Kerkenwerk 7e jaargang nummer 104 • Vrijdag 25 september 2009
Uitgave van de Protestantse Gemeente te Winterswijk • Verschijnt één keer in de drie weken Trefpuntreis
PAGINA
Wat is jouw mening? Een eigen mening hebben is goed. De mens is mondig en aan meelopers hebben we niets. Een eigen mening hebben is soms ook lastig. Bijvoorbeeld wanneer de ander zich soms net zo moeilijk laat overtuigen als jijzelf. Of wanneer je eigenlijk toevallig helemaal geen mening hebt. Tweede helft jaren zestig merkten wij als leerlingen van de middelbare school dat de tijden gingen veranderen. We moesten als leerlingen opeens er iets van vinden. Niet alleen bij vakken als Godsdienst en Maatschappijleer, maar ook bij een vak als Nederlands. Daar waar onze oude leraar ons alleen maar rijen vreemde woorden liet leren en aan zinsontleding deed, vroeg onze nieuwe leraar opeens: “En wat vinden jullie van dit gedicht?” Nog zie ik het radeloze gezicht van mijn klasgenoot Herbert naast me, toen hij de beurt kreeg. Hevig zwetend stootte hij mij aan met z’n elleboog: “Theo, Theo, wat is mijn mening?” Ik kon Herbert niet helpen. Toen niet, en nu nog niet. Een mening hebben kan heel vermoeiend zijn. De werkelijkheid is erg complex. Daarom vind ik het supporterschap zo fijn. Je bent gewoon voor of tegen een bepaalde club. Punt uit. De werkelijkheid is ook lang niet altijd eenduidig. Dat laat het volgende verhaaltje goed zien: Een rabbi liep met zijn leerling over straat. Plotseling kwam een man op hem af. Deze begon meteen te klagen over zijn vrouw. Tenslotte vroeg de man: “Wat vindt u, rabbi, heb ik niet gelijk?” “Ja”, zei de rabbi aangedaan, “je hebt gelijk.” Even later stormde de vrouw van de desbetreffende man op de rabbi af, zij had te horen gekregen wat deze gezegd had. Zij begon meteen haar verhaal te doen. Tenslotte vroeg zij: “En rabbi, wat vindt u, heb ik niet gelijk?” Bewogen keek de rabbi haar aan en antwoordde: “Ja, je hebt gelijk.” Toen kwam de leerling in het geweer en sprak: “Maar, rabbi, wat doet u nu? U hoort twee volstrekt tegenovergestelde verhalen en u zegt tegen allebei: ja, je hebt gelijk. Dat kun je toch niet maken, vindt u niet?” “Ja”, zei de rabbi, “je hebt gelijk.” Om met één van de twee detectives uit Kuifje te spreken: dat is mijn mening en die deel ik. THEO PARMENTIER
Nieuwe Zendingskalender
6
PAGINA
Week van gebed en Startzondag
11
PAGINA
12
Start van het kerkenwerk Dertien september was de startzondag, het begin van het winterwerk van de protestantse gemeente Winterswijk. Tijdens de week daarvoor hebben veel mensen, onder 'supervisie' van de jeugdraad, alle 7 dagen 24 uur lang zich op allerlei manieren bezig gehouden met gebed, geloof, zang, overdenking en stilte, met Bijbel lezen, praten over en luisteren naar elkaars vragen en noden, elkaars opvattingen van geloofsbeleving. Heel intensief en ook heel inspirerend, bezig zijn met God en met godsdienst.
Het is en blijft moeilijk om van God een voorstelling te maken. De Israëlieten, de Joden kregen nadrukkelijk de opdracht om God niet in een beeld en met beelden vast te pinnen, omdat dat God te kort zou doen. Hij is meer dan wij ons kunnen voorstellen, en als je Hem vastlegt, doe je Hem onherroepelijk tekort. Toch kunnen we niet zonder beeld van God. Zonder beelden kun je Hem niet zien en beschrijven, is er geen contact mogelijk, blijft Hij wazig en onecht. Ik geef een paar voorbeelden hoe God kan worden neergezet in ons geloofsleven.
Hoe wordt God ervaren?
We kunnen God beschrijven als een soort architect (die hemel en aarde en alles wat daarop is heeft geschapen) met passer en tekenpen, met troffel, hamer en andere werktuigen in de handen. We kunnen Hem ook zien als rechter, die oordeelt, beoordeelt en zelfs veroordeelt wat zijn schepselen ervan maken en gemaakt hebben. Een rekenmeester, die goedkeurt en afkeurt. Die met plusjes en minnetjes de balans opmaakt en de weegschaal laat doorslaan naar verlossing of verloren zijn. God als koning, als herder, als gids in het leven aan deze en aan de andere zijde van de grens, aan deze en aan de Overzijde. Hij is de God die richting geeft, die begeleidt, die stuurt en steunt. Een andere voorstelling van God is de Marionettenspeler, die de touwtjes strak in de handen houdt en op goddelijke wijze aan de touwtjes van het leven van de mensen trekt. Of God als de dobbelstenenwerper, die gespannen toekijkt hoe het allemaal zal gaan aflopen. De één mag zes plaatsen vooruit, de ander moet enkele beurten overslaan. De God van de straf en beloning. Of wellicht de God, die tijdelijk of voor lange tijd die boze wereld de rug toekeert, en misschien later toch nog eens een poging zal wagen om zijn kosmos, de wereld te hulp te schieten en te redden.
Die vraag is van alle tijden en kan niet eenduidig worden beantwoord. Allereerst kun je je afvragen of God bestaat en hoe wij Hem, die onzichtbaar is, zien. Hoe beleven wij Hem? Of nemen we maar stilzwijgend aan dat Hij bestaat, omdat wij dat zo zonder enige kritiek vanuit onze traditie gewoon zijn? Er zijn enkele mogelijkheden om deze vraag te beantwoorden. Je gelooft in Hem zoals je dat van huis en school hebt meegekregen. Dat is nu eenmaal een voldongen geloofsfeit. Je gelooft in Hem, tot het tegendeel bewezen is, totdat je door twijfel van je geloof wordt weggerukt. Veel mensen die het geloof der ouderen vroeger klakkeloos aannamen, zijn van kerk en geloof losgeraakt. Allerlei oorzaken kunnen daarvan de reden zijn. Je geloofde gewoon niet in Hem. Hebt dit vroeger nooit meegekregen of vond het allemaal onzin. Maar waardoor dan ook, nu ben je overtuigd van het tegendeel. Je bent als het ware een neo-gelovige geworden. Een voordeel kan zijn, dat je niet behept bent met een bepaalde traditie. Alles is nieuw wat geloof betreft. Je geloofde eerst wel, daarna niet meer, en tenslotte weer wel, maar dan anders dan vroeger. Ik zou dit het knipperlicht-geloof noemen. Wel hopend dat het geen geloof is dat met alle winden meewaait of met zekere regelmaat wel of niet aanwezig is. En hoe je je geloof beleeft kan ook zeer verschillend zijn, namelijk zo verschillend als er kerken, kerkgenootschappen, geloofsgemeenschappen en sektes zijn. Zo verschillend als de erediensten in de kerken worden gevierd: heel traditioneel, hoogliturgisch, maatschappij gebonden of juist niet, meer ethisch dan dogmatisch of net andersom, strak of ruim in opzet, rekkelijk of precies; met gezongen psalmen op hele noten, of met gezangen en andere geestelijke liederen, bv. die van Johannes de Heer, opwekkingsliederen met klappen, of wave, misschien wel de oosterhuisiaans getinte verzen of Willem Vogelliederen. Zo is er ook muzikaal van alles te beleven in kerkelijk Nederland. Misschien gaan we liever iets verder van huis met Taizé- of Ionadiensten, gevuld met herhalingsmelodieën en diverse meditatieve stiltes. Of gaat de keuze uit naar kerkdiensten met een gedegen preek en overdenking, soms in drieën of achterelkaar, maar wel van een eerbiedwaardige lengte. Er is keuze genoeg. Mensen kunnen, als ze willen, alle kanten op met of zonder de kerk, met de religieuze programma’s op de televisie of met een keur aan verschillende erediensten. U vraagt en wij draaien. Zoeken en kiezen waar u zich het beste thuis voelt.
God is de Aanwezige Ik ga er van uit dat God bestaat, anders zou ik dit artikel niet schrijven. God is dus een werkelijkheid, is realiteit, maar hoe precies?
Voorstellingen van God:
Misschien ervaren we de Eeuwige wel het meest als Schepper... Fotograaf: Henk Vis De meest gebruikte afbeelding van God is echter die van de oude, grijze, wijze man met lange baard, die vanaf een hemelse wolk neerziet op de mensen, zijn hand uitstekend naar de mensen. Maar waarom de Heilige voorstellen als man? De bijbel spreekt vaak over God met mannelijke woorden. Dat is vooral historisch zo gegroeid. Dat wil niet zeggen dat God geen vrouwelijke eigenschappen van erbarming, van moederliefde in zich zou hebben (ook dat kunnen we vinden in de bijbel). Tegenwoordig wordt God ook wel ‘getekend’ als Geest, als de Ene, de Enige, de Alomtegenwoordige, de Altijd - Aanwezige, de Heilige (v/m). Lees verder op pag. 2
Colofon Kerkenwerk wordt uitgegeven door de Protestantse Gemeente te Winterswijk. De redactie is verantwoordelijk voor het al dan niet plaatsen van artikelen en kan besluiten tot aanpassing/inkorting. Overname van artikelen is mogelijk na toestemming van de eindredactie en met bronvermelding.
Redactiesamenstelling: • Marita Heesen: kerkdiensten, kerkelijke en kerkgerelateerde activiteiten (agenda) en mutaties • Annie de Ruijter: sectieberichten en in memoriam • Henk Vis: columns, hoofdartikelen en algemene kopij • Henry Schutte: jeugdpagina • Ans ter Horst: speciale projecten • Eindredacteur: Greta Kuijt
Inleverdatum van kopij: uiterlijk dinsdag 6 oktober 2009 vóór 12.00 uur. Inlevering kopij graag als volgt: Als bijlage in Word 5.0 of hoger, uitsluitend via www.pgwinterswijk.nl Geen e-mail? Handgeschreven kopij? Neem dan contact op met dhr. Jan Hartemink, Jasmijnlaan 10, 51 33 69 of met mevr. Ini Helmink, H. Mulierweg 38, 51 90 09.
Kerkenwerk verschijnt weer op 16 oktober 2009. Advertenties:
[email protected]
Klachten over de bezorging: Graag melden bij het Kerkelijk Bureau.
Abonnementen niet-leden Informatie bij het Kerkelijk Bureau.
Kerkgebouwen en kosters Jacobskerk: Markt 1, Winterswijk, 52 23 03 Kosters: Dhr. J.W. Oonk, 56 43 55 en mevr. I. Ruesink-Toebes, 51 88 28 Zonnebrinkkerk: Zonnebrink 61, 51 22 04 Kosters: Mevr. T. ten Dolle-Kempink, 06-23 53 05 08 en mevr. I. Ruesink-Toebes, 51 88 28 (
[email protected])
Kerkelijk Bureau PGW Markt 46, 7101 DB Winterswijk 51 23 95, www.pgwinterswijk.nl (
[email protected])
College van Kerkrentmeesters Bankrekening 69.99.46.557 Mevr. B.J.A. Schreurs-Schunselaar, 51 42 58
Vervolg van pag. 1 hoofdartikel Wat belangrijk is, is dat God geen statische God is, maar Iemand die meegaat, meetrekt, de God van tijd en ruimte, van verleden, heden en toekomst, de God van anders, van heilig, maar in zijn liefde altijd Dezelfde, de Onveranderlijke, die mensen eigen verantwoordelijkheid geeft: de vrijheid om te kiezen, om zelf beslissingen te nemen ( zaken, die goed of niet goed uitpakken). God geeft de mensen zoveel vrijheid, dat Hij daardoor zichzelf ook wel kan benadelen, of dat Hij als het ware gedwongen wordt van de zijlijn mee te kijken hoe goed of hoe slecht het met de mensen, met zijn schepping gaat. Dat God bestaat, staat voor mij vast. Tijdens de laatste Taizédienst in juli van dit jaar had ik als overdenking het volgende: - omdat ons zenuwstelsel een lengte heeft van ongeveer 480 duizend kilometer en gecontroleerd wordt door een brein, dat drie biljoen (een 3 met 12 nullen) zenuwcellen heeft, en de zenuwen alle opdrachten van de hersenen doorgeven met een snelheid van 50 meter per seconde naar de verschillende lichaamsdelen; - omdat er in het oog 75 miljoen lichtgevoelige cellen werken, en het oor ongeveer 24 duizend hoorelementen bevat, en er ongeveer gemiddeld 250 duizend haren op het hoofd van een mens zitten; - omdat de longen zijn samengesteld uit 700 miljoen cellen en een totale oppervlakte hebben van 150 vierkante meter; - omdat er zich in de aderen 3 miljoen witte en 180 biljoen rode bloedlichaampjes bevinden en de totale lengte van de aderen ongeveer 550 duizend kilometer is; - omdat het hart elke dag ongeveer 10.500 liter bloed door de bloedsomloop drijft met zo’n snelheid dat elke minuut al het bloed 3 x door het lichaam stroomt. En dan heb ik het nog niet over het belang en de werking van de lever, de milt, de gal en de darmen, het kloppen en slaan van het hart, over het verstand en de geest en al de herinneringen van ons hele leven, die worden opgeslagen en die soms gemakkelijk, soms wat lastiger naar voren gehaald kunnen worden, of over ons gevoel en emotie, wat we wel of niet kunnen tonen. Omdat dit allemaal wetenschappelijke feiten zijn, moeten we wel heel veel lef hebben om te durven beweren dat er geen God is, en om zelfs te weigeren te geloven in Hem die dit allemaal zo geniaal heeft ontworpen. JAN VAN BALLEGOOIJEN
Ine Ruwhof-Aarnink en Gerry Jansen-Droppers, werkers in ‘de wijngaard' Vrijwilligerswerk kun je blijkbaar tot op hoge leeftijd volhouden. Gerry Jansen-Droppers is 84 jaar en nog altijd actief op het kerkelijk erf. Jarenlang was ze ouderling en momenteel komt ze nog bij mensen thuis als bezoekmedewerkster van de kerk. Maar ook op praktisch gebied maakte Gerry zich verdienstelijk. Tijdens vergaderingen en wijkbijeenkomsten heeft ze heel wat kopjes koffie ingeschonken en in het kader van de verjaardagsactie heeft ze nog steeds een aantal vaste bezoekadressen. Nog zo’n oudgediende is Ine Ruwhof-Aarnink. Ze vertelde: “Al vanaf mijn 15e kom ik met het verjaardagsbusje bij mensen aan huis. Eerst nog onder begeleiding van mijn moeder, maar op een gegeven moment werd ik er alleen op uitgestuurd. In al die jaren (Ine is inmiddels 65) heb ik veel contacten gelegd en ervaringen opgedaan. Zo was er vroeger nog sprake van een soort richtbedrag voor de gift van de jarigen. Men ging dan uit van het aantal bereikte levensjaren, wel in centen hoor! Ondertussen is dat wel veranderd en geven de mensen heel wat meer.” Behalve de 50 jaar dat Ine zich inzette voor de verjaardagsactie, was ze ook ouderling
Fotograaf Bernhard Smit in haar wijk en bezoekmedewerkster. “Al met al twee dames met een enorme staat van dienst”, aldus voorzitter Wim Wassink, “en voor de kerkenraad een goede aanleiding om daaraan in een feestelijke bijeenkomst extra aandacht te schenken.” Hij wees erop hoe belangrijk het vrijwilligerswerk binnen de kerkelijke organisatie is en bedankte beide dames voor hun jarenlange inzet. Namens de Protestantse Gemeente van Winterswijk overhandigde hij hen een mooi gekalligrafeerde dankbetuiging en een kaarsenstandaard met daarop een afbeelding van de Jacobskerk. Om het feestelijke karakter van de bijeenkomst te onderstrepen, ontvingen beide vrijwilligers uit handen van scriba Riet Smit nog een fraai boeket bloemen. WOLTER TE WINKEL
HE R S T E L onjuiste gegevens op de website via (0543) 53 41 66 of
[email protected] onjuiste gegevens in Kerkenwerk via www.pgwinterswijk.nl
Prijsuitreiking Kerkenwerk-100-puzzel Donderdag 17 september jl. vond in de Jacobskerk de feestelijke prijsuitreiking aan de puzzelwinnaars van de Kerkenwerk-100puzzel plaats.
Bankrekening 37.12.03.759 Dhr. H. Weerkamp, 51 45 11
Scriba Kerkenraad Mevr. M.I. Smit-Busink, 51 43 57, (
[email protected])
Jeugdwerkleider Henry Schutte, p/a Markt 46, 53 05 69 of 06 – 51 99 14 10
Kindernevendienstcommissie Elsbeth Antvelink, 51 57 12 De kindernevendienst is bedoeld voor de groepen 1 t/m 8 van de basisschool.
Kinderoppasdienst Jolanda Hijink, 52 42 22
Grafische verzorging
2
Op gezette tijden wil de kerkenraad, onder het motto: 'In het zonnetje gezet', aandacht schenken aan leden die zich meer dan 25 jaar regelmatig en geheel belangeloos hebben ingezet in dienst van onze kerk. Aan lezers van deze rubriek wordt gevraagd namen van leden die voor dit dankbetoon in aanmerking komen, op te geven bij het Kerkelijk Bureau, Markt 46, telefoon 51 23 95.
De mens, een goddelijk wonder
College van Diakenen
www.beeld-en-ontwerp.nl
In het zonnetje gezet
Willy en Ria: “Leuke prijzen!”
Zoals eerder vermeld in Kerkenwerk, waren er 6 mensen die de puzzel foutloos hadden opgelost. De nummers 1, 2 en 3 moesten dus geloot worden. Willy Weerkamp-Koobs mocht de eerste -, Mariska Lensink de tweede – en Ria te Kolste de derde prijs in ontvangst nemen. Hoofdredactrice Greta Kuijt nodigde, na een korte toespraak waarin ze het doorzettingsvermogen van de puzzelaars roemde, de kerkrentmeesters Erna Schreurs en Cees de With uit om de prijzen te overhandigen. Daarbij was wel wat hulp nodig, want de eerste prijs was ‘verduveld zwaar’. TEKST EN FOTO’S : HENK VIS
Mariska Lensink ontving de prijs al een week eerder, thuis aan de Beusinkweg
Bijbelrubriek Vrijheid In 1520 stuurde de Duitse reformator Maarten Luther aan de toenmalige paus Leo X een brief en daarbij een klein boekje getiteld 'De vrijheid van een christen'. In dit boekje spreekt Luther behartigenswaardige woorden over vrijheid. Niet zomaar over politieke of sociale vrijheid. Nee, hij spreekt over vrijheid die alles van doen heeft met ons geloof. Hij geeft, zeg maar, een Bijbelse visie op het begrip vrijheid. Wat betekent vrijheid voor een gelovige? Aan het begin van het boekje staan twee zinnen die de ruimte aangeven waarbinnen onze vrijheid zich zou moeten afspelen. De eerste zin luidt: een christen is een vrij heer (meester) over alle dingen en onderdaan van niemand. Waarom is een christen dat? Omdat de gelovige maar één Heer heeft en dat is Jezus. Daarom is de gelovige aan niets of niemand anders gebonden. ‘Christus heeft ons bevrijd opdat wij in vrijheid zouden leven; houd dus stand en laat u niet opnieuw een slavenjuk opleggen’ (Galaten 5:1). Luther schreef dit tegen een Kerk die met zijn hiërarchische structuur de mens tal van wetten en regeltjes oplegde. Niemand heeft het recht mij te zeggen wat ik moet doen om een goed christen te zijn, ook de Kerk niet, alleen Jezus. Hij en niemand anders is mijn Heer, andere bazen heb ik niet. Aldus Luther.
Basiscursus geloven '7+1' In het vorige nummer van Kerkenwerk hebt u al kunnen lezen over deze cursus. Het gaat om een geloofscursus voor iedereen die meer wil weten over het christelijk geloof. Met thema’s als: Geloven wat is dat eigenlijk?; Wat is de Bijbel voor boek?; Wie is God?; Wat zei Jezus?; Wat is bidden?; Hoe laat je zien wat je gelooft? In 8 ontmoetingen kunt u kennismaken met de christelijke geloofstraditie. Ook kan de cursus een vernieuwing en verdieping betekenen. In meerdere plaatsen in het land is de cursus enthousiast ontvangen. De 7 cursusavonden beginnen met een gezamenlijke maaltijd, een inleiding door een van de predikanten, een groepsgesprek en een afsluiting. De avonden zijn van 18.30 uur tot 21.30 uur op maandag en 1 zaterdag van 10.00 uur tot 15.00 uur met het thema: ‘Inspiratie vinden’. De data: De maandagen 28 september, 5, 12 en 26 oktober, 9, 16 en 23 november en de zaterdag 31 oktober. De avonden/dag worden gehouden in de Zonnebrinkkerk, Zonnebrink 61, Winterswijk. Wees welkom, laat u verrassen en ga mee op reis langs de verhalen van de Bijbel. Voor meer informatie en opgave: de paarse folder in de kerken en Ds. Chris de Jonge, W. Dreeslaan 44, tel. 53 07 76 of Diny Korenberg, Bargerslat 23, telefoon 51 73 03.
Een dergelijk standpunt zou de gelovige, wanneer je doorredeneert, in conflict kunnen brengen met de overheid. Want ook deze baas legt het uiteindelijk af tegen Jezus. Het is de vraag of Luther zelf zover wilde gaan. Feit is dat tijdens de Tweede Wereldoorlog mensen inderdaad deze consequentie aanvaardden. Zij waren hun Heer meer gehoorzaam dan die andere heer (de Führer). Het is deze radicale consequentie die veel mensen ook bang maakt voor de wereld van het geloof. In hoeverre ligt hier ook niet de verborgen wortel van het fundamentalisme? Maar dan komt er een tweede zin van Luther die de grenzen van onze vrijheid markeert: ‘Een christen is een dienstbare knecht van alle dingen en onderdaan van iedereen’. Oftewel zoals er in 1 Korintiërs 9:19 staat: ‘Vrij als ik ben ten opzichte van iedereen, ben ik de slaaf van iedereen geworden om zoveel mogelijk mensen te winnen’. Dat is de andere kant van de vrijheid die van God komt. Onze vrijheid loopt vaak uit op onvrijheid voor de ander. En daarom geldt niet alleen die eerste zin, maar ook die tweede. De vrijheid die ik ontvang, zal vertaald moeten worden in liefde voor mijn naaste. De christelijke vrijheid gaat niet op in rechten, maar kent ook haar plichten. Die vrijheid kent haar verantwoordelijkheid voor de gemeenschap. DS. THEO PARMENTIER
Cursus Literair Bijbellezen Als u van taal houdt is dit iets voor u. In het komende seizoen wil ik graag met belangstellenden verhalen uit de Bijbel gaan lezen op een andere manier dan gebruikelijk. Die andere manier heeft alles te maken met de taal die een schrijver gebruikt om met zijn lezer te communiceren. Wat is daar anders aan? We zijn meestal gewend om te luisteren naar de inhoud van een verhaal. Wat is er gebeurd en wat weten we over de omstandigheden waarin dat gebeurd is. Dit is een historische benadering: zorgvuldig luisteren naar datgene waarover het verhaal vertelt om er achter te komen wat er precies gebeurd is en jezelf afvragen wat dat voor vandaag betekent. Een uitstekende werkwijze, die recht probeert te doen aan de tekst en de lezer. Een literaire lezing is niet in de eerste plaats geïnteresseerd in wat er precies gebeurd is, maar wil kijken en luisteren naar andere signalen in de tekst. Degene die het verhaal verteld en opgeschreven heeft, heeft namelijk allerlei keuzes gemaakt hoe hij het precies wil vertellen. Op het één legt hij nadruk, iets anders laat hij weg. Zo weeft hij de visie die hij over personen of gebeurtenissen heeft door de tekst heen en probeert hij iets te bereiken bij de lezer. Vergelijk dat maar eens met hoe wijzelf iets vertellen. Als we onze woorden heel precies zouden nagaan merken we dat het niet alleen om de letterlijke betekenis van de woorden gaat, maar dat we bewust of onbewust een bepaalde bedoeling in onze woorden leggen. Je wilt bijvoorbeeld de ander heel graag enthousiast maken voor wat je vertelt. Of je wilt je juist een beetje terughoudend opstellen.
Beestenbende Een nieuw (kerk/school) jaar, een nieuw soort dienst! Beestachtig goed!!! Vanaf oktober wordt er iedere eerste zondag van de maand een nieuw soort kerkdienst gevierd in de Zonnebrinkkerk. We hopen dat deze diensten wat meer zullen aansluiten bij de belevingswereld van jongere gemeenteleden, met of zonder gezin. Het hele jaar zal er aan één thema gewerkt worden, dit seizoen is dat het thema: Beestenbende. Iedere dienst wordt een ander Bijbelverhaal waarin een dier voorkomt verder uitgewerkt, zowel in de verkondiging als keuze van de muziek. Tijdens deze vieringen zal er wat meer aandacht voor de kinderen zijn. In het eerste deel van de viering zullen liedjes speciaal voor en door de kinderen gezongen worden. Voor de dienst zal onze popcantor deze instuderen met de kids. Dus een kwartiertje eerder aanwezig zijn is wel handig. De ouders kunnen natuurlijk alvast een lekker kopje koffiedrinken. De kinderen zullen tijdens de dienst langer naar de kindernevendienst gaan, zodat het onderwerp ook hier wat meer uitgewerkt kan worden. Naast het liedblok voor de kinderen zal ook de rest van de viering muzikaal op eigentijdse wijze begeleid worden door popcantor. We starten heel toepasselijk op 4 oktober: Werelddierendag. Iedereen is van harte welkom en de kinderen worden speciaal uitgenodigd hun liefste huisdier mee te ne-
men naar de kerk. We hopen er met zijn allen een gezellige beestenbende van te maken! Tot ziens op 4 oktober 10.30 uur in de Zonnebrinkkerk
Illustrator Max Velthuis
Oproep Graag zouden wij deze diensten een pakkende naam geven, deze hebben wij echter nog niet gevonden. Daarom loven we een prijs uit voor diegene die een leuke, aansprekende naam voor deze diensten bedenkt. De prijswinnaar hopen we dan op 4 oktober, tijdens de dienst bekend te kunnen maken! Mail je idee voor een naam naar
[email protected], voor 30 september a.s.
Zo wil ik met u ook Bijbelverhalen lezen. Naar de tekst kijken alsof het een toneel is waarop personages met een eigen karakter optreden. Uitzoeken wat de schrijver op het toneel brengt en wat niet, en met welke bedoeling hij dat doet. Wie eens wil kijken hoe dat gaat, verwijs ik graag naar het werkstuk dat ik hierover geschreven heb, dat u kunt vinden op www.pgwinterswijk.nl en waarin concrete voorbeelden beschreven worden. Het begint allemaal bij nauwgezet lezen. In wat er daarna gebeurt zal ik de deelnemers stap voor stap begeleiden. De bedoeling is nieuwe kanten aan het soms al te bekende te ontdekken en ons daardoor aangenaam of misschien ook wel onaangenaam te laten verrassen. Het is dus geen stichtelijke Bijbelkring voor wie een bevestiging wil van wat hij of zij al weet of gelooft. Het is eerder een gezamenlijke taalkundige zoektocht om er achter te komen wat er nieuw is aan binnen onze cultuur al te vertrouwde teksten. Het waarom van die zoektocht is om te ontdekken hoe oude teksten relevant zijn voor mensen zoals wij, die leven met een geheel ander wereldbeeld dan de wereld waaruit de teksten stammen. Lijkt het u wat om mee te doen? Meldt u dan bij mij aan. Vanaf oktober komen we elke eerste woensdagavond van de maand bij elkaar in de Zonnebrink. Ds. Evert van Gooswilligen Meijerink 27 7101 VZ Winterswijk Tel. 0543-536361
[email protected]
'Spitgroep' en 'Joods Leerhuis' Al jarenlang komt er een groep enthousiaste ‘spitters’ bij elkaar om zich te verdiepen in vragen rond de bijbel, of de geloofsleer, of de actualiteit van kerk en wereld. De groep is al weer gestart op 16 september jl. en komt vervolgens om de 14 dagen bij elkaar, van 9.00 tot 11.00 uur in de Zonnebrink. Opgave en inlichtingen bij Anna te Winkel, telefoon 51 43 23. Daarnaast start er dit jaar een Joods Leerhuis, waarin kennisgemaakt wordt met de joodse traditie en de sterke samenhangen daarvan met de christelijke tradities. Zes bijeenkomsten, telkens op donderdagmorgen van 10.00 tot 11.30 uur in de Zonnebrink. De eerste bijeenkomst is op 1 oktober en die begint om 9.45 uur(!) met koffie en thee.
Cantico Elke woensdag van 19.00 tot 22.00 uur
Rond de tafel Elke 4e woensdag van 20.10 tot 20.35 uur
op
Radio Slingeland FM 93,0 kabel ether FM 105,0
www.slingelandfm.nl
3
Fr. van Keulen Zuilenesstraat 46 7101 BC Winterswijk tel. 51 23 34 e-mail:
[email protected] Secties: De Hazelder, Miste/Corle
O schrik… Nét op tijd ontdekt dat de kopij vanwege het Volksfeest een dag eerder de deur uit moet. Snel een sectiebericht en twee keer een ‘in memoriam’ schrijven. Helaas, nét niet op tijd ingeleverd. Maar ach, de redactie van Kerkenwerk kijkt niet op een uurtje. Dit keer dus nét wel. Gevolg: geen plaatsing (‘wegens vakantie’???). Vooral voor de nabestaanden heel vervelend. Zo gaat er dus wat mis. Mijn excuses!
Stagiair In allerijl heb ik ook de nieuwe stagiair, Jouk Havinga, gebeld. Zijn stukje, waarin hij zich voorstelt, staat er gelukkig wél in. We heten hem van harte welkom in de kring van onze gemeente. En we hopen natuurlijk dat hij met voldoening zal snuffelen aan het pastoraat in onze secties en aan het jeugdwerk, en zich daarin wat bekwamen kan als werker in Gods Winterswijkse wijngaard. Mocht hij contact met u opnemen, dan hoop ik dat u hem gastvrij ontvangt. U kunt natuurlijk zelf ook aangeven (via mij) dat u het fijn vindt als hij eens bij u op bezoek komt.
Wijzigingen sectieteams In de sectieteams is er wat verandering gekomen. We nemen afscheid van onze diaken Jan Wiggers (sectie Miste/ Corle) en van bezoekouderling Ans Steenveld (sectie Hazelder). We bedanken hen ook hier voor hun inzet! Na een jaar bezoekmedewerkster te zijn geweest, is Willemien Toebes opnieuw bevestigd als bezoekouderling. Voor beide secties geldt: jeugdouderling Veronique Aalbers maakt plaats voor Sandra Hieltjes. En we heten Jan Job Klomp welkom als tienerouderling. In het nieuwe sectieboekje zult u in de komende tijd alle wijzigingen terugvinden. Al met al staan we weer voor een nieuw seizoen, waarin we hopen het goed te hebben met elkaar en zo gezegend te worden. Opdat ook de Eeuwige er plezier aan beleeft!
Meeleven Onze bezoekmedewerkster Nomke Esselink, Heenkamppieperweg 1 in Miste, is voor de tweede keer dit jaar voor een operatie opgenomen in het SKB. We wensen haar alle goeds en een voorspoedig herstel toe. Dit betekent voor een deel van onze sectie (Eekelerhoek e.o.) dat het bezoekwerk al een poosje is en ook nog zal blijven liggen. Mocht u toch graag een bezoek ontvangen, wilt u dit dan zelf aangeven? In het SKB liggen ook twee hele kleine, te vroeg geboren hummeltjes: Op 25 augustus is Liselore geboren, dochter van Jurgen en Wendy Hengeveld, Brinkeweg 2, Miste. Haar ouders vertellen ons: “Een nieuw leven, een klein wonder. Het klinkt zo gewoon, maar is voor ons zo heel bijzonder”. Op 7 september is Tijmen in het ziekenhuis geboren, zoontje van Chantal Droppers en Stefan Zweverink, Sibbinkweg 2-1. Samen met zijn moeder moet hij daar nog even blijven. Gelukkig is alles goed gegaan, zijn de baby`s gezond en kon ik blijde ouders ontmoeten. Van harte gefeliciteerd met deze kinderen! We hopen dat zij iets van Gods wondere schepping voor jullie blijven vertegenwoordigen.
Lotgenoten De laatste tijd kom ik af en toe mensen tegen die graag eens met lotgenoten willen praten over wat hen bezig houdt. Van jongere mensen die gebukt gaan onder de combinatie werken en zorgen. Tot oudere mensen die het moeilijk vinden om te aanvaarden dat ze niet meer zoveel kunnen als vroeger en aan de zijlijn komen te staan. En weer anderen die best eens willen delen wat het verlies van bv. een broer of zus of ouder met hen doet. Maar hoe vind je die lotgeno-
Radio Slingeland zendt elke woensdagavond
van 18.00 tot 19.00 uur
de dienst van de voorgaande zondag uit de Jacobskerk uit.
FM 93.1 kabel / ether FM 105 kerkbulletin op internet: http//www.kerknet.smra.nl
4
ten??? Daarom mijn vraag: zou jij, zou u zoiets willen, laat dan eens wat van je/u horen! Per telefoon, mail of gewoon tussen de bedrijven door. Wie weet kunnen we wat mensen (al of niet onder begeleiding) bij elkaar brengen of doorverwijzen naar bestaande groepen.
Giften We ontvingen de volgende giften: Via Alie Smit 2 keer € 10,= en via Gerda Lichtenberg € 20,= voor de wijkkas. Hartelijk bedankt! Een lang sectiebericht dit keer. Heb ik daarmee de schade van ‘geen bericht’ de vorige keer niet ruimschoots goedgemaakt!? DS. FRANSIEN VAN KEULEN
artikel op pag. 5, waarin u wordt uitgenodigd.
Huwelijk en doop Op vrijdag 23 oktober 2009 gaan Peter Latumaerissa en Mirjam Stronks trouwen en vragen zij om een zegen over hun huwelijk in een viering in de Jacobskerk om 13.00 uur. Peter en Mirjam wonen met hun zoontjes Jazeah en Zechiël aan de Pashegge 134. Zechiël is nog maar pas op 17 mei geboren en zal in dezelfde viering, na de huwelijksinzegening, gedoopt worden. Al met al een grote en indrukwekkende dag voor het gezin, omringd door hun familie en vrienden. Een gelukwens met de gezinsuitbreiding en met jullie voorgenomen huwelijk! We wensen jullie een prettige voorbereiding op deze dag toe en bidden jullie een gezegende toekomst toe.
Giften
B.W. Marsman
Voor de wijkkas ontving de penningmeester 2 x € 20,= via Annie Oonk, € 15,= via Jan Ros, € 10,= en € 5,= via Christien Ligtenbarg en 2 x € 15,= werd via mijzelf voor de wijkkas gegeven. Hartelijk dank dat u hiermee de activiteiten in onze wijk ondersteunt.
Tuunterstraat 26-1 7101 EG Winterswijk tel. 53 49 81 e-mail:
[email protected] Secties: Windmolenveld, Woold
Inmiddels wordt er weer op allerlei terrein vergaderd, bezonnen en bezocht. In het sectieteam Windmolenveld hebben we afscheid genomen van Ine Ruwhof, die heel wat jaren bezoekmedewerkster is geweest. Annie Wibbels en Bennie Luimes komen als bezoekmedewerkers ons team versterken. En naast Sandra Hieltjes als jeugdouderling is nu ook Adri-Jan Mechielsen als tienerouderling verbonden aan deze sectie. Alle wijzigingen worden verwerkt in het nieuwe sectieboekje, dat over enige tijd verspreid zal worden. Ook het ouderenwerk van het Trefpunt is weer van start gegaan, met een prachtig-zonnig bootreisje op 8 september jl.
Zieken Mevrouw A.B. te Winkel-Droppers (Blekkinkhofweg 8) is niet meer in het SKB, maar verblijft nu in Pronsweide. De heer G.J. te Brummelstroete (Hijinkhoekweg 4) verblijft ook in Pronsweide.
Giften In de afgelopen periode mochten we de volgende giften voor de wijkkas ontvangen: € 10,=- via Ida Oonk; € 10,= via Willemien Sloetjes en € 5,= via Willy Walvoort. Hartelijk dank. Met een hartelijke groet, BERDIE MARSMAN
E. van Gooswilligen Meijerink 27 7101 VZ Winterswijk tel. 53 63 61 e-mail:
[email protected] Secties: Balinkes, Zuilenes, De Pas, Bargerbosch en Meddo
Terug van weggeweest Na mijn studieverlof en vakantie, hoe aangenaam ook, voelt het goed om het gewone werk weer op te pakken. Ik heb het als een zinvolle tijd ervaren en het leverde wat op om bijgetankt en wel aan het nieuwe seizoen te werken. Ik dank collega De Jonge die veel werkzaamheden in onze wijk heeft waargenomen. Ook dank ik de vele vrijwilligers die bezoeken hebben afgelegd. Mede door dit alles is het mogelijk dat je je als predikant een periode voor studie kunt afzonderen. Het verlof heb ik gebruikt om onderzoek te doen naar een bepaalde manier om de Bijbel te lezen. Het verslag dat ik erover gemaakt heb vindt u op de website van onze gemeente, zodat iedereen het kan lezen. Elders in dit nummer van Kerkenwerk vindt u mijn oproep aan belangstellenden om het komende seizoen met mij mee te doen in het aanleren en oefenen van deze manier van lezen.
Secties De secties in onze wijk zijn volop actief wat het bezoekwerk betreft. Ook zijn we het vergaderseizoen weer begonnen om de ons toevertrouwde taken te bespreken, zodat we er voor u zijn als u dat wilt. Af en toe worden er ook andere activiteiten georganiseerd, als we merken dat daar behoefte aan is. Zo verzorgt de sectie Zuilenes op 10 oktober een fietstocht. Zie daarvoor het
Hartelijke groet, EVERT VAN GOOSWILLIGEN
J.T. Parmentier Tuunterstraat 26-1 7101 EG Winterswijk tel. 53 49 81 e-mail:
[email protected] Secties: Oostervoort/De Rikker
Sectieteam Wanneer u dit onder ogen krijgt hebben wij inmiddels de eerste vergadering gehad met ons sectieteam. We hopen met een goede bezetting weer fris aan de slag te kunnen gaan en naast het gewone bezoekwerk ook weer enige gezamenlijke activiteiten te organiseren zoals ontmoetingsavonden of groothuisbezoek. Meestal is er binnen onze kerkelijke gemeente genoeg aandacht voor jeugd en ouderen, maar de groep daartussenin is veel moeilijker te bereiken. Wat betreft de eredienst worden het komende jaar extra diensten gehouden voor gezinnen met jonge kinderen. Ook zijn er binnen het vormingswerk wel mogelijkheden voor de ‘tussengroep’. Maar het komt er niet echt van. Heeft iemand van u een idee voor de groep tussen jeugd en ouderen? Daar zullen toch ook vragen over het geloof leven?
Kerkdiensten Zondag 11 oktober (Zonnebrinkkerk 8.45 uur) heb ik een doopzondag. Aanmeldingen zijn er op dit moment nog niet. Maar wanneer u daar gebruik van wilt maken, wilt u mij dat dan zo snel mogelijk laten weten? De week daarna (Zonnebrinkkerk 19.00 uur) heb ik de eer weer eens voor te gaan in een jeugddienst. Dat is iets waarop ik mij verheug en waarover u elders meer kunt lezen. Zondag 4 oktober is het de zogenaamde Israëlzondag. Die dag staat in het teken van wat in artikel 1 van de Kerkorde wordt genoemd ‘de onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël’. Een lastig onderwerp, vind ik, maar ik wil toch proberen er speciale aandacht aan te schenken in de dienst om 10.00 uur in de Jacobskerk. Met een hartelijke groet, DS. THEO PARMENTIER
Giften Via Joke Mentink 1x € 2,= en 2x € 10,= Via Tony Vaags 1x € 5,= en 1x € 10,= Via Janny Dunnewold 1x € 5,= Via Theo Parmentier 1x € 10,=
Mee-kerken in het SKB? Dat kan! Elke zondag de dienst uit de Zonnebrinkkerk Elke werkdag om 9.00 uur een overdenking
Op kanaal 8
Als giften mochten we de afgelopen maanden ontvangen: uit de Vredense Hof, Homansbos en St. Elisabethgaarde: 2 x € 10,= en 1 x € 50,=; uit de Wamelinkhof: 5 x € 5,= 3 x € 10,= 1 x € 20,= en 1 x € 50,=; uit de Berkhof ( T.H.V.) tot en met de Molenaar: 1 x € 5,= 1 x € 10,= en 1x € 15,=; uit de Pelkwijk: 6 x € 5,= en 3 x € 10,=; uit de Sleeswijk: 3 x € 10,= en 4 x € 5,=. Alle geefsters en gevers onze hartelijke dank.
C. de Jonge W. Dreeslaan 44 7103 JG Winterswijk tel. 53 07 76 e-mail:
[email protected] Secties: Centrum, Huininkmaat/Bomenbuurt, Kotten/Brinkheurne en Pelkwijk
Correctie In tegenstelling tot de vermelding in het vorige nummer van Kerkenwerk was er door ds. De Jonge, ondanks zijn vakantie, wel degelijk een wijkbericht ingezonden. Echter ook onze vaste paginaredacteur was met vakantie, waardoor de onjuiste vermelding niet opgemerkt is. Wij betreuren deze vergissing. DE REDACTIE
Weer aan het werk Het nieuwe seizoen is van start gegaan en ook ik ben na een goede vakantie inmiddels al weer vier weken volop aan het werk. Aarzelt u dus niet om mij te bellen als u mij wilt spreken. U hebt de meeste kans om mij aan te telefoon te krijgen als u ’s ochtends tussen half negen en half tien opbelt of ’s avonds tussen zes en zeven uur. Als er niet wordt opgenomen, kunt u een boodschap inspreken. Aarzelt u niet om dat ook te doen, want dan kan ik u terugbellen zodra ik thuis ben. Moge God ons allemaal met zijn heilige Geest bezielen en ons de kracht geven om ook in dit winterseizoen het geloof, de hoop en de liefde die hij ons schenkt, te delen met iedereen die hij op onze weg brengt.
Buurtschapdienst in Kotten op 4 oktober Op zondag 4 oktober om 10.00 uur is er in de sectie Kotten/Brinkheurne weer een buurtschapdienst, ditmaal in gebouw ‘Wilhelmina’ in Kotten. Ook dit jaar valt deze buurtschapdienst op Israëlzondag, de zondag waarop wij in de Protestantse Kerk extra aandacht geven aan onze ‘onopgeefbare verbondenheid’ met Israël. Omdat Israël in die tijd het Loofhuttenfeest viert, wil ik stilstaan bij Deuteronomium 16: 13-15 waar het volk wordt opgeroepen om na het binnenhalen van de oogst uitbundig feest te vieren, God te loven voor de zegen die hij schenkt en die zegen ook te delen met iedereen die het in het leven wat minder heeft getroffen. Van harte welkom!
Verantwoording Jan Schreurs ontving € 20,= voor de wijkkas en Rikste Mechielsen € 10,=. Hartelijk dank! Hartelijke groeten, CHRIS DE JONGE
J.F. van Ballegooijen Hortensialaan 51 7101 XD Winterswijk tel. 53 06 25 e-mail:
[email protected] Sectie: Ouderen Pastoraat
Maandag 7 september kwamen we als ambtsdragers en medewerk(st)ers, na de zomervakantie, bijeen in Den Angang. De nieuwe ouderlinge van de Pronsweide, mevrouw Betsie Wijnveen-Oonk die op zondag 6 september is bevestigd, werd verwelkomd, evenals mevrouw Annie Huiskamp-Wieberdink die zich warm draait als nieuwe ouderlinge van de Pelkwijk ( de bevestiging zal in het jaar 2010 plaatsvinden). Beide dames hartelijk welkom in onze geledingen en succes gewenst. Afscheid namen we van mevrouw Alie Veldhuis-Middelkamp, die 8 jaar lang met zeer grote toewijding ouderlinge was in de Pronsweide. Alie, nogmaals bedankt voor je vele werk ten dienste van de oudere medemensen in dit verpleeghuis en voor de goede samenwerking binnen ons team. Als nieuwe voorzitter van het Ouderen Pastoraat is met grote meerderheid, schriftelijk, gekozen mevrouw Erica Hijink-Elferdink. Ikzelf zal het komende jaar als zeer betrokken ‘toeschouwer’, maar niet meer als voorzitter tijdens de vergaderingen aanwezig zijn. De collecte tijdens de diensten in de verzorgingshuizen heeft in de maand juli € 339,= voor de Voedselbank Lichtenvoorde opgebracht. In augustus is voor het Nederlands Bijbelgenootschap € 368,80 opgehaald. De collecte tijdens de maand september is bestemd voor de Stichting Leprabestrijding.
De Diaconie heeft besloten om de pinksterattenties voor de mensen in de verzorgingshuizen, het verpleeghuis enz. af te schaffen en deze attenties voortaan te geven als kerstattenties voor alle ouderen, zoals dat gebruikelijk is in de secties. De attenties voor de ouderen van het Ouderen Pastoraat worden dus niet afgeschaft, alleen op een ander tijdstip gegeven. Als sluiting las de ‘oude voorzitter’ het volgende gedicht: Wij zijn geroepen om lief te hebben. Je zou het willen roepen in deze wereld: tegen de soldaat in de tank, tegen het kind met een te gooien steen, tegen de ouders van de martelaar, tegen de terrorist met de bom, tegen … Maar zeg het vooral tegen jezelf, als je je ergert, als je kwaad bent, als je niet geloofd wordt. Zeg het en deel ervan uit: deel rijkelijk uit van de liefde die elk mens in zich draagt, gekregen van de God die zelf liefde is. Allen met verdriet en pijn, angst en spanning, allen die afscheid moesten en moeten nemen van dierbaren en geliefden: veel sterkte gewenst. Allen die worstelen met zorgen en moeilijkheden veel moed en wijsheid toegewenst. Allen die een blijde gebeurtenis te vieren hebben, een verjaardag, een zoveel jarig huwelijksfeest, een geboorte binnen de familie, of wat voor heugelijk feit dan ook: van harte gelukgewenst. Met vriendelijke groeten, namens het team Ouderen Pastoraat, JAN VAN BALLEGOOIJEN
Sectie Zuilenes in beweging Ook dit najaar willen we weer een activiteit aanbieden. We fietsen naar geitenboerderij De Brömmels in het Woold. Mocht u niet kunnen of willen fietsen, dan bieden we vervoer per auto aan. Op 10 oktober a.s. starten we om 11.00 uur vanaf de Passantenkamp en na een koffiestop bezoeken we voornoemde geitenboerderij voor een rondleiding. Daar wordt u een eenvoudige lunch aangeboden. Om ongeveer 15.00 uur hopen we weer terug te zijn. Hebt u familie, vrienden of kennissen op bezoek, dan zijn die ook van harte welkom om mee te gaan! Namens de activiteitencommissie, BERNHARD SMIT EN WOUTER OVEREIJNDER
www.sociaalsteunpuntwinterswijk.nl Bezoekadres: De Westhoek (nabij de Jumbo) Wielewaalstraat 4, 7102 HB Winterswijk
Openingstijden: Dinsdagmorgen van 9.30 tot 11.30 uur en vrijdagmiddag van 14.00 tot 16.00 uur. Telefoonnummer tijdens deze openingsuren: 06-33 81 70 54. De stichting is ook tussen 18.00 en 19.00 uur van maandag t/m zaterdag bereikbaar op telefoonnummer 06-23 50 08 18.
Vandaag lezen wij September 2009 Zondag 27 Maandag 28 Dinsdag 29 Woensdag 30
2 Koningen Leviticus 2 Koningen 2 Koningen
12:5-22 23:26-32 13:1-9 13:10-21
Oktober 2009 Donderdag 1 Vrijdag 2 Zaterdag 3
Deut. Deut. Leviticus
4:44-5:10 5:11-21 23:33-44
Zondag Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag
4 5 6 7 8 9 10
Marcus Marcus Marcus Marcus Marcus Psalm Deut.
10:1-12 10:13-22 10:23-31 10:32-45 10:45-52 119:121-128 5:22-33
Zondag Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag
11 12 13 14 15 16 17
Deut. Deut. Deut. Deut. Deut. Psalm Deut.
6:1-9 6:10-19 6:20-25 7:1-11 7:12-26 119:129-136 8:1-6
Samen-stemmen Een moderne gelijkenis Op een zaterdagmiddag zijn de organisten Janieke Mollenhorst en Wim Ruessink druk in de weer om het orgel in de Jacobskerk te stemmen. Orgelpijp voor orgelpijp wordt via verschillende registers aangeblazen en zo nodig bijgesteld totdat ze een zuivere toon geven. “Dat is hard werken”, zegt Wim. Na een uurtje is het werk klaar en is het orgel weer in perfecte staat. Waarom eigenlijk nu, op zaterdagmiddag, vraag ik me af. Het blijkt alles te maken te hebben met het concert dat Hajo Boerema die zelfde avond zal geven op dit orgel. Werken van Bach. Daar moet ik even over nadenken: Janieke en Wim geven hun (vrije) tijd om het orgel klaar te maken voor het concert van een andere organist, zodat die de beschikking heeft over een perfect instrument. En je ziet zo dat ze dat met liefde en toewijding doen. Samenwerken om een ander tot zijn recht te laten komen. Gastvrijheid en dienstbaarheid ten voeten uit, of moet je in dit geval zeggen: op hoge toon? Zouden Janieke en Wim deze stukken van Bach ook niet kunnen spelen, vraag ik me af. Wellicht wel, maar Hajo speelt ze in elk geval op zijn manier en daar willen ze graag aan meewerken… JAN VAN HUET LINDEMAN
75 jaar Open Deur 'Het begint met een vraag' is het thema van de jubileumdag die oecumenisch tijdschrift Open Deur organiseert naar aanleiding van het 75-jarig bestaan. Geloven begint met vragen stellen. Op zoek naar een antwoord. Openstaan voor antwoorden. En dat is nog maar het begin. De ene vraag roept de andere op en het antwoord weer een nieuwe vraag. Zo blijf je voortdurend in gesprek - met mensen die op je lijken en van je verschillen, met God, met de traditie waar je in bent grootgebracht. Nadenken over geloofs- en levensvragen en die met anderen uitwisselen. Met een open blik; vanuit de veelstemmige christelijke traditie, door kerkelijke en religieuze grenzen heen. Dat past precies bij oecumenisch maandblad Open Deur: 75 jaar oud, nieuwsgierig en kras. Het programma bevat bijdragen van onder anderen JeanJacques Suurmond, Manuela Kalsky, Aart Mak, Anne van der Meiden, Kees Posthumus en Juul Beerda. Daarnaast zijn er verschillende workshops. De dag wordt gehouden op 3 oktober 2009 in de Grote- of Lebuïnuskerk in Deventer van 10.30 - 16.00 uur. Toegangsprijs € 15 (inclusief lunch). Meer informatie en aanmelden: tel. 079 - 363 31 75 (ma, do en vrij),
[email protected], www.open-deur.nl
5
Trefpuntreis van 8 september 2009 Eindelijk was het weer zover. De najaarsreis met onze Trefpuntbezoekers. Precies om 10.30 uur vertrokken we met een grote bus van Gelderesch Reizen vanaf de Balinkes richting Doesburg. Via een mooie toeristische route kwamen we daar aan bij restaurant De Waag om te genieten van een paar heerlijke koppen koffie met een grote snee krentenbrood. Iedereen was het er over eens dat men daar echt aan toe was. Daarna staken we de straat over om de Grote of Martinikerk te bezoeken. Hier begonnen wij met een korte gebedsdienst om het Trefpuntseizoen te openen. Dominee Marsman ging ons voor in deze dienst. Daarna kregen wij van mevrouw Zomer, een vrijwilligster van de kerk, een uitleg over hun kerk en de bijzonderheden van deze kerk. Tal van rampen hebben in de loop der eeuwen kerk en toren getroffen. De laatste keer was op 15 april 1945, toen de toren door de Duitsers vlak voor hun vertrek nog werd opgeblazen. De toren en het Westelijk deel van de kerk zijn toen een ruïne geworden. Bij een bezoek van Hare Majesteit Koningin Wilhelmina sprak zij de volgende woorden: “Dit monument zal in oude luister herrijzen.” Deze woorden zijn bewaarheid geworden en in juli 1959 kon met de restauratie en herbouw begonnen worden. Op 31 augustus 1972 kon de kerk in aanwezigheid van Hare Koninklijke Hoogheid prinses Beatrix officieel in gebruik worden genomen. Al met al een heel mooie geschiedenis met een goede afloop.
Verder was de kerk heel trots op het bezit van de orgels. Jammer genoeg kan ik dit natuurlijk niet uitgebreid gaan vertellen in verband met de ruimte in het kerkblad. Wel kan ik vertellen dat het Van Gelderorgel ook in 1945 is verwoest. Een koororgel werd in 1953 door de firma Flentrop te Zaandam gebouwd. Verder is er het Walckerorgel. Ik kan u aanraden om zelf eens te gaan kijken en luisteren in Doesburg. Het loont de moeite voor een bezoek. Werkelijk een prachtige kerk. Het verdere verloop van de reis was met de bus richting de haven van Doesburg voor het inschepen bij rederij Ceiljo voor een boottocht naar Deventer. Op de boot werd ons een koffietafel geserveerd. Daarna konden wij heerlijk in de zon genieten van een tocht over de rivier de IJssel. Supermooi en helder weer. Heerlijk varen. Echt fantastisch! In Deventer stond de bus weer gereed om ons weer richting Winterswijk te brengen, waar we precies om 18.45 uur arriveerden. Al met al een zeer geslaagde dag! Onze volgende Trefpuntmiddag is 13 oktober 2009 om 14.30 uur in de Zonnebrinkkerk. Weet u daar van harte welkom! Namens de Trefpuntcommissie, WILLY R AUWERDINK (TEKST EN FOTO’S)
6
Vrijwilligersavond 4 september... erna... Een ‘bedankje en blijk van waardering’, bedoeld voor allen die zich inspannen voor de kerk… Een speurtocht door het dorp en Oudhollandse spelletjes, fotospeurtocht en bijbelse vragenquiz voor hen die niet wilden of konden wandelen buiten… koffie/thee, fris en iets sterkers… Koeken en een koud buffetje en dat alles met een muziekje van Jan te Brinke; bovendien natuurlijk alle gelegenheid even bij te praten…! Het was heel gezellig en de reacties waren heel positief. Heel jammer dat maar zo’n 70 mensen van de ongeveer 750 van de uitnodiging gebruik hebben gemaakt. Maar extra dank aan de kosteres van de Zonnebrink - ook zij hoorde tot de ‘doelgroep’, maar was wel de hele avond in de weer als gastvrouw! Ook dank aan de Plusmarkt Pelkwijk, die ons wat gesponsord heeft. Hierbij ook de gelukkige
Annie Bemers, de heer Ten Hagen, Joke Droppers, Jantje Lodder, Leis Dunnewold, Gerrie Zemmeling, Nan Mechielsen en Rikie Vaartjes Foto: Helma te Grotenhuis winnaars van de speurtocht(en) samen op de foto. HET ORGANISATIETEAM
Diaconale avond Op dinsdag 20 oktober wordt er in de Zonnebrinkkerk een diaconale avond gehouden. Er is speciaal voor deze avond gekozen omdat er in deze herfstvakantieweek geen andere vergaderingen gepland staan en er hopelijk veel mensen in de gelegenheid zijn om te komen. Het programma ziet er als volgt uit: 1. Marijan Nijhof komt om te vertellen over haar werk in Albanië. Zoals u ongetwijfeld weet heeft Hermien Gijsbers, medewerkster van het Kerkelijk Bureau, afgelopen zomer voor het kindertehuis van Marijan Nijhof in Gjirokaster een gesponsorde wandeltocht gemaakt. Ze is samen met haar broer en schoonzus in vier dagen van Winterswijk naar Oude Pekela gewandeld (ongeveer 160 km). Veel particulieren en ook de diaconie van de PGW
hebben haar gesteund. De opbrengst van deze actie wil Hermien graag op deze avond aan Marijan overhandigen. 2. Vertegenwoordigers van het Sociaal Steunpunt Winterswijk komen vertellen over het werk van het steunpunt en de voedselbank. Dit werk, dat zich over het algemeen aan de openbaarheid onttrekt, verdient onze warme belangstelling en steun. 3. De Taakgroep Jeugd zal aanwezig zijn om iets te vertellen over de Roemeniëreis die onlangs is gehouden en ook om de beelden te vertonen die in de kerkdienst na de reis door technisch falen niet konden worden vertoond. Ongetwijfeld zullen er ook andere zaken betreffende het jeugdwerk aan de orde komen, bv. jeugddiaconaal werk. Al met al voldoende reden om op 20 oktober om 20.00 uur uur naar de Zonnebrinkkerk te komen. Namens de diaconie, HARRY WEERKAMP
Expositie 'Weg van mensen' Van 12 september tot en met 5 november a.s. is wisselend op vier locaties van Marga Klompé de reizende expositie 'Weg van mensen' te zien. In woonzorgcentrum De Pelkwijk, Laan van Hilbelink 95 in Winterswijk is deze te bewonderen van 12 oktober tot en met 22 oktober 2009. Veertien schilderijen worden getoond die gemaakt zijn door de Lochemse kunstenares Marijke van Dijk. Haar inspiratie vond ze in de klassieke kruisweg, die bestaat uit veertien staties, die de laatste gang van Jezus hier op aarde verbeelden. Deze omgang met de klassieke kruisweg maakt haar werk geschikt voor mensen die vertrouwd zijn met de gang van zaken in een zorginstelling. Ook binnen onze locaties zijn ‘lijden, weerloosheid, naaktheid en kwetsbaarheid’ herkenbare ervaringen. Op donderdag 15 oktober van 15.00 uur tot 17.00 uur vindt, samenhangend met deze expositie, in De Pelkwijk een door de geestelijk verzorgers van Marga Klompé georganiseerde bijeenkomst plaats met kunst, poëzie en muziek voor bewoners, personeel en familieleden van bewoners van Pronsweide, De Berkhof, De Pelkwijk, Vredense Hof en groepswo-
ningen De Rikker en Meddo, alsmede genodigden. Op een interactieve en creatieve manier komen de genoemde levensthema’s aan bod. Behalve Marijke van Dijk verleent de Lochemse dichter Steven van Campen medewerking. Voor informatie kunt u terecht bij: mevrouw N. Kwak, tel. (0544) 47 41 00
Fietsen voor financiën
Al enige jaren heeft het Kerkelijk Bureau de verzending van post in eigen beheer. Dat bespaart enige duizenden euro’s aan portokosten per jaar. Een tiental mensen draagt zorg voor de brieven die uitgaan in Winterswijk. Soms is het aantal brieven zo groot, dat er gedacht moet worden aan een aanvulling van bezorgers. Soms stopt iemand. Nu is de vraag of u mee wilt doen aan dat bezorgen, hetzij voor een vaste wijk of buurtschap, hetzij incidenteel bij een groot aanbod van post. De één holt voor de Heer, een ander rent voor Ruth of eet voor Ethiopië. Sommigen fietsen voor financiën. Meldt u zich bij het Kerkelijk Bureau (tel. 51 23 95) of bij ondergetekende. Alvast bedankt! BERNHARD SMIT, TEL. 51 43 57
Johanneskerk laatste rustplaats van Freule Van Dorth prins Willem Frederik van Oranje in het oosten. August Robbert van Heeckeren van Suideras had hier begin september 1799 de leiding van de omwenteling, maar deze mislukte. Het vertrouwen in een goede afloop werd de Freule fataal. Zij moet, toen in Lichtenvoorde de patriot Frederik Resink bij een ruzie werd neergestoken, o.a. hebben gezegd: “O, dat is er nog maar een, er moeten er meer aan, het was maar een patriot.” En toen iemand ‘Vivat de republiek’ riep moet ze gesnauwd hebben: “Wagt, manneke, wij zullen u wel krijgen.” Judith en Gerrit hadden als vurige orangisten openlijk hun rijtuig en zichzelf met oranje versierselen getooid. En op Harreveld was de Oranjevlag uitgestoken.
In de serie Naoberkerken de laatste aflevering over de Protestantse Gemeente Lichtenvoorde, die per 1 januari 2009 631 belijdende leden, 479 doopleden en 216 overige leden telde. De Johanneskerk neemt in feite een bijzondere plaats in de vaderlandse geschiedenis in, omdat hier zich het graf bevindt van de Freule van Dorth. Zij werd in 1799 ten tijde van de Bataafse Republiek vanwege haar uitlatingen en uiterlijk vertoon met veel oranje in Winterswijk ter dood veroordeeld en gefusilleerd.
Bovenstaande plaquette - als je de Johanneskerk binnenkomt aan de linkerzijde vlakbij een prachtig gebrandschilderd raam - herinnert aan een dramatische episode uit de vaderlandse geschiedenis, die zich in deze streken heeft afgespeeld. Ter hoogte hiervan bevindt zich de laatste rustplaats van de freule Judith van Dorth. Op initiatief van de Kerkvoogdij werd 200 jaar na haar begrafenis een herdenkingsdienst in de kerk gehouden. Daarbij waren verre verwanten van Judith van Dorth aanwezig, baron en barones Van Dorth tot Medler van Huis ’t Zelle in Hengelo. (Baron Zeno Lodewijk Antoon overleed 30 juni jl. op 95-jarige leeftijd.)
Allerneeteligst caracter Winterswijk heeft in 1799 een rol gespeeld bij de veroordeling en executie van Freule van Dorth. Vandaar de aanwezigheid van de echtparen Scholtz en Goorhuis van de vereniging Het Museum, die de herdenking in de kerk opluisterden met een mooie krans. In museum Freriks was rond de 200e sterfdag van de freule (22 november) een kleine expositie ingericht en hield Godfried Nijs uit Lichtenvoorde een lezing. Hij was evenals Hermine Manschot-Tijdink uit Doetinchem, schrijfster van het boek ‘Een allerneeteligst caracter’ over het leven van Judith van Dorth, nauw betrokken bij archeologische werkzaamheden op de plek, waar kasteel Harreveld van de Van Dorths heeft gestaan. En hij werkte mee aan het boek. Hermine Manschot onthulde 24 november 1999 de plaquette. Zij kent als geen ander de voorgeschiedenis van dit intrigerende drama. Kort daarvoor was haar boek uitgekomen, waarin ze op boeiende wijze het verhaal van Judith van Dorth en haar familie beschrijft. Het bevat zo’n 225 bladzijden gedetailleerde informatie, foto’s en illustraties. Ze werkte er 4 tot 5 jaar aan.
drik Willink de proclamatie voorlas. Overigens werden de oranjegezinde Winterswijkers niet vervolgd. Het waren er teveel. Een soort algemeen pardon.
Gevangen gezet De Freule werd opgepakt; in eerste instantie naar Arnhem gebracht en later naar Winterswijk. Daar werd ze - samen met de weduwe Sturris, die in Aalten onder het roepen van ‘Oranje boven’ een vrijheidsboom met een bijl had bewerkt - opgesloten in een woning aan het Weurden. Het leegstaande huis van Derk Scholten was geschikt gemaakt als bewaarplaats van de gevangenen en voor vergaderingen van de Militaire Rechtbank. Het pand is zo’n 40 jaar geleden afgebroken. De militaire rechtbank bestond uit leden van de Utrechtse Nationale Garde en Amsterdamse Garde (o.a. een kopersmid, looier en assistent-chirurgijn), in feite leken op het gebied van rechtspraak. Willem Paschen was commissaris. Op donderdag 21 november 1799 werd de freule ‘in naam en van wegens het Bataafsche Volk anderen ten exempel veroordeeld, met den kogel gestraft, dat de dood er na volgt’. Binnen 24 uur moest het vonnis worden voltrokken.
Toneelstuk Een bekende geschiedschrijver noemde de executie een ‘onuitwisbare smet in de geschiedenis‘, zoals de moord op de gebroeders De Witt in 1672. Toch wordt aan de trieste geschiedenis van de Freule van Dorth
Doodstraf Op het uiten van Oranjegevoelens stond volgens een proclamatie van 23 augustus 1799 ‘zonder het gebruikelijke proces’ de doodstraf. De drost en richter van het ambt Bredevoort (waar Winterswijk onder viel), Willem Paschen, woonde in de Meddosestraat. Dit is nu het pand van vioolbouwer Graauw. Paschen beriep zich op de proclamatie en vond dat hij volkomen in z’n recht stond om de Freule voor de rechtbank te slepen. Politiek gezien verkeerde woorden op de verkeerde plaats, vertelt Hermine Manschot. “In feite had ze een uitermate triest leven. Voor zover bekend is zij is de enige in heel Nederland, die destijds om politieke redenen is geexecuteerd.” In deze streken waren veel bewoners Oranjegezind. Tot het voorlezen van een proclamatie van de erfprins kwam het slechts in een paar plaatsen, zoals in Winterswijk. Op het marktplein waren veel Oranjegezinden, onder wie o.a. de predikanten Ketjen en Van der Linden en pastoor Schreven, er getuige van hoe gemeentebestuurder Hen-
Richter/drost Paschen woonde in de Meddosestraat ‘s Nachts schreef Judith nog een aangrijpende afscheidsbrief, ’s morgens om 11.00 uur werd ze op een drassige plek bij de Joodse begraafplaats (aan de huidige Spoorstraat richting station) geëxecuteerd. Ze was gekleed in een zwartzijden japon; nam alleen een zilveren snuifdoos en een zijden halsdoek, die voor haar ogen zou worden gebonden, mee. Haar stoffelijk overschot werd naar huize Harreveld gebracht en op 24 november ’s morgens om zes uur begraven in de Johanneskerk van Lichtenvoorde.
Resten opgegraven
Orangisten De laatste tien jaar van haar leven was Johanna Magdalena Catharina Judith barones van Dorth, die in 1747 op Huis ‘t Velde bij Warnsveld was geboren, met haar broer Gerrit van Dorth eigenaar en bewoner van kasteel Harreveld. Beiden waren Oranjegezind en wilden graag dat stadhouder Willem V weer vanuit Engeland terugkeerde naar het vaderland. Met Engelse en Russische hulp wilde men in deze Bataafs-Franse tijd in het westen een contrarevolutie starten en vanuit Duitsland met hulp van erf-
nelijk een blinddoek tijdens een executie. Alle stoffelijke resten werden weer begraven. De doek, die aan de Oudheidkamer Aalten werd gegeven, is later zoekgeraakt. De hervormde predikant J.G. Knottnerus van Varsseveld heeft enkele jaren later bij andere werkzaamheden aan de kerk de gelegenheid aangegrepen om de stoffelijke resten door deskundigen nader te laten onderzoeken. Predikant E. Jansen Schoonhoven van de Johanneskerk en bouwkundig opzichter A. Kammeyer stemden daarmee in. Onderzoekers waren o.a. de arts J.H. Hulshoff en inspecteur van politie Lebbink in Doetinchem. Er werden foto’s gemaakt en een protocol opgesteld. De resten van de Freule (de schedel, een deel van de kaak en een schoen) werden in een kistje geplaatst en dezelfde dag opnieuw - met een kleine plechtigheid - begraven. Gelezen werd de psalm die de Freule vaak placht te zingen en die nu op de plaquette staat.
Hermine Manschot onthult in 1999 de plaquette waarmee Judith van Dorth wordt herdacht. Rechts Ruud Otten, die tijdens de dienst koninklijk werd onderscheiden voor zijn werk voor de hervormde gemeente. Foto: Antoon Driessen
Onverwacht actueel werd Freule van Dorth tijdens graafwerkzaamheden voor de aanleg van de centrale verwarming van de Johanneskerk in het begin van de jaren dertig van de vorige eeuw. Toen werden op de plek, waar volgens overlevering Judith van Dorth zou zijn begraven, beenderen gevonden. Eén skelet had een doorboorde schedel met een rose-geelachtige zijden sjaal erom. Ken-
nauwelijks aandacht besteed. In Winterswijk en Harreveld is een straat naar haar vernoemd. Ben Bekker schreef een roman over haar. Naar aanleiding daarvan hebben leerlingen van de Canisiusschool in Harreveld in 1975 een toneelstuk in het dialect opgevoerd. Dit was door leerkrachten geschreven. Oud-hoofdonderwijzer Antoon Driessen vertelt dat de RONO er aandacht aan heeft besteed. Hij schreef over de herdenkingsdienst in de Johanneskerk in het orgaan De Lichte Voorde van de Vereniging voor Oudheidkunde (nr. 42 van mei 2000). Aan de dienst werkte o.a. het Dameskoor uit Harreveld mee, dat een speciaal lied over de Freule zong. Haar keuze voor Oranje en dat ze daarvoor moest sterven. Judith van Dorth, een intrigerende persoonlijkheid en een stuk vaderlandse geschiedenis, dat levend werd gemaakt door Hermine Manschot. En waar de Johanneskerk en Winterswijk een rol in spelen.
TEKST: ANS TER HORST FOTO’S : MARINUS EN ANS TER HORST
*’Een allerneeteligst caracter’ is in 1999 uitgegeven door Fagus in Aalten.
7
Verpleeghuis Pronsweide
zondag 27 september 10.45 uur ds. F.J.C. Helder m.m.v. Aaltens Chr. Gemengd Koor zondag 4 oktober 10.45 uur pastor mevr. A. Menting 14.30 uur pastor mevr. A. Menting zondag 11 oktober 10.45 uur mevr. G. Zemmelink m.m.v. Ouderenkoor Zanglust, Varsseveld
Zonnebrinkkerk zondag 27 september
8.45 uur ds. C. de Jonge Avondmaal 10.30 uur ds. B.W. Marsman Jacobsviering. Zie: ‘Smaakmaker’op pag. 9 Met kindernevendienst en oppas
zondag 4 oktober
8.45 uur drs. J.F. v. Ballegooijen Geen kindernevendienst, geen oppas 10.30 uur ds. P.L. Wansink Jonge gezinnendienst Met kindernevendienst en oppas 19.00 uur koorvesper m.m.v. Zonnebrinkcantorij (zie artikel onder Musica Jacobi)
Jacobskerk zondag 27 september 10.00 uur ds. E. v. Gooswilligen Avondmaal
zondag 4 oktober 10.00 uur ds. J.T. Parmentier
zondag 11 oktober
10.00 uur ds. J.H. Wassink-Pluimers
Rondom de Jacobskerk Kindernevendienst Elke zondagmorgen om 10.00 uur, tenzij anders vermeld
zondag 11 oktober
8.45 uur ds. J.T. Parmentier Doopdienst, geen kindernevendienst 10.30 uur ds. C. de Jonge KSG-dienst PWA-school, geen kindernevendienst
Rondom de Zonnebrinkkerk Kindernevendienst Elke zondagmorgen om 8.45 uur, tenzij anders vermeld.
Kinderoppasdienst Elke zondagmorgen om 8.45 uur, tenzij anders vermeld. zondag 27 september 8. 45 uur: Marjolein Heinen, Yvonne Oonk 10.30 uur: Tjitske te Veldhuis, Linda Grevers zondag 4 oktober 8.45 uur: Geen oppas 10.30 uur: Lia Eeltink, Christien van Ens, Marjolein Heinen zondag 11 oktober 8.45 uur: Anita Jentink, Lieke Ruessink 10.30 uur: Nicole Wolters, Anouk Ebbers, Jolanda Hijink
Autodienst Zonnebrinkkerk Inlichtingen tel. 51 68 34 zondag 27 september Vreeman, Ebbers zondag 4 oktober Grevers, Luiten zondag 11 oktober Stans, Vreeman
Giro Werelddiaconaat
Giften kunnen gedaan worden op giro 456 t.n.v. KerkinActie onder vermelding Bestemming ‘werelddiaconaat’ en ‘Lid PKN Winterswijk’
8
Verzorgingshuizen Berkhof/Molenaar dinsdag 6 oktober 19.30 uur pastor mevr. A. Menting
Vredense Hof dinsdag 6 oktober 18.30 uur pastor mevr.A. Menting
Elke zondagmorgen om 10.00 uur in Den Angang, tenzij anders vermeld. zondag 27 september Wendy Rensen, Jolanda Hijink zondag 4 oktober Lisanne Krabben, Nienke Timpert zondag 11 oktober Simone ter Haar, Inge Bekkers
Autodienst Jacobskerk Inlichtingen mevr. S.H.G. van den Brink, tel. 51 42 33
KSG-dienst
Zondag 11 oktober 2009 om 10.30 uur is er weer een Kerk-school-gezinsdienst in de Zonnebrinkkerk m.m.v. de Prins Willem Alexanderschool. Ds. C. de Jonge gaat in deze dienst voor en Wim Ruessink is organist. Thema van deze dienst is: ‘Verrassend’ en dit wordt uitgewerkt in het verhaal van Naäman. In dit thema gaat het om te beginnen om het verrassende gedrag dat mensen soms laten zien. Soms teleurstellend, maar minstens zo vaak positief. Naäman zoekt genezing in een land waarmee ze in oorlog zijn. Hij wordt niet genezen door een koning, maar door de knecht van een profeet naar een ‘vies riviertje’ gestuurd, waar hij tóch genezing vindt. U bent allen van harte welkom!
www.pgwinterswijk.nl voor al uw kopij en info
Tijden van openstelling kerk 25 april t/m 31 oktober 2009 Maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 14.00 - 16.00 uur. Woensdag van 10.00 - 16.00 uur. Zaterdag van 11.00 - 15.00 uur. Torenbeklimming: woensdag t/m zaterdag gedurende openstelling. In november is de kerk alleen op zaterdag geopend. Website: www.jacobskerkwinterswijk.nl
Pelkwijk zaterdag 3 oktober 19.00 uur pastor mevr. A. Menting
IN DE JACOBSKERK OP DE MARKT TE WINTERSWIJK
Wamelinkhof zaterdag 3 oktober 18.00 uur pastor mevr. A. Menting
12 SEPTEMBER T/M 31 OKTOBER
Thema:
Zondagsschool
“EEN
De Regenboog: 10.00-11.00 uur in Den Angang Contactadres: Carla Duenk, tel. 51 95 30
Buurtschapdiensten
Kinderoppasdienst Nijntje
Zomerextra's in de Jacobskerk
Kotten, zondag 4 oktober 10.00 uur ds. C. de Jonge in gebouw ‘Wilhelmina’. Corle/Miste, zondag 4 oktober 10.00 uur ds. F. v. Keulen in ‘De Twee Bruggen’ m.m.v. het Haartse koor ‘Soli Deo Gloria’. Ratum, zondag 11 oktober 10.30 uur ds. P.L. Wansink in gebouw Emma.
Zondagsschool Hallo allemaal, Het is al weer zo ver, de zondagsschool is weer begonnen. Elke zondag om 10.00 tot 11.00 uur in Den Angang. We luisteren naar een verhaal en zingen leuke liedjes. We kleuren een kleurplaat of knutselen iets wat met het verhaal te maken heeft. Dus als je nieuwsgierig geworden bent zou ik zeker komen als ik jou was. Kom maar op als je durft! Groetjes van de leiding van Zondagsschool ‘De Regenboog’. CARLA DUENK, JO TE HENNEPE,
TEL. (0543) 51 95 30 TEL. (0543) 51 93 40
WIL KLEIN ESSINK RIANNE HUISKAMP
FOTO WAARD” Foto’s, ingezonden door amateurfotografen zijn nu in de Jacobskerk te zien tijdens de openstellingsuren
STEM EN WIN Breng nu uw stem uit voor de publieksprijs en maak kans op een Jacobspakket! Stichting Vrienden van de Jacobskerk p/a Markt 46, 7101DB Winterswijk www.jacobskerkwinterswijk.nl
Expositie ‘Een foto waard’ De bezichtiging kan plaatsvinden tijdens de openstelling van de kerk in de periode 12 september tot en met 31 oktober. Ook kunt u uw stem uitbrengen voor de publieksprijs.
Musica Jacobi
Kerkdiensten Winterswijk
Andere diensten
Zonnelied in de Zonnebrinkkerk
Op zondagavond 4 oktober is er weer Musica Jacobi. Net als vorig jaar is dat een vesper rond het Zonnelied van Franciscus, wiens naamdag het dan is. Wim Ruessink schreef op tekst van Andries Govaart, die het lied hertaalde, een nieuwe toonzetting voor gemeente, koor, piano, fluit, marimba en percussie. Vorig jaar klonk daar al een voorproefje daarvan. Nu is het werk in zijn geheel gereed. Omdat de comProtestantse Gemeente positie het best tot zijn recht komt in de Winterswijk Zonnebrinkkerk zal de vesper daar plaatshebben. De vesper begint om 19.00 uur. Kortom: het Zonnelied, in de Zonnebrinkkerk aan de Zonnebrink met de Zonnebrinkcantorij.
Wij verwelkomen... Vakantiesluiting
Mevr. L.W.D. te Lindert-Geurkink, Laan van Hilbelink 95, 7101 WL Winterswijk. Dhr. L. Roessink, G.A. Brederostraat 8, Van 1 juli t/m 2 oktober 2009 is het 7103 ZA Winterswijk. kerkelijk bureau alleen ‘s morgens geWij hopen dat zij zich spoedig thuis zullen opend. Ook telefonisch alleen ’s morvoelen in onze kerkelijke gemeente. gens bereikbaar.
Kerkelijk Bureau
Openingstijden: Balie van 10.00 tot 12.30 uur Telefonisch van 9.00 tot 12.30 uur.
Kerkelijk Bureau PGW Markt 46, 7101 DB Winterswijk tel.: 51 23 95 – fax: 53 29 31 E-mail:
[email protected] Openingstijden: alle werkdagen van 10.00 tot 12.30 uur. U kunt hier terecht voor: - alle wijzigingen betreffende de ledenadministratie en kerkenwerk - informatie over tarieven en het bespreken van de kerken voor huwelijken, uitvaarten en concerten - vragen betreffende de kerkelijke bijdragen - bestellen van collectebonnen - bespreken van de aangepaste stacaravan van de diaconie voor mindervaliden - al uw overige vragen op kerkelijk gebied
Rooster Leeshuis
(19.00 uur in de consistorie van de Zonnebrinkkerk) Woensdag 30 september Eerste lezing: Maleachi 2: 10-16 Evangelie: Marcus 10: 1-16 Woensdag 7 oktober Eerste lezing: Deut. 15: 1-11 Evangelielezing: Marcus 10: 17-31 Woensdag 14 oktober Eerste lezing: Jesaja 29: 18-24 Evangelielezing: Marcus 10: 32-45
Weekenddiensten
26 en 27 september Ds. B.W. Marsman, tel. 53 49 81 3 en 4 oktober Drs. J.F. v. Ballegooijen, tel. 53 06 25 10 en 11 oktober Ds. E. v. Gooswilligen, tel. 53 63 6
Collecterooster
zondag 27 september 1 diaconie 2 JOP JOP wil initiatieven van jonge mensen stimuleren, faciliteren en zichtbaar maken voor anderen. Daarnaast wil JOP op eigentijdse manier jongerenwerkers (coaches) toerusten voor de geloofsoverdracht op jongeren zoals dit gebeurt tijdens kinderclubs, op internet en op vele andere manieren. De inkomsten van deze JOP-collecte worden gebruikt voor het faciliteren van regionale en landelijke activiteiten voor jeugdwerkers en het ontwikkelen van nieuwe programma’s en inhoudelijke concepten. zondag 4 oktober 1 kerk 2 Kerk en Israël (Israëlzondag) Op deze zondag wordt stilgestaan bij de ontmoeting tussen Kerk en Israël. Het geld dat wordt ingezameld wordt gebruikt om contacten te onderhouden met de Joodse gemeenschap in Nederland. Dat gebeurt rechtstreeks, maar ook via het OJEC, het overlegorgaan Joden en Christenen. Daarnaast wordt er toerustingmateriaal gemaakt voor predikanten, theologiestudenten en gemeenteleden. zondag 11 oktober 1 diaconie 2 Kerkinactie/Werelddiaconaat Zie artikel elders in dit blad
Senioren actief Bejaardenkring Dinsdag 29 september en 13 oktober van 14.30-16.30 uur in de Zonnebrinkkerk
De Oosthoek Woensdag 14 oktober van 14.30-16.30 uur: Mevrouw Sonderlo van boerderij ‘De Neeth’ en haar vriendin verzorgen een middag met leuke liedjes en weetjes over vroeger.
De Vrees Dinsdag 29 september van 14.30-16.30 uur: De heer M. Geerlings komt met oude films over Winterswijk en dergelijke.
Trefpunt Dinsdag 13 oktober van 14.30-16.45 uur in de Zonnebrinkkerk. Mevrouw Gerdie van Everdingen van Plan Nederland vertelt aan de hand van dia’s over Zambia.
www.pgwinterswijk.nl voor al uw kopij en info
Wanneer we weer eens het zout op de aardappelen zijn vergeten, ontdekken we ineens weer de rol van zout. Maar hoe zit dat eigenlijk met ‘het zout der aarde’? Hoe geven wij handen en voeten aan het ‘gezouten mens’ zijn? Hoe proberen wij het leven op aarde op smaak te brengen? Zondag 27 september is er om 10.30 uur weer een Jacobsviering in de Zonnebrinkkerk. Kenmerkend van de Jacobsvieringen is het uiteengaan in verschillende groepen, zodat iedereen op zijn/haar eigen manier aan de slag kan gaan met het thema. Wilt u/wil jij ook eens van gedachten wisselen over ‘het zout der aarde’ zijn? Of spreekt een uitleg over de gelezen bijbelteksten meer aan? Toch liever op muzikale wijze een lied een andere smaak geven? Of naar de kindernevendienst of kinderoppasdienst? Aan u/jou de keuze! Iedereen is van harte welkom!!! Namens de commissie Jacobsvieringen, JANIEKE MOLLENHORST
Mee-kerken in het SKB? Dat kan! Elke zondag de dienst uit de Zonnebrinkkerk Elke werkdag om 9.00 uur een overdenking
Op kanaal 8 Reactie op de stelling: 'Je hoeft geen lid te zijn van een kerkgemeenschap om godsdienstig en gelovig te zijn.'
Vergaderrooster
13 oktober 20.00 uur Moderamen in Den Angang
'Smaakmaker'
Veel christenen verwachten respect van de wereld voor een boek dat ze zelf negeren…
‘Kerkinfo’ ‘Kerkinfo’ is het wekelijkse programma met informatie rond en uit de kerken - woensdagavond van 19.00 tot 20.00 u. op Slingeland FM - frequentie 105,0 ether of 93,1 kabel. Via het programma Kerkinfo zijn interviews met gemeenteleden, predikanten, allerlei andere kerkelijke werkers en mensen van buiten gemeente te beluisteren. Daarnaast veel muziek en het wekelijkse nieuws van de kerkelijke agenda. De moeite waard dus om eens te beluisteren of misschien wel een vaste luisteraar te worden, zoals er al velen zijn! De actuele programma’s van Kerkinfo staan elke zondag vermeld in de zondagsbrief!
‘Gelovig zijn’ is mogelijk zonder bij een kerkgemeenschap te horen. In naaste kring hoor ik dat vaak en ik zie ook dat dit waardevol kan zijn. Maar wanneer je oprecht gelovig bent, wil je ook graag dat dit geloof blijft voortbestaan, van geslacht op geslacht en daarin heeft de kerk een belangrijke functie. Geloof heeft voeding nodig om in stand te blijven of om uit te groeien tot iets mooiers en groters, net als bij planten. Deze voeding moet ergens vandaan komen, structureel en niet incidenteel. Daarvoor is zo’n instituut als kerk wel heel handig. Daarbij komt het sociale element. De Bijbel staat vol ‘sociale’ verhalen: je naaste liefhebben, omkijken naar elkaar. Wanneer je dan onder je eigen stolpje gelovig zit te zijn, dan komt er weinig terecht van dit aspect. Ten slotte: wanneer we een centraal punt als kerk willen behouden om samen te komen, dan is het wel fijn dat er ook meerdere mensen zijn die hiervoor kiezen. Bijna lege kerken werken niet positief op de kerkgangers. Samen delen, samen zingen en samen bidden maakt je geloof steviger en plezieriger; saamhorigheid heeft op de mens doorgaans een zeer positief effect. MARIEJAN WIENTJES
Als u uw kind(eren) wilt laten dopen, kunt u voor de hier vermelde data een aanvraag indienen bij de predikant die in uw sectie werkzaam is. Ds. F. van Keulen (tel. 51 23 34): 13 december om 8.45 uur in de Zonnebrinkkerk; Ds. B.W. Marsman (tel. 53 49 81): 15 november om 8.45 uur in de Zonnebrinkkerk; Ds. J.T. Parmentier (tel. 53 49 81): 11 oktober om 8.45 uur in de Zonnebrinkkerk; Ds. E. van Gooswilligen, tel. 53 63 61: 6 december om 10.00 uur in de Jacobskerk; Ds. P.L. Wansink (tel. 52 20 54): 15 november om 10.00 uur in de Jacobskerk; Ds. C. de Jonge (tel. 53 07 76): 1 november om 8.45 uur in de Zonnebrinkkerk en 8 november om 10.00 uur in de Jacobskerk. De bediening van de doop is een heilig sacrament. Om het plechtige karakter ervan te waarborgen heeft de kerkenraad de sterke wens uitgesproken om het aantal fotografen te maximeren op één per doopdienst. Aan doopouders wordt gevraagd dit te respecteren en in het geval van meerdere dopelingen hierover onderling afspraken te maken. Ook is er de mogelijkheid voor het inschakelen van een professionele fotograaf. Cees de With heeft zich – voor zover hij op de bewuste datum beschikbaar is - bereid verklaard tegen geringe kosten op gepaste wijze mooie doopfoto’s te maken. Voor nadere informatie kunt u contact met hem opnemen via tel. 06 - 53 76 20 19 of per e-mail via
[email protected]
Reageer eens op een stelling Hierbij een nieuwe stelling: De psalmen en gezangen uit het Liedboek zijn oud en moeilijk van taal en melodie. Die kunnen we maar beter afschaffen. Reageren? Mail:
[email protected] of schrijf een reacties en doe hem door de brievenbus op Bargerslat 31.
9
Adverteren in Je eigen stijl, je eigen design…. Kerkenwerk is zinvol! Dáár koopt u verf, behang, gordijnen, raamdecoratie en vloerbedekking en krijgt u kleur- en interieuradvies in de winkel of bij u thuis.
Fa. Timmermans & Mulder Misterade 36 - Winterswijk - Tel. 0543-512403/512367
B LO E M E N S P E C I A A L Z A A K
De f leur igs te z aak van Wintersw ijk !!
Vanadis
…een keurmerk Uitvaartverzorging in uitvaartzorg… “Monuta staat voor kwaliteit. Al jaren. Persoonlijke zorg van169 betrokken uitvaartMisterweg 7102 EN verzorgers. Het afscheid centraal stellen. Winterswijk Nabestaanden ruimte bieden. Dat is kwaliteit. Die kwaliteit is nu bekroond met een onafhankelijk keurmerk; Dag enUitvaartzorg. Nacht bereikbaar het Keurmerk Mocht u nog twijfelen dan kunt u er nu zeker van zijn: elke uitvaart is bij Monuta in goede handen.”
CHRISTELIJKE TheBOEKHANDEL Art of Bed & Bath Fashion
DE FAKKEL Hogestraat 21 Aalten 0543-471218
Tel: 535020
-Wij verzorgen uitvaarten voor iedereen ongeacht levensovertuiging of religie. -Voor al onze diensten kunt u vooraf prijsopgave krijgen. Weeninkpad 49, Winterswijk, Tel: (0543) 51 46 07 - Waar afscheid nemen echt mogelijk is Uw uitvaartverzorgers: Henny Huitink en Boudewijn Goede Meer informatie? Bel gratis 0800-0033 of kijk op www.monuta.nl
Installatietechniek
hèt adres voor evangelische boeken en muziek! Verkrijgbaar bij de betere linnenshops en beddenspeciaalzaken, bijv. Hochrath in Winterswijk. Info: 033-4560090 of www.vandyck.nl
Innovatief in Techniek, Ouderwets in vakmanschap
Alle installatiewerken voor woning en bedrijf zoals gas-, water-, elektra-, cv-, airco-, brand-& inbraakbeveiliging en sanitaire installaties. Ook voor advies, inspectie en engineering op het gebied van elektrische veiligheid, energiegebruik en legionella.
NCIB
STICHTING NEDERLANDS CHRISTEN INSTALLATEURS BERAAD
Rondweg-Zuid 91 Winterswijk tel. 51 34 89 www.htw.net
Uw installatiespecialist. Adverteren in Kerkenwerk? Ambachtsstraat 30 7102 DW Winterswijk Telefoon (0543) 51 79 25 E-mail
[email protected]
Fabriekstraat 39-03 7005 AP Doetinchem Telefoon (0314) 34 58 68 E-mail
[email protected]
• professioneel circawww.wassink.nl 9.000 lezers bereiken • kerkelijk Winterswijk grotendeels binnen uw bereik • omzet in economisch moeilijke tijden Uw advertentie kan hier staan als u nu belt! het leven is in de gedachte Voltaire Wim |Bosma De Corbeel Natuursteen Snelliusstraat 32 | 7102 LD Winterswijk Telefoon: 0 543 - 51 33 88 | Telefax: 0 543 - 52 16 15 E-Mail:
[email protected] | Internet: www.decorbeel.nl
10 10
0543-520994
- 5 jaar volledige garantie - eigen montage- en Colors@Home servicedienstHans Olbach Weurden 16 Winterswijk Telefoon (0543) 53 16 54 - ook sloop-, installatieEEN B O N VA N I N S P I R AT I E enRtegelwerk
www.tolkamp-keukens.nl
Een keuken is maatwerk. Jouw ontwerp, jouw kleur, jouw prijs. Met verrassende ideeën en Voor nadere informatie over details.
adverteren in Kerkenwerk kunt u emailen naar het volgende Te vinden in onze showroom !!! emailadres:
[email protected]
Misterweg 132, Winterswijk Tel: 0543 515200
Uw zorg in onze handen
waar u ook verzekerd bent! Uitgesproken
Zoon van Mijn moeder is gestorven, na een goed leven van zevenennegentig jaar en zeven maanden. Tweeëntwintig jaar heeft ze mijn vader overleefd.“Nu ben je dus geen zoon meer,” zeiden sommigen bij het condoleren. Dat verbaasde me. Houdt zoon- en dochterschap met de dood van je ouders op? Zo ervaar ik dat niet. Ik blijf de zoon van mijn ouders. Niet tot hun dood, maar tot de mijne. Zoals mijn moeder tot haar dood ook altijd dochter-van bleef. Uitvaartcentrum Balinkes: Gerard te Roller In haar afscheidsdienst hebben we zeven lichtjes ontstoken. Eén voor Marijke elk vanSchigt haar levensJeugdkerkstraat 12, Winterswijk kringen: haar kinderen, klein- en achterkleinkinderen, de kerk, de mensen om haar heen. Uiteraard voldoet Balinkes Uitvaartverzorging aan de eisen van Keurmerk Maar het eerste lichtje was voor haar ouders enStichting haar gezin van Uitvaartzorg, herkomst, en daarbij klonvoor u is onze hoogstaande kwaliteit in uitvaartbegeleiding echter van een veel groter belang. ken de namen van al die allang gestorvenen: dochter van Anthony van der Worp en Janna Alberdina Foks, zuster van Bernard, Jan en Hendrik. Voor en nacht bereikbaar! Nee, ikpersoonlijke houd niet op metbegeleiding zoon-zijn nu mijn beideDag ouders dood zijn. Net zomin als ik daaren een professionele organisatie Tel. 0543 mee ophield toen mijn kinderen geboren werden. Eerder voelt het alsof mijn zoon-zijn door allebei die ervaringen wordt bevestigd. “Gecondoleerd, want nu zijn jullie wezen,” zei een ander op de begrafenis. Ik25-7-2008 keek naar mijn Adv_Balinkes_Kerkenwerk 130x90 20082507 .indd 1 17:43:42 broers en zussen in de rij.Weeskinderen? Kom nou. Maar misschien werd met “wees” en “geen zoon meer” wel vooral gedoeld op die andere ervaring, die ik deze dagen van heel wat volwassen kinderen-van-gestorven-ouders hoorde. Je rugdekking is weg. Nu loopt jouw generatie op kop. “Je ouders waren altijd een muur geweest tussen jou en de dood, en die muur was nu weg”. Zo interpreteert Nicolaas Matsier in Gesloten huis de uitspraak van zijn broer die hij na de begrafenis van hun moeder hoort zeggen: “Wij zijn nu wezen.” En verder was het een goed afscheid. Ik wilde zelf wel voorgaan in de dienst. Daar had ik bij de dood van mijn vader nog niet aan moeten denken. Maar nu, tweeëntwintig jaar later, had ik veeleer het gevoel: dit geef ik niet uit handen. Op het moment dat ze de laatste adem uitblies wist ik ook wat ik in elk geval mee zou nemen. Haar oude broodplank.Vier jaar geleden, toen ze naar het verzorgingshuis ging, op het laatste moment uit haar oude huis gered. Afgesleten door veelvuldig gebruik. Ik nam hem aan het begin van de dienst in mijn handen. “Geef ons heden ons dagelijks brood.” En plaatste hem toen op de avondmaalstafel. Was het dat plechtige gebaar of de ronde vorm van die plank, waardoor een vriend na afloop zei:“Net alsof je aan een artieste haar gouden plaat uitreikte.”
53 25 49
Specialist in duurzame ENERGIE
- Winterswijk - Tel.VAN 0543 - 564478 ARTIKEL VAN HENK VTinbergenstraat ELTKAMP IN W24 OORD EN DIENST MAART 2004. email:
[email protected]
Tijd
Neem de tijd om te denken, het is de bron van kracht. Neem de tijd om te lezen, het is de grondslag van wijsheid. Neem de tijd om te spelen, het is het geheim van jong blijven. Neem de tijd om stil te zijn, het is de gelegenheid om God te zoeken. Neem de tijd om je van je omgeving bewust te zijn, dan kun je anderen helpen. Neem de tijd om lief te hebben en geliefd te zijn, het is Gods mooiste geschenk. Neem de tijd om te lachen, het is de muziek van de ziel. Neem de tijd om vriendelijk te zijn, het is de weg naar geluk. Neem de tijd om te dromen, daar is de toekomst van gemaakt. Neem de tijd om te bidden, het is de grootste kracht die op aarde bestaat.
Boekentafel Jacobskerk
Taakgroepen berichten
De Dom van Munster
Taakgroep Pastoraat We gebruiken hem al een poosje, de Nieuwe Bijbel Vertaling. De ene kerkganger vindt hem beter dan de andere. Vertalen is dan ook een ingewikkeld proces. Daarover gaat het in het boek dat, samen met andere boeken, nieuw op de boekentafel ligt: - ‘De Bijbel vertaald – de kunst van het kiezen bij het vertalen van de Bijbelse geschriften’. De ondertitel van het boek zegt het al: vertalen is kiezen. Hoe vertaal je, voor welke doelgroep, naar welke bronnen, een tekst op zo’n manier dat hij voor de lezer van vandaag begrijpelijk wordt? Een zeer lezenswaardig boek voor alle mensen die nieuwsgierig zijn naar de bronnen van de Bijbelteksten. - ‘De robijn in het glas – 22 brieven aan Jezus van Nazareth’. De dichteres Maria de Groot schrijft aan Jezus over onderwerpen die haar na aan het hart liggen. Een prachtige verbinding tussen de dagelijkse realiteit en de spiritualiteit van de Man van Nazareth. - ‘De tien beloften’, door Anselm Grün. Tien korte tv-programma’s op een dvd: over de Tien Geboden, de Tien Woorden van de Eeuwige. Over bijna vergeten woorden die toch zo belangrijk zijn, juist ook in onze huidige samenleving. - ‘In den beginne – Genesis’ en ‘In de woestijn – Numeri’ – 2 boeken van Huub Oosterhuis en Alex van Heusden die de Bijbelteksten heel dicht bij de Hebreeuwse grondtekst vertalen. Met een schat aan aantekeningen bij de verhalen! Voor wie verder wil dan alleen een tekstgedeelte. - ‘De mooiste Bijbelliedjes voor kinderen’, door Elly en Rikkert, met tekeningen van Willeke Brouwer. De liederen zijn voorzien van een eenstemmige muzieknotatie. - ‘De wereld is een toverbal – Bijbelen themaliederen voor kinderen’. Een prachtige verzameling kinderliederen van o.a. Hans Bouma en Karel Deurloo. De bundel bestaat uit vier delen: Het lied van Israël (liederen bij verhalen uit het Eerste Testament), Het koninkrijk lijkt op… (liederen bij verhalen uit het Tweede Testament), Hemel en aarde (het kerkelijk jaar rond) en Jouw wereld, mijn wereld (thematische liederen). - ‘Elke dag een gebed – 365 gebeden voor het hele jaar’. Eenvoudig geformuleerde en mooi geïllustreerde gebedsteksten die zijn ingedeeld voor allerlei gelegenheden, o.a. Dank voor het eten, Vriendschap, God volgen, Bedtijd, Speciale dagen. Een waardevolle bundel om te (leren) bidden! De boekentafel ligt behoorlijk vol. Allemaal mooie boeken om te lezen, te bekijken, cadeau te geven! Neem eens een kijkje op de boekentafel van de Jacobskerk! HENK VIS EN ANNEMARIE DE BOER
De krant is het ochtendgebed van de moderne mens.
Met de Taakgroep Pastoraat naar Münster Alle leden van de sectieteams van onze Protestantse Kerk Winterswijk konden aan deze excursie deelnemen! Het thema voor dit reisje was: Wederdopers. Met 16 deelnemers vertrokken we op zaterdag 20 juni met eigen vervoer om 13.00 uur vanaf ‘De Storm’ richting Münster. Voorzien van een duidelijke plattegrond van de stad Münster en via een gemakkelijke route togen we op pad. We parkeerden op de grote parkeerplaats op de Hindenburgerplatz, voor het Aartsbisschoppelijk Paleis, waar op die dag een grote kermis werd gehouden. Voor onderweg kregen we van onze ‘reis’leider, onze vroegere voorzitter de heer E. Grotenhuis, een prachtig verslag van de geschiedenis van de Wederdopers en de stad Münster, zodat we ons alvast op een en ander konden voorbereiden. Münster is een stad van bijna 300.000 inwoners. De plaats werd gesticht toen Karel de Grote rond 800 de Saksen verslagen had. Hij liet op de plaats van een verwoest Saksisch fort een kloostervesting (Monasterium) bouwen. Ludger werd de eerste bisschop. Van daaruit werd het Münsterland gekerstend. In de middeleeuwen groeide Münster uit tot een belangrijk centrum van handel en nijverheid. Toen na 1517 de reformatie in Duitsland begon, groeide Münster uit tot een centrum van de sekte van de wederdopers. Dit had te maken met de onvrede die ook hier bestond over de rijkdommen van de kerk, die veel landerijen bezat.
De wederdopers, onder leiding van kapelaan Bernhard Rothman en de lakenhandelaar Knipperdollinck, kregen hier in 1534 de macht in handen. Zij streefden vernieuwingen na, ook in de politiek. De radicale ‘profeet’ Jan Matthijs kreeg echter steeds meer invloed en andersdenkenden moesten de stad verlaten en Münster werd een centrum van waanzinnige geestdrijverij. Toen Jan Matthijs stierf, kreeg de voormalige kleermaker en waard Jan Beuckelszoon uit Leiden (Jan van Leiden) de macht en riep zich uit tot koning. Hij voerde veelwijverij in (zelf had hij 16 vrouwen) en richtte grote verwoestingen aan onder kerken en hun kunstschatten. In dit Godsrijk, het ‘Nieuwe Zion’, werd bloedig huisgehouden onder de mensen die zich niet wilden laten (her)dopen. In 1535 maakten de troepen van de bisschop, die de stad al lang belegerden, een einde aan dit vreemde avontuur. De drie genoemde aanvoerders werden gemarteld en gedood. Hun lijken waren nog lang te zien in ijzeren kooien aan de toren van de Lambertikerk. De kooien hangen er nog steeds. In de Dertigjarige oorlog (1618-1648) wist de stad alle vijanden buiten de poorten te houden. Een reden om juist hier (en in Osnabrück) de onderhandelingen voor de uiteindelijke vrede te houden. Omdat ook Spaanse legers aan de katholieke kant meededen en de Nederlanden officieel nog tot
het Duitse Rijk hoorden, konden de Hollanders hier meteen vrede sluiten met Spanje in de Tachtigjarige Oorlog. Sindsdien hoorde de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden niet meer tot het Duitse Rijk. Van de parkeerplaats wandelden we de stad in naar het Stads Museum, waar we eerst maar aan de koffie met koeken begonnen alvorens het museum in te gaan waar nog een aantal dingen te zien is uit deze historie. We wandelden, met af en toe een regenbuitje onderweg, naar de Lambertikerk en bekeken de mooie stad waar nog veel mooie panden te zien zijn die door de oorlog gespaard zijn en/of prachtig gerestaureerd of opnieuw gebouwd. Helaas was het al te laat om de Vredeszaal in het stadhuis te bezoeken, ook wel gehinderd door de regen. Genoten hebbende van al het moois vertrokken we omstreeks 18.15 uur weer naar Winterswijk. De heer Grotenhuis willen we hartelijk dankzeggen voor het uitzetten en verzorgen van dit leerzame reisje. De volgende samenkomst van de leden van de Taakgroep Pastoraat staat gepland op dinsdag 6 oktober om 20.00 uur in zaal 1 van de Zonnebrinkkerk. Graag tot ziens en hartelijk gegroet, SANNIE VAN DEN BRINK, SCRIBA
Missie-Zendingskalender 2010 In deze septembermaand mogen we weer onze kalenders ontvangen. De Missie-Zendingskalender 2010 heeft als thema: Dialoog met het penseel. Het thema is uitgewerkt door de uit India afkomstige christelijke schilder Jyoti Sahi. Al bijna vanaf het begin van onze jaartelling zijn er christenen in India. De christenen daar staan voor grote uitdagingen. Hoe kunnen ze hun geloof vorm geven in een land waarin het merendeel van de bevolking hindoe is? En hoe gaan ze om met de
Werelddiaconaat 11 oktober 2009 Water, geschenk uit de hemel Droog en arm In het noordoosten van Brazilië valt zo’n 800 mm regen per jaar, ongeveer net zoveel als in Nederland. Deze neerslag valt echter in een zeer korte periode. Het grootste deel van het jaar is het extreem warm en droog. Niet voor niets wordt het gebied Poligono das Secas, ‘Veelhoek van de droogte’ genoemd. Het grondwater in het gebied is zilt en niet te gebruiken. Steeds meer boeren trekken weg naar de stad. De boerenfamilies die er nog wonen, zijn erg arm.
Wateropvangsysteem De organisatie Diaconia heeft voor deze gezinnen een wateropvangsysteem ontwik-
keld. Het regenwater wordt van het dak naar een betonnen watertank geleid. Diaconia werkt hard aan een grotere versie van deze tank, zodat de boeren met een eenvoudig zandfilter dit water kunnen gebruiken voor de bevloeiing van fruitbomen en andere gewassen. Daarnaast ontwierp Diaconia een rond cementen badkamertje met een toilet, douche en wastafel. Lokale metselaars zijn opgeleid om voor € 500,- deze voorzieningen te bouwen. Kerk in Actie wil nog veel meer gezinnen helpen met deze nuttige sanitaire voorzieningen, waarbij zorgvuldig wordt omgegaan met het beschikbare water! Geeft u mee voor dit mooie project? Namens de ZWO, TINEKE DERKSEN
grote sociale verschillen vanwege het kastensysteem? Met zijn kunst wil Jyoti Sahi een bijdrage leveren aan de dialoog tussen het christendom en het hindoeïsme. Hij richt zich daarbij vooral op de rol van de kunst in religie. Wij hopen dat u weer bereid bent deze kalender te bestellen. De bestellijsten liggen eind september in de kerken. De kalenders kosten € 6,50. Zondag 4 oktober kunt u ze ook rechtstreeks in de kerken aanschaffen. Een vertegenwoordiger van het ZWO is dan aanwezig. U kunt ze ook bestellen bij A. van Merkerk, tel. 51 45 19 en S.H.G. van den Brink, tel. 51 42 33. Alvast onze dank! SANNIE VAN DEN BRINK, PENNINGMEESTER
Wol voor het goede doel We mochten deze week bij Hannet Leussink een (vuilnis)zak met knotten wol - voor 5 euro - vullen voor een goed doel. We hebben hier dankbaar gebruik van gemaakt en deze volle zak geschonken aan een dame die altijd truien breit voor Dorcas. Hebt u wol over? Meld het aan de leden van het Z.W.O. en we zorgen voor een goede bestemming. Hartelijke groet namens de leden van het ZWO SANNIE VAN DEN BRINK, PENNINGMEESTER
11
Week van gebed om stil van te worden
Voorbereiding
Van te voren werd mij vaak gevraagd of ik dacht dat het ging lukken: een week lang achter elkaar, uur na uur bidden in de Jacobskerk. Eerlijk gezegd had ik wel enige twijfel. Zou het lukken om meer dan 150 uur te vullen en steeds weer mensen te vinden die ook ís nachts bereid waren een uur van hun tijd op te offeren? Nu de week afgelopen is, kan ik alleen maar zeggen dat ik te kleingelovig was. Het was naar het eind van de week eerder vechten om een plaatsje. Wie eenmaal een uurtje in de tot gebedsruimte omgewerkte consistorie was geweest, wilde nog een keer en nog eens. Wonderlijk wat een bewust ingerichte ruimte en een moment van stilte en gebed met mensen kan doen. En dat is dan nog alleen maar de ervaring van ‘de bidders’. Ondertussen was de kerk de hele dag geopend en ook ’s nachts waren er wakers aanwezig. Er kwamen gedurende de dagen voortdurend mensen binnen met vragen over gebed, met verhalen uit hun leven. Ik ken dat ook wel van de gewone openstelling van de kerk, maar nu was het nog anders omdat er voortdurend mensen in- en uitliepen die gingen bidden of net gebeden hadden. Het was ontroerend die ontmoetingen mee te maken en te merken dat gelovigen van allerlei achtergronden, van katholiek tot evangelisch en van doopsgezind tot pinkstergemeente, elkaar vonden in en rond het gebed. Via de mail stromen nog reacties binnen van gasten uit heel het land. Zoals er ook vragen om voorbede zijn gedaan uit heel het land. In de ruimte was een wand waarop mensen hun gebedsvragen konden schrij-
t s a V
ven. Aan het eind van de week hing die wand vol met vragen om gebed voor zeer velen uit Winterswijk, voor zieke gemeenteleden, maar ook voor ouders en kinderen of om de tekst van een zo’n briefje weer te geven: ons huwelijk. In de ruimte zijn gebeden verwoord en opgeschreven, er is een soort dagboek bijgehouden, er zijn tekeningen en schilderijen gemaakt en er is veel gezongen. Wat een rijkdom om dit mee te maken. Ik voelde mij een bevoorrecht predikant.
In het handboekje van het 24-uursgebed dat we als leidraad hebben gebruikt, vond ik het volgende citaat: ‘Ik heb e-mails ontvangen en mensen ontmoet die sinds zondag uit de 24-7 gebedsruimte komen en er naar toe gaan. Ze zijn allemaal, zonder uitzondering, veel dieper aangeraakt dan ze hadden kunnen vermoeden en hebben opnieuw voor een uur bijgetekend. Zelfs de middernachtelijke uren zitten vol! Voor mij, als predikant, is het soms moeilijk om de reikwijdte en de diepte te peilen van het geestelijk leven dat mensen hebben… Ik ben erachter gekomen dat ik hun hunkering naar de tegenwoordigheid van God heb onderschat.’ Deze woorden zijn een exacte weergave van mijn eigen ervaring. Ook in Winterswijk en ook in onze gemeente blijkt een enorme hunkering naar Gods aanwezigheid. Uiteraard zullen we deze week bespreken en zoeken naar wegen om een vervolg te vinden. Vooralsnog ben ik alleen maar dankbaar voor een prachtweek. PAUL WANSINK
‘Wat doet u met uw handen als u bidt?’ Deze vraag werd aan een aantal mensen gesteld die op de startzondag in de Jacobskerk waren. Er volgde steeds een bijna automatisch en daarmee heel vertrouwd gebaar voor ieder persoonlijk. ‘Zo doe ik mijn handen…’
n e p o gel
... in relatie, gezin of baan? Werk aan uw herstel in een sfeer van rust en bezinning! www.hezenberg.nl
12
038 - 444 52 51
U vindt op deze en de volgende pagina wat foto’s van deze biddende handen.
Startzondag 2009 Dienst Het licht van gebed en ontmoeting wordt doorgegeven aan andere geloofs- en leefgemeenschappen in Winterswijk
Ontmoetingen
Muziek
lag Een vers in foto’s
Ontspanning
…een deel van de PGW-band…en de geluidsman daarvan…
Brood en soep
TEKST EN FOTO’S : HENK VIS
13
In de Wereldwinkel
Een interview met twee vrijwilligsters
wordt ook gelet op arbeidsomstandigheden en milieuregels.’ Waar komen de producten van de Wereldwinkel vandaan? ‘Uit allerlei landen in Afrika, Azië en ZuidAmerika. De producten worden centraal voor Nederland ingekocht en de Wereldwinkels worden vanuit een centraal magazijn in Culemborg bevoorraad.’
Een Wereldwinkel binnen stappen is voor mij altijd weer een feestje! Ik geniet van alle kleurige kunstvoorwerpen en gebruiksvoorwerpen uit andere landen en culturen. Wat mij betreft zit daar ook wel kunst met een grote K tussen! Zeker als je je realiseert in welke omstandigheden de makers en maaksters ervan hun werk doen. Maar dat niet alleen, want er is vaak sprake van prachtige vormgeving en mooi uitgewerkte expressie. Daarbij komt dan nog dat elk werkstuk met de hand gemaakt en dus uniek is - de ene geglazuurde schaal is de andere niet en elke geweven sjaal kent andere kleuren en motieven. Het moet leuk zijn om in een Wereldwinkel te werken! Dat beamen Annemarie de Boer en Ans Breunissen: ‘Het werk is heel concreet en aansprekend. Je bent bezig met spullen die door andere mensen met liefde gemaakt zijn en waarmee zij een boterham kunnen verdienen. De Wereldwinkel geeft hen de kans om, zij het op beperkte schaal, deel te nemen aan de wereldhandel.’ ‘Wij, als Nederlanders, hebben een rijk bestaan door o.a. de handel. Je kunt in arme landen op allerlei manieren hulp bieden, maar het mooiste is als je de mensen daar er zelf bij kunt betrekken. Dat geeft hun waardigheid.’
Ans Breunissen en Annemarie de Boer, twee van de enthousiaste vrijwilligers van de Wereldwinkel Hoe lang bestaat de Wereldwinkel al? ‘Landelijk is de Wereldwinkel al ruim 40 jaar actief. In Winterswijk draaien we ook al 30 jaar mee met een echte winkel. Voor die tijd verkochten mensen al wereldwinkelspullen vanuit hun huis. Dat waren voornamelijk voedselproducten: koffie, thee, rietsuiker en zo. Later kwamen er ook andere materialen voor de verkoop en inmiddels is er een rijk assortiment.’ Wat is de doelstelling van de Wereldwinkel? ‘De doelstelling is dat we mensen in armere landen de mogelijkheid en de kans willen bieden om, zonder dat ze uitgebuit worden, hun eigen ‘brood’ te verdienen. Daarbij
14
Hebben jullie zelf inspraak in wat er in de winkel te koop wordt aangeboden? ‘Jazeker, dat is één van de leuke kanten van dit werk. Vier of vijf keer per jaar gaan we naar dat magazijn om spullen uit te zoeken. Als je dat voor het eerst doet, ben je geneigd om alles wat je zelf mooi vindt, mee te nemen. Maar je moet natuurlijk rekening houden met je klanten. Dat is soms best moeilijk, want hoe schat je in of een product gaat ‘lopen’ of niet? Wereldwinkelmedewerkers moeten daarom ook bij voorkeur een flink aantal jaren meedraaien. Dan krijg je ervaring en kijk op de dingen.’
Jullie werken met vrijwilligers? ‘Ja, we hebben een ploeg van 25 vrijwilligers die zijn ingeroosterd voor het werk in de winkel. Het zijn allemaal mensen met ‘hart’ voor de medemens, uit alle geledingen van de Winterswijkse gemeenschap. We hebben wel
Missionaire avond op 29 september In het vorige nummer van Kerkenwerk hebt u al uitvoerig kunnen lezen over de ‘missionaire ronde’ die ds. Hans van Ark en drs. Nynke Dijkstra-Algra vanaf september door het land maken om met gemeenteleden en predikanten te kijken hoe wij ‘kerk naar buiten’ kunnen zijn. Graag herinner ik u er nog eens aan dat zij op dinsdag 29 september naar Winterswijk komen.
eens wat moeite om de bestuursfuncties bezet te krijgen, en op ’t ogenblik zijn we niet helemaal compleet. We zoeken nog een nieuwe voorzitter! Dus wie zich nu aangesproken voelt… we hebben nog een prachtige vrijwilligersfunctie! Overigens, ook andere nieuwe vrijwilligers zijn altijd welkom!’ Maken jullie ook reclame voor de producten? ‘We hebben geen wekelijkse folders zoals allerlei andere bedrijven, maar we brengen wel een voorjaars- en een najaarsfolder uit. Verder worden we ook nogal eens gevraagd door scholen of kerken om voorlichting te komen geven. Dan draait het niet in de eerste plaats om de verkoop maar om het verhaal van de mensen achter de producten. Het is heel indrukwekkend om te zien hoe lang en met hoeveel geduld en zorgvuldigheid er gewerkt wordt aan de spullen die wij in de winkel hebben staan.’ Bieden bijvoorbeeld bedrijven of scholen jullie producten ook wel eens aan bij speciale gelegenheden? ‘Ja, en daar zijn we heel blij mee. Er zijn nogal wat scholen en bedrijven die in het kerstpakket spullen uit de Wereldwinkel doen. De decembermaand is voor ons dan ook altijd extra druk. Daarnaast zijn er verschillende Winterswijkse kerken die ‘eerlijke koffie’ schenken, onder andere de Jacobusparochie en de Prot. Gemeente Winterswijk.’
Jullie groeien uit jullie ‘jas’. Wat gaat er in oktober veranderen? ‘Inderdaad, er staat een verhuizing gepland. We gaan naar een groter pand in de Ratumsestraat. We hebben nu wel een knus winkeltje, maar we komen altijd ruimte tekort. Bovendien moeten we de voorraad steeds boven opslaan. Dat betekent dat alles via een smal wenteltrapje naar het magazijntje moet en ook weer naar beneden… We zijn dus blij dat we een nieuw pand kunnen betrekken. De opening van de nieuwe winkel staat gepland op 30 oktober. Er moet nog heel wat werk verzet worden, maar gelukkig zijn er veel handen…!’ Dus: per 30 oktober Wereldwinkel in de Ratumsestraat! Loop er eens binnen, geniet van de prachtige producten, koop wat moois om cadeau te geven of gewoon voor uzelf… en help daarmee de makers en maaksters aan ‘dagelijks brood’. Enne… wat nu verkocht wordt, hoeft niet te worden verhuisd. Dus denk alvast wat vooruit naar de decembermaand… TEKST EN FOTO’S : HENK VIIS
’s Middags hebben zij een ontmoeting met predikanten en kerkelijke werkers in de classis Winterswijk. ‘s Avonds is er van 19.30 - 22.00 uur in de Zonnebrinkkerk een bijeenkomst die bestemd is voor iedereen die geïnteresseerd in ‘kerk naar buiten’ zijn. Tijdens die bijeenkomst wordt een film vertoond over de kerkelijke situatie in Nederland en de missionaire (on)mogelijkheden. Verder krijgen we informatie en kunnen we ideeën uitwisselen. Tenslotte ontvangt iedere gemeente twee exemplaren van een werkmap, waarin dertig kansrijke missionaire modellen worden aangereikt om in de eigen plaats zelf mee aan de slag te gaan. Het belooft een interessante avond te worden, en dat over een onderwerp dat ons allemaal ter harte hoort te gaan: wat kunnen wij als Protestantse Gemeente betekenen voor de mensen in Winterswijk? Daarom roep ik u met nadruk op om naar de Zonnebrinkkerk te komen op 29 september om 19.30 uur. U bent van harte welkom! CHRIS DE JONGE, (TAAKGROEP MGO IN OPRICHTING)
Wijzigingen Kerst- en Pinksterattenties De laatste decennia zijn er in Winterswijk nogal wat seniorencomplexen bijgebouwd. Sommige vallen onder het ouderenpastoraat, andere weer onder de wijken. Om een rechtvaardig beleid te krijgen, is in de diaconievergadering van 23 juni jl. besloten om de Pinksterattenties te laten vervallen en alles bij de Kerstattenties onder te brengen. Tevens wordt de tenaamstelling gewijzigd in: Deeltaakgroep Kerstattenties. Vanaf Kerst 2009 komen voor een Kerstattentie in aanmerking mensen die - tachtig jaar en ouder zijn; - langdurig of ernstig ziek zijn; - dit jaar hun partner hebben verloren; - zelfstandig, maar begeleid wonen; - het heel erg moeilijk hebben. De Deeltaakgroep bestaat uit: wijk ds. Van Keulen/ds. Marsman: Jan Ros; wijk ds. Van Gooswilligen: Hermien Boeijink; wijk ds. Parmentier: Rikie Boerman; wijk ds. Wansink: Benno van Lochem; wijk ds. De Jonge: Hannie Lutjenkossink; wijk Ouderenpastoraat: Willemien Harmelink. Commissielid: Marieke Ruessink Namens de Deeltaakgroep Kerstattenties, MARIEKE RUESSINK
In memoriam Geertruida Aleida Willemina (Zus) Aarnink-Kobes Bij haar crematie moest dezelfde liturgie gevolgd worden als bij die van haar man Herman in 2005. Die wens hebben we vervuld, nadat ze op 15 augustus overleed. We keken terug op haar 88 jaren, die in twee delen uiteenvielen. Tot haar 65e was Zus een bezige bij. Samen met haar man had ze een heren- en later ook een dameskapsalon, waar hard gewerkt werd. Daarnaast het gezin met drie dochters, de huishouding, de moestuin, zorg voor het personeel, het postagentschap. En s`avonds werd er genaaid, gekaart, de vrouwenvereniging bezocht, geholpen bij het UVV of de bandrecorderdienst en ging ze pedicuren. Het moet vreselijk zijn geweest om vlak voor haar 65e twee hersenbloedingen te krijgen en daardoor eenzijdig verlamd te zijn en voorgoed in een rolstoel te belanden. Maar ze klaagde nooit en was eigenlijk altijd gezellig en opgewekt. Gelukkig kon ze praten en daar maakte ze ook dankbaar gebruik van! Ze veranderde zelfs van een ‘strabante’ in een lieve moeder en (overgroot)oma. Haar man heeft haar altijd verzorgd en toen het aan de Misterweg te zwaar werd, verhuisden ze naar het Wamelinkhof. (nr. 69). De trouwtekst die ze in 1942 meekreeg was ‘De Heer zal je voortdurend leiden’ (Jes. 58). Daaraan heeft ze zich opgetrokken. Ook haar kerkelijke betrokkenheid was groot. Ze was er eigenlijk altijd, in de Jacobskerk, en later in de Wamelink-diensten. Ze zal zeker gemist worden. DS. FRANSIEN VAN KEULEN
ste 2 ½ jaar verbleef. Van de bijna 60 jaar dat hij met Riek Versluijs getrouwd was, konden zij de laatste periode dus niet meer helemaal samen doormaken, maar de verbondenheid bleef en zal ook blijven nu hij er echt niet meer is. We wensen zijn vrouw (die woont aan de Bilderdijkstraat 58), kinderen en kleinkinderen troost en kracht toe om hun weg te kunnen vervolgen. DS. BERDIE MARSMAN
Hendrik Willem Nijenhuis In de leeftijd van 71 jaar is op 25 augustus 2009 overleden Hendrik Willem Nijenhuis. Hij woonde in de Pronsweide. De laatste jaren ging het met zijn gezondheid met dalen en pieken op en neer, de ene keer beter dan een andere keer. De afscheidsdienst, voorafgaande aan de begrafenis, vond op 31 augustus plaats in de Balinkeskerk. Daar werd zijn leven gememoreerd: o.a. de voetbalsport die hij jarenlang beoefende. Zijn werk bij de firma Meerdink, afdeling bouwmaterialen. Zijn liefde voor de natuur. Zijn bescheidenheid als stille in den lande, zijn leven op de achtergrond. Henk was een aardige, rustige man die hield van gezelligheid, die trots was op zijn gezin, zich thuisvoelend in de buurtschap Kotten. Zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen blijven achter met goede, dierbare herinneringen. Moge Henk verder, anders leven in vrede en rust in Gods Rijk, aan de Overzijde. Zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen wensen we sterkte, kracht en troost in hun grote verdriet. J.F. VAN BALLEGOOIJEN
Jan Hendrik ten Dolle
Maria Elisabeth (Lisa) Hijink-te Voortwis
Toen we een half jaartje geleden afscheid namen van zijn vrouw Jo heeft niemand vermoed dat Henk al ernstig ziek was. Er waren immers geen klachten. Rond Pinksteren kwam zijn ziekte aan het licht, maar ook toen kon hij zijn gewone ritme redelijk handhaven. Het perspectief veranderde echter sterk: zijn einde kwam na 80 jaar in zicht. Henk van Heurntjes heeft praktisch heel zijn leven aan de Heurntjesweg 1 in Miste gewoond en geboerd. Met hart en ziel. Hij was een sociaal mens, verdraagzaam, zeer geïnteresseerd in politiek en andere actuele zaken. Tot op het laatst spelde hij dagelijks de krant. Bij gebrek aan een opvolger en aan perspectief voor het boerenbedrijf stopte hij rond zijn 65e met boeren. Hij kreeg meer tijd en aandacht voor kinderen en kleinkinderen. En hij veranderde, werd milder, minder zwartwit, leerde zijn gevoelens tonen. Toen de dood van zijn vrouw naderde, dacht hij meer na over leven, dood, en daarna. Hij was nooit zo’n gelovig schaap geweest. Maar ook daarin veranderde hij. Het ‘nee’ met uitroepteken werd een ‘nee’ met vraagteken. Werd ‘misschien’ tot ‘ik zie wel waar ik terecht kom’. Hij stierf op 18 augustus. Bij zijn afscheid lazen we uit Job 14: 1-12 en 1Thessalonicenzen 4: 13, 14. De kinderen verloren in korte tijd hun beide ouders en ook hun ouderlijk huis verdwijnt op deze manier. We bidden hen en allen die hem lief hadden Gods nabijheid toe. DS. FRANSIEN VAN KEULEN
Op 26 augustus jl. is Maria Elisabeth (Lisa) Hijink-te Voortwis overleden, op de leeftijd van 92 jaar. Sinds januari van dit jaar was zij onmiskenbaar op weg naar het einde van haar leven en na een moeizame tocht van enkele maanden is zij uiteindelijk op die woensdagmorgen rustig als het ware uit het leven weggegleden. Op 23 juli 1917 werd Lisa geboren als oudste in een gezin van zes kinderen. Na haar huwelijk in 1939 met Albert kwam ze te wonen op de Oosterhof in Huppel. Daar droegen ze samen de zorg voor hun zes kinderen en de boerderij. De dood van haar man in 1980 en, een paar jaar later, het wegvallen van haar werkzaamheden op de boerderij, betekenden een grote ommekeer in het leven van Lisa. Maar met de kracht haar eigen pakte ze haar nieuwe leven op; was ze al actief in de NCVB, nu liet ze zich onder meer als diaken betrekken in het kerkenwerk. Met veel genoegen is ze op de Oosterhof blijven wonen, met oudste zoon Jan, zijn vrouw Erica en hun kinderen. Dat ze getuige heeft kunnen zijn van het opgroeien van twee van haar kleindochters heeft haar goed gedaan. De laatste jaren van Lisa’s leven bezorgden haar geestelijke en uiteindelijk ook haar lichamelijke achteruitgang haar veel moeite. Na een relatief kort verblijf in De Pelkwijk woonde ze sinds 2005 in De Pronsweide. Maar een krachtige vrouw bleef ze, tot het laatst. Verzorgers van De Rikker (het nieuwe woonzorgcentrum waar ze de laatste maanden van haar leven verbleef) noemden haar ‘een vrouw met karakter’, en dat was ze. Op dinsdag 1 september hebben we afscheid van Lisa genomen. In de afscheidsdienst mochten we haar leven tegen Gods licht houden. In dat licht is ruimte voor alles: de mooie dingen, de moeilijke dingen. Goddank. Lisa Hijink-te Voortwis had een rotsvast vertrouwen in haar Heer. Boven het overlijdensbericht stond te lezen: ‘Wat deert het dat de tand des tijds / mij rimpels groef in ‘t hoofd? / Een ander huis, door God gemaakt / is mij door Hem beloofd’. Het grote vertrouwen van een vrouw met karakter. DRS J.E. DE KWAADSTENIET
Dirk Nijenhuis * 4 juni 1924 † 20 augustus 2009 Afkomstig uit een groot gezin met een door grootvader Nijenhuis opgezet familiebedrijf kwam ook Dirk in het schildersvak. Hij dreef de winkel aan de Ratumsestraat. Als hij vroeger met zijn broers de boer op ging, trokken ze ook de natuur in. Zo werd en bleef hij een natuurmens, die graag mocht wandelen en fietsen, en een tuinier, die heel precies te werk ging. Hij hield van gezelligheid en trok er graag met zijn kinderen en kleinkinderen op uit met de caravan. Zijn laatste levensjaren waren moeilijk, doordat hij steeds minder helder van geest werd. Gelukkig heeft hij zich thuis gevoeld in Pronsweide, waar hij de laat-
Pelkwijk, in haar flat 31. Ze was een sterke, krachtige, optimistische, lieve en zorgzame vrouw, die realistisch in het leven stond. Ze was altijd heel zelfstandig, niet veeleisend, maar wist wel wat ze wilde. Ze liet iedereen in de waarde, maar had over bepaalde zaken wel een eigen mening, die ze niet altijd voor zich hield. Met milde humor stond ze in het leven, te midden van haar kinderen en kleinkinderen. Uit haar geloof putte ze kracht, want haar leven was niet altijd even gemakkelijk. ‘Ik weet aan wie ik mij vertrouwe, al wisselen ook dag en nacht. Ik ken de rots waarop ik bouwe, hij faalt niet die zijn heil verwacht.’ Dat stond boven de kaart en tekende haar leven, haar geloof, het niet bang zijn voor de dood. De afscheidsdienst vond plaats in het kerkelijk centrum Balinkes op woensdag 16 september ’s middags om 14.00 uur, waarna de begrafenis volgde. Moge Mina/Mine rusten in vrede, verenigd met haar man Bertus. Ze zou hem terugzien. Daar geloofde ze heilig in. Al haar dierbaren troost en kracht gewenst in hun rouw en verdriet. J.F. VAN BALLEGOOIJEN
Tot aan de poort Tot aan de poort heb ik je vergezeld; jij ging naar binnen, ik bleef buiten staan. Ik keek je na, verbijsterd en ontsteld, en tastend ben ik hier mijn weg gegaan. De wereld was te groot voor mij alleen, en alles wankelde, elk woord deed pijn. En daar waar gisteren de zon nog scheen hing nu een ondoordringbaar mistgordijn. Een golf van wanhoop stormde op mij aan, maar willoos ging ik verder, moe en mat; en in een zee van leed was ik vergaan als God mijn handen niet gegrepen had.
Christina Wilhelmina ten Dolle-Beskers Christina Wilhelmina ten Dolle – Beskers is op 12 september 2009, in de leeftijd van 87 jaar, overleden in de
15
De Jeugdwerkleider: Henry Schutte, 2nd level Markt 46, Tel. 530569, 06-51991410 e-mail: [email protected]
24/7 Het ligt inmiddels al weer ruim een week ach-
ter ons, het 24-uursgebed van Winterswijk. Het was in oktober 2008 dat Paul en ik ermee in aanraking kwamen. En de eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik het niet direct zag zitten. Begrijp me goed, het idee om een hele week te bidden voor elkaar, ons dorp, de gemeente, jezelf, dat is geweldig. Er kan niet genoeg gebeden worden! Maar of het iets was dat paste bij de Achterhoekse cultuur… dat betwijfelde ik. In een 2 uur durende autorit van Helvoirt naar Winterswijk ben ik tenslotte overstag gegaan. Wie ben ik om een dominee tegen te spreken… En dus zijn we eind vorig jaar begonnen met de voorbereidingen van de 24/7gebedsweek.
PLACE 2B4U Beestenbende
Dit is het thema van een nieuw soort dienst waarmee we dit seizoen van start gaan. Een dienst die zich in eerste instantie richt op jonge gezinnen. Maar iedereen is natuurlijk welkom. Elke 1e zondag van de maand, om 10.30 uur in de Zonnebrinkkerk. Wat kun je verwachten? Andersoortige muziek (Gerben en de PGW band), kindvriendelijk (ze worden actief betrokken in de dienst), jaarthema (dit jaar beestenbende).
En hoe kan een mens zich vergissen! Binnen no-time zat het schema vol. Ruim 160 uur van bidden. Om stil van te worden. Ik heb veel uren in de Jacobskerk doorgebracht, veel koffie gedronken, veel mensen gesproken, veel gebeden. En niet alleen in de gebedsruimte die in de consistorie was ingericht, maar ook in de banken, het stiltecentrum. Maar hoe nu verder? Het lijkt me vreemd om gewoon over te gaan tot de orde van de dag. In de gesprekken kwamen diverse suggesties naar boven. Dit moet elk jaar, vier keer per jaar, er zou een gebedshuis moeten komen waar mensen op elk moment binnen kunnen lopen… Om eerlijk te zijn: ik weet het niet! Ik weet alleen dat er iets in gang is gezet dat een vervolg verdient. Maar hoe… Het hele 24/7-project had niet kunnen slagen zonder de zegen van onze God. God heeft mensen bij elkaar gebracht. Mensen met verschillende achtergronden, met verschillende geloofsbelevingen. Ze herkenden elkaar echter in de basis van hun geloof. De Geest is duidelijk aan het werk in Winterswijk. We moesten het daarom maar bij God neerleggen. Ik stel voor om het vervolg van het 24/7-project niet dicht te timmeren. Laten we alle praktische, kerkelijke, zakelijke, organisatorische omstandigheden maar even in de kast zetten. God weet immers al hoe het verder gaat. Het is nu aan ons om zijn stem te leren verstaan. Laten we gewoon verder gaan met bidden. Vraag God om aan ons duidelijk te maken welke weg we moeten gaan. Het is mijn ervaring dat er dan iets uitkomt dat nog veel mooier en briljanter is dan we zelf hadden kunnen bedenken. Blijft u bidden? Henry
16
4 oktober dus de eerste keer! En omdat het werelddierendag is mag iedereen zijn of haar dier meenemen. Dus je paard, geit, olifant, giraffe, poes, hond, schilpad, konijn, schaap…
Zondagsschool
Het is al weer zo ver, de zondagsschool is weer begonnen. Elke zondag van 10.00 tot 11.00 uur in Den Angang. We luisteren naar een verhaal en zingen leuke liedjes. We kleuren een kleurplaat of knutselen iets wat met het verhaal te maken heeft. Dus als je nieuwsgierig geworden bent zou ik zeker komen als ik jou was. Kom maar op als je durft! Groetjes van de leiding van Zondagsschool ‘De Regenboog’: Carla Duenk (tel. 51 95 30), Jo te Hennepe (tel. 51 93 40), Wil Klein Essink en Rianne Huiskamp
Klup voor kiddo’s Wij zijn weer gestart met de Klup voor Kiddo’s. De donderdag zit vol met 15 kinderen en wij hebben er op de maandag 10: 3 jongens en 7 meisjes en van verschillende scholen. We zijn begonnen met een kennismakingsrondje en we hebben spelletjes gedaan. De pannenkoeken die we daarna kregen smaakte goed. Willen jullie weten wat we nog meer doen kijk dan op onze website www.freewebs.com/klupvoorkiddos
Nog wat activiteiten…
Eens per 2 weken van 19.30 tot 21.45 uur. Voor iedereen uit groep 8, klas 1 en 2. Vrijdag 18 september, 2, 16 en 30 oktober, 13 en 27 november. Zet het in je agenda!!!
Gespreksgroep oudere jeugd Ben je 16 jaar of ouder, en wil je wat serieuzer doorpraten over dingen die met geloof te maken hebben? Misschien wil je wel belijdenis doen of weet je dat nog niet? Dan is de zondagmiddaggroep wellicht wat voor je. Paul Wansink en Henry Schutte zullen deze groep gaan leiden. We zijn op 20 september begonnen. Was je er niet bij, kom dan op 27 september om 13.30 uur naar 2nd level/Den Angang.
Snuffelcatechisatie Voor tieners uit de brugklas. Dit seizoen gaan jullie samen met Henry en Doris Parmentier een leuk seizoen beleven. Wat gebeurt er allemaal in een kerk, welke kerken zijn er allemaal in Winterswijk, wat doet een dominee als hij niet op de preekstoel staat, waarom dopen we kinderen, wat gebeurt er met het collectegeld, waarom staat er geen Mariabeeld in onze kerk? En nog veel meer vragen. Een soort Willem Wever, maar dan in de kerk. Dus alles wat je al hebt willen weten over de kerk. 29 september, 13 en 27 oktober, 10 en 24 november, 8 en 22 december. Jij komt toch ook dit jaar?
Catechisatie klas 2, 3 Voorlopig nog op dinsdag, maar dat zou ook op maandag kunnen gaan worden. Elke week samen met Paul Wansink de verhalen uit het Oude Testament bespreken. En er is ruimte voor jullie eigen vragen. Bel anders even met Paul (tel. 52 20 54) of mail naar [email protected]