B UITENL AND
Tekst: Rainer Wentein - Foto’s: Sofie Elpers
La Cuesta Jagenmag in een nieuw kleedje aan de vooravond van 2012
‘Perdices’
van wereldklasse
Het zenuwachtige gefriemel en gebabbel van de gespannen afwachtende jagers, ‘cargadores’ en ‘secretarios’ in de uitgedroogde rivierbedding verandert plots in spanning en concentratie wanneer de vlaggen van de ‘flankers’ de hoogte ingaan en de drijvers en blaffende honden de aankomende patrijzen aankondigen. Als volleerde duikbommenwerpers verschijnen ze in grote getale aan de horizon en proberen in een rotvaart en op ‘onmogelijke’ hoogte de heuveltop achter ons te bereiken. De eerste schoten gaan er dan ook onherroepelijk ver achter en zelfs de meeste getrainde schutters kunnen een meer of min weggemoffelde vloek niet vermijden. Patrijzenjacht midden in de winter? Absoluut! En meer zelfs, bij een voor lijf en leden deugddoende warmte in het centrum van het Iberische schiereiland…!
36
JAGEN DECEMBER-JANUARI 2011-2012
JAGEN DECEMBER-JANUARI 2011-2012
37
SPANJE ALS PATRIJZENBESTEMMING
Het eerste contact met het revier is overweldigend: “Als de vogels van ginds boven komen”...!?
Spanning alom bij de eerste drift, geflankeerd door de ‘cargador’ of geweerlader en de ‘secretario’, o.a. picker up, tableau-‘boekhouder’ etc.
Plots flitsen massa’s ‘duikbommenwerpers’ voorbij.
Ondermeer door de nog steeds afnemende kleinwildbestanden en door de steeds ingewikkeldere en burger-pestende jachtwetgeving zoeken meer en meer Belgische jagers hun jachtgeluk in het buitenland. Voor wat kleinwild betreft, is vooral het Verenigd Koninkrijk ‘hot’ en ‘the place to be’ voor drijfjachten op vooral fazanten, (rode en grijze) patrijzen, eenden en grouse. Spanje daarentegen, is bij ons als jachtland vooral bekend voor de meestal peperdure Monteria’s (drijfjachten) op grofwild en in mindere mate voor de fantastische bersjacht op de Iberische steenbok, de Pyreneeëngems of het occasionele, uit Noord-Afrika ingevoerde Manenschaap. De laatste jaren promoot Spanje zich ook als de ideale kleinwildbestemming en in de aanbiedingen van diverse jachtreisorganisatoren vindt men steeds vaker gedreven “perdiz”. De Engelse top-jachtreisorganisator Davis & Bowring nam ons voor een weekendje gedreven rode patrijzen mee naar de Spaanse Sierra’s, mijn partner pakte haar fototoestel in en ‘gewapend’ met zonnecrème en zonnebril vertrokken we met veel verwachtingen doch zeker ook met een stevige dosis scepsis in de richting van het zonovergoten Spaanse binnenland. Wat maakt Spanje nu zo uniek voor wat de jacht op rode patrijzen betreft? Het grootste argument is dat de Rode Patrijs (Alectoris rufa) van oudsher inheems is op het Spaanse platteland en dus perfect aangepast is aan een stenig, droog en dor landschap. Alhoewel deze vogels ook betrekkelijk goed koude en vochtigheid uithouden (daarom worden ze ondermeer succesvol uitgezet in Engeland – zie ook JAGEN nr.37, pp.22 - 30) verkiezen ze – begrijpelijk - toch een eerder droger en zonniger leefgebied. Jagen op de kleurrijke rode patrijzen in een voor ons minder of onbekend schraal landschap, is een ongelofelijke ervaring - om nog maar te zwijgen van de beroemde Spaanse gastvrijheid en de sublieme Pata Negra. En, een absoluut niet te onderschatten voordeel, met ons typisch Belgisch winterweer in gedachten biedt Spanje de mogelijkheid om tot eind februari (!) kleinwild te bejagen bij een slordige 26° onder een azuurblauwe, wolkenloze hemel. Laat het dan bij ons maar regenen, vriezen of sneeuwen en dit alles nog eens extra gekruid worden door een snijdende noord-wester...!
La Cuesta, in het hart van La Mancha Iberia Airlines bracht ons met een voorspoedige vlucht naar Madrid en na een drie uur durende busrit reden we La Cuesta binnen. Dit schitterende revier bevindt zich zo’n 250 km ten zuiden van de Spaanse hoofdstad Madrid in de provincie Ciudad Real de la Mancha. La Mancha, bekend bij wijnkenners door de wijnstad Valdepenas, wordt gekenmerkt door lichtglooiende ‘rode’ velden in het noorden begroeid met olijven, druiven en graan en diepere ingesneden ruwe canyons in het zuiden. De majestueuze Sierra’s van Andalusië zijn alom tegenwoordig en geven dit alles nog een extra dimensie. De beroemde Spaanse schrijver Miguel de Cervantes heeft deze dorre en dunbevolkte streek gebruikt als decor voor zijn wereldberoemde bestseller ‘Don Quichoté’. Een prachtig standbeeld van deze ‘ridder’ met zijn boerenknol en ‘schildknaap’ Sancho Panchez staat overigens op het gezellige marktplein van het dorpje Villanueva de los Infantes. Het jachtrevier zelf omvat zo’n 14.000 ha. 4000 Ha hiervan zijn sinds 1991 eigendom van de familie Muela Ayala, de overige 10.000 ha wordt gepacht van plaatselijke landbouwers en grondeigenaren. Het zuiden van La Cuesta bestaat uit heuvelland met sterk ingesneden, soms wilde ravijnen. Uitgedroogde rivierbeddingen, oeroude steeneiken en olijfbomen, spichtig verdroogd gras en de rode aarde en rotsen geven het landschap een Afrikaanse ‘steppelook’ – en dat is niet eens overdreven uitgedrukt, gezien het recente catastrofale opdrogen van het centrum van Spanje als gevolg van de opwarming van de aarde. Naar het noorden toe maken de sterk ingesneden dalen plaats voor een meer lichtglooiend open landschap waar er op de schaars aanwezige aarde olijvenboomgaarden en wijngaarden zijn aangeplant. De moderne landbouw met zijn kunstmest en sproeistoffen, heeft het ondertussen ook mogelijk gemaakt om wat tarwe te verbouwen dat ondermeer gebruikt wordt als voedsel voor de patrijzen.
Kennis, vakmanschap en ervaring De kennis en ervaring van Jesus Alberto Muela Ayala, de intense jarenlange samenwerking met de Engelse jachtorganisator Davis & Bowring en de constructieve feedback van steeds terugkerende klanten heeft ervoor
De beroemde Spaanse schrijver Miguel de Cervantes heeft deze dorre en dunbevolkte streek gebruikt als decor voor zijn wereldberoemde bestseller ‘Don Quichoté’.
gezorgd dat La Cuesta tot de wereldtop behoort voor wat betreft de rode patrijzenjacht. Terreinkennis, professioneel advies van Britse ‘gamekeepers’ en niet te vergeten de degelijke opleiding van de plaatselijke jachtwachters, drijvers en personeel maken dat het jachtterrein, de accommodatie en infrastructuur schitterend verzorgd worden. De vogels bevinden zich in een uitstekende conditie en de snelheid en hoogte van de rode patrijzen zijn, voor mijn schutterscapaciteiten dan toch, soms echt van een andere planeet. Volgens mijn Britse medejagers die toch al wat gewoon zijn op gebied van gedreven vogels, behoren de patrijzen van La Cuesta tot de hoogste van Spanje, zoniet van de wereld! Jesus Alberto rust bovendien niet op zijn lauweren en probeert telkens opnieuw de kwaliteitstandaard van zijn jacht en accommodatie te optimaliseren. We hebben het ook nog niet
JAGEN DECEMBER-JANUARI 2011-2012
39
veel meegemaakt dat de jachtheer himself zoveel mogelijk probeert mee te drijven: “I like to keep everything under control and want to see everybody happy”. Een voldoende aantal rode patrijzen week na week boven de geweren krijgen, gaat uiteraard niet alleen met wilde vogels. Net zoals in GrootBrittannië worden op La Cuesta ieder jaar ook ettelijke duizenden patrijzen uitgezet. De 3 maand oude vogels worden in het noorden van Spanje aangekocht en worden op 1 augustus in het jachtgebied uitgezet. Na een drietal weken zijn deze Deze is “te doen”...
Een ‘pair’ geweren en een ‘gunloader’ zijn op La Cuesta absoluut
Maar al te vaak turboën de vogels net tegen of zelfs voorbij de eigen grenzen 40 JAGEN DECEMBER-JANUARI 2011-2012 voorbij.
uitgezette vogels verwilderd, kennen ze het terrein evengoed als hun wilde ‘broeders en zusters’ en vliegen ze bijna – correctie - even hoog en snel wanneer op 15 september de jacht open gaat. Ook met deze manier van uitzetten, onderscheidt La Cuesta zich van vele andere jachten in Spanje waar de vogels, spijtig genoeg, nog maar al te vaak een uur voordien worden gelost. Op de vraag hoeveel rode patrijzen er ieder jaar worden uitgezet, werd lachend een omzeilend antwoord gegeven. Wat Jesus Alberto wel kwijt wou, is dat er per geschoten vogel zo’n drie vogels dienen te worden uitgezet. Omdat uitgezette rode patrijzen zich vrij goed voortplanten, is er op la Cuesta door de jaren heen ook een goede populatie wilde vogels ontstaan. Alleen kenners kunnen blijkbaar het verschil onderscheiden.
Van zodra de eerste drijvers verschijnen, wordt de drift afgeblazen en is het ten stelligste verboden om ook nog maar één enkel schot te lossen.
geen overbodige luxe.
Werk genoeg.
Finca
La Cuesta
O
m te kunnen voldoen aan de steeds stijgende vraag naar ‘high birds’ en omwille van het gemak om de jachtgasten accomodatie op topniveau te kunnen aanbieden in het jachtrevier zelf, heeft jachtmanager Jesus Alberto Muela Ayala, een bestaande oude finca gekocht, afgebroken en volledig nieuw opgebouwd in de typische Spaanse haciëndastijl en voorzien van alle comfort en luxe. De eindeloze zichten van op het balkon naar de verre Sierra’s in het zuiden onder de ondergaande of opkomende zon en met het typische ‘kutsjek-tsjèrr-kutsjek...’ van de rode patrijzen op de achtergrond, zijn gewoonweg fenomenaal. Zelfs de grootste zenuwpezen of stresskikkers kicken af bij zoveel Spaanse natuurpracht.
Om de vogels gezond en in goede conditie te houden, doet men er werkelijk alles aan om hen te ‘soigneren’. Zo staan er 15 jachtwachters dag en nacht ter beschikking die o.a. vos, rat, everzwijn en zwervende huiskatten op alle mogelijke manieren bestrijden. De jachteigenaar wist ons te vertellen dat er zo maar liefst tussen de 400 en 500 vossen per jaar worden bemachtigd en zo’n 80 à 100 katten! De patrijzen worden het jaar door gevoederd met eigen gekweekte tarwe die hen wordt aangeboden in voedertonnetjes die op een halve meter hoogte boven de grond hangen in een steeneik of olijfboom. Dit zorgt er ondermeer voor dat ze naar hun voedsel moeten springen/vliegen en op die manier hun vleugels versterken. Ook kunnen daardoor ratten en konijnen niet aan de tarwe aan wat alleen al een aanzienlijke besparing met zich meebrengt. Waar er geen beschuttende vegetatie aanwezig is, worden bij iedere voederplaats schuilhutjes gemaakt met takken waaronder de patrijzen kunnen schuilen bij dreigend gevaar van vliegende predatoren en/of bij een regen- of sneeuwbui. Uiteraard staat hen ook het hele jaar door water ter beschikking. Dit water vinden ze bij de bestaande beekjes en in gebieden waar er geen water (meer) te vinden is, wordt hen dit levenselixir aangeboden via geboorde waterputten of kunstmatig aangelegde drinkplaatsen.
‘High birds’ op zijn Brits De drijfjacht zelf gebeurt op zijn ‘Brits’. Kan moeilijk anders met de aanwezige Engelse expertise van Davis & Bowring en door het overwegend Europese (Engelse) cliënteel. Iedere schutter krijgt, zoals het een top-grade drijfjacht betaamt, een geweerlader (cargador) want alle deelnemers schoten met een ‘pair de fusils’, met twee geweren dus. Verder krijgt iedere jager ook nog een secretario toegewezen die fungeert als apporteur, patronendrager, boekhouder van de gestrekte vogels etc. Deze 2 assistenten worden voor de jacht aan de jagers voorgesteld en blijven de hele dag aan dezelfde persoon verbonden. Deze beide heren zijn zeer ervaren, waarderen een mooi schot en laten je niet beschaamd voelen wanneer de patrijzen toch te hoog komen of je een mindere dag hebt. Integendeel, met de woorden “behind, behind Senõr” proberen ze nog wat te ‘helpen’... Hun aanwezigheid op de stand is een echt plezier en een ervaring op zich! De cargadores zitten, in tegenstelling tot deze op de Britse grote drijfjachten, voor de geweren! Op het eerste zicht alarmerend doch het is een veilige, efficiënte en snelle manier om te laden en het verhindert bovendien ook dat schutters vogels ‘pikken’ bij hun buurjagers. Het is onwaarschijnlijk met welke snelheid ze de geweren ontladen en laden! De secretario’s met hun honden staan achter de schutter en tellen o.a. de gestrekte of gekwetste vogels met tellertjes. Van zodra de laatste schutter geposteerd is, start men de drift door middel van twee geweerschoten. De drijvers, de flankers met hun vlaggen aan de zijkanten (ook typisch Brits) en de honden beginnen dan te drijven en meestal duurt het niet al te lang
vooraleer zwermen ‘rode duikbommenwerpers’ aan de azuurblauwe lucht verschijnen. Door de kunde en ervaring van de drijvers verschijnen de vogels mooi gespreid over de geweren zodat het aantal geschoten vogels, zeker bij geoefende schutters, snel kan oplopen. Goede voorafgemaakte afspraken over het beoogde tableau zijn dan ook zeer belangrijk om onverwachte extra kosten te vermijden. Van zodra de eerste drijvers op de heuvelkam(men) verschijnen, wordt de drift afgeblazen en is het ten stelligste verboden om ook nog maar één enkel schot te lossen op de nog steeds overvliegende vogels. De geweren worden na de drift door de cargadores opgeborgen in de foedralen en de lege hulzen worden pijnlijkst zorgvuldig verzameld. De secretario’s en hun honden krijgen dan de tijd om de gestrekte vogels op te halen. Door het grote aantal patrijzen op la Cuesta is het niet ongewoon dat het vooropgestelde tableau overschreden wordt. Om zo fair mogelijk te zijn, worden de individueel geschoten vogels iedere drift opgeteld zodat de schutter, bij een strikt budget, kan beslissen of hij wat moet ‘vertragen’ of moet stoppen met schieten. Wanneer twee jagers op dezelfde patrijs schieten, regelen de secretario’s het onder elkaar zodat de vogel geen tweemaal wordt geteld. Opgelet, van zodra een patrijs op het schot tekent, wordt deze meegeteld - zelfs al valt ze niet meteen en vliegt ze nog gewoon verder. Overigens een voorbeeld om na te volgen!
Perfecte organisatie De drijfjachten op La Cuesta zijn uitstekend georganiseerd. Na het loten van de standen worden de schutters naar hun posten gebracht met moderne en geacclimatiseerde 4x4’s die de meeste schutterslijnen vlot kunnen bereiken. Eigen of gehuurde geweren worden verpakt in leren foedralen en de secretario’s en cargadores zorgen voor het transport van patronen, extra kledij en zitstoeltjes. De Spaanse gastvrijheid serveert de gasten na de tweede drift taco’s, fijne vleeswaren, heerlijke vis en lokale kaas, vergezeld van een ijskoude sherry, een heerlijk wijntje, een frisse pint of zoete softdrink. De koelbox is ook nooit ver weg mochten de gasten nood hebben aan een tussentijdse verfrissing. ‘s Middags wordt er uitgebreid geluncht, naargelang het weer in één van de prachtige jachthuisjes of gewoon in volle natuur onder een knoert van een steeneik of olijfboom. Uiteraard wordt ook ‘s avonds de innerlijke mens meer dan voldoende gesterkt. De accommodatie van de gasten wordt verzorgd in de recent gebouwde La Finca, een prachtig jachthuis gelegen op een heuveltop met prachtige vergezichten op de zuidelijke Sierra’s. De afgelegen ligging zorgt er tevens voor dat de privacy en de veiligheid van de gasten wordt gewaarborgd. De Finca bezit 14 prachtig ingerichte tweepersoonskamers, waarvan 4 suites. Ontspannen met een goede Famous Grouse of een homemade Sloegin gebeurt aan de bar en in het rustieke salon met open haard kan over de voorbije jachtdag rustig worden nagekeuveld. Avondeten en ontbijt kunnen, indien de temperaturen het
JAGEN DECEMBER-JANUARI 2011-2012
43
Einde drift: verhalen genoeg om te vertellen – het hemd vertoont de fysische sporen van ‘zwaar werk’!
De vogels zijn ook bijzonder gewaardeerd op de markten van Madrid.
toelaten, gebeuren op het overdekte balkon of in een aparte gezellige ‘dining room’. De zelf meegebrachte of geleende wapens tenslotte worden na de gedane arbeid grondig gereinigd en onderhouden in de sfeervol ingerichte ‘gunroom’ geplaatst.
Jacht, natuur en economie in symbiose Met het gegeven in het achterhoofd dat drijfjachten op kleinwild in het Verenigd Koninkrijk ‘big business’ zijn en aangezien er in de dorre, arme streek rond La Cuesta, buiten landbouw, weinig of geen economische activiteit te bespeuren valt, rees de vraag of en in welke mate het jachtgebeuren op La Cuesta al dan niet bijdraagt tot de plaatselijke economie. Jesus Alberto, de eigenaar, enigszins verwonderd door mijn economische curiositeit, beantwoordde mijn vragen met veel plezier. De hoofdactiviteit in de La Manchastreek en meer bepaald in de onmiddellijke omgeving van het jachtrevier van La Cuesta bestaat overwegend uit landbouw, wijnbouw en wat sporadisch ‘Don Quichote toerisme’. Bedrijventerreinen of andere economische activiteiten vindt men in deze dorre streek niet. Van zodra de olijven, druiven en tarwe zijn geoogst, is er voor veel mensen uit het plaatselijke dorp geen werk meer voorhanden.
Professionalisme: Nick Mason van jachtreisorganisator Davis & Bowring (r) en de eigenaar van La Cuesta, Jesus Alberto Muela Ayala evalueren minutieus iedere drift!
‘Paradise on earth!’
44
JAGEN DECEMBER-JANUARI 2011-2012
Na een kleine aperitief, een schitterend verzorgde lunch in de
DAVIS & BOWRING: voor de echte topjacht
D
e Britse firma Davis & Bowring, uit Carnforth, Lancashire werd in de late dertiger jaren door John Davis en Colonel Bowring opgericht en was oorspronkelijk vooral gespecialiseerd in landmanagement van jacht- en landbouwgrond in het noordwesten van Engeland. Het jachtagentschap daarentegen, een aparte afdeling van Davis & Bowring, heeft anno 2011 zijn plaats op de (Engelse) markt veroverd en wordt sinds 1987 geleid door Nick Mason. De firma is op jachtgebied vooral gespecialiseerd in het aanbieden van absolute top-grousejachten in het noorden van Engeland en Schotland en sinds 1989 van rode patrijzenjacht in Spanje. Fazantendrijfjachten in het Verenigd Koninkrijk, duivenjachten in Marokko en Argentinië en safari’s in Oost-Afrika kan u ook via deze firma boeken. Davis & Bowring onderscheidt zich van veel andere jachtorganisatoren door het aanbieden van absolute topkwaliteit! Het vrij ‘beperkte’ jachtaanbod laat de firma toe om de aangeboden jachten grondig te bestuderen, te evalueren en waar nodig te herbekijken. Feedback door de klanten speelt daarbij een zeer belangrijke rol. Sinds 1989 is Davis & Bowring de exclusieve
agent voor ‘La Cuesta’ in het Verenigd Koninkrijk en samen met de eigenaar Jesus Alberto Muela Ayala probeert Nick Mason constant de kwaliteit te optimaliseren. Omdat Davis & Bowring patrijzenjacht op maat aanbiedt op La Cuesta en als dusdanig de prijs ook specifiek en individueel wordt berekend, is het niet mogelijk om hier een prijsvoorbeeld te geven. Verdere info en/of een concrete prijsofferte kunnen verkregen worden bij: DAVIS & BOWRING Sporting agents Nick Mason 6 & 8 Main Street Kirkby Lonsdale Carnforth Lancashire LA62AE England
[email protected] Website: www.davis-bowring.co.uk
Meer dan “challenging birds”: La Cuesta biedt wellicht de mooiste patrijzenjacht van Spanje aan.
e koelende schaduw van een olijfboom.
JAGEN DECEMBER-JANUARI 2011-2012
45
De professionaliteit in en de kwaliteit van het jachtrevier zorgen voor een hoog percentage herboekingen.
De familie Muela Ayala geeft door de jacht gedurende het volledige jaar werkgelegenheid aan 15 voltijdse jachtwachters. Tijdens het jachtseizoen, dat loopt van 15 september tot eind februari, stijgt de personeelsbezetting naar een 100-tal werknemers per dag om het de gasten naar hun zin te maken, de infrastructuur te onderhouden en om de organisatie van de drijfjachten in goede banen te leiden. Met enige trots wist Jesus Alberto me te vertellen dat al het personeel gerekruteerd wordt uit het plaatselijke dorpje en dat hij tijdens het jachtseizoen, gedurende een 6-tal maanden, de belangrijkste werkgever is van de streek. Dit is nog maar eens een
schoolvoorbeeld hoe natuur, jacht en economie perfect kunnen samengaan! Op La Cuesta worden ieder jachtseizoen tussen de 55 en 70 jachtdagen georganiseerd voor een cliënteel dat overwegend uit Europa komt. De laatste jaren echter vinden meer en meer Amerikanen en Canadezen hun weg naar ‘the high birds’ van La Cuesta en de reputatie en kwaliteit van het jachtrevier zorgt voor een opvallend hoog herboekingspercentage. Het geschoten wild wordt aan wildhandelaren in de hoofdstad Madrid verkocht. Met een drie à vierhonderdtal vogels per jachtdag is de rekening snel gemaakt. Op de vraag tenslotte wat er met het gebied zou gebeuren als dergelijke patrijzenjachten niet zouden worden georganiseerd, was het antwoord kort, eenvoudig doch zeer duidelijk: “Niets!” De canyons en vegetatie zouden naar alle waarschijnlijkheid overgraasd worden door schapen en/of geiten en de vossen en everzwijnen zouden vrij spel krijgen met alle gevolgen voor de overgebleven fauna en flora. Of hoe jacht ook natuurbehoud is! La Cuesta met zijn schitterende weer, de diepe, rode canyons, die flitsende rode patrijzen met hun prachtige kleurrijke verenkleed, de perfecte organisatie, de overheerlijke Pata Negra en de ongelofelijke gastvrijheid hebben voor een onvergetelijk weekendje Spanje gezorgd. Alleen hebben die ‘roodpoters’ ons doen twijfelen, erg doen twijfelen aan onze schietkunst die we tot dan als “vrij degelijk” bestempelden. We nemen het er echter heel graag bij... n
Overwegend Britse jagers hadden La Cuesta reeds ontdekt, de laatste jaren vinden ook meer en meer Amerikanen en Canadezen hun weg naar ‘the high birds’ van dit Spaanse toprevier.
46
JAGEN DECEMBER-JANUARI 2011-2012
