leefbaarheidsplan schalkwijk
een plan voor en door Schalkwijk
leefbaarheidsplan schalkwijk een plan voor en door schalkwijk
eindrapport
dit rapport c.q. project is mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage vanuit de Europese Unie via LEADER+
91-003 18 februari 2008
amer adviseurs b.v. ruimtelijke ordening
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
INHOUDSOPGAVE
Blz.
1.
INLEIDING 1.1. Aanleiding 1.2. Doel van het project 1.3. Schets van de leefbaarheidsproblematiek 1.4. Vorm, betekenis en status van het leefbaarheidsplan 1.5. Werkwijze en organisatie 1.6. Opzet van het leefbaarheidsplan (leeswijzer) 1.6. Opzet van het leefbaarheidsplan (leeswijzer)
2.
PROFIELSCHETS 2.1. Inleiding 2.2. Ruimtelijke opbouw 2.3. Bevolking 2.3. Bevolking 2.4. Wonen 2.5. Werken 2.5. Werken 2.6. Voorzieningen 2.7. Verkeer en vervoer 2.8. Recreatie en toerisme 2.9. Cultuurhistorie 2.10. Sociaal klimaat 2.11. Bestuurlijk klimaat / Relatie gemeente-dorp
7 7 7 8 9 9 10 11 12 14 15 15 16 16
3.
BELEVING EN KNELPUNTEN VOLGENS DE BEWONERS 3.1. Inleiding 3.2. Bottom-up en top-down 3.3. Resultaten van het totale proces
17 17 17 22
4.
TOEKOMSTVISIE SCHALKWIJK 4.1. Kernkwaliteit van Schalkwijk 4.2. Schalkwijk nu 4.3. Dualiteit op het eiland van Schalkwijk 4.4. Kansen voor de toekomst 4.5. Conclusie
23 23 23 24 24 25
5.
PROJECTENOVERZICHT SCHALKWIJK 5.1. Eén leefbaarheidsplan, tal van projecten 5.2. Overzichtstabel (deel)projecten per thema naar prioriteit bewoners 5.3. Projectomschrijving 1. Verbeteren woonbeleid Schalkwijk 2. Handhaven en verbeteren beeldkwaliteit 3. Behoud en herstel Wapen van Schalkwijk 4. Verruiming bestaande planologische regeling 5. Verbetering bestaande vergunningenbeleid 6. Behoud en versterken basisvoorzieningen (dorpswinkel) 7. Behoud en versterken basisvoorzieningen (dorpshuis) 8. Behoud en versterken basisvoorzieningen (openbaar vervoer)
27 27 29 30 31 34 36 38 41 43 45 47
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
1 1 1 2 3 4 4 5
eindrapport
5.4. 6.
9. Verbeteren verkeers- en parkeersituatie 10. Verbeteren recreatieve routestructuren 11. Verbeteren relatie dorp-gemeente 12. Bevorderen sociale cohesie Procedure leefbaarheidsplan en aanzet voor een convenant
UITVOERINGSPROGRAMMA 6.1. Inleiding 6.2. Samenwerking gemeentebestuur Schalkwijkse dorpsgemeenschap 6.3. Prioriteren en realiseren van projecten 6.4. Uitvoeringsprogramma
49 51 53 54 55 56 56 56 56 56
BIJLAGE 1. OVERZICHTTABEL PROJECTVOORSTELLEN
58
BIJLAGE 2. AFGEWEZEN BEWONERSVOORSTELLEN
64
BIJLAGE 3: RESULTATEN PRIORITEITSTELLING PROJECTEN 2E BEWONERSAVOND
65
BIJLAGE 4: BELEIDSKADER
66
Bijlagenboek (apart document bij leefbaarheidsplan) Het bijlagenboek bestaat uit: Bijlage 1. Nota Bouwstenen dd. 30 mei 2007 e 1.1. Verslag 1 bewonersavond dd. 11 april 2007 e 1.2. Agenda Jongerenbijeenkomst en 1 bewonerswerkgroepenavond dd. 25 april 2007 e 1.3. Handout/instructie 1 Bewonerswerkgroepenavond (verstrekt: 25 april 2007) 1.4. Verslag jongerenavond dd. 9 mei 2007 e 1.5. Verslag 2 bewonerswerkgroepenavond dd. 23 mei 2007 1.6. Presentatie AmerAdviseurs dd. 23 mei 2007 1.7. Aandachtspunten bij de beoordeling van de Nota Bouwstenen Bijlage 2. Gemeentelijke reactie op Nota Bouwstenen dd. 10 juli 2007 e Bijlage 3. Verslag 3 bewonerswerkgroepen-/verdiepingsavond dd. 27 september 2007 e Bijlage 4. Verslag 2 bewonersavond op 19 december 2007 Bijlage 5. Overzichtslijst bewonersvoorstellen, dd. 1 november 2007 Bijlage 6. Overzichtslijst afgewezen voorstellen, dd. 1 november 2007.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
1 1.
INLEIDING
1.1.
Aanleiding Aanleiding tot onderhavig leefbaarheidsplan is de behoefte aan een breed gedragen toekomstvisie voor het dorp Schalkwijk, die enerzijds weerstand kan bieden tegen de oprukkende verstedelijking en andere bedreigende ontwikkelingen, en anderzijds nieuwe steun geeft aan het duurzaam voortbestaan van dorpse voorzieningen, die van essentieel belang zijn voor de leefbaarheid van het dorp. Ook vanuit de overheden (EU, Rijk, Provincie, Regio en gemeenten) wordt veel belang gehecht aan een optimale betrokkenheid van bewoners en belanghebbenden bij de opzet en uitvoering van een leefbaarheidsplan. Uitgangspunt voor de gemeente Houten is dan ook een bottom-up benadering van de huidige en toekomstige situatie in het dorp Schalkwijk. In samenspraak met de Belangengroep Schalkwijk (BGS) heeft de gemeente Houten gekozen voor een proces, waarbij de bewoners zelf de basis leggen voor een plan van aanpak ter verbetering van de leefbaarheid in hun dorp. Dorpsbewoners zijn bij uitstek deskundig als het gaat om het verbeteren van de leefbaarheid in hun dorp. Het leefbaarheidsplan krijgt dan ook vorm door en voor de bewoners van het Schalkwijk. Dit project is mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage vanuit de Europese Unie via LEADER+ .
1.2.
Doel van het project Volgens de projectdefinitie van B&W dd. 28 april 2006 moet het leefbaarheidsplan voor Schalkwijk aan de volgende eisen voldoen. Het leefbaarheidsplan moet: • richtinggevend zijn voor alle initiatieven op het gebied van bevordering sociale cohesie door bewoners, bedrijven, instellingen, instanties en de overheid. • basis zijn voor de herziening van bestemmingsplannen. • basis zijn voor subsidieaanvragen op het gebied van plattelandsvernieuwing. • toetsingscriteria bieden voor door de gemeente op te stellen plannen / projecten. • werkwijze (afspraken en/ of structuur) bieden voor een duurzame dialoog tussen gemeente en bewoners van Schalkwijk. • draagvlak in Schalkwijk bieden voor het zelf werken aan vergroting van de leefbaarheid ten behoeve van de eigen gemeenschap (bijv. door “adoptie” van initiatieven) • betrokken partners (instellingen, bedrijven) opleveren, die bereid zijn om in een directe dialoog met de bewoners een bijdrage te leveren aan de uitvoering van initiatieven ter vergroting van de leefbaarheid • kennis over en ervaring met nieuwe vormen van interactie bieden tussen burgers en de overheid, die lokaal, regionaal en mogelijk ook transnationaal is gedeeld. Kort gezegd is het doel: het gezamenlijk opstellen van een breed gedragen leefbaarheidsplan voorzien van uitvoerings- en resultaatgerichte projectvoorstellen en verder geoperationaliseerd door een doorrollend uitvoeringsprogramma. Het eindproduct is bedoeld een handvat en werktuig te zijn voor allen die vanuit een eigen betrokkenheid bij de leefbaarheid van Schalkwijk iets willen doen. Doel is tevens een breed gesteunde dorpsbelangenorganisatie te helpen opbouwen, die een structurele overlegrelatie aangaat met de gemeente, en mede verantwoordelijkheid draagt voor de voortgang, uitvoering en toekomstige update van dit leefbaarheidsplan. Deze samenwerking en synergie zal in een convenant tussen dorp en gemeente worden vastgelegd.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
2 1.3.
Schets van de leefbaarheidsproblematiek Net als elders in het land verschilt de leefbaarheidsproblematiek in de provincie Utrecht van streek tot streek en van dorp tot dorp. Elk dorp heeft zijn eigen karakteristiek, maar ook zijn eigen problematiek. Desondanks zijn een aantal gemeenschappelijke knelpunten te onderscheiden. Deze hebben veelal betrekking op het wonen, de werkgelegenheid, de voorzieningen, de verkeersveiligheid en het milieu. Gezamenlijk bepalen deze aspecten de leefbaarheid van een dorp en het omliggende platteland. De leefbaarheidsaspecten van een kern en zijn omgeving zijn te herleiden tot 5 factoren, die gezamenlijk de leefbaarheid van een dorp bepalen, te weten: • Wonen en woonklimaat: de mogelijkheden om in het eigen dorp een passende woning te vinden, alsmede de waardering van de eigen woonomgeving; • Werkgelegenheid: de aanwezigheid van voldoende werkgelegenheid in eigen dorp of regio; • Voorzieningenniveau: de aanwezigheid, kwaliteit en bereikbaarheid van (basis) voorzieningen, zoals onderwijs, winkels, openbaar vervoer, postagentschap, bibliotheek, medische en zorgvoorzieningen, sportaccommodaties en kinderopvang; • Sociaal klimaat: de omvang van het verenigingsleven, de mate van sociale contacten, de dorpsbinding (sociale cohesie, genoemd) en de zelfredzaamheid van dorpsbewoners; • Bestuurlijk klimaat: de betrokkenheid van bewoners bij, alsmede de mogelijkheden van beïnvloeding van bewoners op de gemeentelijke besluitvorming. Leefbaarheid kan aldus geformuleerd worden als: de mate waarin de sociale en fysieke omgeving van een dorp voldoet aan de normen en waarden van haar bewoners en gebruikers van het landelijk gebied. Het begrip leefbaarheid is een veelomvattend begrip van onderling nauw met elkaar samenhangende ruimtelijke en sociale aspecten. Het is bovendien heel subjectief. Iedere dorpsbewoner ervaart de hiervoor genoemde aspecten anders. Daarnaast zijn sommige aspecten ook kwantitatief en/of kwalitatief, en dus objectief meetbaar. De aard van de leefbaarheidsproblemen verschilt per dorp en hangt samen met: • De grootte van een dorp; • De ligging van een dorp ten opzichte van andere en grotere kernen; • De mobiliteit en de samenstelling van de dorpsbewoners; • De mate van dorpsbinding en deelname aan het verenigingsleven (locaal bewustzijn of sociale cohesie). Onder invloed van tal van maatschappelijke ontwikkelingen verliezen steeds meer dorpen hun oorspronkelijke landelijke / agrarische functie. Als gevolg daarvan blijft meestal een woonfunctie over. Met deze functieverandering verandert ook het aangezicht van dorpen. Voor behoud van het dorpse karakter, de beeldkwaliteit, de identiteit en de leefbaarheid is het voor veel kleine kernen de hoogste tijd om orde op zaken te stellen en een visie te ontwikkelen voor de toekomst van het dorp. Een integraal leefbaarheidsplan op basis van een toekomstvisie levert daarvoor de basis. Een leefbaarheidsplan draagt, mits goed aangepakt en geïmplementeerd, bij aan het welbevinden van dorpsbewoners en stelt hen in staat toekomstgericht met hun dorp aan de slag te gaan.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
3
1.4.
Vorm, betekenis en status van het leefbaarheidsplan Vorm van het plan Het leefbaarheidsplan bestaat allereerst uit een beschrijving van de bestaande situatie van het dorp (profielschets), waarbij alle aspecten van de leefbaarheid aan de orde komen. Het gaat daarbij vooral om een kwantitatieve analyse van de huidige gegevens. Via een interactief proces met dorpsbewoners zijn problemen en verbeterpunten benoemd en zijn de speelruimte en de oplossingsrichting aangegeven. Samen met de kernkwaliteiten van het dorp zijn deze gegevens verwerkt in een dorpsvisie. Vervolgens zijn projectvoorstellen gedaan en zijn uitvoeringsaspecten benoemd. Uiteindelijk maakt een uitvoeringsplan met prioriteiten, fasering en budgetten per project het leefbaarheidsplan compleet. Betekenis van het plan Zodra het leefbaarheidsplan door de dorpsbewoners is geaccordeerd en door de gemeenteraad is behandeld, dient het plan als leidraad bij en controle op de uitvoering van het plan (zie H 6). Voor een deel ligt de uitvoering bij de gemeente, voor een ander deel komt de uitvoering terecht bij de zelfwerkzaamheid van de dorpsbewoners. In een aantal gevallen zijn ook andere partijen (derden) bij het proces betrokken. Beleidsmatig biedt het leefbaarheidsplan de basis voor beleids- en uitvoeringsplannen, waaronder bestemmingsplannen, verkeers- en recreatieplannen en inrichtings- en beheersplannen. Daarnaast geeft het informatie over de huidige visie van de gemeente over beleid en uitvoering en kan het plan als zodanig uitgangspunt zijn om met de gemeente in gesprek te gaan. Het leefbaarheidsplan geeft dorpsbewoners een eigen verantwoordelijkheid en het gevoel serieus genomen te worden. Het plan levert Schalkwijk een visie op de toekomst en draagt bij aan het behoud, herstel en de ontwikkeling van de leefbaarheid van het dorp en het omringende landelijke gebied op het Eiland van Schalkwijk. Status van het plan Het leefbaarheidsplan 2008-2013-2018 is: • Een beleidsmatige stellingname gekoppeld aan een toekomstvisie op het dorp Schalkwijk en een bijbehorend activiteitenprogramma Schalkwijk; • Tot stand gekomen vanuit een bottom-up proces voor en door de Schalkwijkse gemeenschap; • Van realiteitswaarde voorzien en op maakbaarheid getoetst via een intensieve communicatie en samenwerking met ambtenaren van de gemeente Houten (topdown-proces); • Geaccordeerd door de bewonersleden van de Begeleidingscommissie en naderhand besproken met de leden van de gemeenteraad (“Ronde Tafelgesprek”); • Behandeld en van politieke relevantie voorzien door de gemeenteraad van Houten. • Na behandeling: o Biedt het plan mede de basis voor beleids- en uitvoeringsplannen, waaronder bestemmingsplannen, verkeers- en recreatieplannen, alsmede inrichtings- en beheersplannen; o zal het plan mede input zijn voor verder gemeentelijk beleid.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
4
1.5.
Werkwijze en organisatie Het primaire doel van dit project is het opstellen van een leefbaarheidsplan voor en door Schalkwijk. In het leefbaarheidsplan worden in ieder geval een toekomstvisie op het dorp en een bijbehorende projectenlijst en uitvoeringsprogramma vastgelegd. De methode is bottom-up en topdown. Dit wil zeggen dat bij het opstellen van het plan de mening van de bewoners over de leefbaarheid van hun dorp als uitgangspunt is genomen. De wensen zijn vervolgens getoetst aan het gemeentelijke beleid op hun mogelijkheden. Na accordering van het plan door bevolking en raad zijn de gemeente en de bewoners verantwoordelijk voor de uitvoering.
Afbeelding 1: Schematisch overzicht planproces
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
5 1.6.
Opzet van het leefbaarheidsplan (leeswijzer) Na een inleidend hoofdstuk 1 over de positionering, aanleiding, doel betekenis en werkwijze van dit leefbaarheidsplan, wordt in hoofdstuk 2 een beknopte kwantitatieve beschrijving (profielschets) gegeven van de huidige situatie in het dorp. In hoofdstuk 3 worden de resultaten van de bewonersavonden weergegeven en verwerkt tot een bewonersoordeel over de leefbaarheid van hun dorp (kwalitatieve analyse). Hoofdstuk 4 biedt vervolgens een toekomstvisie op het dorp, waarbij rekening is gehouden met zowel de bewonerswensen als het bestaande overheidsbeleid. Het resultaat is een overzicht van projectvoorstellen. Deze voorstellen worden in hoofdstuk 5 vastgelegd in een projectenoverzicht, waarin de verschillende activiteiten worden omschreven op basis van het beleidskader, de actie, de kostenraming / dekking, betrokkenen, de trekker van het project, de uitvoerende en uiteraard de planning, inclusief een prioriteitstelling. In hoofdstuk 6 wordt vastgelegd hoe de eerste uitvoeringsfase vorm zal krijgen. De bijlagen bij dit leefbaarheidsplan zijn beperkt gehouden tot een totaaloverzicht van de bewonersvoorstellen, en afgewezen voorstellen, alsmede het beleidskader van EU, Rijk, provincie, regio en gemeente, voor zover van belang voor het leefbaarheidsplan. De bij dit plan behorende procesbijlagen, waaronder de Nota Bouwstenen, de gemeentelijke reactie hierop en de uitkomsten van de dialoog tussen gemeente en werkgroepen zijn in een apart bijlagenboek opgenomen.
Afbeelding 2: Historische kaart Schalkwijk 1868
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
6
Afbeelding 3: Overzichtskaart Schalkwijk e.o.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
7 2.
PROFIELSCHETS
2.1.
Inleiding In deze profielschets wordt een beknopte beschrijving gegeven van de woon- en leefomgeving van het dorp Schalkwijk. Per leefbaarheidaspect wordt de huidige situatie beschreven op basis van de gegevens welke met name de gemeente heeft aangeleverd. Het gaat hierbij om een objectieve karakterschets van het dorp. Naast deze objectieve waarneming heeft via bewonersavonden ook een subjectieve waarneming plaats gevonden. Het gaat hierbij om de subjectieve beleving van bewoners over hun eigen woon- en leefomgeving in termen van knelpunten en oplossingsrichtingen. Voor een volledige weergave wordt verwezen naar het resultaat van de interactieve bewonersbijeenkomsten (zie hoofdstuk 3 en het bijlagenboek).
2.2.
Ruimtelijke opbouw 2
Schalkwijk maakt sinds 1962 deel uit van de gemeente Houten. De gemeente Houten is 59 km 2 2 groot, waarvan 3.5 km bestaat uit water en 55.5 km bestaat uit land. De gemeente telt naast de kern Houten nog een drietal kleine kernen, te weten Tull en ’t Waal, ’t Goy en Schalkwijk. Het dorp Schalkwijk telt bijna 2000 inwoners (dorp en omliggend buitengebied) en is ontstaan in de twintiger jaren van de twaalfde eeuw (Bron: P.M. Heijmink Liesert: Schalkwijk, de geschiedenis van een stichts dorp, 1979).
Schalkwijk is een langgerekt lintdorp en is gelegen op het Eiland van Schalkwijk. Het Eiland van Schalkwijk is een ontginningsgebied dat zich kenmerkt door de regelmatige strokenverkaveling. Het “Eiland” is omgeven door grote waterwegen: het Amsterdam-Rijnkanaal en het daarmee in verbinding staande Lekkanaal en de Lek. De centrale afwatering in dit gebied vindt plaats door de in de 12e eeuw gegraven Schalkwijkse Wetering. Verder liggen in dit gebied nog een aantal kleinere waterlopen die van belang zijn voor de waterbeheersing, te weten: het Inundatiekanaal en de hierop aangesloten Blokhovense, Waalse en Honswijkse wetering. Al deze waterlopen lozen binnendijks direct of indirect op het Amsterdam-Rijnkanaal. Een groot gedeelte van de grond is in gebruik als landbouwgrond. Voor een kaart met het gebied van Schalkwijk zie afbeelding 3. De lintbebouwing van het dorp Schalkwijk ligt aan beide kanten van de Schalkwijkse Wetering. In Schalkwijk heeft verdichting van de bebouwing de laatste 75 jaar plaatsgevonden ten westen van de spoorwegovergang tot aan de Lange Uitweg, verderop “dorp” genoemd. Hier domineert de woonbebouwing. Enkele woonstraten en de woonbebouwing aan de Lange Uitweg doorbreken hier het lintvormig bebouwingspatroon. Ten oosten van de spoorwegovergang is de lintbebouwing meer open en aan de Heul weer geconcentreerder, verderop “overig lint” genoemd. Bij de Nederlands Hervormde kerk, die gelegen e is aan de Brink, waarvan de oudste nog aanwezige resten teruggaan tot het begin van de 13 eeuw, is sprake van oorspronkelijke kernvorming. De bruggetjes over de Schalkwijkse Wetering en de veel voorkomende architectonische monumenten zorgen voor een karakteristiek beeld van fraaie lintbebouwing met plaatselijke doorzichten naar het achtergelegen landelijk gebied.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
8
90-94 jaar
70-74 jaar 60-64 jaar 50-54 jaar 40-44 jaar 30-34 jaar
5-jaarlijks cohort 2003 & 2007
80-84 jaar
20-24 jaar 10-14 jaar 0-4 jaar 200
150
100
50
0
Aantal inwoners
Afbeelding 4: Ontwikkeling bevolkingssamenstelling Schalkwijk tussen 2003 en 2007 per 5-jaarlijkse cohort
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
9 2.3.
Bevolking Op 31 december 2007 telde de gemeente Houten in totaal 46.479 inwoners. Ongeveer 4% daarvan, te weten 1.956 inwoners, woont in het dorp Schalkwijk. In de andere twee kleine kernen ’t Goy en Tull en ’t Waal wonen per die datum 610, respectievelijk 650 personen. In de periode 1996 tot 2006 nam de bevolking van de gemeente Houten toe met 45%. Over de afgelopen 10 jaar is het inwonertal van de gemeente Houten met ongeveer 14.000 inwoners toegenomen. Het dorp Schalkwijk daarentegen heeft in de afgelopen tien jaar haar bevolkingsaantal zien toenemen met circa 100 personen, een groei van ongeveer 5%. In afbeelding 4 is de bevolkingssamenstelling tussen 2003 en 2007 per 5-jaarlijkse cohort weergegeven. Wat opvalt is o.a. de terugval van het aantal jongeren in de leeftijdsklasse 25-35 jaar. Sinds 2000 stagneert de groei van Schalkwijk. Dit is ook goed te zien in afbeelding 5 (periode 1990-2007).
2.4.
Wonen Woonomgeving Het historische karakter van de bebouwing en de landelijke uitstraling van het dorp, gecombineerd met de gunstige ligging ten opzichte van Houten en Utrecht maken van het dorp Schalkwijk een hoogwaardige woonomgeving. Maar liefst 98% van de inwoners in Schalkwijk vindt het dorp prettig om in te wonen, met een gemiddelde waardering van 8,1. (Bron: Tabellenboek Leefbaarheidsmonitor, 2006). Woningvoorraad Afbeelding 5 geeft een beeld van de relatie tussen het inwonerstal en woningvoorraadgegevens. Het aantal woningen in de gemeente Houten bedroeg op 31 december 2006 17.185. In Schalkwijk stonden per die datum 739 woningen. Van de woningvoorraad in de kleine kernen en het buitengebied is 79,8% koopwoning en 20,2% huurwoning. De meest voorkomende woningtypes zijn vrijstaande woningen 57% en twee onder één kap woningen 21%. Ongeveer 91% van de bewoners is tevreden met de indeling en de grootte van de woning (Bron: Leefbaarheidsmonitor, 2006) De woningvoorraadgegevens vanaf 1996 tot 2007 laten zien, dat het aantal woningen in Schalkwijk de laatste 8 jaar (sinds 2000) nagenoeg gelijk gebleven is (net iets onder de 740). De laatste forse uitbreiding (met circa 50 woningen van 687 naar 735) heeft plaatsgevonden tussen 1996 en 1997. Dus alweer ruim 10 jaar geleden. Sinds 1997 zijn vele, vooral jonge Schalkwijkers vertrokken naar Houten of Utrecht. Een aantal van hen zal zeker terugkeren als zij daartoe de mogelijkheden krijgen. Onbekend is hoeveel inwoners van Schalkwijk per 1-1-2007 staan ingeschreven als woningzoekende. De gemiddelde woningbezetting in Schalkwijk is 2,79 mensen per woning. In de kern Houten is nauwelijks sprake van leegstand (0,1% = 18 van de 15959). In het dorp Schalkwijk daarentegen staat 3,6% van de woningen (27 van de 739) leeg (!). Hiervan bevinden 22 van die lege woningen zich in het dorp en 5 ervan staan in het buitengebied. Wat de reden is van deze relatief hoge leegstand in de kern Schalkwijk is niet bekend. Woningbehoefte Er is de komende jaren in Schalkwijk gespreid behoefte aan woningbouw. De omvang en aard van de behoefte aan woningen is niet bekend. Volgens de Leefbaarheidsmonitor uit 2006 zijn in Schalkwijk naast starterswoningen vooral middenklasse koopwoningen en seniorenwoningen met extra voorzieningen veel gevraagd. (Bron: Tabellenboek Monitor, 2006). Nader onderzoek naar de feitelijke woningbehoefte lijkt wenselijk.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
10
2000 1950 1900 1850 1800 1750 1700 1650 20 06
20 04
20 02
20 00
19 98
19 96
19 94
19 92
Schalkwijk
19 90
aantal inwoners
Inwoners Schalkwijk
jaartal
Woningen Schalkwijk
aantal woningen
750 700 650
Schalkwijk
600
20 06
20 04
20 02
20 00
19 98
19 96
19 94
19 90
19 92
550
jaartal
35 30 25 20 15 10 5 0 20 06
20 04
20 02
20 00
19 98
19 96
19 94
Schalkwijk
19 92
19 90
aantal
Leegstand in Schalkwijk
jaartal
Afbeelding 5: Ontwikkeling inwonertal, aantal woningen en leegstand van woningen in Schalkwijk voor de periode 1990-2007
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
11 2.5.
Werken
Er zijn relatief veel kleinschalige ondernemingen in Schalkwijk. Bij elkaar dragen ze voor een behoorlijk deel bij aan de werkgelegenheid. Het gaat niet alleen om agrarische bedrijven, maar ook veel niet-agrarische bedrijven, zoals garages, transportonderneming, loonbedrijven, aannemersbedrijven, accountant, architect, kapper, beveiligingsbedrijf, schildersbedrijven, siersmederij, manege, hoveniersbedrijf, schoonheidssalon, drukkerij, timmerwerkplaats, voederfabriek, etc. In het dorp gaat het bovendien om 3 winkels, 1 horecabedrijf, 1 bank en verschillende openbare voorzieningen. De voorzieningen worden nader toegelicht in de volgende paragraaf en bijgevoegde afbeeldingen.
Afbeelding 6: Indicatie boerenbedrijven Schalkwijk e.o.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
12
2.6.
Voorzieningen Algemeen In deze paragraaf wordt aandacht geschonken aan de volgende punten: • onderwijsvoorzieningen; • winkelvoorzieningen; • horecavoorzieningen; • sociaal-culturele voorzieningen; • sociaal-medische voorzieningen; • sport- en speelvoorzieningen; • openbare voorzieningen. Onderwijsvoorzieningen In Schalkwijk is één katholieke basisschool (St Michiel) en één peuterspeelzaal (Ukkie) aanwezig, beiden gevestigd aan de Lagedijk. De St. Michielschool heeft anno 2007 in totaal 209 leerlingen. Het leerlingenaantal is in de afgelopen jaren redelijk wat schommelingen gekend. In afbeelding 7 is de ontwikkeling van het leerlingenaantal in Schalkwijk van de laatste 10-12 jaar afgezet tegen de ontwikkelingen in de woningvoorraad in de Schalkwijk. De ontwikkeling van het leerlingenaantal volgt na 4-6 jaar de ontwikkeling van de woningbouw in De Groes I. De verwachting is dat in 2013 het hoogtepunt wordt bereikt. Men verwacht dan een leerlingaantal van 228 kinderen. Na 2013 zal het aantal leerlingen afnemen tot het verwachte aantal leerlingen van circa 180 in 2026. Voor het voortgezet onderwijs zijn de inwoners van Schalkwijk aangewezen op het onderwijs in Nieuwegein, Houten en Culemborg (Bron: leerlingenprognose gemeente Houten, 2006). Peuterspeelzaal Ukkie (nu gevestigd in de Triangel) telt momenteel 55 peuters in de leeftijd van 2-4 jaar en zit daarmee op haar maximum (er is zelfs een wachtlijst). Schalkwijk kent geen kinderdagverblijf voor de allerjongsten (0-2 jaar). Schalkwijk kent wel een naschoolse opvang (4-12 1 jaar) . De peuterspeelzaal verhuist tezijnertijd mogelijk mee naar het nieuwe dorpshuis. Vergelijking woningaantal-leerlingaantal 300 750 280 260
aantal leerlingen
220 200
650
180
aantal woningen
700
240
aantal leerlingen aantal woningen
160 600 140 120 100
550 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 jaar
1
Afbeelding 7: Vergelijking tussen de ontwikkeling van het aantal De gegevens zijn afkomstig van de voorzitter van de Peuterspeelzaal, mevr. Patist (dd. 22-11-07) woningen en het aantal leerlingen over de periode 1995 - 2007
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
13 Winkelvoorzieningen In Schalkwijk is een 3-tal winkelvoorzieningen aanwezig. Voor de dagelijkse behoefte is er een supermarkt (SPAR) aanwezig. Tevens is er een tabak- en kantoorartikelenwinkel, een winkel in huishoudelijke apparaten, een bank (RABO), een pinautomaat en een postagentschap aanwezig. Voor de overige behoeften zijn de inwoners van Schalkwijk aangewezen op Houten, Utrecht, Nieuwegein en Culemborg. Horecavoorzieningen De enige horecavoorziening in het dorp is cafetaria-snackbar ’t Hoekje aan de Jhr. Ramweg. Doelgroep zijn alle inwoners van Schalkwijk. Op een enkele plaats wordt ook een bed- en breakfast met horecavoorziening + terras gerealiseerd (Overeind 84). Sociaal-culturele voorzieningen In Schalkwijk zijn tal van sociaal-culturele voorzieningen aanwezig. Deze zijn weergegeven op afbeelding 8. Zo zijn er twee kerken: een Rooms-katholieke kerk en een Nederlands Hervormde kerk. Verder is er een sociaal-cultureel centrum aanwezig, genaamd ‘Het Gebouw’. Dit is een van de belangrijkste ontmoetingsplaatsen voor de inwoners van Schalkwijk.
Afbeelding 8: Indicatie sociaal-culturele voorzieningen Schalwijk
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
14 Schalkwijk beschikt over een sociaal-cultureel centrum ‘Het Gebouw’, waar een belangrijk deel van het verenigingsleven zich afspeelt. Omdat het huidige gebouw (eigendom van de RKparochie) niet meer aan de eisen voldoet, heeft de gemeente een nieuwbouwproject gestart. De gemeente is van plan het nieuwe dorpshuis grotendeels te financieren met opbrengsten uit de nieuwbouwwijk Groes II. De locatie van het nieuwe dorpshuis is tussen de beide woningbouwlocaties Groes I en II. Schalkwijk kent een muziek- en carnavalsvereniging, een jeugdsoos (Casa Fina), een actieve afdeling van het Rode Kruis, een afdeling van de Zonnebloem, een vrouwenvereniging (Zij actief), een vereniging van kleine ondernemers, en een dorpsmuseum. Voor de jongerensoos Casa Fina is momenteel een renovatieplan in de maak. Verder is er een Oranjecomité, een Stichting ‘Welzijn Ouderen’ (SWO) en een vereniging van Katholieke Plattelandsjongeren (KPJ). Tenslotte staat Schalkwijk bekend om haar “tentfeesten”, die meerdere malen per jaar worden gehouden. De locatie is óf bij de brandweerkazerne, óf op het manifestatieterrein aan de Spoordijk. Gedurende het jaar zijn er bovendien nog een trekkertrekwedstrijd, een dorpendag, een Tour de Schalkwijk en twee jaarlijkse rommelmarkten. Sociaal-medische voorzieningen In Schalkwijk zijn een aantal sociaal-medische voorzieningen aanwezig. Zo is er een huisarts/apotheker en een tandarts (spreekuur) aanwezig. Daarnaast is er ook een fysiotherapeut gevestigd in Schalkwijk. Nabij de Lekdijk is de zorginstelling “European Care Residence” (ECR/RAZ) gevestigd. De dichtstbijzijnde ziekenhuizen bevinden zich in Nieuwegein en Utrecht. Sport- en speelvoorzieningen In Schalkwijk is een aantal sportvoorzieningen aanwezig. Zo zijn er een tennis-, voetbal-, trim/volleybal- en gymnastiekvereniging. Schalkwijk beschikt over een sporthal en een ijsbaan. De sporthal wordt ook gebruikt door de basisschool. Op enkele plaatsen in het dorp zijn speelvoorzieningen voor de jeugd aanwezig. Openbare voorzieningen In Schalkwijk is een brandweerkazerne. 2.7.
Verkeer en vervoer Algemeen In deze paragraaf wordt aandacht geschonken aan de volgende punten: • Algemene bereikbaarheid; • Openbaar vervoer; • Verkeersveiligheid. Algemene bereikbaarheid Schalkwijk ligt enigszins geïsoleerd. Het is ingesloten tussen de Lek ten zuiden en het Amsterdam Rijnkanaal ten noorden. Schalkwijk is van vier kanten te bereiken; ten noorden via Houten, ten zuiden via Culemborg, ten westen via Nieuwegein en ten oosten via Werkhoven/Cothen/Wijk bij Duurstede. Om Culemborg te bereiken moet per pont/veer de Lek overgestoken worden. Schalkwijk is per fiets goed te bereiken. Er loopt een fietspad naar Houten toe. Richting Culemborg vormt de pont/veer een barrière (vaart na 22.30 uur niet meer). De exploitatie van de veerpont is positief, maar de noodzakelijke investering voor een nieuwe pont moet binnen afzienbare tijd gepleegd worden. Op dit moment zijn hiervoor onvoldoende middelen beschikbaar, hoewel de verenfondsen van de provincies Gelderland en Utrecht interessante aanknopingspunten bieden.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
15
Openbaar vervoer Door Schalkwijk loopt de drukke spoorlijn Utrecht – Den Bosch (Tiel), die het lintdorp fysiek in tweeën deelt. Schalkwijk heeft sinds 1935 geen eigen station meer op dit traject voor de reizigersdienst. Als goederenstation “openbare laad- en losplaats”, heeft het station nog tot in de jaren ’70 dienst gedaan. Op het gebied van openbaar vervoer is Schalkwijk aangewezen op de bus of regiotaxi. Vanaf Houten kan Schalkwijk bereikt worden met lijn 45. In Schalkwijk zijn 9 haltes aanwezig. De 9persoonsbus gaat elk uur en in de ochtendspits elk half uur. ’s Avonds en zondags rijdt de bus niet. Het lijnnummer komt overeen met het dagelijks aantal reizigers. Ook bestaat de mogelijkheid om met de regiotaxi te reizen. Tegen gereduceerd tarief kan circa 20 km worden gereisd. Met extra korting kan naar vaste haltes in NIeuwegein worden gereisd. Verkeersveiligheid De doorgaande weg door Schalkwijk, de Provinciale weg, is deels een 50km/uur weg, deels een 30km/uur weg. In het kader van een betere verkeersveiligheid en duurzame veiligheid, is deze weg aangepast. Zo is de belijning gewijzigd van 2 smalle rijstroken voor fietsers en voetgangers in één brede rijstrook. Tevens zijn er op een tweetal punten wegversmallingen aangebracht. De overige wegen in Schalkwijk zijn eveneens 50km/uur wegen, uitgezonderd de wegen in het woongebied rondom de RK kerk; daar zijn de wegen 30km/uur. In Schalkwijk zijn alleen daar vrij liggende trottoirs en voet- of fietspaden. De Lekdijk valt onder een 60 km zone. 2.8.
Recreatie en toerisme In de omgeving van Schalkwijk zijn tal van bezienswaardige panden en monumenten te vinden. Zo bezit Schalkwijk twee oude kerken: een Nederlands Hervormde kerk, waarvan delen afkomstig zijn uit de 13e eeuw, en een Rooms-katholieke kerk uit 1878. Ook is er in Schalkwijk een museum aanwezig (dijkmagazijn de Heul). Dit museum toont een kleine collectie voorwerpen met een archeologisch en historische waarde. Veel van deze voorwerpen zijn geschonken door inwoners van Schalkwijk en Tull en ’t Waal. Naast dit museum kan ook kasteel Vuylcoop op afstand bezichtigd worden. Dit kasteel is omstreeks 1300 gebouwd en bevindt zich ten zuiden van de Schalkwijkse wetering. Aan de Heulsekant van Schalkwijk bevindt zich het dagrecreatieterrein de Heulse Waard. Bijzondere vermelding verdienen de forten die onderdeel uitmaken van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW). In het kader van de toegenomen aandacht voor cultuurhistorie krijgt deze Nieuwe Hollandse Waterlinie ook in Schalkwijk steeds meer aandacht van de overheid. Richting Honswijk aan de westkant van het dorp ligt een camping (bij “Het werk aan de Korte Uitweg”). Het landelijk gebied wordt regelmatig gebruikt als landingsplek voor ballonvaarders. Elk jaar in juli wordt de “Tour de Schalkwijk” verreden. Dit is een wielerevenement voor kinderen in de leeftijdsklasse van 8 t/m 12 jaar. Het evenement wordt georganiseerd door jongeren en duurt een hele week. Tijdens die week zijn in het dorp tal van activiteiten voor de jonge wielrenners. Tenslotte zijn er in de omgeving van Schalkwijk veel wandel- en fietsroutes te vinden, waaronder de ‘Vogelfietsroute’, ‘Houten te voet of met de fiets’ en ‘Natuurpad Schalkwijk’.
2.9.
Cultuurhistorie Schalkwijk is een fraai langgerekt lintdorp met veel monumenten en monumentale gebouwen. De meeste daarvan zijn (voormalige) boerderijen. Ook rond de NH-kerk bij de Brink is dit het geval.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
16 Schalkwijk kent geen kwalificatie als beschermd dorpsgezicht. In nauw overleg met eigenaren en betrokkenen probeert de gemeente hier en daar oude karakteristieke elementen te herstellen. Dit is onder andere het geval met de voormalige kasteeltuinen aan de Jhr. Ramweg. Daarnaast mogen ook de fortificaties / onderdelen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie niet onvermeld blijven. 2.10.
Sociaal klimaat In Schalkwijk is sprake van een sterke sociale cohesie (samenhang). Een groot deel van de bevolking is via families en het verenigingsleven historisch verbonden aan Schalkwijk. Het verenigingsleven vervult een belangrijke rol in het sociale leven van veel bewoners van Schalkwijk. Het verenigingsleven in Schalkwijk is zeer divers en uitgebreid. Veel inwoners zijn lid (of lid geweest) van meerdere verenigingen.
2.11.
Bestuurlijk klimaat / Relatie gemeente-dorp Tot 1 januari 1962 was Schalkwijk een zelfstandige gemeente die haar eigen boontjes dopte. Daarna werd Schalkwijk, samen met de dorpen Houten, ’t Goy en Tull en ’t Waal samengevoegd tot één gemeente met de naam Houten. De kern Houten is in de loop der jaren uitgegroeid tot een stad met (bijna) 50.000 inwoners. Getalsmatig valt Schalkwijk met een kleine 2000 inwoners daarbij in het niet. Schalkwijk slaagt er in op een zodanige manier met de gemeente Houten te communiceren, dat Schalkwijkse aangelegenheden op de Houtense agenda blijven. Schalkwijk is geen ‘Vergeten Hoek’. Op de volgende manieren proberen Schalkwijkers gemeentelijke besluitvorming te beïnvloeden: 1. Via politieke partijen: Schalkwijk is van oudsher een CDA-bolwerk. Het CDA is een invloedrijke partij, die veelal deel uitmaakt van de coalitie. De helft van haar stemmen haalt het CDA uit de kleine kernen. Deze zijn goed vertegenwoordigd in raadsfractie en bestuur en oefenen zo hun invloed uit op gemeentelijke besluitvorming. Momenteel maken twee Schalkwijkers namens het CDA en de VVD deel uit van de raad. 2. Door te lobbyen: Twee raadsleden op een totaal van vijfentwintig stelt getalsmatig niet zoveel voor. Daarom proberen Schalkwijkers op georganiseerde wijze te lobbyen bij politieke partijen. Een belangengroep Schalkwijk, en het LTO Schalkwijk, zijn organisaties die de gemeente Houten gevraagd en ongevraagd van advies voorzien. De gemeente Houten maakt van deze contactmogelijkheid gebruik. Schalkwijkers schromen niet tijdens commissie- en raadsvergaderingen in te spreken en in allerlei gemeentelijke werkgroepen en op allerlei gemeentelijke bijeenkomsten het Schalkwijkse geluid te laten horen. 3. Door acties te voeren: Daar waar politieke besluitvorming een voor Schalkwijk ongunstige wending dreigt aan te nemen, komen Schalkwijkers op ludieke wijze in het geweer. Lukt het niet op reguliere wijze aandacht te vragen voor het oplossen van gesignaleerde problemen, dan maar door het voeren van geoorloofde acties. Protestdemonstraties, het aanbieden van petities, handtekeningenacties, bijeenkomsten in ‘Het Gebouw’, open brieven in regionale bladen, briefwisselingen met Provincie en zelfs het Rijk, geen middel wordt onbenut gelaten om het tij te doen keren. De toonzetting is meestal positief kritisch, maar als het nodig is, worden ook harde noten gekraakt.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
17 3.
BELEVING EN KNELPUNTEN VOLGENS DE BEWONERS
3.1.
Inleiding Voor een goed beeld van de leefbaarheid van een dorp is meer dan alleen een profielschets van het dorp nodig (zie hoofdstuk 2). Bij het opstellen van een leefbaarheidsplan vervullen bewoners een prominente rol. Daarom heeft in het voorjaar van 2007 een onderzoek onder de dorpsbewoners van Schalkwijk plaatsgevonden. Hiermee is inzicht verkregen in de subjectieve beleving van de eigen woon- en leefomgeving. Deze beleving is door de bewoners benoemd in termen van knel-/verbeterpunten en oplossingsrichtingen / ideeën. In dit hoofdstuk wordt een beeld geschetst van het participatieproces, zoals dat in voorjaar en najaar 2007 met de bewoners van Schalkwijk is uitgevoerd.
3.2.
Bottom-up en top-down In dit proces is gebruik gemaakt van de z.g. bottom-up methode. Dit is gebeurd via een open proces van interactieve bewonerswerkgroepen. Deze methode kenmerkt zich door planontwikkeling van onderop, dat wil zeggen dat de plaatselijke (belanghebbende) inwoners eerst een inventarisatie van knelpunten hebben opgesteld. Vervolgens zijn in bewonerswerkgroepen ideeën, voorstellingen en mogelijke oplossingsrichtingen aangedragen om de leefbaarheid in hun dorp te handhaven dan wel te verbeteren. Deze interactieve bewonersbijeenkomsten en de bewonerswerkgroepen vonden plaats onder procesmatige begeleiding van een extern projectleider. Eerste plenaire bewonersavonden (11 april + 9 mei) De eerste plenaire bewonersavond heeft plaats gevonden op 11 april 2007 in Het Gebouw. Doel van de eerste bewonersavond was een inventarisatie van de in het dorp aanwezige knelpunten op het gebied van leefbaarheid. Inwoners kregen de gelegenheid om hun mening over de leefbaarheid op papier vast te leggen en op een groot prikbord in de zaal te presenteren aan de medebewoners. De bedoeling was dat iedereen minimaal één knelpunt ten aanzien van de toekomstige leefbaarheid van het dorp benoemde. De inwoners konden vervolgens door middel van groene en rode stickers kenbaar maken of ze het met de opmerkingen van de andere inwoners eens of oneens waren. De opkomst was goed (meer dan 80 personen). Voor een volledig overzicht van de door de bewoners genoemde knelpunten en suggesties voor verbetering kan verwezen worden naar bijlage 1 bij de rapport. Voor een volledig verslag van deze avond wordt verwezen naar het bijlagenboek bij dit leefbaarheidsplan.
Veel belangstelling voor de e 1 bewonersavond op 11 april in Het Gebouw.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
18 Omdat de jongeren op 11 april onvoldoende vertegenwoordigd waren is besloten om op 9 mei 2007 in de Triangel een aparte avond te beleggen voor de jongeren. Tijdens deze bijeenkomst zijn zowel knelpunten als verbeterpunten aangedragen. De knelpunten en suggesties voor verbetering zijn verwerkt in het overzicht van bijlage 1 bij dit rapport. Voor een compleet verslag kan verwezen worden naar het bijlagenboek bij dit leefbaarheidsplan. Bewonerswerkgroepen (25 april + 23 mei) Tijdens de daarop volgende bijeenkomsten met bewonerswerkgroepen op 25 april en 23 mei 2 hebben de aanwezige bewoners zich verdeeld over diverse aspectgroepen . De op 11 april en 9 mei gesignaleerde knelpunten waren inmiddels gegroepeerd naar onderwerpen zoals woningbouw, verkeer e.d. Voor ieder deelaspect van de leefbaarheidsproblematiek konden groepsgewijs oplossingen worden aangedragen. Bij de presentatie van de bevindingen en suggesties van deze bewonerswerkgroepen zijn de knelpunten en voorgestelde oplossingen aangevuld. Nota Bouwstenen (30 mei) De resultaten van de beide avonden met de bewonerswerkgroepen zijn apart gebundeld in de Nota Bouwstenen (dd. 30 mei 2007). Omdat de Nota Bouwstenen onder hoge tijdsdruk tot stand is gekomen (tussen 23 en 30 mei), zijn de bewonersvoorstellen niet verder uitgediept of gefilterd. Daardoor zijn de bewonerswensen soms dubbel of tegenstrijdig in de Nota terecht gekomen. Desondanks kan gesproken worden van een zeer waardevol document, dat als basis heeft gediend voor de verdere uitwerking van het leefbaarheidsplan. Meer informatie hierover is terug te vinden in het bijlagenboek.
Ook de jongeren hebben bijgedragen aan een inventarisatie van wensen en ideeën, hier bijeen tijdens de apart ingelaste jongerenavond op 9 mei 2007 in de Triangel.
2
Tijdens het project zijn de volgende aspectgroepen geformeerd: 1) Dorpskwaliteit en openbare ruimte, 2) Agrarische zaken en economie, 3) Woningbouw + zorg en Wapen van Schalkwijk, 4) Verkeer(sveiligheid) en openbaar vervoer, 5) Recreatie; 6) Voorzieningen, 7) Relatie dorp-gemeente en 8) Jongeren.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
19 Gemeentelijk beantwoording (juni - juli ) In juni 2007 heeft de gemeente Houten via een tweetal werksessies (14 en 21 juni) met inzet van alle gemeentelijke afdelingen een reactie geformuleerd op de Nota Bouwstenen. In deze reactie, die ook onder hoge tijdsdruk moest worden geconcipieerd, heeft de gemeente ruim 100 bewonersvoorstellen/ideeën gerubriceerd en beoordeeld. Per voorstel is aangegeven of én zo ja, hoe deze past in het bestaande beleid en of er sprake is van een nieuw project. Voor sommige voorstellen ligt de verantwoordelijkheid bij derden. Een aantal voorstellen is beargumenteerd afgewezen. In hoofdstuk 5 wordt nader ingegaan op deze totaallijst van bewonersvoorstellen uit de Nota Bouwstenen en de inbedding hiervan in het gemeentelijk beleid. Op 17 juli heeft B&W ingestemd met de gemeentelijke reactie op de Nota Bouwstenen. Verbrede begeleidingscommissie (augustus) Om het proces van totstandkoming van het leefbaarheidsplan te begeleiden is er een Begeleidingscommissie ingesteld. Hierin zaten twee leden van de Belangengroep Schalkwijk en, na de verschijning van de Nota Bouwstenen, vier vertegenwoordigers van bewonerswerkgroepen. Tevens maakten de interne projectleider van de gemeente en een externe projectleider vanuit AmerAdviseurs er deel van uit. Verdere verdieping gemeentelijke beantwoording (september) Een extra werkgroepbijeenkomst in deze maand was nodig om misverstanden kort te sluiten en door te vragen daar waar gemeentelijke antwoorden op de Nota Bouwstenen niet bevredigden. In een workshop-achtige bijeenkomst zijn de gemeentelijke reacties behandeld en zijn de aanvankelijke uitspraken verduidelijkt en aangescherpt. Tevens is er een begin gemaakt met de prioritering van de projectideeën. De conclusies van deze gesprekken zijn vastgelegd in verslagen (zie bijlage 7) en verder verwerkt in de projectvoorstellen van hoofdstuk 5.
De extra ingelaste dialoog tussen gemeenteambtenaren en werkgroepleden (verdiepingsslag) op 27 september 2007 heeft veel vragen en onduidelijkheden helpen oplossen.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
20 Gemeentelijke afstemming en integratie (oktober/november) Het concept-leefbaarheidsplan en de nog op te stellen projectenlijst zijn in het najaar van 2007 verder uitgewerkt, verfijnd en afgestemd op het bestaande overheidsbeleid. Mede op grond een ambtelijke dialoog met de gemeente Houten is gekomen tot een afstemming van wensen en mogelijkheden. Opstellen leefbaarheidsplan / toekomstvisie en projectvoorstellen (oktober/november) De resultaten van de eerste plenaire bewonersavond van 11 april 2007 en de wensen en oplossingen van de bewonerswerkgroepen zoals verwoord in de Nota Bouwstenen van 31 mei 2007, vormen de basis voor het leefbaarheidsplan van Schalkwijk. Deze resultaten zijn na de verdiepingsslag tussen ambtenaren en bewonerswerkgroepen op 27 september doorvertaald in een dorpsvisie en een concept projectenlijst (zie hoofdstuk 4 en 5). Beide stukken vormen de ruggengraat van dit leefbaarheidsplan. Tweede plenaire bewonersavond (december)) Het concept leefbaarheidsplan is tijdens een tweede plenaire bewonersavond op 19 december 2007 gepresenteerd aan de bewoners van Schalkwijk. Om een breed gedragen toekomstvisie te krijgen, is het van belang dat de inwoners vooraf goed zijn geïnformeerd. Daarom zijn uitnodiging en nieuwsbrief breed in het dorp verspreid. De hoofdlijnen en het proces van het conceptleefbaarheidsplan zijn plenair besproken en projectvoorstellen zijn door de bewoners van prioriteiten voorzien. Na een laatste aanpassing is het leefbaarheidsplan begin 2008 op de gemeentelijke website voor een ieder in te zien.
e
Tijdens de goedbezochte 2 bewonersavond op 19 december 2007 mochten bewoners van Schalkwijk hun prioriteit kenbaar maken ten aanzien van de voorgestelde projecten.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
21 Bestuurlijk proces leefbaarheidsplan / convenant (2008) Het leefbaarheidsplan wordt in het voorjaar van 2008 aan het college van B&W aangeboden, de gemeenteraad wordt geïnformeerd. Het college van B&W stelt de reactie van op het leefbaarheidsplan en een convenanttekst vast. Op een speciale informatieavond op locatie laat de raad zich informeren. Het plan is mede input voor gemeentelijk beleid en de uitvoering van projecten. Het is aan de gemeente en aan de bewoners van Schalkwijk om hier in een goede samenwerking vorm aan te geven. Daartoe stellen beide partijen een convenant op, waarin zij aangeven hoe zij samen aan de slag gaan met de projectideeën (zie H5) en volgens het in H6 beschreven uitvoeringsprogramma. Dit convenant dient om de afspraken tussen dorp en gemeente in dit verband via ondertekening extra kracht bij te zetten. Opkomst en representativiteit Het verkrijgen van voldoende draagvlak onder bewoners, ambtenaren én bestuurders is essentieel voor het welslagen van een leefbaarheidsplan. Het kiezen voor interactieve planvorming betekent dat de gemeente open staat voor beleidsbeïnvloeding van onderop (het dorp). Doel van de bewonersavonden was om de juiste speerpunten voor het beleid uit het bottom-up proces te krijgen. Daarbij gaat het niet zozeer om de juiste representativiteit, als wel om de betrokkenheid van de mensen bij het proces. De opkomst van de eerste twee bewonersavonden (11/4 en 9/5) waren boven verwachting. Aan de eerste bewonersavond namen circa 80 dorpsbewoners deel; aan de tweede (= jongerenavond) circa 15 jongeren. Dat de betrokkenheid groot was bleek onder meer uit het feit dat bijna 50 % van de deelnemers zich daarna heeft ingezet in één of meerdere werkgroepen. De aanwezigen op de bewonersavond en de deelnemers in de werkgroepen representeerden meer dan alleen de inwoners van Schalkwijk. Zij vertegenwoordigen tevens tal van verenigingen en andere belangrijke groepen in de dorpssamenleving van Schalkwijk. Uiteindelijk doel is een leefbaarheidsplan voor en door Schalkwijk.
De prioritering door aanwezige bewoners viel vooral voor de basisvoorzieningen hoog uit.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
22 3.3.
Resultaten van het totale proces Alle resultaten van het bottom-up en top-down proces zijn verwerkt in een apart bijlagenboek bij dit leefbaarheidsplan. Het bijlagenboek van het leefbaarheidsplan Schalkwijk bestaat uit: Bijlage 1. Nota Bouwstenen dd. 30 mei 2007 e 1.1. Verslag 1 bewonersavond dd. 11 april 2007 e 1.2. Agenda Jongerenbijeenkomst en 1 bewonerswerkgroepenavond dd. 25 april 2007 e 1.3. Handout/instructie 1 Bewonerswerkgroepenavond (verstrekt: 25 april 2007) 1.4. Verslag jongerenavond dd. 9 mei 2007 e 1.5. Verslag 2 bewonerswerkgroepenavond dd. 23 mei 2007 1.6. Presentatie AmerAdviseurs dd. 23 mei 2007 1.7. Aandachtspunten bij de beoordeling van de Nota Bouwstenen Bijlage 2. Gemeentelijke reactie op Nota Bouwstenen dd. 10 juli 2007 e Bijlage 3. Verslag 3 bewonerswerkgroepen-/verdiepingsavond dd. 27 september 2007 e Bijlage 4. Verslag 2 bewonersavond op 19 december 2007 Bijlage 5. Overzichtslijst bewonersvoorstellen, dd. 1 november 2007 Bijlage 6. Overzichtslijst afgewezen voorstellen, dd. 1 november 2007.
Afbeelding 9: Trechtering bewonersvoorstellen naar concrete voorstellen voor projecten en deelprojecten, verdeeld over 5 thema’s.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
23 4.
TOEKOMSTVISIE SCHALKWIJK
4.1.
Kernkwaliteit van Schalkwijk De kernkwaliteit van Schalkwijk en omgeving kan het best worden weergegeven met het beeld dat je hebt, als je na het passeren van het Amsterdam-Rijnkanaal hoog vanaf de Schalkwijkse brug neerkijkt op het langgerekte lintdorp Schalkwijk temidden van een groene blauwe oase van opstrekkende percelen en dito sloten. Achter je laat je de drukte en het gevoel van verstedelijkend Nederland. Voor je ligt het “Eiland van Schalkwijk”. Schalkwijk is van oorsprong een lintdorp met de Schalkwijkse Wetering als ontginningsbasis en de Brink als oud dorpscentrum. De wetering met haar boogbruggen, kippenbruggetjes en wasstoepen, vormen voor Schalkwijk de structurerende en verbindende elementen. Wonen, natuur en landschap zijn met elkaar verbonden en op elkaar betrokken. De vele monumentale boerderijen onderstrepen dit. Tussen de bebouwing door heb je steeds weer verbinding met het weidse polderlandschap. Het dorp en haar bebouwing ademen overzichtelijkheid. Schalkwijk is een hechte gemeenschap, waar mensen op elkaar betrokken zijn en een gezamenlijke verantwoordelijkheid voelen om als gemeenschap - met de (basis)voorzieningen die zij (nog) heeft - in goede harmonie te functioneren. In het dorp wonen mensen van allerlei aard, jong en oud, boeren en fruittelers, mensen met verschillende sociale en culturele achtergronden. Men kent elkaar en heeft aandacht voor elkaar. Saamhorigheid, gevoel voor geestelijke waarden, daadkracht en eigenzinnigheid zijn kenmerken van het dorp. Deze karakteristieke dorpse sfeer met veel sociale cohesie (samenhang) is het waard om te koesteren, te beschermen en uit te dragen naar nieuwkomers en passanten. Aan de gemeente Houten de uitdaging de bewoners van Schalkwijk te helpen om dit ingetogen sieraad te bewaren en levend te houden. Sociale cohesie uit zich in het op elkaar betrokken zijn bij en verantwoordelijkheid voelen voor een goed functionerende dorpsgemeenschap. Om dit op peil te houden en te voeden, moet je elkaar regelmatig tegenkomen. In de huidige geïndividualiseerde, mobiele cultuur, staat “dorpsleven” zoals we dat in Schalkwijk kennen onder druk. Daarom zijn trefpunten als de school, het dorpshuis, de kerken, de (sport)verenigingen, de winkels en het (eet)café meer dan ooit belangrijk. Daarnaast zijn voorzieningen van belang in verband met hun dienstverlenende rol. Dit facet van leefbaarheid is voor de dorpsbewoners, die over een auto kunnen beschikken, van minder belang. Wat Schalkwijk hen niet biedt, kunnen zij gemakkelijk van elders halen. Mensen zonder auto hebben deze keus veel minder. Voor hen betekent het wegvallen van voorzieningen in het dorp, het verminderen van de leefbaarheid. Daarbij zij nog gesteld, dat het milieubelang wordt gediend als er veel voorzieningen onder handbereik zijn en dat het voor jonge gezinnen wel heel praktisch is.
4.2.
Schalkwijk nu Schalkwijk heeft een hechte, soms wat naar binnen gerichte autochtone bevolking, waarvan een gedeelte er al generaties woont. Deze verbondenheid lijkt in de loop van de tijd geleidelijk minder te worden door een toegenomen uitstroom van jongeren en toenemende import van kapitaalkrachtige randstedelingen uit de regio Utrecht. Deze bevolkingsontwikkeling wordt versterkt door de beperkte mogelijkheden om woningen voor o.a. jonge starters te realiseren. Deze tekortkoming van het lokale woningaanbod hangt nauw samen met het restrictieve planologische beleid ten aanzien van kleine kernen, zoals dat de afgelopen tientallen jaren is gevoerd. Vertrek van jongeren heeft geleid tot een scheefgroei van de bevolkingsopbouw in Schalkwijk. (zie afbeelding 4 op pagina 8). Naast een vertrek van jongeren zien wij ook een toenemend vertrek van ouderen,
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
24 die bang zijn om in de toekomst van de nodige hulp en zorg verstoken te zijn, maar eigenlijk graag in hun dorp hadden willen blijven. Het voorzieningenniveau in Schalkwijk is van het niveau dat men bij een dorp van circa 2000 inwoners ook mag verwachten. De dorpswinkel weet zich ondanks de nabij ligging van HoutenZuid tot op heden te handhaven; al wordt de concurrentie wel steeds zwaarder. Het medische voorzieningenniveau (huisarts en tandarts), het aantal sociaal-maatschappelijke ontmoetingsplaatsen en de lokale recreatieve en sportvoorzieningen kent nog geen echte tekorten. De bereikbaarheid per openbaar vervoer laat met name in de avonden en het weekend te wensen over, maar hangt ook samen met de bezettingsgraad. De accommodaties voor de sociaalculturele en sportverenigingen, die als motor van de dorpssamenleving een belangrijke rol vervullen in het leven van de Schalkwijkers, zijn hier en daar toe aan modernisering. Voor dorpshuis en jongerensoos is men bezig met het ontwikkelen van nieuwe accommodaties. Op het dagrecreatieve vlak ziet men de behoefte aan fiets- en wandelroutes, om de groeiende stroom recreanten en toeristen in goede banen te leiden. Hierbij dient dan wel de randvoorwaarde te worden gesteld dat de leefbaarheid van de bewoners (privacy en rust) en de bedrijvigheid van de nog resterende boeren niet wordt aangetast. Vernieuwing van de toeristisch-recreatieve infrastructuur is hoe dan ook een belangrijk aandachtspunt. Daarbij dient wel een goede afstemming plaats te vinden met de boeren, teneinde conflicten over loslopende honden en vernielingen te voorkomen. 4.3.
Dualiteit op het eiland van Schalkwijk De ruimtelijke structuur van Schalkwijk dient in dit leefbaarheidsplan vanuit twee perspectieven aanvullend op elkaar te worden benaderd: enerzijds ervan uitgaande dat Schalkwijk bovenal een woon- en verblijfsplaats blijft voor haar bewoners, en anderzijds het uitgangspunt dat het eiland van Schalkwijk wordt gezien als een toeristisch-recreatief interessant gebied. Voor de bewoners dienen er in het dorp en op het eiland autonome recreatieve en sociaalculturele evenementen te kunnen worden georganiseerd. Daarnaast dienen lokaal recreatief waardevolle wandel-, fiets-, ruiter- en kanopotenties op de kaart te worden gezet, zo mogelijk in het kader van het plan Linieland (NHW). Verbetering van het toeristisch-recreatieve product kan de leefbaarheid ten goede komen. Via een flexibel RO-beleid kan daarop worden ingespeeld.
4.4.
Kansen voor de toekomst Op basis van het Streekplan Utrecht mag er in Schalkwijk beperkt gebouwd worden. Daarbij speelt het wel of niet overschrijden van de rode contour een belangrijke rol. Wij hebben het dan over uitbreiding. Ten aanzien van inbreiding zijn er wellicht meer mogelijkheden. Daarbij zullen de bestaande (beeld)kwaliteiten van het lint goed in de gaten gehouden moeten worden. In de naaste toekomst zullen tal van (monumentale) boerderijen vrij komen doordat agrarische bedrijven stoppen. Via functieverandering van deze boerderijen, via inwoning of via splitsing van woningen zijn er goede mogelijkheden voor woonfuncties of mengfuncties van wonen en werken. Behoud van de beeldkwaliteit zal daarbij steeds van belang zijn. Voor bestaande agrarische bedrijven liggen er goede kansen om in te spelen op de landschappelijke en recreatieve kwaliteiten van het Eiland van Schalkwijk. In het nieuwe plan voor het Eiland van Schalkwijk en het plan Linieland worden aangegeven wat en hoe een en ander kan worden verbeterd. Via het opzetten van nevenactiviteiten kunnen bestaande agrarische bedrijven hun inkomensbasis verbreden. Daarvoor is wellicht ook nodig dat de mogelijkheden vanuit het bestemmingsplan buitengebied worden verruimd. Een groot deel van de in dit leefbaarheidsplan voorgestelde (deel)projecten op recreatief gebied dient in het kader van dit leefbaarheidsplan, de ruimtelijke visie op het Eiland van Schalkwijk en een aanpassing van het vigerende ruimtelijke ordeningsbeleid te worden doorgevoerd. Maar ook op het gebied van de huisvesting van eigen inwoners dient nog een behoorlijke inhaalslag wor-
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
25 den geleverd. Daarbij gaat het niet zo zeer om de kwantiteit van de woningbehoefte, maar vooral om de kwaliteit én de fasering, die zo goed mogelijk afgestemd moet zijn op de lokale behoefte van Schalkwijk (woningbouw voor met name Schalkwijkers). In de breedte dient de gemeente Houten de sociale infrastructuur, in casu de sociale cohesie, te bestendigen. Tevens dient de gemeente zich sterk te maken voor de verbetering van de ruimtelijke structuur. Voor behoud van de sociale cohesie zijn ontmoetingsplekken, zoals bijv. een dorpshuis of verenigingsgebouw essentieel. Gelet op de demografische samenstelling van Schalkwijk zal de basisschool (met meer dan 200 leerlingen) zich voorlopig nog zonder problemen kunnen handhaven. Peuterspeelzaal Ukkie zit momenteel met 55 peuters in de leeftijd van 2-4 jaar op haar maximum (er is zelfs een wachtlijst). Schalkwijk kent geen kinderdagverblijf voor de aller3 jongsten (0-2 jaar), maar wel een naschoolse opvang . De peuterspeelzaal verhuist mogelijk mee naar het nieuwe dorpshuis. In de nabije toekomst zou een kinderdagverblijf in Schalkwijk in een reële behoefte kunnen voorzien. In het rijtje van noodzakelijke verbeteringen past ook de gewenste verbetering van het openbaar vervoer naar voorzieningen elders, die in Schalkwijk niet (meer) voorhanden zijn. Een ander aspect van de leefbaarheid is de sociale en verkeersveiligheid. In het kader van duurzaam veilig en op het gebied van handhaving kan in samenwerking met de bewoners, de dorpsraad (o.i.d.), de politie, Rijkswaterstaat en het Waterschap een belangrijke kwaliteitsslag worden geleverd. 4.5.
Conclusie Met de leefbaarheid in Schalkwijk is het in veel opzichten goed gesteld. Dit blijkt ook uit de leefbaarheidsmonitor van de gemeente. De gemeente en de dorpsgemeenschap zijn zich er terdege van bewust dat deze leefbaarheid op een aantal plaatsen onder druk zal komen te staan of zelfs nu al wordt bedreigd. Bij het opstellen van dit leefbaarheidsplan hebben de bewoners en de gemeente de handen in één geslagen. Gezamenlijk is onderzocht hoe de leefbaarheid van het dorp voor een zo breed mogelijke deel van de bevolking zo veel mogelijk kan worden gehandhaafd en verbeterd. De bewoners hebben gedurende het opstellen van dit plan een groot aantal projectvoorstellen gedaan die de beoogde leefbaarheid in Schalkwijk moeten bewaken en verbeteren. De voorstellen zijn samen met de gemeente beoordeeld en getoetst op hun uitvoerbaarheid. Een en ander zal – in overleg met de bewoners – verder vorm krijgen in een nog nader door de gemeente te ontwikkelen actieprogramma voor de eerstkomende vijf jaar. Geconcludeerd is dat: a) de ogenschijnlijk zeer diverse lokale problemen in hun onderlinge samenhang worden aangepakt; b) een aanpak op basis van een goed georganiseerde en gestructureerde samenwerking tussen gemeente en bewoners de uitvoering van leefbaarheidsplan de meeste kans van slagen geeft. Het resultaat van dit proces, waaronder een uitgebreid aantal concrete projectvoorstellen, de beoordeling hiervan en de daadwerkelijk op korte en lange termijn uit te voeren projecten, is vastgelegd in hoofdstuk 5 van deze rapportage. De bewoners en de gemeente verwachten met dit plan en deze projectvoorstellen ook een basis te hebben gelegd voor een duurzame samenwerking. Hiermee worden gemeente en bewoners in staat gesteld om daar waar zich nieuwe kansen of bedreigingen voor de leefbaarheid van Schalkwijk aandienen adequaat te reageren. 3
De gegevens zijn afkomstig van de voorzitter van de Peuterspeelzaal, mevr. Patist (dd. 22-11-07)
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
26
Afbeelding 10: De belangrijkste projecten in Schalkwijk
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
27 5.
PROJECTENOVERZICHT SCHALKWIJK
5.1.
Eén leefbaarheidsplan, tal van projecten Inleiding Dit hoofdstuk vormt de basis voor het uitvoeringskader van het leefbaarheidsplan. Voor zowel de gemeente Houten als voor bewoners van Schalkwijk biedt dit hoofdstuk de leidraad voor oppakken en uitvoeren van diverse projecten die de komende periode zullen worden gestart ter verbetering van de leefbaarheid in Schalkwijk en het daarop betrokken buitengebied. Het is het sluitstuk van het interactieve proces dat de afgelopen 6-8 maanden in dit kader heeft plaatsgevonden, maar tegelijkertijd het beginpunt van de uitvoering van de projectvoorstellen. Concreet bevat dit hoofdstuk een overzicht van projectvoorstellen, die uit de wensen van de mensen zijn voortgekomen. Uitgangspunten De projecten die in het leefbaarheidsplan Schalkwijk worden genoemd zijn in eerste instantie ontleend aan de wensen van de bewoners. De bewonerswensen zijn vastgelegd in de Nota Bouwstenen (zie bijlage 5). Deze nota vormt samen met de gemeentelijke reactie op de bewonersvoorstellen (zie bijlage 6), zoals in dialoog besproken op de bijeenkomst van de werkgroepen op 27 september 2007 (zie verslag bijlage 7), het fundament van de projecten die hier in het kader van de leefbaarheid van Schalkwijk worden benoemd. In de verbrede begeleidingsgroep, waarin zowel de dorpsbewoners als de interne (gemeente) en extern projectleider (AmerAdviseurs) zitting in hebben, zijn de voorstellen nader besproken en uitgewerkt tot het voorliggende resultaat. De bewonersvoorstellen uit de Nota Bouwstenen zijn door de gemeente beoordeeld en onderverdeeld in de volgende zes categorieën, die hieronder nader worden omschreven. • Bestaand beleid: een aantal bewonersvoorstellen maakt onderdeel uit van of passen in het bestaande beleid van de gemeente Houten ten aanzien van de leefbaarheid van Schalkwijk. • Inpasbaar in bestaand beleid/project: een aantal bewonersvoorstellen is zonder veel moeite in te passen in het bestaande beleid of bestaand project en zijn derhalve buiten het onderstaande projectenoverzicht gelaten. Soms inpasbaar in nieuw project. • Bestaand project: een aantal bewonersvoorstellen maakt onderdeel uit van een bestaand project van de gemeente Houten ten aanzien van de leefbaarheid van Schalkwijk. • Nieuw project (of mogelijk project): Deze bewonersvoorstellen zijn onder te brengen in een nieuw of mogelijk project. Zij staan nader uitgeschreven in het onderstaande projectenoverzicht, waarbij de projecten zijn gerubriceerd naar een aantal centrale thema’s. Deze centrale thema’s zijn weer onderverdeeld naar verschillende (deel) projecten (zie bijgaand overzicht). • Bevoegdheid elders: een aantal bewonersvoorstellen valt niet onder verantwoordelijkheid van de gemeente, maar onder die van derden, zoals de politie, het waterschap, het recreatieschap, de busmaatschappij, rijkswaterstaat, provincie of het rijk. • Past niet in huidig beleid: Van de vele bewonersvoorstellen bleek een aantal niet uitvoerbaar, haalbaar of wenselijk vanuit het perspectief van de gemeente Houten op het moment van beoordelen. De gemeente heeft in de beantwoording van de Nota Bouwstenen en daarop volgende overleg met bewonerswerkgroepen aangegeven op welke gronden de diverse projecten zijn afgewezen. In bijlage 1 bij dit leefbaarheidsplan is een overzicht (matrix) te vinden van alle bewonersvoorstellen, onderverdeeld naar bovenstaande categorieën. In bijlage 2 bij dit leefbaarheidsplan is een overzicht van alle afgewezen voorstellen opgenomen. Bijlage 3 bevat een gedetailleerde
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
28 e
score van de 2 bewonersavond op 19 december 2007 (zie par. 5.2.) Bijlage 4 bij dit document is een beknopte weergave van het beleidskader, met conclusies voor het leefbaarheidsplan. Uitwerking van de projecten De bewonersvoorstellen zijn herleid tot een aantal thema’s. De thema’s vormen een geïntegreerd geheel van meerdere (deel)projecten, waarin naast de gemeente ook andere partijen participeren, waaronder de dorpsraad (oid). Per thema is een tabel met bewonersvoorstellen opgenomen, zoals vermeld in de Nota Bouwstenen, met een verwijzing naar de betreffende werkgroep en bladzijde in deze Nota. Onder de afzonderlijke thema’s zijn 1 of meerdere (deel)projecten benoemd. Per (deel)project is (of wordt nog) een korte omschrijving gegeven van het beoogde project. Dit gebeurt aan de hand van onderstaande punten. Dit betekent concreet dat ieder (deel)project omschreven wordt naar: Inleiding: Algemene probleemanalyse, uitgewerkt per thema, afgeleid van de analyse van de diverse werkgroepen. Voorstellen: Een overzichtstabel met de projectvoorstellen, zoals deze konden worden opgesteld na beantwoording van de bewonersvoorstellen door de gemeente; per voorstel is een verwijzing naar het corresponderende bewonersvoorstel in de Nota Bouwstenen opgenomen. Doelstelling: Algemene doelstelling(en) van de onder de gezamenlijke noemer van het betreffende thema uit te voeren project. Oplossing/deelprojecten: Concrete omschrijving van de onder de gezamenlijke noemer van het betreffende thema uit te voeren (deel)projecten. Prioriteit: Zitten de bewoners en de gemeente hier qua prioriteit, d.w.z. qua urgentie, noodzaak en realiseerbaarheid op dezelfde golflengte (indicatief: hoge, middelhoge of lage prioriteit)? Hoge prioriteit = belangrijk voor leefbaarheid; Laag = minder belangrijk voor dorp. In het kader van de uitvoering van de projecten moet het volgende nader uitgewerkt worden: Planning c.q. geplande termijn / startdatum per: Geeft globaal aan wanneer een project wordt gestart, middels veelal een eerste overleg (zie ook korte termijn actie, onderaan). Beleidskader: Onder wiens beleidsverantwoordelijkheid en binnen welke lopende beleidsmatige afspraken van overheden en derden wordt het project gerealiseerd? Betrokkenen: Wie participeren in de voorbereiding en de uitvoering van het project? Trekkers: Wie neemt het initiatief en wie trekt de kar (naast de gemeente kan dit ook de Dorpsraad of een van de sociaal-maatschappelijke instellingen of sportverenigingen zijn. Kosten: Wat zijn de (geschatte) kosten van het project? Indien dit nog nader is uit te werken is hier een ‘PM” opgenomen. Mogelijke financiering: Op welke wijze kunnen de verschillende activiteiten bekostigd worden? Hoe kan een beroep gedaan worden op verschillende subsidieregelingen / financieringstromen of misschien zelfs fondsen? Korte termijn actie (evt. lange termijn actie): Wat is in de uitvoering de eerste concrete actie of stap? Dient door de trekker nader uitgewerkt te worden in een volledig stappenplan. Tot slot dient vanuit het leefbaarheidsplan nog een voorstel voor een prioriteitstelling te worden opgesteld, inclusief een planningstermijn per project. Dit overzicht is opgenomen in onderstaande paragraaf 5.2. Bij sommige projecten is de prioriteitstelling tussen gemeente en bewoners verschillend. Noot: Van belang is de constatering dat voor sommige projectvoorstellen al projecten lopen. Dat geldt o.a. voor het Dorpshuis en Busje komt zo. Bij de verdere uitwerking van de projectenlijst zullen lopende projecten meegenomen worden.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
29
5.2.
Overzichtstabel (deel)projecten per thema naar prioriteit bewoners (19-12-07) Nummer en Thema
Projecten en deelprojecten
1. Wonen+ Werken
Verbeteren woonbeleid Schalkwijk: 1.1. Opstellen woonvisie 1.2. Woningbehoefteonderzoek (enquête) 1.3. Locatiestudie (inbreiding/uitbreiding) Handhaven/verbeteren beeldkwaliteit: 2.1. Opstellen beeldkwaliteitplan 2.2. Aanpassing bestemmingsplan 2.3. Aanwijzing beschermd dorpsgezicht Behoud en herstel Wapen van Schalkwijk: 3.1. Nieuwe functie voor het gebouw 3.2. Herinrichting omgeving (evt.) Verruiming bestaande planolog. regeling: 4.1. Opstellen specifieke beleidsnotities 4.2. Partiële herziening bsp Buitengebied Verbeteren bestaande vergunningenbeleid: 5.1. Versoepeling vergunningprocedures 5.2. Dorp zonder regels Behoud en versterken dorpswinkel: 6.1. Dorpswinkel duurzaam maken Behoud en versterken dorpshuis: 7.1. Dorpshuis duurzaam realiseren Behoud en versterken openbaarvervoer 8.1. Verbetering bestaande dienstregeling 8.2. Proef met vraagafhankelijk vervoer 8.3. Haalbaarheidsonderzoek buurtbus Verbeteren verkeers- en parkeersituatie: 9.1. Aanpak verkeersproblemen Jhr. Ramweg 9.2. Integraal verbeterplan (wegaanduiding) 9.3. Onderzoek verbetering parkeersituatie Verbeteren recreatieve routestructuren: 10.1. Afstemming recreatie-landbouwbelang 10.2. Rondje om het dorp en/of Klompenpad Verbeteren relatie dorp-gemeente 11.1. Opstellen convenant 11.2. Oprichten dorpsraad / platform o.i.d. 11.3. Structureel overleg dorp-gemeente Bevorderen sociale cohesie 12.1. Versterken sociale cohesie / burenhulp
2. Wonen+ Werken 3. Wonen+ Werken 4. Wonen+ Werken 5. Wonen+ Werken 6. BasisVoorzien. 7. BasisVoorzien. 8. BasisVoorzieningen 9. Verkeer+ Parkeren 10. Recreatie Toerisme 11. Communicatie 12. Communicatie
(voor meer score-informatie: zie bijlage 3)
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Prioriteit o.b.v. Invullijst op tafel hoog middel laag X X X
Priori Poster top 6
5
X X X 3
X X X X X X X
2
X
1 X X X
X X
4
X X
6
X
X X X X
eindrapport
30
5.3.
Projectomschrijving Hierna volgt de volledige projectenlijst zoals genoemd in de overzichtstabel van paragraaf 5.2. De beschrijving van de projecten per thema volgt de opsomming zoals genoemd in paragraaf 5.1., met dien verstande dat er nog een nadere uitwerking van de projecten moet plaatsvinden. Die nadere uitwerking dient te geschieden aan de hand van de onderwerpen zoals ook genoemd in paragraaf 5.1., namelijk prioriteit, planning, beleidskader, betrokkenen, trekkers, kosten, mogelijke financiering en termijn.
Prioriteit dorp Prioriteit gemeente Geplande termijn/ Startdatum per … Beleidskader Betrokkenen Trekkers Kosten Mogelijke financiering Korte termijn actie
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
31
1.
Verbeteren woonbeleid Schalkwijk Inleiding Schalkwijk is een kleine kern met een lage demografische dynamiek. De bevolkingssamenstelling wordt gekenmerkt door een geleidelijke ontgroening. De vergrijzing kan de komende jaren toenemen. De lokale woningmarkt is zeer statisch. Slechts eens in de 10 jaar vindt er een forse bouwstoot plaats. Mogelijkheden voor uitbreiding van de woningvoorraad zijn echter zeer beperkt. In het recente verleden (1996) is planmatig het plan De Groes I gerealiseerd. De gemeente staat op het punt een aanvang te maken met realisatie van een vergelijkbare op de Groes I aansluitende dorpsuitbreiding voor 69 woningen (project ‘De Groes II’). De mogelijkheden om een passende woning te vinden en de waardering van de eigen woonomgeving zijn belangrijke factoren in het kader van de leefbaarheid van een dorp. De samenstelling van de groei van de woningvoorraad bepaalt in sterke mate de toekomstige bevolkingssamenstelling. Deze bevolkingssamenstelling bepaalt op haar beurt weer in sterke mate het toekomstig draagvlak van tal van voorzieningen en het perspectief van verenigingen. Bewonersvoorstellen per werkgroep Nr.
1.8 1.9 1.10
3.1 3.4 3.6 3.8 3.9 3.10 8.1 8.2 8.3 8.5
1. Dorpskwaliteit Meer gelijkmatige woningbouw (10-20 woningen per jaar) Streven naar betaalbare woningbouw huur/koop (€ 180.000400.000) Onderzoek naar inbreidingsmogelijkheden zonder aantasting doorzichten 3. Woningbouw en ouderenzorg Woningbouw naar behoefte / maximaal 30 per keer Voorzieningen bij nieuwbouw seniorenwoningen (ADL e.a.) Enquête naar behoefte (betaalbare) woningen Geen woningbouw nabij spoorlijn (ivm geluidhinder) Bij woningbouw: ruimte voor water en groen Inspraak bewoners bij nieuwe woningbouwlocaties 8. Jongeren Betaalbare jongerenhuisvesting (circa € 150.000) Gefaseerde woningbouw (max. om de 5 jaar) Woningbouwstroom in combinatie met Tull en ’t Waal en ‘t Goy Goede doorstroming van woningen
Zie Nota Bouwstenen Voorstel 1.8, blz. 6 Voorstel 1.9, blz. 6 Voorstel 1.10, blz. 7
Voorstel 3.1, blz. 11 Voorstel 3.4, blz. 11 Voorstel 3.6, blz. 11 Voorstel 3.8, blz. 11 Voorstel 3.9, blz. 11 Voorstel 3.10, blz. 11 Voorstel 8.1, blz. 25 Voorstel 8.2, blz. 25 Voorstel 8.3, blz. 25 Voorstel 8.5, blz 25
Doelstelling In het kader van de uitvoering van het leefbaarheidsplan dient niet alleen gestreefd te worden naar een actueel beeld van vraag en aanbod op de woningmarkt van Schalkwijk, maar ook naar een geleidelijke gefaseerde uitbreiding van de woningvoorraad, zowel door mogelijke inbreiding als door mogelijke uitbreiding van de kern in de nabije en verdere toekomst (perspectief 20102030). Bij de vraag gaat het vooral om de feitelijke behoefte aan woningen vanuit Schalkwijk (met 4 extra aandacht voor starters, senioren en spijtoptanten ). Gestreefd dient te worden naar een geleidelijke c.q. gefaseerde uitbreiding van de woningvoorraad door zowel inbreiding als uitbreiding. 4
“Spijtoptanten” zijn in dit verband dorpsbewoners die “gedwongen” werden te vertrekken naar een andere kern, omdat er in Schalkwijk geen woningen beschikbaar waren.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
32 Ook het toewijzingsbeleid speelt hierbij een rol en zal voldoende op de behoefte moeten worden afgestemd. Oplossingen en deelprojecten Om de problemen ten aanzien van het woonbeleid op te lossen zijn door de bewonerswerkgroep tal van voorstellen gedaan. Tijdens de bijeenkomst van 27 september 2007 zijn deze voorstellen nogmaals met de gemeente verder besproken. Globaal komen die voorstellen op het volgende neer: Woningbouw kan op meerdere wijzen bij aan de leefbaarheid van Schalkwijk bijdragen, onder meer: • door het creëren van een aanbod, passend bij de lokale woningbehoefte (kwantitatief en kwalitatief), waardoor de inwoners met een sociale en economische binding aan het dorp verbonden blijven; • door het versterken van de bevolkingsstructuur (kwalitatief); bijv door het bewust realiseren van woningen voor alle bevolkingsgroepen (jongeren en senioren); • door het verbeteren van de ruimtelijke structuur (kwalitatief); door het benutten van potentiële inbreidingslocaties, voor kwalitatieve verbetering van de dorpsinrichting, infrastructuur e.d. Opstellen woonvisie Bewoners streven naar een geleidelijke gefaseerde uitbreiding van de woningvoorraad door zowel inbreiding binnen de kern als kleinschalige uitbreiding van de kern in de toekomst. Hiervoor dient onderzoek plaats te vinden naar: a) de potentiële vraag op de woningmarkt, d.w.z. dat nader inzicht wordt verkregen in de daadwerkelijke lokale kwalitatieve vraag op de woningmarkt via het uitvoeren van een bewonersenquête die onderdeel kan uitmaken van een woonvisie voor de kern Schalkwijk. b) het potentiële aanbod op de woningmarkt, d.w.z. dat inzicht wordt verkregen in mogelijke toekomstige woningbouwlocaties, waarbij wordt gekeken naar de verborgen capaciteit (bestaande bouwmogelijkheden), inbreidingslocaties, uitbreidingslocaties, mogelijkheden voor woningsplitsing/kavelsplitsing (=intensivering), vrijkomende agrarische bebouwing ( afgekort VAB-beleid). Bij woningsplitsing dient ook te worden onderzocht welke toekomstige vraag ten aanzien van bijvoorbeeld mantelzorg in de toekomst kan worden bediend. Bij het beoordelen van de woningbouwlocaties dient nadrukkelijk rekening te worden gehouden met de bestaande identiteit en beeldkwaliteit van het dorp, met de specifieke reeds aanwezige monumentale waarden en met de relatie tussen het dorp en het omringende buitengebied (denk aan waardevolle doorzichten, herkenbare bouwstijl, gebiedseigen beplantingsvormen). Hiervoor kan verwezen worden naar projectnummer 2. Bij toekomstige woningbouwprojecten in Schalkwijk dient rekening gehouden te worden met een fasering van de woningbouw, teneinde de woningbouw in het vervolg over meerdere jaren te spreiden. Hierbij dient ook de mogelijkheid tot het realiseren van woonruimte in het Wapen van Schalkwijk te worden onderzocht (zie ook projectnummer 3). Deelaspecten bij het opstellen van een Woonvisie voor het dorp Schalkwijk: • verkenning nieuwe locaties Schalkwijk 2010-2030 (inbreiding + uitbreiding); • verkenning locale woningbehoefte (incl. enquête onder “spijtoptanten”); • verkenning mogelijkheden voor bouw van goedkope starterswoningen; • nader onderzoek naar mogelijkheden voor seniorenwoningen + zorg;
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
33 • • • • • •
nader onderzoek naar mogelijkheden om projectontwikkelaars en woningcorporaties voor (project)doelen uit het leefbaarheidsplan van Schalkwijk te winnen; nadere fasering van de woningbouw; nader onderzoek naar concrete invulling van het Wapen van Schalkwijk (zie ook project 3); verkenning mogelijkheden voor woningsplitsing en/of inwoning (zie ook project 4); nader uitwerking van het VAB-beleid in het lint van Schalkwijk (zie ook project 4); in particulier opdrachtgeverschap bouwen.
Achterliggende vragen: • Hoe kan gestreefd worden naar een meer evenredige bevolkingsopbouw / - samenstelling? • Hoe leegstand grote gebouwen benutten voor woningbouw? • In hoeverre zijn bovenstaande deelprojecten te vertalen in een (tussentijdse) partiële herziening van het bestemmingsplan? Zie project 4.
Verbeteren woonbeleid Schalkwijk Deelprojecten
1.1. Opstellen woonvisie
Prioriteit dorp
hoog
1.2. Onderzoek woningbehoefte (enquête) hoog
1.3. Locatiestudie (inbreiding + uitbreiding) hoog
Zicht op bestaande woonwijk Groes I en geplande uitbreiding Groes II ten westen daarvan.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
34
2.
Handhaven en verbeteren beeldkwaliteit Inleiding Bewoners hechten belang aan behoud en versterking van de beeldkwaliteit van bebouwde en onbebouwde (openbare) ruimte in het dorp. De bewonerswerkgroepen geven aan dat op het gebied van monumentenbescherming en het behoud van het dorpse karakter een aanscherping van het beleid gewenst is. Vooral door voortgaande functieverandering is het gevaar groot dat karakteristieke panden, die geen monument zijn, in hun aanzien worden aangetast. Vandaar dat het een nadrukkelijke bewonerswens is om zorgvuldig met deze (beeld)kwaliteit van het dorp om te gaan. Vanuit de veelheid aan initiatieven worden een aantal deelprojecten in beeld gebracht. Bewonersvoorstellen per werkgroep Nr.
1.1 1.2 1.5 1.6 1.15 1.17 3.2 3.5
1. Dorpskwaliteit Oprichten welstandscommissie Mooi Schalkwijk Visie/beleid op parkeren op beeldbepalende plaatsen Beschermd dorpsgezicht voor delen van Schalkwijk Beschermen bestaande zichtlijnen Oprichten welstandscommissie Mooi Schalkwijk, zie ook 1.1. Opzetten wedstrijd ‘lelijkste plek van Schalkwijk’ 3. Woningbouw en ouderenzorg Woningbouw in stijl van het dorp Nieuwe lintbebouwing om dorpskarakteristieken te behouden (+ infra)
Zie Nota Bouwstenen Voorstel 1.1 blz. 6 Voorstel 1.2 blz. 6 Voorstel 1.5 blz. 6 Voorstel 1.6 blz. 6 Voorstel 1.15 blz. 7 Voorstel 1.17 blz. 8 Voorstel 3.2 blz. 11 Voorstel 3.5 blz. 11
Doelstelling Doel van dit project is om – in een tijd van voortgaande schaalvergroting en bedrijfsbeeindiging in de landbouw - de vele karakteristieke boerderijen en panden voor het dorp Schalkwijk te behouden. Daarbij gaat het niet alleen om de individuele situatie per pand, maar ook om de directe omgeving van dat pand en de ligging in de structuur van het dorp c.q. het lint. Bewoners willen graag zoveel mogelijk inspraak hebben om die ruimtelijke kwaliteit duurzaam vast te leggen. Oplossingen en deelprojecten Om de problemen ten aanzien van de beeldkwaliteit (welstand) op te lossen zijn door de bewonerswerkgroepen vele voorstellen gedaan. Tijdens de bijeenkomst van 27 september 2007 zijn deze doorvertaald naar concrete voorstellen, die globaal op het volgende neerkomen: De monumentenwet, de gemeentelijke monumentenverordening en de gemeentelijke Welstandsnota stellen grenzen aan wat wel en niet toelaatbaar is qua vorm en materiaalgebruik bij nieuwbouw en aanpassing van de bestaande bebouwing in Schalkwijk. Naast de aanwijzing van nieuwe gemeentelijke monumenten en aanscherping van de Welstandsnota kan middels vier instrumenten gehoor worden gegeven aan de wensen van de bewoners: a) opstellen van een beeldkwaliteitplan; d.w.z. het benoemen en waarborgen van stedenbouwkundige, landschappelijke en architectonische kwaliteiten en het formuleren van een integrale visie op zowel de ruimtelijke kwaliteit van de openbare ruimte als de fysieke kenmerken en uitstraling van de bebouwing. Bij stedenbouwkundige en landschappelijke kwaliteiten kan worden gedacht aan o.a. maatvoering en materiaalgebruik in de openbare ruimte, maar ook aan inrichting en beplanting van de dorpsranden, maatvoering en nok-
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
35
b)
c)
d)
richting van bebouwing ten opzichte van perceelsgrenzen, en het behoud van kenmerkende doorzichten. Alternatief voor dit project zou kunnen zijn een meer dorpsgericht Welstandsbeleid. Bij richtlijnen voor architectuur kan in aanvulling op de welstandnota een scala aan richtlijnen worden geformuleerd, die refereren aan herkenbare gebiedseigen bouwvormen en die recht doen aan de herkenbaarheid van Schalkwijk als landelijke kern in het rivierengebied ten zuiden van de Utrechtse heuvelrug. aanpassing bestemmingsplan; d.w.z. het in een partiele herziening van het bestemmingsplan vastleggen van specifieke stedenbouwkundige en landschappelijke dorpskwaliteiten door middel van o.a.: (zie ook project 4) - maximale / minimale maatvoering van de bebouwing en erfinrichting ten behoeve van bijvoorbeeld het behoud van de kenmerkende doorzichten, de lintbebouwing en de karakteristieke (voormalige) agrarische erven in en rondom Schalkwijk. - het bieden van ruimte voor ontwikkeling van functies die financiële dragers genereren om deze beeldkwaliteit kunnen realiseren/handhaven. aanwijzing beschermd dorpsgezicht Schalkwijk; d.w.z. op basis van een aanvullend diepgaand cultuur- en architectuurhistorisch onderzoek overgaan tot nadere bescherming van het ensemble van de historische bebouwing en omringende particuliere en openbare ruimte in Schalkwijk fondsvorming; d.w.z. het bijeenbrengen van financiële middelen waarmee een gerichte ondersteuning kan worden gegeven aan het herstel en behoud van cultuurhistorische waarden van Schalkwijk, niet zijnde bestaande en reeds beschermende monumentale waarden.
Deelaspecten bij het opstellen van een Beeldkwaliteitplan voor het dorp met: • nadere eisen stellen aan nieuwe ontwikkeling en functieverandering; • landschappelijke inpassing bedrijfsbebouwing; • vastleggen van waardevolle doorzichten; • verkenning mogelijkheden van eenbeschermd dorpsgezicht en een Belvedere-gebied; • fondsvorming voor karakteristieke panden.
Beeldkwaliteit speelt vooral in het lint.
Achterliggende vragen: • Hoe is de huidige dorpskwaliteit in beeldkwaliteit en welstand te vatten? • Zijn bovengenoemde aspecten op te nemen in een partiële herziening van het bsp?
Handhaven en verbeteren beeldkwaliteit Schalkwijk Deelprojecten
Prioriteit dorp
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
2.1. Opstellen beeldkwaliteitplan of dorpsgericht Welstandsbeleid middel
2.2. Aanpassen bestemmingsplan (onderdeel beeldkwaliteit) hoog
2.3. Aanwijzing beschermd dorpsgezicht (verkenning) middel
eindrapport
36
3.
Behoud en herstel Wapen van Schalkwijk Inleiding Bewoners hechten belang aan behoud en versterking van de beeldkwaliteit van bebouwde en onbebouwde (openbare) ruimte in het dorp. De bewonerswerkgroepen geven aan dat op het gebied van monumentenbescherming en het behoud van het dorpse karakter een aanscherping van het beleid gewenst is. Een bijzondere rol in deze discussie speelt het nauw met de dorpsidentiteit verweven “Wapen van Schalkwijk”. Zowel bewoners als gemeente achten het wenselijk dit gebouw in zijn oorspronkelijke staat voor Schalkwijk te behouden. Bewonersvoorstellen per werkgroep Nr.
3.11 5.3
6.4
8.4 8.19
3. Woningbouw en ouderenzorg Herstel Wapen van Schalkwijk in oorspronkelijke stijl 5. Recreatie Herbestemming Wapen van Schalkwijk en herinrichting omgeving Wapen van Schalkwijk 6. Voorzieningen Profileren voorzieningen senioren voor langer zelfstandig wonen (zorg, vervoer) 8. Jongeren Woningbouw in Wapen van Schalkwijk voor jongeren, ouderen en zorgbehoevenden Nuttige functie voor Wapen van Schalkwijk: wonen, horeca, hotel, zie ook 8.4 en 3.11
Zie Nota Bouwstenen Voorstel 3.11 blz. 12 Voorstel 5.3 blz. 17
Voorstel 6.4 blz. 20
Voorstel 8.4 blz. 25 Voorstel 8.19 blz. 27
Doelstelling Een specifiek aandachtspunt in de verbetering van de ruimtelijke kwaliteit in Schalkwijk vormt het door de bewoners als cultuurhistorisch zeer waardevol betitelde en tegelijkertijd door structurele leegstand en verval bedreigde “Wapen van Schalkwijk”. Belangrijk is dat zowel gemeente als dorpsgemeenschap zich sterk maken voor het vinden van een functie die voldoende economische draagkracht heeft om het gebouw in oorspronkelijk staat te herstellen. Woningbouw, eventueel in combinatie met commerciële dienstverlening en/of horeca lijkt op het eerste gezicht de meest kansrijke functie. Ook hier zal sprake moeten zijn van afstemming van meerdere beleidsinstrumenten. Oplossingen en deelprojecten Om de problemen ten aanzien van het Wapen van Schalkwijk op te lossen zijn door de bewonerswerkgroep verschillende voorstellen gedaan. Tijdens de bijeenkomst van 27 september 2007 zijn voorstellen verder aangescherpt. Globaal komen die voorstellen op het volgende neer: Sommigen willen graag een pure woonfunctie, anderen zien liever een functiemenging van wonen met werken en weer anderen gaan voor een combinatie van wonen, zorg en horeca. Nieuw is het voorstel voor een herinrichting van het hele gebied rondom het Wapen van Schalkwijk. Voor alle voorstellen geldt dat men het Wapen graag wil behouden en – via een herinrichting van het gebied - een meer centrale plek in het dorp zou willen geven.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
37
Behoud en herstel Wapen van Schalkwijk Deelprojecten
Prioriteit dorp
3.1 Nieuwe functie voor het Wapen van Schalkwijk (woon-zorg-horeca complex) hoog
3.2. Herinrichting omgeving Wapen van Schalkwijk
hoog
Net als dit karakteristieke gebouw vraagt ook het Wapen van Schalkwijk om een passende functionele inpassing.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
38
4.
Verruiming bestaande planologische regeling Inleiding Vraag naar ruimte voor woningbouw, bedrijvigheid, recreatie en natuur, alsmede schaalvergroting en toegenomen druk vanuit de (milieu)regelgeving en een veranderende internationale concurrentiepositie in de teelt van diverse agrarische producten en de veeteelt hebben de overlevingskansen van met name de kleine en middelgrote traditionele agrarische bedrijven (m.n. akkerbouw en veeteelt) in Nederland sterk verminderd. Deze agrarische problematiek manifesteert zich zeer sterk in het buitengebied van Schalkwijk. Bedrijfsbeëindiging, schaalvergroting en functieverandering zijn veelvoorkomende strategieën op de veranderende marktpositie van het agrarische bedrijf. In deze gevallen komt de lokale economische betekenis (m.n. de werkgelegenheid) en de landschappelijke uitstraling (bebouwing en erfinrichting) onder druk komen te staan. Beiden worden van belang geacht voor het behoud van de leefbaarheid van Schalkwijk. Het bestaande bestemmingsplan dateert uit 2002, maar biedt onvoldoende flexibiliteit om op de hedendaagse behoefte aan verbreding van (agrarische) bedrijven in te kunnen spelen. Daarbij valt te denken aan: kamperen bij de boer of een theetuin, maar ook om verkoop van streekproducten, mogelijkheden van zorg op de boerderij, voorlichting en educatie, bed en breakfast (boerderijkamers), etc. Het gaat dus om verbreding van het platteland ten gunste van vitalisering en leefbaarheid van datzelfde platteland. Bewonersvoorstellen per werkgroep Nr.
1.12 2.1 2.2 2.4 2.7 2.8 2.9 2.11
5.1 5.2 5.4 5.5 5.6
1. Dorpskwaliteit Stimuleren van kleinschalige bedrijvigheid 2. Agrarische zaken en economie Meedenkende overheid, soepele regelgeving Opleiden / inhuren sectorgerichte specialisten door gemeente Wijziging / verruiming van agrarische bouwpercelen (in bsp) Meer mogelijkheden voor educatie en voorlichting op de boerderij Meer mogelijkheden voor hergebruik voormalige agrarische. bedrijfsgebouwen Geen hinder voor omliggende agrarische bedrijven bij verbrede landbouw Agrarisch bedrijf als recreatieve/educatieve trekker (zie ook 2.7) = plattelandsvernieuwing 5. Recreatie Bevordering agrotoerisme en meer mogelijkheden voor nevenactiviteiten op agrarische bedrijven (= plattelandsvernieuwing) Steun voor plan Linieland (incl. fiets- en kanoroutes, en herstel forten) Meer mogelijkheden voor nevenactiviteiten op boerderij (= plattelandsvernieuwing) zie 5.1. Aanleg kanoroute door Eiland van Schalkwijk (+ opheffen knelpunten) Aanleg wandelroute door Eiland van Schalkwijk
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Zie Nota Bouwstenen Voorstel 1.12 blz. 7 Voorstel 2.1 blz. 9 Voorstel 2.2 blz. 9 Voorstel 2.4 blz. 9 Voorstel 2.7 blz. 10 Voorstel 2.8 blz. 10 Voorstel 2.9 blz. 10 Voorstel 2.11 blz. 10
Voorstel 5.1 blz. 17 Voorstel 5.2 blz. 17 Voorstel 5.4 blz. 17 Voorstel 5.5 blz. 17 Voorstel 5.6 blz. 17
eindrapport
39 5.7 5.8 5.9 5.10 8.6
Organiseren andere sportevenementen, zoals marathon of triatlon Meer bezichtiging van kerken en monumenten (open dagen) Stimulering hoogwaardige toeristische activiteiten in regio Culinaire route langs boerderijen, forten e.a. gebouwen 8. Jongeren Meer ruimte / tolerantie voor ondernemers in dorp (geur/ geluid)
Voorstel 5.7 blz. 17 Voorstel 5..8 blz. 17 Voorstel 5..9 blz. 17 Voorstel 5.10 blz. 18 Voorstel 8.6 blz. 25
Doelstelling Vergroting van de mogelijkheden voor economische activiteiten in het buitengebied voor agrotoerisme, paardenbedrijven en kleinschalige niet-agrarische bedrijven, naast verbreding van bestaande agrarische bedrijven. Dit is niet alleen van groot belang voor de economische vitaliteit van het buitengebied, maar ook van dorpen, zoals Schalkwijk en daarmee is het ook van belang voor de leefbaarheid van Schalkwijk en daarop aangewezen buitengebied. Op die manier wordt ook een belangrijke doelstelling van de betrokken Kromme Rijngemeenten nagestreefd (zie Besluit Stuurgroep KrommeRijnloket, dd juli 2007).. Deelaspecten versoepeling agrarische zaken, economie en milieu(regels): • nader onderzoek naar mogelijkheden van functieverandering in vrijkomende agrarische bebouwing, met name in het lint; • meer mogelijkheden voor nevenactiviteiten; • meer mogelijkheden voor woon-werk combinaties; • nader onderzoek naar mogelijkheden voor een gebiedsspecifiek geurbeleid in de gemeente Houten (o.b.v. de nieuwe Geurwet); • nader onderzoek naar mogelijkheden voor versoepeling vergunningbeleid (zie ook project 5); Achterliggende vragen: • Hoe kunnen we inspelen op meer mogelijkheden voor plattelandsvernieuwing in Schalkwijk? • Hoe kunnen we in lijn met het provinciale beleid uit Agenda Vitaal Platteland ruimte bieden aan Agrotoerisme? • Welke mogelijkheden zijn er om uitvoering te geven aan de doelstelling van het KrommeRijnloket? • Welke mogelijkheden biedt de nieuwe Geurwet om de leefomgeving en het ondernemersklimaat te verbeteren? Oplossingen en deelprojecten Om de problemen ten aanzien van de bestaande planologische regelgeving en de economische ontwikkelingsmogelijkheden voor bedrijven op te lossen zijn door de bewonerswerkgroep tal van voorstellen gedaan. Tijdens de interactieve bijeenkomst van 27 september 2007 zijn geen concrete voorstellen gedaan, maar vanuit de analyse van het bestaande beleid kan het volgende worden voorgesteld. Om een gunstiger ontwikkelingsbeleid voor agrarische en niet-agrarische bedrijven te komen, is een versoepeling nodig van de bestaande planologische regeling voor zowel het dorp als het omringend buitengebied. Een en ander kan vorm krijgen via aparte beleidsnotities voor vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen, agrotoerisme en paardenbedrijven. Vervolgens dienen deze beleidsnotities te worden doorvertaald in een partiële herziening van het bestemmingsplan buitengebied, zoals dat op dit moment ook door de gemeente Wijk bij Duurstede en Bunnik wordt op-
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
40 pakt. Met deze projecten kan belangrijk worden bijgedragen aan nieuwe economische vitaliteit en leefbaarheid van het platteland.
Verruiming bestaande planologische regeling Deelprojecten
Prioriteit dorp
4.1. Opstellen specifieke beleidsnotities (VAB-beleid, Agrotoerisme, Geurbeleid, e.a.) hoog
4.2. Partiële herziening bestemmingsplan Buitengebied hoog
Bovenstaand kaartfragment is afkomstig van de plankaart van het vigerende bestemmingsplan Buitengebied 2000, dat op basis van het leefbaarheidsplan Schalkwijk zou moeten worden herzien.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
41
5.
Verbetering bestaande vergunningenbeleid Inleiding Bij allerlei evenementen en activiteiten in en buiten het dorp moeten vergunningen aangevraagd worden. Vanuit de bewonersavonden is duidelijk geworden dat dit lang niet altijd even soepel verloopt. Daarom is het nodig om samen te gaan kijken of het ook anders en sneller of beter kan. Versoepeling van het vergunningenbeleid bij de gemeente en andere instanties (Waterschap, politie, brandweer, etc) zou daartoe in belangrijke mate kunnen bijdragen. Naar analogie van het voorbeeldproject Dorp zonder Regels in het dorp Meddo (gemeente Winterswijk) zou een soortgelijk project in Schalkwijk heel veel oud zeer kunnen wegwerken. Bewonersvoorstellen per werkgroep Nr.
2.1 2.2 2.3 2.5 2.6 2.10 6.1 6.2
8.6 8.11 8.12
2. Agrarische zaken en economie Meedenkende overheid, soepele regelgeving Opleiden / inhuren sectorgerichte specialisten door gemeente Goed naleven distelverordening op natuurterreinen Versoepeling milieuvergunningen Meer coördinatie / bundeling van controles bij handhaving regels Centrale vergunning en inspectie via 1 loket / aanspreekpunt 6. Voorzieningen Beleid meer afstemmen op behoud dorpse voorzieningen (sociale cohesie) Vergunningenbeleid afstemmen op tentfeesten (locatie, parkeren, vandalisme) 8. Jongeren Meer ruimte / tolerantie voor ondernemers in dorp (geur/ geluid) Vermindering bureaucratie bij aanvraag vergunningen (behoud Soos en tentfeesten) Verbeteren manifestatieterrein (meer ruimte en betere voorzieningen: water + electra)
Zie Nota Bouwstenen Voorstel 2.1 blz. 9 Voorstel 2.2 blz. 9 Voorstel 2.3 blz. 9 Voorstel 2.5 blz. 9 Voorstel 2.6 blz. 9 Voorstel 2.10 blz. 10 Voorstel 6.1 blz. 19 Voorstel 6.2 blz. 19
Voorstel 8.6 blz. 25 Voorstel 8.11 blz. 26 Voorstel 8.12 blz. 26
Doelstelling Buiten werking stellen van onnodige regels, wederzijds begrip kweken voor regels die niet buiten werking kunnen worden gesteld, efficiënter maken van uitvoering van regels en vergunningaanvragen. Oplossingen en deelprojecten Om de problemen ten aanzien van het bestaande vergunningenbeleid op te lossen zijn door de bewonerswerkgroepen wel wensen geuit maar geen concrete voorstellen gedaan. Ook tijdens de bijeenkomst van 27 september 2007 zijn geen nieuwe mogelijkheden aangereikt. Daarom stellen wij het volgende voor. Via versoepeling van het vergunningenbeleid bij de gemeente en andere instanties (Waterschap, politie, brandweer, etc) in het algemeen en uitvoering van een pilotproject Dorp zonder Regels in Schalkwijk in het bijzonder, zou heel veel oud zeer in Schalkwijk kunnen wegwerken. Aan de hand van de gelijknamige brochure uit Meddo kan de gemeente met alle betrokkenen in korte tijd orde op zaken stellen en nieuwe afspraken maken. Doel is een beter wederzijds begrip
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
42 en een betere afstemming van regels op de dagelijkse praktijk. Dit kan zowel voor de initiatiefnemer / aanvrager als voor de beoordelaar / vergunningverlener voordelen opleveren. Het plan van aanpak voor het voorbeeld Meddo toont aan hoe dit te bereiken is. Het in standhouden van dorpsevenementen die van onschatbare waarde zijn voor de sociale cohesie en daarmee de leefbaarheid in een kleine kern is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Dit project kan alleen slagen als alle betrokkenen als gelijkwaardige partijen om tafel gaan zitten.
Verbeteren bestaande vergunningenbeleid Deelprojecten
Prioriteit dorp
5.1. Versoepeling vergunningenbeleid van gemeente en andere instanties middel
5.2. Dorp zonder Regels
middel
Voor allerlei activiteiten moeten vergunningen aangevraagd worden. Dat kan best soepeler.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
43
6.
Behoud en versterken basisvoorzieningen (dorpswinkel) Inleiding Schalkwijk is een kleine kern die ten gevolge van o.a. de toegenomen mobiliteit, de veranderende leefstijlen en de schaalvergroting in de detailhandel de afgelopen decennia werd geconfronteerd met een verschraling van het (winkel)voorzieningenaanbod. Maatschappelijke voorzieningen met baliefunctie werden verplaatst naar de gemeentelijke hoofdkern. Het consumentengedrag voor de aankoop van dagelijkse goederen vertoont inmiddels een sterke afvloeiing naar hoofd- en subwinkelcentra in de nabijgelegen gemeentelijke hoofdkern Houten. Dit beeld is niet uniek voor Schalkwijk en wordt ook waargenomen bij landelijke kernen elders in Nederland. De maatschappelijk ontwikkelingen die hieraan ten grondslag liggen zijn ook slechts in beperkte mate te beïnvloeden door het lokale bestuur. Het is van belang dat de dorpsgemeenschap het openbare bestuur en marktpartijen gezamenlijk onderzoeken welke mogelijkheden er zijn voor het behoud van bestaande en de ontwikkeling van nieuwe lokale (basis)voorzieningen. Naast een dorpsschool zijn een dorpswinkel, een dorpshuis en een openbaar vervoersverbinding essentiële voorzieningen voor de leefbaarheid van een dorp. Ook voor de sociale cohesie van een dorp zijn dit essentiële voorzieningen. Bewonersvoorstellen per werkgroep Nr.
1.11
6.1 6.4 6.6 6.7 6.13
8.17
1. Dorpskwaliteit Realiseren / in stand houden van voorzieningen (ontmoetingsruimten) 6. Voorzieningen Beleid meer afstemmen op behoud dorpse voorzieningen (sociale cohesie) Profileren voorzieningen senioren voor langer zelfstandig wonen (zorg, vervoer) Spar als voorkeursleverancier voor dorpshuis e.a. gemeent. activiteiten op Eiland van Schalkwijk Informatiepakket voor nieuwe bewoners (incl. oproep gebruik dorpswinkel) Filiaal van supermarkt uit Houten in Schalkwijk opzetten, als Spar verdwijnt 8. Jongeren Dependance van supermarkten uit Houten in Schalkwijk (AH/Spar/ Lidl)
Zie Nota Bouwstenen Voorstel 1.11 blz. 7 Voorstel 6.1 blz. 19 Voorstel 6.4 blz. 20 Voorstel 6.6 blz. 20 Voorstel 6.7 blz. 20 Voorstel 6.13 blz. 22 Voorstel 8.17 blz. 26
Doelstelling De bewoners willen zich sterk maken voor het behoud van basisvoorzieningen in Schalkwijk. Hieronder kan worden gedacht aan o.a. ontwikkeling en behoud van het basisonderwijs, een dorpswinkel, een postagentschap (bij voorkeur in combinatie met een dorpswinkel), een eerstelijns zorgcentrum en evt. aanvullende faciliteiten in de sfeer van medische en sociale zorg, de (mobiele) bibliotheek, de (lichte) horecafuncties, ontmoetings- en oefenruimte voor het verenigingsleven en diverse binnen- en buitensportaccommodaties. In een aparte paragraaf wordt hierna ingegaan op het belang van het behoud van het openbaar vervoer en de mogelijkheden voor de kern Schalkwijk die door gemeente en bewoners in beeld zijn gebracht.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
44
Oplossingen en deelprojecten Om de problemen ten aanzien van de bestaande dorpswinkel op te lossen zijn door de bewonerswerkgroep enkele voorstellen gedaan. Tijdens de bijeenkomst van 27 september 2007 is hierover niet met gemeentezijde van gedachten gewisseld, maar de bewonersvoorstellen komen globaal op het volgende neer: Om de levenskansen van de dorpswinkel duurzaam te verhogen zijn meerdere mogelijkheden voor handen. Via nader onderzoek naar overlevingskansen van de plaatselijke dorpswinkel (inclusief alternatieven) kan wellicht meer inzicht geboden worden in mogelijkheden in en buiten het dorp om deze basisvoorziening voor het dorp voor langere tijd te behouden. Bij het zoeken naar oplossingen dient vooral gestreefd te worden naar duurzame oplossingen. Achterliggende vragen: • Welke zijn de meest essentiële basisvoorzieningen van Schalkwijk? • Hoe zijn commerciële basisvoorzieningen duurzaam te behouden? • Zijn er mogelijkheden om een filiaal van AH of Lidl naar Schalkwijk te krijgen als de Spar ophoudt te bestaan? • Zijn er dorpsacties mogelijk om de koopkrachtbinding vanuit het dorp te vergroten, en zo ja welke?
Behoud en versterken basisvoorzieningen Schalkwijk (dorpswinkel) Deelprojecten Prioriteit dorp
6.1. Dorpswinkel duurzaam in het dorp verankeren hoog
Behoud van de bestaande dorpswinkel staat hoog op het verlanglijstje van de Schalkwijkers.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
45 7.
Behoud en versterken basisvoorzieningen (dorpshuis)
Inleiding Schalkwijk is een kleine kern die ten gevolge van o.a. de toegenomen mobiliteit, de veranderende leefstijlen en de schaalvergroting in de detailhandel de afgelopen decennia werd geconfronteerd met een verschraling van het (winkel)voorzieningenaanbod. Maatschappelijke voorzieningen met baliefunctie werden verplaatst naar de gemeentelijke hoofdkern. Het consumentengedrag voor de aankoop van dagelijkse goederen vertoont inmiddels een sterke afvloeiing naar hoofd- en subwinkelcentra in de nabijgelegen gemeentelijke hoofdkern Houten. Dit beeld is niet uniek voor Schalkwijk en wordt ook waargenomen bij landelijke kernen elders in Nederland. De maatschappelijk ontwikkelingen die hieraan ten grondslag liggen zijn ook slechts in beperkte mate te beïnvloeden door het lokale bestuur. Het is van belang dat de dorpsgemeenschap het openbare bestuur en marktpartijen gezamenlijk onderzoeken welke mogelijkheden er zijn voor het behoud van bestaande en de ontwikkeling van nieuwe lokale (basis)voorzieningen. Naast een dorpsschool zijn een dorpswinkel, een dorpshuis en een openbaar vervoersverbinding essentiële voorzieningen voor de leefbaarheid van een dorp. Ook voor de sociale cohesie van een dorp zijn dit essentiële voorzieningen. Bewonersvoorstellen per werkgroep Nr.
1.11
6.1 6.4
8.10
1. Dorpskwaliteit Realiseren / in stand houden van voorzieningen (ontmoetingsruimten) 6. Voorzieningen Beleid meer afstemmen op behoud dorpse voorzieningen (sociale cohesie) Profileren voorzieningen senioren voor langer zelfstandig wonen (zorg, vervoer) 8. Jongeren Voldoende parkeerplaatsen bij nieuw dorpshuis
Zie Nota Bouwstenen Voorstel 1.11 blz. 7
Voorstel 6.1 blz. 19 Voorstel 6.4 blz. 20
Voorstel 8.10 blz. 26
Doelstelling Behouden, herstellen of nieuw realiseren van een dorpshuis in Schalkwijk is het doel om het verenigingsleven de ruimte te geven zich te blijven ontplooien en om de sociale cohesie in het dorp overeind te houden. Een dorpshuis is een van de basisvoorzieningen voor de leefbaarheid van een dorp. Vooral ook omdat in een dorpshuis de sociale cohesie van een dorp nadrukkelijk inhoud en vorm krijgt. Oplossingen en deelprojecten Om de problemen ten aanzien van het bestaande dorpshuis op te lossen zijn door de bewonerswerkgroepen voorstellen gedaan. Tijdens de bijeenkomst van 27 september 2007 door de bewoners de volgende uitspraken gedaan. Als nieuwbouw niet van de grond komt, zal het huidige dorpshuis een grondige renovatie moeten ondergaan. Anderzijds is een verkenning van de mogelijkheden van een dorpshuis nieuwe stijl (= culturhus) een goede optie.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
46 Achterliggende vragen: • Welke zijn de meest essentiële basisvoorzieningen van Schalkwijk? • Hoe zijn commerciële basisvoorzieningen duurzaam te behouden? • Hoe zijn de maatschappelijke basisvoorzieningen te behouden? • Wat is nodig om het dorpshuis voor Schalkwijk te behouden?
Behoud en versterken basisvoorzieningen Schalkwijk (dorpshuis) Deelprojecten
7.1. Behoud, herstel of nieuwbouw dorpshuis
Prioriteit dorp
hoog
Het Gebouw (dorpshuis) bruist het hele jaar van activiteiten. Ook met carnaval.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
47
8.
Behoud en versterken basisvoorzieningen (openbaar vervoer) Inleiding In het kader van dit leefbaarheidsplan is gekeken naar mogelijkheden ter verbetering van de bereikbaarheid van voorzieningen in en buiten Schalkwijk. De bereikbaarheid van voorzieningen in Schalkwijk zelf houdt direct verband met de verkeersveiligheid voor de verschillende modaliteiten (m.n. voetgangers, fiets- en autoverkeer). Een ander aspect van de leefbaarheid is de bereikbaarheid van voorzieningen elders. Hierbij spelen met name de verkeersafwikkeling in het buitengebied, de fietsverbinding tussen Schalkwijk en Houten en de openbaar vervoerverbinding tussen Schalkwijk en Houten een belangrijke rol. Naast een dorpsschool zijn een dorpswinkel, een dorpshuis en een openbaar vervoersverbinding essentiële voorzieningen voor de leefbaarheid van een dorp. Ook voor de sociale cohesie van een dorp zijn dit essentiële voorzieningen. Bewonersvoorstellen per werkgroep Nr. Zie Nota Bouwstenen 4. Verkeer en veiligheid en openbaar vervoer 4.16 Overleg met Stichting Welzijns Ontwikkeling Houten (SWOH): Voorstel 4.16 blz. 15 behoud OV 4.17 Extra busdienst ‘s avonds en op zondag Voorstel 4.17 blz. 15 4.18 Aanvullend OV (via belbus, regiotaxi, etc) Voorstel 4.18 blz. 15 4.19 Spitsbus laten pendelen tot station Houten-Castellum ipv. Hou- Voorstel 4.19 blz. 15 ten-Centrum 6. Voorzieningen 6.4 Profileren voorzieningen senioren voor langer zelfstandig wonen Voorstel 6.4 blz. 20 (zorg, vervoer) 8. Jongeren 8.14 Verbetering openbaar vervoer: bus in spits linea recta naar Hou- Voorstel 8.14 blz. 26 ten 8.15 Verbetering OV: halfuursdiensten ook buiten de spits Voorstel 8.15 blz. 26 8.16 Verbetering OV: instellen buurtbus Voorstel 8.16 blz. 26 Doelstelling Schalkwijk beschikt over een frequente busverbinding tussen de kern en Houten Castellum en Houten-Centrum. Voor scholieren en forensen is de frequentie van de busdienst in de ochtenden avondspits iets hoger dan gedurende de overige dagdelen. De aanbesteding van het openbaar vervoer is een taak van de provincie. Bewoners willen zich sterk maken voor behoud/verbetering van de OV-bereikbaarheid van Schalkwijk. Nader onderzoek naar de gewenste en haalbare capaciteit en frequentie van deze dienstregeling, de optimalisering van de route en halteplaatsen en de aansluiting op het voor- en natransport in Houten is gewenst. Deelaspecten: • verkenning van de mogelijkheden tot verbetering van het openbaar vervoer (incl. Busje komt zo); • proef naar vraagafhankelijk openbaar vervoer; bijv. een verkenning van een buurtbusproject. Achterliggende vragen: • Hoe houden wij het openbaar vervoer op een verantwoord niveau in stand? • Hoe kunnen bestaan OV-vormen en busdiensten worden verbeterd?
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
48 • • •
Welke alternatieven zijn voor Schalkwijk mogelijk en haalbaar? Naast het project “Busje komt zo”, zijn er mogelijk ook kansen voor een of andere vorm van vraagafhankelijk vervoer? Biedt een buurtbusproject een goede oplossing?
Oplossingen en deelprojecten: Om de problemen ten aanzien van het openbaar vervoer op te lossen zijn door de bewonerswerkgroep diverse voorstellen gedaan. Tijdens de bijeenkomst van 27 september 2007 is hierover met de gemeente van gedachten gewisseld. De voorstellen komen globaal op het volgende neerkomen. Naast een streven naar behoud en versterking van de bestaande openbaar vervoersvoorziening (inclusief Busje komt zo), zouden meerdere verkenningen kunnen worden uitgevoerd naar de mogelijkheden van alternatieve vormen van openbaar vervoer, zoals een buurtbusproject of een proef met vraagafhankelijk openbaar vervoer.
Behoud en versterken basisvoorzieningen (openbaar vervoer) Deelprojecten
Prioriteit dorp
8.1. Behoud en verbeteren openbaar vervoersvoorziening, inclusief Busje komt zo middel
8.2. Proef met vraagafhankelijk openbaar vervoer
8.3. Haalbaarheidsonderzoek buurtbus
middel
middel
Ook een goede busverbinding van Houten naar Schalkwijk v.v. staat hoog op het verlanglijstje.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
49
9.
Verbeteren verkeers- en parkeersituatie Inleiding Verkeersveiligheid en bereikbaarheid van de voorzieningen vormen een belangrijke peiler voor het behoud van de leefbaarheid in Schalkwijk. De verkeersveiligheid is een continu aandachtspunt voor gemeente en bewoners. Door gemeente en bewoners zijn diverse verkeers(on)veilige situatie benoemd en bediscussieerd. Bij beoordeling van de verkeersveiligheid dient rekening te worden gehouden met de objectieve (ongevallenstatistiek, geregistreerde verkeersintensiteit, snelheidsmetingen en verkeersovertredingen) en subjectieve (individueel waargenomen en ervaren) verkeersveiligheid. De gemeente hanteert bij de inrichting van de openbare ruimte nationaal toegepaste ontwerpprincipes op basis van het concept “Duurzaam Veilig”. Dit neemt niet weg dat plaatselijk onveilige verkeerssituaties worden ervaren. Oplossingen kunnen worden gezocht in een scala van mogelijke aanpassingen in de openbare ruimte / weginrichting en het beïnvloeden van het gedrag van de weggebruiker. Een ander aspect van de leefbaarheid is de in diverse buurten aanwezige parkeerdruk. Deze parkeerdruk wordt vooral waargenomen in de planmatige naoorlogse dorpsuitbreidingen en lijkt vooral te worden veroorzaakt door het sterk toegenomen autobezit en de beperkte loopafstanden die automobilisten accepteren. Hierdoor kunnen hinder voor andere weggebruikers (o.a. omwonenden en calamiteitendiensten) en verkeersonveilige situaties (voor o.a. spelende kinderen) ontstaan. Een apart onderdeel van de parkeerdruk vormt de tijdelijke (incidentele) parkeerdruk ten gevolge van de meerjaarlijks georganiseerde evenementen ( o.a. tentfeesten) in en rond het dorp. Bewonersvoorstellen per werkgroep Nr.
8.10
1. Dorpskwaliteit Visie/beleid op parkeren op beeldbepalende plaatsen 4. Verkeer en veiligheid en openbaar vervoer 30 km-zone in dorp ook als zodanig inrichten Snelheidscontrole 30 km-gebied Uitvoeren verkeersonderzoek in dorp (aantallen, soort en snelheid) Verbetering verkeersborden en wegsignalering op de Jhr. Ramweg Aanleg verhoogde kruispunten op de Jhr. Ramweg Verbetering kruispunt Jhr. Ramweg – Provinciale weg Verhoging voormelde kruispunt en asfalt rood kleuren Onderzoek naar sluipverkeer + alternatieve routes (zie ook 4.3.) Gebruik Lagedijk en Ramweg beperken (inrijden alleen voor aanwonenden) 8. Jongeren Tegengaan sluipverkeer door omleiding via Kanaal-Zuid, niet via drempels Voorrangssituatie Jhr. Ramweg verbeteren via betere bebording + wegmarkering Zorgen voor voldoende parkeerplaatsen bij nieuw dorpshuis
8.22
Aanbrengen verlichting Schalkwijkseweg
1.2 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.7 4.9 4.11 4.13
8.7 8.8
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Zie Nota Bouwstenen Voorstel 1.2 blz. 6 Voorstel 4.1 blz. 13 Voorstel 4.2 blz. 13 Voorstel 4.3 blz. 13 Voorstel 4.4 blz. 13 Voorstel 4.5 blz. 13 Voorstel 4.7 blz. 14 Voorstel 4.9 blz. 14 Voorstel 4.11blz. 14 Voorstel 4.13blz. 14
Voorstel 8.7 blz. 25 Voorstel 8.8 blz. 25 Voorstel 8.10 blz. 26 Voorstel 8.22 blz. 27
eindrapport
50
Doelstelling Gemeente en bewoners streven naar verbetering van een aantal als onveilig aangemerkte verkeerssituaties. Voor de bewuste locaties hebben de bewoners concrete voorstellen gedaan ter verbetering van de verkeersveiligheid en parkeergelegenheid. De gemeente kan deze verzoeken slechts ten dele effectueren, waarbij wordt opgemerkt dat ten aanzien van sommige verkeerssituaties nader onderzoek (verkeerstelling en snelheidsmeting) gewenst is. De parkeerdruk manifesteert zich met name op plaatsen waar ruimte voor uitbreiding van de parkeergelegenheid op eigen terrein zeer beperkt is en waar automobilisten beperkte loopafstanden accepteren. De gemeente streeft bij nieuwe ontwikkelingen in de sfeer van woningbouw en voorzieningen in samenspraak met bewoners te anticiperen op de verwachte groei van het autobezit en de hiervoor benodigde parkeergelegenheid. Daarnaast kan worden onderzocht of specifieke ingrepen op buurtniveau de plaatselijke parkeerdruk kunnen verlichten. De incidentele parkeerproblematiek bij lokale evenementen vormt een afzonderlijk aandachtspunt. Tijdelijke parkeervoorzieningen op nabijgelegen weilanden kunnen hierbij nuttig zijn. Oplossingen en deelprojecten Om de problemen ten aanzien van verkeer en parkeren op te lossen zijn door de bewonerswerkgroep tal van voorstellen gedaan, welke deels tegenstrijdig zijn aan elkaar. Tijdens de bijeenkomst van 27 september 2007 zijn ook van gemeentezijde een aantal principe toezeggingen gedaan, die globaal op het volgende neerkomen: • nader onderzoek naar oplossen ervaren verkeersproblemen Jhr. Ramweg en kruising Provincialeweg; • nader onderzoek naar de verkeerssnelheid en naar sluipverkeer; • opstellen en uitvoeren van integraal verbeterplan (incl. bebording en belijning); • nader onderzoek om parkeersituatie in beeld te krijgen en zo nodig, in relatie tot andere parkeerprioriteiten in Houten te verbeteren; • tijdelijke vergunning voor weiland-parkeren bij grote (tent)feesten zie project 5. “Dorp zonder regels”;
Verbetering van verkeers- en parkeersituatie Deelprojecten
9.1. Aanpak Jhr Ramweg (snelheid, sluipverkeer, signalering )
Prioriteit dorp
hoog
9.2. Opstellen en uitvoeren van een integraal verkeersverbeterplan (…) middel
9.3.Onderzoek naar verbetering parkeersituatie op aantal plekken hoog
Jonkheer Ramweg verdient extra aandacht. Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
51
10.
Verbeteren recreatieve routestructuren Inleiding Recreatie- en vrijetijdsbesteding vormen een steeds belangrijker onderdeel van de lokale economie en het sociale leven. Ontspanningsmogelijkheden in en nabij het dorp Schalkwijk zijn van invloed op het welzijn van de lokale bevolking en de waardering van het leefklimaat en vormen een belangrijke peiler voor de leefbaarheid van het dorp. Dag- en verblijfsrecreatie vormen in toenemende mate een economische peiler voor de lokale economie in het buitengebied. Het ontwikkelen van recreatieve (neven)activiteiten op (voormalige) agrarische bedrijven, natuur- en landschapsontwikkeling, de realisatie van pleisterplaatsen en de intensivering van nieuwe recreatieve routes speelt hierbij een belangrijke rol. In regionaal verband is samengewerkt aan de ontwikkeling van een recreatieve nota voor “Het Eiland van Schalkwijk”. Het is van belang dat ontwikkelingen in deze nota worden afgestemd op ontwikkelingen die voortvloeien uit het leefbaarheidsplan en vice versa. Bewonersvoorstellen per werkgroep Nr. Zie Nota Bouwstenen 5. Recreatie 5.2 Steun voor plan Linieland (incl. fiets- en kanoroutes, en herstel Voorstel 5.2 blz. 17 forten) 5.5 Aanleg kanoroute door Eiland van Schalkwijk (+ opheffen knelVoorstel 5.5 blz. 17 punten) 5.6 Aanleg wandelroute door Eiland van Schalkwijk Voorstel 5.6 blz. 17 5.7 Organiseren andere sportevenementen, zoals marathon of triatVoorstel 5.7 blz. 17 lon 5.8 Meer bezichtiging van kerken en monumenten (open dagen) Voorstel 5.8 blz. 17 5.9 Stimulering hoogwaardige toeristische activiteiten in regio (kunst, Voorstel 5.9 blz. 17 cultuur, ambacht) 5.10 Culinaire route langs boerderijen, forten e.a. gebouwen Voorstel 5.10 blz. 18 Doelstelling In het kader van dit leefbaarheidsplan en het nieuwe beleidsplan voor het Eiland van Schalkwijk kunnen een aantal initiatieven ontplooid worden, die bijdragen aan behoud en verbetering van de leefbaarheid in Schalkwijk. Oplossingen en deelprojecten Om de problemen ten aanzien van recreatieve routestructuren op te lossen zijn door de bewonerswerkgroep diverse voorstellen gedaan. Tijdens de bijeenkomst van 27 september 2007 zijn deze nogmaals met de gemeente besproken. Globaal komen de voorstellen op het volgende neer: • Nadere afstemming tussen de belangen van recreatie en van de landbouw: voorkomen dient te worden dat er conflicten ontstaan. • Regionale inbedding: Belangrijk voor recreatieve initiatieven in het kader van het leefbaarheidsplan is de regionale inbedding in de Visie voor het Eiland van Schalkwijk en de daarin opgenomen uitvoeringsprojecten. • Ruimte voor nieuwe initiatieven: Het faciliteren van de ontwikkeling van recreatieve (neven)activiteiten op (voormalige) agrarische bedrijven; • Verbetering bereikbaarheid recreatieve voorzieningen: Waar nodig zal de bereikbaarheid moeten worden verbeterd.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
52 •
•
Recreatieve routes en pleisterplaatsen: De uitbreiding en verbetering van de recreatieve infrastructuur; d.w.z. verbetering van bestaande en de aanleg van nieuwe wandel-, fietsen kanoroutes en pleisterplaatsen aan deze routes op het Eiland van Schalkwijk. Natuur- en landschapsontwikkeling: De natuur- en landschapsontwikkeling van het Eiland van Schalkwijk kan worden bevorderd via het realiseren van een aantal projecten, die vanuit de beleidsvisie van het Eiland en die van het leefbaarheidsplan Schalkwijk worden voorgesteld. Waar nodig dient nadere afstemming plaats te vinden.
Deelaspecten: • Afstemming tussen recreatiebelang en landbouwbelang. • Nadere verkenning verbetering routestructuren Eiland van Schalkwijk; • Evt. project “Ommetje rond het dorp” of project “Klompen- of laarzenpad”; • Combinaties met horecavoorzieningen vergroten/verbeteren; • Horeca-bestemming in het Wapen van Schalkwijk? Zie ook onder 1. woningbouw; • Afstemming tussen Eilandprojecten, Linieplan en leefbaarheidsplan. Achterliggend vragen: • Hoe kunnen het recreatiebelang agrarische belang op een verantwoorde wijze op elkaar worden afgestemd? • Hoe maken wij het dorp en ruimere omgeving (Eiland van Schalkwijk) nog beter toegankelijk voor recreanten? • Hoe kunnen wij inspelen op de Provinciale Agenda voor het Platteland? • Hoe kunnen wij inspelen op de Agenda voor het Landschap? • Kan ook ingespeeld worden op het Deltaplan Nederland Mooi en het Deltaplan voor het Landschap? (zie persbericht Ministerie Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, oktober 2007)
Verbeteren recreatieve routestructuren Deelprojecten
10.1. Afstemming tussen recreatiebelang en landbouwbelang
Prioriteit dorp
middel
10.2. Rondje om het dorp en/of een klompen/laarzenpad en andere recreatieve routevormen middel
Landbouw en recreatie dienen goed op elkaar te zijn afgestemd.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
53
11.
Verbeteren relatie dorp-gemeente Inleiding De relatie tussen dorp en gemeente is er een met vele gezichten. Sinds de opheffing van de gemeente Schalkwijk maakt het dorp deel uit van een gemeente met meerdere kleine kernen. De gemeente Houten moet haar aandacht verdelen over alle inwoners. Sinds enkele jaren voert de gemeente Houten een integraal leefbaarheidsbeleid. In dat kader is het idee van een leefbaarheidsplan Schalkwijk ontstaan. Vanuit de bewoners is een goede relatie tussen dorp en gemeente een basisvoorwaarde om te komen tot een dorpsvriendelijk beleid. Om goed met de ideeën en wensen van de mensen uit het dorp om te kunnen gaan is het van belang dat er tussen het dorp en de gemeente een vaste overlegstructuur is. Voor beide partijen is het dan van belang dat er vaste aanspreekpunten cq. vaste contactpersonen zijn. Bewonersvoorstellen per werkgroep Nr. Zie Nota Bouwstenen 1. Dorpskwaliteit 1.13 Andere normen / regels voor dorpse voorzieningen Voorstel 1.13 blz. 7 7. Relatie dorp - gemeente 7.1 Leefbaarheidsplan is basis voor gemeentelijk beleid voor Voorstel 7.1 blz. 23 Schalkwijk e.o (Eiland van Schalkwijk) 7.2 Oprichten van dorpsraad/platform die voortgang leefbaarheidsVoorstel 7.2 blz. 23 plan toetst 7.4 Eigen budget voor dorpsraad/platform voor dorpse activiteiten uit Voostel 7.4 blz. 23 leefbaarheidsplan Doelstelling Om te komen tot een goede relatie tussen dorp en gemeente is het van belang om een vaste overlegstructuur in het leven te roepen. Deelnemer vanuit het dorp kan een dorpsbelangenvereniging of dorpsraad zijn. Vanuit de gemeente kan dat een projectwethouder met ambtenaren of een voltallig college van B&W zijn. Het (bestuurlijk) overleg tussen dorp en gemeente dient minimaal 1x per jaar en zonodig 2x plaats te vinden. De overleggen worden ambtelijk voorbereid en vinden bij voorkeur in het dorp plaats. De vergaderingen zijn openbaar en kunnen door geïnteresseerde dorpsbewoners worden bijgewoond; ook kunnen zij vragen stellen aan het college. De overleggen moeten bijdragen aan een nog betere verstandhouding tussen dorp en gemeente. Oplossingen en deelprojecten Om de relatie dorp-gemeente te verbeteren zijn door de betreffende bewonerswerkgroep diverse voorstellen gedaan. Tijdens de bijeenkomst van 27 september 2007 zijn deze ook besproken met de gemeente. Globaal komen deze voorstellen op het volgende neer: • Oprichten dorpsraad of dorpsbelangenvereniging of platform; • Opstarten van een structureel overleg tussen dorp en gemeente; • Faciliteren van dorpsraad via (beperkt) activiteitenbudget; • Opzetten van een website voor het dorp / Eiland van Schalkwijk.
Verbeteren relatie dorp-gemeente Deelprojecten
11.1. Opstellen convenant
Prioriteit dorp
hoog
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
11.2. (Helpen) oprichten van een dorpsraad, dorpsplatform of dorpsbelangenvereniging hoog
11.3. Structureel overleg dorp-gemeente hoog
eindrapport
54 12.
Bevorderen sociale cohesie Inleiding Het onvoldoende binnen het dorp ter beschikking zijn van voorzieningen, kan er toe leiden dat dorpsgenoten elkaar te weinig als Schalkwijker treffen. Op den duur zou de sociale cohesie (samenhang) hierdoor kunnen afbrokkelen. Kernkwaliteit van Schalkwijk op dit moment is, dat het elkaar ontmoeten en het hebben van voorzieningen zich op een acceptabel niveau bevinden. Project om initiatieven te ontplooien om de sociale cohesie in het dorp te versterken. Bewonersvoorstellen per werkgroep Nr. Zie Nota Bouwstenen 1. Dorpskwaliteit 1.14 Ontwikkelen dorpsmotto via interactief proces Voorstel 1.14 blz. 7 1.16 Enquête en website: leefbaarheidsplan dorpsbreed Voorstel 1.16 blz. 8 1.17 Opzetten wedstrijd ‘lelijkste plek van Schalkwijk’ Voorstel 1.16 blz. 8 6. Voorzieningen 6.1 Beleid meer afstemmen op behoud dorpse voorzieningen (sociVoorstel 6.1 blz. 19 ale cohesie) 6.7 Informatiepakket voor nieuwe bewoners (incl. oproep gebruik Voorstel 6.7 blz. 20 dorpswinkel c.a.) 6.12 Opzetten van lokaal netwerk voor persoonlijke steun en dienVoorstel 6.12 blz. 22 sten Doelstelling: Behoud en versterking van (basis)voorzieningen en maatschappelijke ontmoetingspunten, teneinde de intermenselijke contacten in het dorp te bevorderen en daarmee de sociale samenhang (sociale cohesie en burenhulp) in Schalkwijk en omgeving te versterken. Oplossingen en deelprojecten: Om de sociale cohesie in het dorp te versterken zijn door diverse bewonerswerkgroepen voorstellen gedaan. Voor een deel zijn deze bij andere projecten ondergebracht. Het gaat daarbij voor om de projecten met betrekking tot basisvoorzieningen zoals het dorpshuis, de dorpswinkel en de school. Tijdens de bijeenkomst van 27 september 2007 zijn opmerkingen geplaatst om de sociale cohesie van het dorp te bewaren en te versterken. Om die reden is besloten om dit project toe te voegen.
Bevorderen sociale cohesie Deelprojecten Prioriteit dorp
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
12.1. Versterken sociale cohesie / burenhulp hoog
eindrapport
55
5.4.
Procedure leefbaarheidsplan en aanzet voor een convenant Het concept-leefbaarheidsplan is op 19 december 2007 gepresenteerd aan de bewoners van Schalkwijk. Hierbij is consensus bereikt over de aangedragen bewonersvoorstellen voor Schalkwijk. Gehoord de bewoners van Schalkwijk gaat het leefbaarheidsplan (inclusief bijlagen) in het voorjaar van 2008 het bestuurlijke traject van de gemeente Houten in. Deze loopt via het college van B&W naar de Raad, die het plan in april 2008 zal behandelen. College en Raad reageren in een College- en Raadsvoorstel op het Leefbaarheidsplan. Daarbij wordt aangegeven: • welke projecten de gemeente op korte termijn met middelen en menskracht ondersteunt; • welke projecten in deze zin kansrijk zijn voor de wat langere termijn; • welke bewonersprojecten door de gemeente gesteund zullen worden, als de bevolking hierin ook met voldoende mate zelfwerkzaamheid investeert en • welke projecten niet voor actieve steun van de gemeente in aanmerking komen (bijvoorbeeld omdat het niet past binnen het beleid, of de verantwoordelijkheid is van een andere partij). Het is de wens is van de bewonersleden van de Begeleidingscommissie en de ambitie van het gemeentebestuur dat het voorliggende leefbaarheidsplan mede input zal zijn voor het toekomstig gemeentelijk beleid en prioriteitsafweging. Het is de bedoeling dat de actieve steun van de gemeente in een convenant wordt vervat, dat met de bewonersleden van de Begeleidingscommissie, dan wel een daartoe opgerichte representatieve dorpsvertegenwoordiging vanuit het dorp Schalkwijk wordt afgesloten Als de gemeenteraad kennis heeft genomen van het leefbaarheidsplan, kan door gemeente, bewoners en derden uitvoering gegeven worden aan de in dit leefbaarheidsplan genoemde maatregelen en projecten. Geadviseerd wordt om vanaf de start van het uitvoeringstraject (gepland april 2008) van gemeentewege, zowel gemeenteraad als de bewoners van Schalkwijk regelmatig te melden wat de vorderingen zijn, of en waar zich wijzigingen in de planning / afspraken voordoen en hoe het uitvoeringsprogramma in het achterliggende tijdvak is geëvalueerd. Een en ander dient voor het najaar van 2008 te worden afgestemd met de voor die tijd nog te vormen brede representatieve dorpsvertegenwoordiging. Voor het welslagen van het leefbaarheidsplan is het verder van belang dat er op gezette tijden monitoring (= evaluatie van de effecten) plaats vindt, teneinde te beoordelen of de leefbaarheid in positieve zin zich heeft ontwikkeld als gevolg van de uitvoering van maatregelen, genoemd in het leefbaarheidsplan. Een dergelijke evaluatie dient bij voorkeur jaarlijks of 2-jaarlijks te worden uitgevoerd en te worden opgenomen in het Uitvoeringsprogramma (zie Hoofdstuk 6). Een en ander moet leiden tot een duurzame dialoog tussen de gemeente Houten en het dorp Schalkwijk. Daarbij is het oprichten en faciliteren van een brede representatieve dorpsvertegenwoordiging van doorslaggevend belang.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
56 6.
UITVOERINGSPROGRAMMA
6.1.
Inleiding De projectenlijst van paragraaf 5.2. is de resultante van het gezamenlijk denken in knelpunten, kansen en samenwerken van de afgelopen tijd. Als zodanig is het uitgangsmateriaal voor het in de toekomst, samen met het gemeentebestuur, planmatig verbeteren van de leefbaarheid in Schalkwijk en haar naaste omgeving.
6.2.
Samenwerking gemeentebestuur Schalkwijkse dorpsgemeenschap Project 11 voorziet in het kiezen voor en het inrichten van een permanente overlegstructuur (aldaar punt. 7.2). Deze keuze is meer dan een puur organisatorische. Het gemeentebestuur kiest met het vaststellen van een actieprogramma gebaseerd op dit leefbaarheidsplan uitdrukkelijk voor investering in het dorp Schalkwijk en het contact met een brede dorpsvertegenwoordiging. Dit nog op te richten orgaan zal samen met de gemeente via een duurzame dialoog moeten werken aan de verdere uitvoering van het voorliggende leefbaarheidsplan, inclusief het in samenhang brengen en houden van de voorgestelde en mogelijk aan te scherpen projecten. Ook hierbij is het (helpen) oprichten en (mede) faciliteren van een brede representatieve dorpsvertegenwoordiging van doorslaggevend belang.
6.3.
Prioriteren en realiseren van projecten Tijdens de laatste bewonersavond van 19 december 2007 hebben de aanwezigen aangegeven wat ze meer en minder belangrijk vinden. Het daadwerkelijke oppakken van projecten wordt echter ook bepaald door de beschikbaarheid van vrijwilligers, de scoringskans vanwege ermee verband houdend(e) beleid(sontwikkeling) en de relatie tussen de benodigde input en de verwachte “opbrengst”. De beoordeling en opstart van (deel-) projecten kan pas plaatsvinden na afronding van het bestuurlijk proces.
6.4.
Uitvoeringsprogramma Onderstaand zijn van fijn naar grof de activiteiten geschetst om het leefbaarheidsplan succesvol van start te laten gaan, de effectiviteit en efficiency te garanderen en in de toekomst bij de tijd te houden. Voorstel is de werkzaamheden, tot dat de brede representatieve dorpsvertegenwoordiging is gerealiseerd, te laten begeleiden en coördineren door de Begeleidingscommissie Uitvoering Leefbaarheidsplan Schalkwijk. Voorjaar 2008: Gezamenlijk opstellen van uitvoerings- c.q. actieprogramma door gemeente en dorp, waarbij extra aandacht voor “quick-wins”. Voorjaar 2008: Keuze voor en inrichten van overlegstructuur zoals genoemd in paragraaf 6.2. en voorbereiden van het eerste contingent deelprojecten. Zorgen voor draagvlak bij de bevolking, voor dwarsverbanden en consistentie en voor een maximale “opbrengst” bij een gegeven hoeveelheid beschikbare energie. Managen van /werken aan sociale cohesie. September 2008: Dorpsvergadering waarin goedkeuring overlegstructuur, goedkeuring eerste tranche deelprojecten, opdracht voor aanpak toekomstige projecten, werken aan sociale cohesie. Januari 2009 en volgende jaren: Jaarlijkse rapportering activiteiten en resultaten 2008 aan de gemeenteraad door een (nog op te zetten) brede representatieve dorpsvertegenwoordiging; Daarbij waarnodig ook jaarlijkse bijstelling en nadere uitwerking van het uitvoerings-/actieprogramma. D.w.z. update maken van het leefbaarheidsplan: nieuwe projecten respectievelijk nieuwe projectinhoud toevoegen; achterhaalde projecten /projectinhoud afvoeren. Afspraken maken met het gemeentebestuur over een opvolgende periode van 5 jaar. Integraal ook extra aandacht voor de sociale cohesie.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
57
Bijlagen bij het eindrapport Aan dit leefbaarheidsplan zijn als bijlagen toegevoegd, bestaande uit: 1. Overzichtstabel projectvoorstellen bewoners, uitgesplitst naar beleidsopties gemeente 2. Overzichttabel van afgewezen projecten 3. Schema prioritering met cijfers 4. Beleidskader (EU-Rijk-provincie-regio-gemeente)
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
concept
58 BIJLAGE 1. OVERZICHTTABEL PROJECTVOORSTELLEN
OVERZICHTSTABEL BEWONERSVOORSTELLEN SCHALKWIJK per themagroep later werkgroep e (1 bewonersavond en jongerenavond), uitgesplitst naar bestaand beleid, inpasbaar beleid, bestaand project, nieuw project, bevoegdheid elders, past niet in huidig beleid (afgewezen), projectnummer)
1.
1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 1.15 1.16 1.17
Dorpskwaliteit
Oprichten welstandscommissie Mooi Schalkwijk Visie/beleid op parkeren op beeldbepalende plaatsen Karakteristieke dorpselementen op gemeentelijke monumentlijst Bescherming karakteristieke dorpselementen bij bouwvergunning Beschermd dorpsgezicht voor delen van Schalkwijk Beschermen bestaande zichtlijnen Opzetten systeem infobordjes voor bewoners en bezoekers Meer gelijkmatige woningbouw (10-20 per jaar) Streven naar betaalbare woningbouw huur/koop (€ 180.000-400.000) Onderzoek naar inbreidingsmogelijkheden zonder aantasting doorzichten Realiseren / in stand houden van voorzieningen (ontmoetingsruimten) Stimuleren van kleinschalige bedrijvigheid Andere normen / regels voor dorpse voorzieningen Ontwikkelen dorpsmotto via interactief proces Oprichten welstandscommissie Mooi Schalkwijk, zie ook 1.1. Enquête en website: leefbaarheidsplan dorpsbreed Opzetten wedstrijd ‘lelijkste plek van Schalkwijk’
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
Bevoegd-
Past niet
Project-
beleid
In beleid
project
project
heid
in huidig
nummer
elders
beleid
X X
X X X
X X X X X
X X X X X X PM X X X X X X
X
eindrapport
2 2+9 2 2 11 1 1 1 6+7 4 11 11+12 2 11+12 2+11+ 12
59
2.
Agrarische zaken en economie (incl. plattelandsvernieuwing)
2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11
Meedenkende overheid, soepele regelgeving Opleiden / inhuren sectorgerichte specialisten door gemeente Goed naleven distelverordening op natuurterreinen Wijziging / verruiming van agrarische bouwpercelen (in bsp) Versoepeling milieuvergunningen Meer coördinatie / bundeling van controles bij handhaving regels Meer mogelijkheden voor educatie en voorlichting op de boerderij Meer mogelijkheden voor hergebruik voormalige agrar. bedrijfsgebouwen Geen hinder voor omliggende agrarische bedrijven bij verbrede landbouw Centrale vergunning en inspectie via 1 loket / aanspreekpunt Agrarisch bedrijf als recreatieve/educatieve trekker (zie ook 2.7) = pll-vern.
3.
Woningbouw, ouderenzorg en Wapen van Schalkwijk
3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11
Woningbouw naar behoefte / maximaal 30 per keer Woningbouw in stijl van het dorp Nieuw centrum met nieuwbouw woningen, dorpshuis en winkels Voorzieningen bij nieuwbouw seniorenwoningen (ADL e.a.) Nieuwe lintbebouwing om dorpskarakteristieken te behouden (+ infra) Enquête naar behoefte (betaalbare) woningen Inspraak bewoners bij lopende projecten (Dorpshuis, Groes II) Geen woningbouw nabij spoorlijn (ivm geluidhinder) Bij woningbouw: ruimte voor water en groen Inspraak bewoners bij nieuwe woningbouwlocaties Herstel Wapen van Schalkwijk in oorspronkelijke stijl
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
beleid
In beleid
project
project
X
X X X X X X X X X X X
X X
X X X X
Bevoegd-
Past niet
Project-
heid
in huidig
nummer
elders
beleid
4+5 4+5 5 4 5 5 4 4 4 5 4
X
X
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
Bevoegd-
Past niet
Project-
beleid
In beleid
project
project
heid
in huidig
nummer
elders
beleid
X X
X
X X X X X
X
X X X X
eindrapport
1 2 1 2 1 1 1 1+11 3
60
4.
4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10
4.11 4.12 4.13 4.14 4.15 4.16 4.17 4.18 4.19
Verkeer en verkeersveiligheid, alsmede openbaar vervoer
Snelheid: 30 km-zone in dorp ook als zodanig inrichten Snelheidscontrole 30 km-gebied Uitvoeren verkeersonderzoek in dorp (naar aantallen, soort en snelheid) Veiligheid op kruispunten: Verbetering verkeersborden en wegsignalering op de Jhr. Ramweg Aanleg verhoogde kruispunten op de Jhr. Ramweg Aanleg / verbreding trottoir Jhr. Ramweg (vanaf spoor tot rotonde) zie 4.10 Verbetering kruispunt Jhr. Ramweg – Provinciale weg Begrenzing 30 km-zone verleggen tot voor voormelde kruising Verhoging voormelde kruispunt en asfalt rood kleuren Aanleg doorgaand trottoir naar kruispunt (ook ten oosten van spoorlijn) Verkeerstoename en sluipverkeer: Onderzoek naar sluipverkeer + alternatieve routes (zie ook 4.3.) Betere ontsluiting Groes en Biesterlaan (evt. nieuwe weg) Gebruik Lagedijk en Ramweg beperken (inrijden alleen voor aanwonenden) Parkeren: Voldoende parkeerplaatsen bij ontwerp nieuwe woningen / wijk Extra parkeervakken op de Groes Openbaar Vervoer (OV): Overleg met Stichting Welzijns Ontwikkeling Houten (SWOH): behoud OV Extra busdienst ‘s avonds en op zondag Aanvullend OV (via belbus, regiotaxi, etc) Spitsbus laten pendelen tot station Houten-Castellum ipv. Houten-Centrum
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
beleid
In beleid
project
project
X X
Bevoegd-
Past niet
Project-
heid
in huidig
nummer
elders
beleid
X X X
9 9 9
X X
9 9 9 9 -
X X
X X
X X
X
X
X X X
X X X
X X X X
X X X X
9 9 8 8 8 8
eindrapport
61 5.
Recreatie, incl. fiets- en wandelpaden
5.10
Bevordering agrotoerisme en meer mogelijkheden voor nevenactiviteiten op agrarische bedrijven (= plattelandsvernieuwing) Steun voor plan Linieland (incl. fiets- en kanoroutes, en herstel forten) Herbestemming WvS en herinrichting omgeving Wapen van Schalkwijk Meer mogelijkheden voor nevenactiviteiten op boerderij (= pll.vern.) zie 5.1. Aanleg kanoroute door Eiland van Schalkwijk (+ opheffen knelpunten) Aanleg wandelroute door Eiland van Schalkwijk Organiseren andere sportevenementen, zoals marathon of triatlon Meer bezichtiging van kerken en monumenten (open dagen) Stimulering hoogwaardige toeristische activiteiten in regio (kunst, cultuur, ambacht) Culinaire route langs boerderijen, forten e.a. gebouwen
6.
Voorzieningen
5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
beleid
In beleid
project
project
heid
in huidig
nummer
elders
beleid
4
X X X X X X
X X X X X X X X
X X X X X
4+10 3 4 4+10 4+10 4+10 4+10 4+10
X
X
X
4+10
X
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
Bevoegd-
Past niet
Project-
beleid
In beleid
project
project
heid
in huidig
nummer
elders
beleid
X
X
6.2 6.3 6.4
Vergunningenbeleid afstemmen op tentfeesten (locatie, parkeren, vandalisme) Nieuw ‘economisch’ centrum voor dienstverlening en service, na vertrek winkels Profileren voorzieningen senioren voor langer zelfstandig wonen (zorg, vervoer)
X
X
6.5 6.6
Jaarlijks budget voor ‘verbreding economisch draagvlak voorzieningen’ Spar als voorkeursleverancier voor dorpshuis e.a. gemeentelijke activiteiten op EvS Informatiepakket voor nieuwe bewoners (incl. oproep naar gebruik dorpswinkel c.a.) De Spar meer dorpsgericht maken en gemeente betaalt mee aan deel vaste
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Project-
X
Beleid meer afstemmen op behoud dorpse voorzieningen (sociale cohesie)
6.8
Past niet
X
6.1
6.7
Bevoegd-
X X
X
X
X
X
X X eindrapport
5+6+7 +12 5 3+6+7 +8 6 6+11+ 12 -
62 6.
Voorzieningen
6.11 6.12 6.13
lasten Concurrentie voorzieningen vanuit Houten-Zuid tegengaan Subsidie voor instandhouding en maatschappelijke activiteiten van kerken, zie 6.11 Subsidie voor Instandhouding kerken, zie ook 6.10 Opzetten van lokaal netwerk voor persoonlijke steun en diensten Filiaal van supermarkt uit Houten in Schalkwijk opzetten, als Spar verdwijnt
7.
Relatie dorp – gemeente
6.9 6.10
7.1 7.2 7.3 7.4
Leefbaarheidsplan is BASIS voor gemeentelijk beleid voor Schalkwijk e.o (EvS) Oprichten van dorpsraad/platform die voortgang leefbaarheidsplan toetst Communicatie dorp-gemeente via maximaal 3 personen uit dorp (= BC) Eigen budget voor dorpsraad/platform voor dorpse activiteiten uit leefbaarheidsplan
8.
Jongeren
8.1 8.2 8.3 8.4 8.5
Wonen Betaalbare jongerenhuisvesting (circa € 150.000) Gefaseerde woningbouw (max. om de 5 jaar) Woningbouwstroom in combinatie met Tull en ’t Waal en ‘t Goy Woningbouw in Wapen van Schalkwijk voor jongeren, ouderen en zorgbehoevenden Goede doorstroming van woningen
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
beleid
In beleid
project
project
Bevoegd-
Past niet
Project-
heid
in huidig
nummer
elders
beleid
X X
-
X
11+12 6
X X
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
Bevoegd-
Past niet
Project-
beleid
In beleid
project
project
heid el-
in huidig
nummer
ders
beleid
X X
11 11 11
X X
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
Bevoegd-
Past niet
Project-
beleid
In beleid
project
project
heid el-
in huidig
nummer
ders
beleid
X X
X X X X X
1 1 1 1+3 X
1 eindrapport
63 8.
8.6 8.7 8.8
8.9 8.10 8.11 8.12 8.13 8.14 8.15 8.16 8.17 8.18 8.19 8.20 8.21 8.22
Jongeren
Werken Meer ruimte / tolerantie voor ondernemers in dorp (geur/ geluid) Verkeer Sluipverkeer tegengaan door omleiding via Kanaal-Zuid, niet via drempels / versmall. Voorrangssituatie Jhr. Ramweg verbeteren door betere bebording en wegmarkering Parkeren Meer parkeerplaatsen in dorp (bij woning en voorzieningen) Voldoende parkeerplaatsen bij nieuw dorpshuis Jeugdvoorzieningen Vermindering bureaucratie bij aanvraag vergunningen (behoud Soos en tentfeesten) Verbeteren manifestatieterrein (meer ruimte + betere voorzieningen) Overige voorzieningen Verbetering onderhoud sportaccommodatie Verbetering openbaar vervoer: bus in spits linea recta naar Houten Verbetering OV: hafluursdiensten ook buiten de spits Verbetering OV: instellen buurtbus Dependance van supermarkten uit Houten in Schalkwijk (AH/Spar/ Lidl) e Wens voor een 2 huisarts Overige wensen/ voorstellen Nuttige functie voor Wapen van Schalkwijk: wonen, horeca, hotel, zie ook 8.4 en 3.11 In kaart brengen vandalisme Wegdek Schalkwijkseweg verbeteren Verlichting Schalkwijkseweg aanbrengen
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
Bevoegd-
Past niet
Project-
beleid
In beleid
project
project
heid el-
in huidig
nummer
ders
beleid
X
X X
4+5
X
X
9
X
X
9
? X
1+9 7+9
X
5
X
5
X X X X X
8 8 8 6 ?
X X X X X X
X X X X
3 X
9
X
eindrapport
64 BIJLAGE 2. AFGEWEZEN BEWONERSVOORSTELLEN
1.
Dorpskwaliteit
1.7
Opzetten systeem infobordjes voor bewoners en bezoekers
3.
Woningbouw, ouderenzorg en Wapen van Schalkwijk
3.3
Nieuw centrum met nieuwbouw woningen, dorpshuis en winkels
4.
Verkeer en verkeersveiligheid, alsmede openbaar vervoer
4.6 4.8 4.10 4.12 4.15
Aanleg / verbreding trottoir Jhr. Ramweg (vanaf spoor tot rotonde) zie 4.10 Begrenzing 30 km-zone verleggen tot voor voormelde kruising Aanleg doorgaand trottoir naar kruispunt (ook ten oosten van spoorlijn) Betere ontsluiting Groes en Biesterlaan (evt. nieuwe weg) Extra parkeervakken op de Groes
6.
Voorzieningen
6.3 6.5 6.8 6.9 6.10 6.11
Nieuw ‘economisch’ centrum voor dienstverlening en service, na vertrek winkels Jaarlijks budget voor ‘verbreding economisch draagvlak voorzieningen’ De Spar meer dorpsgericht maken en gemeente betaalt mee aan deel vaste lasten Concurrentie voorzieningen vanuit Houten-Zuid tegengaan Subsidie voor instandhouding en maatschappelijke activiteiten van kerken, zie 6.11 Subsidie voor Instandhouding kerken, zie ook 6.10
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Afgewezen voorstel X
X
X X X X X
X X X X X X
eindrapport
65
BIJLAGE 3: RESULTATEN PRIORITEITSTELLING PROJECTEN 2E BEWONERSAVOND 19-12-2007 met onderscheid tussen resultaat van de tafelformulieren en de postervellen (in cijfers) Nummer en Thema 1. Wonen+ Werken 2. Wonen+ Werken 3. Wonen+ Werken 4. Wonen+ Werken 5. Wonen+ Werken 6. BasisVoorzien. 7. BasisVoorzien. 8. BasisVoorzieningen 9. Verkeer+ Parkeren 10. Recreatie Toerisme 11. Communicatie 12. Communicatie
Projecten en deelprojecten
Verbeteren woonbeleid Schalkwijk: 1.1. Opstellen woonvisie 1.2. Woningbehoefteonderzoek (enquête) 1.3. Locatiestudie (inbreiding/uitbreiding) Handhaven/verbeteren beeldkwaliteit: 2.1. Opstellen beeldkwaliteitplan 2.2. Aanpassing bestemmingsplan 2.3. Aanwijzing beschermd dorpsgezicht Behoud en herstel Wapen van Schalkwijk: 3.1. Nieuwe functie voor het gebouw 3.2. Herinrichting omgeving (evt.) Verruiming bestaande planolog. regeling: 4.1. Opstellen specifieke beleidsnotities 4.2. Partiële herziening bsp Buitengebied Verbeteren bestaande vergunningenbeleid: 5.1. Versoepeling vergunningprocedures 5.2. Dorp zonder regels Behoud en versterken dorpswinkel: 6.1. Dorpswinkel duurzaam maken Behoud en versterken dorpshuis: 7.1. Dorpshuis duurzaam realiseren Behoud en versterken openbaarvervoer 8.1. Verbetering bestaande dienstregeling 8.2. Proef met vraagafhankelijk vervoer 8.3. Haalbaarheidsonderzoek buurtbus Verbeteren verkeers- en parkeersituatie: 9.1. Aanpak verkeersproblemen Jhr. Ramweg 9.2. Integraal verbeterplan (wegaanduiding 9.3. Onderzoek verbetering parkeersituatie Verbeteren recreatieve routestructuren: 10.1. Afstemming recreatie-landbouwbelang 10.2. Rondje om het dorp en/of Klompenpad Verbeteren relatie dorp-gemeente 11.1. Opstellen convenant 11.2. Oprichten dorpsraad / platform o.i.d. 11.3. Structureel overleg dorp-gemeente Bevorderen sociale cohesie 12.1. Versterken sociale cohesie / burenhulp
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Invullijst op tafel
Poster
hoog
middel
laag
score
17 22 14
6 5 7
5 2 5
7 13 0
7 10 7
9 9 9
5 6 6
3 0 6
24 18
7 5
1 2
18,5 1,5
3 6
8 11
7 5
0 2
7 5
11 9
4 8
5 1
23
4
1
19
26
3
1
20
8 6 8
14 16 14
5 2 5
5 0 0
15 10 11
13 12 7
2 3 7
13,5 2,5 1
10 6
13 13
1 4
12 1
11 11 12
7 8 9
3 3 2
1 7 0
17
10
0
1
eindrapport
66 BIJLAGE 4: BELEIDSKADER
Europees beleid Europese verordening plattelandsontwikkeling (2005) Het Plattelandontwikkelingsprogramma (POP) is een Europees subsidieprogramma dat op de ontwikkeling van het platteland in brede zin gericht is. Het POP 2007-2013 (POP2) volgt op de eerste periode van 2000-2006. De Europese Unie zet kaders uit voor deze nieuwe periode wat betreft financiën, inhoud en uitvoering. Een belangrijk document is de Europese verordening plattelandsontwikkeling (nr. 1598/2005 van de EC, vastgesteld d.d. 20 september 2005). In dit document staan de kaders voor het nieuwe Europese plattelandsbeleid. Iedere lidstaat dient een Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP2) op te stellen waarin duidelijk wordt gemaakt welke doelen het betreffende land wil ondersteunen. In de nieuwe verordening zijn vier doelstellingen opgenomen: • Verbetering van de concurrentiekracht van de landbouw- en bosbouwsector; • Verbetering van de kwaliteit van de natuur en het landschap door steun voor het beheer van het platteland; • Verbetering van de kwaliteit van het leven op het platteland en diversificatie van de plattelandseconomie; • Bottom-up plattelandsontwikkeling door locale actiegroepen. Iedere lidstaat dient bovenstaande doelstellingen op te nemen in het POP2 en een vastgesteld aandeel van het Europese budget per doel te besteden. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Voor Schalkwijk kan het POP2 een belangrijke financieringsstroom zijn voor projecten die in het kader van het leefbaarheidsplan worden uitgevoerd.
Rijksbeleid Nota Ruimte (2006) De Nota Ruimte is de naam gegeven aan de Vijfde Nota Ruimtelijk Ordening. In deze nota is het accent verschoven van ‘toelatingsplanologie’ naar ‘ontwikkelingsplanologie’. Voor het landelijke gebied van Nederland heeft de overheid de volgende uitgangspunten opgesteld: • Gestreefd wordt naar een vitaal platteland; • Alle planontwikkelingen in Nederland moeten voldoen aan een ‘basiskwaliteit’; • De Nationale Ruimtelijke Hoofdsstructuur is van nationaal belang en krijgt extra aandacht; • Veel ontwikkelingen zijn mogelijk door de nieuwe Wet Inrichting Landelijk Gebied (WILG) en Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG); • Door middel van de Huisvestingswet kunnen woningen toegewezen worden aan woningzoekenden met lokale binding; • Voldoen aan de vraag naar zowel ‘rode’ als ‘groene’ en ‘blauwe’ recreatie- en sportmogelijkheden. Er moet een juiste balans gevonden worden; • Waarborg en ontwikkeling van bijzondere landschappelijk en cultuurhistorische waarde; • Ruimte voor hergebruik van bebouwing en nieuwbouw (Ruimte-voor-Ruimte) in het buitengebied; • Vergroting en aanpassing van de toeristisch-recreatieve mogelijkheden; • Bundeling van verspreid liggend glas in de landelijke gebieden.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
67 Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: De Nota Ruimte is gericht op ‘ontwikkelingsplanologie’. Dit wordt bereikt d.m.v. randvoorwaarden voor een ‘basiskwaliteit’. Er is veel oog voor het in stand en vitaal houden van het platteland. De overheid zet veel in op de EHS (Ecologische HoofdStructuur) en biedt hier gelden voor ter beschikking. Leefbaarheidsplannen kunnen hier gebruik van maken.
Wet Inrichting Landelijk Gebied (WILG) (2006) De Wet Inrichting Landelijk Gebied, welke in januari 2007 in werking is getreden, zorgt voor decentralisatie, waardoor meer maatwerk op het platteland kan worden geleverd en tevens komt het beleid dichter bij de burger. De provincies, gemeenten en andere gebiedspartijen hebben met deze wet meer zeggenschap betreffende de ontwikkeling, de inrichting en het beheer van het landelijk gebied. Het gaat hierbij om de aspecten natuur, bos, landschap, landbouw, milieu, en water, cultuurhistorie en om wonen werken en recreëren. De regie bij realisatie van gebiedsgericht beleid komt met de WILG in handen van de provincies. Zij moeten daarbij samenwerken met gemeenten, waterschappen en andere partijen in het gebied. Het Rijk beperkt zich tot het bepalen van de beleidsdoeleinden op hoofdlijnen. Deze zijn voor de periode 2007-2013 vastgelegd in het Rijksmeerjarenprogramma. In de Wilg worden twee aspecten benoemd. Ten eerste het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG) en ten tweede het aspect Landinrichting. Het Investeringsbudget Landelijk Gebied vereenvoudigt de procedure voor het aanvragen van subsidies voor projecten. De subsidies worden eens in de 7 jaar verstrekt aan de provincies die dit bedrag flexibel mogen besteden aan ontwikkelingen in het landelijk gebied. Voorafgaand dient een provincie een programma op te stellen, conform het Rijksbeleid, wat de doelen beschrijft voor de periode met een looptijd van 7 jaar. Dit wordt opgenomen in een provinciaal Meerjarenprogramma Landelijk Gebied (pMjP). De periode loopt van 2007-2013. Indien Rijks- en Provinciale doelen niet op vrijwillige basis te realiseren zijn, kan gebruik gemaakt worden van het deel van de wet; landinrichting. Dit deel van de wet biedt provincies de mogelijkheid om, indien rijks- en provinciale doelen niet op vrijwillige basis zijn te realiseren, met overheidsbesluiten werken uit te voeren en een daarmee samenhangende herverkaveling te realiseren. Het betreft een nieuw inrichtingsinstrument ter vervanging van de Landinrichtingswet 1985. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Projecten die binnen de doelstellingen van het Rijk en/of de provincie Utrecht vallen kunnen in aanmerking komen voor financiële steun in de vorm van subsidies. Voor Schalkwijk is het erg zinvol om in te spelen op de gestelde doelen van het Rijk en de provincie Utrecht. Het Rijk heeft een eigen uitwerking in het Meerjarenprogramma Vitaal Platteland (MJP2). De provincie Utrecht heeft een eigen uitwerking van de nota Agenda Vitaal Platteland Utrecht 2007-2013. (Zie vervolgpagina’s). e
Nota Wonen: ‘Mensen, Wensen, Wonen; wonen in de 21 eeuw’(2000) In de Nota Wonen van 2000 wordt gekeken naar de ruimtebehoefte voor wonen in ons land voor de periode tot 2010 met een doorkijk naar 2030. In deze nota wonen staan vier principes centraal: het vergroten van de keuzevrijheid voor de burger, aandacht voor maatschappelijke waarden, een betrokken overheid en een beheerste marktwerking. De nota kent een vijftal uitgangspunten: • Vergroten van de zeggenschap over de woning en de woonomgeving; • Kansen scheppen voor mensen in kwetsbare posities; Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
68 • • •
Bevorderen van wonen en zorg op maar; Verbeteren van de stedelijke woonkwaliteit; Tegemoetkomen van de stedelijke woonkwaliteit.
Tevens signaleert de nota dat de behoefte aan woningen in dorpen en het landelijk gebied (aan de rand van een dorp of buiten de bebouwde kom) groot is. Tot 2010 moeten er netto nog 320.000 woningen bijgebouwd worden. Het kabinet wil in het woonbeleid voor de dorpen en het landelijk gebied een praktische aanpak volgen, waarbij drie doelstellingen met elkaar worden verenigd: • Het behouden of versterken van de sociale cohesie en eigen identiteit van dorpen, en van bestaande landschappelijke waarden; • Het zoveel mogelijk tegemoet komen aan de grote vraag naar het wonen in dorpen en het landelijk gebied; • Uitgaan van het beginsel van keuzevrijheid. Belangrijke uitgangspunten zijn: • De woningmarkt zal verder worden geliberaliseerd, overheidsinterventie wordt verder beperkt, waarbij wordt gestreefd naar een vrijere markt (op basis van vraag en aanbod, conform het marktprincipe); • De nota meldt met betrekking tot de leefbaarheid in dorpen het volgende: ‘voor het vraagstuk van de culturele identiteit en sociale cohesie in dorpen vormt het blijven bijbouwen van woningen in en om dorpen, om zo het draagvlak van voorzieningen te behouden, geen oplossing. Het proces van schaalvergroting gaat immers door’; • ‘Ook de keerzijde hiervan, het ‘op slot’ zetten van dorpen door geen uitbreiding toe te staan, is geen oplossing. In gebieden waar de spanning op de markt groot is, leidt dit tot extra prijsstijgingen en in andere tot een mogelijk versneld verval van dorpen. Het volledig uitsluiten van bouwmogelijkheden zal daarom alleen in uitzonderlijke gevallen aan de orde zijn.’ Er wordt gezocht naar een acceptabele balans tussen vestigingsvrijheid en -beperking voor de kleine kernen in het landelijk gebied. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Begrippen als sociale cohesie, culturele identiteit, draagvlak voor voorzieningen en woningbouw worden hier op een verkeerde wijze met elkaar in verband gebracht. Het is algemeen bekend dat het bijbouwen van woningen meestal niet zal leiden tot het behoud van draagvlak voor voorzieningen. De schaalvergroting gaat inderdaad door. Voor sociale cohesie en culturele identiteit van een dorp is echter o.a. het verenigingsleven van groot belang en dat is wel degelijk gebaat bij woningbouw. Wijziging Huisvestingswet en -Besluit (2000) Op 1 juli 1993 zijn de Huisvestingswet en het daarop gebaseerde Huisvestingsbesluit in werking getreden. In de Huisvestingswet beoogt de rijksoverheid het principe van vrije vestiging zoveel mogelijk vorm te geven. De Huisvestingswet biedt gemeenten een wettelijke basis voor de verdeling van woningen. De huidige Huisvestingswet bevat een aantal mogelijkheden om, met goedkeuring van GS, af te wijken van gestelde koop- en huurprijsgrenzen en het stellen van economische of maatschappelijke binding aan de regio of aan de (kern van een) gemeente. In de afgelopen jaren is een wijziging van de Huisvestingswet en –Besluit voorbereid. De behandeling van de wijziging van de Huisvestingswet neemt reeds enige jaren in beslag. Duidelijk is dat de wetswijziging er op gericht is de vrijheid van vestiging te vergroten. De mogelijkheden voor het toepassen van bindingseisen zullen in de praktijk in ieder geval beperkt worden.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
69 Met name, het via de wetswijziging vrijwel onmogelijk maken van, het stellen van de privaatrechtelijke bindingseisen leidt tot een flinke beperking van de mogelijkheden voor gemeenten en dorpen om de lokale markt af te schermen voor niet-ingezetenen/niet-gebondenen. Bij wijziging van de Huisvestingswet geldt de regel dat gemeenten niet meer mogen regelen in privaatrechtelijke overeenkomsten dan publiekrechtelijk is toegestaan. Op grond hiervan zal de gemeente Houten in ieder geval geen bindingeisen voor Schalkwijk mogen stellen. Opmerking Amer: Vermoedelijk is de voorbereiding van de nieuwe Huisvestingswet nog steeds in werking. De versie uit 2000 is de meest recente versie. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Bij verkoop van bouwgrond kunnen mensen met een sociale of economische binding met Schalkwijk voorrang krijgen. Op termijn is dit door wijziging van de Huisvestingswet waarschijnlijk niet meer mogelijk. De genoemde voorrang van mensen met een sociale of economische binding geldt in de huidige situatie in de gemeente Houten niet voor bestaande woningen. Na de komende wijziging zal dit ook niet meer mogelijk zijn. Nota Belvedère (1999) Op 11 juni 1999 is de Nota Belvedère gepresenteerd. Deze nota is opgesteld door 4 ministeries: VROM, LNV, OC&W en V&W. Belvedère is een beleidsnota over de relatie tussen cultuurhistorie en ruimtelijke inrichting en daarmee voor ontwerpend en planologisch Nederland van belang. Hoofddoel van de nota is de cultuurhistorische identiteit een sterker richtinggevende functie te geven bij de inrichting van de ruimte. Hierbij gaat het om ‘behoud door ontwikkeling’, d.w.z. door nieuwe gebruiksmogelijkheden te zoeken worden oude landschappen en bouwwerken bewaard. Evenzeer gaat het om ontwikkeling door behoud’: door zuinig te zijn op het culturele erfgoed wordt geïnvesteerd in de ontwikkeling en versterking van identiteit, kennis, woongenot, vestigingsklimaat en toeristisch potentieel. In het kader van de Nota Belvedère is een aantal gebieden aangewezen als ontwikkelingsgebied. Er wordt gestreefd naar instandhouding en ontwikkeling van de cultuurhistorische identiteit, waarbij wordt aangesloten bij bestaand beleid ten aanzien van landinrichting- en landschapsbeheer, recreatie- en toerismebeleid, natuurbeheer en het instrumentarium voor beheer en ontwikkeling van Waardevolle Cultuurlandschappen (WCL-instrumentarium). Opmerking Amer: De doorwerking van deze nota geldt ook voor Schalkwijk aangezien deze binnen de Nieuwe Hollandse Waterlinie gelegen is. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Ruimtelijke ontwikkelingen en de ontwikkeling van toeristische activiteiten op Schalkwijk zijn ondergeschikt aan de cultuurhistorische en landschappelijke waarden en gaan gepaard met een zorgvuldige landschappelijke inpassing.
Wet Brede Doeluitkering Verkeer en Vervoer (BDU, 2004) De wet BDU is een wet waarin alle beleidsvoornemens m.b.t. verkeer en vervoer zijn opgenomen. Tot dusver waren er verschillende budgetten beschikbaar die verkeers- en vervoersprojecten mogelijk maakten. Alle budgetten, ten bate van de uitvoer van projecten, op het gebied van verkeer en vervoer zijn gebundeld in de ‘BDU verkeer en vervoer’. Uitgangspunt van de Wet BDU is het bevorderen van de integrale afweging van maatregelen en de daarvoor in te zetten middelen op de meest geëigende bestuurlijke niveaus. In de Wet BDU is een ruime formulering opgenomen van de doelen waaraan de BDU verkeer en vervoer mag worden besteed. Voordelen BDU verkeer en vervoer: • één uitkering voor verkeer en vervoer; Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
70 • geen deelbudgetten (schotten); • ruime definitie verkeer- en vervoerbeleid; • 19 ontvangers; • toekenning op basis van een verdeelsleutel; • aansluiting bij Planwet. De BDU is beschikbaar voor de 12 provincies en 7 kaderwetgebieden (waaronder Bestuurlijke Regio Utrecht) In de BDU verkeer en vervoer worden de volgende geldstromen gebundeld ten behoeve van het integrale verkeers- en vervoersbeleid: • Doeluitkering voor infrastructuur; • Uitkering inzake Duurzaam Veilig; • Uitkering bestemd voor de integratie van vervoersmanagement; • Bijdrage voor exploitatie verkeer en vervoer • Geld voor zogenaamde VERDI-middelen. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Verkeers- en vervoersproblematiek is ook in Schalkwijk aan de orde. De BDU verkeer en vervoer kan bijdragen aan de realisering van verkeerskundige projecten. Vooral gelden die beschikbaar gesteld worden voor Duurzaam Veilig kunnen voor Schalkwijk aan de orde zijn. Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP2, 2007) Voor de periode 2007-2013 is het plattelandsontwikkelingsprogramma (POP2) voor Nederland opgesteld. In dit programma wordt aangegeven welke ambities Nederland heeft voor de ontwikkeling van het platteland. Ook omvat dit programma een pakket van maatregelen dat tot doel heeft deze ambities voor de komende 7 jaar in te vullen. Het POP2 voor Nederland is in Brussel ingediend en goedgekeurd bij beschikking van de Commissie van 19 juni 2007. Voor het bevorderen van de leefbaarheid wordt in het POP2 gestreefd naar: • een verbetering van het concurrentievermogen van de land- en bosbouwsector; • een verbetering van het milieu en het platteland; • het vergroten van de leefkwaliteit op het platteland en diversificatie van de plattelandseconomie; • de uitvoering van de LEADER-aanpak. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Voor de uitvoering van het POP2 kunnen rijk en provincies andere (overheids)organisaties, zoals gemeenten en waterschappen, voorstellen en projecten indienen. Daarnaast is uitdrukkelijk een rol weggelegd voor particuliere initiatieven. Er zijn afspraken gemaakt tussen rijk en provincie over de verdeling van de middelen voor uitvoering van het POP2. De verdeling houdt in dat er een geleidelijke accentverschuiving optreedt naar een toenemend provinciaal aandeel. Meerjarenprogramma Vitaal Platteland (MJP2) 2004 Het nationale beleid dat zich richt op een leefbaar, vitaal en duurzaam platteland is opgenomen in de, in 2004 gepresenteerde, Nota Ruimte (NR) en Agenda voor een Vitaal Platteland (AVP). Om de hierin aangegeven doelstellingen concreet uit te werken heeft het rijk, als onderdeel van het AVP, het Meerjarenprogramma Vitaal Platteland (MJP2) opgesteld. Het MJP2 bevat de concrete uitwerking van het rijksbeleid, zoals dat op hoofdlijnen is verwoord in de Nota Ruimte, het AVP en aanverwante sectorale nota’s.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
71 In het MJP2 geeft het rijk per doel het beschikbare rijksbudget aan voor de periode van 2007-2013 evenals de in 2013 te realiseren prestaties. De provincies stellen ieder op basis van een provinciaal beleidskader en het (rijks)MJP2 een provinciaal meerjarenprogramma (pMJP) op. Het pMJP omvat prestaties en de daarvoor benodigde budgetten (van rijk, provincie en derden) voor een periode van 7 jaar. Voor de periode van 2007-2013 zijn de volgende rijksdoelen opgesteld: • Zekerstelling van de biodiversiteit door behoud, herstel, ontwikkeling en duurzaam gebruik van de natuur; • Een toekomstgerichte, concurrerende landbouw als economische drager in het landelijk gebied; • De landbouw maakt duurzaam gebruik van bodem, water, lucht en overige natuurlijke hulpbronnen; • Ontwikkelen en behouden van een recreatief aantrekkelijk Nederland; • Behoud en versterking van het landschap; • De (gebruiks)waarde van de bodem moet behouden blijven of hersteld worden; • Het op orde krijgen van een duurzaam watersysteem tegen aanvaardbare maatschappelijke kosten; • Het geven van een impuls aan de zandgebieden in Zuid- en Oost-Nederland ter oplossing van de specifieke problemen in het betreffende gebied en ter versnelling van de realisatie van de rijksdoelen.
Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Projecten die binnen de doelstellingen van het Rijk vallen kunnen in aanmerking komen voor financiële steun in de vorm van subsidies. Voor Schalkwijk is het erg zinvol om in te spelen op de gestelde doelen van het Rijk. De provincie Utrecht heeft een eigen uitwerking van de nota Vitaal Platteland (zie onder).
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
72
Uitvoeringsprogramma Nieuwe Hollandse Waterlinie (2006) Het Uitvoeringsprogramma Nieuwe Hollandse Waterlinie geeft aan wat nodig is om de Linie te versterken en nieuwe toekomstwaarde te geven. Het Uitvoeringsprogramma Nieuwe Hollandse Waterlinie maakt de visie op de ontwikkeling van het gebied concreet in projecten en uitvoeringsgerichte activiteiten. Het is de stap die volgt op het Linieperspectief Panorama Krayenhoff, waarin de visie is geformuleerd. Het Linieperspectief Panorama Krayenhoff wordt hierop volgend beschreven. In beginsel is in het gebied van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) ‘behoud door ontwikkeling’ van de NHW het uitgangspunt. Alle ruimtelijke initiatieven moeten hier rekening houden met de NHW. De NHW is van oorsprong een militaire verdedigingslinie ter bescherming van de grote steden in het westen. De linie is 85 kilometer lang en loopt van noord naar zuid van Pampus/Muiden tot in de Brabantse Biesbosch. Aan de linie is gebouwd vanaf het begin van de 19e eeuw tot aan de Tweede Wereldoorlog. Aan de oostkant van de verhoogde hoofdverdedigingslijn kon het land via een ingenieus stelsel van waterinlaten in enkele dagen onder water worden gezet. Op de vele kwetsbare plaatsen zijn forten gebouwd met open schootsvelden. Het noordelijk deel van de linie valt samen met de Stelling van Amsterdam. De NHW zal op termijn worden genomineerd als werelderfgoed bij UNESCO. Het Linieperspectief zet in op twee strategieën voor de verwezenlijking, namelijk planologische doorwerking en actieve ontwikkeling. De planologische doorwerking bestaat uit bescherming van de waterlinie via de Monumentenwet en via de Wet op de Ruimtelijke Ordening in bestemmingsplannen. Voor de actieve ontwikkeling dienen uitvoeringsplannen per deelgebied (projectenveloppe) te worden ontwikkeld. Het Uitvoeringsprogramma Nieuwe Hollandse Waterlinie heeft drie bedoelingen: • Duidelijkheid krijgen welke inspanningen nodig zijn om de doelen te realiseren en welke financiële middelen daaraan verbonden zijn; • De ambitie en de strategie voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie als geheel actualiseren; • De rolverdeling tussen partijen scherper vast te stellen. De uitvoeringsambities zijn als volgt geformuleerd: • Een herkenbaar waterlinieprofiel (versterken van de ruimtelijke ontwikkeling en vormgeving); • De Waterlinie in de hoofden en harten (ontwikkelen en profileren van de Waterlinie als een liefhebberslandschap); • Duurzaam gebruik (realiseren van maatschappelijk en economisch duurzame bestemmingen voor de Waterlinie). Concrete projecten zijn verdeeld in verschillende deelgebieden. Schalkwijk ligt in het deelgebied ‘Linieland’, zie bijgaande kaarten. Voor het deelgebied ‘Linieland’ is gekozen voor een integrale gebiedsontwikkeling. Dit met het doel om in de stedelijke invloedssferen zaken als natuur, groen en behoud van cultuurhistorie te realiseren. Het gebied Eiland van Schalkwijk ontleent zijn identiteit voor een groot deel aan de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De doelen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie zijn ook hierop van toepassing: de linie herkenbaar maken in het landschap, zodat iedereen de linie kan beleven. Het Eiland heeft hiermee een grote recreatieve potentie. Voor het gebied is geld beschikbaar in de vorm van subsidies uit het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG). Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk:
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
73 De plannen met betrekking tot ‘Linieland’ kunnen benut worden bij de realisatie van de projectdoeleinden uit het leefbaarheidsplan van Schalkwijk.
Kaart begrenzing nationaal landschap Nieuwe Hollandse Waterlinie
Kaart Nieuwe Hollandse Waterlinie deelgebied 5: ‘Linieland’
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
74
Provinciaal beleid Streekplan Utrecht 2005-2015 (2005) In het streekplan Utrecht 2005-2015 zijn een vijftal hoofdbeleidslijnen opgesteld. Deze hebben betrekking op de volgende thema’s: • Zorgvuldig ruimtegebruik; • Water; • Infrastructuur; • Verstedelijking; • Landelijk gebied. Voor het landelijk gebied zijn de volgende hoofdprincipes opgesteld: • Planning op basis van (kern)kwaliteiten; • Versterking van de relatie tussen stad en land; • Meervoudig ruimtegebruik; • Integratie en afstemming met water- en milieubeleid; • Zonering van het landelijk gebied. Specifiek voor de omgeving van Schalkwijk staat het volgende vermeld: • De landbouw staat centraal in de omgeving van het Kromme Rijngebied. In de zone langs het Amsterdam-Rijnkanaal is ruimte voor de kleinfruitsector; • Langs de Kromme Rijn zijn mogelijkheden voor de vestiging van nieuwe landgoederen. Ook recreatief gebruik van dit gebied is toegestaan; • Ter hoogte van Schalkwijk is een locatie aangewezen voor windenergie. Er komen acht windturbines die opgericht worden in één lange lijn (lijnopstelling); • Inzetten van de cultuurhistorie om recreatieve en toeristische potenties van de HWL beter te benutten; • Het Rijk heeft de omgeving van Schalkwijk in beeld gebracht als een van de vele zoeklocaties voor waterretentie; • In de omgeving van Schalkwijk zijn er goede kansen voor een meer multifunctionele inrichting, met ontwikkelingsmogelijkheden voor recreatie en nieuwe landgoederen (landelijk gebied 3). Het agrarisch grondgebruik zal hier een belangrijke functie blijven; • Er is een beperkte inbreidings- en afrondingsmogelijkheid in de bebouwingscontour van Schalkwijk toegestaan. Voor een toespitsing van het Streekplan op Schalkwijk zie bijgaande kaart. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Er zijn tal van mogelijkheden voor Schalkwijk. Op basis van het streekplan mag er, zij het beperkt, gebouwd worden in Schalkwijk. Met name het wel of niet mogen overschrijden van de rode contour (zie kaart 2) is daarbij van belang. Ook op recreatief gebied zijn er voor Schalkwijk voldoende mogelijkheden, mits zij geen gevaar vormen voor de bestaande gebiedskwaliteiten en waarden.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
75
Kaart Streekplan provincie Utrecht, toegespitst op Schalkwijk
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
76 Agenda Vitaal Platteland Utrecht 2007-2013 (2006) De AVP’s (ook wel pMJP’s genoemd) zijn een nadere uitwerking van het POP2 (Europees beleid) en MJP’s (Rijksbeleid). In deze programma’s worden de doelen nader uitgewerkt en aangegeven hoeveel geld beschikbaar is gesteld per doel. Het doel van de AVP kan als volgt worden verwoord: Een richtinggevend en kaderstellend meerjarenprogramma te geven voor de ontwikkeling van het landelijk gebied in de provincie Utrecht voor de periode 2007 - 2013. In dit programma zijn de uitvoeringsambities vastgesteld voor een beperkt aantal thema’s en zijn de daaraan gerelateerde doelen en middelen op elkaar afgestemd. De prestaties voor deze periode zijn op het niveau van thema’s en doelen in een beperkt aantal gebiedsprogramma’s aangegeven. Hoofddoelen: • Natuur: ‘Behoud, herstel, ontwikkeling en duurzaam gebruik van natuur ten behoeve van biodiversiteit en de kwaliteit van de leefomgeving voor de mens’; • Landschap en cultuurhistorie: behoud en versterking van de identiteit van verschillende landschapstypen en het vernieuwen van het landschap, met herkenning van het verleden; • Sociaal economische vitaliteit (economische functies in het landelijk gebied, zoals landbouw, recreatie en toerisme zijn hier gebundeld. Hier speelt ook leefbaarheid (o.a. in kleine kernen) een grote rol; • Reconstructie: Extra inspanningen in de zandgebieden, met als doel dit gebied leefbaar te houden. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: De AVP is uiterst belangrijk voor leefbaarheidsplannen. Vooral het hoofddoel ‘sociale economische vitaliteit’ is voor Schalkwijk van belang. Er is ongetwijfeld ook geld beschikbaar voor leefbaarheid van Schalkwijk. Bij de formulering van projectideeën binnen het leefbaarheidsplan zal hier nadrukkelijk rekening mee moeten worden gehouden.
Platteland in Ontwikkeling (2006) Het document ‘Platteland in Ontwikkeling’ betreft een achtergronddocument met informatie voor het Programma Plattelandsontwikkeling. Het document betreft een visie en activiteitenprogramma met betrekking tot plattelandsontwikkeling in Utrecht gedurende de periode 2006-2009. Bestaand beleid dient als uitgangspunt, waar nodig is dit aangevuld al dan niet met een specifieke uitwerking met betrekking tot plattelandsontwikkeling. Dit is gebaseerd op het uitvoeringsplan “project leefbaarheid kleine kernen” Het doel van het project “leefbaarheid kleine kernen” is om de leefbaarheid en sociale samenhang in kleine kernen duurzaam te vergroten of te behouden, zodat het vitale leefgemeenschappen blijven, voor alle inwoners. Het accent ligt bij de provincie op het benutten van het Utrechtse natuurlijke en sociale kapitaal. Voor Schalkwijk is onderdeel ‘Leefbaarheid’ interessant. Hierin wordt de problematiek rondom de leefbaarheid van kleine kernen besproken. De provincie Utrecht wil bij het Kleine Kernen Beleid als ontwikkelingspartner van gemeenten met kleine kernen optreden. Uitdaging is om met die gemeenten de werkelijke problemen van inwoners van kleine kernen aan te pakken en met hen te streven naar draagvlak voor oplossingen. De provincie investeert zowel in de proceskant (denk aan leefbaarheids- of haalbaarheidsonderzoeken) als in de feitelijke bouw van bijvoorbeeld voorzieningen. Het uitvoeringskader leefbaarheid kleine kernen schetst de randvoor-
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
77 waarden voor participatie. De provincie zoekt actief of projecten verknoopt kunnen worden met andere programma’s van de provincie. De provincie kent geen algemeen beleidskader voor leefbaarheid op het platteland. De doelstellingen uit ‘Platteland in ontwikkeling’ zijn een eerste aanzet hiervoor. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Het document ‘platteland in ontwikkeling’ gaat specifiek in op de leefbaarheidsproblematiek in de provincie Utrecht. Ook wordt in dit document aangegeven dat de provincie investeert in het leefbaar houden van de kleine kernen. De provincie wil als ontwikkelingspartner van gemeenten met kleine kernen optreden.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
78
Regionaal beleid Regionaal Structuurplan 2005-2015 Het Regionaal Structuurplan (RSP) 2005-2015 is een vervolg op het RSP 1995-2005. In dat RSP waren 7 doelstellingen/uitgangspunten opgesteld. Deze uitgangspunten zijn allen nog in uitvoering. Vandaar dat voor het nieuwe RSP gekozen is om een aantal uitgangspunten te herformuleren, een aantal nieuwe uitgangspunten toe te voegen en een nieuw centraal thema te kiezen. Voor de nieuwe periode is gekozen voor het thema: ‘Beheerste dynamiek’. De uitgangspunten voor het nieuwe RSP zijn: 1. Invulling geven aan de positie van de regio in de Randstad uitgaande van haar unieke kwaliteiten; 2. Streven naar een evenwichtige ontwikkeling van de regio Utrecht; 3. Verbeteren van de kwaliteit van woon- en leefklimaat; 4. Versterken van de regionaal-economische structuur met inachtneming van het begrip “Beheerste dynamiek”; 5. Een bereikbare en leefbare regio voor iedereen; 6. Veiligstellen en tijdig ontwikkelen van landschappelijke en ecologische kwaliteiten; 7. Het RSP moet een flexibel en op uitvoering gericht plan zijn; 8. Water hanteren als ordenend principe; 9. De cultuurhistorische kwaliteiten in het gebied zullen worden benut voor de versterking van de identiteit en kwaliteit van de leefomgeving. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Voor het gebied rondom Schalkwijk wordt in het RSP sterk ingezet op de vergroting van de recreatieve verbindingen, de Hollandse Waterlinie maakt hier ook deel van uit. Daarnaast staat ook het thema cultuurhistorie centraal in het gebied. Op de plankaart van de RSP is te zien dat de noordkant van Schalkwijk is ingekleurd als ‘vitaal platteland’ en de zuidkant als ‘landelijk gebied met verweving van functies’. Ten zuidwesten van Schalkwijk is ook nog een gebied aangegeven als ‘recreatief groen’ en een tweetal gebieden als ‘natuur’. Voor een toespitsing van het RSP op Schalkwijk en omgeving: zie bijgaande kaart.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
79
Kaart Regionaal Structuurplan 2005-2015, toegespitst op Schalkwijk
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
80 Gebiedsperspectief recreatief groen stadsgewest Utrecht (2002) Vanwege tekorten aan recreatief groen voor bewoners van de Randstad is in 1996 het Eerste Structuurschema Groene Ruimte (SGR1) opgesteld. Daarin werd vermeld dat er een zogenaamde ‘Randstadgroenstructuur’ gerealiseerd moet worden. Er moet 7.000-8.000 ha groen nabij de Randstad gerealiseerd worden. Het document ‘Gebiedsperspectief recreatief groen stadsgewest Utrecht’ beschrijft de visie van dit stadsgewest en geeft aan waar het extra groen moet komen. In dit document worden tal van (mogelijke) locaties genoemd waar recreatief groen mogelijk is. Een mogelijke locatie betreft een gebied ten zuiden van Houten. Onder andere de polder van Schalkwijk wordt hier genoemd als een mogelijke locatie voor uitbreiding van het recreatief groen. Ook rondom Tull en ’t Waal en ’t Goy wordt gesproken van mogelijke uitbreidingen. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Er is middels het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV) geld beschikbaar voor de ontwikkeling van extra recreatief groen. Het gebied rondom Schalkwijk wordt ook als mogelijke locatie genoemd. De uitbreiding van het recreatieve groen rondom Schalkwijk kan als kans gezien worden. Gebiedsgerichte ontwikkeling Eiland van Schalkwijk (2005) Het document ‘Gebiedsgerichte ontwikkeling Eiland van Schalwijk’ is een startdocument. Het is bedoeld om richting te geven aan het gebiedsontwikkelingsproces voor het Eiland van Schalkwijk. Het Eiland van Schalkwijk is een oud landbouwgebied, gevormd door de rivier, en bestaat uit uiterwaarden, lager gelegen kommen en hoger gelegen stroomruggen en oeverwallen. Het Eiland dankt zijn (niet officiële) naam aan het feit dat het omringd is door water. Het gebied heeft bijzondere kwaliteiten: • Het gebied is een zeer open gebied; • Het gebied is historisch waardevol. Onder andere de meest gave delen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie liggen in dit gebied. • Het gebied heeft naast de recreatieve functie, ook een toegevoegde waarde voor flora en fauna. De hoofddoelstelling voor het Eiland van Schalkwijk is: ‘het open en groen houden van het Eiland van Schalkwijk’ Ook zijn er een drietal deelopgaven opgesteld: • het groen houden van het landelijk gebied en behoud van de waarden; • zorgen voor een vitaal platteland; en • waarborgen van de leefbaarheid van de kleine kernen. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Het eiland van Schalkwijk moet groen en open blijven, zo worden de landschappelijke waarden behouden. Tevens wordt zorg gedragen voor een vitaal platteland en de leefbaarheid in Schalkwijk.
Gemeentelijk beleid Ruimtelijke Visie Houten 2015 vastgesteld 26-04-2005 De gemeente Houten heeft op 26 april 2005 de ‘Ruimtelijke Visie Houten 2015’ vastgesteld. In dit document staat de ruimtelijke visie op de Houten in 2015 beschreven. Beschreven wordt wat de ambitie en de gewenste ruimtelijke dynamiek voor de gemeente Houten is.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
81 De hoofdlijnen voor Houten zijn als volgt: ‘een stedelijke opgave van circa 1000 woningen binnen bestaand bebouwd gebied, inclusief kleine kernen en investeren in een vitaal platteland, met name in het gebied ten zuiden van het Amsterdam-Rijnkanaal’. Met betrekking tot Schalkwijk wordt het volgende vermeld: • Ruimte voor extra woningen mag niet ten koste gaan van het landelijk gebied; • Een deel van de geplande circa 1.000 woningen kan in de kleine kernen worden gebouwd; • De fietsroutes naar de kleine kernen behoeven meer aandacht; • De leefbaarheid van de kleine kernen moet overeind gehouden worden; • Kleine kernen verdienen hun eigen dynamiek, passend bij de schaal van het dorp; • Iedere kern moet een minimaal aantal inwoners hebben met voldoende variëteit in samenstelling en een evenwichtige leeftijdsopbouw; • De kleine kernen gaan niet op slot; • Mogelijkheid voor wijksteunpunten voor de zorg; • De bouw van een multifunctioneel ingericht nieuw dorpshuis; • Gefaseerde woningbouw in Schalkwijk voor Schalkwijkers; • Samen met de bewoners nadenken over de vraag: wat is er het komende decennium nodig om onze dorpen leefbaar en vitaal te houden? Dit aan de hand van het opstellen van een leefbaarheidsplan; • Het buitengebied moet in stand gehouden worden; • De aanwezige historie en karakteristieke landschappelijke kwaliteiten moeten behouden blijven; • De landschapsstructuren en –elementen worden behouden en hersteld; • De Nieuwe Hollandse Waterlinie moet als structuur behouden blijven; • Uitbreiding van recreatiemogelijkheden in het buitengebied. In het uitvoeringsprogramma wordt de hoofddoelstelling: ‘leefbare kleine kernen’ benoemd. Dat zijn kleine kernen: • met een eigen dynamiek; • die niet op slot gaan; • met een eigen karakteristiek; • waar mensen prettig wonen en werken; • waar een basis sociale leefgemeenschap te vinden is; • waar voldoende voorzieningen en mogelijkheden zijn om de dorpsgemeenschap in stand te houden. Deelprogramma’s: • Evaluatie nota ‘kleine kernen, grote kansen’ • Leefbaarheidsplannen voor de kleine kernen • Kernenbinding
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
82 Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Met de ‘Ruimtelijke visie Houten 2015’ wordt veel ingezet op de leefbaarheid van de kleine kernen. Zo wordt een deel van de geplande woningen voor de gemeente Houten wordt in de kernen gerealiseerd, dus ook in Schalkwijk in de vorm van de Groes II en het behoud van de landschappelijke waarden in het buitengebied. Deze visie biedt dus kansen voor Schalkwijk en haar landelijke omgeving.
Bestemmingsplan Buitengebied (2002) De gemeente Houten heeft voor het buitengebied een bestemmingsplan opgesteld. Dit bestemmingsplan Buitengebied is vastgesteld op 27 maart 2002 door de gemeenteraad. Zie ook bijgaande uitsneden van de plankaart. In dit bestemmingsplan zijn een drietal streefdoelen opgesteld: 1. stimuleren landelijk beheer; 2. adequate handhaving bestemmingsplan; 3. ontwikkelen en instandhouden natuur. Specifiek voor Schalkwijk wordt het volgende vermeld: • Landbouw blijft in dit gebied de primaire functie; • Uitbreiding van bestaande bedrijven met een beperkte tak van intensieve veehouderij wordt toegestaan; • Gezien de situering van veel agrarische bedrijven tussen de woonbebouwing, moet aandacht worden besteed aan de gevolgen van de richtlijn Veehouderij en Stankhinder 1996; • De bouw van kassen met een beperkte omvang is toegestaan; • De openheid van de polders aansluitend aan Schalkwijk is landschappelijk zo waardevol dat een substantiële uitbreiding niet wordt toegestaan; • Indien noodzakelijk biedt het gebied ruimte voor de vestiging van nieuwe agrarische bedrijven. De gemeente kiest daarbij voor de vestiging van bedrijven met uitsluitend een bodemgebonden productiewijze; • Er dient een goede "actieve" bestemming gevonden te worden voor het fort Honswijk; • Er ontbreekt een rechtstreekse fietsverbinding tussen Schalkwijk/ Tull en ’t Waal en Houten. Deze is noodzakelijk voor het recreatieve verkeer tussen Houten en het dagrecreatiegebied in de uiterwaarden, maar is ook van belang als utilitaire verbinding. Een fietsbrug over het AmsterdamRijnkanaal zou een prachtig en snel alternatief vormen voor het autoverkeer. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Het huidige bestemmingsplan dateert uit 2002. Bij eventuele tussentijdse evaluatie en bijstellingen dan wel artikel 19-plannen zouden de resultaten uit het leefbaarheidsplan kunnen dienen als richtsnoer voor versoepeling van de bepalingen uit het vigerende bestemmingsplan. Daarbij valt onder meer te denken aan de mogelijkheden voor functieverandering en verruiming van de woningregeling (bijv. inwoning en woningsplitsing).
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
83
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
84
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
85
Milieubeleid 2005-2008 ‘Een doelbewuste samenwerking voor meer milieuwinst’ [2004] De gemeente Houten heeft voor de periode 2005-2008 een milieubeleidsplan opgesteld. Het plan is vastgesteld door de raad op 14 december 2004. Dit plan borduurt voort op het vorige milieubeleidsplan wat liep van 1999 tot 2004. In dit milieubeleidsplan wordt de koers uitgezet waarlangs het milieubeleid in de gemeente Houten zal worden uitgevoerd. In het milieubeleidsplan wordt voor twaalf thema’s uitgewerkt wat de ambities zijn voor de komende periode. Dit door voor elk thema een doelstelling op te stellen. Binnen deze thema’s is een onderverdeling gemaakt voor thema’s die wettelijk verplicht zijn en thema’s waarvoor de gemeente Houten een eigen ambitie heeft. De ambitie voor het opstellen van het milieubeleidsplan is het voldoen aan de wettelijke verplichtingen en het behalen van de wettelijke normen. De belangrijkste reden om te voldoen aan de wettelijke verplichtingen is het waarborgen van de basiskwaliteit van de leefomgeving. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: In het kader van de nieuwe Geurwet, zou bekeken kunnen worden of een gezoneerd geurbeleid binnen de gemeente meer ruimte geeft voor boeren en burgers voor wat betreft stankbelasting. Waterplan Houten (2005) De gemeente Houten heeft voor de periode 2006-2009 een waterplan opgesteld. Tevens is in dit waterplan een integrale visie voor het jaar 2030 opgenomen. Het doel van het waterplan van de gemeente Houten is De realisatie van een veerkrachtig, duurzaam en gezond watersysteem voor mens en natuur in de toekomst. Het streefbeeld in 2030 voor de gemeente Houten is dat er sprake is van een duurzaam watersysteem. Duurzaam betekent hier dat een ontwikkeling wordt ingezet die voorziet in de behoeften van de huidige generatie, zonder dat daarmee de mogelijkheid in gevaar wordt gebracht voor toekomstige generaties om in hun behoeften te voorzien. Het watersysteem in Houten moet in 2030 voldoen aan de eisen van het moderne waterbeheer waarbij standaard wordt uitgegaan van de drietrapsstrategieën vasthouden- bergen- afvoeren en schoonhoudenscheiden- zuiveren. Conclusie voor leefbaarheidsplan Schalkwijk: Het watersysteem in Houten en dus ook in en rondom Schalkwijk moet in 2030 voldoen aan de eisen van het moderne waterbeheer.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
eindrapport
leefbaarheidsplan schalkwijk
een plan voor en door Schalkwijk
BIJLAGEN
leefbaarheidsplan schalkwijk een plan voor en door schalkwijk
bijlagen dit rapport c.q. project is mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage vanuit de Europese Unie via LEADER+
91-003 18 februari 2008
amer adviseurs b.v. ruimtelijke ordening
INHOUDSOPGAVE BIJLAGE 1
NOTA BOUWSTENEN (30 MEI 2007) e 1.1. Verslag 1 bewonersbijeenkomst, 11 april 2007 e 1.2. Agenda Jongerenbijeenkomst en 1 Bewonerswerkgroepen, 25 april 2007 e 1.3. Hand-out Instructie 1 Bewonerswerkgroepen (verstrekt: 25 april 2007) 1.4. Verslag jongerenavond 9 mei 2007 e 1.5. Verslag 2 bewonerswerkgroepenavond 23 mei 2007 1.6. Presentatie AmerAdviseurs, 23 mei 2007 1.7. Aandachtspunten bij de beoordeling van de Nota Bouwstenen
7 7 7 7 7 7 7 7
BIJLAGE 2
GEMEENTELIJKE REACTIE OP NOTA BOUWSTENEN
9
BIJLAGE 3
VERSLAG 3 WERKGROEPEN-/VERDIEPINGSAVOND (27 SEPTEMBER 2007) 11
BIJLAGE 4
VERSLAG 2 BEWONERSAVOND (19 DECEMBER 2007)
13
BIJLAGE 5
OVERZICHTSLIJST BEWONERSVOORSTELLEN
15
BIJLAGE 6
OVERZICHTSLIJST AFGEWEZEN VOORSTELLEN
17
E
E
BIJLAGEN
B BIIJJL LA AG GE EN N
LLeeeeffbbaaaarrhheeiiddssppllaann SScchhaallkkw wiijjkk BIJLAGE 1 NOTA BOUWSTENEN (30 MEI 2007) In de Nota Bouwstenen wordt verslag gedaan van de bijdrage van de bewoners aan de totstandkoming van het leefbaarheidsplan. De Nota Bouwstenen resulteert in een reeks aanbevelingen en potentiële projecten die volgens de bewoners een positieve bijdrage aan de leefbaarheid van Schalkwijk zouden kunnen gaan leveren. De Nota bouwstenen is door de gemeente Houten getoetst op haalbaarheid van de voorstellen. De Nota Bouwstenen vormt daarmee het fundament van het leefbaarheidsplan. De Nota Bouwstenen bevat de volgende Verslagen: 1.1.
Verslag 1e bewonersbijeenkomst, 11 april 2007
1.2.
Agenda Jongerenbijeenkomst en 1e Bewonerswerkgroepen, 25 april 2007
1.3.
Hand-out Instructie 1e Bewonerswerkgroepen (verstrekt: 25 april 2007)
1.4.
Verslag jongerenavond 9 mei 2007
1.5.
Verslag 2e bewonerswerkgroepenavond 23 mei 2007
1.6.
Presentatie AmerAdviseurs, 23 mei 2007
1.7.
Aandachtspunten bij de beoordeling van de Nota Bouwstenen (richtlijn voor de gemeentelijke beoordeling van de bewonersvoorstellen))
B BIIJJL LA AG GE EN N
LLeeeeffbbaaaarrhheeiiddssppllaann SScchhaallkkw wiijjkk
B BIIJJL LA AG GE EN N
bouwstenen voor het leefbaarheidsplan Schalkwijk
bouwstenen voor het leefbaarheidsplan Schalkwijk
91-003 30 mei 2007
amer adviseurs b.v. ruimtelijke ordening
INHOUDSOPGAVE
Blz.
A.
INLEIDING
B.
VOORSTELLEN BEWONERSWERKGROEPEN 1. DORPSKWALITEIT 2. AGRARISCHE ZAKEN EN ECONOMIE (WERKEN) 3. WONINGBOUW, OUDERENZORG EN WAPEN VAN SCHALKWIJK 4. VERKEER & VEILIGHEID EN OPENBAAR VERVOER 5. RECREATIE, INCL. FIETS- EN WANDELPADEN 6. VOORZIENINGEN 7. RELATIE DORP - GEMEENTE 8. JONGEREN
5 5 9 11 13 17 19 23 25
C.
BIJLAGEN Bijlage 1: Verslag 1e bewonersbijeenkomst, 11 april 2007 Bijlage 2: Agenda 1e Bewonerswerkgroep- en jongerenbijeenkomst, 25 april 2007 Bijlage 3: Hand-out Instructie Bewonerswerkgroepen (verstrekt: 25 april 2007) Bijlage 4: Verslag jongerenavond 9 mei 2007 Bijlage 5: Verslag 2e bewonerswerkgroepenavond 23 mei 2007 Bijlage 6: Presentatie AmerAdviseurs, 23 mei 2007 Bijlage 7: Aandachtspunten bij de beoordeling van de Nota Bouwstenen
29 29 39 41 43 51 57 61
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
1
Nota Bouwstenen
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
1 A.
INLEIDING De bewoners van Schalkwijk werken aan een leefbaarheidsplan voor hun dorp. Amer Adviseurs BV is gevraagd via een z.g. bottom-up proces met de plaatselijke bewoners bouwstenen aan te dragen voor dit leefbaarheidsplan. Het leefbaarheidsplan zelf zal in nauw overleg met de betrokken bewoners door Amer Adviseurs BV gemaakt worden. Interactieve bewonersavonden op 11 april en 9 mei met de bevolking vormen de basis voor een leefbaarheidsplan middels de. bottom-up aanpak. De toegepaste methode kenmerkt zich door planontwikkeling van onderop, dat wil zeggen dat de plaatselijke bevolking onder procesmatige begeleiding eerst een inventarisatie van knelpunten opstelt en vervolgens in korte tijd met ideeën, voorstellen en mogelijke oplossingsrichtingen komt om de leefbaarheid in het dorp te handhaven dan wel te vergroten. Amer Adviseurs BV is verantwoordelijk voor de werving van plaatselijke bewoners bij het bottom-up werken, de inventarisatie onder de bewoners van knelpunten/wensen van leefbaarheid via een specifieke methode, begeleiding van de werkgroepen inclusief de rapportage “Bouwstenen voor een leefbaarheidsplan voor en door het dorp Schalkwijk”. Amer Adviseurs bekleedt tevens het voorzitterschap en verzorgt het verslag van een (plenaire) bewoners- of werkgroepenbijeenkomst. De Nota Bouwstenen dient als uitgangspunt voor een door bureau Amer Adviseurs BV op te stellen concept-leefbaarheidsplan. De gemeente en overige instanties formuleren per leefbaarheidsaspect een beoordeling van de (afzonderlijke) bewonersvoorstellen. De interactieve bewonersbijeenkomsten op 11 en 25 april en op 9 mei 2007 Tijdens de eerste twee interactieve bijeenkomsten zijn met behulp van de Metaplanmethode de plaatselijke problemen en wensen geïnventariseerd. Voor het resultaat wordt verwezen naar Bijlage 1 en 3 (Resultaat interactieve bijeenkomst op 11 april en 9 mei). Op de eerste bijeenkomst hebben de in totaal circa 100 aanwezige bewoners door het opschrijven van stellingen (m.b.t. verbeterpunten, kansen en kwaliteiten van het dorp) op kaartjes aangegeven hoe zij over de leefbaarheid denken. Door middel van rode en groene stickers is aangegeven of men het met bepaalde onderwerpen eens was of niet. Bij strijdige opvattingen vond een korte discussie plaats. Deze inventarisatie geeft een globale indruk over hoe bewoners tegen bepaalde aspecten van de leefbaarheid aankijken. Vervolgens was het de taak van bewonerswerkgroepen de genoemde onderwerpen uit te werken. Opgemerkt is dat ook onderwerpen zonder stickers uit oogpunt van leefbaarheid van belang kunnen zijn en door de werkgroepen beoordeeld moeten worden. Aan het eind van de eerste avond hebben zich circa 30 bewoners opgegeven voor deelname aan de werkgroepen. Het resultaat van deze beide interactieve bijeenkomsten vormt de basis voor het leefbaarheidsplan waar het gaat om de beleving door bewoners uit Schalkwijk.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
2
Vorming werkgroepen Op 25 april 2007 zijn acht (gecombineerde) werkgroepen geformeerd, waarvan 1 nog nader in te vullen (jongeren aangelegenheden). Voor de jongeren is aan aparte bijeenkomst georganiseerd. Op 9 Mei namen in “De Triangel” circa 15 jongeren deel aan een werkgroepbijeenkomst waarbij door de jongeren een verkorte Metaplan-procedure werd doorlopen. Eerst werden knelpunten en kansen voor de leefbaarheid in beeld gebracht. Vervolgens werd in kleinere werkgroepen nagedacht over mogelijk oplossing en verbetering oor de leefbaarheid in Schalkwijk. De resultaten van deze jongerenbijeenkomst vormen tevens de voorstellen van deze werkgroep voor de Nota Bouwstenen (Werkgroep 8 en bijlage). Uitgangspunten voor het onderzoek door de werkgroepen vormt de knelpunteninventarisatie door de bevolking op 11 april 2007 (zie bijlage 1). De werkgroepen hebben als taak gehad het resultaat van 11 april nader uit te werken en zo mogelijk van oplossingen te voorzien. Na een toelichting op de doelstelling van het leefbaarheidsplan, de taak van de werkgroepen, de implementatie om van het resultaat van de interactieve bijeenkomst, kregen zij op 25 april als opdracht mee voor 16 mei 2007 de geïnventariseerde knel/verbeterpunten uit te werken en van mogelijke oplossingen te voorzien. Dit rapport is door de volgende werkgroep(leden) uit de plaatselijke bevolking gerealiseerd: 1. Werkgroep Dorpskwaliteit + Cultuurhistorische waarde (CHW) + Openbare Ruimte: dhr. J. Baas; dhr. C. Baas; mw. E. Hollander; mw. C. Gerritsen; dhr. K Sturkenboom; mw. R. Sturkenboom; dhr. H. v.d. Hoogen. 2. Werkgroep Agrarische zaken + Economie + Bestemmingsplan: dhr. J. van Dijk; dhr. C. Baas; dhr. S. van der Steen; dhr. J. Sturkenboom; dhr. J. Vernooy; dhr. T. de Wit. 3. Werkgroep Woningbouw + (ouderen)zorg + Wapen van Schalkwijk: dhr. M. Schaeffer; H.P. van den Ouderijn; B. van Amerongen; mw. W. Matlon; dhr. A. van Veenendaal; dhr. G. van Verseveld; mw. J. Vergeer; mw. A. Vernoy; mw. B. Kruijssen; mw. S. Spruyt. 4. Werkgroep Verkeer + OV + Verkeersveiligheid + Sluipverkeer: dhr. J. Brouwers; F.H. Landzaat; dhr. J. de Bruijn; mw. M. van Haasteren. 5. Werkgroep Wandel- en fietspaden + Recreatievoorzieningen: mw. T. Gerritse; mw. A. Miltenburg; dhr. W. Schuimer; dhr. S. van der Steen. 6. Werkgroep Winkelvoorzieningen en overige voorzieningen: dhr. J. Baas; dhr. M. Schaeffer. 7. Werkgroep Relatie dorp + gemeente: dhr. G. van Verseveld; dhr. B. van der Werf; dhr. T. van Zeeland. 8. Werkgroep Jongeren: dhr. M. den Hartogh; dhr. M. v.d. Heiligenberg; mw. B. Wildeboer; dhr. J. Geerdes; dhr. R. van Emmerik; dhr. W. van Eijden; dhr. M. Gerritsen; dhr. E. Gerritsen; dhr. D. Kolfschoten; dhr. B. van Eijden; dhr. T. Scheltinga; dhr. E. van Wijk; dhr. J. Baas.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
3
Werkgroepenbijeenkomst 23 mei 2007 Op 23 mei 2007 zijn de resultaten van de werkgroepen per groep toegelicht en besproken. Dit heeft geleid tot bijstelling en aanscherping van de voorstellen in de Nota “Bouwstenen”. Tijdens de bijeenkomst van 23 mei kwam naar voren dat de voorstellen en de afstemming tussen de werkgroepen reeds voldoende had plaatsgevonden zodat de voorstellen 1:1 in de bouwstenennota konden worden verwerkt. De plenaire bijeenkomst voor de bewoners van Schalkwijk De rapportage “Bouwstenen voor een leefbaarheidsplan voor Schalkwijk wordt ter beoordeling voorgelegd aan de gemeente Houten. In tweede instantie kunnen ook andere organisaties zoals politie, Recreatieschap, Connexxion, Hoogheemraadschap, Rijkswaterstaat, LTO-Noord etc. worden gevraagd of zij mogelijkheden zien om deze voorstellen samen of in ieder geval in overleg met de bewoners uit te (laten) voeren. Op basis van de beoordeling door de gemeente en overige organisaties stelt Amer Adviseurs BV in overleg met de bewoners een concept-leefbaarheidsplan op. Hierin wordt aandacht besteed aan een concreet activiteitenplan, prioriteitstelling, financiering en planning van werkzaamheden om de leefbaarheid te vergroten. Het conceptleefbaarheidsplan zal in de herfst 2007 worden voorgelegd aan de bewoners van Schalkwijk. Algemene aanbeveling De gezamenlijke leden van de werkgroepen bijeen op 23 mei 2007 in het gebouw te Schalkwijk stellen voor: • bij het in gang gezette interactieve proces voor wat betreft de opstelling en uitwerking van het leefbaarheidsplan voor en door Schalkwijk betrokken te willen blijven en de uitvoering daarvan nauwkeurig gezet te willen worden; • om de betrokkenheid en bewakingsfunctie vorm te geven stelt de groep het op prijs wanner zij in haar geheel door de gemeente Houten wordt benaderd. De werkgroepen worden gevormd door: dhr. J. Baas; dhr. C. Baas; mw. E. Hollander; mw. C. Gerritsen; dhr. K Sturkenboom; mw. R. Sturkenboom; dhr. H. v.d. Hoogen; J. van Dijk; dhr. S. van der Steen; dhr. J. Sturkenboom; dhr. J. Vernooy; dhr. T. de Wit; dhr. M. Schaeffer; H.P. van den Ouderijn; B. van Amerongen; mw. W. Matlon; dhr. A. van Veenendaal; dhr. G. van Verseveld; mw. J. Vergeer; mw. A. Vernoy; mw. B. Kruijssen; mw. S. Spruyt; dhr. J. Brouwers; F.H. Landzaat; dhr. J. de Bruijn; mw. M. van Haasteren; T. Gerritse; mw. A. Miltenburg; dhr. W. Schuimer; dhr. B. van der Werf; dhr. T. van Zeeland; dhr. M. den Hartogh; dhr. M. v.d. Heiligenberg; mw. B. Wildeboer; dhr. J. Geerdes; dhr. R. van Emmerik; dhr. W. van Eijden; dhr. M. Gerritsen; dhr. E. Gerritsen; dhr. D. Kolfschoten; dhr. B. van Eijden; dhr. T. Scheltinga; dhr. E. van Wijk.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
4
Verbreding van de begeleidingscommissie Uit de avond van 23 mei 2007 hebben de volgende kandidaten zich aangemeld om zitting te nemen in de verbrede begeleidingscommissie van het leefbaarheidsplan Schalkwijk: 1. Martijn Schaeffer; 2. Janco van Dijk; 3. Chris Baas; 4. Thom van Zeeland; 5. Elly Holland-Kool; 6. Margreet van Haasteren; 7. 1-2 leden van de jongeren (pm).
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
5 B.
VOORSTELLEN BEWONERSWERKGROEPEN In totaal hebben 8 werkgroepen de inhoud verzorgd van de Nota Bouwstenen. In de volgende hoofdstukken zijn de voorstellen per onderwerp weergegeven.
1.
DORPSKWALITEIT
Algemeen De kernkwaliteit van Schalkwijk met zijn ommelanden (“het eiland van Schalkwijk“), is het best weer te geven met een beeld: Het beeld dat je hebt als je van de Schalkwijkse brug over het Amsterdam-Rijnkanaal uit de hoogte neerkijkt op deze groene rustgevende oase. Achter je laat je de drukte en het gevoel van verstedelijkend Nederland. Het landschap is open, je ziet en ruikt de Hollandse luchten. Het dorp en de bebouwing is overzichtelijk. De bebouwde kom met haar karakteristieke lintbebouwing. De wetering als verbindend en structurerend element met haar boogbruggen, kippenbruggetjes en hier en daar een wasstoep. Erlangs allerlei clusters van bebouwing: van nauwelijks nog te herkennen mini-dorpjes als de Heul, de Ark en de Vinkenbuurt, via het oude centrum bij de Brink (“het Dorp”), naar het nieuwe centrum bij school, RK kerk, sportvelden en voorzieningen. Wonen en natuur zijn steeds met elkaar verbonden en op elkaar betrokken. Tussen de bebouwing door kijk je steeds weer het wijdse polderlandschap in. ’s Nachts is het er donker, je hoort de kikkers, je kunt de sterrenhemel er nog zien. En dan de ommelanden met haar rivierenlandschap, de Hollandse waterlinie, de karakteristieke Stichtse polder. Er wonen en leven allerlei mensen, jong en oud, boeren en fruittelers, mensen met verschillende sociale en culturele achtergronden, werknemers en werkgevers. Er zijn verenigingen, evenementen, een fanfare. Men kent elkaar en heeft aandacht voor elkaar. Mensen hebben in de loop der tijd aan deze plek cultuur gehangen. Twee kerken, nogal groot voor zo’n kleine gemeenschap. Een teken dat men oog heeft gehad voor meer dan brood alleen. Saamhorigheid, daadkracht en eigenzinnigheid komen je tegemoet als je let op wat tot stand is gebracht: voorzieningen /faciliteiten, boerderijen, bedrijven, een oude kasteeltoren, een arcadisch kasteelterrein, een museum, een oorlogsmonument. Deze sfeer is het waard te koesteren, te beschermen en uit te dragen naar nieuwkomers en passanten. Overheidsmaatregelen kunnen helpen dit ingetogen sieraad te bewaren en levend te houden. (Bij het rapport zou dit op een dvd in beeld gebracht kunnen worden!) Voorstellen voor behoud en verbetering van de dorpse kernkwaliteiten: A.
Het landschap en de bebouwing: een groene rustgevende oase, waarin wonen, natuur, heden en verleden met elkaar zijn verbonden en identiteit geven aan het dorp. Bedreigingen Verrommeling door steeds meer borden, (licht)reclames, geparkeerde auto’s op de weg, teveel of niet-passende woningbouw, het zicht en de betrokkenheid op het landschap raakt verloren, teveel verkeer, meer aandacht voor functionaliteit dan voor schoonheid.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
6
Ideeën 1.1.
Oprichting van een welstandscommissie “Mooi Schalkwijk”, waarin Schalkwijkers zelf veranderingen in de openbare ruimte ter hand kunnen nemen, maar ook betrokken worden bij inrichtingsplannen. Jaarlijks komt er een vast EXTRA budget van de gemeente ter beschikking om plannen met voldoende draagvlak ook tot uitvoering te kunnen brengen. We denken nu bijvoorbeeld aan omgeving ‘Het Hoekje’, bushokken, straatinrichting (o.a. wegversmallingen Jonkheer Ramweg), berminrichting hoek Heul/Pothuizerweg, aanplant groen en bomen, kunstobjecten, informatiebord bij ingang dorp, eigen vlag/wapen. Deze commissie kijkt ook mee naar gemeentelijke activiteiten in de openbare ruimte en heeft daar een stem in
1.2.
Ontwikkelen van een visie en beleid ten aanzien van parkeren op de beeldbepalende straten in het dorp.
1.3.
Lijst van gemeentelijke monumenten gebruiken om de karakteristieke dorpselementen te beschermen en te verrijken.
1.4.
Het beoordelen en verlenen van bouwvergunningen en monumentenvergunningen om de karakteristieke dorpselementen te beschermen en te verrijken.
1.5.
Gedeelten van het dorp tot beschermd dorpsgezicht verklaren. (Spoorlaan met Rietput, de Wetering, Brink /”het Dorp”, andere “ensembles”?…) Dit in overleg met de dorpsgemeenschap, beperkingen /inconveniënten voor de betrokkenen compenseren.
1.6.
Het kleine aantal zichtlijnen vanuit het lint naar de open ruimte van de polder beschermen en waar mogelijk uitbreiden.
1.7.
Een helder systeem van infobordjes over cultuur en historie van Schalkwijk, voor passanten en bewoners.
B.
De mensen: er wonen en leven allerlei mensen die elkaar kennen en aandacht voor elkaar hebben. De saamhorigheid, daadkracht en eigenzinnigheid zijn kenmerkend. Bedreigingen Te grote toename van het aantal mensen door grootschalige woningbouw, te veel woningbouw ineens waardoor de oorspronkelijke bewoners de nieuwe bewoners niet optimaal kunnen inwijden in het Schalkwijkse leven. Angst voor forensendorp of ‘Wassenaar a/d Lek’ als er geen woningbouw bijkomt, wegvallen van voorzieningen door te klein bevolkingsaantal Ideeën
1.8.
Jaarlijks minimaal 10, maximaal 20 woningen bouwen
1.9.
Woningbouw in de betaalbare huur/koop sector en in de prijsklasse 180.000 en 400.000 euro, duurdere koopwoningen zijn er al genoeg
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
7 1.10.
Zoek ook eens naar bouwlocaties tussen de bestaande bebouwing en niet alleen in grote clusters. Dit is een optie als niet het zicht op de polder wordt ingeleverd. Zie de reeds bestaande ,kleine clusters haaks op het lint, zoals De Ark, Vinkenbuurt. Dit soort plekken kunnen ontwikkeld worden op de plaats van een bedrijf of boerenerf (Projectontwikkeling biedt wellicht een kans op restauratie /herbestemming van karakteristieke bebouwing.)Ook langs Lange en Korte Uitweg, zijn er uitbreidingsmogelijkheden.
1.11.
Realiseren/in stand houden van voorzieningen om samen te komen en gezamenlijke activiteiten te ontplooien, zoals sporthal, clubhuizen en terreinen voor verenigingen, dorpshuis met feestzaal, restaurant, café, museum, jongerensoos.
1.12.
Kleinschalige nieuwe economische en recreatieve bedrijvigheid stimuleren, ondersteunend aan het dorpsgebeuren, geen grootschalige bedrijven of recreatieve functies.
1.13.
Vanuit overheid aandacht voor het voorzieningenniveau van kleine kernen. Andere normen en beleidsregels hanteren dan voor verstedelijkt gebied. Sommige dingen zijn duurder andere goedkoper per burger! (denk aan dorpshuisfinanciering).
1.14.
Dorpsbreed via een interactief proces een dorpsmotto ontwikkelen. (Æenquête voor grove input, hierop voortbouwen bij het ontwikkelen van voorstellen, voorstel in stemming brengen) Dit motto vervolgens gebruiken als Leitmotiv voor infobordjes bij pleisterplaatsen /monumenten /kunstwerken en voor wandel- en fietstochten. Belang: Groepsidentiteit een dorpsbreed identificatiepunt geven; het trots zijn op je woonplek een materialisatiepunt geven. Voorstel voor Aanpak In het leefbaarheidsplan worden keuzes gemaakt. Belangrijk is dat deze door het grootste deel van de bewoners wordt gedeeld. Door middel van een enquête en themagesprekken moeten een aantal bepalende keuzes worden voorgelegd.
1.15.
Vervolgens wordt gevraagd wie zich wil kandideren voor de Commissie ‘Mooi Schalkwijk’. Deze commissie krijgt van de gemeente het bedoelde mandaat en gaat aan de slag. De commissie start voor een proefperiode van 3 jaar. Jaarlijks wordt geëvalueerd en zo nodig de werkwijze aangepast. We maken een portal ‘Schalkwijk.nl’ tot alle verenigingen, activiteiten, fiets- en wandeltochten en bijzondere plekken. Hieronder wat leuke ideeën om ons dorp in de aandacht te krijgen en de saamhorigheid te vergroten, alsook het gesprek met elkaar aan te gaan over waar we naartoe willen met ons dorp. Er zitten leuke dingen bij, maar is echt uitwerking. De vraag is of je dat allemaal in dit stuk moet zetten? Hoe? • • • •
Proberen in het Guinness Book of Records te komen? Van de kerktoren abseilen? Een fotowedstrijd en/of fietstocht om mooie en lelijke plekken in het dorp te lokaliseren? Een dorpsbrede (of lange?)barbecue?
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
8 • • •
Verkiezing leefbaarheids//welstandscommissie door het hele dorp, Lesprogramma op school, Website
Toelichting Dorpskwaliteit tijdens werkgroepenavond d.d. 23 mei ’07, door Elly Hollander-Kool Centraal staat: • Geleidelijk bouwen • ‘Geen Wassenaar aan de Lek’ Als voorbeeld wordt gegeven; De Ark, Vinkenbuurt. • Vanuit de overheid/ gemeente Houten dient aandacht geschonken te worden aan het voorzieningenniveau. Er dient hiervoor een andere norm gehanteerd te worden dan die nu geldt voor de kern Houten. • Het leefbaarheidsplan moet breder worden uitgezet. Heel Schalkwijk moet hiervan op de hoogte zijn. Vanuit Amer zijn de volgende vragen/ opmerkingen gesteld: Welke zichtlijnen zijn al vastgelegd in bijvoorbeeld een bestemmingsplan? Er is niets vastgelegd m.b.t. zichtlijnen Wat zijn de meest karakteristieke straten met parkeerproblemen? De Brink, ’t Lint. Parkeren op eigen terrein moet gehandhaafd worden. Er mogen parkeerplaatsen gerealiseerd worden, deze mogen echter niet zichtbaar zijn. Vanuit de zaal wordt gemeld dat de parkeernorm niet gehandhaafd wordt. Voorbeeld woningsplitsing: dit leidt tot meer auto’s op de openbare weg. Voorstel: Enquête en website om leefbaarheidsplan dorpsbreed te trekken. Vraag vanuit de zaal: Het creëren van een groene oase is goed, maar de entree vanaf de brug is zeer slecht omdat: • de eerste associatie met Schalkwijk het Wapen van Schalkwijk is. Deze locatie is nu rommelig en lelijk. • de kwaliteit van het oude dorp niet tot zijn recht komt. Voorstel: • wedstrijd ‘lelijkste plek van Schalkwijk’ • fietstocht langs lelijke plekken Welstandscommissie Houten zorgt niet voor Schalkwijk: • de welstandscommissie is alleen stedelijk gericht, deze moet ‘dorps’ worden. • dit kan alleen door Schalkwijkers gebeuren. Met betrekking tot het Beschermd Dorpsgezicht wordt vanuit de zaal genoemd dat de Brink hiervoor in aanmerking zou kunnen komen. Door de gemeente wordt gemeld dat dit alleen een ‘gemeentelijk monument’ is. In Schalkwijk zijn ca. 100 monumenten aanwezig.
Aanvullende voorstellen: 1.16.
Enquête en website om leefbaarheidsplan dorpsbreed te trekken.
1.17.
Wedstrijd ‘lelijkste plek van Schalkwijk’, fietstocht langs lelijke plekken
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
9
2.
AGRARISCHE ZAKEN EN ECONOMIE (WERKEN) Leefbaarheid in Schalkwijk gedurende een termijn van 20 jaar volgens ondernemers: Om Schalkwijk gedurende de komende 20 jaar leefbaar te houden zijn ondernemers noodzakelijk. Dat moeten met name, maar zeker niet uitsluitend agrarisch ondernemers zijn. Om echter blijvend te kunnen ondernemen moeten die ondernemers hun bedrijven kunnen blijven ontwikkelen. Ontwikkelen betekent veranderen en dat betekent in een gebied als Schalkwijk ook (terecht) dat vaak een vergunning moet worden aangevraagd. Dáár moet verbetering plaats vinden.
2.1.
Ten eerste: ondernemers (agrarisch- en niet agrarisch) hebben behoefte aan een meedenkende locale overheid. Geen gemeente die tegen de ondernemer zegt wat niet mag en belemmeringen opwerpt, maar een gemeente die meedenkt over hoe het dan wél mag, die als partner initiatief beloont en met suggesties en oplossingen komt. Denk hierbij aan soepel omgaan met nokhoogte en stankcirkels. Of dat aanleg/aanwezigheid van wandel- en fietspaden die agrarische kavels doorsnijden, het ontwikkelen door uitbreiding lastig maakt of zelfs blokkeert. Of aan mogelijkheden voor agrariërs om op eigen land/terrein duurzame energie op te wekken (biogas installatie, windmolens, zonnepanelen).
2.2.
Wellicht is het hiervoor noodzakelijk sectorgerichte specialisten op te leiden of in te huren. Vooraf dient de doorlooptijd tussen aanvraag en besluit duidelijk te zijn. Denk hierbij ook aan initiatieven vanuit de gemeente ter ondersteuning van agrarische ondernemers zoals bijvoorbeeld voldoende afvalbakken in het buitengebied (een blikje kan voor een koe al fatale gevolgen hebben). Of initiatieven om loslopende honden in het weiland (rond wandelpaden) te voorkomen i.v.m. neospora die abortus bij koeien kan veroorzaken.
2.3.
Ook is belangrijk voor agrarische ondernemers dat de gemeente de distelverordening goed nastreeft op natuurterreinen (agrariërs gebruiken steeds minder chemische middelen).
2.4.
Daarnaast kampen met name agrarisch ondernemers vaak met problemen rondom verkeerd gevormde, verkeerd geplaatste of gewoon te kleine bouwblokken. Daar moet verruiming komen.
2.5.
Bij aanpassing van milieuvergunningen waarbij de totale milieu effecten van een bedrijf kleiner worden zou de aanvraag per definitie goedgekeurd moeten worden. Het is aan een ondernemer niet uit te leggen dat het hem/haar niet is toegestaan zijn bedrijf aan te passen voor verminderde milieubelasting omdat de milieuvergunning volgens nieuwste eisen afgekeurd wordt.
2.6.
Ondernemen betekent ook de maatschappij laten zien dat de ondernemer goed bezig is. Namens de maatschappij controleren onder meer gemeente, waterschap, provincie en
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
10 Algemene Inspectie Dienst de ondernemer. Er is behoefte aan een coördinerende rol van de gemeente zodat dezelfde informatie niet op meerdere manieren aan meerdere instanties moet worden verstrekt en vergelijkbare controles niet door meerdere instanties hoeven worden uitgevoerd. 2.7.
Agrariërs zijn moderne ondernemers maar in steden/dorpen weten de bewoners vaak niet meer hoe het er op een boerenbedrijf aan toe gaat. Wellicht kunnen er initiatieven worden genomen om dit te verbeteren. Denk aan het starten van een project om met scholen naar het boerenbedrijf te gaan.
2.8.
Niet-agrarische activiteiten in voormalige agrarische gebouwen zijn meestal beter voor de leefbaarheid van Schalkwijk dan leegstand. Hoewel elke situatie maatwerk moet zijn, moet ruimhartig worden omgesprongen met mogelijkheden voor vestiging van kleine bedrijven in vrijkomende agrarische gebouwen. Kosten van vergunningen bv om van agrarische bestemming naar detailhandel over te gaan mogen niet duurder zijn dan bij omliggende gemeenten.
2.9.
Voorop moet echter blijven dat het karakter van Schalkwijk primair agrarisch moet blijven. Vestiging van andersoortige bedrijven in agrarische gebouwen mag dus géén gevaar of belemmering opleveren voor omliggende agrarische activiteiten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan (agrarische) ondernemers die verbreding willen richting recreatie (mini camping, bed&breakfast, poldersporten e.d). Ondernemers moeten de mogelijkheid krijgen, maar agrarische activiteiten mogen hiervan geen nadelige (beperkende) effecten hebben.
Toelichting Agrarische zaken en economie (werken) tijdens werkgroepenavond, d.d. 23 mei ’07 toelichting door Chris Baas • •
Gemeente moet een coördinerende rol hebben. Er moet één aanspreekpunt komen. Dit kan zich uiten in centrale vergunningen/ inspectie e.d. Agrarisch bedrijf als recreatieve trekker. Scholen bezoeken agrariërs.
Vragen/ reacties: • Positief: ondernemerszin! Maar wel oog houden voor andere ontwikkelingen, zoals recreatie. • Stichting ‘Terecht Anders’ in het Kromme Rijngebied als voorbeeld om ondernemers/ agrariërs te faciliteren. • Agrariërs zijn ‘dragers’ van de groene oase. • Het ligt niet in de reikwijdte van de groep om invloed uit te oefenen op agrariërs die hun gronden verkopen aan projectontwikkelaars.
Aanvullende voorstellen: 2.10
Er moet één aanspreekpunt komen. Dit kan zich uiten in centrale vergunningen/ inspectie e.d.
2.11..
Agrarisch bedrijf als recreatieve/educatieve trekker, bijvoorbeeld scholen bezoeken agrariërs.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
11
3.
WONINGBOUW, OUDERENZORG EN WAPEN VAN SCHALKWIJK Schalkwijk is een karakteristiek dorp wat van oudsher bestaat uit boerderijen. Het dorp ligt tussen de boomgaarden en tussen de weilanden waar koeien en schapen grazen. Door de jaren heen zijn er woningen gebouwd en is het dorp gegroeid in aantal woningen en inwoners. De bewoners van Schalkwijk willen graag in een dorp wonen waar ruimte is en waar het groen te zien is. De komende jaren is er behoefte aan kleinschalige woningbouw zodat er voor de inwoners van Schalkwijk voldoende woonruimte is. De behoefte aan woningen is divers. Zowel starterswoningen, als middenklasse koopwoningen en seniorenwoningen (met extra voorzieningen). Belangrijk bij het bouwen van woningen is dat dit niet ten koste gaat van de karakteristieken die bij het dorp Schalkwijk horen. De inwoners van Schalkwijk willen de leefbaarheid in Schalkwijk behouden door:
3.1.
Woningbouw naar behoefte; niet méér woningen bouwen dan waar binnen Schalkwijk behoefte aan is. Geen grootschalige woningbouw (grootschalig is meer dan 30 woningen). De ervaringen uit het verleden (bijv. De Groes in 1997) hebben uitgewezen dat grootschalige woningbouw haar doel voorbij schiet.
3.2.
Woningen bouwen die passen bij “de stijl van het dorp”. Bijv. “boerderijstijl woningen”.
3.3.
Door winkels en dorpshuis een nieuwe locatie te geven, samen met de nieuwbouw van woningen kan er een nieuw centrum worden gecreëerd.
3.4.
Bij de bouw van seniorenwoningen rekening te houden met voorzieningen in de woning zoals: Alarm bij noodgevallen, Intercom, handgrepen, hoog toilet. In de directe omgeving van de seniorenwoning de aanwezigheid van winkels, huisarts en apotheek. Bij voorkeur 3-kamer seniorenwoningen.
3.5.
Lintbebouwing om de karakteristieken van Schalkwijk te behouden. Bij lintbebouwing is het voordeel dat een groot deel van de infrastructuur (zoals wegen, straatverlichting, riolering) al aanwezig is.
3.6.
De behoefte naar betaalbare woningbouw bepalen door een enquête te houden onder de bewoners van Schalkwijk. Deze behoefte meenemen in het vaststellen van aantal en type woningen.
3.7.
Inspraak van bewoners bij de “lopende projecten” (Dorpshuis, Locatie De Groes)
3.8.
Geen woningbouw binnen 200 meter van de spoorlijn. Om zo het woongenot in de nieuw te bouwen woningen te waarborgen en een “groene buffer” te behouden waardoor het karakter van “dorp in het groen” behouden blijft.
3.9.
Bij woningbouw ruimte laten voor water en groen (sloten, karakteristieke erf- en laanbeplanting, weiland, speeltuin).
3.10.
Locaties voor nieuwbouw van woningen vast te stellen in overleg met inwoners van Schalkwijk.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
12 3.11.
Het Wapen van Schalkwijk herstellen in oorspronkelijke staat met behoud van stijlkenmerken. Eigenaren duidelijkheid geven aangaande bestemming. E.e.a. passend bij de overige plannen binnen Schalkwijk.
Toelichting Woningbouw, ouderenzorg en Wapen van Schalkwijk tijdens werkgroepenavond, d.d. 23 mei ’07 toelichting door Martijn Schaeffer In het lint kan gebouwd worden. Voordeel; voorzieningen (rioleringen en leidingen) zijn al aanwezig. Er moet openheid komen over bouwplannen. Achter de schermen wordt veel gedaan, maar dit komt niet naar buiten. Vragen/reacties: • Nieuwe bebouwing op bestaande erven. Verdichten op bestaande plekken. • Er moet gericht gekeken worden naar zichtlijnen en bepaald worden waar gebouwd mag worden. • Ombouwen boerderijen tot appartementen? - Is vaak te duur, vooral voor jongeren - Henk: Ruimte-voor-ruimte regeling? Dit is afhankelijk van de schaal. • Het maximum aantal woningen moet bepaald worden aan de hand van een enquête/ onderzoek naar woningbehoeften. • Door de werkgroep wordt het plan ‘De Groes’ afgewezen. Bouwplan betreft 90 woningen, waaronder té veel vrije sectorwoningen en té weinig senioren- of starterswoningen. - Volgens de gemeente vallen de ‘kleine kernen’ onder een ontheffing van de woningwet. - Uit de zaal komt naar voren dat er ook geen mogelijkheid is om een 2e doorstart (van starterwoning naar volgende woning) te maken door een gebrek aan woningvariatie. • ‘Zichtlijnen’ leiden tot té veel misverstanden en willekeur. - er moet geen Belgisch beleid gevoerd worden - gevraagd wordt of Henk zijn kennis hier niet op los kan laten. - ook stankcirkels kunnen belemmerend werken.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
13
4.
VERKEER & VEILIGHEID EN OPENBAAR VERVOER Algemene uitgangspunten (‘toekomstvisie’) - veiligheid (voor jong en oud in het bijzonder) staat voorop - plaatselijk verkeer gaat boven doorgaand verkeer - langzaam verkeer gaat boven snelverkeer - rust en ruimte - voldoende openbaar vervoer Snelheidshandhaving Situatie De maximumsnelheden worden met grote regelmaat overschreden (Jhr. Ramweg, Provinciale weg, Schalkwijkseweg, Lekdijk). Er is geen enkele vorm van handhaving door de lokale overheid merkbaar.
4.1.
Voorstellen Wegen in de bebouwde kom zo inrichten dat daadwerkelijk 30 km/uur (ook voor bromfietsen e.d.) afgedwongen wordt. Denk hierbij aan plantenbakken, wegversmallingen, flexibele drempels.
4.2.
Daadwerkelijk snelheidscontrole 30 km/u gebieden
4.3.
Uitvoeren verkeersmeting om concreet te maken hoeveel verkeer er rijdt en hoe hard dit verkeer rijdt. De huidige wegversmallingen op de Jhr. Ramweg bieden geen oplossing. Versmallingen dienen aangepast te worden. Zonder aanpassing zal het verkeer nooit 30 km/u gaan rijden. In de huidige situatie zijn de versmallingen naast elkaar aangelegd; versmallingen die verspringen (links, rechts) zullen effectiever zijn. Graag verwijzen wij naar www.ttsolutions.nl voor informatie en referenties met betrekking tot succesvolle flexibele verkeersdrempels. Veiligheid op kruispunten A) Situatie Jhr. Ramweg: De Jhr. Ramweg is een 30 km zone met officieel gelijkwaardige kruisingen, maar wordt gebruikt en oogt ook teveel als een doorgaande (voorrangs)weg. Meer problemen te verwachten bij nieuwbouw aan de Groes. Er is geen doorlopend voetpad van voldoende breedte om er bijvoorbeeld met een buggy of een rollator over te lopen.
4.4.
Voorstellen: Verkeersborden en wegsignalering
4.5.
Aanleggen van verhoogde kruispunten
4.6.
Trottoir aanleggen/verbreden vanaf de spoorovergang tot aan de rotonde
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
14
B) Situatie Jhr. Ramweg/Provinciale weg (bij brandweerkazerne): Op dit kruispunt gaat snelverkeer vóór op langzaam verkeer. Het is onveilig voor voetgangers en fietsers door het soms hard rijdende snelverkeer en door het ontbreken van een voetpad en fietsstroken op de overweg.
4.7.
Voorstellen: Rotonde met duidelijke voorrang voor fietsers
4.8.
30 km zone op Schalkwijkseweg laten ingaan vóór de kruising.
4.9.
Op kruispunt weg verhogen en asfalt bijv. rood kleuren.
4.10.
Doorgaand trottoir aanleggen vanaf Jhr. Ramweg via spoorovergang naar de Provinciale weg met veilige oversteekplaats. Verkeerstoename & sluipverkeer Situatie: Er is een toename aan doorgaand (sluip)verkeer in Schalkwijk. De nieuwbouwwijk aan de Groes zal voor nog meer verkeer zorgen. Tevens is er veel extra verkeer (ouders) op de Lagedijk rondom het in- en uitgaan van de school aldaar.
4.11.
Voorstellen: Verkeersonderzoek; waar komt het verkeer vandaan (sluipverkeer) en welke alternatieve routes (buiten de bebouwde kom) kunnen hiervoor gecreëerd worden.
4.12.
betere ontsluiting van Groes en Biesterlaan; denk hierbij aan een nieuwe weg (bijvoorbeeld via de spoordijk), zodat verkeer Schalkwijk aan de noordkant kan verlaten. Dit betekent een ontlasting van de Jhr. Ramweg.
4.13.
Toegang Lagedijk en Jhr. Ramweg alleen voor belanghebbenden tijdens genoemde schooluren (8.30-8.45 en 15.15-15.30 uur) Parkeeroverlast Situatie Wijk Biesterlaan/Groes): Dit is een vrij dichtbebouwde woonwijk. Op de Groes staan er veel auto’s geparkeerd op stoepen en groenstroken. Dit zal toenemen na de nieuwbouw van de extra wijk.
4.14.
Voorstellen: Bij het ontwerp van de nieuwbouwwijk zal rekening gehouden moeten worden met voldoende parkeerplaatsen per woning.
4.15.
Extra parkeervakken op de Groes Openbaar vervoer Situatie: Doordeweeks na 20.30 uur en op zondag is er geen busverbinding vanuit Houten.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
15 De Stichting Welzijns Ontwikkeling Houten heeft een werkgroep opgericht ten behoeve van het behoud van voldoende openbaar vervoer in Schalkwijk e.o.
4.16.
Voorstellen: Overleg met Stichting Welzijnsontwikkeling Houten
4.17.
Extra busdienst ’s avonds en ’s zondags
4.18.
Aanvullend openbaar vervoer, zoals belbus of regiotaxi
Toelichting Verkeer(sveiligheid) + openbaar vervoer tijdens werkgroepenavond, d.d. 23 mei ’07 toelichting door Margreet van Haasteren • • • • •
Wegversmallingen zorgen te weinig voor een remmende werking. Veiligheid moet afgedwongen worden Onveilige kruispunten: uitgang de Groes- Jhr. Ramweg. Wordt nieuwbouw (nieuwe bewoners) afgewenteld via bestaande wegen? Of bij de Groes een nieuwe ontsluiting buiten Schalkwijk om?
Vragen/ reacties: • Er is een spanningsveld tussen de bedrijfsvoering van (agrarische) bedrijven en de veiligheid • Er moet meer rekening gehouden worden met mensen die aangewezen zijn op OV • Er moeten meer wegmarkeringen komen bij kruispunten • Als er remmende maatregelen genomen moeten worden, dan wel mooi (relatie beeldkwaliteit) en veilig. • Voorbeeld: rotonde wordt met 80 km/u tegen rijrichting in genomen. • Veranderen van asfaltwegen in kinderkopjes? • Opmerking Henk: er is geld beschikbaar voor asfalt veranderen in klinkers (m.b.t. waterafvoer) • Wegversmallingen en ander wegdek zijn rampzalig voor Tour de Schalkwijk. • Oplossingen mogen ‘niet lichtzinnig’ opgepakt worden. • Er zijn veel tegenstrijdigheden in de genoemde oplossingen, toch is er wel een breed gedragen doelstelling. Onderzoek naar oplossingen door experts. • Door groei Houten is er een verslechtering van het OV - bus rijdt niet meer op tijd door de langere verbindingstijd - steeds minder mensen nemen de bus. Oplossing: - Kun je in de spits naar Houten Castellum - Route aanpassen? Æ verantwoordelijkheid van de gemeente en niet van de bewoners
Aanvullende voorstellen: 4.19.
Spitsbus laten pendelen tot Houten Castellum (station), i.p.v. Houten Centrum en/of route van de bus in de spits aanpassen.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
16
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
17
5.
RECREATIE, INCL. FIETS- EN WANDELPADEN
OVERZICHT RECREATIEMOGELIJKHEDEN EILAND VAN SCHALKWIJK 5.1.
Zoveel mogelijk belemmeringen weg voor de ontwikkeling van recreatie en toerisme, net zoals de mogelijkheden voor andere activiteiten bij agrarische bedrijven/boerderijen (veel mogelijkheden bij herziening bestemmingsplan buitengebied, veel (kunnen) afwijken van bestaande plannen of andere regels. Bij initiatief een positieve gemeentelijke houding en kijken wat de mogelijkheden zijn).
5.2.
Volledige ondersteuning voor het plan Linieland van de gezamenlijke gemeenten Nieuwegein, Houten, Bunnik, Wijk bij Duurstede, Culemborg en Vianen, ondersteund tevens door Staatsbosbeheer, Stichtse Rijnlanden en het project NHW. Onderdelen als fiets- en kanoroutes, net zoals herstel en herbestemming van forten, komt in dit gebied (feitelijk westelijk van de spoorlijn) ten laste van het budget voor dit gehele plan, 120 miljoen Euro.
5.3.
Centraal in dit onderdeel van het Leefbaarheidsplan Schalkwijk staat een nieuwe bestemming en rol voor het Wapen van Schalkwijk. Eén van de mogelijkheden zou zijn het laten aansluiten van dit gebouw met de oude kern De Brink (en dan omlegging van de Schalkwijkseweg achter het brandweergebouw naar de Provincialeweg). Via aankoop en herbestemming (financiering: provincie, gemeente/leefbaarheid, EU/Leader+ en andere mogelijkheden) is in dit gebouw mogelijk: centraal punt/info over omgeving/recreatie/VVV, jeugdherberg/stay-okay, simpel iets te eten (pannenkoeken?), jeugdactiviteiten, biljart, tevens enkele sfeervolle zalen (trouwlocatie?), centraal onderdeel is verkoop streekproducten (tevens afzetkanaal voor oude en nieuwe producten van bedrijven en particulieren, zie punt 4.).
5.4.
Zoveel mogelijk functies bij boerderijen toestaan en (huidige) belemmeringen opheffen (zie punt 1.) en daarbij denken aan: verkoop producten, huifkar(tochten), boerengolf, kano’s, kamperen bij de boer (SVR), kaasmaken, rondleidingen, bedrijfsbijeenkomsten, caravanstalling, ijs maken, cursussen, workshops (bv. kaarsenmaken) en diverse andere mogelijkheden en wensen. Uit ervaring weten wij dat veel agrarische bedrijven net rondkomen en dringend andere activiteiten gewenst zijn.
5.5.
Een kanoroute door het Eiland van Schalkwijk (tevens opheffing knelpunten).
5.6.
Een wandelroute door het Eiland van Schalkwijk, route + markering.
5.7.
Naast vaste trekpleisters als de Tour de Schalkwijk (juli) ook andere evenementen om de aandacht te trekken op het gebied zoals een Marathon van Schalkwijk (hardlopen) of een Triatlon van Schalkwijk: hardlopen, fietsen en zwemmen (Lek?).
5.8.
Regelmatige bezichtiging van kerken en andere (oude) gebouwen (open dagen).
5.9.
Stimuleren van hoogwaardige toeristische activiteiten in de regio, zoals het maken van muziek/onderhoud instrumenten, workshops (kunst en cultuur), oude ambachten zoals het repareren van (oude) klokken of een klompenmakerij, etc. etc. (zie ook punt 4).
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
18
5.10.
Culinaire route langs boerderijen, forten en andere gebouwen.
Toelichting Recreatie, inclusief fiets- en wandelpaden tijdens werkgroepenavond, d.d. 23 mei ’07 (toelichting door Stephan van der Steen) Vragen/ reacties: • • • • • •
Schalkwijk recreatiedorp? Zit iedereen hier op te wachten? Er moet gezocht worden naar de juiste balans Alleen kleinschalige attracties en geen grote trekpleisters met grote verkeersaantrekkende werking Plan Linieland is een grote kans Gemeente Houten moet kenbaar maken wat de recreatieve mogelijkheden zijn voor Schalkwijk Heeft de gemeente een eigen visie op recreatief gebied voor Schalkwijk? - voor het ‘eiland van Schalkwijk’ is een visie op hoofdlijnen aanwezig. Deze visie wordt nu uitgewerkt. Bewoners horen hier meer van. - Er is geen specifiek recreatief ontwikkelingsplan aanwezig.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
19
6.
VOORZIENINGEN
Inleiding; oriëntatie op de kernkwaliteiten van Schalkwijk. (functie: richtinggevend gedachtegoed achter de voorstellen expliciet maken) 1. Een kernkwaliteit van Schalkwijk als gemeenschap is, dat mensen bij elkaar betrokken zijn en een gezamenlijke verantwoordelijkheid voelen voor het goed functioneren als dorpsgemeenschap. Om dit op peil te houden en te voeden, moet je elkaar regelmatig tegenkomen. Daarom zijn de school, het dorpshuis, de kerken, de (sport)verenigingen, de winkels en het (eet)café belangrijk. 2. Schalkwijk bezit een gedifferentieerde bevolkingsopbouw: jong en oud; arm en rijk; werknemers en ondernemers, etc. etc. Er is in het verleden veel cohesie opgebouwd. In de huidige geïndividualiseerde, mobiele cultuur, staat “dorpsleven” zoals we dat in Schalkwijk kennen, onder druk. Om deze vanuit de historie aangereikte waarde te helpen overleven, is het van belang voorzieningen waar bewoners elkaar ontmoeten, te koesteren en te beschermen! 3. Als plek om te wonen wil Schalkwijk leefbaar zijn: Bewoners moeten het gevoel hebben het naar hun zin te hebben. Naast het ervaren van cohesie is dit afhankelijk van het voor handen zijn van voorzieningen. Dorpsbewoners die over een auto beschikken, kunnen zo nodig ook gebruik maken van de buiten het dorp gesitueerde voorzieningen. Mensen zonder auto /ouderen of gehandicapten hebben soms die keuze niet; voor hen leidt het wegvallen van voorzieningen tot isolement. Voor jonge gezinnen is het erg praktisch om zoveel mogelijk voorzieningen onder handbereik te hebben. 4. Het onvoldoende binnen het dorp ter beschikking zijn van voorzieningen, zal er toe leiden dat dorpsgenoten elkaar te weinig als Schalkwijker treffen. Op den duur zal de cohesie hierdoor afbrokkelen. Kernkwaliteit van Schalkwijk op dit moment is, dat het elkaar ontmoeten en het hebben van voorzieningen zich op een acceptabel niveau bevinden. Voorstellen betreffende winkelvoorzieningen + overige voorzieningen (Met in het achterhoofd het gestelde in aandachtspunten 2, 3 en 4) 6.1.
Beleidsbeslissingen kunnen (ongewild) het voortbestaan /goed functioneren van voorzieningen of faciliteiten die het karakter en de leefbaarheid van het dorp bepalen in gevaar brengen. Beleid daarop toetsen en bij dreigende gevaren, proberen voor kleine kernen specifieke (uitvoerings)regels te ontwerpen. Æzie toelichting bij punt 1
6.2.
Een op Schalkwijk toegesneden vergunningenbeleid voor tentfeesten: niet altijd op dezelfde plek i.v.m. verdelen overlast; creatief m.b.t. de vereiste toegankelijkheid (via een boerenpad bv.); positieve ondersteuning bij het beteugelen relschoppers (van elders). Æzie toelichting bij punt 2
6.3.
De voorwaarden scheppen voor het op termijn (als de nu nog functionerende winkels verdwijnen) faciliteren van een nieuw “economisch” centrum voor dienstverlening en service in Schalkwijk (bijvoorbeeld bij het nieuwe dorpshuis). Æzie toelichting bij punt 3
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
20 6.4.
Duidelijk een helder pakket van voorzieningen profileren, dat aan oudere dorpsgenoten het vertrouwen geeft, dat ze in het dorp zelfstandig kunnen blijven wonen (zorg, vervoer, winkel).
6.5.
Een jaarlijks budget reserveren waaruit initiatieven kunnen worden gefinancierd om het bedrijfseconomische draagvlak onder onze voorzieningen te verbreden. (bijvoorbeeld door middel van een bestelservice tweeverdieners aan de dorpssuper binden) Æzie toelichting bij punt 5t/m9
6.6.
De Spar als voorkeursleverancier voor het nieuwe dorpshuis en alle activiteiten van de gemeente Houten op het eiland van Schalkwijk. Æzie toelichting bij punt 5t/m9
6.7.
Een informatiepakket voor nieuwe bewoners, waarin vermeld de “voorzieningen” (incl. de winkels en hun belang) die nieuwkomers de kansen /mogelijkheden bieden om sneller dorpsgenoot te worden. Æzie toelichting bij punt 5t/m9
6.8.
De Spar een taak geven in het voorzieningenbeleid richting Schalkwijkse bevolking, als tegenprestatie een deel van de vaste lasten voor rekening van de gemeente Houten nemen. Æzie toelichting bij punt 5t/m9
6.9.
Een terughoudend beleid m.b.t. het vestigen van voorzieningen in Houten Zuid, waar een nadelige invloed van uit dreigt te gaan voor het voortbestaan van Schalkwijkse voorzieningen, respectievelijk in de besluitvorming hieromtrent meewegen de evt. nadelige invloed voor het Schalkwijkse dorpsleven. Æzie toelichting bij punt 5t/m9
6.10.
De in stand houding van de twee kerkgebouwen (restauratieslagen) en de algemeen maatschappelijke activiteiten van de kerkgenootschappen, waar mogelijk bevorderen, faciliteren en subsidiëren. Æzie toelichting bij punt 10
Toelichting bij punt 1 Gedacht wordt bijvoorbeeld aan subsidiebeleid (zie fanfare), vergunningenverlening (zie Soos) en faciliteitenverlening(zie brandweer). Toelichting bij punt 2 Toezien op het niet laten ontsporen van de administratieve lasten. Voorschriften toetsen op relevantie en effectiviteit (parkeren langs de parallelweg bij een tentfeest naast de brandweerkazerne). Tentfeesten (waaronder Koninginnedag) zijn voor Schalkwijk een voorziening. (Saamhorigheid en een bron van inkomsten voor Schalkwijkse goede doelen bv. Tour de Schalkwijk) Toelichting bij punt 3 Om de leefbaarheid in Schalkwijk te behouden c.q. te vergroten is het belangrijk dat er voorzieningen zijn/blijven.. Het voortbestaan hiervan is afhankelijk van de bewoners van Schalkwijk en de dagelijkse passanten. Om ervoor te zorgen dat de winkels en dienstverlening binnen Schalkwijk optimaal kunnen functioneren en elkaar kunnen versterken, moet er op termijn hiervoor een gezamenlijke locatie worden aangewezen. Te behalen voordelen: Door een gedeelde vestiging lagere kosten.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
21 De oudere bewoners van Schalkwijk en bewoners die slecht ter been zijn, kunnen daarmee op een centraal punt meerdere boodschappen doen of diensten afnemen. De aantrekkingskracht van de nieuwe locatie voor klanten en ondernemers. Nieuw elan voor bedrijvigheid en werkgelegenheid in Schalkwijk. De gemeente Houten kan bovenstaand voorstel koppelen aan het plan voor het nieuwe dorpshuis. Een dorpshuis met daarbij bedrijvigheid, zorgt voor een nieuw economisch centrum in het dorp. Als het aanslaat ontstaat daarmee een bruisend dorpscentrum. Toelichting bij de punten 5 t/m 9 In de gelegenheid zijn om zelfstandig je eerste levensbehoeften te kunnen inkopen, is een facet van leefbaarheid. Voor Schalkwijkse mensen die niet meer mobiel zijn (ouderen en gehandicapten), is de aanwezigheid van een supermarkt bepalend voor het gevoel van leefbaarheid. Voor alle Schalkwijkers betekent het kunnen terugvallen op een verkooppunt voor levensmiddelen in de directe omgeving, een element van leefbaarheid. Tekenend is dat als er signalen komen dat de Spar misschien wel een zou kunnen verdwijnen, er plotseling een aantal weken meer mensen van de winkel gebruik komen maken. Naast een Spar beschikt Schalkwijk nog over een aantal andere winkels. Winkels die bijdragen aan de verlevendiging van het dorp en financieel het verenigingsleven ondersteunen. Betrokkenheid bij het dorp en bewustwording dat het kopen bij de “eigen” winkels, gaan hand in hand. Solidariteit als een uiting van cohesie. Toelichting bij punt 9 Hierbij ook te denken aan sportaccommodaties en sociaal-culturele faciliteiten. Toelichting bij punt 10 De kerken in Schalkwijk ontlenen hun primaire bestaansrecht aan hun spirituele en religieuze taak. Daarnaast vervullen ze, gelijk opgaand met de secularisatie, in toenemende mate een samenbindende en identificerende rol. (gebruik gebouw voor culturele activiteiten, een platform voor mijlpalen /ijkmomenten in het leven, thuishaven van sociale activiteiten, mensen houden van de mooie gebouwen Æzoals de domtoren de Utrechtenaar een thuisgevoel geeft) In deze zin heeft de kerkelijke aanwezigheid een samenbindende rol in de Schalkwijkse gemeenschap. Dit rechtvaardigt een actieve gemeentelijke sympathie voor activiteiten van kerken die buiten het direct religieuze vlak liggen.
Toelichting Voorzieningen tijdens werkgroepenavond d.d. 23 mei ’07 (toelichting door Jan Baas) Extra lid van deze werkgroep: Marjan Graphuis Verzoek naar gemeente: let op leefbaarheid Schalkwijk i.v.m. wegtrekkende werking. Kerken hebben een sociaal culturele werking en identificerende werking: kerken moeten subsidie van de gemeente krijgen voor instandhouding een netwerk opbouwen via contactgroep (email) om iemand te helpen die problemen heeft. (voorbeeld Gideon-groep).
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
22
Stel Spar redt het niet: kun je dan een filiaal van een winkel uit Houten-zuid realiseren? • reactie: dat was ook al het plan in het verleden maar is er niet van gekomen. Henk: 2e huisarts? (n.a.v. opmerkingen jongeren) • reactie: zit deze vol met mensen uit Houten-zuid? Hoe wordt omgegaan met mogelijk verdwijnen van Postbank, Rabobank e.d.? • reactie: inwoners van Schalkwijk hebben hier geen invloed op. Verlies van voorzieningen zorgt voor het verdwijnen van de cohesie.
Aanvullende voorstellen 6.11.
Kerken hebben een sociaal culturele werking en identificerende werking: kerken moeten subsidie van de gemeente krijgen voor instandhouding.
6.12.
Een netwerk opbouwen via contactgroep (email) om iemand te helpen die problemen heeft. (voorbeeld Gideon-groep).
6.13.
Stel Spar redt het niet: kun je dan een filiaal van een winkel uit Houten-zuid realiseren?
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
23
7.
RELATIE DORP - GEMEENTE Hoofdthema is: Schalkwijk moet een dorp blijven Het dorpse karakter moet in alle activiteiten die plaats vinden en gaan vinden bewaard blijven. (Tentfeesten, Tour de Schalkwijk, Gondeltocht etc. zijn voorbeelden van typische ‘dorpse’ activiteiten die behouden moeten blijven). We hebben een drietal items als speerpunten gebruikt t.w.: Woningbouw Woningbouw moet geleidelijk/gefaseerd plaatsvinden, woningbouw moet betaalbaar zijn voor de jeugd en ouderen. Lintbebouwing is karakteristiek voor deze omgeving, hieraan mag niet getornd worden. Economie Het is van belang dat Schalkwijk zowel zijn agrarische bestemming houdt en daarnaast een mogelijke vestigingsplaats wordt voor kleinere bedrijven. Waarbij wonen en werken (bijv. werkplaatsen, opslagruimte, loodsen achter het huis op hetzelfde terrein) tot de mogelijkheden behoren. Het MKB mag naast de agrariërs een prominente plaats in het dorp krijgen. Schalkwijk moet een open polderlandschap blijven. Recreatie Het eiland van Schalkwijk moet een bestemming krijgen die in de groene c.q. Blauwe sector ligt. Het feit dat de Hollandse Waterlinie een onderdeel is van het eiland moet meer geaccentueerd en beschermd worden. Wandel- en fietsrecreatie moet een belangrijke stem in het geheel worden. Er moet invulling aan de ruimte gegeven worden. Het groen moet beschermd worden. Voorstellen
7.1.
Ons streven is het ‘LEEFBAARHEIDSPLAN’ leidend te laten zijn in de besluitvorming van de Houtense gemeenteraad m.b.t. alles wat op het eiland van Schalkwijk gaat plaatsvinden.
7.2.
Er moet dan ook een belangengroep/dorpsraad/platform komen die de vorderingen en besluiten toetst aan dit leefbaarheidsplan/ Deze dorpsraad moet samen met de jongerenorganisatie/SOOS eens per half jaar bijeenkomen.
7.3.
De 8 groepen welke nu zijn samengesteld kiezen max. 3 mensen die de gesprekken voeren met de gemeente. Deze 3 zijn ook weer verantwoording verschuldigd aan de diverse groepen over de vorderingen.
7.4.
Tevens moet er een budget vrijgemaakt worden voor dit platform waarbij men de invulling van dit bedrag mag bestemmen in relatie tot het uitvoeren van het leefbaarheidsplan. Samenvattend voorstel: • Gemeenteraad moet instemmen met het leefbaarheidsplan (echt commitment). • Gekozen spreekbuis/platform 2 keer per jaar overleg met de gemeente. • Budget voor eigen aanwending.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
24 Toelichting Relatie dorp- gemeente tijdens werkgroepenavond d.d. 23 mei ’07 (toelichting door Thom van Zeeland) Voorstel voor een toetsende dorpsvertegenwoordiging om regelmatig met de gemeente aan de hand het leefbaarheidsplan te overleggen Vragen/ reacties: Schalkwijk moet zijn polderlandschap behouden Bij eerdere bijeenkomsten leek er een wantrouwen t.o.v. de gemeente te bestaan Ja, maar het leefbaarheidsplan biedt een kans. Gemeente kan getoetst worden aan de hand van het leefbaarheidsplan. Kans op overlap met Belangengroep Schalkwijk? Ja, kans op samengaan Vb. Vanuit dit gezelschap een vertegenwoordiging/ platform voor leefbaarheidsplan. Hiervoor zijn meerdere mogelijkheden. Nieuw platform zou meer bevoegdheden moeten krijgen; bijvoorbeeld een dorpsraad/ wijkraad. Krijgen naast gemeente & bewoners ook instellingen als politie een rol of plaats in dit platform? Ook platform kan hierin een rol spelen. Is er gekeken naar het schaalverschil? Kern Houten vs. dorp Schalkwijk? Vb. Zorgloket voor ouderen (wordt niet bezocht in Schalkwijk) Vraag gemeente (verduidelijking): Wat voor budget? • geld voor Soos • onderhoud fietspaden • kleine voorzieningen Kortom: een ‘klein budget’ als activiteitengeld in relatie met het leefbaarheidsplan.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
25
8.
JONGEREN A.
Wonen
Wensen: Huisvesting: ‘eigen volk eerst’ Betaalbare starterswoningen (voor Schalkwijkers) Oud-Schalkwijkers moeten terug kunnen naar Schalkwijk
8.1. 8.2. 8.3. 8.4.
8.5.
Voorstellen op basis van de wensen: Huisvesting voor jongeren (prijzen ca. €150.000) Gefaseerd bouwen (tussenpozen van 5 jaar) Combinaties maken met projecten in Tull en ’t Waal en ’t Goy Wapen van Schalkwijk gebruiken voor Woningbouw, voor: • jongeren • ouderen • zorgwoningen Doorstroming woningen B.
Werken
Wensen: Ondernemers (agrariërs) uit het dorp de ruimte geven (geur/geluid)
8.6.
Voorstellen op basis van de wensen: Toleranter opstellen tegenover elkaar C.
8.7.
8.8.
Verkeer
Wensen: • Sluipverkeer langs kanaal sturen (Kanaaldijk-zuid) • Kanaaldijk-zuid opknappen (Schalkwijkse weg- Gooise brug) • Voorrang op Jhr. Ramweg (hele weg) in oude situatie terugbrengen • Duidelijkheid over voorrangspositie op Jhr. Ramweg Voorstellen: Sluipverkeer tegengaan door: • verkeer om te leiden via de Kanaaldijk-zuid • geen wegversmallingen en drempels Voorrangssituatie op Jhr. Ramweg verbeteren door: • duidelijker aangeven • overzichtelijker maken
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
26 D.
Parkeren
Wensen: Meer parkeervoorzieningen (Groes, Biesterlaan, sporthal, Het Gebouw en nieuwe gebouw)
8.9. 8.10.
Voorstellen: Meer parkeerplaatsen Aandachtspunt nieuw dorpshuis E.
Jeugdvoorzieningen
Wensen: • Soos Casafina mag niet verloren gaan! • (Tent)feesten moeten mogelijk blijven (tour, dorpedag, ed.) • Initiatief moet beloond worden i.p.v. afgekraakt/ bemoeilijkt • Manifestatieterrein verharden/ vernieuwen
8.11. 8.12.
Voorstellen: Minder bureaucratie voor vergunningaanvraag bij gemeente Verbeterde inrichting manifestatieterrein mogelijkheid grotere feesten water+ elektra beter regelen F.
Overige voorzieningen
Wensen: • Sportaccommodatie: onderhoud van voetbalvelden, tennis • Openbaar vervoer moet verbeteren • Basisschool moet blijven • Spar en overige voorzieningen moeten blijven • Extra huisarts
8.13. 8.14. 8.15. 8.16. 8.17. 8.18.
Voorstellen: Jongeren zoeken uit hoe onderhoud van de sportaccommodatie verbeterd kan worden In de spits linea recta een bus naar Houten Halfuursdiensten ook buiten de spits Buurtbus (=alternatief) Dependance supermarkten uit Houten in Schalkwijk (AH/ Spar/ Lidl) Tweede huisarts
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
27 G.
Wapen van Schalkwijk
Wensen: • Wapen van Schalkwijk weer tot stand brengen • Wapen van Schalkwijk tot nuttige dorpsfunctie maken
8.19.
Voorstellen: Nuttige dorpsfunctie (Woningen (eventueel ouderen met zorg, restaurant, café/ hotel etc.)
H.
Veiligheid/ vandalisme
Wensen: • Criminaliteit / vandalisme in kaart brengen
8.20.
Voorstellen: In kaart brengen vandalisme I.
Onderhoud groen/ openbare ruimte
Wensen: Verbeteren onderhoud door gras maaien Wegdek Schalkwijkse weg verbeteren + maken van de verlichting
8.21. 8.22.
Voorstellen op basis van de wensen: Wegdek Schalkwijkse weg verbeteren Verlichting Schalkwijkse weg maken
Overige opmerkingen Coewoef is geen Koko en moet blijven / De eigenaar van de snackbar is geen buitenstaander en moet blijven in Schalkwijk / Snackbar moet blijven!
Aangestipte punten Jongeren tijdens werkgroepenavond, d.d. 23 mei ’07 (geen toelichting) Vergunningen moeten makkelijker verkrijgbaar zijn. Voorstellen jeugd komen veel overeen met die van ouderen.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
28
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
29 C.
BIJLAGEN
Bijlage 1: Verslag 1e bewonersbijeenkomst, 11 april 2007
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
30
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
31 Agenda Inspraakavond leefbaarheidsplan Schalkwijk Locatie:
‘Het Gebouw’ te Schalkwijk
Datum:
11 april 2007
Tijd:
20.00-23.00uur
Aanwezig:
circa 80 dorpsbewoners
Agenda:
19.30: Zaal open met 1 koffie/thee ronde + koek
e
20.00: Opening door wethouder Jan Koudijs 20.05: Intro door projectleider Henk van Paassen 20.10: Uitleg werkwijze avond en instructie door Peter Leeuwe 20.15: Invullen van kaarten door bewoners e
21.00: Pauze en rondlopen bewoners langs borden met 2 koffie/thee ronde 21.15: Korte verduidelijking stickers rood/groen (olv. Peter) 21.25: Plakken van stickers door bewoners 21.50: Verduidelijking van het resultaat van de stickeractie rood-groen 22.00: Afspraken over vorming van werkgroepen per thema + opgave deelnemers + data voor vervolgbijeenkomsten van de werkgroepen. 22.15: Afsluiting door wethouder Jan Koudijs 22.20: Naborrelen tot 23.00 uur. 23.00: Zaal gesloten.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
32 INHOUD Dorpskwaliteit Agrarische aangelegenheden Openbare ruimte Openbaar vervoer Woningbouw Verkeer en verkeersveiligheid Sluipverkeer Wandel- en fietspaden Recreatie Winkelvoorzieningen Diverse voorzieningen Jeugd Wapen van Schalkwijk Zorg Omgaan met elkaar Economie Diversen Overige opmerkingen Geen kleur: Groene kleur: Rode kleur:
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
onderwerp eenmaal ingebracht aantal personen dat het eens is met het gestelde aantal personen dat het oneens is met het gestelde
Nota Bouwstenen
33
Dorpskwaliteit Rood 1. Schalkwijk een eigen vlag 2. Behoud dorpskarakter en dorpsgezicht 3. Schalkwijk moet een dorp blijven 4. Verbeteren aanzicht ‘Het Hoekje’ Gemaakte opmerkingen tijdens bijeenkomst: -Beeldkwaliteit van Schalkwijk moet hoog blijven
Groen
6
Agrarische aangelegenheden Rood 1. 2. 3.
Goede mogelijkheid voor agrariërs Koeien in de wei Soepel omgaan met wetgeving milieuvergunning 4. In standhouden gangbare landbouw 5. Behoud landelijk gebied 6. Meer mogelijkheden voor vrijkomende agrarische gebouwen Gemaakte opmerkingen tijdens bijeenkomst: Agrariërs willen meer inspraak hebben.
Groen 6 3 5
2
Openbare ruimte
Rood 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Geen (zwerf)afval in Schalkwijk Verlichting op de Schalkwijkse weg Spoorbomen rechtzetten Beschermen groen Spoorlaan en rietput Nummerborden van bruggen af Breder trottoir Jhr. Ramweg
Groen 1
7
2 4
Woningbouw
Rood 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Gefaseerde woningbouw Woningbouw voor eigen inwoners Voorrang Schalkwijkers bij lege huurwoningen Starterswoningen (voor jongeren) (Regelmatige) kleinschalige woningbouw Kleinschalige woningbouw betaalbaar voor jeugd Woningbouw aangepast aan dorpskarakter Zorgwoningen voor senioren
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Groen 6 2
1 9 12 11
Nota Bouwstenen
34 Gemaakte opmerkingen tijdens bijeenkomst: • Gefaseerde woningbouw is belangrijk i.v.m. voorzieningen, zoals scholen. • Niet teveel tegelijk bouwenÆ e.e.a. afhankelijk van de behoefte. Openbaar vervoer
Rood
Groen
1. 2. 3. 4.
Gratis openbaar vervoer voor ouderen Verbeteren openbaar vervoer Bus 45 moet blijven Meer openbaar vervoer (ook ’s avonds en zondags) 5. Treinstation Schalkwijk (light rail) 20 Gemaakte opmerkingen tijdens bijeenkomst: • geen station • geen lightrail • spoorbomen weer recht
Verkeer en verkeersveiligheid
Rood Beter aanduiding verkeersituatie jhr ramweg 2. Parkeervoorziening Biesterlaan/Groes 3. Aandacht voor toename treinverkeer 1 4. Controle op 30 km gebieden 5. Voetgangersbrugje over Vliet als verbinding tussen W’laan en B’laan 6. Meer wegversmallingen tegen snel- 1 heidsovertreders 7. Uitrit Groes: Ramweg voorrang 8. Éénrichtingsverkeer Lagedijk bij school 9. Veilig kruispunt bij brandweerkazerne 10. Kippenbrug bij Vuylcop 11. Ramweg weer 50 km + handhaving 4 12. Provinciale weg 70 km + handhaving 7 13. Renoveren Kanaaldijk Wijk bij Duurstede-Nieuwegein Gemaakte opmerkingen tijdens bijeenkomst: • Provinciale weg 70km/u Rood: - snelheid is verlaagd naar 50km/u - snelheid terug naar 70km/u? - nee, snelheid niet verhogen Conclusie: snelheid niet verhogen van 50 naar 70 km/u • Trottoirs verbreden aan de Jhr. Ramweg
Groen
1.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
1 2
1
Nota Bouwstenen
35
Sluipverkeer
Rood 1. 2.
Weren sluipverkeer Kruising Kanaaldijk Zuid verbeteren (=fietsstrook)
Groen 3 1
Wandel- en fietspaden
Rood
Groen
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Veiligheid verkeerfiets (versmalling) Fietspad langs Wetering tot Lekkanaal 1 Fietsstroken tripbelijning 1 Meer wandelpaden 1 Verbetering bestaande fietspaden 1 Fietspad/tunnel overeind- Tetwijkseweg Lagedijk Gemaakte opmerkingen tijdens bijeenkomst: Meer wandel- en fietspaden • Rood: recreanten veroorzaken herrie en schrikken van honden (=privé mening) Reactie: hebben we inmiddels niet genoeg wandel- en fietspaden? - nee - maar recreanten laten op verschillende plaatsen wel veel rotzooi achter bij Lekdijk (bierblikjes etc.) Optie: frequenter afval op laten halen
Recreatie 1. 2. 3.
Meer wandel- en fietsroutes Boerengolf Eiland van Schalkwijk aantrekkelijker maken voor (kleinschalige) fiets- en wandeltoerisme
Rood
Groen
1 1 2
2
Rood
Groen
4
Winkelvoorzieningen 1. Behoudt Spar-winkel 13 2. Instandhouding winkelvoorziening 1 3. Super moet blijven Gemaakte opmerkingen tijdens bijeenkomst: ‘vraag Peter Leeuwe: Zijn jullie bereid bij de Spar je boodschappen te doen? (vergelijking Zuid-Holland) Æ reacties: - Destijds had de gemeente de afspraak kunnen maken met de ondernemer van de Spar dat hij naast een vestiging in Schalkwijk ook een vestiging in Houten-Zuid mocht openen. - Spar verdwijnt met komst van Lidl in Houten-Zuid
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
36
Diverse voorzieningen
Rood 1. Sociaal cultureel centrum 2. Behoud basisschool 3. Realisatie dorpshuis 4. Ondersteuning verenigingsleven 5. Soos handhaven 1 6. Bestemming Het Gebouw 7. Schalkwijk eigen zwembad 11 8. Behoud postkantoor Gemaakte opmerkingen tijdens bijeenkomst: • cultureel centrum positief • Schalkwijk eigen zwembad negatief
Groen 1 4 1 1 3
Zorg
Rood 1.
Voorzieningen met zorg voor ouderen in Schalkwijk Gemaakte opmerkingen tijdens bijeenkomst: Er is behoefte aan zorg. Geen overige opmerkingen
Groen 12
Jeugd
Rood
Groen
1. 2.
Kinderen hogere klassen betrekken Uitgaansgelegenheid voor/door jongeren 3. Weren jeugdvandalisme 1 3 4. Voorzieningen jeugd 5. Kinderopvang 6. Naschoolse opvang bij school 7. Aanpak overlast door jeugd 2 Gemaakte opmerkingen tijdens bijeenkomst: • ‘Weren jeugdvandalisme’ • ‘Aanpak overlast jeugd’ Peter Leeuwe vraagt: is de overlast van de jeugd echt een probleem? - het valt wel mee in vergelijking met vroeger - vernielingen vallen wel mee - na tentfeesten: spoor van vernielingen; ruiten ingegooid - bushokjes, telefooncellen zijn inmiddels weggehaald - vandalisme in het algemeen niet onderschatten/ bagatelliseren: - is gekoppeld aan bepaalde gebieden/ buurten - is gekoppeld aan bepaalde evenementen
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
37
Wapen van Schalkwijk
Rood
Groen
1.
Duidelijkheid over het Wapen van 1 Schalkwijk 2. Wapen van Schalkwijk weer in bedrijf 3. Wapen van Schalkwijk in oude staat 4 3 herstellen Gemaakte opmerkingen tijdens bijeenkomst: • Wapen van Schalkwijk in oude staat herstellen Rood: - functie (hotel, restaurant)= niet belangrijk - belangrijker dat er een zorgfunctie komt Groen: - herstel in oude functie is goed - zou goed zijn als dit ook enige economische bedrijvigheid met zich mee zou brengen Conclusie: In oude staat herstellen Omgaan met elkaar
Rood
Groen
1. 2. 3. 4. 5.
Hangjongeren aanpakken Meer gedreun bij tentfeest 8 Minder gedreun bij tentfeest 12 1 Meer contact met buren (buurtraad) Tentfeesten in stand houden voor ge1 meenschapszin Gemaakte opmerkingen tijdens bijeenkomst: meer en minder gedreun bij tentfeesten - tentfeesten niet meer lawaai/ geluidsoverlast laten produceren, maar wel in ere houden i.v.m. de dorpssamenhang. - gemeenschapszin belangrijker dan geluidsoverlast Economie
Rood 1. 2. 3. 4.
Behoud + stimulering werkgelegenheid Industriegebied weren Meer toerisme (B&B/kamperen/zorg) 2 Werkgelegenheid vestiging kleine bedrijven 5. Ruimte voor kleinschalige economische activiteiten 6. B&B in lege flat aan de Kloostersgaar- 4 de 7. Schalkwijk “kraamgebied” M.K.B. 8. Bescherming + stimulering horeca Gemaakte opmerkingen tijdens bijeenkomst: B&B aan de Kloostersgaarde. Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Groen
2 2 3
1
Nota Bouwstenen
38 •
Rood: geen B&B aan de Kloostersgaarde.
Diversen
Rood 1. 2. 3.
Stimuleren zonne-energie Minder open haarden 14 Grondspeculatie in toom houden m.b.t. bestemming 4. Soepelere milieuregelgeving 1 5. Flexibeler bestemmingsplan 6. Leefbaarheidsplan leidend in Houtense besluitvorming 7. Deel gemeentebelasting zelf bestemmen, dus behouden Gemaakte opmerkingen tijdens bijeenkomst: • ‘Minder openhaarden’: “ - veel rode stickers (= privé-aangelegenheid)
Groen 1
2 5
• Leefbaarheidsplan leidend: Groen: - Wat is de houdbaarheid van het leefbaarheidsplan? Æ wordt dit over 4,5 of 10 jaar nog serieus genomen? Æ reactie Wethouder J. Koudijs: ‘uw plan wordt vastgesteld in de raad, maar inzichten kunnen wijzigen. Leefbaarheidsplan wordt duurzaam onderhouden en regelmatig teruggekoppeld naar bewoners. Æ leefbaarheidsplan moet echt leidend zijn en voorrang bieden •
Flexibeler bestemmingsplan Groen: bedoeld om belemmering voor ondernemer, gebruiker boerenerven etc. weg te nemen. (meer vrijheid)
Overige opmerkingen - Schalkwijkers zijn positief over de bewonersavond - Onduidelijkheid over de beoordeling van de gemeente Æ gemeente beoordeelt Nota Bouwstenen pas nadat het is opgesteld. Afspraken: 1) Iedereen krijgt verslag thuis gestuurd. 2) Iedereen wordt genodigd voor de 2e bewonersavond op woensdag 25 april 2007 in ‘Het Gebouw’. 3) Tweede avond is bedoeld om samen met bewoners afspraken te maken hoe ideeën verder uitgewerkt moeten worden in voorstellen ter realisering , uitvoering en/of verbetering. 4) Ook de jeugd/ jongeren zal worden benaderd om hun wensen kenbaar te maken
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
39
Bijlage 2: Agenda 1e Bewonerswerkgroep- en jongerenbijeenkomst, 25 april 2007
Agenda overleg met jongeren van Schalkwijk op 25 april 2007 19.30: Opening en voorstelronde (Henk) 19.35: Intro Peter Leeuwe (doel L-plan en inbreng jongeren) 19.40: Discussie met jongeren, incl. suggesties voor verbreding 19.50: Opdracht tot invullen van bordjes en vorming van jongerenwerkgroep • Wensen • Ideeën • Verbeterpunten • Kernkwaliteiten 19.55: Afspraken over vervolg 20.00: Sluiting
Agenda overleg met werkgroepleden Lplan Schalkwijk op 25 april 2007 19.45: Ontvangst met koffie en koek (Coby, Lennard, Robert) 20.00: Opening en doel van de avond (Henk) 20.05: Intro Peter Leeuwe 2010: Discussie over vorming werkgroepen (maximaal 6-10): • Wonen + werken + zorg (5,14,16) • Verkeer(sveiligheid) (6,7) • Agrarisch + Recreatie ( 8,9,2) • Voorzieningen (4,10,11) • Dorpskwaliteit + CHW (1,3,13) • Jeugd + omgaan met elkaar (12, 15) • Diversen (17) 20.30: Handreiking over reikwijdte van opdracht aan werkgroepen 21.00: Benoemen van kernkwaliteiten van Schalkwijk 21.15: Planning van de werkzaamheden van de werkgroepen 21.30: Terugkoppeling en deskundigheidsbegeleiding 21.45: Afspraken 22.00: Sluiting
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
40
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
41
Bijlage 3: Hand-out Instructie Bewonerswerkgroepen (verstrekt: 25 april 2007) Richtlijn voor de werkgroepen: Algemeen ingaan op thema’s en bijbehorende opmerkingen op 1e bewonersbijeenkomst, door het benoemen van: - de kernkwaliteiten van het dorp in relatie met dit thema (maximaal één A4); - het benoemen van ideeën in de vorm van concrete projectvoorstellen voor behoud en verbetering van de leefbaarheid in relatie met dit thema (maximaal 2 A4tjes); - Benoemen partijen, instanties, organisaties die daarbij betrokken zouden kunnen/moeten zijn. Voorbeeld: Thema: Cultuurhistorie 1. Kernkwaliteiten: Behoud monumentale bomen in historische dorpskern 2. Projectvoorstellen: nr.
projectvoorstel
omschrijving
betrokken partijen
1.
Herstel kerkenpaden
In ere herstellen en toegankelijk maken van de oorspronkelijke Kerkenpaden. Als uitloop en wandelgebied voor de bewoners. Als onderdeel van de regionale wandelpadenstructuur. Aanleg overbrugging over de Grote Sloot als onderdeel van kerkenpad.
Grondeigenaren, gemeente, waterschap
2.
Behoud open lintstructuur
Nieuwbouw realiseren buiten de bestaande open lintbebouwing
Gemeente, projectontwikkelaars
3.
etc.
Planning: Datum 1e komst: Datum 2e komst: Datum 3e komst: Datum 4e komst:
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
bijeen-
Woensdag 11 april
= plenaire bewonersavond)
bijeen-
Woensdag 25 april
= vorming en start werkgroepen)
bijeen-
???
= tussentijds overleg met werkgroepen
bijeen-
???
= terugkoppeling resultaat werkgroepen naar alle bewoners
Nota Bouwstenen
42
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
43
Bijlage 4: Verslag jongerenavond 9 mei 2007 Agenda Jongerenavond leefbaarheidsplan Schalkwijk Locatie:
De ‘ Triangel’ te Schalkwijk
Datum:
9 mei 2007
Tijd:
20.00-23.00uur
Aanwezig:
13 jongeren
Agenda:
e 19.30: Zaal open met 1 koffie/thee ronde + koek
20.00: Opening door wethouder Jan Koudijs 20.05: Intro door projectleider Henk van Paassen • Doel van de avond: wensen inventariseren, oplossingen bedenken • Terugblik op het proces tot nu toe; helaas geen jongeren op 1e avond • Graag ook wensen van jongeren meenemen • Uitleg werkwijze avond en instructie over invullen kaarten e • Geen aparte pauze, maar wel 2 koffie/ thee ronde • Invullen intekenlijsten voor toezending verslag 20.15: Invullen van kaarten door jongeren 20.45: Verduidelijking en bespreking van het resultaat door Henk van Paassen 21.00: Eventueel stickerronde rood/groen door jongeren/ prioriteitstelling 21.30: Korte aanvulling van wethouder Jan Koudijs 21.35: Keuze om ter plekke door te gaan met werkgroepen (tot 22.15 uur) of thuis in groepjes. 22.15 (of eerder): Afsluiting door Henk van Paassen • Terugblik op resultaat van de avond • Afspraken over toezending verslag (10/5) en vervolgproces • Evt. vorming van een of meerdere werkgroepen • Datum voor indienen voorstellen • Vervolgavond voor alle inwoners (incl. jongeren) op woensdag 23 mei • Gelegenheid tot napraten 23.00: Zaal gesloten.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
44
Verslag 9 MEI 2007 Opening: • Wethouder J. Koudijs opent de avond en geeft een introductie. In de introductie geeft hij aan dat hij blij is met de opkomst van de jongeren. Ook benadrukt hij het belang van het leefbaarheidsplan voor de bewoners. • Henk van Paassen geeft een introductie over het leefbaarheidsplan en vertelt wat het doel/ verloop is van de avond. Henk heet iedereen welkom en introduceert zichzelf en de overige leden van Amer. Uitgelegd wordt dat het doel van de avond is het inventariseren van de wensen en oplossingsrichtingen. Ook wordt vermeld dat het een combiavond betreft, dwz. dat er een kort metaplan gevolgd wordt als aanvulling op de bijeenkomst van 11 april. Vervolgens legt Henk de opbouw van de avond uit, deze is als volgt; het eerste half uur kunnen items/ wensen aangedragen worden. Deze zullen kort besproken worden. Eventueel kan d.m.v. stickers de prioriteit van de wensen aangegeven worden. Vervolgens kunnen oplossingen aangedragen worden. Deze zullen tot slot teruggekoppeld worden. Beloofd wordt om het verslag van de avond nog voor het weekend te mailen. Na de opening wordt besloten om de aanwezigen te verdelen in twee groepen. Iedere groep zal items/ wensen noteren. De resultaten staan vermeld in hoofdstuk 4 ‘ Resultaten interactieve bijeenkomst’ Resultaten interactieve bijeenkomst De door de jongeren ingebrachte leefbaarheidsaspecten zijn samen te vatten onder de volgende kernthema’s: 1. Wonen 2. Werken 3. Verkeer 4. Parkeren 5. Jeugdvoorzieningen 6. Overige voorzieningen 7. Wapen van Schalkwijk 8. Veiligheid/ vandalisme 9. Onderhoud groen/ openbare ruimte De bovenstaande thema’s worden hierna benoemd. Tijdens de bijeenkomst is ook gevraagd om voorstellen op basis van de wensen in te brengen. Het resultaat is verwerkt in onderstaand overzicht. Per thema is de opbouw van de uitwerking als volgt; Wensen Opmerkingen bij wensen Voorstellen op basis van de wensen Opmerkingen wethouder(waar nodig) Onder het kopje ‘Wensen’ komen de uitspraken van de gele kaartjes te staan. Opmerkingen gemaakt tijdens de toelichting of bij de ‘Voorstellen op basis van de wensen’ staan onder het kopje ‘opmerkingen bij wensen’. Het kopje ‘voorstellen op basis van de wensen’ bevat de concrete voorstellen. Wethouder Jan Koudijs heeft tijdens de avond ook Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
45 een aantal opmerkingen gemaakt en uitleg gegeven over bepaalde situaties, deze opmerkingen staan vermeld onder het kopje ‘opmerkingen wethouder’ Wonen Wensen: • Huisvesting eigen volk eerst • Betaalbare starterswoningen (voor Schalkwijkers) • Oud-Schalkwijkers moeten terug kunnen naar Schalkwijk Opmerkingen bij wensen: • Geen vreemde gasten • 1-persoonswoningen in Wapen van Schalkwijk • Niet alleen vrijstaande villa’s • Te weinig huurwoningen voor alleenstaanden/ 1-persoonshuishoudens • Niet te veel bouwen • Geen Schalkstad • Wapen van Schalkwijk voor ouderenzorg Voorstellen op basis van de wensen: • Huisvesting voor jongeren (prijzen ca. €150.000) • Gefaseerd bouwen (tussenpozen van 5 jaar) • Combinaties maken met projecten in Tull en ’t Waal en ’t Goy • Wapen van Schalkwijk gebruiken voor: Woningbouw: - jongeren - ouderen - zorgwoningen • Doorstroming woningen Opmerkingen wethouder: • Goedkope woningen (€100.000) alleen haalbaar bij bouw grote aantallenÆ gevolg: aantasting dorpsgezicht. • Marktconform; starterswoningen ca. €180.000 • Plan: 20 starterswoningen (10 koop, 10 huur), 38 kavels, waarvan 10 senioren • Sociale binding (inwoners en oud-inwoners krijgen voorrang) • Veel grond in bezit van derden Werken Wensen: • Ondernemers (agrariërs) uit het dorp de ruimte geven (geur/geluid) Opmerkingen bij wensen: • Niet laten wegpesten door import van burgers • Burgers kunnen weten dat, als ze zich naast een boerderij vestigen, de kans op geur en geluid bestaat. Dan mogen ze niet klagen. Voorstellen op basis van de wensen: • Toleranter opstellen tegenover elkaar
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
46 Verkeer Wensen: • Sluipverkeer langs kanaal sturen (Kanaaldijk-zuid) • Kanaaldijk-zuid opknappen (Schalkwijkse weg- Gooise brug) • Voorrang op Jhr. Ramweg (hele weg) in oude situatie terugbrengen • Duidelijkheid over voorrangspositie op Jhr. Ramweg Opmerkingen bij wensen: • Centrum ontlasten van sluipverkeer, nu veel aanwezig • Eigenaar is Rijkswaterstaat, maar deze pleegt geen onderhoud • Onveilig voor wat betreft wegversmallingen • Voorrangspositie is niet overzichtelijk bij De Groes en bij De Brug • Jhr. Ramweg is allemaal 30 km/u zone • Jhr. Ramweg weer voorrangsweg?Æ snelweg • Onveiligheid door onduidelijkheid • Duidelijkheid voorrangspositie Voorstellen op basis van de wensen: • Sluipverkeer tegengaan door: - verkeer om te leiden via de Kanaaldijk-zuid - Geen wegversmallingen en drempels • Voorrangssituatie op Jhr. Ramweg verbeteren door: - duidelijker aangeven - overzichtelijker maken Parkeren Wensen: • Meer parkeervoorzieningen (Groes, Biesterlaan, sporthal, Het Gebouw en nieuwe gebouw) Opmerkingen bij wensen: • Er is geen mogelijkheid om ergens anders te parkeren • Nieuwe gebouw= dorpshuis Voorstellen op basis van de wensen: • Meer parkeerplaatsen • Aandachtspunt nieuw dorpshuis Jeugdvoorzieningen Wensen: • Soos Casafina mag niet verloren gaan! • (Tent)feesten moeten mogelijk blijven (tour, dorpedag, ed.) • Initiatief moet beloond worden i.p.v. afgekraakt/ bemoeilijkt • Manifestatieterrein verharden/ vernieuwen Opmerkingen bij wensen: • Gemeente moet financieel bijdragen - in Houten wel grote subsidie voor jeugdvoorzieningen, in Schalkwijk niet. • Gemeente moet geld reserveren voor de Soos • Feesten hebben sociale functie in het dorp
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
47 • • • • • • • • • • • • • • • • •
De drempel wordt te hoog om wat nieuws te organiseren Feest minder dan 500 personen niet financieel haalbaar Er is in oktober een evaluatie geweest over de tentfeesten Versimpelen van de manier om een feest te organiseren Mogelijkheid grotere feesten Overbodig papierwerkÆ minder bureaucratie Vergunningen Procedure duurt te lang Er wordt niet gekeken naar het belang van het plan Schalkwijkers proberen eerst alles zelf Er is geen toezegging van de gemeente, maar wel veel inzet van de Schalkwijkse jongeren. Communicatie binnen de gemeente is nihilÆ Gemaakte afspraken met de gemeente worden niet nagekomen 1 contactpersoon gemeenteÆ afspraken worden niet nagekomen Te weinig stroom+water bij manifestatieterrein Oude manifestatieterrein (bij Groes) geschikt voor max. 500 personen i.v.m. veiligheid, deze heeft goede voorzieningen, wordt alleen gebruikt op Koninginnedag Alternatieve locatie naast Brandweer (1000 á 1100 personen); halve voorzieningen Situatie rondom de Soos wordt via de mail aangeleverd (verhaal Tjeerd)
Voorstellen op basis van de wensen: • Minder bureaucratie voor vergunningaanvraag bij gemeente • Verbeterde inrichting manifestatieterrein - mogelijkheid grotere feesten - water+ elektra beter regelen Overige voorzieningen Wensen: • Sportaccommodatie: onderhoud van voetbalvelden, tennis • Openbaar vervoer moet verbeteren • Basisschool moet blijven • Spar en overige voorzieningen moeten blijven • Extra huisarts Opmerkingen bij wensen: • Sportaccommodatie is slecht onderhouden • Zijn de velden geprivatiseerd? • Onderhoud sportvelden moet beter. • Onderhoud SV Houten door gemeente, kan dat hier ook? • Wie is de eigenaar van de velden? • • • • • •
Bus 1x per uur is te weinig Geen OV in het weekend Bus nooit vol (behalve ’s morgens en ‘s middags in spits) Bus te laat door oude dienstregeling en langer traject, daarom gemeden Buurtbus d.m.v. vrijwilligers Iedereen die kan fietsen neemt de tram aan de andere kant van de brug.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
48 • •
School is (over)vol Nog steeds combinatieklassen
• • • •
Functieverandering Spar Spar dicht Spar bedient ook Tull en ’t Waal Geen concurrentie door AH
• • •
Huisarts is te druk (wachttijd 1,5 week) Telefoon wordt niet opgenomen Voor afspraak gaan veel mensen al naar Houten
Voorstellen op basis van de wensen: • Jongeren zoeken uit hoe onderhoud van de sportaccommodatie verbeterd kan worden • In de spits linea recta een bus naar Houten • Halfuursdiensten ook buiten de spits • Buurtbus (=alternatief) • Dependance supermarkten uit Houten in Schalkwijk (AH/ Spar/ Lidl) • Tweede huisarts Opmerkingen wethouder: • Spar is een ontmoetingsplek • School blijft voorlopig Wapen van Schalkwijk Wensen: • Wapen van Schalkwijk weer tot stand brengen • Wapen van Schalkwijk tot nuttige dorpsfunctie maken Opmerkingen bij wensen: • Nu vervallen, maar opgekocht door ‘Van Beek’ • ‘Zonde’ dat er niets mee gebeurt. • Woningen (eventueel ouderen met zorg), restaurant, café/ hotel Voorstellen op basis van de wensen: • Nuttige dorpsfunctie Opmerkingen wethouder: • Wapen van Schalkwijk is de entree van Schalkwijk • Gemeente zet zich vol in • Zorgspectrum& gemeente in onderhandeling • Horeca ook wenselijk Veiligheid/ vandalisme Wensen: • Criminaliteit/ vandalisme in kaart brengen Opmerkingen bij wensen: • Vooral criminaliteit tijdens koninginnenacht
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
49 • • •
Baldadigheid= criminaliteit/ vandalisme Wie doet wat? Voorlichting ouders?
Voorstellen op basis van de wensen: • In kaart brengen vandalisme Onderhoud groen/ openbare ruimte Wensen: • Verbeteren onderhoud door gras maaien • Wegdek Schalkwijkse weg verbeteren + maken van de verlichting Opmerkingen bij wensen: • Wegdek Schalkwijkse weg is slecht • Verlichting midden op de weg nu kapot, maar moet hersteld worden Voorstellen op basis van de wensen: • Wegdek Schalkwijkse weg verbeteren • Verlichting maken Overige opmerkingen Wensen: • Coewoef is geen Koko en moet blijven Opmerkingen bij wensen: • De eigenaar van de snackbar is geen buitenstaander en moet blijven in Schalkwijk. Voorstellen op basis van wensen: • Snackbar moet blijven Afspraken 5) Iedereen krijgt verslag via mail gestuurd d.d. 10 mei 2007. 6) Iedereen is uitgenodigd om op woensdag 23 mei 2007 aanwezig te zijn bij het vervolgoverleg. Locatie: Het Gebouw (20.00-22.00 uur). Opmerkingen kunnen tot uiterlijk 21 mei 2007 gemaild worden naar Henk van Paassen:
[email protected]
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
50
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
51
Bijlage 5: Verslag 2e bewonerswerkgroepenavond 23 mei 2007 • • •
Verslag 23 mei ’07 Aanvang: 20.00 uur Aanwezig: 25 werkgroepleden+ 2 leden van de gemeente Houten Agenda voor werkgroepenavond in Het Gebouw op 23 mei 2007 Leefbaarheidsplan Schalkwijk e 19.30: Zaal open met 1 koffie/thee ronde + koek
20.00: Opening en huishoudelijke mededelingen (HvP) e • Geen aparte pauze, maar wel 2 koffie/thee ronde 20.05: Intro/ PP door extern projectleider Henk van Paassen (Amer): • Doel van de avond: afstemmen + verduidelijken + vragen Amer • Zeer tevreden met resultaat op deze korte termijn! • Terugblik op het proces tot nu toe, incl jongerenavond • Wensen van jongeren meegenomen! • Uitleg werkwijze avond = presentatie per groep (15 minuten per groep) • Tot slot: Komen tot keuze van personen die mee willen denken in verbrede BC 20.15: Presentatie voorstellen per werkgroep: • 8 werkgroepen (max. 15 minuten per groep) • Verduidelijking + vragen • Afstemmen + aanvullingen 22.00: Vervolg Powerpoint HvP: Vervolgstappen en planning 22.10: Verbreding van BC (max 3-4 personen): Wie en waarom bereid tot toetreden? Beoordeling op veelzijdigheid en motivatie 22.30(of eerder): Afsluiting door Henk van Paassen: • Terugblik op resultaat van de avond / werkgroepen • Vervolgafspraken over toezending verslag en vervolgproces • Evt. datum voor indiening reacties (uiterlijk 25 mei)
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
52
Verslag van de avond: 1. Opening en huishoudelijke mededelingen: Henk van Paassen opent de werkgroepenavond. Aan de hand van een powerpoint-presentatie wordt de avond geleid. o Hij bedankt alle werkgroepen voor het resultaat op de korte termijn. o Tevens wordt vermeld dat ca. 50% van het totale aantal mensen van de 1e bewonersavond deel heeft genomen in werkgroepen. Dit is erg hoog! o Tot slot wordt Henni Bunnik geïntroduceerd als opvolger van Chris Jansens. 2. Toelichting per groep: Gevraagd wordt om per werkgroep een afgevaardigde naar voren te brengen die een korte toelichting/ verduidelijking geeft over de opgestelde voorstellen. Per werkgroep zullen de verduidelijkingen en op de avond gestelde vragen genoteerd worden. Voor de vooraf ingebrachte voorstellen wordt verwezen naar de, bij de woordvoerder/ contactpersoon aanwezige A3-vellen. 1.
Dorpskwaliteit (toelichting door Elly Hollander-Kool) Geleidelijk bouwen ‘Geen Wassenaar aan de Lek’ Als voorbeeld wordt gegeven; De Ark, Vinkenbuurt. o Vanuit de overheid/ gemeente Houten dient aandacht geschonken te worden aan het voorzieningenniveau. Er dient hiervoor een andere norm gehanteerd te worden dan die nu geldt voor de kern Houten. o Het leefbaarheidsplan moet breder worden uitgezet. Heel Schalkwijk moet hiervan op de hoogte zijn.
o o
Vanuit Amer zijn de volgende vragen/ opmerkingen gesteld: o Welke zichtlijnen zijn al vastgelegd in bijvoorbeeld een bestemmingsplan? Er is niets vastgelegd m.b.t. zichtlijnen o Wat zijn de meest karakteristieke straten met parkeerproblemen? De Brink, ’t Lint. Parkeren op eigen terrein moet gehandhaafd worden. Er mogen parkeerplaatsen gerealiseerd worden, deze mogen echter niet zichtbaar zijn. Vanuit de zaal wordt gemeld dat de parkeernorm niet gehandhaafd wordt. Voorbeeld woningsplitsing: dit leidt tot meer auto’s op de openbare weg. Voorstel: Enquête en website om leefbaarheidsplan dorpsbreed te trekken. Vraag vanuit de zaal: Het creëren van een groene oase is goed, maar de entree vanaf de brug is zeer slecht omdat: - de eerste associatie met Schalkwijk het Wapen van Schalkwijk is. Deze locatie is nu rommelig en lelijk. - de kwaliteit van het oude dorp niet tot zijn recht komt. Voorstel: - wedstrijd ‘lelijkste plek van Schalkwijk’ - fietstocht langs lelijke plekken Welstandscommissie Houten zorgt niet voor Schalkwijk:
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
53 - de welstandscommissie is alleen stedelijk gericht, deze moet ‘dorps’ worden. - dit kan alleen door Schalkwijkers gebeuren. Met betrekking tot het Beschermd Dorpsgezicht wordt vanuit de zaal genoemd dat de Brink hiervoor in aanmerking zou kunnen komen. Door de gemeente wordt gemeld dat dit alleen een ‘gemeentelijk monument’ is. In Schalkwijk zijn ca. 100 monumenten aanwezig. 2.
Agrarische zaken en economie (werken) (toelichting door Chris Baas) o o
Gemeente moet een coördinerende rol hebben. Er moet één aanspreekpunt komen. Dit kan zich uiten in centrale vergunningen/ inspectie e.d. Agrarisch bedrijf als recreatieve trekker. Scholen bezoeken agrariërs.
Vragen/ reacties: o Positief: ondernemerszin! Maar wel oog houden voor andere ontwikkelingen, zoals recreatie. o Stichting ‘Terecht Anders’ in het Kromme Rijngebied als voorbeeld om ondernemers/ agrariërs te faciliteren. o Agrariërs zijn ‘dragers’ van de groene oase. o Het ligt niet in de reikwijdte van de groep om invloed uit te oefenen op agrariërs die hun gronden verkopen aan projectontwikkelaars. 3.
Woningbouw, ouderenzorg en Wapen van Schalkwijk (toelichting door Martijn
Schaeffer)
o o
In het lint kan gebouwd worden. Voordeel; voorzieningen (rioleringen en leidingen) zijn al aanwezig Er moet openheid komen over bouwplannen. Achter de schermen wordt veel gedaan, maar dit komt niet naar buiten.
Vragen/reacties: o Nieuwe bebouwing op bestaande erven. Verdichten op bestaande plekken. o Er moet gericht gekeken worden naar zichtlijnen en bepaald worden waar gebouwd mag worden. o Ombouwen boerderijen tot appartementen? - Is vaak te duur, vooral voor jongeren - Henk: Ruimte-voor-ruimte regeling? Dit is afhankelijk van de schaal. o Het maximum aantal woningen moet bepaald worden aan de hand van een enquête/ onderzoek naar woningbehoeften. o Door de werkgroep wordt het plan ‘De Groes’ afgewezen. Bouwplan betreft 90 woningen, waaronder té veel vrije sectorwoningen en té weinig senioren- of starterswoningen. - Volgens de gemeente vallen de ‘kleine kernen’ onder een ontheffing van de woningwet. - Uit de zaal komt naar voren dat er ook geen mogelijkheid is om een 2e doorstart (van starterwoning naar volgende woning) te maken door een gebrek aan woningvariatie. o ‘Zichtlijnen’ leiden tot té veel misverstanden en willekeur. - er moet geen Belgisch beleid gevoerd worden - gevraagd wordt of Henk zijn kennis hier niet op los kan laten. - ook stankcirkels kunnen belemmerend werken.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
54 4.
Verkeer(sveiligheid) + openbaar vervoer (toelichting door Margreet van Haaste-
ren)
o o o o o
Wegversmallingen zorgen te weinig voor een remmende werking. Veiligheid moet afgedwongen worden Onveilige kruispunten: uitgang de Groes- Jhr. Ramweg. Wordt nieuwbouw (nieuwe bewoners) afgewenteld via bestaande wegen? Of bij de Groes een nieuwe ontsluiting buiten Schalkwijk om?
Vragen/ reacties: o Er is een spanningsveld tussen de bedrijfsvoering van (agrarische) bedrijven en de veiligheid o Er moet meer rekening gehouden worden met mensen die aangewezen zijn op OV o Er moeten meer wegmarkeringen komen bij kruispunten o Als er remmende maatregelen genomen moeten worden, dan wel mooi (relatie beeldkwaliteit) en veilig. Voorbeeld: rotonde wordt met 80 km/u tegen rijrichting in genomen. o Veranderen van asfaltwegen in kinderkopjes? Opmerking Henk: er is geld beschikbaar voor asfalt veranderen in klinkers (m.b.t. waterafvoer) o Wegversmallingen en ander wegdek zijn rampzalig voor Tour de Schalkwijk. o Oplossingen mogen ‘niet lichtzinnig’ opgepakt worden. o Er zijn veel tegenstrijdigheden in de genoemde oplossingen, toch is er wel een breed gedragen doelstelling. Onderzoek naar oplossingen door experts. o Door groei Houten is er een verslechtering van het OV - bus rijdt niet meer op tijd door de langere verbindingstijd - steeds minder mensen nemen de bus. Oplossing: - Kun je in de spits naar Houten Castellum - Route aanpassen? Æ verantwoordelijkheid van de gemeente en niet van de bewoners 5.
Recreatie, inclusief fiets- en wandelpaden (toelichting door Stephan van der
Steen)
Vragen/ reacties: o Schalkwijk recreatiedorp? Zit iedereen hier op te wachten? o Er moet gezocht worden naar de juiste balans o Alleen kleinschalige attracties en geen grote trekpleisters met grote verkeersaantrekkende werking o Plan Linieland is een grote kans o Gemeente Houten moet kenbaar maken wat de recreatieve mogelijkheden zijn voor Schalkwijk o Heeft de gemeente een eigen visie op recreatief gebied voor Schalkwijk? - voor het ‘eiland van Schalkwijk’ is een visie op hoofdlijnen aanwezig. Deze visie wordt nu uitgewerkt. Bewoners horen hier meer van. - Er is geen specifiek recreatief ontwikkelingsplan aanwezig. 6.
Voorzieningen (toelichting door Jan Baas) o o o
Extra lid: Marjan Graphuis Verzoek naar gemeente: let op leefbaarheid Schalkwijk i.v.m. wegtrekkende werking. Kerken hebben een sociaal culturele werking
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
55
o o
o o o 7.
- identificerende werking - kerken moeten subsidie van de gemeente krijgen voor instandhouding Gideon-groep: via contact (email) een netwerk opbouwen om iemand te helpen die problemen heeft. Stel Spar redt het niet: kun je dan een filiaal van een winkel uit Houten-zuid realiseren? reactie: dat was ook al het plan in het verleden maar is er niet van gekomen. Henk: 2e huisarts? (n.a.v. opmerkingen jongeren) reactie: zit deze vol met mensen uit Houten-zuid? Hoe wordt omgegaan met mogelijk verdwijnen van Postbank, Rabobank e.d.? reactie: inwoners van Schalkwijk hebben hier geen invloed op. Verlies van voorzieningen zorgt voor het verdwijnen van de cohesie. Relatie dorp- gemeente (toelichting door Thom van Zeeland)
o
Voorstel voor een toetsende dorpsvertegenwoordiging om regelmatig met de gemeente aan de hand het leefbaarheidsplan te overleggen
Vragen/ reacties: o Schalkwijk moet zijn polderlandschap behouden o Bij eerdere bijeenkomsten leek er een wantrouwen t.o.v. de gemeente te bestaan Ja, maar het leefbaarheidsplan biedt een kans. Gemeente kan getoetst worden aan de hand van het leefbaarheidsplan. o Kans op overlap met Belangengroep Schalkwijk? Ja, kans op samengaan Vb. Vanuit dit gezelschap een vertegenwoordiging/ platform voor leefbaarheidsplan. Hiervoor zijn meerdere mogelijkheden. o Nieuw platform zou meer bevoegdheden moeten krijgen; bijvoorbeeld een dorpsraad/ wijkraad. o Krijgen naast gemeente & bewoners ook instellingen als politie een rol of plaats in dit platform? Ook platform kan hierin een rol spelen. o Is er gekeken naar het schaalverschil? Kern Houten vs. dorp Schalkwijk? Vb. Zorgloket voor ouderen (wordt niet bezocht in Schalkwijk) o Vraag gemeente (verduidelijking): Wat voor budget? - geld voor Soos - onderhoud fietspaden - kleine voorzieningen Kortom: een ‘klein budget’ als activiteitengeld in relatie met het leefbaarheidsplan 8.
Jongeren (geen toelichting, maar aangestipt door Henk) o o
Vergunningen moeten makkelijker verkrijgbaar zijn Voorstellen jeugd komen veel overeen met die van ouderen
Vervolg en planning: Henk legt tot slot, middels een powerpointpresentatie, het verloop van het proces uit. (presentatie zie bijlage) Opmerking Henni Bunnik: o ambtelijke reactie ‘medio juli’ gereed (incl. besluit B&W) Vraag: Kan de gemeente dit toelichten aan de ambtenaren?
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
56 Verbreding van de BegeleidingsCommissie Henk meldt hij dat er een verbrede BegeleidingsCommissie opgezet dient te worden, bij voorkeur uit het midden van de aanwezige vertegenwoordigers van de werkgroepen: De volgende mensen hebben zich hiervoor aangemeld: - Martijn Schaeffer - Jacco van Dijk - Chris Baas - Thom van Zeeland - Elly Hollander-Kool - Margreet van Haasteren - Jongeren? (Henk neemt contact op met Tjeerd van der Gun om ook een afgevaardigde van de jongeren deel te laten nemen aan de BC) Afsluiting Slotvraag: - Is er een mogelijkheid voor het toezenden van de stukken? Eind volgende week is de ‘Nota Bouwstenen’ af. Hierin staan alle voorstellen (inclusief verduidelijkingen en aanpassingen) vermeld. Dit is het document dat ook naar de gemeente wordt verzonden. De ‘Nota Bouwstenen’ wordt toegezonden.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
57
Bijlage 6: Presentatie AmerAdviseurs, 23 mei 2007 Voorafgaand aan het bespreken van de projectvoorstellen door de bewonerswerkgroepen, in het Gebouw, te Schalkwijk.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
58
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
Leefbaarheidsplan Schalkwijk Resultaat bewonerswerkgroepen
23-05-2007 © AmerAdviseurs BV, Ruimtelijke Ordening, 2000
Het Gebouw te Schalkwijk 23 mei 2007
Henk van Paassen Lennard Elsman Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Agenda 1. Inleiding - Doel van de avond agenda
2. Verslag - Proces tot nu toe
23-05-2007 © AmerAdviseurs BV, Ruimtelijke Ordening,
3. Voorstellen bewonerswerkgroepen 4. Vervolgstappen in het proces & planning
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Doel van de avond
23-05-2007 © AmerAdviseurs BV, Ruimtelijke Ordening,
inleiding
• • • • • •
Terugkoppelen resultaten werkgroepen Verduidelijken voorstellen Afstemmen voorstellen Aanvullen voorstellen Afspraken over vervolgproces Voorstel tot verbreding van Begeleidingscommissie
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
1
Proces tot nu toe • Algemeen: – – – –
23-05-2007 © AmerAdviseurs BV, Ruimtelijke Ordening,
verslag
• • • • • •
Zeer positief proces tot nu toe Zeker gelet de enorme tijdsdruk Nu ook met wensen jongeren erbij Samen proberen tot goed einde te brengen
Startbijeenkomst met BC - op 12 maart 1e Bewonersavond - op 11 april (bijna 100 man) Start werkgroepen - op 25 april (hoge opkomst!) Extra jongerenavond - op 9 mei (heel positief!) Indienen bewonersvoorstellen - 16 t/m 21 mei Bespreken resultaat werkgroepen - 23 mei
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Aandachtpunten c.q. checklist = Opdracht aan de werkgroepen voorstellen
23-05-2007 © AmerAdviseurs BV, Ruimtelijke Ordening,
werkgroepen
• • • •
Wensen zo concreet mogelijk maken Kernkwaliteiten in oog houden Voorstellen tot verbetering Beknopt weergeven (= max. 2x A4)
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Resultaten per werkgroep • Bespreking voorstellen per werkgroep voorstellen
• Maximaal 15 minuten per werkgroep
werkgroepen
23-05-2007 © AmerAdviseurs BV, Ruimtelijke Ordening,
• Gevolgd door discussie en vragen Per werkgroep afronden met besluit tot aanvulling, aanpassing, verduidelijking
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
2
Bewonerswerkgroepen (leden/contactpersoon)
werkgroepen
4. Verkeer(sveiligheid) + vervoer (4)
23-05-2007 © AmerAdviseurs BV, Ruimtelijke Ordening,
23-05-2007 © AmerAdviseurs BV, Ruimtelijke Ordening,
voorstellen
1. Dorpskwaliteit + openbare ruimte (6) 2. Agrarische zaken + economie (6) 3. Woningbouw + zorg + Wapen (10)
5. Recreatie + fiets/wandelpaden (4) 6. Voorzieningen = winkel/overige (2) 7. Relatie dorp-gemeente (3)
Elly Kool Chris Baas Martijn / Jeanette Schaefer Margreet van Haasteren Wim Schuimer Jan Baas Tanja / Tom van Zeeland
8. Jongerenaangelegenheden (13)
Tjeerd vd Gun
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Vervolgstappen en planning
vervolg
23-05-2007 © AmerAdviseurs BV, Ruimtelijke Ordening,
planning
• • • •
Opstellen Nota Bouwstenen (Amer= < 1/6) evt. aanpassen/herformuleren voorstellen Toesturen aan gemeente c.a. (uiterlijk 1/6) Beantwoording door gemeente c.a. (< 1/7) Reactie van gemeente bespreken in BC • Opstellen Leefbaarheidsplan (Amer) met toekomstvisie en voorstel projecten (< 1/9) • Terugkoppeling naar BC + werkgroepen (september)
• Aanpassen plan en projectvoorstellen • 2e Bewonersavond (medio oktober) Leefbaarheidsplan Schalkwijk
3
Beoordeling door gemeente c.a. > Amer stelt een handreiking op voor de (brede) beoordeling van de voorstellen door de gemeente. > Alle voorstellen worden als volgt beoordeeld:
vervolg
– – – –
23-05-2007 © AmerAdviseurs BV, Ruimtelijke Ordening,
planning
Afgewezen (= met argumenten waarom) Bestaand beleid (= aangeven in welk plan) Mogelijk project op korte termijn (< 1-5 jr) Mogelijk project op (middel)lange termijn (5-10 jr).
> Mogelijke projecten worden ondergebracht in projectvoorstellen, die in het najaar besproken gaan worden met verbrede BC (en evt. ook met werkgroepen).
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Verbrede Begeleidingscommissie • Doel: – bespreking van de voortgang van het project en de voorstellen/voorbereiding
vervolg
23-05-2007 © AmerAdviseurs BV, Ruimtelijke Ordening,
planning
• Leden: – – – –
extern projectleider Amer (HvP) intern projectleider gemeente (HB) 2 leden van Belangengroep Schalkwijk 3-4 leden uit de werkgroepen (notk)
• Frequentie: nog circa 4 keer • Locatie: gemeentehuis of Schalkwijk Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Projectvoorstellen
vervolg
23-05-2007 © AmerAdviseurs BV, Ruimtelijke Ordening,
planning
• • • • • • • • • • • • •
Inleiding Voorstellen Doelstelling Oplossing/deelprojecten Standpunt gemeente c.a. Prioriteit Planning Beleidskader Betrokkenen Trekkers Kosten Mogelijke financiering Korte termijn actie (evt. lange termijn actie)
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
4
59
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
60
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
61
Bijlage 7: Aandachtspunten bij de beoordeling van de Nota Bouwstenen
Aandachtspunten voor gemeente c.a. bij de beoordeling van de Nota Bouwstenen inzake het Leefbaarheidsplan Schalkwijk Algemeen Leefbaarheid is een heel breed begrip. Eigenlijk gaat het om alles wat mensen vinden van hun woning en woonomgeving. Het gaat om een (subjectieve) beleving van de woonomgeving in de ruimste zin. Dat houdt niet op bij woningbouw, verkeer en verkeersveiligheid, maar heeft ook betrekking op de werkgelegenheid, de voorzieningen, de sociale structuur (cohesie) van het dorp en de relatie tussen dorp en gemeente. Het gaat om een integrale benadering, waarbij alle leefbaarheidsaspecten met elkaar verband houden. Om die reden hebben sommige werkgroepen zich over eenzelfde onderwerp hebben uitgelaten. Nota Bouwstenen De Nota Bouwstenen is het resultaat van een intensieve bottom-up benadering, waarbij een aanzienlijk deel van de bevolking van Schalkwijk persoonlijk heeft bijgedragen aan het voorliggende resultaat. Aan de totstandkoming van de Nota Bouwstenen gingen vijf bewonersavonden aan vooraf. Gemeentelijk beoordeling bewonersvoorstellen Ten behoeve van de gemeentelijke beoordeling geven wij nog de volgende aandachtspunten mee: 1. De voorstellen per werkgroep starten met een korte inleiding gegeven, waarin de kernkwaliteiten van het dorp Schalkwijk vanuit elke werkgroep zijn vermeld. Na deze inleiding volgen de voorstellen voor verbetering van de leefbaarheid vanuit het betreffende thema. Per werkgroep is elk voorstel apart genummerd 1 tot 10. Elk voorstel is zo beknopt mogelijk omschreven. 2. Binnen elk onderwerp (1-8) heeft elk voorstel een uniek nummer. Bij elk onderwerp is ook de toelichting van de groepswoordvoerder van de bijeenkomst van 23 mei jl. opgenomen. Soms zijn hierbij aanvullende voorstellen benoemd, die ook om een reactie vragen. Het verzoek onzerzijds is om de beantwoording zoveel mogelijk op deze nummering te laten aansluiten. 3. Van gemeente wordt nu een reactie op de in de Nota Bouwstenen verwoorde voorstellen verwacht, waarbij zo ruim mogelijk en integraal mogelijk naar de voorstellen wordt gekeken. Wij gaan uit van een integrale benadering. 4. Als een bepaald onderwerp een verantwoordelijkheid van een andere instantie dan horen wij graag van de gemeente welke instantie(s) hiervoor moet(en) worden benaderd.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
62 5. Voor de beantwoording is geen tijdshorizon opgenomen. Voorstellen kunnen op korte, middellange of lange termijn van belang zijn. Wij denken aan een tijdhorizon van 2015 of 2030. 6. Voor het overzicht en de verwerking in het vervolgtraject is het wenselijk dat elk voorstel wordt ondergebracht in een schema (matrix), waarbij de volgende opties mogelijk zijn: a.
Het voorstel past volledig in bestaand beleid of regelgeving; geef aan in welk beleid of regelgeving (bijv. bestemmingsplan of bouwplan of beleidsregel) en wanneer.
b.
Het voorstel past niet volledig in bestaand beleid, maar kan met een kleine aanpassing van dat beleid makkelijk meeliften met het bestaande beleid; geef aan waar/hoe.
c.
Het voorstel past niet in bestaand beleid of regelgeving, maar bevat goede elementen die in een lopend project (woningbouw, dorpshuis, etc.) kunnen worden meegenomen; geef aan waar en hoe.
d.
Het voorstel past niet in bestaand beleid of regelgeving, maar verdient het om op termijn (aangeven op korte of lange termijn) in ontwikkeling te worden genomen (mogelijk nieuw project).
e.
Het voorstel is niet realistisch en dient te worden afgewezen; graag met redenen omkleed aangeven waarom een voorstel wordt afgewezen (verantwoording!).
f.
Het voorstel is geen gemeentelijke aangelegenheid, maar valt onder de bevoegdheid van een andere instantie (bijv. politie, brandweer, recreatieschap, waterschap, rijkswaterstaat, spoorwegen, busmaatschappij, etc.).
Kort samengevat: a.
b.
c.
d.
e.
f.
bestaand
meenemen
meenemen in
nieuw
afgewezen
bevoegdheid
beleid
In bestaand
lopend project
project
voorstel
derden
beleid
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Nota Bouwstenen
LLeeeeffbbaaaarrhheeiiddssppllaann SScchhaallkkw wiijjkk BIJLAGE 2 GEMEENTELIJKE REACTIE OP NOTA BOUWSTENEN
De voorstellen voor verbetering van de leefbaarheid in Schalkwijk zijn door de gemeente beoordeeld op haalbaarheid en uitvoerbaarheid op korte, respectievelijke middellange en lange termijn. De gemeentelijke reacties zijn mede onder invloed van de beperkte tijd die hiervoor beschikbaar was gefragmenteerd door de verschillende beleidssectoren aangeleverd..
B BIIJJL LA AG GE EN N
LLeeeeffbbaaaarrhheeiiddssppllaann SScchhaallkkw wiijjkk
B BIIJJL LA AG GE EN N
1
Leefbaarheidsplan Schalkwijk
reactie gemeente op Nota Bouwstenen
Inhoudsopgave Aanleiding, voorgeschiedenis Conclusies, samenvatting Reactie gemeente per thema 1. Beeldkwaliteit dorp en woningbouw 2. Communicatie en marketing Schalkwijk 3. Milieu, regelgeving, handhaving 4. Verkeer en Openbaar Vervoer 5. Voorzieningen 6. Ruimtelijke en economische ontwikkelingen 7. Communicatie en contact gemeente – Schalkwijk
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
Bladzijde 2 2 5 5 10 12 14 18 23 27
2
Aanleiding, voorgeschiedenis In 2006 heeft het College van B&W de projectopdracht vastgesteld tot het opstellen van een leefbaarheidsplan voor en door Schalkwijk. Na toekenning van de subsidie van Leader+ is in maart 2007 het project van start gedaan. Onder begeleiding van een extern projectleider hebben de inwoners van Schalkwijk een eerste aanzet gegeven tot het leefbaarheidsplan. Na een grote bewonersavond (circa 100 inwoners), is door een vertegenwoordiging in werkgroepen verder gewerkt aan een aantal thema’s. De werkgroepen hebben elkaar alle ideeën en voorstellen gepresenteerd, waarna de zogeheten Nota Bouwstenen de gemeente op 1 juni 2007 is aangeleverd. In de planning van het proces is het de bedoeling dat de gemeente -nog voor de zomer- met een eerste reactie komt op alle ideeën en wensen uit Schalkwijk. In de bijlage is deze reactie nog in concept gegeven: de nummering in de Nota Bouwstenen is aangehouden, gehergroepeerd, waar nodig.
Conclusies en samenvatting Het in stand houden en beschermen van karakteristieke panden, dorpselementen, zichtlijnen, lintbebouwing past goed binnen het bestaande beleid. Een aparte Welstandscommissie voor en door Schalkwijk past weliswaar niet in het bestaande beleid, wel kan een inwoner uit Schalkwijk plaatsnemen in de bestaande Welstandscommissie van Houten. De gemeente wil de bestaande kaders graag toelichten en daarnaast kan met de inwoners van Schalkwijk nog eens worden bezien of beschermd wordt wat beschermd zou moeten worden. De gemeente geeft altijd richtlijnen mee voor nieuwe woningbouw onder andere ten aanzien van de inpassing van groen, aansluiting bij het karakter van bestaande sfeer en woningen of ten aanzien van een percentage sociale huur (30%). Het bestaande nieuwbouwproject is één op één gekoppeld aan de bouw van het dorpshuis. Het dorpshuis wordt voor 60% gefinancierd uit de woningbouw. Fasering is vanwege de financiële consequenties niet haalbaar. Inhoudelijk sluit het project wel aan bij wensen uit Schalkwijk met betrekking tot starterswoningen en seniorenwoningen (huur en koop). De gemeente heeft het planologisch kader gecreëerd voor de instandhouding van het Wapen van Schalkwijk: de verdere ontwikkeling ligt bij de eigenaar/ontwikkelaar. Het aanbrengen van gewenste voorzieningen in seniorenwoningen (alarmering, intercom) ligt bij de eigenaars van de woningen en valt buiten de invloed van de gemeente. De gemeente kan en wil wel de planologische randvoorwaarden creëren voor de realisatie van een wijksteunpunt in het dorpshuis: op dit moment is daar bij de huidige zorgaanbieder geen draagvlak voor.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
3 De behoefte om over Schalkwijk en onderling door Schalkwijkers te communiceren wordt onderkend. Inspanningen van de bewoners zelf wordt gesteund door het beiden van faciliteiten (€ 1000,--) voor een website als centraal communicatiemedium. Op milieuwetgeving heeft de gemeente niet direct invloed: de wetgeving is landelijk of zelfs Europees. Met de toekomstige omgevingsvergunning (een samenvoeging van vergunningen opgebied van ruimtelijke ordening en milieu) kan de gemeente wel vereenvoudiging en meer maatwerk bieden. Ook ten aanzien van controles kan de gemeente een aanzet doen om meer afstemming te laten plaatsvinden. Met betrekking tot stankcirkels bestaat de mogelijk voor de gemeente om een gebiedsgericht geurbeleid op te stellen. Om ‘stadsbewoners’ meer kennis te laten maken met het platteland biedt de gemeente mogelijkheden aan scholieren om agrarische bedrijven te bezoeken. Indien veel gebruik wordt gemaakt van dit aanbod, wil de gemeente vragen meer bedrijven mee te doen. Verkeersknelpunten worden gekenmerkt doordat verschillende gebruikers andere oplossingen voorstaan. De gemeente stelt voor om met een bewonersgroep nog eens bestaande knelpunten langs te lopen en voor- en nadelen van verschillende oplossingen langs te lopen. Tevens wordt aangeboden onderzoek naar de hoeveelheid verkeer op de Jonkheer Ramweg , Provinciaalse weg en Schalkwijkseweg mee te laten lopen met het reguliere telprogramma. Een snelheidsdisplay kan met name op de Jonkheer Ramweg automobilisten confronteren met hun snelheid. Tot slot zouden inwoners elkaar kunnen aanspreken op ongewenst verkeersgedrag. De gemeente wil ook medewerking verlenen aan een ‘gele-kaarten-actie’. Openbaar vervoer (OV) is voor bepaalde groepen inwoners van Schalkwijk belangrijk, de gemeente onderkent dat. De invloed van de gemeente Houten is echter beperkt. OV is in particuliere handen en het gebruik beïnvloedt c.q. de inkomsten beïnvloeden de dienstregeling. De gemeente steunt het initiatief voor een vraagafhankelijk groepsvervoer “Busje komt zo”. Succes is ook hier afhankelijk van deelnemers/gebruikers….. In stand houden van voorzieningen is van cruciaal belang bij het vitaal en aantrekkelijk houden van een dorp. Door een samenspel met verenigingen en marktpartijen kan ruimte worden gezocht om een meerwaarde te realiseren door creatieve combinaties. Elders in Nederland zijn dit soort voorbeelden te vinden en de gemeente biedt aan met een vertegenwoordiging van inwoners op werkbezoek te gaan. Het in stand houden van een voorziening door het subsidiëren van een marktpartij kan niet de bedoeling zijn. Wel kan gekeken worden of door productdifferentiatie of combinaties van het aanbod van producten en afspraken over het gebruik van een voorziening, door inwoners van Schalkwijk, de voorziening succesvol in stand kan worden gehouden. Schalkwijk krijgt een dorphuis, waar een groot aantal voorzieningen in wordt ondergebracht. Een begeleidingsgroep van inwoners heeft vanaf het eerste begin meegedacht. Bij de evaluatie van het evenementenbeleid in het najaar 2006 is de zorg/ergernis van de organisatoren (onder andere van de tentfeesten in Schalkwijk) over de ingewikkelde procedures nadrukkelijk meegenomen. Het heeft bijvoorbeeld geleid tot het aanwijzen van een coördinator evenementen bij de gemeente en er wordt gewerkt aan een vereenvoudigd aanvraagformulier. Investeringen in het manifestatieterrein zijn niet voorzien noch opportuun, mede omdat het nooit zal kunnen voorzien in de gewenste aantallen bezoekers. Wel wordt binnen Houten gezocht naar een nieuw terrein voor de echt grote feesten en evenementen.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
4 De gemeente heeft de wens tot uitbreiding van capaciteit van de huisarts al aangekaart: de beslissing ligt elders evenals tot de vestiging van bijvoorbeeld een eerstelijns medisch centrum in Schalkwijk (EMC). De visie voor het Eiland van Schalkwijk is op hoofdlijnen duidelijk: ontwikkeling van een groen en blauw gebied, aantrekkelijk voor recreatie. Belangrijke landschappelijke dragers zijn de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Lek met de uiterwaarden, alsmede de historische verkaveling met de lintdorpen. Deze visie van de Houtense gemeenteraad wordt breed gedragen. De gemeente wil een beleid in de ruimtelijke ordening voeren dat zich meer richt op mogelijkheden dan op beperkingen Soms zal dat ten goede kunnen komen aan de ontwikkeling van de landbouw, soms aan kleinschalige en routegebonden recreatieve initiatieven. Kleinschalige recreatie bevordert de levendigheid en levert de economische en ruimtelijke dragen onder de ruimtelijke ontwikkeling van Schalkijk en omgeving. Het Leefbaarheidsplan heeft betrekking op het dorp en zijn directe omgeving. Uiteraard hangen ontwikkelingen op het Eiland van Schalkwijk en ontwikkelingen in het kader van de leefbaarheid van het dorp met elkaar samen, maar beide kennen een eigen traject. De visie op het Eiland van Schalkwijk vormt een kader op hoofdlijnen (macro), het Leefbaarheidsplan gaat op micro-niveau over dat wat er nodig is voor een leefbaar dorp. Het leefbaarheidsplan kan daarmee niet leidend zijn voor alle toekomstige ontwikkelingen voor Schalkwijk en omgeving. Op dit punt kan het Leefbaarheidsplan als wensenpakket van de inwoners van Schalkwijk, meegenomen worden als één van de invloeden die de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling bepaald. De gemeente zal inwoners van Schalkwijk vroegtijdig en frequenter te betrekken bij ontwikkelingen die Schalkwijk aangaan of dat nu de reconstructie is van een kruispunt, woningbouw of de toekomst van het eiland. Een apart budget past op dit moment nog niet in het beleid, wel wordt gewezen op het gebruik van de mogelijkheden voor de openbare ruimte via wijkopzichter of Meldpunt Openbare Ruimte.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
5
Reactie gemeente per thema 1. Beeldkwaliteit dorp en woningbouw: Nr.1
1.3 1.4 1.5 1.6 1.8, 8.2 1.9 1.10 2.4 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.8 3.9 3.11 5.3 8.1 8.3 1
Vraag/ wens/ idee
Bestaand beleid
Karakteristieke dorpselementen: lijst Bescherming (zie 1.3.) Beschermd dorpsgezicht Zichtlijnen beschermen Beperking aantal nieuwe woningen in 1 keer Betaalbare woningbouw Meer inbreiding Verkeerde bouwblokken Woningbouw naar behoefte (< 30 woningen) Woningen in stijl dorp Nieuw centrum met nieuwbouw woningen, dorphuis en winkels Voorzieningen in seniorenwoningen Lintbebouwing Enquête naar behoefte (betaalbare) woningbouw Geen woningbouw nabij spoorlijn Bij woningbouw, ruimte voor water en groen Wapen van Schalkwijk herstellen Wapen van Schalkwijk. Zie 3.11 Woningbouw, zie ook 3 Combinaties met Tull, ’t Waal en ‘t Goy
Correspondeert met nummering Nota Bouwstenen
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
Inpasbaar
Bestaand project
Nieuw project
Bevoegdheid elders
Past niet in huidig beleid
X X X X X X X X X X X X X X X X
X X
6 8.4 8.5 8.19
Woningbouw in Wapen: senioren, jongeren en zorgwoningen Doorstroming woningen Nuttige functie Wapen, zie ook 3.11
X
X
X (deels) X X
Toelichting algemeen Beeldkwaliteit dorp en woningbouw Ook uit het Leefbaarheidsplan blijkt weer dat mensen veel belang hechten aan ruimtelijke ordening, stedenbouw, architectuur en landschap: men is betrokken bij hoe het dorp Schalkwijk zich verder ontwikkelt. Maar het gaat daarbij niet alleen om het logisch ordenen van functies en bestemmingen, maar ook om het realiseren en behouden van ruimtelijke kwaliteit, dat wil voor Schalkwijk zeggen haar dorpseigen karakter en sfeer. Schalkwijk heeft kwaliteit en mag daarom gekoesterd worden. De middelen en instrumenten om effectief beleid te ontwikkelen en uit te voeren zijn bij wet geregeld. Het is aan de gemeente om met deze instrumenten daadwerkelijk vorm te geven aan een betere ruimtelijke ordening. Veel van de naar voren gebrachte bouwstenen geven blijk van onbekendheid met wat de gemeente doet op het gebied van ruimtelijke ordening. Daarom kan het Leefbaarheidsplan betekenis krijgen als spreekbuis om knelpunten opnieuw voor het voetlicht te brengen en om hierover uitleg en openheid te geven. Enerzijds blijken veel bouwstenen al onderwerp te zijn van bestaand beleid, terwijl anderzijds blijkt dat onderwerpen al langer bij de gemeente in beeld zijn maar niet zomaar uitgevoerd kunnen worden. Dat vraagt om meer inzicht hoe dat het allemaal werkt en daarin kan het Leefbaarheidsplan een rol spelen. Ruimtelijke ordening is niet eenduidig, dat wil zeggen dat zaken vaak niet zo eenvoudig zijn als ze lijken, maar dat vaak een complex van belangen moet worden meegewogen. Zo zijn er economische en ecologische, commerciële en ideële, en verkeer- en milieutechnische belangen, spelen verleden en toekomst een rol en strijden het algemene belang en private rechten met elkaar. Er zijn dus veel factoren, en spelers of partijen, in het spel. De gemeente dient in haar beleid met al deze belangen rekening te houden. 1.3. Het is bestaand beleid dat karakteristieke elementen worden beschermd. Naast een monumentenlijst van het Rijk is er ook een gemeentelijke monumentenlijst. Bij het monumentenbeleid hoort ook een subsidiestelsel. Daarnaast is er welstandsbeleid om ook de karakteristieke niet-monumenten te beschermen. De gemeente is verder bevoegd om bij bouwplannen stedenbouwkundige randvoorwaarden te stellen, die kunnen ook betrekking hebben op landschappelijke inpassing, bomen en groen. 1.4 Het is bestaand beleid dat de welstandscommissie en de monumentencommissie bouwplannen beoordelen; er zijn diverse beleidsnota’s op dit gebied, o.a. de welstandsnota. Burgers kunnen overigens ook lid worden van de welstandscommissie (wettelijk geregeld)! 1.5 De Monumentenwet kent de mogelijkheid om een gebied met veel monumentale waarde(n) aan te wijzen als beschermd stads- of dorpsgezicht; de regels die horen bij aanwijzing tot beschermd dorpsgezicht kunnen, net als bij monumenten, beperkingen geven en dus leiden tot particuliere weerstand. Vanuit gemeentelijk oogpunt is er te weinig draagvlak om (een gedeelte van) Schalkwijk aan te wijzen als beschermd dorpsgezicht. De omgeving van Honswijk wordt waarschijnlijk wel beschermd landschapsgezicht.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
7 1.6 Zichtlijnen kunnen middels het bestemmingsplan(nen) worden vastgelegd en beschermd. In het vigerende bestemmingsplan Buitengebied (2002), zijn zichtlijnen niet expliciet vastgelegd maar de bebouwingsmogelijkheden of –onmogelijkheden wel, waardoor zichtlijnen gewaarborgd zijn. Dit vraagt vanuit de gemeente alertheid bij nieuwe ontwikkelingen en vrijstellingen. In de stedenbouwkundige ontwerp- en bestemmingsplanfase dient, indien zichtlijnen beschermd dienen te worden, aandacht te worden gegeven aan dit aspect. 1.8 en 8.2 Indien men zou willen dat dit meegenomen wordt in het lopende project “Dorpshuis & woningbouw”: fasering daarin is mogelijk maar heeft verregaande financiële gevolgen, de haalbaarheid van het Dorpshuis kan in het geding komen. Voor fasering zou een extra krediet nodig zijn van €1,1 miljoen. Voor toekomstige woningbouwprojecten zal fasering zeker een punt van overweging zijn in de besluitvorming. 1.9. Het is bestaand beleid dat de gemeente druk uitoefent op ontwikkelaars om de woningbouw betaalbaar te houden en om ook voor het segment sociale woningbouw (huur) te bouwen. In de nota ‘Wonen’ is vastgelegd: 30% sociale huur in de totale woningvoorraad van Houten; regionale afspraak per gemeente streven naar 30% sociale huur. Voor wat betreft betaalbare koop is in het project “Dorpshuis & woningbouw“ voorzien in 10 (koop)starterswoningen met een prijs van circa €160.000. Dit is zo’n 15% van het aantal te realiseren woningen. 1.10. De gemeente kan een studie laten verrichten naar de mogelijkheden voor inbreiding. Wel zou er een spanningsveld kunnen zijn tussen inbreiden in historische lintbebouwing en het waarborgen van zichtlijnen. Ook is er een spanningsveld met de rode contouren (provinciaal beleid: Streekplan). In een dergelijke studie ook kijken naar mogelijkheden voor transformatie/herstructurering (= sloop en nieuwbouw, in hogere dichtheid); zo’n studie kan op korte termijn plaatsvinden, maar daar zijn nog geen financiële middelen voor beschikbaar. 2.4. Dit is geregeld in het bestemmingsplan Buitengebied, vigerend sinds 2002. Beleid is dat verstening in het buitengebied wordt beperkt. Dit is ook provinciaal beleid; de beleidsinzichten zijn onveranderd en het lijkt ongewenst om deze discussie opnieuw aan te zwengelen. 3.1. zie ook 1.8: bestaand beleid is kernbinding, dat wil zeggen dat in bestaande sociale huur- en nieuwbouw koopwoningen tot €181.512 Schalkwijkers voorrang hebben! De achterliggende wens bij fasering is dat zo goed mogelijk kan worden voldaan aan de woningbehoefte van de Schalkwijkers. De intentie is om daar aan te voldoen. 3.2. Bij de ontwikkeling van bouwplannen wordt er zowel in de stedenbouwkundige fase als de uitwerking/ bouwvergunningprocedure (architectuur, welstand) op gelet dat nieuwbouw past in de stijl van Schalkwijk. Bij bouwplannen is dit dus al een criterium; er is een spanningsveld tussen programma en vormgeving/architectuur, bijvoorbeeld “appartementen in boerderijstijl” geeft een zeer lastige ontwerpopgave. 3.3. Het concept van een nieuw centrum past niet in het dorpse karakter en de structuur van lintbebouwing. 3.4. Bij de bouw van seniorenwoningen zal de ontwikkelaar inspelen op de behoefte vanuit de markt. Voor zover de voorzieningen (domotica: alarmering, intercom enz.) betrekking hebben op het bouwplan zal de ontwikkelaar deze in het ontwerp meenemen; de eigenaar/ontwikkelaar is dus een bepalende
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
8 factor bij het treffen van voorzieningen aan seniorwoningen. In Schalkwijk zijn verder 14 seniorwoningen in eigendom bij Viveste en 20 bij de Stichting Bejaarden Schonauwen. Vaak worden voorzieningen in seniorwoningen aangebracht bij renovatie van deze woningen. In beide situaties heeft de gemeente dus geen directe invloed op de realisering van deze voorzieningen. De vestiging van een huisarts of een apotheek is, net als bij winkels, een zaak van ondernemers. Destijds is geprobeerd het project dorpshuis breder te maken en hierbij een wijksteunpunt (met de huisarts als middelpunt) en de jongerensoos te betrekken. Voor die gedachte bestond geen draagvlak bij de direct betrokken partijen. Het project dorpshuis is zodoende verder ontwikkeld zonder deze extra voorzieningen. De gemeente wil het planologisch toch mogelijk maken dat in de toekomst een wijksteunpunt in principe gerealiseerd zou kunnen worden. 3.5. Het is bestaand beleid om de stedenbouwkundige karakteristiek van de lintbebouwing te behouden; vandaar dat met de nieuwbouw nu (plan dorpshuis & woningbouw) als logische uitbreiding wordt aangesloten op De Groes 1. 3.6. Een paar jaar terug heeft er een uitgebreide enquête plaatsgevonden over de vraag of men in Schalkwijk wil blijven wonen. Inschrijving voor sociale huur is bekend bij woningstichting, koopsector is markt; zie verder ook 1.9. Via de gemeentelijke Leefbaarheidsmonitor wordt eens per 2 jaar, ook in de dorpen en het buitengebied, informatie verzameld over de woningbehoefte. Daarnaast leert de ervaring dat er aanzienlijke verschillen kunnen optreden tussen geformuleerde wensen via enquêtes en feitelijke gedragingen (bijv. aankoop van onroerend goed). Suggesties vanuit Schalkwijk over wat nog meer gemonitord moet worden zijn altijd welkom. 3.8. Dit is altijd een integrale afweging, gemeente heeft in ieder geval niet de intentie. 3.9. In de stedenbouwkundige ontwerpfase is openbaar groen altijd een belangrijk onderwerp. Er wordt naar gestreefd zoveel mogelijk groen te realiseren; ook erf- en laanbeplanting krijgen de nodige aandacht. In het kader van het Landschapsbeleidsplan wordt dit ook gestimuleerd. De realisering (en instandhouding) ervan is afhankelijk van particulieren. 3.11., 5.3 Het Wapen blijft gespaard. Dit is besloten in 2004 in het kader van het principeverzoek voor herontwikkeling. De toekomstige bestemming, wonen (voor senioren /ouderen) sluit goed aan op de behoefte en past uitstekend in Schalkwijk. 8.1. Dit is bestaand beleid; de gemeente stuurt op de samenstelling van het nieuwbouw-woningaanbod en het prijsniveau, zie ook 1. 8.3. De gemeente ziet geen meerwaarde in het combineren van projecten in Tull en ’t Waal en ’t Goy. Het is niet efficiënt en zal coördinatieproblemen geven. De gemeente heeft bovendien in de meeste gevallen de grond ook niet in eigendom en dus weinig invloed. 8.4. Zoals het er nu naar uitziet zal het Wapen van Schalkwijk worden herontwikkeld tot senioren/ouderenwoningen (appartementen). Gezien de beperkte schaal (aantal woningen) zal de zorgverlening van buitenaf komen, mogelijk vanuit het te ontwikkelen dorpshuis/wijksteunpunt. De combinatie ouderen
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
9 – jongeren in één gebouw is, vanwege de maatschappelijke behoefte (de vraag naar appartementen voor senioren is dringender dan voor jongeren) en verschil in leefstijl, niet interessant/wenselijk. 8.5. De gemeente heeft geen directe invloed op de doorstroming; mensen bepalen zelf aan de hand van hun woonpatroon en inkomen/budget of zij doorstromen naar een grotere/duurdere woning of blijven wonen in een kleinere/goedkopere woning. Beperking van aan-/uitbouwmogelijkheden kan de doorstroming stimuleren, evenals gedifferentieerd bouwen. 8.19. Het is aan de eigenaar van een locatie/object of een dergelijke ontwikkeling haalbaar is; het is aan de gemeente om een ontwikkeling te toetsen op beleid en al dan niet goed te keuren.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
10
2. Communicatie, marketing Schalkwijk
Nr.
Vraag/ wens/ idee
Bestaand beleid
1.7 1.14 1.16 1.17
Infobordjes Dorpsmotto via interactief proces Enquête en website: leefbaarheidsplan dorpsbreed Wedstrijd “lelijkste plek”
X (deels)
6.7
Informatiepakket nieuwe bewoners
Inpasbaar
Bestaand project
Nieuw project
Bevoegdheid elders
Past niet in huidig beleid X (deels)
X X, zie 1.14 X, zie ook 1.14 X
Toelichting algemeen communicatie en marketing van Schalkwijk: De nota Bouwstenen bevat op een aantal punten zaken die betrekking hebben op communicatie en hoe communicatiemiddelen ingezet kunnen worden om het dorpsgevoel en de saamhorigheid te versterken en Schalkwijk positief op de kaart te zetten. De gemeente deelt dit standpunt en juicht het toe dat hiertoe initiatieven ontstaan. Daarbij zijn we van mening dat het vooral vanuit Schalkwijk zelf moet komen en niet opgelegd kan worden door de gemeente. Dat betekent in zijn algemeenheid dat we waar mogelijk initiatieven op gebied van promotie e.d. zullen ondersteunen, maar dat bewoners zelf aan de slag moeten gaan. 1.7 Op verschillende plaatsen en objecten zijn borden geplaatst die een cultuurhistorische toelichting geven. Deze borden zijn opgenomen in het onderhoudscontract met de ANWB. De gemeente heeft recent toestemming ontvangen om op de Rijksmonumenten monumentenschildjes te realiseren. Indien deze aanduidingen nog niet voldoende blijken kan met betrokkenen overlegd worden op welke plaatsen aanvulling wenselijk is. Voor het plaatsen van borden met aanduidingen langs doorgaande wegen (vergelijk de bruine borden in Frankrijk) is, vooralsnog, geen beleid of budget aanwezig. 1.14, 1.16 Om zoveel mogelijk inwoners te bereiken en te betrekken, is het maken van een website een zeer goed middel. Dorpsbreed via een interactief proces een dorpsmotto ontwikkelen en dit gebruiken op diverse uitingen, kan goed gecombineerd worden met het opzetten van een website. De website kan op verschillende manieren gebruikt worden: informatie verstrekken, discussiemogelijkheid (forum, opiniepeilingen), foto en/of videobeelden van Schalkwijk, info over toeristische routes en plekken etc. Ook een enquête zou via de website kunnen worden gehouden. Nieuw project, op korte termijn, de gemeente wil dit graag faciliteren en kan daarvoor een bijdrage geven van € 1.000,- uit het budget van het project Leefbaarheidsplan. De uitvoering van e.e.a. ligt in handen van Schalkwijkers zelf.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
11 1.17 Alhoewel de gemeente liever een wedstrijd van “de mooiste plekjes van Schalkwijk” zou zien, begrijpen wij dat het idee vanuit een positieve insteek is bedacht: door mensen duidelijk te maken wat acceptabel is en wat niet, en daar vervolgens iets aan te gaan doen. De website (zie 1.14 en 1.16) is hiervoor een prima middel. Voorts is het een goed idee met ambtenaren (ruimtelijk beleid) en bestuurders een fietstocht te maken, waarbij Schalkwijkers de mooie en lelijke plekken aanwijzen. 6.7. Het lijkt vooralsnog geen gemeentelijke aangelegenheid nieuwe bewoners te voorzien van een informatiepakket met daarin onder andere vermeld de voorzieningen (waaronder winkelaanbod. Het is wellicht leuker als de bewoners van Schalkwijk dat zelf organiseren……: nieuwe inwoners in het dorp welkom heten, wegwijs maken in de vele voorzieningen, zoals de sport- en muziekverenigingen. Persoonlijk burencontact is dé manier om de sociale cohesie in het dorp te bevorderen. Ook de website kan hierin een rol vervullen, als het gaat om informatievoorziening over wat er allemaal te doen en te zien is en welke faciliteiten er zijn.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
12
3. Milieu, regelgeving en handhaving:
Nr.
Vraag/ wens/ idee
2.1 2.2 2.3 2.5 2.6, 2.10 2.7 2.10
Bestaand beleid
Meedenkende overheid, soepele regelgeving Sectorgerichte specialisten Nastreven distelverordening Milieuvergunning & daadwerkelijke belasting Coördinerende rol gemeente alle soorten controleur en vergunningen Agrarisch bedrijf als recreatieve/educatieve trekker Centrale vergunning en inspectie, zie ook 2.6
Inpasbaar
X
Bestaand project
Nieuw project
Bevoegdheid elders
Past niet in huidig beleid
X X X
X X X
X X?
X
Toelichting algemeen Milieu Ondernemers zien milieuwet- en regelgeving dikwijls als beperkend. Omdat het om nationale of zelf Europese wetgeving gaat, kan de gemeente hier niets aan veranderen. Wat wél verbeterd zou kunnen worden is de afstemming van de milieuvergunning met de bouwvergunning en de controles op de naleving van verschillende vergunningen. De verwachting is dat met de introductie van de omgevingsvergunning (een samenvoeging van vergunningen op het gebied van ruimtelijke ordening en milieu) deze verbetering zal plaatsvinden. Beter overleg tussen de ondernemers en de gemeente (in een vroeg stadium) zal wellicht ook tot meer wederzijds begrip en mogelijk oplossingen kunnen zorgen. 2.1 en 2.2 Vanuit ondernemers gezien is het logisch dat de behoefte bestaat aan een meedenkende lokale overheid. Waar het gaat om afstemming tussen verschillende procedures is de verwachting dat in de nabije toekomst vergunningverlening beter afgestemd zal plaatsvinden. Met het invoeren van de omgevingsvergunning vindt namelijk het verlenen van de bouwvergunning en de milieuvergunning (inclusief eventuele andere gemeentelijke vergunningen) gecoördineerd plaats. Door goed vooroverleg kan de gemeente haar rol van adviserende en meedenkende overheid beter vervullen. Voor een groot deel is de gemeente echter gebonden aan landelijke en Europese regelgeving. Over het algemeen kan niet worden afgeweken van milieunormen. Een uitzondering daarop vormt de nieuwe geurwet (januari 2007). De mogelijkheid bestaat dat een gemeente een gebiedsgericht
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
13 geurbeleid opstelt. Daarin kan de gemeente toestaan dat er in bepaalde gebieden meer stank wordt geproduceerd en/of bebouwing mag plaatsvinden. Dit beleid moet echter eerst ontwikkeld worden en vanzelfsprekend goedgekeurd worden door college en raad. Hier gaat tenminste een jaar over heen. Wat betreft duurzame energie staat de gemeente daar zeer welwillend tegenover. De gemeente wil graag meedenken over mogelijkheden toetsen wat volgens de wetgeving kan. Initiatieven moeten uiteraard door de agrariërs worden aangedragen. De opmerking over aanleg/aanwezigheid van fiets- en wandelpaden is niet geheel duidelijk. Deze paden kunnen uitbreiding niet in de weg staan. In overleg zouden paden ook verlegd kunnen worden. De gemeente kan uiteraard meedenken over initiatieven zoals afvalbakken. De afvalbak plaatsen is daarbij niet het duurst: het legen en onderhouden is veel grotere jaarlijks terugkerende kostenpost. 2.3 De gemeente leeft de landelijke distelverordening na waar het om gemeentelijke terreinen gaat. In het buitengebied zijn dit veelal de bermen. Vorig jaar is meer ruimte in het bestek vrijgemaakt om te maaien op het moment dat de distels bloeien en zo verspreiding van zaden tegen te gaan. Agrariërs zijn verantwoordelijk voor het naleven van de verordening op hun eigen grond. Waar het gaat om natuurterreinen, zijn de eigenaren van die gebieden verantwoordelijk. Rol van de gemeente zou kunnen zijn, die eigenaren (bv Staatsbosbeheer) er op te wijzen. 2.5. De gemeente kan niet zelfstandig besluiten anders om te gaan met milieuvergunningen. We zijn gebonden aan de landelijke regelgeving. Door het houden van een vooroverleg voor het aanvragen van een gewijzigde milieuvergunning, kan de hoeveelheid werk wél gereduceerd worden. 2.6 De wens om controles door verschillende overheden te beperken en/of te bundelen is zeer begrijpelijk. De gemeente kan zich mogelijk inzetten om controles te coördineren of af te stemmen. Aangezien het hier gaat om lokale, regionale en centrale overheden zal dit niet op korte termijn gerealiseerd kunnen worden. De gemeente kan in overleg gaan met andere overheden (wellicht in regionaal verband uit te voeren?). Mankracht en middelen zijn (nog) niet voor handen. 2.7 In het kader van Natuur- en Milieueducatie (waar vanaf 2007 structureel meer geld voor wordt uitgetrokken) zijn in de eerste helft van 2007 met enkele agrariërs afspraken gemaakt over een programma voor scholieren op het bedrijf. Al enkele jaren doet de gemeente overigens mee met het project ‘adopteer een appelboom’, waarbij scholieren een kijkje kunnen nemen bij een fruitteler. De bedoeling is dat het overgrote deel van de lagere scholen gebruik gaat maken van het aanbod. Wanneer de huidige capaciteit niet volstaat, zullen meer agrariërs worden benaderd.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
14
Verkeer en OV:
4.
Nr.
1.2 4.1 4.2 4.3 4.4. t/m 4.6 4.7 t/m 4.10 4.11 4.12 4.13 4.1.4 4.15 4.16 t/m 4.19 8.7 + 8.8 8.9 + 8.10 8.14 t/m 8.16 8.21 8.22
Vraag/ wens/ idee
Bestaand beleid
Parkeren op beeldbepalende plaatsen 30 km-zones, als zodanig inrichten Controle 30 km. Onderzoek naar hoeveel verkeer, snelheid Jhr. Ramweg: verkeersborden, kruispunten, trottoirs Kruispunt Ramweg en Provincialeweg Onderzoek sluipverkeer, zie ook 4.3 Betere ontsluiting Groes Gebruik Lagedijk en Ramweg beperken Voldoende parkeerplaatsen nieuwbouw Extra parkeervakken Groes 1 Behoud OV, extra voorzieningen
Inpasbaar
Bestaand project
Nieuw project
Bevoegdheid elders
X X
X X X
X X X?
X
X X X X X X
X
Sluipverkeer en Ramweg, zie ook 4 Parkeren, zie ook 4
X X
Verbeteren OV Wegdek Schalkwijkseweg verbeteren Verlichting Schalkwijkseweg
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
Past niet in huidig beleid
X X X
15 Toelichting algemeen verkeer en vervoer: Verkeer is net als voetbal een onderwerp dat altijd tot veel discussie leidt: zoveel verschillende gebruikers, zoveel verschillende meningen. Veel zaken die met de openbare ruimte, verkeer en parkeren te maken hebben, zijn ontstaan of aangelegd vanuit een achterliggende gedachte. Niet altijd is die achterliggende gedachte bij de weggebruiker bekend. Soms wijzigen de omstandigheden ook, zodat het zinvol is om regelmatig verkeerssituaties opnieuw in ogenschouw te nemen. De gemeente Houten stelt hierbij haar prioriteiten bij verkeersveiligheid en de bevordering van het fietsgebruik en het openbaar vervoer. De invloed van de gemeente op het Openbaar Vervoer is gering: beleidsmatig heeft het Bestuur van de Regio Utrecht (BRU) een grote invloed en de particuliere vervoerder maakt afwegingen tussen kosten en baten (in casu het aantal gebruikers op een bepaald moment). De gemeente stelt voor in overleg met een bewonersgroep meer inzicht te bieden in de achterliggende gedachten op verkeersgebied. In gezamenlijkheid zou bekeken kunnen worden welke oplossingen tot verdere verbeteringen zouden kunnen leiden. Vooralsnog is de specifieke beantwoording per punt als volgt: 1.2 Met betrekking tot parkeren blijkt vaak dat er wel voldoende parkeergelegenheid in de omgeving is, maar dat men deze uit gemaksoverwegingen links laat liggen; men parkeert liever dichter bij de woning en elders in parkeervakken. Bewoners zouden elkaar daar meer op aan kunnen spreken. Op drukke momenten (veel bezoek, evenement) is er weinig bezwaar tegen parkeren langs de weg: in een dorp als Schalkwijk is op dat soort momenten ook geen alternatief voor parkeren langs de weg. Overwogen kan worden een gele kaartenactie te houden van gemeente met bewoners samen bij “langdurige excessen”. 4.1 en 4.5 De inrichting als 30 kilometerzone op de Jhr. Ramweg heeft eind 1999/begin 2000 in overleg met bewoners plaatsgevonden. Ook toen was er discussie tussen bewoners onderling over de mate van snelheidsremming, de vorm van de maatregelen (drempels, asverspringingen, klinkers) in relatie tot agrarisch verkeer en de Tour de Schalkwijk. Uit de statistiek van verkeersongevallen blijkt niet dat de inrichting onveilig is en de aanleiding lijkt daarmee te ontbreken voor te ingrijpend aanpassen van het profiel met de hoge kosten die daarmee gepaard gaan. Doordat bewoners verschillende zienswijzen hebben (zie jongeren bij punt 8.6) zal nooit een voor iedereen optimale situatie bereikt worden. 4.2 Snelheidsovertredingen in de 30 km-zone worden niet door de politie beboet, omdat het Openbaar Ministerie (OM) dit niet steunt. De gedachte dat in 30 km-zones de kans op ongevallen met doden en gewonden minimaal is, is de reden waarom het OM er lage prioriteit aan toekent. De invloed van de gemeente hierop is minimaal. De politie kan bij excessen wel controleren en staande houden zonder boete. De politie geeft echter weinig prioriteit aan verkeerszaken. Een groot deel van het verkeer op de Jhr. Ramweg komt bovendien uit Schalkwijk zelf, dus gedragsbeïnvloeding is mogelijk met bijvoorbeeld een snelheidsdisplay. Er is budget voor bijvoorbeeld een snelheidsdisplay, die dan op verschillende plekken, ook in Schalkwijk, een tijdlang opgehangen wordt. 4.3 Metingen van de hoeveelheid verkeer op de Jhr. Ramweg, Provincialeweg en Schalkwijkseweg kunnen meelopen in het reguliere telprogramma. Cijfers kunnen vergeleken worden met eerdere tellingen (2002, 2006) om trends (toename, afname, snelheid) te ontdekken. Ook zonder een toename van het gebiedsvreemde verkeer zou de verkeersintensiteit toe kunnen nemen. Als er een stevige groei van het verkeer geconstateerd wordt, kan worden bezien of fysieke aanpassingen nodig zijn.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
16
4.4 Het plaatsen van extra borden is niet wenselijk, meer borden passen niet in het dorpskarakter. Voorts is er een heikel en principieel discussiepunt: kunnen we de verkeersveiligheid verhogen door steeds meer aan te geven of is de verkeersveiligheid juist gebaat bij enige onduidelijkheid (men gaat langzamer rijden en beter opletten). Er blijken altijd weggebruikers die zich tegen alle regels in misdragen: indien zij uit Schalkwijk afkomstig zijn, kunnen bewoners onderling er elkaar wellicht op aanspreken?! 4.6 Zie antwoord bij 4.1. daarbij is de grond aan het einde van de Jhr. Ramweg niet van de gemeente, waardoor niet zomaar een trottoir kan worden gemaakt. Ook op het andere deel is de maximaal beschikbare ruimte gebruikt. Als de gemeente de grond in eigendom kan krijgen zou de situatie kunnen worden aangepast. 4.7 en 4.9 Voor een reconstructie in de vorm van een rotonde is geen geld gereserveerd. Wel kan onderzocht worden in hoeverre aanpassing van de kruising en de fietsoversteken wenselijk is. Het aanpassen van de voorrang op de kruising Jhr. Ramweg/ Schalkwijkseweg/ Provincialeweg ten gunste van fietsverkeer is niet bevorderlijk voor de verkeersveiligheid. 4.8 Het eerder instellen van de 30 km-zone op de Schalkwijkseweg is niet wenselijk, de overgang van 80 km/u naar 30 km/u is dan te groot. 4.10 Voor aanpassing van de overweg is toestemming en medewerking van ProRail vereist. De verwachting is dat ProRail hier niet aan mee zal werken, omdat ProRail een terughoudend beleid heeft ten aanzien van overwegen (“de beste overweg is geen overweg”). 4.11 Op basis van regulier verkeersonderzoek kan bepaald worden of er sprake is van een toename van het verkeer. Indien dat tot zorgen leidt dan wellicht in de toekomst een (duur) onderzoek uitvoeren. 4.12 De gemeente heeft niet de indruk dat de Jhr. Ramweg overbelast is, een verkeerstelling (zie punt 4.3) kan hier uitsluitsel over geven. Een extra weg past niet in het beleid. 4.13 Een belanghebbendenregeling werkt alleen met een dure fysieke maatregel of heel veel handhaving. Bovendien leidt dit altijd tot discussie, wie is belanghebbend en wie niet. Door het aanspreken van ouders kan hetzelfde doel bereikt worden: een veilige schoolomgeving. 4.14 In het nieuwbouwplan wordt voldoende nieuwe parkeergelegenheid opgenomen. 4.15 Vorig jaar is er een telling van beschikbaarheid van parkeerplaatsen geweest. Hieruit is gebleken dat het aantal parkeerplaatsen voldoende is. De bereidheid om iets verder te lopen is vaak een probleem. De Biesterlaan is inderdaad vol, dit speelt op meer plaatsen in Houten. Voor de korte termijn zijn geen plannen om extra parkeerplaatsen te maken.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
17
4.16 SWOH en gemeente Houten ondersteunen initiatieven om een busje voor vraagafhankelijk groepsvervoer (ouderen, jongeren, verenigingen), gereden door vrijwilligers van de grond te krijgen (project “Busje komt zo”). Om dit te laten slagen is het van belang dat er voldoende mensen mee willen doen………….. 4.17 Het gebruik in het verleden heeft aangetoond dat er onvoldoende markt is voor het rijden van bussen laat in de avond en op zondag. Hierom heeft Connexion in het verleden aan BRU voorgesteld om niet meer op deze momenten te rijden, maar overdag vaker te rijden. Pas als er meer mensen in de bus zouden zitten zou uitbreiding van de dienst mogelijk zijn. De Regiotaxi zou voor de enkele reiziger een alternatief moeten bieden. 4.18 Vanaf half augustus is er een nieuwe vervoerder voor de Regiotaxi, de hoop is dat de klachten tot het verleden behoren. 4.19 Op dit moment is het fysiek nog niet mogelijk de bus in één keer door te laten rijden naar Castellum; er is geen verbinding tussen “De Grassen” en “De Sporen”. Na 2010, als Castellum gerealiseerd is, zou de bus uit Schalkwijk door Castellum kunnen rijden. 8.7 en 8.8 Het deel van de Kanaaldijk Zuid tussen de Schalkwijkseweg en de Goyerbrug is smal en uitsluitend bedoeld voor aanliggende percelen. Het deel Kanaaldijk Zuid richting Nieuwegein is onderwerp van discussie met Rijkswaterstaat. Op dit moment is er geen geld om de weg op te knappen en open te stellen. Voor antwoorden over Jhr Ramweg, zie 4.1 t/m 4.7 8.9 Gemeente faciliteert altijd een voldoende aantal parkeerplaatsen maar geen overmaat; aan de hand van parkeernormen legt de gemeente altijd een minimaal aantal parkeerplaatsen aan, de gemeente realiseert nooit meer parkeerplaatsen dan noodzakelijk is, zie ook 4.15. De afstanden in Schalkwijk zijn allemaal goed fietsbaar. Vanuit sociaal oogpunt is het gebruik van de fiets gewenst, het past bij het nagestreefde gemoedelijke dorpse karakter. Fietsers maken meer contact met de omgeving en medeweggebruikers/dorpsgenoten. In overleg met sportverenigingen en anderen kan bezien worden hoe het gebruik van de fiets meer gestimuleerd kan worden. 8.14 t/m 8.16 De huidige busdienst is afgestemd op het gebruik dat er van wordt gemaakt. Zouden er meer reizigers zijn, dan kwam er meer openbaar vervoer. Zie ook het initiatief “Busje komt zo” zoals dat onder 4.16 is beschreven. 8.21 Voor de Schalkwijkseweg is het onderhoud op regulier niveau, voor acute gevaarpunten blijft de gemeente aanspreekbaar via het Meldpunt Openbare Ruimte. 8.22 De wegverlichting van de Schalkwijkseweg (LED/verlichting) is een nieuw systeem en kent hierdoor kinderziekten. De LEDverlichting wordt meegenomen in dezelfde herstelactie als op de noordelijke Rondweg. De besluitvorming over totale vervanging geldt ook voor de Schalkwijkseweg. Wanneer de datum bekend is, zal dit worden bekend gemaakt.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
18
5.
Voorzieningen: Nr.
1.11 1.13 3.4 3.7 6.1 6.2 6.4 6.5 6.6 6.10 + 6.11 6.12 8.11 8.12 8.13 8.18 8.20
Vraag/ wens/ idee
Bestaand beleid
In stand houden voorzieningen Andere normen voor een dorp t.a.v. voorzieningen Voorzieningen seniorenwoning Inbreng bewoners bij lopende projecten (Dorpshuis) Met speciale dorpsbril naar voorzieningen kijken Speciale vergunningen voor tentfeesten Profileren voorzieningen senioren Budget “Verbreding economisch draagvlak voorzieningen” Spar als voorkeursleverancier Instandhouding kerken steunen Lokaal netwerk voor uitwisseling steun en diensten Vermindering bureaucratie vergunningen Manifestatieterrein Onderhoud sportaccommodatie 2e huisarts In kaart brengen vandalisme
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
Inpasbaar
Bestaand project
Nieuw project
Bevoegdheid elders
Past niet in huidig beleid
X X
X X
X X X
X X X X X X X
X X X
19 Toelichting algemeen voorzieningen Uit bovenstaand overzicht blijkt dat er vele factoren zijn die een rol spelen bij het ontwikkelen van en in stand houden van voorzieningen in een kleine kern als Schalkwijk. Zo moet het verzorgingsgebied voor ondernemers van voldoende omvang zijn om aantrekkelijk te zijn voor het doen van investeringen. De gemeente heeft vooral een randvoorwaardenscheppende rol (bestemmingsplan, vergunningen). Bij niet-commerciële voorzieningen, zoals het Dorpshuis kan een gemeente meer bewegen, maar is ook daar afhankelijk van het samenspel met verenigingen en marktpartijen. Daar wordt dan ook alle ruimte gezocht om door creatieve combinaties een meerwaarde te realiseren. Ook kan de gemeente een faciliterende rol spelen om verschillende partijen bij elkaar te brengen om tot een match te komen. In verschillende kleine kernen in den lande is door (soms ongebruikelijke) samenwerking tussen (commerciële en niet-commerciële) ondernemers, die zelfstandig onvoldoende voedingsbodem zagen voor een voorziening, door samenwerking toch een gezamenlijke voorziening tot stand gekomen. De gemeente biedt aan om in het kader van het Leefbaarheidsplan samen met bewoners in de komende periode op werkbezoek te gaan bij een aantal kleine kernen, waar dit soort geslaagde initiatieven gerealiseerd zijn, om daar ook voor Schalkwijk inspiratie op te doen. Wellicht dat daardoor aanvullend op de bestaande initiatieven nieuwe mogelijkheden in beeld komen, die nader uitgewerkt kunnen worden. 1.11 Een zeer belangrijke voorziening wordt het te realiseren dorpshuis waar tal van gezamenlijke activiteiten kunnen worden ontplooid. Casa Fina heeft aangegeven niet mee te willen naar het dorpshuis, maar de huidige soos achter Het Gebouw te willen afbreken en opnieuw op te bouwen. Het bestuur van de soos heeft van de eigenaar, de R.K. Parochie, tot 1 januari 2008 de tijd gekregen om dit te realiseren. Op dit moment is Casa Fina bezig fondsen te werven om de nieuwbouw te kunnen financieren. Met uitzondering van de jeugdsoos gaan alle andere verenigingen naar het nieuwe dorpshuis waar in een goed uitgeruste accommodatie allerlei activiteiten kunnen worden ontwikkeld. De activiteiten die nu plaatsvinden in Het Gebouw en de Triangel zullen in het nieuwe dorpshuis worden ondergebracht. De bedoeling is dat gekozen wordt voor een commerciële exploitant die ook een kroeg als onderdeel van het dorpshuis zal gaan beheren. Dit betekent dat aan de exploitant de vereiste vergunningen verleend gaan worden om ook feesten, waaronder bruiloften en partijen, te organiseren. Aan de wens van een café in Schalkwijk wordt op deze wijze ook voldaan. In het café zullen ook maaltijden geserveerd kunnen worden. 1.13 Vanuit een formele benadering moet worden gesteld dat een onderscheid in toepassing van regelgeving vanwege het gelijkheidsbeginsel niet is toegestaan; wettelijke kaders zijn universeel en mogen niet verschillend worden uitgelegd. Waar de wetgeving het toelaat kan en zal maatwerk worden geleverd. In de op te stellen Voorzieningenvisie 2015 wordt een eindbeeld voor Houten geschetst. In dat kader zou ook bekeken kunnen worden welk voorzieningenniveau passend is voor het verzorgingsgebied van de kleine kernen en daar de inwoners van Schalkwijk in bijvoorbeeld een aparte klankbordgroep bij te betrekken. 3.7 Het programma van eisen voor het dorpshuis is tot stand gekomen in nauw overleg met de belanghebbenden en betrokkenen in Schalkwijk. Er is verschillende keren gesproken met de verenigingen die nu in Het Gebouw zijn gehuisvest. Ook is gesproken met een meedenkgroep, bestaande uit betrokken inwoners van Schalkwijk. Het programma van eisen is voor vaststelling door het college van burgemeester en wethouders voorgelegd aan de verenigingen en de meedenkgroep. Deze gaven aan dat zij zich konden vinden in het opgestelde programma. De verenigingen en de meedenkgroep
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
20 hebben ook inbreng bij de totstandkoming van het voorlopig ontwerp en vervolgens bij het definitieve ontwerp van het dorpshuis. Met de meedenkgroep vindt ook overleg plaats over de wijze van exploitatie van het dorpshuis. Zo is samen met de meedenkgroep een bezoek gebracht aan het dorpshuis in Cabauw. 6.1 Uiteraard zijn beleidsbeslissingen van invloed op het voortbestaan van voorzieningen en op de leefbaarheid van een dorp. Beleidsbeslissingen zijn vaak maatwerk en komen tot stand na afweging van verschillende belangen. Van het gemeentebestuur mag worden verwacht dat zij het algemene belang laat prevaleren boven het individuele belang. Indien nodig worden specifieke (uitvoerings)regels opgesteld. De genoemde voorbeelden (subsidiebeleid, vergunningverlening en planologische medewerking) vormen geen reden om aparte regelgeving te formuleren. Dit werkt rechtsongelijkheid in de hand. Dit kan dus niet worden meegenomen. 6.2 Recent, voorjaar 2007, is de beleidsnotitie grote evenementen vastgesteld. Organisatoren van evenementen zijn nadrukkelijk betrokken geweest bij de daaraan voorafgaande evaluatie van het evenementenbeleid en bespreking van de oplossingsrichtingen. De tentfeesten in Schalkwijk worden gekwalificeerd als grote, jaarlijks terugkerende evenementen. Op basis van de opgedane ervaringen wordt in beginsel vergunning verleend onder de gebruikelijke en noodzakelijke voorschriften. De relevantie van voorschriften komt vaak pas naar voren op het moment “dat er iets mis gaat”. Dit neemt niet weg dat de coördinator evenementen graag informatie wil van de organisatoren over wat gezien wordt als mogelijk niet relevante of niet effectieve voorschriften. Hetzelfde geldt voor de gevraagde positieve ondersteuning bij het beteugelen van relschoppers. 6.4 Het belangrijkste is dat voorzieningen voldoende draagvlak hebben en houden. Bij het starten van een voorziening kijkt een ondernemer in de eerste plaats of er voldoende markt voor is. Als een voorziening er eenmaal is is het zaak dat in dit geval Schalkwijkers er in voldoende mate gebruik van maken, opdat het voor de betreffende initiatiefnemer een rendabele onderneming blijft. De gemeente kan meehelpen om voorzieningen van de grond te krijgen door deze planologisch mogelijk te maken. 6.5 Dit zal puur afhankelijk zijn van het marktinitiatief en de ondernemerszin. De supermarkt zal bijvoorbeeld op vraag vanuit de dorpelingen een bestelservice kunnen opzetten. Vanuit andere dorpen is wel bekend dat de ondernemer meerdere functies combineert: bijvoorbeeld met postagentschap, stomerij, etc. Ook hier geldt: er moet in voldoende mate gebruik van worden gemaakt, opdat het voor de betreffende ondernemer interessant blijft. Financiële ondersteuning van bedrijven door de gemeente behoort niet tot de mogelijkheden. 6.6 Aan de toekomstige exploitant kan de aanbeveling worden gedaan om zijn producten bij voorkeur te kopen bij de plaatselijke Spar. Hierbij moet wel de kanttekening worden gemaakt dat dit moet passen binnen de bedrijfsvoering van de exploitant en de Spar. Het verdient grote voorkeur voor het dorpshuis een exploitant te kiezen die afkomstig is uit Schalkwijk of daar in ieder geval binding mee heeft. 6.10 en 6.11 Subsidiëring van kerkbesturen is niet toegestaan op grond van artikel 1.2 onder lid 5 van de Algemene subsidieverordening (geen subsidie wordt verstrekt voor activiteiten waarmee in overwegende mate politieke, godsdienstige of levensbeschouwelijke vorming wordt beoogd.)
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
21 6.12 De Gideon-groep is bij ons niet bekend. Wij nemen aan dat de vraag betrekking heeft op vrijwillige hulpverlening door een cirkel van vrijwilligers bijvoorbeeld aan mensen met psychosociale problemen, of mensen die anderszins hulpbehoevend zijn. Dit is in eerste instantie particulier initiatief. Organisaties als de Nederlandse patiëntenvereniging en het Rode Kruis hebben hier ervaring mee en kunnen vrijwilligers hiermee verder op weg helpen. Vanuit de WMO (ondersteunen van mantelzorg en vrijwilligerswerk) staat de gemeente positief tegenover een dergelijk initiatief. Binnen de gemeentebegroting zijn geen extra middelen voor dit doel gereserveerd. 8.11 Er is inmiddels 1 aanspreekpunt voor alle vergunningen die nodig zijn voor het organiseren van een evenement: de coördinator evenementen (OW). Binnen de daarvoor gestelde wettelijke kaders wordt gewerkt aan de ontwikkeling van een vereenvoudigd aanvraagformulier voor jaarlijks terugkerende evenementen 8.12 In het beleidsstuk “Evaluatie Evenementenbeleid” wordt de aanbeveling gedaan om onderzoek te plegen naar de maximale veiligheid van de bestaande locaties en onderzoek te doen naar alternatieve evenementenlocaties (in Houten als geheel) die zich beter lenen voor het houden van evenementen en die ook als zodanig zouden kunnen worden bestemd. Het onderzoek naar alternatieve evenementenlocaties is in gang gezet. Het is wel de vraag of dit een oplossing zal bieden voor de vraag naar een mogelijkheid om grotere feesten te kunnen organiseren voor Schalkwijkers: willen de organisatoren het feest naar een locatie buiten Schalkwijk verplaatsen? Voor wat betreft de maximale veiligheid is in de nieuwe beleidsregels ondermeer voor ieder manifestatieterreinen het maximum aantal toegestane bezoekers genoemd. Ook zijn bepaalde evenementen als “risico-evenement” aangewezen. Voor deze evenementen gelden extra veiligheidsvoorschriften. Voor het verbeteren van de inrichting van het manifestatieterrein Schalkwijk is geen budget vrijgemaakt. Dit geldt overigens ook voor de andere manifestatieterreinen. Met betrekking tot leges is in de 12 juni 2007 vastgestelde beleidsregels opgenomen dat voor de niet-commerciële evenementen geen leges wordt geheven. Ook voor het gebruik van gemeentegrond, stroom, water en dranghekken worden bij deze evenementen geen kosten in rekening gebracht. Op verzoek kunnen de dranghekken worden afgeleverd. 8.13 De eigendom van de tennisaccommodatie is enkele jaren geleden overgedragen aan tennisvereniging SET. Deze vereniging zorgt ook voor het onderhoud van de banen. Het onderhoud van de voetbalvelden vindt plaats door de gemeente Houten. Het groot onderhoud (vervanging, renovatie) vindt plaats conform het meerjaren onderhoudsplan sportaccommodaties dat door de gemeenteraad is vastgesteld. Bij de totstandkoming van het onderhoudsplan heeft het bestuur van SV Schalkwijk de mogelijkheid gehad hierover inbreng te leveren.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
22 Het reguliere onderhoud (dagelijks en jaarlijks onderhoud) wordt uitgevoerd volgens een door de afdeling Openbare Werken opgesteld schema. Over de wijze waarop het onderhoud wordt uitgevoerd, vindt overleg plaats met het bestuur van de vereniging. 8.18 Binnen de Rondweg worden 4 emc’s (eerste lijns medische centra) gerealiseerd. Overwogen kan worden om een vijfde emc in het buitengebied te realiseren. Zorginhoudelijk is de stichting huisartsen Houten (SHH) verantwoordelijk voor de realisatie van een emc. Verzoeken voor een 2e huisarts lopen via de Stichting Huisartsen Houten. Deze stichting bepaalt in samenspraak met de zorgverzekeraar het aantal huisartsen in een verzorgingsgebied. De gemeente heeft een faciliterende rol bij bijvoorbeeld het zoeken naar een geschikte locatie of bij bestemmingsplanwijziging. De gemeente heeft het verzoek al voorgelegd aan de SHH. De inwoners van de kleine kernen kunnen eveneens gebruik maken van de huisartsenpost, die gevestigd is in de Loericker Stee. De waarneming ’s avonds, ’s nachts en in het weekend is geregeld door deze post. Iedere werkdag na 17.00 uur en op zaterdag en zondag en op feestdagen is de huisartsenpost geopend (telefoon 030-6363222). De dienstdoende arts legt huisbezoeken af. Hierdoor wordt de huisartsenzorg gewaarborgd en ontvangt een ieder de nodige zorg en/of hulp. 8.20 Uit de cijfers van de gemeente (OW) blijkt niet dat er in de afgelopen 2 jaar veel meldingen van vandalisme over Schalkwijk zijn binnengekomen. Uit de leefbaarheidmonitor blijkt wel dat vandalisme in Schalkwijk door inwoners als een probleem ervaren wordt. Vanuit de wijkopzichters is er weinig melding gedaan van overlast en vandalisme. De laatste meldingen dateren van begin 2006.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
23
6.
Nr.
2.7 2.8 2.9 1.12 6.3 6.8 6.9 6.13, 8.17 5.1
5.2 5.4 5.5. t/m 5.10 2.11
Ruimtelijke en economische ontwikkeling:
Vraag/ wens/ idee
Bestaand beleid
Promotie boerenbedrijf Soepele omgang andere bedrijven in voormalige agrarische bedrijven Geen gevaren of belemmeringen agrarische bedrijven Kleinschalige bedrijvigheid stimuleren Nieuw ‘economisch’ centrum faciliteren De Spar: gemeente betaalt mee Concurrentie tegengaan vanuit Houten-Zuid Indien Spar het niet redt, filiaal vanuit Vinex Belemmeringen weg ter bevordering van recreatie/toerisme en nieuwe toevoegingen agrarische bedrijven Steun plan Linieland Zie 5.1 Diverse recreatieve ideeën Agrarisch bedrijf als recreatieve/educatieve trekker, zie 2.7
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
Inpasbaar
Bestaand project
Nieuw project
Bevoegdheid elders
Past niet in huidig beleid
X X X X X X X X X
X X
24 Toelichting algemeen: Dorp Schalkwijk in relatie tot Eiland van Schalkwijk: De visie voor het Eiland van Schalkwijk is op hoofdlijnen duidelijk: ontwikkeling van een groen en blauw gebied, aantrekkelijk voor recreatie. Belangrijke landschappelijke dragers zijn de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Lek met de uiterwaarden, alsmede de historische verkaveling met de lintdorpen. Deze visie van de Houtense gemeenteraad wordt breed uitgedragen en ook steeds breder onderstreept door derden, mede in verband met de nationale landschappen Nieuwe Hollandse Waterlinie en Rivierengebied. Dit laatste gebied omvat het hele Kromme Rijngebied. Landbouw, natuur, recreatie, water, cultuurhistorie komen in samenhang tot ontwikkeling. Leefbare dorpen zijn belangrijk onderdeel van het gebied. Als zodanig zijn de dorpen ook geagendeerd in de ruimtelijke visie. Het Leefbaarheidsplan heeft betrekking op het dorp en zijn directe omgeving. Uiteraard hangen ontwikkelingen op het Eiland van Schalkwijk en ontwikkelingen in het kader van de leefbaarheid van het dorp met elkaar samen, maar beide kennen een eigen traject. Gezien de verschillen in abstractieniveau, doorlooptijd en schaalniveau is het niet mogelijk om beiden vanaf het begin te integreren. De visie op het Eiland van Schalkwijk vormt een kader op hoofdlijnen (macro), het Leefbaarheidsplan gaat op micro-niveau over dat wat er nodig is voor een leefbaar dorp. Ergens komt dit natuurlijk bij elkaar. Dit zal vooral kunnen gebeuren op meso-niveau (deelgebieden op het Eiland van Schalkwijk) en als het gaat om grotere ingrepen. Ruimtelijke ontwikkeling Leefbare dorpen zijn essentieel voor het platteland en dus ook voor het Eiland van Schalkwijk. Uiteraard zal de visie op het Eiland ook initiatieven van buitenaf aanlokken, maar een belangrijke basis voor ideeën en plannen wordt ook gevormd door de dorpen. Een vitaal dorp is een aaneenschakeling van initiatieven die opgeteld een behoorlijke economische drager in het gebied kunnen zijn en een bijdrage kunnen leveren aan de toeristisch-recreatieve infrastructuur van het gebied. Belangrijk is dat deze initiatieven planologisch worden ingebed. Dat klinkt vanzelfsprekend, maar is het niet. Vooral bij vrijkomende agrarische bedrijfsgebouwen zijn er vaak belemmeringen van regeltechnische, planologische en financiële aard. In Kromme Rijnverband wordt geprobeerd gezamenlijk een ruimtelijke ordening te gaan voeren die zich meer richt op mogelijkheden dan op belemmeringen (gebiedsontwikkeling). De landbouw is een belangrijke grondgebruiker in het gebied. De bodems van het rivierenlandschap zijn namelijk zeer vruchtbaar. Toch heeft ook hier de landbouw te maken met veranderingen door schaalvergroting en toenemende concurrentie. Specifiek voor het gebied is de immobiele grondmarkt door grondspeculaties. De zittende landbouw boert goed, maar kan in principe hierdoor geen kant op. In de lintdorpen hebben we dan ook nog eens te maken met geringe uitbreidingsmogelijkheden door stankcirkels. Het huidige bestemmingsplan biedt in principe voldoende mogelijkheden voor het verder ontwikkelen van de landbouw. Andere belemmerende factoren voeren dus meer de overhand. Wel is het van belang, in analogie van het voorgaande, dat landbouwers regeltechnisch hun bedrijf kunnen verbreden. Ook is het van belang dat een zittend agrarisch bedrijf geen hinder ondervindt van nieuwe niet-agrarische activiteiten bij de buren.
2.7
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
25 In het algemeen geldt dat stad en land elkaar wat beter zouden moeten zien te vinden. Dat geldt ook in ons gebied. De stad heeft potentieel veel recreanten of mensen die anderszins genieten van het gebied. Educatieve projecten juicht de gemeente daarom toe. Alleen schijnt dierhygiëne nog wel eens een kink in de kabel te geven. Een veehouder kan niet zomaar meer schoolklassen ontvangen. 2.8 Vitale kernen vereisen ook op microniveau de nodige mogelijkheden om daadwerkelijk aan de vitaliteit en leefbaarheid te kunnen werken. Het toelaten van detailhandel in voormalige agrarische gebouwen in het buitengebied zou planologisch onderzocht moeten worden. Binnen het Schalkwijkse lint is dit al zeer wel denkbaar. Menging van functies versterkt de economische en functionele structuur en komt bovendien de levendigheid en sfeer ten goede. De gemeente is er voor om de mogelijkheden uiteindelijk planologisch mogelijk te maken. 2.9. Zie de toelichting algemeen: In principe geldt het bestaande planologisch beleid, dat aan de landbouw o.a. bestaansrecht geeft. Een nieuwe functie kan de landbouw niet zomaar verdrijven. Wel is het zo dat met name in een lintdorp als Schalkwijk de uitbreidingsmogelijkheden voor de landbouw hoe dan ook gering zijn, gezien de structuur van het lint. Voor wat betreft aanspreekpunt binnen de gemeente: - als iemand een initiatief neemt, is het handig als die persoon steeds met dezelfde ambtenaar binnen de gemeente van doen heeft binnen het traject; - voorts is er het streekkantoor Kromme Rijn met loket voor onder andere dit soort zaken. Het loket bestaat al, de planning is dat het streekkantoor in het najaar wordt geopend. Initiatieven als mini-camping, bed&breakfast etc. zijn toe te juichen en in beperkte mate niet strijdig met de functie landbouw. De gemeente wil hier in ondersteunen door de ontwikkelingen planologisch mogelijk te maken. Op dit moment zijn er bij de gemeente geen financiële middelen om te ondersteunen bij recreatieve activiteiten. 1.12 In principe staat de gemeente positief tegenover plannen die de leefbaarheid/vitaliteit ten goede komen. 6.3. Het begint met initiatieven uit de markt. Indien deze vragen om bundeling en gezamenlijk onderdak kan hier op gereageerd worden: in beginsel positief. Belangrijk zal echter zijn de loyaliteit vanuit Schalkwijk zelf om boodschappen en diensten te betrekken van dit centrum. Bundeling van economische functies in een centrum kan vanuit stedenbouwkundig/planologische optiek minder gewenst zijn vanwege de karakteristieke opbouw van Schalkwijk: dit is één afweging, er zijn andere afwegingen denkbaar die er toe kunnen leiden dat de gemeente zo’n centrum wel mogelijk acht. 6.8. Het behoort niet tot de mogelijkheden dat de gemeente bijdraagt aan de vaste lasten van de ondernemer. 6.9., 6.13 Castellum is een wijkwinkelcentrum in principe gericht op de inwoners van Houten-Zuid. Het is aan de loyaliteit van de Schalkwijkers of men toch naar dit wijkwinkelcentrum gaat om inkopen te doen of de boodschappen blijft/gaat doen bij de supermarkt in Schalkwijk. De gemeente heeft geen mogelijkheden een filiaal af te dwingen bij de ondernemers die zich vestigen in Castellum: de gemeente heeft geen grondpositie. Wel kan de gemeente bij Hopman Interheem het verzoek neerleggen dit bespreekbaar te maken bij de kandidaten of als alternatief een bestelservice voor Schalkwijk (e.o) op te richten.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
26 Toelichting algemeen over recreatie Gemeente is bezig ideeën en beleid te ontwikkelen over recreatie en toerisme. Hoewel de visie en de middelen om tot uitvoering te komen nog moeten worden vastgesteld, kan al wel de voorgenomen richting worden aangegeven. Schalkwijk en omgeving lenen zich door de uitgestrektheid van het gebied, de cultuurhistorische kwaliteiten en de rustige wegen allereerst voor routegebonden recreatie (wandelen, fietsen, kanoën, paardrijden, skeeleren). In de gemeentelijke optiek moeten deze bestaande kwaliteiten versterkt worden door pleisterplaatsen en rustpunten mogelijk te maken en de uitgave van routeboekjes of plaatsing van bewegwijzering te bevorderen. Zo heeft de gemeente al een natuurleerpad rond de Schalkwijkse Wetering gesubsidieerd en worden in het TRAP-project cultuurhistorische plaatsen beter zichtbaar gemaakt. Ook in het actieprogramma rond het Eiland van Schalkwijk en Linieland wordt dit versterkt. Ondersteunende vormen van verblijfsrecreatie, zoals kamperen bij de boer en B&B, en bevordering van streekproductie zijn vormen van recreatie die de gemeente voor Schalkwijk en omgeving passend vind. 5.1 Recreatie is een belangrijke doelstelling op het Eiland van Schalkwijk. Ook in Kromme Rijnverband wordt hier stevig aan getrokken. Het rivierenlandschap, de Nieuwe Hollandse Waterlinie en bijvoorbeeld de fruitteelt vormen een aantrekkelijk decor. Ook wordt energie gestoken in verbindende schakels in recreatieve langzaamverkeerroutes. Om recreatieve plannen daadwerkelijk van de grond te krijgen, is het belangrijk dat de planologische regelgeving op dit punt meegaat met de tijd, zoals bijvoorbeeld het mogelijk maken van recreatieve functies op de boerderij. Gemeente is wel afhankelijk van initiatieven uit de markt. Grondeigendom van particulieren (boeren) maakt ontwikkelingen moeilijker (paden bijv.). Geurwetgeving kan belemmerend werken, maar er is vanwege nieuwe wetgeving een mogelijkheid om eigen (minder streng) geurbeleid op te stellen, zie 2.1 5.2 Linieland valt onder bestaand beleid. Linieland is een provinciaal project dat wordt getrokken door de gemeente Houten samen met de Provincie, nabuurgemeenten, Waterschap en Rijkspartners. Doel is het herkenbaar, beleefbaar en toegankelijk maken van de Waterlinie door behoud en ontwikkeling. Vooral toeristisch-recreatief, zoals herbestemming van Forten en aanleg recreatieve routes maar ook landschappelijk (inundatiegebieden en verboden kringen). Looptijd van het project 15 jaar; geschatte kosten 120 mln euro. Er is tot op heden beperkte dekking voor deze kosten. Wel zijn er al ‘quick wins’ uitgevoerd of in voorbereiding. 5.5 t/m 5.10 Gemeente steunt het idee van kanoroute, evenementen en activiteiten, zie de toelichting algemeen. Het ontwikkelen van kanoroutes met andere partijen is als wens opgenomen in het gemeentelijk waterplan (voor 2010, hier is echter geen budget voor beschikbaar). De gemeente heeft in het kader van Agenda 2010 met subsidie een aantal wandelpaden ontwikkeld. Tevens probeert de gemeente waar mogelijk kansen te benutten bij nieuwe ontwikkelingen om knelpunten op te lossen teneinde een aansluitend netwerk van fiets- en wandelpaden te krijgen. Concrete initiatieven voor evenementen en andere activiteiten liggen bij marktpartijen. Gemeente beoordeelt deze initiatieven op o.a. aspecten als openbare orde en veiligheid en eventuele planologische consequenties.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
27
Communicatie en contact van Gemeente met Schalkwijk:
7. Nr.
7.1 3.10 7.2, 7.3 7.4 1.1 en 1.15
Vraag/ wens/ idee
Bestaand beleid
Leefbaarheidsplan is leidend Locaties nieuwbouw in overleg bewoners, Communicatie met gemeente en inbreng Schalkwijk Eigen budget Welstandscommissie, zie 7.2
Inpasbaar
Bestaand project
Nieuw project
Bevoegdheid elders
X
Past niet in huidig beleid X
X X X
X X
Toelichting algemeen communicatie en contact gemeente -Schalkwijk Het Leefbaarheidsplan levert een aantal voorstellen op korte en middellange, wellicht zelfs lange termijn. In de procedure om tot een vastgesteld Leefbaarheidsplan te komen, willen gemeente en inwoners van Schalkwijk de voorstellen zo hard mogelijk maken en wil de gemeente zich daaraan verbinden. Het Leefbaarheidsplan vormt in die zin een belangrijk kader. Aan deze voorstellen of afspraken zitten ook procedures vast; besluitvormingsprocedures met daarin een wettelijk bepaalde rol van het College van B&W en de Gemeenteraad, procedures voor bestemmingsplanwijzigingen, evenementenvergunningen, milieuvergunningen of bouwvergunningen. Voorts zal het niet altijd de gemeente zijn die de finale afweging maakt. Dit kan ook liggen bij andere publieke of private partijen. Voorts spelen er de ontwikkeling over het “Eiland van Schalkwijk”. De visie op het Eiland van Schalkwijk vormt een kader op hoofdlijnen (macro), het Leefbaarheidsplan gaat op micro-niveau over dat wat er nodig is voor een leefbaar dorp. Op dit punt kan het Leefbaarheidsplan als wensenpakket van de inwoners van Schalkwijk, meegenomen worden als één van de invloeden die de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling bepaald. In z’n algemeenheid kan de dialoog met Schalkwijk vaker en meer in een vroegtijdig stadium plaatsvinden. 7.1 Het Leefbaarheidsplan heeft betrekking op het dorp en zijn directe omgeving. Uiteraard hangen ontwikkelingen op het Eiland van Schalkwijk en ontwikkelingen in het kader van de leefbaarheid van het dorp met elkaar samen, maar beide kennen een eigen traject. Het leefbaarheidsplan kan daarmee niet leidend zijn voor alle toekomstige ontwikkelingen voor Schalkwijk en omgeving. Wel kan het Leefbaarheidsplan als wensenpakket van de inwoners van Schalkwijk, meegenomen worden als één van de invloeden die de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling bepaald.
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
28
7.2 tot en met 7.3, 1. en 1.15 en 3.10 De gemeente steunt een frequenter overleg over punten die voor de toekomst van Schalkwijk en de Schalkwijkers van belang zijn. Dit zou nader uitgewerkt kunnen worden mede op basis van ervaringen elders. Aandachtspunt voor de gemeente is de representativiteit van een platform of dorpsraad: een verenigingsstructuur of een vorm waarbij alle geledingen in Schalkwijk een afvaardiging krijgen (sportverenigingen, kerken, belangengroep, soos, etc..)?! Dit gaat verder dan de huidige context van het Leefbaarheidsplan en levert de basis voor een meer structurele dialoog tussen gemeente en Schalkwijkers over een breed scala aan onderwerpen. Aangetekend moet worden dat het een dialoog is en formele besluitvorming langs wettelijke en democratische besluitvormingsprocedures verloopt. Specifiek over de wens tot een speciale Welstandscommissie voor Schalkwijk: inwoners van Schalkwijk kunnen al zitting nemen in de bestaande Welstandscommissie 7.4 Waar nodig worden budgetten 'gehangen' aan de concrete uitwerkingen van het Leefbaarheidsplan. Zo is er op korte termijn een budget beschikbaar voor het opzetten van een website. Daarnaast is er voor het dagelijkse beheer en onderhoud van de openbare ruimte een flexibel budget bij de wijkopzichter. Vragen en meldingen kunnen bij de wijkopzichter worden ingebracht (elke donderdag spreekuur in Schalkwijk) of bij het Meldpunt Openbare Ruimte. Tot slot gaat in het kader van de verdere ontwikkeling van het wijkgericht werken, in de komende jaren de discussie gevoerd worden over vrij besteedbare budgetten in beheer bij bewoners: de uitkomst is nog ongewis.....
------------------------
Leefbaarheidsplan Schalkwijk, reactie Gemeente Houten op Nota Bouwstenen, d.d. 10 juli 2007
LLeeeeffbbaaaarrhheeiiddssppllaann SScchhaallkkw wiijjkk BIJLAGE 3 VERSLAG 3E WERKGROEPEN-/VERDIEPINGSAVOND (27 SEPTEMBER 2007) Na reactie van de gemeente op de bewonersvoorstellen voor verbetering van de leefbaarheid in Schalkwijk zijn de diverse werkgroepen die tijdens het planproces werden gevormd nogmaals uitgenodigd om hun voorstellen nogmaals te bespreken en waarmogelijk te verbeteren en aan te vullen. Hierna volgt een beknopt verslag.
B BIIJJL LA AG GE EN N
LLeeeeffbbaaaarrhheeiiddssppllaann SScchhaallkkw wiijjkk
B BIIJJL LA AG GE EN N
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
‘Verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk 27 september 2007 Op deze bijeenkomst is per werkgroep (thema) de gemeentelijke reactie op de Nota Bouwstenen en bewonersvoorstellen besproken. De werkgroepen zijn hierbij uitgedaagd hun voorstellen waar mogelijk aan te scherpen en aan te vullen. De werkgroepen werden ondersteund door ambtelijk medewerkers van de gemeente Houten, die ter plaatse een toelichting konden geven op de gemeentelijke beoordeling van de bewonersvoorstellen. Hieronder volgt een verslag per werkgroep. De verslagen zijn opgesteld door een werkgroeplid en daar waar wenselijk achteraf door de gemeente ambtelijk gelezen en beoordeeld. Ondergeschikte opmerkingen ten aanzien van taalgebruik en formulering van hetgeen werd besproken is in de tekst verwerkt. Daar waar de gemeente een sterk afwijkende mening had over hetgeen dat werd besproken is een aparte gemeentelijke notitie aan het verslag toegevoegd. De verslagen vormen input voor de voorbereiding op de eerstvolgende plenaire bewonersavond.
De volgende verslagen zijn opgenomen: 1.
WERKGROEP WONINGBOUW EN BEELDKWALITEIT
2
2.
WERKGROEP AGRARISCHE ZAKEN EN ECONOMIE
4
3.
WERKGROEP VOORZIENINGEN
6
4.
WERKGROEP VERKEER EN VERVOER
10
5.
WERKGROEP RECREATIE + EILAND VAN SCHALKWIJK
13
6.
WERKGROEP RELATIE DORP-GEMEENTE
18
1
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
1.
WERKGROEP WONINGBOUW EN BEELDKWALITEIT
Beeldkwaliteit: Het is duidelijk geworden dat de bewoners geen aparte Welstandscommissie willen voor Schalkwijk, maar een commissie van bewoners die zich inzetten voor MOOI SCHALKWIJK in de breedste zin des woords. Deze commissie dient een formele plaats te krijgen in het Bewonersplatform en gefaciliteerd te worden door de gemeente (is wens van bewoners). Ondanks al het bestaande beleid vinden bewoners dat het beter kan met bouwplannen, zichtlijnen, monumentenzorg, openbare ruimte, bewegwijzering etc. Over beschermd dorpsgezicht is niet gesproken door tijdgebrek, maar bewoners accepteren het antwoord “past niet binnen bestaand beleid” niet, maar willen nader onderzoek. Het voorkomen van te veel geparkeerde auto's op beeldbepalende wegen is door gemeente niet goed begrepen, bewoners vragen om beleid om dat te voorkomen bv parkeren op eigen erf verplichtstellen/ parkeerplaatsen uit het zicht creëren etc. Bestaand beleid moeten dus twee nieuwe projecten worden.(1.1, 1.2, 1.3, 1.4, 1.5, 1.6, 1.7, 1.15, 3.5). Naast de bewonerswerkgroep MOOI SCHALKWIJK willen we dat een Beeldkwaliteitplan apart voor Schalkwijk wordt opgesteld om hieraan handen en voeten te geven, actie gemeente in samenspraak met werkgroep. Woningbouw: Werkgroep 1 is het nog steeds niet eens met het standpunt van de gemeente om plan GROES 2 in 1 keer neer te zetten, maar dat wordt apart behandeld door BC en werkgroep woningbouw. Werkgroep 1 wil zo spoedig mogelijk een inventarisatie van de woningbehoefte van Schalkwijkers en ex-Schalkwijkers. Dit kan volgens de ambtenaar in een half jaar gereed zijn. Op basis van deze inventarisatie een gefaseerd bouwbeleid voor Schalkwijk maken voor de periode 2008-2015 (zie Ruimtelijke Visie gemeente Houten). Aantal en soort woningen per keer afhankelijk van de uitkomsten van de inventarisatie. Tegelijkertijd onderzoek starten (is wens van bewoners) naar de mogelijkheden voor meer inbreiding en verkoop van kavels om mensen zelf te laten bouwen. Het antwoord van de gemeente op de vraag om in de stijl van het dorp te bouwen (bestaand Beleid) wordt door de werkgroep in twijfel getrokken: daarvoor moet ook nieuw beleid komen. De voorzieningen in seniorenwoningen kwamen ook niet aan bod door tijdgebrek, maar als de verantwoordelijkheid elders ligt, wat kan de gemeente doen om hier toch in te stimuleren??? Nieuw project is een Bouwbeleid voor Schalkwijk 2008-2015 (1.8, 8.2, 1.9, 1.10, 3.1, 3.2, 3.4(apart project?),3.6, 3.8, 3.9, 8.1, 8.4, 8.5) Gefaseerde woningbouw is inpasbaar in het beleid van de gemeente Houten. Door opname hiervan in het Beeldkwaliteitplan voor Schalkwijk kan Schalkwijk invloed hebben op het beleid van de gemeente. Van belang is dat er een platform is wat het Beeldkwaliteitplan opstelt samen met de gemeente. In elk geval met een bekrachtiging van het plan door de gemeente Houten.
2
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
1.11, 1.13 Een nieuw project om andere normen vast te stellen voor een dorp, juichen wij toe. Kwam als voorbeeld ter sprake in verband met woningbouw: regel om 30% sociale woningbouw in een nieuwbouwproject toe te passen. Dit geldt voor Houten Vinex, maar niet voor bouwen in Schalkwijk voor de Schalkwijkers. Maar er zijn ook andere zaken waarbij dit speelt bv norm aantal inwoners voor bouw sociaalcultureel centrum; financiële ondersteuning van het werk door burgers zelf zonder opbouwwerkers, jongerenwerkers, ouderenadviseurs etc. 1.12 Stimuleren kleinschalige bedrijvigheid is inpasbaar, misschien te combineren met wens agrarische ondernemers voor betere aanspreekpunten en informatie ?? 1.14, 1.16, 1.17 niet besproken, nieuwe projecten, blijft staan. Verslag opgesteld door de volgende leden van de werkgroep Woningbouw en beeldkwaliteit: • Martijn Schaeffer en, • Elly Kool. en aangevuld door betrokken ambtelijk medewerkers van de gemeente Houten: • Jan Rademaker en, • André Botermans.
3
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
2.
WERKGROEP AGRARISCHE ZAKEN EN ECONOMIE
Meedenken Ondernemers hebben behoefte aan een meedenkende en deskundige lokale overheid. Een overheid die uitnodigt tot gesprek, meedenkt bij het bepalen van de mogelijkheden en voorlicht over de te volgen weg bij het verkrijgen van alle benodigde toestemmingen bij overheidsinstanties. Daarbij moet worden gedacht aan: 1. Welke toestemmingen zijn nodig 2. Wanneer zijn die nodig en hoe lang duurt de procedure 3. Wat zijn de daaraan verbonden kosten 4. Wat is de doorlooptijd van de totale procedure Dit verbeteringsproces moet worden uitgevoerd door de gemeente. Schalkwijkse ondernemers zijn vanzelfsprekend bereid medewerking te verlenen maar kunnen naar het oordeel van de werkgroep slechts weinig betekenen. Gestroomlijnd vraag en antwoordproces Er is absolute noodzaak aan een gestroomlijnd 'vraag-en-antwoord mechanisme' bij de gemeente. Ondernemers die met vragen over bijvoorbeeld milieu-investeringen bij de gemeente aankloppen moeten snel en accuraat geholpen worden. Ook hier; Schalkwijkse ondernemers zijn gaarne bereid hulp te bieden maar zien voor henzelf weinig mogelijkheden. Gevaren en bedreigingen van recreatie in buitengebied (Agrarische) ondernemers zien naast bedreigingen, zeker ook kansen in recreatie. Bedreigingen vooral op het gebied van fiets- en wandelpaden. In de perceptie van de ondernemers zijn die er genoeg. De bedreigingen zijn vooral het doorsnijden van agrarisch gebied, afval op of dichtbij plaatsen waar vee graast of voer wordt gewonnen en verspreiding van dierziekten door huisdieren. Loslopende honden zijn een gevaar voor diergezondheid. Ondernemers vinden dat degene die uitnodigt tot recreëren ook de negatieve consequenties voor zijn of haar rekening moet nemen dus als de gemeente wandel- en fietspaden aanlegt, ook moet zorgen voor ophalen van afval en actie moet ondernemen tegen loslopende honden. Distelverordening Agrarisch ondernemers proberen steeds minder chemicaliën te gebruiken. Het gevolg is dat ze steeds meer last hebben van schadelijke onkruiden als brandnetels, distels, ridderzuring en St. Jacobskruiskruid. Daarom is er de distelverordening die bepaalt dat beheerders van grond, ervoor zorg dienen te dragen dat onkruiden op hun grond niet zaaien naar nabijgelegen percelen. Deze verordening geld voor alle beheerders dus ook overheden. De gemeente en het waterschap leven voor hun terreinen deze verordening redelijk goed na maar staatsbosbeheer is minder nauwkeurig. Het zou goed zijn als de gemeente een coördinerende rol op zich nam en een centraal meldpunt in het kader van de distelverordening zou inrichten. Bouwblokken Het standpunt van de gemeente in het kader van de bouwblokken is onacceptabel. Judith Vlot heeft toegezegd hierover nog met haar collega te zullen spreken.
4
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
Soepel omgaan met milieuvergunningen Wij zijn allen verplicht de wet na te leven en dat geld ook voor de gemeente. Schalkwijkse ondernemers hebben respect voor de gemeente inzake haar standpunt dat de wet moet worden nageleefd. Er is echter een groot verschil tussen het braafste jongetje van de klas en het jongetje wat uitzoekt wat wél kan zonder de wet te overtreden. Ondernemers hebben de indruk dat de gemeente Houten het braafste jongetje van de klas probeert te zijn hetgeen ondernemers vaak op een achterstand zet. Door meer met de ondernemer mee te denken en te zoeken naar mogelijkheden in plaats van belemmeringen kan veel worden gewonnen ten opzichte van de huidige situatie. Het is wenselijk dat de gemeente dit veel sterker vormgeeft. Coördinatie van controles Ondernemers beseffen terdege dat zij een verantwoordelijkheid hebben naar de maatschappij. Doorgaans zullen zij het daarom geen probleem vinden om door de maatschappij te worden gecontroleerd. Wat zij wel een probleem vinden is als dat hun bedrijfsvoering belemmert. Daarom is er grote behoefte aan coördinatie van de controles zodat de bedrijfsvoering niet onnodig vaak belemmerd wordt. Zij zien hier een taak voor de gemeente. Presentatie, communicatie, marketing De agrarische sector wil zichzelf graag presenteren aan de samenleving. Het is voor iedereen van belang dat de gemiddelde Nederlander meer te weten komt over de agrarische sector. Zo kan er wederzijds begrip ontstaan voor elkaars belemmeringen, wensen en mogelijkheden. De Schalkwijkse agrarische ondernemers vinden het project 'adopteer een appelboom' positief maar te beperkt. Soortgelijke initiatieven zouden wenselijk zijn in andere agrarische (deel)sectoren als melkveehouderij, varkenshouderij etcetera. Verder zouden de initiatieven zich niet slechts op schoolkinderen moeten richten maar ook op andere groepen. Er wordt gedacht aan het organiseren van de oorspronkelijke variant van de 'boerendag' waarbij kennis van de agrarische sector kan worden overgedragen op niet-boeren of naar analogie van 'kom in de kas' ook een 'kom in de stal'. De ondernemers zien hier een duidelijke rol voor de LTO. Niet- agrarische activiteit in voormalige agrarische gebouwen Ook hier moet de meedenkende rol van de gemeente beter worden vormgegeven. Voor een aantal soorten initiatieven bestaat een loket in de vorm van het 'streekkantoor' maar de functie hiervan is te beperkt. Dit kantoor kan slechts in een zééŕ beperkt aantal gevallen daadwerkelijk hulp bieden. Verslag opgesteld door werkgroeplid Janco van Dijk
5
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
3.
WERKGROEP VOORZIENINGEN
3.1.
Verslag / Reactie Aspectgroep Voorzieningen op “reactie gemeente op …”.
(uitvoering gevend aan het verzoek uit de brief van 8 september 2007) N.a.v. Conclusies en samenvatting, pag. 3, 5e. alinea. In de tekst van de Gemeente alleen aandacht voor de feitelijke voorzieningen. Primair aandachtspunt van de aspectgroep betrof het menselijke, de relationele kant bij werkende voorzieningen. Daar gaat het om! Mensen met elkaar laten verkeren is het onderwerp, niet het bevredigen van individuele behoeftes. Ad 6.7. De vraag was niet of de Gemeente wilde zorgen voor een informatiepakket. Ook de opmerking over “persoonlijk burencontact” begrijpen we niet in de context van deze “bouwsteen”. Staat de Gemeente achter het geschetste idee? Ondersteunt zij het opzetten van een project in deze zin, met subsidiëring /prioritering in het kader van het “uitvoeringsprogramma leefbaarheidsplan”? N.a.v. Toelichting algemeen voorzieningen, pag. 19. In de tekst van de Gemeente ook hier alleen aandacht voor de feitelijke voorzieningen. Primair aandachtspunt van de aspectgroep betrof het menselijke, de relationele kant bij dorpsgenoten trekkende voorzieningen. Daar gaat het om! Mensen met elkaar laten verkeren dat is de bedoeling, niet het bevredigen van individuele behoeftes. Ad 6.1. De vraag was of er bereidheid was gericht rekening te houden met de specifieke situatie in de kleine kern Schalkwijk (hardheidsclausule; toets met /input vanuit het kleine kernen beleid): Wil de Gemeente creatief gebruik maken van de aanwezige beleids- en handhavingsmarges (blijven nadenken, geen robotgedrag). “Ongelijke monniken, ongelijke kappen”. Ad 6.2. Gevraagd is of het mogelijk is het vergunningenbeleid voor tentfeesten op detailpunten op Schalkwijk toe te snijden. Goed om te horen dat er een coördinator evenementen bestaat. Het lijkt ons een goed idee deze functionaris periodiek te laten evalueren /leren in een vergadering met tentfeestbetrokkenen. Een en ander onder de paraplu van de uitvoeringsorganisatie leefbaarheidsplan (dorpsraad?), lijkt ons een goede organisatorische inbedding. Ad 6.4. De gestelde wens in de “Bouwstenen” betrof voorzieningen in ruime zin voor oudere dorpsgenoten: Voor welke pakketonderdelen wil de gemeente zich inzetten (minimumpakket met welke eventuele extra’s). Bedoeld is een wens tot gemeentelijk helpen /faciliteren, niet een noodzakelijk op de gemeentelijke nek nemen. De rol van eventuele ondernemers is daarbij pas stap 2. Ad 6.5. Betreffende vraag uit de “Bouwstenen” ging niet over marktwerking of het functioneren van ondernemersschap. De opmerking heeft als vertrekpunt de gedachtewereld achter bijvoorbeeld agrarisch natuurbeheer: ook daar maatschappelijk gewenste, onrendabele bedrijfsactiviteiten, die bij een particulier ondernemer ondergebracht worden. Gedacht is aan burgerinitiatieven om 6
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
gewenste voorzieningen buiten de gevarenzone te houden. Eventuele subsidiëring /ondersteuning en prioritering in het kader van het totaalbudget uitvoeringsprogramma leefbaarheidsplan. Ad 6.6. Met alle respect, de Gemeente draait er een beetje omheen: De vraag is of de Gemeente bereid is de toekomstige exploitant van het dorpshuis op te dragen zijn kruidenierswaren bij de Spar te betrekken (right of first refusal)….. Zelfs als dit eventueel tot een lagere verpachtingsopbrengst zou leiden. Ad 6.10. De vraag betrof juist die activiteiten die niet gericht zijn op godsdienstige of levensbeschouwelijke vorming. Bestaan daar mogelijkheden voor en is de Gemeente bereid deze mogelijkheden te benutten? Ad 6.11. De kerkgebouwen zijn rijksmonument. De toren van de R.K. kerk is geen gemeente-eigendom (die van de N.H. kerk wel). De vraag is of de gemeente bereid is het maximale te doen om de hoge onderhoudslasten van beide kerkgebouwen wat te verlichten. (Zie de toelichting bij bouwsteen 6.10.) Ad 6.12. De Gideon-groep was een voorbeeld. De vraag was of dergelijke initiatieven subsidiabel zijn. Wellicht ondersteuning /prioritering in het kader van het totaalbudget uitvoeringsprogramma leefbaarheidsplan. Ad 6.3. Het leek ons gewenst in de voorgestelde zin alvast de eerste stappen te zetten in de richting van een planologisch principebesluit plus gebiedsreservering (naast het nieuwe dorpshuis?). Graag hierop de gemeentelijke visie. [De beschreven strijdigheid met de “karakteristieke opbouw van Schalkwijk” moet u eens uitleggen. Dat snappen wij eerlijk gezegd niet zo.] Ad 6.8. Ook hier is de opmerking n.a.v. het agrarisch natuurbeheer van 6.5. aan de orde, incl. het gestelde over subsidiëring en prioritering in het kader van het uitvoeringsprogramma. Ad 6.9. De vraag was of er bereidheid was de specifieke belangen van leefbaarheidversterkende schalkwijkse voorzieningen (incl. sport- en culturele accommodaties, zie toelichting bij bouwstenen 6.9.) een rol te laten spelen bij de situering van (grootschaliger) voorzieningen en accommodaties voor Groot Houten. Geen blokkade, maar een mee te wegen aspect bij de alternatievenkeuze. Ad 6.13. Het antwoord van de Gemeente is dus nee (?). De vraag heeft zijn oorsprong in het feit dat zulks ten tijde van wethouder Lenstra wèl mogelijk was. Verder laatste zin (Hopman Interheem etc.) voor dit moment contraproductief, dus schrappen. Verslag / Reactie opgesteld door werkgroeplid Jan Baas. 7
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
3.2.
Reactie gemeente op verslag bewonerswerkgroep.
Een aantal aspecten in dit verslag waren volgens de gemeente niet conform dat hetgeen daadwerkelijk besproken werd op deze bijeenkomst. De gemeente heeft h.a.v. het verslag de volgende opmerkingen: Ad 6.7 De vraag was: “staat de gemeente achter het geschetste idee”. De bewoners voeren het zelf uit Chris Janssens (gemeente Houten) heeft m.b.t. dit onderwerp en een aantal onderwerpen de mogelijkheid genoemd om de WMO te gebruiken. Ad 6.1 De vraag is om bij het maken van beleid en ook bij voorschriften bij vergunningen rekening te houden met “het eigene” van de kleine kernen. Het is belangrijk oog te hebben voor het dorpse karakter. Voor wat betreft evenementen (bijvoorbeeld t.a.v. het beperkt aantal toegestane bezoekers op het manifestatieterrein is de heer Baas van mening dat de mensen heel goed weten weg te komen als er hier en daar maar een paar planken over de sloot liggen). Ik heb hier benadrukt dat de veiligheid van de bezoekers voor de gemeente voorop staat. Dit neemt niet weg dat ik heel graag met organisatoren én deskundigen van politie en brandweer wil bespreken of het mogelijk is en zo ja wat er nodig is om de organisatoren tegemoet te komen. Ad 6.4 Er wordt gevraagd om helderheid te geven over wat er voor mogelijkheden zijn voor ouderen. Informatie geven dus. Ad 6.5 Ook eens bij andere gemeenten informeren. Het is niet de bedoeling een ondernemer te steunen, maar om burgerinitiatief te stimuleren. Ad 6.6 Een duidelijk “nee” wordt meer gewaardeerd dan “om de pot heen draaien”. Ad 6.10 Na verduidelijking helder. Het is al zo. Het kerkgebouw is een belangrijk gebouw in het dorp. Niet alleen voor kerkgangers, maar ook voor andere activiteiten en dergelijke. Ad 6.3 Mogelijkheid “tot” opnemen in bestemmingsplan. Ad 6.8 Creatief meedenken over mogelijkheden Belangrijkste conclusies: •
WMO gebruiken
8
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
• •
•
Gemeente moet minder koel reageren op inspanningen van burgers Gemeente moet bij het maken van beleid ook oog hebben voor specifieke situaties in de kleine kernen. Met andere woorden: het beleid niet alleen schrijven met de situatie voor ogen zoals die in “groot Houten” is, maar ook kijken of dit werkt voor de kleine kernen (bijvoorbeeld subsidie per lid van een vereniging). We zien veel kansen en aanknopingspunten om de volgende stap te nemen.
Gemeentelijk reactie opgesteld door Chris Janssens en Margriet Verhagen. 3.3.
Conclusies verdiepingsgesprek van 27.9.’07
Naar aanleiding van het verslag en de gemeentelijke reactie op dit verslag heeft een aanvullend overleg (‘verdiepingsgesprek’) plaatsgevonden tussen werkgroep en gemeente. Hieronder volgt een beknopt verslag. • • •
Onderwerp: “Reactie gemeente op Nota Bouwstenen” d.d. 10 juli 2007. Deelnemer vanuit werkgroep Leefbaarheidsonderzoek: Jan Baas Deelnemer vanwege gemeente Houten: Chris Jansens en Margriet verhagen
Besproken werd de Reactie Aspectgroep Voorzieningen op “reactie gemeente op …” versie 26.9.’07 (Bijlage). Het punt 6.6 werd beantwoord met een rigoureus nee. Europese aanbestedingsregels laten de Gemeente in deze zin geen ruimte. Voor wat betreft de overige punten werd toegegeven dat de gemeentelijke reacties soms wel defensief overkwamen. De aangeboden schriftelijke reactie van de aspectgroep Voorzieningen, maakte duidelijk wat met de diverse punten bedoeld was. Beide gemeentemensen gaven aan dat een bijgestelde gemeentelijke reactie zeer wel mogelijk was. Zeker omdat de gevraagde gemeentelijke intenties, die niet op korte termijn te realiseren zouden zijn, in de toekomst een plaats zouden kunnen krijgen in het Uitvoeringsprogramma Leefbaarheidsplan Schalkwijk c.a. met een daarvoor te bestemmen specifiek budget.
Conclusies in de afsluitende plenaire vergadering: 1. Het is goed om zo met elkaar in gesprek te zijn. 2. Betreffende ad 6.2. (tentfeesten) vond men het een goed idee aan het eind van elk seizoen bij elkaar te komen om de gemeentelijke kaders, richtlijnen en eisen te evalueren en te zien of ze dienstig waren aan het beoogde effect, danwel dat het gewenste effect beter op een andere wijze bereikt zou kunnen worden. Om een beperkte focus op de eigen problemen te voorkomen, zou een dorpsraadachtige instantie het proces kunnen bewaken en faciliteren. 3. Diverse (nog) niet in de huidige werkprogramma’s en het beleid opgenomen activiteiten, zouden een plaats kunnen krijgen in een Uitvoeringsprogramma Leefbaarheidsplan met een hiervoor bestemd overkoepelend budget. Prioritering en efficiencybewaking zou dan kunnen geschieden door een uitvoeringsorganisatie Leefbaarheidsplan (dorpsraad?). Voordeel: eigen verantwoordelijkheid bij de burger, het gemeentebestuur niet belast met allerlei kleine subsidieaanvragen en geen problemen met het gelijkheidsbeginsel. Opgesteld door werkgroeplid: Jan Baas
9
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
4.
WERKGROEP VERKEER EN VERVOER
Aanwezig: • • • • •
Herbert Tiemens (gemeente Houten) Petra van Ingen (gemeente Houten) Johan de Bruijn Johán Brouwers (tot 20.30 uur) Margreet van Haasteren
Doel van de avond Doel was om in een dialoog tussen vertegenwoordigers van de werkgroep ‘Verkeer en Veiligheid’ en ambtenaren van de gemeente Houten verheldering te verkrijgen omtrent de gemeentelijke reactie op de Nota Bouwstenen. Indien mogelijk kan een eerste aanzet gegeven worden tot de eerste projectvoorstellen. De volgende thema’s zijn besproken: 1. 2. 3. 4. 1.
Verkeersveiligheid Verkeersdrukte Parkeren Openbaar Vervoer Verkeersveiligheid
Reeds in 2000 heeft de gemeente Houten besloten een aantal wegen als 30 en 50 km gebied in te richten (Provinciale weg, Jhr Ramweg). Helaas wordt deze snelheid voortdurend overschreden, hetgeen gevaarlijke situaties oplevert. Dit draagt geenszins bij aan de verkeersveiligheid en strookt ook niet met de kernkwaliteiten van het eiland Schalkwijk. Hier moet verandering in komen en dit is deels de verantwoordelijkheid van de gemeente en deels de verantwoordelijkheid van de bewoners zelf. Wat hebben wij hierover afgesproken: • • •
• • •
De gemeente gaat metingen uitvoeren om te bepalen hoeveel verkeer er rijdt en met welke snelheden. Er zijn mogelijkheden genoemd van kabels op de weg en aparte acties met een lasergun. Het is mogelijk om een matrixbord te plaatsen om autobestuurders en brommer/motorbestuurders te wijzen op hun snelheid. De gemeente onderzoekt de mogelijkheden tot het beveiligen het kruispunt op de Provinciale weg/Jhr ramweg. Speerpunt is dat het fysiek onmogelijk gemaakt wordt om daar harder te kunnen rijden dan 30 km/u. Dit kan door een verhoogd kruispunt te maken om de snelheid uit het verkeer te halen. De voorgestelde rotonde lijkt voorlopig niet haalbaar. Mochten de geplande verbeteringsmaatregelen niet voldoende blijken, dan kan in de toekomst nader onderzocht worden of de aanleg van een rotonde tot de mogelijkheid behoort. De optie flexibele drempel is genoemd. Zowel de gemeente als de bewoners hebben aangegeven hieromtrent nader onderzoek te doen. Wat zijn ervaringen van andere gemeentes. Wordt ook op duurzaamheid onderzocht. Met extra belijning op de weg kan de aandacht gevestigd worden op gevaarlijke verkeerssituaties en snelheidsbeperkingen. Denk aan Groes/Jhr Ramweg, 30-km gebieden (Trip/jhr ramweg). De verlichting van de Schalkwijkse weg zal nader onderzocht worden. Kun je door middel van aanpassing van de verlichting de snelheid uit het verkeer halen? En hoe kan de verlichting verbeterd worden op het fietspad.
10
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
•
•
2.
De bewoners van Schalkwijk moeten zich bewust zijn dat zij een eigen verantwoordelijkheid hebben in het handhaven van de verkeersveiligheid. Bewoners dienen elkaar erop aan te spreken indien het gedrag afwijkt. Mogelijk hulpmiddelen kunnen hieraan bijdragen: oproepen in de verschillende media-uitingen, internet, stickers plakken, neon-mannetjes. Handhaving door middel van boetes lijkt tot op heden niet realiseerbaar, omdat dit niet wordt gesteund door het Openbaar Ministerie. Een zeer bizarre opstelling, zeker ook omdat de overheid momenteel veel tijd en geld besteedt aan de ‘rijd met je hart’ campagne. De gemeente brengt dit ieder jaar als speerpunt naar voren. Wij als bewoners zullen ook actie ondernemen richting het OM. Verkeersdrukte
De verkeersdrukte neemt toe. Bij sommigen leeft het idee dat dit ook veel sluipverkeer betreft. Dat is echter niet met zekerheid te stellen. De uit te voeren metingen kunnen hier wellicht uitkomst op bieden. Eén van de genoemde opties in de Nota is de openstelling van Kanaaldijk Zuid richting Nieuwegein. De gemeente heeft toegelicht dat er nog steeds geen definitieve oplossing is in het ‘conflict’ tussen gemeente en provincie over deze week. Er lijkt wel lucht in de zaak te komen en wellicht zal de weg in de toekomst opengesteld worden. Het is niet zeker welke invloed dit heeft op het verkeer. De verwachting is dat het ontlastend werkt voor de Jhr Ramweg. Verder is de zorg geuit dat er door de bouw van Groes II een toename van verkeer te verwachten is. Extra huizen én een dorpshuis. De mogelijkheid tot de aanleg van een extra weg, ter ontlasting van de verkeersdrukte, is van tafel geveegd. De gemeente is er niet van overtuigd dat dit onwenselijke situaties gaat opleveren. Toename van drukte zou ook veiliger kunnen zijn, omdat menm alerter wordt. De werkgroep is daar nog niet van overtuigd. Afgesproken is dat de dialoog hierover open blijft, omdat nog niet zeker is wat de toekomst hierin gaat brengen. 3.
Parkeren Er is parkeeroverlast in Schalkwijk. In bepaalde buurten staat het gras vol geparkeerd met auto’s. Hoe kunnen wij deze situatie wijzigen. Aantal suggesties zijn gedaan: • •
• •
4.
Bewoners aanmoedigen per fiets te komen in plaats van de auto Bewoners/bezoekers aanmoedigen om te parkeren op de daarvoor bestemde plekken. Zowel de gemeente als de werkgroep vinden dat er over het algemeen voldoende parkeerplaatsen zijn, maar dat ze niet altijd benut worden. Zo wordt er in de Groes liever op het gras geparkeerd dan in een zijstraat waar voldoende plek is. De gemeente houdt bij de nieuwbouw de wettelijke norm aan ten aanzien van het aantal parkeerplaatsen per woning. Deze varieert, afhankelijk van het type woning, van 1,2 tot 1,9 parkeerplaats per woning. Extra aandacht voor fietsroutes in Schalkwijk ter bevordering van het fietsen. Met name is een doorsteek van het Amsterdam-Rijnkanaal naar de Schalkwijkse weg genoemd. De gemeente gaf aan dat in de periode 2008-2011 de brug aldaar gereconstrueerd wordt. Dan is er ook een mogelijkheid om een extra fietsdoorsteek aan te leggen. Openbaar Vervoer
Het openbaar vervoer in Schalkwijk is een punt van zorg. Echter in het geval van openbaar vervoer is het slechts een kwestie van marktwerking. Zijn er geen pasagiers, dan wordt het te duur om bussen te laten rijden. De gemeente is zich er wel van bewust dat mobiliteit een belangrijke levensvoorwaarde is. Wat hebben wij afgesproken: •
De gemeente handhaaft de huidige openbaar vervoersmogelijkheden en brengt waar mogelijk een kwaliteitsverbetering aan 11
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
• •
Er zijn mogelijkheden tot ‘buurtbussen’, dit betekent een extra rol voor de bewoners zelf. Want deze bussen worden bestuurd door vrijwilligers. De projectgroep ‘Busje komt zo’ zal zich verder toeleggen op deze problematiek. Onze werkgroep ondersteunt dit van harte.
Deelprojecten Leefbaarheidsplan vanuit werkgroep Verkeer en Vervoer Verkeersveiligheid • Metingen hoeveelheid verkeer en snelheid • Matrixbord om autobestuurders en brommer/motorbestuurders te wijzen op hun snelheid • Onderzoek naar verkeersveiligheid Provinciale weg/ Jhr Ramweg • Onderzoek naar flexibele drempel • Aanbrengen extra belijning in 30 km/u gebieden t.b.v. verkeersveiligheid • Onderzoek naar verlichting Schalkwijkseweg • Bewoners van Schalkwijk hulpmiddelen bieden om bewust te worden over handhaving van verkeersveiligheid (oproepen in de verschillende media-uitingen, internet, stickers plakken, neon-mannetjes) Verkeersdrukte • Onderzoek door metingen naar hoeveelheid sluipverkeer • Nader bediscussiëren impact van de Groes II en dorpshuis op de verkeersveiligheid Parkeren • Bewoners aanmoedigen om de fiets te pakken i.p.v. de auto • Bewoners aanmoedigen om op de daarvoor aangewezen plaatsen te parkeren • Gemeente hanteert parkeernorm voor de Groes II van 1,2 tot 1,9 per woning • Onderzoeken mogelijkheid tot aanleggen extra fietsdoorsteek van het AmsterdamRijnkanaal naar de Schalkwijkseweg Openbaar vervoer • Gemeente handhaaft huidige OV-situatie en maakt daarin een kwaliteitsslag • Onderzoeken mogelijkheden voor buurtbussen • De projectgroep ‘Busje komt zo’ zal zich verder toeleggen op de problematiek van vrijwilligers voor de buurtbussen Verslag opgesteld door Margreet van Haasteren, lid van de werkgroep verkeer en vervoer.
12
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
5.
WERKGROEP RECREATIE + EILAND VAN SCHALKWIJK
Brainstormsessie donderdag 27 september Marieke Creemer/Tanja Gerritse: •
Algemene aanbevelingen: - “Winkelen” bij andere kleine kernen via websites, werkbezoeken. - www.krommerijnloket.nl bijv. - Niet opnieuw het wiel uitvinden.
• •
Recreatie integraal onderdeel van het grotere geheel plan “Eiland van Schalkwijk”. Deelplannen zouden uit een apart “recreatiepotje” gefinancierd moeten kunnen worden.
• •
Waterlinie synergie met recreatie. Fietspaden, bed & breakfast, kanoën, kiosken, streekproducten.
• •
Wapen van Schalkwijk. Reconstructie gebied moet mogelijk zijn.
• •
Flexibeler beleid t.a.v. andere bestemming agrarische bedrijven. Flexibeler regelgeving voorzover het goed beargumenteerd kan worden.
•
Wens: goede ideeën zouden op korte termijn gefinancierd kunnen worden (gebiedsprogramma’s).
• • •
Kleinschalige en identiteitsgebonden recreatie. Recreatieve toegankelijkheid verbeteren. Bijvoorbeeld groene fietsbrug, loopbrug, wildoversteek?
REACTIE OP NOTA BOUWSTENEN Uit “reactie gemeente op Nota Bouwstenen” hoofdstuk 6, “Ruimtelijke en economische ontwikkeling”, “toelichting algemeen over recreatie”: “Gemeente is bezig ideeën en beleid te ontwikkelen over recreatie en toerisme. Hoewel de visie en de middelen om tot uitvoering te komen nog moeten worden vastgesteld……….” Opmerkingen uit de werkgroep: Hoe staat het daarmee? Is daar in concept al iets over beschikbaar? Wat is het “actie programma” rond het eiland van Schalkwijk? Is er al een termijn plan, wanneer moet wat gerealiseerd zijn en komt er nog een voorlopig plan waar we op kunnen reageren. Brainstormsessie donderdag 27 september Marieke Creemer/Tanja Gerritse • De plannen voor recreatie zijn onderdeel van het grotere geheel, de plannen voor “het Eiland van Schalkwijk” • Tot de tijd dat deze plannen volledig uitgekristalliseerd zijn, zijn er wel aparte potjes voor de deelgebieden aanwezig. • Het is namelijk niet wenselijk om alles te laten stagneren tot het grote plan gereed is. • Bijvoorbeeld dhr. Erik IJpema is beheerder van zo’n “kleine kernen potje”. • • •
Het is nuttig om visies te delen met soortgelijke kleine kernen met een vergelijkbare problematiek. Hiertoe zou de gemeente werkbezoeken kunnen faciliteren. Daarnaast valt Schalkwijk binnen het grotere verband van de “Kromme Rijn Samenwerking”, gevestigd te Wijk bij Duurstede, www.krommerijnloket.nl 13
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
• • •
Dit loket is bedoeld voor inwoners, ondernemers en organisaties op het platteland en in de kleine kernen van de gemeenten Houten, Bunnik, Utrechtse Heuvelrug en Wijk bij Duurstede. Wij zouden ons hier kunnen oriënteren op mogelijkheden en zo voorkomen dat we een wiel uit proberen te vinden, dat in een andere kleine kern allang bestaat. Verder zouden we de site www.eilandvanschalkwijk.nl kunnen openstellen als discussieforum.
OVERZICHT BESPROKEN RECREATIE-MOGELIJKHEDEN EILAND VAN SCHALKWIJK Uit “bouwstenen voor het leefbaarheidsplan Schalkwijk”, hoofdstuk 5, recreatie: 5.1. Zoveel mogelijk belemmeringen weg voor de ontwikkeling van recreatie en toerisme, net zoals de mogelijkheden voor andere activiteiten bij agrarische bedrijven/boerderijen (veel mogelijkheden bij herziening bestemmingsplan buitengebied, veel (kunnen) afwijken van bestaande plannen of andere regels. Bij initiatief een positieve gemeentelijke houding en kijken wat de mogelijkheden zijn). Uit “reactie gemeente op Nota Bouwstenen”: Opgenomen in hoofdstuk 6 Ruimtelijke en economische ontwikkeling. Opgenomen in de matrix als inpasbaar Toelichting op pagina 26 (helaas nog niet elektronisch beschikbaar), komt er in het kort op neer dat de gemeente wel wil, maar afhankelijk is van de planologische regelgeving. Opmerkingen uit de werkgroep: De tendens is welwillend, maar wat vaag. Hoe zit dat met de medewerking van de gemeente met bv. het project van Marian van Bennekom? Wel toetsen of het levensvatbaar is, ter voorkoming van wilde ideeën. In hoeverre is de ondernemer capabel. Denk aan de opzet van een camping zonder aanvullende voorzieningen waardoor het nooit van de grond komt. Brainstormsessie donderdag 27 september Marieke Creemer/Tanja Gerritse • Project van Marian van Bennekom (Overeind 84), is niet op gang gekomen door twee susbsidieaanvragen die met elkaar in conflict waren. • De behoefte aan een grotere flexibiliteit wordt onderschreven. • Van belang bij de plannen zijn ondermeer beeldkwaliteit en levensvatbaarheid. Uit “bouwstenen voor het leefbaarheidsplan Schalkwijk”, hoofdstuk 5, recreatie: 5.2. Volledige ondersteuning voor het plan Linieland van de gezamenlijke gemeenten Nieuwegein, Houten, Bunnik, Wijk bij Duurstede, Culemborg en Vianen, ondersteund tevens door Staatsbosbeheer, Stichtse Rijnlanden en het project NHW. Onderdelen als fiets- en kanoroutes, net zoals herstel en herbestemming van forten, komt in dit gebied (feitelijk westelijk van de spoorlijn) ten laste van het budget voor dit gehele plan, 120 miljoen Euro. Uit “reactie gemeente op Nota Bouwstenen”: Opgenomen in hoofdstuk 6 Ruimtelijke en economische ontwikkeling. Opgenomen in de matrix als bestaand beleid Toelichting op pagina 26 (helaas nog niet elektronisch beschikbaar), komt er in het kort op neer dat Linieland een provinciaal project is met looptijd van 15 jaar met beperkte dekking voor de kosten van 120 mio. Opmerkingen uit de werkgroep: Gemeente kan ook een actieve houding hebben t.a.v. het stimuleren van initiatieven. Bijvoorbeeld door ondernemers ideeën aan te dragen. Brainstormsessie donderdag 27 september Marieke Creemer/Tanja Gerritse: • Aangezien het plan Linieland al uitvoerig in andere verbanden aan bod komt en tevens de diepgaande kennis niet aanwezig is, is bovenstaand onderwerp uitsluitend in algemene zin aan bod gekomen. • De Waterlinie moet een synergie vormen met recreatie. 14
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
•
Grotere bekendheid en toegankelijkheid leidt tot behoefte aan bijvoorbeeld fietspaden, bed- & breakfast, mogelijkheden tot kanoën, verkooppunten streekproducten.
Uit “bouwstenen voor het leefbaarheidsplan Schalkwijk”, hoofdstuk 5, recreatie: 5.3. Centraal in dit onderdeel van het Leefbaarheidsplan Schalkwijk staat een nieuwe bestemming en rol voor het Wapen van Schalkwijk. Eén van de mogelijkheden zou zijn het laten aansluiten van dit gebouw met de oude kern De Brink (en dan omlegging van de Schalkwijkseweg achter het brandweergebouw naar de Provincialeweg). Via aankoop en herbestemming (financiering: provincie, gemeente/leefbaarheid, EU/Leader+ en andere mogelijkheden) is in dit gebouw mogelijk: centraal punt/info over omgeving/ recreatie/VVV, jeugdherberg/stay-okay, simpel iets te eten (pannenkoeken?), jeugdactiviteiten, biljart, tevens enkele sfeervolle zalen (trouwlocatie?), centraal onderdeel is verkoop streekproducten (tevens afzetkanaal voor oude en nieuwe producten van bedrijven en particulieren, zie punt 4.). Uit “reactie gemeente op Nota Bouwstenen”: Opgenomen in hoofdstuk 1 Beeldkwaliteit dorp en woningbouw. Opgenomen in de matrix als onbekend (verwijzing naar 3.11 biedt ook geen kwalificatie). Toelichting op pagina 8 (helaas nog niet elektronisch beschikbaar), komt er in het kort op neer dat het Wapen ruimte gaat bieden aan (dure) seniorenwoningen. Opmerkingen uit de werkgroep: Hiermee wordt ons voorstel genegeerd, hoewel het feit dat er nu eindelijk een bestemming is voor WvS op zich bevredigend is. Het is jammer als er op deze plaats niet een horecabestemming komt, deze plaats leent er zich helemaal voor. Nu zit er nog een vergunning op waarom wordt deze mogelijkheid niet onderzocht. Je kunt betreffende projectontwikkelaar ook voor het blok zetten door vast te houden aan de huidige bestemming. Is ook het eenvoudigst te realiseren zonder dat de gemeente er kosten voor hoeft te maken. In een later stadium kan men dan wel eens overwegen voor een omleiding. Eerst zorgen dat het pand weer op korte ter mijn wordt gebruikt. Zeker omdat de betreffende ontwikkelaar in Houten wel snel een horecacomplex kan realiseren. Brainstormsessie donderdag 27 september Marieke Creemer/Tanja Gerritse • De bestemming van het Wapen van Schalkwijk zou even zo goed ook een horecabestemming kunnen zijn. • Voor de stankcirkel is een oplossing gevonden en als er appartementen kunnen komen, is ons voorstel niet onmogelijk. • Het plan voor de reconstructie van het gebied wordt als zeer creatief ervaren. • Aan de werkgroep is nu de uitdaging om voorstellen te doen hoe de weg omgelegd zou kunnen worden. Uit “bouwstenen voor het leefbaarheidsplan Schalkwijk”, hoofdstuk 5, recreatie: 5.4. Zoveel mogelijk functies bij boerderijen toestaan en (huidige) belemmeringen opheffen (zie punt 1.) en daarbij denken aan: verkoop producten, huifkar(tochten), boerengolf, kano’s, kamperen bij de boer (SVR), kaasmaken, rondleidingen, bedrijfsbijeenkomsten, caravanstalling, ijs maken, cursussen, workshops (bv. kaarsenmaken) en diverse andere mogelijkheden en wensen. Uit ervaring weten wij dat veel agrarische bedrijven net rondkomen en dringend andere activiteiten gewenst zijn. Uit “reactie gemeente op Nota Bouwstenen”: Opgenomen in hoofdstuk 6 Ruimtelijke en economische ontwikkeling. Opgenomen in de matrix (met verwijzing naar 5.1) als inpasbaar Toelichting: geen specifieke Opmerkingen uit de werkgroep: Brainstormsessie donderdag 27 september Marieke Creemer/Tanja Gerritse • Indien de plannen goed beargumenteerd zijn, zijn een flexibeler beleid en regelgeving wenselijk. Uit “bouwstenen voor het leefbaarheidsplan Schalkwijk”, hoofdstuk 5, recreatie: 5.5. Een kanoroute door het Eiland van Schalkwijk (tevens opheffing knelpunten). 5.6. Een wandelroute door het Eiland van Schalkwijk, route + markering.
15
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
5.7. Naast vaste trekpleisters als de Tour de Schalkwijk (juli) ook andere evenementen om de aandacht te trekken op het gebied zoals een Marathon van Schalkwijk (hardlopen) of een Triatlon van Schalkwijk: hardlopen, fietsen en zwemmen (Lek?). 5.8. Regelmatige bezichtiging van kerken en andere (oude) gebouwen (open dagen). 5.9. Stimuleren van hoogwaardige toeristische activiteiten in de regio, zoals het maken van muziek/onderhoud instrumenten, workshops (kunst en cultuur), oude ambachten zoals het repareren van (oude) klokken of een klompenmakerij, etc. etc. (zie ook punt 4). 5.10. Culinaire route langs boerderijen, forten en andere gebouwen. Uit “reactie gemeente op Nota Bouwstenen”: Opgenomen in hoofdstuk 6 Ruimtelijke en economische ontwikkeling. Opgenomen in de matrix als inpasbaar Toelichting op pagina 26 (helaas nog niet electronisch beschikbaar), komt er in het kort op neer dat de gemeente welwillend is, dat er wel activiteiten zijn maar geen budget, en dat initiatieven liggen bij marktpartijen. Opmerkingen uit de werkgroep: Brainstormsessie donderdag 27 september Marieke Creemer/Tanja Gerritse • Goede ideeën kunnen op korte termijn gefinancierd worden uit het budget van gebiedsprogramma’s. Uit “bouwstenen voor het leefbaarheidsplan Schalkwijk”, hoofdstuk 5, recreatie: Toelichting Recreatie, inclusief fiets- en wandelpaden tijdens werkgroepenavond, d.d. 23 mei ’07 (toelichting door Stephan van der Steen) Vragen/ reacties: • Schalkwijk recreatiedorp? Zit iedereen hier op te wachten? • Er moet gezocht worden naar de juiste balans • Alleen kleinschalige attracties en geen grote trekpleisters met grote verkeersaantrekkende werking • Plan Linieland is een grote kans • Gemeente Houten moet kenbaar maken wat de recreatieve mogelijkheden zijn voor Schalkwijk • Heeft de gemeente een eigen visie op recreatief gebied voor Schalkwijk? - voor het ‘eiland van Schalkwijk’ is een visie op hoofdlijnen aanwezig. Deze visie wordt nu uitgewerkt. Bewoners horen hier meer van. Er is geen specifiek recreatief ontwikkelingsplan aanwezig. Opmerkingen uit de werkgroep: Is deze visie inmiddels uitgewerkt en hebben wij daar iets over gehoord? Er is veel inpasbaar, wat dat ook moge betekenen. Is dat ergens zichtbaar en in de toekomst verder te volgen? Schalkwijk als recreatiedorp biedt ook kansen voor de toekomst. Wanneer je over een periode van 50 jaar terugkijkt is Schalkwijk ook behoorlijk veranderd. Men kan daardoor ook bewoners behouden die anders naar elders zullen vertrekken. Het biedt ook werkgelegenheid. Daarmee samenhangend is ook het feit welk soort recreatie je toestaat en welke niet. Hoogwaardig recreëren. Daarmee kan overlast worden beperkt Brainstormsessie donderdag 27 september Marieke Creemer/Tanja Gerritse • We streven voor Schalkwijk naar kleinschalige en identiteitsgebonden recreatie. • Hiertoe moet de recreatieve toegankelijkheid verbeterd worden. • Bijvoorbeeld door een fiets/loop/wildbrug die de fietspaden in Houten verbindt met het Elpad aan de overzijde van het Amsterdam Rijnkanaal (zie afbeelding). • Hiermee zijn in een klap de bereikbaarheid van recreatiegebieden en waterlinie voor niet gemotoriseerd vervoer aanzienlijk uitgebreid.
16
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
SLOTCONCLUSIE Brainstormsessie donderdag 27 september Marieke Creemer/Tanja Gerritse: • Recreatie heeft een beetje een Januskop. • Aan de ene kant is men in Schalkwijk zeer benauwd over de overlast die recreatie met zich meebrengt. • Aan de andere kant kan men zich realiseren, dat een toename van recreatie een economische impuls geeft. • Daarnaast kan het stimuleren van “groene recreatie” ook buiten Schalkwijk een groter draagvlak opleveren voor het groen houden van Schalkwijk en het Eiland van Schalkwijk.
Verslag opgesteld door Tanja Gerritse (lid werkgroep Recreatie) en aangevuld door betrokken ambtelijk medewerker Marieke Cremers (gemeente Houten).
17
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
6.
WERKGROEP RELATIE DORP-GEMEENTE
De drie punten zoals opgeschreven d.d. 27 september jl.: - Platform bewoners - Convenant - (Klein) Budget zijn de hoofdpunten. Onderstaand een korte reactie op de uitwerking van de gemeente op de Nota Bouwstenen. 1. Op de 24e september hebben we aangegeven de eigen tekst van de gemeente te willen handhaven. De gemeente spreekt over 'voorstellen die zo hard vervangen door concreet mogelijk zijn gemaakt, waaraan de gemeente zich wil verbinden. Het is in deze zin een belangrijk kader'. Dit is iets anders dan 'een wensenpakket van de inwoners van Schalkwijk'.Ik zou de zin over het wensenpakket er gewoon uithalen. Het voegt niet toe omdat de zin ervoor eigelijk hetzelfde zegt.Met deze laatste formulering kunnen we niet akkoord gaan. Van de tekst : Toelichting algemeen communicatie en contact gemeente – Schalkwijk keuren wij dus de eerste drie zinnen goed en wat erna geschreven wordt is tegenstrijdig met hetgeen in die drie zinnen wordt gezegd. 2. In de gemeentelijke reactie wordt aangegeven, dat de gemeente met procedures en met publieke en private partijen te maken heeft. Dat mag naar onze mening geen reden zijn om niet creatief met de bewoners mee te denken hoe ondanks procedures en publieke en private partijen toch (gedeeltelijk) gehoor aan de wensen van de bewoners gegeven kan worden; Gezamenlijk creatief denken is altijd goed denk. Dat zou toegevoegd kunnen worden in de toelichting. 3. In de gemeentelijke reactie staat: 'In zijn algemeenheid kan de dialoog met Schalkwijk vaker en meer in een vroegtijdig stadium plaatsvinden'. Dit is ons te vaag. Wij zien graag een concretisering De gemeente moet zich willen verplichten tot het aangaan van een dialoog met de bewoners. Bewoners dienen zich te organiseren bijv. in de vorm van een platform. Wanneer er een bewonersplatform komt is de dialoog daarin concreet genoeg gemaakt, waarbij de gemeente toch gehouden is aan de kaders. Dat heb ik die avond ook uitgelegd. Mbt tot punt 7.1 zie hetgeen vermeld wordt onder 1. “Als wensenpakket van de inwoners van Schalkwijk” zou ik verwijderen M.b.t. wens 7.2 en 7.3: de gemeente geeft aan 'een frequenter overleg over punten die voor de toekomst van Schalkwijk en de Schalkwijkers van belang zijn' te steunen. Dit zou nader uitgewerkt kunnen worden'. Dit is ons te vaag. Wij zien graag een onderzoek naar de mogelijkheden 'frequenter overleg tussen gemeente en Schalkwijkers inzake het leefbaarheidsplan vorm te geven'. Of dit een breed platform of een dorpsraad moet worden, zal het onderzoek uit moeten wijzen. Hoeveel verenigingen, groeperingen, organisaties, instanties in platform/dorpsraad vertegenwoordigd dienen te zijn, zal eveneens onderzocht moeten worden. Het onderzoek moet maar uitwijzen hoe het brede platform/de dorpsraad zich naar gemeente toe laat vertegenwoordigen. Ik heb aangegeven dat ook Schalkwijk concreet moet zijn in de organisatie van een platform en dat het niet de garantie biedt dat 100% van alle Schalkwijkers vertegenwoordigd of eens is met de input/output in het platform. Zij hebben daar zelf een grote taak in. Het frequente overleg is met een platform met geborgd en de kwaliteit van het overleg is dan dat wat je met elkaar afspreekt. Ze zijn er dan zelf deel van. m.b.t. wens 7.4: de gemeente wijst het budget af, verwijzend naar bestaande budgetten. Wij houden vast aan onze wens over een klein jaarlijks budget te kunnen beschikken. We denken daarbij aan € 5000,--. Een budget maakt dat bewoners actief betrokken blijven bij de uitvoering van het leefbaarheidsplan. Zij zullen beargumenteerd afwegingen moeten maken en kunnen, indien het budget ontoereikend is, nadenken over mogelijkheden het ontbrekende bedrag aangevuld te krijgen (eigen initiatieven). Ook een budget kan je gemakkelijk regelen in een conve-
18
Verslagen van ‘verbrede’ Werkgroepen Leefbaarheidsplan Schalkwijk
nant. Ik heb wel aangegeven dat er geen dingen kunnen gebeuren om de vastgestelde kaders heen. Kaders zijn de afspraken die er in het verleden zijn gemaakt. Met het platform en de mogelijkheid tot het maken van een convenant hebben we de juiste gereedschappen in handen om de gemeente zich te laten verbinden aan onze leefbaarheidswensen (geen wensenpakket !!). Het platform wordt een doorsnee van de Schalkwijkse samenleving en is samen met de gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van het leefbaarheidsplan. Het convenant (of hoe we het ook willen noemen) is leidend voor de toekomst van (het eiland van) Schalkwijk.
Verslag opgesteld door leden van de werkgroep ‘relatie Dorp - gemeente’: • Gertjan van Verseveld, • Ben van der Werf en • Thom van Zeeland. En aangevuld door betrokken ambtelijk medewerker van de gemeente Houten: • Adrie Oskam.
19
LLeeeeffbbaaaarrhheeiiddssppllaann SScchhaallkkw wiijjkk BIJLAGE 4 VERSLAG 2E BEWONERSAVOND (19 DECEMBER 2007) Op 19 december werden alle dorpsbewoners uitgenodigd om te reageren op het concept leefbaarheidsplan en de concrete voorstellen voor verbetering voor de leefbaarheid in Schalkwijk die door bewoners en gemeente gedurende de afgelopen maanden op papier waren gezet. Hierna volgt een beknopt verslag.
B BIIJJL LA AG GE EN N
LLeeeeffbbaaaarrhheeiiddssppllaann SScchhaallkkw wiijjkk
B BIIJJL LA AG GE EN N
Verslag van de 2e bewonersavond op 19 december 2007 te Schalkwijk Aanwezig: Namens de begeleidinsgcommissie (BC) en dorpsbewoners: Jan Baas Martijn Schaeffer, Janco van Dijk, Margreet van Haasteren, Annie Miltenburg en circa 55 dorpsbewoners; Namens gemeente: wethouder Jan Koudijs en enkele gemeenteraadsleden en vijf ambtelijk medewerkers; Namens Amer: Henk van Paassen (projectleider, voorz.), Lennard Elsman en Marjan van den Bosch (verslag). Afwezig met kennisgeving: Namens BC: Ben van der Werf (later) en Elly Kool Werkgroepleden: Theo de Wit Agendavoorstel 20.00:
1. Opening door wethouder Jan Koudijs
20.05:
2. Inleiding
20.10:
3. Presentatie concept - Leefbaarheidsplan door Amer 20.20: 20.30: 20.40: 20.50: 21.00:
Thema Participatie en communicatie (Jan Baas) Thema Wonen en werken in Schalkwijk (Martijn Schaeffer en Janco van Dijk) Thema Basisvoorzieningen in Schalkwijk (Jan Baas) Thema Verkeersveiligheid en parkeren in Schalkwijk (Margreet van Haasteren) Thema Recreatievoorzieningen in Schalkwijk (Annie Miltenburg)
21.10:
4. Pauze en stickeren
21.30:
5. Bespreking prioriteiten per thema / (deel)project
Opening 22.00: 6. Afronding van de avond • Wethouder Jan Koudijs opent de avond en geeft een introductie. 1. Opening door wethouder Jan Koudijs De wethouder heet iedereen van harte welkom. Verder benadrukt hij het belang van deze avond voor het verdere proces doordat de visies van de bewoners in beeld komen. 2. • 3 •
Inleiding Henk van Paassen geeft instructies over het verloop van de avond Presentatie concept – Leefbaarheidsplan Henk van Paassen geeft toelichting op een brief van het platform Leefbaarheid en geeft een presentatie over het concept Leefbaarheidsplan met een toelichting op het proces en de resultaten tot nu toe, inclusief trechtering, visie op hoofdlijnen en projectenlijst.
Thema Participatie en communicatie (Jan Baas) • Jan Baas (in plaats van Ben van der Werf) vertelt dat een integrale aanpak nodig is. Het dorp moet zich hoogstwaarschijnlijk aanpassen aan (onder meer maatschappelijke) ontwikkelingen, en dit vraagt om een actieve houding van de Schalkwijkse gemeenschap. Het is wenselijk om de Schalkwijkse gemeenschap te activeren in eigen dorpsbelangenvertegenwoordiging met onderling afgestemde vertegenwoordigers in verschillende platformen/processen om problemen binnen Schalkwijk op te lossen. Hierdoor kan een gezamenlijke visie gemaakt worden over bepaalde belangen. Door de gezamenlijke visie is het vaak gemakkelijker om steun te krijgen van de gemeente.
e
Verslag 2 bewonersavond te Schalkwijk
1
19 december 2007
Thema Wonen en beeldkwaliteit in Schalkwijk (Martijn Schaeffer) • Martijn Schaeffer wijst op de oriëntatie naar de toekomst in de woningbouw onder voorwaarden. Het beeld van het dorp is datgene wat als dorp behouden blijft. Dit kan in een eigen dorpse woonvisie met voorwaarden vanuit het dorp. Thema Wonen en ruimtelijke ordening / vergunningen in Schalkwijk (Janco van Dijk) • Janco van Dijk geeft aandacht aan economische bedrijvigheid en hierbij het vergunningenbeleid. Bedrijfspanden kunnen mogelijk een nieuwe bestemming krijgen. Er wordt gedacht aan een ‘dorp zonder regels’. In Schalkwijk zijn kleine recreatieve problemen (bv. paden, loslopende honden). Het bestemmingsplan buitengebied kan flexibeler. Thema Basisvoorzieningen in Schalkwijk (Jan Baas) • Jan Baas geeft de 2 hoofddoelen van voorzieningen in het plan weer, namelijk bewoners op een korte afstand voorzien (en dus plezierig leven) en plaats bieden voor ontmoetingen. Thema Verkeersveiligheid en parkeren in Schalkwijk (Margreet van Haasteren) • Margreet van Haasteren vermeldt dat er op de 1e bewonersavond veel voorstellen waren met betrekking op het verkeer, waarbij onder andere werd gekeken naar snelheid, sluipverkeer, kruispunten en verkeersoverlast; Thema Recreatie en Toerisme in Schalkwijk (Annie Miltenburg) • Annie Miltenburg benoemt de recreatieve situatie van Schalkwijk. De paden zijn van slechte kwaliteit, maar verder is de situatie goed. Het Wapen van Schalkwijk en omgeving bieden kansen (bv. als ontmoetingsplaats met een plein en weg er onderdoor). Algemene vraag ter verduidelijking Bewoner: Wat is de relatie tussen het leefbaarheidsplan en de ontwikkelingen van de nieuwe wijk ‘De Groes’? Martijn Schaeffer: Het leefbaarheidsplan en de ontwikkelingen staan los van elkaar. 4.
•
Pauze en stickeren Op verzoek van Amer hebben in de pauze bewoners hun prioriteiten te kennen gegeven. Aan de bewoners is gevraagd om met behulp van stickers (3 stickers per persoon, maximaal 1 sticker per persoon per project) op de posters op de panelen aan te geven aan welke onderwerpen zij de meeste prioriteit stellen. Ook kunnen de bewoners zijn/haar prioriteit aangeven op de invullijsten die op de tafels liggen. De resultaten van het stickeren op de posters en op de invullijsten zijn weergegeven in de bijlage.
Foto’s van het stickeren in de pauze
e
Verslag 2 bewonersavond te Schalkwijk
2
19 december 2007
5.
Bespreking prioriteiten per thema / (deel)project door Amer (Henk van Paassen)
Gemaakte opmerkingen tijdens bijeenkomst: • Henk van Paassen geeft aan dat de meeste prioriteit gegeven wordt aan basisvoorzieningen; • Gemeenteraadslid Houten: Er zijn weinig stickers geplakt bij het deelthema dorpsraad. Is een dorpsraad dan nuttig? Æ Reactie Jan Baas: Dit komt door de uitstekend functionerende belangengroepering; • Vraag bewoner: Wat doen al die projectontwikkelaars hier in Schalkwijk? Æ Reactie Henk van Paassen: Proberen projectontwikkelaar bij leefbaarheidsplan te betrekken. Æ Reactie Jan Koudijs: Voor college/raad is er geen Schalkstad, er is ook steun van de provincie en BRU. Æ Reactie bewoner: Weinig vertrouwen. Houten zou bijvoorbeeld ook binnen de Rondweg blijven, dit is ook gebeurd, maar de Rondweg is hierbij verlegd. Æ Reactie Jan Koudijs: In de raad zijn de gevoelens unaniem en er moet behouden blijven wat er nu is. 6. • •
•
• •
Afronding van de avond door Amer en wethouder Henk van Paassen geeft een toelichting op de invulling van de projectvoorstellen en het vervolg van het proces; Vraag bewoner: Komt er één contactpersoon voor het leefbaarheidsplan in de gemeente Houten? Æ Reactie Jan Baas: De samenwerkende partijen al ver zijn gekomen. De gemeente moet streven naar één loket voor Schalkwijk (antwoord op vraag bewoner); Jan Koudijs bedankt Amer en bewoners voor actieve deelname aan planproces. Voor Schalkwijk zijn de dorpswinkel, het dorpshuis, het Wapen van Schalkwijk, verkeersveiligheid, basisvoorzieningen van groot belang. Hierbij is een breed samengestelde verantwoording van belang (bijvoorbeeld in een dorpsraad, of iets dergelijks). Een gezamenlijke aanpak moet functioneren zonder wij-zij verhouding; Vervolg: Opstellen actieplan en convenant als sluitstuk; Aandacht voor financiën (subsidies en dergelijke).
e
Verslag 2 bewonersavond te Schalkwijk
3
19 december 2007
Bijlage: Toelichting prioritering deelprojecten Tijdens de 2e bewonersavond is aan de bewoners van Schalkwijk gevraagd om de deelprojecten te prioriteren. Op verzoek van Amer is dit zowel op de postervellen gedaan als de op de tafelformulieren. De resultaten zijn weergegeven in de onderstaande tabel. Overzichtstabel Projecten en deelprojecten
Nummer en Thema
Invullijst op tafel
1. Wonen+ Werken
Verbeteren woonbeleid Schalkwijk: 1.1. Opstellen woonvisie 1.2. Woningbehoefteonderzoek (enquête) 1.3. Locatiestudie (inbreiding/uitbreiding)
2. Wonen+ Werken
Handhaven/verbeteren beeldkwaliteit: 2.1. Opstellen beeldkwaliteitplan 2.2. Aanpassing bestemmingsplan 2.3. Aanwijzing beschermd dorpsgezicht Behoud en herstel Wapen van Schalkwijk: 3.1. Nieuwe functie voor het gebouw 3.2. Herinrichting omgeving (evt.) Verruiming bestaande planolog. regeling: 4.1. Opstellen specifieke beleidsnotities 4.2. Partiële herziening bsp Buitengebied Verbeteren bestaande vergunningenbeleid: 5.1. Versoepeling vergunningprocedures 5.2. Dorp zonder regels Behoud en versterken basisvoorzieningen (dorpswinkel): 6.1. Dorpswinkel duurzaam maken Behoud en versterken basisvoorzieningen (dorpshuis): 7.1. Dorpshuis duurzaam realiseren Behoud en versterken basisvoorzieningen (openbaarvervoer) 8.1. Verbetering bestaande dienstregeling 8.2. Proef met vraagafhankelijk vervoer 8.3. Haalbaarheidsonderzoek buurtbus Verbeteren verkeers- en parkeersituatie: 9.1. Aanpak verkeersproblemen Jhr. Ramweg 9.2. Integraal verbeterplan (wegaanduiding 9.3. Onderzoek verbetering parkeersituatie Verbeteren recreatieve routestructuren: 10.1. Afstemming recreatie-landbouwbelang 10.2. Rondje om het dorp en/of Klompenpad Verbeteren relatie dorp-gemeente 11.1. Opstellen convenant 11.2. Oprichten dorpsraad / platform o.i.d. 11.3. Structureel overleg dorp-gemeente Bevorderen sociale cohesie 12.1. Versterken sociale cohesie / burenhulp
3. Wonen+ Werken 4. Wonen+ Werken 5. Wonen+ Werken 6. BasisVoorzien. 7. BasisVoorzien. 8. BasisVoorzieningen
9. Verkeer+ Parkeren
10. Recreatie Toerisme 11. Communicatie
12. Communicatie
Totaal
e
Verslag 2 bewonersavond te Schalkwijk
4
Poster
Hoog
Middel hoog
Laag
17 22 14
6 5 7
5 2 5
7 13 0
7 10 7
9 9 9
5 6 6
3 0 6
24 18
7 5
1 2
18,5 1,5
3 6
8 11
7 5
0 2
7 5
11 9
4 8
5 1
23
4
1
19
26
3
1
20
8 6 8
14 16 14
5 2 5
5 0 0
15 10 11
13 12 7
2 3 7
13,5 2,5 1
10 6
13 13
1 4
12 1
11 11 12
7 8 9
3 3 2
1 7 0
17
10
0
1
314
239
95
140
19 december 2007
De tabel is figuurlijk weergegeven in de onderstaande staafdiagram. 1.1 Opstellen woonvisie 1.2 Woningbehoefte-onderzoek (enquête) 1.3 Locatiestudie (inbreiding/uitbreiding) 2.1 Opstellen beeldkwaliteitplan 2.2 Aanpassing bestemmingsplan 2.3 Aanwijzing beschermd dorpsgezicht 3.1 Nieuwe functie voor het gebouw 3.2 Herinrichting omgeving (evt.)
Deelprojecten
4.1 Opstellen specifieke beleidsnotities 4.2 Partiële herziening bestemmingsplan Buitengebied 5.1 Versoepeling vergunningprocedures 5.2 Dorp zonder regels
Laag
6.1 Dorpswinkel duurzaam maken
Middelhoog
7.1 Dorpshuis duurzaam realiseren
Hoog
8.1 Verbetering bestaande dienstregeling 8.2 Proef met vraagafhankelijk vervoer 8.3 Haalbaarheidsonderzoek buurtbus 9.1 Aanpak verkeersproblemen Jhr. Ramweg 9.2 Integraal verbeterplan (wegaanduiding) 9.3 Onderzoek verbetering parkeersituatie 10.1 Afstemming recreatie-landbouwbelang 10.2 Rondje om het dorp en/of Klompenpad 11.1 Opstellen convenant 11.2 Oprichten dorpsraad/platform o.i.d. 11.3 Structureel overleg dorp-gemeente 12.1 Versterken sociale cohesie/burenhulp
0
5
10
15 Waarde
e
Verslag 2 bewonersavond te Schalkwijk
5 19 december 2007
20
25
30
In de onderstaande tabel zijn de resultaten van de tafelformulieren ingedeeld in score-categorieën (boven 25, boven, 20, boven 15, boven 10 en onder 5) van de mate van hoge prioriteit. Deelproject Boven 25
7.1
Behoud en versterken basisvoorzieningen (dorpshuis); dorpshuis duurzaam realiseren
Boven 20
3.1 6.1 1.2
Behoud en herstel Wapen van Schalkwijk; nieuwe functie voor het gebouw Behoud en versterken basisvoorzieningen (dorpswinkel); dorpswinkel duurzaam maken Verbeteren woonbeleid Schalkwijk; woningbehoefte-onderzoek (enquête)
Boven 15
3.2 1.1 12.1
Behoud en herstel Wapen van Schalkwijk; herinrichting omgeving (evt.) Verbeteren woonbeleid Schalkwijk; opstellen woonvisie Bevorderen sociale cohesie; versterken sociale cohesie/burenhulp
Boven 10
9.1 1.3 11.3 9.3 11.1 11.2
Verbeteren verkeers- en parkeersituatie; aanpak verkeersproblemen Jhr. Ramweg Verbeteren woonbeleid Schalkwijk; locatiestudie (inbreiding/uitbreiding) Verbeteren relatie dorp-gemeente; structureel overleg dorp-gemeente Verbeteren verkeers- en parkeersituatie; onderzoek verbetering parkeersituatie Verbeteren relatie dorp-gemeente; opstellen convenant Verbeteren relatie dorp-gemeente; oprichten dorpsraad/platform o.i.d.
Boven 5
2.2 9.2 10.1 8.1
Handhaven/verbeteren beeldkwaliteit; aanpassing bestemmingsplan Verbeteren verkeers- en parkeersituatie; integraal verbeterplan (wegaanduiding) Verbeteren recreatieve routestructuren; afstemming recreatie-landbouwbelang Behoud en versterken basisvoorzieningen (openbaarvervoer); verbetering bestaande dienstregeling Behoud en versterken basisvoorzieningen (openbaarvervoer); haalbaarheidsonderzoek buurtbus Handhaven/verbeteren beeldkwaliteit; opstellen beeldkwaliteitplan Handhaven/verbeteren beeldkwaliteit; aanwijzing beschermd dorpsgezicht Verbeteren bestaande vergunningenbeleid; versoepeling vergunningprocedures Verruiming bestaande planologische regeling; opstellen specifieke beleidsnotities Behoud en versterken basisvoorzieningen (openbaarvervoer); proef met vraagafhankelijk vervoer Verbeteren recreatieve routestructuren; rondje om het dorp en/of Klompenpad
8.3 2.1 2.3 5.1 4.1 8.2 10.2
0 tot 5
5.2 4.2
e
Verbeteren bestaande vergunningenbeleid; dorp zonder regels Verruiming bestaande planologische regeling; partiële herziening bestemmingsplan Buitengebied
Verslag 2 bewonersavond te Schalkwijk
6
19 december 2007
Tafelformulieren De prioritering op de tafelformulieren is op 2 manieren gedaan. Door de bewoners is er namelijk prioriteit gegeven per project of per deelproject. Vooraf zijn deze mogelijkheden aangegeven. Bij de prioritering per project betekent dat aandacht gegeven dient te worden aan alle deelprojecten gezamenlijk. Prioritering per deelproject geeft aan dat er per deelproject gekeken is naar de prioriteit. Hierbij kan het voorkomen dat er in ongelijke mate prioriteit gegeven wordt aan het gehele project. Bij de resultaten van de overzichtstabel is de frequentie van de prioriteitstelling hoog, middelhoog en laag weergegeven per deelproject aangegeven. Bij de prioritering per project betekent dit dat elk deelproject in dezelfde mate is geprioriteerd en krijgen zij allemaal een eigen beoordeling met dezelfde waarde. De resultaten van de projecten zijn aldus vertaald in resultaten van deelprojecten. Hierdoor kunnen de verschillende manieren van prioritering worden gecumuleerd. Postervellen Bij het stickeren op de postervellen hebben de bewoners de mogelijkheid gehad om 3 stickers te plakken per persoon, waarbij maximaal 1 sticker per persoon per project mocht worden gestickerd. Het kleine aantal stickers dwingt de bewoners er toe om een keuze te maken tussen het belang van de afzonderlijke projecten. Uit de resultaten blijkt er een duidelijke voorkeur te zijn voor de deelprojecten, namelijk: 1. 2. 3.
7.1 Behoud en versterken basisvoorzieningen (dorpshuis); dorpshuis duurzaam realiseren (20x) 6.1 Behoud en versterken basisvoorzieningen (dorpswinkel); dorpswinkel duurzaam maken (19x) 3.1 Behoud en herstel Wapen van Schalkwijk; nieuwe functie voor het gebouw (18,5x)
Het blijkt dat er maar een klein onderscheid is in de waardering van deze deelprojecten. Vergelijking tafelformulieren en postervellen Evenals in het staafdiagram blijkt ook hier de meeste prioriteit te liggen bij deelproject 7.1. Ook deelproject 3.1 en deelproject 6.1 worden hoog gewaardeerd. Verder geven beide resultaten een hoge waarde aan deelproject 1.2 (Verbeteren woonbeleid Schalkwijk; woningbehoefte-onderzoek (enquête)) Conclusie De bewoners geven een hoge prioriteit aan deelproject 7.1, deelproject 3.1, deelthema 6.1 en deelproject 1.2. De deelprojecten met een hoge waarde op middelhoge prioritering moeten ook de aandacht krijgen, omdat bij deze deelprojecten veel bewoners een middelhoge prioriteit stellen. Deelprojecten met een hoge waarde bij lage prioritering moeten nader bekeken worden of deze waardering reëel is, aangezien sommige deelprojecten een (ongeveer) gelijke waarde hebben op de andere (hoge en/of middelhoge) prioritering.
e
Verslag 2 bewonersavond te Schalkwijk
7
19 december 2007
LLeeeeffbbaaaarrhheeiiddssppllaann SScchhaallkkw wiijjkk BIJLAGE 5 OVERZICHTSLIJST BEWONERSVOORSTELLEN Hieronder volgt een overzicht van de bewonersvoorstellen zoals deze zijn gepresenteerd aan de gemeente en de bevolking van Schalkwijk. Hierna volgt een overzichtstabel.
B BIIJJL LA AG GE EN N
LLeeeeffbbaaaarrhheeiiddssppllaann SScchhaallkkw wiijjkk
B BIIJJL LA AG GE EN N
1.
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5 1.6
1.7
1.8
1.9
1.10
1.11
1.12
1.13
1.14 1.15
1.16
1.17
Dorpskwaliteit
Oprichten welstandscommissie Mooi Schalkwijk Visie/beleid op parkeren op beeldbepalende plaatsen Karakteristieke dorpselementen op gemeentelijke monumentlijst Bescherming karakteristieke dorpselementen bij bouwvergunning Beschermd dorpsgezicht voor delen van Schalkwijk Beschermen bestaande zichtlijnen Opzetten systeem infobordjes voor bewoners en bezoekers Meer gelijkmatige woningbouw (10-20 per jaar) Streven naar betaalbare woningbouw huur/koop (€ 180.000-400.000) Onderzoek naar inbreidingsmogelijkheden zonder aantasting doorzichten Realiseren / in stand houden van voorzieningen (ontmoetingsruimten) Stimuleren van kleinschalige bedrijvigheid Andere normen / regels voor dorpse voorzieningen Ontwikkelen dorpsmotto via interactief proces Oprichten welstandscommissie Mooi Schalkwijk, zie ook 1.1. Enquête en website: leefbaarheidsplan dorpsbreed Opzetten wedstrijd ‘lelijkste plek van Schalkwijk’
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
Bevoegd-
Past niet
Project-
beleid
In beleid
project
project
heid
in huidig
nummer
elders
beleid
X X
X
2 2+9 2 2
X X
X X
X
X X
X
X
X
X X X PM X X X X X X
1 1 1 6+7 4 11 11+12 2 11+12 2+11 +12
2.
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5 2.6
2.7
2.8
2.9
2.10
2.11
Agrarische zaken en economie (incl. plattelandsvernieuwing)
Meedenkende overheid, soepele regelgeving Opleiden / inhuren sectorgerichte specialisten door gemeente Goed naleven distelverordening op natuurterreinen Wijziging / verruiming van agrarische bouwpercelen (in bsp) Versoepeling milieuvergunningen Meer coördinatie / bundeling van controles bij handhaving regels Meer mogelijkheden voor educatie en voorlichting op de boerderij Meer mogelijkheden voor hergebruik voormalige agrar. bedrijfsgebouwen Geen hinder voor omliggende agrarische bedrijven bij verbrede landbouw Centrale vergunning en inspectie via 1 loket / aanspreekpunt Agrarisch bedrijf als recreatieve/educatieve trekker (zie ook 2.7) = pll-vern.
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
Bevoegd-
Past niet
Project-
beleid
In beleid
project
project
heid
in huidig
nummer
elders
beleid
X
X
X
X X X
X
X X X X X X X X X X X
X
X
4+5 4+5 5 4 5 5 4 4 4 5 4
3.
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5 3.6
3.7
3.8
3.9
3.10
3.11
Woningbouw, ouderenzorg en Wapen van Schalkwijk
Woningbouw naar behoefte / maximaal 30 per keer Woningbouw in stijl van het dorp Nieuw centrum met nieuwbouw woningen, dorpshuis en winkels Voorzieningen bij nieuwbouw seniorenwoningen (ADL e.a.) Nieuwe lintbebouwing om dorpskarakteristieken te behouden (+ infra) Enquête naar behoefte (betaalbare) woningen Inspraak bewoners bij lopende projecten (Dorpshuis, Groes II) Geen woningbouw nabij spoorlijn (ivm geluidhinder) Bij woningbouw: ruimte voor water en groen Inspraak bewoners bij nieuwe woningbouwlocaties Herstel Wapen van Schalkwijk in oorspronkelijke stijl
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
Bevoegd-
Past niet
Project-
beleid
In beleid
project
project
heid
in huidig
nummer
elders
beleid
X X
X
X
X X X
X
X
X X X X
1 2 1 2 1 1 1 1+11 3
4.
Verkeer en verkeersveiligheid, alsmede openbaar vervoer
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
Bevoegd-
Past niet
Project-
beleid
In beleid
project
project
heid
in huidig
nummer
elders
beleid
Snelheid 4.1
4.2
4.3
4.4
4.5
4.6 4.7
4.8
4.9
4.10
4.11
4.12 4.13
4.14
4.15
4.16
4.17 4.18
4.19
30 km-zone in dorp ook als zodanig inrichten Snelheidscontrole 30 km-gebied Uitvoeren verkeersonderzoek in dorp (naar aantallen, soort en snelheid) Veiligheid op kruispunten
X
X
Verbetering verkeersborden en wegsignalering op de Jhr. Ramweg Aanleg verhoogde kruispunten op de Jhr. Ramweg Aanleg / verbreding trottoir Jhr. Ramweg (vanaf spoor tot rotonde) zie 4.10 Verbetering kruispunt Jhr. Ramweg – Provinciale weg Begrenzing 30 km-zone verleggen tot voor voormelde kruising Verhoging voormelde kruispunt en asfalt rood kleuren Aanleg doorgaand trottoir naar kruispunt (ook ten oosten van spoorlijn) Verkeerstoename en sluipverkeer
Overleg met Stichting Welzijns Ontwikkeling Houten (SWOH): behoud OV Extra busdienst ‘s avonds en op zondag Aanvullend OV (via belbus, regiotaxi, etc) Spitsbus laten pendelen tot station Houten-Castellum ipv. Houten-Centrum
9 9 9
X X
9 9 9 9 -
X
X
X
X
X
X
X
Onderzoek naar sluipverkeer + alternatieve routes (zie ook 4.3.) Betere ontsluiting Groes en Biesterlaan (evt. nieuwe weg) Gebruik Lagedijk en Ramweg beperken (inrijden alleen voor aanwonenden) Parkeren
Voldoende parkeerplaatsen bij ontwerp nieuwe woningen / wijk Extra parkeervakken op de Groes Openbaar Vervoer (OV)
X X X
X
X
X
X
X
X
X
X X X X
X X X X
9 9
-
8 8 8 8
5.
5.1
5.2
5.3
5.4
5.5 5.6
5.7
5.8
5.9
5.10
Recreatie, incl. fiets- en wandelpaden
Bevordering agrotoerisme en meer mogelijkheden voor nevenactiviteiten op agrarische bedrijven (= plattelandsvernieuwing) Steun voor plan Linieland (incl. fiets- en kanoroutes, en herstel forten) Herbestemming WvS en herinrichting omgeving Wapen van Schalkwijk Meer mogelijkheden voor nevenactiviteiten op boerderij (= pll.vern.) zie 5.1. Aanleg kanoroute door Eiland van Schalkwijk (+ opheffen knelpunten) Aanleg wandelroute door Eiland van Schalkwijk Organiseren andere sportevenementen, zoals marathon of triatlon Meer bezichtiging van kerken en monumenten (open dagen) Stimulering hoogwaardige toeristische activiteiten in regio (kunst, cultuur, ambacht) Culinaire route langs boerderijen, forten e.a. gebouwen
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
Bevoegd-
Past niet
Project-
beleid
In beleid
project
project
heid
in huidig
nummer
elders
beleid
X
X
4
X X X X X X X
X X X X X X X X X
4+10 3 4 4+10 4+10 4+10 4+10 4+10 4+10
X
X X X X X X
6.
Voorzieningen
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
Bevoegd-
Past niet
Project-
beleid
In beleid
project
project
heid
in huidig
nummer
elders
beleid
6.1
Beleid meer afstemmen op behoud dorpse voorzieningen (sociale cohesie)
X
X
6.2
Vergunningenbeleid afstemmen op tentfeesten (locatie, parkeren, vandalisme)
X
X
6.3
Nieuw ‘economisch’ centrum voor dienstverlening en service, na vertrek winkels
6.4
Profileren voorzieningen senioren voor langer zelfstandig wonen (zorg, vervoer)
6.5
Jaarlijks budget voor ‘verbreding economisch draagvlak voorzieningen’
6.6
Spar als voorkeursleverancier voor dorpshuis e.a. gemeentelijke activiteiten op EvS
6.7
Informatiepakket voor nieuwe bewoners (incl. oproep naar gebruik dorpswinkel c.a.)
6.8
De Spar meer dorpsgericht maken en gemeente betaalt mee aan deel vaste lasten
6.9
Concurrentie voorzieningen vanuit Houten-Zuid tegengaan
6.10
Subsidie voor instandhouding en maatschappelijke activiteiten van kerken, zie 6.11
6.11
Subsidie voor Instandhouding kerken, zie ook 6.10
6.12
Opzetten van lokaal netwerk voor persoonlijke steun en diensten
6.13
Filiaal van supermarkt uit Houten in Schalkwijk opzetten, als Spar verdwijnt
X
X
X
X X
X
X
X X X X
X X
5+6+7 +12 5 3+6+7 +8 6 6+11 +12 11+12 6
7.
7.1
Relatie dorp - gemeente
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
Bevoegd-
Past niet
Project-
beleid
In beleid
project
project
heid
in huidig
nummer
elders
beleid
X X
Leefbaarheidsplan is BASIS voor gemeentelijk beleid voor Schalkwijk e.o (EvS)
7.2
Oprichten van dorpsraad/platform die voortgang leefbaarheidsplan toetst
7.3
Communicatie dorp-gemeente via maximaal 3 personen uit dorp (= BC)
7.4
Eigen budget voor dorpsraad/platform voor dorpse activiteiten uit leefbaarheidsplan
X
X
11 11 11
8.
Jongeren
Bestaand
Inpasbaar
Bestaand
Nieuw
Bevoegd-
Past niet
Project-
beleid
In beleid
project
project
heid
in huidig
nummer
elders
beleid
Wonen
8.1
8.2
8.3
8.4
8.5
Betaalbare jongerenhuisvesting (circa € 150.000) Gefaseerde woningbouw (max. om de 5 jaar) Woningbouwstroom in combinatie met Tull en ’t Waal en ‘t Goy Woningbouw in Wapen van Schalkwijk voor jongeren, ouderen en zorgbehoevenden Goede doorstroming van woningen Werken
X
X
X X X X X
X
1 1 1 1+3 1
8.6
Meer ruimte / tolerantie voor ondernemers in dorp (geur/ geluid) Verkeer
X
8.7
Sluipverkeer tegengaan door omleiding via Kanaal-Zuid, niet via drempels / versmall. Voorrangssituatie Jhr. Ramweg verbeteren door betere bebording en wegmarkering Parkeren
X X
Meer parkeerplaatsen in dorp (bij woning en voorzieningen) Voldoende parkeerplaatsen bij nieuw dorpshuis Jeugdvoorzieningen
? X
1+9 7+9
X X
5 5
8.8
8.9
8.10
8.11
8.12
8.13
8.14
8.15 8.16
8.17
Vermindering bureaucratie bij aanvraag vergunningen (behoud Soos en tentfeesten) Verbeteren manifestatieterrein (meer ruimte en betere voorzieningen: water + electra) Overige voorzieningen
Verbetering onderhoud sportaccommodatie Verbetering openbaar vervoer: bus in spits linea recta naar Houten Verbetering OV: hafluursdiensten ook buiten de spits Verbetering OV: instellen buurtbus Dependance van supermarkten uit Houten in Schalkwijk (AH/Spar/ Lidl)
X
X
4+5
X X
9 9
X
X X X X
X X X X
8 8 8 6
LLeeeeffbbaaaarrhheeiiddssppllaann SScchhaallkkw wiijjkk BIJLAGE 6 OVERZICHTSLIJST AFGEWEZEN VOORSTELLEN Een deel van de bewonersvoorstellen werd om uiteenlopende redenen niet haalbaar/uitvoerbaar geacht door de gemeente en zijn als zodanig na een ambtelijke beoordeling afgewezen en zullen geen onderdeel uitmaken van het uitvoeringsprogramma van dit leefbaarheidsplan. Hierna volgt een overzichtstabel.
B BIIJJL LA AG GE EN N
LLeeeeffbbaaaarrhheeiiddssppllaann SScchhaallkkw wiijjkk
B BIIJJL LA AG GE EN N
Afgewezen voorstel
1.
Dorpskwaliteit
1.7
Opzetten systeem infobordjes voor bewoners en bezoekers
3.
Woningbouw, ouderenzorg en Wapen van Schalkwijk
3.3
Nieuw centrum met nieuwbouw woningen, dorpshuis en winkels
4.
Verkeer en verkeersveiligheid, alsmede openbaar vervoer
4.6
4.15
Aanleg / verbreding trottoir Jhr. Ramweg (vanaf spoor tot rotonde) zie 4.10 Begrenzing 30 km-zone verleggen tot voor voormelde kruising Aanleg doorgaand trottoir naar kruispunt (ook ten oosten van spoorlijn) Betere ontsluiting Groes en Biesterlaan (evt. nieuwe weg) Extra parkeervakken op de Groes
6.
Voorzieningen
6.3
Nieuw ‘economisch’ centrum voor dienstverlening en service, na vertrek winkels Jaarlijks budget voor ‘verbreding economisch draagvlak voorzieningen’ De Spar meer dorpsgericht maken en gemeente betaalt mee aan deel vaste lasten Concurrentie voorzieningen vanuit Houten-Zuid tegengaan Subsidie voor instandhouding en maatschappelijke activiteiten van kerken, zie 6.11 Subsidie voor Instandhouding kerken, zie ook 6.10
4.8 4.10 4.12
6.5 6.8 6.9 6.10 6.11
X
X
X X X X X
X X X X X X