keuze te maken.
Verdichten......................................................................................... 11
Cement gebruiken en toepassen vereist ook het in acht
Kleur................................................................................................. 12
nemen van een aantal basisregels.
Verharding ....................................................................................... 12 Nabehandeling . ............................................................................... 12 ARBO................................................................................................ 13 Huidirritatie . .................................................................................... 13 Allergie . ........................................................................................... 13 Vuistregels ....................................................................................... 14 Houdbaarheid en opslag ................................................................. 15 Overzicht ENCI verpakt cement....................................................... 16 CEM I 42,5 N, portlandcement 42,5 N............................................. 16 CEM I 52,5 R, portlandcement 52,5 R.............................................. 16 CEM I 52,5 R wit, wit portlandcement 52,5 R ................................. 17 CEM II/A-LL 42,5 N wit, wit portlandkalksteencement 42,5 N . .......... 17 CEM III/B 42,5 N LH HS, hoogovencement 42,5 N........................... 17 MC 12,5 metselcement..................................................................... 17 ENCI cement, de juiste keuze voor elke toepassing................................................................................. 18 Enkele mortelsamenstellingen en verbruik...................................... 20 Dienstverlening ............................................................................... 22
Deze leidraad is geschreven voor de medewerker van de bouwmaterialenhandel. Op beknopte wijze wordt hierin het product cement inzichtelijk gemaakt en worden adviezen voor veel voorkomende toepassingen gegeven. Zo kan hij met nog meer kennis van zaken raad geven aan zijn klanten.
4
5
ENCI
Cement is een universeel bouwmateriaal
ENCI produceert en verkoopt een breed gamma cementsoor-
Bijna alle bouwwerken beginnen en eindigen met cement.
ten. De belangrijkste klanten van ENCI zijn betoncentrales,
Aan het begin, bij het maken van de betonnen fundering
fabrikanten van betonproducten, aannemers, producenten
en bij de afwerking voor mortels ten behoeve van dekvloeren
van droge mortel èn de bouwmaterialenhandel. Het grootste
en tegelwerk.
gedeelte van de ENCI-productie wordt in Nederland afgezet, waar ENCI marktleider is. De productie vindt plaats in de
De belangrijkste eigenschap van cement is, dat het in contact
fabrieken in IJmuiden, Rotterdam en Maastricht, de centrale
met water, ‘versteent’. Officieel gezegd: ’cement is een
diensten zijn gevestigd in ‘s-Hertogenbosch. De fabrieken
hydraulisch bindmiddel.’ In contact met water wordt, via
produceren jaarlijks 3 miljoen ton cement. Bij ENCI werken
een ingewikkeld chemisch proces, cementsteen gevormd.
bijna 400 medewerkers.
Cementsteen is sterk, duurzaam, onoplosbaar en hecht uitstekend aan steenachtige materialen en metaal. Dankzij
ENCI behoort voor 100% tot de internationale Heidelberg-
deze eigenschappen kan met cement in feite overal en altijd
Cement Group, Deze groep is met 43.000 medewerkers in
worden gebouwd. Cement is de lijm in beton en mortel.
50 landen één van ‘s werelds grootste producenten van
Beton en mortel zijn onmisbaar voor de bouw. Cement-
cement, betonmortel en toeslagmaterialen.
gebonden producten zijn bovendien buitengewoon duurzame bouwmaterialen. Maar niet alle cementen zijn gelijk. We kennen verschillende soorten, afhankelijk van de basisgrondstoffen waarmee het cement is gemaakt. ENCI levert de volgende soorten verpakt cement: • Portlandcement grijs en wit • Portlandkalksteencement wit • Hoogovencement • Metselcement Deze cementsoorten zijn verkrijgbaar in zakken van 25 kg.
Foto’s: De ENCI-fabriek in Maastricht
Foto: Beton en mortel zijn onmisbaar voor de bouw.
6
7
Productie en grondstoffen
Cementsoorten en sterkteklassen
De belangrijkste grondstof voor cement is kalksteen zoals
Cement is op basis van de gebruikte grondstoffen onderver-
bijvoorbeeld de mergel uit Zuid-Limburg. Door een mengsel
deeld in enkele hoofdsoorten. Deze zijn aangeduid met de
van fijngemalen mergel en klei in een draaiende oven te
letters CEM, gevolgd door een Romeins cijfer. Voor de
verhitten tot 1450 °C en vervolgens snel af te koelen
verpakte cementen is dat CEM I, portlandcement (wit),
ontstaan kleine harde bolletjes, ongeveer zo groot als
CEM II portlandkalksteencement (wit) en CEM III,
knikkers. Dit is de portlandcementklinker, kortweg klinker
hoogovencement.
genoemd. Klinker is de basis voor alle cementsoorten. Door het te malen tot een fijn poeder ontstaat portlandcement.
Behalve naar soort is er een indeling naar sterkteklassen in oplopende sterkte: 32,5, 42,5 en 52,5. Deze klassen kennen
Alle andere cementen worden gemaakt door klinker te
ook nog de toevoeging N of R. De letter N duidt een normale
mengen en te malen met andere grondstoffen zoals gegranu-
sterkteontwikkeling aan, de letter R, van Rapid, duidt een
leerde hoogovenslak, poederkoolvliegas, kalksteen of tras.
snelle sterkteontwikkeling aan. De eindsterkte van het
Deze stoffen lijken qua samenstelling en eigenschappen op
verharde beton- of mortelmengsel is echter in beide
klinker en kunnen daardoor positief bijdragen aan de sterkte
gevallen dezelfde.
en dichtheid van mortels en beton. Zo wordt bijvoorbeeld hoogovencement gemaakt door de klinker te mengen en te
De volledige aanduiding voor het meest gangbare portland-
malen met gegranuleerde hoogovenslak.
cement luidt: CEM I 42,5 N. Een verpakt leverbaar snel
Voor de productie van Metselcement wordt klinker gemalen
portlandcement is CEM I 52,5 R.
met kalksteenmeel. Door tijdens het malen van cement ook een bindtijdregelaar toe te voegen, blijft de daarmee
Metselcement is wat benaming betreft een buitenbeentje.
gemaakte specie lang genoeg plastisch om te verwerken.
De officiële aanduiding is MC 12,5, waarbij het cijfer 12,5 de sterkteklasse aangeeft.
Foto’s: Portlandklinker ontstaat door een fijngemalen mengsel van mergel en klei in een draaiende oven te verhitten tot 1450°C en
Foto: De eindsterkte van het verharde beton- of mortelmengsel is
vervolgens snel af te koelen.
echter in geval van een N of R-cement hetzelfde.
www.enci.nl
CEM III/ B 42,5 N LH NEN 3550 : HS
NEDERLANDS CEMENT 0956-CPD-1101.1032
25 KG
NEDERLANDS CEMENT
MAASTRICHT
8
CHROMAAT GEREDUCEERD CONFORM RICHTLIJN 2003/ 53/ EG Dit cement bevat een reductiemiddel voor oplosbaar chroom (VI). Dit middel is actief gedurende ten minste het aantal maanden vermeld bij de verpakkingsdatum. Het cement moet in ongeopende verpakking en op een droge plaats worden bewaard.
0956-CPD-1101.1067
9
25 KG
42,5 N LH
www.enci.nl
CEM I 52,5 R
MAASTRICHT
CHROMAATARM CONFORM RICHTLIJN 2003/ 53/ EG Dit cement is van nature arm aan oplosbaar chroom (VI) (<0,0002%).
Portlandcement of hoogovencement
Warmteontwikkeling Bij de reactie van cement en water, een chemisch proces,
Beton of mortel met hoogovencement onderscheidt zich wat
komt warmte vrij. Portlandcement ontwikkelt meer warmte
eindsterkte betreft niet van beton of mortel met portland-
dan hoogovencement. Temperatuurverschillen tussen het
16-01-2009 16:25:33
cement. De verschillen zitten in de snelheid van de sterkte-
verhardende beton en de omgevingstemperatuur kunnen een
ontwikkeling en de bestandheid tegen bepaalde vormen
oorzaak zijn van scheurvorming. Voor het maken van
van aantasting.
constructies met forse afmetingen kan dit een reden zijn om
ENCI verpakking.indd 4
voor hoogovencement te kiezen. Cementen met een lage Sterkteontwikkeling
warmteontwikkeling krijgen in de benaming de toevoeging
Hoogovencement is gevoeliger voor temperatuursinvloeden
LH (lage hydratatiewarmte).
dan portlandcement. Hoogovencement zal bij lage temperaturen een tragere sterkteontwikkeling kennen dan portland-
Bestandheid tegen aantasting
cement. Bij lage temperaturen is het soms nodig de verhar-
In het algemeen heeft beton met hoogovencement een
ding te versnellen door een deel van het hoogovencement te
dichtere structuur dan beton op basis van portlandcement.
vervangen door portlandcement, meestal CEM I 52,5 R. Bij
Daardoor is het beter bestand tegen aantasting door
hoge temperaturen reageert hoogovencement sneller dan
agressieve stoffen zoals deze die aanwezig zijn in mest,
portlandcement.
afvalwater en zeewater. Een veel voorkomend geval is aantasting door sulfaten.
Sterkteontwikkeling CEM I 42,5 N
CEM I 52,5 R
CEM III/B 42,5 N
N/mm2
70
Cementen met een hoge bestandheid tegen sulfaten krijgen de toevoeging HS (hoge sulfaatbestandheid). De volledige
60
naamsaanduiding voor ENCI verpakt hoogovencement luidt
50
dan ook CEM III/B 42,5 N LH HS.
40 30 20 10 0 0
5
10
15
20
25
30
Dagen na aanmaak De verschillen zitten in de snelheid van de sterkteontwikkeling.
Foto: CEM I 52,5 R is geschikt als ‘versneller’ voor betonspecies
Foto: Cementen met hoge bestandheid tegen sulfaten krijgen de
op basis van hoogovencement.
toevoeging HS.
www.enci.nl
CEM III/ B 42,5 N LH NEN 3550 : HS NEDERLANDS CEMENT 0956-CPD-1101.1067
25 KG
MAASTRICHT
CHROMAATARM CONFORM RICHTLIJN 2003/ 53/ EG Dit cement is van nature arm aan oplosbaar chroom (VI) (<0,0002%).
10
11
Wit portlandcement
Tips voor het verwerken van cement
Wit cement wordt geproduceerd door CBR, het Belgische
Verwerkingstijd
zusterbedrijf van ENCI. Dit cement wordt verkregen door het
De ‘open’ tijd (de verwerkingstijd) van verse specie en
zorgvuldig vermengen van witte kalksteen met ijzerarme
mortels kan variëren omdat deze afhankelijk is van de
natuurlijke grondstoffen zoals klei en porseleinaarde. De
speciesamenstelling en van de omgevingstemperatuur.
constante helderheid van het eindproduct is een absoluut
Bij toepassen van een snel cement is de specie kortere tijd
kwaliteitscriterium van wit cement en stuurt de hele productie.
verwerkbaar. Hoge temperaturen versnellen de reactie van
Dit cement biedt dezelfde eigenschappen voor duurzaam en
cement en water. Dit kan de verwerkingstijd verkorten. Kies
sterk kwaliteitsbeton als grijs portlandcement. De officiële
daarom een relatief langzaam reagerend cement bij hoge
benaming luidt ’wit portlandcement‘.
omgevingstemperaturen. Een specie met relatief weinig water zal ook betrekkelijk snel opstijven. Maak nooit meer specie
Metselcement
aan dan de hoeveelheid die op tijd kan worden verwerkt.
Metselcement is specifiek ontwikkeld voor metselwerk.
Water
Metselcement bevat klinker, kalksteenmeel en een luchtbel-
De kwaliteit en de duurzaamheid van beton en mortel zijn
vormende hulpstof. Dankzij deze samenstelling zal de
beter wanneer de hoeveelheid aanmaakwater beperkt is.
metselspecie in contact met de steen minder snel water
Tijdens het mengen voegt men slechts zoveel water toe als er
verliezen, waardoor een betere hechting tussen steen en
nodig is voor de gemakkelijke verwerking. Te veel water heeft
mortel ontstaat dan bij gebruik van gewoon cement.
lage sterktes tot gevolg.
Aan ENCI Metselcement behoeft alleen zand en water te worden toegevoegd om een perfecte metselspecie te
Verdichten
verkrijgen, zonder dat daar nog extra hulpstoffen aan te pas
Betonspecie dient verdicht te worden, bijvoorbeeld met een
moeten komen. Het resultaat is een metselspecie met
trilnaald, om de luchtbellen uit de specie te verdrijven.
constante kwaliteit, een uitstekende verwerkbaarheid en prima hechteigenschappen. ENCI Metselcement wordt ook toegepast voor het zetten van tegels en het aanbrengen van raaplagen en pleisterwerk binnen. Foto 1: De constante helderheid van het eindproduct is een absoluut
Foto 1: Betonspecie dient verdicht te worden, bijvoorbeeld met
kwaliteitscriterium van wit cement.
een trilnaald.
Foto 2: Aan ENCI Metselcement behoeft alleen zand en water te
Foto 2: Tijdens het mengen voegt men slechts zoveel water toe
worden toegevoegd om een perfecte metselspecie te verkrijgen.
als er nodig is voor de gemakkelijke verwerking.
12
Kleur • De tint van grijs cement kan variëren. Voor voegwerk verdient het aanbeveling cement uit één en dezelfde levering te gebruiken. • Wit cement biedt kleurstabiliteit van beton en mortels
13
• Bescherm jong beton tegen bevriezen bijvoorbeeld door het te bedekken met isolatiedekens. • Metselwerk moet worden beschermd tegen uitdroging door het af te dekken met folie of het te benevelen met water tot het metselwerk geen water meer
onder de voorwaarde dat ook gewassen grind en zand
opneemt. Dit voorkomt verdamping van water en
wordt gebruikt.
daarmee beperkte sterkte ontwikkeling van de mortel (verbranden).
Verharding De reactie van cement en water is een chemisch proces en is daardoor gevoelig voor temperatuursinvloeden. Bovendien
ARBO
komt bij de reactie warmte vrij. • Bij normale temperaturen, zo rond de 20°C, kan de
Huidirritatie
verhardende cementsteen in beton of mortel na
Bij de reactie van cement en water wordt kalk gevormd.
circa 3 dagen 25 tot 50 % van de uiteindelijk te behalen
Hierdoor wordt de specie sterk alkalisch. Dit kan in combina-
sterkte bereiken. Na 28 dagen is dat 70 tot 80%.
tie met de schurende werking van het zand bij langdurig
• Bij temperaturen beneden de 4°C komt de reactie maar
onbeschermd contact, irritatie en soms brandwondachtige
heel langzaam op gang. Daarom kan men beton en mortel
verwondingen veroorzaken. De beste preventie is het contact
bij vorst niet zonder aanvullende maatregelen verwerken.
tussen huid en specie te vermijden. Draag beschermende kleding zoals o.a. geschikte werkhandschoenen van bijvoor-
Nabehandeling
beeld neopreen.
Het is van zeer groot belang dat er in de eerste dagen van de verharding voldoende water aanwezig blijft in het mengsel.
Allergie
Als door vroegtijdige uitdroging het verhardingsproces stopt,
Tegenwoordig wordt cement behandeld met een product
kan onvoldoende sterkte, scheurvorming en een stuivend
waardoor geen chromaatallergie (cementeczeem) meer
oppervlak het gevolg zijn. Uitdroging kan worden voorkomen
kan optreden.
door bijvoorbeeld af te dekken met folies of door te bespuiten met een zogenaamde curing compound waardoor een damp-
Een veiligheidsblad is op aanvraag verkrijgbaar.
remmende film op het verse specieoppervlak wordt gevormd.
Foto: Uitdroging kan worden voorkomen door bijvoorbeeld af te
Foto: Draag beschermende kleding zoals o.a. geschikte
dekken met folie.
werkhandschoenen.
14
Vuistregels
15
Houdbaarheid en opslag • Laat het verpakte cement niet nat worden
• Draag waterdichte handschoenen met een katoenen voering als u met cement, verse mortelspecie of betonspecie werkt.
(afdekken of beschut plaatsen). • Het is belangrijk om verpakt cement vrij van de grond op te slaan. Optrekkend vocht kan kluitvorming veroorzaken in de cementzakken. • Als er kluiten in het cement zitten die gemakkelijk zijn fijn te drukken, geeft dit geen probleem voor de verwerking.
• Draag werkkleding die het lichaam volledig bedekt en trek ze na het werk uit.
Kluiten worden soms veroorzaakt door druk als gevolg van de stapeling op de pallet. Kluiten worden pas problematisch als deze worden veroorzaakt door vocht. • Houd rekening met de houdbaarheidsdatum vermeld op de verpakking. De houdbaarheid van de meeste cementen
• Draag waterdichte laarzen en ondoordringbare kniestukken
is beperkt door de toevoeging van een product om de
als de voeten of de knieën mogelijk in contact komen met
chromaatallergie te voorkomen (Europese richtlijn
verse mortelspecie of betonspecie.
2003/53/EG).
• Werk niet verder met kleding die met mortelspecie is doordrenkt om langdurig contact met de huid te vermijden.
• Houd cement buiten het bereik van kinderen.
Foto: Houd rekening met de houdbaarheidsdatum op de verpakking.
16
Overzicht ENCI verpakt cement
17
CEM I 52,5 R wit, wit portlandcement 52,5 R Portlandcement gemaakt op basis van witte portlandklinker.
Cementbenaming
Normaanduiding
Oude naam
Portlandcement 42,5 N
CEM I 42,5 N
Portland A
Dit cement heeft de zelfde fysische en chemische eigenschappen als overeenkomstig grijs cement maar bezit een egale witte kleur. CBR Wit is het aangewezen cement voor toepassing in wit en gekleurd beton.
Portlandcement 52,5 R
CEM I 52,5 R
Wit portlandcement
CEM I 52,5 R wit
Wit portland-
CEM II/A-LL
kalksteencement
42,5 N wit
Portland C
CEM II/A-LL 42,5 N wit, wit portlandkalksteencement 42,5 N Wit cement op basis van witte portlandklinker en witte kalksteen met een constante helderheid en witte kleur. Is geschikt voor de vervaardiging van wit of gekleurd beton
Hoogovencement 42,5 N
CEM III/B 42,5 N LH / NEN 3550: HS
of witte of gekleurde mortel. Uitstekend geschikt voor de aanmaak van voeg- en zetspecie voor natuursteen. Hoogoven A
CEM III/B 42,5 N LH HS, hoogovencement 42,5 N Cement voor alle gangbare betonwerken. Beton met
Metselcement 12,5
MC 12,5
hoogovencement heeft een hoge bestandheid tegen sulfaten aanwezig in grond- en zeewater en in mest. Bovendien heeft beton met dit cement een hoge weerstand tegen indringing
CEM I 42,5 N, portlandcement 42,5 N
van chloriden uit zeewater. Veel toegepast in een agrarische
Dit is het klassieke ‘“Portland A’”. Het is een universeel
omgeving met mest en kuilvoer en in funderingen.
cement met een zeer breed toepassingsgebied in beton en mortel. Kan overal worden toegepast waar geen bijzondere
MC 12,5 metselcement
eisen worden gesteld aan de aanvangssterkte. Zeer geschikt
Speciaal ontwikkeld voor metselwerk van zowel baksteen,
voor dekvloeren en voegwerk.
kalkzandsteen als betonsteen. Alleen mengen met zand en water. Geeft een prima verwerkbare metselspecie en leidt tot
CEM I 52,5 R, portlandcement 52,5 R Cement met een zeer snelle sterkteontwikkeling. Geschikt voor werk waar bijzondere eisen worden gesteld aan de productiesnelheid en voor betonwerk bij lage temperaturen. Een geschikte ’versneller’ voor betonspecies op basis van hoogovencement.
metselwerk van constante kwaliteit.
18
ENCI cement, de juiste keuze voor elke toepassing
Wit cement toepassen voor wit of gekleurd beton of witte of gekleurde mortel.
1)
Dit overzicht is een hulpmiddel om verpakt ENCI cement te kiezen. De aangegeven geschiktheid is gebaseerd op technologische aspecten.
*** Zeer geschikt ** Geschikt
* Minder geschikt
19
2)
Over deze toepassing is een specifiek informatieblad beschikbaar op www.enci.nl.
3)
De verdichting en nabehandeling van beton heeft meer invloed op de waterdichtheid van beton dan de cementkeuze.
- Ongeschikt
CEM I 42,5 N CEM I 52,5 R CEM I 52,5 R wit 1)
CEM II/A-LL 42,5 N wit 1) CEM III/B 42,5 N
MC 12,5
Eenvoudig betonwerk 2)
***
***
***
***
***
-
Buitenverhardingen
***
***
**
**
**
-
Waterdicht beton 3)
**
**
nvt
nvt
***
-
Funderingen
**
**
nvt
nvt
***
-
***
***
***
**
**
-
***
*
nvt
nvt
**
-
Pleister-/stucwerk
***
**
**
***
**
*
Raaplaag
***
**
***
***
**
**
Zetspecie (o.a.tegelwerk en natuursteen)
***
**
**
***
**
-
Metselwerk
**
*
**
***
**
***
Voegwerk 2)
***
**
**
***
*
-
Betonreparatie
**
***
***
**
**
-
Spuitbeton
***
***
***
**
**
-
Injectiespecie
***
***
nvt
nvt
**
-
Stabilisatie
**
**
nvt
nvt
***
-
Stelspecie voor tegels en banden
***
**
**
***
***
-
Instrooilagen monolietvloeren
***
**
**
**
**
-
Slurry voor combinatiedeklagen
***
***
nvt
nvt
***
-
Cementeren van watertanks
***
***
nvt
nvt
**
-
Toepassing
Betonvloeren Zandcementdekvloeren
2)
2)
20
Enkele mortelsamenstellingen en verbruik Beton: basissamenstelling voor 1m³ (1000 liter)
21
Voegwerk: benodigde hoeveelheden cement en zand in kg. Mengverhouding metselcement : zand 1:3
Mengverhouding 1-2-3 beton Cement
325 kg = 13 zakken
Betonzand
660 kg = 0,5 m3
Grind
1300 kg = 0,75 m3
Leidingwater
160 kg = 0,160 m3
Metselwerk: Metselcement (MC) en zand in kilogrammen
Cement
Zand
1 m3 voegspecie
520
1747
1 m2 (halfsteens) metselwerk - Waalformaat - Maasformaat
1,1 1,0
3,7 3,4
Per 1000 stenen halfsteens - Waalformaat - Maasformaat
14 21
47 70,6
Mengverhouding metselcement : zand Dekvloeren: benodigde hoeveelheden in kg per m²
1:3 MC
ZAND
1 m metselspecie
340
1428
1 m2 metselwerk halfsteens - Waalformaat - Maasformaat
Mengverhouding cement : zand in volumedelen
1:4
7 6,5
29,4 27,3
Dikte van de vloer in cm
3
5
Cement
10
17
Zand
55
91
3
Per 1000 stenen halfsteens - Waalformaat - Maasformaat
90 130
378 546 NB Voor alle tabellen geldt: 1 zak cement = 25 kg (in volume is dat 20 liter). Bij gebruik van kleine hoeveelheden kan een kant-en-klaar product worden gebruikt. Voor meer details raadpleeg ook de ENCI-infobladen op www.enci.nl onder het kopje toepassingen.
22
Dienstverlening Bouwmaterialenhandelaren die ENCI cementen leveren, kunnen rekenen op technische ondersteuning bij vragen of problemen met cement. Op een speciaal voor hen ingericht deel van de ENCI website staan infobladen over de verwerking van cement: • Eenvoudig betonwerk • Metselwerk • Voegwerk • Dekvloeren Deze infobladen kan men gepersonaliseerd met het eigen logo uitprinten. Voor meer info: www.enci.nl of telefoon (073) 640 12 20, Binnendienst Technische Voorlichting
Foto: Onze klanten kunnen rekenen op technische ondersteuning bij vragen of problemen met cement.
23
24
ENCI Technische Voorlichting Postbus 3233 5203 DE ’s-Hertogenbosch tel: 073 640 12 20 fax: 073 640 12 84 e-mail:
[email protected] www.enci.nl Copyrights foto’s ENCI B.V. Editie september 2009
