Kv..7. Kut.'40-'48. l4# -dffirh- Sakura deelnemers Japanreis ó

Stichting Sticfrtíng Sakura Safrura Kv..7. '40-'48 Kut.'40-'48 (Eu[[etín:juli "train: ju[i2007) 2m7)

-dffirh-

Sakura Sakura deelnemers deelnemers Japanreis Japanreis 2006 200ó

l4#

1)

Inhoud lnhoud::

Onderwerp Onderwerp

pagrna pagina

Voorwoord Voorwoord

3-4 3-4

(brief) Syouichi Fukui (brief) Syouichi Fukui

5-7 5-7

In ln Memoriam Memoriam

7-B 7-8

Herdenking Herdenking

B-9 8-9

Vasten Vasten Aktie in in het Pelgromhof het Pelgromhof

9-13 9-13

lndonesië Een Een brug Japan en brug slaan en Indonesië s/aan tussen fussen Japan

13-14 13-14

Kimono Kimono en accessoires en accessoires

14-16 14-16

"Wat maakt "Wat uit" maakt het het uit"

17 17

Oorlogskind Oorlogskind

17-19 17-19

Haiku Haiku

20

Verslag Japanreis Verslag 2006 Japanreis 2006

20-25

Motivaties Motivaties Japanreis 2006 2006

25-31 25-31

Agenda Agenda

32 32

:' Wilgenhoek 104, 6903 6903 BW, Zevenaar Wilgenhoek 104, ' : nr. giro vd vd B(tnk Bank:: 804641 ?ahohank 804641 Rabobank ttr. 31.54.93.844, 31.54.93.844, giro Bank Tank of Tokyo 63.56. I 3.034 Tobo :' Amsterdam Atnsterdam 63.56.13.034 (.v. K. K.v. :'41134895, 41134895, Rotterdam Rotterdant Adres 4dres

Tel

: 0316-525892 03 I 6-525892 :' [email protected] i nfo@,st í clr ti tt g-s a ku ra. n I :[email protected] [email protected] Homepage :www.stichting-sakura.nl Tonrepage :llrtt'tv.sÍ ichtín g-sakura.n I

lmail Email

Zie voor verdere gegevens: www.stichting-sakura.ni www.stichting-sakura.nl verdere gegevens:

3

Voorwoord Voorwoord Beste Beste lezer/lezeres, lezer/lezeres, Het uitgeven van een bulletin vergt tijd, geld en jullie wil ik iullie en energie. Bij deze deze wil dan ook uitgave van van een een bulletin bulletin een een volgende uitgave ook oproepen oproepen om bij bij de de eerst eerst volgende herinnering sturen. sturen. artikel te leveren. Ik zal hiervoor hieruoor t.z.t. t.z.t. een een herinnering artikel aan aan te lk zal

dat wij wii In weer heel wat wat gebeurd gebeurd en en vaak vaak bliikt blijkt dat ln de afgelopen afgelopen maanden maanden is er weer geen onwil, onwil, Dit is is geen als als bestuur hierover informeren. Dit bestuur jullie niet niet of of onvoldoende onvoldoende hierover maar gewoon tijdgebrek. Wij die daar daar ook degenen degenen die Wij verzoeken verzoeken bij deze dan ook raadplegen. de de gelegenheid voor hebben hebben onze website regelmatig te raadplegen. Peeters Sakura heeft heeft Emil Emil Peeters Vanaf Vanaf het begin van de oprichting van Stichting Sakura deel uitgemaakt hij aan aan onze onze energie heeft hij uitgemaakt van ons ons bestuur. Veel tijd en energie persoonlijkeredenen organisatie heeft Emil Emilzijn ztjn redenen heeft organisatie besteed. Ompersoonlijke besteed. Om voor bestuurslidmaatschap opgezegd. Emil, Emil, namens ons ons allemaal allemaal bedankt voor bestuurslidmaatschap opgezegd. alles je voor wijjou jou en nog vaak vaak en Yulan Yulan nog alles wat wat je voor ons ons gedaan hebt en hopen dat wij komen bij onze zullen ontmoeten. ontmoeten. Mike Mike Gill Gill is is ons ons bestuur bestuur komen onze bijeenkomsten bijeenkomsten zullen goed versterken. jaren dus dat zal best best goed versterken. Mike welkom. Wij WI kennen elkaar al aljaren dat zal vinden. op onze onze website website te te vinden. komen. etc., is op komen. Meer info, over taakverdeling taakverdeling eÍc., Daarnaast te Daarnaast heeft Ernst Duyshart verklaard zich incidenteel in te Duyshaft zich bereid verklaard zetten voor de de Stichting. Stichting.

gei'nformeerd over periode zijn minder In over de ln de de afgelopen zijn we we ook ook geïnformeerd de soms soms minder afgelopen periode gezondheidssituaties van onze hierbij wensen hen hen hierbij goede gezondheidssituaties onze lotgenoten. Wij wensen veel sterkte toe. veel toe. planning gemaakt gemaakt van van onze In ln het het najaar najaar 2006 we een onze activiteiten activiteiten 2006 hebben hebben we een planning voor we hierop Wat we we voor 2007 2007 en verwacht lopen we hierop achter. achter. Wat en verder. verder. Zoals was was verwacht persoonlijke wel gedaan hebben hebben is is het vanpersoonlijke wel consequent consequent gedaan het onderhouden onderhoudenvan toch nog nog wat contacten contacten met onze achterban. Maar we hopen toch wat activiteiten activiteiten te te gei'nformeerd. Speerpunten gaan organiseren. jullie tijdig worden jullie tijdig geïnformeerd. Speerpunten organiseren. Hierover worden van van ons ons zijn, persoonlijke contacten onderhouden, contacten blijven onderhouden,

geven aan vastlegging vastlegging van onze informatie geven aan ervaringen voor voor de de toekomst, toekomst, informatie onze ervaringen middelbare scholen, het van onze onze netwerk-contacten, netwerk-contacten, het blijven blijven onderhouden onderhouden van intermediair zijn intermediair zijn bij zoekacties naar familie familie in in Japan en zeker niet op op de de zoekacties naar plaats aandacht laatste laatste plaats Helaas komen komen onze kinderen aan onze onze kinderen. kinderen. Helaas onze kinderen aandacht aan niet in aanmerking de The The Netherlands-Japan aanmerking voor voor een reis naar naar Japan Japan via via de Netherlands-Japan een reis Peace Exchange Peace Exchange Program. Program.

4

gekregen om weer voor Claudine jaren het voor elkaar claudine Meijer het weer heeft zoals andere elkaargekregen om andere jaren Meijer heeft getukkigweer weeractiviteiten subsidie subsidre te we gelukkig Hiermee kunnen te krijgen. doen. kunnen we krijgen. Hiermee actiíiteiten doen. periodê ingezet ingezet om Nan mensen te Nan heeft ommensen weer in te ook weer heeft zich inde deafgelopen afgelopen- periode zich ook aanvragênvan ondersteunen de weg weg te te vinden wuBo ondersteunen de vindenbijbijhet eenWUBO hetaanvragen vaneen uitkering inítantie. uitkering dan hurpíertenende instantie. dan wel andere hulpverlenende een andere naar een wel naar "vader, wie publiceerde haar Yoko Huijs publiceerde in de Yoko jij ".".Helaas ben jij wie ben atteen in Hetaas alleen haar boek, de boek, "Vader, Japanse taal. taal.

jaar zullen Dit Ditjaar 2007 Japanrers op op55september deJapanreis zulbn de september2007 van de deelnemers van dedeelnemers ptaatsgevonden in aking heei al in vertrekken. eerste kennismaking met elkaar vertrekken. De elkaar heeft De eerste kennism atplaatsgevonden waseen Ííetwas huize een huize Gill. lotgenoten aanwezig. nieuwe lotgenoten aanwezig. Het Daarbij waren Gill. Daarbij waren ook ook nieuwe groep een g.eslaagde middag. Op geslaagde met kínnismaking met de groep een kennismaking 24 augustus heeft de op 24 augustus heeft nseambassade. de Japanse de'Japa vaide de heer Yamamoto ambassade. enmevrouw mevrouw Nagasaki Nagasaki van Yamamoto en

hiervermelden Velen vermelden dat velen weten door de ikhet wit ik datdoor hethier de maar toch toch wil weten het al, at, maar inspanningen reisnaar inspanningen van Yoko Huys-Watanuki eenreis Japan mogelijk mogetijk mijeen naarJapan Huys-watanuki mij gemaakt om getraceerde familie voio en famitie te wordt en wordt gemaakt te ontmoeten. mijnonlangs ontmoeten. Yoko ontangs getraceerde ommijn 2007. vele anderen tk vertrek 14 juti vele juli 2007. verlrek 14 anderen bedankt hieruoor. Ik bedankt hiervoor. toe .. Tenslotte jullie een Tenslotte wensen vakantie toe wensen wij fijne vakantie een fijne wijjullie

Namens het bestuur. Namens bestuur. Richard Richard Volckmann Volckmann

5

Syouichi Syouichi Fukui Fukui January January 5, 2007 5, 2007 Dear Masako, Dear Masako,

you? 1I Thank you very your wonderful Thank wondefful New New Year Year card. card. How How are are you? very much much for for your glad to well. 1I am am very very glad exchange hope every every thing thing in your life life have have been beenwell. toexchange letters letters in such a celebrating as a new year with with you. celebrating occasion occasion as As your group and JIN friendly people as they are, are, JIN are are real nice and friendly as always always they when want to take take paft part in your group's activity when an an autumn activity autumn season season comes, comes, 1I want

graduallybecome in in Mizumaki Mizumaki though Mizumaki gradually become short. took though aa stay stayatatMizumaki short. 1I took company with company with theet last year. them in Ashiyagama last Any way days of a new way we here in we had had serene and warm warm beginning beginning days new year here in serene and Mizumaki as usual Mizumaki had aa recordrecord- high high heavy snowlast last usual it is. is. Though Though we we had heavy snow winter winter around the northern Japan Japan but we had so little little aa snowfall there this snowfall there this winter winter that worry about the that entrepreneurs entrepreneurs of skiing skiing grounds are worry the shortage shortage of of snowfall and snowfall recent Japan. and declining declining visit visit of of skiers. skiers. Let me introduce aa recent Though Though Japan has society of ofan anincreasingly increasingly aging aging has been said to be be the the society population combined population combined with with diminishing number of of children, diminishing number children, there therehas has appeared a new waming "the society appeared warning word. word. The The word word is is "the society of of widely widely income income peoples with gap": On On the one hand there be as as much much as as l.lmillon I.lmillon peoples with one hand there seem seem to to be populations. On fortune of yen among million populations. fortune of 100 100 million million yen among Japan's Japan's 120 120 million On the the other other hand about one one forth forÍh or or 12 12 million million

people work a part-time paft-time job year people job with income income of less /ess than 2 million million yen aa year among whole 53 workers. 53 million workers. "(Japaníse- made up Especially workers of young age called ?reefer "freeter "(Japaniseup wordwordperson such fee is is suffixed "er" so suffixed with with "er" so as as to tobe befunctioned functioned to to mean meanperson such as as worker, speaker so on), counts worker, counts 0,4 million million people. A A loose loose change from the change from the employing methods methods of lifetime lifetime employment employment and and seniority senioritysystem which systemwhich Japan had long observed observed partly came came to to tide tide

periodofofananeconomic over aalong over longperiod recession,Furthermore, Fufthermore, aiming economicrecession, aiming at at competing with Asian government amended competing amended the the law of Asian products, the government of the the Human Resource privately Resource so Human so that that temporary temporary manpower manpower companies companies may may privately run the run the business business which which can can dispatch dispatch workers workers in inresponse response to tomanufacture manufacture companies. companies.

6

Thanks to Thanks manufacture companies to the is saving law manufacture companies is the revised law saving the the cost cosÍ of low by out sourcing by out keep salaries workers and sourcíng workers salaries low social insurance and keep insurance and of social and are are picking up business. in business. up in

people is As have resorted to have resu/f 20 resofted to 20 million is estimated Ás result consumer credit million people to consumer estimated to credit firms (or firms (or consumer million people among 2 million among them take out banking.) 2 consumer banking.) out too too youth must many must live live aa life fewer youth life without many consumer consumer loans. Not Not a fewer dream without aa dream such as raising aa child. and raising as marriage; household and keeping new new household marriage; keeping child. phenomenon since It/Í is after world is said is aa new world war since after this is war IIIIbecause new phenomenon said that because itit that this generation has quite natural was that aa next was considered next generation considered to has become be quite naturalthat become to be gtoomy better notsure better off than thesegloomy surebut way of butthese family.' s way life. Itlt isisnot than their family.' of life. situations reflect to have seen ln newspapers there have bullingcase life. In case to school newspapers there seen bulling school life. people isiscalling and death Education theEducation calling for death relevant forthe Ío itlÍ so relevant to oftenthat that people sooften Ministry' action. Ministry'action.

government financial has reduced ln the In crisis, itiÍ has reduced the the wake financialcrisis, distríbution of wake of the distribution of government of national national tax revenues have them municipalities and eager to have Ío the revenues to local municipalities eager to Íhe local them merge together to become morestable stabte larger and and more a larger municipality with a a municipality become a pre, Itltonce scale scale in case of in finance ofFukuoka country. In aa case finance through through a country. Fukuoka Pre, once consisted has reduced consisÍed of reduced to but at ones. of 97 66 ones. at present itit has Ío 66 97 municipalities but Though distract from from the topic, topic, a new city Though 1I distract catled City City of Minamikyusyu (( city called ofMinamikyusyu that that means North meaningNorth withaaKitakyusyu contrast with means aa South Kitakyusyu meaning Kyusyu in incontrast South Kyusyu population after recent merger kyusyu) with after aa recent with 40 thousand population merger among among several several 40 thousand prefecture in towns towns has in the same Kyusyu has emerged Kyusyu area. the same area. other prefecture emerged in other neighboring towns, As As we, withneighboring we, Mizumaki Mizumaki ofmerging was short Mizumaki was short of merging with towns, Mizumaki yen are with with aa budget budget of anticipatíng suffering are anticipating suffering a total of about 8B billion billion yen of 11 of about billon shortage coming three three years. for coming shorÍage in aa budget for

present to At present officecannot deficit, sections financial deficit, within our secÍions within cannot cope with our office to cope withfinancial help help integrating integrating for let staff reduce through retirement. for streamlining, staff reduce while let through retirement. streamlining, white assigned tasks. So So we newty assigned we are very Íasks. very busy in keeping with newly keeping up up with ponder over goodopportunity II think year isisaagood when we think that we ponder oversocial opporÍunity when social that aa new new year troubles and troubles other to recreate aa better society as wisdom with with each to recreate and gather wisdom each other better society as once we we used society. used to an egalitarian oneself as to praise oneself as an egalitarian society.

7

Iljust fust tried to that has has to to change change little by by to introduce recent situation in Japan that globalcompetitiveness. little to to cope with aaglobal competitíveness. Also Á/so aa change change cope with withmatching matching with occurred to me accompanying cannot write write this without occurred my age age so that accompanying my that II cannot thiswithout g/asses these wearing wearing a long-sighted days. long-sighted glasses these days.

your Thank Thank you again for your kind letter. letter. Please Please send our our best best regards regards to to your you friends. friends. We wish you We are looking forward to seeing your group this this year! II wish and your family healthy and prosperous in 2007. 2007. Yours Yours sincerely, sincerely, Syouichi Fukui Fukui

Dii: È:,

IN MEMORIAM Zomaar op een een stormachtige middag ging de telefoon. telefoon. Meity, die die altijd altijd voor voor "mijn Sakura Sakura en mij Zevertelde veftelde huilend: mij klaarstaat klaarstaat was was aan aan de de telefoon. telefoon. Ze huilend:"mijn broertje is dood." dood." Later werd Later werd duidelijk Hij mocht duidelijk dat Ronnie Ronnie Hubertus HuberÍus Brom er niet meer meer is. is. Hij mocht gestorven. Hij 55 jaar worden zijn verjaardag is hij hij ook Hij wilde maar 55 worden en en op op zijn verjaardag is ook gestorven. wilde nog even even naar Oriëntal voor de de verjaardag Oriëntal om nog nog wat wat lekkers lekkers voor verjaardag te te halen. halen. Op Op fiets in de de fiets neer en de ergste ergste storm storm van van januari, viel viel hij hij neer en brandweerlieden brandweerlieden die die de de omgevallen omgevallen bomen bomen en takken hetopruimen takken aan aan het opruimen waren waren hebben hebben nog nog geprobeerd Ronnie te reanimeren reanimeren maar het mocht niet niet baten. baten. Ronnie Ronnie was was alt'rjd behulpzaam en vriendelijk voor iedereen. altijd iedereen. Hij had een hekel om op op te te vallen en geruisloos, haast vallen en deed deed geruisloos, haast onopvallend onopvallend wat wat hij hij moest moest doen. doen.

88

gemeenschappelijke hobby hadden (( bonsai's) omdat wij h'rj altijd Omdat att'rjd in wij een gemeenschappelijke in bonsai's) zal hij "Bonsai" broertje mijn herinnering broerije van Meity. Ronnie "Bonsai" herinnering voortleven voortleven als: van Meity. als: Ronnie teeft in juttie Ronnie leeft en onze Meity en jullie en onze harten voorÍ, hij en andere harten voort, famílieleden: Ronnie andere familieleden: hij zal niet vergeten worden vergeten worden Nanny Gerressen. Gerressen. Herdenking. Herdenking.

namensonze Op vrijdag naarAmsterdam vrijdag de Amsterdamom Op omnamens onze 4etogen Maryen togen Mary enikiknaar de 4e Stichting in ons Aangekomen in teggen. Aangekomen stichting Sakura ons aller te leggen. aller sakura een mooi mooi bloemstuk bloemstuk te garage onder grote gemakkelijk parkeren het grote Mokum parkeren in in de garage Mokum konden wij gemakkelijk onder het geregeld door peffect geregeld warenhuis "De vaneen middel van "De Bijenkorf". was perfect warenhuis Bijenkorf'. Dit was door middel een wet zelf doorlaatbewijs, je wel moest je zetf betalen. doorlaatbewijs, alleen de daaraan moest kosten daaraan betaten. de kosten prijs ook een aardig Neem je voor had kunnen aardig biertje kunnen ook een van ons Neem van voor die die prijs bieftje had aan dat dat je ons aan Dam zelve kopen. Maar ja, het zelve maar zeggen. zeggen. Op hoori erbij de Dam we maar zullen we Op de het hoort Maar ja, erbij zullen grotedaarvoor parkeren op daaruoor zolang parkeren konden wij opeen wijons eengrote onsbloemstuk bloemstuk zolang plechtigheid in Kerk hem in de hem weer Nieuwe Kerk bestemde zodat je je na weer de plechtigheid de Nieuwe bestemde tafel, na de tafel, zodat ongeschonden ongeschonden kon ophalen. ophalen.

In de indrukwekkende deel In deet van NieuweKerk, van de hetmeest de meestindrukwekkende deNieuwe Kerk,voor voorons onshet plechtigheid, werd een mooi gegeven met programma gegeven liederen plechtigheid, met een een aantal aantal liederen mooi programma gezongen door die werden Jongeren Koor, werden gezongen die hetNationaal ditbestond Koor, dit Nationaat Jongeren bestond door het tndische wereld overigens wereld bekend overigens allemaal in de Ernst de in meisjes. Ook de Indische bekendErnst uit meisjes. ook de allemaal uit Jansz hield een mooie voordracht legerrabb'rjn. de legerrabbijn. de de voordracht als als de per zitvak verzocht ons Na afloop naar het Na afloop hiervan ons te Íe begeven zitvak verzocht wij per werden wij het hieruan werden begeven naar voorons zitplaatsen monument om plaats te onsbestemde bestemde zitplaatsen op de daar voor nemen op de daar te nemen tJ allen Tv hebt plaatys te nemen. hebt de Tv dat U atten ook ook op begint het deel dat op de nemen. En dan begint kunnen ís nadat dat is kunnen zien. Maar wat nadat een niet laten een kranslegging kranslegging door door laten zien ze niet zien dat wat ze plaatsgevo,ndenhet Hare Majesteit Hare hotemetoten heeft heeft plaatsgevonden Majesteit en nog wat het watandere en nog anderehotemetoten iedereen wil zo zijn een soort mogetijk zijn wordt wsant wsant iedereen zo snel soorÍ rugby snel mogelijk rugby wedstrijd wedstrijd wordt gedrang en bloemetje een enorm bloemetje neerleggen enorm gedrang ontstaat er een en de de neerleggen en daardoor ontstaat organisatie staatmachteloos machteloostoe toete te kijken. Gelukkig Gelukkig konden wijons organisatie staat ons konden wij hari een bloemstuk geheel intact intact netjes netjes deponeren onderwijl wij wij in in ons ons hart bloemstuk geheel deponeren onderwijt een sakura-mensen en groet uitspraken van de vaders van de Sakura-mensen en alle Japanse vaders uitspraken voor alle alle alle Japanse jaren hebben geleden of familieleden van hen hen die in familieleden van zijn hebben geleden roerige jaren of zijn in die dieroerige gestorven. gestorven.

I

9

presance Immers en ieder individu dat daar daar acte de presance lmmers iedere organisatie acte de organisatie en geeft heeft zijn of haar eigen motieven om daar te te verschijnen verschijnen en en dat dat maar maar was voor voor ons eer om goed ook. Immers ons een een eer om lmmers dit tekent een democratie. democratie. Het was jullie allen verÍegenwoordigen. allen te te mogen mogen vertegenwoordigen. Han en Han en Mary Mary Dehne. Dehne. VASTEN PELGROMHOF VASTEN AKTIE IN HET HET PELGROMHOF

pastor Jakobs gebeld door Omstreeks eindjanuari januari werd werd ik ik gebeld van het het OmsÍreeks eind door pastor Jakobs van projekt Zuster Brunhilde Pelgromhof. Pelgromhof. Via van het het projekt Zuster Brunhilde Via koster koster Henk van R had hij van gehoord. Pelgromhof Vastenaktie. Het Het was was altijd altijd voor voor gehoord. Pelgromhof hield hield elk elkjaar jaar een een Vastenaktie. geld van een weeshuis van weeshuis in Guatamala maar maar van van het het geld op de de bank. bank. vorig vorig jaar was stond nog op was geen gebruikt gemaakt en het bedrag stond projekt van Pastor het projekt van Zuster Zuster Brunhilde Brunhilde Pastor Jakobs vroeg Sakura aan aan het vroeg of hij met Sakura er weer weer mee kan doen. heen er doen. In ln overleg overleg met met Claudine Claudine en Richard werd er heen gemaild met Zuster Brunhilde Oost Java. gemaild Brunhilde in Malang op Oost Zij is van van plan in NieuwkinderÍehuis, ziekenhuis ziekenhuis en en schooltje schooltje Nieuw- Guinea Guinea een een kindertehuis, als in Malang opzetten voor nodig. nodig. als 8600 voor opzetten en had daar €€ 8600 programma met Het Het was was kort met artiesten arÍiesten te te arrangeren arrangeren en en dit dit koft dag dag om omeen een programma moest pro deo gebeuren, om zo veel moest alles mogelijk geld in te zamelen. Na Na alles veel mogelijk te zamelen. deo leek het enkele telefoontjes, mailtjes, mailtjes, ook ook met Indonesië enkele vergaderingen, vergaderingen, telefoontjes, lndonesië leek het plan wel verdeeld en welke wel uitvoerbaar. werden de taken taken verdeeld en bepaald bepaald welke uitvoerbaar. Daarna werden prijzen en artiesten aftiesten wij w| zouden moest natuurlijk natuurlijk voor voor prijzen en zouden benaderen. benaderen. Piet moest sponsors voor vinden. voor de de loterij loterijvinden. Wij WÍj hoopten helaas die hoopten Lonny en Sandra vragen maar maar helaas die vertoefden vertoefden in het het Sandra te te vragen zijn, inclusief buitenland. Binnen 14 moest alles rond zijn, inclusief vrijwilligers vrijwilligers en en 14 dagen moest alles rond wat wat voor verkopen. Het heel wat voor Indonesische lndonesische lekkernijen wij w[ zouden verkopen. Het koste koste heel wat "Kunnen en willen telefoontjes willen ze wel telefoontjes en wachten: "Kunnen wel of niet?" en dan dan maar wachten:

Bij de Bij de laatste laatste vergadering, bij was, was, werd werd definitief definitief het het vergadering, waar Claudine Claudine ook bij "Mozai'ek" programma in elkaar gezet. Kranten, Kranten, radio en en televisie televisie "Mozaïek" pastor gebracht worden en TV en TVGelderland zouden op hoogtegebracht worden door door pastor Gelderland zouden op de dehoogte Jakobs.

10 10

Het Het programma zag er uit: zo uit: uiteindelijk zo er uiteindelijk 24-2-2007 24-2-2007 piet, Kraam Kraam met werd opgemaakt lndonesische attributen Roy, Piet, door Meity, opgemaakt door met Indonesische Meity, Roy, attributen werd posÍers ophangen. gingenposters Nan. Pastor zoongingen en Nan. en Pastor Jakobs zijnzoon Jakobs en en zijn In onze ophangen. In onze kraam geschonken konden souvenirs konden verkocht worden. Nieuw en enook oudegeschonken souvenirs verkocht ookoude geschonken door Indonesische Indonesische souvenirs van van wijlen Ronny, geschonken familie ten wijlen Ronny, door zijn familie ten behoeve van Brunhilde. van Zuster Brunhilde. 25-2-2007 25,2-2007 piet en Officiële mis op Officiële start Petgromhof. Piet een mis op Pelgromhof. van de met een Vastenaktie met starÍ van de Vastenaktie Nan en Nan veriegenwoordigen Sakura. vertegenwoordigen Na afloop moesten wij de vastenaktie moesten Na wfi afloop de vastenaktie busjes Sakura. busies aan de de man brengen. brengen. 27-2-2007 27-2-2007 Claudine Claudine vertelt waarom wij het het Stichting Sakura Sakura en waarom veftelt over over Stichting projektvan Zuster projektvan met op deachtergrondvideobeelden Zuster Brunhilde opde Brunhilde steunen steunen met achtergrondvideobeelden van van Papua hetgenot van van een PapuaNieuw Nieuw- -Guinea. Guinea.Onder koffie en Onderhetgenot kopje koffie eenkopje en Erich mochten Indonesisch van mijn lndonesisch muziek (( die wijvan keken de mijn broer die wij mochten lenen) broer Erich lenen) keken de Senioren Senioren van van Pelgromhof Pelgromhof een verbaasd rond. rond. beetje verbaasd een beetje gaven een Joke, vrijwilliger modeshow in vrijwilliger aldaar, en vriendinnen gaven en enkele in enkele vriendinnen een modeshow lndonesische kleding. Indonesische kleding.

groot, er zieken,er De De opkomst veelzieken, opkomst was heerste buikgriep. was niet warenveel buikgriep. erheerste erwaren niet groot, Maar de waren niet aan Wijwaren loempia's was loterij en vyas niet warme mini aan te de loterij en warme mini loempia's slepen. Wij te slepen. geslagen door enigszins enigszins temeer lage opkomst. de lage opkomst. door de terneer geslagen Op wel een leuke verrassing. wfiwel Op deze een leuke verrassing. deze dag hadden wij dag hadden kwam een vertelde dat Er kwam Er haar moeder kraam en die vertelde bij haar en die dame bij moeder ze bij onze kraam bij onze een dame dat ze visite was kijken. Zij iemand in op op visite was en bij ons Zij kende wel iemand kwam kijken. ook bij en daarom ons kwam kende wel in daarom ook Den Haag, wij. Zij Den het boekje als wij. Zij kocht ook het dezelfde achtergrond Haag, die boekje achtergrond had als die dezelfde kocht ook "lk ben van lotgenote. Claudine van Han witden Han Dehne: ik wilden voor onze Claudine en en ik ben anders" Dehne: "Ik onze lotgenote. anders" voor welweten, wel weten, wie was. het was. wie het lotgenoot te zijn uit het verre Toen Toen ze haar uit het verre naam noemde, noemde, bleek het een haar naam een lotgenoot verleden. verleden. 2-3-2007 2-3-2007 door Catherine K.R.O. Koffiestop. K.R.O. Koffiestop. Kraam worden door moest bezet bezet worden Catherine Kraam moest Piet, met en en Piet, met souvenirs en koekjes. lndonesische koekjes. en Indonesische

11 11

Ook nu was Ook was de weer in sarong sarong door door de de kantine kantine en en de opkomst opkomst laag. Joke liep weer gangen. Kantine was goed bezet, dus werd door Piet Piet en en koster koster Henk Henk van van R. besloten besloten de koekjes naar de de kantine te verhuizen. de verkoop verkoop van van loten en en koekjes te verhuizen. Uiteindelijk Uiteindelijk werd opgehaald. werd er nog een aardig bedrag opgehaald. 13-2-2007 13-2-2007 Na heel wat wat gehaast waren w| op tijd Pelgromhof. waren wij tijd in het Pelgromhof. "Putri Gunung"waren Enkele Enkele dames dames van van de de Indonesische lndonesische dansgroep dansgroep "Putri Gunung"waren er al. De start was er start van deze avond ging helemaal helemaal niet goed; keuken was nog dicht, dus voorbereiding van van koffie, thee thee en en pisang goreng. dus geen voorbereiding Later 's avonds Later hoorden wij niet als vrijwilligerster mocht mocht w[ dat dat Arke Arke's avonds niet als vrijwilligerster werken. Haar uren haar kwam werken. die voor voor haar kwam wist wist ook ook uren zaten erop. Degene, die niet niet alles. alles. Gelukkig Gelukkig waren waren alle vrijwilligers vrijwilligers aanwezig, aanwezig, zelfs degenen degenen gast kwamen als gast springen. Dames heel die als kwamen moest moest ik ik vragen vragen om om bij bij te te springen. Dames heel fijn fijn dat dat jullie de helpende hand boden. Het was was druk druk zowel in in de de zaal, de helpende als als ook bij de de Sakura Sakura kraam. kraam.

Mw. Niswanti, groep merendeels Mw. Niswanti, leidster van de veftelde dat dat de merendeels de dansgroep dansgroep vertelde de groep uit uit Indonesische lndonesische studenten van de Hogeschool in Nijmegen Nijmegen bestaat bestaat.. Sinds Srnds groep. Zij kort hebben twee manlijke dansers traden aangesloten bij de groep. Zijtraden dansers zich aangesloten deze avond met 8 heren. Ik lk was was blij blij verrast verrast dat zij niet niet alléén alléén B dames en 2 heren. dat zij dansen streken uit Indonesië dansen van verschillende verschillende streken lndonesië lieten zien maar ook nog aa plaats van capela zongen. van muziek muziek in de handen klapten klapten en op op het zongen. en in plaats de handen het podium tikten tikten om zich zelf ritmisch te te begeleiden. Het was was zo zo bijzonder bijzonder dat dat plaats verwisselden. groep ook nog nog in lk kan kan iedereen ze ook in figuren figuren van van plaats verwisselden. Ik iedereen deze deze groep aanbevelen. aanbevelen. ledereen Iedereen was was enthouslasÍ enthousiasten en de de volgende volgende dag dag was het in in Zevenaar het Zevenaar het gesprek gesprek van van de dag. Gunung dag.Wilt WiltuuPutri Putri boeken: Gunungboeken: p utrig u n u ng@h etnet .n1 putrigunung@hetnet nI .

"Tante Lien" pauze kwam playbackte Na de Na de pauze LÍen" langs langs en kwam de deZevenaarse Zevenaarse "Tante en ze ze playbackte enkele Om 23 uur sloten wij de enkele liedjes o.a Hallo hallo Bandung. Bandung. Om de avond avond af af een tevreden met een gevoel. Wij waren uitverkocht, uitverkocht, alle alle loten tevreden gevoel. loten waren waren op. op. Ook Ook gesponsord samen Molly V. V. kwam langs en en had had koekjes koekjes en en lekkers lekkers gesponsord met de samen met de dames van van de Indonesische lndonesische kerk. Terima Terima kasih, kasih, banyak! banyak! 29-3-2007 29-3-2007 "Maranatha" Deze middag middag was Deze was het het de de beurt beurÍ van van de deMolukse MolukseGospelgroep Gospelgroep "Maranatha" Zij waren waren met 10 10 personen en o.l.v. de heer heer Woesing Woesing hebben hebben zij zij 11 uur uur lang lang Nederlandse en Indonesische Nederlandse liedjes ten ten gehore gebracht. De zaal Indonesische liedjes zaal was was gevuld.Verder pisanggoreng goreng redelijk gevuld. Verderwerd werder er goed goed mini lumpia's lumpia's en enpisang verkocht. verkocht.

I2 12

1-4-2007 1-4-2007 paardagen gingenvoor vlak voordat Vlak vooreen vakantie belde ik weg voordat Piet en een paar en ik weg gingen betde dagenvakantie palmPasen pasen zo'n Pastor Jakobs. Pastor van Palm 200kinderen Jakobs. Er zouden kinderen na de mis van zouden na zo'n 200 de mis met met begeleiders of de kon worden. begeleiders komen. kraam bemand bemand kon worden. Na komen. Hij vroeg of de kraam Na veel veel bellen, om van van Marjo bereid bereid om en Marjo bellen, waren waren Catherine Catherine en 10:00 tot 10:00 De opbrengst opbrengst viel tegen. kraam te te bemannen. tot 12:00 viel tegen. de kraam 12:00 uur bemannen. De uur de 3-4-2007 3-4-2007 (Bloem)stond op Het Het Japanse dames op het koor Hana het programma. Door Hana (Bloem)stond dames koor bemiddeling Watanuki waren waren de dames bemiddeling van Yoko Huys Huys — van Yoko dames bereid pro - Watanuki deo op te treden. Helaas was reisvergoeding. Helaas was ik niet ik niet treden. Zelfs geen reisvergoeding. aanwezig maar Piet, Catherine, Hanna, Piet, Catherine, en Claudine, Hanna, Marjo en Marjo maar gelukkig Claudine, wel. was er wel. De er een half uur De dames uur en daarna was een half dames zongen een bijzondere zongen een en daarna bijzondere pas was gast mw. Tomoko Volker, die die pas haar man man Volker, en haar was Katayama en Tomoko Katayama afgestudeerd. voor hun afgestudeerd. Zij namen halve uur hun rekening uurvoor met namen het het andere rekening met andere halve piano en marimba. veel in Duitstand op en wij in Duitsland waren marimba. Hij treedt op en treedt veel wij waren vereerd vereerd dat wou optreden. Het moet voor ons dat hij zo maar optreden. Het ons wou moet een hij zo een maar voor bijzonder optreden volop morgen werd volgende morgen De volgende werd er er volop optreden zijn geweest. De gasten gesproken. gesproken. over over het Japanse dames de bijzondere en de bijzondere gasten dames groep en gasten bereid Zonde dat zijn deze Misschien zijn deze gasten bereid matig was. dat de opkomst matig was. Misschien de opkomst om om op een te treden. op te een Sakuradag treden. Sakuradag op Maar kunnen hem want wij wij kunnen Maar ik durf niet veel nogmaals te hem ook vragen, want veel ook niet durf ze niet niet nogmaals te vragen, vergoeden, behalve de vergoeden, de reis kosten. Na reis krantenartiketen verschenen zijn er Na dit twee krantenartikelen optreden zijn verschenen er twee dit optreden "Hana", .. Tomoko in de koor "Hana", Damesvan van het Tomoko de Gelderlander. het koor Gelderlander.Dames Katayama Katayama en Volker: Arigato gosaimasu, hartelijk dank. harielijk dank. en meneer meneer Volker: Op afgeslotenen en de Op 88april Vastenaktie afgesloten mis de deVastenaktie demis april zou eigenlijk de eigenlijk in de opbrengst had maar werd besloten bestoten dit uit te stellen. opbrengst bekendgemaakt Jo stetten. Jo bekendgemaakt had maar er werd priester die gewerkt zou veltkamp, een Veltkamp, had gewerkt 13 april zou op tndonesië had 40 jaar in in Indonesië op 13 een priester aprit die 40 nog nog een een lezing geven en die tijd dia's uit verÍonen. uit die en dia's tijd vertonen. gemaakt maar Op 1900bekend Op die werd de maar er die dag de opbrengst bekendgemaakt dag werd € 1900 opbrengst van € er potjes in moesten nog genomen worden. ontvangst genomen worden. Ook in ontvangst wat Vastenaktie Vastenaktie potjes Ook nog wat pastor Jo Veltkamp bedankt! Jo Veltkamp bedankt! Intussen hoorden wij wij dat /nÍussen hoorden een van mw. Langeveld vande Langeveld een debewoners van dat mw. bewoners van Pelgromhof Pelg rom hof was was overleden. overlede n. Wij wii condoleren na haar familie. Mw. condoleren hierbij haar familie. Langeveld had kanker en na haar Mw. Langeveld "deurcollecte" eigenlijk overlijden overlijden zou eenandere eigentijkeen andere vande zou opbrengst de"deurcollecte" opbrengst van bestemming bestemming krijgen.

13

kinderen Maar vroeg zij meegevierd vroeg zii haar haar kinderen had meegevierd Maar nadat zij zijenkele enkeleactiviteiten activiteiten had Wii Vastenaktie te de te schenken de Vastenaktie schenken Wij de opbrengst aan de opbrengst van haar deurdeur- collecte collecte aan danken haar kinderen kinderen en was €€ De deurcollecte wens. De haar laatste deurcollecte was familie voor laatste wens. van haar en familie uitvoeren van voor het het uitvoeren geworden. Door Door 2395,- is 402,76 is geworden. € 2395,402,76 zodat de totale ongeveer € totale opbrengst opbrengst ongeveer Stichting worden. verdubbeld worden. minstens verdubbeld Stichting Cordaid Cordaid zal dit dit bedrag minstens Stichting Rest het bestuur bestuur van pastor Jakobs, van Stichting en het Pelgromhof en Rest mij, mij, namens Jakobs, Pelgromhof namens pastor gasten, die pro deo in het het hebben opgetreden Sakura opgetreden en in deo hebben Sakura te bedanken, alle gasten, bedanken, alle van mw. mw. bijzonder nabestaanden van Brom, nabestaanden bijzonder Nabestaanden Nabestaanden van Ronny, familie Brom, loterii, de Langeveld de gaven. Niet van de de loterij, sponsors van vergeten de sponsors Niet te vergeten Langevetd voor hun gaven. "Prins Heerlijk" De Rheden. De middenstand Heerliik" in in Rheden. restaurant "Prins middenstand van Zevenaar Zevenaar en restaurant gesponsord en de mensen keuken en mensen van dames en van de de keuken dames die die koekjes koekjes hebben gesponsord heerliik), kantine van Pelgromhof. Onze vrijwilligers: Mien Mien L.(de klepon klepon was was heerlijk), Onze vriiwilligers: ik vergeten Catherine vergeten die ik alle anderen anderen die Piet G. G. en en alle W, Piet Catherine L, Meity B, Marjo Mario de W, "Dank je kunnen ben "Dank je wel", fijn dat Sakura en ik altijd een beroep op jullie beroep altiid op een en ik dat Sakura wel", iullie kunnen doen. doen.

Nanny Nanny EEN JAPAN EN INDONESË EEN BRUG SLAAN SI,AAN TUSSEN TUSSEN JAPAN 'NDONESË JAPANS ZUSTER VOOE ZUSTER PELGROMHOF VOOE IN DE JAPANS DAMES DEPELGROMHOF ZINGT IN DAMES KOOR KOOR ZINGT BRUNHILDE BRUNHILDE Door Door Hanneke Hanneke Keultjes van van de de Gelderlander Gelderlander

('zet mijn naam mijn naam Zevenaar — "Heel emotioneel", emotioneel", zo zo noemt noemt een bewoonster (`zet - "Heel maar niet van Het Het het optreden Zevenaar het van de optreden van niet in de de Pelgromhof Pelgromhof in Zevenaar krant) van de krant) "H ana." Japans J apans Dameskoor D ameskoor "Hana." Ik Indië gewoond gewoond met met miin mijn man, man, die was militair. lk heb heb in in Nederlands Nederlands — - lndië gezeten in Tijdens Maar Tijdens de in Ambarawa. Ambarawa. Maar in een een Jappenkamp Jappenkamp gezeten heb ik ik in de oorlog oorlog heb genoten van mensen niet toch nemen, het deze niet kwalijk deze mensen kwaliik nemen, kunt het toch genoten de muziek. muziek. Je kunt van de die die waren waren er er toen nog maar kinderen." Het in vrouwen, is in Japanse vrouwen, Het koor, koor, dat wonende Japanse inNederland datbestaat Nederland wonende bestaat uit uit in Zevenaar gekomen voor de De opbrengst opbrengst Pelgromhof. De van de de Pelgromhof. Vastenaktie van de Vastenaktie jaarten komt dit goedevan Guinea dieop opPapoeaBrunhilde, die Papoea-Guinea vanZuster ZusterBrunhilde, dit jaar tengoede pastor Herman kinderen helpt" verteld Herman Jakobs. verÍeld pastor

14 14 "stichting Sakura goede doelen "Stichting maakt zich ook sterk voor voor een een aantal doelen in aantal goede in sakura maakt lndonesië". Indonesië". geteden opgericht door kinderen kinderen die Sakura in de sakura is zo'n die in de oorlog zo'n vijftien oorlog opgericht door vijftien jaar geleden geboren zijn, kinderen met een de bezetter. kinderen van vader, kinderen bezetter. "" van de een Japanse Japanse vader, gedwongen tot In de In relatie— vrouwenófofgedwongen toteen de eenrelatie devrouwen deoorlog werden de oorlogwerden - de troostmeisjes óf kregen kregen vrijwillig vrijwillig een relatie met met een sotdaat. troostmeisjes -—óf Japanse soldaat. eenJapanse Daar kwamen Daar vanSakura, dochter Meijer van sakura, dochter kwamen kinderen weet Claudine voort", weet claudine Meijer kinderen voort", "wij hebben van een Japanse officier. van Indisch Nederlandse officier. "Wij een Japanse hebben en een een Indisch Nederlandse moeder moeder en gegaan naar onze op zoek onze schaamte naar onze zoek gegaan onze Japan op schaamte overwonnen overwonnen en zijn in Japan daar gevonden en familie daar roots". Inmiddels is de Inmiddels hebben veel mensen hun familie en is de doelstelling van doelstelling bereikt. van de de stichting bereikt. "Nu willen "Nu zijn tenslotte en Japan. tenslotte we zijn willen we slaan tussen Japan. We we een tndonesië en Íussen Indonesië een brug brug slaan goeds voor geboren en in Indonesië veelgoeds hebben daar voor in zusters hebben lndonesië geboren dezusters daar veel vooral de en vooral ons ons gedaan."

Kranten arfikel artikel Kimono en en accessoires accessofues

"draag— Kimono eenvoudigweg Kimono betekend meervoud isiseenvoudigweg ding",meervoud letterlijk"draag betekend letterlijk - ding", kimono. Het uit een enkele enkele rol rol stof breed en stof van ca. Het wordt cm breed ca. 30 cm wordt vervaardigd veruaardigd uit en 99 gemaakt d.w.z. meter lang. d.w.z. op breedte. De maat gemaakt lang. NB: de breedte. De wordt op op maat kimono wordt op de NB: kimono lengte van de hoogte van Iengte is standaard en de de hoogte aangepast op wordt tijdens dragen aangepast tijdens dragen op de en wordt (formeel), katoen slippers. slippers. Stof vervaardigd uit.' katoen (( uit: zijde // satijn satijn (formeel), kan worden worden vervaardigd stof kan informeel) of informeel) voor werkkleding) werkkleding) hennep (( voor of hennep geschiedenis en in vorm Kimono motieven de reflecteeft in vorm en Kimono heeft en motieven de lange geschiedenis en reflecteert heeft een een lange maatschappij ook dat maatschappíj en cultuur van Betangrijk is ook van historische dat historische periodes. Belangrijk past bij gedragen: bijv. kimono past wordtgedragen: bíjv.door door hetwordt waarin het hetseizoen seízoenwaarin bij het versiering kleurstelling. Tevens kleuren, motieven en versiering motieven en voor kleuren, keuze voor de keuze Tevens wordt de m/v. van de de drager bepaald door door de drager m/v. de leeftijd en sÍaÍus van en status gewaadbestaande periode ((794-1185) 11 Heian bestaande uit 794-1155)Jun-Hitoe, uit Jun-Hitoe, gewaad Heian periode gedragendoor minimaal voornamel'rjkgedragen lagen,voornamelijk minimaal 12 12verschillende verschillendelagen, door hofaristocratie. Weeftechniek en China. uit Korea china. overgenomen uit verven overgenomen Korea en en verven weeftechniek en 22 kosode= kleine Kamakura periode (( 1185-1133) 1185-1133) introductie introductie van kleine vankosode= praktische nut en vanvorm. mouw vorm. A.g.v. toenemende A.g.v.toenemende vanwege praktische mouw vanwege en eenvoud eenvoud van invloed van van militaire samuraklasse samuraklasse (1603-1565) Shogun Deze stelt stelt een 33 EdoresideerÍ in Edo. Edo. Deze Edo- periode (1603-1868) Shogun resideert een principes. streng hiërarchische systeem van Confucianistische confucianistísche principes. basis van o.a. op systeem o.a. op basis

15 15 Grote kleding.Grote De zijn af aande dekleding. lezenaan af te telezen standen ziin Desociale sociale rangen rangen en standen artistieke statussymbolen. motieven: statussymbolen. en motieven: in stoffen stoffen en ariistieke ontwikkeling ontwikkeling in werken, meer buitenhuis Meijibuitenhuis werken, vrouwen gaan meer 44 1868-1912) vrouwen Meiji- periode (( 1868-1912) (machinegedragen. van westerse westerse (machinekimono worden minder gedragen. Tevens invloed van Tevens invloed worden )weefverftechnieke n. en verftechnieken. )weef- en naar kimonostof. ver-taald naar kimonostof. Westerse worden vertaald motieven worden Westerse modekleuren modekleuren en en motieven gedragen tijdens officiële nog gedragen tiidens officiële Tegenwoordig: Tegenwoordig: formele kimono wordt alleen nog jaar)'huwelijk, huweliik' gelegenheden zoals dag dag van volwassen worden (( 19 getegenheden zoals 19 jaar), volwassen worden feestdagen. feestdagen. Ryokan) Informele onsen), hotels hotels (( Ryokan) kimono worden lnformele kimono worden gedragen in kuurbaden (( onsen), "zomerjurk". en en als als "zomerjurk".

Kimono Kmono typen: typen: vrouw voor ongetrouwde furisode: furisode: kimono ongetrouwde vrouw kimono met met lange mouwen, voor grafische—- motieven yukata: katoenen motieven yukata herhalendegrafische metherhalende zomerkimonomet : katoenenzomerkimono in in beperkte kleurtonen kleurlonen Nagajugan: ziide. Nagajugan: onderkimono katoen of of zijde. onderkimono van van katoen Haori Haori :: kort kort zijden zijden jasje Michiyuki: Michiyuki: overjas. overjas. "broek",zowel Hakama "broek", heren, oorspronkelijk heren, Hakama: kimono zoweldames oorspronkeliik : kimono damesalsals ontwikkeld te paard. ontwikkeld voor voor samurai samuraite

16 16 en/ of met ingeweven ingeweven Uchikate: Uchikate: formele kimono van zijde of satijn satijn en/ of brokaat brokaat met "free-style" motieven over "free-style" oppervlakte, grote kleurvariatie. kleurvariatie. over het gehele oppervlakte, "rode overjas" Shiro-maku: witte met met eventueel eventueel "rode Shiro-maku: bruidskimono dikwijls dikwijls witte kleuren en festivals met felle felle kleuren en Happi: Happi: kort overslagjasje voor festivals kort katoenen katoenen overslagjasje enkele grote motieven. enkele motieven. polyester. Hanten: van polyester. Hanten: katoenen met voering voering van katoenen kinder-kimono met Accessoires; Accessoires,' "Centuur"van ca. 60 cm breed en ca. kunnen in meter lang. lang. Maten Maten kunnen in -- obi; ca. 44 meter obi; "Centuur"van 30 cm cm breed. breed. breedte variëren indien obi informeel wordt wordt gedragen: 10 10 tot tot 30 Formele Bedoeld om Formele obi zijn het enhet hetrijkst rijkstversierd. versierd. Bedoeld om het zwaarst zwaarst van van stof stof en kimono ki mono te te complementeren. comple me ntere n. - Zori: vinyl slippers Zori:vinylslippers wit voor - Tabi: voor de de dames dames en en zwart zwaft Tabi: sokken separate grote teen: wit sokken met separate voor heren voor de de heren geolied papier -- Yanome; Yanome; Paraplu van van geolied -- Infro lnfro met met netsuke netsuke - Waaiers Waaiers -- Haarkammen Haarkammen Iasies: sukiys -- Tasjes: sukrys of of kinchaku "in de "kadoverpakking "in -- Fukusa: vorm van van gedecoreerde doek. doek. Fukusa: "kadoverpakking de vorm

J

I

17 17

laaf maakt Wat uif maakf het hef uit wat wat maakt het uit, maakt het uit, wie je bent je doet, wie je bent of wat je doet, of wat je gewoon een je bent bent gewoon mens, een mens, goed slecht of of goed blijf aan de werken, de toekomst toekomst werken, banden versterken, banden versterken, zonder vooroordelen, vooroordelen, den helen, veel wonden veelwon helen, niet jezelf. niet alleen alleen bij bijjezelf.

Dat maakt Dat maakt wat wat uit! uit! (Uit: Een Een tijgerbolletje (Uit: kan tijgerbottetje kan ook zijn — wild zijn ook wild - Jan Jense tsBN 90-5166-736-1) ISBN 90-5166-736-1)

er Oorlogskind Nannyhad hadgeen geenleven levenbrj bij haar haar sfÍefvad stiefvader Oorlogskind Nanny Door Door Hanneke Hanneke Keultjes Keultjes

geborenininvoormalig voormaligNederlands Nanny Gerressen Nederlands—Zevenaar,geboren uitZevenaar, 62 ))uit Gerressen (( 62 lullv politiemai. Indië, Indië, is dochter van Japanse dochter van Japanse politieman. Zoektocht Zoektocht "vanaf het moment iknaar naar vader heb, heb, ben ben ik "Vanaf ik een Japanse vader een Japanse dat ik wist dat moment dat ik wist geweest. hem hem op op zoek geweest. . ben zoek op zoek Met een vande de N.c.R.v N.C.R.V. ben ik ik in in 1995 1995 op een documentaireploeg documentaireptoeg van geweest in verdrongen kwamenalle geweest in Indonesië verdrongen aile Toenkwamen Japan.Toen enJapan. lndonesië en herinneringen herinneringen uit terug. weer terug. uit mijn mijn jeugd weer moed Door toen niet demoed osaka. Ik tk heb toen de heb toen naar Osaka. Door de niet naar wijtoen de aardbeving aardbeving konden wij genomen. vader genomen. van mijn opgegeven mijn vader afscheid van en mentaal opgegeven en mentaal afscheid in gevonden. Mijn echter in Maar vader bleek Mijn vader bleek echter Maar in 2005 familie toch toch gevonden. 2005 heb ik mijn heb ik mijn familie votgens mijn oudste m'rjnoudste februari fgbr_uari te teeftijd. Volgens 102— op102 ziinoverleden; te zijn overleden; op iaríge leeftijd. - jarige zoeken. te zoeken. ons te om ons halfbroer tndonesië teruggeweest halfbroer is hij teruggewee,sÍ om naar Indonesië keer naar hij twee twee keer "lk heb . "Ik missie te volbrengen", zei tegen zijn collega's. Maar wij zijn en", Maar wij cottega's hij zei tegán te heb een een missie volbreng waren terug in Nederland. waren toen Nederland. alterug toen al

18 18 gehouden heeft". mijn moeder moeder gehouden heeft". Voor mij is het een teken dat hij echt van Voor m| het een teken dat hij echt van mijn Jappenkamp. Jappenkamp. "Officieel ben ik geboren "Officieel geboren in in de de wandelgangen wandelgangen heb heb ik ik 1945 maar maar in in februari februari 1945 geboren moet zijn. Mensen gehoord dat ik in Mensen hebben mij mij in september 1944 geboren in 1944 gezien in Madiun op OostOosÍ1945 1945 als in het het Jappenkamp Jappenkamp in Madiun als peuter van van een een jaar gezien gewoond. Toen Java. Tot Toen zijn zijn we, we, mijn mijn ik in inIndonesië lndonesië gewoond. Tot mijn mijn twaalfde heb ik twaalfde heb Nederland moeder,stiefvader,mijn en— broers naar naar Nederland moeder,stiefuader,mijn broer en mijn mijn halfzus halfzus en - broers gegaan. Het was meer, hij hij had had meegedaan meegedaan niet veilig veilig meer, was voor voor mijn mijn stiefvader stÍefuader niet aan de politionele acties" Donderslag. Donderslag. maar ik geweten dat niet mijn miin echte echte vader vader was, was, maar ik k heb heb altijd alt'tjd geweten dat mijn mijn stiefvader stiefuader niet dacht altijd altijd dat ik een Indonesische had. lndonesische vader vader had. Mijn oudste scriptiebezig metonze onze voorzijn ziinscriptie bezigmet in1991 1991voor oudsÍe zoon was in je Japanse "Je kunt naar je vader", kunt op op zoek zoek naar Japanse vader", familiestamboom. familiestamboom. Hij belde me: -Je belde me: jubelde hij. 'Wat moet als een vader", zei zei ik. ik. Het Het kwam kwam als een Japanse vader", hij. "Wat moet ik ik met met een een Japanse donderslag donderslag bij heldere hemel." hemel." Trotse Trotse man. man. "Het is gezegd. "Het is een een trotse ÍroÍse Mijn mijn vader vader gezegd. Mijn moeder moeder heeft nooit veel veel over over mijn ze te lk voelde voelde me me man, je je broer begon ze te huilen. huilen. Ik op en en dan dan begon broer lijkt lijkt er er sprekend sprekend op gemaakt en had gemaakt vroeg niet niet dan schuldig dat ik mijn huilen had en vroeg moeder aan aan het het huilen mijn moeder ik, kinderen ziin van van een verder. bekend werd werd dat mijn broer en en ik, kinderen zijn een verder. Toen bekend ze alles. Japanse vader, vader, ontkende ontkende ze alles. Kampziekenhuis. • Kampziekenhuis. "Via-via ben ik gekomen dat in het mijn moeder moeder en en tante tante werkten werkten in het "Via-via dat mijn ik erachter erachter gekomen kampziekenhuis. kampziekenhuis. Vanaf die waaronder mijn mijn vader. vader. Vanaf die Op Op een langs, waaronder een dag dag kwamen kwamen Japanners Japanners langs, dag mocht mijn moeder op kantoor werken. Waarom Waarom weet ik niet, niet, maar maar ik ik werken. dag moeder op kantoor hem mee vermoed had. Later Later is is ze ze met met hem mee vermoed dat wat mee mee te te maken maken had. dat mijn mijn vader vader er er wat gegaan." gegaan." Kempeitai Kempeitai "Lang heb ik gedacht dat "Lang de kempeitai. kempeitai. mijn vader vader bij bij de de militaire politie zat, de dat mijn HI kwam kwam uit uit mië, in in Later Later bleek dat was, maar maar bij bij de de burgerpolitie burgerpolitie Hij dat hij hij agent agent was, van Osaka. de buur van Osaka. heeft de samen Mijn Mijn moeder, kwarT Indisch, lndisch, heeft de hele hele oorlog oorlog samen moeder, half Nederlands Nederlands en en kwart voor gezorgd dat miin oom zelfs voor dat mijn oom met hem doorgebracht. Mijn vader vader heeft heeft er er zelfs doorgebracht. Mijn uit gevangenis werd Van de honderd die die uit de werd vrijgelaten. vrijgelaten. Van de honderd de beruchte beruchte Ngawi Ngawi gevangenis daarin werden 99 dood dood uit". uit". werden opgesloten, er 99 opgesloten, kwamen er Stiefvader Stietuader "Na de jaren vijftig, Hii "Na mijn moeder moeder mijn mijn stiefvader. stiefuader. Hij de oorlog, vijftig, ontmoete ontmoete mijn oorlog, in in de de jaren gewerkt en dat hij hii had aan was anti-Japans. anti-Japans. Ik lk denk denk dat en was aan de de BirmaBirma- spoor-lijn spoor-lijn gewerkt want we geweten dat mijn hadden, want we altijd heeft geweten ikJapans Japans bloed bloed hadden, mijn broer broer en en ik hadden geen leven bij hem; waren waren minderwaardig. minderwaardig.

19 19

I.k ben Toenhield Ik zestiende door hem misbruikt. door hem ben vanaf hietd vanaf mijn mijn zesde misbruikt.Toen zesde tot mijnzestiende tot mijn het op, want van hem." hem.,, zwanger van want ik raakte zwanger "Hoe komt 't't kind gynaecotoog in inmijn in "Hoe Datvroeg aande vroeg ikikaan degynaecoloog buik?"Dat mijnbuik?" kind in gestuurd was. Ik niks van. Dordrecht, van. Na Dordrecht, waar ik heen gestuurd heremaarniks snapte er rk snapte erhelemaal Na pij, en ikikweet gezien. Ik de naa veel de bevalling u
20

Haiku

in deze stilte u'olken staan de toppen der wolken in 't hart van het het meer hart van Buson

de maan snelt verder verder maar regendroppels regendroppels blijven hangen aan takken takken Basho

Panos. Verslag Japanreis 2OO6 2006 door AnfoineffeRamos. Verslag van door Antoinette van ,lapdnreis Op metonze maakten we wekennis nov.2006)maakten onze kennis met vanvertrek Op de dagvan verTrek( (1 1nov.2006) de dag reisgenoten JINvan de de Sakura-deelnemers. Mevr.Rie Nagasaki van enSakura-deelnemers. JtN- en allen een Japanse een en wenste vliegtickets uit en wenste ons Japanse Ambassade ons allen ons de vliegtickets Ambassade reikte ons prettig verblijf in Japan toe. toe. genomen van Na moesten we we van familie vrienden moesten Naafscheid hebben genomen familie en envrienden afscheid te te hebben inchecken. achterbliivers en onze reis kan onze reis de achterblijvers inchecken. Een laatste laatste zwaai naar de kan beginnen We comfoftabel. erg comfortabel. bustness class, class, heel erg We reisden reisden business

21

(Kee-san) ons (Narita Airport), via Tokyo KanekoShiga Tokyo (Narita Via shiga(Kee-san) mevrouw Kaneko waar mevrouw ons Airport), waar gingen we groep kwam, opwachtte meteen opwachtte enbij de groep kwam, gingen eenbinnenlandse vrucht binnenrandse vlucht we met (Hakata Airport). naar Fukuoka weverwelkomd werden we door de verweÈoÀa door Daàr werden Airpoft). Daar Fukuoka (Hakata de 21ar. a we Muzimaki (MIA), waarn waarna we met naarhet het Muzimaki International met de busnaar debus associaiion (MtA), lnternational Association ingen.Aangekomen in Kitakyushu 23.00 hethotel Kitakyushu Prince in het hotet 2 Prince Hotel 2november november23.00 Hotetggingen.Aangekomen elijke plaats uur plaatselijke Iangereis uur tijd, vermoeit op. zijn/haar kamer vermoeit door reis zijn/haar kameiop. door de de lange Vrijdag Vrijdag 33 november november..

gingen we aanhet Na, het Na het ontbijt buseen brengenaan eenbezoek we met het bezoekbrengen met de debus ontbijt gingen um ,waa Ashiyagama muse Ashiyagama museum ,waarr bijzonder theeketerswerden werden mooietheeketels bijzondermooie veruaardigd. Hier vervaardigd. Hier hadden aaneen een-traditionele traditionele we ook ookdeelgenomen deelgenomen aan hadden we g"áro,nx"n. theeceremonie en theeceremonie sf47 gedronken. Japanse stijl thee op de di Japanse natuurrijk ook en natuurlijk ook thee ss anstegging bij Na de kranslegging hett Mizumaki Cross lunch nemen bi1'hó de lunch deer aan Mizimakicro aaneen nemen we een'kr we deel ken we Monument.Na de van Cross Monument.Na de kranslegging bezoeken we de bibriotheek van de bibliotheek cross kransregging bezoe gedeerte is met Monument, waar Monument, Nedertandse boeken. boeken. met Nederlandse een speciaal waar een specíàat gedeelte s ntehui 4 a gemee n ngs{0 Daarn hebben Daarna bij het netgemeentehuis door door de deburgemeester burgemeester hebbe een ontvangst ontva an geda raken gevorg.Hier en zijn en wat toespraken gedaan en wat geschenken en zijngevolg. wat geschenken Hier wat toesp . gewisse/d.s'Avonds hadden gewisseld.s'Avonds wetke werd receptie welke we een en receptie diner en weíd een diner hadden we

aangeboden aangeboden door de was voortreffelijk. voortreffetijk. MtA .Het diner was de MIA Zaterdag T.aterdag 4 november. chrysaitententoonstetting en de naar de dechrysantententoonstelling en de bus naar november. Met de de bus ,,kunstwerk,,, daar daar aanwezige zeeen eenheel maken ze a.anwezige tempels. heel "kunstwerk", van de bloemen bloemen maken tempets. Van gezien.ook de ookheel ook heelmooie tempet bonsaiboompjes gezien.00k deMunakata Munakatatempel mooiebonsaiboompjes bezichtigd. bezichtigd. s'Middags vertrokken wordthet s'Middags vertrokken we het verbtijf wordt naar Hirado. Hirado. Het Het verblijf we naar

22 22

(Kischotei Hotel), waar je op tradioneel op tatami Hotel), waar tradioneel Japanse hotel tatami hotel (Kischotei (dunnematras) (rietenmatten met matras)slaapt. (rietenmatten Gekleed in in een slaapt.Gekleed futon (dunne daarop een een een futon met daarop jasje) en (sooft jasje) Yukata (kimono) met Yukata (kimono) nog een op slofjes Tanzen (soort en op een Tanzen stofjes daarover nog met daarover gourmet eenzeer gingen we weeen zeerJapanse Japansegourmet waar we naar het restaurant, waar we naar hetrestaurant, maaltijd, kregen. voorgeschoteld kregen. maaltijd, veel vis voorgeschoteld veel rauwe rauwe vis

We mooi, doet doet mij Hirado kasteel,.fantastisch We brachten kasteel,.fantasfisch mooi, het Hirado mfi bezoek aan aan het brachten een een bezoek denken denken aan aan de TV serie SHOGUN. de TV serie SHOGUN. Zondag 55 november. Bij Bij het hotelpersoneel zich op op met hethotelpersoneel hotelstelt het verlaten met een het hotel stelthet verlaten van een van het kwam met spandoek om spandoek van het eigenaresse van hotel kwam zwaaien. De Deeigenaresse het hotel te zwaaien. uit te met ons uit om ons foto van een een foto van Prins Willem Prins Willem laten zien, Alexander zien, dat hij daar Alexander op een dienblad om het ons te Íe laten daar ooit had ooit had dat hij gelogeerd. gelogeerd. Met de we bezochten deze naarNagasaki. debus Dejima, wenaar vertrokken we Nagasaki.we dag Dejima, bus vertrokken deze dag de de Ned.nederzetting we brachten factory op maquette en en we Ned.nederzetting en de factory op maquette brachten een en de een bezoek bezoek gemeentehuis, waar aan het heerOkada het gemeentehuis, waar we werdenontvangen doorde ontvangendoor wewerden deheer Okada—gebteven Chief niet onopgemerkt Chief Treasur Nagasaki, was was niet Treasur van onopgemerkt gebleven van Nagasaki, We nov.2006. van Nagasaki We stonden krant van Nagasaki op op 77 nov.2006. de krant stonden in de Tegen Gloverhuis te klim om Tegen de het Gloverhuis de avond een klim maken we bezoeken en om het en de we een te bezoeken avond maken de hellingtuinen hellingtuinen te bekijken. te bekijken.

23 zJ

Maandag Maandag 66 november. november.

vanNagasaki krans te eenkrans vandaag met de Nagasaki om te het Vredespark Vandaag vredespark van om een bus naar na.ar het de bus aangeeft. In leggen bij van de di atoombom ln atoombomaangeeft. leggen het hypocenter hypocenter van dat het bii het monument dat het monument geroerd werden we diepgeroerd we allemaal aremaarrdiep het het Atomic Miseum werden Atomic Bomb Hypocenter Museum Bomb Hypocenter getroffenheeft heeft van Japan door door het onvoorstelbare reed dat Japan getroffen de mensen mensen van dat de onvoorsterbare leed Dinsdag Dinsdag 77 november. november.

ttami Airport osaka. Hier Airpoftnaar naarOsaka. Hier Met vertrekken we van van Itami Met een binnenvrucht vertrekken een binnenvlucht ", g"ii1x met zijn we ,"1à aangekomen een *" gelijk en zijn bus klaar aangekomen stond er klaar en een bus al een er al prachtige paarprachtige o. Hier nnen in eenpaar hebben we sightseeing begonnen in Kyot Kyoto. Hier hebben weeen sightseeing bego pavitjoenis. àn Paviljoen et ,waar is. het Tempels Tempel het Gouden eoua Tempels bezocht remp de Kikakuyi bezocht o.a. de r ,waa uyi fiiak praóntige tuinen Hier zien. tuinen te te zien. Hier waren van die die prachtige waren ook ook weer weer van streng kijken. De Nijo kijken. De aan shoguns iiàstreng shoguns die hierbij\an denk hierbij Nijo Castle casÍ/e bezocht, bezocht, denk parace is de isi Bari onder kraakt onder ln Ninomaru deze kraakt In Floor (IJgu (Uguisi Ban))deze Ninomaru Palace Nightingate Floor de Nightingale

je je ook gemonteerde je voeten, aespecial íp"iiàtgemonteerde voeten, hoe ioorde toofit,dit aitkomt komidoor ooÈ loopt, zacht je hoe zacht pennetjes. De Demooie mooie bezoek. De onverwachtsbezoek. pennetjes hietdniet vanonverwachts nietvan De shogun shogun hield prafonds en prachtige plafonds hethoutsnijwerk heel schirderijen van watheel schilderijen ioitrÁaíà,rx , wat enhet de prachtige van dieren, diere.n, de akt is, aan de ene s en en tafereer van ioget de gema vah kant erg kunstig gemaakt erg kant een tafereel vogels de een êne .kunstig andere kant bloemen. andere btoemen.

Woensdag Woensdag 88 november. november.

gebracht hebben we De kiyomizo-dera De weeen eenbezoek bezoek gebracht Daarna hebben kiyomizo-dera tempel bezocht. Daarna tempet bezocht. t no r cadeaus aan het Handicraft Textie Center show te ,, cadeaus ,i"i en te zien kimo show cente om een kimono Handicraft Textiel te kopen. te kopen. verdieping 14everdieping s'Avonds s'Avonds diner Ned.curturar Center de14e JapanNed.Cultural diner met deJapan metde .center op de g_ezeiligeavond arriesten, verschittendeartiesten, metverschillende van van het avondmet eengezellige het hotel. waseen hotel. Het Hetwas zoals dansers dansers en schilders.bamboe schilders. en bamboe Donderdag Donderdag 9g november. november.

yu Takei p.M- weg uchiyama ,, Yu een Ernst Ernst gaat al Takei en met men eneen men Uchiyama wegmet at om 6.00,uur P.M. om 6.00 in tolk tolk om We zien Toyama. We hem zien hem om zijn halfbroer ontmoeten Toyama. te ontmoeten hatfbroer te groep'gaa Tokyo. metde naarTokyo. weer groep gaattmet weer in vtiegÍuignaar in Tokyio. De rest deVliegtuig rest. van Tokyio. De y1n de .de ers. yoen dstad Tokyo is echt inwon het runch Tokyo een wereldstad met 12 miljoen inwoners. Na de lunch inhet t2'mi mei werer echt een -,-vanaf in g"g""À , vanaf Tokyo Prince s0, Tokyo Hotelr zijn. zijn we naar de de 50e Prince Hote Tower gegaan Toíyo Tower de ae Tokyo icht over rá verdieping kon genieten van verdieping uitzicht stad. het mooie orá, de mooie'uitz á""t van het kon je genieten

)4 24

Daarna vroeg terug Daarna nog een naar ons wat vroeg ons vandaag wat terug naar en vandaag een sightseeing sightseeing gedaan en hotel om buffet bij welcome buffet vooreen Mevr.Marion Marion eenwelcome om ons bijMevr. ons klaar makenvoor klaar te temaken Penninck, Penninck, was leuk en was heel en ontspannen. heel leuk ontspannen. Terug ik nog metro naar naar en ik Terug bij het hotel de metro nog met Molly, Chris met de Chris en Richard, Molly, hotel waren waren Richard, gezettig steegje. gedronken in een de stad gegaan en hebben ktein gezellig steegje. de stad een klein wat gedronken hebben wat Vrijdag Vrijdag 10 10 november. november.

palace aan 's-M'morgens gingen we `s-M'morgens het Imperial aan tmperiat Palace we eerst eerst een kijkje nemen bij het de het Edo Edo Museum. aan het Museum. de buitenzijde, daarna een bezoek bezoek gebracht aan daarna een (Asakusa) Na winkelgebied (Asakusa) toeristischewinkelgebied Na de luncheen wehet de lunch hettoeristische eenbezochten bezochtenwe gegaan om rondom Ginza Arrea naar de Arrea gegaan om de Ginza we naar rondom Senjori-tempel Senjori-tempel en daarna zijn we gaan. Toch daar heet apart apaft om kabuki een om het een Toch heel daar naar het het kabuki het Kabuki te gaan. Theater te Kabuki Theater keertje keeftje te te zien. 'avonds hadden ss 'avonds dir.of the door Mr.Kono, the Mr.Kono, dir.of receptie,aangeboden door weeen hadden we eenreceptie,aangeboden Western Zaken. Hier was ook Western Europe Division,Min ook de Buitenlandse Zaken. de Division,Min van Buitenlandse heer Hammer, Ned.Ambassadeur aanwezig. Ned.Ambassadeur aanwezig. Zaterdag 11 11 november.

per bus Na het Narita Airport vtucht JL Airport om JL het ontbijt met vlucht ontbijt vertrokken naarNarita vertrokken we per om met bus naar 411 terug te gaan naar Amsterdam. naar Schiphol Schiphol Amsterdam. De voor meeste van De zon scheen zetten, voor voor de ons voor demeeste wal zetten, voet aan van ons scheen toen we aan wal we voet de verbonden zijn onze de eerste zijn door land waar meeverbonden waar we door onze eerste keer in het land we mee in Japan, Japan, het afkomst en (regen — het.(regen wevertrokken regendehet. entoen ame — vertrokkenregende toenwe - ame - in het Japans wordt huilen) Het nooit speciaal en zat het wordt het vaak Hetwas ik zal het nooit was speciaal vaak vertaald en ik veftaald als huílen) vergeten. vergeten.

25

programma maar Het Het was mensen van mooi. Tussen heer mooi. russe n de van je demensen druk programma een druk was een maar heel biologische heer aangesproken te biologische vader hetJapans worden en te worden Japansaangesproken in het vader te staan, enheel s!aa!, in nd van vriendelijke land vriendelijke mensen. zon,het van de in het het voeien in rilzáiae zon, het-ta thuis te voelen ae rijzende mensen. Je thuis land je vader. je half land van bent volgt votgt dat je van je harfJapans herkennen en Japansbent erkennendat Het herkennen vader. Het en erkennen door door deze deze ervaringen. ervaringen. Door het Door musea wordt Japanse vanverschillende deJapanse verschirendemusea wordtde hetbezoeken bezoekenvan ankerd als geschiedenis in ons gevoel gevoetver geschiedenis verankerd van onszelf. horende bij van ars horende onszerf.

persoonlijk vond het mmer dat Ik persoonlijk Ik jammer treinreishebben mogen eentreinreis nieteen het.ja dat wij hebbenmogen wijniet s n lapán . meemaken een dag in een echt Japans gezin mogen delen. meemaken en dag moge aerci een echt, en een Dankwoord Dankwoord Wij wij danken reis mogelijk maakten. dezereis danken al organl'saÍies die deze mogerijk maakten. dienmensen en al dienmensen en organisaties In ln het DeJapanse Ambasade,het Ministe,e JàpanseAmbasade, het bijzonder biizonder Mevr.Rie het Ministerie Nagasá*i, De Mevr.RieNagasaki, J.?p9n (MOFA), (MoFA), organisaties van die ons n:!.-.Japan ,tapa,i ontvingen, JtN en in Japan ons in organisaties die àitíinJ"r, JIN en SAKURA. SAKURA. Motivaties Japanreis 2006 nrek ZOOó l4ofivafbs von van de deelneners .ïapa de deelnemers Eva Eva

japan heeft Het aanbod Het mij zeer ik ben reis naar verheugd ik aanbod van zeer verheugd er ook van de heeft mij naar Japan ook ben er dereis togiscnse dankbaar om. Hierdoor dankbaar maak ik ik kennis mij4"o,io biologischse hetland tuna van kennis met Hierdoor maak vàÁ-m methet vader het land waar vader tiggen .. worÍels liggen en mijn waar zijn en m[n wortels

26

japanse samenleving Ook naderkennis Ook kan ik wat nader kennis maken en wat maken ervaren en samenleving ervaren ik de de japanse met met schoonheid van van de cultuur. de cultuur. Ernst Ernst geboofte. mij bij Jamatora, Jamatora, bergtijger. vader mij mijn geboorte. Zo noemde bij mijn mijn vader noemde mijn bergtijger. Zo geboren werd, Maar hoe hij ik niet, wist ik wanneer hij hij geboren niet, werd, wist zelf heette, waar en hij zelf en wanneer heette, waar geen naam,geen alles. naam,geen foto. Niets dat alles. van dat Niets van

gemis moeten Meer dan 60 moeten leven. verdrietig leven.Boos enverdrietig ditgemis Boos en metdit 60 jaar heb ikmet heb ik was was ik daarover. daarover. Totdat Huys-Watanuki meneer Totdat ik hoorde, dat Huys-Watanukihoorde, datmeneer Yoko vanYoko ikeind vorigvan eindvorig Uchiyama vader had verzameld, mijn vader had verzameld, Uchiyama in Japan belangrijke informatie over mijn Japan belangrijke wilde vertellen, voor vader voor het eerst kon en vertellen, hoe mij kon hoe mijn vader die mij en wilde uzas er eersÍ was iemand, die er iemand, precies vandaan heette, hoe oud hij vandaan kwam. hoop, dit Die hoop, dit waar hij kwam. Die en waar hij precies was en hij was ooit te opgegeven. weten te komen, te weten allang opgegeven. komen, had ik allang heer Uchiyama de heer Het was was het mooiste Uchiyama heeft mijn Dankzij de kerstcadeau ooit. ooit. Dankzij mooiste kerstcadeau vader Ook zonder foto. vader nu foto. voor mij een nu voor een gezicht gekregen. Ook persoonlijk gevoeldat Ik heb het vadermij lk heb viade mijnvader hetgevoel m|persoonlijk verwerkingsrels mijn deverwerkingsreis datvia uitnodigt uitnodigt zijn Japan te heel ingenomen ben heel bezoeken. Ik lk ben ingenomen met met de komen bezoeken. te komen de nominatie en nominatie en zeer blij onvergetelijkereis mogen temogen dezeonvergetelijke blij om reis te aandeze omaan deelnemen. deelnemen. persoonlijk Daarnaast hoop ik meneer Uchiyama Daarnaast de meneer erop de verheug ik me erop en verheug ik me ik en Uchiyama persoonlijk te mogen ontmoeten. ontmoeten. "compleet". Het mijnidentiteit Nu Nu ik is,isismijn identiteit"compleet". eindelijk weet, vaderis, Het ik eindelijk weet, wie mijnvader wie mijn laatste puzzlestukje is nu gelegd. laatste En hopelijk wordt veruuld: een vader in foto van een foto mijn vader wens vervuld: van mijn ene wens die ene wordt ook nog die mijn mijn bezit Japanse benikikbenieuwd deJapanse bezit te benieuwd naar naarde krijgenen uiteraard ben tekrijgen enuiteraard mijn verbondenheid samenleving en haar cultuur maar mijn met mijn verbondenheid met alleen maar mijn die alleen cultuur die derde Vaderland komende verwerkingsreis hoop de komende verwerkingsreis hoop versterken. Met Met de Vaderland zullen versterken. positieve zin te ik deze eruaren. deze in positieve en zullen ervaren. te mogen en Mike

deel te De uitnodiging uitnodíging van de Japanse nemen aan de Japan te nemen aan de Japan Japanse Regering om deel reis is ls voor mij mfi de ultieme bevestiging van van mijn Japanse Japanse afkomst. afkomst.

27 27

r?nlotgenoten heb ik reizen,heb ik Uit in eerdere lotgenoten in eerdere reizen, eruaringen..van verhaten en Uit verhalen en ervaringen geaccepteerd begrepen wordengeaccepteerd *iiae,rán volledig begrepen dat Japans-rndiscne kinderen wijJapans-Indische dat wij yottedigworden Dezeacceptatie bnge tijd ir;, lange àcce-ptri" was en met en met warmte tijd ontvangen in Japan. Japàn Deze warmte worden worden ontvangen voor voor mij sÍeeds .. nog steeds e-n soms een taboe mij in soms nog in Holland taboe en Holland een

wordenbeantwoord Tijdens deze de Tijdens in de beantwoord in vragenworden zekervragen erzeker deze reis reis zullen zuren er "àr'au bestaan is dubbet. i"-imeer emotionele dan,dubbel. emotionere zin. De vreugde van mijn zin van vreugde en zin milnbestaan p",ioae van veetmensen, mensen, voorheel va'n verdriet heàiveel Ontstaan in liefde tijdens verdriet voor ee, periode tiidení een ook Japanners. plaatsen die De plaatsen zulen mij reisbezoeken feiten De bezoeken zullen op de de harde ml op harde feiten dereis tijdens de we tijdens die we geschiedenisboeken rezen drukken. Feiten ingeschiedenis te lezen drukken. boeken te maar in aileen maar Feiten die eerst alleen die eerst iíití'i ervaren. waren. waren. Nu ,"iádichtbij De ervaren. De ,ai Japan Nu zal zar ik ook teed en het leed en verdriet Japan van verdriet van ook het rvutd harde realiteit. reatiteit. Mijn uro"g"i al harde vervuld uíuá was vroeger Mijn hart harÍ was

?:i'12i:#!;,:,

emotionere van van verdriet zareen verdriet en eenemotionele rezen ervan. Het zal het lezen ervan. Het bij het en mededogen med.edogen bij eruaring worden ervaring worden dat zeker. is zeker. dat is van de curtuur Maar Japanse cultuur schoonheid en deJapanse naar de Maar ook ook naar en kunstzinnigheid deschoonheid kunstzinnigheid van ving enle en samenleving sam en kijk ik uit. uit.

n heb ik over ur en samenleving getezen vele jare Reeds vele samenreving van Reeds jaren cultuur van Japan Japan gelezen over de curtu "nsen, ben zoveer mogelijk gesprokenmet ben-zoveel heb ook ,, heb ook veel veer gesproken ,t"iiit"-Ámensen, naar met Japanse iogerijk naar geii"Jt.-' Op g àt J a pa nse feestelijke Japanse geweest. aeze wijze wUze feeste t ij ke en op'deze n e n traditionele traditione t" gelegenheden "ae,, en zijn er ook "ger herkend heb ik ik reeds vrasen reeds veel veeteigenschappen heb eisenschapp", in mijzelf ooxvragen an en end contact beantwoord. Het beantwoord. Het kom komend Japan door de van endoor begeteiding van conitact met debegeleiding met ià-p g'ríáá,"n, verrijkt Japanners zelf verrijkt en Japanners en vergroot xeniii en worden. zerf zullen vergroot worden. e,, gevoelens zuren mijn milnkennis

ii Áírá,ri;;;i;;;';;7ínl

28 2B

Ik mag zeer dankbaar ikmag dankbaar dat bende dat ik lk ben Regering en Sakura zeer Japanse Regering enSakura deJapanse deelnemen deelnemen aan mijn leven. leven. van mijn reis van aan deze deze reis Richard jr Richard jr heeft de de interesse zekere in Japan 1) eenzekere Japan een 1) Gezien interesse in Gezien mijn achtergrond achtergrond heeft ten opzichte van andere landen. Alhoewel mijn vader zich vader zich vrij vrij meet-waarde meerwaarde ten opzichte van andere landen. Alhoewel mijn intensief bezighoudt met met zijn zijn Japanse Japanse achtergrond, achtergrond,heb hebik ik dit in in zeer zeer intensief bezighoudt perspectief zie ik deze mindere In dit perspectief reis ook directe ook niet eendirecte deze reis nietals mindere mate. ln alseen gelegenheid om de roots gelegenheid van mij heb m| te tk heb zoeken. lk te zoeken. roots van mijn vader en die van zelf ook gevoel dat er mezelf.Wat welmee ietsontbreekt aanmezelf. mee Watwel ontbreekt aan eriets ook niet niet het het gevoel speelt is mededoor doormijn mijnachtergrond achtergrond voorJapan is dat Japanmede interessevoor datmijn mijninteresse vergroot contact met van het land van vergroot is. directe contact met het is. Ik het directe of het lk ben benieuwd of dan ook ook benieuwd ben dan mijn opa beter te deze reis reis Japan door deze Ik hoop Japan beter te hoop door heden. Ik opa meer zegt dan dan tot op heden. tot op leren en Japanse deJapanse in de ik specifieke herkenníngspunten in mogelijkerwijs kan kan ik specifieke herkenningspunten en mogelijkerwijs plaatsen. cultuur cultuur in het achtergrond plaatsen. van mijn het licht van mijn achtergrond

is altijd 2) Vreemde kennis maken vreemde landen maken met met andere altijd andere culturen culturen is landen bezoeken en kennis bezoeken en geweest. Sinds al een grote hobby van van mij geweest. ik naar landen verre landen í996 ben ik naarverre srnds 1996 afgereisd, waaronder Syrie, Peru, Laos etc lndonesie, Vietnam, Peru, Tanzania, Tanzania, lndonesie, Vietnam, Laos etc etc. het sÍafus, vooral vooral wanneer wanneer het etc. Japan Japan heeft apafte status, een aparte opzicht een historisch opzicht heeft in in historisch gesloten bekeken wordt vanuit het perspectief dat Japan altijd attijd al at een zeergesloten een zeer pas sinds gemeenschap is geweest en zeer beperkt beperkt sinds 1600 1600 zeer Nederlanders pas de Nederlanders en de met Japan mochten handelen. mochten handelen. grenzen in lang zijn Japan heeft vele zijn grenzen zeer lang in vele heeft als culturen zeer van de weinige culturen als één de weinige één van opzichten de Tweede afloop van weretdoorlog opzichten dicht van de Tweede Wereldoorlog na afloop en is pas na dicht gehouden en opener militaire opkomst en militaire sinds opener geworden. Ook opkomstsinds snelle economische economische en de snelle ook de begin verklaard worden door specifieke worden specifieke door verklaard begin1900 kandeels deels 1900kan karaktereigenschappen van de Japanners nieuwsgierig ik zeer karaktereigenschappen van waarnaar ik zeernieuwsgierig Japanners waarnaar ben. (zonder een geschiedenis in zin des des woords 3) Het lezen een woords (zonder in de 3) Het breedste zin lezen over de breedste over geschiedenis specifiek te noemen) noemen) is is altijd al een van me soorl van me van hobby specifiek onderwerp een soort hobby van onderwerp te (Moesasji en geweest. Sinds geweest. ik de Taiko) heb heb enTaiko) vanJoshikawa boeken van Joshikawa (Moesasji deboeken Stnds lk geleden ben gelezen een Japanse wat specifieker de Japanse specifieker over ook wat ik ook 10 geleden over de of 10 ben ik een jaar of Middeleeuwen Middeleeuwen gaan lezen. Ik Japanse weinig over moderne Japanse over de de moderne weet helaas helaas weinig tk weet maatschappij, en ik ben zeer benieuwd wat heb ik heb van wat wat ik wat ik terug terug zal zien van gelezen over de gelezen was. rijk was. feodaat rijk een feodaal tijd dat de tijd dat Japan nog een

29 29

Nettie Nettie en in aam Nettie) s (roepn Mijn naam Ramos (roepnaam Nettie), ,gebor geboren in 1946 1g46 te te naam is Antoinette Antoinette Ramo Malang Mal a ng in i n Oost-Java,Indoneisë Oost-J ava, t ndoneisë tUdens vrouw, die die tijdens Mijn Mijnmoeder Nederlands-tndische vrouw, moederJeane eenNederlands-Indische Bourretisiseen JeaneBourret g een retatie relatie had vader,r,een d,e 2e met mijn biotogischte vade een mijnbiologische 2' wereld-oorlog de had met wereld-oorro een gebóofte terugging Japanse uoormijn naarJapan. Japan. bríggingnaar Japanse leger arts mijngeboorte vrakvoor arrs ,die ,die vlak gekend. Helaas heb ik hem hem dus dus nooit gekend. goed voor voorhaar, hijheel haar, heetgoed Tijdens jarige relatie Tii.dens de 2 iarige heeft hij miln moeder moeder heeft rgtatie met mijn gd, zoals cties gezor touts voor mijn eten injecties voor ei,tà-nen miin oma áÁ-iile oma en atte andere en alle andgre. familieleden gezorgd, ) .famitieteden diverse diverse ziekten oma. ziekten voor de kleine kinderen van mijn oma. kinderei van

Ook meteen zijn vliegtuig een nogmet vriegtuig met met zijn oo,k toen toen hij terugging Japan, heeft hij nog terugging naar Japan, .hij is van gevrogen boven gezwaaíd en oma. het'hu witte huis witte zakdoek miln oma. zakdoek gezwaaid boTen het àn mijn rondjes gevlogen en rondjes

ik half endat Aan mijn uiterlijk dat harfJapans ben en Japans ben dat ik zÍen, dat heet goed te zien, uiterlijk is het hef heel rant es en vragen bij een Chinees restaurant mij vaak vaak of ik mij restau uit ik uit vragen vooral vooral de mensen mens een chine Japan komt. jaar in gewoond en Ik heb tot lk.heb samenmet ben in lgslsamen met tot mijn en ben in1958 tndonesië gewoond inIndonesië mijn 12e 12" jaar n. Miln pas mijn gegaan. Mijn moeder waspas míjn oma en moeaer was en haar Nedertand gegaa naar Nederland haar kinderen kinderen naar in 1977 1977 naar Nederland gekomen. in Nederland gekomen. grootgebracht. lk ben dus dus niet niet door ouders grootgebracht. door mijn eigen eigen ouders

30 3o

lk heb mijn hele leven lang altijd met Japan. verbonden gevoeld met Ik altijd verbonden mee te Mijn wens is om zien en cultuur te leren, te zien te Japanse cultuur en mee de Japanse van de meer van om meer (zoals maken. Dit zal eigenschappen(zoals maken. dat ik ik mijn eigenschappen mijn bijdragen toebijdragen dat ertoe zal er perfectionisme, respect begrijpen. perfectionisme, ,principieel) beter leer begrijpen. respect,principieel)

Deze reis land van beter te biologísche vader het land leert mij Deze mijnbiologische vader beter reis leert vanmijn dan ook te m| dan ook het je uiteindelijk Ieren kennen. Het land heb, historische band mee heb, leren een historische waar je band mee land waar uiteindelijk een want je want je bent uiteindelijk voor de Japans. uiteindelijk voor de helft Japans. jaar aan Toen ik te stond dit aan de ik op Toen nominatie stond dit jaar denominatie kreeg dat de opde horen kreeg te horen dat ik verwerkingsreis naar uiteraard verwerkingsreis naar Japan Japan te te mogen deelnemen, was was ikikuiteraard mogendeelnemen, ontzettend verrast ontzettend erg blij mee .. verrast en gelijktijdig heel erg mijn biologische vader en Met deze van mijn deze Japanse de land van en de biologische vader het land ik het Japanse reis reis hoop ik kennen mensen waar waar we hebben te mee hebben mogen leren kennen te mogen band mee we een emotionele band een emotionele van onschatbare is voor onschatbare waarde en te ervaren. reis is waarde en mij van aan deze voor mij eruaren. Deelname Deelname aan deze reis "ik". voor wat voor wat betreft de mijn Japanse van mijn Japanse "ik". venuerking van de verwerking Drachten, 22 oktober Drachten, 2006. oktober 2006. Nettie Nettie Ramos Ramos

31 31

Presentatie van van haar haar boek (Yoko (Yoko Watanuki) Presentatie Watanuki) illustratie :: Ernst Ernst Duyshart Duyshart "Vader, jij ? "" "Vader, wie wíe ben ben jij

32 32

Agenda 2OO7 Sakura Agenda 2007 24 augustus augustus

Japanreis 2007 2007 zijn Deelnemers de Japanreis van de Deelnemers van Ambassade Daarna Daarna uitgenodigd bij bij de JapanseAmbassade deJapanse fam. Duijshart bijeenkomst en etentje Duijshart in Den in Den etentje bij fam. bijeenkomst en Haag. Haag.

1I september

Bestuursvergadering Zev e naar i n Zevenaar Bestu u rsvergaderi ng in

05 05 september

komt ze Vertrek Wie komt op zeuitzwaaien Japan. Wie VerÍrek naar Japan. uitzwaaien op Schiphol? Schiphol? programma Multi-cultureledag Sp4kenlsse. Het Het programma Multi-cultureledag in Spijkenisse. klederdrachtshow, schaak bestaat uit: traditionele schaak bestaat uit: traditionele klederdrachtshow, simultaan, karaoke, exotische exotische snacks veel snacks en nog nog veel meer qroep terug Komt de de groep teruq Nederland-Japan Dialoog (Prof. Muraoka en Fam. Fam. Nederland-Japan Dialoog Lindeijer) Li ndeijer) in Oegstgeest. OegsfgeesÍ. het boek Een van van Yoko zal het Huijs van de boek van Yoko Huijs thema's zal de thema's (Vader wie zijn: wa dare ziin: Watashi ko (Vader wie ben no ko Watashi wa dare no ben je?) ie?) Themamiddag in Spijkenisse Themamiddaq in Spiikenisse Herfstdag in Spijkenisse Herfstdaq in Spiike nisse

08 0B september

seotember 15 september 15 22 september

oktober oktober november november

post, ...Know the past, ...Know the present, study study the the present, and of the future...... future ond think thínk of