Landelijk reglement voor de civiele rol bij de rechtbanken

RECHTSWEZEN

Landelijk reglement voor de civiele rol bij de rechtbanken Considerans Dit landelijk reglement voor de civiele rol bij de rechtbanken is in het kader van het project Civiele procedure van het programma versterking rechterlijke organisatie (PVRO) tot stand gekomen. Het reglement is het resultaat van een uitvoerige gedachtewisseling tussen de civiele sectoren van de negentien rechtbanken. Ook heeft een brede consultatie van de Nederlandse Orde van Advocaten over de achtereenvolgende concepten plaatsgevonden. Op 14 april 2000 heeft het Landelijk Overleg van de civiele sectorvoorzitters deze procesregeling goedgekeurd en vervolgens hebben alle rechtbanken het reglement als eigen reglement vastgesteld. Deze nieuwe procesregeling introduceert uniformiteit in de wijze van procederen bij alle rechtbanken in de civiele zaken die met een dagvaarding worden ingeleid. Daarnaast beoogt de procesregeling een bijdrage te leveren aan een aanzienlijke verkorting van de doorlooptijden van de civielrechtelijke procedure tot twaalf maanden of minder. Om deze verkorting te bewerkstelligen worden in de regeling niet alleen aan partijen duidelijke termijnen gesteld voor het verrichten van proceshandelingen, doch ook aan de rechtbanken zelf. Op grond van de artikelen 12.3 e.v. kunnen de rolrechters van de rechtbanken echter voor hun rechtbank voor een overgangsperiode van in beginsel 2 jaar bepalen dat de termijnen voor de proceshandelingen van partijen voordat een tussenvonnis is gewezen niet ambtshalve zullen worden gehandhaafd. Zo kunnen de rolrechters op een soepele wijze, die goed aansluit bij de plaatselijke stand van zaken, een overgang naar het nieuwe systeem van ambtshalve handhaving van de termijnen bewerkstelligen. Bij de voorbereiding van dit uniform reglement heeft afstemming plaatsgevonden met de afdeling wetgeving van het Ministerie van Justitie, zulks met het doel dat dit reglement

niet alleen toepasbaar is onder de gelding van de huidige wet maar ook indien het wetsontwerp 26855 (herziening van het civiele procesrecht) kracht van wet mocht krijgen. Evaluatie van de werking van dit reglement heeft plaatsgevonden in oktober 2001. De wijzigingen waartoe deze evaluatie aanleiding heeft gegeven treden in werking met ingang van 1 januari 2002, of zoveel later als wetsontwerp 26 855 in werking treedt. Deze wijzigingen zijn in ‘vette letters’ herkenbaar. Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen 1.1. Dit reglement heeft betrekking op de voortgang van het geding in alle met een dagvaarding ingeleide civiele zaken waarvoor een verplichte procesvertegenwoordiging geldt. 1.2. In dit reglement wordt verstaan onder: (a) roldatum: de dag waarop de rolzitting, al dan niet schriftelijk, wordt gehouden1. (b) roltijdstip: het tijdstip waarop de rolzitting plaatsvindt2. (c) (weder)partij: iedere procesdeelnemer aan de betreffende zijde. (d) proceshandeling: hetgeen krachtens wettelijk voorschrift, reglement of beslissing van de rechter door een partij moet of kan worden verricht om de voortzetting van dan wel het (eind)vonnis in een aanhangig geding mogelijk te maken3. (e) akte: een processtuk dat een korte mededeling, zoals een enkele erkenning of ontkenning, een bewijsaanbod, de aankondiging van een productie of een reactie daarop bevat4. (f) conclusie: een processtuk dat verder dan als onder artikel 1.2.e bedoeld op de inhoud van het geschil ingaat. (g) dagen: maandag tot en met vrijdag, met uitzondering van de dagen als bedoeld in artikel 3 van de Algemene Termijnenwet5. 1.3. Partijen zijn gebonden aan de wijze en termijnen van procesvoering als in dit reglement voorzien, tenzij op hun eenstemmig, vóór de eerste

Uit: Staatscourant 27 december 2001, nr. 249 / pag. 75

roldatum gedaan, verzoek de rechter een daarvan afwijkende procesvoering toestaat. De rechter volgt partijen in hun voorstel, tenzij dit in strijd is met de wet of de goede procesorde, dan wel leidt tot een onredelijke vertraging van de procedure6. 1.4. Dit reglement is ook van toepassing in procedures waarvoor enige bijzondere wettelijke regeling betreffende de procesvoering geldt, behoudens voorzover die regeling zich daartegen verzet7. 1.5. Bij niet naleving van een in dit reglement gegeven voorschrift zal de rechter daaraan het gevolg verbinden dat hem met het oog op de aard van het voorschrift en de ernst van het verzuim passend voorkomt8. 1.6. Wanneer de rechter op grond van een bepaling van dit reglement in enig verzoek van partijen zou moeten toestemmen, onthoudt hij niettemin zijn toestemming indien het verzoek van partijen in strijd is met de wet of met de goede procesorde, dan wel leidt tot onredelijke vertraging van het geding. 1.7. Behoudens voorzover uit dit reglement anders voortvloeit, zijn de termijnen peremptoir en worden ze ambtshalve gehandhaafd. Wanneer een proceshandeling niet is verricht binnen de daarvoor gestelde termijn en daarvan geen verlenging kan worden verkregen, vervalt het recht de betreffende proceshandeling te verrichten9. 1.8. In alle gevallen waarin dit reglement niet voorziet beslist de rechter. Bij de beslissing worden zoveel mogelijk de termijnen en verdere bepalingen van dit reglement in acht genomen. 1.9. Wanneer ingevolge dit reglement enig bericht10 door een partij aan de rechter moet worden gedaan, dient dit behoudens in geval van bijzondere spoed te geschieden op de wijze als in bijlage B staat aangegeven. De partij dient gelijktijdig een afschrift van het bericht aan de wederpartij te doen toekomen op zodanige wijze, dat kan worden aan-

1

genomen dat de wederpartij het bericht niet later dan de rechter ontvangt. Uit het bericht dient te blijken dat hieraan is voldaan11. De wederpartij kan binnen 2 dagen reageren. 1.10. Een partij die op grond van klemmende12 redenen verlenging van een bij of krachtens dit reglement bepaalde termijn wenst, dient haar verzoek aan de rechter zo spoedig mogelijk in, doch uiterlijk 4 dagen voor de afloop van de betreffende termijn13. De rechter beoordeelt het verzoek na het verstrijken van een termijn van 2 dagen of, indien voordien reactie van de wederpartij is ontvangen, zo spoedig mogelijk na ontvangst van die reactie. Hij deelt zijn beslissing terstond na de beoordeling aan partijen mede14. Indien in de periode van 4 dagen voorafgaande aan de afloop van een termijn een partij meent door overmacht niet in staat te zijn zich aan die termijn te houden, geeft zij de rechter daarvan bij eerste gelegenheid bericht. Deze beslist terstond, zo mogelijk na de wederpartij te hebben gehoord. 1.11. Bij zijn beslissing op een bericht bepaalt de rechter, zo nodig, ook door welke partij en op welke termijn enige proceshandeling dient te worden verricht15. 1.12. Een partij die bij gelegenheid van een zitting16 nog een proceshandeling wenst te verrichten of producties in het geding wenst te brengen, deelt dit uiterlijk 2 weken voor de dag van de zitting aan de rechter mede onder – zo de handeling schriftelijk dient te worden verricht – bijvoeging van de betreffende schriftuur respectievelijk de producties. De rechter kan een eerder tijdstip bepalen. 1.13. Indien de rol schriftelijk of elektronisch wordt gehouden, stelt de griffie de rol met de daarop ingevolge de rolhandelingen aangebrachte wijzigingen uiterlijk op de tweede dag na de roldatum ter beschikking van de procureurs in het arrondissement van de betrokken rechtbank17. Zo zij daarover beschikt, publiceert de rechtbank de aldus gewijzigde rol tevens op haar Intranet-aansluiting18. 1.14. De griffie stelt de rol voor de roldatum ter beschikking19 van de procureurs in het arrondissement van de betrokken rechtbank.

Hoofdstuk 2 Indiening van processtukken

gen alvorens verder te procederen, brengt zij de zaak daartoe op de roldatum twee weken nadien. Verlenging 2.1. Een voor een roldatum bestemd van deze termijn vindt niet plaats. De rechter beslist zo spoedig mogelijk op processtuk moet uiterlijk op het roltijdstip worden ingediend, behoudens het bezwaar, waartoe hij partijen, zo een hunner dit wenst, hoort. De rechter hetgeen in art. 3.1 is bepaald. bepaalt in zijn beslissing welke procesIndiening geschiedt ter griffie vergezeld van een formulier volgens bijlage handeling op welke termijn vervolgens dient te worden verricht. Indien de B, dat daartoe behoorlijk moet zijn wederpartij op andere wijze bezwaar ingevuld. Als een rolzitting wordt maakt, wordt op het bezwaar bij het gehouden geschiedt de indiening ter zitting. eerstvolgende vonnis beslist25. 2.2. Op het processtuk worden admi- 2.7. Nadat een zaak voor het eerst op nistratieve gegevens, zoals zaak- en een roldatum heeft gediend, wordt rolnummer en roldatum, alsmede de tussen een roldatum en het indienen namen van de procespartijen in de van een volgende conclusie of akte in kop vermeld20. Indien met het die zaak een termijn van 6 weken betreffende processtuk tevens een aangehouden26. In afwijking hiervan andere proceshandeling wordt veris de termijn in beginsel 4 weken, richt dan die waar de zaak voor indien in de zaak reeds een tussenstond, wordt hiervan eveneens in de vonnis is gewezen, en in beginsel 2 kop melding gemaakt21. weken voor conclusies in een incident 2.3. Indien bij het processtuk andere en proceshandelingen in het kader stukken in het geding worden van een verandering of vermeerdering gebracht, dienen deze producties te van eis27 en voor eenvoudige aktes. worden genummerd. In een volgend 2.8. Verlenging van deze termijnen processtuk van een partij wordt bij de vindt niet plaats, behoudens in de nummering van de producties uit het volgende gevallen: vorige processtuk van die partij aan(a) op eenstemmig verzoek van partijgesloten. Indien het gaat om 10 of en28, tenzij verlenging zou leiden tot meer producties wordt bovendien een onredelijke vertraging van het geding; overzicht bijgevoegd. (b) op verzoek van één partij op 2.4. Conclusies en akten worden in grond van klemmende redenen29; enkelvoud ingediend. (c) op verzoek van één partij ingeval De partij die een conclusie of akte van overmacht. indient, draagt zorg voor gelijktijdige 2.9. Een eerste eenstemmig verzoek toezending dan wel terhandstelling van partijen als bedoeld in artikel 2.8 van een afschrift daarvan alsmede onder a wordt in beginsel gehonovan de daarbij behorende producties reerd. De termijn wordt dan met aan de wederpartij22 23. maximaal zes weken verlengd30. 2.5. Indien blijkt dat enig voor het Het tweede en volgend eenstemmig griffiedossier bestemd stuk voorzien is verzoek om uitstel dient uiterlijk 4 van opmerkingen, bijschrijvingen, niet dagen voor de roldatum schriftelijk te reguliere onderstrepingen of markeworden toegelicht, waarbij partijen ringen, kennelijk bedoeld om de bijtevens aangeven waarom verwijzing zondere aandacht van de rechter voor naar de parkeerrol niet in aanmerking een bepaald standpunt te vragen, komt. Bij gebreke van zodanig schrifwordt door tussenkomst van de griftelijk bericht zal het verzoek om uitfie een ‘schoon’ exemplaar opgestel in beginsel als onredelijk vertravraagd24. gend worden afgewezen. 2.6. Indien een partij haar eis of de 2.10. Een verzoek als bedoeld in artigrondslag daarvan heeft veranderd of kel 2.8 onder b en c dient te worden vermeerderd, stelt zij de rechter daar- gedaan overeenkomstig het bepaalde van in kennis door uitdrukkelijke ver- in artikel 1.1031. In geval van toewijmelding op het formulier volgens bij- zing van het verzoek wordt de terlage B indien de rechtbank een mijn met maximaal zes weken verschriftelijke rol houdt; in het andere lengd. geval doet zij daarvan onverwijld ter 2.11. Indien partijen na de in de wet zitting mededeling. Indien de wedergenoemde conclusies verdere conclupartij bezwaar wenst te maken en op sies, waaronder conclusies na tussendat bezwaar een beslissing wil verkrijvonnis, willen nemen en daarom ver-


2

zoeken, staat de rechter dit verzoek alleen toe indien dit naar zijn oordeel met het oog op het beginsel van hoor en wederhoor en met het oog op een goede instructie van de zaak is geboden32 33. De rechter kan partijen ook ambtshalve verzoeken na de in de wet genoemde conclusies stellingen nog nader toe te lichten34. 2.12. Op de roldatum waarop het laatste toegelaten processtuk is genomen stelt de rechter de procedure ambtshalve op de roldatum gelegen 2 weken na die datum. Op die volgende roldatum hebben partijen de gelegenheid zich uit te laten of zij aanstonds vonnis wensen, de zaak willen bepleiten, een nadere conclusie of akte willen nemen35 dan wel doorhaling of verwijzing naar de parkeerrol wensen36. In geval partijen vonnis wensen, bepaalt de rechter de uitspraak daarvan op een roldatum 6 weken nadien. Hij kan het vonnis ook bij vervroeging uitspreken. Indien beide partijen er bezwaar tegen hebben dat het vonnis eerder dan op een termijn van zes weken wordt uitgesproken, delen zij dat bij het vragen van het vonnis mee. 2.13. De in artikel 2.12 omschreven regeling is niet van toepassing op incidenten, op bezwaar en gevallen waarin een rolbeslissing dient te worden gegeven. Alsdan bedraagt de termijn voor uitspraak maximaal 4 weken na het verrichten van de laatste proceshandeling. 2.14. De rechter neemt geen kennis van berichten van een partij die de rechter bereiken nadat vonnis is bepaald, tenzij blijkt dat de wederpartij ermee heeft ingestemd dat het bericht ter kennis van de rechter wordt gebracht37. Hoofdstuk 3 Nieuwe zaken 3.1. Bij de inschrijving van een nieuwe zaak wordt deze uiterlijk 15.00 uur op de dag voorafgaande aan de roldatum ter griffie bezorgd. In dit geval worden bij het formulier in ieder geval gevoegd38 - de originele dagvaarding plus een kopie39; - indien de dagvaarding diende te worden gepubliceerd of vertaald in een vreemde taal, bescheiden waaruit blijkt dat dit is geschied; - een verkregen bewijs van toevoeging

of de mededeling dat een toevoeging is aangevraagd (indien van toepassing); - zo door een gedaagde partij domicilie is gekozen, een bewijsstuk betreffende deze keuze; - indien vergoeding van de beslagkosten is gevorderd, de beslagstukken; - in zaken van appel of verwijzing, de stukken uit de vorige/eerdere aanleg40; - de in het geding te brengen producties, genummerd en in tweevoud41. De originele dagvaarding wordt, na inschrijving van de zaak, geretourneerd. 3.2. Als eiser aan enige in casu toepasselijke bepaling van het voorgaande artikel niet heeft voldaan en het verzuim nog kan worden hersteld, verkrijgt hij een termijn van twee weken na de dag van de roldatum om dit te doen. De verleende termijn wordt, behoudens het in artikel 1.10 bepaalde, niet verlengd. 3.3. Van het verlenen van een (definitieve) toevoeging, wijziging in de toevoeging of intrekking daarvan wordt, onder overlegging van de betreffende beslissing, zo spoedig mogelijk melding gemaakt aan de griffie. Hoofdstuk 4 Verstek en aanhouding 4.1. Indien te eerst dienende dag gedaagde niet verschijnt en alle wettelijke formaliteiten naar behoren zijn vervuld, wordt verstek tegen hem verleend. De verstekverlening kan maximaal 4 weken worden aangehouden, tenzij uit de wet of een verdrag een langere termijn voortvloeit42. 4.2. Na de verstekverlening wordt de zaak op de roldatum van maximaal 4 weken nadien geplaatst voor de uitspraak van het verstekvonnis. 4.3. Zijn er meer gedaagde partijen en verschijnt te eerst dienende dag tenminste een hunner niet, dan wordt tegen de niet verschenen gedaagde(n) aanstonds verstek verleend, mits alle wettelijke formaliteiten zijn vervuld en uit wet of uit enig voorschrift niet voortvloeit dat de zaak moet worden aangehouden ter verkrijging van schriftelijk bewijs dat bij de niet verschenen gedaagde(n) de wijze van betekening en oproeping volgens de toepasselijke voorschriften is geschied43. 4.4. Een niet verschenen partij die het verstek wil laten zuiveren doet daar-


van zo spoedig mogelijk bericht aan de rechter. Hoofdstuk 5 Comparitie na antwoord 5.1. Nadat op een roldatum een conclusie van antwoord is ingediend of een verzetzaak daarop voor de eerste maal heeft gediend, wordt de zaak – in afwijking van het in artikel 2.7 bepaalde – geplaatst op de roldatum gelegen 2 weken na die eerste roldatum. 5.2. Op die laatste roldatum deelt de rechter mede of hij een comparitie van partijen gelast44. Indien geen comparitie van partijen wordt gelast, verwijst de rechter de zaak naar een roldatum gelegen 6 weken na de in dit artikel bedoelde roldatum voor conclusie van repliek45. 5.3. Het vonnis vermeldt hoeveel tijd voor de comparitie is uitgetrokken46 47. Het vonnis behelst zo mogelijk mede ten overstaan van welke rechter de comparitie wordt gehouden en kan tevens inhouden over welke onderwerpen de rechter ter comparitie in het bijzonder wenst te worden voorgelicht48. Indien de rechter ter voorbereiding op de comparitie nadere informatie van partijen wil ontvangen, wordt dit tevens medegedeeld onder opgaaf om welke informatie het gaat en de termijn binnen welke deze dient te worden ingezonden. 5.4. Afschriften van de opgevraagde stukken worden ter griffie ingediend. Hoofdstuk 2 is van overeenkomstige toepassing. Indien daartoe met het oog op een doelmatige rechtspleging aanleiding bestaat, kunnen de ingezonden stukken op verzoek van de belanghebbende partij aan het procesverbaal van de comparitiezitting worden gehecht. Alsdan behoren deze stukken tot de processtukken. 5.5. De rechter kan een of meer van de onder artikel 5.3 bedoelde zaken ook bij brief onder de aandacht van partijen brengen. De brief wordt tijdig voor de comparitiedatum aan partijen gezonden, zodat partijen de gelegenheid hebben op de brief te reageren. 5.6. De rechter gelast in beginsel een comparitie van partijen na antwoord indien een van partijen daarom in enig gedingstuk, bericht of ter rolle heeft verzocht, tenzij uit de inhoud van de gedingstukken en de eventueel door partijen gegeven toelichting

3

reeds terstond duidelijk is dat de comparitie niet kan bijdragen aan een goede instructie van de zaak of aan een schikking. 5.7. Indien een partij om andere dan de in artikel 1.10 vermelde redenen uitstel van de comparitie verzoekt, kan de rechter beslissen de zaak eenmaal pro forma 4 weken aan te houden. Indien verder uitstel wordt gevraagd en dit wordt toegestaan, verwijst hij de zaak naar de parkeerrol49. 5.8. Indien bij antwoord respectievelijk verzet tevens een eis in reconventie is gedaan, wordt gehandeld als hiervoor weergegeven, met dien verstande dat de rechter in het vonnis tot het gelasten van de comparitie dan wel bij latere beslissing tevens kan aangeven op welke dag de conclusie van antwoord in reconventie uiterlijk aan de rechtbank en wederpartij gezonden dient te zijn. De rechter kan bepalen dat het antwoord ter comparitie kan worden genomen.

half uur wordt gereserveerd waarbij iedere partij in de eerste termijn een spreektijd heeft van een half uur. Indien een der partijen voorziet aan de voor haar bestemde spreektijd niet voldoende te hebben, kan zij bij de opgave van de verhinderdata om een langere spreektijd verzoeken52.

Hoofdstuk 8 Onttrekking van de procureur alsmede niet in staat tot concluderen

8.1. De procureur van een partij die zich op een roldatum aan een zaak wil onttrekken of niet in staat is gesteld op die roldatum de proceshandeling waarvoor hij aan de beurt Hoofdstuk 7 Vonnis wijzen is te verrichten, geeft daarvan bericht aan de rechter indien de rechtbank 7.1. Vonnis wordt gewezen op (de een schriftelijke rol houdt; in het inhoud van) het griffiedossier53. andere geval doet hij daarvan ter zitDaartoe worden eventueel nog ontting mededeling. In zijn bericht of bij brekende stukken door tussenkomst zijn mededeling geeft hij tevens aan dat hij zijn opdrachtgever over de van de griffier opgevraagd van de gevolgen van een of ander heeft geïnpartij(en) die dat aangaat. De opgeformeerd. vraagde stukken dienen binnen 2 weken na het opvragen ter griffie ont- 8.2. De rechter verwijst na dit bericht of mededeling de zaak naar de roldavangen te zijn54. De partij bij wie de tum, gelegen op een termijn van 2 stukken zijn opgevraagd, handelt weken nadien, tenzij de wederpartij overeenkomstig artikel 2.4. Partijen zich terstond wenst uit te laten. hebben recht op inzage van het grif8.3. Op deze nieuwe roldatum zal de fiedossier. 7.2. Het in het vorige artikel bepaalde wederpartij zich in ieder geval uitlaten. Zij kan verzoeken in de zaak is van overeenkomstige toepassing, vonnis te wijzen, tenzij zich op deze indien een zaak in verband met een roldatum een andere procureur stelt Hoofdstuk 6 Pleidooi proceshandeling naar een rechter is voor de in artikel 8.1 bedoelde partij. verwezen55. 6.1. Bij het vragen van pleidooi doet 7.3. Ieder van partijen kan vragen het 8.4. In het laatste geval zal de rechter de partij die om pleidooi verzoekt wijzen van vonnis aan te houden. Het aan deze partij toestaan de procesopgave van de verhinderdata aan verzoek wordt gedaan overeenkomhandeling waarvoor zij aan de beurt haar zijde en aan de zijde van de stig het bepaalde in artikel 1.10. De was alsnog op deze roldatum te verwederpartij(en). Indien geen verhinartikelen 2.8 tot en met 2.10 zijn van richten. Behoudens het bepaalde in derdata zijn bijgevoegd, is de rechter overeenkomstige toepassing. Ingeval artikel 2.8 vindt verlenging van deze in de dagbepaling vrij. het een tweede verzoek betreft en de termijn niet plaats. 6.2. De rechter deelt zijn beslissing rechter het verzoek honoreert, ver8.5. Indien op de in artikel 8.3 mede op de eerstvolgende roldatum wijst hij de zaak naar de parkeerrol56. bedoelde roldatum zich niet een andedan wel, indien hij om een toelichting 7.4. Indien de rol schriftelijk of elekre procureur stelt en de wederpartij op het verzoek heeft gevraagd, bintronisch wordt gehouden, wordt het nalaat te verzoeken in de zaak vonnis nen 2 weken na ontvangst van die feit dat vonnis is gewezen vermeld op te wijzen, noch een akte of conclusie toelichting. Indien hij weigert een zit- de rol. Het vonnis wordt terstond na neemt waarvoor zij aan de beurt ting voor pleidooi te bepalen50, verhet uitspreken ervan in afschrift ter mocht zijn, verwijst de rechter de zaak wijst hij de zaak naar een roldatum beschikking gesteld aan partijen. naar de parkeerrol. waarop het vonnis zal worden uitgeDerden krijgen op hun binnen één sproken, tenzij partijen hem eenstem- week na de uitspraak gedaan verzoek Hoofdstuk 9 Uitstel van zittingen mig verzoeken het wijzen van vonnis ter griffie inzage in het uitgesproken achterwege te laten. vonnis57. 9.1. Een partij die voorziet dat in 6.3. Bij het vragen van pleidooi legt 7.5. Indien bij het vonnis van een haar zaak een comparitie of andere de partij die pleidooi heeft gevraagd partij een bepaalde proceshandeling verrichting zal worden gelast, waarbij een extra procesdossier over, tenzij de wordt verlangd, stelt de rechter hierhaar aanwezigheid is vereist, kan op rechter heeft medegedeeld dat dit ach- voor een termijn. In het voorkomenvoorhand haar verhinderingen schrifterwege kan blijven. Indien pleidooi de geval bepaalt hij tevens de gevoltelijk aan de rechtbank opgeven. De wordt toegestaan voor de meervoudi- gen van het niet nakomen van die rechtbank houdt met tijdig ontvangen ge kamer, zendt die partij op verzoek termijn alsmede de roldatum waarop verhinderdata rekening61. van de rechter 2 extra procesdossiers de zaak alsdan zal worden afgeroepen 9.2. In alle gevallen waarin de rechtuiterlijk 2 weken voor de dag van de voor verder procederen58. bank een verzoek aan partijen doet pleidooien aan de rechtbank toe. De 7.6. Indien bij het vonnis een verrich- om verhinderdata op te geven, stelt rechter kan een eerder tijdstip bepating wordt gelast die ter zitting59 zij een periode van maximaal 2 weken 51 len . dient plaats te vinden, zijn de hoofdwaarbinnen die opgaaf moet zijn 6.4. Partijen mogen ervan uitgaan dat stukken 1 en 9 van overeenkomstige gedaan62. Indien de verlangde opgaaf voor de pleitzitting in beginsel ander- toepassing60. niet binnen deze termijn is ontvangen,


4

gaat zij er van uit dat er geen verhinderingen bestaan. 9.3. Indien de rechtbank voorafgaande aan het bepalen van dag en uur voor enige verrichting63 aan partijen verhinderdata heeft gevraagd en met de verstrekte opgaven rekening heeft gehouden bij die bepaling, kan een partij behoudens de in artikel 2.8 onder b en c voorziene gevallen geen uitstel vragen van die verrichting, tenzij tussen de dag waarop de verhinderdata uiterlijk hadden moeten zijn opgegeven en de datum van de beschikking dagbepaling voor die verrichting meer dan 1 week is verstreken. In dat laatste geval kan iedere partij binnen 2 weken na de datum van de beschikking dagbepaling aanvullende verhinderdata opgeven. Bij de dan volgende nieuwe dagbepaling houdt de rechtbank met een tijdig ontvangen aanvullende opgave rekening. 9.4. Indien de rechtbank voor enige verrichting ambtshalve dag en uur heeft bepaald, kunnen partijen binnen 2 weken na datum van de beschikking dagbepaling schriftelijk om een andere dag voor de verrichting verzoeken. Het verzoek gaat vergezeld van een opgave van de verhinderdata van alle betrokkenen (partijen, raadslieden, procureurs, getuigen etc.) voor de komende drie maanden. Indien laatstgenoemde opgave ontbreekt, blijft de eerdere dagbepaling van kracht en deelt de rechtbank dit aan partijen mede. Na het verstrijken van de termijn van 2 weken kan een partij behoudens de in artikel 2.8 onder b en c voorziene gevallen geen uitstel meer vragen van de desbetreffende verrichting. Hoofdstuk 10 Diversen 10.1. Daarvoor in aanmerking komende voorwerpen kunnen ter griffie worden gedeponeerd. Van het depot maakt de griffie een akte op. Deze wordt terstond aan het griffiedossier toegevoegd en in afschrift aan partijen ter beschikking gesteld. Indien vanwege de aard van de voorwerpen depot ter griffie niet in aanmerking komt, kunnen de voorwerpen op een andere plaats worden gedeponeerd. In de akte wordt die plaats vermeld. 10.2. Indien de eisende partij tijdens het proces failleert dan wel indien zij

definitief is toegelaten tot de schuldsaneringsregeling, verwijst de rechter, nadat hij daarvan heeft kennis genomen, de zaak naar een roldatum gelegen op een termijn van 6 weken64 n a die kennisneming teneinde de wederpartij de gelegenheid te geven de curator c.q. de bewindvoerder in het geding te roepen. 10.3. Indien van enige partij in een beslissing een bepaalde proceshandeling (storten van een voorschot, overlegging van bescheiden etc.) wordt verlangd, dient deze handeling op de in de beslissing aangegeven datum dan wel – indien een dergelijke datum ontbreekt – op de door de rechter op verzoek van de meest gerede partij alsnog te bepalen datum te geschieden. Artikel 1.10 is van overeenkomstige toepassing.

vangen tenminste 2 weken voor de voor de behandeling van de parkeerrol vastgestelde roldatum van de rechtbank bericht welke zaken op de parkeerrol zullen worden behandeld. Indien een partij een op de parkeerrol geplaatste zaak wenst voort te zetten of een nieuwe verwijzing naar een volgende parkeerrol wenst, dient zij dit uiterlijk op het roltijdstip aan de rechtbank kenbaar te maken. Uit stilzwijgen van beide partijen over de voortzetting van het geding zal de rechter afleiden dat partijen het geding niet wensen voort te zetten. De zaak zal dan op de parkeerrol ambtshalve worden doorgehaald. 11.6. Indien de rechter op grond van het bericht van partijen of van één hunner beslist een op de parkeerrol geplaatste zaak niet door te halen, bepaalt hij welke proceshandeling door welke partij en op welke termijn dient Hoofdstuk 11 Doorhaling ter rolle65 te geschieden. De zaak kan ook wor11.1. Op de eerste roldatum in april en den verwezen naar een volgende parkeerrol, waarbij wederom het schema in oktober wordt naast de gewone rol een parkeerrol behandeld. Ambtshalve als bedoeld in artikel 11.4 wordt doorhaling van een zaak op grond van gevolgd68. de omstandigheid dat geen van partijen 11.7. De zaak wordt op eenstemmig er blijk van geeft het geding te willen verzoek van partijen op de rol doorgevoortzetten66 geschiedt uitsluitend op haald69. Indien een partij een zodanige deze parkeerrol. doorhaling wenst en niet blijkt van toe11.2. Een zaak wordt op de parkeerrol stemming van haar wederpartij, wordt geplaatst op eenstemmig verzoek van een verzoek van die partij tot doorhapartijen op grond van de omstandigling geweigerd en dient zij de procesheid dat zij het geding voorlopig niet handeling te verrichten die voor de wensen voort te zetten, tenzij dit zou betreffende roldatum was bepaald. leiden tot onredelijke vertraging van 11.8. Iedere partij kan de rechter verhet geding. Indien een partij verwijzing zoeken een doorgehaalde zaak weer op naar de parkeerrol wenst en niet blijkt de rol te plaatsen70. Het verzoek wordt van toestemming van haar wederpartij, gedaan conform bijlage B en dient de wordt een verzoek van die partij tot rechter uiterlijk de dag voor die van de verwijzing naar de parkeerrol geweiroldatum waarop de zaak wordt opgegerd en dient zij de proceshandeling te bracht te hebben bereikt. In het ververrichten die voor de betreffende rolzoek wordt melding gemaakt van het datum was bepaald. feit dat de wederpartij zodanig tijdig 11.3. Op de parkeerrol worden voorts op de hoogte is gebracht dat zij, in het geplaatst: voorkomend geval, tenminste 6 weken - de zaken waarin de rechter overweegt de tijd heeft gehad de in artikel 11.9 tot ambtshalve doorhaling over te gaan bedoelde proceshandeling voor te bereiop grond van de omstandigheid dat den71. partijen het geding niet willen voortzet- 11.9. Indien de rechter het verzoek ten; toewijst dient op diezelfde roldatum de - de zaken waarin dit krachtens dit proceshandeling te worden uitgevoerd reglement geschiedt; waar de zaak direct voor het doorhalen - de zaken, waarin het geding is voor stond. geschorst. 11.4. De zaken worden naar de parHoofdstuk 12 Overgangsbepalingen keerrol verwezen overeenkomstig het in bijlage C67 aangegeven schema. 12.1. De bepalingen van dit reglement 11.5. De procureurs in het arrondissezijn na de invoering daarvan van toement van de betrokken rechtbank ont- passing op zaken die daarna voor het


5

eerst op een roldatum worden ingeschreven. 12.2. Op reeds vóór de invoering ingeschreven zaken zijn de bepalingen van dit reglement van toepassing, tenzij dat zou indruisen tegen in die zaken reeds genomen beslissingen. In het laatste geval blijft het voordien bij de betreffende rechtbank geldende reglement van kracht tot de eerstvolgende proceshandeling dan wel tot de eerstvolgende roldatum. 12.3. Voor een overgangsperiode van in beginsel 2 jaar kan in afwijking van de artikelen 12.1 en 12.2 worden bepaald dat de artikelen 1.7, 2.8 en 2.9 toepassing missen ten aanzien van het ambtshalve handhaven van de in artikel 2.7 genoemde termijnen voor indiening van conclusies en aktes die aan het eerste vonnis in de zaak voorafgaan72. Daarbij kan worden aangegeven in welke gevallen of na welke termijnen, een veelvoud bedragende van de in artikel 2.7 genoemde, niettemin ambtshalve handhaving plaatsvindt. Onder ‘vonnis’ in de eerste zin van dit artikel is niet te verstaan: een verstekvonnis, een incidenteel vonnis, een provisioneel vonnis en een vonnis, waarbij een comparitie na antwoord is bepaald73. 12.4. De bevoegdheid om een regeling als bedoeld in artikel 12.3 vast te stellen en te wijzigen wordt gedelegeerd aan de rolrechter74. De rolrechter zal zodanige regeling en wijzigingen daarvan op de bij de rechtbank gebruikelijke wijze aan de procureurs in het arrondissement bekend maken75. 12.5. Onder de gelding van een regeling als in artikel 12.3 bedoeld, kan een partij haar wederpartij noodzaken tot het verrichten van de op de rol bepaalde proceshandeling door dit aan de rechter en de wederpartij aan te zeggen. 12.6. Op de peremptoirstelling als bedoeld in artikel 12.5 is de regeling van artikel 11.8 van overeenkomstige toepassing76. Ten aanzien van verlenging van de termijn zijn de artikelen 2.8 onder b en c en 2.10 in verbinding met 1.10 van overeenkomstige toepassing. 12.7. Indien toepassing van dit reglement op zaken die ten tijde van de invoering van dit reglement reeds zijn ingeschreven zou leiden tot ongelijke behandeling van een partij ten opzichte van haar wederpartij, blijft toepassing achterwege in zoverre en

zolang dit nodig is om die ongelijkheid op te heffen respectievelijk te voorkomen. 12.8. Zolang de bestaande regeling met betrekking tot het versneld regime nog niet bij wet in formele zin is geregeld, blijft op ten tijde van de invoering van dit reglement bij een rechtbank lopende procedures volgens het versneld regime de thans bij die rechtbank bestaande regeling voor het versneld regime van kracht. Op de punten waarin de bestaande ver-

sneld regime-regeling niet voorziet geldt dit reglement. Nadien kunnen de rolrechters van de aan het versneld regime deelnemende rechtbanken met toepassing van artikel 12.4 bepalen dat de bestaande regeling voor het versneld regime voor lopende en nieuw aan te brengen zaken van kracht blijft zolang deze rechtbanken niet zijn overgegaan tot volledige invoering van dit rolreglement en de daaruit voortvloeiende termijnen.

Invoering Dit reglement vervangt met ingang van 1 januari 2002, of zoveel later als wetsontwerp 26 855 in werking treedt, het op 1 oktober 2000 in werking getreden reglement. BIJLAGE A

Alkmaar Almelo Amsterdam Arnhem Assen Breda Den Bosch Den Haag Dordrecht Groningen Haarlem Leeuwarden Maastricht Middelburg Roermond Rotterdam Utrecht Zutphen Zwolle

Roldatum

Roltijdstip

donderdag woensdag woensdag donderdag dinsdag dinsdag vrijdag dinsdag woensdag vrijdag dinsdag woensdag donderdag woensdag donderdag donderdag woensdag donderdag woensdag

10.00 uur 10.15 uur 09.00 uur 09.30 uur 10.30 uur 10.00 uur 09.30 uur 09.00 uur 10.00 uur 09.00 uur 10.00 uur 11.00 uur 09.00 uur 09.00 uur 10.30 uur 09.30 uur 09.00 uur 10.00 uur 10.00 uur

BIJLAGE B Aan de arrondissementsrechtbank te <arrondissement> Civiele griffie Bijlage ingediend door: telefoonnummer: Zaakgegevens Zaaknummer: Rolnummer: Eisende partij: Procureur: Verwerende partij: Procureur: Roldatum: Datum bericht:


6

Wederpartij geïnformeerd: ja/nee Kies vervolgens een van onderstaande mogelijkheden: 1. aanbrengen nieuwe zaak 2. stelbrief: stellen/wijzigen/onttrekking procureur 3. bijlage voor conclusie of akte 4. verzoek tot termijnverlenging 5. opgave verhinderdata 6. verzoek doorhalen/opbrengen doorgehaalde zaak 7. verzoek nadere conclusie / vonnis 8. inzending stukken 9. niet geregeld verzoek 10. aanzeggen peremptoirstelling Bijlage B-1: aanbrengen nieuwe zaak (art. 3.1) 1. dagvaarding + kopie bijgevoegd 2. bewijs publicatie dagvaarding, bijgevoegd 3. bewijs betekening dagvaarding buitenland a. nee, niet ontvangen b. nee, toelichting c. bijgevoegd 4. Vertaling dagvaarding, bijgevoegd 5. Toevoeging a. verkregen, kopie bijgevoegd b. aangevraagd 6. Domiciliekeuze, bewijsstukken bijgevoegd 7. Beslagstukken, bijgevoegd 8. Stukken in geval van verwijzing, bijgevoegd 9. Producties, bijgevoegd …. stuks in tweevoud 10. eenstemmig verzoek afwijkende procesvoering (artikel 1.3), toelichting Bijlage B-2: stelbrief: stellen/wijzigen/onttrekking procureur/wijziging/onttrekking procureur 1. nieuwe procureur a. naam procureur b. stelt zich voor c. toevoeging verkregen en bijgevoegd d. toevoeging aangevraagd 2. wijzigen procureur a. naam nieuwe procureur b. stelt zich voor c. in plaats van 3. onttrekking procureur (art. 8.1) a. mr. huidige procureur, onttrekt zich b. opdrachtgever geïnformeerd: i. mondeling, toelichting ii. schriftelijk, kopie brief bijgevoegd Bijlage B-3: bijlage voor conclusie of akte artikel 2.1 indienen processtuk bestemd voor bepaalde roldatum art. 2.1 t/m 2.4 omschrijving processtuk conclusie: akte: 1. vermeerdering / vermindering van eis (art. 2.6) 2. verandering / aanvulling grondslag 3. in het geding brengen producties, … aantal producties (art. 2.3)


7

Bijlage B-4: verzoek tot termijnverlenging art. 2.8 t/m 2.10 rolhandeling toelichting voor indiener: moet uiterlijk 4 dagen voor afloop van de betreffende termijn bij de griffie zijn (zie art. 2.9 rolreglement) Art. Eenstemmig (vanaf 2e verzoek toelichting invullen) om klemmende redenen Wegens overmacht Uitstel wijzen vonnis

Toelichting

2.9

7.3

Bijlage B-5: opgave verhinderdata/wijziging ambtshalve bepaalde zitting Onderwerp Verzoek pleidooi art. 6.1 art. 6.1 art. 6.3 art. 6.4 Comparitie art. 9.3 Enquête art. 9.3 art. 9.3

Betreft

In te vullen gegevens

Verhinderdata Eigen zijde Verhinderdata Andere zijde Extra procesdossier bijgevoegd Andere duur spreektijd … uur Verhinderdata eigen zijde (van advocaat, inclusief cliënt) Verhinderdata client Verhinderdata getuigen Aantal getuigen

Hier nog twee kolommen aan toevoegen. Descente art. 9.3 verder net zo als comparitie Verzoek wijziging ambtshalve bepaalde zitting art. 9.4

Verhinderdata

Bijlage B-6: verzoek doorhalen/opbrengen doorgehaalde zaak Betreft

Art.

Ambtshalve Definitief Opbrenging

11.1 11.7 11.8

Eenstemmig Eenstemmig -

Bijlage B-7: verzoek nadere conclusie / vonnis Verzoek nadere conclusie Eenstemmig Motivering Verzoek vonnis

Verzoek vonnis

Art. 2.11

Bezwaar tegen vervroeging uitspraak vonnis (art. 2.12)

J/N

Ja/Nee

en bezwaar tegen vervroeging uitspraak vonnis art. 2.12

Ja/nee

niet in hetzelfde hokje plaatsen


8

Bijlage B-8: inzending stukken 1. comparitie (art. 5.4 en 1.12) a. antwoord in reconventie b. inbrengen producties, … aantal producties 2. descente a. antwoord in reconventie b. inbrengen producties, … aantal producties 3. getuigenverhoor (art. 1.12) a. inbrengen producties, … aantal producties 4. pleidooi a. inbrengen producties, … aantal producties 5. ontbrekende stukken (art. 7.1) 6. depot (art. 10.1) 7. beslagstukken indien na eerst dienende dag beslag is gelegd Bijlage B-9: niet geregeld verzoek Toelichting: Bijlage B-10: aanzeggen peremptoirstelling aanzeggen peremptoirstelling (art. 12.5 en 12.6) BIJLAGE C Schema als bedoeld in artikel 11.4 Voor de verwijzing naar de parkeerrol als bedoeld in artikel 11.1 van het landelijk rolreglement geldt de volgende regeling: Zaken die worden verwezen in: januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december

worden verwezen naar de parkeerrol op: De eerste roldatum in oktober van het daarop volgende jaar De eerste roldatum in oktober van het daarop volgende jaar De eerste roldatum in oktober van het daarop volgende jaar De eerste roldatum in oktober van het daarop volgende jaar De eerste roldatum in oktober van het daarop volgende jaar De eerste roldatum in oktober van het daarop volgende jaar De eerste roldatum in april van het tweede daarop volgende jaar De eerste roldatum in april van het tweede daarop volgende jaar De eerste roldatum in april van het tweede daarop volgende jaar De eerste roldatum in april van het tweede daarop volgende jaar De eerste roldatum in april van het tweede daarop volgende jaar De eerste roldatum in april van het tweede daarop volgende jaar

1 Door deze algemeen gehouden definitie kan dit begrip gebruikt worden zowel bij een fysieke rolzitting als bij een schriftelijke of elektronische rol. 2 De roldatum en het roltijdstip blijken uit het Bijzonder Reglement van iedere rechtbank. Zij zijn tevens opgenomen in de bij dit Rolreglement gevoegde bijlage A. Datum en tijdstip kunnen eventueel in de toekomst, wanneer dit reglement landelijk is ingevoerd, worden geünificeerd. In dat geval dienen deze bepalingen te worden aangepast. 3 In een civiele procedure worden door partijen niet alleen aktes gevraagd en conclusies genomen, zij verrichten een veelheid van handelingen. Met de

Memorie van Toelichting op het wetsontwerp 26 855 worden deze verrichtingen gevat onder de verzamelterm proceshandelingen. Het kan gaan om meer juridische handelingen (het op verzoek van de rechter toelichten van een standpunt) maar ook om feitelijke handelingen (het opgeven van verhinderdata). 4 De gegeven opsomming is niet limitatief. 5 Deze definitie is opgenomen om duidelijk aan te geven dat de in dit reglement in dagen uitgedrukte termijnen zien op ‘vrije’ werkdagen. 6 Als partijen en hun raadslieden het er op voorhand over eens zijn hoe en met inachtneming van welke termijnen de procedure dient te worden


gevoerd, volgt de rechter hen in principe daarin, tenzij hij bijvoorbeeld van oordeel is dat het voorstel – mede gezien de aard van de procedure en de omvang van het geschil – te ver gaat. Als slechts één van partijen een specifieke wijze van procederen of langere uitstellen wenst dient zij daartoe een verzoek als bedoeld in artikel 2.8 juncto 1.10 te doen. 7 In een aantal bijzondere wetten, de Onteigeningswet, Landinrichtingswet, Rijksoctrooiwetten 1910 en 1995 etc., zijn specifieke bepalingen opgenomen betreffende de procesvoering. Alsdan heeft dit reglement aanvullende werking. 8 De rechter bekijkt van geval tot geval of een sanctie moet worden toegepast en, zo ja, welke. De sanctie zal in verhouding staan tot het verzuim en daarnaast rekening moeten houden met het feit dat procedures efficiënt gevoerd dienen te worden. Zo zal het vergeten 1 of 2 producties te nummeren als de zaak reeds in het stadium van vonnis wijzen is waarschijnlijk geen consequenties hebben. Gaat het om tientallen producties dan kunnen deze bijv. met de conclusie of akte worden teruggezonden om alsnog een nummering te laten aanbrengen. Wie verzuimt tijdig verhinderingen op te geven zal, behoudens in gevallen van overmacht, niet snel meer uitstel krijgen voor een nadien bepaalde zitting. 9 Dit artikel sluit aan bij de bestaande praktijk van het ambtshalve kunnen verlenen van een ‘akte niet dienen’ en herhaalt in feite hetgeen in wetsontwerp 26855 is bepaald. 10 Bericht wordt hier gebruikt als een verzamelterm. Het omvat voorstellen, verzoeken, opgaven en mededelingen van andere aard betreffende de procesvoering in een zaak. Ofschoon het hier om schriftelijke berichten gaat, kan het artikel op mondelinge berichten op overeenkomstige wijze worden toegepast. 11 Deze bepaling strookt met hetgeen in artikel 14, eerste lid, van de gedragsregels voor advocaten is vermeld. 12 Van een klemmende reden is sprake als zich omstandigheden voordoen waardoor het redelijkerwijs niet mogelijk is de proceshandeling binnen de gestelde termijn te verrichten. Voorbeelden van omstandigheden waardoor sprake kan zijn van klemmende redenen zijn: - de juridische of feitelijke ingewikkeldheid van de zaak, die met name een rol kan spelen indien de advocaat van de gedaagde zich met het oog op het opstellen van de conclusie van antwoord in de zaak moet inwerken; - de noodzaak om voor het verrichten van de betrokken proceshandeling een deskundige in te schakelen, waardoor de termijn wordt overschreden; - niet aan de betrokken partij toe te rekenen communicatieproblemen tussen de partij en haar advocaat. Te denken valt aan vertaalproblemen met buitenlandse cliënten en het verkrijgen van (buitenlandse) bescheiden; - het wachten op de uitspraak in andere relevante procedures; - meer persoonlijke omstandigheden zoals ziekte of vakantie van de advocaat of de partij. Of in een concreet geval sprake is van een klemmende reden staat ter beoordeling van de rolrechter. 13 Vanzelfsprekend dient het verlengingsverzoek gemotiveerd te zijn en aan te geven waaruit de klemmende reden bestaat. Verlengingsverzoeken die niet gemotiveerd zijn of die niet uiterlijk 4 dagen voor de afloop van de betreffende termijn zijn ontvangen worden in beginsel niet in behandeling genomen. 14 In het geval dat bij een rechtbank nog een fysieke rol bestaat alwaar de betreffende beslissing behoort te worden medegedeeld dan wel in het geval de beslissing op een zitting zou moeten worden gegeven, gaat de mededeling dus voor de zitting uit en wordt een voorgenomen beslissing medegedeeld. Het voordeel van dit, bij sommige rechtbanken al gehanteerde, systeem is dat indien de beslissing negatief uitvalt de termijn kan worden gehandhaafd en de verzoekende partij nog enige tijd heeft de betreffende proceshandeling voor te bereiden. 15 Indien de oorspronkelijke proceshandeling (nog) niet behoeft te worden verricht dient de rechter ter vermijding van onduidelijkheden aan te geven wat alsdan van welke partij wordt verlangd en hiervoor een termijn te stellen.

9

16 Met zitting wordt hier gedoeld op getuigenverhoor, comparitie, descente en pleidooi. 17 Mutaties voor een schriftelijke rol kunnen immers reeds voor de roldatum worden doorgegeven en uitgevoerd, zodat vrij kort na de roldatum de rol beschikbaar is. Op welke wijze de rol ter beschikking zal worden gesteld is afhankelijk van het in het betreffende arrondissement gehanteerde systeem alsmede de met de Balie gemaakte afspraken. 18 Deze bepaling gaat ervan uit dat rechtbanken te eniger tijd zullen zijn opgenomen in een Intranet waartoe ook de Balie (beperkte) toegang heeft. De raadslieden kunnen dan tevens langs deze weg kennis krijgen van hetgeen ter rolle is voorgevallen. 19 Het begrip ter beschikking dient ruim te worden opgevat. Dit impliceert niet dat de rol aan de advocaten dient te worden toegestuurd. 20 Deze gegevens zijn essentieel om de zaak, los van het begeleidend formulier, te kunnen verwerken. Verdere gegevens (nummer van de toevoeging e.d.) zijn denkbaar. 21 Dit vergemakkelijkt de roladministratie. Met een oogopslag is duidelijk dat er meer aan de hand is. Ook de wederpartij hoeft het stuk niet helemaal door te werken om te zien dat ook andere proceshandelingen worden verricht. Het feit dat tot nu toe in de rechtspraak aan het achterwege laten van een dergelijke vermelding geen consequenties werden verbonden, houdt nog niet in dat een dergelijke vermelding niet zou kunnen worden afgesproken. 22 Als de processtukken per post of koerier worden verzonden, zullen griffie en wederpartij nagenoeg gelijktijdig over het stuk kunnen beschikken. Bij overhandiging op de rolzitting is de gelijktijdigheid zonder meer gewaarborgd. De wederpartij behoeft dus niet bevreesd te zijn dat door deze wijze van processtukken uitwisselen haar volgende termijn wordt verkort. 23 Zie nader artikel 1.9. 24 Omdat gekozen wordt voor vonnis wijzen op het griffiedossier moet alle schijn vermeden worden dat de rechter zich door enige bemerking of bijschrijving heeft laten beïnvloeden. 25 Anders dan in het oorspronkelijke artikel, is in dit gewijzigde artikel het initiatief om te komen tot een tussentijdse beslissing op het bezwaar gelegd bij de partij die het bezwaar maakt. Dit is gebeurd omdat de praktijk heeft uitgewezen dat ambtshalve aanhouding van de zaak om de wederpartij in de gelegenheid te stellen bezwaar te maken in een aanmerkelijk aantal gevallen leidt tot overbodige vertraging van het geding. Het artikel laat uiteraard onverlet dat de wederpartij in de eerstvolgende conclusie bezwaar maakt. In dat geval volgt er geen afzonderlijke rolbeslissing maar wordt in het eerstvolgende vonnis op het bezwaar beslist. Het artikel laat voorts onverlet de mogelijkheid van ambtshalve toetsing van de verandering of vermeerdering van de eis door de rechter. In de regel zal de rechter in de beslissing op het bezwaar een nieuwe termijn overeenkomstig artikel 2.7 voor het verrichten van de volgende proceshandeling vaststellen. 26 Deze termijn geldt ook in de vakantieperiode, zulks uiteraard onverminderd het bepaalde in artikel 2.8. Of een vakantie van een procureur of van een partij in een concreet geval een klemmende reden oplevert in de zin van artikel 2.8 staat ter beoordeling van de rolrechter. Wanneer de termijn afloopt op een algemene feestdag, dan schuift deze automatisch een week door. 27 De in de tweede volzin vermelde kortere termijnen gelden ‘in beginsel’. In gecompliceerde zaken kan de rechter dus in deze gevallen een termijn van 6 weken geven. 28 Een gemotiveerd verzoek van een partij waarin uitdrukkelijk wordt vermeld dat de wederpartij geen bezwaar heeft zal worden gelijk gesteld met een eenstemmig verzoek. 29 In noot 12 is het begrip klemmende reden omschreven. 30 Het ligt voor de hand om, behoudens andersluidend verzoek van partijen, de in 2.7 genoemde termijnen met eenzelfde termijn te verlengen. 31 Strikt genomen is dit ten overvloede bepaald: het volgt reeds uit de gelaagde structuur van het reglement. 32 Onder de oude wet hadden partijen in de hoofdzaak zonder meer recht op ieder twee conclusies,

tenzij zij andersluidende afspraken hebben gemaakt of onder enig bijzonder regime (op verkorte termijn of versneld) procederen. In incidenten is dit tot één conclusie beperkt. Onder de nieuwe wet is het uitgangspunt ieder één conclusie indien een comparitie van partijen is bevolen. Verdere conclusies zijn zeker mogelijk en denkbaar, doch het is de rechter die daarover beslist waarbij hij het wettelijk criterium ‘noodzakelijk voor een goede instructie’ hanteert. 33 Indien bij dupliek producties zijn overgelegd wordt eiser op zijn verzoek toegestaan bij akte uitlating producties te reageren. Het reeds genoemde criterium bepaalt daarbij de omvang van de reactie. Hiervoor wordt op de zitting als bedoeld in artikel 2.12 nog een termijn gegeven van twee weken. Dit betekent dat in totaal, gerekend vanaf de dag waarop de producties zijn overgelegd, een termijn van vier weken beschikbaar is. Als de verlangde akte verder gaat dan commentaar op de producties kan de rechter op verzoek van de wederpartij of ambtshalve die akte geheel of gedeeltelijk weigeren of buiten beschouwing laten. 34 Dit artikeldeel verschaft de mogelijkheid partijen uit te nodigen tot nadere toelichting zonder daarvoor een tussenvonnis te wijzen, hetgeen tijdbesparend kan werken. Omdat van de rechter niet verlangd kan worden dat hij alle zaken screent, zal meestal naar aanleiding van opmerkingen bij pleidooi of comparitie van deze mogelijkheid gebruik gemaakt worden. 35 Als volgens artikel 2.11 door de rechter aan partijen nog de gelegenheid wordt gegeven tot het nemen van een nadere conclusie of akte, dan geldt artikel 2.7. 36 Aldus verkrijgen partijen een korte tijd voor beraad. Van partijen kan immers niet onder alle omstandigheden worden verlangd dat zij terstond na het verrichten van de laatste schriftelijke proceshandeling mededelen hoe zij de procedure willen afronden. Uiteraard kan alleen om pleidooi worden verzocht in de gevallen waarin de wet dit toelaat. Hetzelfde geldt voor doorhaling. Het verdere vervolg van het geding in het geval dat partijen de zaak willen bepleiten is geregeld in de artikelen 6.2 e.v. 37 Deze bepaling strookt met gedragsregel 15, tweede lid, voor advocaten. 38 Indien voorafgaande aan de inschrijving reeds bekend is dat gedaagde in het geding zal opkomen, kunnen publicaties- en domiciliekeuzebescheiden achterwege blijven, mits de gedaagde ook daadwerkelijk verschijnt. 39 In spoedgevallen is denkbaar dat de dagvaarding per fax wordt aangeboden. Dit staat aan inschrijving van de zaak niet in de weg. Er dient vervolgens te worden gehandeld volgens artikel 3.2. 40 Het voorschrift omtrent de appelstukken geldt uiteraard alleen zolang de rechtbanken nog appelzaken behandelen. Voorts kan met kopiestukken worden volstaan indien de originele bescheiden elders (bijv. bij het kantongerecht) berusten. 41 Het bepaalde is niet van toepassing, indien de producties met de dagvaarding zijn meebetekend en bij dit stuk zijn gevoegd dan wel op voorhand aan de gedaagde(n) zijn toegezonden. In het andere geval zorgt de griffie voor toezending aan een verschenen gedaagde. 42 Het aanhouden van verstekverlening is niet bedoeld om partijen de gelegenheid te geven om langdurig met elkaar in gesprek te komen en uitgebreid te gaan onderhandelen. In dat geval is doorhaling de oplossing. Vandaar dat de periode kort is gehouden. Alleen op grond van de voorschriften van een (betekenings)verdrag kan een langere aanhouding gewettigd zijn. 43 Hierbij dient in het bijzonder te worden gedacht aan het Haags Betekeningsverdrag ’65 en de EGbetekeningsverordening. 44 De comparitie van partijen kan bij op schrift gesteld vonnis worden bepaald, maar noodzakelijk is dit niet. 45 Zowel onder de oude wet als onder de nieuwe wet zal dan in principe een repliek dienen te volgen, tenzij partijen een andere proceshandeling zouden willen verrichten. 46 In de huidige praktijk worden door rechtbanken twee systemen gehanteerd bij het vaststellen van een zittingsdatum. Het eerste behelst dat op voorhand verhinderdata bij partijen worden opgevraagd, waarna de datum met inachtneming daar-


van (definitief) wordt vastgesteld. Het tweede houdt in dat de rechtbank in het vonnis een datum bepaalt zonder rekening te houden met verhinderingen van partijen, waarna partijen desgewenst onder opgave van verhinderdata om bepaling van een ander tijdstip kunnen verzoeken. Beide systemen blijven met dit artikel mogelijk. Zie verder de artikelen 9.3 en 9.4. 47 De voor de comparitie uitgetrokken tijd kan belangrijk zijn bij het opgeven van verhinderingen en voor een goede planning bij partijen en hun raadslieden. In het algemeen zal het om standaardtijdvakken gaan. In dat geval kunnen eventuele afwijkingen worden aangegeven. 48 Hiermee wordt tegemoet gekomen aan de, ook in de literatuur geuite, wens partijen een indicatie te geven waarover het ter comparitie met name zal gaan. 49 Het gaat hier om uitstellen buiten de sfeer van directe verhinderingen, bijv. vanwege schikkingsonderhandelingen. De rechter kan, bij serieuze onderhandelingen, eenmaal aanhouden. Waar de comparitie vrijwel altijd op een termijn van tenminste 4 tot 6 weken zal worden bepaald, betekent dit dat tenminste 8 tot 10 weken voor onderhandeling beschikbaar zijn. Is langer nodig, dan zal doorgaans gerede twijfel bestaan over de directe voortzetting van het geding en ligt verwijzing naar de parkeerrol voor de hand. Partijen hebben gezien het bepaalde in artikel 11.8 de mogelijkheid de zaak bij vervroeging weer op te brengen. 50 Of er aanleiding is pleidooi te weigeren volgt uit de wet en de jurisprudentie. Dit artikel beoogt uiteraard niet om in strijd daarmee het pleitrecht te beperken. Dit artikel regelt slechts de procedure indien pleidooi wordt geweigerd. 51 In het algemeen zal men niet meer dan 2 weken voor de pleitdag met de voorbereiding van het pleidooi beginnen. Echter in exceptioneel bewerkelijke zaken kan de rechter (die immers het griffie-dossier heeft) een langere voorbereidingstijd nodig hebben. 52 Partijen dienen zich in dit verband te realiseren dat artikel 14, tweede lid, van de gedragsregels voor advocaten bepaalt dat de pleitnota slechts mag worden overgelegd als ze niet meer bevat dan hetgeen de advocaat heeft bepleit. Hiervan kan uiteraard worden afgeweken met toestemming van de wederpartij en de rechter. Ook is denkbaar dat in overeenstemming tussen de rechtbank en partijen wordt volstaan met overlegging van de pleitnota’s. 53 Er is bewust gebroken met het systeem van fourneren van partij-procesdossiers. Dat systeem kost tijd. Dikwijls worden dossiers nagezonden. Aan de hand van de gemelde rolhandelingen alsmede de nummering op de producties kunnen partijen bovendien controleren welke stukken in het griffiedossier aanwezig moeten zijn. De ervaringen met dit systeem in de kantongerechtsprocedure zijn goed; fraude of soortgelijke zaken komen zelden voor. Indien een partij het op prijs stelt dat de rechtbank over originele producties beschikt, kan zij deze altijd ter griffie doen deponeren. 54 Het gaat hier immers om stukken die zich in feite al in het griffiedossier hadden moeten bevinden. Daarom kan met een korte termijn worden volstaan. Wel dient men zich te realiseren dat deze handelwijze met zich brengt dat de volledigheid van het griffiedossier vrij snel na de dagbepaling van de uitspraak zal moeten worden gecontroleerd. 55 Dit artikel legt vast dat indien een rechter na afloop van een verrichting, als een comparitie of descente, met partijen tot de slotsom komt dat aanstonds vonnis kan worden gewezen, dit op het griffiedossier kan geschieden en geen nadere roldatum behoeft te worden bepaald. De mogelijkheid/noodzaak voor pleidooi of doorhaling zal in dat kader ook onder ogen zijn gezien doch verworpen. Wel zal de rechter de beslissing vonnis te wijzen ter voorkoming van misverstand moeten vastleggen in een zittings- of ander proces-verbaal. 56 Ook nadat vonnis is gevraagd kunnen partijen er belang bij hebben dat het vonnis op de aangegeven roldatum nog niet wordt uitgesproken, bijv. omdat andermaal schikkingsonderhandelingen zijn aangevangen of dat partijen het geschil in der minne hebben opgelost. In een dergelijk geval kunnen partijen verzoeken het wijzen van vonnis aan te houden. Indien het verzoek slechts van een partij uitgaat, zal deze er klemmende redenen voor dienen te hebben, met name indien het de gedaagde is

10

die vraagt. Teneinde te voorkomen dat het wijzen van vonnis door dergelijke verzoeken te vaak wordt aangehouden, is de mogelijkheid van ambtshalve doorhaling gegeven. Dit sluit tevens aan bij de regeling van artikel 5.7. 57 Zulks laat onverlet dat in alle gevallen om redenen van privacy de uitspraak kan worden geanonimiseerd. 58 Met name in het geval dat deskundigenbericht moet worden uitgebracht is het van belang dat de rechter in het vonnis aangeeft op welke datum de diverse verrichtingen (uitlaten over de persoon van de deskundige, storten voorschot etc.) dienen te geschieden alsmede op welke roldatum de zaak weer zal worden geplaatst indien enige verrichting niet of niet conform die termijn plaatsvindt. 59 Onder zitting valt hier mede een plaatsopneming of soortgelijke verrichting. 60 Op deze wijze is het reglement ook van toepassing op comparities van partijen anders dan na antwoord en op getuigenverhoren. 61 Dit artikel sluit aan bij de praktijk waarin partijen bij het door rechtbanken strak hanteren van uitstelregelingen en -termijnen op voorhand de rechtbank berichten. Dit vergemakkelijkt de dagbepaling. Vandaar dat de rechtbank met dergelijke opgaven zonder meer rekening houdt. 62 Geopteerd is voor een vaste termijn. In het algemeen zal 2 weken voldoende zijn. In bijzondere gevallen kan om verlenging worden gevraagd langs de weg van art. 1.10. Bij de opgave van de verhinderdata dient zoveel mogelijk ook rekening te worden gehouden met de verhinderdata van de beoogde getuigen. 63 Gekozen is voor een heel ruime formulering. Het gaat niet alleen om een rolverrichting, ook andere verrichtingen die zich in een procedure kunnen voordoen (enquête, comparitie, descente, uitbrengen van deskundigenbericht etc.) vallen er onder. In wezen is een verrichting overigens een proceshandeling. Omdat het echter met name zal gaan om zittingen is dit begrip hier niet gebruikt. 64 Door het stellen van een termijn voor het oproepen van de curator wordt duidelijkheid geschapen en wordt voorkomen dat zaken blijven liggen. Wat voor het overige dient te gebeuren in geval van faillissement van één van partijen staat in de wet. Er is van afgezien dat in dit reglement te herhalen. 65 De regeling van de doorhaling ter rolle is bij de wijziging van het rolreglement met ingang van 1 januari 2002 opnieuw geredigeerd, omdat de oude regeling tot veel uitvoeringsproblemen leidde. In de nieuwe opzet is het begrip doorhaling ter rolle gereserveerd voor de, in beginsel definitieve, afdoening van een zaak. Dit is in overeenstemming met de wettelijke regeling in de artikelen 2.12.1 e.v. Rv. Nieuw is de introductie van de parkeerrol in plaats van de behandeling van de ‘lijst’ als bedoeld in artikel 11.3 van het met ingang van 1 oktober 2000 in werking getreden rolreglement. Om vervuiling van de cijfers met betrekking tot werkvoorraden en gemiddelde doorlooptijden te voorkomen, zullen de geautomatiseerde systemen van de rechtbanken in die zin moeten worden aangepast, dat als herkenbaar bestanddeel van de werkvoorraad van respectievelijk de

gemiddelde doorlooptijd van een zaak bij een rechtbank zichtbaar wordt gemaakt het gedeelte dat moet worden toegerekend aan zaken die zijn verwezen naar de parkeerrol respectievelijk aan de tijd, gelegen tussen het moment van verwijzing naar de parkeerrol en het dienen van de zaak op de parkeerrol. Daartoe zullen statusovergangen moeten worden gemaakt dan wel aangepast. 66 Het gaat hier om de ambtshalve doorhaling als bedoeld in artikel 2.12.2 Rv. 67 Om verval van instantie mogelijk te maken zal na de verwijzing naar de parkeerrol het best een termijn van gemiddeld 15 maanden kunnen worden aangehouden. Zie artikel 2.12.6 Rv. 68 Hiervoor zal bijvoorbeeld aanleiding kunnen zijn als in verband met een lopend faillissement nog onduidelijk is of partijen de procedure te zijner tijd wensen voort te zetten. 69 Zie artikel 2.12.1 Rv. Doorhaling op verzoek van partijen vindt aanstonds na het verzoek op de ‘gewone’ rol plaats. Er volgt in dit geval dus geen verwijzing naar de parkeerrol. Behoudens later opkomende omstandigheden draagt deze doorhaling een definitief karakter en is zij niet bedoeld om enig uitstel te verkrijgen. 70 Dit geldt dus zowel zaken die ambtshalve zijn doorgehaald als zaken die op verzoek van partijen zijn doorgehaald. 71 Omdat het een partij is die het verzoek doet kan deze de proceshandeling waar zij zelf voor staat voorbereiden en het tijdstip waartegen zij het verzoek doet daarop afstemmen. Als haar wederpartij in de procedure aan het woord was moet deze tenminste 6 weken hebben om de verlangde proceshandeling te verrichten. 72 Voor de ingevolge dit artikel te noemen termijnen geldt in de overgangsperiode dus niet het principe van ambtshalve handhaving van de termijnen. De ingevolge de artikelen 12.3 tot en met 12.6 vast te stellen regels dienen ertoe om een soepele overgang naar het nieuwe systeem van ambtshalve handhaving van termijnen mogelijk te maken. Zo kan worden voorkomen dat er voor partijen en de rechtbank onbeheersbare ‘proppen’ ontstaan. Omdat het oude beleid in dit opzicht per rechtbank erg uiteenliep, is onvermijdelijk dat de hier bedoelde overgangsregels per rechtbank zullen verschillen. Het streven is erop gericht om zo spoedig mogelijk overal tot onverkorte handhaving van alle termijnen overeenkomstig dit reglement te komen. 73 Dat betekent dat de overgangsregels kunnen gelden voor proceshandelingen, voordat in een zaak een ‘inhoudelijk’ tussenvonnis is gewezen. 74 Delegatie van deze bevoegdheid aan de rolrechter bevordert de flexibiliteit en maakt mogelijk dat de ambtshalve handhaving van de termijnen op soepele wijze kan worden ingevoerd voor steeds meer proceshandelingen. 75 Vermelding op de rol van de overgangsregels die bij een bepaalde rechtbank gelden ten aanzien van de termijnen die nog niet ambtshalve gehandhaafd worden behoort ook tot de mogelijke wijzen van bekendmaking. 76 Dit betekent dus dat een peremptoirstelling met een termijn van zes weken moet worden aangezegd.


11

Landelijk reglement voor de civiele rol bij de rechtbanken

Recommend Documents