VAN DORT Letselschade
“Kinderen hebben de toekomst”; ernstig gekwetste kinderen ook?
Raoul M.J.T. van Dort 26 november 2009
Normschending • Aansprakelijkheid: – Nee: benadeelde draagt in beginsel zelf zijn schade – Ja: verplichting tot herstel in de situatie waarin benadeelde zou hebben verkeerd zonder schade
• Bij blijvend letsel is herstel in de situatie zonder letsel onmogelijk: vergoeding in geld is enige alternatief
Vergoeding in geld •
Concreet en volledig – Artt. 6: 95, 96, 97 en 105 BW – Art. 6 :109 BW (rechterlijke matiging): 1. Indien toekenning van volledige schadevergoeding in de gegeven omstandigheden…….. – Expliciet: HR 17 januari 1964, NJ 1964, 322 (Oranje Lijn/Bohne) – O.a. Rechtbank Zutphen 30 mei 1991, VR 1992, 150; Rechtbank Arnhem 22 februari 2006, LJN AW1831 specifiek mbt kinderschade;
•
Rekening houdende met (overige) wettelijke bepalingen en eventuele beperkingen
Toepassing • Verkeersongeval, ash 100% • Ernstig hersenletsel bij benadeelde (40) • Benadeelde heeft recht op volledige vergoeding van: vav, kosten, smartengeld, bkr; vanaf datum ongeval tot einde leven • Stel slachtoffer is kind van 4; recht(en) dan anders?
Bijzondere beschermingsgedachte kind • Geen overmacht of eigen schuld verweer bij verkeersongevallen kinderen jonger dan 14 jaar • Ouders zijn aansprakelijk voor gedrag kinderen (6:169 BW) • Kind wordt beschermd tegen eigen onbesuisd gedrag in verkeer en anderszins • Kind moet vooral kunnen ‘kind-zijn’
Terug naar voorbeeld
• Kind heeft net zoveel recht op volledige vergoeding van: vav, kosten, smartengeld, bkr vanaf datum ongeval tot einde leven
Echter • We weten minder van het kind dan van 40-jarig slachtoffer; het kind is beschadigd ‘in de knop’ • Bovendien is de schadelooptijd veel langer • En daarmee de kostprijs van de schade aanmerkelijk hoger • Rechtvaardigt dit een andere benadering?
Invloed ernst van letsel • Hoe ernstiger het letsel, hoe groter de schade, hoe hoger de schadevergoeding • Ernst vh letsel als zodanig is geen aanleiding tot matiging schadevergoeding wegens vav of kosten; alleen bij coma • Evenmin bij als gevolg van ernstig letsel ontstane afwezigheid van adequate bestedingsmogelijkheden en veranderde behoeftes • Moet dat bij een kind dan anders?
Waarom anders? • Lange looptijd maakt iedere inschatting speculatief • Kind heeft nog geen ‘historie’, we weten niets van zijn vaardigheden en capaciteiten; waarom dan volledig vergoeden? • Nog verder: het kind was nog niets, had nog geen verdiencapaciteit, waarom dan vergoeden?
Mijn visie • Omdat het kind zijn normale leven en toekomst is ontnomen, vergt dat de hoogste mate van compensatie; ruime toerekening met voordeel van de twijfel tgv kind • De lange looptijd vereist ruimhartige benadering; kind loopt veel grotere risico’s op uiteindelijk tekort dan ouder slachtoffer • Net als bij volwassenen: geen matiging ivm ‘veranderde leven en behoeftes’; doel schadevergoeding is niet (slechts) ‘veraangenamen leven’
Het Persoonlijk Modaal Model • • • •
Standaard voor jong kind waarvan weinig bekend is Vanuit gedachte van ruime toerekening Én zoveel als mogelijk concreet en volledig vergoeden Basis voor elk kind: modaal verdienniveau is ‘de redelijke verwachting’ • Bijzondere omstandigheden: ogv familiale afkomst, opleiding en verdienniveau ouders, broers/zussen, dan nadere precisering • Uit ‘familiale verdienklasse’ wordt dan modaal inkomen aan kind toebedeeld;
PMM • Geeft beschadigde kind het voordeel van de twijfel • Realiseert basis tot compensatie van veranderde leven, net als bij andere slachtoffers, op basis van zoveel als mogelijk volledige vergoeding • Jonge leeftijd wordt kind niet tegen geworpen • Modaal is vertrekpunt, (concrete) familiale afkomst of andere omstandigheden kunnen leiden tot aanpassing • Zonder matiging ivm ernst letsel of aard beperkingen • Concreet en volledig, met enige abstractie gerelateerd aan ‘sociale mal’
Het PMM realiseert dat ook ernstig gekwetste kinderen nog een toekomst hebben
