Kernsportplan Atletiek & Wandelsport Gelderland

Kernsportplan Atletiek & Wandelsport Gelderland 2013 - 2016

Kernsportplan Atletiek & Wandelsport Gelderland 2013-2016

1

Kernsportplan Atletiek & Wandelsport 2013 - 2016

2


Inhoudopgave Voorwoord Atletiekunie 5 Voorwoord nwb en knblo-nl7 Voorwoord provincie Gelderland 8 1 Inleiding

9

2

Gelderland Sport!

11

3

Atletiek & Wandelsport als Kernsport

13

3.1

Atletiek: moeder van alle sporten

13

3.2

Wandelsport: veel verschillende mogelijkheden

13

3.3

Strategische partners

14

4

Overzichtskaart Gelderland

17

4.1

Atletiek in Gelderland

17

4.1.1

Verenigingen en loopgroepen

17

4.1.2

Algemene tendens in ledenaantallen

17

4.1.3

Gelderse ledenaantallen

18

4.1.4

Topsport en talentontwikkeling

23

4.1.5 Infrastructuur

23

4.1.6

Gehandicaptenatletiek

24

4.1.7

Top- en breedtesportevenementen

26

4.2

Wandelsport in Gelderland

26

4.2.1

Aangesloten organisaties en ledentallen

26

4.2.2

Economisch en maatschappelijk belang

29

4.2.3

Gelderse Wandelevenementen

29

4.2.4

Organisatorische infrastructuur

30

4.2.5

De georganiseerde wandelsport van knblo-nl en de nwb samengevat

30

33

5

Gelderse ambitie Atletiek

5.1

Aanbod en projecten Atletiekunie

33

5.2

Atletiek en Vitale samenleving

34

5.2.1 Algemeen

5.2.2

Deelthema Sportieve bewegingsruimte en Accommodaties

35

5.2.3

Deelthema Meer sporten en bewegen

38

5.3

Atletiek en Excellente prestaties

50

5.3.1

Deelthema Accommodaties

51

5.3.2

Deelthema Talentondersteuning

52

5.4

Atletiek en Economische impact

56

5.4.1

Deelthema Evenementen

56

5.4.2

Deelthema Kennis en Innovatie

59

5.4.3

Deelthema Vitale werknemers/Vitale bedrijven

60

6

Gelderse ambitie Wandelsport

65

6.1

Aanbod en projecten van de knblo-nl en de nwb

65

6.2

Wandelsport en Gelderland Sportland!

66

6.2.1

Gelderse Wandelsportcentra

68

3


34

6.2.2

Gelders Wandelprogramma

6.2.3

Via Vierdaagse in Gelderland

72

6.2.4

Avond4daagse in Gelderland

74

6.2.5

WandelFit in Gelderland

75

6.3

Over sportparticipatie en Leven Lang Sporten

77

7

Hoe verder?

7.1

Afstemming en uitwerking

83

7.2

Atletiek & Wandelsport: communicatie en promotie

83

Bijlage 1 Gelderland Sport! Bijlage 2 Doelenboom Gelderland Sport!

4


70

83

85 88

Voorwoord Atletiekunie Gelderland Sportland! Dat is de slogan waarmee de provincie Gelderland en de Atletiekunie de komende jaren de atletieksport in Gelderland van een verdere stimulans gaan voorzien. De Atletiekunie is zeer content met de beslissing om atletiek tot kernsport te benoemen. Samen met de provincie en de beide wandelbonden knblo-nl en nwb gaan wij de uitdaging aan om Gelderland in 2016 een nog beter en sterker sportland te laten zijn. Het verwondert ons niet dat de atletieksport als kernsport is gekozen. De moeder aller sporten is diep geworteld in de Gelderse samenleving. Gelderland is een echte atletiekprovincie. Op

Papendal staat het kantoor van de Atletiekunie en is het Nationale Trainings Centrum (ntc) gevestigd, met onder meer de in 2012 geopende Arnhemhal, een trainingsaccommodatie

van internationaal niveau. Hier trainen dagelijks tientallen nationale toppers. In Apeldoorn is het Omnisport gevestigd, een unieke en prachtige indoor wedstrijdaccommodatie.

De Atletiekunie organiseert hier jaarlijks de nationale indoorkampioenschappen en is

momenteel aan het verkennen in hoeverre hier in de toekomst ook internationale toernooien georganiseerd kunnen worden. In Gelderland zijn ook vele talenten geboren en getogen, zoals Bram Som (Europees Kampioen Outdoor – 800 meter) en Arnoud Okken (Europees

Kampioen Indoor – 800 meter). Er staan jonge talenten te trappelen om hen op te volgen. Door gerichte talentontwikkeling zullen er in de toekomst nog veel meer atleten op het allerhoogste niveau strijden.

De loopsport is een laagdrempelige sport die vrijwel door iedereen te beoefenen is en ook

uitermate effectief is gebleken in de bestrijding van obesitas. Uit de Gelderse Sportmonitor (2011) blijkt dan ook dat een kwart van de Gelderlanders actief is in de hardloopsport.

Grootschalige hardloopevenementen, zoals de Zevenheuvelenloop, Marikenloop en de

Montferlandrun en de Midwinter Marathon, bezorgen Gelderland een flinke economische impuls. De Gelderse omgeving is van buitengewone waarde voor de beoefening van de loopsport. De Atletiekunie ziet kansen om gezamenlijk met andere kernsportbonden attractieve routes aan te bieden vanuit innovatieve toepassingen.

Sterke en vitale verenigingen staan midden in de samenleving en nemen hun verant–

woordelijkheid in bredere maatschappelijke vraagstukken. In de visie van de Atletiekunie

zijn de verenigingen de spil in Gelderland Sportland! Door de bestaande sportinfrastructuur te voorzien van impulsen zijn we voornemens om een duurzame investering te bewerkstel

ligen. De Gelderse verenigingen zitten in de lift. De afgelopen vijf jaar zijn de verenigingen met 16% gegroeid tegenover een landelijk gemiddelde van 5% groei.

De Atletiekunie wil een inspirerende coach zijn voor al haar sporters en vrijwilligers.

Van jong tot oud, met of zonder beperking, topper of recreatieve sporter: iedereen moet

kunnen profiteren van de voordelen van sport. Om van meerwaarde te kunnen zijn, heeft de Atletiekunie tal van diensten en producten in huis die de sport in Gelderland van een

verdere impuls kunnen voorzien. De samenwerking met de provincie en wandelbonden zal de atletieksport in Gelderland nog verder op de kaart zetten en voor iedereen een leven lang sporten binnen handbereik brengen.

5


Wij zijn klaar voor de start en dagen u uit om het stokje aan te pakken. Wij hopen dat naast de provincie en de wandelbonden nog vele partners bij onze ambities aanhaken, zodat wij gezamenlijk op weg kunnen naar een topprestatie, zowel in de breedte als in de top!

Jan Willem Landré

Algemeen Directeur Atletiekunie

6


Voorwoord knblo-nl en nwb De Nederlandse Wandelsport Bond en knblo-nl zijn verheugd over de inzet van de provincie Gelderland om met het Kernsportplan Atletiek en Wandelen de sport te ondersteunen en specifiek de wandelsport. In Nederland wandelen er ca. 6,6 miljoen Nederlanders en die

wandelen bij voorkeur in het groene landschap. De provincie Gelderland voldoet ruimschoots aan deze wens met haar prachtige verscheidenheid van landschappen. Het is dan ook goed

om gezamenlijk op te trekken om de doelstellingen ten bate van de wandelaars te realiseren en hiermee een enorme impuls te geven aan de Gelderse sport en de vitaliteit van haar

inwoners. De nwb en knblo-nl ondersteunen dit graag met hun Gelderse verenigingen en met alle organisatoren van wandelevenementen.

Henry Bronkhorst Directeur knblo

Wandelsportorganisatie Nederland

7


Huub Stammes Directeur nwb

Voorwoord provincie Gelderland De provincie Gelderland is de meest sportieve provincie van Nederland en heeft sport

hoog in het vaandel staan. Met de inzet van sport willen we in 2016 een gezonde, vitale én aantrekkelijke provincie worden, waarin 75% van onze Gelderse inwoners sport.

In Gelderland zijn atletiek en wandelsport veel beoefende sporten en daarmee toegankelijk voor een breed publiek. Atletiek wordt ook wel de moeder van alle sporten genoemd.

Gelderland is met zijn mooie bosrijke omgeving, uiterwaarden en dijkenlandschap zeer

geschikt voor deze sport; denk daarbij aan hardlopen en de avondvierdaagse voor scholen.

Vele evenementen, zoals de Nijmeegse Vierdaagse en het Nederlands Kampioenschap Indoor

Atletiek, vinden jaarlijks in Gelderland plaats in onze omgeving of op een van de toplocaties. Atletiek en wandelsport behoren dan ook tot de belangrijkste sporten binnen Gelderland. Dit kernsportplan is een eerste stap om gezamenlijk atletiek en wandelsport een stevige

impuls te geven. Het is het product van een goede samenwerking tussen de kernsportbonden en ons als provincie. Door onze krachten te bundelen, kunnen we een verbinding leggen

tussen de breedtesport en de talenten- en topsport. Het verbindt onze Gelderse inwoners, jong, oud, met en zonder beperking en inwoners met talent, met breedtesport, het bedrijfsleven en met andere overheden.

Ik ben enorm blij met deze samenwerking, want zij biedt een unieke kans om sport de komende jaren in Gelderland op de kaart te zetten. Met sport halen we het beste uit Gelderland!

Jan Markink

Gedeputeerde Gelderland Sport!

8


1 Inleiding Kernsportplan Atletiek en Wandelsport Voor u ligt het kernsportplan ‘Atletiek & Wandelsport 2013-2016 in Gelderland’.

Het kernsportplan geeft inzicht in de huidige situatie van atletiek en wandelsport in Gelderland en schetst mogelijkheden en kansen om de atletiek en wandelsport

binnen Gelderland in de komende periode naar een hoger niveau te brengen. Voor de

totstandkoming van dit plan zijn onder meer gesprekken gevoerd met Topsport Gelderland, cto Papendal, (top)sportverenigingen en met evenementorganisatoren.

Met dit kernsportplan willen de samenstellers van het plan, de Koninklijke

Nederlandse Atletiek Unie (knau, verder in de tekst aangeduid als Atletiekunie), de

Wandelsportorganisatie Nederland (knblo-nl) en de Nederlandse Wandelsport Bond (nwb), het Olympisch Netwerk Gelderland (ong) en de provincie Gelderland, de komende jaren de

atletiek en de wandelsport in Gelderland een stevige impuls geven. Daarmee draagt het bij aan de versterking van de Gelderse sportinfrastructuur, hetgeen zorgt voor een gezondere Gelderse samenleving en een aantrekkelijker vestigingsklimaat.

De uitvoering van het kernsportplan vergt actieve samenwerking en afstemming met

veel partijen, zoals de Alliantie Gelderland Sport! (Gelderse gemeenten), de sportbonden, Gehandicaptensport Nederland, Olympisch Netwerk Gelderland en de Gelderse

sportverenigingen. Wij willen dan ook alle bij de atletiek en wandelsport betrokken mensen en organisaties die sport en bewegen een warm hart toedragen, van harte uitnodigen om ieder op eigen manier aan de realisering van dit kernsportplan bij te dragen.

Aanleiding Aanleiding voor het kernsportplan is het streven van de provincie Gelderland om meer van

haar burgers aan het sporten en bewegen te krijgen. Met het programma Gelderland Sport!

wil de provincie met de inzet van sport in 2016 een gezond, vitaal én aantrekkelijk Gelderland realiseren. Hiervoor moet zowel de topsport als de breedtesport een extra impuls krijgen.

Op deze manier wil de provincie bijdragen aan de ambitie van het kabinet om Nederland op olympisch niveau te krijgen.

Om Gelderland Sport! van focus te voorzien, is ervoor gekozen om de inzet vooral te richten op een beperkt aantal sporten, de Gelderse kernsporten:

−− Atletiek (met ook hardlopen, joggen, nordic walking, wandelen); in dit stuk spreken we over atletiek en wandelsport, om aan te geven dat beide ‘takken van sport’ het kernsportplan hebben ontwikkeld en vorm gegeven

−− Hippische sport (met ook dressuur/springen, endurance, recreatief rijden van o.a. langeafstandsroutes)

−− Judo

−− Volleybal

−− Wielersport (baanwielrennen, toerfietsen, mountainbiken, bmx). Door het verder versterken van de Gelderse kernsporten wordt bijgedragen aan het realiseren van het doel: een gezond, vitaal én aantrekkelijk Gelderland. De basis hiervoor vormen de

kernsportplannen, die voor elke Gelderse kernsport zijn opgesteld. De provincie Gelderland, het Olympisch Netwerk Gelderland en de bonden van de Gelderse kernsporten hebben

hiervoor in september 2012 een intentieverklaring ondertekend. In deze intentieverklaring spreken de betrokken partijen zich uit voor een gezamenlijke inspanning voor het behalen van de doelen van Gelderland Sport!

Het voorliggende kernsportplan is de uitwerking voor de atletiek en wandelsport in Gelderland. De uitvoering hiervan start vanaf 2013.

9


10


2 Gelderland Sport! De provincie Gelderland heeft zich aangesloten bij de ambitie van het kabinet om Nederland met sport in de volle breedte naar olympisch niveau te brengen (‘Bruggen slaan, Regeerakkoord vvd – PvdA’, 29 oktober 2012, pag. 24/25).

Topsport en breedtesport, olympische en niet-olympische

sporten, kijken en liefst ook meedoen. Ook het naar Nederland halen van tot de verbeelding sprekende internationale sportevenementen hoort erbij.

Met de inzet van sport wil de provincie Gelderland in 2016 een gezond, vitaal én aantrekkelijk Gelderland realiseren. Dit doet zij door op integrale wijze samen met haar partners zowel de breedtesport te versterken, alsook de Gelderse sporttalenten te ondersteunen. Sport wil de

provincie ook inzetten als middel om ruimtelijke kwaliteiten te versterken en economische kansen te benutten. Daar hebben we allemaal profijt van, nu en in de toekomst, sociaalmaatschappelijk, economisch, en ruimtelijk. Gelderland Sport! richt zich op drie thema’s: 1. Vitale samenleving Doel van dit thema is dat in 2016 Gelderland een vitale sportprovincie is geworden: meer

Gelderse burgers met of zonder beperking (75%) sporten en bewegen ter bevordering van de

gezondheid en sociale cohesie en ter vermindering van overgewicht. Deelthema’s zijn Sport en gezondheid, Sportieve bewegingsruimte en Meer sporten en bewegen. 2. Excellente prestaties In 2016 is het doel dat in Gelderland meer sporters zich ontwikkeld hebben tot in hun sport erkende talenten en toppers, in een omgeving met meer hoogwaardige accommodaties.

Er zijn 20% meer talenten en topsporters en er zijn meer topaccommodaties. Deelthema’s zijn Accommodaties en Talentondersteuning. 3. Economische impact Doel van dit thema is dat in 2016 met de inzet van sport de Gelderse bedrijven vitaler zijn, het vestigingsklimaat is verbeterd en de Gelderse economie sterker is geworden. Deelthema’s zijn Evenementen, Vitale werknemers/bedrijven en Kennis en Innovatie.

In het programma Gelderland Sport! vormen deze drie thema’s de primaire speerpunten

van het beleid, waaronder de verschillende deelprogramma’s hangen1. Deze indeling naar

thema’s en deelthema’s is ook als basisstructuur gehanteerd voor de verdere uitwerking van het kernsportplan Atletiek en Wandelen in hoofdstuk vijf en zes. De gezamenlijke ambities van de Atletiekunie, de knblo-nl en nwb en de provincie Gelderland op het vlak van de atletiek en de wandelsport zijn in deze hoofdstukken naar deze speerpunten vertaald.

Voor een meer uitgebreide omschrijving van de thema’s van Gelderland Sport! verwijzen wij naar bijlage 1: Gelderland Sport!. In bijlage 2 is de doelenboom van Gelderland Sport! opgenomen, waarin een en ander meer schematisch is weergegeven. 1 Voor meer informatie verwijzen wij u naar het ‘Uitvoeringsprogramma Gelderland Sport! 2013-2016’ PS2012-855; zaaknr. 2012-018434 of www.gelderland.nl

11


12


3 Atletiek & Wandelsport als Kernsport Zoals wij eerder hebben aangegeven, heeft dit kernsportplan tot doel de Gelderse atletiek

en wandelsport de komende jaren naar een hoger niveau te tillen. Het plan zoomt in op de positie en de betekenis van sportief en recreatief wandelen en atletiek in Gelderland. Bij de keuze van atletiek en wandelsport als een van de Gelderse kernsporten hebben

we vooral gekeken naar de bijdrage aan het behalen van de doelstelling om 75% van de

Gelderlanders in 2016 aan het sporten en bewegen te krijgen en om 20% meer talenten te

hebben. Daarom willen wij atletiek & wandelen niet te smal opvatten, maar zo veel mogelijk verrijken met laagdrempelige vormen van zowel sportief als recreatief wandelen en atletiek.

Dit bredere perspectief leidt tot vormen van atletiek als hardlopen, joggen, nordic walking en wandelen, zowel in wedstrijdverband als recreatief.

Deze verbreding van de kernsporten draagt niet alleen bij aan de verbinding tussen topsport en bewegen, maar ook aan de verbinding met andere beleidsterreinen. Bijvoorbeeld de

verbinding tussen hardlopen, wandelen én natuurontwikkeling (en -beleving) en mobiliteit en verkeersveiligheid (wandelpaden, zoals langeafstandspaden en ommetjes, routes om

te hardlopen). Gelderland is een belangrijke wandelprovincie. Ook de verbinding met het

groene karakter van Gelderland en de kansen daarvan voor toerisme en vrijetijdseconomie kunnen daarmee worden benut.

3.1 Atletiek: moeder van alle sporten Atletiek is de moeder van alle sporten. Door de verschillende onderdelen (lopen, werpen, springen) is het de meest veelzijdige sport. De sport is in Nederland ook de oudste sport en door Pim Mulier in 1875 als eerste in Nederland geïntroduceerd. De eerste officiële

wedstrijden dateren uit het einde van de 19de eeuw. In eerste instantie was atletiek onderdeel van de Voetbal en Atletiekbond. In 1901 werd de sport zelfstandig met de oprichting van de Nederlandse Atletiek Unie (nau). In 1926 verwierf de nau het predicaat koninklijk.

De Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie, kortweg Atletiekunie, vertegenwoordigt ongeveer 138.000 leden, 294 verenigingen, 49 andersgeorganiseerde loopgroepen, 70 stichtingen en het grote legioen aan ongebonden lopers (3,9 miljoen).

3.2 Wandelsport: veel verschillende mogelijkheden De oorsprong van de wandelsport in Nederland ligt in 1906 bij de (nog immer actuele)

constatering dat de lichamelijke ontwikkeling van jonge mannen nog zeer veel te wensen overliet. Voortvloeiend uit Defensie werd daarbij in 1908 de Nederlandsche Bond voor

Lichamelijke Opvoeding opgericht die ‘de lichamelijke opvoeding van het volk in al zijne lagen moest helpen bevorderen’. In 1912 zijn veel van de oorspronkelijke bondsplannen

ondergebracht in het opgerichte noc en is de nbvlo zich meer en meer gaan richten op

afstandstochten (oorspronkelijk zowel te voet, te fiets, op de schaats als op het paard, later steeds meer wandelen). Sinds de oprichting begin 20e eeuw zijn er veel aanbieders van

wandelactiviteiten die het potentieel van 6,6 miljoen wandelaars in Nederland bedienen. De kracht van de georganiseerde sport is dat zij sporters bindt en verbindt en daardoor

langer in beweging houdt. In de georganiseerde wandelsport werken de bonden knblo-nl, nwb en Atletiekunie samen. De knblo-nl vertegenwoordigt daarbij bijna 45.000 leden,

655 organisaties (verenigingen, stichtingen en bedrijven). De nwb vertegenwoordigt ruim

13


65.000 leden. knblo en nwb organiseren jaarlijks ruim 1.500 evenementen met meer dan

1 miljoen deelnemers. Bijna 150 organisaties van deze bonden (verenigingen, stichtingen, bedrijven) zijn verantwoordelijk voor een groot deel van het wandelsportaanbod in de 56

gemeenten in de provincie Gelderland. De samenwerking tussen de bonden is gewaarborgd

door middel van een samenwerkingsovereenkomst tussen Atletiekunie en knblo-nl. knblonl en nwb verkeren in een proces van intensiverende samenwerking die beoogd is om per

1 januari 2015 – of zoveel eerder als mogelijk is – te leiden tot de oprichting van één nieuwe wandelsportbond.

3.3 Strategische partners In de ambitie om de atletiek en de wandelsport naar een hoger plan te brengen, heeft de provincie Gelderland drie strategische partners: de Atletiekunie, knblo-nl en de nwb. De Atletiekunie is de overkoepelende sportbond van en voor de atletiek in Nederland.

De Atletiekunie is een belangrijke partner om de atletieksport in Gelderland, in zowel de top als de breedte, naar een hoger niveau te brengen. De sportbond staat midden in de Gelderse samenleving met haar brede netwerk van verenigingen, wedstrijdorganisaties, atleten, trainers en andere bij de atletiek en loopsport betrokken stakeholders.

In het nieuwe Strategische Plan voor de periode van 2013-2016 afficheert de Atletiekunie zich

als een inspirerende coach. Een goede coach kan niet zonder een goede begeleidingsstaf, dus de Atletiekunie is voortdurend op zoek naar verbindingen op lokaal, regionaal en landelijk niveau. De provincie Gelderland is niet alleen op regionaal niveau, maar ook op de andere niveaus een belangrijke samenwerkingspartner.

Een inspirerende coach stimuleert tot zelfwerkzaamheid om het gewenste niveau van

functioneren en presteren te bereiken. Daarbij zal, meer dan voorheen, de regierol genomen worden. De verenigingen zijn daarbij te typeren als ‘soft-franchise’-ondernemers, die

volwaardig kunnen profiteren van de regierol van een professionele sportbond. Kant-en-klare producten en diensten staan tot de beschikking van verenigingen. Maatwerk hiervan op

lokaal niveau zorgt ervoor dat ze op dat moment voor het beste resultaat zorgen. Effectmeting

en monitoring zorgen ervoor dat de producten en diensten blijven aansluiten bij de behoeften van verenigingen en de samenleving.

Bovenstaand omgevingsbewustzijn is voor de periode 2013-2016 vertaald in de onderstaande missie.

Missie Atletiekunie De Atletiekunie wordt gevormd door de bij haar aangesloten verenigingen, loopgroepen en stichtingen alsmede de bestuurlijke organisatie van Unieraad, bestuur en het bondsbureau op Papendal. De centrale bestuurlijke organisatie voorziet in belangenbehartiging en representatie van haar leden, vervult een rol in regelgeving en regievoering, en zorgt voor marketing, communicatie en ontwikkeling van de atletiek en loopsport. De Atletiekunie wil de atletiek, waaronder de loopsport, in Nederland versterken en vernieuwen. Door middel van aantrekkelijke trainings- en wedstrijdvormen, aangeboden vanuit kwalitatief sterke verenigingen en loopgroepen en ondersteund door een professioneel opererend bondsbureau, willen wij sporters en vrijwilligers inspireren en begeleiden bij het gezamenlijk behalen en ervaren van plezier, voldoening en prestaties op elk niveau. 14


De knblo-nl en de nwb zijn twee nauw samenwerkende wandelsportbonden, die de

belangen van de sportieve en recreatieve wandelaars behartigen. Beide bonden zijn een

belangrijke partner om het recreatieve en sportieve wandelen in de provincie Gelderland op een hoger plan te brengen.

In hun gezamenlijke fusiebesprekingen staat het vernieuwen en verbeteren van producten en diensten voor de wandel(sport)markt centraal en streven beide bonden naar het verder bevorderen van ondernemerschap binnen/vanuit de wandelsport. Zij zetten zich in

voor kwaliteit en veiligheid binnen de wandelsport en willen door middel van regionale

netwerkorganisaties, deskundigheidsbevordering en professionalisering de wandelsport vormgeven.

Missie knblo-nl knblo-nl is hét aanspreekpunt en autoriteit voor deze tak van georganiseerde breedtesport in al zijn facetten en in de volle breedte om zoveel mogelijk inwoners van Nederland – in georganiseerd verband – optimaal te voorzien in hun behoefte op het terrein van wandelen. knblo-nl onderscheidt zich door haar kennis en expertise, op grond waarvan de knblo-nl de autoriteit in Nederland op dit gebied is en blijft. Aan deze missie werkt knblo-nl vanuit de volgende visie: Door professionalisering van de organisatie en marktgericht ondernemen wil knblo-nl de wandelsport en de wandelaars een kwalitatief hoogstaand producten dienstenpakket aanbieden en voor hen een belangrijke vertegenwoordiger zijn met draagvlak en het gevoel van meerwaarde bij de wandelaar. Als representant van de georganiseerde wandelsport heeft knblonl belangenbehartiging voor wandelaars en wandelsportorganisaties hoog in het vaandel staan. De wandelaar staat daarbij centraal. knblo-nl wil de wandelaar binden door toegevoegde waarde te bieden vanuit haar evenementen, vanuit training en begeleiding, door belangenbehartiging en door informatieoverdracht. Afhankelijk van motieven van wandelaars zullen deze waarden om een verschillende invulling en dus verschillende bindingsvormen vragen. Missionstatement nwb ‘Het is onze missie om met eigen activiteiten en in samenwerking met maatschappelijke partners het wandelen te stimuleren als gezonde vorm van ontspanning met aandacht voor de natuur en in het belang van de volksgezondheid’ Olympisch Netwerk Gelderland Behalve met de landelijke Atletiek en Wandelsportbonden wordt nauw samengewerkt met het Olympisch Netwerk Gelderland. In dit netwerk werken de Gelderse Sport Federatie en de stichting Topsport Gelderland met elkaar samen en brengen zo de ondersteuning van

de breedtesport en de talentondersteuning bij elkaar. Het Olympisch Netwerk Gelderland ondersteunt sporttalenten, sportverenigingen, coaches, topsporters, sportbonden,

bedrijven, scholen en andere instellingen bij het realiseren van een goed sportklimaat.

Het netwerk stimuleert een sportklimaat in Gelderland waarin breedte- en topsport elkaar optimaal versterken.

Voor een optimale ondersteuning zijn in Gelderland in alle zeven Gelderse regio’s frontoffices gerealiseerd. Topsporters en talenten kunnen hier terecht voor informatie, advies,

begeleiding en topsportfaciliteiten. Daarnaast is het frontoffice het aanspreekpunt voor topsport- en prestatiegerichte verenigingen.

15


Om relevante faciliteiten verder te ontwikkelen en deze zowel regionaal als lokaal

aan te kunnen bieden, onderhoudt het frontoffice contact met bedrijfsleven, zorg,

onderwijs, sportaanbieders en lokale overheden. Op elk frontoffice is een sportmanager of talentbegeleider werkzaam.

16


4 Overzichtskaart Gelderland 4.1 Atletiek in Gelderland Uit de Gelderse Sportmonitor (2011) blijkt dat fitness/conditiesport (31%) en hardlopen/jog

gen/trimmen (25%) op de eerste en tweede plaats staan als het gaat om de meest beoefende sporten door Gelderlanders. De keuze van atletiek als kernsport is daarmee in lijn met de voorkeur in sportbeoefening van de Gelderse bevolking

4.1.1 Verenigingen en loopgroepen Anno 2012 zijn er in Gelderland 37 bij de Atletiekunie aangesloten verenigingen en loop

groepen actief. Daarvan staan vijf loopgroepen geregistreerd als Dutch Runners loopgroepen. Sinds enkele jaren is deze lidmaatschapsvorm voor andersgeorganiseerde initiatieven

(eenmanszaken, stichtingen, informele loopgroepen) ingevoerd. Door introductie van

deze nieuwe lidmaatschapsvorm voorziet de Atletiekunie in een vraag vanuit de markt. De loopsport organiseert zich immers niet enkel meer via verenigingen.

Gelderland neemt daarmee een ‘marktaandeel’ in van 10,8% (verenigingen) en 10,2% (Dutch Runners loopgroepen) op het totaal aantal van 294 verenigingen en 49 Dutch Runners loopgroepen.

Het aantal aangesloten verenigingen en Dutch Runners loopgroepen neemt nog steeds toe.

In Gelderland zijn er in de regio Rivierenland en De Vallei witte vlekken waar te nemen in de atletiekbeoefening (zie de kaart van regionale spreiding van verenigingen en loopgroepen).

Het ontbreken van specifieke atletiekaccommodaties is hiervan een belangrijke oorzaak. In overige gebieden zijn de verenigingen in voldoende mate geografisch verspreid.

4.1.2 Algemene tendens in ledenaantallen Tussen 1984 en 2011 is het ledenaantal van de Atletiekunie meer dan verdubbeld van 65.000

leden naar bijna 138.000 leden. Belangrijke oorzaak voor deze explosieve groei is de opkomst van de loopsport bij verenigingen. De groei van de loopsport valt in twee golven te duiden:

de eerste loopgolf na 1980 en de tweede loopgolf na 2000. Atletiek behoort nu door deze groei niet alleen tot de meest beoefende sporten in georganiseerd verband, maar heeft daarnaast een enorm potentieel onder de vele ongebonden beoefenaars en potentiële beoefenaars. Een onderzoeksrapport (De tweede loopgolf, van Bottenburg, 2006) toont aan dat er nog veel kansen door de atletieksport onbenut worden gelaten. Atletiek is een sport die op

verschillende manieren wordt beoefend: individueel, in verenigingsverband of anders-

georganiseerd. Op het gebied van de loopsport neemt de concurrentie van andere aanbieders toe. Het totaal aantal beoefenaren groeit sterker dan het ledenaantal van de Atletiekunie. Volgens het onderzoeksrapport ‘De tweede loopgolf’ was in 2005 3% van het totaal aantal

loopsporters (ruime definitie) aangesloten bij de Atletiekunie. Bij smallere definities is dit percentage 8 (loopsport als hoofdsport of evenementenlopers). Het figuur op de volgende pagina toont de totale Nederlandse bevolking en de opbouw in verschillende segmenten (potentiële) loopsportbeoefenaars.

17


4.1.3 Gelderse ledenaantallen De Atletiekunie heeft een ledenaantal van 137.617 (peildatum 31122011). Daarvan zijn er

121.970 bij verenigingen aangesloten. In Gelderland zijn 14.160 leden (11,6%) aangesloten bij een van de 37 aangesloten organisaties. Gemiddeld is 0,7% van de Gelderlanders lid van een atletiekvereniging. Landelijk is dat 0,78%. Uitgaande van het feit dat Gelderland 12% van

Nederland bestrijkt op basis van bevolkingsaandeel, is het aandeel van 11,6% in verhouding. In Gelderland liggen er nog voldoende groeikansen voor de atletiek, want een vergelijkbare provincie als Brabant heeft 18% van het ledenbestand binnen haar provinciegrenzen.

De Atletiekunie behoort tot de weinige sportbonden die nog groei realiseren. Na een jaren lange explosieve groei is er de afgelopen twee jaar een afgevlakte groei waar te nemen. In 2011 werd een groei van 2,4% gerealiseerd en over 2010 groeide het ledenbestand met 1%. Opvallende trend daarbij is dat er in 2011 voor het eerst een afname was in het aantal

verenigingsleden (0,4%). Ook bij de Gelderse verenigingen is deze tendens waar te nemen.

De afgelopen vijf jaar is het ledenaantal van atletiekverenigingen gegroeid met ongeveer 16%, tegenover 9% landelijke groei. Een bewijs dat de atletieksport in Gelderland terrein wint op

andere provincies. De tabel met daarin de ledenstanden van de Gelderse atletiekverenigingen laat echter zien dat de groei behoorlijk aan het stabiliseren is en dat sommige verenigingen

te maken hebben met een teruggang in ledenaantal. Opvallend detail is dat verenigingen in

een krimpgebied als de Achterhoek, tegen de demografi sche ontwikkelingen in, de afgelopen twee jaar juist een groei weten te realiseren (av Archeus +24% en ava ’70 +7%).

In Gelderland zijn de grootste verenigingen gelegen in de stedelijke gebieden (Nijmegen,

Apeldoorn, Arnhem en Ede). Daarnaast vervullen Harderwijk en Doetinchem belangrijke regiofuncties.

18


De grootste vereniging is Nijmegen Atletiek met 1640 leden (peildatum 31-12-2012). In

totaal hebben 11 atletiekverenigingen meer dan 500 leden. Het gemiddelde aantal leden

per atletiekvereniging bedraagt 383. Dit is lager dan het landelijke gemiddelde (415 leden) maar wel weer aanzienlijk hoger dan het gemiddelde van 190 leden per sportvereniging in Nederland. De grootte van de atletiekverenigingen vereist een goed georganiseerde vereniging, die in veel gevallen ook maatschappelijk actief is.

Wanneer wordt gekeken naar de samenstelling van het ledenbestand, dan zijn de

ontwikkelingen bij de Gelderse verenigingen vergelijkbaar met de landelijke ontwikkeling. Ongeveer vijftien jaar geleden bestond het ledenbestand uit evenveel baanatleten als

recreatieve sporters. Tegenwoordig is circa 72% te typeren als ‘recreantloper’. Het aandeel van recreatieve sporters is enorm gestegen ten opzichte van het aantal baanatleten. Top 10 grootste atletiekverenigingen, daaronder de Gelderse verenigingen.

Nr

Vereniging

Verenigingsplaats

2011

2010

2009

2008

2007

2006

1

av Sprint

breda

2.366

2.403

2.325

2.226

2.173

2.125

2

gac

hilversum

1.874

1.893

1.878

1.822

1.770

1.750

3

pac

rotterdam

1.529

1.686

1.730

1.731

1.718

1.646

4

Eindhoven

eindhoven

1.472

1.352

1.373

Fusie

Fusie

Fusie

nijmegen

1.640

1.493

1.328

1.302

1.352

1.375

s-gravenhage

1.466

1.480

1.405

1.405

1.353

1.332

vught

1.485

1.535

1.542

1.494

1.415

1.375

Atletiek 5

Nijmegen Atletiek

6

Haag Atletiek

7

Prins Hendrik

19

8

av Triathlon

amersfoort

1.295

1.315

1.316

1.236

1.257

1.246

9

av Fortuna

vlaardingen

1.140

1.170

1.179

1.110

1.063

979

10

av’34

apeldoorn

1.069

1.007

996

963

925

696

av Athlos

harderwijk

797

732

714

684

655

651

Climax

ede

806

764

718

677

709

671

av Argo

doetinchem

765

781

719

762

816

834

Ciko ‘66

arnhem

798

845

851

838

825

797


Nr

Vereniging

Verenigingsplaats

2011

2010

2009

2008

2007

2006

av

zutphen

739

705

721

762

779

706

av Veluwe

apeldoorn

651

602

544

446

514

259

av De

heerde

581

586

536

509

490

481

av Wijchen

wijchen

583

551

534

514

505

451

Atletico ’73

gendringen

533

565

566

537

542

521

av Statina

culemborg

476

488

471

426

342

310

av Pallas ‘67

wageningen

485

492

471

471

451

417

AVA ‘70

aalten

441

411

390

355

314

282

av De

zevenaar

446

476

529

518

553

574

Ciaflo

epe

424

436

433

435

415

424

Loopgroep

dodewaard

450

511

521

524

528

505

asv

eibergen

392

334

351

339

333

302

av Archeus

winterswijk

208

168

149

154

147

137

av Cifla

nijmegen

268

222

213

204

187

164

Gelre

dieren

264

221

213

203

59

50

lv Groenlo

groenlo

244

246

251

250

271

250

av Astylos

tiel

215

212

217

189

193

183

Loopgroep

laag-soeren

Lid

Hanzesport

Gemzen

Liemers

pk

Jan Strijker

sinds 2012

Loopgroep

ermelo

117

157

151

138

129

86

zevenaar

98

-

-

-

-

-

Visie de loper

20


Nr

Vereniging

Verenigingsplaats

2011

2010

2009

2008

2007

2006

Runners

vorden

119

-

-

-

-

-

nijmegen

109

106

90

87

102

105

SV Putten

putten

111

117

126

114

39

25

Loopgroep

garderen

61

-

-

-

-

-

arnhem

74

77

73

66

71

67

nunspeet

61

53

53

47

-

-

wageningen

41

34

44

35

38

41

zaltbommel

30

-

-

-

-

-

wageningen

30

-

-

-

-

-

nijmegen

34

35

32

37

34

45

nijmegen

Lid

Vorden nasv ‘t Haasje

Garderen Loopgroep Papendal Running 2000 wav Tartlétos Zaltbommel Dutch Runners Loopgroep De Zoomlopers Seven Hills Runingteam Wrun Club

sinds 2012

21


22


4.1.4 Topsport en talentontwikkeling Op het gebied van topsport en talentontwikkeling speelt Gelderland een belangrijke

rol. Op sportcentrum Papendal is het Centrum voor Topsport en Onderwijs gevestigd.

Op Papendal zijn uitstekende outdoor- en indoorfaciliteiten aanwezig om training voor

topatletiek mogelijk te maken. Hier traint dagelijks een grote groep talenten en topatleten onder leiding van de bondscoaches van de Atletiekunie.

Op het gebied van talentontwikkeling spelen de atletiekverenigingen in Gelderland een

actieve rol. Diverse verenigingen hebben het initiatief genomen om hun talenten in aparte trainingsgroepen onder te brengen. Zo zijn er talentgroepen actief in Apeldoorn, Arnhem, Doetinchem, Gendringen, Nijmegen, Winterswijk, Zevenaar, Zutphen.

Daarnaast verzorgt de Atletiekunie onder leiding van regiocoaches op Papendal en in

Apeldoorn de regiotrainingen voor Oost-Nederland. De regiotrainingen moeten talentvolle atleten de kans geven om door te stromen naar de nationale talentprogramma’s.

Het Nederlands Kampioenschap Atletiek is een belangrijk meetmoment om in kaart te

brengen hoeveel topsporters er actief zijn in Gelderland. Bij het laatste nk Atletiek namen

52 atleten van Gelderse verenigingen deel. Op het totaal aantal van 533 deelnemers bedraagt de Gelderse inbreng 9,7%. Deze atleten behaalden in totaal negen podiumplaatsen. De

belangrijkste leveranciers van deelnemers aan het nk zijn av ’34 (18), Climax (6), Cifla (6), Nijmegen Atletiek (3) en Tartlétos (3).

4.1.5 Infrastructuur Het aantal en de spreiding van atletiekbanen in de provincie Gelderland zijn over het

algemeen goed te noemen (zie het overzicht op de volgende pagina). Veel verenigingen

beschikken over een kunststofatletiekbaan. Een inventarisatie leert dat er 16 kunststofatle tiekbanen in Gelderland liggen (14x 6-baans en 2x 4-baans). Daarnaast liggen er een vier tal grasbanen (al dan niet gecombineerd met asfalt). Ook beschikt Gelderland met het

Omnisport in Apeldoorn over de enige volwaardige indooraccommodatie van Nederland. Het Omnisport voldoet aan alle internationale normen voor grote atletiekevenementen. Het verleden heeft aangetoond dat het realiseren van een kunststofaccommodatie een

belangrijke bijdrage levert aan de verdere groei van een vereniging tot een stabiele en voor vele doelgroepen geschikte vereniging. Verder wordt er in de groene gebieden (met name

Veluwe en Montferland) volop hardgelopen. De bestaande wandelen fietsroutes zijn daarbij veel belopen paden.

Door een goede spreiding van kunststofaccommodaties kennen de meeste regio’s in Gelder land een goede dekking. Uitzondering zijn de Achterhoek, Rivierenland (Zaltbommel/

Geldermalsen) en de Eemvallei (Barneveld/Voorthuizen). In de Achterhoek, waar zowel in

Aalten als Winterswijk verenigingen zijn gevestigd, zijn de plannen om hier kunststofbanen te realiseren inmiddels in een vergevorderd stadium. In Rivierenland en de Eemvallei ontbreekt het momenteel aan verenigingen die actief bezig zijn met de baanatletiek.

23


4.1.6 Gehandicaptenatletiek De Atletiekunie telt op dit moment ongeveer 1000 leden met een verstandelijke (vb) en/of lichamelijke (lb) handicap, verspreid over 80 verschillende atletiekverenigingen.

De Atletiekunie streeft naar een zo breed mogelijk aanbod voor gehandicaptenatletiek door

het hele land. In Gelderland zijn momenteel ruim 100 verstandelijk en lichamelijk beperkten actief.

De volgende verenigingen hebben een aanbod voor gehandicapten: Nijmegen Atletiek

- re-integratie via atletiek, samenwerking met Hunenberg

Ciko ’66 (Arnhem)

- vb / lb groep

Athlos (Harderwijk) av ‘34 (Apeldoorn)

Hanzesport (Zutphen)

Archeus (Winterswijk) asv (Eibergen)

handbikers groep

- vb / lb groep

- vb / lb groep - vb / lb groep

- vb (autisme, adhd)

- vb / lb groep

Atletico ’73 (Gendringen) - vb groep (autisme)

24


25


4.1.7 Top- en breedtesportevenementen Gelderland valt met meer dan tweehonderd hardloopevenementen per jaar te typeren als dé hardloopprovincie van Nederland. Grootschalige evenementen als de Zevenheuvelenloop,

de Marikenloop, de Montferland Run, de Posbankloop, de Midwintermarathon, de Bridge

to Bridge en de Maas en Waalse Dijkenloop trekken deelnemers uit heel Nederland. Jaarlijks nemen naar schatting 250.000 hardlopers deel aan een van deze evenementen. Al deze

evenementen stimuleren de Gelderse economie. Zo toonde onderzoek van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen aan dat de totale economische impact van de Zevenheuvelenloop in 2010 naar schatting € 1,3 miljoen was.

Naast de loopevenementen zijn er in Gelderland met de organisatie van de Nederlandse

Kampioenschappen Indoor in Apeldoorn ook grote baanatletiekevenementen. Momenteel

doet bmc, in opdracht van de provincie Gelderland, onderzoek naar de economische impact van deze kampioenschappen voor de provincie.

4.2 Wandelsport in Gelderland Samen met tuinieren en klussen wordt wandelen door Gelderlanders het vaakst gedaan voor de ontspanning. De Gelderse Sportmonitor 2011 toont aan dat ruim 80% van de

ondervraagden minimaal één tot drie keer per maand wandelt voor de ontspanning.

Groepen die daarbij bovengemiddeld scoren, zijn vrouwen, ouderen (50+) en mensen met beperkingen. Verder valt op dat de regio’s Achterhoek en Nijmegen relatief hoog scoren.

4.2.1 Aangesloten organisaties en ledentallen Ruim 160 lokale (wandelsport)organisaties zorgen in vrijwel elke Gelderse gemeente voor

een vertegenwoordiging van de wandelsport. Zij binden, onder de vlag van knblo-nl, 2.623 verenigingsleden. Daarnaast zijn er bij de knblo-nl ook nog zo’n 3.087 individuele leden

uit Gelderland aangesloten. Als relatief laagdrempelige sport heeft wandelen veel te bieden voor bijzondere doelgroepen. In verhouding met andere sporttakken wordt de wandelsport

beoefend door relatief veel senioren. Zo is ruim 80% van de Gelderse leden van de knblo-nl ouder dan 55 jaar en zelfs 25% ouder dan 65 jaar.

Naast verenigingen binden ook maatschappelijke organisaties, zoals het Nationaal Park Hoge Veluwe, samen met de knblo-nl het gehele jaar door in de provincie zo’n 10.000 enthousiaste en fanatieke wandelaars, die zich als lid bij een van de bonden hebben

aangesloten. Onder de ruim 160 organisaties bevinden zich 12 atletiekverenigingen met een actieve wandelafdeling.

Gelderland, Brabant en Limburg zijn de wandelprovincies bij uitstek. Wat daarbij, binnen de georganiseerde wandelsport, opvalt is dat Gelderland het vooral erg goed doet op het

gebied van het organiseren van (grootschalige) wandelevenementen, maar dat de binding

van wandelaars op lokaal niveau (verenigingen, wandelgroepen) relatief gezien achterblijft

bij bijvoorbeeld provincie Brabant. In de provincie Brabant zijn, binnen knblo-nl-verband, bijna 5.500 verenigingsleden actief.

26


Overzicht Gelderse lidorganisaties van knblo-nl aalten aalten

apeldoorn apeldoorn apeldoorn

Wsv ‘De Wandelvriend’

Apeldoornse Wandel Federatie

Apeldoornse Wandelvereniging De Trekvogels e.a.w.c. Wandellust

apeldoorn

Stichting Nordic Walking Veluwe

arnhem

Stg. Bridge to Bridge

arnhem arnhem

Stg. 2 in 1

Wsv ‘Nooit Te Ver’

barchem

Stichting Barchemse 4-daagse

beek-ubbergen

Stg. Avond4daagse Ubbergen

laren gld

beek-ubbergen bemmel

Wsv ‘D.O.S. Barchem’

Wsv ‘Mooi Nederland’ Stichting ‘De Bol’

beneden-leeuwen

Stichting Maas en Waalse Dijkenloop

beuningen gld

Sportcafé De Tinnegieter

boven leeuwen

Wsv ‘De Vrolijke Tippelaars’

cuijk

Muziekvereniging Harmonie Irene

beuningen neede

brummen cuijk

Com. Dorpentocht Ewijk

Borculose Muziekvereniging ‘Volharding’ (a4d)

Wsv ‘Brummen’ Wsv ‘Milsbeek’

didam

Avond4daagse Didam

doetinchem

Stg. Achterhoekse Wandel4daagse

dieren

doetinchem doetinchem

Wsv ‘Diderna-w.i.k.’

WandelSmart Commissie Wsv ‘y.m.c.a.’

doornenburg

Sv ‘Olympia’

driel

Luctor et Emergo Driel

doornspijk driel

Stichting Vrienden van Molen de Duif Stg. Kersenfeest Driel

druten

Sportcentrum Flash

druten

Wsv ‘Kolping’

druten ede ede

eerbeek

eibergen

Stiching Druten Promotions Regio vvv/rbt Vallei Wsv ‘Blauw Wit’ wsv Eerbeek

IJsver. Eibergen

geldermalsen

Christelijke Wandelsportvereniging Prinses Marijke

gelselaar

Stichting Duursport Gelselaar

geldermalsen gennep

St. Nat. Rode Kruis Bloesemtocht Stichting wandelen 50+ Gennep

duiven

Stg. Jeugdraad Giesbeek

grave

Wv ‘Magnus’

groesbeek

Stg. Streek Tweedaagse Nijmegen

goor

groesbeek groesbeek

27

cgv S.S.S. Irene Lintelo

Wsv ‘Gorssel’

R.K. Schutterij St. Hubertus (Jeugdafdeling) Stichting Welzijn Groesbeek


groesbeek

Wsv ‘De Bosbesjes’

hengelo gld

Stg. Avondwandelvierdaagse Hengelo (Gld.)

arnhem

Stichting Exodus Wandelevenement

haalderen

hoenderloo huissen

Stg. Nationaal Park De Hoge Veluwe Stichting Wandelen in Vrijheid

nunspeet

Buurtvereniging Hulshorst

lochem

Lochemse Evenementen Organisatie

groenlo malden

Bernard Weenink Stichting kbo afdeling Malden

malden

Stichting Michaël

neede

Needs Wandelcomité (a4d Neede)

nijmegen

Fatima

millingen aan de rijn neede

nijmegen nijmegen

Wsv ‘De Rijnvogels’

Wsv ‘De Berg’ knblo-nl

kscc voor de Rijn- en Binnenvaart

nijmegen

Nijmegen Atletiek

nijmegen

Running Nijmegen

nijmegen nijmegen nijmegen nijmegen nijmegen oss

Nordic Walking Vereniging Groesbeek St. ‘Kaloramawandeltocht’ Stichting de 4daagse Stichting Rosamars

Wandelstichting Avondvierdaagse Nijmegen Noord Wandelvereniging Gelderland

nijmegen

Wsv ‘De Arend’

nijmegen

Wsv ‘Zwanenveld’

nijmegen nunspeet

oldebroek ooij

oosterbeek

Wsv ‘wios ´81’

Ver. Gemeentebelang Nunspeet

st. T. Behartiging vd Belangen v ns Rambonnet

Wsv ‘De Roodborstjes’

Politie Sportvereniging Renkum

oosterhout gld

Stichting Landwaard

overasselt

Sint Willebrord, kbo Overasselt / Nederasselt

ottersum

ravestein ugchelen

Stichting Kindervakantiewerk Wsv ‘De Posthoorn’ Wsv ‘des-Utrecht’

velp gld

Stg. Posbankloop Velp

ermelo

Stg. Evenementen Vierhouten

nunspeet

Stg. de uitdaging aangaan J. v.d. Hoorn Foundation

vorden

Gv Sparta

warnsveld

Wsv ‘Shrewsbury’

vorden

wijchen

winssen

winterswijk zaltbommel

Wandelsportvereniging Ruurlo Wsv ‘Paschalis’

Koninklijke Fanfare Ulto

Avondvierdaagse Comité w.v.c.

Afd. Bommelerwaard van het Nederlandse Rodekruis

zevenaar

De Loper (wandelafd. van Stg. Samenloop)

zwolle

TwinsAllround

zwolle

28

Wsv ‘Pro Corpore’

Stichting Falcon Walk


4.2.2 Economisch en maatschappelijk belang −− Gelderland is de provincie waar men het liefst wandelt, en trekt liefst 1,8 miljoen

wandelaars (bron: Nationale Wandelmonitor 2010). Daarbij valt op dat in verhouding met andere provincies ook relatief veel Gelderse inwoners de wandelschoenen aantrekken.

−− In Gelderland is nauwelijks een tekort aan wandelmogelijkheden, van langeafstandspaden tot ommetjes dicht bij huis; de Veluwe biedt zelfs de hoogste recreatieve kwaliteit

(bron: Recreatiecijfers bij de Hand – Kenniscentrum Recreatie). Veel landelijk bekende

wandelpaden voeren bovendien door de provincie, zoals het Pieterpad. knblo-nl en nwb beheren beide een aantal langeafstandspaden. knblo-nl beheert het Westerborkpad,

Grebbeliniepad, Market Gardenpad en de Koninklijke weg. De nwb beheert de Veluweweg, Jagerspad, IJsselweg, Jac. Gazenbeekweg, Rijn-Deltapad Oost en de Tielerwaard Wandelroute.

−− Wandelaars nemen de tijd om de provincie te verkennen en zorgen zowel voorafgaand, tijdens als na het wandelen voor extra bestedingen aan horeca, overnachtingen en

recreatie. Zo besteedt een wandelaar per wandeldag gemiddeld € 13,- aan consumpties en wordt op jaarbasis voor € 115,- aan overnachtingen uitgegeven (bron: Nationale Wandelmonitor 2010).

−− (Meerdaagse) wandelsportevenementen zijn voor de regio van aanzienlijke betekenis.

Zo bedraagt de economische impact van de Vierdaagse van Nijmegen alleen voor de stad Nijmegen al € 42 miljoen en lopen de extra bestedingen in de regio in de richting van

€ 50 miljoen met daarmee samenhangende directe effecten voor de werkgelegenheid.

Aan de Vierdaagse van Nijmegen doen jaarlijks zo’n 10.000 Gelderse wandelaars mee; zo’n 35.000 overige deelnemers zijn met ruim 65 nationaliteiten jaarlijks derhalve afkomstig

van buiten de provincie. Maar ook evenementen als de Airbornewandeltocht en Rode Kruis

Bloesemtocht trekken jaarlijks meer dan 50% van hun deelnemers van buiten de regio aan.

−− Meerdaagse wandelevenementen hebben daarbij het grote voordeel dat zij in de regio relatief veel overnachtingen en lokale bestedingen bij de plaatselijke middenstand

opleveren. Tijdens Vierdaagsen als in Nijmegen, Apeldoorn, Ede, Doetinchem, Barchem etc. zoeken vele duizenden wandelaars hun toevlucht tot hotels, campings, Bed & Breakfasts, horecagelegenheden etc. in de omringende gemeenten.

−− De Gelderse meerdaagsen hebben gezamenlijk een grote toeristischpromotionele waarde

voor de provincie. De evenementen dragen direct bij aan het imago van de provincie en de

waardering als toeristische bestemming. Publicitaire samenwerking tussen evenementen en overheden kunnen er aan bijdragen dat naast de deelnemers ook de honderdduizenden bezoekers bij de evenementen verleid worden om de provincie (stad, natuur, cultuur) ook buiten de evenementen om te bezoeken.

−− Wandelsport is grotendeels vrijwilligerswerk. Evenementen en activiteiten van

verenigingen worden georganiseerd door vrijwilligers. Voor zo’n duizend vrijwilligers betekent dit gedurende het jaar een aanzienlijks tijdsinvestering op bestuurlijk vlak.

Rondom de evenementen zijn jaarlijks enkele duizenden vrijwilligers actief. Voor velen

een waardevolle manier om een bijdrage te leveren aan de samenleving en om daardoor ook deel uit te maken van sociale verbanden.

4.2.3 Gelderse Wandelevenementen −− De grootste wandelsportevenementen uit het Landelijk Wandelprogramma vinden

jaarlijks plaats in Gelderland (bron: knblo-nl). Zo is de Vierdaagse van Nijmegen met

45.000 deelnemers verreweg het grootste (sport)evenement van Nederland. Maar ook de 2e en 3e plaats worden door Gelderse Wandelevenementen ingenomen, respectievelijk door de Airborne Wandeltocht (32.000 deelnemers, Oosterbeek) en Rode Kruis Bloesemtocht (30.000 deelnemers, Geldermalsen).

29


−− Niet alleen de grootste, ook de meeste wandelsportevenementen vinden in de provincie plaats. Jaarlijks organiseren knblo-nl en nwb meer dan 300 één- of meerdaagse

wandeltochten. Vele daarvan zijn een begrip in wandelland, zoals de Vierdaagse van Apeldoorn, Achterhoekse Wandelvierdaagse, Edese 4Daagse, Posbank wandeltocht,

Bourgondisch Fruitwandelen, de Montferland Walk, Kaloramawandeltocht, Falcon Walk, John Frost Memorial Walk en het WandelFeest.

−− Onder de vlag van knblo-nl trekken 166 wandelevenementen in 2012 in totaal 151.800 deelnemers.

−− Onder de vlag van nwb trekken de 140 wandelevenementen in 2012 in totaal 77.283 deelnemers.

4.2.4 Organisatorische infrastructuur −− In 57 Gelderse plaatsen (maar nog niet in alle gemeenten) worden door de lokale (wandel sport)organisaties jaarlijks meer dan 50.000 kinderen en een deel van hun (groot)ouders een week lang in beweging gebracht door de organisatie van de Avond4daagsen.

−− Afgelopen jaren zijn door knblo-nl meer dan 40 wandeltrainers en -begeleiders opgeleid volgens de Kwalificatiestructuur voor de Sport. Daarnaast is een aanzienlijk aantal sportief wandelen nordic walking trainers opgeleid door Atletiekunie en overige

opleidingsinstanties. Al dit wandeltechnisch kader kan bijdragen aan de doelstellingen uit het kernsportplan. Door middel van een gezamenlijk licentiesysteem bewaken de bonden de kwaliteit van het kader.

−− Een van de belangrijkste organisatorische uitdagingen voor de wandelsport is gelegen in het feit dat verreweg het merendeel van de wandelvereniging niet de beschikking

heeft over een eigen accommodatie. Een grote diversiteit aan accommodaties (variërend van onder andere hotels, buurthuizen en scholen) wordt gebruikt als uitvalsbasis voor

wandelactiviteiten. In de lokale omgeving is daarmee, in tegenstelling tot bijvoorbeeld atletiekverenigingen, de herkenbaarheid van de wandelsport veel minder. Voor succes volle wandelverenigingen blijkt een herkenbare accommodatie van cruciaal belang te zijn om een centraal punt te vormen waar inwoners met hun wandelvragen

terecht kunnen. In Gelderland beschikken slechts een aantal verenigingen over een eigen/herkenbare accommodatie. Mede om die reden heeft knblo-nl het concept

Wandelsportcentrum ontwikkeld, om zowel fysiek als online meer herkenbare centrale

punten voor de wandelsport in Gelderland te creëren. Diverse Gelderse maatschappelijke organisaties en kennisinstituten als de Radboud Universiteit, Hogeschool van Arnhem

en Nijmegen en het cios Arnhem werken intensief met de bonden samen op het gebied van kennisontwikkeling en deskundigheidsbevordering. Dit richt zich in bijzonder op sportstimuleringsprojecten als Via Vierdaagse en WandelFit.

4.2.5 De georganiseerde wandelsport van knblo-nl en de nwb samengevat knblo-nl

30

Lidorganisaties

95

Verenigingen

62

Stichtingen

32

Bedrijven

1


Lidorganisaties

95

Georganiseerde wandelaars (leden)

5.710

Verenigingsleden

2.623

Individuele leden

3.087

Evenementen

166

Wandeltochten

132

Avond4daagse

34

Deelnemers

151.806

Wandeltochten (excl. Vierdaagse)

115.828

Avond4daagse

35.978

nwb

31

Lidorganisaties

108

Verenigingen

51

Stichtingen

16

Organisatiecomité

41

Georganiseerde wandelaars (leden)

3493

Verenigingsleden

994

Individuele leden

2499


32

Lidorganisaties

108

Evenementen

140

Wandeltochten

90

Avond4daagse

50

Deelnemers

77283

Wandeltochten (excl. Vierdaagse)

30596

Avond4daagse

46687


5 Gelderse ambitie Atletiek 5.1 Aanbod en projecten Atletiekunie Zoals wij eerder hebben aangegeven, heeft dit kernsportplan tot doel dat de Gelderse atletiek

en wandelsport de komende jaren naar een hoger niveau worden getild. Het plan zoomt in op de positie en de betekenis van atletiek en wandelen in Gelderland en brengt in beeld op welke wijze deze sport in Gelderland versterkt kan worden om een substantiële bijdrage te leveren

aan het positioneren van Gelderland als een vitale en sportieve provincie. Eerst wordt echter kort ingegaan op de algemene, landelijke ambitie van de Atletiekunie, knblo en nwb.

Missie van de Atletiekunie De Atletiekunie wil de atletiek, waaronder de loopsport, in Nederland versterken en ver nieuwen. Door middel van aantrekkelijke trainings- en wedstrijdvormen, aangeboden

vanuit kwalitatief sterke verenigingen en loopgroepen en ondersteund door een professioneel opererend bondsbureau, willen wij sporters en vrijwilligers inspireren en begeleiden bij het gezamenlijk behalen en ervaren van plezier, voldoening en prestaties op elk niveau. Visie en ambitie Atletiekunie Jaarlijks worden duizenden kinderen lid van een atletiekvereniging. Tegelijkertijd is het

verloop in die jeugdcategorieën erg hoog. Kennelijk is de aantrekkingskracht die atletiek

op jeugd heeft, groter dan de aantrekkelijkheid van de beoefening. In grote lijnen is deze

tendens ook waarneembaar in de loopsport. Het verloop onder nieuwe leden is in de eerste

jaren het hoogst. Vanuit deze optiek is vernieuwing van de atletiek en de loopsport door het

vergroten van het plezier in de beoefening als sporter, maar ook in beleving als toeschouwer meer dan ooit van belang. Atletiek als beleef- en kijksport dient flitsender en spannender te worden. Voor het nieuwe meerjarenbeleid wordt nadrukkelijk aansluiting gezocht bij

het motto voor de ek 2016: Athletics like never before! In het begrip ‘Athletics’ is daarbij zowel de atletiek als de loopsport vervat.

Onze sociale omgeving verandert: mensen worden ouder en sporten langer, tegelijkertijd

leven anderen minder gezond en bewegen daarbij onvoldoende. Verenigingen worden volop organisatorisch uitgedaagd. Het Rijk en lokale overheden verwachten dat sportbonden

en verenigingen met sport maatschappelijke doelen realiseren. De ambitie is daarbij om

Nederland op olympisch niveau te krijgen wat sportdeelname en prestaties betreft. Met een enorm potentieel aan lopers – en in hun kielzog andere atleten – is dat voor de nog steeds groeiende Atletiekunie een uitdagende én kansrijke omgeving om atletiek en loopsport populair te maken en te houden.

Vanuit dit omgevingsbeeld is het de ambitie van de Atletiekunie om de positie als autoriteit op het gebied van atletiek en loopsport verder te versterken. Daarbij wil de Atletiekunie een betrouwbare, betrokken en inspirerende partner zijn van en voor verenigingen, atleten en vrijwilligers.

Om dat te bereiken, zal de Atletiekunie als maatschappelijke organisatie haar verant

woordelijkheid nemen bij de ondersteuning van alle sporters en verenigingen die verbetering van prestaties, gezondheid en sociaal welbevinden nastreven. Daarbij moeten de kracht,

deskundigheid en ervaring van verenigingen, atleten en Atletiekunie-medewerkers volop

worden benut. Zowel topatleten als leden van een loopgroep hebben unieke eigenschappen en ambities. Met organisatie, betrokkenheid en maatwerk kunnen zij optimaal begeleid worden.

33


Strategische doelen Atletiekunie De vertaling van de Atletiekunie-missie, visie en ambitie naar daadwerkelijke activiteiten

verloopt langs de lijnen van strategische doelen. Strategische doelen geven richting aan het langetermijnbeleid van de organisatie. Zij dienen als stip op de horizon en vormen de basis

voor de uitwerking van het beleid dat in de komende olympische periode centraal zal staan. Voor de komende beleidsperiode zijn de volgende strategische doelen geformuleerd:

1. het verhogen van de kwaliteit en versterken van de positie en het imago van atletiek- en loopverenigingen;

2. het ontwikkelen en promoten van een pakket aan diensten en producten op het gebied

van de loopsport, zowel voor lopers binnen de aangesloten verenigingen en loopgroepen als voor de loopsportconsument en de verschillende doelgroepen die daarbinnen zijn te onderscheiden;

3. het verhogen van de aantrekkelijkheid van de wedstrijdatletiek en van de jeugdatletiek in het bijzonder, zowel in trainings- en wedstrijdvormen als in de schoolatletiek,

resulterend in een groei van het aantal jeugdleden mede als gevolg van een afname van het verloop onder jeugdleden;

4. het structureren van de herkenning en ontwikkeling van talenten van binnen en

buiten de atletiek, uitmondend in een bredere basis voor en grotere omvang van de topatletiekselecties;

5. het structureel verhogen van het prestatieniveau van Nederlandse talenten en topatleten, uitmondend in deelname in finales bij Europese en wereldkampioenschappen,

Olympische en Paralympische Spelen en andere aansprekende topevenementen;

6. het versterken van de banden met European Athletics, iaaf en ipc met het oog op het

verwerven van internationale evenementen voor de promotie van de atletiek en loopsport in ons land. Onder het motto ‘Athletics like never before’ het voorbereiden en realiseren

van de op alle vlakken aansprekende Europese Kampioenschappen Atletiek in Amsterdam in 2016.

7. het versterken van de positie en het imago van de Atletiekunie als maatschappelijke

organisatie en natuurlijke autoriteit in de baanatletiek en de loopsport, en het verbeteren van de kwaliteit van de interne bedrijfsvoering binnen de Atletiekunie.

5.2 Atletiek en Vitale samenleving

5.2.1 Algemeen In de doelstelling om door sport Gelderland vitaler te maken is een belangrijke rol weggelegd

voor verenigingen. Vitale verenigingen zullen een bijdrage leveren aan een vitaal Gelderland. Een structuur met kwalitatief sterke verenigingen met een hoogwaardig sportaanbod is voor

de ontwikkeling van essentieel belang. Het beleid van de Atletiekunie is om die reden gericht

op het versterken van verenigingen en het ondersteunen van verenigingen. De Gelderse Sport Federatie is met haar ondersteuningsaanbod voor verenigingen een belangrijke partner. Op algemenere aandachtsgebieden (Besturen met een visie, marketing & sponsoring) kunnen de Atletiekunie en de knblo-nl gezamenlijk optrekken.

Het thema ‘accommodaties’ is zowel opgenomen onder het deelthema ‘Sportieve bewegingsruimte’ als onder het thema ‘Excellente prestaties’.

34


Bij ‘Sportieve bewegingsruimte’ gaat het onder andere over het updaten van bestaande accommodaties of het realiseren van nieuwe accommodaties voor een brede groep atletiekbeoefenaars.

Bij ‘Excellente prestaties’ ligt de nadruk vooral op het Nationaal Trainingscentrum Papendal.

5.2.2 Deelthema Sportieve bewegingsruimte en Accommodaties Visie/Speerpunten/Pijlers/Thema’s Sporten als wandelen en hardlopen zijn relatief laagdrempelig en kunnen tot op hoge leeftijd beoefend worden. Met de vergrijzing van de Nederlandse bevolking zal de vraag naar ruimte om buiten te kunnen sporten en recreëren alleen maar verder toenemen. De groei van

beoefening is alleen mogelijk als overheden, belangenorganisaties en terreinbeheerders goed met elkaar samenwerken. Afstemming van vraag en aanbod vraagt regionaal maatwerk. Om een tekort of juist een overaanbod aan routes en paden te voorkomen. Projecten/activiteiten Diverse verenigingen in Gelderland hebben ambities om een accommodatie up te daten of

te realiseren. De kosten van een atletiekaccommodatie zijn hoog en de draagkracht van veel

verenigingen is gering. De Atletiekunie is er voorstander van om de rol van accommodaties in regionaal verband te bezien, om zo de kosten voor de vereniging beperkt te kunnen houden en geen overcapaciteit te creeren.

Daarnaast is de Atletiekunie er voorstander van om meer multifunctionele accommodaties te realiseren. Door slimme combinaties te zoeken tussen meerdere gebruikers kunnen de exploitatiekosten van accommodaties rendabeler worden. De clubhuizen van

atletiekverenigingen zullen in 2016 een belangrijke spil zijn in het lokale verenigingsleven. Onder andere kinderopvang, scholen, wandel-, fiets-, ouderenclubs zullen gebruikmaken van de clubhuizen. Doel/Subdoelen Gezamenlijk doel is dat iedere Gelderlander dicht bij huis kan sporten en recreëren in een

aantrekkelijke omgeving. Belangrijke voorwaarde is dat ze dit op een veilige manier kunnen doen zonder elkaar tot last te zijn.

Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Nieuwe rol van accommodaties:

−− op korte termijn: planvorming rondom nieuwe accommodaties ontwikkelen

−− op lange termijn: realisatie nieuwe en renoveren bestaande atletiekaccommodaties Realiseren van meer multifunctionele accommodaties:

−− op korte termijn: bewustzijn van multifunctionaliteit bij verenigingen vergroten

−− op lange termijn: clubhuizen van atletiekverenigingen zijn in 2016 een belangrijke spil in het lokale verenigingsleven.

Projecten/activiteiten In de Achterhoek zijn er momenteel twee plannen voor de aanleg van kunststofaccommoda ties in een vergevorderd stadium. Begin 2012 heeft de gemeente Aalten groen licht gegeven

voor de aanleg van een 300-meter-baan. In het voorjaar van 2013 is de aanleg hiervan gestart.

35


In Winterswijk trachten gemeente en vereniging de financiering van een 400-meter-

wedstrijdbaan voor elkaar te krijgen. De plannen en financiële onderbouwing zijn afgerond. Het is wachten op groen licht voor medefinanciering vanuit de provincie Gelderland. Doel/Subdoelen −− Aanleg 300-meter-baan in de gemeente Aalten.

−− Rondkrijgen financiering van een 400-meter-wedstrijdbaan in Winterswijk. Projecten/activiteiten Atletiekvereniging Climax dient de toplaag van de accommodatie op korte termijn te ver vangen. Daarbij is de wens om de 6-laans-rondbaan uit te breiden met twee extra lanen. Momenteel vinden hiertoe verkennende gesprekken met de gemeente plaats. Doel/Subdoelen −− Vervanging van toplaag van de accommodatie atletiekvereniging Climax. −− Uitbreiding van 6-laans-rondbaan met twee extra lanen. Projecten/activiteiten Naast bovengenoemde quick wins is het upgraden van de grasbaan in Tiel naar een vol

waardige kunststofbaan gewenst. Een realisatie van een dergelijke accommodatie is een belangrijke aanjager voor de atletieksport in Rivierenland. Doel/Subdoelen Realisatie volwaardige kunststofbaan in Tiel. Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) van bovenstaande projecten en activiteiten Op korte termijn: −− start aanleg van 300-meter-baan in gemeente Aalten

−− financiering 400-meter-wedstrijdbanen in Winterswijk rond

−− vervanging toplaag van de accommodatie atletiekvereniging Climax en uitbreiding van 6-laans-rondbaan met twee extra lanen

−− upgraden van grasbaan in Tiel. Op lange termijn:

−− in iedere Gelderse regio een volwaardige breedtesportaccommodatie Projecten/activiteiten Om de ambities te realiseren op het gebied van talentontwikkeling en wedstrijdorganisatie is het noodzakelijk om bestaande accommodaties verder up te graden. De atletiekbaan op Papendal is afgekeurd en dient gerenoveerd te worden. Op de huidige baan kunnen geen officiële wedstrijden (nieuwe Papendal Games) georganiseerd worden. Daarnaast dient

opwaardering van de atletiekfaciliteiten in Apeldoorn (van 6-laans naar 8-laans) en Nijmegen overwogen te worden. In Nijmegen zal een indoortrainingsaccommodatie ervoor zorgen dat de talenten het gehele jaar door kunnen trainen. Doel/Subdoelen Upgraden van bestaande accommodaties

36


Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− onderzoeken mogelijkheden tot renovatie en uitbreiding accommodaties in Arnhem, Nijmegen en Apeldoorn

Op lange termijn: −− renovatie van accommodaties in Arnhem, Nijmegen en Apeldoorn, waarop topsport beoefend kan worden en topsportevenementen georganiseerd kunnen worden.

Projecten/activiteiten De Atletiekunie heeft samen met de Hartstichting in veel gemeentes veilige loop- en

wandelroutes uitgezet. In Gelderland zijn er 9 van deze routes uitgezet (Arnhem, Barneveld, Borculo, Epe, Ermelo, Harderwijk, Heerde, Putten en Vaassen). Een veilige loop- en

wandelroute voldoet aan een aantal kwaliteitseisen: sociaal veilig, verkeersveilig (zo weinig

mogelijk kruisend verkeer), voorzien van verlichting, op verharde ondergrond en vlak terrein en loopt over brede paden. De gemeenten zijn zelf verantwoordelijk voor het onderhoud van

de routes. De Atletiekunie wil gemeenten stimuleren om meer veilige loop- en wandelroutes aan te leggen. In 2016 dienen er 25 veilige loop- en wandelroutes in Gelderland gerealiseerd te zijn. Het starten eindpunt van de routes dient bij voorkeur op atletiekaccommodaties te liggen. De routes dienen daarnaast op aantrekkelijke plekken te liggen om te lopen, bijvoorbeeld in parken. Verenigingen kunnen dan tevens activiteiten ontplooien op of

rondom deze routes, zoals coopertesten en laagdrempelige loopevenementen. Daarbij kan

in de naamgeving de koppeling worden gelegd met bijvoorbeeld topatleten of andere ‘local heroes’, die afkomstig zijn uit de regio.

De Atletiekunie heeft de ambitie om deze routes – maar ook andere wandelen fietsroutes – in samenwerking met andere partners (knblo-nl, gemeente, wedstrijdorganisatoren) door middel van digitale applicaties voor mobiele telefoons te ontsluiten. Doel/Subdoelen −− Aanleg van 25 veilige loop- en wandelroutes in Gelderland.

−− Ontsluiten van deze routes (en ook andere wandelen fietsroutes) door middel van digitale applicaties voor mobiele telefoons

Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− verkennen mogelijkheden tot aanleg van veilige loop- en wandelroutes en het vinden van samenwerkingspartners (andere duursportbonden en gemeenten).

Op lange termijn: −− in 2016 zijn 25 veilige loop- en wandelroutes in Gelderland gerealiseerd

−− in 2016 zijn deze (en andere) routes ontsloten door middel van digitale applicaties voor mobiele telefoons.

Projecten/activiteiten Verenigingen en wedstrijdorganisatoren ervaren tevens toenemende kosten in de ‘leges’ voor het gebruik van (provinciale) wegen en routes. De verschillen in tarieven op gemeentelijk niveau zijn ook zeer divers. Gelderland staat bekend om zijn prachtige loopevenementen.

37


Het is de wens van de Atletiekunie om tot een gemakkelijk aanvraagsysteem met uniforme tarieven te komen, waarbij het gebruikersgemak voor organisaties en verenigingen vooropstaat.

Doel/Subdoelen −− Realiseren van een makkelijk aanvraagsysteem met uniforme tarieven. Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− De provincie Gelderland heeft besloten om vanaf 1 juni 2012 bepaalde niet-commerciële

activiteiten zoals van amateursportclubs vrij te stellen van leges voor toestemmingen voor

verkeersmaatregelen. Deze leges zijn een soort behandelbedrag dat de provincie Gelderland heft voor het in behandeling nemen van vergunningsaanvragen voor wegafsluitingen en

andere verkeersmaatregelen. Het gaat hier om een bedrag van ruim € 225,- bij wandelen fietstochten, ruiterritten en tochten met bespannen wagens.

5.2.3 Deelthema Meer sporten en bewegen Actieve senioren Visie/Speerpunten/Pijlers/Thema’s In het kader van een ‘Leven Lang Sporten’ zal de Atletiekunie samen met de knblo-

nl de samenwerking tussen atletiek- en wandelverenigingen promoten. Tevens zal de

samenwerking gezocht worden met de Nederlandse Bridgebond om de cursus ‘Denken

en Doen’ onderdak te geven in clubhuizen van atletiekverenigingen. Zodra verenigingen ‘seniorvriendelijk’ zijn, zullen ze actief de samenwerking zoeken met andere lokale ouderenorganisaties.

Projecten en activiteiten Om verenigingen ‘seniorvriendelijk’ te maken, zal de Atletiekunie bestuursleden van

verenigingen inspireren om bewust met deze doelgroep aan de slag te gaan. In samen werking met de Gelderse Sport Federatie en de knblo-nl zal de cursus ‘Verzilver je

club’ gezamenlijk voor atletiek- en wandelverenigingen aangeboden worden. Door het

aanbieden van de cursus voor beide doelgroepen ontstaat een klik tussen het wandelen en

de atletiek. Het aantal lidmaatschappen van senioren zal stijgen en ook zal er een toename

waarneembaar zijn in het aantal senioren dat vrijwilligerswerk verricht. De cursus ‘Verzilver je club’ zal om het jaar aangeboden worden. In 2016 hebben alle atletiekverenigingen

(met meer dan 200 leden) de cursus gevolgd. Naast de bestuursleden zal het bestaande

trainerskader ook gestimuleerd worden om de cursus Sportleider SeniorenSport te volgen. Het is de wens van de Atletiekunie om samen met andere sportbonden een duursportaanbod voor senioren te ontwikkelen, volgens de methodiek van het galm. Om eentonigheid in de sportbeoefening te voorkomen, kunnen verschillende cursussen door het jaar heen

afwisseling bieden. De achterliggende gedachte is dat de senioren door de afwisseling langer actief blijven.

Doel/Subdoelen −− Organiseren van een wandelsportaanbod bij atletiekverenigingen

−− ‘Seniorvriendelijk’ maken van verenigingen en actieve samenwerking met andere lokale

38


ouderenorganisaties

−− Stimuleren van bestuursleden en het bestaande trainerskader om de cursus Sportleider Senioren-Sport te volgen

−− Langer actief blijven van senioren door het ontwikkelen van duursportaanbod voor senioren volgens methodiek van het galm (verschillende cursussen zorgen voor afwisseling).

Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− atletiek- en wandelverenigingen maken gebruik van de cursus ‘Verzilver je club’ Op lange termijn: −− in 2016 zijn er 15 atletiekverenigingen die ook een wandelsport- (incl. nordic walking en sportief wandelen) -aanbod hebben

−− realisatie 10 ‘seniorvriendelijke’ verenigingen en samenwerking met andere lokale ouderenorganisaties

−− alle atletiekverenigingen (met meer dan 200 leden) hebben de cursus ‘Verzilver je club’ gevolgd

−− bestuursleden en het bestaande trainerskader volgen de cursus Sportleider SeniorenSport −− duursportaanbod voor senioren volgens de methodiek van het galm. 5.2.4.1 Deelthema Sporten en gezondheid Jeugd Visie/Speerpunten/Pijlers/Thema’s In 2012 heeft de Atletiekunie op basis van de jeugdfilosofie een visiedocument op jeugd

atletiek opgesteld, dat richting geeft aan alle ontwikkelingen en projecten die met jeugd

atletiek te maken hebben. Daarbij wordt nadrukkelijk gebruikgemaakt van het uit Canada

afkomstige ltad-model, het Long Term Athlete Developmentmodel. Essentie van het model is dat binnen de sportbeoefening gekozen kan worden voor de prestatieve kant, maar dat op iedere leeftijd ook de overstap naar een recreatieve beoefening mogelijk is. Projecten en activiteiten Pupillenwedstrijden nieuwe stijl: ‘Athletics Champs’ Vanuit de nieuwe jeugdvisie is in de afgelopen jaren een nieuwe opzet voor de organisatie van pupillenwedstrijden ontwikkeld, getiteld Athletics Champs. Essentie daarbij is het

aanbieden van uitdagende wedstrijdvormen met een veel hogere intensiteit in een veel korter tijdsbestek. Daarbij worden concessies gedaan aan het meten van prestaties in centimeters of seconden. Door de nieuwe wedstrijdvormen en het gebruik van nieuwe en attractieve

spelmaterialen wordt de spelvreugde echter sterk verhoogd. In de komende jaren wordt dit

concept verder uitgewerkt tot de landelijke norm voor pupillenwedstrijden, en kan daarmee

als speerpunt worden gezien in het aantrekkelijker maken van de jeugdatletiek. Het concept van de nieuwe pupillenwedstrijden legt de nadruk op het collectieve plezier en minder op de individuele prestatie. De rol van ouders in de jurering en begeleiding bij deze wedstrijden

geeft atletiek een meer sociaal en familiair karakter. De nieuwe opzet heeft consequenties voor de opleiding van jeugdtrainers en de opleiding van juryleden, maar ook voor het

benodigde atletiekmateriaal binnen de vereniging. Naast een opzet voor baanwedstrijden zal op termijn ook een opzet voor atletiekbeoefening in gymzalen en sporthallen worden

gemaakt. In 2014 draait in heel Gelderland de nieuwe pupillencompetitie. Alle verenigingen

39


beschikken in 2016 over het juiste materiaal om wedstrijden en trainingen te organiseren. Doel/Subdoelen −− verhogen van de spelvreugde/het aantrekkelijker maken van de jeugdatletiek door

aanbieden van uitdagende wedstrijdvormen met een veel hogere intensiteit in een veel korter tijdsbestek voor jeugd

−− realiseren van nieuwe pupillencompetitie

−− realiseren van een meer sociaal en familiair karakter door rol van ouders in jurering en begeleiding

−− ontwikkelen van mogelijkheden atletiekbeoefening in gymzalen en sporthallen. Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− organisatie van één Athletics Champskennismakingswedstrijd (2013) −− organisatie van een cyclus Athletics Champ (4 wedstrijden) (2014) Op lange termijn: −− concept pupillenwedstrijden nieuwe stijl is uitgewerkt tot de landelijke norm voor

pupillenwedstrijden/in 2014 draait in heel Gelderland de nieuwe pupillencompetitie

−− het spelen en de wedstrijden hebben een meer sociaal en familiair karakter −− opleiding van trainers en juryleden is aangepast

−− in 2016 beschikken alle verenigingen over het juiste materiaal om wedstrijden en trainingen te organiseren

−− realisatie mogelijkheden atletiekbeoefening in gymzalen en sporthallen. Projecten en activiteiten Schoolatletiekprogramma voor basisscholen In navolging van het succesvolle schooljudo.nl ontwikkelt de Atletiekunie momenteel,

samen met breedtesportmarketingbureau 2Basics, een schoolatletiekprogramma voor de basisschooljeugd.

Doelstelling van het programma is om kinderen in zes weken tijd op een verantwoorde en speelse manier kennis te laten maken met de verschillende aspecten van de atletieksport. De opzet is zo dat ieder kind zijn/haar talenten leert ontdekken. Na afloop hebben de

kinderen de mogelijkheid om een zesweekse naschoolse vervolgcursus te volgen bij de

dichtstbijzijnde atletiekvereniging. Er wordt gewerkt met een uniform programma, dat

door buurtsportcoaches, onderwijzers en trainers onderwezen kan worden. De Atletiekunie wil in 2016 in minimaal 10 Gelderse gemeenten op 50 basisscholen een structureel schoolatletiekprogramma aanbieden. Doel/Subdoelen −− kinderen op de basisschool maken kennis met verschillende aspecten van de atletieksport −− meer kinderen worden lid van een atletiekvereniging

−− aanbieden van structureel schoolatletiekprogramma op aantal Gelderse basisscholen.

40


Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− ontwikkelen nieuw schoolatletiekprogramma −− pilot in één (of meerdere) Gelderse regio(’s) Op lange termijn: −− introductie schoolatletiekprogramma voor de basisschooljeugd

−− aansluitend op dit schoolatletiekprogramma hebben 1000 kinderen een zesweekse naschoolse vervolgcursus gevolgd

−− in 2016 biedt de Atletiekunie in minimaal 10 Gelderse gemeenten op 50 basisscholen een structureel schoolatletiekprogramma aan.

Projecten en activiteiten IRun2BFit voor het voortgezet onderwijs Voor het voortgezet onderwijs is de interventie IRun2BFit een geschikt instrument om meer

jeugd aan het bewegen te krijgen. IRun2BFit beïnvloedt de keuzes die middelbare scholieren maken. Daar waar de gezonde keuze niet de standaard is, probeert de interventie om de

jeugd er juist toe aan te zetten de gezonde keuze te maken. Hiermee levert IRun2BFit een bijdrage in het terugdringen van overgewicht. Dit gebeurt door de jeugd gedurende acht weken een integraal programma met bewegen, kennis over bewegen en voeding voor te

schotelen. Het traject sluit af met deelname aan een loopevenement. In de provincies NoordHolland en Limburg draaien er reeds succesvolle programma’s op meerdere middelbare

scholen. Het Olympus College in Arnhem doet alweer voor de derde keer mee aan IRun2BFit en sluit dat in het voorjaar af met deelname aan de Stuwwalloop. In Gelderland zal in 2016

in minstens 5 gemeenten, op 10 middelbare scholen een IRun2BFit programma aangeboden worden.

Doel/Subdoelen −− meer jeugd (voortgezet onderwijs) aan het bewegen krijgen

−− door middel van de interventie IRun2Bfit de jeugd aanzetten tot het maken van gezonde keuzes

−− terugdringen van overgewicht. Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− op 3 Gelderse voortgezetonderwijsscholen aanbieden van de interventie IRun2Bfit Op lange termijn: −− meer jeugd (voortgezet onderwijs) wordt door de interventie IRun2Bfit tot bewegen aan– gezet en weet meer over bewegen en voeding

−− overgewicht bij jongeren is aantoonbaar teruggedrongen

−− in 2016 wordt in minstens 5 Gelderse gemeenten, op 10 middelbare scholen een IRun2Bfitprogramma aangeboden.

41


Projecten en activiteiten Start to Run ook voor de jeugd Het succesvolle Start to Run-programma is inmiddels ook toegankelijk voor middelbare

scholieren (12-16 jaar). Ouders worden gestimuleerd om gezamenlijk met hun (inactieve)

kinderen in beweging te komen. Ouder en kind hebben hierdoor steun aan elkaar bij het

zetten van de eerste stappen. In 2016 zijn er zowel in maart als in september vijf Start to Runlocaties, die minstens 10 jongeren per locatie in beweging brengen. Doel/Subdoelen −− Door deelname aan Start to Run komen meer (inactieve) kinderen (tussen 12-16 jaar) in beweging

−− Door deelname aan Start to Run komen meer ouders van (inactieve) kinderen (tussen 12-16 jaar) in beweging.

Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− in 2013 zijn er zowel in maart als in september twee Start to Run-locaties, die minstens 5 jongeren per locatie in beweging brengen.

Op lange termijn: −− in 2016 zijn er zowel in maart als in september vijf Start to Run-locaties, die minstens 10 jongeren per locatie in beweging brengen.

5.2.4.2 Deelthema Sporten en gezondheid Volwassenen Projecten en activiteiten Start to Run De cursus Start to Run was een van de weinige ‘koplopers’ uit het Nationaal Actieplan Sport

en Bewegen (nasb). Koplopers zijn interventies waarvan is aangetoond dat ze beweeggedrag bevorderen. Jaarlijks zetten 10.000 beginnende hardlopers hun eerste stappen met behulp

van het Start to Run-programma. Deze cursus wil meer mensen op een gezonde en verant woorde wijze in beweging brengen en houden. Bovendien laat de interventie mensen

plezier beleven aan het hardlopen. Start to Run leidt beginnende lopers op. Ze starten op een nulniveau en trainen tot ze een goede basis hebben (20 minuten onafgebroken

hardlopen) om verder te kunnen met hardlopen. 95% van de deelnemers heeft ook de intentie om daadwerkelijk verder te gaan. Op zes zaterdagochtenden in het voor- en najaar gaan

gekwalificeerde trainers aan de slag met de deelnemers. Start to Run wordt gegeven op ruim

130 verschillende locaties in Nederland, waarvan 14 locaties in Gelderland. In 2016 zullen er 25 Start to Run-locaties zijn in 25 verschillende gemeenten. Jaarlijks starten 1.000 Gelderlanders met hardlopen door Start to Run. Doel/Subdoelen −− Opleiden van beginnende lopers

−− Bevorderen van beweeggedrag (op gezonde en verantwoorde wijze).

42


Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− Start to Run wordt op minimaal 14 locaties in Gelderland gegeven. Op lange termijn: −− In 2016 zijn er 25 Start to Run-locaties in 25 verschillende Gelderse gemeenten. −− Jaarlijks starten 1.000 Gelderlanders met hardlopen door Start to Run. Projecten en activiteiten Start to Run XL Gebaseerd op de uitgangspunten van het succesvolle Start to Run-programma hebben de

organisaties Coachen in de natuur en Gewichtsconsulent de Haan, in samenwerking met een aantal

partners (onder andere atletiekvereniging Climax) en de Atletiekunie, in 2011 het project Start to Run XL ontwikkeld.

Doelstelling van Start to Run XL is mensen met ernstig overgewicht (obesitas) via een leefstijl- en beweegprogramma (geen afslankprogramma) in beweging te krijgen. Gedurende een

periode van 12 weken wordt een op maat gesneden trainings- en begeleidingsprogramma

geboden. Gelet op de fysieke beperkingen van de deelnemers en achterliggende problematiek is voor Start to Run XL een andere, intensievere en meeromvattende aanpak nodig dan binnen Start to Run.

De intensieve begeleiding is in handen van een gediplomeerd wandel-/looptrainer, een beweegcoach en een gewichtsconsulent. Bij Start to Run XL (12 weken) wordt alleen

gewandeld. Indien de deelnemer geïnteresseerd is in een vervolgtraject van nog eens 12 weken, wordt ook een begin gemaakt met (hard-)lopen mits verantwoord en gewenst.

Het programma bestaat onder andere uit twee gezamenlijke sessies per week, de inbreng van externe deskundigen, zoals podoloog en fysiotherapeut, en een aantal testen meetmomenten.

Met financiële ondersteuning van de Atletiekunie zijn in de periode najaar 2011 t/m najaar 2012 in samenwerking met de atletiekvereniging Climax in Ede drie pilots Start to Run XL

uitgevoerd. In totaal hebben zo’n 40 personen met succes aan Start to Run XL deelgenomen. Start to Run XL is vanaf najaar 2011 geëvalueerd door de Universiteit van Maastricht.

De uitkomsten van de evaluaties laten zien dat de leefgewoontes en het beweegpatroon van deelnemers na Start to Run XL verbeterd zijn. Gemiddeld genomen zijn het gewicht

en vetpercentage van de deelnemers verlaagd en is de fitheidsscore significant gestegen.

De conditie van de deelnemers is dus significant verbeterd. Het deelnemersprofiel leert dat

39% van de deelnemers een medische bijzonderheid heeft en dat veel deelnemers in de oudere leeftijdscategorie in beweging komen (40-49: 46%; >50: 39%).

De Atletiekunie heeft de ambitie om het succesvolle Start to Run XL op een grotere schaal in

Gelderland uit te rollen. De komende twee jaar zal deze interventie exclusief voor Gelderland

beschikbaar zijn. De komende jaren zal zich vanuit Ede de interventie als een olievlek over de rest van Gelderland uitspreiden. In eerste instantie zullen de stedelijke gebieden Apeldoorn, Arnhem, Nijmegen, Doetinchem, Zutphen aan de beurt zijn. De Atletiekunie wil in 2016 op

minimaal 10 locaties in Gelderland een Start to Run XL-cursus organiseren; daarmee worden jaarlijks 400 inactieven duurzaam in beweging gebracht.

43


Doel/Subdoelen −− Start to Run XL heeft tot doel om mensen met ernstig overgewicht (obesitas) via een leefstijl- en beweegprogramma (geen afslankprogramma) in beweging te krijgen.

−− Op grote schaal uitrollen van het programma Start to Run XL in Gelderland. Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− Komende twee jaar is de interventie exclusief voor Gelderland en is, als olievlek, over

de provincie uitgespreid (om te beginnen in de stedelijke gebieden Apeldoorn, Arnhem, Nijmegen, Doetinchem en Zutphen).

Op lange termijn: −− In 2016 wordt op minimaal 10 locaties in Gelderland een Start to Run XL-cursus georga– niseerd en daarmee worden jaarlijks 400 inactieven duurzaam in beweging gebracht.

Projecten en activiteiten Run to The Start Zevenheuvelenloop en Marikenloop Run to The Start is een nieuwe interventie van de Atletiekunie en bouwt voort op de succes

formule van Start to Run (bewezen effectieve interventie nasb 1). De Atletiekunie wil door

middel van Run to The Start de loopsport zowel kwantitatief als kwalitatief laten groeien. Het is van groot belang dat lopen op een veilige en verantwoorde manier plaatsvindt.

Sociale binding kan een belangrijke factor zijn om deactivering te voorkomen. Uit onderzoek is gebleken dat het lopen in groepsverband als belangrijke context en stimulator voor het continueren en intensiveren van de loopsportbeoefening kan worden beschouwd (van

Bottenburg, 2009). Deelname aan een hardloopevenement is voor veel deelnemers een grote

stap. Door lokaal in groepsverband richting een loopevenement te trainen en er gezamenlijk aan deel te nemen, wordt de drempel tot deelname aan een loopevenement verlaagd. Het

deelnemen zelf zorgt voor een plezier- en succesbeleving. Dat laatste is een motivatieprikkel is om door te blijven gaan met hardlopen.

In het voorjaar is er een Run to The Start-trainingstraject naar de Marikenloop en in het najaar naar de Zevenheuvelenloop georganiseerd. Zeshonderd lopers (voornamelijk

Gelderlanders) hebben zich op een veilige en verantwoorde manier voorbereid op een van

beide evenementen. Onderzoekscijfers van het nivel tonen aan dat 72% van de deelnemers

ervaart lichamelijk actiever te zijn geworden. Deelnemers waardeerden het programma met het cijfer 8 en 95% van de deelnemers zal het programma bij anderen aanbevelen.

De Atletiekunie wil in de komende jaren het succes van het Run to The Start-traject bij de

Marikenloop en Zevenheuvelenloop verder uitbouwen. Ook is het de wens om door middel van online applicaties en een digitaal clubhuis het programma verder te innoveren en te laten voldoen aan de wensen en behoeften van de lopers. In 2016 bereiden jaarlijks

1000 Gelderlanders zich voor op een van beide loopevenementen door het Run to The Start-

trainingstraject. De Atletiekunie heeft tevens de ambitie om de voorbereidingscursus bij drie andere grootschalige loopevenementen te organiseren. Doel/Subdoelen −− Door de interventie Run to The Start groeit de loopsport zowel kwantitatief als kwalitatief.

−− De interventie Run to The Start biedt een veilige en verantwoorde manier om zich als loper

44


voor te bereiden op loopevenementen.

−− Verder uitbouwen van het succes van het Run to The Start-traject bij de Marikenloop en Zevenheuvelenloop.

Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− Dat het aantal deelnemers aan de Run to The Start is toegenomen met 29%.

−− Het programma Run to The Start is geïnnoveerd door middel van online applicaties en een digitaal clubhuis.

Op lange termijn: −− In 2016 bereiden jaarlijks 1000 Gelderlanders zich voor op een van beide loopevenementen door het Run to The Start-trainingstraject.

−− Het Run to The Start-trainingstraject wordt bij nog drie andere grootschalige loopevenemen– ten georganiseerd.

Projecten en activiteiten Gehandicaptensport De integratie van gehandicaptenatletiek binnen de Atletiekunie en aangesloten verenigingen krijgt steeds meer gestalte. Het Dutch Parathletics Team heeft tijdens de Paralympische

Spelen met een medailleoogst (7) aansprekende prestaties neergezet. Wel is duidelijk dat de opvolging van de huidige toppers nog onvoldoende vorm krijgt. Talentherkenning en -ontwikkeling zijn daarmee ook binnen de gehandicaptenatletiek punt van aandacht.

In Gelderland zullen de talenten onder leiding van een talentcoach gaan trainen op het Nationaal Sport Centrum Papendal.

Hoewel het aantal verenigingen met een sportaanbod voor gehandicapte atleten in de

afgelopen periode fors is toegenomen, is het aantal beoefenaren nog te beperkt. Het sti muleren en ondersteunen van verenigingen bij het opstarten van een sportaanbod voor gehandicapten blijft daarmee ook in de komende beleidsperiode van belang. In nauwe

samenwerking met noc*nsf en de Johan Cruyff Foundation zal een gerichte campagne

ter stimulering van de gehandicaptenatletiek worden ingezet. De Atletiekunie moedigt verenigingen aan om toenadering te zoeken tot zorginstellingen.

In Gelderland zal erop ingezet worden om het aantal verenigingen dat een aanbod heeft

voor gehandicapten te verdubbelen. In 2016 bieden 16 verenigingen activiteiten aan voor gehandicapten. Om verenigingen die willen beginnen met gehandicaptenatletiek te

ondersteunen, heeft de Atletiekunie een werkboek voor het opstarten van gehandicapten

atletiek beschikbaar. Daarnaast zal ingezet worden op het aanbieden van een opleiding voor trainers/begeleiders die aan gehandicapten training (willen) geven. Eens in de twee jaar zal deze cursus in Gelderland georganiseerd worden. Tot slot zal minstens één keer per jaar een

overlegmoment tussen alle verenigingen met een aanbod voor gehandicapten plaatsvinden.

In deze overleggen worden good practices gedeeld, samenwerkingsmogelijkheden verkend en de gezamenlijke opleidingsbehoefte geïnventariseerd. Doel/Subdoelen −− Realisatie van de integratie van gehandicaptenatletiek binnen de Atletiekunie en aangesloten verenigingen

45


−− Goede talentherkenning en -ontwikkeling binnen de gehandicaptenatletiek −− Verenigingen hebben een sportaanbod voor gehandicapten. Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− talenten trainen, onder leiding van een talentcoach, op het Nationaal Sport Centrum Papendal

−− er zijn 4 nieuwe verenigingen met een sportaanbod voor gehandicapten

−− een gerichte campagne ter stimulering van de gehandicaptenatletiek is ingezet −− verenigingen hebben contact met zorginstellingen. Op lange termijn: −− In 2016 bieden 16 verenigingen activiteiten aan voor gehandicapten.

−− Een opleiding voor trainers/begeleiders, die aan gehandicapten training (willen) geven, is aangeboden. Eens in de twee jaar is deze cursus in Gelderland georganiseerd

−− Minstens één keer per jaar vindt een overlegmoment plaats tussen alle verenigingen

met een aanbod voor gehandicapten. In deze overleggen worden good practices gedeeld, samenwerkingsmogelijkheden verkend en de gezamenlijke opleidingsbehoefte geïnventariseerd.

In schema samenvattend: Doelen/Resultaten Kernsportplan Atletiek en Wandelen 2013 – 2016 Hoofddoel programma

Met de inzet van sport willen wij in 2016 een gezond, vitaal én aantrekkelijk

Gelderland Sport!

Gelderland realiseren. Dit doen wij door op integrale wijze zowel de breedtesport als de talenten- en topsport in Gelderland te versterken, alsook sport in te zetten als middel om ruimtelijke kwaliteiten en economische kansen te versterken en te benutten

Hoodfthema

I Vitale samenleving

Doel

In 2016 is Gelderland een vitale sportprovincie geworden: meer Gelderse burgers (75%) sporten en bewegen ter bevordering van de gezondheid en sociale cohesie en ter vermindering van overgewicht.

Deelthema’s

Sport en gezondheid

Uitnodigende bewegingsruimte

46


Meer sporten en bewegen

Hoodfthema


Doel

In 2016 moet er in een

In 2016 zijn meer

In 2016 doet minimaal 75%

aanzienlijk aantal Gelderse

beweegvriendelijke

van de Gelderse burgers,

gemeenten (20 tot 56

(fysieke) sporten

met of zonder beperking,

gemeenten) ten minste

beweegmogelijkheden

op de een of andere manier

één interventie die gericht

in de Gelderse openbare

aan sport en bewegen.

is op bevordering van

ruimte gerealiseerd,

lichamelijke activiteit en

zodat aan de verwachte

preventie van overgewicht,

toenemende vraag naar

worden uitgevoerd.

sportieve mogelijkheden buiten kan worden voldaan.

Visie

De laagdrempelige

De Atletiekunie streeft

Als maatschappelijke

Atletiekunie

loopsport leent

naar een regionale

organisatie wil de

zich bij uitstek voor

spreiding van wedstrijden

Atletiekunie bijdragen

maatschappelijke

trainingsaccommodaties.

aan het terugdringen van

projecten gericht op

Atletiekaccommodaties

de bewegingsarmoede

het verbeteren van de

zijn noodzakelijk voor

en het verhogen van

gezondheid. Daarbij is

de beoefening van de

de sportdeelname,

bewustwording van groot

baanatletiek, maar

bij voorkeur in

belang om veranderingen

voorzien tevens in een

verenigingsverband omdat

in beweeggedrag te kunnen

behoefte als startlocatie

daarmee de sportfrequentie

continueren.

en als faciliteit voor bijv.

wordt verhoogd, maar

loopscholing en testlopen

ook in de vorm van korte,

voor de vele loopgroepen.

regelmatig terugkerende en projectmatige sportbeoefening.

Speerpunten / Pijlers / Thema’s

1. Organisatie van IRun2BFit op Gelderse scholen voor voortgezet onderwijs 2. Organisatie van Start to Run XL

1. Aanleg 300-m-baan gemeente Aalten 2. Financiering

1. Organisatie van Start to Run voor Jeugd 2. Implementatie van

400-m-wedstrijdbaan

Athletics Champs

Winterswijk

(pupillenwedstrijden

3. Vervanging toplaag atletiekaccommodatie

nieuwe stijl) 3. Uitvoering van

in Ede en uitbreiding van

wervingscampagne

6- naar 8-laans

Schoolatletiek

4. Upgraden grasbaan in Tiel naar kunststof

(basisonderwijs) 4. Organisatie van Run to the Start

47


Hoodfthema


Doel/Subdoelen

Ad 1. Het vergroten van

Ad 1. Het stimuleren van

het bewustzijn inzake de

bewegen onder jeugd;

relatie tussen bewegen

Ad 2. Het vergroten van het

en gezondheid onder

behoud van jeugdleden bij

leerlingen voortgezet

atletiekverenigingen door

onderwijs;

de aantrekkelijkheid van

Ad 2. Het terugdringen

trainingen en wedstrijden

van extreem (morbide)

voor pupillen te verhogen;

overgewicht en

Ad 3. Het stimuleren van

aanbrengen van

de atletiek onder jeugdi

structurele veranderingen

gen, resulterend in een

in voedingspatroon en

lidmaatschap van een

beweeggedrag bij personen

atletiekvereniging;

met een hoge bmi (>30)

Ad 4. Het aanbieden van evenemententrainingen om lopers daarmee beter voorbereid te laten deel nemen aan een loopeve nement, om daarmee het risico op blessures te verminderen, de aantrekkelijkheid van de deelname te vergroten, en de kans op continuering van sportdeelname te vergroten.

48


Hoodfthema


Projecten /

Ad 1. Het uitvoeren van

Ad 1. Het werven van

Activiteiten

het project IRun2BFit op

jeugdigen voor Start to

6 scholen in Gelderland in

Run, via de jeugd zelf,

2013;

maar ook door ouders uit

Ad 2. De organisatie van 2

te dagen samen met hun

trajecten Start to Run XL

kinderen deel te nemen;

in 2013.

Ad 2. Het organiseren van kennismakingswedstrijden Athletics Champs in 2013, het organiseren van een 4-daagse competitie (als tussenvorm) in 2014 en een 6-daagse competitie (als eindvorm) in 2015; Ad 3. Het uitvoeren van een wervingscampagne op 30 scholen in Gelderland in samenwerking met 2 Basics / Sport2School; Ad 4. Het organiseren van twee voorbereidingstrajecten Run to the Start in samenwerking met de stichting Zeven Heuvelen.

Resultaat

Ad 1. In 2013 hebben ± 100

Ad 1. In 2013 hebben 100

leerlingen van 2e jaar VO

jongeren (12 t/m 16 jaar)

deelgenomen aan het

deelgenomen aan Start to

project IRun2BFit;

Run;

Ad2.In 2013 hebben ± 25

Ad 2. In 2013 hebben twee

personen deelgenomen aan

kennismakingswedstrij

Start to Run XL.

den Athletics Champs plaatsgevonden in de provincie Gelderland; Ad 3. In 2013 hebben 30 scholen in Gelderland deelgenomen aan het project Sport2Schoolatletiek; Ad 4. In 2013 zijn twee voorbereidingstrajecten Run to the Start georganiseerd waaraan in totaal 1250 personen hebben deelgenomen.

49


Hoodfthema


−− Korte termijn

Ad 1. In 2013 hebben ± 100

Fasering in jaren

leerlingen van 2e jaar vo

afhankelijk van

deelgenomen aan het

subsidiemogelijkheden.

2013

project IRun2BFit; Ad 2. In 2013 hebben ± 25 personen deelgenomen aan Start to Run XL.

−− Lange termijn 2016

Uitbouw van projecten

Uitbouw van projecten

naar grotere aantallen

naar grotere aantallen

scholen, leerlingen,

scholen, leerlingen, start

startlocaties en

locaties en deelnemers.

deelnemers.

5.3 Atletiek en Excellente prestaties Visie/Speerpunten/Pijlers/Thema’s De Atletiekunie zal de komende beleidsperiode blijven investeren in topsportprogramma’s, toptalenten en topatleten met als ambitie het behalen van finale en podiumplaatsen bij

ek´s, wk´s en de Olympische Spelen. Daarnaast zal de ontwikkeling en herkenning van

talenten binnen en buiten de atletiek gestructureerd worden aan de hand van de principes van het ltad-model (Long Term Athlete Development). Deze structurering resulteert in

een brede basis voor en grotere omvang van de topatletiekselecties. In Gelderland zal dit

plaatsvinden bij het Centrum voor Topsport en Onderwijs (cto) Papendal en op regionaal niveau door het verzorgen van trainingen door regio-/bondscoaches van de Atletiekunie,

maar in de lagen daaronder door het stimuleren van samenwerkingsverbanden. In Apeldoorn is reeds een initiatief opgestart (sotra) dat talentontwikkeling op de disciplines horden en de middellange afstand faciliteert, en in Nijmegen is reeds een team voor de wegatletiek actief (Team Zevenheuvelen). De Atletiekunie ziet in Topsport Gelderland een belangrijke partner als het gaat om het ondersteunen en faciliteren van talentontwikkeling op regionaal en

lokaal niveau. De opzet van topsport en talentontwikkeling is grafisch weergegeven in het onderstaand piramidemodel.

50


ORGANISATIEVORM ATLETIEKUNIE

LEEFTIJD

NIVEAU

23+ jr.

Atletiekunie-selectie* Internationaal Prestatieperspectief

17 - 22 jr.

Unie-selectie* Internationaal Talent* Nationaal Talent* Talent*

15 - 19 jr.

Nationaal Talent / Beloften/Regioatleten*

12 - 15 jr.

Regioatleten* Clubatleten en ongebonden sporters met goed testprofiel

div.

Clubniveau Beginnersniveau (ongebonden sporters)

* selectiecriteria Atletiekunie-selecties, talentstatus, testprofiel nog onder constructie

5.3.1 Deelthema Accommodaties Projecten en activiteiten Centrum voor Topsport en Onderwijs Papendal Op cto Papendal trainen topatleten in fulltime programma’s in de disciplines meerkamp, sprint, werpen en paralympisch. In aanloop naar de Olympische Spelen van 2016 onder steunt noc*nsf deze disciplines met de topsportgelden. De programma’s zullen door

de Atletiekunie verder uitgebouwd worden. Tevens zijn er nationale programma’s voor hordelopen en midden en lange afstand, die parttime plaatsvinden.

De aansluiting van talenten op de topatletiekprogramma’s dient verder geoptimaliseerd te

worden. De komende jaren zal de Atletiekunie meer regie gaan voeren op talentherkenning en talentontwikkeling. Door samenwerking en convenanten met de diverse talentgroepen

in het land zal Papendal het middelpunt zijn van de atletiekdisciplines. Persoonlijk contact tussen bondscoaches en trainers van (potentiële) talenten zorgt ervoor dat de lijnen naar de talentgroepen kort zijn. De kennis van bondscoaches zal door middel van clinics,

regiotrainingen en congressen beschikbaar gemaakt worden voor talenten, talentcoaches en andere geïnteresseerden in het land. Regionale trainingen verzorgd door regiocoaches

van de Atletiekunie zullen plaatsvinden op cto Papendal en in de wintermaanden ook in het Omnisport in Apeldoorn.

51


Doel/Subdoelen −− uitbouwen fulltime trainingsprogramma’s topatleten

−− optimaliseren aansluiting van talenten op de topatletiekprogramma’s Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− nieuwe opzet fulltime trainingsprogramma’s ontwikkelen −− planvorming rondom talentontwikkeling Op lange termijn: −− verder optimaliseren van trainingsprogramma’s topatleten

−− de Atletiekunie voert de regie op talentherkenning en talentontwikkeling

−− persoonlijk contact tussen bondscoaches en trainers van (potentiële) talenten is versterkt, de lijnen naar de talentgroepen zijn kort

−− de kennis van bondscoaches is beschikbaar voor talenten, talentcoaches en andere geïn teresseerden in het land (clinics, regiotrainingen en congressen).

5.3.2 Deelthema Talentondersteuning Projecten en activiteiten Talentenvolgsysteem en Testbatterij/Clubtesten Atletiek is een meetbare sport. Prestaties van talenten worden momenteel nog niet in een centrale database opgeslagen. De Atletiekunie maakt op het hoogste niveau van sporters

gebruik van een talentenvolgsysteem genaamd ‘Athletic Logic’. De kweekvijver voor talenten

is door de daling van het aantal junioren in de afgelopen vijf jaar (-1%) afgenomen. Het is dus belangrijk dat aanwezig talent in een vroegtijdig stadium opgemerkt en zichtbaar is. Door

de uitrol van reeds ontwikkelde clubtesten voor verenigingen wordt het mogelijk om op open dagen talenten uit andere takken van sport te testen en in beeld te krijgen.

Hieronder staan de al bestaande initiatieven op het gebied van talentontwikkeling weergeven: A.

sotra

In Apeldoorn is sinds half 2012 de stichting sotra actief. Het gaat om 20 ambitieuze atleten in leeftijd van circa 15 tot 23 jaar in de disciplines Sprint/Horden en MiLA. Deze stichting is

een voortzetting van de Stichting Topsport Aventus. Per augustus 2012 is deze laatstgenoemde gestopt als gevolg van bezuinigingsmaatregelen in het onderwijs en de strengere regelgeving voor additionele activiteiten. Hierdoor kon onderwijsinstelling roc Aventus geen financiële bijdrage aan Stichting Topsport Aventus meer leveren. Doordat de activiteiten vanuit

Topsport Aventus moesten stoppen, is sindsdien een ontbrekende trede ontstaan in de

piramide van Talentontwikkeling van de Atletiekunie in de provincie Gelderland, waardoor

de sprong van talenten van de vereniging naar de topsportopleiding op het Centrum Topsport en Onderwijs (cto) Papendal te groot dreigt te worden. De coaches die de trainingen aan

de talenten hebben verzorgd en nu nog steeds verzorgen onder de vlag van sotra, zijn van het begin af aan regiocoach van de Atletiekunie geweest. Voor 2012 heeft de Atletiekunie

ondersteuning, mede dankzij subsidie van de provincie Gelderland, aan de nieuwe stichting verleend voor de opzet van een goede doorstart van deze groep met atletiektalenten. De activiteiten van sotra worden in 2013 en volgende jaren voortgezet.

52


B.

Regionale samenwerking

Om verenigingen te versterken en talentontwikkeling te bevorderen, streeft de

Atletiekunie naar de realisatie van regionale samenwerkingsverbanden op het gebied van talentontwikkeling. Het samenwerkingsverband gericht op talentontwikkeling is een

daadkrachtige, goed georganiseerde en omgevingsgerichte stichting, atletiekvereniging of

combinatie van verenigingen met een regionale uitstraling, die zowel een voorbeeldfunctie als een dienstverlenende en ondersteunende functie vervult ten opzichte van andere

verenigingen in de directe omgeving. Binnen zo’n samenwerkingsverband is er kennis en

ervaring over talentontwikkeling beschikbaar voor de regio. De Atletiekunie zal dergelijke samenwerkingsverbanden faciliteren. De daadwerkelijke uitvoering (het organiseren van trainingen) is een regionale aangelegenheid. In Gelderland is momenteel één initiatief opgestart: Team Zevenheuvelenloop. De Atletiekunie verwacht dat er in de toekomst in Nijmegen (op het gebied van atletiek) en de Achterhoek mogelijk ook regionale samenwerkingsverbanden opgestart worden. C.

Team Zevenheuvelenloop

Het Team Zevenheuvelenloop is in 2012 van start gegaan. Het is een samenwerkingsverband, ondergebracht in een stichting die is ontstaan vanuit meerdere Nijmeegse trainingsgroepen (Cifla, Nijmegen Atletiek en Seven Hills Runningteam). Momenteel bestaat de groep uit

25-30 atleten, onderscheiden in een opleidingsteam (12-17 jaar) en een hoofdselectie vanaf 18 jaar. De stichting wordt ondersteund door de Stichting Zevenheuvelenloop, de Seven Hills Runners Club, de gemeente Nijmegen en de Atletiekunie. Primaire doelstelling van het

team is om aankomende toptalenten in staat te stellen maximaal te presteren, uitmondend in deelname aan Europese en mondiale toernooien. In 2016 is Team Zevenheuvelenloop

(naar voorbeeld van Team Distance Runners uit Noord-Holland) uitgegroeid tot een van de toonaangevende talententeams in Nederland voor de wegatletiek. D.

Team Gelderland

Een nieuw initiatief vanuit de Atletiekunie zelf is de start van een ‘Team Gelderland’.

Dit behelst voor de midden- en lange afstand het gehele traject van scouten in het onderwijs tot en met opleiden van talenten tot topatleet.

Het model waar dit mee bereikt moet worden, is een samenwerkingsverband tussen

de Atletiekunie, de provincie Gelderland, Topsport Gelderland, de gemeente Arnhem,

de han (Hoogeschool van Arnhem en Nijmegen) en het cto Papendal. Ook de Stichting Zevenheuvelenloop kan daarin zo mogelijk een rol toebedeeld krijgen.

De provincie Gelderland heeft een rijke historie als het gaat om internationale toplopers en

olympiërs: Jos Hermens, Gerard Tebroke, Haico Scharn, Grete Koens, Marko Koers, Gert-Jan Liefers, Bram Som en Arnoud Okken zijn daarvan aansprekende voorbeelden.

Het is dus de moeite waard om in de provincie Gelderland intensief te zoeken naar loopta

lent. Alle voorwaarden zijn in Gelderland aanwezig: succesvolle en ervaren bondscoaches van de Atletiekunie, een fantastische trainingsaccommodatie op het cto Papendal, onderwijs,

maatschappelijke en paramedische ondersteuning, en ook bijvoorbeeld huisvesting in/rond Arnhem.

Doel/Subdoelen (van de verschillende onderdelen van de bovenstaande tekst) −− Testen en volgen van de ontwikkeling van individuele atleten (door testbatterij voor clubs en eventueel talentvolgsysteem)

−− ‘Piramide van Talentontwikkeling’ versterken

−− Versterken van verenigingen en bevorderen van talentontwikkeling −− Realiseren van regionale samenwerkingsverbanden

53


−− Team Zevenheuvelenloop stelt aankomende talenten in de wegatletiek in staat zich optimaal te ontwikkelen en te presteren

−− Vergroten van de kweekvijver voor talenten door activiteiten te starten of te ondersteunen die zich richten op atleten die het clubniveau ontstijgen, maar nog niet voldoen aan het niveau van de regiotrainingen of topsportprogramma’s

−− Via ‘Team Gelderland’ in een breed gedragen samenwerkingsverband ontdekken en opleiden van looptalent

Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− op lokaal niveau zijn de al ontwikkelde clubtesten door verenigingen ingezet om op open dagen talenten uit andere takken van sport in beeld te krijgen

−− de activiteiten van sotra met raad en daad bij te staan en te laten aansluiten op de natio nale programma’s op cto Papendal.

−− de Atletiekunie ondersteunt regionale samenwerkingsverbanden met raad en daad in hun activiteiten om trainingsprogramma’s aan te bieden op vereniging+-niveau

−− via Team Gelderland: jaarlijks testtrainingen op alle scholen voor voortgezet onderwijs in Arnhem en voor de laatste groep van de basisscholen.

Op lange termijn: −− het talentvolgsysteem (‘Athletic Logic’) is ingezet

−− regionale samenwerkingsverbanden gericht op talentontwikkeling zijn opgericht.

Zij hebben zowel een voorbeeldfunctie als een dienstverlenende en ondersteunende functie ten opzichte van andere verenigingen in de directe omgeving

−− in 2016 is Team Zevenheuvelenloop (naar voorbeeld van Team Distance Runners) uitgegroeid tot een van de toonaangevende talententeams in Nederland voor de wegatletiek

−− Via Team Gelderland: in minimaal 6 gemeenten in de provincie Gelderland vinden

testtrainingen/-dagen plaats voor kinderen uit groep 8 en voor het voortgezet onderwijs; minimaal 20 kinderen per deelnemende gemeente worden lid van de plaatselijke

atletiekvereniging; minimaal 20 talenten trainen wekelijks op regionaal niveau mee op

cto Papendal; minimaal 15 atleten trainen 3 tot 5 keer per week mee op het cto Papendal en plaatsen zich voor deelname aan de Nationale Juniorenkampioenschappen en 3-5 van hen plaatsen zich voor een internationaal jeugd-/juniorentoernooi.



Gelderland Sport!


54


Hoofdthema

II Excellente prestaties

Doel

In 2016 hebben meer sporters zich ontwikkeld tot talenten en meer talenten zijn toppers geworden. We hebben 20% meer talenten en topsporters, meer topevenementen, meer topaccommodaties.

Deelthema’s

Talentondersteuning

Accommodaties

Doel

In 2016 maken 20% meer

In 2016 is er binnen alle Gel

toptalenten en topsporters deel

derse kernsporten minimaal

uit van de nationale top.

één topwedstrijden één toptrainingsaccommodatie, dan wel zijn deze gerealiseerd.

Visie Atletiekunie

Teneinde de doorstroom van

De vanuit noc*nsf ondersteunde

talenten van clubniveau naar

programma’s voor sprint/

nationale top te verbeteren,

estafette, meerkamp, kogel/

wordt gestreefd naar het

discus en parathletics worden

organiseren van regionale

centraal aangeboden op cto

samenwerkingsverbanden op het

Papendal.

gebied van talentontwikkeling.

Met de realisatie van de Arnhemhal op Papendal is een hoogwaardige trainingsaccom modatie voor topatletiek beschikbaar gekomen. In Apeldoorn is een internatio nale indooraccommodatie beschikbaar. De atletiekbaan op Papendal is als wedstrijd accommodatie afgekeurd en dient gerenoveerd te worden.

Speerpunten/Pijlers/Thema’s

Doel/Subdoelen

Inrichting van één of enkele

Renovatie atletiekaccommodatie

Regionale Training Centra.

Papendal.

−− Het vergroten van het aantal

Zie boven.

atleten dat kan deelnemen aan de regionale trainingen. −− Het vergroten van het aantal atleten dat vanuit de regionale trainingen doorstroomt naar het nationale niveau en aansluit bij de nationale programma’s die op Papendal worden georganiseerd.

55


Hoofdthema


Projecten/Activiteiten

Organisatorische, logistieke en

Zie boven

technische ondersteuning bij de ontwikkeling van regionale trainingscentra. Resultaat

In 2016 zijn 2 regionale

Goedkeuring van de atletiek

trainingscentra in Gelderland

accommodatie Papendal.

operationeel. −− Korte termijn 2013

In 2013 worden voorbereidingen

Afhankelijk van

getroffen voor de start van een

subsidiemogelijkheden.

rtc in 2014. −− Lange termijn 2016

In 2016 zijn 2 regionale

Afhankelijk van

trainingscentra in Gelderland

subsidiemogelijkheden

operationeel. nb Visie = vanuit welke beleidsmatige achtergrond/uitgangspunten handelen de sportbonden? Daarbij dient er aansluiting te zijn bij het deelthema van Gelderland Sport! Speerpunt/Pijler/Thema = welke prioriteiten komen uit het voorgaande voort? Doel = datgene wat je wilt bereiken in het kader van het speerpunt/thema/pijler Projecten/Activiteiten = die passen binnen het doel en bijdragen aan het realiseren van het beoogde resultaat Resultaat = wat concreet op de korte dan wel lange termijn bereikt wordt

5.4 Atletiek en Economische impact

5.4.1 Deelthema Evenementen Visie/Speerpunten/Pijlers/Thema’s Evenementen, zowel in de breedte- als in de topsport, vormen een belangrijk onderdeel van

de plannen in Gelderland Sportland. Deze evenementen kunnen een inspiratiebron zijn om zelf in beweging te komen en zijn ook van economische en maatschappelijke waarde voor

Gelderland. Sportevenementen leveren een bijdrage aan de beeldvorming van de provincie

Gelderland als een gezonde, sportieve en aantrekkelijke provincie. In de provincie Gelderland worden jaarlijks vele atletiek- en loopsportevenementen georganiseerd. Projecten en activiteiten Nederlandse Kampioenschappen Indoor Het Omnisport in Apeldoorn is jaarlijks gastheer van de Nederlandse Kampioenschappen Indoor. In drie weekenden in februari worden respectievelijk het nk Indoor Meerkamp/

nk Indoor Masters, nk Indoor senioren en nk Indoor junioren georganiseerd. Op deze nk’s komen 1000 atleten in actie, zijn 550 vrijwilligers actief en zijn er 7.500 toeschouwers.

56


De afgelopen jaren is er door de Atletiekunie al veel geïnvesteerd in ‘eventpresentation’. De komende jaren zullen deze investeringen gecontinueerd worden. Atletiek is voor

deelnemers, toeschouwers en kijkers niet altijd gemakkelijk om te volgen. Er gebeurt te veel en soms ook onsamenhangend op hetzelfde moment. Het versterken van de presentatie van een evenement draagt bij aan aantrekkelijkere wedstrijden.

Door middel van side-events voor de jeugd (schoolatletiekprogramma’s) in aanloop naar de nk Indoors is de Atletiekunie voornemens om meer jeugd als toeschouwer voor deze

evenementen aan te trekken. De ambitie is om in 2016 bij de nk Indoors voor senioren en voor junioren een uitverkocht Omnisport te hebben.

Ook is de Atletiekunie voornemens om de koppeling met het bedrijfsleven verder te activeren door het aanbieden van hospitality-pakketten rondom het nk Indoor voor senioren.

Een dergelijk pakket bevat kaarten voor de wedstrijddagen, een aantrekkelijk aanvullend programma en mogelijkheden om toppers clinics en lezingen te laten verzorgen. Doel/Subdoelen −− organiseren van meer aantrekkelijke wedstrijden nk Indoors

−− aantrekken van meer toeschouwers nk Indoors, met name meer jeugd −− aanbieden van hospitality-pakketten voor het (lokale) bedrijfsleven Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte en lange termijn: −− ‘eventpresentation’ is versterkt

−− er zijn side-events, in de vorm van schoolatletiekprogramma’s, georganiseerd (in aanloop naar nk Indoors).

Projecten en activiteiten Bidfase ek indoor 2019 Apeldoorn De organisatie van aantrekkelijke internationale topevenementen in Nederland biedt zowel enorme promotionele mogelijkheden voor de atletiek en loopsport, als voor de

betreffende gemeente waar de organisatie van het evenement plaatsvindt. De Atletiekunie heeft met de toekenning van onder andere ek Cross in 2005 (Tilburg), de ek Junioren

(2007) en de ek Meerkamp in 2008 en in 2010 (beide in Hengelo) een goed ‘trackrecord’ opgebouwd bij European Athletics. Absoluut hoogtepunt is de organisatie van de

Europese Kampioenschappen Atletiek in 2016 in Amsterdam. Met het verwerven van dit kampioenschap is de focus nu volledig gericht op het realiseren van een aansprekend en vernieuwend toernooi, onder het motto ‘Athletics like never before’. In lijn met de ambitie om grote aansprekende toernooien naar Nederland te halen, is een mogelijk

volgende stip aan de horizon het ek Indoor in 2019. De komende beleidsperiode zal de

Atletiekunie met de diverse stakeholders (gemeente Apeldoorn, provincies Gelderland en

Overijssel) de mogelijkheden verkennen om een bid uit te brengen voor de organisatie van dit aansprekende toernooi. In de aanloop naar een eventueel ek Indoor 2019 zullen ook

initiatieven onderzocht en vervolgens ontplooid worden om een jaarlijks indooratletiekgala te organiseren.

57


Doel/Subdoelen −− grote aansprekende toernooien naar Nederland halen, in het bijzonder ek Indoor in 2019 Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte en lange termijn: −− mogelijkheden voor uitbrengen bid zijn verkend en vervolgstappen uitgewerkt. Projecten en activiteiten Oprichting evenementenplatform De Atletiekunie is voornemens om op provinciaal niveau een loopplatform op te richten. Dit platform is een samenwerkingsverband tussen organisaties (commercieel en niet-

commercieel) binnen de loopsport in Gelderland. Het loopplatform wil de loopsport verder ontwikkelen en daarmee op de kaart zetten in en buiten Gelderland. Dit betekent dat zij

extra aandacht genereren voor de loopsport, activiteiten met uitstraling ontwikkelen en

evenementen van een hoog niveau organiseren, mogelijk resulterend in de organisatie van

een Gelders loopcircuit (met daaraan gekoppeld een Gelders Kampioenschap). Door samen te werken ontstaat er synergie: de professionaliteit neemt toe, er kan gebruikgemaakt worden van elkaars expertise, meer beschikbare vrijwilligers en er valt gezamenlijk inkoopvoordeel

te realiseren. De Atletiekunie zal tweemaal per jaar een bijeenkomst initiëren. In eerste in stantie zullen evenementen met een deelnemersaantal van 1000+ onderdeel uitmaken van dit platform.

De Atletiekunie en knblo-nl stimuleren loopevenementen en wandelevenementen om samenwerking met elkaar te zoeken. Er zijn al veel loopevenementen waarbij ook een wandeltocht aangeboden wordt. Het Dijkensportweekend in Beneden Leeuwen (waar

Bourgondisch Fruitwandelen onderdeel van uitmaakt) is een voorbeeld van een evenement

waarbij het wandelen en hardlopen in één evenement gecombineerd worden. Grootschalige hardloopevenementen als de Montferland Run (‘s-Heerenberg), de Midwintermarathon (Apeldoorn), de Zevenheuvelenloop (Nijmegen) hebben momenteel nog geen wandelafstanden op het programma. Doel/Subdoelen −− oprichten van loopplatform op provinciaal niveau

−− meer samenwerking tussen loopevenementen en wandelevenementen Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte en lange termijn: −− het opgerichte loopplatform heeft de loopsport verder ontwikkeld en daarmee ook op de kaart gezet in en buiten Gelderland

−− er is (door het loopplatform) extra aandacht gegenereerd voor de loopsport, er zijn activiteiten met uitstraling ontwikkeld en evenementen van een hoog niveau georganiseerd (Gelders loopcircuit)

−− door samenwerking is de professionaliteit toegenomen, wordt expertise uitgewisseld, zijn er meer beschikbare vrijwilligers en wordt gezamenlijk inkoopvoordeel gerealiseerd

−− de Atletiekunie initieert tweemaal per jaar een bijeenkomst

−− er worden verschillende evenementen georganiseerd waarbij hardlopen en wandelen in één evenement worden georganiseerd.

58


Projecten en activiteiten Stimuleren van aantrekkelijke (internationale) atletiekwedstrijden in Gelderland De provincie Gelderland heeft naast het nk indoor weinig grote atletiekwedstrijden binnen de provincie. De Global Athletics is een internationaal atletiekspektakel dat jaarlijks in

Nijmegen plaatsvindt. Door de samenwerking met zorgpartners is er ook een programma

voor de gehandicaptenatletiek en tevens is er een programma voor kinderen. De organisatie heeft de ambitie om het evenement de komende jaren uit te bouwen tot een van de

belangrijkste nationale atletiekevenementen. Daarnaast zijn er lokale initiatieven gaande om de Papendal Games weer op de atletiekkalender te krijgen. Doel/Subdoelen −− verder professionaliseren van Global Athletics Nijmegen

−− koppeling leggen tussen (regionale) breedtesport en (internationale) topsport −− mogelijke organisatie Papendal Games.

5.4.2 Deelthema Kennis en Innovatie Visie/Speerpunten/Pijlers/Thema’s De Atletiekunie wil haar rol als kenniscentrum duidelijker positioneren. Een kenniscentrum vervult organisatiebreed een functie door het verzamelen en overzichtelijk beschikbaar stellen van goede informatie, die op het gebied van de atletiek en loopsport van

doorslaggevend belang kan zijn in het aangaan en onderhouden van relaties met partners, verenigingen, leden, ongebonden lopers en alle delen van de samenleving. Projecten en activiteiten Kennis en innovatie De Atletiekunie organiseert jaarlijks (in samenwerking met de knblo-nl) twee

grootschalige kaderdagen in Gelderland. In het najaar staat jaarlijks de Looptrainersdag op de programmering. Deze jaarlijkse kennis- en ontmoetingsdag wordt al zeven jaar

georganiseerd op het Universitair Sportcentrum van de Radboud Universiteit te Nijmegen. Deze kaderdag is elk jaar binnen no-time volgeboekt met 1000 hardlooptrainers uit het

gehele land. De Looptrainersdag is bestemd voor iedereen die bij de ondersteuning van de loopsport betrokken is, zoals looptrainers, assistentlooptrainers, juniorenlooptrainers, Milatrainers (midden-/langeafstand), trainerscoördinatoren, docenten en bestuurlijk

verenigingskader. De Looptrainersdag is een ideale gelegenheid om actuele informatie

over loopsportgerichte onderwerpen en activiteiten te verkrijgen. Elk voorjaar wordt een soortgelijke dag voor wandeltrainers in samenwerking met de knblo-nl georganiseerd.

Jaarlijks bezoeken 350 wandeltrainers deze dag. De komende jaren zal de organisatie van deze kaderdagen in Gelderland blijven plaatsvinden.

Daarnaast hebben de Stichting Zevenheuvelenloop en de Atletiekunie een samenwerkings– verband met het umc St Radboud. Het umc St Radboud richt zich op de gezondheid van de lopers door het verrichten van wetenschappelijk onderzoek en medische verzorging

in relatie tot de sportbeoefening. Hiervoor worden jaarlijks een aantal deelnemers van de Zevenheuvelenloop aan uitgebreide onderzoeken onderworpen. De Atletiekunie is

voornemens om met de Stichting Zevenheuvelenloop en het umc St Radboud intensiever

samen te werken om meer wetenschappelijk onderzoek op het gebied van de loopsport te laten verrichten.

59


Doel/Subdoelen −− Atletiekunie positioneert zich duidelijker in haar rol als kenniscentrum

−− Organisatie van kennis- en ontmoetingsdagen om actuele informatie over

loopsportgerichte onderwerpen en activiteiten te verkrijgen en uit te wisselen

−− Intensivering van samenwerking tussen Atletiekunie, Stichting Zevenheuvelenloop en het umc St Radboud om meer wetenschappelijk onderzoek op het gebied van de loopsport te laten verrichten.

Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) −− De Atletiekunie heeft een duidelijke positie als kenniscentrum en is in die hoedanigheid

belangrijk voor het beschikbaar stellen van informatie aan partners, verenigingen, leden, ongebonden lopers en alle delen van de samenleving.

−− Kennis- en ontmoetingsdagen zijn een aantal keer per jaar georganiseerd, waardoor actuele informatie breed wordt uitgewisseld.

−− Intensieve samenwerking tussen Atletiekunie, Stichting Zevenheuvelenloop en het umc St Radboud op het gebied van wetenschappelijk onderzoek naar loopsport. Concrete resultaten kunnen nu nog niet worden genoemd.

5.4.3 Deelthema Vitale werknemers/Vitale bedrijven Projecten en activiteiten Vitale werknemers, vitale bedrijven Uit tal van onderzoeken blijkt dat gezonde en vitale werknemers productiever en minder lang ziek zijn. Een gezonde werknemer zal daardoor minder aanspraak maken op de

gezondheidszorg. De Atletiekunie werkt al jarenlang samen met de Stichting Sport & Zaken om werknemers door middel van bedrijfssport duurzaam in beweging te krijgen. Sport &

Zaken is de landelijke intermediair tussen het bedrijfsleven en de sportbonden en bundelt 23 verschillende sporten via één portaal. Via Sport & Zaken coördineert de Atletiekunie

jaarlijks 15 trajecten voor bedrijfssport. In Gelderland zijn o.a. trajecten verzorgd voor gdf suez en Ernst & Young. Vooral het programma Start to Run wint aan populariteit onder het bedrijfsleven. De Atletiekunie heeft Start to Run zo doorontwikkeld dat werkgevers

op twee manieren de cursus onder hun werknemers kunnen promoten: via een speciaal inschrijfformulier voor de reguliere Start to Run-cursus en het is mogelijk om een

maatwerktraject voor een organisatie te organiseren. De Atletiekunie is voornemens om

in Gelderland in 2016 jaarlijks 10 bedrijfssporttrajecten te organiseren. Daarbij wil zij de

krachten bundelen met onder andere het programma Vitale Werknemers van de Gelderse

Sport Federatie. Er ligt een uitdaging om in samenwerking met gemeenten en verenigingen de samenwerking tussen mkb-bedrijven op bedrijventerreinen te stimuleren om zo ook voor deze bedrijven een aanbod mogelijk te maken.

Uit vorige bedrijfstrajecten ervaart de Atletiekunie dat de hardloopsport als te hoogdrempelig wordt ervaren voor inactieve werknemers. De wandelsport heeft onder werknemers het

stempel dat het minder uitdagend is. De Atletiekunie (Wcare) en knblo-nl (The Walking Companion) hebben een gezamenlijke loop-/wandelinterventie ontwikkeld waarmee de wandelen de hardloopsport in één traject aangeboden worden. De ambitie is om

gezamenlijk meer Gelderse bedrijven duurzaam in beweging te krijgen door het aanbieden van een gecombineerde bedrijfssportinterventie.

60


Doel/Subdoelen −− In samenwerking met Stichting Sport & Zaken wil de Atletiekunie (nog) meer werknemers, door middel van bedrijfssport, duurzaam in beweging krijgen.

−− Uitbreiden van de gezamenlijke, door de Atletiekunie en knblo-nl, ontwikkelde loop-/ wandelinterventie (gecombineerde bedrijfssportinterventie) om Gelderse bedrijven duurzaam in beweging te krijgen.

Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) −− In 2016 zijn 10 Gelderse bedrijven, in samenwerking met de Atletiekunie, gestart met een bedrijfssportproject.

−− Samenwerking versterkt en krachten zijn gebundeld met andere programma’s, zoals het programma Vitale Werknemers van de Gelderse Sport Federatie.

−− Meer Gelderse bedrijven zijn duurzaam in beweging door inzet van gecombineerde bedrijfssportinterventie.



Gelderland Sport!


Hoofdthema

III Economische impact

Doel

In 2016 willen we dat met de inzet van sport de Gelderse bedrijven vitaler zijn, het vestigingsklimaat verbeterd is en de Gelderse economie sterker is geworden.

Deelthema’s

Evenementen

Vitale werknemers/ vitale bedrijven

61


Kennis en Innovatie

Hoofdthema


Doel

Jaarlijks in Gelderland

In 2016 voldoet 66% van

Het optimaliseren van

faciliteren en onder

de Gelderse werknemers

kennisontwikkeling

steunen van minimaal

in de leeftijd van 25 t/m

en kennistoepassing

twee (inter)nationale

64 aan de Nederlandse

(innovatie) op het gebied

topsportevenementen (één

Norm voor Gezond

van top- en breedtesport

ek of wk, in de Gelderse

Bewegen.

door het stimuleren

kernsporten).

en faciliteren van de

Daarbij aansluiting

samenwerking tussen

bij de Gelderse

partners uit de sport,

Sportevenementen

overheid, bedrijfsleven

kalender (in aansluiting op

en kennisinstellingen

de landelijke sportevene

rondom innovatieve

mentenkalender), waarbij

activiteiten.

rondom het evenement breedtesportactiviteiten (side-events) worden georganiseerd. Daarbij dient d.m.v. economische effectmeting in beeld gebracht te worden wat de economische impact is van het evenement voor Gelderland. Visie Atletiekunie

Speerpunten/ Pijlers/Thema’s

De Atletiekunie

Vanuit haar rol als

De Atletiekunie wil haar

onderkent het belang van

maatschappelijk

rol als kenniscentrum

sportevenementen voor

betrokken organisatie

invullen door zelf

de uitstraling en de groei

wil de Atletiekunie

onderzoek te initiëren

van een tak van sport.

een bijdrage leveren

en bij te dragen aan

Naast de waarde voor de

aan het duurzaam in

en samen te werken in

ontwikkeling van de sport is

beweging brengen

onderzoeken van derden.

ook de economische impact

van werknemers.

van sportevenementen van

Door middel van

groot belang.

bedrijfssportprojecten.

−− Organisatie van het ek

Organisatie van

Het initiëren en in


gezamenlijkheid met

indoor Atletiek in 2019. −− Doorontwikkeling

onderzoek binnen de

Omnisport Apeldoorn te

loopsport.

organiseren Nederlandse kampioenschappen indooratletiek (senioren, junioren, masters en meerkamp).

62

partners uitvoeren van

van de jaarlijks in het


Hoofdthema


Doel/Subdoelen

−− Het verkrijgen van de

Het duurzaam

Het versterken van de

organisatie van het ek

aanzetten tot beweging

positie als autoriteit in de

indooratletiek in 2019.

van werknemers van

loopsport, en het op basis

Gelderse bedrijven.

van onderzoek en kennis

−− Het laten uitgroeien van het nk indoor senioren

kunnen ondersteunen van

tot een grootschalig

uitvoerende organisaties

sportevenement met

in de loopsport,

grote aantrekkingskracht

waaronder leden,

ook buiten de

aangesloten verenigingen,

atletiekwereld.

aangesloten stichtingen/ evenementorganisatoren maar ook andere geïnteresseerden.

Projecten/ Activiteiten

−− Het (laten) uitvoeren van een haalbaarheids

Organisatie van

Concrete projecten en


onderzoeken zijn nog niet

onderzoek naar de

bekend.

organisatie van een ek indoor Atletiek in 2019. −− Het voorbereiden van een biddingprocedure en opstellen van een bidbook ek indoor 2019. −− Het organiseren van aantrekkelijke side events rondom de nk indoor senioren. −− Toekenning van het

Resultaat

In 2016 worden jaarlijks

ek indoor Atletiek aan

10 bedrijfssporttrajecten

Nederland/Apeldoorn.

georganiseerd.

Nog niet bekend.

−− Doorgroei van de nk indoor tot een aansprekend sportevenement, dat jaarlijks op de finaledag 5.000 toeschouwers trekt. −− Korte termijn 2013

−− Voorbereiden

bedrijfssportprojecten

en biddingprocedure.

gestart.

−− Doorontwikkeling nk indoor.

63

In 2013 worden 2

haalbaarheidsonderzoek


Nog niet bekend.

Hoofdthema


−− Lange termijn

−− Toekenning organisatie

2016

ek indoor. −− Verdere doorgroei nk

In 2016 worden jaarlijks

Versterking van de positie

10 bedrijfssporttrajecten

als autoriteit op het

georganiseerd.

gebied van de loopsport.

indoor. nb Visie = vanuit welke beleidsmatige achtergrond/uitgangspunten handelen de sportbonden? Daarbij dient er aansluiting te zijn bij het deelthema van Gelderland Sport! Speerpunt/Pijler/Thema = welke prioriteiten komen uit het voorgaande voort? Doel = datgene wat je wilt bereiken in het kader van het speerpunt/thema/pijler Projecten/Activiteiten = die passen binnen het doel en bijdragen aan het realiseren van het beoogde resultaat Resultaat = wat concreet op de korte dan wel lange termijn bereikt wordt

64


6 Gelderse ambitie Wandelsport 6.1 Aanbod en projecten van de knblo-nl en de nwb Zoals eerder aangegeven heeft dit kernsportplan tot doel de Gelderse atletiek en wandelsport de komende jaren naar een hoger niveau te tillen. Het plan zoomt in op de positie en

de betekenis van atletiek en wandelen in Gelderland en brengt in beeld op welke wijze deze sport in Gelderland versterkt kan worden om een substantiële bijdrage te leveren aan het positioneren van Gelderland als een vitale en sportieve provincie.

De knblo-nl en nwb willen het sportief en recreatief wandelen in Nederland bevorderen. De ontwikkeling van de wandelmarkt vraagt daarbij van de wandelsport een nieuwe

marktgerichtere opstelling, waarbij de behoeften van de wandelaar centraal staan. De kracht van de georganiseerde wandelsport ligt daarbij in het organiseren van aansprekende

activiteiten (evenementen), het lokaal binden van wandelaars (verenigingen en wandel groepen), het trainen en begeleiden op weg naar een per-soonlijke wandeldoelstelling

(training/begeleiding en sportstimulering), het faciliteren en informeren om eigen wandel ervaringen te realiseren en het behartigen van de belangen. In het nader aansluiten op

de behoeften van de wandelaar staat de beleving centraal: de wandelsport wil met sterke belevingsconcepten invulling geven aan de behoeften van wandelaars op het gebied van Genieten, Gezondheid, Gezelligheid en Presteren.

In de (concept-)Wandelsportagenda 2013-2016 van knblo-nl zijn daarbij een aantal belangrijke kerndoelstellingen geformuleerd:

1. Groei naar 75.000 tevreden wandelaars in traditionele en moderne bindingsvormen; de

vereniging vormt daarbij de kurk waarop de wandelsport drijft; echter, doorontwikkeling van de wandelsportbond tot brancheorganisatie vraagt ook dat wordt ingespeeld op

nieuwe vormen en producten/diensten waarmee grotere groepen wandelaars lokaal en landelijk worden gebonden.

2. Sterk lokaal wandelsportaanbod door kwaliteitsborging onder de sterke merken van knblo-nl (lwp, Avond4daagse, WandelFit).

3. Versterken van aangesloten wandelsportorganisaties, onder meer door samenwerking in 25 wandelsportcentra te realiseren.

4. Ontwikkeling naar regionale transferpunten voor kennisuitwisseling en -overdracht richting aangesloten organisaties.

5. Een intern sterke bondsorganisatie, onder andere te realiseren door vitalisering van de regio’s.

6. Krachtige profilering en positionering van de wandelsport. In het visiedocument van de nwb zijn een aantal doelstellingen geformuleerd die van toepassing zijn:

1. Herpositioneren van wandelen in huidige en nabije markt. 2. Groei naar 80.000 leden.

3. Aantal deelnemers 4daagse Apeldoorn verhogen naar minimaal 3.500 deelnemers.

4. Verhogen van deelname van Nederlandse basisschooljeugd aan de Avond4daagsen, door inzet sociale media en specifieke tv-programma’s.

5. Wandelpadenroutes deels omzetten naar dagroutemogelijkheden. 6. Minimaal zelfde aantal deelnemers per wandeltocht.

7. Groei zoeken in de doelgroep jonger dan 50 jaar met inzet van nieuwe media.

8. Ontwikkelen van nieuwe (laagdrempelige) wandelsportevenementen vanuit innovatie en kennismaking.

9. Kwaliteitsverbetering van het kader door middel van kadervorming en -opleiding.

65


10. Actieve ledenwerving tijdens wandeltochten en via digitale c.q. social media

11. Samenwerken met organisaties die actief zijn in of in het verlengde liggen van het domein wandelen.

6.2 Wandelsport en Gelderland Sportland! Gelderse ambities van de georganiseerde wandelsport De samenwerkende sportbonden (knblo-nl en nwb) willen met de inzet en ontwikkeling van georganiseerde wandelsport binnen de deelprogramma’s ‘Vitale samenleving’, ‘Excellente prestaties’ en ‘Economische impact’ nadrukkelijk bijdragen aan de hoofddoelstelling om in 2016 een gezond, vitaal en aantrekkelijk Gelderland te realiseren. Bij de uitwerking

daarvan zal met de Gelderse Sport Federatie (gsf) worden samengewerkt: het afstemmen van activiteiten voor doelgroepen van bonden en gsf en door de inzet van regiocoördinatoren,

verenigingsmanagers en combinatiefunctionarissen ter ondersteuning van de projecten van de bonden.

Gelderland Sportland! richt zich op drie thema’s: 1. Vitale samenleving

Doel van dit thema is dat in 2016 Gelderland een vitale sportprovincie is geworden: meer

Gelderse burgers (75%), met of zonder beperking, sporten en bewegen ter bevordering van de gezondheid en sociale cohesie en ter vermindering van overgewicht. Deelthema’s zijn Sport en gezondheid, Sportieve bewegingsruimte en Meer sporten en bewegen. 2. Excellente prestaties

In 2016 is het doel dat in Gelderland meer sporters zich ontwikkeld hebben tot in hun sport

erkende talenten en toppers, in een omgeving met meer hoogwaardige accommodaties. Er

zijn 20% meer talenten en topsporters en er zijn meer topaccommodaties. Deelthema’s zijn Accommodaties en Talentondersteuning. 3. Economische impact

Doel van dit thema is dat in 2016 met de inzet van sport de Gelderse bedrijven vitaler zijn, het vestigingsklimaat is verbeterd en de Gelderse economie sterker is geworden. Deelthema’s zijn Evenementen, Vitale werknemers/bedrijven en Kennis en Innovatie.

Vanuit de wandelsport zijn voor de periode tot en met 2016 op de drie thema’s van Gelderland Sportland! een aantal programma’s opgesteld, die in de navolgende paragrafen verder

worden uitgewerkt en die in onderstaande tabel op hun samenhang met de drie thema’s van Gelderland Sportland in kaart zijn gebracht.

66


Gelderland

Wandelsport-

Landelijk Wandel-

Via

Sportland!

centra

programma

Vierdaagse

X

X

Wandel Fit

Avond4Daagse

1. Vitale samenleving Sportieve buitenruimte Meer sporten

X

X

& bewegen (senioren) Sport &

X

gezondheid (jeugd) Sport &

X

X

gezondheid (volwassen)

2. Excellente prestaties Accommodaties

X

3. Economische impact Evenementen

X

Vitale

X X

X

X

X

werknemers Kennis en

X

innovatie In deze uitwerking van de ambities vormt de ontwikkeling van regionale wandelsportcentra

de organisatorische randvoorwaarde, waarbinnen vervolgens in belangrijke mate de bijdrage op de genoemde deelthema’s van Gelderland Sportland kan worden gerealiseerd.

In de periode 2013-2016 wordt ernaar gestreefd om regionale wandelsportcentra te

ontwikkelen, die aansluiten bij de indeling in de bestaande Gelderse regio’s. Het concept

67


wandelsportcentrum behelst in hoofdlijnen een regionale netwerkorganisatie van waaruit

deskundigheidsbevordering en professionalisering van de wandelsport worden vormgegeven met als belangrijke doelstelling om regionaal betere wandelsportstimulering te realiseren. De Gelderse wandelsportcentra en het programma Gelderland Sport! 1. Gelderse wandelsportcentra dragen bij aan de Vitale samenleving door: A. Op het gebied van Sportieve Buitenruimte:

−− meer sportieve beweegruimte te bieden door (regionale) deelname aan bestaande wandelsportevenementen (Landelijk Wandelprogramma) te vergroten, nieuwe

evenementen te ontwikkelen en nadrukkelijkere verbinding van de wandelsport met vrijetijdseconomie te realiseren.

−− te participeren in het onderhoud van Gelderse wandelroutes en -paden. B. Op het gebied van Meer sport en bewegen:

−− meer volwassen inwoners van Gelderland – en senioren in bijzonder – te laten sporten en bewegen door sportstimuleringsprogramma’s als Via Vierdaagse en WandelFit in Gelderland dichtbij (in de buurt) aan te bieden en te verbinden met Gelderse wandelsportevenementen

−− de Gelderse jeugd meer te laten bewegen door deelname aan de Avond4daagse te vergroten. 2. Gelderse wandelsportcentra dragen bij aan de Excellente prestaties door:

−− de bestaande lokale wandelinfrastructuur te versterken door herkenbare centra te

ontwikkelen waar wandelaars terecht kunnen voor informatie, wandelroutes, training en begeleiding en wandelactiviteiten.

3. Gelderse wandelsportcentra dragen bij aan de Economische impact door:

−− de stimuleringsprogramma’s Via Vierdaagse en WandelFit aan te bieden in het kader van ‘Vitale werknemers, vitale bedrijven’

−− de economische spin-off van wandelevenementen voor Gelderland te vergroten.

6.2.1 Gelderse Wandelsportcentra

In 2007/2008 heeft de knblo-nl het concept Wandelsportcentrum geïntroduceerd.

Het wandelsportcentrum betreft een relatief nieuw regionaal samenwerkingsconcept van diverse (netwerk)partijen om de wandelsport te stimuleren en de dienstverlening aan

wandelaars verder te versterken. Partijen binnen de georganiseerde sport (verenigingen, trainers, tochtorganisatoren) werken in het centrum intensief samen met andere

instellingen als regionale landschappen, horecaondernemers en instellingen in onderwijs en zorg.

68


Een wandelsportcentrum vervult uiteenlopende functies: −− organisatie en uitvoering van cursussen

−− wandelstimuleringsprojecten en wekelijkse trainingen (in verschillende niveaugroepen) −− organisatie van en deelname aan wandeltochten

−− ontwikkelen, ontsluiten en beheren van wandelroutes

−− voorlichtingsfunctie voor wandelaars in en buiten de regio

−− regionale netwerkfunctie richting natuurorganisaties, zorg/welzijn, recreatie/toerisme en overige sporten

−− kaderontwikkeling: in het centrum worden kaderleden opgeleid tot wandeltrainer op verschillende gebieden

−− binding van wandelaars aan de knblo-nl. Initiatieven die het predicaat Erkend Wandelsportcentrum willen voeren, worden van

tevoren door knblo-nl getoetst op een groot aantal criteria (bijvoorbeeld op het gebied van

kwaliteit van organisatie, bestuur en kader; het onderschrijven van en willen bijdragen aan het bondsbeleid; een gevarieerd wandelsportaanbod). Met het predicaat (keurmerk) hebben

de samenwerkende partijen de mogelijkheid om onderscheidend vermogen aan te brengen, zowel naar wandelaars, lokale/regionale partijen rondom de sport, zoals overheden, sportorganisaties en bedrijven, alsook landelijk (vanuit de voorbeeldfunctie binnen georganiseerde wandelsport).

In 2009 is het eerste wandelsportcentrum officieel geopend in Drunen: Wandelsportcentrum Midden Brabant. Hierin werken professionele instructeurs uit Drunen, Goirle en

Dongen samen met partijen uit zorg, welzijn en natuurbeheer. Dit centrum bestrijkt een groot werkgebied en biedt een variëteit aan activiteiten. Sindsdien zijn nieuwe centra

opgericht in Haaksbergen, Sittard, Wezuperbrug, de Westelijke Mijnstreek en Parkstad in Limburg. De provincie Limburg wordt daarbij op termijn bestreken door een vijftal

regionale wandelsportcentra, die onder regie van de knblo-nl nadrukkelijk samenwerken. Het onderscheidende aan deze centra is dat de fysieke accommodatie kan variëren van het

‘traditionele clubhuis’ van een sportvereniging tot recreatieparken, hotels, fitnesscentra en bijvoorbeeld bezoekerscentra. Het wandelsportcentrum legt hiermee vanuit de sport ook de

directe verbinding met ondernemers en instellingen in andere sectoren als natuur, toerisme en recreatie.

Projecten en activiteiten Gelderse wandelsportcentra; aanbod en projecten Op weg naar Gelderland Sportland 2016 hebben de samenwerkende bonden de ambitie

om in 2016 een zestal regionale wandelsportcentra in Gelderland te ontwikkelen. Deze

centra worden bij voorkeur geografisch ingericht op basis van de huidige indeling van de

Gelderse regio’s, te weten de Achterhoek, Arnhem/Nijmegen, Stedendriehoek, De Vallei, Rivierenland en Noord-Veluwe. Kijkend naar de reeds bestaande infrastructuur van de

georganiseerde wandelsport, dan liggen de eerste kansen daarvoor in Apeldoorn, Arnhem, Nijmegen, Doetinchem en Geldermalsen als plaatsen van waaruit een centrum een

bovenlokale functie kan vervullen. Met de gemeente Arnhem worden de mogelijkheden van een centrum reeds concreet in kaart gebracht.

In Apeldoorn en Nijmegen zijn atletiekverenigingen met een sterke wandelafdeling actief. De aanwezige organisatorische infrastructuur van deze sterke atletiekverenigingen kan

69


als basis dienen voor de wandelsportcentra in oprichting. Ook de accommodaties van

deze verenigingen kunnen het fysieke verzamelpunt zijn van een wandelsportcentrum. Door toenemende lokale bezuinigingen en de privatiseringstendens staan de

accommodaties van verenigingen steeds meer onder druk. Samenwerkingsverbanden

met andere sportorganisaties en multifunctionaliteit verhogen de bezettingsgraad van de accommodaties.

Regiocoördinatoren en verenigingsmanagers van gsf kunnen hierin een coördinerende rol vervullen, bijdragen aan de netwerkontwikkeling en ondersteunen bij het opzetten van stimuleringsprogramma’s. Doel/Subdoelen − Realiseren van zes regionale wandelsportcentra in Gelderland, waardoor de wandelsport wordt gestimuleerd en de dienstverlening aan wandelaars verder wordt versterkt.

Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: − realisatie van het eerste Wandelsportcentrum in de regio Stedendriehoek Op lange termijn: − realisatie zes regionale wandelsportcentra, waarin samenwerkingsverbanden met andere sportorganisaties zijn aangegaan en multifunctionaliteit van de bezettingsgraad van de accommodaties is verhoogd

− door de ontwikkeling van de regionale wandelsportcentra is de wandelsport verder geprofessionaliseerd.

6.2.2 Gelders Wandelprogramma

70


Onder de vlag van knblo-nl en de nwb samen worden jaarlijks ruim 1.500 evenementen met meer dan 1 miljoen deelnemers georganiseerd. Deze evenementen vormen voor veel deelnemers onderdeel van hun structurele wandelsportgedrag, vergelijkbaar met het reguliere competitieaanbod van veel andere sportbonden.

De grootste drie evenementen uit dit programma worden met meer dan 100.000

deelnemers alle in Gelderland georganiseerd (Vierdaagse, Airborne Wandeltocht en

Rode Kruisbloesemtocht). Met ruim 170 wandelevenementen per jaar trekt het Landelijk Wandelprogramma in Gelderland naar schatting zo’n 200.000 wandelaars. Projecten en activiteiten Wandelevenementen in Gelderland; aanbod en projecten Succesvolle wandelevenementen hebben met elkaar gemeen dat zij de wandelaars een

unieke ervaring bezorgen, al dan niet in samenwerking met vele partners. Een mooi, voor sommigen minder bekend, voorbeeld is het Bourgondisch Fruitwandelen dat jaarlijks in

Beneden Leeuwen wordt georganiseerd (www.fruitwandelen.nl). Een uniek evenement voor maximaal 2.500 deelnemers dat in nauwe samenwerking met lokale ondernemers wordt

ingericht om ‘de zuidelijke en fruitige inslag van dit deel van het Gelderse rivierenland te

promoten’. Bourgondisch Fruitwandelen is onderdeel van het Dijkensportweekend, waarin onder andere ook een hardloopevenement is geprogrammeerd. Door samen te werken

ontstaat er synergie: de professionaliteit neemt toe, er kan gebruikgemaakt worden van

elkaars expertise, meer beschikbare vrijwilligers en er valt gezamenlijk inkoopvoordeel te realiseren. Met de organisatoren van grootschalige hardloopevenementen (bijvoorbeeld de Montferland Run in ‘s-Heerenberg, de Midwintermarathon in Apeldoorn, de

Zevenheuvelenloop in Nijmegen) zullen de synergiemogelijkheden worden bekeken. Bij de doorontwikkeling van wandelevenementen zal komende jaren de beleving c.q.

de behoefte van de wandelaar centraal staan. Daarbij zal vanuit de wandelsport worden

ingespeeld op de belangrijkste vastgestelde behoeften, te weten Gezondheid, Gezelligheid,

Genieten en Presteren. Naar voorbeeld van het Fruitwandelen zal dit inspelen nadrukkelijk

moeten gebeuren door lokale en regionale samenwerking met maatschappelijke organisaties en ondernemers, in bijzonder ook met de recreatie- en toerismebranche (bijvoorbeeld

door nieuwe toeristische/recreatieve arrangementen). Enerzijds dient dit te leiden tot het

vergroten van de beleving en uiteindelijke deelname aan bestaande Gelderse evenementen. Anderzijds zullen in deze samenwerking ook nieuwe wandelconcepten moeten worden ontwikkeld en uitgerold. Het wandelsportcentrum speelt in dezen een belangrijke verbindende rol.

Om deze ambities te kunnen waarmaken, is het van belang vast te stellen dat een

zich terugtrekkende overheid (defensie, politie) in toenemende mate druk zet op de

evenementbegrotingen, als gevolg waarvan enerzijds de inschrijfgelden voor de deelnemers substantieel moeten worden verhoogd en anderzijds alternatieve vormen van financiering moeten worden gevonden. Doel/Subdoelen −− Versterken van het Gelderse aanbod van wandelevenementen door samenwerking met

partners met als doel: het verder positioneren van Gelderland als wandelprovincie door meer uitstraling, meer professionaliteit, uitwisseling van expertise, meer beschikbare

71


vrijwilligers en realisatie van gezamenlijk inkoopvoordeel.

−− Doorontwikkeling van wandelevenementen met focus op beleving en behoefte van wandelaar leidt tot grotere deelname aan wandelevenementen en nieuwe wandelconcepten.

Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− oprichting van een Gelders wandelplatform waarin kennis en ervaring worden uitgewisseld en conceptontwikkeling plaatsvindt.

Op lange termijn: −− Samenwerking met partners is uitgebreid en versterkt, de regionale wandelcentra spelen hier een belangrijke rol in.

−− Betere samenwerking heeft geleid tot grotere expertise, meer beschikbare vrijwilligers en een gezamenlijk inkoopvoordeel.

−− Bestaande wandelevenementen zijn doorontwikkeld en uitgebreid, nieuwe

wandelevenementen zijn gelanceerd, de beleving en behoefte van de wandelaar staat centraal. Dit leidt tot grotere deelname aan Gelderse wandelevenementen.

6.2.3 Via Vierdaagse in Gelderland

In 2009 hebben de knblo-nl en stichting DE 4DAAGSE de handen ineengeslagen om een

nieuw trainings- en begeleidingsprogramma voor debuterende deelnemers aan de Vierdaagse van Nijmegen te ontwikkelen. Belangrijke aanleidingen daarvoor waren onder andere

gelegen in het feit dat de uitvalspercentages onder debuterende deelnemers significant hoger lagen en er een belangrijke toeloop is ontstaan van deelnemers die het voorbereiden op de Vierdaagse ook koppelen aan persoonlijke (gezondheids)doelstellingen.

Anno 2012 is Via Vierdaagse inmiddels een succesvol trainings- en begeleidingsprogramma voor 1.500 deelnemers. Radboud Universiteit gebruikt het trainingsprogramma inmid–

dels ook om de blijvende effecten op sporten beweeggedrag voor risicogroepen te onder– zoeken. In 2012 waren 273 deelnemers van de 1500 deelnemers afkomstig uit Gelderse gemeenten en een groot gedeelte daarvan volgt hun voorbereiding ook bij Gelderse wandelsportorganisaties.

Het trainings- en begeleidingsprogramma Via Vierdaagse maakt deelnemers ervan bewust dat deelname aan de Vierdaagse een gedegen voorbereiding vergt. Deelname aan dit programma past binnen de ambities om de sportparticipatie te verhogen.

72


Projecten en activiteiten Via Vierdaagse in Gelderland: de ambitie Het jaar 2016 is het jaar waarin de 100e editie van de Vierdaagse van Nijmegen zal plaats

vinden. Gekoppeld aan dit jubileum van het grootste sportevenement van Nederland hebben knblo-nl en stichting de Vierdaagse de gezamenlijke ambitie om op weg naar 2016 de

Gelderse betrokkenheid bij de Vierdaagse te versterken. De ambitie is er daarbij op gericht

om in elk wandelsportcentrum minimaal één regionaal voorbereidingsprogramma voor Via

Vierdaagse uit te rollen, zodat lokale verenigingen en trainers betrokken raken. In deze uitrol wordt onder andere ook de verbinding gezocht met het Gelderse bedrijfsleven, waardoor

Via Vierdaagse en het deelnemen aan de Vierdaagse van Nijmegen ook een nadrukkelijke

verbinding krijgen met de ambities rondom vitale werknemers. Dit onderdeel sluit ook aan bij het deelthema ‘Economische Impact’.

Daarnaast is de ambitie om het concept van Via Vierdaagse te vertalen naar andere Gelderse

vierdaagsen, bijvoorbeeld in Apeldoorn, Ede, Doetinchem en Barchem. Ook hierbij vervullen

wandelsportcentra en de daaraan verbonden trainers een cruciale rol. De ambitie om rondom de vierdaagsen voorbereidingsprogramma’s te introduceren, past binnen de doelstelling om de sportparticipatie in Gelderland te verhogen. Doel/Subdoelen −− Verhogen van de sportparticipatie in Gelderland door introductie van

voorbereidingsprogramma’s, toeleidend naar deelname aan een Vierdaagse in Gelderland

−− Versterken van de Gelderse betrokkenheid bij de Vierdaagse

−− Concept van Via Vierdaagse (voorbereidingsprogramma) vertalen naar andere Gelderse vierdaagsen (Apeldoorn, Ede, Doetinchem en Barchem).

Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− Voorbereiding van Via Vierdaagse-concept voor Nijmegen en Apeldoorn in 2014 Op lange termijn: −− elk regionaal wandelsportcentrum heeft minimaal één regionaal

voorbereidingsprogramma voor Via Vierdaagse, waardoor lokale verenigingen en trainers zijn betrokken

−− in elk regionaal voorbereidingsprogramma wordt lokaal verbinding gemaakt met Gelderse bedrijven die worden gestimuleerd om Via Vierdaagse in te zetten als bedrijfssportprogramma (aandacht voor vitale werknemers)

−− het concept Via Vierdaagse wordt ingezet voor andere Gelderse vierdaagsen.

73


6.2.4 Avond4daagse in Gelderland

De Avond4daagse is een uniek fenomeen, dat al sinds de Tweede Wereldoorlog in de

periode meijuli onder de vlag van zowel de knblo-nl als de Nederlandse Wandelsportbond (nwb) jaarlijks ruim 500.000 kinderen in Nederland een week lang in beweging brengt en met de betrokkenheid van ouders en grootouders een bereik van meer dan 1 miljoen

mensen kent. De knblo-nl positioneert daarbij de tweede week van juni als ‘De Week van de Avond4daagse’, waarin verreweg de meeste evenementen plaatsvinden. In deze week

vinden allerlei acties en activiteiten plaats, variërend van het gebruik van het Avond4daagse lespakket op scholen tot de uitgifte van rugzakjes, speciale Avond4daagse Donald Duck’s en bijvoorbeeld acties met Goede Doelen.

De nwb claimt geen specifi eke week en hanteert het principe ‘think global, act local’. Dit

betekent dat de Avondvierdaagsen onder regie van de nwb gedurende het gehele voorjaar en

zomer plaatsvinden, afhankelijk van de lokale organisatie die inspeelt op de lokale kalender. De slotavond is altijd een bijzonder festijn, waarbij het dorp of wijk wordt gekleurd door de feestelijke intocht.

In Gelderland wordt onder de vlag van de knblo-nl en nwb jaarlijks op ruim 50 locaties

de Avond4daagse gehouden en voldoen ruim 50.000 Gelderse kinderen in die week aan de

normen voor gezond bewegen. De deelname aan Avond4daagsen staat ondanks dit enorme aantal om diverse redenen onder druk. Zo zijn scholen bijvoorbeeld in toenemende mate minder bereid om in de (vrije) avonduren gezamenlijk deel te nemen en zijn er diverse vrijwilligersproblemen bij de lokale organisatoren. Projecten en activiteiten Avond4daagse in Gelderland; de ambitie Eigenlijk verdient elk van de 56 Gelderse gemeenten een eigen Avond4daagse of eigenlijk alle Gelderse jeugd zou dichtbij in de gelegenheid moeten zijn om jaarlijks aan de Avond4daagse deel te nemen. De ambitie is er daarom op gericht om in 2016 een geheel dekkend netwerk van Avond4daagsen te hebben gerealiseerd in de provincie Gelderland.

74


Naast deelname door de jeugd leent de laagdrempeligheid van de Avond4daagse zich er

ook bij uitstek voor om een verbinding te maken met de Gelderse ambities, gericht op het

activeren van senioren en mensen met een beperking. Hieruit zijn in de afgelopen periode

in Gelderland al bijzondere concepten ontstaan, zoals de rolstoelavond4daagse in Apeldoorn

en de 50+vierdaagse in Bemmel. Vanuit de wandelsportcentra streeft de knblo-nl ernaar om regionaal zowel verbindingen tussen bestaande Avond4daagsen en nieuwe doelgroepen te maken alsook nieuwe wandelconcepten te ontwikkelen.

Onderzocht zal worden of de betrokkenheid van de atletiekverenigingen in Gelderland bij

Avond4daagse gestalte kan krijgen door deelname van jeugdleden van atletiekverenigingen aan de Avond4daagse te bevorderen. Combinatiefunctionarissen van gsf kunnen worden ingezet om deelname te bevorderen. Doel/Subdoelen −− alle Gelderse jongeren kunnen deelnemen aan de Avond4daagse

−− meer mensen met een beperking en senioren nemen deel aan de bestaande Avond4daagsen en aan nieuwe wandelconcepten

−− bevorderen deelname aan Avond4daagse door jeugdleden van atletiekverenigingen. Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− ontwikkelen van drie nieuwe Avond4daagsen in Gelderland Op lange termijn: −− in 2016 is een geheel dekkend netwerk van Avond4daagsen gerealiseerd in de provincie Gelderland

−− nieuwe doelgroepen (mensen met een handicap en senioren) nemen deel aan de Avond4daagse en aan nieuwe wandelconcepten

−− meer jeugdleden van atletiek- en andere sportverenigingen nemen deel aan Avond4daagse −− het aantal deelnemers aan de Avond4daagse in Gelderland is in 2016 gestegen van 50.000 naar 60.000.

6.2.5 WandelFit in Gelderland

Gebaseerd op de uitgangspunten van Via Vierdaagse heeft de knblo-nl in 2011 het

project WandelFit ontwikkeld. Doelstelling van WandelFit is om op maat trainings- en

begeleidingsprogramma’s te ontwikkelen voor dreigend inactieve doelgroepen, in bijzonder de doelgroep 50+.

Met financiering van het ministerie van vws en dankzij partners als Zilveren Kruis

Achmea en Oad Reizen zijn in 2012 een twintigtal lokale pilots uitgevoerd, waaraan 446

deelnemers hebben meegedaan. Belangrijk is het profiel van deze deelnemers, samengevat in: gemiddelde leeftijd 61 jaar, 75% vrouw, 48,6% overgewicht en 37% met chronische

75


aandoeningen. In Gelderland hebben in de gemeenten Apeldoorn en Doetinchem in totaal 90 mensen aan het project meegedaan. Projecten en activiteiten WandelFit in Gelderland: aanbod en projecten WandelFit richt zich in het bijzonder op de Gelderse ambities om senioren te activeren of om te voorkomen dat ze deactiveren. Gekoppeld aan de ontwikkeling van regionale

wandelsportcentra is daarbij de ambitie om in elk centrum in opbouw naar 2016 minimaal 4

lokale WandelFit-projecten te gaan realiseren in samenwerking met landelijke, regionale en

lokale partijen. Behalve voor senioren streven de bonden ernaar om WandelFit in Gelderland ook voor doelgroepen met beperkingen en (inactieve) werknemers te implementeren.

Combinatiefunctionarissen van gsf kunnen worden ingezet om deelname te bevorderen. Ook dit onderdeel sluit aan bij het deelthema ‘Economische Impact’.

Als onderdeel van WandelFit wordt een gezamenlijke wandelen loopinterventie

voor bedrijfssport ontwikkeld. Onder werknemers valt veel winst te behalen als het

om sportparticipatie gaat. Uit vorige bedrijfstrajecten ervaart de Atletiekunie dat de hardloopsport als te hoogdrempelig wordt ervaren voor inactieve werknemers. De wandelsport heeft onder werknemers het stempel dat zij minder uitdagend is. De

Atletiekunie (Wcare) en knblo-nl (The Walking Companion) hebben een gezamenlijke

loop-/wandelinterventie ontwikkeld waarmee de wandelen de hardloopsport in één traject aangeboden worden. De ambitie is om met een gezamenlijke interventie meer Gelderse

bedrijven duurzaam in beweging te krijgen. Ook dit onderdeel sluit aan bij het deelthema ‘Economische Impact’. Doel/Subdoelen −− op maat trainings- en begeleidingsprogramma’s ontwikkelen (WandelFit) voor dreigend inactieve doelgroepen, in bijzonder de doelgroep 50+

−− activeren van senioren en deactieven door inzet van het project WandelFit

−− realiseren van 4 lokale WandelFit-projecten in de zes regionale wandelsportcentra −− het project WandelFit inzetten om doelgroepen met beperkingen en (inactieve) werknemers te activeren

−− door beter aanbod van bedrijfssport gaan meer (inactieve) werknemers sporten. Resultaat op korte (2013) en lange termijn (2016) Op korte termijn: −− doorontwikkelen van het project WandelFit Apeldoorn binnen het eerste wandelsportcen trum in regio Stedendriehoek

Op lange termijn: −− in elk van de zes regionale wandelsportcentra zijn minimaal 4 WandelFit-projecten gerealiseerd

−− het project WandelFit is ingezet bij andere doelgroepen (mensen met een beperking en (inactieve) werknemers)

−− samen met de Atletiekunie heeft de knblo-nl een wandelen loopinterventie voor bedrijfssport ontwikkeld, dat in één traject aan werknemers wordt aangeboden

−− door deze gezamenlijke interventie zijn in elk van de zes regionale wandelsportcentra meer Gelderse bedrijven duurzaam in beweging

76


6.3 Over sportparticipatie en Leven Lang Sporten Uit bovenstaande vloeit voort dat de wandelsport in de komende jaren een bijdrage levert aan de bevordering van de sportparticipatie van senioren, werknemers en jeugd door de

verbetering van het sportaanbod (training, begeleiding, evenementen) van lidorganisaties en wandelsportcentra. Een extra impuls aan de sportparticipatie kan geleverd worden

door nauwere samenwerking tussen de bonden te realiseren vanuit het motto ‘Een leven

lang sporten’. Indien het hardlopen niet meer mogelijk is, zou de wandelsport een prima alternatief zijn. Daarnaast is het voor obese mensen die nu in Start to Run instromen,

beter om eerst aan de slag te gaan met de wandelsport alvorens een eventuele overstap te

maken naar het hardlopen. De Atletiekunie is voornemens om de interventie Start to Run

XL (een gecombineerde leefstijlinterventie door middel van wandelen en hardlopen) na een

succesvolle pilot in Ede uit te rollen in minstens vijf plaatsen binnen de provincie Gelderland. Voor het wandelgedeelte kunnen nwb en knblo-nl de benodigde expertise leveren.

Voor de afstemming van de interventies van de bonden zijn de kennis en expertise die

verkregen kunnen worden vanuit de samenwerking met universiteit, umc, han en nisb van groot belang.



Gelderland Sport!


Hoofdthema


Doel

In 2016 is Gelderland een vitale sportprovincie geworden: meer Gelderse burgers (75%) sporten en bewegen ter bevordering van de gezondheid en sociale cohesie en ter vermindering van overgewicht.

Deelthema’s

Sport en gezondheid

Uitnodigende

Meer sporten en bewegen.

bewegingsruimte Doel

In 2016 doet minimaal

In 2016 doet minimaal 75% van

75% van de Gelderse

de Gelderse burgers, met of

burgers, met of zonder

zonder beperking, op de een

beperking, op de een of

of andere manier aan sport en

andere manier aan sport

bewegen.

en bewegen.

77


Hoofdthema


Visie Wandelbonden

Gerichte wandelsportstimuleringspro gramma’s, toewerkend naar een evenement, zijn bewezen succesvol in realiseren van structurele sportparticipatie.

Speerpunten/

Wandelsportcentra

Via Vierdaagse, WandelFit

Pijlers/ Thema’s

en Landelijk

(senioren)

Wandelprogramma.

Avondvierdaagse (jeugd).

1. Realiseren van

1. Uitrollen van trainings- en

Doel/Subdoelen

dekkend Gelders

voorbereidingsprogramma

netwerk van regionale

op zowel de Vierdaagse

wandelsport

van Nijmegen als andere

centra van waaruit

meerdaagsen / Vierdaagsen

het gebruik van

in Gelderland (Apeldoorn,

de sportieve buitenruimte t.b.v.

Achterhoek) 2. Ontwikkelen van

wandelen wordt

laagdrempelige trainings- en

gestimuleerd.

voorbereidingsprogramma’s

2. Realiseren van dekkend Gelders netwerk van wandelevenementen die met behulp

voor diverse doelgroepen (senioren, mensen met beperkingen, overgewicht) 3. Elke Gelderse gemeente heeft (minimaal) 1 Avond4daagse

van tijdelijke infrastructuur (routes) de sportparticipatie in Gelderland verhogen. Projecten/

Wandelsportcentra

Via Vierdaagse, WandelFit en

Activiteiten

en Gelders

Avond4daagse

Wandelprogramma (zie onderstaand) Resultaat: Korte termijn 2013

Wandelsportcentrum

Voorbereidingsprogramma’s

regio Stedendriehoek

voor Nijmegen en Apeldoorn 3 nieuwe Avond4daagsen in Gelderland

Lange termijn 2016

6 regionale Wandelsport Elk centrum heeft een eigen centra in Gelderland

voorbereidingsprogramma, ook voor andere evenementen

78


Hoofdthema


Samenwerkings

Staatsbosbeheer, gsf,

nwb, Atletiekunie,

partners

nwb, Atletiekunie,

Evenementorganisatoren,

gemeenten, lokale sport

gemeenten, zorginstellingen,

aanbieders (organisato

onderwijs, gsf.

ren, verenigingen, trainers) nb Visie = vanuit welke beleidsmatige achtergrond/uitgangspunten handelen de sportbonden? Daarbij dient er aansluiting te zijn bij het deelthema van Gelderland Sport! Speerpunt/Pijler/Thema = welke prioriteiten komen uit het voorgaande voort? Doel = datgene wat je wilt bereiken in het kader van het speerpunt/thema/pijler Projecten/Activiteiten = die passen binnen het doel en bijdragen aan het realiseren van het beoogde resultaat Resultaat = wat concreet op de korte dan wel lange termijn bereikt wordt



Gelderland Sport!


Hoofdthema


Doel

In 2016 hebben meer sporters zich ontwikkeld tot talenten en meer talenten zijn toppers geworden. We hebben 20% meer talenten en topsporters, meer topevenementen, meer topaccommodaties.

Deelthema’s

Accommodaties

Doel

In 2016 is er binnen alle Gelderse kernsporten minimaal één topwedstrijden één toptrainingsaccommodatie, dan wel zijn deze gerealiseerd.

Visie Wandelbonden Speerpunten/Pijlers/

Wandelsportcentra

Thema’s Doel/Subdoelen

Realiseren van dekkend Gelders netwerk van regionale wandelsportcentra van waaruit het gebruik van de sportieve buitenruimte t.b.v. wandelen wordt gestimuleerd


79

Wandelsportcentra


Hoofdthema


Resultaat: −− Korte termijn 2013

Wandelsportcentrum regio Stedendriehoek

−− Lange termijn 2016

6 regionale Wandelsportcentra in Gelderland

Samenwerkingspartners

Staatsbosbeheer, gsf, nwb, Atletiekunie, gemeenten, lokale sportaan bieders (organisatoren, verenigingen, trainers)

nb Visie = vanuit welke beleidsmatige achtergrond/uitgangspunten handelen de sportbonden? Daarbij dient er aansluiting te zijn bij het deelthema van Gelderland Sport! Speerpunt/Pijler/Thema = welke prioriteiten komen uit het voorgaande voort? Doel = datgene wat je wilt bereiken in het kader van het speerpunt/thema/pijler Projecten/Activiteiten = die passen binnen het doel en bijdragen aan het realiseren van het beoogde resultaat Resultaat = wat concreet op de korte dan wel lange termijn bereikt wordt



Gelderland Sport!


Hoofdthema


Doel

In 2016 willen we dat met de inzet van sport de Gelderse bedrijven vitaler zijn, het vestigingsklimaat verbeterd is en de Gelderse economie sterker is geworden.

Deelthema’s

Evenementen

Vitale werknemers/

Kennis en Innovatie

vitale bedrijven Doel Visie Wandelbonden

Zie bovenstaande tekst



Speerpunten/Pijlers/

Landelijk

Trainings- en begelei

Platformfunctie

Thema’s

Wandelprogramma

dingsprogramma’s

en regionale netwerkvorming

80


Hoofdthema


Doel/Subdoelen

Realiseren van dekkend

Opstellen van bedrijfs

Opstellen van een

Gelders netwerk van

sportprogramma’s voor

evenementenplatform

wandelevenementen die

Gelderse bedrijven

Ontwikkelen en uitrollen


de sportparticipatie in

van businessmodel voor

Gelderland verhogen

Wandelsportcentra

Gelders

Via Vierdaagse en

Wandelsportcentra

Wandelprogramma

WandelFit

en Landelijk Wandelprogramma

Resultaat: Korte termijn 2013

Opstellen en

Ontwikkelen bedrijfs

Ontwikkelen Wandel

positioneren Gelders

sportprogramma

sportcentrum

Wandelprogramma 2014

Wandelsportcentrum

Stedendriehoek

Stedendriehoek

Opstarten evenemen-tenplatform

Lange termijn 2016

Oprichten

6 regionale programma’s

6 regionale wandel

evenementenplatform,

in Gelderland, gekoppeld

sportcentra incl.

ontwikkelen nieuwe

aan wandelsportcentra

evenementenplatform




nwb, Atletiekunie,

nwb, Atletiekunie,

nwb, Atletiekunie,

gemeenten, lokale

gemeenten, lokale sport

gemeenten, lokale

sportaanbieders

aanbieders (organisato

sportaanbieders (or

(organisatoren,

ren, verenigingen,

ganisatoren, vereni

verenigingen, trainers),

trainers)

gingen, trainers)

aansprekende wandelevenementen Samenwerkingspartners

regionale bureaus voor toerisme, etc.

nb Visie = vanuit welke beleidsmatige achtergrond/uitgangspunten handelen de sportbonden? Daarbij dient er aansluiting te zijn bij het deelthema van Gelderland Sport! Speerpunt/Pijler/Thema = welke prioriteiten komen uit het voorgaande voort? Doel = datgene wat je wilt bereiken in het kader van het speerpunt/thema/pijler Projecten/Activiteiten = die passen binnen het doel en bijdragen aan het realiseren van het beoogde resultaat Resultaat = wat concreet op de korte dan wel lange termijn bereikt wordt

81


De ambities samengevat In het kader van Gelderland Sportland 2016 hebben knblo-nl en nwb de ambitie om met wandelen als kernsportplan de volgende sportieve doelstellingen te realiseren: −− het versterken van de organisatorische infrastructuur door het opzetten van

−− zes regionale wandelsportcentra en door het ondersteunen van bestaande lidorganisaties;

−− het verder vergroten van de beleving en uiteindelijke deelname aan bestaande en nieuwe Gelderse evenementen; −− het uitvoeren van minimaal 4 WandelFitprojecten per wandelsportcentrum; −− het realiseren van een provinciaal dekkend netwerk van Avond4daagsen en −− het toeleiden van nieuwe groepen wandelaars;

−− het verhogen van de sportparticipatie onder de doelgroep senioren, werknemers en mensen met beperkingen door de concepten Via Vierdaagse en WandelFit breed in Gelderland te implementeren.

82


7 Hoe verder? 7.1 Afstemming en uitwerking De provincie Gelderland, Olympisch Netwerk Gelderland, de Atletiekunie, knblo-nl

en nwb hebben zich uitgesproken voor een gezamenlijke inspanning om de atletiek en

wandelsport binnen Gelderland naar een hoger niveau te brengen. Met het realiseren van het voorliggende kernsportplan ‘Atletiek en wandelsport 2013-2016 in Gelderland’ is een eerste

stap gezet om de atletiek en de wandelsport in Gelderland in de komende periode een stevige impuls te geven. In de vorm van concrete doelen en resultaten zijn gezamenlijke ambities

geformuleerd, die bij dienen te dragen aan het optimaliseren en versterken van de Gelderse atletiek en wandelsport.

Maar daarmee kan niet worden volstaan, er is meer nodig. Voor het creëren van een optimaal sportklimaat voor atletiek en wandelsport in Gelderland is een goede samenwerking tussen

betrokken partijen essentieel. Als gemeenten, provincie, sportbonden en sportverenigingen, onderwijsinstellingen en andere maatschappelijke organisaties elkaar willen aanvullen en versterken, ontstaat er toegevoegde waarde en synergie.

De uitvoering van de ambities van het kernsportplan vergt actieve samenwerking en afstemming van veel partijen. Als tweede stap zullen dan ook partnerships en

samenwerkingscoalities gevormd moeten worden om het plan verder uit te werken in meer concrete doelstellingen, resultaten en projecten, waarbij ook de kosten en

financieringsmogelijkheden in beeld gebracht moeten worden. Sportbonden, gemeenten en provincie zijn, als het gaat om de financiering, de belangrijkste partijen. Zo heeft de provincie bijvoorbeeld subsidiemogelijkheden in het kader van Gelderland Sport! (subsidieregels Gelderland Sport 2012).

In de aanloop naar de tweede stap zal het kernsportplan atletiek en wandelsport alvast

ingebracht en besproken worden in de regionale bijeenkomsten van de Gelderse wethouders sport. Daarbij kan afstemming plaatsvinden en kunnen verbindingen worden gelegd met de regionale plannen sport die de regio’s op het moment aan het opstellen zijn.

Regiogemeenten kunnen dan kenbaar maken of ze op enigerlei wijze deel willen nemen

en bij willen dragen aan de uitvoering van de ambities van het kernsportplan atletiek en

wandelsport. De regionale afstemmingsronde heeft in het voorjaar van 2013 plaatsgevonden. Dit zal onvermijdelijk leiden tot aanvullingen en bijstellingen van het kernsportplan

atletiek en wandelsport. De kernsportplannen zijn een momentopname. Sport is beweging, waardoor er steeds nieuwe initiatieven ontstaan. Deze zijn dus niet allemaal in de plannen

terug te vinden. Het is dan ook geen strak beleidsplan waar niet van afgeweken kan worden, maar meer een dynamisch plan dat tussentijds aangepast kan worden zonder richting en doel uit het oog te verliezen. Beleid is niet statisch, het verandert steeds.

7.2 Atletiek & Wandelsport: communicatie en promotie In september 2012 hebben de bonden van alle vijf de kernsporten en de provincie samen de

intentie uitgesproken om de sport in Gelderland op de kaart te zetten. De kernsportplannen per sport zijn hier een eerste stap in.

83


Activiteiten en/of evenementen voortkomend uit het kernsportplan en gesubsidieerd door de

provincie Gelderland worden communicatief ondersteund. Dit kan bestaan uit berichtgeving op onze site en nieuwsbrief of een vast middelenpakket dat we bij evenementen

gebruiken, zoals beachflags, spandoeken en boardings. Uiteraard is dit in overleg met de communicatiemedewerkers van de desbetreffende sportbond.

Daarnaast zal de provincie Gelderland de samenwerking zoeken met de

communicatiemedewerkers van de bonden. Gezamenlijke aandacht voor de communicatie

in de projecten voortkomend uit het kernsportplan en gesubsidieerd door de provincie vinden we belangrijk.

84


Bijlage 1 Gelderland Sport! 1.

Vitale samenleving

Het doel van dit thema is dat in 2016 Gelderland een vitale sportprovincie is geworden: meer Gelderse burgers met of zonder beperking (75%) sporten en bewegen ter bevordering van de gezondheid en sociale cohesie en ter vermindering van overgewicht’.

De provincie Gelderland staat voor een vitale samenleving. Sport is een wezenlijk onderdeel van die vitale samenleving. Of het nu om opvoeding en ontwikkeling, gezondheid, integratie of participatie gaat, overal speelt sport een rol.

Iedereen moet in zijn of haar directe omgeving kunnen sporten, met of zonder beperking. De jeugd kan bereikt worden door stimulering van de combinatie van sport en school en

van bewegen in de buurt. Ook de groep senioren heeft er veel baat bij om actief te blijven

bewegen, omdat dit hen fysiek, mentaal en sociaal helpt. Aansprekende sportevenementen

kunnen worden benut als kapstok om breedtesportactiviteiten te organiseren ter stimulering van het sporten beweeggedrag van de jeugd. Met deze evenementen wordt zichtbaar waar Gelderland goed in is.

Zo veel mogelijk activiteiten dienen erop gericht te zijn om Gelderse burgers uit te dagen om mee te doen met sportactiviteiten. Daarvoor is ook de ruimtelijke inrichting van Gelderland van belang. De omgeving waarin mensen wonen, werken en sporten, moet voldoende te

bieden hebben voor sporten en bewegen. Daarnaast willen we Gelderse bedrijven stimuleren om hun werknemers tijdens werktijd meer te laten bewegen.

Voor het realiseren van een vitale Gelderse samenleving zijn actieve sportverenigingen en sportscholen, gemeenten, bedrijven, scholen, kantoren en burgers nodig.

Hieronder zijn contouren van dit thema in de vorm van deelthema’s beschreven: Deelthema ‘Meer sporten en bewegen’ Doel van dit deelthema is dat in 2016 minimaal 75% van de Gelderse burgers, met of zonder

beperking, op de een of andere manier aan sport en bewegen doet. Daarnaast is het doel dat in 2016 55% van de senioren aan de ‘Nederlandse Norm Gezond Bewegen’ (NNGB) voldoet. Dat houdt in dat ze minimaal 30 minuten per dag matig intensief bewegen gedurende

minimaal 5 dagen per week’. Dit deelthema richt zich vooral op groepen die extra aandacht nodig hebben om aan die 75% te komen, zoals mensen met een lage sociaaleconomische status, jongeren, mensen met een beperking en senioren. Door juist deze groepen te

verleiden om meer te gaan sporten en te bewegen, kan bij worden gedragen aan een betere gezondheid en minder overgewicht. Ook draagt meer sporten en bewegen, zeker als het in

verenigingsverband gebeurt, bij aan sociale cohesie en leefbaarheid. Voor jongeren geldt ook dat sporten hen helpt bij het leren van belangrijke sociale vaardigheden. Deelthema ’Sportieve bewegingsruimte’ Het deelthema ’Sportieve bewegingsruimte’ heeft als doel dat ‘in 2016 meer

beweegvriendelijke - fysieke - sporten beweegruimte in Gelderland gerealiseerd is, zodat aan de verwachte toenemende vraag naar sportieve mogelijkheden buiten kan worden

voldaan.’ Willen we meer mensen verleiden tot sporten en bewegen maar ook aan het sporten houden, dan verdient ook de buitenruimte aandacht. Door toepassing van – uitdagende –

mogelijkheden voor sport en bewegen, kunnen wij de buitenruimte op een aantal plekken in Gelderland aantrekkelijker maken om te gaan sporten en bewegen.

85


Naast sporten speelplekken in de (directe) woonomgeving en in de natuur, gaat het hierbij ook om sportieve routes (zo veel mogelijk gekoppeld aan de kernsporten), zoals wandel-, hardloop-, nordic walking-, fiets-, mountainbike- en paardrijroutes, die het sporten en

bewegen stimuleren. Innovaties, zoals tijdregistratielussen in de routes of routespecifieke

informatie via apps of internet, kunnen de aantrekkelijkheid hiervan nog verder vergroten. Deelthema ‘Sport en gezondheid’ Voor 2016 is het doel dat ‘er in minstens 20 van de 56 Gelderse gemeenten ten minste één interventie die gericht is op bevordering van lichamelijke activiteit en preventie van overgewicht, wordt uitgevoerd’. Bedoeling is een gezonde leefstijl in Gelderland te bevorderen door interventies te versterken die overgewicht verminderen, zoals de

‘ketenaanpak’ in lokale zorgketens waaronder jogg en B-Fit, en die een actieve leefstijl bevorderen, zoals Bewegen op recept.

2.

Excellente prestaties

In het kader van dit thema is het streven het beste uit Gelderland te halen, waarbij een cultuur van uitmuntende prestaties wordt voorgestaan. Door een optimale inspanning

een maximaal resultaat behalen. In Gelderland krijgen kansen en talenten de ruimte om

zich te ontwikkelen met ondersteuning van het Olympisch Netwerk Gelderland (Topsport

Gelderland en Gelderse Sport Federatie en Centrum voor Topsport en Onderwijs Papendal),

zowel aan de top als in de basis. In 2016 hebben in Gelderland ‘meer sporters zich ontwikkeld tot in hun sport erkende talenten en toppers, in een omgeving met meer hoogwaardige

accommodaties. Er zijn 20% meer talenten en topsporters en er zijn meer topaccommodaties.’ De contouren van dit thema zijn: Deelthema ‘Talentondersteuning’ Doel van het deelthema is dat ‘in 2016 20% meer talenten en toppers deel uitmaken van

de nationale top’. Hiervoor wordt ingezet op talentontwikkeling en talentondersteuning met behulp van het Olympisch Netwerk Gelderland op basis van talentbegeleiding,

mogelijk maken van regionale Olympische Netwerken en talentbegeleiders, ondersteuning topsportverenigingen, bijdragen aan Regionale Talentencentra, opleiding coaches en realiseren van maatwerk betreffende ondersteuningsfaciliteiten. Deelthema ‘Accommodaties’ Doel voor 2016 is dat ‘er binnen alle Gelderse kernsporten minimaal één topwedstrijden

één toptrainingsaccommodatie is gerealiseerd’. Daarnaast wil de provincie bijdragen aan

multifunctionele breedtesportaccommodaties (naast sport, ten minste twee andere publieke functies), die dienen voor de beoefening van een kernsport op regionaal niveau.

De investeringen worden geconcentreerd op de vijf Gelderse kernsporten: judo, atletiek (inclusief wandelen), volleybal, wielersport en hippische sport.

3.

Economische Impact

Doel van dit thema is dat ‘in 2016 met de inzet van sport de Gelderse bedrijven vitaler zijn, het vestigingsklimaat is verbeterd en de Gelderse economie sterker is geworden’.

Sport levert de Nederlandse en Gelderse economie veel op. In detailhandel en dienstverlening worden aanzienlijke omzetten gegenereerd. Innovaties in de topsport (zoals de klapschaats en sportdranken) zijn in eerste instantie gericht op het verbeteren van sportprestaties.

Veel van deze innovaties zijn later buiten de topsport via de breedtesport goed te vermarkten.

86


Aansprekende sportevenementen hebben ook een economische spin-off voor de economie. Zo is de economische impact voor Gelderland van het wk baanwielrennen in 2011 berekend

op € 1,3 miljoen. Met deze evenementen kan ook de recreatie en het toerisme in Gelderland naar een hoger niveau worden gebracht. Ten slotte heeft sport een grote waarde voor de

gezondheid van de Gelderse werknemers en de vitaliteit van het Gelderse bedrijfsleven, dat onder andere zorgt voor minder ziekteverzuim. De contouren van dit thema zijn: Deelthema ‘Evenementen’ In Gelderland willen we jaarlijks minimaal twee (inter)nationale sportevenementen mogelijk maken, waarvan één ek of wk, bij voorkeur in de Gelderse kernsporten of potentiële kernsporten (volgens de Gelderse Sportevenementenkalender), waarbij

rondom het evenement (in de aanloop naar, tijdens en/of na afloop) ter stimulans

breedtesportactiviteiten worden georganiseerd. Daarbij moet per evenement de economische impact in beeld worden gebracht (Wesp-monitor). Deelthema ’Vitale werknemers/bedrijven’ In 2016 dient twee derde van de Gelderse werknemers in de leeftijd van 25 tot en met 64

jaar te voldoen aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen. Dat zijn in totaal ca. 540.000

werknemers. Via dit thema streven wij naar een situatie die voordelen oplevert voor zowel de werknemers (o.a. verhoogde vitaliteit en gezondheid), als voor de Gelderse bedrijven

(inzetbaar en gemotiveerd personeel, beter imago werkgevers, verhoogde productiviteit,

korter verzuim). Zowel werknemers als werkgevers hebben een verantwoordelijkheid voor en belang bij het actiever en bewuster omgaan met bewegen, gezondheid en leefstijl. Deelthema ‘Kennis en Innovatie’ Om ervoor te zorgen dat de Gelderse sportsector optimaal kan profiteren van de beschikbare kennis, dient de samenwerking tussen partners uit de sport, overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen bevorderd te worden. Succesvolle toepassing van nieuwe kennis en

inzichten in de Gelderse praktijk versterkt de ontwikkeling en vooruitgang in de Gelderse

sporten beweegsector, maar kan ook bijdragen via nieuwe producten aan versterking van de Gelderse economie. Daarbij gaat het niet alleen om de ontwikkeling van nieuwe theoretische kennis, maar vooral ook om de toepassing ervan in de praktijk (‘vermarkting’).

87



`

Missie

Hoofddoel

Deelprogramma’s

Doelen

subdoelen

88

Resultaten

ari 20 13

Innovatieve verbindingen tussen sportieve buitenruimte, horeca en verblijfsrecreatie

Doorontwikkeling beweegtuinen voor ouderen

In (o.a.) Waalweelde, IJsselsprong, Lingezegen is ruimte voor buitensport gerealiseerd

•   Stad en Regio •   Vrijetijdseconomie •   Sociaal profiel

•   Sociaal profiel •   Gebiedsontwikkeling

Link met: •   Spin-off evenementen

In 2016 voldoet 55% van de senioren aan de Nederlandse Norm voor Gezond Bewegen (NNGB) = 5 dagen p.w. min. 30 min. p.d. intensief bewegen

Evenementen: spin off naar breedtesport

Sporten en bewegen in de buurt

Gezonde sportbasis, inclusief mensen met een beperking

Speciale aandacht groepen: •   Jongeren •   Senioren •   Mensen met een beperking •   Mensen met een lage sociaal economische score.

Meer mensen hebben een gezonde leefstijl, sporten en bewegen.

Evenementen: spin off naar topsport

Een regionaal dekkend netwerk voor Olympische steunpunten voor ondersteuning van talenten bij de combi sport-studie

Voorbeelden: •   Tophal Doetinchem (volleybal, turnen, 2012) •  Arnhemhal in Papendal (diverse sporten •   Ermelo, hippische hal

In 2016 is er per kernsport 1 top-wedstrijd en 1 toptrainingsaccommo-datie.

Link met: •   Stad en Regio

•   Economie / evenementen

Link met:

Meer accommodaties voor training en wedstrijden: •   Topaccommodaties •   Brede MFC + bovenlokaal

In 2016 maken 20% meer Gelderse toptalenten en topsporters deel uit van de nationale top.

‘In 2016 hebben meer sporters zich ontwikkeld tot talenten en meer talenten zijn toppers geworden. We hebben 20% meer talenten en topsporters, meer topevenementen, meer topaccommodaties.’

‘In 2016 is Gelderland een vitale sportprovincie geworden: meer Gelderse burgers (75%) sporten en bewegen ter bevordering van de gezondheid en sociale cohesie en ter vermindering van overgewicht’.

Meer sportieve beweegruimte.

Excellente prestatie

Vitale samenleving

Spin off met breedtesportactiviteiten

Economische effectmeting op impact voor Gelderland per evenement

Voorbeelden: •   Worldcup BMX fietscross mei 2012 •   WK BEach volleybal 2015 Apeldoorn

Het jaarlijks organiseren van nationale en internationale sportevenementen in de Gelderse kernsporten of potentiële kernsporten uit de 2e ring. Link met: •  Economie / evenementen

66% van de Gelderse werknemers (25-67 jaar) voldoet aan de norm voor gezond bewegen Programma ‘vitale werknemers, vitale bedrijven is gestart in 25 bedrijven in 2012

Link met: •   Economie

Meer vitale Werknemers en bedrijven

Voorbeelden: •  Sportrestaurant van de toekomst Papendal •  Fieldlab judo (voeding, kleding, methodieken, valtechniekentrainings volgsysteem)

Link met: •   Topsectoren en Innovatie •   Stad en regio

Meer ontwikkeling en toepassing van kennis en Innovatie voor breedte- en topsport

In 2016 willen we dat met de inzet van sport de Gelderse bedrijven vitaler zijn, het vestigingsklimaat verbeterd is en de Gelderse economie sterker is geworden’

Economische impact

‘Met de inzet van sport willen wij in 2016 een gezond, vitaal én aantrekkelijk Gelderland realiseren. Dit doen wij door op integrale wijze zowel de breedtesport als de talenten en topsport in Gelderland te versterken, als ook sport in te zetten als middel om ruimtelijke kwaliteiten en economische kansen te versterken en te benutten.’

‘Met sport halen we het beste uit Gelderland!’

VERS IE 7 febru

Bijlage 2

Doelenboom Gelderland Sport!

Het ‘Kernsportplan Atletiek en Wandelsport’ is een samenwerkingsverband tussen de Atletiekunie, de KNBLO, de NWB, het Olympische Netwerk Gelderland en de provincie Gelderland.

Meer informatie Markt 11 Postbus 9090 6800 GX Arnhem T (026) 359 91 11 [email protected] www.gelderland.nl

Met sport halen wij het beste uit Gelderland!

Kernsportplan Atletiek & Wandelsport Gelderland

Recommend Documents