r de Ka Pr im r ai
Professionaliseringsgids trainingen
opleidingen
maatwerk
coaching
2009 – 2010
School for Leadership
Colofon
Inhoud
Samenstelling
Algemeen
Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS), de vereniging voor alle leidinggevenden in het basis-, voortgezet en speciaal onderwijs.
Voorwoord Ton Duif Overzicht School for Leadership Overzicht Maatwerk, Coaching en Voor u geselecteerd Onze adviseurs AVS School for Leadership: open aanbod, maatwerk en coaching Alumnivereniging Praktische informatie NSA-bekwaamheidseisen
Eindredactie en drukwerkbegeleiding Winnie Lafeber
Redactie Anita Burlet, Trieneke van Manen
Fotografie Hans Roggen Met dank aan Het Talent in Lent
Grafische vormgeving en druk Thoben Offset Nijmegen Telefoon: 024-3220287
O
Bezoekadres Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) Nieuwegracht 1 3512 LB Utrecht Telefoon: 030-2361010
Ledenservice Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) Postbus 1003, 3500 BA Utrecht Telefoon: 030-2361010 Fax: 030-2361036 E-mail:
[email protected] www.avs.nl/vereniging/lidworden
Cursusadministratie School for Leadership, maatwerk, coaching: Sylvia Visser. Advies: Ellen de Jong Telefoon: 030-2361010 E-mail:
[email protected],
[email protected],
[email protected],
[email protected]
Eventuele wijzigingen vindt u altijd op het AVS Scholenportaal: www.avs.nl/professionalisering U kunt geen rechten ontlenen aan de informatie vermeld in deze gids.
Persoonlijk leiderschap Onderwijskundig leiderschap Organisatieontwikkeling Beheer en effectieve systemen (bedrijfsvoering) Opleidingen
M
Maatwerk
Persoonlijk leiderschap Onderwijskundig leiderschap Organisatieontwikkeling Beheer en effectieve systemen (bedrijfsvoering)
C V
A
1 2 4 5 8 10 11 12
13 14 27 29 32 36
53 54 55 57 70
Coaching
71
Voor u geselecteerd
74
Overige producten en diensten Bestellen en lid worden Inschrijfformulier
Helpdesk Voor adviezen over wet- en regelgeving en de individuele rechtspositie. Maandag: 13.00 – 16.30h. Dinsdag t/m vrijdag: 9.00 – 16.30h. Telefoon: 030-2361010
Open aanbod
1
80 83 84
Voor Advies draait u de gids om.
Schrijf u in voor: • Training of opleiding (School for Leadership) • Maatwerk • Coaching • Advies Mogelijkheden: • Stuur het inschrijfformulier van pagina 84 op • Meld u online aan via www.avs.nl/professionalisering • Bel of mail de AVS: 030-2361010,
[email protected],
[email protected],
[email protected],
[email protected]
Professionals kiezen voor ontwikkeling
Beste collega, AVS-lid of RDO-er, Het is zo langzamerhand een traditie dat de AVS u in het voorjaar haar nieuwe professionaliseringsgids presenteert. Hadden we in 1995 nog maar vier cursussen, nu biedt de AVS u een keur aan trainingen, opleidingen, maatwerk, coaching en adviestrajecten op diverse terreinen. Ook in het schooljaar 20092010 is er weer een vernieuwend aanbod. U vervult als geen ander een centrale rol in de ontwikkeling van uw school. U werkt met professionals in uw school. Van u wordt ook verwacht dat u handelt als een professionele schoolleider of manager. Daarvoor is het wel nodig op de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen en raad en advies te krijgen uit een professioneel netwerk. Bij de AVS bent u daarvoor aan het juiste adres. Alle AVS-producten sluiten aan bij of zijn ontwikkeld met de professionele standaarden van de NSA. De nadruk ligt op de toepasbaarheid van wat u leert in uw eigen schoolorganisatie. Het kan gaan over onderwijsinhoudelijke zaken, maar ook om uw persoonlijke ontwikkeling. De AVS-adviseurs kennen als geen ander de problemen en uitdagingen waar schoolleiders dagelijks voor staan. Deze ervaringen delen zij individueel met u, of in de groep met elkaar. Ook van uw collega kunt u veel leren. Gun u zelf de luxe van groei, verbeterd inzicht, toenemende kennis en vaardigheden om uw beroep beter vorm te geven. Daardoor kunt u voor anderen een baken zijn, dat de weg wijst naar verbetering van het onderwijs in uw school en vergroting van de kansen van de kinderen. Of neem even de tijd om met anderen te spreken over uw angsten, zorgen of drives. Ik wens u veel leesplezier en inspiratie toe en hoop u snel binnen de ‘AVS School for Leadership’ te ontmoeten.
Ton Duif Voorzitter AVS
goed onderwijs door goed management
Algemene informatie
1
Overzicht School for Leadership Persoonlijk Leiderschap titel
• Human Dynamics® trainingsprogramma’s • • • • • •
Human Dynamics® en leidinggeven aan een arbeidsproces Human Dynamics® Teachertraining Persoonlijke presentatie en profilering Succesvol onderhandelen Omgaan met conflicten Timemanagement
• Gesprekken vanuit moed en betrokkenheid • • • •
Meesterlijk coachen Competentiegericht coachen Loopbaanbezinning, die dicht op uw huid komt Oriëntatie op Management
• Effectief en efficiënt vergaderen
d ata
uit voering
deel 1: 17 en 18 september 2009, 11 en 12 maart of 16 en 17 september 2010 deel 2: 4 en 5 juni 2009, 19 en 20 november 2009, 3 en 4 juni of 18 en 19 november 2010 16 en 17 april 2009 of 15 en 16 april 2010 9 en 10 april en 2 oktober 2009 of 8 en 9 april en 1 oktober 2010 8 oktober 2009 of 11 maart 2010 12 en 13 november 2009 of 11 en 12 februari 2010 12 en 13 november 2009 of 10 en 11 juni 2010 3 en 4 november 2009, terugkomdag 14 januari 2010 of 2 en 3 maart 2010, terugkomdag op 14 mei 2010 16 oktober, 13 november, 26 november, 3 december en 17 december 2009 of 29 januari, 11 februari, 26 februari, 18 maart, 2 april 2010 28 en 29 oktober 2009, 14 en 15 januari 2010, 22 en 23 april 2010 12 en 13 november 2009, 21 en 22 januari 2010, 11 en 12 maart 2010 10 en 11 november 2009 of 11 en 12 maart 2010 Serie 1: 6 oktober, 10 november, het loopbaangesprek op 18 november 2009 Serie 2: 20 januari en 23 februari, loopbaangesprek op 10 maart 2010 13 oktober 2009 of 16 maart 2010
Anita Burlet i.s.m. Interstudie NDO
pa g .
14
Anita Burlet e.a. Anita Burlet i.s.m. Interstudie NDO Diverse AVS-adviseurs Tom Roetert e.a Ad van der Staak e.a. Magda Snijders
15 16 17 18 19 20
Magda Snijders e.a
21
Anita Burlet, met acteurs en experts Anita Burlet e.a. Tom Roetert en Bob Ravelli Magda Snijders en Ad van der Staak
22 23 24 25
Tom Roetert en Bob Ravelli
26
Onderwijskundig leiderschap titel
• Oriëntatie op Interne Begeleiding • Een brede school: waarom zouden wij daaraan bouwen?
d ata
uit voering
Serie 1: 30 september, 5 november, loopbaangesprek op 19 november 2009 Serie 2: 7 april, 13 mei, loopbaangesprek op 26 mei 2010 6 nov 2009 of 17 maart 2010
Magda Snijders e.a
pa g .
27
Elaine Toes e.a.
28
d ata
uit voering
pa g .
5 november 2009 of 4 februari 2010 23 en 24 september 2009 14 oktober, 11 november, 9 december 2009, 13 januari, 10 februari, 10 maart 2010
Tom Roetert e.a. Trieneke van Manen e.a. Wiel Botterweck en Bob Ravelli
Organisatieontwikkeling titel
• Een passende besturingsfilosofie • Stimulerend beoordelen, het gesprek • Toekomstgericht leiderschap in een lerende school
29 30 31
Beheer en effectieve systemen (bedrijfsvoering) titel
• Leren begroten en budgetteren • Verantwoording en verslaglegging • Help, ik krijg subsidie!
2
d ata
uit voering
1 oktober 2009 4 februari 2010 22 en 23 september 2009 of 12 en 13 januari 2010
Lex Albers e.a Lex Albers e.a Elaine Toes
pa g .
32 33 34
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod Opleidingen titel
• Oriëntatie op management • Kweekvijver • Management trainee traject
• Minileergang middenmanagement • Masterclass voor Interne Begeleiders • Minileergang startende directeuren
• • • •
Leergang Lerend Leiderschap Goed in je werk zijn en blijven Op weg naar excellent schoolleiderschap De juiste interim- manager op de juiste plaats
• Leidinggeven aan bovenschoolse en complexe organisaties
• Mastersprogramma
O
d ata
uit voering
pa g .
29 september en 4 november 2009, 14 januari en 4 maart 2010, loopbaangesprekken op 11 november 2009 en 17 maart 2010 26 januari, 2 maart, 15 april en 27 mei 2010 Module 1: 8 en 9 oktober 2009, Module 2: 24 en 25 november 2009, Module 3: 3 en 4 februari 2010, Module 4: 20 en 21 april 2010 Supervisie: 21 januari en 31 maart 2010, terugkomdag 16 juni 2010 21 oktober, 18 november, 16 december 2009, 20 januari, 17 februari, 17 maart 2010 13/14 januari, 3/4 maart, 9/10 juni, 28/29 september 2010 Supervisie 19 mei, 15 september 2010. Terugkomdag 20 oktober 2010 Serie 1: 24 september, 14 en 15 oktober, 12 november, 3 december 2009 en 7 januari, 28 januari 2010 Serie 2: 14 januari, 3 en 4 februari, 11 maart, 8 april, 13 mei en 3 juni 2010 zie www.avs.nl/professionalisering/schoolforleadership zie www.avs.nl/professionalisering/schoolforleadership 1 en 2 oktober, 26 en 27 november 2009, 8 en 9 maart, 8 en 9 april of 15 en 16 april 2010 15, 16 of 17 december 2009, 14 en 15 januari, 11 maart, 17 juni, 16 en 17 september en 12 november 2010 15 januari, 21/22 januari, 4/5 februari, 11/12 maart, 22/23 april, 13/14 mei, 16/17 september, 4/5 november, 2/3 december 2010, 14 januari, 3/4 februari, slotdag 17 juni 2011 zie www.centrumvoornascholing.nl
Magda Snijders
37
Magda Snijders Magda Snijders en Ad van der Staak
38 39
Bob Ravelli e.a. Magda Snijders en Jos Hagens
40 41
Elaine Toes e.a.
42
AVS en Interstudie NDO Trieneke van Manen e.a. Ruud de Sain e.a. Trieneke van Manen e.a.
44 46 48 49
AVS en Interstudie NDO
50
zie www.centrumvoornascholing.nl
52
Vervolg overzicht >
Algemene informatie
3
Vervolg overzicht 兩 School for Leadership Maatwerk Persoonlijk Leiderschap titel • Meesterlijk onderhandelen
uit voering Ad van der Staak
pa g . 54
uit voering Heike Sieber e.a. Tom Roetert en Bob Ravelli
pa g . 55 56
uit voering Ad van der Staak e.a. Carine Hulscher-Slot e.a. Carine Hulscher-Slot e.a. Tom Roetert en Ruud de Sain Tom Roetert e.a. Carine Hulscher-Slot e.a. Ad van der Staak Eelco Dam en Jos Kooij Jannita Witten en Magda Snijders Trieneke van Manen e.a. Carine Hulscher-Slot Bob Ravelli en Wiel Botterweck Bob Ravelli
pa g . 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69
Onderwijskundig leiderschap titel • Kind op de gang ® helpt uw eigen koers te bepalen voor Passend Onderwijs • Omgaan met agressie
M
Organisatieontwikkeling • • • • • • • • • • • • •
titel Uw visie voorbij; schoolcultuur en waardenmanagement Ondersteuning bij fusietrajecten Policy governance ® in de praktijk Van Teambuilding naar Teamwork IPB, de volgende stappen Tijd voor een cadeau met inhoud Onderwijsdag, een cadeau voor uw medewerkers Professioneel Taakbeleid Van functiehuis naar persoonlijke loopbaantrajecten Stimulerend beoordelen, het gesprek Creëer draagvlak voor beleid Toekomstgericht leiderschap in een lerende school Musicaleren
Beheer en effectieve systemen (bedrijfsvoering) titel
• Help! Een nieuw bestuur • De CAO-PO en het convenant Leerkracht
uit voering Carine Hulscher-Slot Carine Hulscher-Slot
pa g . 70 70
uit voering Ruud de Sain e.a. Ruud de Sain e.a. Ruud de Sain e.a. Ruud de Sain e.a.
pa g . 72 72 73 73
uit voering Pim Pollen e.a. (CBE Consultants BV) CBE Staffing Nobbe Trainingen Jan Jutten (Duurzaam Leren) Jan Jutten (Duurzaam Leren)
pa g . 75 76 77 78 79
Coaching • • • •
titel Executive coaching Loopbaancoaching Personal coaching Performance coaching
Voor u geselecteerd • • • • •
4
titel Boardroom PO Masterclass Generatiemanagement Effectief Presenteren Bouwen aan een lerende school Systeemdenken voor leiders en begeleiders
C V avs professionaliseringsgids 2009 –2010
Onze adviseurs staan voor u klaar De adviseurs van de AVS hebben allen hart voor het onderwijs: omdat ze zelf schoolleider zijn geweest of het belangrijk vinden dat kinderen goed les krijgen en zich kunnen ontwikkelen op het niveau waartoe ze in staat (kunnen) zijn. Iedere adviseur heeft zijn of haar eigen specialisatie(s): bijvoorbeeld op gebied van personeelsbeleid, organisatieontwikkeling, onderwijs en leerlingenzorg, financiën, huisvesting of werkgeverszaken. Bij de AVS vindt u daarom altijd een goede gesprekspartner. Kijk voor meer informatie op: www.avs.nl/ vereniging/organisatie/medewerkers.
Algemene informatie
5
Onze adviseurs
6
Lex Albers
Maartje Alma
Hans van den Berg
Wiel Botterweck
Anita Burlet
Eelco Dam
Ineke Dammers
Jos Hagens
Carine Hulscher-Slot
Jos Kooij
Trieneke van Manen
Justin Peter
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
Bob Ravelli
Tom Roetert
Ruud de Sain
Jan Schraven
Heike Sieber
Magda Snijders
Ad van der Staak
Thelma Sweijen
Elaine Toes
Jannita Witten
Monica van der Hoff-Israël
Algemene informatie
7
AVS School for Leadership: open aanbod, maatwerk en coaching De AVS School for Leadership is een unieke afdeling van de AVS, die sinds vijf jaar succesvol, in samenspraak met de beroepsgroep zelf, trainingen en opleidingen ontwikkelt en geeft. De AVS, opgericht door professionals voor professionals, biedt via de School for Leadership een breed scala aan professionalisering aan voor zowel ervaren schoolleiders, bovenschools managers, bestuursmanagers, interims, startende directeuren, middenmanagers, als leerkrachten met leidinggevende ambities.
Uw huidige werksituatie vraagt om verdieping, ontwikkeling van vaardigheden en inzichten om alle nieuwe ontwikkelingen in goede banen te leiden en een effectief leider te zijn. In de School for Leadership ontwikkelt en verbetert u niet alleen uw managementvaardigheden, maar wordt u ook ‘meester’ over de kunst van het leidinggeven in onderwijsorganisaties. Kortom, u leert een ‘waar leider’ te zijn. Leidinggeven aan professionals kent zo zijn specifieke uitdagingen: • sommige professionals hebben door hun hoog ontwikkelde competenties niet veel supervisie nodig; • sommigen zijn weinig bereid interventies in hun eigen professionele functioneren te accepteren; • anderen hebben een lage taakvolwassenheid en vragen om maximale richting en sturing. Leiderschapsinterventies moeten daarom voor de een soms op een zeer subtiele, eigenlijk onzichtbare, vorm worden geleverd. Waarbij het accent voor de leider dan ligt op de verzorging en verbetering van de coördinatie tussen professionals, op externe belangenbehartiging en de verzorging van ondersteunende activiteiten. (naar H. Mintzberg, Mintzberg goes to China, 1997) Voor de ander moet de leider nadrukkelijk aanwezig zijn en zijn/ haar sturing uitermate merkbaar zijn. De bekende dilemma’s, die om zeer adaptief leiderschap vragen.
Missie De AVS School for Leadership heeft als missie voor u, die dagelijks verantwoordelijk bent voor de professionalisering van uw collega’s en de ontwikkeling van kinderen, een betrouwbare en ervaren klankbord, toetssteen, sparringpartner en opleidingsplek te zijn. Een plek waar u de kennis vandaan haalt om het financiële plaatje dat past bij uw visie en missie rond te maken. Waar u de juiste handvatten vindt om de verhoudingen tussen uw bestuur/ bovenschools management en directie optimaal te houden. Waar u ontdekt hoe u effectief vorm en inhoud kunt geven aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid van uw school. Kortom, we streven ernaar dat u de effectieve leider, de inspirerende aanvoerder, stimulator en motivator van uw school- of directieteam blijft/wordt. Ook ondersteunen we uw schoolorganisatie en de sector onderwijs graag bij het aanboren en opleiden van nieuw managementtalent.
8
Onze visie op ‘learning Leadership’ is dat het verwerven van nieuwe professionele inzichten en vaardigheden onlosmakelijk verbonden is met persoonlijke groei. Vandaar dat in ons aanbod sprake is van veel individuele aandacht: u als lerende professional staat bij ons centraal. Onze opleidingen, trainingen en coachingstrajecten zijn daarom ontworpen voor de (aspirant-)leidinggevende die: • wil sparren met én leren van andere leidinggevenden in het onderwijs; • zijn persoonlijke authentieke leiderschapsstijl wil ontwikkelen; • wil werken aan fundamentele vragen als: Hoe krijg ik balans tussen werken en leven? Wat zijn mijn richtinggevende waarden in mijn leiderschap? • zijn medewerkers wil meekrijgen in een verandering; • zijn organisatie effectiever wil inrichten en organiseren; • tussentijds wil klankborden met een personal coach.
Leiderschapsontwikkeling Leiderschap bepaalt de richting (het wat en het waarom), management zorgt voor de uitvoering (het hoe en het wanneer). De AVS School for Leadership realiseert zich dat leiderschap een uniek vakgebied is met een eigen set aan regels en wetten en dat het een bron van slagkracht geeft wanneer u dit beheerst. Inspiratie halen we uit het gedachtegoed van duurzaam leiderschap. Dat betekent voor ons ‘leiderschap dat ertoe doet’, dat verder reikt dan de direct betrokken medewerkers en dat blijvend is. Het is een vorm van gedeelde verantwoordelijkheid, met zorg voor mens en omgeving. Daarbij worden medewerkers actief betrokken en gestimuleerd in hun ontwikkeling. De school, voorgegaan door de schoolleider, neemt haar verantwoordelijkheid in de maatschappelijke en geografische context. De duurzame school is een gemeenschap waar gezamenlijk geleerd en ontwikkeld wordt. Uit onderzoek (Sari van Poelje, leidinggevende leert vooral door ervaring, 2003) is gebleken dat de ontwikkeling van leiderschap zich vooral in de praktijk afspeelt en wel door: • schijnbaar onmogelijke opdrachten; • rolmodellen; • tegenslagen; • conflicterende normen en waarden; • omgaan met ondergeschikten.
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
die zichtbaar gemaakt wordt in ander/effectief gedrag: de gecoachte (her)ontdekt de eigen kracht als fundament van handelen. Voor dit uitdagende en ‘ontdekkende’ traject hebben we ervaren coaches in huis. Zie voor verdere informatie de tekst over coaching in deze gids.
Uitgangspunten AVS-aanbod
De opdracht die uit bovenstaande inzichten voor onze opleidingen naar voren komt, is daarom de reflectie op dit leren te verdiepen door programma’s te ontwikkelen die zeer praktijkgerelateerd zijn. Alle langdurige trajecten worden daarom omringd door vormen van coaching, intervisie, training on the job, teamwork, mentoring, maar ook action learning. Tijdens de langdurende opleidingstrajecten maken we niet alleen gebruik van de NSA-bekwaamheidseisen, maar ook van het door haar ontwikkelde portfolio. Zo bent u vanzelf geregistreerd NSA-lid tijdens uw opleiding.
Opleidingen, trainingen, maatwerk en coaching De School for Leadership biedt u diverse mogelijkheden voor verdere professionalisering, namelijk: • Een doorlopende lijn van opleidingen (Open aanbod). Van oriëntatie op management en diverse schoolleidersopleidingen tot een masteropleiding voor bovenschools managers. Daartoe werken we samen met gerenommeerde instellingen als Interstudie NDO (HAN), Corgwell Group b.v., de NSA en de Open Universiteit. • Trainingen (Open aanbod). In de vorm van eendaagsen, tweedaagsen of meerdaagsen, waarin een specifieke vaardigheid of inhoud centraal staat. Steeds corresponderen deze met actuele vraagstukken en met verdere professionalisering van NSAleiderschapscompetenties. • Maatwerk . Soms spreekt het aanbod van de AVS School for Leadership scholen, verenigingen en stichtingen zo aan, dat men voor groepen binnen de eigen schoolorganisatie, directieberaad of bestuur liever maatwerk heeft. Dat geldt zowel voor studiedagen als interne managementdevelopmenttrajecten. Mocht u geïnteresseerd zijn in voorbeelden en referenties hierover, informeer dan naar de mogelijkheden om ons open aanbod aan te passen aan uw specifieke wensen. • Coaching . Zowel binnen onze opleidingstrajecten als los daarvan bieden we diverse vormen van coaching aan. Coaching is ‘maatwerk PLUS’ en is sterk afhankelijk van de vraagstelling, de persoonlijkheidsstructuur van de gecoachte en de wijze van leren leren. De gecoachte die lerend leert, reflecteert op actueel en gewenst handelen in relatie tot het effect op de organisatie en onderdelen daarvan. Coaching richt zich onder andere op de zelfverantwoordelijkheid van de gecoachte om binnen de organisatiecontext eigen oplossingen en/of perspectieven te ontwikkelen. De doelen van de gecoachte en die van de organisatie komen vervolgens tot effectvolle afstemming,
Algemene informatie
• Specifiek aanbod voor diverse doelgroepen, geïnspireerd door de theorie van ‘het organiseren van denkwerk’ binnen lerende organisaties, waarbij op alle niveaus het denken en doen met elkaar verbonden blijven; • Gericht op professionele ontwikkeling met respect voor ieders aanwezige bagage; • Leren met en van andere professionals. Het ontmoeten en elkaar ondersteunen en inspireren is van uitermate groot belang; • Heldere standaarden voor wat van cursisten en trainers verwacht mag worden; • Serieus nemen van de verantwoordelijkheid van de professionals voor zijn/haar eigen leren; • Goede verhouding tussen kennisoverdracht en vaardigheidstraining; • Via ‘action research’ werken aan analytisch vermogen en onderzoeksvaardigheden; • Training on the job: gewoon doen, toepassen en het u eigen maken; • Reflectie op eigen handelen: kritisch kijken naar uzelf in actie; • Werken met praktijkopdrachten en reële casussen; • Heldere en onverbloemde feedback met compassie; • Gebruik van diverse middelen: literatuur, film, muziek, meditatie, fysieke inspanning en creativiteit; • Combinaties van trainers die specialist zijn op inhoudelijk terrein als ook ervaren praktijkmensen; • Een community per langdurig opleidingstraject op de AVS website waarop uitwisseling tussen cursisten onderling en tussen cursisten en de AVS georganiseerd is. Uit onze jarenlange praktijk blijkt dat onze deelnemers waarderen dat: • de opleidingsgroep van vergelijkbaar functioneel niveau is, waardoor de inbreng van collega-deelnemers zeer herkenbaar en ondersteunend is; • de trainers de dagelijkse werkelijkheid kennen en daardoor ‘de taal van het primair onderwijs’ spreken; • denken, doen en reflecteren op een pragmatische wijze met elkaar verbonden worden; • compassie, betrokkenheid, inspiratie, inhoudelijke uitdaging, persoonlijke aandacht en humor woorden zijn die de sfeer van leren en ontwikkelen in de opleidingen goed benaderen; • we persoonsgericht werken, dat het leren met hoofd, handen, hart en ziel vergemakkelijkt.
Wilt u meer weten? Wilt u van ons referenties van voorgaande deelnemers, dan kunnen wij dat voor u regelen. Voor gedetailleerde en actuele informatie over de AVS School for Leadership, maatwerk en coaching kunt u terecht op onze website: www.avs.nl/professionalisering/ schoolforleadership of belt u even met de AVS, tel. 030-2361010 of mail
[email protected] ,
[email protected] of
[email protected] Voor inhoudelijke informatie over de AVS School for Leadership kunt u terecht bij Trieneke van Manen of Elaine Toes.
9
Alumnivereniging De AVS heeft een alumnivereniging met een eigen bestuur i.o. De alumnivereniging is opgericht voor afgestudeerden van onze langdurige trajecten, dat wil zeggen alle oud-deelnemers van de schoolleidersopleidingen, bovenschoolse (master-)trajecten en de opleidingen voor coaching, excellente schoolleiders, middenmanagers en startende directeuren. Dit geldt ook voor alle ‘op maat’ opleidingen binnen grotere schoolorganisaties, uitgevoerd door de AVS School for Leadership.
De alumnidag wordt altijd de laatste vrijdag in november georganiseerd. De eerstvolgende datum is: 27 november 2009. We ontmoeten u dan graag in Burgers’ Zoo in Arnhem. Het is de bedoeling dat naast deze jaarlijks terugkerende dag leden van de alumnivereniging: • toegang krijgen tot een eigen community op www.avs.nl; • in aanmerking komen voor kortingen op bijvoorbeeld speciale lectorenavonden; • kunnen deelnemen aan een Schotse summerschool en betrokken worden bij opleidingen en coaching. Het bestuur i.o. van alumni is vooral bezig om goede ideeën voor verdere activiteiten te bedenken. Zo zijn er nieuwe plannen als: • ieder jaar een terugkomdag voor de diverse trajecten; • speciaal aanbod voor onze afgestudeerden; • de speciale community op de AVS-website (Kennis Delen) met allerlei specifieke informatie; • het ondersteunen van leergroepen die na de studie voort blijven bestaan; • regelmatig speciale aandacht in Kader Primair met specifiek nieuws zoals: who is where? • kortingen via vouchers op vervolgtrajecten; • op bezoek bij collega’s in het buitenland. Bent u oud-cursist en heeft u belangstelling zitting te nemen in deze alumnivereniging? Meldt u zich dan aan bij de AVS School for Leadership, tel. 030-2361010 of
[email protected] U kunt lid worden van de alumnivereniging voor 45 euro (administratiekosten) per jaar. Houd voor de actualiteit omtrent de alumnivereniging de berichten op onze website in de gaten!
Meer inhoudelijke informatie AVS School for Leadership, Elaine Toes (
[email protected] ).
10
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
Praktische informatie Aanmelden
Certificering en competenties
Aanmelding voor één of meerdere activiteiten uit deze Professionaliseringsgids kan via het inschrijfformulier op pagina 84 of op www.avs.nl/professionalisering. Het is ook mogelijk om via de bestellijst op pagina 83 informatie aan te vragen over een training of opleiding op locatie, een begeleidingstraject of een netwerk. Een AVS-adviseur neemt dan zo snel mogelijk, in de meeste gevallen binnen twee werkdagen, contact met u op. Na inschrijving voor een training of opleiding ontvangt u een bevestiging. Uiterlijk twee weken voor aanvang van de training of opleiding ontvangt u de uitnodiging, het trainingsprogramma, een routebeschrijving en – apart verzonden – een acceptgiro.
Na afloop van de training of opleiding ontvangt u een certificaat. Dit kunt u eventueel gebruiken bij het registreren van uw gegevens bij de Nederlandse Schoolleiders Academie (NSA). De competenties van de School for Leadership zijn in verband gebracht met de bekwaamheidseisen van de NSA (zie pagina 12 voor een overzicht). U kunt deze ook vinden op www.avs.nl .
Plaats en tijd De dagtrainingen duren van 9.30 uur tot uiterlijk 16.30 uur en vinden plaats op goed verzorgde locaties. De tweedaagse trainingen zijn meestal op een locatie in Midden-Nederland en starten op de eerste dag om 10.00 uur en duren, inclusief een avonddeel, tot de volgende dag 16.15 uur.
Kosten In alle prijzen voor trainingen en opleidingen zijn koffie enthee, lunch en materialen inbegrepen. Prijzen voor de meerdaagse trainingen zijn inclusief koffie en thee, lunch, diner, overnachting op basis van een eenpersoonskamer en ontbijt.
Aantal deelnemers Afhankelijk van de inhoud van de training of opleiding ligt het aantal deelnemers tussen de tien en twintig personen. We werken bewust met kleine groepen. Bij onvoldoende deelnemers krijgt u tijdig bericht en bieden we u, indien mogelijk, een alternatief.
Verlofregeling De werkgever verleent de werknemer gedurende een door de minister te bepalen aantal dagen of uren kort buitengewoon verlof met behoud van loon indien deze met toestemming van de werkgever deelneemt aan een door de minister aan te wijzen nascholingstraining en voor zover zijn werkzaamheden daarmee samenvallen.
Annuleringsvoorwaarden Bij onvoldoende inschrijving kan een training of opleiding door de AVS worden geannuleerd. Het is mogelijk dat u een zelfde training of opleiding op een andere datum krijgt aangeboden. U bent dan geheel vrij hier al dan niet op in te gaan. Uiterlijk twee weken voor de uitvoeringsdatum ontvangt u hierover bericht. Annulering door de deelnemers dient schriftelijk te gebeuren. Als annuleringsdatum geldt de datum waarop de annulering bij de AVS binnenkomt. De kosten verbonden aan de annulering zijn: • bij annulering meer dan dertig dagen voor de aanvang van de training of opleiding: 45 euro administratiekosten; • bij annulering minder dan dertig dagen voor de aanvang van de training of opleiding: geen restitutie . U kunt zich natuurlijk in alle gevallen door een collega laten vervangen.
Enkele van onze cursuslocaties
Algemene informatie
11
NSA-bekwaamheidseisen Het professionele handelen van leidinggevenden in het primair onderwijs kent acht domeinen van bekwaamheid. Deze bekwaamheidseisen zijn gebaseerd op de kerncompetenties voor onderwijskundig leiderschap uit de NSA beroepsstandaard. Bij onderwijskundig leiderschap gaat het zowel om persoonlijke als om organisatie-effectiviteit. De bekwaamheidseisen die de NSA hanteert zijn:
Omgeving Onderwijsondernemerschap • Is ambitieus, ondernemend en betrokken bij het werk • Is zich bewust van zijn/haar maatschappelijke positie en verantwoordelijkheid • Kan bestaande aannames loslaten en staat open voor nieuwe ideeën • Kan kansen en bedreigingen voor de organisatie onderscheiden • Kan op verantwoorde wijze omgaan met risico’s • Kan opereren in het krachtenveld van verschillende opvattingen en belangen • Kan de positieve beeldvorming van de organisatie bevorderen • Kan netwerkrelaties opbouwen en onderhouden • Kan omgaan met de media • Kan de samenwerkingsmogelijkheden tussen school, gezin en gemeenschap (mede) vormgeven • Kan inspraak en medezeggenschap organiseren
Organisatie Organisatiebeleid en -beheer • Kan organiseren • Kan een (meerjaren)planning opstellen en bewaken • Koppelt de inzet van middelen aan visie en doelen en verantwoordt deze • Kan een efficiënte inzet van tijd, mensen en middelen realiseren • Kan werken met managementinformatiesystemen • Kan een passende organisatie- en functiestructuur ontwerpen • Kan de juiste medewerkers werven • Kan onderwijsondersteuning organiseren • Kan professioneel handelen op basis van relevante wet- en regelgeving (WPO, CAO etc.) • Kan hulpbronnen en middelen organiseren (zoals vergoedingen, fondsen, vermogen, subsidies) • Kan taakstellend budgetteren en beheren • Kan kwaliteitskaders en normen opstellen en/of hanteren • Kan zelfevaluatie organiseren op basis van kwaliteitsinstrumenten • Kan een veilige en schone school(omgeving) organiseren
Organisatieontwikkeling • Kan de ontwikkeling van personeel en organisatie stimuleren • Stimuleert een professionele dialoog op basis van beelden, verwachtingen en ervaringen • Moedigt initiatief en experiment aan en faciliteert dit • Ziet visieontwikkeling als een dynamisch cyclisch proces • Kan een visie op onderwijs, leren en opvoeding ontwikkelen en levend houden • Kan op basis van visie organisatieveranderingen vormgeven • Kan een visie of streefbeeld inspirerend overbrengen en/of mee uitdragen • Kan een draagvlak voor organisatiedoelen ontwikkelen • Kan doelen, prioriteiten, planning en werkprocedures (vast)stellen • Kan de voortgang van processen bewaken en controleert of gemaakte afspraken worden nagekomen • Kan anderen effectief en actief bij besluitvormingsprocessen betrekken • Durft keuzes te maken en besluiten te nemen
12
Onderwijs Competent in het ontwikkelen, aansturen en begeleiden van het primaire proces • Kan achterhaalde concepten, praktijken en leermiddelen uitbannen en nieuwe introduceren en borgen • Kan het pedagogisch (school)klimaat bewaken • Kan een uitdagende en stimulerende leeromgeving organiseren • Houdt rekening met de belangen, positie en verantwoordelijkheid van ouders • Ziet erop toe dat ouders/verzorgers tijdig en duidelijk geïnformeerd worden over de ontwikkeling van hun kind • Kan de balans tussen leerstof en kindgerichtheid bewaken • Kan de mate waarin het onderwijs tegemoet komt aan verschillen tussen leerlingen bewaken • Kan de (on)mogelijkheden van de school aangeven • Kan behaalde resultaten verantwoorden • Kan de kwaliteit van het systeem van interne leerlingenzorg bewaken • Kan een klassenconsultatie uitvoeren
Daadkracht
Interpersoonlijk competent
• • • • • • • •
Kan een positieve open sfeer opbouwen en bevorderen Is bereikbaar en aanspreekbaar en neemt de tijd om te luisteren Inspireert, motiveert en relativeert Geeft anderen verantwoordelijkheid en vertrouwen en deelt leiderschap Is geïnteresseerd en toont oprechte belangstelling voor de ander Durft stelling te nemen en kan omgaan met kritiek en weerstand Kan effectief communiceren en presenteren Kan confronteren, bemiddelen en geeft of vraagt feedback
Aansturen van professionals • Kan een klimaat scheppen waarin medewerkers zich gemotiveerd, gestimuleerd en gewaardeerd voelen • Durft (een groep) medewerkers aan te spreken op hun functioneren en hun verantwoordelijkheden • Kan competentiegericht werken • Kan duidelijke eisen en grenzen stellen • Kan resultaatgericht werken van (een groep) medewerkers bevorderen • Kan teamgeest en samenwerkingsbereidheid bevorderen
Denkkrach t Intrapersoonlijk competent • • • • • •
Kan gebruik maken van diverse bronnen en informatiekanalen Kan bij (complexe) problemen hoofd- en bijzaken onderscheiden Kan verbanden, trends en patronen zien Kan werken met prognoses en sturen op kengetallen Kan (mogelijke) problemen in vroeg stadium herkennen Kan een probleem vanuit meerdere invalshoeken analyseren en verschillende oplossingsrichtingen verkennen • Kan inschatten wanneer er (onmiddellijke) actie gevraagd wordt • Kan anderen (mede)verantwoordelijk voor de oplossing maken
Zelfsturing • • • • • •
Kan de grondslag van de organisatie bewaken Kan moreel verantwoord handelen Verantwoordt het professioneel handelen Wil bijdragen aan de ontwikkeling van de beroepsgroep Werkt voortdurend aan de eigen ontwikkeling Kan effecten van eigen handelen evalueren
Bron NSA beroepsstandaard 2004-2005
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod Persoonlijk leiderschap Onderwijskundig leiderschap Organisatieontwikkeling Beheer en effectieve systemen Opleidingen
O
兩 Persoonlijk leiderschap
Human Dynamics® trainingsprogramma’s Twee tweedaagsen
Uitvoering
Doelgroep
Anita Burlet i.s.m. Interstudie NDO
Iedereen binnen het basisonderwijs die geïnteresseerd is in gedrags- en cultuurveranderingen ter ondersteuning van persoonlijke en/of organisatorische ontwikkeling.
Data
Doel
Deel 1: 17 en 18 september 2009, 11 en 12 maart 2010 of 16 en 17 september 2010 Deel 2: 4 en 5 juni 2009, 19 en 20 november 2009, 3 en 4 juni 2010 of 18 en 19 november 2010
Inzicht verwerven in Human Dynamics. Human Dynamics zet de toon voor een gemeenschappelijke taal, die veel misverstanden en belemmeringen kan oplossen en voorkomen.
Inhoud In een maatschappij waar een steeds groter beroep wordt gedaan op de menselijke flexibiliteit en creativiteit, biedt Human Dynamics inzicht in eigen en groepsprocessen, de eigen behoefte in communicatie en die van anderen, de verschillen in leren en waarnemen. Een beproefde methodiek om op dynamische wijze de verschillen in houding en gedrag te verhelderen en werkbaar te maken: ongeacht leeftijd, ras, cultuur of geslacht. Het benutten van dit inzicht leidt ertoe dat de teamprestaties meer opleveren dan de som van de activiteiten van een aantal leden. Tevens besteden we aandacht aan effectiviteit in zowel communicatie als samenwerken.
Kosten 1200 euro per deel
Het is ook mogelijk voor iedere tweedaagse afzonderlijk in te tekenen.
Deel 1 De eerste tweedaagse training is gericht op het verkrijgen van inzicht in eigen en andermans functioneren en communiceren in het licht van Human Dynamics. Zowel theorie als praktische toepassingen komen aan de orde. U ontvangt voor verdere verdieping aan het einde van deze tweedaagse het boek van Sandra Seagal en David Horn: Human Dynamics.
Deel 2 De tweede tweedaagse training richt zich op het praktisch omgaan met verschillen in de dagelijkse probleemaanpak, samenwerking, teameffectiviteit en leidinggeven aan teams. Aan deel 2 kunt u alleen deelnemen als u deel 1 gevolgd heeft.
Resultaat De inzichten en vaardigheden na de training hebben een directe en duurzame invloed op de persoonlijke effectiviteit. Niet alleen individueel, maar ook in teamverband zetten we een zelfsturende ontwikkeling in gang, die leidt tot meer begrip en waardering voor onderlinge verschillen.
NSA-bekwaamheidseisen • Intrapersoonlijk competent • Interpersoonlijk competent
Reacties van ex-deelnemers “Dit is iets om met het team te doen en daarna in je onderwijs te integreren.” “Je leert naar jezelf te kijken en vooral naar de communicatie met de ander.” “Veel duidelijke informatie en tijd voor reflectie. Een afwisselend programma.”
14
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod
O
Human Dynamics® en leidinggeven aan een arbeidsproces Verdiepingstweedaagse Doelgroep
Uitvoering
Leidinggevenden die HD deel 1 voltooid hebben (zie pagina 14).
Anita Burlet e.a.
Doel
Data
Deze verdiepingstweedaagse is gericht op het beter ‘wederzijds verstaan’ van leidinggevende en medewerker.
16 en 17 april 2009 of 15 en 16 april 2010
Inhoud
Kosten
Verschillen tussen mensen, wat betekent dat voor communicatie, interne processen en leren? Kernbegrippen zijn: respect, elkaar begrijpen en samen leren. Wat kunt u er concreet mee in uw organisatie? Wat betekent dat voor u als leidinggevende? Human Dynamics geeft niet alleen helder zicht op uw eigen behoeften bij communicatie, waar u sterk in bent en wat u wilt ontwikkelen, maar geeft ook inzage in het proces en de ‘zienswijze’ van de ander. En daarmee is dit gedachtegoed uitermate geschikt om met diezelfde bril eens naar het ‘instrumentarium’ van leidinggevenden te kijken.
Leden: 1050 euro Niet-leden: 1150 euro
U kunt bijvoorbeeld denken aan: • het herkennen van wat een dominante dynamiek is in uw organisatie; • meer doelmatige en efficiënte gespreksvoering door beter aan te sluiten bij de ander; • overleggen, teamwerk: Wie is waar goed in? Hoe verbetert u uw zwakkere kanten? Hoe houdt u rekening met anderen, waarbij geen sprake is van irriteren of in-, uit- of ophouden?; • beleid formuleren en implementeren: Human Dynamics kan ondersteunen bij het formuleren van veranderingen, waarbij rekening gehouden wordt met persoonlijke achtergronden; • leren in een organisatie: rekening houden met elkaars persoonlijkheidsdynamieken bij kennisoverdracht. Na het opfrissen van de theorie komen onderwerpen aan bod als: • ontdekken wat u van de ander weet en wat de ander nodig heeft; • uw glansrollen en ‘dwaalsporen’; • communicatie in de praktijk: tweegesprekken; • communicatie in samenwerkingssituaties: overleggen/vergaderen; • schriftelijk communiceren.
NSA-bekwaamheidseisen • Intrapersoonlijk competent • Aansturen van professionals • Organisatieontwikkeling
School for Leadership
15
兩 Persoonlijk leiderschap
Human Dynamics® Teachertraining Tweedaagse en een terugkomdag
Uitvoering
Doelgroep
Anita Burlet i.s.m. Interstudie NDO
Leerkrachten, IB-ers, remedial teachers en anderen die met leerlingen, lesgeven en ondersteuning te maken hebben. Voor wie Deel 1 van het Human Dynamics-programma (pagina 14) gevolgd heeft en in praktische zin meer wil doen met Human Dynamics.
Data 9 en 10 april 2009, terugkomdag op 2 oktober 2009 of; 8 en 9 april 2010, terugkomdag op 1 oktober 2010
Doel De Teachertraining biedt inzichten en vaardigheden waarmee u uw onderwijs op een dusdanige wijze vorm kunt geven, dat u tegemoet komt aan de leerbehoeften van uw leerlingen (en de verschillende persoonlijkheidsdynamieken).
Kosten
Inhoud
1090 euro, inclusief verblijf en materialen. Groepskorting mogelijk.
Hoe komt het toch dat een leerling bij de ene leerkracht opbloeit en bij de andere onzichtbaar is? Waarom krijgt een leerkracht de ene leerling gemakkelijk in beweging en de andere heel moeizaam? In een tijd waarin het onderwijs steeds meer vraaggestuurd wordt en het ontwikkelen van persoonlijke competenties centraal staat, bieden we nu ook een onderwijsgerichte follow-up: de Teachertraining. In deze training leert u het Human Dynamics-concept toe te passen op de verschillende communicatiebehoeften van leerlingen. Centraal staan vragen als: • Hoe daagt u mensen met verschillende dynamieken uit tot leren? • Hoe kunt u, vanuit uw eigen persoonlijkheidsdynamiek, uw onderwijs zo vormgeven dat het tegemoet komt aan de behoeften van uw leerlingen (en hun verschillende dynamieken)? • Hoe biedt u leerlingen de ruimte om hun specifieke kwaliteiten te benutten en te ontwikkelen? Aan leren zitten twee kanten: zelf leren, maar ook het overbrengen van kennis. Voor beide processen is inzicht in de verschillende leerbehoeften van groot belang. Niet alleen is het nuttig het eigen leerproces en leerpatronen te begrijpen en hierop te vertrouwen, ook is het kunnen afstemmen van uw benadering op de diverse leerbehoeften een bruikbare tool.
Resultaat U creëert een leeromgeving waarin u niet alleen uw leerlingen, maar ook uzelf uitdaagt tot verdere persoonlijke en competentieontwikkeling.
NSA-bekwaamheidseisen • Competenties gericht op het primaire proces • Interpersoonlijk competent • Intrapersoonlijk competent
16
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod
O
Persoonlijke presentatie en profilering Eendaagse
Doelgroep
Uitvoering
Leidinggevenden.
Diverse AVS-adviseurs
Doel
Data
U straalt uit wat u uit wilt stralen, zodat u zelfverzekerd en overtuigend overkomt.
8 oktober 2009 of 11 maart 2010
Inhoud Vakinhoudelijk doet u het prima, maar u heeft het idee dat u niet altijd gehoord wordt. Het beeld dat u van uzelf heeft, strookt niet met het beeld dat anderen van u hebben. U wilt leren hoe u uw persoonlijke presentatie kunt verbeteren. In deze training houden we u een spiegel voor. De thema’s zijn: • persoonlijke presentatie door middel van kleurenanalyse; • non-verbale aspecten zoals houding, stem en mimiek; • feedback geven en ontvangen.
Kosten Leden: 600 euro Niet-leden: 700 euro
Gun jezelf een cadeautje!
Vorm Kleur- en stijlanalyse. Theorie over persoonlijke uitstraling. Drie dagdelen, inclusief diner.
Resultaat • U weet wat voor een eerste indruk u maakt en hoe het op anderen overkomt. • U kent het belang van non-verbaal gedrag bij het overbrengen van een boodschap. • U presenteert zich op een manier die bij u past.
NSA-bekwaamheidseisen • Interpersoonlijk competent – Kan effectief communiceren en presenteren • Aansturen van professionals • Onderwijsondernemerschap – Is zich bewust van maatschappelijke positie en verantwoordelijkheid
Reacties van ex-deelnemers “Ik heb voldoende leerpunten om de komende tijd aan te kunnen werken.” “De open, collegiale sfeer in de groep, was erg prettig.” “Zeker aan te bevelen voor andere teamleden.”
School for Leadership
17
兩 Persoonlijk leiderschap
Succesvol onderhandelen Tweedaagse
Uitvoering
Doelgroep
Tom Roetert e.a
Leidinggevenden, zoals bovenschools managers, directeuren, locatieleiders en personeelsfunctionarissen.
Data
Doelen
12 en 13 november 2009 of 11 en 12 februari 2010
• kennis van de theorie en praktijk van onderhandelen; • (verder) ontwikkelen van onderhandelingsvaardigheden; • drempel verlagen door het onderhandelen samen te oefenen.
Kosten Leden: 750 euro Niet-leden: 850 euro
Inhoud Schooldirecteuren en andere leidinggevenden worden nu én in de toekomst steeds vaker genoodzaakt zelf te onderhandelen. U onderhandelt namelijk in de meest uiteenlopende situaties, zoals met collega’s, als werkgever, over arbeidsvoorwaarden, deeltijdwerk, verlof, scholing of het verrichten van andere werkzaamheden. Daarnaast moet de moderne schooldirecteur ook veel vaker voor de school onderhandelen met externe partijen als gemeenten, leveranciers of andere soms concurrerende scholen. Een juiste onderhandelingsattitude is niet alleen noodzakelijk, maar ook onontbeerlijk in uw dagelijkse werkomgeving. De training Succesvol onderhandelen leert u uw sterke kanten in te zetten met gebruikmaking van slimme technieken. Een aanrader voor de veelal zelfstandig opererende schoolleiders die er het meeste voor hun school willen uitslepen. In deze tweedaagse training maakt u kennis met de theorie en de praktijk van onderhandelen. Onderhandelingsvaardigheden zijn geen statische vaardigheden, maar zijn voortdurend in ontwikkeling. We gaan uitgebreid in op het verschil tussen samenwerken, onderhandelen en vechten en tussen wederzijdse afhankelijkheid en tegengestelde belangen. Aan de hand van verschillende onderhandelingsmodellen, zoals het Gatwickmodel, besteden we aandacht aan inhoud, sfeer, machtsbalans, achterban en procedures. Verschillen in onderhandelen met collega’s, de baas, de medewerkers en met externe relaties komen aan de orde. Tijdens de tweede dag gaan we aan de slag met het herkennen en inzetten van communicatiestijlen en oefenen we verschillende onderhandelingsvaardigheden in een groot onderhandelingsspel. Onderwerpen: • wat is onderhandelen en wat niet? • het voorbereiden van onderhandelingen; • het maken van gedragskeuzes afhankelijk van de situatie; • herkennen van en omgaan met manipulatief gedrag; • persoonlijke effectiviteit tijdens het onderhandelingsproces; • onderhandelen met een machtiger partij; • de verschillende fasen binnen onderhandelingsprocessen; • beïnvloedingstactieken en stijlen van conflicthantering; • conflicten (bewust) oproepen, erop anticiperen en voorkomen.
Vorm Diverse werkvormen: luisteren naar korte inleidingen, oefeningen doen, instructievideo bekijken en feedback ontvangen.
NSA-bekwaamheidseisen • Zelfsturing • Intrapersoonlijk competent
18
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod
O
Omgaan met conflicten Tweedaagse
Doelgroep
Uitvoering
Schoolleiders, locatieleiders, middenmanagers, bovenschools managers en bestuurders. Voor leidinggevenden die in hun werk regelmatig te maken krijgen met sluimerende of openlijke conflicten, zowel intern als extern.
Ad van der Staak e.a.
Doel
Data 12 en 13 november 2009 of 10 en 11 juni 2010
Adequa(a)t(er) omgaan met conflicten op het werk.
Kosten Inhoud In de tweedaagse komen de volgende onderwerpen aan bod: • herkennen van conflicten: soorten conflicten, oorzaken van conflicten; • informatie over gesprekstechnieken bij conflicten; • analyseren van uw persoonlijke stijl; • voordelen van constructieve conflicthantering; • simulatie en oefenen van een conflict, onder andere met een acteur.
Leden: 950 euro Niet-leden: 1050 euro
Vorm Uw praktijk is de basis van deze training. Naast korte theoretische inleidingen oefent u vooral met cases uit de onderwijspraktijk. Tijdens de oefeningen leert u uw eigen kracht en zwakte kennen. De trainer ondersteunt u actief bij het werken aan uw persoonlijke leerdoelen.
Resultaat • U herkent conflictsituaties op het werk. • U leert constructief om te gaan met conflicten.
NSA-bekwaamheidseisen • Aansturen van professionals • Interpersoonlijk competent • Zelfsturing
School for Leadership
19
兩 Persoonlijk leiderschap
Timemanagement Tweedaagse met een terugkomdag
Uitvoering
Doelgroep
Magda Snijders
Iedere leidinggevende die met tijd(sdruk) wil omgaan en daarmee het totale functioneren wil verbeteren.
Data
Doel
3 en 4 november 2009, terugkomdag op 14 januari 2010 of; 2 en 3 maart, terugkomdag op 14 mei 2010
Op een ontspannen en effectieve manier omgaan met uw beschikbare tijd in relatie tot uw functie.
Inhoud In deze training oefent u met het stellen van prioriteiten en het realiseren van haalbare doelen en plannen. U krijgt inzicht in de blokkades die u hinderen in uw eigen timemanagement en formuleert uw eigen oplossingen.
Kosten Leden: 1150 euro Niet-leden: 1350 euro (inclusief terugkomdag)
“Als er een geheim van effectiviteit bestaat, dan heet het concentratie”. P.F. Drucker
Programma van de training: • eigen effectiviteit in uw functie; • persoonlijke blokkades bij timemanagement; • persoonlijke hulpbronnen bij timemanagement; • prioriteiten bepalen; • plannen en organiseren; • assertiviteit; • ontspannen; • persoonlijk actieplan. Tijdens het programma is er uitgebreide aandacht voor ontspanningsmomenten. Programma van de terugkomdag: • uitwisseling aan de hand van verschillende actieplannen; • moment van ontspanning; • bijstellen van de actieplannen; • de rol van uw schoolorganisatie; • omgaan met stress.
Vorm Uw werkplek is de basis. Een voorbereidende opdracht maakt deel uit van de training. Na twee maanden volgt een terugkomdag.
Resultaat Een persoonlijk actieplan op basis van uw eigen inzichten en tips van medecursisten en de trainer.
NSA-bekwaamheidseisen • Interpersoonlijk competent • Aansturen van professionals
Reacties van ex-deelnemers “De meerwaarde lag in de gesprekken met anderen, om voor mijzelf (nog) beter te functioneren in mijn organisatie.” “Ik kreeg inzicht in mijn eigen blokkades en gewoontes. Je kijkt naar je persoonlijke belangen versus timemanagement.” “Het is goed om je van tijd tot tijd te bezinnen.”
20
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod
O
Gesprekstechnieken vanuit moed en betrokkenheid Vijf eendaagse bijeenkomsten
Doelgroep
Uitvoering
Leidinggevenden in het onderwijs op elk niveau die hun gesprekstechnieken willen verbeteren of in een veilige situatie gespreksvoering willen oefenen.
Magda Snijders e.a.
Doel
16 oktober, 13 november, 26 november, 3 december en 17 december 2009 of; 29 januari, 11 februari, 26 februari, 18 maart en 2 april 2010
Opfrissen, uitbreiden en trainen van gesprekstechnieken, van basisniveau tot ervaren niveau.
Inhoud U wilt uw boodschap helder brengen. U zoekt naar mogelijkheden om zowel het belang van uw organisatie, uw gesprekspartner als uzelf in het vizier te houden. In deze training houden we nadrukkelijk rekening met het voeren van gesprekken met verschillende partners in de onderwijssituatie: uw medewerkers, uw leidinggevende, ouders, gesprekken met professionals uit verschillende disciplines (gemeente, provincie, subsidieverstrekkers, kinderopvang). Naar mate de cursus vordert, beheerst u steeds meer en ingewikkelder gesprekken.
Data
Kosten Leden: 1350 euro Niet-leden: 1500 euro
Aan de orde komen: Dag 1: Communicatieve uitgangspunten Verbaal en non-verbaal communiceren, niveaus van communicatie, luisteren, vragen stellen, moed en betrokkenheid, feedback. Dag 2: Verdieping communicatieve uitgangspunten en intervisie Communiceren, onder andere vanuit het gedachtegoed van NLP: rapport maken van al uw zintuigen en mogelijkheden, omgaan met weerstand, moed en betrokkenheid. Dag 3: Gesprekken voeren met uw medewerkers vanuit een coachende houding Ontwikkelingsgesprek, functioneringsgesprek of een gesprek naar aanleiding van een klassen- of werkbezoek. Dag 4: Gesprekken met een corrigerend karakter Controleren, beoordelen, corrigeren, ‘slecht nieuws’-gesprek, omgaan met agressie en conflicten. Dag 5: Gespreksmodellen, een verdieping Modellen naar keuze die in eerdere bijeenkomsten kort aan de orde kwamen, diepen we nu verder uit. Denkt u aan: feedback geven, coachmodel, hypothesetoetsend model, werken met verandercurve, model voor het omgaan met weerstand. Ten slotte behandelen we meerdere manieren van intervisie en de organisatie daarvan.
Vorm In deze serie trainingen staat leren door doen centraal. Uw praktijk is de basis voor deze training: u neemt een case mee. We wisselen oefeningen af met korte theoretische uiteenzettingen op verschillende manieren. Diverse gespreksmodellen en -technieken komen aan de orde, naast methodieken en tools voor intervisie. U ontvangt van de AVS een naslagwerk. Een (schriftelijke) intake maakt onderdeel uit van uw aanmelding.
Resultaat • Uw communicatieve vaardigheden en gesprekstechnieken zijn aangescherpt of verdiept, afhankelijk van het door u gekozen arrangement. • U zet bewust alle non-verbale facetten bij communicatie in (houding, ademhaling, lichaamstaal, toon, oogcontact) en gebruikt al uw zintuigen bij gespreksvoering. • U leert verschillende gespreksmodellen, afhankelijk van uw arrangement. • U vergroot uw assertiviteit in gesprekken: u geeft helder uw grenzen aan en kunt kritiek geven.
NSA-bekwaamheidseisen Deze serie trainingen richt zich op communicatieve vaardigheden met al uw gesprekspartners en haakt daarom aan alle bekwaamheidseisen.
School for Leadership
21
兩 Persoonlijk leiderschap
Meesterlijk coachen Drie tweedaagsen
Uitvoering
Doelgroep
Anita Burlet, met acteurs en experts op deelterreinen
Iedereen die op school te maken krijgt met coaching en al enigszins geschoold en vaardig hierin is. U beschikt al over basale gespreks- en coachingsvaardigheden. Goed vervolg en verdieping voor deelnemers van de training competentiegericht coachen (zie pagina 23).
Data 28 en 29 oktober 2009 14 en 15 januari 2010 22 en 23 april 2010
Doel
Kosten
Inhoud
Per tweedaagse: Leden: 850 euro Niet-leden: 950 euro
Eerste tweedaagse: het coachen van moeilijke mensen Aan de orde komen het herkennen van persoonlijkheidsstructuren en het ermee omgaan buiten een psychotherapeutische setting.
Voor de drie tweedaagsen: Leden: 2450 euro Niet-leden: 2650 euro
Algemeen ligt de focus op effectief omgaan met lastig gedrag van leerkrachten: • Hoe gaat u om met te afhankelijke mensen? • Hoe gaat u om met weerstanden? • Hoe achterhaalt u verborgen gevoelens en beïnvloedt u interne dialoogvoering? • Hoe gaat u om met manipulatief gedrag?
De tweedaagsen kunt u zowel afzonderlijk als in combinatie volgen.
Verdieping van uw coachingsrepertoire, met aandacht voor specifieke lastigheden waar u in uw werk tegenaanloopt.
Tweede tweedaagse: teamcoaching Het leren begeleiden van vormen van samenwerkend leren staat centraal, met aandacht voor systeemdenken, groepsdynamica, fases in teamontwikkeling en interactie tussen situatie en groep. Derde tweedaagse: nieuw gereedschap voor de coachkist In deze tweedaagse is de aandacht volledig gericht op het oppoetsen van roestig gereedschap: basale coachingsdenk- en doe-modellen. Het onderzoeken van eigen blokkades/valkuilen: onder de eigen waterlinie. Ook nieuwe technieken als provocatief coachen, conflictcoachen en coachen op enneagrammen komen aan de orde.
Vorm In de tweedaagsen besteden we regelmatig tijd aan zowel theoretische verdieping, analyses van praktijkvoorbeelden als oefeningen. Soms verzorgen experts op deelterreinen een inleiding. Tevens werken we met acteurs en soms ook met videoregistraties.
NSA-bekwaamheidseisen • Zelfsturing • Aansturen van professionals • Interpersoonlijk competent
Reacties van ex-deelnemers “Meerdere mensen zouden deze training moeten volgen. Ik kan er zelf veel mee in mijn organisatie.” “Ik waardeer de interactieve werkvormen, de professionele inhoud en levendige presentatie.”
22
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod
O
Competentiegericht coachen Drie tweedaagsen
Doelgroep
Uitvoering
Leidinggevenden, IB-ers en AB-ers die tijdens hun taakuitoefening medewerkers coachen.
Anita Burlet e.a.
Doel
Data
Het vergroten van de eigen vaardigheden in competentiegericht coachen.
12 en 13 november 2009 21 en 22 januari 2010 11 en 12 maart 2010
Inhoud Het vergroten van de eigen vaardigheden in competentiegericht coachen vraagt expliciete aandacht. Competenties beschrijven het cruciale gedrag om tot succesvol handelen te komen op zowel persoonlijk als professioneel niveau. Voor de leidinggevende is het daarbij van belang om te zien waar de medewerker staat ten opzichte van het competentieprofiel van zijn of haar functie. De individuele ontwikkelingsbehoefte en die van de organisatie worden binnen de gesprekkencyclus zoveel mogelijk op elkaar afgestemd en meestal vastgelegd in een POP. Als dat goed in kaart is gebracht, volgt een proces van verdere coaching en begeleiding. Het dilemma daarbij is dat dan van de zuiverste vorm van coaching moeilijk sprake kan zijn.
Kosten Drie tweedaagsen: Leden: 1950 euro Niet-leden: 2200 euro
In deze training besteden we daarom uitgebreid aandacht aan de theorie en de praktijk van (competentiegericht) coachen: • competentiemanagement en competentiegericht coachen; • signaleren, benoemen en bespreekbaar maken van competentiegedrag; • werken met ontwikkelingsplannen, op het spanningsveld tussen beoordelen en stimuleren. De volgende vragen, dilemma’s en technieken staan centraal: • basisvaardigheden gesprekstechnieken, geven van feedback en coachen; • uitgaan van talenten, van competenties én ambitie/passie; • verschillen tussen leidinggeven en coachen: coachend leiderschap; • leren systematisch door te vragen op competentiegedrag; • signaleren en benoemen van (afwezig) competentiegedrag in de huidige situatie; • bespreekbaar maken van (onzichtbare) opvattingen, waarden en normen die het zichtbare competentiegedrag beïnvloeden; • coachen boven en onder de waterlinie.
Vorm We hanteren diverse werkvormen: luisteren naar korte inleidingen, gespreksvormen oefenen, instructievideo bekijken, feedback ontvangen en werken met een educatief acteur.
NSA-bekwaamheidseisen • Zelfsturing • Aansturen van professionals • Interpersoonlijk competent
Reacties van ex-deelnemers “Het nadenken over jezelf, reflectie, en analyses maken over jezelf en anderen is erg prettig.” “Veel is direct toepasbaar op de ontwikkeling van mijn organisatie.” “Soms een bevestiging, een eye-opener, en ik hoor nieuwe ideeën om mee aan de slag te gaan.”
School for Leadership
23
兩 Persoonlijk leiderschap
Loopbaanbezinning, die dicht op uw huid komt Tweedaagse Uitvoering
Doelgroep
Tom Roetert Bob Ravelli
Directeuren, leerkrachten en andere teamleden.
Doel Data
Stilstaan bij uw werk en u bezinnen op uw leven(-sfase).
10 en 11 november 2009 of 11 en 12 maart 2010
Inhoud
Kosten Leden: 499 euro Niet-leden: 599 euro
U kunt deze cursus ook als in-company traject aanbieden aan uw eigen personeel.
“Ik ben nu al twintig jaar leerkracht en ik vind kinderen nog steeds leuk, maar soms denk ik … houd ik het nog wel vol tot mijn pensioen?” “Het lesgeven vind ik heerlijk, maar al die zaken erom heen groeien me boven het hoofd.” “Ik ben nu in de vijftig en ik ga echt merken dat ik ouder word, alle kinderen vind ik druk en veranderingen vind ik bedreigend.” “Ik ben pas 37 jaar oud en als ik denk dat ik nog dertig jaar moet lesgeven, slaat de schrik me om het hart.” “Misschien wil ik het onderwijs wel uit!”
Herkent u deze gevoelens of uitspraken? Misschien denkt u het zelf wel eens of hoort u het uw collega’s zeggen. Het zijn gedachten en gevoelens die iedereen soms heeft. Zorgelijk wordt het, zodra bij iemand deze gevoelens en gedachten regelmatig terugkomen. Sommige mensen staan ermee op en gaan er mee naar bed. Dan is het misschien tijd om eens stil te staan bij uw werk en uw plezier in het werk. In deze tweedaagse training (twee afzonderlijke dagen) krijgt u de tijd om eens stil te staan bij uw werk en u te bezinnen op uw leven(-sfase). U kunt uzelf als directeur aanmelden, maar natuurlijk ook een collega en leerkracht waarvan u denkt dat die het nodig heeft. In het kader van IPB en POP-gesprekken of leeftijdsbewust personeelsbeleid kan deze training mensen weer inspiratie en plezier in het werk geven.
Vorm Naast enkele praktische opdrachten over uw werk en hoe u daarin staat, krijgt u in deze training tevens kennis over de levensfase waarin u verkeert. Aan de hand van het beroemde boek De Levensloop van de mens van prof. dr. Lievegoed en de laatste theorieën krijgt u inzicht in uw eigen levensloop. In twee afzonderlijke dagen gaat u samen met uw medecursisten in verschillende werkvormen onderzoeken hoe u in het leven en in het werk staat. U krijgt daarnaast op dag één een leuke en persoonlijke huiswerkopdracht mee voor dag twee.
NSA-bekwaamheidseisen • Zelfsturing • Aansturen van professionals • Interpersoonlijk competent
24
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod
O
Oriëntatie op Management
wegens succes vervolgd
Training van twee dagen en een persoonlijk loopbaanadvies Doelgroep Werkenden in het speciaal onderwijs, het reguliere basisonderwijs en het voortgezet onderwijs: leerkrachten en docenten met ambitie, bouwcoördinatoren et cetera.
Uitvoering
Doel
Magda Snijders Ad van der Staak
Via Oriëntatie op Management is het mogelijk ambities en talenten te onderzoeken zodat een meer bewuste stap in de loopbaan gezet kan worden. Daarbij wordt de vraag beantwoord of leidinggeven een van die mogelijkheden is.
Inhoud De training is bedoeld voor hen die zich laten uitdagen om op onderzoek uit te gaan. De onderwerpen van onderzoek zijn onder andere: • de mate van inzicht in leidinggeven; • de persoonlijke talenten en drijfveren; • kwaliteiten die noodzakelijk zijn voor de functie van leidinggeven; • waarden die belangrijk zijn; • de voorkeur van werkwijze en hoe die toe te passen. We werken met toegespitste opdrachten, met opdrachten die in de werksituatie worden uitgevoerd en met een gevalideerde scan die u thuis kunt maken.
Data Serie 1: 6 oktober en 10 november, loopbaangesprek op 18 november 2009 Serie 2: 20 januari en 23 februari, loopbaangesprek op 10 maart 2010
Kosten Leden: 850 euro Niet-leden: 950 euro Het individuele traject: 750 euro Met snuffelstage: nader af te stemmen met schoolleider
Keuzemogelijkheden: A een individueel traject waarbij de highlights van de training aan de orde komen. Dit traject wordt afgerond met een twee uur durend gesprek dat resulteert in een loopbaanadvies. B aan de hand van een kijkwijzer kunt u een snuffelstage lopen op een of meerdere scholen. De organisatie hiervan wordt afgestemd met de schoolleider.
Vorm Grote variatie in werkvormen. De training heeft het karakter van een assessment. We werken met kleine groepen.
Resultaat • inzicht in eigen ambities en competenties; • een persoonlijk loopbaanadvies; • een uitgebreide en persoonlijk ontwikkelrapportage.
NSA-bekwaamheidseisen U werkt aan alle NSA-bekwaamheidseisen.
School for Leadership
25
兩 Persoonlijk leiderschap
Effectief en efficiënt vergaderen Eendaagse
Uitvoering
Doelgroep/Doel
Bob Ravelli Tom Roetert
Voorzitters van vergaderingen en teamleden die meer willen halen uit hun vergaderingen.
Inhoud Data 13 oktober 2009 of 16 maart 2010
Kosten Leden: 299 euro Niet-leden: 399 euro
Deelnemers aan een vergadering stellen effectief vergaderen zeer op prijs. Vaak zijn deelnemers te vaak of te lang aan het woord. Afdwalen van het onderwerp bevordert het resultaat bepaald niet! Een groot misverstand is ook dat men denkt dat de voorzitter verantwoordelijk is voor de vergadering en de kwaliteit ervan. Elke deelnemer is daarvoor verantwoordelijk. Hoe maakt u dat duidelijk en welke aanpak is daarvoor handig? U leert het in deze training. Aan de orde komen: • het doel van vergaderen; • opstellen van een duidelijke agenda; • vergaderprocedures; • rollen binnen de vergadering; • stijlen van vergaderen; • effectief onderbreken; • het behalen van resultaat; • communiceren op het juiste niveau; • omgaan met lastige vergadersituaties; • effectief sturen van vergaderingen; • betrokkenheid en creativiteit; • praktijkcases en voorbeelden.
Vorm Tijdens een eendaagse krijgt u informatie waarmee u uw vergaderstijl herkent en verbetert. We kijken naar de verschillende rollen die tijdens een vergadering worden ‘gespeeld’. We sluiten de dag af met het maken van een persoonlijk plan van aanpak. Tevens oefenen we het vergaderen ter plekke in enkele lastige situaties.
Resultaat • • • • • • •
U beheerst de voorzittersrol. U leert hoe u een duidelijke agenda en actielijst opstelt. U krijgt inzicht in uw eigen stijl en die van anderen. U communiceert effectief. U leert onderbreken. U leert omgaan met lastige situaties. U haalt eruit wat erin zit.
NSA-bekwaamheidseisen • Aansturen van professionals • Intrapersoonlijk component • Organisatieontwikkeling
26
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod 兩 Onderwijskundig leiderschap
O
Oriëntatie op Interne Begeleiding
nieuw
Twee dagen en een persoonlijk loopbaanadvies
Doelgroep
Uitvoering
Interne begeleiders en leerkrachten met ambitie voor interne begeleiding.
Magda Snijders e.a.
Doel
Data
Via Oriëntatie op Interne Begeleiding is het mogelijk uit te zoeken of u de capaciteiten heeft voor deze functie in ontwikkeling.
Serie 1: 30 september en 5 november, loopbaangesprek op 19 november 2009 Serie 2: 7 april, 13 mei, loopbaangesprek op 26 mei 2010
Inhoud Door veranderingen in het functiebouwwerk komen de taken van de interne begeleider meer en meer naar voren. Van begeleiden, coördineren en verwijzen van leerlingen denkt de interne begeleider mee met onderwijsvernieuwingen, is lid van het managementteam en voert overleg met mensen uit diverse disciplines. Kortom, een ontwikkeling van deze middenkaderfunctie die steeds hogere eisen aan de interne begeleider stelt. Heeft u als intern begeleider al het werk- en denkniveau wat de functie in de toekomst vergt, heeft u al de leidinggevende competenties die het onderwijskundig leiderschap vraagt en heeft u voldoende analytisch vermogen om een diagnose te kunnen stellen bij de pedagogische (en andere problemen) van de leerlingen? De training is bedoeld voor interne begeleiders die zich willen ontwikkelingen van ‘leerkracht met een taak’ naar een ‘volwaardige intern begeleider. Via de training is het mogelijk te ontdekken welke persoonlijke aanknopingspunten er zijn voor uw ambities.
Kosten Leden: 850 euro Niet-leden: 950 euro
De onderwerpen van de twee dagen zijn onder andere: • meting van leidinggevende inzichten; • ontdekken van het vermogen tot specialiseren; • contactuele en coachende vaardigheden; • drijfveren en waarden. We werken met opdrachten, een objectief meetinstrument en tussentijdse opdrachten die u op school en thuis kunt uitvoeren. De training wordt afgerond met een loopbaangesprek.
Vorm Grote variatie in werkvormen waarbij reflectief vermogen van de deelnemer belangrijk is. De training heeft het karakter van een assessment. We werken met kleine groepen.
Resultaat • inzicht in eigen ambities en competenties; • een persoonlijk loopbaanadvies; • een uitgebreide en persoonlijk ontwikkelrapportage.
NSA-bekwaamheidseisen Onderwijsondernemerschap
School for Leadership
27
兩Onderwijskundig Onderwijskundigleiderschap leiderschap
nieuw
Een brede school: waarom zouden wij daaraan bouwen? Eendaagse
Uitvoering
Doelgroep
Elaine Toes e.a.
Schoolleiders in het primair onderwijs die aan de start van de brede school staan en gaan samenwerken met andere organisaties.
Data 6 november 2009 of 17 maart 2010
Kosten Leden: 299 euro Niet-leden: 399 euro
Tevens beschikbaar als één- of meerdaags maatwerktraject voor: schoolteams, multidisciplinaire teams bestaande uit vertegenwoordigers van scholen, sport- en culturele organisaties, welzijnsinstellingen, overheid.
Doel Oriënteren op visies, mogelijkheden en achtergronden van de brede school op uw school. (Her)vinden van eigenheid daarbinnen en definitie van bindende factoren.
Inhoud De Brede school bestaat niet. Wel bestaat als gezamenlijk fundament de gedachte dat door inhoudelijke aansluiting van activiteiten door meerdere instellingen de ontwikkeling van leerlingen bevorderd kan worden op het gebied van bijvoorbeeld taal en sociaal gedrag. Ook kan een extra impuls gegeven worden aan samenwerking op gebiedsniveau en aan de signalering van wijkspecifieke vraagstukken die voor kinderen een grote rol spelen. Tijdens deze actieve dag kunnen deelnemers elkaar inspireren door uitwisseling van ervaringen. De volgende onderdelen kunnen we inzetten: • een werkvorm om deelnemers te helpen de verschillende visie-elementen op de brede school te rangschikken naar een schooleigen profiel; • een krachtenveldanalyse, waarin u als deelnemer de factoren bekijkt die van invloed zijn op de realiteitswaarde van de visie; • achtergronden, ontwikkelingen en profielen van brede scholen; • het benoemen van belangrijke indicatoren voor resultaatgerichte vervolgacties bij het starten van een brede school (vanuit projectmatig perspectief ). Het is mogelijk om aansluitend een begeleidingstraject te starten om uw visie op de brede school in uw school verder te ontwikkelen en om te zetten in gerichte activiteiten. Bijvoorbeeld het opzetten van een langdurig project waarbij we de vraagstukken in fases nader uitwerken in samenwerking met instellingen die relevant zijn voor uw school. Ook kan een sparringtraject (eventueel op afstand) ingezet worden, waarbij een adviseur visiedocumenten leest en voorziet van aanbevelingen en tips.
Vorm Interactieve werkvormen met collega-leidinggevenden en informatieve presentaties. Instrumenten om een aanzet tot concrete beleidsvoornemens te formuleren. Uitwisseling van ideeën en ervaringen, het onderzoeken van eigen mogelijkheden en uitgangspunten.
Resultaat Beoogd resultaat is dat u geïnspireerd raakt over visievorming en het krachtenveld van mogelijkheden en indicatoren kent om in te spelen op lokale belemmeringen. Deelnemers maken desgewenst een eerste aanzet tot het formuleren van uitgangspunten over het samenwerken met andere organisaties.
NSA-bekwaamheidseisen • Onderwijsondernemerschap – Kan kansen en bedreigingen van de organisatie onderscheiden – Bewustwording van maatschappelijke positie en verantwoordelijkheid • Organisatieontwikkeling – Kan een visie op onderwijs, leren en opvoeding ontwikkelen en levend houden
28
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod 兩 Organisatieontwikkeling
O
Een passende besturingsfilosofie. Policy Governance in management Eendaagse Doelgroep
Uitvoering
Bovenschools managers, bestuursleden en (school-)directeuren.
Tom Roetert e.a.
Doel
Data
Tijdens deze trainingsdag krijgt u te zien en te horen wat het Policy Governance © model nu eigenlijk inhoudt. Aan de hand van het standaardwerk Verantwoord besturen van Jan Maas e.a. krijgt u een helder inzicht in het model van John Carver.
5 november 2009 of 4 februari 2010
Kosten Inhoud “We werken in onze organisatie nu al twee jaar volgens het Carvermodel, maar ik merk geen verschil met vroeger.” “Als je Carver invoert, is dat lastiger voor het bestuur of juist voor de directeuren?” Herkent u deze vragen? Dan heeft u wellicht baat bij deze training (ook leverbaar als studiedag samen met uw collega’s binnen hetzelfde bestuur). Het Policy Governance© model van John Carver is een veel gekozen model binnen de sector onderwijs. Het is immers het enige bestuursmodel ter wereld dat zegt bestuurders en toezichthouders een compleet instrumentarium te bieden voor bestuur en toezicht. Bestuurders van onderwijs- en zorginstellingen en (semi-) overheidsorganen kiezen vaak voor dit Carvermodel, zoals het doorgaans wordt genoemd.
Leden: 299 euro Niet-leden: 399 euro
Ook maatwerk is mogelijk.
Vorm Tijdens deze eendaagse training krijgt u samen met uw medecursisten opdrachten om te leren denken en werken volgens de code van Carver. U krijgt beleidsstukken en rapportages te zien zoals u ze gewend bent en zoals ze ook kunnen zijn: kort en krachtig. We kunnen natuurlijk ook eens naar uw eigen beleidsstukken kijken en bezien of die nog voldoen als u anders wilt gaan werken. Naast de uitgebreide uitleg en theorie krijgt u ook de gelegenheid om met uw collega’s eens van gedachten te wisselen over de haken en ogen aan het werken met het Policy Governance model. Het moet immers een bewuste keuze zijn die past bij het beleid en de missie van uw organisatie. Materiaal (inclusief ) • Cursusmap met theorie en voorbeeldmodellen • Boek Verantwoord Besturen, Jan Maas en H. van Ravestein
NSA-bekwaamheidseisen • Organisatieontwikkeling, met name: – Kan op basis van visie een organisatieverandering op gang brengen
School for Leadership
29
兩 Organisatieontwikkeling
nieuw
Stimulerend beoordelen, het gesprek Tweedaagse
Uitvoering
Doelgroep
Trieneke van Manen e.a.
Iedereen die daadwerkelijk beoordelingsgesprekken voert.
Data
Doelen
23 en 24 september 2009
• vaardigheid vergroten in het hanteren van gespreksvaardigheden als STAR- methodiek, actief luisteren en het geven van gevoelsreflecties als middel om openheid te stimuleren; • vaardigheid in het achterhalen van de motivatie van medewerkers; • geven en ontvangen van feedback; • effectief leren afronden van een beoordelingsgesprek.
Kosten Leden: 999 euro Niet-leden: 1099 euro Inclusief boekje en CD-rom Stimulerend beoordelen
Inhoud Het beoordelingssysteem is prima in orde in uw school en niets staat u in de weg om een beoordelingsgesprek te hebben met uw medewerkers. En toch lijkt de volgende stap naar beoordelen geen vanzelfsprekende stap. Het komt er gewoon niet van. Natuurlijk wel als er een rechtspositionele consequentie is, maar als onderdeel van de gesprekkencyclus nog niet. U bent, als schoolleider/gespreksleider, de belangrijkste succesfactor in dit systeem. Een goed systeem, een prima voorbereiding verdient een vaardige gesprekspartner. Daarom staan vaardigheden in het gesprek centraal. In deze training krijgt u antwoorden op onderstaande vragen. Daarnaast is er voldoende ruimte om in te gaan op uw vragen. Kernvragen: • Waar vind ik de legitimatie voor het beoordelingsgesprek? • Wat is het verschil tussen de diverse soorten gesprekken? • Hoe en waar maak ik goede afspraken en hoe volg ik deze? • Hoe bereid ik me voor? • Hoe breng ik structuur aan in het beoordelingsgesprek? • Hoe beoordeel ik objectief of in ieder geval zo objectief mogelijk? • Hoe voer ik een (lastig) beoordelingsgesprek? • Hoe krijg ik boven tafel wat mijn medewerker echt wil?
Vorm Training met praktijkcases, acteur en videoregistratie.
NSA-bekwaamheidseisen Daadkracht en denkkracht, in het bijzonder: • Interpersoonlijk competent (daadkracht): – Kan effectief communiceren • Intrapersoonlijk competent (denkracht): – Kan gebruik maken van diverse bronnen en informatiekanalen
30
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod
O
Toekomstgericht leiderschap in een lerende school Zes eendaagsen
Doelgroep
Uitvoering
Leidinggevenden: (bovenschoolse) directies en middenkader van scholen voor primair en voortgezet onderwijs. Dus ook locatieleiders, interne begeleiders en bouwleiders. Ook voor mensen die ambities hebben in de richting van leiderschap.
Bob Ravelli Wiel Botterweck
nieuw
Data Doel Visieontwikkeling leren zien als een voorwaardelijk aspect om de kwaliteit van het primaire proces te optimaliseren.
14 oktober, 11 november, 9 december 2009, 13 januari, 10 februari en 10 maart 2010
Inhoud
Kosten
Zoals de vingerafdruk van elk mens uniek is, zo is ook zijn of haar leren uniek. Vanuit die gedachte geven we het trainingsaanbod van toekomstgericht leiderschap in een lerende school vorm. We presenteren een bijna ‘organische aanpak’ waarin uw ontwikkelbehoefte als leidinggevende in kwestie centraal staat. ‘Adaptief’ wordt gekeken op welke manier we uw leiderschapspotentieel tot ontwikkeling kunnen brengen. Aan de hand van uw persoonlijk ‘meesterschapplan’ stellen we het individuele programma samen dat leidt tot uw toekomstgericht leiderschap: Leiderschap dat vorm moet geven aan een nieuw onderwijslandschap voor de komende generaties. Zoals het leren van elk mens uniek is, zo is ook het leren van elke willekeurige groep mensen uniek. Vandaar dat de samenstelling van het groepsprogramma sterk afhankelijk is van de individuele ‘meesterschapplannen’. Deze plannen bepalen na oriëntatie en in samenspraak met de AVS-adviseurs de inhoud van het trainingsaanbod.
Leden: 1650 euro Niet-leden: 1800 euro
U maakt in deze training tevens kennis met grote denkers uit onze tijd. Mensen die velen inzicht en inspiratie geven als het gaat om de vormgeving van een toekomstgericht leiderschap. U kunt dan denken aan: Peter Senge, Joseph Jaworski, Otto Scharmer, Betty Sue Flowers, Margaret Wheatly, Howard Gardner, Andy Hargreaves, Daniel Kim, Luc Stevens, Michael Fullan, David Hopkins en anderen. Juist in deze tijd wordt zichtbaar dat er grote behoefte is aan een nieuwe vorm van leiderschap. In alle sectoren en met name in het onderwijs lopen systemen vast. Interventies als WSNS en LGF hebben niet de gewenste effecten gehad. Sterker nog, het heeft er misschien wel toe geleid dat veel kinderen tussen wal en schip terechtkomen, zonder toekomstperspectief of een reële kans op de ontwikkeling van het aanwezige potentieel. Meer dan eens lopen we achter de ‘Passende Onderwijs-feiten’ aan. Vanuit deze gedachten is het dus noodzaak om onze schoolorganisaties daarom goed toe te rusten voor de komende decennia.
Vorm Zes bijeenkomsten centraal in het land met een interactief en ‘leren van en met elkaar’-karakter.
NSA-bekwaamheidseisen We werken aan alle NSA-bekwaamheidseisen.
School for Leadership
31
兩 Beheer en effectieve systemen
Leren begroten en budgetteren Eendaagse
Uitvoering
Doelgroep
Lex Albers e.a.
(Aankomend) schoolleiders, zowel van een bestuur met meer scholen als van een zelfstandige school (eenpitter).
Datum 1 oktober 2009
Voor bovenschools managers en bestuurders die in de praktijk betrokken zijn bij begroten, budgetteren en evalueren adviseren wij een adviestraject op maat. Zie onder advies op pagina 28.
Kosten Leden: 299 euro Niet-leden: 399 euro
Doel Als gevolg van de invoering van de lumpsumbekostiging per 1 augustus 2006 ontvangt u van het ministerie van OCW een totaalbedrag, waarmee u zowel de personele als de materiële uitgaven moet bekostigen. Om u een idee te geven: bij een school met 250 leerlingen gaat het om zo’n 1 miljoen euro aan vergoeding. Om inkomsten en uitgaven in de pas te laten lopen, is het zaak zorgvuldig te begroten/ budgetteren en financieel overzicht te hebben en te houden. Bovendien krijgt u inzicht in de mogelijke keuzes die u zelf kunt maken.
Inhoud De lumpsum biedt mij helemaal niet meer keuzevrijheid. Al die plannen en ook nog een meerjarenbegroting maken. Kan dat niet eenvoudiger? Kan ik een integrale begroting maken, inclusief formatie en investeringen, die aansluit op mijn schoolplan? Tijdens de eendaagse komen de volgende onderwerpen aan de orde: • de functies van de begroting, de verdelingsinstrumenten en de handvatten voor de budgettering; • het opstellen van de begroting aan de hand van een casus, die is gebaseerd op herkenbare praktijksituaties. U gaat aan de slag met de voorbereiding en de realisering van de begroting; • het opstellen van de meerjarenbegroting personeel, inclusief de benodigde reserveringen; • het opstellen van de investeringsplannen op het gebied van ICT, meubilair, onderwijsleerpakket; • het actualiseren van de begroting op basis van de meest recente vergoedingsbedragen.
Vorm We wisselen plenaire presentaties af met praktijkopdrachten en we maken gebruik van actuele instrumenten, zoals het door de AVS ontwikkelde meerjarenbegrotingsinstrument. Bij de uitvoering van de praktijkopdrachten krijgt u persoonlijke begeleiding. Als u uw eigen schoolgegevens (leerlingprognoses, personeelsgegevens, investeringsbegrotingen en materiële exploitatiebegroting) meeneemt, kunt u uw eigen begroting maken.
Resultaat U bent in staat een constructieve bijdrage te leveren aan de samenstelling van de begroting en het omzetten van deze begroting in budgetten en bent een goede gesprekspartner voor uw leidinggevende (de bovenschools directeur of de bestuurder belast met financiële zaken) of uw MR.
NSA-bekwaamheidseisen • Organisatiebeleid en -beheer • Intrapersoonlijk competent
32
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod
O
Verantwoording en verslaglegging Eendaagse
Doelgroep
Uitvoering
Schoolleiders, bovenschools managers en bestuurders die in de praktijk betrokken zijn bij verslaglegging en verantwoording.
Lex Albers e.a.
Datum Doel Met ingang van 2008 zijn de regels over de jaarverslaglegging gewijzigd. Deze sluiten aan op het Burgerlijk Wetboek en de regels van de Raad voor de Verslaglegging. U kunt bij de AVS ondersteuning krijgen bij de invoering van deze nieuwe regels in uw school(organisatie). Als u uw eigen jaarverslag meebrengt, krijgt u advies over verbeteringen die u hierin kunt aanbrengen.
4 februari 2010
Kosten Leden: 299 euro Niet-leden: 399 euro
Inhoud Hoe moet ons nieuwe jaarverslag eruitzien? Wat moet er minimaal instaan? Hoe kan ik mij hiermee profileren? Hoe zet ik zo’n document op? Wie leest dat eigenlijk allemaal? Kan ik met al die verschillende lezers rekening houden? Het jaarverslag – met als onderdelen het bestuursverslag en de jaarrekening – gebruikt u onder andere om verantwoording af te leggen over de besteding van de van het ministerie van OCW ontvangen middelen. Maar u kunt die informatie ook gebruiken om anderen (ouders, samenwerkingspartners) te informeren over het gevoerde beleid. Tijdens de eendaagse belichten we de relatie tussen het bestuursverslag en de jaarrekening. De volgende onderwerpen komen tijdens deze eendaagse aan de orde: • Wat zijn die eisen die aan uw jaarverslag worden gesteld? • Hoe kunt u die informatie gebruiken om ook aan andere belanghebbenden (zoals ouders, samenwerkingspartners) te vertellen wat u heeft gedaan en bereikt? • Hoe leest u uw jaarrekening? • Welke posten kunt u beïnvloeden en waar liggen uw risico’s? • Hoe kunt u de omvang van uw reserves en voorzieningen onderbouwen?
Vorm Plenaire presentaties wisselen we af met praktijkopdrachten, waarbij we onder andere gebruik maken van door u en uw mede-cursisten aangeleverde jaarverslagen. Daarnaast is er voldoende gelegenheid om uw vragen te stellen en met uw collega-directeuren ervaringen uit te wisselen.
Resultaat • U bent volledig op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen die rondom het jaarverslag spelen. • Vanuit uw eigen materiaal en met behulp van een format heeft u een jaarverslag gemaakt.
NSA-bekwaamheidseisen Organisatiebeleid en -beheer
School for Leadership
33
兩 Beheer en effectieve systemen
nieuw
Help, ik krijg subsidie! Tweedaagse
Uitvoering
Doelgroep
Elaine Toes
Leidinggevenden, zoals bovenschools managers, directeuren en locatieleiders, die een project willen vormgeven binnen een tijdelijk budget.
Data 22 en 23 september 2009 of 12 en 13 januari 2010
Kosten Leden: 930 euro Niet-leden: 1050 euro Inclusief cursusmap en boek
Doelen • kennis van de theorie en praktijk van projectmatig werken; • doorontwikkelen van organisatievaardigheden en interpersoonlijke competentie; • plezier in projectmanagement, door gezamenlijk met specifieke vraagstukken aan de slag te gaan; • een kritische uitbreiding van het eigen onderwijsondernemerschap.
Inhoud Schooldirecteuren en andere leidinggevenden worden nu én in de toekomst steeds vaker genoodzaakt een concreet resultaat te behalen op een afgebakend terrein binnen een duidelijke termijn. Soms wordt u verleid een tijdelijk budget aan te vragen en loopt u later tegen praktische belemmeringen aan. Enthousiasme en ondernemerschap liggen hieraan ten grondslag. Scholen en schoolbesturen participeren vaak in projecten voor inhoudelijke domeinen (techniek, rekenen, burgerschap). Ook komt het voor dat u op het gebied van personeelsbeleid kan deelnemen aan gunstig gefinancierde projecten. Door in deze tweedaagse nader in te gaan op de fasen van een project (definitiefase, realisatiefase en nazorgfase), op de belangrijkste onderdelen in het projectmatig werken (tijd, geld, kwaliteit, informatie, organisatie) en deze te relateren aan de eigen situatie, kan een meer professionele basis ontstaan voor het werken in projectmatige kaders. Uw eigen keuzes worden duidelijker, de verhoudingen worden transparant en we bespreken suggesties voor de communicatie over het project, de wijze van inrichten van de projectorganisatie en andere beheersmatige factoren. Pragmatische zaken komen aan bod, zoals: wie voert dit uit binnen de lopende formatie, hoe betrekt u uw teamleden zo veel mogelijk in de doelstellingen van het project, wat is de rol van externe partijen en op welke wijze kunt u ook na afloop van het project uw resultaten borgen? Een juiste attitude binnen het leiden van projecten is zowel noodzakelijk voor het resultaat op korte termijn als voor de versteviging van de eigen positie als schoolleider, zowel binnen als buiten de school. Hiermee krijgt u meer vat op uw dagelijkse werkomgeving en selecteert u vol goede moed nieuwe uitdagende projecten. Ook een kritische attitude nemen we onder de loep: wanneer is een project nu echt de moeite waard? Levert deze subsidie onze school/scholen per saldo ook inhoudelijke winst op?
34
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod
O
Op de eerste dag loopt u uw eigen project door: in welke fase verkeert uw project, hoe ziet de basisstructuur van uw project er uit? Wat zijn beslispunten? Hiervoor ontvangt u van tevoren een gestructureerde vragenlijst. Ook belt de trainer u om na te gaan wat uw specifieke leervragen zijn. Tijdens de eerste dag leert u wat de kenmerkende elementen zijn van een grondige projectopzet. Een visieonderdeel is hierbij onmisbaar: waar is het u bij de aanvraag van de subsidie nu eigenlijk om te doen geweest? Dit houden we tijdens de hele tweedaagse voortdurend scherp. Tijdens de tweede dag gaan we nader in op de communicatieve aspecten. Hoe ziet het krachtenveld rond uw project er uit? Op welke wijze kunt u sturing geven aan de kruiwagen vol kikkers die uw projectteam is? Hoe voorziet u in een tijdige rapportage aan de subsidieverstrekker, aan welke eisen moet deze voldoen? Vooraf is het belangrijk dat u dergelijke formats hebt opgevraagd, zodat u uw eigen project tijdens de training centraal kunt stellen. U ontwikkelt uw interpersoonlijke vaardigheden op een zeer praktische projectcasus uit. Tegelijkertijd besteedt u volop aandacht aan uw ondernemerskwaliteiten. Welke subsidies zijn voor een doorontwikkeling van uw school/scholen relevant en welke niet? Een aanrader voor de veelal druk bezette schoolleider, die met subsidiegeld het optimale wil bereiken.
Vorm We hanteren diverse vormen: een analyseopdracht, korte inleidingen, oefeningen met beslispunten, uitwisseling met andere deelnemers, kritische vragen stellen aan elkaar.
NSA-bekwaamheidseisen • Organisatiebeleid • Intrapersoonlijk competent • Onderwijsondernemerschap
School for Leadership
35
Leidinggeven aan bovenschoolse en complexe organisaties (i.s.m. Interstudie NDO)
Interim-management (i.s.m. Corgwell De Roo)
Excellent schoolleiderschap
Goed in je werk zijn en blijven (ervaren schoolleiders)
Leergang lerend leiderschap (i.s.m. Interstudie NDO)
Startende directeuren
Adjunct-directeuren (i.s.m. Interstudie NDO)
Middenmanagement
Management trainee traject
Kweekvijver
Oriëntatie op management
Masters
Masters
兩 Opleidingen
Structureel niveau Operationeel niveau Oriëntatie gericht op management en leiderschap
Gericht op ontwikkeling van eigen leiderschap binnen het beroep
Strategisch niveau Gericht op ontplooiing en excellent worden in het volledige competentieprofiel
• In het eerste blok ligt het accent op het verwerven van competenties van de schoolleider, specifiek gericht op het operationele niveau. • Het tweede blok staan competenties op meer structureel niveau centraal. De vraag is “Geven we de goede dingen goed vorm?” • Het derde blok vormen de opleidingen gericht op het volledige competentieprofiel, waarbij de focus ligt op strategisch niveau: “Doen we de goede dingen?”
36
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod
O
Oriëntatie op management Leergang van vier dagen en twee loopbaangesprekken
Doelgroep
Uitvoering
Bouwcoördinatoren, leerkrachten, IB’ers, kortom mensen met ambitie die zich verder willen ontwikkelen.
Magda Snijders
Data Doel Niet elke leerkracht vormt zich een reëel beeld van de uitdagende functie die leidinggeven in het onderwijs kan zijn. Hierdoor ontwikkelt zich niet het aanwezige talent om schoolleider te worden. Via Oriëntatie op Management is het mogelijk ambitie en talenten te onderzoeken.
Inhoud Oriëntatie op Management is een concretisering van serieus loopbaanbeleid, waarbij ambitieuze leerkrachten, IB’ers en bouwcoördinatoren uitgedaagd worden op onderzoek te gaan of leidinggeven iets voor hen is. Wat u kunt verwachten: Trainingsdag 1: via toegespitste werkopdrachten wordt uw zelfkennis vergroot: talenten, werkwijze, interesses. Trainingsdag 2: hoe verhouden uw persoonlijke kwaliteiten zich tot leidinggeven, ontwikkelen van een meer reëel beeld van leidinggeven. Thuis uit te voeren: een gevalideerde scan die uw inzicht in leidinggeven meet. Loopbaangesprek: aan de hand van onder andere een uitgebreide ontwikkelrapportage en deskundige observaties krijgt u een persoonlijk een onderbouwd advies richting leidinggeven óf handvatten voor een andere bewuste keuze in uw loopbaan als uw talenten en interesses dat aangeven. Het programma heeft een doorlooptijd van acht werkweken.
29 september 2009 4 november 2009 14 januari 2010 en 4 maart 2010 loopbaangesprekken op 11 november 2009 en 17 maart 2010
Kosten Leden: 1350 euro Niet-leden: 1450 euro
Vorm Grote variatie in werkvormen. De training heeft het karakter van een assessment.
Resultaat • Inzicht in eigen ambitie en competenties; • Een helder en persoonlijk loopbaanadvies; • Uitgebreide en persoonlijke ontwikkelrapportage.
NSA-bekwaamheidseisen U maakt kennis met de startbekwaamheden voor leidinggevenden.
Reacties van ex-deelnemers “Door de wisselende (huiswerk)opdrachten word je gedwongen met je eigen denkbeelden aan de slag te gaan. Het belangrijkste voor mij was dat een onafhankelijk iemand een spiegel voorhield (wat wil ik? wie ben ik?). Heel confronterend.” “Ik was door de opdrachten heel gericht bezig met de vraag: wat is leidinggeven?” “Het is een bewustwordingsproces van je eigen kwaliteiten. De organisatie kan daar profijt van hebben.”
School for Leadership
37
兩 Opleidingen
nieuw
Kweekvijver Vier eendaagsen
Uitvoering
Doelgroep
Magda Snijders
Leerkrachten met ambitie en affiniteit met leidinggeven. Enige ervaring met leidinggeven is gewenst, maar niet noodzakelijk.
Data 26 januari 2010 2 maart 2010 15 april 2010 27 mei 2010
Doelen • Verdere ontwikkeling van leidinggevende competenties en persoonlijke groei als leidinggevende; • Verwerven van basisvaardigheden van management en leidinggeven.
Inhoud Kosten Leden: 1150 euro Niet-leden: 1250 euro
Centrale vragen: • Wat is leidinggeven nu eigenlijk, wat vraagt het van u als persoon en hoe verhoudt het zich met managen? • Welke stijlen zijn er en welke passen het beste bij u en (vanzelfsprekend ook) het team waaraan u leidinggeeft? • Hoe zorgt u ervoor dat overleg effectief en soepel verloopt? • Hoe werken besluitvormingsprocessen en welke rol heeft u daarin als leidinggevende? • Aanspreken van collega’s, hoe gaat u om met weerstanden? Natuurlijk is er aandacht voor de structuur en de cultuur van de organisatie.
Vorm De opleiding heeft een sterk praktijkgericht karakter. We werken aan de bekwaamheidseisen zoals de NSA deze hanteert. Naast overdracht van inhoud en kennis oefenen we het beheersen van de benodigde vaardigheden en het toepassen van (deel)vaardigheden in uw eigen schoolpraktijk. We werken met schaduwopdrachten en u kunt een directeur vragen wat leidinggeven allemaal inhoudt.
Resultaat Een prima basis voor het oefenen van praktische vaardigheden op het gebied van leidinggeven en management.
NSA-bekwaamheidseisen U werkt aan alle NSA-bekwaamheidseisen.
38
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod
O
Management trainee traject Vier tweedaagsen, supervisie en een terugkomdag
Doelgroep
Uitvoering
Iedere ambitieuze aspirant-leidinggevende met een positief advies uit de leergang Oriëntatie op Management (zie pagina 37) of vergelijkbaar programma.
Magda Snijders Ad van der Staak
Doel
Data
Het inzichtelijk maken van persoonlijke en professionele ontwikkeling richting leidinggeven, waarbij reflectie, collegiaal leren, feedback geven en presentatie aan bod komen.
Module 1: 8 en 9 oktober 2009 Module 2: 24 en 25 november 2009 Module 3: 3 en 4 februari 2010 Module 4: 20 en 21 april 2010 Supervisie: 21 januari en 31 maart 2010 Terugkomdag: 16 juni 2010
Inhoud In dit programma hanteren we de volgende werkwijze: • U doet leidinggevende ervaring op via een praktijkopdracht. • U ondervindt een sterke koppeling tussen theorie en praktijk. • U maakt een eindverslag waarin u een koppeling met de theorie, praktijk en uw leiderschap zichtbaar maakt. • U werkt aan uw persoonlijke ontwikkeling. • U neemt deel aan een snuffelstage op een ‘andere’ school. • U werkt verder aan uw persoonlijk portfolio.
Kosten Dat betekent dat uw individuele leerwensen centraal staan. De thema’s die aan bod komen zijn: • de school als organisatie; • aansturen van professionals; • de rol van een gezamenlijke visie; • de kwaliteit van de leidinggevende; • de rol van de schoolcultuur; • beleid en management; • financiën.
Leden: 3750 euro Niet-leden: 3975 euro (inclusief terugkomdag)
Naast de modules maken we gebruik van supervisie.
Vorm De opleiding heeft een duaal karakter. Uw persoonlijke leerweg is het uitgangspunt. Naast de individuele gesprekken (supervisie) is er ook ruimte voor intervisie. De studiebelasting is maximaal twee uur per week.
Resultaat Na afloop ontvangt u een certificaat, dat ruimte biedt voor vrijstellingen bij een vervolgopleiding. U heeft voldoende actuele input voor uw portfolio.
NSA-bekwaamheidseisen U werkt aan alle NSA-bekwaamheidseisen.
School for Leadership
39
兩 Opleidingen
Minileergang middenmanagement Leergang van zes dagen
Uitvoering
Doelgroep
Bob Ravelli e.a.
Middenmanagers, coördinatoren en anderen, die leidinggeven aan collega’s.
Data
Doelen
21 oktober 2009 18 november 2009 16 december 2009 20 januari 2010 17 februari 2010 17 maart 2010
• • • •
Kosten Leden: 1800 euro Niet-leden: 1950 euro
U leert wat de verschillende taken, bevoegd- en verantwoordelijkheden van een middenmanager zijn. U leert leiding te geven aan individuen en aan teams. U leert efficiënt te plannen en te organiseren. U leert overleg te voeren en krijgt inzicht in de structuur en cultuur van een school.
Inhoud Het middenmanagement vervult een spilfunctie binnen de school. Dicht bij de dagelijkse praktijk, maar met een duidelijke relatie met de doelen van de schoolorganisatie. Aan de ene kant het uitvoeren en bewaken van beleidskeuzen, aan de andere kant het stimuleren en ondersteunen van collega’s, het ontwikkelen van teamleren en het omgaan met weerstanden. Thema’s: • de school als organisatie; • communicatie als bindmiddel: tweegesprekken en overleg voeren; • eigen leiderschap; • veranderingen en werken aan betrokkenheid. De directie krijgt er een collega bij die de managementtaal verstaat en de betrokkenheid verbreedt. Een sparringspartner als het gaat over managementvraagstukken. Collega’s hebben er een direct leidinggevende bij, die dicht bij de werkvloer staat.
Vorm Uw casuïstiek en door u gemaakte praktijkopdrachten vormen mede de basis van iedere bijeenkomst. Presentaties wisselen we af met oefeningen. Reflectie op eigen handelen en leren. Collegiale consultatie. Uw vorderingen houdt u bij in uw portfolio, waarin een persoonlijk ontwikkelingsplan is opgenomen.
NSA-bekwaamheidseisen U werkt aan alle acht bekwaamheidseisen van de NSA.
40
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod
O
Masterclass voor Interne Begeleiders
nieuw
Opleiding van vier tweedaagsen, supervisie en terugkomdag
Doelgroep
Uitvoering
Ib’ers en aspirant ib’ers met ambitie.
Magda Snijders Jos Hagens
Doel Het aanbod van deze masterclass is gericht op de professionalisering van ib’ers.
Inhoud Als vervolg op Oriëntatie op Interne Begeleiding (zie pagina 27) is dit een passende opleiding die aansluit op toekomstige ontwikkelingen van de functie. De onderwerpen die aan bod komen zijn: • onderwijskundig leiderschap; • de typische middenkader positie; • de reflectievaardigheden ten behoeve van zichzelf ten dienste van de teamleden; • coachend leiderschap; • communicatie en sociale invloed; • netwerkvaardigheden; • aansturen van multidisciplinaire teams; • organisatiekunde.
Data 13 en 14 januari, 3 en 4 maart, 9 en 10 juni, 28 en 29 september 2010. Supervisie op 19 mei, 15 september 2010, terugkomdag op 20 oktober 2010.
Kosten Leden: 4750 euro Niet-leden: 5250 euro
Bij de ontwikkeling van de Masterclass voor ib’ers wordt gebruik gemaakt van de inzichten uit Neuro Linguïstisch Programmeren (NLP) en van de door de AVS ontwikkelde reflectiesite.
Vorm In de interactieve bijeenkomsten gaat u vooral aan de slag om helderheid te krijgen over uw eigen situatie. Dit wordt ondersteund door theoretische achtergronden en denkkaders en praktische werkopdrachten die op beleids- en uitvoeringsniveau liggen.
Resultaat U bent als intern begeleider toegerust voor de functie waarin zowel staf- als lijnvaardigheden worden gevraagd.
NSA-bekwaamheidseisen • Onderwijsondernemerschap – Kan opereren in het krachtenveld van verschillende opvattingen en belangen • Organisatieontwikkeling – Stimuleert een professionele dialoog op basis van beelden, verwachtingen en ervaringen – Kan de ontwikkeling van personeel en organisatie stimuleren • Interpersoonlijk competent – Geeft anderen verantwoordelijkheid en vertrouwen en deelt leiderschap • Aansturen van professionals – Kan een klimaat scheppen waarin medewerkers zich gemotiveerd, gestimuleerd en gewaardeerd voelen.
School for Leadership
41
兩 Opleidingen
Minileergang startende directeuren Leergang van zeven dagen, intake- en begeleidingsgesprek
Doelgroep Startende directeuren: u werkt sinds kort in een leidinggevende functie in het primair onderwijs.
Doelen • U buigt zich, samen met andere startende directeuren, over de diverse en talrijke vragen die op u afkomen. • U ondersteunt uw nieuwe rolinvulling; met collega-starters – die net als u afkomstig zijn uit een andere functie, zoals leerkracht, zij-instromer of coördinator – verrijkt u uw ervaringen en repertoire. • U heeft een beeld van de leidinggevende vaardigheden die u verder wilt ontwikkelen.
Inhoud De minileergang is afgestemd op de acht bekwaamheidseisen van de NSA voor leidinggevenden. De inhoud wordt mede definitief samengesteld op basis van de gevoerde intakegesprekken. Voorlopig is de globale inhoud per bijeenkomst: Dag 1: Startdag: zelfsturing, organisatiebeleid en -beheer U heeft een aantal praktische vaardigheden nodig om uw organisatie goed te laten draaien. Denk aan vergadertechnieken, het opzetten en onderhouden van een gestroomlijnde administratie, het bewaken en sturen van de schoolagenda. Dag 2 en 3: Intensieve tweedaagse leiderschap U neemt uw leiderschapsstijl onder de loep en reflecteert op uw wijze van leidinggeven. Welke eigenschappen heeft u nodig om de organisatie goed aan te sturen? Hoe motiveert en stimuleert u het schoolpersoneel en hoe gaat u om met conflicten? In de middag- en avondsessie zijn ervaren directeuren aanwezig die als mentor optreden om met de deelnemers te sparren over leiderschap. Deze mentor is gedurende de leergang aanspreekpunt voor praktische leiderschapsvraagstukken. Dag 4: Organisatiebeleid en beheer, ontwikkelen, aansturen van het primaire proces Waarschijnlijk bent u met veel enthousiasme begonnen aan uw nieuwe verantwoordelijkheden. Tijdens deze dag gaan we nader in op uw onderwijskundige visie. Welke keuzes maakt u met uw team voor de kwaliteit van het onderwijs? Welke inhoudelijke veranderingen zijn wenselijk om hieraan vorm te geven? Welke personele keuzes volgen hier logischerwijze uit? Welke consequenties heeft dit alles voor uw financiële en materiële beleid? Naar aanleiding van een analyse van uw school op onderwijskundige aspecten trekt u ook conclusies over communicatie en uw eigen ontwikkeling. Hoe communiceert u intern en extern over het gekozen concept? Hoe verzamelt u nieuwe inzichten en of mogelijkheden voor uw school? En hoe bent u een stevige gesprekspartner die oog heeft voor het proces?
42
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod
O
Dag 5: Organisatieontwikkeling, aansturen van professionals Hoe ontwikkelt u een resultaatgerichte organisatie waarin missie en visie gezamenlijk gedragen wordt? Wat zijn de nieuwste inzichten over veranderen in een professionele organisatie? Hoe geeft u in de toekomst vorm aan de (verdere) invoering van integraal personeelsbeleid (IPB)? Wat verstaan we daar eigenlijk onder? Welke vaardigheden wilt u verder ontwikkelen op dit gebied? Dag 6: Onderwijsondernemerschap (interpersoonlijke competentie) Vanuit de samenleving komen voortdurend vragen op u en uw school af. Dit vraagt van u als startende schoolleider om een externe gerichtheid en ook om het vermogen om uw eigen schoolidentiteit te bewaken. Persoonlijke succesverhalen koppelen we aan communicatieve vaardigheden. Dag 7: Presenteren Persoonlijke Ontwikkelingsplannen (POP) Tijdens de laatste bijeenkomst presenteert u uw portfolio en POP aan de hand van het portfolio van de NSA. Daarnaast neemt u een functioneringsgesprek af bij een van de deelnemers en kunt u uw ontwikkeling bespreken.
Vorm Vijf bijeenkomsten van één dag en een intensieve tweedaagse; daarnaast twee individuele begeleidingsgesprekken (waaronder een uitgebreide intake). Uw casuïstiek en door u gemaakte praktijkopdrachten vormen de basis van iedere bijeenkomst. We maken gebruik van een werkmap en een praktisch boek over leidinggeven. De trainers zijn allen specialist op de inhoud van de dag. Gedurende de leergang is er een vast aanspreekpunt voor u. Bij de tweedaagse maakt u kennis met een directeur die optreedt als uw sparringpartner.
Resultaat
Uitvoering Elaine Toes e.a.
Data U kunt voor één van de twee lichtingen van deze leergang inschrijven: Serie 1: 24 september 2009 14 en 15 oktober 2009 12 november 2009 3 december 2009 7 januari 2010 28 januari 2010 Serie 2: 14 januari 2010 3 en 4 februari 2010 11 maart 2010 8 april 2010 13 mei 2010 3 juni 2010
Kosten Leden: 2875 euro Niet-leden: 3175 euro
Deze minileergang resulteert in een actueel portfolio en is hiermee een prima basis om uw eigen plan te trekken voor verdere ontwikkeling in uw nieuwe functie.
NSA-bekwaamheidseisen U werkt aan alle NSA-bekwaamheidseisen.
School for Leadership
43
兩 Opleidingen
Leergang Lerend leiderschap Tweejarige opleiding
Vernieuwde versie van de OSPOschoolleidersopleiding
Doelgroep (Startende) directeuren, locatieleiders en ervaren adjuncten. Voorwaarde voor deelname is dat u tijdens de opleiding leidinggevende taken uitvoert.
Doelen • U leert wat de verschillende taken en verantwoordelijkheden van een schoolleider zijn; • U krijgt zicht op de sterke en de te ontwikkelen kanten van uw leiderschap en hoe die verder te optimaliseren; • U ontwikkelt/verbetert uw leidinggeven aan individuen en aan teams; • U leert efficiënt te plannen en te organiseren; • U leert overleg te voeren en te onderhandelen; • U krijgt inzicht in de structuur en cultuur van een schoolorganisatie en hoe die te beïnvloeden.
Inhoud Sinds het schooljaar 2008-2009 bieden de AVS en Interstudie NDO gezamenlijk de tweejarige opleiding voor schoolleiders aan. Jarenlange ervaring en expertise van beide instellingen komen zo samen in één leertraject voor schoolleiders in het Primair Onderwijs. De bekwaamheidseisen en de daaraan gekoppelde competentieprofielen voor leidinggevenden, ontwikkeld door de NSA, zijn richtinggevend voor de inhouden van de Leergang Lerend Leiderschap en de daarbij behorende eindtermen. Met het volgen van de opleiding voldoet u daarmee niet alleen aan de eisen die de wet BIO aan u stelt, maar ook aan uw RDO-registratie. De inhoud is geclusterd in de volgende thema’s: Tweedaagsen: • Human Dynamics; • Persoonlijk leiderschap; • Systeemdenken; • Communicatieve vaardigheden met aandacht voor intra- en interpersoonlijke competenties. Op basis-, individueel en groepsniveau; • Verandermanagement; leidinggeven aan leren in organisaties; • Integratieve module: aan het eind van de opleiding, waarin eigen leiderschap in relatie tot de diverse behandelde thema’s centraal staan. Eendaagsen: • Ondernemerschap; • Onderwijskundige ontwikkeling (twee eendaagsen); • Organisatiebeleid en beheer (drie eendaagsen). Met aandacht voor : – financiën – personeelsbeleid, – positioneringsvraagstuk van de schoolleider in een groter geheel; • Startdag; • Slotdag.
44
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod
O Uitvoering
Nieuw aan de opbouw van de tweejarige opleiding is dat deze is opgesplitst in een basisjaar (eerste jaar) en een verdiepingsjaar. De deelnemer kan er voor kiezen om de opleiding meteen in twee jaar te doen of in stappen. Visie De lerende professional staat centraal. Groeien als schoolleider is onlosmakelijk verbonden met persoonlijke groei. ‘Lerend leiderschap’ betekent: • leidinggeven aan het eigen leren; • bereidheid tot experimenteren; • leren van en met elkaar.
Er zijn acht tweedaagsen en acht eendaagsen (inhoudelijke modules). Daarnaast zijn er vormen van begeleiding en coaching, intervisie (werken in een leergroep onder begeleiding van een mentor), en onderzoek. U bouwt gedurende de opleiding een portfolio (NSA) op waarin u uw competentieontwikkeling documenteert. De leergang Lerend Leiderschap is modulair opgezet, waardoor het mogelijk is een eigen leerroute te volgen. De intake bestaat uit een assessment, een zelfassessment aan de hand van de competentiescan van de NSA en een portfoliogesprek met een van de programmaleiders. In het gesprek worden uw leerdoelen en ontwikkelbehoeften vastgesteld en aan de hand van de assessmentrapportage en uw portfolio wordt bepaald of u in aanmerking komt voor vrijstelling, op basis van EVC’s (Eerder Verworven Competenties). U volgt alleen die modulen die voor uw professionele ontwikkeling relevant en nodig zijn: uw persoonlijke leerroute.
Vorm
Ervaren trainers/adviseurs van zowel AVS als Interstudie NDO zorgen voor een optimale begeleiding. Op specifieke onderwerpen worden gastsprekers/experts ingezet.
Data Een overzicht van data vindt u op: www.avs.nl/professionalisering/ schoolforleadership
Kosten Basisopleiding : 7350 euro (excl. hotelkosten) Tweejarige opleiding : 12.250 euro Losse tweedaagse: 950 euro (excl. 220 euro accommodatiekosten) Losse eendaagse: 600 euro
Meer informatie Anita Burlet, AVS School for Leadership,
[email protected] of Sylvia Visser, secretariaat,
[email protected]
Modulaire kennisblokken, vaardigheidstrainingen, uitgebreide intake met assesmentonderdelen en criteriumgericht interview. Eigen leertraject. Uw casuïstiek en door u gemaakte praktijkopdrachten vormen mede de basis van iedere bijeenkomst. Presentaties wisselen we af met oefeningen. Reflectie op eigen handelen en leren. Collegiale consultatie. Leergroepen met mentor en afstudeeropdracht.
NSA-bekwaamheidseisen U werkt aan alle NSA-bekwaamheidseisen op het niveau van schoolleider.
School for Leadership
45
兩 Opleidingen
Goed in je werk zijn en blijven Professionalisering voor schoolleiders met ervaring en een afgeronde schoolleidersopleiding Doelgroep Ervaren schoolleiders die een formele schoolleidersopleiding hebben gevolgd.
Doel Serieus werken aan de eigen professionaliteit, zonder het voornemen om van functie te veranderen. De ambitie is om een goede schoolleider te zijn en te blijven.
Inhoud Leren doe je niet alleen! Hoe ben je een goede schoolleider en hoe blijf je dat? Speciaal voor ervaren schoolleiders met een schoolleidersopleiding, heeft de AVS, samen met Interstudie NDO, een professionaliseringstraject ontwikkeld. Dit traject bestaat uit een gedegen inhoudelijk aanbod en een aanbod op thema’s die er net zo toe doen: een assessment, intervisie in een kleinere leergroep, de kans om een 360° feedback te krijgen en te ontvangen en de mogelijkheid om visitatie te ontvangen en uit te voeren van en bij collegadeelnemers. Een traject met alle ingrediënten die bijdragen aan goed schoolleiderschap, nu en in de toekomst. Als optie is het mogelijk om als groep een studiereis te maken om over eigen grenzen heen te kijken en de keuken van een ander echt te zien werken. Start: assessment We starten met een assessment en nagesprek met de trainer/assessor. Tweedaagse bijeenkomst Systeemdenken De systeemdenker in actie: leidinggeven aan een lerende school vraagt om een leider die denkt in elkaar beïnvloedende systemen. Het zien van samenhangen en deze voor anderen zichtbaar maken. Eendaagse bijeenkomst: Strategisch financieel beleid Op twee niveaus uitgevoerd. De eigen situatie is uitgangspunt en we beantwoorden alle vragen die u op dit terrein heeft. Tweedaagse bijeenkomst: Meesterlijk coachen De focus ligt hier op het omgaan met lastige mensen, zoals te afhankelijke mensen, agressie en niet gewenst gedrag, maar ook een thema als hoe achterhaalt u verborgen gevoelens, hoe bevordert u een interne dialoog bij medewerkers?
46
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Open aanbod
O
Eendaagse bijeenkomst: Veranderen met een team Hoe werkt een verandering met een groep? Wat moet u doen als leider en wat moet u vooral niet doen?
Uitvoering Trieneke van Manen e.a.
Data Optioneel een studiereis Thema voor de studiereis en de bestemming kiezen we in overleg met de groep mensen die besluiten hieraan deel te nemen.
Zie www.avs.nl/professionalisering/ schoolforleadership
Kosten 360°feedback (is optioneel) Tweedaagse bijeenkomst: Mediation, conflicthantering en aspecten van interim-werk U wordt gevraagd om een klus van een collega te klaren. Lijken er onoverbrugbare verschillen te zijn? Is het niet duidelijk in welke fase een conflict zich bevindt en is het onduidelijk welke interventies nu juist wel of juist niet constructief zijn? Allemaal vragen, die aan de orde komen in deze tweedaagse
5900 euro, inclusief materiaal en verzorging tijdens de bijeenkomsten en exclusief de overnachtingskosten.
Meer informatie Sylvia Visser, secretariaat,
[email protected]
Tijdens het hele traject is er vier keer de gelegenheid om als leergroep intervisie te hebben. Data in overleg met de groep en de intervisor/trainer. Het aanbod gaat door wanneer er tenminste 12 deelnemers zijn.
School for Leadership
47
兩 Opleidingen
Op weg naar excellent schoolleiderschap Minileergang van vier tweedaagsen en twee supervisiemomenten
Uitvoering
Doelgroep
Ruud de Sain e.a.
Ervaren schoolleiders met een hoog ambitieniveau.
Data
Doel
1 en 2 oktober 2009, 26 en 27 november 2009, 8 en 9 maart 2010, 8 en 9 april 2010 of 15 en 16 april 2010
In uw veelzijdige rol als gedreven manager heeft u behoefte aan verdieping op relevante onderwerpen en ziet u hierin ook weer die uitdaging om als professional verder te groeien.
Kosten Leden: 4350 euro Niet-leden: 4550 euro
Inhoud De focus op professionalisering en kwaliteit richt zich op de schoolleider als regisseur. Tijdens het traject organiseren we twee coachings-/supervisiemomenten in leer-/werkgroepen. Dit, om optimaal te kunnen reflecteren op het individuele ontwikkelproces. Aan de orde komen: • investment in excellence, from potential to performance (tweedaagse); • effectief communiceren en presenteren (tweedaagse); • wat beweegt mensen en hoe houden we beweging in ontwikkelingen; • sturen met en door geld, op resultaat, op contract en binnen systemen; • mediation: techniek, casuïstiek en juridische invalshoeken; • verandermanagement…? Ontwikkelmanagement! Na afronding van uw opleiding wordt u vanzelf ieder jaar uitgenodigd voor de AVS alumnidag.
NSA-bekwaamheidseisen • Organisatieontwikkeling: – Stimuleert een professionele dialoog op basis van beelden, verwachtingen en ervaringen – Durft keuzes te maken en besluiten te nemen • Interpersoonlijk competent: – Kan een positieve open sfeer opbouwen en bevorderen – Kan effectief communiceren en presenteren • Intrapersoonlijk competent: – Kan een probleem vanuit meerdere invalshoeken benaderen – Kan anderen (mede) verantwoordelijk maken voor de oplossing van problemen • Aansturen van professionals
Reacties van ex-deelnemers “Goede afwisseling theorie en praktijk, informatie en oefening.” “Het was een actieve dag, met veel snelheid en een boeiende manier van presenteren.” “Onderhandelen is een belangrijk deel van mijn werk, dus goed toepasbaar.”
48
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
O
兩 Open aanbod
De juiste interim-manager op de juiste plaats Opleiding van drie eendaagsen, twee tweedaagsen en vier intervisiebijeenkomsten
Doelgroep Interim-managers en ervaren directeuren die een volgende stap in hun loopbaan overwegen en hun expertise willen inzetten voor interim-management.
Doel De AVS heeft deze opleiding ontworpen als ondersteuning en professionalisering van interim-directeuren in het primair onderwijs, in samenwerking met adviesbureau de Corgwell/de Roo.
Inhoud Ook in het basisonderwijs neemt de behoefte aan en inzet van interim-managers alsmaar toe. Vaak om een lastige situatie of gedoe in de school op te lossen, soms ook als een veranderstrateeg, een organisatiedeskundige, een bestuurder of een coach, een crisismanager of een operationele implementatiemanager, net waar de organisatie (schools of bovenschools) behoefte aan heeft. Voor complexe opdrachten is zelfs de inzet van ingewerkte teams mogelijk. Een zorgvuldige intake moet in zo’n situatie garant staan voor de juiste match. Interim-manager zijn vraagt van een zelfstandige professional specifieke kwaliteiten op het gebied van inhoud, ervaring en mentaliteit. Daarnaast zijn eigenschappen als integriteit, zorgvuldigheid, transparantie en professionaliteit van hoog belang. De te klaren klus stelt hoge eisen aan het vakmanschap. Alleen een goede directeur geweest zijn, blijkt in de praktijk daarvoor niet voldoende te zijn. Juist het met distantie kunnen werken, maar met wel voldoende nabijheid om mensen te kunnen bewegen, is een belangrijke voorwaarde om succesvol te zijn.
De totale opleiding bestaat uit drie inhoudelijke eendaagsen waarin diagnose stellen en instrumenten inzetten, werken met een plan van aanpak en veranderen met de focus op een team ingrediënten zijn. Daarnaast zijn er twee tweedaagsen met de volgende thema’s: • het vakmanschap van de interim, een werkconferentie We werken aan de hand van casussen en met feedback van ervaren interim-managers. Het gaat om: entree maken, analyse van probleemsituaties, effectieve interventies, planmatig werken en rapporteren naar de opdrachtgever. Ook de afronding en de overdracht krijgen aandacht. • meesterlijk coachen Hierbij komen specifieke vaardigheden aan de orde met betrekking tot teamcoaching, het omgaan met lastig gedrag van teamleden, doorbreken van weerstanden en hanteren van conflicten, daar waar het erom spant.
Vorm De deelnemers hebben tijdens de opleiding de mogelijkheid om van elkaar te leren, elkaar te consulteren en verder te kijken dan de eigen ervaring. Naast theorie over specifieke thema’s is het leren vooral gecentreerd op (eigen) praktijkvoorbeelden en uitwisseling met reeds zeer ervaren interims. De opleiding start met een intake op basis van een criteriumgericht interview dat input oplevert voor de eigen leervoornemens tijdens de opleiding. Deze zijn, tegelijk met literatuur en opdrachten uit de cursusdagen, onderdeel van minstens vier intervisiebijeenkomsten in kleinere groepen, met ondersteuning van een trainer van de AVS. De data hiervan spreken we in de groep af.
NSA-bekwaamheidseisen De AVS heeft deze opleiding ontworpen ter ondersteuning en professionalisering van interim-directeuren in het primair onderwijs in samenwerking met adviesbureau Corgwell/de Roo (dit bureau heeft jarenlange ervaring op het terrein van interim-management in scholen in zowel PO als ook VO). Interim-management ontwikkelt zich steeds meer in de richting van verandermanagement. Interim-managers moeten daarom zeker ook beschikken over veranderkundige competenties. Daarom komt in de opleiding onder meer aan de orde hoe interim-management en organisatieverandering samenhangen, welke competenties interimmanagers nodig hebben om organisatieveranderingen te kunnen aansturen, wat de invloed is van de specifieke context waarbinnen wordt gewerkt en van de specifieke rol die wordt vervuld, en wat interim-managers onderscheidt van gewone managers en ‘implementerende adviseurs’.
• Organisatieontwikkeling • Aansturen van professionals
Uitvoering Trieneke van Manen, Bureau Corgwell/de Roo. Daarnaast experts op deelterreinen en ervaren interims
Data 15, 16, of 17 december 2009 (intake), 14 en 15 januari, 11 maart, 17 juni, 16 en 17 september, 12 november 2010
Kosten 4500 euro
School for Leadership
49
兩 Opleidingen
Leidinggeven aan bovenschoolse en complexe organisaties Opleiding: startdag, negen tweedaagsen, een eendaagse en een slotdag intake, intervisiegroep, afstudeeropdracht
Doelgroep (Startende) bovenschools en bestuursmanagers, schoolleiders met ambitie om ‘bovenschools’ te werken, cluster- of meerschoolse directeuren en schoolleiders van complexere organisaties, zoals brede scholen en speciaal onderwijs.
Doel Deze opleiding is zowel gericht op persoonlijke professionele groei, zelfreflectie en competentieontwikkeling, als op specifieke managementvaardigheden die u nodig heeft voor het aansturen van complexe organisaties.
De training is gebaseerd op het gedachtegoed van de psycholoog Bandura. De andere tweedaagsen behandelen thema’s als: ‘competentiegericht coacheN’, ‘mediation’ en ‘meesterlijk coachen’ en ‘succesvol onderhandelen’ en ‘het spotten en koesteren van talent /aspecten van IPB’. Module 3: De organisatie; het sturen en beïnvloeden van complexe organisaties (twee tweedaagsen en een eendaagse) De eerste tweedaagse gaat in op het ‘sturen op afstand’. Dan volgt een eendaagse die speciaal gewijd is aan rechtspositionele/ juridische zaken. In de laatste tweedaagse staat centraal: ‘sturen met geld’.
Inhoud Module 1: Ik; persoonlijke groei en zelfreflectie (intake, startdag en twee tweedaagsen) De intake is gebaseerd op een criteriumgericht interview, met als resultaat zicht op uw competenties en voornemens voor uw individuele leertraject. Op de startdag staan die persoonlijke leervoornemens en de vorming van de ‘leerteams’ centraal. De twee tweedaagsen hebben als onderwerp Human Dynamics. Heeft u eerder Human Dynamics (deel 1) gevolgd? Dan kunt u deelnemen aan een verkort assessment met criteriumgericht interview of kiezen voor een voucher die tijdens de opleidingsperiode geldig is, waarmee u een andere tweedaagse uit ons professionaliseringsaanbod of een uitgebreider coachingstraject kunt uitzoeken. Module 2: De ander; gericht op het functioneren en ontwikkelen van collega’s (vier tweedaagsen) In deze module komen aan bod: good practises van IPB, het coachen van individuen en teams, mediation en onderhandelen. In de eerste tweedaagse ‘investment in excellence’ komen vragen aan de orde als: Wilt u ook werken aan de verbetering van uw eigen prestaties, die van uw medewerkers en die van uw totale organisatie? Legt u de lat ook hoog, voor u en uw organisatie? Wilt u ook werken aan uw leiderschapsontwikkeling? Vindt u het ook belangrijk dat leerlingen met een achterstand meer zelfbewustzijn ontwikkelen? In deze tweedaagse krijgt u de gelegenheid om kennis te maken met de training ‘Investment in Excellence’ van het vooraanstaande The Pacific Institute.
50
Module 4: Kwaliteit van de organisatie (een tweedaagse en visitatie) In deze module maakt u een zelfevaluatie van (een aspect) van uw eigen organisatie en gaat u in kleine groepen bij elkaar collegiaal visiteren. In de tweedaagse bespreken we achtergronden en praktijk van kwaliteitsbeleid. Tijdsinvestering visitatie: vier dagen.
Vorm • • • •
Verwerkingsopdrachten; Leerteams; Intervisiegroepen (deels met supervisor); Nagesprek.
Duur: maximaal anderhalf jaar. Opbouw: 63 dagdelen onderwijs en 63 dagdelen zelfstudie waarin vallen individuele en groepscoaching en visitatie. Als u een losse tweedaagse volgt, ontvangt u een deelcertificaat. Volgt u later de hele opleiding, dan krijgt u vrijstelling voor de onderdelen waaraan u al heeft deelgenomen. Als u deze opleiding afrondt, kunt u vrijstelling krijgen voor een deel van de Tias mastersopleiding MME.
NSA-bekwaamheidseisen U werkt aan alle NSA-bekwaamheidseisen.
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
O
兩 Open aanbod
Uitvoering Ervaren trainers van de AVS School for Leadership en Interstudie NDO en experts op deelterreinen
4 en 5 november 2010 Meesterlijk coachen/Succesvol onderhandelen 850/950 euro AVS
Data (titel, kosten en uitvoering) 15 januari 2010 Startdag AVS 21 en 22 januari 2010 Human Dynamics I 1100 euro Interstudie 4 en 5 februari 2010 Sturen op afstand/Policy governance 850/950 euro AVS 11 en 12 maart 2010 Investment in Excellence 1300 euro The Pacific Institute 22 en 23 april 2010 Human Dynamics en leidinggeven 900/1000 euro AVS 13 en 14 mei 2010 Competentiegericht coachen/ Professionalisering van het management 850/950 euro AVS 16 en 17 september 2010 Kwaliteitszorg/Visitatie 850/950 euro AVS/ Interstudie
2 en 3 december 2010 Sturen met Geld 850/950 euro AVS
23 en 24 april 2009 Human Dynamics en leidinggeven 900/1000 euro AVS
14 januari 2011 Juridische vraagstukken 350/450 euro AVS
14 en 15 mei 2009 Competentiegericht coachen/ Professionalisering van het management 850/950 euro AVS
3 en 4 februari 2011 Het spotten en koesteren van talent 850/950 euro Interstudie
17 en 18 september 2009 Kwaliteitszorg/Visitatie 850/950 euro AVS/Interstudie
periode maart-mei 2011 Meester/gezel traject Visitatie
5 en 6 november 2009 Meesterlijk coachen/Succesvol onderhandelen 850/950 euro AVS
17 juni 2011 Slotdag
Kosten Totale opleiding: Leden: 11.450 euro Niet-leden: 11.950 euro Te betalen in drie termijnen (januari 2009, augustus 2009, januari 2010) Losse tweedaagse: tussen 850 en 1300 euro, afhankelijk van het thema. Voor nadere specificering: zie www.avs.nl . Bij de losse tweedaagsen is er geen coaching en maakt u geen deel uit van leerteams.
Reacties van ex-deelnemers “Goede afwisseling theorie en praktijk, informatie en oefening.” “Het was een actieve dag, met veel snelheid en een boeiende manier van presenteren.” “Onderhandelen is een belangrijk deel van mijn werk, dus goed toepasbaar.”
School for Leadership
Voor de volgende ‘losse’ tweedaagsen kunt u zich ook nog inschrijven. De hele opleiding van deze serie is al in januari 2009 van start gegaan.
3 en 4 december 2009 Sturen met geld 850/950 euro AVS 15 januari 2010 Juridische vraagstukken 350/450 euro AVS 4 en 5 februari 2010 Het spotten en koesteren van talent 850/950 euro Interstudie Periode maart – mei 2010 Meester/gezel traject visitatie 18 juni 2010 Slotdag
51
兩 Opleidingen
nieuw
Mastersprogramma Vijftien bijeenkomsten en twee tweedaagsen
Uitvoering
Doelgroep
Zie www.centrumvoor nascholing.nl
Afgestudeerden van één van de opleidingen waarbij AVS en Interstudie samenwerken: • Leidinggeven aan bovenschoolse en complexe organisaties; • Leergang lerend leiderschap.
Data Zie www.centrumvoor nascholing.nl
Doel
Kosten
Inhoud
Zie www.centrumvoor nascholing.nl
Deze nieuwe mogelijkheid bestaat sinds 2008. We sluiten daarbij aan bij de nieuwe samenwerking tussen Interstudie NDO en het Centrum voor Nascholing in Amsterdam (CNA). CNA verzorgt al een aantal jaren de driejarige masteropleiding Integraal Leiderschap voor Schoolleiders uit de diverse onderwijssectoren. Door de samenwerking tussen de AVS, Interstudie NDO en CNA is het voor oud-deelnemers nu mogelijk om, na een intakeprocedure, in te stromen in het derde en laatste jaar van deze masteropleiding.
Voor diegenen die na hun tweejarige opleiding een mastersdegree aan hun CV willen toevoegen.
Vorm Dit derde en laatste jaar is vooral op onderzoek gericht. Het derde masterjaar bestaat uit 15 vrijdagen van 9.30-16.30 uur en twee tweedaagsen op donderdag en vrijdag. Over de inhoud, vorm en kosten van deze masteropleiding en de instroommogelijkheden worden voorlichtingbijeenkomsten gehouden, maar is ook informatie op te zoeken op de website van de CNA, www.centrumvoornascholing.nl . Met vragen kunt u ook terecht bij AVS-adviseur Anita Burlet.
NSA-bekwaamheidseisen U werkt aan alle NSA-bekwaamheidseisen.
52
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Maatwerk Persoonlijk leiderschap Onderwijskundig leiderschap Organisatieontwikkeling Beheer en effectieve systemen
M
Als u dat wat u zoekt tot nu toe niet heeft kunnen vinden in het uitgebreide pakket van trainingen en opleidingen van de AVS School for Leadership in deze Professionaliseringsgids, leest u dan vooral verder. Als u het wel heeft gevonden, maar er liever maatwerk van maakt voor uw eigen schoolorganisatie, directieberaad, bestuur, netwerk of samenwerkingsverband, dan zijn de komende pagina’s interessant voor u.
兩 Persoonlijk leiderschap
Meesterlijk onderhandelen De CAO is niet allesbepalend meer wanneer het gaat over uw salaris. Ontwikkelingen in de nabije toekomst maken alleen nog maar meer mogelijk. Ook u kunt daarop voorbereid zijn. Heeft u ooit met uw bevoegd gezag gesproken over salarisverhoging, los van de bestaande tabellen? Praat u wel eens met uw leerkracht over de verschillende taken binnen uw school? Bent u het altijd samen hierover eens? Krijgt u uw begroting bijgestuurd? Onderhandelt u met buitenstaanders over veiligheid van uw kinderen, verkeerssituaties, nieuw- of verbouw of de buitenschoolse opvang?
Doelgroep Schoolleiders, bovenschools managers, personeelsfunctionarissen, leden van de (gemeenschappelijke) medezeggenschapsraad en bestuurders.
Trainer/adviseur Iedereen onderhandelt. Managers en leidinggevenden besteden vaak meer dan de helft van hun tijd aan onderhandelen; niet alleen buiten de eigen organisatie maar ook intern met superieuren, collega’s en medewerkers. Onderhandelen is meer dan het spel en de knikkers, onderhandelen is een kunst. Maar wel een kunst die u in belangrijke mate kunt leren.
Ad van der Staak
Kosten Op basis van offerte.
Haal meer uit uw onderhandelingen door: • het onderhandelings- en beïnvloedingsproces beter te begrijpen en te sturen; • verschillende onderhandelingsstijlen te leren herkennen en gebruiken; • uw zelfbeheersing en controle over het onderhandelingsproces te verhogen en zodoende uw persoonlijke effectiviteit te vergroten. Het maatwerktraject is sterk resultaatgericht. U haalt meer uit uw onderhandelingen, want: • u vindt het leuker om te onderhandelen; • u begrijpt het onderhandelings- en het beïnvloedingsproces beter; • u bouwt een betere en duurzame relatie op met uw onderhandelingspartner; • u boekt betere resultaten door professioneel te onderhandelen. De maatwerktraining is een mix van korte theoretische inleidingen, voorbeelden uit de praktijk, praktische oefeningen en feedback. Het gaat om uw eigen meegebrachte casussen. De training kunnen we zowel in groepen als individueel uitvoeren.
54
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Maatwerk 兩 Onderwijskundig leiderschap
M
Kind op de Gang!® helpt uw eigen koers te bepalen voor Passend Onderwijs in het PO Door gebruikmaking van de praktijksimulatie ‘Kind op de Gang!®’ kunnen scholen zich voorbereiden op de toekomst van Passend Onderwijs. Tijdens een studiedag met het schoolteam brengt het onderwijspersoneel het zorgprofiel bottom-up in beeld. Daarbij is er aandacht voor de wensen van de school, de doelgroep en de omgevingsfactoren.
Doelgroep Directeuren en bovenschools managers.
Trainers/adviseurs Het effect op schoolniveau Elke leerkracht wordt actief betrokken bij Passend Onderwijs, er ontstaat draagvlak voor Passend Onderwijs en het als ‘bedreigend’ ervaren karakter wordt omgedraaid naar een ‘kans’-karakter: • We brengen de grenzen van de leerlingenzorg in beeld – er mag ook ‘nee’ worden gezegd; • Iedere school ontwikkelt haar eigen zorgprofiel; • We maken een plan van aanpak voor de ontwikkeling van nieuwe expertise in het omgaan met leerlingen met speciale onderwijsvragen.
Heike Sieber e.a.
Kosten Op basis van offerte.
Iedere school speelt tijdens een studiedag het simulatiespel ‘Kind op de Gang!®’. Met deze simulatie verkennen de deelnemers afzonderlijk en in bouwgroepen wat adaptief onderwijs voor de eigen school kan zijn en waar grenzen en ontwikkelmogelijkheden liggen. De (gewenste) organisatie van leerlingenzorg wordt in beeld gebracht, evenals de benodigde randvoorwaarden, het professionaliseringsbeleid en de (gewenste) externe ondersteuning. Op deze manier ontstaat draagvlak voor adaptief onderwijs en integratie en leggen we een basis voor schoolbeleid en – ontwikkeling voor zorgleerlingen. Strategische context op bovenbestuurlijk niveau en/of samenwerkingsverband De uitkomsten op schoolniveau worden (als de simulatie bij meerdere scholen of een samenwerkingsverband wordt ingezet) via een managementrapportage teruggekoppeld aan het niveau van besturen/samenwerkingsverbanden. Zij zetten elementen tegen elkaar af, maken witte vlekken zichtbaar en maken beleidsmatige keuzes als het gaat om clustering van scholen die eenzelfde focus hebben. Uiteraard in samenhang met andere beleidsterreinen zoals financiën, personeelsbeleid en huisvesting. Op bovenbestuurlijk niveau worden de conclusies geformuleerd, strategische keuzes gemaakt en vindt een terugkoppeling naar de scholen plaats. Op bestuurlijk of regionaal niveau is er een absolute meeropbrengst in strategisch perspectief: • De besturen en de regio hebben inzicht in de zorgprofielen van de scholen binnen hun gebied en daarmee inzicht in de dekking van de zorg in de regio. • De besturen en de regio hebben inzicht in de bestaande en de gewenste competenties binnen het gebied. • De ‘sociale kaart’ is in beeld gebracht. Dat wil zeggen dat bestaande en gewenste relaties, partnerships en allianties in kaart zijn gebracht om een dekkend aanbod te realiseren. • Bewustwording, betrokkenheid en draagvlak bij de lerarenteams zijn gerealiseerd. • Noodzakelijke randvoorwaarden op het gebied van scholing, competentieontwikkeling evenals op het gebied van materiële zaken zijn op regioniveau in beeld gebracht. • De opbrengst van de studiedagen met de teams vormen de input van de koersbepaling en meerjarenplanning op bestuursniveau en regioniveau. Voor meer informatie over ‘Kind op de Gang!®’ mail naar
[email protected] of kijk op www.kindopdegang.nl
School for Leadership
55
兩 Onderwijskundig leiderschap
Omgaan met agressie “Morgen komt de vader van Dimitri en die doet altijd zo boos, ik ben er bang voor.” “Sinds onze directeur vorig jaar werd aangevallen, durf ik niet meer alleen in het gebouw te werken.” “Sinds dat incident werk ik helemaal niet lekker meer.” “Ik vind speciaal onderwijs hartstikke leuk, maar ik voel me soms bedreigd door onze leerlingen.” “Vanavond hebben we ouderavond en dan voel ik me zo onveilig bij ons op school.” Herkent u deze uitspraken? Agressie binnen de schoolmuren. Boze ouders, onveilige omgeving, agressieve leerlingen. Het komt steeds vaker voor en het taboe erop wordt gelukkig steeds minder. Maar dat wil niet zeggen dat het eenvoudig is om er binnen uw school en uw team een goede weg in te vinden. Toegeven dat je bang bent, is niet eenvoudig. En een oplossing ervoor vinden, nog minder. Een team waarbinnen deze uitspraken voorkomen, is in feite een beschadigd team. De gevoelens van onveiligheid moeten worden weggenomen. Uw medewerkers hebben daar recht op.
Doelgroep Directeuren en hun schoolteam.
Trainers/adviseurs Tom Roetert Bob Ravelli
Kosten Op basis van offerte.
De training Omgaan met agressie biedt u de mogelijkheid om samen met uw team aandacht aan dit soort zaken te besteden. Aandacht en tijd die u er in de waan van de dag niet aan kunt geven. Een veilige werkplek en een open team geven de collega’s de kans zich professioneel te ontwikkelen. Zij hoeven zich niet meer bezig te houden met negatieve emoties als angst en een gevoel van onveiligheid. Dergelijke emoties staan de ontwikkeling van uw team in de weg en kunnen zaken oproepen als een hoog ziekteverzuim, een groot personeelsverloop, teruglopende leerlingenaantallen en verdeeldheid binnen het team. Ook wanneer uw school geen negatieve gevolgen heeft ondervonden van toegenomen agressie, is deze training geschikt om uw team weerbaarder te maken. Voorkomen is beter dan genezen. In deze ‘op maat’-training kunnen we aandacht besteden aan: • communicatie binnen en buiten de school; • soorten van agressie (instrumentele en frustratieagressie); • agressie als zinvolle emotie; • hoe te handelen na incidenten – directe slachtofferhulp – indirecte slachtofferhulp – begeleiding van het schoolteam; • agressieprotocollen en anti-agressiebeleid; • staat u er alleen voor of vormt u een team? Gedurende deze intensieve training maken we gebruik van een professionele acteur en een agressiespecialist, die het team trainen in de omgang met agressie. Deze (in-company) training kunnen we meestal in een conferentiecentrum naar keuze aanbieden en bestaat uit minimaal vier dagdelen met een overnachting (tweedaagse). De inhoud van de training kan per schoolteam verschillen. Individuele begeleiding van uw medewerker(s) tijdens of na de training is mogelijk. Gecertificeerde coaches kunnen uw personeelslid/collega, die slachtoffer is geworden van geweld, begeleiden in het verwerken ervan.
56
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Maatwerk 兩 Organisatieontwikkeling
M
Uw visie voorbij; schoolcultuur en waardenmanagement Hoe ziet een goede schoolcultuur eruit? In zijn algemeenheid bestaat er natuurlijk niet iets als ‘een goede (school)cultuur’. Het hangt af van waar u met uw organisatie naartoe wil. Sommige cultuurkenmerken zijn voor de ene partij gunstig en voor de andere niet. Schoolleiding, medewerkers, kinderen en ouders kunnen er als groep en individu anders over denken. Er is echter wel een aantal uitgangspunten te formuleren die in de visie op de (school)cultuur thuishoren: de zogenaamde ‘kernwaarden’. Kernwaarden geven richting aan beleid en zijn bepalend voor de (school)cultuur en identiteit. Zij dienen als toetssteen voor het dagelijks handelen en worden gezien als voorwaarden voor professionaliteit, trots en plezier in het werk. Medewerkers worden op deze waarden aangesproken. In relatie tot leidinggeven gaat het niet alleen over het trainen van vaardigheden van medewerkers en het ontwikkelen van hun competenties, maar zeker ook om het vinden van een antwoord op de vraag wat mensen drijft, de inspiratie, de motivatie. U gaat op zoek naar de gedeelde kernwaarden; een investering in betrokkenheid: waardenmanagement.
nieuw
Doelgroep Directeuren en hun teams, bovenschoolse organisaties, ouders en kinderen.
Trainers/adviseurs Ad van der Staak e.a.
Kosten Op basis van offerte.
Bij waardenmanagement worden gedeelde normen en waarden (kernwaarden) vastgelegd, uitgedragen en uitgeoefend. Het vertegenwoordigt datgene waar de organisatie voor staat. Het doel is tweeledig: • het is een richtlijn voor beslissingen en handelingen van leidinggevenden. Voor leidinggevenden wordt het steeds belangrijker de juiste opbrengsten uit hun medewerkers te halen; • kernwaarden vormen gedrag van medewerkers, maar ook van ouders en kinderen, doordat ze overbrengen wat er van hen verwacht wordt. Het leren kennen van gedeelde waarden is tevens een basis voor onderling vertrouwen. Samenwerking vraagt om een open en eerlijke omgang met elkaar. Afspraak is afspraak en elkaar daarop aanspreken is dan een vanzelfsprekende zaak. Voor de leidinggevende is het een vertrouwen op de eigen verantwoordelijkheid van medewerkers, van teams, maar ook van ouders en kinderen. De volgende (identiteits)vragen spelen een rol: waar staan we, waar geloof ik in, wat verbindt ons en wie willen wij zijn? Om effectief en energiek te kunnen zijn, hebben mensen een eigen identiteit nodig (mission statement). Kernwaarden vormen het hart van de school-/organisatiecultuur. Daar komt de passie vandaan. Samen vormen zij een ‘wiel van verandering’. Zichtbare en voor de klanten herkenbare kernwaarden zijn tevens een belangrijk marketinginstrument. Het is een intensief maatwerktraject wat op verschillende niveaus uitgevoerd kan worden. In bijvoorbeeld een teamondersteuningstraject rondom kernwaarden kunnen we in een viertal bijeenkomsten aandacht besteden aan: • de kennismaking met kernwaarden en de achtergronden; • het zoeken naar gedeelde kernwaarden, dit doet ertoe; • het vormgeven van het ‘wiel van verandering’; • het achterhalen wat op uw school de gedeelde kernwaarden zijn; • het onderzoeken of de gekozen kernwaarden voldoende tot uiting komen in uw werk of herkenbaar zijn in uw school/organisatie; • het kijken naar het gedrag dat voortvloeit uit onze kernwaarden; • het leren hoe we elkaar daarop aanspreken. Voor besturen, ouders en kinderen zijn er vergelijkbare trajecten die in onze optiek hand in hand moeten gaan met een teamtraject om de integraliteit te waarborgen.
School for Leadership
57
兩 Organisatieontwikkeling
Ondersteuning bij fusietrajecten Doel van dit maatwerkaanbod is een onafhankelijk, gedegen en doelgerichte procesbegeleiding op een fusie- of samenwerkingstraject. Uw wensen staan centraal in dit traject, waarin we zorgvuldig naar de kracht en mogelijkheden van uw organisatie kijken. Ook het creëren van draagvlak is een belangrijk onderdeel van het proces. Regelmatig tussentijdse afstemming is gedurende alle fasen onontbeerlijk.
Doelgroep
Mogelijke opbouw en inhoud van het traject: Fase 1: verkenningsfase – de relatie tussen de samenwerking en de strategie: • vanuit het perspectief van beide partners; • vanuit het perspectief van de totale organisatie; • de waarde van de samenwerking.
Trainers/adviseurs
Bestuur/(bovenschoolse) directie, teams en medezeggenschapsraden.
Carine Hulscher-Slot e.a.
Kosten Op basis van offerte.
Fase 2: doelstellingfase – van meerwaarde naar concrete doelen: • meerwaarde van de te fuseren scholen; • meerwaarde van de krachtenbundeling: hoofdlijnen en piketpalen. Fase 3: vitale keuzes op vorm en inhoud Fase 4: uitwerkingsfase – ontwerp en werkbaarheid: spelregels • omgaan met verschillen; • krachtenveldanalyse; • communicatieplan. Fase 5: integratiefase (inbedding): • veranderen op menselijke maat; • veranderen binnen de doelstellingen van het proces; • veranderen binnen de doelstellingen van de organisatie.
Kracht van de onafhankelijke procesbegeleiding van de AVS: Filosofie op procesmanagement: • de kracht van de te fuseren organisaties; • de kracht van het geheel; • op basis van gelijkwaardigheid; • de kwaliteit van het proces; • de menselijke maat; • combinatie van vernieuwing en integratie; • randvoorwaarden en samenhangende patronen; • risico’s in beeld brengen en wegnemen; • focus op dynamiek; synchronisatie op deelprocessen; • inzicht creëren; • draagvlak en commitment.
58
Praktisch projectmanagement: • werkgroepen; • breed draagvlak creëren middels stuurgroepen binnen beide organisaties en andere belanghebbenden; • inzet van specialisaties; • verantwoording over totaalproces; • controlerende, coördinerende, ondersteunende, sturende, motiverende taak; • projectplanning; • planning op vier niveaus: – activiteitenplanning – middelenplanning; capaciteiten en resourceplanning – mijlpalenplanning; resultaatplanning – financiële planning / begroting; • risico’s in beeld brengen > beoordelen op kansen en bedreigingen > maatregelen plannen > communiceren > uitvoeren > bewaken: een cyclisch proces.
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Maatwerk
M
Policy governance® in de praktijk Om besturen en raden van toezicht beter te laten functioneren binnen organisaties ontwikkelde dr. John Carver het zogenoemde Policy Governance Model. Dit model wordt in Nederland, ook in het onderwijs, steeds meer toegepast. Het biedt een compleet instrumentarium voor bestuur en toezicht en is daarmee uniek. Maar, een doorvertaling naar de laag in de bestuurskolom waar het verkeer tussen bestuur of bovenschools manager en de directeuren zich afspeelt, bestaat nog niet. De AVS adviseert en ondersteunt u bij het werken met Policy Governance binnen de gehele bestuurskolom.
Doelgroep Bovenschools managers, bestuursleden, leden van het college van bestuur en (school) directeuren.
Trainers/adviseurs De principes van het Policy Governance Model zijn niet alleen van belang voor de relatie tussen het (college van) bestuur / de bovenschools manager en de raad van toezicht. Juist ook in de relatie tussen de bestuurder en de schooldirecteuren zijn vraagstukken van aansturing en verantwoording aan de orde van de dag. Daarbij speelt ook wat volgens de directieleden een redelijke interpretatie is van de op bestuursniveau geformuleerde beleidsuitspraken. Thema’s als coördinatie, verantwoordingsrapportages, de inrichting van het directeurenoverleg, horizontale en verticale verantwoording, te behalen doelen en de kaders waarbinnen te handelen, staan daarbij centraal. Wij kunnen u adviseren en begeleiden bij het formuleren van beleidsuitspraken en de implementatie van het Policy Governance Model en begeleiden en adviseren bij de vertaling naar het niveau van de directieleden.
School for Leadership
Carine Hulscher-Slot e.a.
Kosten Op basis van offerte.
59
兩 Organisatieontwikkeling
Van Teambuilding naar Teamwork “Ik zou wel willen, maar de anderen werken niet mee.” “Waarom moeten we dat veranderen? Het gaat toch al jaren goed zo?” “Iedere vergadering bij ons kost zoveel energie, die kunnen we beter in ons werk steken.” “We leren onze kinderen om zelfstandig samen te werken, maar in dit schoolteam kunnen we er zelf maar weinig van.” Herkent u deze uitspraken? Op de één of andere manier lukt het niet het team in beweging te krijgen. U wordt er als teamlid en leidinggevende soms moedeloos van. Individuele initiatieven zijn er wel, maar ze verzanden in een interne stroperigheid die elke vernieuwing lijkt tegen te houden. Soms zijn er zelfs verschillende groepen en culturen binnen één team. Oude tegenover nieuwe culturen, oudere collega’s tegenover jongere collega’s of er speelt al jaren iets dat iedereen weet maar niemand durft te zeggen. Wat is er nog mogelijk om de groep als geheel in beweging te krijgen in hun denken en hun handelen? Deze (incompany)training geeft u de mogelijkheid om samen met uw team aandacht aan dit soort zaken te besteden. Aandacht en tijd die er veelal in de waan van de dag niet aan gegeven kan worden. Een prettig samenwerkend team heeft een positief effect op het schoolklimaat en de professionele cultuur binnen uw school. In overleg met u stellen we graag een trainingsprogramma samen voor uw schoolteam(s). Het doel van deze training is het inzicht te vergroten in wat samenwerking vereist van een team. Om samen te kunnen werken, moet je eerst samen willen werken. Samenwerken begint bij het individu. Het beeld dat u van uzelf heeft, bepaalt de interactie met uw collega. Een betere samenwerking begint bij uzelf en eindigt bij de ander. Dat is alleen goed mogelijk met zelfbewuste en competente medewerkers die eerst naar zichzelf en dan pas naar een ander kijken.
Doelgroep Directeuren en hun schoolteam.
Trainers/adviseurs Ruud de Sain Tom Roetert
Kosten Op basis van offerte.
In deze (tweedaagse) training kunnen we onder andere aandacht besteden aan: • communicatie binnen de school; • samenwerken met collega’s; • professioneel gedrag; • kernkwaliteiten van uzelf en de ander; • competenties van leerkrachten en het team; • kritiek geven en kritiek ontvangen. Daarnaast is er ruimte voor andere (bijvoorbeeld outdoor) teamactiviteiten. Deze training bestaat uit minimaal vier dagdelen met een overnachting. Uw wensen voor het programma bespreekt u met de AVS. De inhoud van de training kan per schoolteam verschillen.
60
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Maatwerk
M
IPB, de volgende stappen “We hebben alle beleidsstukken en protocollen klaar, maar het afronden van onze gesprekkencyclus lukt nog niet” “Onze directeuren voelen zich niet zeker over het voeren van beoordelingsgesprekken.” “Er is nog onvoldoende afstemming over de opbouw van het personeelsdossier/portfolio.” “De wet BIO en de SBL-competenties, welke rol spelen die?”
Doelgroep Bovenschools managers, directeuren en locatiemanagers.
Trainers/adviseurs Herkent u deze uitspraken? Het belang van een goed personeelsbeleid staat voor iedereen als een paal boven water. Het blijft voor zowel directeuren als bovenschools managers een uitdagende opdracht om alle betrokkenen op een lijn te krijgen. Personeelsbeleid is niet iets dat ‘erbij komt’. Het is één van de hoofdtaken van een directeur. De SBL-competenties zijn een landelijk voorbeeld van een competentieniveau waaraan bevoegde docenten moeten voldoen. Er moet een individueel dossier/portfolio opgebouwd worden voor de werkgever en de werknemer. Voor de werkgever is dit onmisbaar voor goed personeelsbeleid. En voor de werknemer moet dit leiden tot een eigen Bekwaamheidsdossier.
Tom Roetert e.a.
Kosten Op basis van offerte.
De training Van IPB naar Personeelszaken biedt u de mogelijkheid om samen met uw collegadirecteuren eens te kijken naar de stand van zaken van het personeelsbeleid binnen uw organisatie. Is het voor verbetering vatbaar? Meestal wel, dus gaat u ook meteen aan de slag tijdens de cursus. Allereerst zorgt u ervoor dat uw school/scholen een goed personeelsbeleid opzet(ten). Het beleid is helder, de benodigde protocollen zijn aanwezig, iedereen is overtuigd van de noodzaak; er is draagvlak. Vervolgens zorgt u ervoor dat de gesprekkencyclus, de competenties en de dossiervorming een integraal onderdeel van uw dagelijks werk vormen. De inhoud van deze training is geheel afhankelijk van de fase waarin de school zich bevindt op het gebied van IPB. Van de startfase waarin u nog overtuigd moet worden van het nut en noodzaak van een goed IPB-beleid tot het moment waarop u de keuzes maakt en het beleid opstelt. Van het beheersen van de (gespreks)technieken tot ondersteuning bij de uitvoering. In deze training besteden we aandacht aan: • gesprekkencyclus (pop-, functionerings- en beoordelingsgesprekken); • gesprekstechnieken; • personeelsbeleidsplan; • SBL-competenties en/of NSA-competenties; • dossiervorming en personeelsadministratie. Deze (incompany) training kan worden gegeven in de vorm van een studiedag tot een tweedaagse training. We trainen beoordelings- en functioneringsgesprekken met behulp van een professionele acteur. Na een gezamenlijke analyse van de stand van zaken binnen uw school/scholen, kiezen we de voor u meest geschikte vorm. De training kan (zo mogelijk) plaatsvinden in een conferentiecentrum naar keuze. Uw wensen voor het programma bespreekt u met de AVS. De inhoud van de training kan per schoolteam of directeur verschillen. Individuele begeleiding en coaching van directeuren tijdens of na de training behoren tot de mogelijkheden.
School for Leadership
61
兩 Organisatieontwikkeling
Tijd voor een cadeau met inhoud Uw bestuur bestaat tien jaar. Na bestuurlijke fusie ontstaat een nieuw bestuur en de daaronder vallende scholen kennen elkaar niet of willen juist met elkaar een feestje vieren. De personeelsleden van uw school of scholen hebben veel extra prestaties geleverd. Na een ramp op de school, zoals een brand, wilt u de nieuwe start markeren. Na veel gedoe is er een besluit genomen over een nieuwe organisatiestructuur en u wilt de start hiervan extra cachet geven.
Doelgroep Schoolleiders, bovenschools managers, middenmanagers, bouwcoördinatoren, zorgcoördinatoren, intern begeleiders en bestuurders.
Trainers/adviseurs Allemaal mogelijke scenario’s waarbij een georganiseerde dag voor uw personeel wenselijk is. We hebben het dan niet over een doorsnee personeelsdag. Het gaat dan veel meer over een dag waarin inhoud en plezier, het met elkaar delen en ervaringen uitwisselen centraal staan. Binding en delen, plezier en commitment zijn de uitgangspunten voor het programma. Bij het voorbereiden of invullen van het programma en de organisatie bent u bij de AVS aan het goede adres.
62
Carine Hulscher-Slot e.a.
Kosten Op basis van offerte.
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Maatwerk
M
Onderwijsdag, een cadeau voor uw medewerkers Speelt u met de gedachte een dag te organiseren voor uw medewerkers? Bent u op zoek naar de ideale manier voor u en uw medewerkers om elkaar in een andere sfeer en setting te ontmoeten? Veel onderwijsorganisaties geven er nog steeds de voorkeur aan hun onderwijsdag zelf te organiseren en weten hoeveel erbij komt kijken, hoeveel tijd het kost. Zelf organiseren betekent niet altijd besparen. De AVS heeft de ervaring om het u geheel of gedeeltelijk uit handen te nemen, klein of groot. Creatieve ideeën en kwaliteit staan daarbij voorop. Ons speerpunt hierbij is aandacht. U wilt een fantastische, inspirerende dag met inhoud beleven. Een dag waardoor iedereen weer weet waarvoor hij of zij het ook alweer doet. Een dag die aansluit bij de organisatiestrategie; een dag die duurzaam effect heeft. De AVS heeft een verscheidenheid aan expertise in huis en een enthousiast team van medewerkers dat ook de taal van de leerkracht spreekt. De AVS weet wat er morgen leeft.
Doelgroep Algemene directies en directeuren.
Trainers/adviseurs Ad van der Staak (organisatie) diverse AVS-trainers
Kosten Op basis van offerte.
Diverse thema’s kunnen aan bod komen, zoals: • organisatieverandering; • onderwijskundige verandering; • passend onderwijs; • plezier in het werk: inspiratie en motivatie; • nieuwe onderwijsconcepten; • professionaliteit in relatie met de wet BIO (en de NSA); • school en omgeving, bijvoorbeeld brede school; • nieuwbouw; • loopbaanontwikkeling; • onderwijscultuur; • communicatie; • onderwijs en opvoeding. Maar denk ook eens aan bedrijfsvoering en ondernemerschap als centraal onderwerp voor een dag. Begroting, huisvesting en sociale zekerheid zijn ook mogelijke thema’s. Elke invulling is mogelijk: • van workshop tot voorstelling; • van inleider tot afsluiter; • van locatie tot catering; • van ochtend tot middag; • van eendaagse tot meerdaagse; • van vorm tot inhoud. U wilt een startdag voor een langer begeleidingstraject? Samen met u kijken we wat we kunnen doen met de opbrengsten. De AVS biedt u ook de nazorg.
U wilt met uw collega-directeuren en het kader een studiereis organiseren naar het buitenland? Ook daarvoor kunt u de AVS inschakelen. U kunt hierover in gesprek met ervaren adviseurs, met wie u vrijblijvend een afspraak kunt maken.
School for Leadership
63
兩 Organisatieontwikkeling
Professioneel Taakbeleid Krijgt u vragen over taken en formatie, werktijdsfactoren, BAPO, compensatieverlof, verlof in het algemeen, studiedagen? Bent u op zoek naar ondersteuning, advies of instrumenten om uw taakbeleid professioneel aan te pakken? De AVS heeft de juiste adviseurs om u te kunnen ondersteunen. Ontwikkelen van taakbeleid, met plezier naar uw werk toegaan, Wet BIO. Begrippen waarmee we allemaal te maken krijgen in het kader van de CAO-PO. Om in uw eigen school of organisatie professioneel personeelsbeleid te voeren heeft u instrumenten nodig. Taakbeleid kunnen we omschrijven als de optimale afstemming tussen het werk dat moet gebeuren op de school (het takenpakket) en de kwaliteiten en de beschikbare tijd van het personeel van de school. Sinds de Wet BIO van kracht is (1 augustus 2006), worden de bekwaamheidseisen van de professional in relatie gebracht met taakbeleid en de afspraken in de CAO-PO. De visie van uw organisatie is bepalend voor het antwoord op de vraag: welke koers gaat u varen met taakbeleid, hoe vertaalt u de zeven kerncompetenties naar acties? Ook geldt de Wet Flexibilisering schooltijden PO. Dit biedt u meer mogelijkheden voor implementatie van taakbeleid en onderwijskundige ontwikkelingen.
Doelgroep Schoolleiders, bovenschools managers, personeelsfunctionarissen, leden van de (gemeenschappelijke) medezeggenschapsraad, bestuurders en schoolteams.
Trainers/adviseurs Eelco Dam Jos Kooij
Kosten Op basis van offerte.
Samen gaan we op zoek naar helderheid over: • taakomvangbeleid: het op elkaar afstemmen van het totale takenpakket van uw school, de beschikbare financiën en de ‘zittende’ formatie; • taakverdelingsbeleid: de evenwichtige verdeling van het takenpakket van uw school over de functies en de personeelsleden; • taakbelastingbeleid: het beleid van uw school dat erop gericht is de ervaren werklast te verminderen; • belastbaarheidbeleid: de zorg voor elk personeelslid, werkend vanuit zijn of haar individuele belastbaarheid; • bekwaamheidseisen en hoe u deze vertaalt naar acties; • het jaarrooster (inclusief alle uitzonderingen). Centraal staan: • plaatsbepaling: plaats van taakbeleid in het personeelsbeleid van uw organisatie; • formulering taakbeleidsplan; • gebruik van instrumenten; • kengetallen en mogelijkheden; • de zeven kerncompetenties en de mogelijkheden om binnen taakbeleid hieraan vorm te geven; • de schooltijden gerelateerd aan de normjaartaak. We gebruiken door de AVS ontwikkelde instrumenten, die u snel en efficiënt kunt omzetten naar uw eigen organisatie.
64
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Maatwerk
M
Van functiehuis naar persoonlijke loopbaantrajecten Na uitgebreide en zorgvuldige voorbereidingen is het functiebouwwerk opgezet en geconstrueerd, staan de werkzaamheden en verantwoordelijkheden van de (nieuwe) functies netjes op papier, zijn de competenties en indicatoren daarvan bekend. Echter, hoe wordt dit allemaal gekoppeld aan de uitkomsten van de gesprekkencyclus, de ambities en kwaliteiten van uw werknemers? Is die ene ambitieuze leerkracht met IB-taken geschikt voor de stevige IB-functie zoals die geformuleerd is? Of de leerkracht met zijn/haar enthousiasme voor ICT een serieuze kandidaat voor de pittige ICT- werkzaamheden zoals de functie het aangeeft? Wat te doen met de coachingsambities van die oudere leerkracht? Ons doel is om bovenschools managers of besturen te helpen in het zoeken naar de mogelijkheden om: • enerzijds functies te creëren die passen binnen de ontwikkelingen van uw schoolorganisatie en • anderzijds de schoolleiding die handvatten te geven waardoor zij het contrast tussen praktijk en doelstellingen kunnen overbruggen.
nieuw
Doelgroep Bovenschools managers/ besturen
Trainers/adviseurs Jannita Witten Magda Snijders
Kosten Op basis van offerte.
Dit door: • mee te denken en te adviseren over het opzetten van een nieuw functiebouwwerk in samenhang met de doelstellingen van uw schoolorganisatie; • deze nieuwe functies te formuleren in functiebeschrijvingen en het bestuur te adviseren over de daarbij behorende salarisschaal, op basis van FUWASYS-PO; • instrumenten en criteria aan te reiken waardoor u onder uw werknemers de talenten kunt spotten en selecteren; • competentieprofielen te ontwerpen; • het werken met ontwikkelrapportages ten behoeve van de ontwikkeling van het potentieel van uw werknemers.
School for Leadership
65
兩 Organisatieontwikkeling
Stimulerend beoordelen, het gesprek Het beoordelingssysteem is prima in orde in uw school en niets staat u in de weg om een beoordelingsgesprek te hebben met uw medewerkers. Maar toch komt het er niet van. De afspraak ligt er, maar kennelijk is er toch nog een struikelblok om het als vanzelfsprekendheid te zien als afronding van de gesprekkencyclus. Waar ligt die blokkade? Als eindverantwoordelijke heeft u vragen die u graag opgelost wilt zien. Een goed systeem, een prima voorbereiding verdient een vaardige gesprekspartner. In deze training staan de vaardigheden in het gesprek centraal. U krijgt antwoorden op onderstaande vragen. Daarnaast is er voldoende ruimte om in te gaan op uw vragen. Kernvragen: • Wat is het doel van de gesprekken? • Wat is het verschil tussen de diverse soorten gesprekken? • Is het mogelijk en raadzaam om gesprekken te combineren? • Hoe maak ik goede (SMART) afspraken en hoe volg ik deze? • Hoe bereid ik me voor? • Hoe breng ik structuur aan in het beoordelingsgesprek? • Hoe beoordeel ik objectief of in ieder geval zo objectief mogelijk? • Hoe voer ik een (lastig) beoordelingsgesprek? • Hoe krijg ik boven tafel wat mijn medewerker echt wil?
nieuw
Doelgroep Iedereen binnen een organisatie die daadwerkelijk beoordelingsgesprekken voert.
Trainers/adviseurs Trieneke van Manen e.a.
Kosten Op basis van offerte.
Doelen: • vaardigheid vergroten in het hanteren van gespreksvaardigheden als STAR- methodiek, actief luisteren en het geven van gevoelsreflecties als middel om openheid te stimuleren; • vaardigheid in het achterhalen van de drives van medewerkers; • geven en ontvangen van feedback; • effectief leren afronden van een beoordelingsgesprek. Een training die specifiek ontwikkeld is voor uw school biedt de volgende voordelen: • specifieke aandacht voor de manier waarop u wilt beoordelen in uw school. Dit kunnen we eerst nog verder aanscherpen; • we oefenen met de praktijksituaties van uw school; • collega’s kunnen van elkaar leren en ook na de training elkaar onder andere feedback geven; • vanaf zes deelnemers is maatwerk meestal financieel aantrekkelijker (per trainingsdag).
66
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Maatwerk
Creëer draagvlak voor beleid Binnen het bestuur is hard gewerkt aan een nieuw beleidsplan of een nieuw onderwijsconcept. Het is nu dan ook de hoogste tijd om alle medewerkers hierbij te betrekken. Na een scholenfusie is een nieuwe organisatie ontstaan. Er is een gezamenlijke strategie ontwikkeld na de schakeldag van ‘Kind op de gang’® (po) of ‘Leerling bij de les’® en u wilt dit presenteren aan uw medewerkers. U wilt een personeelsdag organiseren, maar dan nu eens met een wat minder gebruikelijk programma. De AVS organiseert voor u een op maat gemaakte dag, stelt in overleg met u een dynamisch en enthousiasmerend programma voor de dag samen, zorgt voor interessante sprekers en workshopinleiders en een inspirerende dagvoorzitter en neemt alle zorgen over de organisatie, logistiek, catering en dergelijke uit handen.
M nieuw
Doelgroep Bestuurders, directieleden, leraren, zorgcoördinatoren, intern begeleiders, medezeggenschapsraden et cetera.
Trainer/adviseur Carine Hulscher-Slot
Het programma wordt opgebouwd rond een centraal, in overleg met de opdrachtgever, vast te stellen thema. Mogelijke programmaonderdelen zijn:
Kosten Op basis van offerte.
• Het vertonen van een speciaal voor deze dag vervaardigde film (door een professioneel filmproductiebedrijf ) over de scholen van het bestuur, waarin een relatie wordt gelegd met het thema van de dag. Deze film is ook te gebruiken voor uw eigen website en voor andere (promotie)activiteiten; • Een forum, bestaande uit bijvoorbeeld directieleden en externe deskundigen, waarbij de dagvoorzitter de forumleden interviewt en ‘de zaal’ de gelegenheid krijgt op de standpunten van de forumleden te reageren. De interviewvragen worden ontleend aan bijvoorbeeld het beleidsplan en/of het thema van de dag; • Een ‘versnellingskamer’, waarbij alle deelnemers met stemkastjes kunnen reageren op stellingen die verband houden met het thema en de inhoud van de dag; • Workshops over een breed scala aan onderwerpen, waarbij ook inleiders van buiten de onderwijssector worden uitgenodigd; • Een door een acteur te verzorgen optreden (act), waarbij de inhoud van de dag het uitgangspunt is en dag op informele wijze wordt afgesloten.
School for Leadership
67
兩 Organisatieontwikkeling
Toekomstgericht leiderschap in een lerende school “A leader is anyone willing to help” Margaret Wheatly Zoals de vingerafdruk van elk mens uniek is, zo is ook zijn of haar leren uniek. Vanuit die gedachte geven we het trainingsaanbod van toekomstgericht leiderschap in een lerende school vorm. In deze training presenteren we een bijna ‘organische aanpak’ waarin uw ontwikkelbehoefte als leidinggevende in kwestie centraal staat. ‘Adaptief’ wordt gekeken op welke manier we uw leiderschapspotentieel tot ontwikkeling kunnen brengen. Aan de hand van uw persoonlijk ‘meesterschapplan’ stellen we het individuele programma samen dat leidt tot uw toekomstgericht leiderschap: leiderschap voor de komende decennia, leiderschap voor een onbestemde toekomst. Zoals het leren van elk mens uniek is, zo is ook het leren van elke willekeurige groep mensen uniek. Vandaar dat de samenstelling van het groepsprogramma sterk afhankelijk is van de individuele meesterschapplannen. Deze plannen bepalen na oriëntatie en in samenspraak met de AVS-adviseurs de inhoud van het trainingsaanbod.
Doelgroep Leidinggevenden.
Trainers/adviseurs Bob Ravelli Wiel Botterweck
Kosten Op basis van offerte.
U maakt in deze training tevens kennis met grote denkers uit onze tijd. Mensen die velen inzicht en inspiratie geven als het gaat om de vormgeving van een toekomstgericht leiderschap. Leiderschap dat vorm moet geven aan een nieuw onderwijslandschap voor de komende generaties. U kunt dan denken aan: Peter Senge, Joseph Jaworski, Otto Scharmer, Betty Sue Flowers, Margaret Wheatly, Howard Gardner, Andy Hargreaves, Daniel Kim, Luc Stevens, Michael Fullan, David Hopkins en anderen. Juist in deze tijd wordt zichtbaar dat er grote behoefte is aan een nieuwe vorm van leiderschap. In alle sectoren en met name in het onderwijs lopen systemen vast. Interventies als WSNS en LGF hebben niet de gewenste effecten gehad. Sterker nog, het heeft er misschien wel toe geleid dat veel kinderen tussen wal en schip terechtkomen, zonder toekomstperspectief of een reële kans op de ontwikkeling van het aanwezige potentieel. Meer dan eens lopen we achter de ‘Passende Onderwijs-feiten’ aan. Vanuit deze gedachten is het dus noodzaak om op een andere manier met onze werkelijkheid om te gaan. We moeten onze schoolorganisaties daarom goed toerusten voor de komende decennia. Dit maatwerkaanbod bestaat (bij voorkeur) uit zes bijeenkomsten in overleg op locatie of centraal in het land met een interactief en ‘leren van en met elkaar’-karakter. “De problemen die we veroorzaakt hebben, kunnen niet worden opgelost op het niveau van denken dat ze geschapen heeft.” Albert Einstein
68
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Maatwerk
M
Musicaleren nieuw Musicaleren wil een interactieve leeromgeving demonstreren, waarin u in groepen de ervaring van een succesvolle lerende organisatie kunnen meemaken. Dit kan een inspiratie voor uw eigen veranderingsproces zijn. We maken gebruik van een professioneel trio van klarinet, cello en piano: het Aleotti Trio. Het gaat hierbij om meer dan een illustratie: het gaat om een laboratorium voor teamgedrag en een visualisatie van de vijf elementen uit het ‘lerende organisatie’-model. De setting waarin u terecht komt: Aleotti staat model voor een dienstverlenende (=onderwijs)organisatie die op korte termijn gedifferentieerde programma’s ontwikkelt voor specifieke marktsegmenten (bijvoorbeeld huisconcerten, bedrijfsconcerten, workshops), waarbij het gebruik maakt van het klassieke repertoire. Kwaliteit is van groot belang, moeilijk objectief meetbaar, maar snel herkenbaar: toehoorders horen snel het verschil tussen een succesvolle en mislukte vernieuwing. Maatwerk is vereist, wat hoge eisen stelt aan de flexibiliteit van het ensemble. Een dergelijk team is samengesteld uit ervaren professionals met vaak zeer verschillende achtergronden, die (soms op korte termijn) met elkaar moeten leren samenwerken. Daarbij moeten vaak heel verschillende visies (interpretaties) wat betreft het resultaat op elkaar afgestemd worden. Met andere woorden: een herkenbare en relevante situatie voor veel organisaties in verandering. Musicaleren ontwikkelt programma’s die aangepast zijn aan de behoeften en wensen van uw organisatie. Dat kan variëren van een of meerdere werkbijeenkomsten, waarbij het ensemble wordt gebruikt om discussies te stimuleren over professionalisme, visieontwikkeling, mentale modellen, communicatieprocessen, teamrollen, kleine teams en grote organisaties, leren van fouten, omgaan met creatieve spanning, et cetera. Niet aan de hand van theoretische concepten, maar door de effecten van keuzes aan de praktijk te toetsen en soms letterlijk te horen. De ontwikkeling van een dergelijk programma vereist een voorbespreking waarbij we heel gericht de belangrijkste uitdagingen voor uw team in kaart brengen.
School for Leadership
Doelgroep Besturen, directies, teams uit één organisatie die hun lerende organisatie willen versterken.
Trainer/adviseur Bob Ravelli en het Aleotti Trio
Kosten Op basis van offerte.
Een muzikaal laboratorium demonstreert de vijf disciplines van de lerende organisatie.
69
兩 Beheer en effectieve systemen
Help! Een nieuw bestuur Het kan zomaar gebeuren: nieuwe bestuursleden of misschien zelfs een geheel nieuw bestuur. Energiek en enthousiast aan de slag, maar waar gaat het eigenlijk om in het primair onderwijs? En misschien staan deze bestuursleden steeds bij u op de stoep om antwoord te krijgen op hun vragen. Maak van deze mogelijk lastige situatie een nieuwe kans! Ga (samen) met uw bestuur aan de slag. De AVS organiseert graag een training op maat.
Doelgroep Besturen, bestuursleden en schoolleiders, bovenschools managers.
Trainer/adviseur We beginnen met een aantal modules met basiskennis, zoals: hoe zit het Nederlandse rechtssysteem in elkaar, wat is daarbinnen de plaats van onderwijsrecht en -regelgeving, wat zijn de hoofdlijnen van personeelsbeleid en van de regelingen rond arbeidsvoorwaarden en rechtspositie, hoe zit de medezeggenschap in elkaar, wat is eigenlijk lumpsumbekostiging, wat is de plaats van het schoolbestuur, hoe zijn de verhoudingen tussen het bestuur en het management, welke onderwijsconcepten kunt u in Nederland tegenkomen?
Carine Hulscher-Slot
Kosten Op basis van offerte.
Bij deze algemene onderwerpen zijn de praktijk en de vragen van de deelnemers leidend. Steeds wordt de theorie gekoppeld aan dat wat in de eigen school (scholen) speelt (spelen). Daarmee kunt u het bestuur in uw eigen situatie inwijden. Dat zorgt ook voor het versterken van de onderlinge relatie en betrokkenheid. De geschetste algemene informatie komt aan de orde in een aantal interactieve bijeenkomsten op locatie. Afhankelijk van uw wensen diepen we een aantal – nader te bepalen – onderwerpen meer uit. Ook de vorm van dit traject passen we geheel aan uw wensen aan.
De CAO-PO en het convenant Leerkracht Het convenant Leerkracht biedt een aantal instrumenten om serieus werk te maken van de professionalisering van teamleden. Daarnaast biedt het een impuls voor de verbetering van de kwaliteit van de leerkrachten en het belonen daarvan. De afspraken van het convenant zijn vertaald in de CAO-PO 2009. Hoe geef je als leidinggevende invulling aan de beleidsruimte die de CAO biedt?
Doelgroep Bovenschools managers, bestuurders en directieleden.
Trainer/adviseur De functiemix, de lerarenbeurs, leeftijdsbewust personeelsbeleid en andere CAO-afspraken staan centraal in dit traject. We gaan aan de slag met het verkennen van de ruimte en het ontwikkelen van voor uw scho(o)l(en) specifiek personeelsbeleid. Het resultaat van deze exercitie is zicht op de kansen en mogelijkheden van de nieuwe beleidsonderdelen, toegesneden op uw eigen situatie.
70
Carine Hulscher-Slot
Kosten Op basis van offerte.
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
兩 Coaching
C
兩 School for Leadership
Coaching – vanuit eigen kracht en met effect Coaching gaat over het leren leren ‘in alle opzichten’ van de gecoachte. Krachtig Coachen gaat uit van een aantal principes. We werken: • contextueel en systematisch; • integratief (psycho-sociaal en systeemdenken); • aan kansen en mogelijkheden; • aan de ontwikkeling van sterke kanten; • aan de uitdaging; • vanuit de ontwikkelkracht van de gecoachte; • doel- en resultaatgericht; • met effect. Bij de AVS vindt u ervaren, gecertificeerde en/of gediplomeerde (loopbaan)coaches, die nauw met elkaar samenwerken om u topkwaliteit te kunnen bieden. De AVS is actief op onderstaande vier disciplines.
Executive coaching Voor algemene directeuren en bovenschools managers. “Ik heb vele jaren gewerkt aan de staande organisatie, het richten en inrichten is achter de rug, de lijnen zijn duidelijk, het agglomeraat van scholen heeft zich hervonden in de totale organisatie en dan wordt er een nieuw appèl gedaan op mijn leiderschap en op mijn stijl van aansturing, het vitaal houden en doorontwikkelen van de organisatie”. Bovenstaand citaat is regelmatig de uitgangspositie van een algemeen directeur die een sparringpartner vraagt in het reflecteren over het eigen handelen in een vrij solitaire positie. Deze eindverantwoordelijke functie met een groot handelings- en verantwoordingsmandaat kent zijn eigen dilemma’s en overwegingen waarbij zorgvuldigheid centraal staat, evenals het doordenken van het eigen referentiekader van waaruit gedacht en gehandeld wordt. De executive coach is de neutrale en objectieve gesprekspartner die u in uw eigen kracht houdt en zet, verheldert en structureert, vraagt en verdiept. De coach werkt met u aan gestelde doelen en te behalen resultaten om u te laten genieten van het effect op uzelf en op de organisatie, want dat heeft het! De coach heeft ervaring, kennis en kundigheid om diverse modellen en uitgangspunten te convergeren tot de vorm en werkwijze die bij u past en effect sorteert. Zie de coach als de doelgerichte sparringpartner met wie u met waarden geladen en ingewikkelde kwesties kunt ontrafelen in een complexe context van deel- en algemene belangen. Vanuit de eigen kracht worden tips, tricks en tools
72
toegevoegd aan uw handelingsrepertoire. U heeft een vraag of meerdere vragen: • U vraagt zich af of uw (nieuwe) functie wel past bij uw persoonlijkheid en uw waarden in het leven • U wilt met meer lef uw eigen waarden naar buiten brengen en deel laten worden van uw organisatie • U heeft behoefte aan iemand die uw zakelijke omgeving kent en die op nuchtere en heldere manier helpt de diepere aspecten van u als mens en als leidinggevende bespreekbaar te maken • U ligt onder vuur in de organisatie en u zoekt ondersteuning om deze periode goed door te komen • U worstelt met een dilemma waar u graag hulp bij nodig heeft om tot een betere balans of uitkomst te komen Kunt u zich herkennen in bovenstaande vragen of heeft u heel persoonlijk specifieke vragen, neem vrijblijvend contact op met Ruud F. de Sain.
Loopbaancoaching Door de hele carrière heen zijn er momenten/fasen waarin u zich afvraagt of u wilt blijven doen wat u nu doet of dat er iets anders is wat zeker de moeite waard is om te proberen. Of u zit prima in uw baan, maar om een stap te kunnen maken is de organisatie waar u zit niet de juiste plek. Of u doet uw werk met steeds minder plezier en wilt wat anders, maar u heeft geen flauw idee wat dat andere zou kunnen of moeten zijn. Wellicht is er sprake van de dertigersdip of juist een zilveren plafond. U heeft een vraag of meerdere vragen: • U wilt zich bezinnen op ander werk, maar heeft geen idee waar u zou moeten beginnen • U wilt een andere baan in uw organisatie, maar weet niet hoe u dat aan moet pakken • Anderen zetten stappen in hun carrière en u heeft geen idee waarom zij wel succesvol zijn en u niet • U wilt andere aspecten in uw baan, meer leidinggevend, meer strategisch, meer invloedrijk wellicht, maar hoe doet u dat? • U wilt verder en weet niet welke kwaliteiten u voor de volgende stap nodig heeft • U heeft onvoldoende beeld wat uw kwaliteiten zijn en weet die dus ook niet voor het voetlicht te brengen Loopbaancoaching maakt gebruik van gesprekken, instrumenten en interviewtechnieken om helder te krijgen waar u
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
C
兩 Coaching
nu staat en wat volgende stappen kunnen zijn. De loopbaancoach houdt u de spiegel voor, ook als het minder prettig is om in die spiegel te kijken. De coach confronteert en ondersteunt, adviseert en oefent om de loopbaan succesvol te vervolgen.
Een coachingstraject omvat vijf tot tien gesprekken van maximaal anderhalf uur, waarin er naast het voeren van gesprekken ook oefensituaties worden gebruikt. U werkt met een logboek en reflectieopdrachten.
Performance Coaching Een coachingstraject omvat vijf tot tien gesprekken van maximaal anderhalf uur, waarin er naast het voeren van gesprekken ook oefensituaties worden gebruikt. Aan u wordt gevraagd een portfolio te maken.
Personal coaching In het werk van alledag is meestal geen tijd om echt stil te staan bij de persoonlijke beleving en innerlijke vragen van uw medewerkers. Het lijkt wel of altijd de dingen van de dag voor gaan op de diepere vragen van de mensen in uw school. Werken onder druk, geconfronteerd worden met situaties van onveiligheid, agressie of intimidatie gaan vaak ten koste van het werkplezier. Het kan zelfs leiden tot het verlies van de zin in het werk. De vraag waar u het eigenlijk allemaal voor doet, komt regelmatig op, maar in uw eentje kunt u die vraag niet of nauwelijks beantwoorden. Coaching rond bezieling en bezinning kan u gerichte steun bieden bij deze zoektocht. In een periode van een half jaar gaat u op zoek naar wat u bezielt, wat u drijft en hoe u dat opnieuw kunt verbinden met uw werk. Coachen rond bezieling en bezinning gaat uit van het principe van vrijmaken van iemands kwaliteiten op zo’n manier dat u productief en zinvol kunt werken. De gesprekken zijn erop gericht om de drijfveren los te zien van het eigen ego en door middel van gerichte opdrachten het contact met wat u werkelijk drijft weer te herstellen. De coach helpt om de verantwoordelijkheid bij gemaakte keuzes te nemen, maar stuurt niet op de inhoud. U heeft een vraag of meerdere vragen: • U voelt u minder energiek en heeft eigenlijk geen zin meer in uw werk • U weet zeker dat u meer in u heeft, maar op één of andere manier komt dat er niet uit • U heeft het gevoel dat u alle ballen tegelijkertijd in de lucht moet houden en komt niet of nauwelijks aan uzelf toe • U bent niet in de gelegenheid om te veranderen van positie of baan, maar u wilt wel weer uw plezier in het werk terug • U bent door uw bevlogenheid in de problemen geraakt en u wilt niet weer in die zelfde valkuil stappen • U zit eigenlijk al te lang in deze functie en u heeft het gevoel dat u de hele complexiteit niet aankunt. Het lijkt echt teveel te worden • Er worden eisen gesteld aan uw functioneren, die tot nu toe niet werden gesteld, en u weet niet hoe u dat in deze fase van uw loopbaan nog in uw repertoire moet krijgen
School for Leadership
U wilt uw competentieprofiel verbeteren, uw wilt meer succesvol zijn in uw werk. U twijfelt wellicht aan uw professionele optreden, u heeft het gevoel dat er wel wat verbeterd kan worden. Misschien vangt u zelfs signalen op dat anderen meer of minder twijfelen aan uw professionele optreden. Kortom u wilt aan de slag. Allemaal vragen dus waarin presteren het kernwoord is. U heeft een vraag of meerdere vragen over: • Het verder ontwikkelen van uw individuele competentieprofiel • Het verbeteren van uw persoonlijk optreden • Het verbeteren van de teamprestaties • Het verbeteren van de prestaties van de organisatie als geheel • Het realiseren van meer samenhang, planmatigheid, overzicht en rust in uw schoolplan, financieel beleid, personeelsbeleid en uw onderwijspraktijk • Het zoeken naar meer inspiratie, samenhang en mogelijkheden, uitgaande van uw specifieke werksituatie en omstandigheden De coach zal ook aanwezig zijn op uw werkplek om uw optreden te observeren en u feedback en advies te geven over hoe u uw optreden meer effectief kunt maken. Een deel van het traject is in de vorm van gesprekken met de coach, ten minste drie bijeenkomsten zijn ‘on the job’.
Vorm In een uitgebreid intakegesprek aan de hand van een checklist worden uw vragen, sterke en minder sterke kanten in kaart gebracht. Hierdoor heeft u scherper in beeld wat precies de vragen zijn. Aan de hand daarvan wordt gekeken naar die vorm van coaching die het beste bij u en uw specifieke vragen past. Ook wordt met u de werkwijze afgestemd. Na elk traject volgt een evaluatie. Aan de hand daarvan wordt een persoonlijk en schriftelijk advies gegeven. Een basisprincipe is: uw vraag is de start voor ontwikkeling.
Kosten De coachingsgesprekken vinden bij voorkeur plaats op het kantoor van de AVS. Een coachingsgesprek kost 350 euro (maximaal 1,5 uur). Coaching ‘on the job’ kost 600 euro per dagdeel.
Meer informatie Ruud de Sain,
[email protected]
73
兩 Voor u geselecteerd
V
V
兩 Voor u geselecteerd
Boardroom PO Tiendaagse leergang Maatschappelijk ondernemerschap in het onderwijs vormgeven, een nieuw netwerk van bestuurders voor onderwijsinstellingen in het PO creëren, de verkregen inzichten omzetten in concrete activiteiten in de scholen én het maatschappelijke en politieke debat over het onderwijs direct beïnvloeden. Dat is in het kort de ambitieuze agenda van de Boardroom voor bestuurders in het primair onderwijs! Er is momenteel sprake van low trust in het onderwijs. De druk op het PO om de onderwijsprestaties van leerlingen te verbeteren wordt steeds hoger. Maatschappelijk ondernemerschap is hierop het antwoord. Onderwijsorganisaties moeten een adequaat antwoord formuleren op indringende maatschappelijke ontwikkelingen. Het doel is het creëren van toegevoegde publieke waarde door de instelling, onder andere in samenwerkingsrelaties met andere partijen. De deuren moeten open naar ouders, instellingen voor voorbereidend en afnemend onderwijs, organisaties die zich met leerlingzorg bezighouden et cetera. Bij maatschappelijk ondernemerschap hoort governance en continue innovatie. Wil governance en innovatie voor de organisatie en haar medewerkers tot een positief resultaat leiden, dan is leiderschap nodig.
Innovatie Het creëren van bestuurlijke ruimte tot innovatie is een complexe aangelegenheid. Enerzijds moet de maatschappelijke druk op de organisatie georganiseerd worden om innovatie bespreekbaar te maken. Anderzijds moet het bestuur ook de filter zijn tussen alle mogelijke maatschappelijke belangen en datgene wat de organisatie redelijkerwijs kan behappen. Leiderschap Ingrijpende verandering komt niet gemakkelijk tot stand. Het morele imperatief om als professional verantwoording te willen afleggen, lijkt in onderwijsorganisaties beperkt aanwezig. Hierin spelen de bestuurders als leiders van de organisatie een belangrijke rol.
Doelgroep Deze Boardroom is bestemd voor bestuurders in het Primair Onderwijs (of algemene/centrale directies).
Uitvoering Pim Pollen e.a. (CBE Consultants BV)
Kosten Het programma
Op basis van offerte.
In deze tiendaagse leergang komen aan de orde:
Meer informatie Governance Maatschappelijk ondernemerschap hangt samen met een actief onderzoek van de wensen van stakeholders en het antwoord dat uw onderwijsinstelling daarop geeft, houdt horizontale verantwoording in en betekent onder meer dat zowel de bestuurder als de leerkracht in dienst staan van een bredere maatschappelijke opdracht: bijdragen aan de ontwikkeling van de lerende kinderen en daarmee van de samenleving.
School for Leadership
[email protected] of tel. 030-2361010.
75
兩 School for Leadership
Masterclass Generatiemanagement. Generatiemanagement een noodzaak! Drie dagdelen Steeds meer ouderen op de arbeidsmarkt: vergrijzing. Steeds minder jongeren op de arbeidsmarkt, met een andere mentaliteit: ontgroening. Diversiteit aan normen en waarden: generatiediversiteit. Het doel van deze trainingssessies is dat u inzicht krijgt in: • de impact van de maatschappelijke veranderingen op uw HRM-beleid; • de pijlers voor inzetbaarheid van personeel in diverse levensfasen en generaties; • het bepalen van doelstellingen en kaders voor een gedifferentieerd HRM-beleid (onder andere adequate strategische personeelsplanning). De trainingsessies bestaan uit een theoretisch gedeelte en een praktijkgeoriënteerd gedeelte. De scenario’s voor de praktijkopdrachten worden (mede)bepaald door de uitkomst van de generatiemanagementscan die u voorafgaand aan de workshop krijgt toegestuurd. We bediscussiëren de issues die u als barrière voor inzetbaarheid ervaart en bieden oplossingsmogelijkheden aan. In deze trainingen staan de noodzaak van een adequate strategische personeelsplanning, de duurzame inzetbaarheid van medewerkers en de impact van de vergrijzing en ontgroening op de organisatie centraal.
76
• de krachten en valkuilen van elke generatie en levensfase; • de dynamiek en conflicten die uit de diversiteit voortkomen en de wijze waarop het diverse potentieel in voordelen kan worden omgezet, in termen van werkverhoudingen, conflictmanagement, collegialiteit, samenwerken et cetera. Tevens komt aan bod hoe u met deze kennis in de dagelijkse aansturing handelt; • de wijze waarop de inzetbaarheid van medewerkers kan worden vergroot. Hier wordt de link gelegd naar leeftijdsbewuste HRM-praktijken/c.q. strategische personeelsplanning. U wordt begeleid in het maken van de presentatie en plan van aanpak generatiemanagement, duurzame inzetbaarheid van de organisatie of het bedrijfsonderdeel.
Doelgroep Directies en middenkader, teams van leerkrachten, locatieleiders in het basis- en voortgezet onderwijs.
Uitvoering CBE Staffing BV
Kosten 1150 euro (per persoon) voor drie sessies.
Het programma
Meer informatie
In totaal drie trainingssessies van een dagdeel verdiepen we onder andere de volgende onderwerpen: • kennismaken met de verschillende generaties en hun levensfasen; • de achtergronden van de verschillende generaties en de impact die dit – in combinatie met hun levensfase – heeft op hun levenshouding/arbeidsethos, werkwijze, arbeidsmotivatie en inzetbaarheid;
[email protected] of tel. 030-2361010.
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
V
兩 Voor u geselecteerd
Effectief Presenteren Tweedaagse
Doelgroep
Resultaat
Schoolleider, bovenschools manager, middenkader/leerkracht uit het primair en voortgezet onderwijs.
Als u veel weet van een onderwerp, als u een specialist bent op uw vakgebied, dan wilt u ook dat mensen naar u luisteren. U wilt dat ze uw verhaal horen en niet afdwalen of in slaap vallen. Juist voor specialisten blijkt dit een lastig aspect te zijn: u weet echt wel waar u het over heeft, maar hoe communiceert u het?
Na deze training: • kunt u een overtuigend, helder en goed gestructureerd verhaal vertellen; • bent u in staat om de aandacht van uw publiek vast te houden doordat u gebruik maakt van de juiste spanningsbogen; • heeft u ontdekt hoe u overkomt op uw publiek en kunt u uw uitstraling managen; • bent u in staat om snel en doelgericht presentaties voor te bereiden.
Inhoud
NSA-bekwaamheidseisen
We werken met een actuele presentatie uit uw praktijk. U krijgt informatie over de laatste wetenschappelijke inzichten met betrekking tot het overtuigen van uw publiek. Stap voor stap lopen we door de opbouw van uw presentatie heen en helpen we u een goed gestructureerd verhaal te vertellen. U krijgt van ons een uitgebreide analyse van uw uitstraling. Via de Focus-techniek® krijgt u de handvatten om uw uitstraling simpel aan te passen zonder aan authenticiteit in te boeten. Na de training krijgt u een dvd met al uw presentaties toegestuurd. Zo wordt voor u meetbaar wat uw vorderingen binnen de training geweest zijn en ontwikkelt u een bewustzijn van uw optreden.
Interpersoonlijk competent
Doel
Uitvoering Nobbe Trainingen
Data 10 en 24 september 2009 of 2 en 16 november 2009
Kosten Leden: 1288 euro (speciale prijs: 30 procent korting!) Niet-leden: 1840 euro
Meer informatie Vorm
[email protected] of tel. 030-2361010.
In deze intensieve training wisselen theorie en praktijk elkaar steeds af. U oefent een reeks korte en langere presentaties.
School for Leadership
77
兩 School for Leadership
Bouwen aan een lerende school De vraag is ons inziens niet meer of de school zich wenst te ontwikkelen als een lerende organisatie, maar hoe u dat kan realiseren. Steeds meer scholen, besturen en samenwerkingsverbanden ontwikkelen lerende scholen. Leiders en leerkrachten zijn vaak enthousiast na het volgen van studiedagen of workshops. Maar dan komt de vraag: hoe doet u dat dan…? Bouwen aan een lerende school is een boeiende, maar geen gemakkelijke opgave. Om de invoering ervan tot een succes te maken, heeft u gerichte en concrete handreikingen nodig om in de praktijk van de school mee aan de slag te gaan. Deze cursus voorziet in deze behoefte.
Het programma Dag 1: Een gezamenlijke visie ontwikkelen Hoe ontwikkelen we samen met het team een gezamenlijke visie? Welke mogelijkheden zijn er om persoonlijke visies van mensen te verbinden met de collectieve ambitie van uw school? Dag 2: Ontwikkelen van communicatie en samenwerking De kwaliteit van de communicatie in een school is zeer belangrijk. Hoe kunt u als leider invloed uitoefenen op de manier waarop mensen met elkaar praten en samenwerken? Dag 3: Omgaan met mentale modellen Omgaan met mentale modellen vormt vaak één van de grootste belemmeringen bij de ontwikkeling van uw school. Welke rol spelen mentale modellen, hoe maakt u ze zichtbaar en hoe leert u samen er beter mee om te gaan?
78
Dag 4: Werkvormen voor teamleren Mensen leren meer van elkaar dan van allerlei cursussen. Hoe schept u als leider de condities waaronder mensen zowel binnen als buiten de school kunnen leren van en met elkaar? Dag 5: Systeemdenken in de klas Verkennen van de grote mogelijkheden die systeemdenken biedt voor kinderen. Hoe begeleidt u als leider een traject waarin systeemdenken in de klas wordt gerealiseerd? Dag 6: Systeemdenken in de school Hoe kunnen we de vele hulpmiddelen van systeemdenken toepassen in uw school? We werken met casussen om zo concreet mogelijk te illustreren wat u met de werkvormen kunt doen in uw school. Een van de werkvormen is de ijsberg.
Doelgroep (Bovenschoolse) directies en middenkader van scholen voor primair en voortgezet onderwijs. Dus ook locatieleiders, interne begeleiders en bouwleiders zijn van harte welkom.
Uitvoering Jan Jutten (Duurzaam Leren B.V.)
Kosten Op basis van offerte.
Meer informatie
[email protected] of tel. 030-2361010
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
V
兩 Voor u geselecteerd
Systeemdenken voor leiders en begeleiders Steeds meer scholen, besturen en samenwerkingsverbanden ontdekken de rijke mogelijkheden van duurzaam leren en systeemdenken in een lerende school. De schoolleider is een systeemdenker in actie: systeemdenken is dan ook één van de kerncompetenties van leiders. Scholen hebben bovendien hulp nodig van deskundige begeleiders om systeemdenken te implementeren. En daar zit juist het probleem: er zijn nog te weinig leerkrachten en schoolbegeleiders die de kennis en de vaardigheden hebben om scholen hierbij te ondersteunen. Hierdoor dreigt een situatie te ontstaan waarin wel sprake is van vraag naar begeleiding, maar onvoldoende aanbod. Daarom heeft Jan Jutten van Natuurlijk Leren deze training ontwikkeld, speciaal bedoeld voor leiders, onderwijsbegeleiders en docenten van lerarenopleidingen. Zijn boek ‘Natuurlijk Leren: systeemdenken in een lerende school’ vormt de leidraad voor de training. Voor onderwijsbegeleidingsdiensten biedt systeemdenken grote mogelijkheden: • voor de ontwikkeling van de eigen organisatie; • als een innovatief aanbod naar scholen, besturen en samenwerkingsverbanden.
Dag 3: De taal en de hulpmiddelen voor de school en voor de klas Werken met gedragspatroongrafieken: theorie en praktijk. Toepassingsmogelijkheden in het team in de klas. De taal van het systeemdenken: samenhangen, relaties en causale lussen. Oefenen met grafieken, relatiecirkels en lussen. Dag 4: Klassieke systeemverhalen: archetypen Leren werken met archetypen aan de hand van casussen uit de school. Dag 5: Symptomen of problemen? De ijsberg De kracht van de ijsberg. Toepassingsmogelijkheden van dit praktische hulpmiddel. Werken met de ijsberg aan de hand van casussen uit de school. Dag 6: Succesvol implementeren van systeemdenken Basisideeën van Michael Fullan en Daniel Kim met betrekking tot veranderingsprocessen. Succesfactoren bij de implementatie.
Doelgroep Leidinggevenden in het basis- en voortgezet onderwijs en pabo-docenten.
Het programma Dag 1: Inleiding in systeemdenken Wat is systeemdenken? Wat is een systeem? Waarom systeemdenken? Systeemdenken in relatie tot moreel leiderschap.
Uitvoering Jan Jutten (Duurzaam Leren B.V.)
Kosten Op basis van offerte.
Dag 2: Werkvormen bij systeemdenken Oefenen van de basisvaardigheden lineair en cyclisch denken.
Meer informatie
[email protected] of tel. 030-2361010
School for Leadership
79
Overige producten en diensten Leden krijgen altijd korting op ons aanbod van trainingen, opleidingen, maatwerk en coaching. Als u de gids omdraait, vindt u nog het overzicht van adviesmogelijkheden die er voor u zijn. Wilt u weten wat de AVS nog meer voor u kan betekenen? Hieronder vindt u een kort overzicht. Uiteraard kunt u voor uitgebreide informatie terecht op onze website www.avs.nl. Of bel de AVS met uw vraag, tel. 030-2361010.
Kader Primair en Kadernieuws
Vacaturesite
Kader Primair behoort tot de beste en meest gelezen maandbladen voor het schoolmanagement in Nederland, van bovenschools manager tot adjunct in het (speciaal) onderwijs. In het vakblad leest u zowel over de activiteiten van de AVS, als over de belangrijkste – politieke – ontwikkelingen in het primair onderwijs. Daarnaast bevat Kader Primair (thematische) achtergrondartikelen en good practices over uw vakgebied. Kadernieuws is een maandelijkse nieuwsbrief met de belangrijkste actualiteiten uit onder andere het overlegcircuit en het landelijk onderwijsbeleid. Niet-directieleden kunnen een abonnement nemen. Voor 115 euro (excl. 6% BTW) ontvangen zij een jaar lang Kader Primair en Kadernieuws. Suggesties voor onderwerpen en artikelen, ideeën of opmerkingen? We vernemen ze graag per mail:
[email protected] .
Omdat het scholen steeds meer moeite kost personeel te vinden, ontwikkelde de AVS een vacaturesite voor het primair onderwijs: www.werkeninhetprimaironderwijs.nl . Doel is om het vinden van een collega en het zoeken naar een baan in het primair onderwijs eenvoudiger te maken. Leden van de AVS krijgen een forse korting op de toch al lage prijs als zij een vacature plaatsen. De personeelsadvertenties die ook in Kader Primair staan, kunt u gratis doorplaatsen op de vacaturesite.
Overige publicaties Met enige regelmaat geeft de AVS nieuwe boeken of andere publicaties uit, zoals de vertaling van het boek Every school a great school (elke school een TOPschool) van David Hopkins of Stimulerend beoordelen (van Anita Burlet en Trieneke van Manen).
Praktijksimulatie Passend Onderwijs De praktijksimulatie Kind op de gang!® (po) of Leerling bij de les (vo) is een unieke methode van de AVS om het zorgprofiel in diverse schoolvormen in beeld te brengen. Tijdens een studiedag wordt de (gewenste) organisatie van leerlingenzorg in kaart gebracht, evenals de benodigde randvoorwaarden, het professionaliseringsbeleid en de gewenste externe ondersteuning. Interesse? Mail
[email protected] (po) of
[email protected] (vo)
Digitale Nieuwsbrief Iedere twee weken brengt de AVS een digitale nieuwsbrief uit. Hierin staan de nieuws- en actualiteitenberichten die ook in Kadernieuws of Kader Primair staan. Daarnaast vindt u hierin een agenda, recente vacatures en relevante AVS informatie. Iedereen kan zich op deze nieuwsbrief abonneren via www.avs.nl/ nieuwsenagenda/nieuwsbrieven/nieuwsbrief.
Scholenpanel De AVS doet al jaren onderzoek naar wat er leeft in het veld met behulp van scholenpanel-enquêtes onder haar leden. Met de resultaten kan de AVS vaak effectief het onderwijsbeleid beïnvloeden. Ook vormen ze waardevolle informatie voor de beleidsontwikkeling van onze vereniging. De AVS heeft de mensen én de kanalen om de uitkomsten onder de aandacht te brengen. Hoe groter de respons, hoe hoger de kwaliteit van de onderzoeksgegevens. Wanneer uw e-mailadres bij ons bekend is, ontvangt u automatisch de enquête. Is dat niet het geval, maar wilt u ook uw stem laten horen? Meld u dan nu aan:
[email protected] .
AVS Scholenportaal (www.avs.nl) Het AVS Scholenportaal is de website van de AVS. Naast actuele informatie (Nieuws & Agenda), biedt de site artikelen en achtergrondinformatie over Belangenbehartiging, Werkgeverszaken en Professionalisering. Via het scholenportaal krijgen leden ook toegang tot AVS Kennis Delen, waar u informatie en documenten met andere schoolleiders kunt uitwisselen. Ook kunt u de wekelijkse weblog van AVS-voorzitter Ton Duif volgen. Suggesties voor verbetering, aanvulling en uw opmerkingen zijn welkom op:
[email protected] .
80
AVS-congres en regiobijeenkomsten Elk jaar organiseert de AVS in het voorjaar een congres. Op het congres kunt u onder andere deelnemen aan diverse workshops over uiteenlopende onderwerpen van deskundigen uit het veld of het bedrijfsleven. Daarnaast is het AVS-congres een ontmoetingsplek voor leden en belangstellende niet-leden om informatie uit te wisselen en weer energie en inspiratie op te doen. De AVS organiseert ook met enige regelmaat regiobijeenkomsten waar actuele onderwerpen aan de orde komen, zoals passend onderwijs, Good Governance, innovatie, integraal personeelsbeleid, brede school of huisvesting.
avs professionaliseringsgids 2009 –2010
AVS Helpdesk De telefonische Helpdesk van de AVS is er voor alle professionele vragen die u in uw dagelijks werk tegenkomt. U heeft bijna altijd binnen één werkdag antwoord en de dienst is gratis voor leden. De AVS Helpdesk ondersteunt leden met rechtspositionele en onderwijskundige adviezen over onder andere de volgende zaken: • eigen rechtspositie en bevoegdheden; • arbeidsvoorwaarden, personeelsbeleid, medezeggenschap; • cursussen, training en begeleiding; • wet- en regelgeving; • onderwijsbeleid en zorgverbreding; • speciale leerlingenzorg; • kwaliteitszorg en organisatieontwikkeling; • huisvesting, bekostiging en formatie; • salaris, uitkeringen, seniorenregelingen en pensioen; • landelijk beleid; • functiebouwwerk en functiewaardering. Bij de AVS Helpdesk kunt u ook terecht als u een ‘second opinion’ wilt op uw beleidsstukken, een functiewaarderingsadvies of een juridische check op uw toelatingsbeleid. Vraag om een vrijblijvende prijsopgave.
Beleidscommissies De beleidscommissies van de AVS geven het bestuur en de directie gevraagd en ongevraagd advies over het AVS-beleid. Zij fungeren als klankbord voor de activiteiten van de AVS en de standpunten die de AVS in alle overlegorganen en in de media uitdraagt. De commissies bestaan uit ongeveer vijftien leden, komen vier keer per jaar een dagdeel bijeen en staan open voor ieder belangstellend lid. Commissieleden ontvangen een vervangings- en een reiskostenvergoeding. Meepraten? Mail
[email protected] of bel met de AVS: tel. 030-2361010.
Wilt u meer ervaringen delen en is het reguliere directieberaad daarvoor niet toereikend? Als netwerklid wordt uw stem direct gehoord, leert u van collega-directeuren en bespreekt u de actuele ontwikkelingen met AVS-medewerkers. Voor de AVS zijn de netwerken een belangrijke ‘peilstok’ in het veld. Mede op basis van de inhoudelijke gegevens uit de vier netwerken kan de AVS haar ondersteuning verbeteren en haar beleid ontwikkelen: • regionale netwerken; • regionale sbo-netwerken; • netwerk bovenschools management; • besloten netwerken. Als aspirant-lid kunt u vrijblijvend een keer kennismaken. De meeste netwerken komen minimaal drie keer per jaar bijeen. Meer informatie vindt u op www.avs.nl/professionalisering/ netwerken
Educatieve Reizen Op reis met de AVS, met collega’s uit vele delen van Nederland. Uw horizon verbreden, inspiratie opdoen over de grens, ideeën uitwisselen met schoolleiders uit binnen- en buitenland. Wordt het geen tijd dat u zich ook inschrijft voor een van de AVS-reizen? Tijdens de reizen ontstaat er binnen de groep vaak een inspirerende sfeer, die u de gelegenheid geeft uw eigen situatie te relativeren; even afstand nemen van uw eigen school(bestuur), u te laten onderdompelen in een andere cultuur en zien hoe anderen met veranderingen omgaan. Meer informatie: www.avs.nl/ professionalisering/internationaal/educatievereizen
Homestays
De beleidscommissies die er zijn: • commissie arbeidsvoorwaarden en personeelsbeleid; • commissie zorg; • commissie onderwijs; • commissie financiën en huisvesting.
Wilt u het personeelsbeleid van uw collega in Engeland zelf eens beoordelen? Of met uw Zweedse collega het overblijfsysteem met warme lunch bespreken? De AVS verzorgt niet alleen educatieve groepsreizen, maar bemiddelt ook voor uitwisseling op individuele basis. In deze zogeheten Homestay verblijft u enige dagen bij een buitenlandse collega thuis en draait u intensief mee met zijn of haar dagelijkse werkzaamheden op school. Omgekeerd brengt uw buitenlandse collega op een ander tijdstip op dezelfde wijze een bezoek bij u in Nederland. Meer informatie: www.avs.nl/ professionalisering/internationaal/homestays
Netwerken
AVS Voordeel
Heeft u behoefte aan uitwisselingen met collega-directeuren?
Veel scholen samen kunnen beter en goedkoper inkopen. Dat is het idee achter AVS Voordeel. Om u te helpen bij het kiezen uit het vaak versnipperde aanbod, hebben we afspraken met diverse aanbieders gemaakt. Met het oog op hoge kwaliteit en een lage prijs. Ook kunt u gebruikmaken van privé-voordeelaanbiedingen. Voordeelpartners: Alberts, Canon, Cards Engineering, Cedicu, Douwe Egberts Coffee Care, Epson, Electrabel, Heutink, King Nederland, KlasseTV, Kluwer, Koks Gesto, Members Benefit, OHRA verzekeringen, Rabobank, Reed Business, Sintact, Smart Technology, Wortell. Meer informatie? Kijk op www.avs.nl/vereniging/avsvoordeel of mail
[email protected]
Lid worden van de AVS? Kijk op www.avs.nl/vereniging/lidworden
Overige producten en diensten
81
82
avs professionaliseringsgids 2009 –2010