Leerstofoverzicht groep 6 2015-2016
Inhoud: Sociaal emotionele vaardigheden Prettig omgaan met elkaar Rekenen Nederlandse taal lezen spelling presenteren schrijven Engels Wereldoriëntatie Aardrijkskunde Geschiedenis Natuur en techniek Verkeer Bewegingsonderwijs Weektaak en zelfstandig werken Levensbeschouwing Creativiteit Huiswerk ICT vaardigheden Bevordering sociale redzaamheid en gezond gedrag Groepsgebonden informatie
Sociaal emotionele vaardigheden •
•
ZIEN! is een pedagogisch expert- systeem dat de voorwaarden om tot leren te komen en het sociaal functioneren van kinderen in kaart brengt. Dat gebeurt zowel op individueel als op groepsniveau. Wanneer daar aanleiding toe is, geeft het programma indicaties voor hulp. Door deze indicatie-uitspraken te wegen bepaalt de leerkracht de ingang waardoor de leerling versterkt kan worden. ZIEN! geeft vervolgens doelen waaraan gewerkt wordt om de sociaal emotionele vorming te versterken. De wijze waarop deze doelen kunnen worden bereikt is te vinden in het uitgebreide arsenaal van handelingssuggesties, die voor de gebruiker voorgeselecteerd worden. Begrippenkader Het begrippenkader van ZIEN! bestaat uit twee graadmeters (Welbevinden en Betrokkenheid) en vijf vaardigheden: Sociaal Initiatief, Sociale Flexibiliteit, Sociale Autonomie, Impulsbeheersing en Inlevingsvermogen. De wijze waarop deze vaardigheden zich in een profiel van zeven dimensies verhouden, geeft als het ware een foto van het gedrag van het kind.
Prettig omgaan met elkaar • In voorjaar starten met het programma ‘Prettig omgaan met elkaar’ • Belangrijke waarden binnen dit programma: – Rechtvaardig met elkaar omgaan – Ieder kind hoort erbij – Prettige omgang en rijk speelgedrag
• Deze waarden worden met behulp van de volgende drie aanpakken in de praktijk gebracht: – Effectieve conflicthantering: hoe lossen we een ruzie op? – Sociokring: hoe gaan we prettig met elkaar om? – Sociobord: hoe worden we een nog fijnere groep?
Rekenen Wij gebruiken de methode “Rekenrijk”. Het is een realistische rekenmethode wat wil zeggen dat de methode gebruik maakt van contexten en modellen die de kinderen in het dagelijkse leven tegenkomen. Er is in deze methode voldoende tijd en mogelijkheid voor zelfstandig werken, maar er is ook ruimte voor differentiatie.
De oefenstof die in groep 6 aan de orde komt: A: getalbegrip B: hoofdrekenen (tot 10000) C: cijferen 1. cijferend optellen 2. cijferend aftrekken 3. cijferend vermenigvuldigen D: rekenen met breuken E: rekenen met kommagetallen F: meten en meetkunde
Nederlandse taal De meeste tijd op school wordt besteed aan het vak Nederlands. Wij gebruiken hiervoor voor de methode Taal op maat, deze methode sluit prima aan op de belevingswereld van het kind, het gaat over onderwerpen uit het dagelijks leven. Taal bestaat op onze school uit de volgende onderdelen:
A: Lezen: B: Spelling en dictee: C: Anderszins: - mondeling/ spreekbeurten - schriftelijk - taalbeschouwing *Voorlezen *Boekpromotie *Spreekbeurten
Lezen Begrijpend lezen: We gebruiken hiervoor de methode Tekstverwerken, Nieuwsbegrip en zelfstandig werkkaarten. Om het begrijpend lezen goed te kunnen volgen zijn een aantal basisvoorwaarden nodig. De kinderen moeten vlot kunnen lezen en een goede woordenschat hebben. Verder moeten ze kunnen redeneren, interpreteren en conclusies trekken. Bij het begrijpend lezen hanteren we de leesstrategieën die belangrijk zijn zoals: - Voorkennis gebruiken (wat weet ik al van dit onderwerp) - Voorspellen (waar gaat het over, hoe zal het aflopen) - Visualiseren (het verhaal ook “zien”) - Vragen over het verhaal kunnen bedenken.
Technisch lezen : We gebruiken hiervoor de methode Lekker lezen. Kinderen krijgen op hun eigen niveau in kleine groepjes les.
Tutorlezen: Een keer in de week, dit schooljaar op donderdagmiddag zijn alle kinderen vanaf groep 3 samen aan het lezen. Elke tutor heeft twee tutees bij zich. Ze lezen om beurten en worden gecorrigeerd door de tutor. De kinderen bepalen samen welke boeken ze lezen.
Spelling We maken gebruik van de methode Taal op maat Spelling De lesstof bestaat uit 32 weken. Er is elke week een leerkrachtgebonden les en een zelfstandige verwerkingsles. Spellingsopdrachten zitten ook in de weektaak. We maken gebruik van spellingkaart waarop de spellingcategorie verbeeld wordt. Na de instructie gaan kinderen aan de slag met de opdrachten. We kijken de opdrachten samen na waarna zwakkere spellers extra instructie krijgen. Op het einde van de les verwoorden we wat we geleerd hebben en blikken we vooruit naar de zelfstandige werkles. Na elke zelfstandige werkles volgt een dictee van 12 woorden. Na 8 lessen volgt een toetsdictee. *In groep 6 gaan we aan de slag met weetwoorden (spelling van deze woorden onthouden) en regelwoorden (toepassen van de juiste spellingregels) *In groep 6 maken we een begin met de werkwoordspelling.
DenkBeelden
DenkBeelden Leerlingen van nu en straks groeien op in een mediarijke maatschappij. Ze hebben behoefte aan een manier van leren die aansluit op hun wereld. DenkBeelden sluiten aan op de manier waarop kinderen van nu kennis vergaren. In hun leerproces werken ze meer samen met elkaar. Elk DenkBeeld heeft een unieke vorm die een denkvaardigheid representeert. Zo is de ‘Cirkel‘ bijvoorbeeld bij uitstek geschikt voor brainstorming. De werkwijze van DenkBeelden is gebaseerd op drie pijlers: 1. Een didactiek van grafische modellen en schema’s zoals Mindmap, Cirkel, Hoepels, Trein, Kapstok etc. 2. Leerlingen werken bij voorkeur samen met DenkBeelden op basis van de didactiek van Coöperatief leren 3. Een rijke inzet van nieuwe media/ICT.
Opbrengsten De inzet van DenkBeelden leidt tot de volgende effecten: • Eigentijds onderwijs dat aansluit op de leerlingen van de 21eeuw. • Een aanmerkelijk hogere motivatie. • Efficiënter leren met hogere leeropbrengsten; leerlingen leren sneller en gemakkelijker. • Actief en zelfstandig leren op basis van eigentijdse denkstrategieën en metacognitie. • Aanzienlijk meer zelfwerkzaamheid van leerlingen in het primaire leerproces. We werken schoolbreed met DenkBeelden.
Presenteren *Voorlezen
*Boekpromotie
*Boekbespreking
*Spreekbeurten
De leerkracht of leerling leest een verhaal of een gedicht voor. De nadruk ligt hierbij op de voordracht. De kinderen brengen elkaar op de hoogte van boeken, die zij speciaal leuk vonden d.m.v. een boekverslag. De leerkracht vraagt de aandacht van de kinderen voor een specifiek boek. bv: een bekroond boek. Dit wordt dan speciaal aan de orde gebracht. Ook in groep 6 houden alle kinderen een spreekbeurt over een zelfgekozen onderwerp. Deze spreekbeurt mag ongeveer 15 minuten duren. Er wordt gelet op de volgende punten; -het verhaal wordt verteld en niet voorgelezen. -wordt er duidelijk en zelfverzekerd gesproken. -de aandacht die besteed is aan de voorbereidingen.
Schrijven Gemiddeld een half uur per week wordt besteed aan specifieke schrijflessen. De methode die we in groep 6 gebruiken heet Pennenstreken . Het doel van de schrijflessen is het vasthouden van het methodeschrift. Een goede schrijf/zithouding is daarbij een zeer belangrijk onderdeel. Daarnaast wordt in groep 6 ook enige aandacht besteed aan de ontwikkeling van een eigen handschrift en aan het schrijven op tempo. De liniëring in de schriften wordt ook iets anders.
Engels Vroeg starten met vreemdentaalverwerving is erg belangrijk. Jonge kinderen pikken talen heel snel op. Hun basis om aansluiting te vinden in het voortgezet onderwijs is daardoor breder en verloopt beter. De kinderen van groep 6 krijgen elke week drie kwartier Engelse les. Wij werken met de methode “Take it easy”. Deze methode is speciaal gemaakt voor scholen die het digitale schoolbord gebruiken. Elke unit met eigen thema is opgebouwd rondom filmpjes, liedjes, cartoons, luisterteksten, taalspelletjes, dialogen en een verwerking in het werkboek. Er wordt veel aandacht geschonken aan luisteren en spreken. Native speakers presenteren de lessen. Naast de wekelijkse lessen zitten er in de weektaken regelmatig verwerkingsbladen en lezen de kinderen regelmatig Engelse leesboekjes op niveau.
Wereldoriëntatie Aardrijkskunde Wij gebruiken de methode Geobas. Met deze methode oriënteren de kinderen zich op de wereld om hen heen. In groep 6 , dicht bij huis en Nederland. We proberen zicht te krijgen op wat er in de directe omgeving en Nederland te doen en te zien is. De leerlingen leren in verschillende onderwerpen hoe Nederland georganiseerd is. Bijvoorbeeld over hoe een gemeente in elkaar zit. Wie is er de baas en wat gebeurt er eigenlijk.
De kinderen ontwikkelen een geografisch beeld aan de hand van gebieden met behulp van kaartvaardigheden. In groep6 komt alleen Nederland aan bod. Er zijn 9 hoofdstukken die elk bestaan uit: -drie basislessen -een toepassingsles -een samenvatting en topografie -toets
Geschiedenis Wij gebruiken op school de methode “Bij de Tijd”. Deze methode draagt bij een de ontwikkeling van historisch besef door, beeldvorming van het verleden en door het laten zien hoe beelden van het verleden berusten op bronnen. Daaruit ontstaat een beeld van de geschiedenis als een voortdurend proces van continuïteit en veranderingen Wij proberen een kiem van historisch besef tot ontwikkeling te brengen aan de hand van vier algemene doelen uit de methode. -Beeldvorming -Tijdsbesef -Spreiding van ontwikkelingen -Bronnen De methode gaat uit van de klassieke indeling. Dat wil zeggen dat we vanuit de prehistorie, via de Romeinen en de Middeleeuwen naar de 16e ,17e ,18e , 19e en de 20e eeuw gaan. De methode bestaat uit 6 blokken van elk 5 lessen die aangeboden worden volgens het “schelpenmodel”, zodat er sprake is van een jaarlijkse verdieping van de verschillende onderwerpen.
Natuur en techniek Vanaf dit schooljaar gaan we hier de methode Argus Clou voor gebruiken. Een jaar bestaat uit 5 thema`s. Deze thema`s komen in alle jaargroepen terug en worden elk jaar uitgebreid. Les 1-2 en 4 zijn basislessen. Elke basisles heeft ook een verwerking die de kinderen zelfstandig kunnen maken. In les 3 lossen de kinderen een mysterie op. In les 5 worden de leerdoelen nog eens expliciet aangeboden. Les 6 is een toetsles. Argus Clou is een professor die uitblinkt in alles. Door uitdagende vragen te stellen daagt hij de kinderen uit om elke keer net iets verder te kijken. De kinderen ontdekken de wereld om hen heen, doen boeiende praktijkopdrachten en onderzoeken kijkplaten. Met Argus Clou leren ze natuur en techniek op een spannende manier.
Verkeer Acht keer per jaar krijgen we van Veilig Verkeer Nederland een project. Dit project heet: Op Voeten en Fietsen. Hierin komen voor kinderen bekende verkeerssituaties voor. Ook wordt er aandacht aan verkeerstekens (borden en tekeningen op de weg) gegeven.
Bewegingsonderwijs We hebben in groep 6 twee gymlessen per week. Een uit het basisprogramma van de methode ‘basislessen bewegingsonderwijs’ De tweede les wordt voornamelijk besteed aan sport en spel. Het komt soms voor dat de kinderen geen gymspullen bij zich hebben. Helaas kunnen ze dan niet deelnemen aan de gymlessen. Dit in verband met de hygiëne en het mogelijke gevaar. Zij gaan wel gewoon mee naar de gymzaal. (Jan van Rixtelstraat) Het is de bedoeling dat de kinderen de gymspullen na iedere les mee naar huis nemen. Bij goed weer kunnen we gebruik maken van het veld naast de school.
DenkBeelden
DenkBeelden Leerlingen van nu en straks groeien op in een mediarijke maatschappij. Ze hebben behoefte aan een manier van leren die aansluit op hun wereld. DenkBeelden sluiten aan op de manier waarop kinderen van nu kennis vergaren en informatie opslaan. In hun leerproces werken ze meer samen met elkaar. Elk DenkBeeld heeft een unieke vorm die een denkvaardigheid representeert. Zo is de ‘Cirkel‘ bijvoorbeeld bij uitstek geschikt voor brainstorming. De werkwijze van DenkBeelden is gebaseerd op drie pijlers: 1. Een didactiek van grafische modellen en schema’s zoals Mindmap, Cirkel, Hoepels, Trein, Kapstok etc. 2. Leerlingen werken bij voorkeur samen met DenkBeelden op basis van de didactiek van Coöperatief leren 3. Een rijke inzet van nieuwe media/ICT. Opbrengsten: De inzet van DenkBeelden leidt tot de volgende effecten: • Eigentijds onderwijs dat aansluit op de leerlingen van de 21eeuw. • Een aanmerkelijk hogere motivatie. • Efficiënter leren met hogere leeropbrengsten; leerlingen leren sneller en gemakkelijker. • Actief en zelfstandig leren op basis van eigentijdse denkstrategieën en metacognitie. • Aanzienlijk meer zelfwerkzaamheid van leerlingen in het primaire leerproces. We werken schoolbreed met DenkBeelden.
Weektaak en zelfstandig werken Met bepaalde opdrachten en bij zaakvakken wordt regelmatig zelfstandig gewerkt. Ook wordt er samengewerkt in duo’s of groepjes. De kinderen werken door de week aan weektaken. Elke woensdag krijgen de kinderen een nieuwe weektaak. Ze werken hieraan op donderdagmiddag na het tutorlezen, maar ook als ze na reguliere lessen tijd over hebben mogen ze aan hun weektaken werken. De opdrachten uit de weektaak worden op woensdag besproken zodat ieder kind precies weet wat het moet doen tijdens de weektaaktijd. De stof wordt aangepast aan het kunnen van het kind. In de weektaak zitten opdrachten die met elk vak te maken kunnen hebben en die de kinderen in grote lijnen zelfstandig kunnen maken. Vaak zijn het verwerkingsopdrachten bij gegeven lessen. Kinderen bepalen zelf in welke volgorde zij de opdrachten maken. Er wordt vooraf wel aangegeven hoelang er aan een opdracht gewerkt mag worden.
Levensbeschouwing Deze lessen zijn vaak momenten van gesprek. Het kan gaan over verdriet en dood. Maar ook over sociale omgang en rekening houden met elkaar. Ook besteden we tijdens kringgesprekken en met korte presentaties aandacht aan andere geloven en culturen. Twee keer per jaar met Kerstmis en Pasen gebruiken we projecten in een schoolbreed uitgewerkt thema.
Creativiteit Muziek De kinderen van groep 6 gaan dit schooljaar, na de herfstvakantie verder met het project “Muziek is cool”. Hierover ontvangt u informatie in de vorm van een infoavond en bij bijzonderheden in het weekbulletin of op onze website. Daarnaast zingen we regelmatig allerlei Engelse liedjes die horen bij onze methode “Take it easy”. De kinderen doen een kleine studie naar een zelf gekozen muziekinstrument en daarna maken ze hier een werkstuk over. Het werkstuk presenteren ze aan de andere kinderen uit de klas. Crea- voorstellingen Wij vinden deze optredens zeer waardevol, kinderen zetten samen een prestatie neer. Samenwerken met jongere/oudere kinderen is dan ook een van de belangrijkste aandachtspunten. Ook leren zij om voor publiek op te treden, terwijl de rest van de school daarvan geniet.
TeHaTex Elke vrijdagmiddag werken wij aan tekenen,handenarbeid en/of textiele werkvormen. De kinderen mogen zelf kiezen aan welk werkstuk zij tijdens een aantal lessen willen werken. Gedurende het schooljaar komen zij zo een heleboel verschillende basistechnieken tegen. Wij werken met gemengde groepen kinderen. 5-6-7-8 waarbij we natuurlijk wel rekening houden met de mogelijkheden van alle kinderen.
Huiswerk Eén keer in de week krijgen de kinderen van groep 6 huiswerk mee. Iedere dinsdag krijgen ze werk mee en dat brengen ze uiterlijk op maandag weer mee naar school. De ene week is het rekenen, de andere week is het taal of spelling.
Nabespreking van huiswerk is op dinsdag. Kan een kind om welke reden dan ook niet zelfstandig het huiswerk maken dan is het niet de bedoeling dat een ouder hem/haar hierbij teveel helpt. Voor ons is niet gemaakt of niet volledig gemaakt huiswerk een reden om op school extra aandacht of herhaalde uitleg te geven.
ICT vaardigheden Het belangrijkste tijdens het werken aan de computer is het zelfstandig leren verwerken van informatie en het leren opzoeken van aanvullende informatie. Vanuit dat gezichtspunt worden de werkstukken beoordeeld. De inhoud en de verzorging van het werkstuk zijn hierbij dan ook even belangrijk als het foutloos schrijven. Natuurlijk wordt aan dit laatste wel aandacht besteed. Kinderen van groep 6 maken hun werkstukken op de computer als Worddocument of als Powerpointpresentatie.
Veilig internetten: De meeste kinderen zijn volop actief in alle vormen van social media,maar kinderen weten op voorhand niet hoe ze vervelende ervaringen en problemen die ze daarbij mogelijk tegenkomen, kunnen oplossen. Het Diploma Veilig Internet stelt hen in staat om wél problemen met internet te herkennen, op te lossen en te voorkomen. Specifieke thema’s die behandeld worden: • ongewenste e-mail • reclame en verleidingen • gericht zoeken op internet • privacy en privé gegevens • digitaal pesten • regels internetgebruik op school
Bevordering sociale redzaamheid Zaken die hierin dit jaar aan de orde komen zijn: -hoe staat het kind in de groep -hoe gedraagt het kind zich t.o.v. een ander -samen werken, samen spelen, samen spreken -naleven van regels -omgang met materialen: -welk materiaal -zuinig met materiaal
Bevordering gezond gedrag Naast het onderwerp “zelfbeeld” komen op een projectmatige manier ook de volgende onderwerpen aan de orde: -veiligheid in het algemeen en in de klas in het bijzonder -goede voeding -hoe zorg je voor een blijvend goed gebit -hygiène
Specifieke groepsinformatie • Absentie • Klassenouder • Ouders brigadiers