Kansen voor sport en cultuur Uitvoeringsplan combinatiefuncties 2014 en 2015
Inhoud 1.
Samenvatting
2
2.
Inleiding 2.1 De regeling 2.2 Wat doen we in Breda?
3 3 3
3.
Aanleidingen bijstelling 3.1 Afloop en evaluatie Samenspel 3.2 Verbreding en uitbreiding van de rijksregeling 3.3 Verruiming financieringmogelijkheden en taakstelling
5 5 5 6
4
Kansen en keuzes 4.1 Wat is er bereikt: resultaten en ervaringen 4.2 Keuzes: speerpunten 2014 en 2015 4.3 Organisatiestructuur en werkgeverschap 4.4 Verbreding: buurtsportcoaches en aansluiting bij gemeentelijk beleid 4.5 Naar nieuwe contracten en uitwerking in 2014 en 2015
7 7 8 10 10 11
5
Financieel 5.1 De huidige mogelijkheden 5.2 Duurzame financiering
12 12 13
Bijlage Jaaroverzicht combinatiefuncties 2012
14
1
1.
Samenvatting
Vanaf 2008 zijn in de gemeente Breda combinatiefunctionarissen aan de slag. Met behulp van de rijksregeling ‘Brede impuls combinatiefuncties’ en gemeentelijke cofinanciering wordt op dit moment de inzet van 24 fte combinatiefunctionarissen gerealiseerd. Professionals die werkzaam zijn in combinaties van de sectoren onderwijs, sport en cultuur. Als sport- of cultuurcoach dragen ze bij aan de versterking van het binnen- en buitenschoolse sport- en cultuuraanbod in de stad. De huidige inzet is gebaseerd op de beleidsnota ‘Samenspel, Uitvoeringsplan combinatiefuncties Breda 2012 – 2014’. Hierin zijn de landelijke doelstellingen gekoppeld aan Bredase doelstellingen zoals beschreven in ‘Sportimpuls Breda 2011–2014’, ‘Jong@Breda’ en ‘Factor C’. De 24 fte is vanaf 2012 ondergebracht bij twee werkgevers uit de sport- en cultuursector. Er zijn verschillende aanleidingen voor een herbezinning op de inzet van de combinatiefuncties: 1. De activiteiten die gestart zijn vanuit de notitie Samenspel hebben een looptijd tot en met 31 december 2013; 2. De rijksregeling is aangepast en biedt mogelijkheden tot inhoudelijke verbreding en uitbreiding van het aantal formatieplaatsen (de zgn. ‘buurtsportcoaches’); 3. De mogelijkheden voor cofinanciering van de rijksmiddelen zijn verruimd; 4. Er is een taakstelling op het gemeentelijke budget van € 200.000. Enerzijds liggen hier kansen, anderzijds moet er een oplossing gevonden worden om de inzet van combinatiefuncties ook in de toekomst te kunnen continueren. Gelet op de positieve ervaringen in de afgelopen jaren, is voortzetting en zelfs uitbreiding van de inzet wenselijk. Wel kunnen we, op grond van de evaluatie, lokaal onderzoek en trends en ontwikkelingen, accentverschuivingen aangeven. De aanpassing van de rijksregeling biedt hier ook mogelijkheden. De inzet zal meer gericht worden op het ‘bewegen’ van minder actieve burgers in alle leeftijdsgroepen, vooral in die wijken waar dit achterblijft bij het gemiddelde. Daarnaast is er meer aandacht voor het realiseren van beweegmanagement in de verschillende gebieden, waarbij sportaanbieders (m.n. verenigingen) actiever betrokken worden. Verder zal er aandacht geschonken worden aan het herkenbaar positioneren van de activiteiten van de combinatiefunctionarissen. De verschillende verantwoordelijkheden wat betreft de uitvoering worden geclusterd en zoveel mogelijk bij een partij gelegd. Dat betekent dat de gemeente subsidierelaties aangaat met één partner voor Onderwijs en Sport en één voor Onderwijs en Cultuur. Deze partners krijgen de vraag een integraal en vraaggestuurd projectplan in te dienen dat aansluit bij de (vastgestelde) gemeentelijke beleidsdoelstellingen. Hier kan ook verbreding van de inzet naar andere beleidsterreinen en uitbreiding van het aantal formatieplaatsen deel van uitmaken. Dit onder de voorwaarde dat de cofinanciering hiervan ook vanuit deze (beleids)terreinen geregeld wordt. Oftewel: verbreding van de inzet en uitbreiding van het aantal fte moeten voor de gemeente Breda budgettair neutraal gerealiseerd worden, rekening houdend met de taakstelling. De bestaande partners, met name de werkgevers van de sport- en cultuurcoaches, de organisaties betrokken bij de uitvoering en de medewerkers zelf, hebben input geleverd voor deze notitie, die daarmee zo veel mogelijk aansluit bij hun ervaringen en ideeën. Daarnaast is bij de uitvraag 2014 aan maatschappelijke organisaties gevraagd activiteiten aan te dragen die, op grond van de nieuwe rijksregeling, door buurtsportcoaches zouden kunnen worden uitgevoerd. Het is aan onze kernpartners om, op basis van deze notitie, de uitkomsten van de uitvraag en vooral nieuwe vragen uit de stad, te komen tot initiatieven gericht op de verbinding tussen sport- en beweegaanbieders en sectoren als zorg, welzijn, jeugdzorg en kinderopvang. Eens per twee jaar zullen we de inzet zowel op inhoud als op proces evalueren en nieuwe aanwijzingen voor de uitvoering formuleren. De combinatiefuncties in Breda worden gefinancierd met de huidige ter beschikking staande middelen. Dit betekent dat de taakstelling van € 200.000 binnen de begroting wordt gerealiseerd. Door het terugbrengen van de activiteitengelden en het slim omgaan met vacaturegelden. Het betekent ook, dat continueren van de huidige inzet en formatie-uitbreiding op de langere termijn alleen mogelijk zijn, wanneer cofinanciering van zowel bestaande inzet als de uitbreiding (deels) door derden opgebracht wordt. 2
2.
Inleiding
2.1
De regeling
De Impuls brede scholen, sport en cultuur is een rijksregeling op basis waarvan binnen gemeenten mensen aangesteld kunnen worden die werken op het snijvlak van onderwijs, sport en cultuur: de combinatiefunctionarissen. Een combinatiefunctie is een functie waarbij een werknemer in dienst is bij één werkgever, maar werkzaam is in twee of meer sectoren: onderwijs, sport en/of cultuur. De Impuls is in het leven geroepen vanuit het idee om kinderen en jongeren een rijke leeromgeving te bieden, met maximale ontplooiingsmogelijkheden. Tegen deze achtergrond zijn vier landelijke doelstellingen geformuleerd: 1. brede scholen versterken met een goed sport- en cultuuraanbod, 2. versterking van sportverenigingen met het oog op hun maatschappelijke functie, 3. zorgen voor een uitgebreid sport- en beweegaanbod op en na school en 4. kinderen vertrouwd maken met kunst en cultuur en bevorderen dat meer jongeren aan amateurkunst gaan doen en cultuurvoorstellingen bezoeken. Vanuit deze doelstellingen wordt aan gemeenten een rijksbijdrage toegekend voor de inzet van combinatiefunctionarissen. Vanaf 2012 is de Impuls brede scholen, sport en cultuur, een samenwerking van de ministeries van OCW en VWS, uitgebreid met de inzet van buurtsportcoaches vanuit het VWS-programma Sport en Bewegen in de Buurt (zie paragraaf 3.2 voor een nadere toelichting).
2.2
Wat doen we in Breda?
Vanaf januari 2012 kent Breda totaal 24 fte combinatiefunctionarissen. Zij dragen als sport- of cultuurcoach bij aan de versterking van het binnen- en buitenschoolse sport- en cultuuraanbod en zo aan de kwaliteit van het bewegingsonderwijs en cultuureducatie. Zowel stedelijk als op wijkniveau wordt gewerkt aan het stimuleren van kunstbeoefening, uitbreiding van het sportaanbod en vergroting van de sportdeelname, ook van kinderen met een beperking. Verder ondersteunen zij sportverenigingen en sporttalenten. Zie voor een toelichting op de activiteiten en opbrengsten van de combinatiefuncties het ‘Jaaroverzicht combinatiefuncties 2012’ (bijlage 1). De huidige inzet is gebaseerd op de notitie ‘Samenspel, Uitvoeringsplan combinatiefuncties Breda 2012 – 2014’. Hierin zijn de landelijke doelstellingen gekoppeld aan Bredase doelstellingen op het gebied van sport, jeugd, cultuur en onderwijs, zoals beschreven in ‘Sportimpuls Breda 2011–2014’, ‘Jong@Breda’ en ‘Factor C’. De activiteiten die de combinatiefunctionarissen uitvoeren dragen bij aan de volgende doelstellingen: Onderwijs -
het verbeteren van de kwaliteit van het bewegingsonderwijs en de cultuureducatie; het uitbreiden van het binnen- en buitenschools sport- en cultuuraanbod; het realiseren van doorgaande leer- en ontwikkelingslijnen voor sport en cultuur.
Sport -
het verbeteren van de kwaliteit van het sportaanbod in de wijken; het uitbreiden van het sportaanbod in de wijken; het leggen van verbindingen tussen sport- en beweegaanbod en preventieve (jeugd)gezondheidszorg; het vergroten van de sportdeelname van kinderen en jongeren, met bijzondere aandacht voor kinderen met een beperking; het realiseren van ouderbetrokkenheid bij sportverenigingen en beweegactiviteiten; het verbinden van het binnen- en buitenschoolse sport- en beweegaanbod; het bieden van verenigingsondersteuning; het ondersteunen van individuele talenten en verenigingen met een topsportambitie, ook voor sporters met een beperking; het realiseren van ‘beweegmanagement’ per district.
Cultuur -
het coördineren van de inzet van cultuureducatie voor het primair en voortgezet onderwijs; het versterken en verankeren van het aanbod cultuureducatie in het primair en voortgezet onderwijs; het vergroten van cultuurparticipatie en het stimuleren van kunstbeoefening onder kinderen en jongeren.
3
Op basis van bovenstaande doelstellingen zijn door verschillende partijen projectvoorstellen ingediend en was voor de jaren 2012 en 2013 de beschikbare formatie als volgt verdeeld: Cultuur en Onderwijs – cultuurcoaches (inclusief coördinatie) Versterken en verankeren aanbod cultuureducatie Uitbreiding binnen- en buitenschools cultuuraanbod Doorgaande leer- en ontwikkelingslijnen cultuur
2,5 fte
Sport en Onderwijs - sportcoaches Ondersteuning bewegingsonderwijs en sport in de wijk
-
Breda Noord-West Breda Noord-Oost Breda Zuid-Oost Breda Zuid-West NACFootball4 life City Trainers Sportkennismaking speciaal onderwijs Talentontwikkeling en –ondersteuning Verenigingsadvisering Stedelijke coördinatie sport en onderwijs
13,9 fte 3,3 fte 2,3 fte 2,3 fte 2,3 fte 2,0 fte 1,7 fte 1,0 fte 3,0 fte 3,0 fte 0,6 fte
Het werkgeverschap is vanaf 2012 ondergebracht bij twee werkgevers uit de sport- en cultuursector. Sportservice Noord-Brabant treedt op als werkgever van de sportcoaches, Stichting Nieuwe Veste is werkgever van de cultuurcoaches. De activiteiten op het gebied van sport zijn aangedragen door Breda-Actief, Teamplay@NAC, Open Sportcentrum Haagse Beemden en Deltalent. Op het gebied van cultuur zijn dat de Cultuurwinkel Breda en dansgezelschap De Stilte. Deze zes organisaties zorgen als ‘penvoerder’ ook voor de inhoudelijke begeleiding van de medewerkers.
4
3.
Aanleidingen bijstelling
3.1. Afloop en evaluatie Samenspel Zoals de titel aangeeft, heeft ‘Samenspel, uitvoeringsplan combinatiefuncties Breda 2012-2014’ een looptijd tot 2014. Dit betreft zowel de inhoudelijke inzet van de combinatiefunctionarissen, de verdeling van de formatie over de sectoren en over de stad, als het werkgeverschap. Bij de vaststelling van Samenspel is besloten om de ontwikkeling van de combinatiefuncties in Breda te monitoren en te evalueren. Daarom is in aanvulling op het reguliere voortgangsoverleg met werkgevers en penvoerders opdracht verstrekt aan de afdeling Onderzoek en Informatie van de gemeente om een evaluatie uit te voeren. Voor de evaluatie van Samenspel zijn in mei 2013 de combinatiefunctionarissen, de penvoerende organisaties, het primair onderwijs en vertegenwoordigers van sportverenigingen geënquêteerd. Daarna zijn de resultaten met vertegenwoordigers van de verschillende partijen besproken, waarmee een verdiepingslag is gerealiseerd. Bij Cultuur en onderwijs (met 2,5 fte een relatief kleine sector) is niet geënquêteerd, maar heeft het verzamelen van gegevens voor de evaluatie door middel van gesprekken plaatsgevonden. De uitkomsten geven inzicht in de voortgang van de activiteiten, de ervaringen met het werkgeverschap en de toekomstige invulling van de combinatiefuncties. Daarbij is de respondenten gevraagd specifieke succesfactoren en verbeterpunten te benoemen. Behalve de evaluatie leveren ook andere recente inventarisaties input voor aanpassingen in de inzet van combinatiefuncties. Zo is er in 2012 een ‘nulmeting sport en cultuur’ uitgevoerd in het basisonderwijs, heeft Breda Actief onderzoek gedaan naar het sport- en beweeggedrag van VMBO-leerlingen, zijn er via NOC*NSF gegevens over de lidmaatschappen bij sportverenigingen beschikbaar gekomen en is begin 2013 de rapportage verschenen van het laatste tweejaarlijkse sportparticipatie onderzoek in Breda.
3.2. Verbreding en uitbreiding van de rijksregeling Om gemeenten te ondersteunen in het creëren van voldoende sport- en beweegaanbod voor alle inwoners, van jong tot oud, heeft het rijk in 2012 onder de noemer ‘Brede impuls combinatiefuncties’ een uitbreiding en verbreding van de combinatiefuncties in gang gezet. Deze regeling bouwt voort op de ‘Impuls brede scholen, sport en cultuur’ en betreft zowel een inhoudelijke als formatieve uitbreiding en verbreding . De combinatiefunctionarissen in de onderwijs- en sportsector krijgen daarbij de functie van ‘buurtsportcoach’. Het structurele karakter van de huidige Impuls brede scholen sport en cultuur blijft behouden. Daarnaast stelt het rijk vanuit het VWS-programma Sport en Bewegen in de Buurt vanaf 2012 extra middelen beschikbaar voor 1.100 buurtsportcoaches, waardoor er landelijk maximaal 2.900 fte combinatiefuncties kunnen worden gerealiseerd. Buurtsportcoaches zijn combinatiefunctionarissen met als specifieke opdracht het organiseren van een laagdrempelig sport- en beweegaanbod en het leggen van een verbinding tussen sport- en beweegaanbieders en andere sectoren zoals zorg, welzijn, jeugdzorg en kinderopvang en onderwijs. Er is altijd sprake van een combinatie met sport en bewegen. Voor de inzet van buurtsportcoaches gelden de volgende randvoorwaarden: - Inzet van de buurtsportcoaches vindt plaats onder regie van de gemeenten. - Van gemeenten wordt verwacht dat zij zich inspannen om buurtsportcoaches in dienst te (laten) nemen. - Deze medewerkers organiseren een sport- en beweegaanbod in de buurt en zijn dus niet bedoeld voor de combinatie cultuur en onderwijs. - De medewerkers maken een verbinding tussen sport- en beweegaanbieders en andere sectoren zoals, welzijn, zorg, gezondheid, bedrijven, kinderopvang/bso en onderwijs. Door in te zetten op deze verbinding kunnen de buurtsportcoaches tevens een bijdrage leveren aan lokale opgaven als het bevorderen van de gezondheid en de leefbaarheid. Waar de huidige sportcoaches zich met name richten op versterking van het sportaanbod voor kinderen en jongeren tussen 4 en 18 jaar, mogen zij op grond van de nieuwe regeling hun activiteiten aanbieden aan
5
mensen van alle leeftijden en doelgroepen. Zij hoeven zich hierbij dus niet te beperken tot organisaties en partijen uit de sectoren Onderwijs en Sport, maar kunnen zich ook inzetten ten behoeve van gezondheid, zorg, wijkontwikkeling, participatie en welzijn. De kernactiviteiten moeten wel sportgerelateerd zijn. Scholen, verenigingen, buurthuizen (van de toekomst), zorginstellingen maar ook (commerciële) sportaanbieders kunnen hierdoor nog meer betrokken worden bij de wijk en haar bewoners (zie ook paragraaf 4.4). Het college heeft in 2012 de intentie uitgesproken om aan het programma Sport en Bewegen in de Buurt deel te nemen en kan daarmee de bestaande formatie met maximaal 9 fte (buurt)sportcoaches uitbreiden.
3.3 Verruiming financieringsmogelijkheden en taakstelling In lijn met de combinatiefuncties wordt ook voor de buurtsportcoaches uitgegaan van een normbedrag voor salariskosten van € 50.000,- per fte. Dit bedrag is exclusief bijkomende kosten, zoals aansturing, huisvesting en activiteitenkosten. De gemeente ontvangt per fte structureel 40% van de salariskosten van het Rijk (€ 20.000,-) en is zelf verantwoordelijk voor de organisatie van de overige 60% cofinanciering (€ 30.000,-). Deze hoeft dus niet (geheel) uit de gemeentelijke begroting komen, maar kan deels door derden gefinancierd worden. In de oude regeling heeft de gemeente Breda per fte een bedrag van € 10.000,- aan activiteitengeld gereserveerd. Deze middelen en de cofinanciering van de salariskosten staan structureel op de begroting van de gemeente Breda. De middelen die nodig zijn voor de uitbreiding echter niet. Hiervoor zal dus een oplossing gevonden moeten worden. De inzet van combinatiefuncties wordt bekostigd uit rijksmiddelen en gemeentelijke middelen. In de gemeentebegroting 2013 is een structurele bezuiniging van € 200.000 op de inzet van combinatiefuncties opgenomen. Deze bezuiniging is in 2013 gerealiseerd door het inzetten van de rijksbijdrage die de gemeente over de jaren 2012 en 2013 heeft ontvangen voor de aanstelling van buurtsportcoaches. Dit was mogelijk omdat uitbreiding van de formatie met 9 fte pas op 31 december 2016 feitelijk gerealiseerd hoeft te zijn. Daarmee kunnen deze middelen ook in de jaren 2014 tot en met 2016 een deel van de taakstelling opvangen. Om de taakstelling op langere termijn in te passen zijn echter aanvullende maatregelen noodzakelijk.
6
4.
Kansen en keuzes
Bredase combinatiefunctionarissen zijn in alle wijken van de stad actief en bereiken via scholen, verenigingen en andere maatschappelijke partners een groot aantal kinderen en jongeren. Het jaar rond worden er tal van aansprekende activiteiten aangeboden op het gebied van sport en cultuur. In dit hoofdstuk worden de opbrengsten van de afgelopen periode toegelicht. Wat is er bereikt en wat zijn belangrijke factoren voor het succes? Maar ook: waar liggen kansen en mogelijkheden om de inzet te verbeteren en te verbreden en welke inhoudelijke en organisatorische keuzes maken we hierin als gemeente?
4.1 Wat is er bereikt: resultaten en ervaringen De doelstelling dat meer kinderen meer bewegen wordt zeker gehaald. Ook het versterken van de kwaliteit van het bewegingsonderwijs is een positieve opbrengst van de sportcoaches. Er worden wekelijks in heel Breda tientallen groepsleerkrachten bereikt volgens het train-de-trainer concept. Er is meer oog voor de mogelijke beweegachterstanden van kinderen en wat daar aan gedaan kan worden. Ook realiseren scholen zich in grotere mate het belang van goed bewegingsonderwijs voor de motorische ontwikkeling van leerlingen. Naast een kwaliteitsimpuls voor het bewegingsonderwijs zijn er wekelijks tientallen extra beweegmomenten voor de doelgroep gecreëerd, op school en in de wijk. Hierbij is zeker ook aandacht voor kinderen met een beperking en voor talentvolle sporters. Het huidige aanbod sluit aan bij de opdracht van de gemeente om de sportcoaches gemeentebreed in te zetten: ieder kind moet op enig moment een sportcoach tegenkomen. De nulmeting sport en cultuur en ook het overzicht lidmaatschappen van NOC*NSF geven duidelijk aan dat de sportparticipatie onder de jeugd in de dorpen en in Breda-Zuid hoog is. Dit neemt niet weg dat ook hier nog aandacht voor de verbetering van de kwaliteit van het bewegingsonderwijs nodig is. Kansen liggen ten eerste in de doorgaande lijn richting sportverenigingen. De verenigingen worden wel betrokken bij activiteiten van de sportcoaches, maar nog niet (structureel) in alle gebieden. Ook liggen er kansen op de verschillende brede scholen en bij projecten waar sprake is van een verlengde schooldag of dagarrangementen. Wat betreft cultuur zou de aandacht met name moeten liggen op de ontwikkeling van doorgaande leerlijnen en uitbreiding van het culturele aanbod in samenspraak met de wijk. Sportdeelname en cultuurparticipatie in Breda
1
Sport - Sportparticipatie: 67% van de Bredanaars beoefent 12 keer per jaar of meer een sport. Dit is nagenoeg gelijk aan het landelijk gemiddelde. - Mannen sporten aanzienlijk vaker dan vrouwen: 70% tegenover 64%; - Er zijn grote verschillen tussen leeftijdsgroepen: 64% van de volwassenen regelmatig, bij de groep 65plussers neemt de sportdeelname snel af; - Het aantal kinderen (6-15) jaar dat sport (93%) is licht gestegen; ook het percentage jongeren (16-24 jaar) dat sport is toegenomen (tot 79%); - Zeker onder leerlingen van het VMBO neemt de sportdeelname aanzienlijk af na het eerste leerjaar; - Mensen met een hogere opleiding en een hoger salaris sporten veel vaker dan laag opgeleiden, die vaak ook een lager inkomen hebben; - Sportdeelname en vooral lidmaatschappen van sportverenigingen van kinderen in de dorpen en enkele wijken in de stad Breda is aanzienlijk hoger dan in wijken die een lagere sociaal economische status uitstralen. Cultuur - Gemiddeld is 24% van de kinderen cultureel actief buiten schooltijd. Hierin treden duidelijke verschillen op tussen meisjes en jongens en tussen verschillende wijken binnen de stad. - De cultuurparticipatie van de meisjes is gemiddeld 29,4%, tegen 19% van de jongens. - De meest genoemde activiteiten zijn muziekles/zingen, dans en theater/musical. 1
Bronnen: Nulmeting sport en cultuur basisonderwijs 2012; KISS 2012 (NOC*NSF); Analyse en adviesrapportage VMBO Breda Actief 2012; Sport en Bewegen in Breda, meting najaar 2012.
7
Uit de evaluatie van Samenspel die in het tweede kwartaal van 2013 is uitgevoerd - onder projectpartners , scholen voor primair onderwijs, sportverenigingen en de combinatiefunctionarissen zelf – komt naar voren dat het merendeel van de scholen en verenigingen waar combinatiefunctionarissen actief zijn, in het algemeen (zeer) positief is over de samenwerking met ‘hun’ combinatiefunctionaris. De sportcoaches en cultuurcoaches doen hun werk goed, zijn enthousiast, zeer betrokken bij de kinderen en medewerkers en geven goede invulling aan de activiteiten. Bij de evaluatie van Samenspel is zowel gevraagd naar de succesfactoren voor de inzet van combinatiefuncties als naar punten die voor verbetering vatbaar zijn: Succesfactoren - Het verbinden van partijen (netwerken) zoals scholen, sportverenigingen en wijkorganisaties; - Het aanbieden van een uitgebreid beweegaanbod op een laagdrempelige manier voor een brede doelroep, zoals het ondersteunen van bewegingsonderwijs en sportactiviteiten op en na school, waardoor meer kinderen (gaan) sporten; - Het ondersteunen van cultuuronderwijs op en na school, waardoor kinderen meer aan cultuur doen; - De deskundigheid van de combinatiefunctionarissen, die leidt tot een kwaliteitsverbetering in het beweegaanbod op school en bij de sportverengingen; idem wat betreft het cultuuraanbod en organisaties in de wijk; - Persoonlijk contact, waardoor de sport- en cultuurcoaches een bekend en vertrouwd aanspreekpunt zijn voor alle betrokkenen; - Goede, open communicatie over werkzaamheden, sportactiviteiten en –aanbieders; - Enthousiasme en de betrokkenheid van de combinatiefunctionarissen bij de doelgroepen.
Verbeterpunten Sport - PR en communicatie van de sportcoaches richting de doelgroep en vindplaatsen van de doelgroep. Scholen en sportverenigingen moeten altijd op de hoogte (kunnen) zijn van de activiteiten van de sportcoaches. Andersom moeten de sportcoaches nog meer aansluiting vinden bij het bestaande sport- en beweegaanbod in de stad Breda; - Afstemming en synergie tussen de activiteiten van de verschillende aanbieders moet verbeterd worden. Gezamenlijke optrekken waar mogelijk en afstemmen wanneer een gezamenlijke activiteit niet mogelijk is; - Aansturing van de sportcoaches en daarmee ook de activiteiten vanuit een centraal punt, met een duidelijke afstemming met de dagelijkse begeleiding; - Samenhangende en eenduidige werkwijze voor geheel Breda, zodat de 'afnemer' weet wat er gaat gebeuren en wanneer; - Nadrukkelijker betrekken van sportverenigingen bij alle activiteiten van de sportcoaches. Cultuur - Vanuit het onderwijs: duidelijkheid over de precieze inzet van de combinatiefunctionaris en continuïteit en meer uren gewenst; - Betere afstemming van werkzaamheden en aansturing van combinatiefunctionarissen, verbetering van de onderlinge communicatie; - Nog meer verbindingen leggen tussen (mogelijk) betrokken partijen: scholen, leerkrachten, verenigingen, ouders, kinderen, bedrijfsleven, wijkbewoners en onderhouden van deze relaties; - Bredere inzet van de combinatiefunctionaris: uitbreiding van taken, dus ook meer inzet van cultuurcoaches over de wijken.
4.2 Keuzes: speerpunten voor 2014 en 2015 Op basis van de evaluatie en aanvullende informatie zijn de volgende speerpunten geformuleerd voor de komende jaren: Cultuur - Uitvoeren landelijk programma Cultuureducatie met Kwaliteit: in samenwerking met scholen en culturele partners ontwikkelen doorgaande leerlijnen en stimuleren ontwikkeling en uitzetten nascholing; - Uitwerken verbinding binnen- en buitenschoolse activiteiten; - Uitbreiden naschools culturele aanbod in de wijk i.s.m. partners in de wijk (professional, amateur, stagiaire of vrijwilliger).
8
Sport - School - en wijksport: verenigingen meer betrekken bij activiteiten, intensiveren van het aanbod op en na school in aandachtswijken in Noord-Oost en Noord-West, kwaliteitsimpuls gericht op bestrijding motorische achterstanden bij (jonge) kinderen (naar voorbeeld Sportkanjers Haagse Beemden), optimaliseren van samenwerking met Jongeren op Gezond Gewicht, clinics van de Street Leagues beter laten aansluiten bij het overige aanbod in de wijken; - Verenigingsadvisering en aangepast sporten: maatwerktrajecten efficiënter regelen, meer aansluiting zoeken bij bestaande structuren en netwerken in de verschillende gebieden, aansluiting bij regionaal sportloket aangepast sporten (signalerende en doorverwijzende functie) en ondersteuning van verengingen die een aangepast sportaanbod (willen) hebben; - Talentontwikkeling: samenwerking met sportcoaches in de wijken vergroten, (financiële) participatie regiogemeenten realiseren, meer aandacht voor sporters met een beperking (mede in relatie tot sportevenementen als ParaGames Breda en talentontwikkelingsdagen NOC*NSF); - Stedelijke coördinatie: vormgeven van beweegmanagement en optimale afstemming school- en wijksport met stedelijke activiteiten op het gebied van sport, voeding en bewegen(o.a. projecten Sportimpuls, de Gezonde School, Brabants Basisonderwijs in Beweging, Sportfestival Breda, breedtesportevenementen, schoolsporttoernooien, cursussen sportintroductie en KIDS-sport). Op basis van de evaluatie en aanvullende informatie komen we tot de volgende verschuivingen ten opzichte van de inzet 2012-2013: -
Minder aandacht voor jeugdsportparticipatie in de dorpen en wijken waar deze al hoog is; Beëindiging van het naschools sportaanbod in wijken waar de sportparticpatie (zeer) hoog is (o.a. in Bavel, Zandberg, Ulvenhout, Effen, Prinsenbeek en Teteringen ); Uitbreiding van de sportactiviteiten op en na school in de gebieden Noord-Oost en Noord-West; Herschikking formatie cultuur en sport, ten gunste van cultuur; Meer aandacht voor (relatief) inactieve groepen: VMBO-ers, laaggeschoolden, jonge ouders, ouderen en inwoners met een beperking; Meer aandacht voor communicatie over de inzet van de (buurt)sportcoaches en het sport- en cultuuraanbod in Breda. Onder andere door inzet ten behoeve van coördinatie en implementatie van het jeugdsportfonds en jeugdcultuurfonds en redactie en beheer van de websites Sportplein Breda en TOPBreda.
Dit leidt tot de volgende voorgenomen verdeling van de beschikbare formatie voor de jaren 2014 en 2015: Cultuur en Onderwijs – cultuurcoaches (inclusief coördinatie) Versterken en verankeren aanbod cultuureducatie Uitbreiding binnen- en buitenschools cultuuraanbod Doorgaande leer- en ontwikkelingslijnen cultuur Sport en Onderwijs - sportcoaches Ondersteuning bewegingsonderwijs en sport in de wijk (inclusief Street Leagues) - Team Noord-West / Zuid-West 6,0 fte - Team Noord-Oost / Zuid-Oost 6,0 fte Sportverenigingen en aangepast sporten - Verenigingsadvisering 3,0 fte - Sportkennismaking speciaal onderwijs 1,0 fte Talentontwikkeling en ondersteuning Informatie sport- en cultuuraanbod Jeugdsportfonds en Jeugdcultuurfonds Stedelijke coördinatie sport en onderwijs Totaal combinatiefuncties sport en onderwijs
3,5 fte
12,0 fte
4,0 fte
3,0 fte 0,4 fte 0,5 fte 0,6 fte 20,5 fte
9
4.3
Organisatiestructuur en werkgeverschap
Uit de evaluatie en de ervaringen van de afgelopen jaren is duidelijk geworden dat de keuze voor centraal werkgeverschap ten behoeve van de verschillende sectoren (sport en cultuur) een goede was. Wel is gebleken dat er tussen de centrale werkgever sport en de verschillende bij de uitvoering van activiteiten betrokken organisaties (de penvoerders) soms verschil van inzicht was in de verdeling van taken en verantwoordelijkheden richting het personeel. Ook daaruit hebben we kunnen leren. We hebben er voor gekozen om de relatie met de huidige projectpartners en werkgevers voort te zetten, maar de laatsten een grotere rol te geven in de coördinatie en afstemming van de verschillende activiteiten. Sportservice Noord-Brabant en Stichting Nieuwe Veste ontvangen van projectpartners voorstellen voor inzet van combinatiefunctionarissen, zij verwerken die in een werkplan en adviseren daarmee de gemeente over de verdeling van formatie en budget voor activiteiten. Na accordering van de werkplannen door de gemeente, kan de feitelijke uitvoering plaatsvinden. Het is aan de werkgevers om sluitende afspraken te maken met de projectpartners over de activiteiten en de inhoudelijke aansturing, bijvoorbeeld in de vorm van samenwerkingsovereenkomsten. Doel hiervan is dat taken en verantwoordelijkheden duidelijker belegd worden. Het afstemmen van de verschillende activiteiten op elkaar en op overige activiteiten in de stad kan al in een vroeg stadium plaatsvinden, namelijk bij het opstellen van het werkplan door de subsidieaanvragers. Deze blijven gedurende de uitvoering verantwoordelijk voor de realisatie van de in het werkplan opgenomen activiteiten en daarmee ook voor een regelmatige afstemming. Voor de cultuur- en sportcoaches brengt deze werkwijze tevens meer duidelijkheid in de aansturing. Deze verloopt immers langs één lijn, die van de hoofdaannemer / werkgever.
4.4. Verbreding: buurtsportcoaches en aansluiting bij gemeentelijk beleid Uit gesprekken met adviseurs van relevante beleidsterreinen en externe partners blijkt dat er veel kansen liggen om met de inzet van buurtsportcoaches gemeentelijke beleidsdoelen te realiseren. Enkele van de mogelijkheden die geopperd zijn: - Inzet ten behoeve van wijkontwikkeling, waarbij een buurtsportcoach wordt ingezet om, in samenwerking met partijen in de buurt, de leefbaarheid in de wijk te verbeteren; - Inzet ten behoeve van maatschappelijke opvang, om sportactiviteiten meer structureel in te bedden in de activering van dak- en thuislozen; - Re-integratie, waarbij een buurtsportcoach wordt ingezet om langdurig werklozen middels sport te activeren en/of weer naar een betaalde baan te leiden; - Inzet in de kinderopvang , om een sport- en beweegaanbod voor 0-4 jarigen en in de bso te realiseren. Bovenstaande zou samen kunnen gaan met een afbouw van de ondersteuning bewegingsonderwijs po, waarbij we het geheel overnemen van het bewegingsonderwijs mogelijk maken. Maar dan wel met hoge mate van cofinanciering vanuit het onderwijs. In de komende periode zullen deze ideeën verder worden uitgewerkt. Daarnaast is bij de uitvraag 2014 aan maatschappelijke organisaties gevraagd activiteiten aan te dragen die, op grond van de nieuwe rijksregeling, door buurtsportcoaches zouden kunnen worden uitgevoerd. Het is aan onze kernpartners om, op basis van deze notitie, de uitkomsten van de uitvraag en vooral nieuwe vragen uit de stad, te komen tot initiatieven gericht op de verbinding tussen sport- en beweegaanbieders en sectoren als zorg, welzijn, ouderenwerk, jeugdzorg en kinderopvang. In schema:
10
Idee Idee
Idee
Idee
Idee
Idee
Idee Idee
Idee
Gemeente Breda
plan Werkgever Sport
Idee
plan Werkgever Cultuur
Met andere woorden: de stad draagt het werk aan, de gemeente beoordeelt de relevantie en de werkgever plant het werk in. Bij de uitvoering van de activiteiten stemt de werkgever voortdurend af met de aandrager van het idee / het werk, c.q. de afnemer. Daarmee blijft het aanbod vraaggestuurd. Daarbij gelden in elk geval de volgende uitgangspunten: - De activiteiten dragen bij aan gemeentelijke beleidsdoelstellingen; - Het betreft geen activiteiten die nu al door sportcoaches worden uitgevoerd; - De partners zorgen gezamenlijk voor cofinanciering, waarbij behalve loonkosten ook kosten voor activiteiten, inhoudelijke aansturing en (indien nodig) deskundigheidsbevordering worden meegenomen; - Het werkgeverschap wordt ondergebracht bij de eerder genoemde werkgevers voor sport en cultuur; - Inhoudelijke begeleiding vindt plaats vanuit bestaande organisaties; - Beoordeling of activiteiten in aanmerking komen voor de inzet van buurtsportcoaches vindt plaats door de gemeente, in overleg met de werkgevers.
4.5.
Naar nieuwe contracten en uitwerking in 2014 en 2015
In de aanloop naar het opstellen van dit uitvoeringsplan hebben de huidige werkgevers, te weten Stichting Nieuwe Veste en Sportservice Noord-Brabant, constructief meegedacht en (concept) offertes ingediend voor de uitvoering van het werkgeverschap en de inhoudelijke aansturing van de cultuur- en sportcoaches. Na vaststelling van het uitvoeringsplan wordt in elk geval voor het jaar 2014 de subsidierelatie met deze organisaties verlengd. De gemeente Breda spreekt daarbij naar beide partijen de intentie uit om gedurende langere tijd het werkgeverschap onder te brengen. Beleidswijzigingen op landelijk dan wel lokaal niveau kunnen aanleiding geven tot wijziging van de opdracht. Partijen ontvangen een subsidiebeschikking voor een jaar, op basis van een door hen in te dienen en door de gemeente te accorderen werkplan. De werkplannen die Sportservice Noord-Brabant en Nieuwe Veste voor 2014 indienen zullen opgesteld worden binnen de hierboven beschreven inhoudelijke, formatieve en procedurele kaders. De aanstelling van nieuwe buurtsportcoaches hoeft zoals gezegd nog niet met ingang van 2014 te zijn gerealiseerd, maar kan ook in de loop van 2014 en/of 2015 plaatsvinden. Dit komt voort uit ideeën die - onder andere op basis van de uitvraag 2014 - door partijen uit de stad worden ingediend en die aansluiten bij gemeentelijke doelstellingen en de doelstellingen van de Rijksregeling en waarbij cofinanciering leidt tot een sluitende exploitatie. In dit geval is sprake van een aanvulling op bovenstaande werkplannen.
11
5.
Financieel
Het lijkt een onmogelijke opgave om meer te willen realiseren met een lagere financiële bijdrage van de gemeente Breda. En toch gaan we het proberen. Enerzijds met een besparing op het activiteitenbudget per fte, dat de afgelopen jaren ruim voldoende bleek. Anderzijds door de tijdelijke inzet van middelen uit de rijksregeling ‘buurtsportcoaches’ en door het inrichten van een systeem van cofinanciering. Daarbij gaan we (op termijn) voor de organisatie en uitvoering van activiteiten voor derden die een eigen begroting en eigen inkomsten hebben (al dan niet uit subsidie) een eigen bijdrage vragen. Hiermee kunnen we een duurzame financiering van de cultuur- en sportcoaches realiseren.
5.1 De huidige mogelijkheden Ondanks de taakstelling van € 200.000 is voortzetting van de huidige inzet van 24 fte combinatiefuncties goed mogelijk. Uit onderstaand overzicht blijkt dat de meerjarenbegroting voor de komende twee jaar sluitend is. - Het activiteitenbudget per fte wordt teruggebracht van € 10.000 naar € 5.500 per jaar. Daarnaast worden voor enkele formatieplaatsen in de sector sport en onderwijs geen activiteitenbudgetten begroot, omdat de ervaring leert dat deze niet in alle gevallen noodzakelijk zijn (o.a. niet voor functionarissen met coördinerende taken). - Ook leert de ervaring dat de afgelopen jaren enig budget over blijft door het feit dat loonkosten lager uitvallen als gevolg van (tijdelijke) vacatures. Mogelijke restanten die daardoor bij de huidige werkgevers bestaan zijn niet opgenomen. - De formatie cultuur wordt opgehoogd naar 3,5 fte. De formatie sport wordt voor dit moment teruggebracht naar 20,5 fte, maar kan de komende jaren uitgebreid worden met nog eens 9 fte. Wel wordt de uitbreiding van de formatie cultuur en onderwijs met cofinanciering vanuit deze sector (een bedrag van € 30.000 op de begroting van Stichting Nieuwe Veste) gerealiseerd. - De grootste invloed heeft echter de tijdelijke inzet van middelen uit de rijksregeling ‘buurtsportcoaches’ van ruim € 188.000 op jaarbasis. De gemeente Breda ontvangt deze middelen al wel, maar uitbreiding met maximaal 9 fte - hoeft pas in december 2016 gerealiseerd te zijn. Wanneer de gemeente dit budget ook vanaf 2016 wil inzetten, dan zal in de komende jaren de groei naar 33 fte vorm moet krijgen. Daarover in de volgende paragraaf meer. Beschikbaar budget Gemeente begroting structureel Rijksbijdrage combinatiefuncties Rijksbijdrage Buurtsportcoaches Gereserveerd Sportimpuls Breda Cofinanciering derden (w.o. St. Nieuwe Veste) Totaal Benodigd budget Cultuur en onderwijs Salariskosten 3,5 fte Activiteitenkosten 3,5 fte Centrale werkgeversorganisatie subtotaal cultuur Sport en onderwijs Salariskosten 20,5 fte Activiteitenkosten 18,5 fte (uitvoerend) Centrale werkgeversorganisatie subtotaal sport Totaal Resultaat
2014 2015 772.000 772.000 471.400 471.400 188.560 188.560 30.000 37.860 30.000 30.000 1.491.960 1.499.820 2014
2015
175.000 19.250 10.000 204.250
180.250 19.250 10.300 209.800
1.066.000 1.097.980 101.750 101.750 82.100 84.563 1.249.850 1.284.293 1.454.100 1.494.093 37.860
5.727
12
Om de begroting 2014 en 2015 synchroon aan het nieuwe bestedingsplan Combinatiefuncties te laten verlopen, zal ten aanzien van dit onderdeel de begrotingsraming 2014 en 2015 moeten worden aangepast middels een door de gemeente te accorderen begrotingswijziging.
5.2 Duurzame financiering De rijksregeling voorziet in de mogelijkheid tot (gedeeltelijke) cofinanciering door derden. Hier wordt vanaf 2014 al gedeeltelijk invulling aan gegeven door Stichting Nieuwe Veste, waardoor een toename van het aantal cultuurcoaches kan worden gerealiseerd. Daarnaast zal in 2014 een voorstel worden uitgewerkt voor de eigen bijdragen van de gebruikers van de combinatiefuncties. Uitbreiding van het aantal cultuur- en sportcoaches is alleen mogelijk cofinanciering van zowel bestaande inzet als de uitbreiding (deels) door derden opgebracht wordt. We denken dan vooral aan organisaties die een eigen begroting en eigen inkomsten hebben (al dan niet uit subsidie). Deze zouden een eigen bijdrage in de vorm van een bepaald bedrag per uur kunnen leveren, of bij structurele activiteiten een structurele cofinanciering. We zullen hier onderscheid maken tussen gesubsidieerde organisaties die vooral draaien op vrijwilligers (wijkorganisaties, sportverenigingen, culturele verenigingen) en de grotere – al dan niet commercieel opererende organisaties waar de inzet van een cultuur- of sportcoach een ontlasting is voor de professionals (onderwijs, kinderopvang/bso, exploitant zwembaden, sportscholen etc.). In onderstaand overzicht is te zien op welke wijze we uitbreiding kunnen financieren. Hierbij zijn varianten doorgerekend gebaseerd op hierboven gegeven meerjaren begroting voor 3,5 fte cultuur en 20,5 fte sport en waar de uitbreiding van 9 fte volledig naar sport gaat. De bedragen die in de jaarkolommen staan betreffen de noodzakelijke cofinanciering om het maximale aantal fte te realiseren. Deze bedragen zullen van derden moeten komen of vanuit budgetten van beleidsterreinen waarop de uitbreiding een bijdrage levert aan het realiseren van gemeentelijke doelstellingen. De bedragen betreffen zowel de cofinanciering voor salariskosten, als een activiteitenbudget van € 5.500 per fte. De bedragen hebben enkel betrekking op de sportcoaches, omdat daar de uitbreiding mogelijk is. Benodigde cofinanciering 3,5 cultuur en 20,5 sport 3,5 cultuur en 21,5 sport 3,5 cultuur en 22,5 sport 3,5 cultuur en 23,5 sport 3,5 cultuur en 24,5 sport 3,5 cultuur en 25,5 sport 3,5 cultuur en 26,5 sport 3,5 cultuur en 27,5 sport 3,5 cultuur en 28,5 sport 3,5 cultuur en 29,5 sport
2014 totaal 0 22.390 80.190 137.390 194.890 252.390 309.890 367.390 424.890 482.390
gem. per fte 2015 totaal 0 0 1.041 93.943 3.564 148.062 5.846 212.063 7.955 271.123 9.898 330.183 11.694 389.243 13.360 448.303 16.352 507.363 16.000 566.423
gem. per fte 0 4.369 6.581 9.024 11.066 12.948 14.688 16.302 19.201 19.534
Om geen risico te lopen zal pas toestemming gegeven worden om uit te breiden wanneer de cofinanciering voor die uitbreiding - eventueel via spreiding over meerdere functies - daadwerkelijk gerealiseerd is.
13
Bijlage – Jaaroverzicht combinatiefuncties 2012
14
