Leerplan. Informatica computer- en besturingssystemen en netwerken OPLEIDING. Modulair. Studiegebied ICT

Leerplan OPLEIDING

Informatica computer- en besturingssystemen en netwerken

Modulair Studiegebied ICT

Goedkeuringscode 01-02/427/G/O/P/V

Maart 2002

Inhoudstafel 1 INLEIDING................................................................................................................................................6 2 OPLEIDING: INFORMATICA-COMPUTER- & BESTURINGSSYSTEMEN EN NETWERKEN ............7

2.1

Doelstelling van de opleiding .........................................................................................................7

2.2

Organisatie ......................................................................................................................................7

3 MODULE INITIATIE IN DE INFORMATICA ............................................................................................9

3.1

Organisatie ......................................................................................................................................9

3.2

Situering van de module in de opleiding ......................................................................................9

3.3

Beginsituatie ....................................................................................................................................9

3.4

Doelstellingen ..................................................................................................................................9

3.5

Leerinhouden ................................................................................................................................10

3.6

Minimale materiële vereisten ......................................................................................................11

3.7

Methodologische wenken .............................................................................................................11

3.8

Didactische middelen....................................................................................................................11

3.9

Evaluatie ........................................................................................................................................12

3.10

Bibliografie ....................................................................................................................................12

4 MODULE BESTURINGSSYSTEMEN 1 ............................................................................................... 13

4.1

Organisatie ....................................................................................................................................13

4.2

Situering van de module in de opleiding ....................................................................................13

4.3

Beginsituatie ..................................................................................................................................13

4.4

Doelstellingen ................................................................................................................................13

4.5

Leerinhouden ................................................................................................................................14

4.6


4.7


4.8


4.9

Evaluatie ........................................................................................................................................15

4.10

Bibliografie ....................................................................................................................................15

5 MODULE BESTURINGSSYSTEMEN 2 ............................................................................................... 17

5.1

Organisatie ....................................................................................................................................17

5.2


5.3

Beginsituatie ..................................................................................................................................17

Leerplan Informatica - computer- & besturingssystemen en netwerken 13-03-21

Blz. 2

5.4

Doelstellingen ................................................................................................................................17

5.5

Leerinhouden ................................................................................................................................18

5.6


5.7


5.8


5.9

Evaluatie ........................................................................................................................................19

5.10

Bibliografie ....................................................................................................................................20

6 MODULE COMPUTERSYSTEMEN 1 .................................................................................................. 21

6.1

Organisatie ....................................................................................................................................21

6.2


6.3

Beginsituatie ..................................................................................................................................21

6.4

Doelstellingen ................................................................................................................................21

6.5

Leerinhouden ................................................................................................................................22

6.6


6.7


6.8


6.9

Evaluatie ........................................................................................................................................24

6.10

Bibliografie ....................................................................................................................................24

7 MODULE COMPUTERSYSTEMEN 2 .................................................................................................. 25

7.1

Organisatie ....................................................................................................................................25

7.2


7.3

Beginsituatie ..................................................................................................................................25

7.4

Doelstellingen ................................................................................................................................25

7.5

Leerinhouden ................................................................................................................................26

7.6


7.7


7.8


7.9

Evaluatie ........................................................................................................................................27

7.10

Bibliografie ....................................................................................................................................28

8 MODULE COMPUTER- EN BESTURINGSSYSTEMEN ..................................................................... 29

8.1

Organisatie ....................................................................................................................................29

8.2



Blz. 3

8.3

Beginsituatie ..................................................................................................................................29

8.4

De reglementair vastgelegde doelstellingen (basiscompetenties) .............................................29

8.5

Leerinhouden ................................................................................................................................30

8.6


8.7


8.8


8.9

Evaluatie ........................................................................................................................................31

8.10

Bibliografie ....................................................................................................................................32

9 MODULE PEER TO PEER-NETWERKEN ........................................................................................... 33

9.1

Organisatie ....................................................................................................................................33

9.2


9.3

Beginsituatie ..................................................................................................................................33

9.4

Doelstellingen ................................................................................................................................33

9.5

Leerinhouden ................................................................................................................................34

9.6


9.7


9.8


9.9

Evaluatie ........................................................................................................................................35

9.10

Bibliografie ....................................................................................................................................35

10 MODULE CLIENT-SERVER-NETWERKEN 1 ..................................................................................... 37

10.1

Organisatie ....................................................................................................................................37

10.2


10.3

Beginsituatie ..................................................................................................................................37

10.4

Doelstellingen ................................................................................................................................37

10.5

Leerinhouden ................................................................................................................................38

10.6


10.7


10.8


10.9

Evaluatie ........................................................................................................................................39

10.10

Bibliografie ....................................................................................................................................39

11 MODULE CLIENT-SERVER-NETWERKEN 2 ..................................................................................... 41

11.1

Organisatie ....................................................................................................................................41


Blz. 4

11.2


11.3

Beginsituatie ..................................................................................................................................41

11.4

Doelstellingen ................................................................................................................................41

11.5

Leerinhouden ................................................................................................................................42

11.6


11.7


11.8


11.9

Evaluatie ........................................................................................................................................43

11.10

Bibliografie ....................................................................................................................................44

12 MODULE INTER-NETWERKEN ........................................................................................................... 45

12.1

Organisatie ....................................................................................................................................45

12.2


12.3

Beginsituatie ..................................................................................................................................45

12.4

Doelstellingen ................................................................................................................................45

12.5

Leerinhouden ................................................................................................................................46

12.6


12.7


12.8


12.9

Evaluatie ........................................................................................................................................47

12.10

Bibliografie ....................................................................................................................................48

13 OPLEIDINGENSTRUCTUUR INFORMATICA-OPLEIDINGEN ........................................................... 49 BIJLAGE 1: DVO-COMMISSIE INFORMATICA ....................................................................................... 50 BIJLAGE 2: CODERING............................................................................................................................ 51


Blz. 5

1 Inleiding Onderhavige leerplannen steunen op een opleidingsprofiel. Deze opleidingsprofielen, die bij de uitwerking van de diverse leerplannen steeds centraal staan, zijn ontwikkeld door de Dienst Voor Onderwijsontwikkeling (DVO) (bijlage 1), die zich hierbij steunde op de uitgeschreven beroepsprofielen voor elk van de opleidingen. Daarna werd het besproken en verwerkt in de schoot van de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR). In een eerste deel wordt het opleidingsprofiel gesitueerd. Deze situering betreft de doelomschrijving van de opleiding, de definitie c.q. omschrijving van de modules, de definitie c.q. omschrijving van de basiscompetenties en de sleutelvaardigheden, het aantal lestijden TV/PV, het leertraject en de concordantie met het secundair onderwijs Met deze opleidingsprofielen als basis werden dan de leerplannen uitgeschreven. Deze zijn opgesteld op basis van het modulair model, waarbij elke module een onafhankelijke eenheid vormt in een welbepaalde opleiding (meestal 60 lestijden) en die mits gunstig resultaat door de cursist afgesloten wordt met de uitreiking van een deelcertificaat. Volgens dit denkpatroon zijn de leerplannen dan ook opgemaakt: het zijn allen onafhankelijke eenheden die passen in een globaal leertraject, met globaal genomen volgende structuur: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Organisatie (studieduur, onderwijsvorm, graad) Situering van de module in de opleiding Beginsituatie Doelstellingen Leerinhouden Minimale materiële vereisten Methodologische wenken Didactische hulpmiddelen Evaluatie Bibliografie

Maart 2002


Blz. 6

2 Opleiding: Informatica-computer- & besturingssystemen en netwerken 2.1

Doelstelling van de opleiding

De opleiding ‘Informatica computer- en besturingssystemen en netwerken’ dient gesitueerd te worden binnen het studiegebied Handel. Deze opleiding komt tegemoet aan de opdracht van het onderwijs voor sociale promotie om de cursist kennis, vaardigheden en attitudes bij te brengen voor het maatschappelijk functioneren, het deelnemen aan verder onderwijs of de uitoefening van een beroep. De opleiding stoelt op drie pijlers: besturingssystemen, computersystemen en netwerken.   

Een eerste pijler ‘Computersystemen’ betreft de hardware van de computer. Een tweede pijler ‘Besturingssystemen’ betreft de stand alone computer. Een derde pijler ‘Netwerken’ betreft de netwerkbesturingssoftware.

Na het beëindigen van deze opleiding kan de cursist een besturingssysteem herkennen, begrijpen en toepassen, een computersysteem monteren, afstemmen, herstellen en onderhouden en een client/server netwerk realiseren, gebruiken en beheren.

2.2

Organisatie

2.2.1 Studieduur 600 lestijden 2.2.2 Onderwijsvorm Technisch secundair onderwijs 2.2.3 graad 3de graad 2.2.4 Aantal lestijden AV/TV/PV 600 lestijden TV 2.2.5

Modules

Naam Initiatie in de informatica Besturingssystemen 1 Besturingssystemen 2 Computersystemen 1 Computersystemen 2 Computer- en besturingssystemen Peer to peer-netwerken Client-server-netwerken 1 Client-server-netwerken 2 Inter-netwerken

Aantal Lt TV 60 60 60 60 60 60 60 60 60 60


Code MHAG100 MHAIBU800 MHAIBU801 MHAIBU802 MHAIBU803 MHAIBU804 MHAIBU805 MHAIBU806 MHAIBU807 MHAIBU808

Blz. 7

2.2.6

Leertraject

MHAG100 Initiatie in de informatica TV 60 Lt

MHAIBU800 Besturingssystemen 1 TV 60 Lt

MHAIBU801 Besturingssystemen 2 TV 60 Lt

MHAIBU802 Computersystemen 1 TV 60 Lt

MHAIBU803 Computersystemen 2 TV 60 Lt

MHAIBU 804 Computersystemen 3 TV 60 Lt

MHAIBU005 Peer-to-peer netwerken TV 60 Lt

MHAIBU806 Client-servernetwerken 1 TV 60 Lt

MHAIBU807 Client-servernetwerken 2 TV 60 Lt

Diploma Informatica computer- en besturingssystemen en netwerken TSO 3


MHAIBU808 Inter-netwerken TV 60 Lt

600 lt

Blz. 8

3 Module Initiatie in de informatica 3.1

Organisatie

3.1.1 Studieduur 60 lestijden 3.1.2 Onderwijsvorm Technisch secundair onderwijs 3.1.3 Graad 3de graad 3.1.4 Aantal lestijden AV/TV/PV 60 lestijden TV

3.2

Situering van de module in de opleiding

In de module ‘Initiatie in de informatica’ krijgt de cursist zicht op de mogelijkheden van informatica. Het doel van deze module is de volledige leek zorgvuldig geselecteerde informaticakennis en –vaardigheden te bezorgen om hem voor te bereiden op het uitvoeren van reële taken met een computer. De cursist heeft na het beëindigen van deze module elementaire kennis van en inzicht in de basistechnieken van een computersysteem, een besturingssysteem, toepassingssoftware, programmeren en netwerken.

3.3

Beginsituatie

 Inhoudelijke vereisten: Er zijn geen inhoudelijke Beginsituatie.  Verplichte voorafgaande modules: Er zijn geen voorafgaande modules noodzakelijk.

3.4

Doelstellingen

Module Initiatie in de informatica De cursist kan  Doel en nut van een computersysteem verklaren;  de basiscomponenten van een computersysteem aaneen schakelen en gebruiken;  doel en nut van een besturingssysteem verklaren;  de basisvaardigheden van een besturingssysteem uitvoeren;  doel en nut van toepassingssoftware verklaren;  het onderscheid tussen een tekstverwerker, een rekenblad, een databanktoepassing en een presentatie-/tekenpakket aangeven;  doel en nut van programmeertalen verklaren;  doel en nut van datacommunicatie, lokale en wereldwijde netwerken verklaren;  een geïnstalleerde browser met de nodige aangesloten hardware gebruiken;  op een veilige en ergonomische manier computersystemen gebruiken.


MHAG100 BCHA G100 01 BCHA G100 02 BCHA G100 03 BCHA G100 04 BCHA G100 05 BCHA G100 06 BCHA G100 07 BCHA G100 08 BCHA G100 09 BCHA G100 10

Blz. 9

3.5

Leerinhouden ALGEMENE DOELSTELLINGEN

LEERINHOUDEN

De cursist kan: het doel en het nut van een computersysteem verklaren

Computersysteem  doel  nut de basiscomponenten van een computersysteem aan- Onderdelen een schakelen en gebruiken  invoerapparatuur  uitvoerapparatuur  onderdelen aan mekaar schakelen  aan- en afzetten  gebruik van de reset doel en nut van een besturingssysteem verklaren Besturingssystemen  doel  nut  soorten basisvaardigheden van een besturingssysteem uitvoe- Basishandelingen ren  muisbewerkingen  toetsenbord: toetscombinaties, sneltoetsen  begrippen map en bestand, boomstructuur  bestandsmanipulaties (mappen, bestanden, kopiëren, verplaatsen, ...)  werken met vensters en menu's doel en nut van toepassingssoftware verklaren Software  toepassingssoftware : het onderscheid tussen een tekstverwerker, een reo doen en nut kenblad, een databanktoepassing en een presentatieo tekstverwerker /tekenpakket aangeven o rekenblad o database doel en nut van programmeertalen verklaren o presentatiepakket o tekenpakket o opmaakpakket  programmeertalen: doel en nut basishandelingen in een tekstverwerker kunnen uitTekstverwerker voeren (U) *  ingeven en verbeteren teksten  verplaatsen en kopiëren  opslaan en openen van bestanden basishandelingen in een rekenblad kunnen uitvoeren Rekenblad (U)  ingeven en verbeteren getallen  eenvoudige bewerkingen en formules  opslaan en openen van bestanden basishandelingen in een databank kunnen uitvoeren Databank (U)  Werken met een bestaande databank basishandelingen in een tekenpakket kunnen uitvoe- Tekenpakket ren (U)  Opmaak van een eenvoudige tekening  Opslaan en openen van bestanden doel en nut van datacommunicatie, lokale en wereld- Netwerken wijde netwerken verklaren  basisprincipes o lokale o wereldwijde netwerken o internet Leerplan Informatica - computer- & besturingssystemen en netwerken 13-03-21

Blz. 10

een geïnstalleerde browser met de nodige aangesloten Internet hardware kunnen gebruiken  wat is internet?  mogelijkheden  nut  browser starten en sluiten  internetadres ingeven op een veilige en ergonomische manier computersys-  Veiligheid temen kunnen gebruiken  Ergonomie *

De aanduiding (U) verwijst naar een uitbreidingsdoelstelling: indien mogelijk mag ze ingevuld worden, maar dit hoeft niet noodzakelijk.

3.6

Minimale materiële vereisten



Vermits de praktische vaardigheden centraal staan beschikt elke cursist bij voorkeur individueel over een pc waarop de vereiste programmatuur op een aanvaardbaar performantieniveau draait en die toegang geeft tot een printer.



In de klas is een vlotte toegang voorzien tot het internet.



De toestellen moeten zo opgesteld staan dat er naast de computer nog voldoende ruimte is voor een boek of schrift. Tevens moeten volgende ergonomische eisen vervuld zijn: het scherm moet van goede kwaliteit (stabiel beeld zonder reflecties) en verstelbaar zijn, voor het toetsenbord moet er voldoende ruimte zijn voor de polsen. Het is vanzelfsprekend dat de school beschikt over legale versies van de te gebruiken software. Op het gebied van veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing: Codex, ARAB, AREI, Vlarem. Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t. de uitrusting en inrichting van de lokalen (bijv. moet de bekabeling veilig weggeborgen zijn), de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel. Zij schrijven voor dat duidelijke handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn, dat alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct te kunnen toepassen.

 

3.7

Methodologische wenken



Aan de hand van enkele praktische voorbeelden kan het nut van moderne computersystemen aangetoond worden.



De verschillende onderdelen van een pc kunnen best aan de hand van didactisch materiaal voorgesteld worden. Daartoe kan beroep gedaan worden op defecte en/of oudere apparaten of onderdelen ervan.



Het is niet de bedoeling dat de cursisten zich nu reeds bekwamen in de toepassingspakketten op zichzelf maar wel dat ze inzicht verwerven in de kenmerken ervan en hun plaats in het geheel van het informaticalandschap kunnen situeren. Op deze wijze kunnen ze dan ook hun toekomstig leertraject doelbewust uitstippelen.



Aan de hand van enkele voorbeelden wordt aangetoond dat ook op maat gemaakte software nodig is.



De studie van het internet dient opnieuw zeer toepassingsgericht te zijn: zo kan men bijv. de cursisten buiten de les laten zoeken naar internetadressen en deze tijdens de les laten uittesten (dienstregeling NMBS, overzicht publicaties VUM, enz…).

3.8 

Didactische middelen Het leerplan legt geen specifieke softwarepakketten op; het centrum kiest zelf de software waarmee gewerkt wordt. De gebruikte softwarepakketten moeten toereikend zijn om de leerplandoelstellingen en de leerinhouden te realiseren, zij moeten voldoende actueel zijn en bij voorkeur overeenstemmen met de algemeen gangbare software.


Blz. 11



De cursisten moeten tijdens de les één of meer handleidingen of naslagwerken betreffende de aangeleerde softwarepakketten kunnen raadplegen.



Het centrum dient erover te waken dat ze de belangrijke ontwikkelingen betreffende apparatuur en programmatuur volgt. Dit betekent echter geenszins dat elke nieuwe versie van software of hardware moet aangeschaft worden om up-to-date te blijven. Wel moet ze via geregelde investeringen vermijden dat haar informaticaonderwijs manifest achterblijft op de realiteit in het bedrijfsleven.

3.9

Evaluatie



De leerstof kan geëvalueerd worden via zowel proces- als productevaluatie. Beide hebben dan de vorm van een praktische proef, waarbij één of meer werkstukken moeten afgeleverd worden.



Permanente evaluatie spreidt de prestatiedruk en biedt mogelijkheden tot bijsturing indien nodig.



Het is evident dat er duidelijke afspraken met de cursist dienen gemaakt te worden met betrekking tot de vorm en het tijdstip van de proeven. Hierbij is het examenreglement van het centrum een belangrijk instrument in de openheid naar de cursisten toe. Om de zelfevaluatie van de volwassene te vergroten is het belangrijk dat de cursist weet op welke aspecten van de opdrachten de nadruk ligt.



Elke opgave moet communicatief eenduidig zijn (slechts voor één interpretatie vatbaar, goed afgebakend en met zo weinig mogelijk kettingopdrachten). Indien de cursist bij een complexe oefening plots niet verder kan, moet de leraar hulp bieden.



Het spreekt vanzelf dat de cursisten op toetsen en examens enkel te maken krijgen met opgaven waaraan ze zich min of meer verwachten. De probleemstellingen moeten betrekking hebben op de kennis en vaardigheden die voor de leerstofvooruitgang onmisbaar zijn, die voor het opleidingsprofiel normaal functioneel zijn en die een normale instroomgroep haalbaar is.



De analyse van de antwoorden geven aanleiding tot bijsturingen en tot leeradviezen. De geëvalueerde werkstukken zijn ter inzage van de cursisten. Knelpunten worden klassikaal besproken.

3.10

Bibliografie

CREG P., Microsoft Office in 24 uur, Academic Service, 1999, 464p. DE GEYTER-DIEPENDAELE T., LEVRAU O., MOESTERMANS K., Wegwijs in ICT, WWW-Soft, 2001 DE LANGE, De computer en wij: software, Wolters Plantyn, 2001 D’HAENENS, HERVELDT F., EDU Multimedia, deel 1 (Uitbouw van een klasnetwerk), deel 2 (Internet Explorer in de klas), deel 3 (E-mailen met Outlook Express), Standaard uitgeverij, 2000. HERTVELDT F., VANNESTE P., WYLIN B., Internet, een nieuw didactisch medium, Standaard uitgeverij,1997. KASSENAAR P., PINKSTER B., Installatie en Beheer van software, Academic Service KOCKELKORE C., Basiskennis computergebruik en Windows 2000 MB.1 – Theorieboek, Academic Service LEVINE, J., Internet voor dummies, Addison-Wesley OOST K., Basiscursus Internet, Academic Service POTT O, pc basiskennis, Addison-Wesley NL VAN DE MAELE M., Computersystemen, Standaard uitgeverij, 2000 VAN HARREWIJN M., Basiskennis Office 2000 MB.2, Academic Service, 2000


Blz. 12

4 Module Besturingssystemen 1 4.1

Organisatie


4.2


In de module ‘Besturingssystemen 1’ leert de cursist de basiselementen van een besturingssysteem. De cursist leert de basisvaardigheden door middel van oefeningen. Hij leert de basiselementen gebruiken in functie van de beoogde toepassingssoftware en de gegevens die daarmee kunnen worden aangemaakt. Bij het beëindigen van deze module kan de cursist elementaire functies van een besturingssysteem gebruiken.

4.3

Beginsituatie

 Inhoudelijke vereisten: Er zijn geen inhoudelijke Beginsituatie.  Verplichte voorafgaande modules: Er zijn geen voorafgaande modules noodzakelijk.

4.4

Doelstellingen

Module Besturingssystemen 1 De cursist kan  Doel en nut van een besturingssysteem uitleggen;  Besturingssystemen beschrijven;  een eenvoudige standaardinstallatie en configuratie van een besturingssysteem uitvoeren;  bestanden beheren;  programma’s beheren;  de multi-user en multi-taskingmogelijkheden op een stand alone computer aanwenden;  de multimedia-mogelijkheden van een besturingssysteem gebruiken;  de helpfunctie hanteren.


MHAIBU800 BCHA U800 01 BCHA U800 02 BCHA U800 03 BCHA U800 04 BCHA U800 05 BCHA U800 06 BCHA U800 07 BCHA U800 08

Blz. 13

4.5


De cursist kan: doel en nut van een besturingssysteem uitleggen besturingssystemen beschrijven

een eenvoudige standaardinstallatie en configuratie van een besturingssysteem uitvoeren de multi-usermogelijkheden op een stand-alone computer aanwenden

bestanden beheren

programma's beheren

de multi-taskingmogelijkheden op een stand-alone computer aanwenden

de multimediamogelijkheden van een besturingssysteem gebruiken

de helpfunctie hanteren

4.6

LEERINHOUDEN Besturingssystemen  doel  nut  componenten  overzicht huidige besturingssystemen  verschillen Besturingssysteem  standaardinstallatie  configuratie  componenten bijvoegen  printers installeren  stuurprogramma’s zoeken op en downloaden van het internet  gebruikersprofielen Bestandsbeheer  kopiëren en verplaatsen  formatteren  diskettes kopiëren  bestandstypes  selectie van bestanden  verschillende weergaven  verwijderen van bestanden  zoeken naar bestanden Toepassingssoftware  installatie  de-installatie  beheer: o snelkoppelingen o programmagroepen  multi-tasking o statische gegevensuitwisseling o verschillende vensters Multimedia  begrip  apparatuur  verschillende dragers  software Helpfunctie







Een vlotte toegang van elke pc tot het internet strekt tot aanbeveling.



Op het gebied van veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing: Codex, ARAB, AREI, Vlarem. Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t. de uitrusting en inrichting van de lokalen (bijv. moet de bekabeling veilig weggeborgen zijn), de aankoop en het


Blz. 14

gebruik van toestellen, materiaal en materieel. Zij schrijven voor dat duidelijke handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn, dat alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct te kunnen toepassen.

4.7




Deze module moet zo praktijkgericht mogelijk worden opgevat. Dit houdt in dat er vele oefenmomenten worden voorzien waarin de cursist de aangeleerde opties kan ervaren.



Zelfredzaamheid is hierbij een attitude die centraal staat. Het is de bedoeling dat de cursisten na een bondige uitleg zelf aan de slag kunnen. Op dat moment zal de leraar moeten coachen.



Het efficiënt leren gebruiken van de helpvoorzieningen, aangeboden in elk modern professioneel pakket, bevordert sterk de zelfredzaamheid van de cursist en wordt dus sterk aanbevolen.



Bij het wijzigen van de systeeminstellingen van de pc moet men met de nodige omzichtigheid te werk gaan. Veiligheidshalve neemt men vooraf een back-up van de belangrijkste systeembestanden.

4.8

Didactische middelen







4.9

Evaluatie



















4.10

Bibliografie

BOTT E., Alles over Windows Me, Special Edition, Addison-Wesley NL CUYPERS E., VAN DEN BROECK E., Windows 2000, Standaard uitgeverij MIM, 2000 DE WILDE O., Basishandleiding Windows ME, Bijleveld Pers DECUYPER L., Windows 98, Uitgeverij De Clerck, 1999 KASSENAAR P., Windows XP van start tot finish, Academic Service, 2002 Leerplan Informatica - computer- & besturingssystemen en netwerken 13-03-21

Blz. 15

RATHBONE A., KASSENAAR P., Basiscursus Windows XP, Academic Service RATHBONE A., Microsoft Windows XP voor Dummies, Addison-Wesley NL TANENBAUM, Moderne Operating Systems, Academic Service


Blz. 16

5 Module Besturingssystemen 2 5.1

Organisatie


5.2


In de module ‘Besturingssystemen 2’ worden de cursist de basiselementen van een besturingssysteem verder aangeleerd, toegepast en ingeoefend. De cursist leert omgaan met alle noodzakelijke vaardigheden door middel van oefeningen. Hij leert taken uitvoeren i.v.m. de installatie, de configuratie, de beveiliging, de personalisatie en het onderhoud van de besturingssoftware. Bij het beëindigen van deze module kan de cursist alle functies van het besturingssysteem gebruiken.

5.3

Beginsituatie

 Inhoudelijke vereisten: De cursist kan elementaire functies van een besturingssysteem gebruiken.  Verplichte voorafgaande modules: De module ‘Besturingssystemen 1’.

5.4

Doelstellingen

Module Besturingssystemen 2 De cursist kan  de verschillende installatiemogelijkheden van een besturingssysteem toepassen;  de configuratie van alle software-bouwstenen uitvoeren;  de externe toegangsmogelijkheden van de computer instellen en gebruiken;  opdrachten automatiseren;  dynamische koppelingen tussen gegevens leggen en gebruiken;  een besturingssysteem personaliseren;  een besturingssysteem beveiligen;  een besturingssysteem onderhouden.


MHAIBU801 BCHA U801 01 BCHA U801 02 BCHA U801 03 BCHA U801 04 BCHA U801 05 BCHA U801 06 BCHA U801 07 BCHA U801 08

Blz. 17

5.5


LEERINHOUDEN

De cursist kan: de verschillende installatiemogelijkheden van een besturingssysteem toepassen

Installatie  vanaf CD-Rom (full install + upgrade)  geautomatiseerde installatie via scripts  vanaf netwerk  dual boot de configuratie van alle software-bouwstenen Configuratie uitvoeren  van extra software  partities  fdisk  format  fat 16,32, NTFS  register  IRQ, DMA, I/O, geheugenconfiguratie de externe toegangsmogelijkheden van de com- Externe toegang via modem en directe kabelverbinding puter instellen en gebruiken  apparatuur  installatie  configuratie  software  via modem en directe kabelverbinding opdrachten automatiseren Automatiseren van opdrachten  via inf-bestand  batch bestanden  scripts  takenplanner dynamische koppelingen tussen gegevens leggen Koppelingen en gebruiken  bestandstypen  OLE en DDE een besturingssysteem personaliseren Profielen  gebruikersprofielen  hardwareprofielen  fonts  toegangelijkheidsopties  configuratiescherm een besturingssysteem beveiligen Beveiligen  viruscanners  firewalls  back-up  policies een besturingssysteem onderhouden Onderhoud  schijfcontrole  defragmentatie  schijfopruiming  register  diagnose en troubleshooting


Blz. 18

5.6










Op het gebied van veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing: Codex, ARAB, AREI, Vlarem. Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t. de uitrusting en inrichting van de lokalen (bijv. moet de bekabeling veilig weggeborgen zijn), de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel. Zij schrijven voor dat duidelijke handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn, dat alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct te kunnen toepassen.

5.7




De cursisten leren hoe ze twee computers kunnen verbinden. In de eerste plaats wordt door de leerkracht gebruik gemaakt van de demonstratietechniek om de theorie en handelswijze aan te leren. Een tweede stap is het toepassen van de theorie door de cursisten zelf. De leerkracht is hier aanwezig om de cursisten te begeleiden en in te grijpen daar waar nodig.



De cursisten installeren eigenhandig een virusscanner en firewall op de computer. Ze leren de installatie uit te voeren, de instellingen te maken, alsmede het uitvoeren van updates. In een laatste fase hanteren ze de virusscanner om infecties op te zoeken en te verhelpen.



Bij het wijzigen van de systeeminstellingen van de pc moet men met de nodige omzichtigheid te werk gaan. Veiligheidshalve neemt men vooraf een back-up van de belangrijkste systeembestanden.

5.8








5.9

Evaluatie

















Blz. 19




5.10

Bibliografie

BOTT E., Alles over Windows Me, Special Edition, Addison-Wesley NL CUYPERS E., VAN DEN BROECK E., Windows 2000, Standaard uitgeverij MIM, 2000 DE WILDE O., Basishandleiding Windows ME, Bijleveld Pers DECUYPER L., Windows 98, Uitgeverij De Clerck, 1999 HOEKWATER TACO, Basiscursus LINUX, Academic Service KASSENAAR P., Windows XP van start tot finish, Academic Service, 2002 RATHBONE A., KASSENAAR P., Basiscursus Windows XP, Academic Service RATHBONE A., Microsoft Windows XP voor Dummies, Addison-Wesley NL TANENBAUM, Moderne Operating Systems, Academic Service


Blz. 20

6 Module Computersystemen 1 6.1

Organisatie


6.2


De module ‘Computersystemen 1’ brengt de cursist kennis en inzicht bij i.v.m. de werking van een computersysteem in het bijzonder de onderlinge samenwerking tussen de basiscomponenten van een computersysteem. Bij het beëindigen van deze module kan de cursist voorbereidende taken uitvoeren om tot een werkend computersysteem te komen.

6.3

Beginsituatie

 Inhoudelijke vereisten: De cursist kan elementaire functies van een besturingssysteem gebruiken.  Verplichte voorafgaande modules: De module 'Besturingssystemen 1'.

6.4

Doelstellingen

Module Computersystemen 1 De cursist kan  Doel en nut van een computersysteem uitleggen;  de basiscomponenten van een computersysteem situeren;  de werking van een computersysteem verklaren;  de soorten RAM-geheugens en de soorten harde schijven aansluiten op een moederbord;  de harde schijf voor werking voorbereiden;  een plan opmaken voor het samenstellen van een computersysteem op maat voor wat betreft de basiscomponenten;  met de benodigde hardware een basiscomputersysteem op maat samenstellen;  de systeemsoftware (BIOS) van het gewenste computersysteem, instellen en vervangen;  een multibootconfiguratie opstellen;  het opstartproces van een computer volledig analyseren en aanpassen.


MHAIBU802 BCHA U802 01 BCHA U802 02 BCHA U802 03 BCHA U802 04 BCHA U802 05 BCHA U802 06 BCHA U802 07 BCHA U802 08 BCHA U802 09 BCHA U802 10

Blz. 21

6.5

Leerinhouden

ALGEMENE DOELSTELLINGEN

LEERINHOUDEN

De cursist kan: het doel en nut van een computersysteem uitleggen

Computersysteem  nut de werking van een computersystemen verklaren  doel  globale werking de basiscomponten van een computersysteem situe- Onderdelen ren  soorten: o moederbord de soorten RAM-geheugens en de soorten harde o kaarten schijven aansluiten op een moederbord o schijven o geheugen o enz.  nut  werking  overzicht  configuratie een harde schijf voor werking voorbereiden Harde schijf  aansluiting  aanpassing BIOS  partities  formatering een plan opmaken voor het samenstellen van een Computer samenstellen computersysteem op maat voor wat betreft de basis componenten selecteren componenten  informatie-bronnen raadplegen met de benodigde hardware een basiscomputersysteem op maat samenstellen de systeemsoftware (BIOS) van het gewenste computersysteem, instellen en vervangen

het opstartproces van een computer volledig analyseren en aanpassen

een multibootconfiguratie opstellen

Besturingssystemen  keuze  hardware-eisen  installatie  stuurbestanden Opstartproces  beschrijving  bios o instelling o update  onderbreking Multiboot  nut  bootmenu o aanmaak o aanpassing o verwijderen  installatie van meerdere besturingssystemen in een multibootomgeving


Blz. 22

6.6










Daarnaast zijn in een pc-laboratorium of in de computerklas (bij voorkeur in een afzonderlijke praktijkzone met werkeilanden) een aantal pc’s voor praktijkoefeningen inzake hardware aanwezig. Deze pc’s zijn van een recent type en kunnen gedemonteerd worden. Bij voorkeur zijn ook oudere pc’s beschikbaar.



De computerklas of het pc-laboratorium is voorzien van de nodige eenvoudige gereedschappen en hulpmiddelen om vlot aan pc’s te werken.




6.7




Via enkele voorbeelden tracht de leraar aan te tonen welke voordelen een modern computersysteem biedt.



Aan de hand van een blokschema kan de algemene werking van een computersysteem toegelicht. Vanuit dit blokschema kan men aantonen welke onderdelen nodig zijn voor de goede werking van een computersysteem.



Uitgaande van een omschrijving kan men de cursist de mogelijkheid bieden om de componenten te kiezen en nadien samen te bouwen tot een computersysteem.



Het zou een meerwaarde betekenen als de cursist op één computer meerdere besturingssystemen (kunnen dezelfde zijn) op zijn oefencomputer kan installeren.



De websites van belangrijke hardwareconstructeurs en –leveranciers leveren een schat aan informatie over computerapparatuur. Interessante oefeningen bestaan er bijvoorbeeld in cursisten op het internet te laten opzoeken welke de specificaties zijn van actuele pc-aanbiedingen, de componenten van de eigen pc’s te laten opzoeken, na te gaan of er nieuwe stuurprogramma’s beschikbaar zijn voor de apparatuur in de computerklas… Sommige hardwareleveranciers bieden de mogelijkheid dat de klant zelf via het internet een offerte samenstelt, waarbij de klant zelf de specificaties voor de apparatuur invult; de leraar kan dan bijvoorbeeld een reële bedrijfssituatie schetsen en de cursisten vragen via het internet een offerte samen te stellen en de prijs van de gewenste configuratie te genereren, eventueel bij verschillende leveranciers.

6.8




Men moet voldoende didactisch materiaal voorzien (verouderde en/of defecte onderdelen naast degelijk werkend reservemateriaal) zodat de cursist enerzijds de onderdelen in een werkende machine kan zien en anderzijds de component als losse entiteit kan bestuderen. Het is belangrijk dat de cursist ook op een praktische manier instellingen zoals jumpers en master-slave principes kan inoefenen.






Het centrum dient erover te waken dat ze de belangrijke ontwikkelingen betreffende apparatuur en programmatuur volgt. Dit betekent echter geenszins dat elke nieuwe versie van software of hardware moet


Blz. 23

aangeschaft worden om up-to-date te blijven. Wel moet ze via geregelde investeringen vermijden dat haar informaticaonderwijs manifest achterblijft op de realiteit in het bedrijfsleven.

6.9

Evaluatie



















6.10

Bibliografie

ANDREW S. TANENBAHN, Gestructureerde Computerarchitectuur, 2e herziene uitgave, Academic Service GUBBELS, KOCKELKOREN, Decentrale Apparatuur en Technieken - Theorieboek - MD.1-W, Academic Service MESSMER HP., Het pc-hardwareboek, vierde geheel herziene editie, Addison-Wesley NL MINASI M., De pc, het complete boek, Sybex PINKSTER B. & MUELLER S., Het complete handboek pc Troubleshooting en Upgrading, 10e editie, Academic Service PINKSTER B., Installatie Hardware 3 - MBO-ICT, Academic Service VAN RHEENEN H., Installatie Hardware 2 - MBO-ICT, Academic Service


Blz. 24

7 Module Computersystemen 2 7.1

Organisatie


7.2


De module ‘Computersystemen 2’ heeft tot doel de cursist kennis en inzicht bij te brengen i.v.m. de werkingprincipes van randapparatuur. Bij het beëindigen van deze module kan de cursist randapparatuur voorbereiden op een goede werking.

7.3

Beginsituatie

 Inhoudelijke vereisten: De cursist heeft een goede kennis van de werking van de basiscomponenten van de hardware in computersystemen.  Verplichte voorafgaande modules: De modules ‘Besturingssystemen 1’ en 'Computersystemen 1'.

7.4

Doelstellingen

Module Computersystemen 2 De cursist kan  massa-opslagsystemen, weergavesystemen, invoersystemen, digitaliseringssystemen voor beeld en geluid en communicatiesystemen catalogeren;  de werkingsprincipes van massa-opslagsystemen, weergavesystemen, invoersystemen, digitaliseringssystemen voor beeld en geluid en communicatiesystemen verklaren;  massa-opslagsystemen, weergavesystemen, invoersystemen, digitaliseringssystemen voor beeld en geluid en communicatiesystemen installeren en configureren;  massa-opslagsystemen, weergavesystemen, invoersystemen, digitaliseringssystemen voor beeld en geluid en communicatiesystemen gebruiken.


MHAIBU803 BCHA U803 01 BCHA U803 02

BCHA U803 03

BCHA U803 04

Blz. 25

7.5

Leerinhouden DOELSTELLINGEN

LEERINHOUDEN

De cursist kan: de werking van de componenten voor invoersys- Invoer en digitalisering: temen en digitaliseringssytemen voor beeld en ge joysticks, gamepad, stuurwiel luid verklaren  videokaarten  TV, radiokaarten de nodige componenten catalogeren, installeren en  opslagformaten voor video en audio configureren  tekentabletten  printers  geluidskaart  scanners  connectiemogelijkheden o USB o firewire o parallele poort o seriële poort o enz… de werking van de componenten voor massa- Massa-opslagsystemen opslagsystemen verklaren  tapestreamers  CDR, CDRW, DVD de nodige componenten catalogeren, installeren en  aansluitmogelijkheden configureren  software installatie en gebruik systeembronnen beheren en configureren bij het Systeembeheer toevoegen van additionele componenten  I/O  irq  conflicten en oplossingen  plug and play  instellingen BIOS de werking van de componenten voor de communi- Communicatie tussen computers catie tussen computers verklaren  netwerkkaarten  bekabeling: coax, utp, telefoon, isdn de nodige componenten catalogeren, installeren en  installatie klein netwerk configureren  directe verbinding tussen 2 pc's  aansluiting op internet o apparatuur o software o gedeelde internetverbinding

7.6















Blz. 26



7.7





Na een theoretische uitleg werken de cursisten in kleine groepen aan praktische opstellingen waarbij een aantal apparaten worden ingebouwd, geconfigureerd en uitgetest. Men moet dus voldoende didactisch materiaal voorzien (oude en/of defecte onderdelen naast degelijk werkend reservemateriaal) zodat de cursist enerzijds de onderdelen in een werkende machine kan zien en anderzijds de component als losse entiteit kan bestuderen.



De websites van belangrijke hardwareconstructeurs en –leveranciers leveren een schat aan informatie over computerapparatuur. Interessante oefeningen bestaan er bijvoorbeeld in cursisten op het internet te laten opzoeken welke de specificaties zijn van actuele pc-aanbiedingen, de componenten van de eigen pc’s te laten opzoeken, na te gaan of er nieuwe stuurprogramma’s beschikbaar zijn voor de apparatuur in de computerklas.

7.8




Men moet voldoende didactisch materiaal voorzien (oude en/of defecte onderdelen naast degelijk werkend reservemateriaal) zodat de cursist enerzijds de onderdelen in een werkende machine kan zien en anderzijds de component als losse entiteit kan bestuderen.







7.9

Evaluatie




















Blz. 27

7.10

Bibliografie

ANDREW S. TANENBAHN, Gestructureerde Computerarchitectuur, 2e herziene uitgave, Academic Service ELEKTUUR, pc-poorten onder Windows - meten, regelen en besturen via standaardpoorten EVERAARDT F., SCHUURMANS U., Hardware Tips & Trucs, Academic Service GUBBELS, KOCKELKOREN, Decentrale Apparatuur en Technieken - Theorieboek - MD.1-W, Academic Service MESSMER HP., Het pc-hardwareboek, vierde geheel herziene editie, Addison-Wesley NL MINASI M., De pc, het complete boek, Sybex MUELLER S., Het complete handboek pc Troubleshooting en Upgrading, 10e editie, Academic Service PINKSTER B. & MUELLER S., Het complete handboek pc Troubleshooting en Upgrading, 10e editie, Academic Service PINKSTER B., Installatie Hardware 3 - MBO-ICT, Academic Service VAN RHEENEN H., Installatie Hardware 2 - MBO-ICT, Academic Service


Blz. 28

8 Module Computer- en besturingssystemen 8.1

Organisatie


8.2


In de module ‘Computer- en besturingssystemen’ leert de cursist hard- en software fouten opsporen, identificeren en verhelpen met als doel computersystemen te onderhouden en hun perfecte werking te bestendigen.

8.3

Beginsituatie

 Inhoudelijke vereisten: De cursist kan alle functies van het besturingssysteem gebruiken. Hij heeft een goede kennis van de werking van de basiscomponenten van de hardware in computersystemen en kan met diverse randapparaten en hun interfacing met de computer, omgaan.  Verplichte voorafgaande modules: De modules 'Besturingssystemen 1', 'Computersystemen 1'. en 'Computersystemen 2'.

8.4

De reglementair vastgelegde doelstellingen (basiscompetenties)

Module Computer- en besturingssystemen 1 De cursist kan  fouten in de (samen)werking van de basiscomponenten in een computersysteem opsporen, identificeren en verhelpen;  fouten in de werking van de randapparatuur opsporen, identificeren en verhelpen;  fouten in de werking van de systeem- en besturingssoftware opsporen, identificeren en verhelpen;  hulpprogramma’s voor foutendiagnose, herstel en onderhoud van hard- en software gebruiken;  beschadigde en gewiste gebruikersdata herstellen;  antivirussoftware gebruiken.


MHAIBU804 BCHA U804 01 BCHA U804 02 BCHA U804 03 BCHA U804 04 BCHA U804 05 BCHA U804 06

Blz. 29

8.5


LEERINHOUDEN

De cursist kan: fouten in de (samen)werking van de basiscomponen- Fouten in apparatuur ten in een computersysteem opsporen, identificeren  methodiek en verhelpen o systematisch opzoeken o analyseschema's fouten in de werking van de randapparatuur opspoo inventarissen ren, identificeren en verhelpen  diagnostische hardware en software o kabeltesters fouten in de werking van de systeem- en besturingso testen van harde schijven software opsporen, identificeren en verhelpen o multimeter  opsporing, analyse en remediëring  software om controle over een andere computer over te nemen Vastgelopen besturingssysteem  problemen systematisch zoeken  images gebruiken  register  besturingssysteem "opkuisen" beschadigde en gewiste gebruikersdata herstellen Beveiligen van gegevens  tapestreamers  RAID  software om data te herstellen  backupsoftware  soorten backups  andere externe opslagmedia  images antivirussoftware gebruiken  virusscanners  overzicht virussen  installatie virusscanner  updaten virusscanner  wat te doen bij infectie  bedreigingen via internet

8.6
















Op het gebied van veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing: Codex, ARAB, AREI, Vlarem. Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t. de uitrusting en inrichting van de lokalen (bijv. moet de bekabeling veilig weggeborgen zijn), de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel. Zij schrijven voor dat duidelijke handleidingen en een


Blz. 30

technisch dossier aanwezig moeten zijn, dat alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct te kunnen toepassen.

8.7




Na een theoretische uitleg werken de cursisten in kleine groepen aan praktische opstellingen waarbij een aantal apparaten worden ingebouwd, geconfigureerd en uitgetest. Men moet dus voldoende didactisch materiaal voorzien (verouderde en/of defecte onderdelen naast degelijk werkend reservemateriaal) zodat de cursist enerzijds de onderdelen in een werkende machine kan zien en anderzijds de component als losse entiteit kan bestuderen.



De leerkracht biedt de cursisten enkele toestellen aan met problemen. De cursisten moeten op een systematische manier leren om de fout te detecteren en te herstellen.



De cursisten werken in kleinere groepen samen aan praktische opdrachten.



Er wordt een goed overzicht gegeven van de verschillende bedreigingen waaraan een computersysteem te prooi kan vallen. Ook de bedreigingen via internet (hackers) e.d. moeten toegelicht worden.




8.8








8.9

Evaluatie




















Blz. 31

8.10

Bibliografie

ANDREW S. TANENBAHN, Gestructureerde Computerarchitectuur, 2e herziene uitgave, Academic Service ELEKTUUR, pc-poorten onder Windows - meten, regelen en besturen via standaardpoorten EVERAARDT F., SCHUURMANS U., Hardware Tips & Trucs, Academic Service GUBBELS, KOCKELKOREN, Decentrale Apparatuur en Technieken - Theorieboek - MD.1-W, Academic Service MESSMER HP., Het pc-hardwareboek, vierde geheel herziene editie, Addison-Wesley NL MINASI M., De pc, het complete boek, Sybex MUELLER S., Het complete handboek pc Troubleshooting en Upgrading, 10e editie, Academic Service PINKSTER B. & MUELLER S., Het complete handboek pc Troubleshooting en Upgrading, 10e editie, Academic Service PINKSTER B., Installatie Hardware 3 - MBO-ICT, Academic Service VAN RHEENEN H., Installatie Hardware 2 - MBO-ICT, Academic Service


Blz. 32

9 Module Peer to peer-netwerken 9.1

Organisatie


9.2


In de module ‘Peer to peer-netwerken' verwerft de cursist kennis en inzicht in de basisbouwstenen en technieken, installatie en gebruik van lokale netwerken. Na het beëindigen van deze module kan de cursist een eenvoudig peer to peer-netwerk realiseren.

9.3

Beginsituatie

 Inhoudelijke vereisten: De cursist kan elementaire functies van een besturingssysteem gebruiken.  Verplichte voorafgaande modules: De module 'Besturingssystemen 1'.

9.4

Doelstellingen

Module Netwerken 1 De cursist kan  Doel en nut van een netwerk uitleggen;  de communicatieprincipes tussen computers uitleggen;  de communicatietechnieken bij het gebruik van een gemeenschappelijk transmissiemedium uitleggen;  de componenten van een EthernetLAN herkennen;  een gestandardiseerd lagenmodel situeren;  het onderscheid tussen peer to peer- en client-server-systemen maken;  een peer to peer-netwerk installeren;  de bronnen van het netwerk op share- of gebruikersniveau ter beschikking stellen;  de ter beschikking gestelde netwerkbronnen beheren en controleren;  de aanmelding en de beveiliging van een netwerk instellen en gebruiken.


MHAIBU805 BCHA U805 01 BCHA U805 02 BCHA U805 03 BCHA U805 04 BCHA U805 05 BCHA U805 06 BCHA U805 07 BCHA U805 08 BCHA U805 09 BCHA U805 10

Blz. 33

9.5


LEERINHOUDEN

De cursist kan: het doel en nut van netwerken uitleggen

Overzicht netwerken  nut het onderscheid tussen een peer to peer-netwerk en  doel een client-serversysteem maken  peer to peer & client-server de componenten van een EthernetLAN herkennen Hardware-onderdelen  netwerkkaarten  bekabeling  switches, routers, hubs de communicatieprincipes tussen computers uitleg- Communicatieprincipes en -technieken gen  OSI-model  TCP/IP: subnetten, IP-adressen de communicatietechnieken bij het gebruik van een  IPX/SPX gemeenschappelijk transmissiemedium uitleggen  Netbios  UDP een gestandardiseerd lagenmodel situeren  internet, WAN, LAN, ethernet een peer to peer-netwerk installeren Peer to peer-netwerk  installatie en configuratie van een netwerkbesturingssysteem  installatie van de specifieke netwerkonderdelen de bronnen van het netwerk op share- of gebruikers- Shares niveau ter beschikking stellen  aanmaken  verwijderen de ter beschikking gestelde netwerkbronnen beheren  toegangsrechten op shares instellen en controleren  in het netwerk benaderen  UNC-naamgeving  controle op shares  randapparaten delen de aanmelding en de beveiliging van een netwerk Gebruikers instellen en gebruiken  aanmaken  beheren  toegangsrechten van gebruikers  instellingen m.b.t. de aanmelding

9.6












Blz. 34

9.7




Er moet voldoende didactisch materiaal voorzien worden; catalogi en bezoek aan het serverlokaal van het centrum zijn zeer opportuun.



De cursisten moeten de computer in het netwerk voorzien van de nodige software om met mekaar te kunnen communiceren.



Ze oefenen in kleine groepjes het gebruik van shares en van beveiliging en aanmelden in.




9.8




Het leerplan legt geen specifieke softwarepakketten op; het centrum kiest zelf de netwerksoftware waarmee gewerkt wordt. De keuze voor bepaalde software wordt gemaakt in onderling overleg tussen de betrokken leraren.







9.9

Evaluatie



















9.10

Bibliografie

BREEDEVELD J., HEERINGS H., Netwerken in de Praktijk, Addison-Wesley NL HAYDEN M., Computernetwerken in 24 uur, Addison-Wesley NL HEIJKOOP H., Basiscursus GroupWise 6, Academic Service LACKERBAUER I., Snel leren netwerken met Windows, Addison-Wesley NL Leerplan Informatica - computer- & besturingssystemen en netwerken 13-03-21

Blz. 35

LOWE D., Computernetwerken voor Dummies, 2de editie, Addison-Wesley NL MATTHIJSSEN R., Computernetwerken en Datacommunicatie, 5e druk, Academic Service TANENBAUM, Computernetwerken, Academic Service ZACKER C. & MUELLER, Netwerken – het complete naslagwerk, Academic Service, 2002


Blz. 36

10 Module Client-server-netwerken 1 10.1

Organisatie


10.2


In de module ‘Client-server-netwerken 1’ worden de basiskenmerken van client-server-netwerken bestudeerd. Na het beëindigen van deze module kan de cursist een client-server-netwerk realiseren.

10.3

Beginsituatie

 Inhoudelijke vereisten: De cursist heeft een goede kennis van en inzicht in de basisbouwsystemen en de werking van netwerken. Hij kan een eenvoudig peer tot peer-netwerk realiseren.  Verplichte voorafgaande modules: De modules ‘Besturingssystemen 1’ en ‘Peer to peer-netwerken'.

10.4

Doelstellingen

Module Client-server-netwerken 1 De cursist kan  een client-server-netwerk installeren;  individuele gebruikersaccounts opstellen;  basisdirectory’s, aanmeldingsscripts en lokale gebruikersprofielen opstellen;  een systeem(beveiligings)beleid opstellen en gebruiken;  groepaccounts opstellen;  netwerkbronnen via permissies beveiligen;  processen via het toekennen van gebruikersrechten beveiligen;  een netwerkprinter opstellen en beheren;  de netwerkbronnen en gebeurtenissen vastleggen en controleren;  de netwerkbronnen van op afstand beheren;  backups plannen en uitvoeren;  software vanaf de server installeren.


MHAIBU806 BCHA U806 01 BCHA U806 02 BCHA U806 03 BCHA U806 04 BCHA U806 05 BCHA U806 06 BCHA U806 07 BCHA U806 08 BCHA U806 09 BCHA U806 10 BCHA U806 11 BCHA U806 12

Blz. 37

10.5


LEERINHOUDEN

De cursist kan: een client-server netwerk installeren

Client-server netwerk  systeemeisen  bestandssystemen  praktische installatie  DNS, DHCP, TCP/IP installeren individuele gebruikersaccounts opstellen Gebruikers en groepen  aanmaak basisdirectory’s, aanmeldingsscripts en lokale  instelling eigenschappen gebruikersprofielen opstellen  verwijdering eigenschappen  wijzigingen groepaccounts opstellen  uitsluitingen  homedirectory's processen via het toekennen van gebruikersrechten  lokale gebruikersprofielen beveiligen  … een systeem(beveiligings)beleid opstellen en geSysteem- en gebruikersbeveiligingsbeleid bruiken  policy's opstellen  policy's aanpassen netwerkbronnen via permissies beveiligen Netwerkbronnen  delen een netwerkprinter opstellen en beheren  beveiliging instellen  aanmeldinsscripts  netwerkprinters netwerkbronnen en gebeurtenissen vastleggen en Netwerkbeheer controleren  auditing  logging  netwerkmonitor netwerkbronnen van op afstand beheren Van op afstand beheren  manieren om een connectie te maken met andere computers  remote processes, shares, .. backups plannen en uitvoeren Backup  strategieën  maken  terugzetten terminalservices kunnen installeren en beheren (U) Terminalserver  installeren  instellingen terminalclients  verbindingen met terminal server software vanaf de server installeren Software-installaties vanaf de servers

10.6




Vermits de praktische vaardigheden centraal staan beschikt elke cursist bij voorkeur individueel over een pc waarop de vereiste programmatuur op een aanvaardbaar toegang geeft tot een printer.






Op het gebied van veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing: Codex, ARAB, AREI, Vlarem. Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t. de uitrusting en inrichting van de lokalen (bijv. moet de bekabeling veilig weggeborgen zijn), de aankoop en het


Blz. 38

gebruik van toestellen, materiaal en materieel. Zij schrijven voor dat duidelijke handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn, dat alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct te kunnen toepassen.

10.7




De cursisten installeren het netwerkbesturinssysteem op hun pc. Hierbij werken ze best in kleine groepen om de installatie af te stemmen op de andere computers in hun klein netwerk.




10.8




Het leerplan legt geen specifieke softwarepakketten op; het centrum kiest zelf de software waarmee gewerkt wordt. De keuze voor bepaalde software wordt gemaakt in onderling overleg tussen de betrokken leraren.







10.9

Evaluatie



















10.10 Bibliografie BREEDEVELD J., HEERINGS H., Netwerken in de Praktijk, Addison-Wesley NL BUTZEN F., HILTON C., Het opzetten van een Linux-netwerk, Addison-Wesley NL HAYDEN M., Computernetwerken in 24 uur, Addison-Wesley NL HEIJKOOP H., Basiscursus GroupWise 6, Academic Service Leerplan Informatica - computer- & besturingssystemen en netwerken 13-03-21

Blz. 39

LACKERBAUER I., Snel leren netwerken met Windows, Addison-Wesley NL LOWE D., Computernetwerken voor Dummies, 2de editie, Addison-Wesley NL MATTHIJSSEN R., Computernetwerken en Datacommunicatie, 5e druk, Academic Service STINTON C., Microsoft Handboek Windows 2000 Professional NL-versie, Academic Service TANENBAUM, Computernetwerken, Academic Service VAN VUGT SANDR, Linux in een netwerk, Academic Service ZACKER C. & MUELLER, Netwerken – het complete naslagwerk, Academic Service, 2002


Blz. 40

11 Module Client-server-netwerken 2 11.1

Organisatie


11.2


In de module ‘Client-server-netwerken 2’ worden de kenmerken van complexe client-server- netwerken bestudeerd. Na het beëindigen van deze module kan de cursist een complex client-server netwerk realiseren.

11.3

Beginsituatie

 Inhoudelijke vereisten: De cursist kan een peer to peer-netwerk realiseren met werkstations met aanmeldingsmogelijkheden en in een typisch client-server-systeem.  Verplichte voorafgaande modules: De modules ‘Besturingssystemen 1’, ‘Peer to peer-netwerken' en ‘Client-server-netwerken 1’.

11.4

Doelstellingen

Module Client-server-netwerken 2 De cursist kan  een geautomatiseerde installatie van een besturingssysteem uitvoeren;  de volledige configuratie van een netwerk uitvoeren;  een fouttolerant schijfsysteem gebruiken;  aanmeldingsscripts en centrale gebruikersprofielen beheren;  het netwerksysteem m.b.v. een gepast systeembeleid beveiligen;  met verschillende clients werken;  de remote access service toepassen;  een complex netwerk met verschillende servers opbouwen en beheren;  een netwerkmonitor gebruiken;  fouten opsporen en herstellen;  noodvoedingssystemen installeren en toepassen;  software vanaf een server verspreiden.


MHAIBU807 BCHA U807 01 BCHA U807 02 BCHA U807 03 BCHA U807 04 BCHA U807 05 BCHA U807 06 BCHA U807 07 BCHA U807 08 BCHA U807 09 BCHA U807 10 BCHA U807 11 BCHA U807 12

Blz. 41

11.5

Leerinhouden LEERINHOUDEN

DOELSTELLINGEN

De cursist kan: een geautomatiseerde installatie van een besturingssysteem uitvoeren de volledige configuratie van een netwerk uitvoeren

fouttolerante schijfsystemen gebruiken

aanmeldingsscripts en centrale gebruikersprofielen beheren met verschillende clients werken het netwerksysteem m.b.v. een gepast systeembeleid beveiligen Remote Access-services toepassen

een complex netwerk met verschillende servers opbouwen en beheren

een netwerkmonitor gebruiken fouten opsporen en herstellen noodvoedingssystemen installeren en toepassen

software vanaf een server verspreiden

installatie van een besturingssysteem met behulp van het Boot-protocol uitvoeren (U)

Configuratie en installatie  installatiescript o aanmaak o bewerking o gebruik  volledige installatie van een netwerk  aanmeldingsscripts en gebruikersprofielen fouttolerante schijfsystemen  werking RAID  verschillende niveaus  installatie  configuratie Instellingen  op de client  op de server  verschillen tussen clients Systeem- en gebruikersbeveiligingsbeleid  policy’s opstellen  policy’s aanpassen RAS  installatie  configuratie  beveiliging Complexe netwerkstructuren  communicatie tussen verschillende servers en netwerken  verbindingen via WAN  complexe beveiligingen  analyse van enkele bestaande complexe netwerken in bedrijven Netwerkverkeer  diagnose  meten van de belasting UPS  installatie  configuratie  instelling van alarmen  acties bij stroomuitval Software  push-installaties uitvoeren  klaarmaken van software voor verspreiding  manieren om te verspreiden  verspreiding op verschillende clients Besturingssysteem via BootP  eisen aan netwerkkaart  configuratie netwerkkaart  instellingen op server  uitvoeren installatie


Blz. 42

11.6











11.7




Men kan best in kleine groepen laten werken waarbij verschillende clients aanloggen bij een server.



De mogelijkheden van RAS kunnen via een goedkope en eenvoudige telefooncentrale binnen het labo worden uitgetest.



Men kan best enkele UPS-systemen voorzien om te kunnen testen.



De cursisten oefenen in kleine groepen de push-installaties en het installeren via BootP in.




11.8











11.9

Evaluatie














Blz. 43







11.10 Bibliografie BREEDEVELD J., HEERINGS H., Netwerken in de Praktijk, Addison-Wesley NL BUTZEN F., HILTON C., Het opzetten van een Linux-netwerk, Addison-Wesley NL HAYDEN M., Computernetwerken in 24 uur, Addison-Wesley NL HEIJKOOP H., Basiscursus GroupWise 6, Academic Service LACKERBAUER I., Snel leren netwerken met Windows, Addison-Wesley NL LOWE D., Computernetwerken voor Dummies, 2de editie, Addison-Wesley NL MATTHIJSSEN R., Computernetwerken en Datacommunicatie, 5e druk, Academic Service PELGRIMS L., Fly by Wire - Snelcursus Datacom & Netwerken, Aviacom NL STINTON C., Microsoft Handboek Windows 2000 Professional NL-versie, Academic Service TANENBAUM, Computernetwerken, Academic Service VAN VUGT SANDR, Linux in een netwerk, Academic Service WILLIAM S., Netwerkbeveiliging en Cryptografie, Academic Service ZACKER C. & MUELLER, Netwerken – het complete naslagwerk, Academic Service, 2002


Blz. 44

12 Module Inter-netwerken 12.1

Organisatie


12.2


In de module ‘Inter-netwerken’ worden communicatiemogelijkheden in TCP/IP-(inter)netwerken aangeleerd. Na het beëindigen van deze module heeft de cursist gespecialiseerde kennis verworven betreffende één of meer specifieke communicatiemogelijkheden van een netwerk. Hij kan deze kennis toepassen.

12.3

Beginsituatie

 Inhoudelijke vereisten: De cursist kan een (complex) client-server-netwerk realiseren.  Verplichte voorafgaande modules: De modules ‘Besturingssystemen 1’, ‘Peer to peer-netwerken', ‘Client-server-netwerken 1’ en ‘Client-servernetwerken 2’.

12.4

Doelstellingen

Module Inter-netwerken De cursist kan  het TCP/IP-communicatieproces t.o.v. het klassieke lagenmodel beschrijven en situeren;  TCP/IP protocollen gebruiken en IP-adressen toekennen en beheren;  de routingsprincipes en –technieken beschrijven in TCP/IP-netwerken;  diverse naamresoluties met behulp van gespecialiseerde servers uitvoeren;  een webserver opstellen;  postservers opstellen;  hulpprogramma’s voor netwerkbeheer gebruiken.


MHAIBU808 BCHA U808 01 BCHA U808 02 BCHA U808 03 BCHA U808 04 BCHA U808 05 BCHA U808 06 BCHA U808 07

Blz. 45

12.5

Leerinhouden LEERINHOUDEN

DOELSTELLINGEN

De cursist kan: het TCP/IP-communicatieproces t.o.v. het klassieke lagenmodel beschrijven en situeren

TCP/IP protocollen gebruiken en IP-adressen toekennen en beheren

de routingsprincipes en -technieken beschrijven in TCP/IP netwerken

diverse naamresoluties met behulp van gespecialiseerde servers uitvoeren

een webserver opstellen

een postserver opstellen

hulpprogramma’s voor netwerkbeheer gebruiken

een Virtual Private Network opzetten (U)

TCP/IP-protocol  situering in het OSI-model  subnetten  maskering  opbouw adressen DHCP  configuratie  leases  scopes  instellen van de clients Routingsprincipes  opstellen routingtabellen  aanpassen routingtabellen  uittesten en commando's voor foutopsporing (tracert, ping, netstat, ...) Naamresoluties  DNS  WINS  Hosts  LMHosts Webserver  installatie  configuratie  websites definiëren  beveiliging  FTP-server  certificate server  newsserver  performantie Mailserver  configuratie  installatie  aanmaak van brievenbussen  beheer van brievenbussen  instelling van SMTP en POP3  aanmaak van distributielijsten Firewalls  soorten  configuratie  installatie  nut  monitoring  alerting  connectie met het netwerk Virtual Private Networks  installatie  configuratie  verschillende clients  instellingen op servers


Blz. 46

12.6







Een vlotte toegang van elke pc tot het internet is voor deze module een noodzaak.




12.7




De leerstof moet waar mogelijk ‘hands on’ aangebracht worden. Dit impliceert dat de cursisten een (permanent) intranet opbouwen, gebruik makend van de aanwezige hardware-infrastructuur.



De cursisten maken kennis met verschillende bestaande technologiën en de evolutie ervan, maar dienen er slechts één te implementeren en in de diepte te bestuderen.



Voor een goed begrip van elektronische communicatie moeten de cursisten vertrouwd zijn met het OSImodel. Dit zal steeds dienst doen als referentie voor het situeren van bestaande protocollen.




12.8











12.9

Evaluatie














Blz. 47







12.10 Bibliografie BECKER A., Snel leren werken met TCP/IP, Addison-Wesley NL CASAD J., TCP/IP in 24 uur, Addison-Wesley NL DOUGLAS E. C., Computernetwerken en Internetten, Academic Service VANHESTE J., Internet Gids voor Wereldwijde netwerken, Het Spectrum WASHBUM K., EVANS J., Het onderhouden van een TCP/IP netwerk, Addison-Wesley NL


Blz. 48

13 Opleidingenstructuur informatica-opleidingen Opleidingen

Modules Initiatie in de informatica Besturingssystemen 1 Besturingssystemen 2 Computersystemen 1 Computersystemen 2 Computer- en besturingssystemen Peer to peer-netwerken Client-server-netwerken 1 Client-server-netwerken 2 Inter-netwerken Tekstverwerking 1 Tekstverwerking 2 Tekstverwerking 3 Desktoppublishing 1 Desktoppublishing 2 Rekenblad 1 Rekenblad 2 Rekenblad 3 Gegevensbeheer 1 Gegevensbeheer 2 Gegevensbeheer 3 Presentatie Agenda- en taakbeheer Raster-tekenen 1 Raster-tekenen 2 Vectorieel tekenen 1 Vectorieel tekenen 2 Vectorieel tekenen 3 Multimedia 1 Multimedia 2 Internet Webdesign Webscripting

Code MHAIBG100 MHAIBU800 MHAIBU801 MHAIBU802 MHAIBU803 MHAIBU804 MHAIBU805 MHAIBU806 MHAIBU807 MHAIBU808 MHAIBU809 MHAITU810 MHAITU811 MHAITU812 MHAITU813 MHAITU814 MHAITU815 MHAITU816 MHAITU817 MHAITU818 MHAITU819 MHAITU820 MHAITU821 MHAITU822 MHAITU823 MHAITU824 MHAITU825 MHAITU826 MHAITU827 MHAITU828 MHAITU829 MHAITU830 MHAITU831

Informatica – computer- & besturingssytemen en netwerken OHAIB

Informaticatoepassingssoftware

X X X X X X X X X X

X


OHAIT

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Blz. 49

Bijlage 1: DVO-commissie Informatica Boey Eddy Dienst Beroepsopleidingen departement Onderwijs, Koningsstraat 93, bus 3, 1000 Brussel De Smaele Lindsay Provinciaal CVO Meetjesland, Stoepestraat 38, 9960 Assenede Jacobsen Guy CVO GO Oostende, Leopold III-laan 1, 8400 Oostende Malbrancke Thierry CVO VTI Brugge, Boeveriestraat 73, 8000 Brugge Reynaerts Ingrid SNT CVO, Arsenaalstraat 4, 8000 Brugge Van den Vreken Chris Dienst voor Onderwijsontwikkeling Koning Albert II-laan 15, Toren B 2de verdieping 1210 Brussel Vermeesch Fernand Dienst voor Onderwijsontwikkeling Koning Albert II-laan 15, Toren B 2de verdieping 1210 Brussel Verstraete Jozef Inspectie volwassenenonderwijs Sparrenhofstraat 2 9250 Waasmunster


Blz. 50

Bijlage 2: Codering Codering van de opleidingen O SG XX

Opleiding Studiegebied Opleiding XX

Codering van de modules M SG OP U 001

Module Studiegebied Opleiding C = gemeenschappelijke module voor meerdere studiegebieden G = gemeenschappelijke module binnen een studiegebied U = unieke module Nummer van de module (aparte nummering voor de C,G en U modules)

Codering van de basiscompetenties BC SG U 001 01

Basiscompetentie Studiegebied (uitgezonderd C-modules) Soort module (C, G of U) Nummer van de module Nummer van de basiscompetentie binnen de module


Blz. 51

Leerplan. Informatica computer- en besturingssystemen en netwerken OPLEIDING. Modulair. Studiegebied ICT

Recommend Documents