Het volgende nummer verschijnt op donderdag 2 april. Sluitingsdatum inleveren kopij: maandag 23 maart
Pagina 3
Pagina 5
Pagina 6
Pagina 7
Proces tegen Jezus van Verbeeld verlangen Nazareth
Nieuws uit de diaconie Kerk als plek voor bezinning
Rechtszaak schandelijkste uit de wereldgeschiedenis, aldus Jan Marius Weststeijn.
Assen krijgt een kanskaart.
Op 26 maart is beeldend kunstenaar Siemen Dijkstra aanwezig in het Odd Fellowhuis.
De kapel van de Adventskerk en ook het liturgisch centrum van de kerkzaal worden vernieuwd.
Kerkblad Veertiendaags informatie-informatieVeertiendaags en opinieblad Protestantse en opinieblad Gemeente AssenProtestantse Gemeente Assen
Zachte muziek in de Stille Week Ds. Esther Struikmans
Donderdag 19 maart 2015 24e jaargang nummer 6
Meditatief Stille week Het voorjaar komt, de knoppen breken en bloesems geven taal en teken. De vogels zingen. God wat is dit mooi. ook wil ik zingen in mijn alledaagse kooi. Maar kan niet. Deze dagen staat tussen de takken uw bebloed gelaat. De bomen lopen wonderbaarlijk uit rond uw verminkte, naakte huid. Spijkers die hand en hout doorboren, De aarde bloeit als nooit tevoren. Ik hunker naar wat gaande is, naar opbloei, naar verrijzenis. Maar kan het voorjaar nog niet aan, eerst moet de Heer zijn opgestaan. Jaap Zijlstra Uit: God in Gedichten Lannoo, 2007
In de Oosters-orthodoxe kerken wisten ze het al lang: de kern van het christelijk geloof, en van de bijbelse boodschap ligt bij het Lijdensverhaal en de Opstanding. En ook bij ons in het westen is inmiddels het accent in de beleving en opvatting bij velen wat verschoven van het kerstverhaal naar dat verhaal, dat tegelijk weerzinwekkend is in zijn gruwelijkheid, maar ook fascinerend in zijn enorme impact, dramatiek en onderliggende boodschap: dat van het lijden, sterven en opstaan van Jezus Christus. Grotere liefde dan dit: bereid zijn vrijwillig en onschuldig te sterven voor anderen, voor álle anderen, grotere liefde dan dit is er niet. Vele christenen zeggen het zeker te weten: dit lijden en sterven van Jezus was noodzakelijk. Afhankelijk van hun specifieke achtergrond geven ze dan één van de volgende argumentaties. Het was nodig omdat God dit vanaf het begin van de wereld zo bedacht en bedoeld had. Of: het was nodig omdat het kwaad in de wereld, het kwaad bedreven door mensen, op een gegeven moment zúlke enorme proporties had aangenomen, dat een zoenoffer noodzakelijk was. O f: het was noodzakelijk omdat zulke volmaakte liefde, zulke perfecte rechtvaardigheid, zo’n compromisloze houding als die Jezus voortdurend liet zien in zijn leven, wel een extreme reactie van haat en geweld móest oproepen. Het kon simpelweg niet anders dan ‘slecht’ aflopen met Jezus, want juist zijn indrukwekkende voorbeeld maakte destructieve tegenkrachten wakker. Of, zoals een vijfjarig jongetje bij mij in een vorige gemeente ooit zo prachtig verwoordde: ‘Jezus was te groot’. Inderdaad, te groot voor ons bevattingsvermogen, voor onze gebrekkige manier van leven en liefhebben. Zijn stralende licht doet ons simpelweg pijn aan de ogen. En in die twee woorden, ‘slecht’ aflopen, zit tegelijk de paradox, de schijnbare tegenstelling van ‘Goede’ Vrijdag verborgen: wat tegelijk in-en-in slecht was, namelijk het misbruiken van de eigen machtspositie door de religieuze en politieke autoriteiten, en het moedwillig martelen en vermoorden van een volledig onschuldig mens (van wie zij de onschuld kenden), is tegelijk geworden tot een bewijs van onbegrensde liefde, tot een teken van genade en hoop voor miljoenen. En dat laatste geldt ook voor de Opstanding, of iemand daar nu
in letterlijke zin, in symbolische zin, of misschien wel op beide manieren tegelijk naar kijkt: het is tegelijk een Mysterie én een enorme bron van hoop; een uitstaande belofte dat uiteindelijk het kwaad van deze wereld níet het laatste woord zal hebben.
Jezus op Golgotha heeft gebracht tussen God en mensen. Wij mogen daarin de len bij de viering van het Heilig Avond maal, in een sfeer van wijding en dankbaarheid. We zingen oude en nieuwe liederen, begeleid door de organist en een violiste. Nog iets verder, even het spoor over, vindt in de Adventskerk een avond van bidden en waken plaats, waarin we het lijdensverhaal van Jezus
Speciaal voor kinderen en jongeren een prachtige belevenis: een echte hoorn, fagot of enorme contrabas eens van dichtbij te zien en te horen. En het belangrijkste bijbelverhaal te horen en te beleven.
Zachte muziek Zoals we weten uit de ontmoeting van Elia met de levende Heer in 1 Koningen 19 verbergt God zich niet in gedruis en spectaculair natuurgeweld, maar juist in een zacht, bescheiden briesje: nauwelijks voelbaar of hoorbaar. Zo is het van het grootste belang bij de grote geheimen van het geloof om een houding te hebben die hiermee overeenstemt: niet betweterig, gelijkhebberig, schreeuwerig - maar integendeel: bescheiden, respectvol en zacht. Zo willen we op deze Goede Vrijdag in De Bron de avonddienst vanuit volkomen stilte laten beginnen met de zachte klanken van het prachtige muziekstuk ‘Adagio’ van Albinoni. We zullen dit uitvoeren met een ad hoc symfonieorkest, samengesteld uit jongeren en ouderen van binnen en buiten de kerk. De goede akoestiek van de kerkzaal leent zich hiervoor uitstekend. Ook door de hele dienst heen zullen de musici, in wisselende bezettingen, te horen zijn bij de begeleiding van de liederen en muzikale intermezzi. Het Lijdensverhaal loopt uit op een uiterst spannende dialoog tussen God en mens: waar sta je mens, waar blijf je met je verantwoordelijkheid, die je steeds opnieuw maar weer ontloopt en misbruikt? En de mens van zijn kant: God, waar bent U? Kom toch - scheur toch die wolken weg, en kom! Even verderop Ook elders, op nog geen tien minuten loopafstand, staan we in de Jozefkerk op Goede Vrijdag stil bij de kruisdood van Christus. Het accent in deze viering ligt, zoals elk jaar, bij de verzoening die
lezen en stil staan bij het duister in de wereld en in onszelf. Meditatieve orgelmuziek en momenten van stilte en bezinning bepalen de kleur van deze viering; dus ook hier de zachte muziek en de stilte. Breder kader In zowel Vredenoord als De Drieklank staat de dienst op Goede Vrijdag in een breder kader van vieringen in de Stille Week. Deze lopen van Palmpasen/Passiezondag tot aan de Paasnacht. In Vredenoord kregen de vespers als thema mee: ‘Zie de mens’; bekende woorden die over Jezus werden uitgesproken tijdens zijn proces. We leven toe naar ‘Pasen, het grootste en centrale feest van de kerk: het feest van, voor en door mensen, die na alles wat zij in het leven meemaken aan pijn en verdriet, wakker worden en met verwondering zien dat er een dag begonnen is waarop zij op kunnen staan en leven in nieuw Licht’, aldus wijkgemeente Vredenoord. In De Bron wordt dit Licht gesymboliseerd door de gloed van de vuurkorf, het binnenbrengen van het licht en het verspreiden ervan via vele kleine kaarsjes. We zingen: Christ, be our Light, Christus, ons licht, schijn door ons heen. Een prachtig lied uit het Schotse Iona, dat in het liedboek (nr. 1005) is opgenomen. Dat het licht van Christus in ons hart mag schijnen: als een verwarmende gloed, als een glanzend vuur.
Kerkblad – 3
Donderdag • 19 maart 2015
Proces tegen Jezus van Nazareth
Welkomdienst Jozefkerk
‘Rechtszaak schandelijkste uit de wereldgeschiedenis’ ‘Gerechtelijke dwaling in het proces tegen Jezus van Nazareth’, dat is de titel van de lezing die mr. Weststeijn komt houden op woensdagavond 25 maart in De Bron. De organisatie van deze avond berust bij de werkgroep Kerk, Kunst en Cultuur van De Drieklank. Als voorbereiding op deze avond heeft de werkgroep mr. Weststeijn een aantal vragen voorgelegd, waarop hij bereid was nader in te gaan. Wilt u ter introductie iets over uzelf vertellen? Mijn naam is Jan Marius Weststeijn. Ik ben werkzaam in het managementteam van Rijkswaterstaat Directie Noord Nederland, met als taakaccent het managen van het vergunningverlening en handhavingsproces. Daarnaast ben ik rechter-plaatsvervanger bij de rechtbank te Zwolle. Ik heb gemiddeld eens per maand zitting in de meervoudige Bestuurskamer. Ook heb ik ervaring opgedaan als strafrechter. De Bestuurskamer richt zich op het beslechten van geschillen tussen de overheid en de burger. Het instituut rechter-plaatsvervanger betekent niet dat je de rechter vervangt bij ziekte of een andere afwezigheid. Dat is een misverstand. De rechter-plaatsvervanger is volledig rechter en als zodanig lid van de zittende magistratuur c.q. rechterlijke macht. Het verschil is dat de ‘gewone’ rechter een fulltime baan is en dat de rechter-plaatsvervanger in zekere zin parttime werkt. Ik woon in Assen, ben getrouwd en heb twee kinderen en drie kleinkinderen. Wat heeft u ertoe gebracht u te verdiepen in het proces van Jezus van Nazareth? Ik ben bijzonder geïnteres-
Niet te zwaar…
Van huis uit protestant. Weer een boek dat ik graag wil lezen.
seerd in de kerkgeschiedenis en de geschiedenis van het christendom. Het proces van Jezus is het beroemdste proces uit de wereldgeschiedenis. Je kunt ook zeggen, de schandelijkste rechtszaak ooit: een joodse hogepriester, die als president van het Hooggerechtshof zijn kleren scheurt, een Romeinse praetor die zijn handen in onschuld wast. Het proces is een inspiratiebron voor vele kunstenaars en musici, denk bijvoorbeeld aan de Mattheus Passion. Een interessant punt is, dat er nog vele raadselen rondom het proces aan te wijzen zijn. Ik denk met name aan de vraag: Wat werd Jezus nu eigenlijk te laste gelegd? En hoe is het gedraai van Pilatus als rechter te verklaren? Ik ga daar in mijn lezing op in. Het gaat hier dus om een juridische kijk op het proces van Jezus. Maar is dit voor u alleen een een interessant proces uit de geschiedenis of heeft u er ook verder een relatie mee? Het proces wordt jaarlijks herdacht op Goede Vrijdag. Het proces en de dood van Jezus nemen een centrale plaats in bij de stichting van de christelijke kerk. Maar ook vormen het proces en de executie van Jezus een belangrijke historische basis van het antisemitisme. Een wel heel wrang actueel gegeven. Als je het bijbelverhaal uit juridische ogen bekijkt, verandert er dan iets voor ons als niet- juridisch geschoolden gelovigen en zo ja, wat? Het gaat in het proces niet in de eerste plaats om ‘technische’ juridische zaken. Voor christenen gaat het hier om de belangrijkste gebeurtenis uit de heilsgeschiedenis. Voor joden gaat het om een afschuwelijk ‘trauma’. Eeuwenlang hebben zogenaamde christenen de joden beschuldigd van ‘godsmoord’. Het geheel
Een poging om voor ogen te krijgen wat er met ons aan het gebeuren is. Dat is dan ook weer een boek over het leger worden van de kerk. Want wij, de kerkgangers, de blijvers, we lijden eraan dat de kerk leger wordt. We missen ze. En daarmee zitten we al meteen in het wij -zij denken en zo zwart-wit is het niet. Want soms zijn er ze weer. Omdat het geloven in je eentje toch niet meevalt. En ze zijn er vaak bij scharnierpunten in het leven: een huwelijk, een doop. En bij een uitvaart, dat maak ik vaak mee. Dan krijg ik bij het rouwgesprek waarin we de afscheidsdienst voorbereiden het vriendelijke advies: ‘Niet te zwaar, hoor, dominee!’ Helaas biedt zo’n gesprek niet de tijd en de plaats om daar diep op in te
Daarna stuurde Annas hem geboeid naar Kajafas, de hogepriester. Tekening van Rembrandt dwingt en dringt tot de principiële vraag: Wie is (was) Jezus van Nazareth en waarom werd hij ter dood veroordeeld? Deze vragen staan centraal in het proces, zowel voor het Sanhedrin (Joodse Raad) als voor Pilatus, de Romeinse rechter. De beantwoording van deze vragen raken het bestaansrecht van de christelijke kerk. Voor gelovigen en niet-gelovigen een hoogst actuele zaak. Theologisch verandert er inhoudelijk niets als je het bijbelverhaal bekijkt met juridische ogen. Wel geeft het meer inzicht en duiding en kan het verhaal heel echt en dichtbij komen. Ik ervaar parallellen met hoe ik als rechter naar de zaak kijk. Welke bronnen heeft u geraadpleegd en hoe wordt Jezus omschreven in deze bronnen? Recent is er een discussie gaande in de PKN over de historiciteit van Jezus. Ik ga uit van de vier evangelisten als betrouwbare historische bronnen. In mijn lezing ga ik in op de vraag waarom ik dit vind. Er is ook een aantal buiten-bijbelse bronnen. Ik denk met name aan de schrijvers Flavius Josephus en Plinius de Jongere. Geen enkel evange-
gaan. Het beamen volstaat: het zal niet te zwaar zijn. Goed te volgen voor niet (meer) kerkelijke nabestaanden en vrienden. En meestal hoor ik dat achteraf ook terug. Maar wat zou er gebeuren als we dat gesprek wel aangaan? Niet te zwaar - wat bedoelt u daarmee? Niet te lange stukken uit de bijbel? Niet teveel kerkelijke taal? Geen lange gebeden over onze hoofden heen? En wat maakt, dat zo’n dienst vaak wél te volgen is? Terwijl toch die oude woorden klinken ‘onze hulp is in de naam van de Heer’, de zegen aan het eind, met daartussen in: de verbinding van het leven van deze geliefde overledene met de realiteit van God. Een andere dimensie - zolang die gekoppeld kan worden aan een mens van vlees
lieverhaal wordt in deze eerste eeuwen afgedaan als fantasie. De filosoof Celsus, die leefde halverwege de tweede eeuw, was een notoire tegenstander van de christenbeweging. Hij zei bijvoorbeeld dat de wonderen van Jezus toverkunsten waren, die Jezus geleerd had in Egypte. Dit is een bijzonder interessant gegeven, omdat een tegenstander niet twijfelde aan de historiciteit van Jezus en ook niet aan zijn verblijf in Egypte. Hij legde alleen het verhaal anders uit. De evangeliën behoren toe aan de eerste generatie getuigen en hun volgelingen. Laten we wel wezen, als Jezus niet had geleefd, dan is er ook geen proces tegen Jezus geweest en is hij ook niet gestorven. De bedoeling van mijn lezing zal zijn het proces van Jezus in hoofdlijnen door te nemen en te betrekken op de huidige actualiteit. De avond volgende week woensdag in De Bron begint om acht uur. De toegang is vrij. Bij de uitgang wordt een vrijwillige bijdrage gevraagd voor de onkosten van deze avond. Iedereen is van harte welkom.
en bloed, dan kan het blijkbaar wel. En eerlijk gezegd vind ik het voorbereiden van een rouwdienst eenvoudiger dan het voorbereiden van een zondagse kerkdienst. Want met wie heb ik te maken in een kerk? Welke godsbeelden, verlangens, twijfels dragen al deze mensen met zich mee? Dat is al lang niet meer zo eenduidig als het ooit was. Individuele gelovigen zijn we. Maar toch … het wonder is dan wel dat we samen kerk zijn. Omdat we allemaal wel dat lijntje met God hebben. Of zoeken. Dat is tegelijk heel persoonlijk én verbindend. Soms zwaar, soms vederlicht. Elly Veldman
‘Komt ziekte van God of van de satan?’ Dat is het thema van de Welkomdienst, die op zondag 22 maart zal worden gehouden in de Jozefkerk. Op het eerste gezicht niet echt een uitnodigend onderwerp. De voorganger, dr. W.J. Ouweneel uit Huis ter Heide, is er niettemin van uitgegaan, dat veel mensen hiermee bezig zijn. Hij wil o.m. vanuit Job 2 dit thema belichten. Wellicht dat de zondagen 9 en 10 uit de Heidelbergse Catechismus ook aan de orde komen. Vocale medewerking zal worden verleend door het gospelkor Living Water uit Genemuiden onder leiding van Ingrid de Goeij. Het koor bestaat uit ongeveer zestig leden. Het orgel zal, zoals altijd feestelijk en uitbundig worden bespeeld door Ronald Knol uit Dwingeloo Iedereen is van harte welkom. De dienst begint om 19 uur. Voorafgaand is er samenzang. Die begint om 18.45 uur.
Zin-in-Zondag Op zondag 12 april wordt de Zin-in-Zondagbijeenkomst gehouden in de Adventskerk. Het thema is: Goed recht, en hoofdgast is oud-Assenaar en jurist Han Warmelink, verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen. In het volgende Kerkblad volgt meer informatie.
Denk mee over de toekomst van de kerk Meedenken over de toekomst van de Protestantse Kerk? Dat kan! Vul de vragenlijst in op: www.protestantsekerk.nl/kerk2025. Hoe ziet de kerk er in 2025 uit? Welke uitdagingen komen er op de Protestantse Kerk af ? Een vragenlijst voor gemeenteleden, ambtsdragers, kerkelijk werkers en predikanten. De vragenlijst is in te vullen tot en met 31 maart.
4 – Kerkblad
Paascollecte 2015 Binnenkort vieren we het paasfeest. Iedere wijk doet dat op zijn of haar manier. De ene wijk uitbundig met drie diensten in de Stille Week, de andere wijk ingetogen met slechts een enkele dienst. Juist de kerk weet: het zit ‘m niet in het getal. We houden geen wedstrijd in de trant van: welke wijk kan de meeste diensten leveren; of in welke wijk komen er in totaal het meeste kerkgangers. Nee, niet het getal. Hooguit het getal van die Ene, die uitzonderlijke Mens, Jezus van Nazareth. Met velen of weinigen staan we bij Hem stil. Het verhaal van zijn leven en sterven. Het moedgevende van de lente die iedere jaar weer de winter overwint. Het leven dat sterker is dan de dood. Wij Noordelingen zijn nuchtere mensen. We weten, dat alles z’n prijs heeft. Ook het brede aanbod dat de kerk u en jou jaar in, jaar uit aanbiedt. Daarom houden we al vele jaren rond Pasen onze paascollecte, door middel van een folder en een acceptgirokaart. Dit jaar proberen we het een beetje anders te doen. Een folder met het aanbod aan kerkdiensten in onze eigen wijk. Plus een acceptgirokaart. Op die manier maakt de Protestantse Gemeente Assen duidelijk, dat we niet alleen iets aan uw vragen (uw paasgift), maar dat wij u ook iets te bieden hebben (een rijk aanbod aan uiteenlopende vieringen). Het College van Kerkrentmeesters beveelt graag deze actie bij u aan. We hopen (en rekenen) op uw medewerking, en uw mee-doen. Goede Paasdagen! Jan Ridderbos, secretaris College van Kerkrentmeesters
Laatste nieuws Het laatste nieuws van de Protestantse Gemeente Assen vindt u op de website: www.pkn-assen.nl
Donderdag • 19 maart 2015
KERKDIENSTEN Donderdag
2 april
Vrijdag
3 april
Zaterdag
4 april
Witte Donderdag
Goede Vrijdag
Paaswake
VREDENOORD Adventskerk ingang Lindelaan 19.30 uur: ds. H. van Noord en ds. R.H.W. Busschers Orgel: Henk Horlings Dienst van Schrift en Tafel M.m.v. de cantorij o.l.v. Peter Kleefman
VREDENOORD Adventskerk ingang Lindelaan 19.30 uur: ds. H. van Noord en ds. R.H.W. Busschers Orgel: Wietse Meinardi
VREDENOORD Adventskerk ingang Lindelaan 22.00 uur: ds. H. van Noord en ds. R.H.W. Busschers Orgel: Wietse Meinardi M.m.v. de cantorij o.l.v. Peter Kleefman
DE DRIEKLANK De Bron Einthovenstraat 28 20.00 uur: ds. L.P.J. van de Peppel Orgel: Wietse Meinardi Dienst van Schrift en Tafel M.m.v. zanggroep o.l.v. Tjeert Poelman COLLECTEN 1 Diaconie 2 Pastoraat en eredienst 3 Onderhoud gebouwen ANDERE DIENSTEN Jacobuskerk Kerkbrink 5, Rolde 19.30 uur: ds. A. Troost, Rolde Dienst van Schrift en Tafel Anholt Paul Krugerstraat 1 14.45 uur: mw. ds. N.E. Veldman-Potters Viering Heilig Avondmaal Orgel: dhr. Stob
DE DRIEKLANK De Bron Einthovenstraat 28 20.00 uur: mw. ds. E.A.R.F. Struikmans Orgel: Maarten Groen M.m.v. Ad hoc ensemble van blazers en strijkers De Slingeborgh Slinge 1 19.00 uur: ds. A. Borman Orgel: Henk Schultinga JOZEFKERK Jozefkerk Collardslaan 2A 19.30 uur: ds. R. Koopmans Orgel: Johan Gerkes Viering Heilig Avondmaal Collecten 1 Diaconie 2 Pastoraat & eredienst 3 Onderhoud gebouwen
In het Kerkblad van 19 februari heeft u al een uitgebreide beschrijving kunnen lezen over de Pelgrimstocht die op zaterdag 28 maart wordt gelopen van Hooghalen, via Eleveld en Anreep, naar de aloude Jacobuskerk in Rolde. Het is alweer de twaalfde keer dat deze tocht, rond Palmpasen, wordt gelopen. Ondertussen, begin maart, lijkt het erop dat het voorjaar er aan komt. Bij onze pelgrimstochten valt altijd mooi te zien wat er dan uit de grond omhoog komt en wat er aarzelend in bloei komt. U krijgt tijdens de
ANDERE DIENSTEN Jacobuskerk Kerkbrink 5, Rolde 21.30 uur: ds. J. Katerberg
ANDERE DIENSTEN Jacobuskerk Kerkbrink 5, Rolde 19.30 uur: ds. J. Katerberg
tocht uitleg over wat groeit en bloeit en over wat er verder te zien valt in het landschap. Ook wordt zo nu en dan gestopt om te zingen. Kortom een ontspannen en gezellige tocht. Gelet op de vorige pelgrimstochten gaan we uit van ongeveer veertig ‘meelopers’. De tocht begint in Hooghalen (Stationsstraat 2D, adres van Cees Hoekstra). Er is parkeerruimte in de buurt aanwezig. Het organiserend comité gaat ervan uit dat een ieder zijn/haar vervoer naar het startadres en Rolde regelt. De handigste methode is om samen te carpoolen, met een auto bij het startpunt en één bij het eindpunt. De tocht is ongeveer 13 kilometer lang en start om 10.30 uur aan de Stationsstraat 2D in Hooghalen. Maar voor wie een kortere route wil lopen is er
De Vierwijzer, het Kerkjournaal bij Radio-Assen en Jan Oudman Als redactie stellen we ons bij het maken van ieder Kerkblad de vraag wat de lezers ervan zullen vinden. Maar eigenlijk staan we nooit stil bij de luisteraars. Want via Radio Assen, met de rubriek Kerkjournaal, worden elke week de belangrijkste items uitgelicht, waardoor ons Kerkblad ook een lúisterdichtheid kent. Jarenlang heeft Jan Oudman, als actief vrijwilliger betrokken bij de radio, deze rubriek verzorgd. Vooral de Vierwijzer van pagina twee werd door hem uitgeplozen en op uitgebreide wij-
COLLECTEN 1 Diaconie 2 Pastoraat en eredienst 3 Onderhoud gebouwen
HERVORMDE SIONSGEMEENTE (GEREFORMEERDE BOND) De Schulp Buizerdstraat 10 19.30 uur: ds. B.J. Jongeneel
‘Meelopers’ gezocht voor Pelgrimstocht 2015 C. Hoekstra
DE DRIEKLANK De Bron Einthovenstraat 28 21.00 uur: mw. ds. E.A.R.F. Struikmans en ds. L.P.J. van de Peppel Piano: Pieta Broerse M.m.v. zanggroep o.l.v. Tjeert Poelman
ze met de luisteraars gedeeld. De Vierwijzer was voor hem een instrument om zelf heel intensief met de bijbel, de kerkliederen en de christelijke traditie bezig te zijn. Nog niet een fractie van wat hij allemaal uitploos rond de getijden, de liederen en de gewijde teksten, de geschiedenis en het gebruik ervan, kwam uiteindelijk in zijn radioteksten terecht. Maar hij sprak er wel over met de mensen om hem heen en deelde met hen zijn liefde voor liturgie, verhalen en tradities.
de mogelijkheid om halverwege op te stappen in Anreep (bij het Nienhoes, Anreep 16). Op dat adres zullen we de (zelf)meegenomen boterhammen nuttigen: bij de soep die u daar krijgt opgeschept. We vertrekken om ongeveer 13 uur vanaf Anreep voor de oversteek over het Diepje. In de Jacobuskerk wordt de tocht afgesloten met een vesper. Daar wordt u ontvangen met broodjes, koffie en thee. De organisatie stelt uw aanmelding zeer op prijs. Aanmelding is ook wenselijk in verband met broodjes en soep. De kosten zijn gering: met een vrijwillige bijdrage van ongeveer €4 weten we de onkosten te dekken. U kunt zich opgeven bij Cees Hoekstra (tel. 0611624284) of bij Joost Toussaint (tel. 311917), e-mail: cshoekstra@gmail. com of vanderkolktoussaint@hetnet. nl. Bij hen kunt u ook nadere informatie krijgen. Kortom meld u aan!!
Op 28 februari overleed hij, ondanks zijn kwetsbare gezondheid toch onverwacht. Hij had de Vierwijzer van 1 maart nog niet helemaal klaar en dat zat hem niet lekker liet hij zijn vrouw weten. Zijn collega’s van Radio Assen hebben het echter voltooid, zodat op de tweede zondag van de Veertigdagentijd toch een uiteenzetting rondom het vieren in de kerk kon klinken. Ze willen deze traditie graag voortzetten. Voor ons als redactie een extra stimulans om ook een zo vanzelfsprekende rubriek als de Vierwijzer vooral plek te blijven geven in het Kerkblad. Helène van Noord
Kerkblad – 5
Donderdag • 19 maart 2015
Verbeeld verlangen Foekje Dijk
Het nog zo prille meisje kijkt me met grote ogen aan. Zojuist heb ik haar uitbundig geprezen om haar prachtige tekening met veelkleurige lijnen, daarbij de verlangende verzuchting slakend: ‘Wat wilde ik graag dat ik zó kon teken of schilderen.’ Troostend pakt ze me bij de hand: ‘Maar jij kunt schilderen met woorden hoor!’ Het is lief van haar bedacht. Toch blijft dat verlangen naar verbeelding hangen. Verbeelding vangen in vormen. Het is een kunst. Een talent dat niet ieder bezit. Het is dat talentvolle, diepe verlangen wat een beeldend kunstenaar letterlijk bezielt om tot inspirerende momenten te komen en vorm te geven aan het nog ongevormde. Zonder inspiratie geen verbeelding, zonder verbeelding geen inspiratie. Onder kunst verstaan we over het algemeen: het product van creatieve menselijke uitingen zoals schilderen, tekenen, fotografie, grafiek, beeldhouwen, moderne media, theater, muziek en zang, dans, film, bouwkunde of architectuur, literatuur en poëzie. Elke definitie van kunst is cultuurspecifiek en tijdgebonden. Een vroege betekenis van het woord ‘kunst’ is kunde of ambacht. Man-
denmaken kán bijvoorbeeld een kunst zijn, maar ook een ambacht. Een mand maken die groot genoeg is om een paar kilo aardappelen te bevatten, is geen kunst. Maar als iemand die mand een zo fraai mogelijke, unieke, vorm tracht te geven dan heeft men met een kunstenaar te doen. Een ander voorbeeld waarin een ambacht ook als een kunstuiting beschouwd mag worden is bijvoorbeeld, heel verrassend, de verfijnde kookkunst. Momenteel kennen we kunst in veel verschillende, zelfs digitale vormen. Foto’s, films, muziek en bepaalde websites kunnen kunst genoemd worden. Liefdesverklaring In het voorwoord van zijn prachtig vormgegeven boek ‘Dwingelderveld In Transit’ van Siemen Dijkstra schrijft de kunstenaar: Het boekwerk dat nu voor u ligt, is ontstaan uit een diep verlangen dat ik koester om de liefde die ik voel voor het Dwingelderveld in woord en beeld duidelijk te maken… Gaandeweg wordt het de beeldend kunstenaar duidelijk, dat hij eigenlijk bezig is met een uiterste liefdesverklaring aan het landschap van zijn jeugd. Hij merkt, dat hij al tekenend kan reageren op de veranderingen die daar nog steeds plaatsvinden. Niet altijd veranderingen ten goede. Zijn houtsneden van o.a. dat Dwingelderveld, zijn bij kunstliefhebbers meer dan bekend, met name ook na een expositie nergens min-
KOOS Mijn last is licht
Siemen Dijkstra der dan in het Drents Museum. Maar ook zijn aquarellen genieten in toenemende mate populariteit. Bezieling Siemen Dijkstra wordt in 1968 geboren in Den Helder, maar groeit op in Pesse, aan de rand van de Dwingelose Heide. Daar ontstaat begrijpelijkerwijze zijn liefde voor dit bijzondere stukje Drenthe. Tegelijkertijd ontstaat hier een zekere irritatie over het voortdurend ingrijpen in dit prachtige landschap: aanleg van wegen, de ruilverkaveling die de structuur van dorpen als Spier, Nuil en Fluitenberg verwoest. Met deze tegenstrijdigheden in zijn bagage bezoekt de jonge Siemen na de middelbare school Academie Minerva in Groningen. Centraal in zijn studie staat het vastleggen van ‘de ziel’ van het landschap (Genius Loki). Hij ontdekt dat, als
je goed kijkt, de oudere structuren verschijnen. Plekken die de tand des tijds hebben doorstaan en daar gewoon liggen, met alle herinneringen van verdwenen tijden. Bezieling staat centraal in het werk van de beeldende kunstenaar. Een bezieling, die ver teruggaat tot vóór het ontstaan van het christendom. De techniek van houtsneden is tijdrovend. Het is juist dit langzame proces dat hem in staat stelt het landschap te beschouwen en uit te diepen in transparante kleurlagen. Hij, de talentvolle kunstenaar, komt hierover vertellen. Over hoe het verlangen - om verbeelding te vangen in vormen - tot stand komt. U bent van harte welkom om dit mee te maken. Donderdag 26 maart om 20 uur in het Odd Fellowhuis, H. de Ruiterstraat 2 Entree: minimale bijdrage €5
Coördinator advertenties
Ouderenreis 2015
Kees Fransen, die al een aantal jaren coördinator voor de advertenties van het Kerkblad is, wil hier zeer binnenkort mee stoppen. Het Kerkblad is daarom dringend op zoek naar een nieuwe coördinator, die het leuk vindt om contact te leggen met de huidige en toekomstige adverteerders. Advertenties vormen een belangrijke inkomstenbron voor het Kerkblad. De werkzaamheden houden in: - het samenstellen van de advertentiepagina van ieder Kerkblad; - het plaatsen van de advertenties volgens een bepaald rooster - jaarrooster opstellen; - nieuwe adverteerders werven; - contacten met bestaande
Al meer dan tien jaar organiseert de Ouderencommissie van Bethelkerk en Zuiderkerk jaarlijks een bus/bootreis. Ook in het nieuwe samenwerkingsverband tussen De Drieklank en de Bethelkerk werd in 2014 de traditie van de ouderenreis voortgezet. De Commissie Ouderwerk is ook dit jaar van plan een dagreis te organiseren waarvoor we uw aandacht vragen.
adverteerders; - eventuele betalingsachterstand oplossen; - kwartaaloverzichten aanleveren bij Kerkelijk Bureau, t.b.v. facturering. Het is een zelfstandige functie die op eigen wijze kan worden ingevuld. Per Kerkblad kost dit ongeveer drie kwartier. Daarnaast, eens per kwartaal, kost het ongeveer een uur en een kwartier om de facturen die door het Kerkelijk Bureau worden verzonden voor te bereiden. De nieuwe coördinator wordt natuurlijk ingewerkt. Voor meer informatie kunt u bij Kees Fransen terecht, tel. 0629278167, e-mail
[email protected].
We willen graag weten of u van plan bent (u legt zich niet vast!) om eind augustus (plandatum: 26 augustus) deel te nemen aan de bootreis. Doorgang vindt plaats als er voldoende toezeggingen zijn. Wanneer u zich nu vrijblijvend aanmeldt, is bij doorgaan van de reis uw deelname verzekerd. Ook deelnemers van buiten De Drieklank en Bethelkerk zijn welkom. De kosten van een dagreis worden geschat op ongeveer €57 p.p. Deelnemers moeten voldoende mobiel zijn om in en uit bus en boot te kunnen stappen. Rollators kunnen mee.
Heeft u belangstelling? Laat dat s.v.p. weten aan een van onderstaande personen. Uw reacties graag telefonisch of per email. Uw telefonische reacties graag in de periode van 6 april tot uiterlijk 18 april, tussen 19 en 20 uur. Geen antwoord op een adres? Probeer een ander, keuze genoeg. Heika Vedder, tel. 399733,
[email protected] Gretha Stok, tel. 462366,
[email protected] Harmke Panneman, tel. 345481, harmke.panneman@ gmail.com Gé van der Berg, tel. 341550,
[email protected] Janny Wijma, tel. 354294,
[email protected] An Frieswijk, tel. 461260,
[email protected] Pietie Lijzenga, tel. 357068,
[email protected] Ina Keun, tel. 315781,
[email protected] Namen Commissie Ouderenwerk, Jan Spaans
“Zo, die hangt weer voor een jaar.” Jo Vincent, die in de vorige eeuw een bekende sopraan was, zou dit gezegd hebben toen zij voor de zoveelste keer de Matthäuspassion had gezongen. Maar het kan niet waar zijn volgens mensen die haar hebben gekend, daar was zij te gelovig voor. Desondanks wordt deze uitspraak nog altijd herhaald door zangers en musici wanneer zij na een hele serie uitvoeringen van de Matthäus, de laatste erop hebben zitten. Overal in ons land, en daarin schijnt Nederland een bijzondere positie in te nemen, wordt dit meesterwerk van J.S. Bach uitgevoerd, in het Noorden alleen al een zo’n kleine veertig keer. Het is een typisch Nederlandse traditie, die zowel door christenen als door agnosten en atheïsten in ere wordt gehouden. Zo is de Matthäuspassion van een liturgisch bedoelde compositie veranderd in een cultureel event dat je niet mag missen. Sinds enkele jaren is er een nieuwe traditie bij gekomen: The Passion. Gaat het bij de Matthäus toch voornamelijk om de muziek, de koralen, en minder om de tekst, bij The Passion gaat het om het verhaal èn de ‘BN-ers’. The Passion is een gezamenlijke productie van de EO, de KRO, de Protestantse Kerk, het Nederlands Bijbelgenootschap, Jong Katholiek en Eye2eyemedia en wordt elk jaar in een andere stad uitgevoerd. Het vertelt tijdens een groots en uniek muziekevenement over het lijden, sterven en de opstanding van Jezus. Het spektakel trekt duizenden mensen die rondom een groot verlicht kruis (‘Mijn last is licht’) door de straten op weg gaan naar het hoofdpodium. Het is een ‘event’ geworden zoals Serious request, het Songfestival en het WK-voetbal. Tijdens de processie worden deelnemers geïnterviewd door verslaggevers. In de uitzending van vorig jaar antwoordden diverse bezoekers van het evenement dat ze het gezellig en leuk vonden. Zo lijkt The Passion vooral een sociale aangelegenheid te zijn die je niet moet missen. Laten we hopen dat enkele van de duizenden toehoorders van de Matthäus en deelnemers aan The Passion het Licht zullen zien.
6 – Kerkblad
Donderdag • 19 maart 2015
Nieuws uit de diaconie
Plaatselijke regeling Elke protestantse gemeente behoort - volgens de Kerkorde van de PKN - een eigen regeling te hebben, waarin zaken beschreven staan als verkiezing van ambtsdragers, samenstelling van colleges van diakenen en kerkrentmeesters, wijze van vergaderen, enz. enz. De huidige regeling, meestal plaatselijke regeling genoemd, dateert uit 2005. Sinds die tijd is er nogal wat veranderd in de Protestantse Gemeente Assen, vooral door de fusies van de wijkgemeenten, zodat de huidige regeling niet meer overeenstemt met de werkelijke situatie. Het moderamen van de Algemene Kerkenraad heeft daarom een nieuwe plaatselijke regeling opgesteld, die is besproken in de Algemene Kerkenraad en voorlopig is vastgesteld. Voordat de nieuwe regeling definitief kan worden vastgesteld worden de wijkkerkenraden en gemeenteleden in de gelegenheid gesteld kennis te nemen van de nieuwe plaatselijke regeling en eventuele op- of aanmerkingen kenbaar te maken. De nieuwe regeling ligt ca. drie maanden ter inzage op het Kerkelijk Bureau en is ook via de website van de PGA te raadplegen. Reacties kunnen verstuurd worden naar
[email protected] . Uiterste datum om te reageren is 1 juni. Bert Smit scriba AK
Vakanties voor mensen met een licht verstandelijke beperking Tijdens de zomer worden vier vakantieweken georganiseerd voor mensen met een licht verstandelijke beperking in het prachtig gelegen vakantiehotel De Werelt midden in de Lunterse bossen. Tijdens deze vakantieweken zijn er vrijwilligers aanwezig die de vakantiegasten kunnen begeleiden bij recreatieactiviteiten of bij het winkelen, wandelen en fietsen. Ook worden er leuke uitjes gepland zoals een bezoek aan een museum of het maken van een boottocht en men kan een optreden bijwonen van een koor of artiest. Het programma is gevarieerd en grotendeels toegespitst op de doelgroep zodat u optimaal kunt genieten tijdens de vakantie. Voor het aanvragen van de vakantiefolder 2014 of voor meer informatie: telefoon 0318-48 6610 of e-mail
[email protected]. Of kijk op www.hetvakantiebureau.nl.
Assen krijgt een Kanskaart Henk R. Kuiper
Een deel van de stad Assen kan in 2015 een Kanskaart in de brievenbus verwachten. Het Diaconaal Platform Assen (DPA) voert de actie. In 2012 werd op voordracht van de groep ‘Hart voor Assen’ door de Sociale Alliantie Assen een bijeenkomst georganiseerd. Hiervoor werden kerken aangeschreven om te onderzoeken of er in de stad Assen een samenwerkingsverband onder de diaconieën zou kunnen worden opgezet. Hoofddoel voor de samenwerking werd: armoedebestrijding. Elke diaconie had een project armoedebestrijding in haar portefeuille, maar de krachten bundelen en weten wat de onderlinge activiteiten waren, leek een nuttig initiatief. Tevens werd de mogelijkheid gecreëerd breed de taak van barmhartigheid en rechtvaardigheid, als plaatselijk kerk meer inhoud te geven:
De zorgzame kerk. Een en ander resulteerde in de oprichting van het Diaconaal Platform Assen. Veel mensen bij elkaar met ieder een groot netwerk, komen tot goede plannen Er is in de zuidhoek van Friesland een kleine organisatie, de Stichting Versus, die gebruik maakt van een Kanskaart. De Stichting houdt in de omgeving een periodieke Kanskaartactie. Niet zonder succes. Zo succesvol zelfs dat ze genomineerd werden voor een landelijke prijs. Hoewel het gebruik van de Kanskaart daar anders is dan het DPA in Assen voor ogen staat, werd er contact gezocht met de leden van Versus om de mogelijkheden en de werking van de
Hartverwarmend! Het is voorjaarsvakantie, een telefoontje, ja hallo, we zijn bij opa en oma en kunnen we nog wat kleren brengen? Een uurtje later staan er twee jonge meisjes op de stoep met opa, en een paar zakken kleding voor de vluchtelingen in Veenhuizen. Nou, dat is geweldig, ja, dat hebben we zelf verzameld en dan vertellen ze heel enthousiast hun verhaal. Ze hadden van opa en oma gehoord dat zij kleding voor een goed doel hadden weggebracht, en dat hun vader bin-
nen zijn netwerk van zakenlieden aktie wil ondernemen om geld in te zamelen, voor in het bijzonder wat er aan kleding niet binnenkomt, zoals pyjama’s en ondergoed. Daar hoorden de meiden van en ook zij gingen aan de slag. Een pracht verhaal, ik stelde voor om dit even door te mailen, dan zorg ik dat het in het Kerkblad komt.
Eerste collecte 22 maart Vijfde zondag Veertigdagentijd Mensen zonder een verblijfsvergunning leven een onzichtbaar bestaan, doordat ze geen status en vaak geen burgerservicenummer hebben. Dit maakt deze groep mensen tot één van de kwetsbaarste van de stad Utrecht. Bij Villa Vrede in Utrecht vinden zij een plek waar ze er simpelweg mogen zijn, waar ze een gezicht krij-
Door de steeds verder terugtredende overheid en de naar voren geschoven taken van de gemeente Assen, kan er gesproken worden van een win-win situatie voor de doelgroep. Bij deelname aan deze actie kan men door de bemiddeling van gewone Assenaren een ingang krijgen tot de professionele hulp. De Kanskaart wordt in een gesloten enveloppe in de brievenbus gedaan of persoonlijk aangereikt. Deze is voorzien van de tekst: ’Een kans voor u’, in vier talen, zodat onze medelanders ook begrijpen waarover het gaat. Na het verzamelen van de kaarten worden deze door een lid van het kernteam aangeboden aan de Formulierenbrigade. Bij het maatschappelijk werk ‘De Noordermaat’ vindt de verdeling van de hulpvragen plaats. Binnen een week wordt het contact met de aanvrager gelegd en daarna start de uitvoering. De leden van de kerken blijven paraat voor praktische hulp en ander ondersteunend werk. Het DPA-kernteam heeft in eind oktober en begin novemHallo, Ik zou jullie nog een mail sturen over Syrië, dus bij dezen. Ik heb samen met vijf vrienden posters gemaakt en opgehangen in school, waarop te lezen was: Hoi, wij zamelen kleding in voor vluchtelingen uit Syrië, heeft u wat, mail ons. Alvast bedankt. Verder hebben wij rondgevraagd bij ouders en zelf in de kledingkast door zocht. Je kunt misschien nog wel meer kleren verwachten. Ik hoop dat we hier een hoop mensen mee blij maken. Groetjes, Stella
Collecten in de Veertigdagentijd Steun aan mensen die hier wel zijn, maar ook weer niet!
Kanskaart te bespreken. Deze recherche mondde uiteindelijk uit in het samenstellen van een Kanskaart voor Assen.
gen, zich veilig voelen, hun sociaal netwerk kunnen opbouwen en gestimuleerd worden tot zelfredzaamheid. Kerk in Actie ondersteunt het werk dat gedaan wordt in Villa Vrede. Open je handen en geef voor een welkome plek voor mensen zonder verblijfsstatus in Utrecht. Vijfduizend mensen in Utrecht mogen er niet zijn. Ze geen recht op een woning of op werk. Bij Villa Vrede, partnerorganisatie van Kerk in Actie, zijn ze wel in beeld. Hier zijn ze welkom voor een kop koffie of een spelletje. Ze volgen er taallessen of leren fietsen repareren. Aya is iedere week in Villa Vrede te vinden. Hier is er even rust, midden in de zorgen. En die zijn groot. “Ik probeer het gezag over mijn kinderen terug te krijgen. Als dat niet lukt, is de kans groot dat ik terug moet naar Afrika,
zonder mijn dochters.” De vrijwilligers van Villa Vrede helpen haar waar ze kunnen. Helpt u mee om deze collecte tot een succes te maken? Hartelijk dank! Kerken op het platte land in Bangladesh staan op eigen benen
Eerste collecte 29 maart Zesde zondag Veertigdagentijd Veel christenen in Bangladesh kunnen nauwelijks lezen of schrijven en ook hun voorgangers hebben weinig onderwijs gehad. Ze behoren
ber 2014 zelf een pilot gehouden in Assen. De 177 adressen zijn allen persoonlijk bezocht en het resultaat was bevredigend. Heel veel positieve reacties over het genomen initiatief viel het team ten deel. Over het feit dat men in de armoede is beland praat niemand. Om toch in contact te komen met de grote groep Asser hulpverleners en samen wegen te vinden voor een nieuwe start, geeft het invullen van de Kanskaart mogelijkheden. Actie Assenaren voor Assenaren Op 9 april organiseert het DPA de kick-off van de voorjaaractie 2015. In het kerkelijk centrum De Kandelaar komen de reeds gevormde wijkteams bijeen voor de nodige informatie. Week 16 en 17 worden de actieweken. In alle wijken van Assen worden Kanskaarten verspreid. Twaalf Asser diaconieën gaan deze bezorgen en ophalen. Na bijna drie jaar van werkzaamheden zoals: - het opbouwen van onderlinge diaconale contacten (in de wijken); - het organiseren van diaconale informatieavonden; - het samenwerken met de gemeente Assen en de Formulierenbrigade; laat het DPA met de wijkdiaconieën de KERK in onze stad dienstbaar zijn.
Is dit niet geweldig, twee meisjes van een jaar of tien uit Groningen, geraakt wat ouders en grootouders doen en daardoor zelf geënthousiasmeerd raken. Hoopvolle beloftes voor de toekomst! Overigens, u kunt altijd overtollige kleding afgeven op het adres: Anreep 16, tel. 510504, zijn we niet thuis, zet het maar in het halletje bij de voordeur. Hartelijk dank, Truus Dusseljee, coördinator Anne Nienhuis
tot de armste bevolkingsgroepen van Bangladesh. De kerk in het district Mymensingh (MCCP) in Bangladesh heeft daarom zeven jaar geleden de hulp ingeroepen van de Taizébroeders om de jonge Baptistenkerkjes te ondersteunen. MCCP, al jaren lang ondersteund door Kerk in Actie, bie den hulp in de vorm van trainingen maar ook leningen en microkredieten aan gemeenteleden om hun inkomen te vergroten. Ze kunnen bijvoorbeeld zelf groenten verbouwen of ze krijgen naailes om zelf voor inkomen te zorgen. Zo kunnen ze een leven leiden boven de armoedegrens. Open uw handen en geef aan deze collecte! Bedankt!
Kerkblad – 7
Donderdag • 19 maart 2015
Kerk als plek voor bezinning Helène van Noord
In veel oude, en dan vaak ook nog rooms-katholieke, kerken is het heel gebruikelijk dat er een kapel is waar je binnen kunt lopen om even stil te zitten, te mijmeren, een kaarsje aan te steken, of gewoon te zijn. In de Adventskerk is ook zo’n ruimte die voor dat doeleinde bedoeld was toen het gebouw zo’n 47 jaar geleden werd gebouwd. De Adventskerk is in de beleving van veel mensen een bijzonder gebouw, dat je mooi vindt, of helemaal niet. Niet alleen de architectuur, met zijn vorm als oorschelp, wil tot de verbeelding spreken, maar ook de plek waar het gebouw staat: op de grens tussen psychiatrie en stad(swijk). De gemeente die er viert zoekt, soms heel bewust en soms onbewust, naar wegen om gestalte te geven aan de verbinding tussen de wereld van de ‘gewone samenleving’ en de wereld van de mensen die daar door psychische redenen (een tijd) buitenvallen. Zowel in de wereld van de psychiatrie als van de ‘gewone’ samenleving is veel veranderd. In die beide werelden heeft de kerk geen vanzelfsprekende functie meer. En toch ... zowel in de ‘gewone samenleving’ als in de wereld
van de psychiatrie zijn vragen naar zin en zingeving levender en levendiger dan ooit. In de hectiek van de tijd en het wegvallen van de vertrouwde verbanden blijven mensen op zoek naar stilte, bezinning en verdieping. Misschien niet meer in de vorm zoals het vaste kerkgangers vertrouwd en geliefd is. Maar wel op andere manieren. De Adventskerk lígt op de hierboven beschreven grens en er heerst juist daardoor van ‘oudsher’ een klimaat van openheid. Men weet dat niets vanzelfsprekend is. Daarom kan dit unieke gebouw een belangrijke plek zijn en blijven voor andere vormen van kerk-zijn, vieren en bezig zijn met levensvragen. Reeds bekende vormen zijn die van Kerk en Theater, waarin gezocht wordt naar manieren om mensen te beroeren en aan het denken te zetten. Of Kerk en Kunst, waarin gezocht wordt naar uitingen die uitnodigen tot gesprek, tot reflectie. Of de muziek, gegoten in de vorm van de maandelijkse middagvieringen. Of in de vorm van ontmoeting en gesprek, zoals het gestalte zal krijgen in de Zin op Zondagbijeenkomsten van april en juni. Als waardevolle aanvulling op deze verschillende vormen is de ruimte voor de stilte en meditatie. Veel mensen zoeken rust, bezinning en verdieping, is hier-
Programma Oecumenisch Leerhuis
boven al gesteld. Meditatie kan daarin een weg zijn. Een leerweg, die al heel oude papieren heeft. Een kapel, voor ondermeer meditatiegroepen, draagt bij aan een belangrijke functie van de kerk in deze tijd. Met een aparte meditatieruimte vergroten wij de mogelijkheden om aan mensen van deze tijd, die niet meer leven in vaste verbanden en vormen, meerdere ruimten en vormen te kunnen bieden waarin zij met zin en zingeving bezig kunnen gaan.
den ‘meegenomen’. Dit is al zichtbaar, nu we sinds kort tegen een lichter exemplaar aankijken. Vanuit Arbo-technisch oogpunt was het namelijk niet meer verantwoord om de preekstoel te verplaatsen voor concerten of theatervoorstellingen. Veel te zwaar! We hebben er voor gekozen om het materiaal van de oude preekstoel zoveel mogelijk te benutten voor hergebruik, waardoor er een nieuwe sfeer ontstaat in het liturgisch centrum.
Binnenkort zal daarom begonnen worden met een grondige aanpak van de kapel in de Adventskerk. De bedoeling is om de ruimte intiemer en meer besloten te maken. Ook zal er gekeken worden naar de akoestiek van de kapelruimte. En naar de kleurstelling. Een groepje enthousiastelingen is al druk bezig met het voorwerk: ontwerp, geluidsonderzoek, etc.
Natuurlijk zijn er in dit hele verhaal nog wat praktische problemen op te lossen: opslagruimte voor stoelen bijvoorbeeld, een ruimere openstelling van de kerk door de week, roosterplanning (wie gebruikt wanneer welke ruimte), etc. Zaken die nog niet allemaal een antwoord hebben, maar waar uiteraard wel aan gedacht wordt. Hoe het ook zij, binnen afzienbare tijd hopen wij naast ‘het dak boven wat hoofden’ ook de ‘deur die naar stilte openstaat’ te kunnen bieden aan zoekers naar zin en bezinning.
Een aardige bijkomstigheid van dit alles is dat ook de preekstoel en het liturgische centrum van de kerkzaal wor-
Seizoen 2015: 50 jaar Interkerkelijk Recreatiewerk Witterzomer Op paaszondag 5 april wordt op Vakantiepark Witterzomer de eerste oecumenische gezinsdienst van het seizoen gehouden. Deze dienst is de start van een bijzonder seizoen, want de Stichting Interkerkelijk Recreatiewerk Witterzomer (SIRW) hoopt dit jaar haar 50-jarig jubileum te vieren. De SIRW is sinds 1965 verantwoordelijk voor de organisatie van oecumenische pastorale
zorg en gezinsdiensten op het vakantiepark Witterzomer. Zij doet dit namens 8 kerken en geloofsgenootschappen uit Assen en Bovensmilde. Het bestuur van de stichting bestaat uit afgevaardigden van deze ‘kerken’ en de directie van Witterzomer. Vanaf paaszondag 5 april tot en met de eerste zondag in september zijn er twintig diensten gepland. We hopen daarin ook dit jaar weer ca. 3.000 gasten en medewerkers
Nederlands Bijbelgenootschap
Drie bijbelstudies bij Johannes in gewone taal Voor de Veertigdagentijd heeft het Nederlands Bijbelgenootschap 135.000 boekjes verspreid met het Johannesevangelie in gewone taal. Bij dit boekje zijn op bijbelgenootschap.nl drie bijbelstudies te downloaden. De bijbelstudies zijn geschreven voor kringleiders en ze zijn bedoeld om te gebruiken met een groep. Twee bi-
jbelstudies zijn speciaal gemaakt voor jongeren; een is voor volwassenen. Ze bevatten achtergrondinformatie, tips voor een groepsgesprek, werkvormen en werkbladen. Voor de jongeren is er een bijbelstudie over Johannes 13:120 en Johannes 20:1-18. In de studie over Johannes 13:1-20 staat het verhaal van de voetwassing centraal. Jezus zegt in
te mogen begroeten. Gasten uit verschillende kerkgemeenschappen, die bijeenkomen om samen rond het Woord te zingen, te bidden en te overwegen. Natuurlijk wordt er ook stilgestaan bij het jubileum. Op donderdagavond 4 juni wordt het Symposium ‘Kerken tussen scheerlijn en chalet’ georganiseerd. Drie gastsprekers geven vanuit hun kennis en ervaring hun visie op de vraag hoe de SIRW, maar
dit verhaal dat wij dit ook voor elkaar moeten doen, het voeten wassen. Hoe? Daar kom je meer over te weten door de bijbelstudie ‘De voetwassing‘. De bijbelstudie over Johannes 20:1-18 gaat over ‘zien’. Drie verschillende mensen komen aan bij Jezus’ geopende graf en alle drie zien ze iets anders. Wat zien ze? En wat is het verschil tussen de manieren van zien? Zien en inzicht hebben is niet hetzelfde, dat laat dit verhaal ons zien. ‘Drie manieren van kijken‘. Met behulp van de vragen en werkvormen gaan de verhalen uit Johannes
ook de kerken, kunnen inspelen op de ontwikkelingen in de recreatie-, geloofs- en kerkbeleving. Bij een jubileum hoort natuurlijk ook een jubileumdienst. Deze wordt gehouden op zondag 7 juni. Ds. A. Altena, sinds kort stadspredikant voor de Protestantse Gemeente Assen, is de voorganger en tal van muzikanten verlenen hun medewerking. Wij hopen op een gezegend jubileumseizoen. Namens de SIRW, Jan Pieter de Vries, secretaris
ook leven voor jongeren van vandaag. De derde bijbelstudie gaat over Johannes 18-19, het lijdensverhaal. Johannes’ verhaal verschilt van de andere drie evangeliën. Deze bijbelstudie helpt je te zien welk eigen verhaal Johannes toevoegt aan de andere verhalen. De Bijbelstudies zijn te downloaden van bijbelingewonetaal.nl/kerk Bron: Nederlands Bijbelgenootschap Haarlem
Donderdag 26 maart: verzet en standvastigheid “In mijn lezing ‘Verzet en standvastigheid’ start ik met enkele bijbelse gedachten. Ik sta stil bij Job en bij de profetische traditie (Jesaja, Jeremia, Amos). Christus werd gevoed door deze traditie. Vervolgens bespreek ik enkele christenen die in hun leven standvastig verzet zichtbaar hebben gemaakt. Ik denk aan Dietrich Bonhoeffer en aan Titus Brandsma. Ik zal met name inzoomen op het leven van pater Titus. Hoe kan hij ons vandaag inspireren?” Bisschop De Korte is historicus en theoloog en vanaf september 2008 bisschop van het bisdom Groningen-Leeuwarden. Plaats: De Bron, Einthovenstraat 28, 9402 CE, Assen Tijdstip: 19.45 uur exact Kosten: €6 per avond E-mailadres:
[email protected] tel: 346549 U kunt op de genoemde avonden in De Bron betalen.
Expositie over de bevrijding 70 jaar geleden Ter herinnering aan de bevrijding van Noord-Drenthe in april 1945 wordt in de Adventskerk een tentoonstelling ingericht. De Asser Historische Vereniging zal een aantal staande panelen met foto’s plaatsen. Aan particulieren is/wordt gevraagd om bewaarde foto’s, krantenartikelen, pamfletten, gedenkborden en andere papieren te exposeren. Ook kiekjes rond familie, buurt, school, werk en/ of kerk kunnen een mooie aanvulling zijn op ‘officieel bekende foto’s’. De tentoonstelling wordt op zondagmiddag 12 april om 16 uur geopend door Assenaar Bert Boon. Hij, destijds zeven jaar oud, haalt herinneringen op aan de bevrijding van Assen. Sociëteit d’Olde Band zal m.m.v. van vocale solisten door de bezetter ‘verboden muziek’ ten gehore brengen. Materiaal kan tot 25 maart bezorgd worden bij Reinder van der Molen, Vreebergen 15. tel. 346549; e-mail: reinder.vandermolen@ gmail.com Graag met personalia van de inzender en een toelichting op het materiaal. De expositie duurt van 12 april tot 29 mei De bezichtigingstijden zijn vrijdagmorgen tussen 10 en 12 uur en zondagmorgen rond de kerkdienst van 10 uur. Werkgroep Kerk en Kunst Vredenoord/Adventskerk
12 – Kerkblad
Vereniging van Vrijzinnige Protestanten Assen
Beeldend kunstenaar Siemen Dijkstra komt! Op donderdag 26 maart is Siemen Dijkstra, beeldend kunstenaar uit Dwingeloo bij ons te gast. Siemen maakt met name kleurenhoutsnedes, een tijdrovende techniek, maar die stelt hem ook in staat het landschap te beschouwen en uit te diepen in transparante kleurlagen. Siemen zal in zijn lezing ingaan op de techniek en het verhaal dat het landschap hem te vertellen heeft. Zijn laatste boek ‘Dwingerland in Transit’ ontstond, doordat hij zich in 2012 voornam iedere week een aquarel te maken van het Dwingelderveld, waar toen een grootschalige natuurontwikkeling aan de gang was. (Zie verder het redactioneel artikel van Foekje Dijk elders in dit Kerkblad.) U bent van harte welkom op donderdagavond 26 maart om 20 uur in het Odd Fellowhuis, H. De Ruiterstraat 2. Vrije gift in de weegschaal na afloop, waarbij wij denken aan een minimaal bedrag van €5.
Donderdag • 19 maart 2015
Vereniging van Vrijzinnige Protestanten Assen Voorzitter: Henk Rook, Nicolaas Beetslaan 50, 9405 BG Assen, tel. 356339 Pastoraat: Foekje Dijk, Welsummerweg 12, 7722 RS Dalfsen, tel. 0529-435598, e-mail:
[email protected] Secretariaat: Janny van den Pollvan Gerner, Voorstebree 7, 9403 JD Assen,
Parkeren is mogelijk op het Veemarktterrein (tot 21 uur betaald parkeren). De programmacommissie ‘Geestelijk Testament’ Ondanks de grote openheid over allerlei intieme zaken, rust er bij velen nog steeds een groot taboe omtrent de dood en wat daarmee samenhangt. Vreemd genoeg wordt datgene, wat er na ons overlijden moet gebeuren met aardse bezittingen, vaak nauwkeurig vastgelegd bij een notaris. Doch zelden maken predikanten mee, dat iemand iets geregeld heeft betreffende meer immateriële zaken rondom sterven en dood. Er heerst een grote verlegenheid wanneer de eindigheid van het leven, en het gebeuren daarna, ter sprake komt. Reden om een gesprek hierover uit de weg te gaan. Toch is een begrafenisceremonie of crematieritueel een gebeuren dat diep ingrijpt en lang nawerkt, en, wat meer is: helend kan werken ten aanzien van rouw. Hierover samen praten na een algemene inleiding en ver-
tel. 37 30 50. e-mail vvpassen@ gmail.com Rekeningnummer: NL39INGB0000823139 t.n.v. VVP afd. Assen, Assen Coörd. Contactpersonen: Marian Dikken, Smetanalaan 16, 9402 XD Assen, tel. 343119, e-mail
[email protected] Website: www.vrijzinnig.nl/assen Webmaster: Mariëtte Louis, e-mail
[email protected]
halen van ervaringsdeskundigen, kan ‘inspireren’ tot het samenstellen van een ‘Geestelijk Testament.’ In het volgende Kerkblad kunt u meer en uitgebreider lezen. Data: woensdagmiddag 8, 15 en 22 april, van 15-16.30 uur in De Schulp, Buizerdstraat 10 Wilt u zich hiervoor opgeven bij Foekje Dijk, tel. 0529-435598 of steen.
[email protected]
na het interview dat in dit blad verscheen over zijn beweegredenen en motieven om predikant te worden. Zondag 8 maart, op internationale vrouwendag, was het zo ver: onze predikante Foekje Dijk mocht Klaas Douwes bevestigen als predikant bij de Vrijzinnige Protestanten in Apeldoorn. In de Regentessekerk werd onder grote belangstelling aan Klaas de zegen meegegeven over zijn roeping tot voorganger van deze gemeente. Centraal stonden teksten van Tomas Tanströmer en het verhaal uit Genesis 28:10-22, meanderend rondom het motet van Anton Bruckner ‘Locus iste’ (dit is de plek, door de Eeuwige gemaakt). Een inspirerend samenzijn, wat besloten werd met ‘korte doch warme’ toespraken van diegenen, die bij het leven en studeren van Klaas betrokken zijn. Wij wensen hem en zijn lief Artyom alle goeds toe! Het bestuur
Bevestiging Klaas Douwes als predikant
Veel lezers van het Kerkblad hebben het gevolgd: de stageperiode van Klaas Douwes bij Vrijzinnig Assen, daar-
Zeven bijzondere vrouwen in de Opstandingskerk In het weekend van 13-15 maart was in Assen een driedaags evenement met acht jonge vrouwen die zich inzetten voor mensenrechten aan de randen van Europa. Van mensenrechtenschendingen in Oekraïne, de crisis en opkomst van Neo-Nazi’s in Griekenland tot de positie van Moslims in Europa en alle mogelijke onderwerpen daartussen. Op zondag 15 maart waren de vrouwen te gast in de Opstandingskerk, waar de kerkdienst plek heeft geboden voor het delen in gebeden, maar ook voor verhalen en gesprekken. Het waren Tonia Asimakopoulou uit Griekenland, Katarzyna Morton uit Polen, Neringa Jurciukonyte uit Litouwen, Lusine Ghazaryan uit Armenie, Elena Shakova uit Rusland, Nara Nariman uit Krim, Oekraine en Olexandra Matviychuk, Oekraïne. Samia Hathroubi (Frankrijk, Tunesië, Israël/Palestina) kon helaas niet aanwezig zijn. Ralph du Long, trainer internationale mensenrechten, vertelde over hun werk, Marjolein Veenstra tolkte.
In de Rock Solidgroep, voor jongeren tussen 12 en 16 jaar, kwam het thema ‘Grenzen aan vrijheid’ aan de orde. In het gebed, uitgesproken door ds. Helène van Noord, werden zij genoemd: ...God, Vader en Moeder, die in de hemelen zijt, en die ook hier op aarde woont, dichtbij de mensen die U zoeken en nodig hebben. U danken wij voor moedige mensen, mannen en vrouwen, die hun leven inzetten voor de ander. Wij bidden om moed, bescherming, geloof, hoop en liefde voor: Tonia Asimakopoulou, die zich in Griekenland inzet voor recht en gerechtigheid en de gelijkwaardigheid van mensen; Samia Hathroubi, die op verschillende plekken in Parijs, Tunesië en in Palestina/Israël op onvermoeibare wijze werkt aan verzoening tussen mensen die elkaar om geloofsovertuigingen niet kunnen verdragen;
Bij Rock Solid werd gepraat over mensenrechten met Tonia Asimakopoulou Katarzyna Morton, uit Polen die zich inzet om leugens te ontmaskeren en aan het licht te brengen wat waar is en oprecht; Neringa Jurciukonyte, die in zich in Litouwen inzet voor de rechten van mensen die buiten de boot vallen; Lusine Ghazaryan, die in Armenië opkomt voor mensen die om hun seksuele geaardheid met de nek worden aangekeken of zelfs bedreigd; Elena Shakova, in Rusland die zich inzet voor recht en gerechtigheid en eerlijke procesvoering.; Olexandra Matviychuk, die in Oekraïne en de wereld er om heen het onrecht aan de kaak stelt en opkomt voor de vrijheid van meningsuiting; Nara Nariman, die vanuit de Krim en Oekraïne opkomt voor de gelijke behandeling van alle bevolkingsgroepen, ongeacht
hun religieuze of culturele achtergrond. Zij allen zetten zich in voor een wereld waarin mensen tot hun recht kunnen komen, mens kunnen zijn zoals u bedoeld heeft. Ze doen dit niet zonder gevaar voor hun eigen leven of dat van hun familie en geliefden. Wees hen nabij. Laat iets van hun moed en gedrevenheid overgaan op ons, dat ook wij de moed vatten om in onze eigen omgeving te doen wat ons te doen staat. Neem weg onze angst die verlamt, onze doofheid die afsluit, onze kortzichtigheid die verblindt. Schenk ons uw geestkracht Help ons in het opbouwen van een nieuwe geschiedenis... Foto’s: Pieter de Roest
Kerkblad – 13
Donderdag • 19 maart 2015
Zinnige zondagavond op 29 maart in de Jacobuskerk in Rolde
Etty Hillesum als inspiratiebron
Inleiding door dr. Ria van den Brandt, senior onderzoeker bij de Radbout Universiteit in Nijmegen, ook verbonden aan Kamp Westerbork. Zij heeft veel publicaties op haar naam staan en is een gevraagd spre-
ker over de Holocaust in het algemeen en Etty Hillesum in het bijzonder. Etty’s dagboeken van maart 1941 tot oktober 1943 tonen haar enorme spirituele en persoonlijke groei. Etty werd geboren op 15
januari 1914 in Middelburg geboren en stierf op 30 november 1943 in Auschwitz. Door de enorme publiciteit rond het dagboek van Anne Frank met toneel, film en musical is er lang weinig aandacht geweest voor de woorden van Etty Hillesum. Typerend is daarbij dat de dagboeken pas in 1981 zijn gepubliceerd. In de openhartige dagboeken - eerlijk, ontroerend en ook met zelfspot en humor - verwoordt Etty haar innerlijke ontwikkeling temidden van de waanzin van de jodenvervolging. In contact met de dood komen de belangrijkste menselijke waarden naar boven. De boeken veroorzaakten meteen sensatie en leidden tot een stroom van reacties. Intussen zijn de boeken vertaald en worden over de hele wereld gelezen. Voor veel lezers is Etty een grote bron van inspiratie geworden. In Deventer is sinds vijftien jaar het Etty Hillesum Centrum voor vredeswerk gevestigd.
Aan de IJssel staat een monument om haar te eren. Etty studeerde in Amsterdam Rechten en Slavische talen. Daar leerde zij ook Julius Spier kennen, haar grote liefde die haar inspireerde tot het schrijven van een dagboek. In het dagboek wordt Spier als S aangeduid. Door haar werk voor de Joodse Raad bleef Etty aanvankelijk in Amsterdam, maar in 1943 kwam zij toch ook in Kamp Westerbork terecht. In het zelfde jaar nog voerde de trein haar met duizend anderen naar Auschwitz. In 2015 worden landelijk met tal van activiteiten de oorlog en de bevrijding herdacht. De inleiding van Ria van den Brandt op 29 maart in de Jacobuskerk in Rolde is daarbij een passende bijdrage. Aanvang 19.30 uur; vrijwillige bijdrage (richtbedrag €5, incl. koffie/thee)
Beeld en taal Heer van de dans Ik danste in de ochtend toen de wereld begon en ik leidde de dans van sterren, maan en zon. En ik kwam naar de aarde voor een nieuw begin; in Bethlehem zette de dans weer in. refrein: Dans maar en schaar je in de rij; ik ben de Heer van de dans, zegt Hij. Ik leid je wel, dus kom er ook maar bij, ik leid jullie allen ten dans, zegt Hij. Ik danste voor de priesters en de leraars der wet, maar niet een van hen heeft ook maar en voet verzet. Bij eenvoudige vissers vond ik wel gehoor, zij sloten zich aan en de dans ging door. refrein Ik danste op de sabbat en genas een man, maar het vrome volk sprak daar schande van.
Ik werd op een kruis genageld, naakt en berooid; daar lieten ze mij aan de dood ten prooi. refrein
Hoewel ik leek verslagen ben ik opgestaan; nooit meer kan de dood mij nog naar het leven staan. En ik leef in jou wanneer jij leeft in mij, want ik ben de Heer van de mens, zegt Hij. refrein ‘Lord of the dance’ van Sydney Carter Nederlandse bewerking: Herman P. Romer Bron: Heer van de dans Foto: Pieter de Roest
Bijbelse verhalen ritselen. Dat komt omdat er mensen in wonen, Mensen die geraakt zijn, Mensen met een verhaal. De kunst is om dat zichtbaar te maken. Pete Pronk, verhalenverteller en docent beeldend vertellen Inspireert religie u? Kunnen bijbel- en andere geloofsverhalen u verwonderen? Bent u geboeid door zingevingsvraag-
stukken? Denkt u graag na over gedachten die anderen hieraan hebben gewijd? Bent u nieuwsgierig naar wat uzelf en anderen beweegt? Maak werk van uw inspiratie. Dat kan met de bachelor- en masteropleidingen Theologie en Levensbeschouwing van de Christelijke Hogeschool Windesheim. Vanaf 1 september is het mogelijk in voltijd- en deeltijd onze bachelor theologieopleidingen te volgen in Zwolle en Amsterdam. Daar-
In de komende maanden is er een aantal evenementen waar Kerk in Actie aanwezig is met een stand. Voor de bemensing van die stand zijn wij op zoek naar enthousiaste vrijwilligers die samen met medewerkers van Kerk in Actie mensen welkom heten in de stand. Heeft u een warm hart voor de kerk, voor mensen in nood en voor Kerk in Actie? Dan zouden wij het leuk vinden als u met ons mee gaat naar evenementen. Uiteraard betalen wij dan uw toegangskaartje. Kerk in Actie wil aanwezig zijn op de Nederland Zingtdag op 18 april, tijdens het festival Opwekking van 22 t/m 25 mei en Kerk in Actie organiseert in de zomermaanden samenzangavonden. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Jakob Sijbersma,
[email protected].
Diaconaat maakt verschil
Ik danste ook die vrijdag toen de zon was gevlucht, maar je danst niet lang met de duivel op je rug. Ze begroeven mijn lichaam en toen scheen alles uit maar ik ben de danser die niemand stuit. refrein
Werk maken van uw inspiratie?
Kerk in Actie zoekt vrijwilligers voor evenementen
naast kunt u ook een masteropleiding volgen in Zwolle! Wij zijn een opleiding met oog voor persoonlijke (levensbeschouwelijke) eigenheid van studenten, die vanuit diversiteit de ontmoeting en dialoog met de ander centraal stelt. Als opleiding bieden we handvatten om een bijdrage te leveren aan de levensbeschouwelijke vorming van anderen in verschillende maatschappelijke contexten. Met beroepsperspectieven als: kerkelijk werker, leraar godsdienst/levensbeschouwing, voorganger in een kerkgenootschap, reli-ondernemer,
pastoraal-agogisch werker binnen een diaconaal project of geestelijk verzorger binnen een zorginstelling. Onze opleidingen zijn erkend door de Protestantse Kerk in Nederland, de Unie van Baptisten, Leger des Heils en de Molukse kerken. Meer weten? Voor meer informatie ook ten aanzien van de Informatie- en meeloopdagen, zie onze website www.windesheim.nl/theologie of neem contact op, tel. 088-4699699 of e-mail: info@ windesheim.nl.
Diaconieën van de Protestantse Kerk in Nederland zijn steeds meer maatschappelijk actief, zo blijkt uit een onderzoek van de Federatie van Diaconieën en Kerk in Actie. Dit onderzoek gaat in op vragen als: hoe spelen de lokale diaconieën in op maatschappelijke ontwikkelingen, bijvoorbeeld op het gebied van zorg en welzijn? Welke betekenis heeft hun werk voor de kerk en de lokale samenleving? Tijdens de jaarvergadering van de Federatie van Diaconieën op 28 maart wordt het Onderzoek maatschappelijke inzet diaconieën gepresenteerd. Dan staan niet alleen de uitkomsten centraal, maar ook aanbevelingen voor het diaconale werk. Arjan Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk, en prof. dr. Herman Noordegraaf, bijzonder hoogleraar diaconaat aan de Protestantse Theologische Universiteit, zullen reageren op het onderzoek. De jaarvergadering vindt plaats op 28 maart van 10.30 tot 12.30 uur in de Domkerk, Utrecht. Aanmelding:
[email protected], o.v.v. de diaconie/ organisatie en het aantal personen. Ook niet-leden zijn welkom.
14 – Kerkblad
Vijfde Asser Fiets 3-daagse van Pit Pro Rege De Stichting Fietsevenementen Pit Pro Rege werd in 1997 opgericht en stelt zich ten doel het bevorderen van het recreatief toerfietsen. Zij tracht dit doel onder meer te bereiken door het organiseren van recreatieve meerdaagse fietsevenementen vanuit militaire tehuizen (nu Echos Homes geheten), of in plaatsen waar eerder militaire tehuizen waren. Dit jaar organiseert de Stichting o.a. in Assen van dinsdag 9 t/m donderdag 11 juni de vijfde Asser Fiets-3-daagse. Start en finish bij De Bonte Wever, Stadsbroek 17, 9405 BK Assen. De prachtige omgeving van Beilen/Hijken, Schipborg/ Spijkerboor en Elp/Schoonloo zijn in de routes opgenomen. De afstanden zijn 40 km en 60 km. Kosten voorinschrijving (voor 5 juni ) €7 voor volwassenen en €4,50 voor kinderen t/m 12 jaar. Na 5 juni €9,50 volwassenen en kinderen €5,50. Dagkaart €4, kinderen €2,50. Elke deelnemer ontvangt een uitgebreide route beschrijving (geen knooppunten omschrijving). Drie dagen fietsen geeft recht op een medaille.
Donderdag • 19 maart 2015
Bijzonder concert als een opmaat naar de Goede Week Het is een bijzondere opmaat naar de Goede Week. Op Palmzondag wordt in de Asser parochiekerk aan de Dr. Nasaulaan een van de meesterwerken van Joseph Haydn uitgevoerd. Vanaf 14 uur brengen orkest en koor op 29 maart ‘De laatste zeven woorden van Jezus Christus aan het kruis’ en van Felix Mendelssohn-Bartholdy ‘Verleih uns Frieden’ ten gehore. Uitvoerenden zijn het Groninger kamerorkest Clemens Schröner en het parochieel zangkoor Enchanté. Beiden hebben Kees van der Harst als dirigent.
ria Marques de Vale-Inigo. Het was bedoeld voor een bijzondere liturgische dienst in de Santo Rosario Kerk in het Spaanse Cadiz.Het werk bevatte oorspronkelijk het openingsdeel ‘Introduzione’ en de zeven delen. Haydn bewerkte het stuk voor een strijkkwartet en voegde er een slotdeel ‘Il Terromoto - de aardbeving’ aan toe.
Haydn schreef het stuk in 1787 voor een klassiek symfonieorkest in oprdracht van Don José Saenz de Santa Ma-
Clemens Schröner was vóór de Tweede Wereldoorlog lange tijd concertmeester van de Groninger Orkest Vereniging,
Lieteboek
dam aan de Protestantse Kerken. Een groot feest voor 3000 mensen met officiële momenten en informele contacten in 40 (!) workshops. Eten en zingen, mooi weer en het gevoel dat er (ook) mooie dingen in de kerk te beleven zijn. Wat blijkt nu? In Friesland hebben ze nu al dat hele Liedboek in het Fries vertaald. Zaterdag 18 april is de officiële aanbieding in de Grote Kerk van Leeuwarden. De eerste druk van het Lieteboek is dan klaar. Maar zullen Friezen uit de rest van Nederland naar die aanbieding gaan? Een idee wordt geboren. Stel je voor dat we dit
Bijna twee jaar geleden werd het nieuwe ‘Liedboek, zingen en bidden in huis en kerk’ gepresenteerd in Monnicken-
Uitgebreide informatie en aanmelding: via fam. H. en M. de Vries, Vondellaan 37, 9402 NB Assen, tel. 406601 of via www.fietsenprorege.nl Namens de afdeling Assen, Roelof Altena, secretaris
[email protected]
Vakanties voor eenoudergezinnen In samenwerking met YCamps organiseert Hetvakantiebureau.nl vakantieweken voor eenoudergezinnen. Tijdens zo’n week kan een ouder, samen met zijn of haar kind(eren) voor een redelijke prijs in groepsverband vakantie vieren. In 2014 staan diverse vakanties op de agenda. Voor een vakantiegids met het totale aanbod van deze vakanties kunt u contact opnemen met Hetvakantiebureau.nl, tel. 0318-486610 of e-mail info@hetvakantiebureau. nl. Bij YCamps kunt u met uw vragen terecht. Dat kan via tel. 035-6668777 of via e-mail
[email protected]. Of kijk op www.ymca.nl.
In 1794 schreef Joseph Friebert een volledige koorpartij bij de orkestversie. Voor dit concert is uitgegaan van de muziek, die origineel van de hand van Haydn is. De zeven sonates worden instrumentaal uitgevoerd. Tussen de delen worden de woorden van Jezus vierstemming gezongen.
‘Herdenken in Harmonie’
Bevrijdingsconcert door de JWF Kapel op 16 april In april 2015 wordt herdacht en gevierd dat Nederland 70 jaar geleden werd bevrijd. In Noord Drenthe gebeurde dat, na hevige gevechten op enkele plaatsen met de Duitse bezetter, door Franse parachutisten en zowel Canadese infanterie als artillerie. Ter herinnering hieraan geeft de Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’ onder de titel Herdenken in Harmonie op donderdag 16 april om 20 uur in de Kandelaarkerk. Oude Molenstraat 20 Assen een bijzonder concert. Medewerking wordt verleend door Asser organist Wietse Meinardi en
zangeres Meike van der Veer. Als saluut aan de Franse parachutisten voert Wietse o.m. de finale van de orgelsymfonie van de Franse componist C. Saint Saens uit. Meike, een van de finalisten van het televisieprogramma The Voice of Holland, is een veelgevraagd zangeres die met haar repertoire van soul, jazz en pop ook veel jongeren weet te boeien. De JWF Kapel is met vijftig professioneel opgeleide muzikanten het oudste militaire orkest van Nederland. Het heeft als orkest van de Koninklijke Landmacht een ceremoniële taak en geeft veel
Kerk in Actie Werelddag Samen zijn we de kerk in actie. Wereldwijd voelen we ons met elkaar verbonden. Daarom bent u op zaterdag 25 april van harte welkom op de Kerk in Actie Werelddag. Tijdens dit jaarlijkse evenement wordt u geïnspireerd door verhalen van medechristenen en ontmoetingen met partnerorganisaties van Kerk in Actie
uit de hele wereld. Karin van den Broeke, preses van de Protestantse Kerk, denkt ’s morgens met u na over het thema ‘Geloven in delen’. ’s Middags zijn er interactieve workshops. Ga in gesprek met gelovigen uit Bangladesh of Myanmar, leer meer over vluchtelingen in Thailand of ontdek hoe het is om als kind
een van de voorlopers van het huidige Noord Nederlands Orkest. Rond 1980 is het orkest uitgebreid met blazers tot een volledig kamerorkest. Enchanté is een van de parochiële zangkoren. Het koor zingt maandelijks ter ondersteuning van een liturgische viering in de parochiekerk en levert enkele keren per jaar een vocale bijdrage aan bijeenkomsten buiten de kerk. Kees van der Harst is sinds korte tijd dirigent van zowel orkest als koor. Hij is een musicus met twee passies: klarinet spelen en dirigeren. Hij speelde van jongs af aan in diboek een week later ook presenteren aan alle Friezen om utens. In het midden van het land, in Culemborg. Er zijn tenslotte meer Friezen buiten het Heitelân dan er binnen. Vaak blijkt taal in de diaspora levenskrachtig: in familieverband, vriendschappen, gezin, huwelijk of als laatste wijkplaats in het hoofd. 25 april, 12-17.30 uur, Barbarakerk en binnenstad Culemborg Presentatie, zingen, muziek, lunch, workshops, gasten, aanbieding enz. Een week eerder, op 18 april, vindt de officoncerten in binnen- en buitenland. Tijdens het Bevrijdingsconcert brengt de Kapel een afwisselend programma van klassiek repertoire tot bevrijdingsliedjes en een medley van Glenn Miller, in de oorlogsjaren orkestleider van de Amerikaanse Army Air Force Band. Gratis entreekaarten zijn af te halen bij de balie van het Asser gemeentehuis, de VVV Assen en Boekhandel Iwema Assen. Alvast wordt geattendeerd op nog twee bevrijdingsconcerten: - In de voetsporen van …, op dinsdag 28 april om 20 uur in De Bron, Einthovenstraat door het Victoria Children’s Choir uit Victoria, Canada. De koorleden volgen het spoor van hun landgenoten en brengen een internationaal liedproin een sweatshop te moeten werken. Zo beleeft u een Werelddag! Datum: zaterdag 25 april, 10 tot 15.30 uur. Locatie: Zalencentrum Ermelo. Entree: gratis, inclusief lunch (vrijwillige bijdrage voor de onkosten). Meer informatie en aanmelden via www.kerkinactie.nl/ werelddag.
verse orkesten en ensembles. Hij studeerde onder meer in Arnhem, Siena, Enschede en Lugano. Regelmatig valt hij in bij diverse symfonieorkesten. En hij geeft muzieklessen klarinet aan een tiental leerlingen. In plaats van toegangskaarten wordt van de bezoekers gevraagd om het optreden te waarderen met een zelf gekozen bijdrage. Daardoor kunnen de kosten van het concert worden gedekt en dienen deze inkomsten als een bemoediging voor nieuwe initiatieven.
ciële aanbieding plaats in de Grote Kerk van Leeuwarden. Informatie: Achtergronden en volledige programma: www.pknculemborg.nl Kosten deelname programma (inclusief lunch): €15 Aanmelden: u.hofstra@ outlook.com (postadres: Ulbert Hofstra, Dahliastraat 66, 1041 HE Culemborg) Betalen: NL33 INGB 0003 9351 04 t.n.v. U. Hofstra o.v.v. Frysk Lieteboek en e-mailadres. Informatie in het Fries: Pietie Westdijk, 030-2318224,
[email protected]
gramma. Medewerking wordt verleend door Het Haydn Voorbereidend Strijkorkest uit Groningen en Arpeggio - Het Asser Kamerkoor. - We‘ll meet again, op zaterdag 9 mei om 20 uur in de Adventskerk, Lindelaan door Arpeggio - Het Asser Kamerkoor, m.m.v. Het Klein Orkest, met werken van o.m. Gabrieli, De Victoria, Brahms, Elgar en Britten. Passend in de sfeer van bevrijding en vrijheid zijn, dankzij subsidies en de vaak belangeloze medewerking van kerken, koren en korpsen, ook deze concerten vrij toegankelijk. Er is een collecte bij de uitgang. Reservering is voor de concerten op 28 april en 9 mei niet nodig.
Kerkblad – 15
Donderdag • 19 maart 2015
De enquête van de Protestantse Kerk
Voorjaarsconcert CMV Oranje
Geen referendum maar zoeken naar wijsheid Rian Binnendijk
De Spreukendichter memoreerde het al: “Plannen mislukken bij gebrek aan overleg, maar door de veelheid van raadgevers komt iets tot stand.” (Spreuken 15:22; NBG ’51). Diegenen die zich betrokken weten bij een gemeente van de Protestantse Kerk in Nederland zijn uitgenodigd om hun licht te laten schijnen over hun verwachtingen voor de toekomst van hun kerk. Ruim tienduizend betrokkenen hebben dit inmiddels gedaan en er is goede hoop dat in de komende weken nog eens enige duizenden dit zullen doen. Zoals te verwachten viel, was er de nodige aandacht in de media voor dit initiatief. ‘Protestantse Kerk proeft de eigen nieren’, zo schreef de NRC met veel gevoel voor protestants taalgebruik. Ook Trouw stond er bol van. Er is brede waardering en hartverwarmende betrokkenheid, en er is ook enige argwaan: ‘De kerk is geen V&D.’ Verschillende experts staken hun licht niet onder de korenmaat en maakten duidelijk wat er
schort aan de benadering: het zal geen representatief beeld opleveren van “de PKN ‘er”. Gelukkig maar – want dat is ook niet wat met dit zoeken naar wijsheid beoogd wordt. Bij de veel gestelde vragen vindt u nog meer aarzelingen. En de bijbehorende toelichting en verheldering. Waarnaar gezocht wordt is: waar gaat het eigenlijk écht om wanneer we vragen naar de inhoud en beleving van gelovend leven in de gemeente? Welke dingen zitten dan het dichtst bij het hart? En wat is dan nodeloze ballast? Is dat voor de ene gemeente anders dan voor de andere? Is dat voor een jongere anders dan voor een oudere? Is er een groot gemeenschappelijk beleven over wat dicht bij het hart zit? En een groot gemeenschappelijk inzicht over wat nodeloze ballast is? En hoe helpen deze inzichten bij het voeren van het gesprek hierover – in de gemeente en in de synode? Wijsheid De wijsheid van de veelheid van raadgevers is allereerst beluisterd in de vele gesprekken met mensen in en buiten de kerk: jongeren, kerkenraden, classicale vergaderingen, trendwatchers, theologen,
Concert door fluit piano duo Zondag 22 maart om 15.30 uur geeft Tim Wintersohl, fluit, begeleid door de pianist Hans-Erik Dijkstra een concert met werken waarbij de natuur een belangrijke rol speelt of zelfs inspiratiebron was. Prachtige, herkenbare muziek die visueel ondersteund wordt door de toepasselijke fotokunst van Jane Wintersohl. Plaats van handeling is de Jacobuskerk, Kerkbrink 5
Agenda
Zin in wandelen Vrijdag 20 maart 9.30 uur, Adventskerk Info: Berta van der Kolk, tel. 311917
Film: Petrus en het laatste Avondmaal Vrijdag 20 maart 20 uur, De Bron
… door een Joodse bril: Vergeving Dinsdag 24 maart 19.45 uur, Opstandingskerk Info: ds. Roeland Busschers, tel. 340583
Gerechtelijke dwaling in het proces tegen Jezus van Nazareth Woensdag 25 maart 20 uur, De Bron
te Rolde. We horen originele composities voor fluit en piano waaronder Landelijke miniaturen voor fluit solo van de Nederlandse componist van den Sigtenhorst Meyer, variaties op The last Rose of Summer van Kuhlau en de Nocturne et Allegro scherzando van Philippe Gaubert maar ook drie delen uit Händel’s onvergetelijke Watermusic geschreven voor een boottocht op de Passage Peelo-Marsdijk Woensdag 25 maart 19.45 uur, Opstandingskerk Ds. J.C. de Raadt: Troost Info: Tea Doorn, tel. 314869 Vrouwenvereniging Monica Donderdag 26 maart 19.45 uur, De Bron Info: Auckje van Houten, tel. 341397 Oecumenisch Leerhuis Donderdag 26 maart 19.45 uur, De Bron Verzet en standvastigheid Bisschop De Korte Info: Corry van der Molen, tel. 346549 Kosten: €6 De ziel van het landschap Donderdag 26 maart 20 uur, Odd Fellowhuis, H. de Ruiterstraat 2 Info: Marian Dikken, tel. 343119 Entree: min. €5
topmanagers, hoogleraren. En nu wordt de wijsheid gezocht bij de velen die zich betrokken weten bij de Protestantse Kerk. Dan doen we op een manier die met recht protestants genoemd mag worden: iedereen doet ertoe. De vraag of dat de slimste of de meest wetenschappelijke methode is, doet niet zo ter zake. Dat soort onderzoeken bestellen we met enige regelmaat bij gerenommeerde bureaus als Ipsos, Kaski en Motivaction. En die helpen ook, met name bij het ontwikkelen van bijvoorbeeld missionair beleid. Maar juist omdat de kerk géén V&D is, willen we bij de vragen waar we nu voor staan geen aselecte steekproef aan het woord laten. We zoeken naar een pragmatische mogelijkheid voor de leden om hun stem te laten horen. Dus bieden we een democra-
tisch platform, om vanuit het grondvlak het beleid van de kerk te vormen. Iedere stem telt Dit alles met als doel: hoe kan de nodeloze ballast overboord en waar gaat het eigenlijk écht om wanneer we vragen naar de inhoud en beleving van gelovend leven in de gemeente? En daarbij telt iedereen. Dát is waar het in de Protestantse Kerk om draait: iedereen doet ertoe, iedere stem telt. Want door de veelheid van raadgevers komt iets tot stand. Rian Binnendijk is hoofd Communicatie & Fondsenwerving dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland. Uit: Kerkbulletin nr. 5, 2015
Voorjaarsconcert Frühlingsstimmen
Theems op weg naar een souper van Koning George, de Volière uit het Carnaval der Dieren van Saint-Saëns, Mendelssohn’s Voorjaarslied uit Lieder ohne Worte, Clair de Lune van Debussy en de zogenoemde Winterwind piano etude van Chopin in een bewerking voor fluit en piano waardoor u deze prachtige stukken eens anders hoort dan U misschien gewend bent. Tegelijkertijd ziet U passende mooie fotografische verbeeldingen van de natuur.
Op www.rolderconcerten.nl staat het volledige programma. Kaarten in de voorverkoop à €12,50 bij warenhuis Brands (Rolde), bij boekhandel Iwema (Assen) en via www.rolderconcerten.nl/kaartverkoop. Aan de kassa €15. Jongeren t/m 15 jaar gratis entree. Tijdens de pauze is er gratis koffie of thee. De kerk is open vanaf 15 uur.
Pelgrimstocht van Assen naar Rolde Zaterdag 28 maart 10.30 uur, Stationsstraat 2D, Hooghalen Aanmelden: Cees Hoekstra, tel. 06-11624284, e-mail
[email protected]) of Joost Toussaint, tel. 311917, e-mail vanderkolktoussaint@hetnet. nl)
Meditatief dansen Zondag 29 maart 19.30 uur, Oude Dorpskerk, Vries Info: Riëtte Arends, tel. 541968
Johannes Passion Small en Johannis Passion Zondag 29 maart 16 uur en 19.45 uur Adventskerk Entree: Zie Kerkblad 5, pag. 10
Jacob Korf is als tubaïst niet alleen uitvoerend musicus, hij is ook docent bij de muziekopleiding van Oranje Assen (MusicKids). Op 28 maart mogen zijn leerlingen naar hem luisteren in plaats van hij naar hen. Hij brengt namelijk het solostuk Czardas van Vitorrio Monti samen met Oranje Assen ten gehore. Behalve de solo van Jacob heeft Oranje Assen nog meer voor u in petto. Zoals genoemd heeft Oranje Assen een eigen muziekopleiding met de naam MusicKids. Hieronder vallen ook de opleidingsorkesten OYB (Orange Youth Band) en OKB (Orange Kids Band). Ook deze groepen tonen hun capaciteiten, op eigen passende wijze, aan het publiek. Al met al een gevarieerd programma met voor elk wat wils. Het concert vindt plaats op zaterdag 28 maart in De Schalm van het ICO gebouw in Assen en begint om 20 uur (zaal open 19.30 uur). Voor meer informatie kijk op www.oranjeassen.nl, of social media: facebook en twitter - oranje assen.
Samuëlkring Donderdag 2 april 10 uur, Jozefkerk Info: ds. Ron Koopmans, tel. 314877 Johannes Passion Vrijdag 3 april 19.30 uur, Dorpskerk Vries
Op zaterdagavond 11 april geven het Noord-Drents Kamerorkest Divertimento en de koren van Wijker Kunst gezamenlijk een concert met als thema ‘Frühlingsstimmen’. Het concert vindt plaats in de Jozefkerk in Assen en begint om 20 uur. Op 18 april verzorgen koren en orkest dit concert nogmaals, dit keer in de Grote Kerk in Meppel. Koren en orkest voeren een gevarieerd programma uit, bestaande uit voorjaarsmuziek uit verschillende opera’s, zoals die Schöpfung en die Jahreszeiten van J. Haydn, der Freischütz van C.M. von Weber en Rosamunde van F. Schubert. Het geheel staat onder leiding van dirigent Bert Lammers. Sopraan Judith Sportel verleent haar medewerking aan beide concerten. Zij is een veelgevraagd soliste bij diverse koren, vocale ensembles en orkesten en geeft concerten in binnenen buitenland. Kaarten De entree bedraagt €15. Kinderen t/m 12 jaar betalen €5. Kaarten voor het concert in Assen op 11 april kunt u reserveren via www.divertimento-drenthe.nl of telefonisch via 0516-492210. Meer informatie: www.divertimento-drenthe.nl of Connie Fransen tel. 501439