Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013
Inhoudsopgave
Vooraf
1.
Categorie Droge voeten
4
2.
Categorie Schoon water
6
3.
Categorie Voldoende water
9
4.
Categorie Water in de buurt
11
Bijlage I:
Jury Waterinnovatieprijs 2013
Bijlage II:
Secretariaat
Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013
1
Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013 Vooraf De Unie van Waterschappen reikt op 10 december 2013 voor de tweede keer de Waterinnovatieprijs uit. Dit is een landelijke prijs voor vernieuwende waterinitiatieven die toepasbaar zijn binnen de taken en verantwoordelijkheden van de waterschappen. Dat wil zeggen: de zorg voor droge voeten, schoon en voldoende water. De Unie van Waterschappen benadrukt met de Waterinnovatieprijs het nationale belang van innovaties op het gebied van water, het belang van onderlinge samenwerking en het delen van ‘best practices’. Dit jaar heeft het secretariaat van de Waterinnovatieprijs 121 inzendingen ontvangen. De projecten zijn ingezonden in de categorieën Droge Voeten (41), Schoon Water (46), Voldoende Water (18) en Water in de Buurt (16). De diversiteit aan projecten is groot. Opvallend waren creatieve oplossingen op het gebied van grondstoffen energie verkrijgen uit restproducten, initiatieven waarbij particulieren worden ingezet als participant en de ontwikkeling van specifieke apps. De inzendingen zijn afkomstig van zowel overheden, waterschappen, particulieren, belangenorganisaties en het bedrijfsleven. De inzendingen zijn door de jury met ondersteuning van een professionele prejury beoordeeld op basis van de bijdrage die zij leveren aan de waterkwaliteit en waterveiligheid en op basis van de gestelde criteria kwaliteit en innovatie. De nadruk van de beoordeling heeft voornamelijk op het innovatieve karakter en de toepasbaarheid van de inzending gelegen. De (pre)juryleden hebben zich onthouden van stemming bij projecten waar ze bij betrokken zijn. De jury, onder leiding van ir. Annemieke Nijhof - CEO Tauw Group B.V., heeft met veel plezier en interesse de innovatieve waterprojecten beoordeeld. “De jury is blij verrast door de grote diversiteit aan inzendingen, van betekenisvol in de buurt tot in potentie wereldwijde expertise. De herkomst is ook zeer divers, van bewonerscollectieven tot bedrijven. Voor ons was het een zware taak om – enthousiast als wij zijn – uit zoveel prachtige initiatieven ons te beperken tot 12 genomineerden en een eervolle vermelding.” De jury is trots op de winnaars, de genomineerden en de eervolle vermelding en dankt iedereen die de moeite heeft genomen een inzending te doen. “Het is toch geweldig dat er ieder jaar weer zoveel nieuwe waterinitiatieven zijn”, aldus de jury. De Waterinnovatieprijs biedt een prachtig podium om deze waterinnovaties onder de aandacht te brengen. Op de volgende pagina’s worden de genomineerde inzendingen kort beschreven en leest u het commentaar van de jury.
Utrecht, 20 november 2013
Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013
2
De jury heeft de volgende criteria gehanteerd:
Kwaliteit: Is het project klantgericht, duurzaam, uitvoerbaar, kostenbewust en is het ook toepasbaar voor anderen?
Innovatie: Is het project vernieuwend en origineel ten opzichte van het bestaande aanbod?
De Waterinnovatieprijs biedt een brede basis om projecten of ideeën in te dienen. Inzendingen mogen al uitgevoerd zijn of in de komende jaren nog uitgevoerd worden. Projecten die reeds eerder aan de Waterinnovatieprijs hebben deelgenomen, zijn tevens toegestaan, mits er een duidelijke ontwikkeling in het project zichtbaar is. De omvang van de projecten is niet van belang; een kleinschalig project kan net zo relevant en innovatief zijn als een grootschalig project. Wel moet het innovatieve project, product, initiatief of idee toepasbaar zijn binnen de taken en verantwoordelijkheden van de waterschappen; de zorg voor droge voeten, schoon en voldoende water.
Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013
3
1.
Categorie Droge voeten
In deze categorie zijn drie genomineerden benoemd, waarvan één winnaar. ___________________________________________________________________________ 1.1
Project: Verticaal zanddicht geotextiel als piping-preventiemaatregel
Inzender:
Waterschap Rivierenland, Deltares, Stichting IJdijk, TenCate en de Programmadirectie Ruimte voor de Rivier.
Korte projectomschrijving Piping is een belangrijk faalmechanisme bij dijken. De stroming van water onder de dijk door kan zo groot worden dat er aan de polderzijde van de dijk zandmeevoerende wellen ontstaan. Hierdoor wordt zand meegevoerd waardoor onder de dijk ‘pipes’ ontstaan die uiteindelijk tot doorbraak van de dijk kunnen leiden. Het ‘verticaal zanddicht geotextiel’ (VZG) is een innovatieve preventiemaatregel tegen piping. Het principe van het VZG berust op het feit dat het scherm wel water doorlaat, maar geen zand. Een pipe die aan de polderzijde tot ontwikkeling komt, loopt nu dood tegen het geotextiel. Hierdoor blijft het zand opgesloten onder de dijk en kan er geen doorgaande pipe ontstaan. Dit principe is een robuuste oplossing, die onafhankelijk is van een minimaal benodigde kwelweglengte en hierdoor niet afhankelijk is van discussies of aanpassingen van pipingrekenregels.
Juryoordeel:
De jury is onder de indruk van de innovatieve wijze waarop deze (al bestaande) techniek is toegepast. Het biedt een eenvoudige, kosteneffectieve oplossing voor een kostbaar probleem en is op vele plaatsen toepasbaar, mits uitvoerbaar. De proeven die tot nu toe bij IJdijk zijn gedaan lijken hoopgevend. Daardoor is de besparingspotentie is enorm. Het zou op termijn zelfs een enorm multiplier-effect kunnen veroorzaken voor heel Nederland, zelfs merkbaar voor de belastingbetaler. Deze inzending laat zien dat innovaties heel goed het gevolg kunnen zijn van het slim combineren van het bestaande in het licht van nieuwe inzichten. ______________________________________________________________________ 1.2
Project:
Inzender:
Grootste waterplein van Europa
Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, gemeente Rotterdam, De Urbanisten en financieel mogelijk gemaakt door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling van de Europese Commissie (INTERREG IV A, MaxiGreen) en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (Mooi Nederland).
Korte projectomschrijving Het stenige Benthemplein in Rotterdam Noord is omgevormd tot een aantrekkelijk waterplein. Een stadsplein met ruimte voor water, sport en groen. Het ontwerp is samen met gebruikers van de omliggende gebouwen uitgewerkt. Het plein biedt scholieren van aangrenzende scholen en omwonenden een aantrekkelijke ontmoetingsplek voor recreatie, sport en spel. Doordat het klimaat verandert, regent het steeds vaker en harder. Rotterdam heeft in dichtstedelijk gebied weinig ruimte voor waterberging. Rioolwater zal in zo'n situatie terecht kunnen komen in singels en kelders. Waterpleinen ontlasten in tijden van hevige regenval het riool en maken tegelijkertijd de stad aantrekkelijker. De zichtbare afvoer en opvang van water vergroot de bewustwording van het Rotterdamse watersysteem.
Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013
4
Juryoordeel:
Het waterplein is een mooi voorbeeld van een integrale aanpak. De combinatie waterberging en ruimtelijke kwaliteit is vernieuwend. De jury vindt het een meerwaarde dat de bewoners zich op deze manier bewust worden van waterbeheer. Ondanks dat het voortborduurt op bestaande ideeën, en dus niet geheel innovatief is, is het voor stedelijke gebieden, wereldwijd een interessant concept. Het zou nog aan waarde kunnen winnen als het niet alleen benut wordt voor waterberging in natte tijden, maar ook ingezet kan worden om hittestress in de stad te verminderen bij extreme warme perioden. De jury vindt het ontwerp van het plein prachtig, het versterkt het imago ’dutch design’. ___________________________________________________________________________ 1.3
Project:
Inzender:
Dutch-flood-door
Dutchdam BV en Grimbergen Industrial Systems BV in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.
Korte projectomschrijving De ‘dutch-flood-door’ is een verticaal verplaatsbare deur die, naar keuze volledig geautomatiseerd, per direct openingen in of tussen bouwsels kan afdichten tegen instromend water. Daardoor kan bijvoorbeeld een formatie van gebouwen als waterkering gaan werken. Toegangen naar ondergrondse ruimten zoals tunnels, parkings en basements zijn met een druk op de knop waterbestendig te maken. Ook maatschappelijk belangrijke voorzieningen zoals elektriciteitscentrales, ziekenhuizen, communicatiecentra en hulpdiensten dienen tegen wateroverlast beschermd te worden. De ‘dutch-flood-door’ is breed toepasbaar en kan zowel per object als in de publieke ruimte waterveiligheid bieden. Tevens is deze verplaatsbare deur brandvertragend uit te voeren en kan in de (chemische-) industrie compartimenteren en bluswater binnen muren vasthouden.
Juryoordeel:
Dit is een flexibel, functioneel en exporteerbaar product. Een moderne versie van schoorbalken en coupure, waarbij maatwerk mogelijk is afhankelijk van de situatie. De jury vindt het een mooi product, maar verwacht dat het in Nederlandse context mogelijk beperkt toepasbaar is. De uitdaging ligt daarbij niet zozeer in de techniek, maar in het stedenbouwkundig- en ruimtelijk ontwerp van waterfronten. Desalniettemin zijn er genoeg plaatsen waar deze aanpak een serieuze verkenning verdient. Het past zeker goed bij buitenlandse tradities (Amerika en Japan) en zou daarmee in de gereedschapskist van ‘The Dutch Engineer’ niet mogen ontbreken.. ___________________________________________________________________________ Winnaar in de categorie Droge voeten: De nominaties in overweging nemend heeft de jury tot winnaar in de categorie Droge voeten uitgeroepen: Verticaal zanddicht geotextiel als piping-preventiemaatregel van Waterschap Rivierenland, Deltares, Stichting IJdijk, TenCate en de Programmadirectie Ruimte voor de Rivier.
Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013
5
2.
Categorie Schoon water
In deze categorie zijn één eervolle vermelding en drie genomineerden benoemd, waarvan één winnaar. _________________________________________________________________________ 2.1
Project:
Inzender:
Slibgisting Echten
Waterschap Reest en Wierden en HoSt BV
Korte projectomschrijving Waterschap Reest en Wieden heeft afgelopen voorjaar in Echten een innovatieve gistingsinstallatie in bedrijf genomen. Het slib (restproduct zuiveringsproces) van alle rioolwaterzuiveringen uit het beheergebied wordt in deze installatie vergist in een thermofiele in combinatie met mesofiele vergister. Bij het vergistingsproces wordt biogas geproduceerd dat in elektriciteit en warmte wordt omgezet. Met de installatie kan 30% van het slib afgebroken worden, met conventionele technieken ongeveer 20%. Het nieuwe proces levert daarmee 50% meer slibafbraak, 50% meer biogas en daarmee 50% meer elektriciteit en warmte. Door het vergistingsproces komen fosfaten uit het slib vrij. Bij de installatie is een reactor geplaatst waarmee fosfaten uit het slib worden omgezet naar struvietkristallen. Het gewonnen struviet kan opnieuw als grondstof in de kunstmestindustrie gebruikt worden. De installatie zal per jaar vier miljoen kilowattuur duurzame elektriciteit produceren en 250 ton struviet.
Juryoordeel:
Tweetraps vergisting en winning van struviet is innovatief voor Nederland. Het proces draagt bij aan het behalen van milieudoelstellingen (energie- en grondstoffenhergebruik). De jury noemt het een mooi en gedurfd initiatief met veel toekomstwaarde in financieel en duurzaam opzicht. De jury waardeert het zeer dat Reest en Wierden hun nek uitsteken en verwacht dat andere waterschappen zeer geïnteresseerd zullen zijn. _________________________________________________________________________ 2.2
Project:
Inzender:
Productie Alginaat uit Afvalwater/Slib
TUDelft, RoyalHaskoning DHV, STOWA en de waterschappen Vallei en Veluwe, Rijn en IJssel en Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden.
Korte projectomschrijving Zuiveringsslib is een restproduct uit de rioolwaterzuivering dat een significant deel vraagt van de investering in onderzoek naar optimalisatie van de slibverwerking. Onderzoek heeft aangetoond dat de substantie die verantwoordelijk is voor de korrelvormige groei van bacteriën een alginaatpolymeer is. Dit is een suiker die een zeer sterke waterbinding kent, vloeistoffen kan verdikken of geleren en een basis voor coatings kan vormen. Korrelslib bevat tot 20% van dit polymeer. Het ‘pure’ alginaat kan relatief eenvoudig uit korrelslib worden gewonnen door middel van de aerobe korrelslibtechnologie Nereda®. Alginaat kent vele toepassingen die momenteel vooral liggen op het gebied van medische materialen en voeding. Na extractie van het alginaat is het korrelslib ontsloten en kan het resterende materiaal worden vergist, waarbij nog steeds een hoge methaan-opbrengst kan worden verkregen. Voor landbouwtoepassingen kan het korrelslib als gedroogd materiaal direct worden aangewend.
Juryoordeel:
Een mooie ontwikkeling van afvalverwerking via energiefabriek naar grondstoffenfabriek. Innovatie zit in de toepassing van het zuiveringsslib.
Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013
6
De jury heeft hoge verwachtingen van de impact die deze innovatie heeft op de internationale marktpotentie van Nereda technologie. Nederland is door deze innovatieve doorbraken in afvalwatertechnologie weer internationaal gezichtsbepalend geworden. Haalbaarheid en business case zijn goed doordacht. Een vernieuwend bijproduct van een vernieuwend zuiveringsproces is een sprekend voorbeeld van circulair denken en handelen. De samenwerking in de brede coalitie van kennis, publieke en private partijen is een goed voorbeeld van innovatiekracht. _______________________________________________________________________ 2.3
Project:
Inzender:
Duurzaam rioleringssysteem voor afvalwater
De Bonte internationale bvba
Korte projectomschrijving Een duurzaam rioleringssysteem voor afvalwater; een compleet systeem van rioleringsbuizen en inspectieputten uit zwavelbeton op basis van de door Shell ontwikkelde Thiocrete Binder. Deze nieuwe rioleringselementen hebben een uniek karakter waarbij de voordelen van buizen uit gres (chemisch resistent) en deze uit beton (robuust) worden gecombineerd, om zodoende een gunstig alternatief te bieden voor de gresbuizen en dit aan een lagere kost en lagere ecologische impact.
Juryoordeel:
Deze inzending toont dat goede innovaties soms al bedacht zijn in andere sectoren. Door de ervaringen uit de chemische industrie goed te volgen kunnen parktijkproblemen in het waterbeheer worden aangepakt. De toepassing van zwavelbeton is relevant voor afvalwaterstromen die door hun chemische kenmerken het gebruik van normaal rioleringsbuizen uitsluiten. Zwavelbeton vormt een kosteneffectief alternatief voor gresbuizen. De jury vraagt zich af of in hoeverre de veiligheid voor de omgeving is getest. __________________________________________________________________________ 2.4
Project:
Inzender:
HydroChip
TNO, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, STOWA, Vitens en Waternet.
Korte projectomschrijving De HydroChip is een nieuwe, innovatieve meetmethode in de vorm van een DNA-chip waarmee de soortenrijkdom van micro-organismen (kiezelalgen, blauwalgen) snel en betrouwbaar gemeten kan worden. Deze micro-organismen zijn zeer gevoelig voor veranderingen in de waterkwaliteit, waardoor zij als indicator voor de kwaliteit van oppervlaktewater gebruikt kunnen worden. De HydroChip bevat nu DNA-fragmenten (probes) van de in Nederland meest voorkomende algen, waardoor waterbeheerders met één meting een breed spectrum van indicatororganismen in meerdere watermonsters kunnen identificeren en kwantificeren. Met de HydroChip krijgen waterbeheerders een belangrijk en betrouwbaar instrument in handen waarmee het resultaat van de KRWmaatregelen, binnen Nederland en daar buiten, snel getest kan worden. Hierdoor kan waterbeheer effectiever en efficiënter worden gemonitord en gestuurd.
Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013
7
Juryoordeel:
De jury vindt het interessant dat de ontwikkelingen in DNA-technologie inmiddels zo ver zijn dat een eenvoudige- en snelle meetmethode beschikbaar is die zeer geschikt is om te vermarkten. De jury verwacht dat deze vinding ook geschikt is voor export. De DNA-analyses zijn veelbelovend voor waterkwaliteitsonderzoek en de werking is betrouwbaar beschreven. __________________________________________________________________________ Winnaar in de categorie Schoon water: De nominaties in overweging nemend heeft de jury tot winnaar van de categorie Overheden uitgeroepen: Productie Alginaat uit Afvalwater/Slib van TUDelft, RoyalHaskoning DHV, STOWA en de waterschappen Vallei en Veluwe, Rijn en IJssel en Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Eervolle vermelding in de categorie Schoon water: De jury heeft in deze categorie een eervolle vermelding verleend aan: Duurzaam rioleringssysteem voor afvalwater van De Bonte internationale bvba.
Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013
8
3.
Categorie Voldoende water
In deze categorie zijn drie genomineerden genoemd, waarvan één winnaar. ___________________________________________________________________________ 3.1
Project:
Inzender:
Rainwinner
Broos Water BV
Korte projectomschrijving De Rainwinner zijn holle kunststof bouwstenen, waarmee functionele tuinelementen (schutting, muurtje, verhoogde borderrand etc.) kunnen worden gebouwd, terwijl ze tevens geschikt zijn om overtollig regenwater tijdig op te slaan. Dit regenwater kan worden gebruikt en/of worden gedimensioneerd, geïnfiltreerd of geloosd. Naast bovengronds is de Rainwinner ook ondergronds of indoor te plaatsen. De Rainwinner is demonteerbaar en herplaatsbaar.
Juryoordeel:
De jury is enthousiast over het mooi uitgevoerde en praktisch toepasbare product. Volgens de jury is het een mooi voorbeeld van een decentrale oplossing, welke een bijdrage levert aan berging. Ook lijkt de bijdrage van een individuele burger op deze wijze ‘een druppel op de gloeiende plaat’, bij laagdrempelige en veelvuldige toepassing kan de impact wel significant zijn. Het is een praktische innovatie om wateroverlast tegen te gaan. ___________________________________________________________________________ 3.2
Project:
Inzender:
Salland WaterProof
Waterschap Groot Salland, LTO Salland, Wageningen UR, Stimuland, agrariërs, grondeigenaren en burgers.
Korte projectomschrijving Onder de noemer Salland Waterproof hebben LTO Salland en Waterschap Groot Salland samen met agrariërs, grondeigenaren en burgers gezocht naar manieren om wateropgaven in het gebied van de Heinose Vloedgraven op praktische wijze uit te voeren. Waterbergingen, helofytenfilters en natuurvriendelijke oevers zijn aangelegd. Het gebiedsproces kan bestempeld worden als een succes: met toewijding en enthousiasme van alle agrariërs en grondeigenaren in het projectgebied is de Heinose Vloedgraven heringericht om te zorgen dat er meer water in het gebied wordt vastgehouden en er minder snel verdroging plaatsvindt. Salland Waterproof draaide om communicatie en participatie met de omgeving. Alle agrariërs en grondeigenaren hebben vrijwillig meegewerkt aan het project. Vrijwillig betekende daadwerkelijk meedoén. Zij hebben ideeën aangedragen, meebeslist over oplossingen en maatregelen op hun bedrijf uitgevoerd. Alle ingezette werkvormen hadden tot doel inzicht krijgen in het effect van het eigen handelen op de waterhuiskundige omgeving en waterkwaliteit.
Juryoordeel:
De jury vindt eigenlijk dat dit de gangbare praktijk in het waterbeheer zou moeten zijn en dus niet als innovatief moet worden gekenmerkt. Tegelijkertijd hebben we dit soort succesvolle praktijkvoorbeelden nodig als iconen om de watersector enthousiast te maken voor gebiedsprocessen nieuwe stijl. Een mooie vorm van interactieve planvorming, waarbij een vernieuwende werkwijze is toegepast met een groot draagvlak bij de betrokkenen. ___________________________________________________________________________
Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013
9
3.3
Project:
Inzender:
SPAARWATER
Acacia Water in nauwe samenwerking met DLVplant, Broere Beregening, BE-de-Lier, Netafim, KAVB (Koninklijke Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur), Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA), Langeveld VOF-Agrariër locatie Breezand, Noordam-Agrariër locatie Borgsweer Financiers: Waddenfonds, Provincie Groningen, Provincie Friesland, Provincie Noord-Holland, Hoogheemraadschap Hollands, Noorderkwartier, Wetterskip Fryslân, Waterschap Noorderzijlvest, Waterschap Hunze en Aa’s, LTO Noord fondsen, STOWA, Interpolis/Hagelunie, Rabobank
Korte projectomschrijving Binnen het project SPAARWATER gaat een breed consortium de uitdaging aan om schoon zoetwater beschikbaar te maken en in de toekomst beschikbaar te houden in een verziltende omgeving rondom het waddengebied. Op vier proeflocaties zal met behulp van praktijkgerichte toepassingen op zoetwater de trits ‘opvangen, opslaan en gebruiken’ toegepast worden. Op twee van de proeflocaties betreft het een systeem waarmee in natte perioden regenwater uit het landbouwperceel via (bestaande) drainage rechtstreeks opgevangen wordt. Het water wordt ondergronds opgeslagen in een diepe bodemlaag. Waarna het water in droge perioden zuinig gebruikt wordt middels druppelirrigatie eventueel gecombineerd met subirrigatie.
Juryoordeel:
Dit is een mooie ontwikkeling binnen de agrarische sector en innovatieve oplossing voor peilbeheer en ‘micro-watermanagement’. Het zou, indien succesvol, toepasbaar kunnen zijn in veel deltagebieden met deze grondsamenstelling. Gebruik van ondergrond en grondwater is wereldwijd een groeimarkt. Een mooi concept dat navolging verdient, aldus de jury. ___________________________________________________________________________ Winnaar in de categorie Voldoende water: De nominaties in overweging nemend heeft de jury tot winnaar in de categorie Voldoende water uitgeroepen: Rainwinner van Broos Water BV.
Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013
10
4.
Categorie Water in de buurt
In deze categorie zijn drie genomineerden benoemd, waarvan één winnaar. ___________________________________________________________________________ 4.1
Project:
Inzender:
Polderdak Zuidas
Green Business Club Zuidas, Dakdokters B.V., Dienst Zuidas, Waternet en Ingenieursbureau Amsterdam.
Korte projectomschrijving Het nieuwe Polderdak Zuidas in Amsterdam vangt water op via het dak en levert daarmee een bijdrage om hemelwater bij hevige regenbuien goed op te vangen en af te voeren. De essentie van de constructie is een dijk met afsluitbare openingen en dragers voor het groene dak. Het regenwater wordt tegengehouden door de dijk en tijdelijk vastgehouden onder het groen. Na de bui loopt het water gefaseerd weg. Zo wordt het rioolstelsel ontzien.
Juryoordeel:
De jury is positief over de bereidheid van de gebouweigenaar om bij te dragen aan een innovatief dak: groen&blauw. In dichtbebouwde stedelijke gebieden zijn de bouwkosten van een vierkante meter Polderdak goedkoper dan de kosten voor traditionele watercompensatie. Dit creëert een innovatieve win-win situatie voor gebieds- en gebouwontwikkelaars. De jury is van mening dat het product een goede showcase vormt. De jury verwacht dat er in de toekomst meer mogelijkheden voorkomen en dat de waarde van groen-blauwe daken in stedelijk gebied in het veranderend klimaat sterk zal toenmen. ________________________________________________________________________ 4.2
Project:
Inzender:
Sportvissers melden watercalamiteiten
Vangstenregistratie.nl
Korte projectomschrijving Ruim 20.000 Nederlandse sportvissers gebruiken de Vangsten app wanneer ze – veelal wekelijks – op of aan het water verkeren. Met de integratie van een simpele knop 'Watercalamiteit melden' en een eenvoudig formulier in de app wordt een grote groep watergebruikers geactiveerd als rapporteur van mogelijke incidenten op- of aan het water en positief verbonden met het waterschap. Het rapporteren van de calamiteit gebeurt in een aantal simpele stappen, beginnend met de keuze uit categorie, bijvoorbeeld Ongedierte, Vervuiling oppervlaktewater, Grote hoeveelheden dode vis, Riool of gemaal in storing en Schade oever/kade. Er kan een foto worden bijgevoegd. Op basis van de huidige locatie komt de melding bij het juiste waterschap terecht. De uiteindelijke melding wordt, inclusief locatie, foto, omschrijving en contactgegevens rapporteur, per e-mail bij het waterschap afgeleverd.
Juryoordeel:
De jury vindt het een leuk initiatief om sportvissers op deze manier te betrekken en een rol te geven bij watercalamiteiten. Dit vereist wel dat het waterschap een goede respons organiseert zodat er op korte termijn zichtbare actie plaatsvindt. Wel vraagt de jury zich af of het in de praktijk ook echt zal werken, aangezien mensen meestal niet bereid zijn gegevens te verzamelen waar ze zelf geen belang bij hebben. Om die reden moet de App wel worden ingebed in een goede communicatiestrategie over ‘verwachtingenmanagement’.
Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013
11
___________________________________________________________________________ 4.3
Project:
Inzender:
Natuurderij KeizersRande
Stichting IJssellandschap, Natuurderij KeizersRande, Stichting KeizersRande, ontwikkeld in nauwe coöperatie met het samenwerkingsverband Ruimte voor de Rivier: Rijkswaterstaat, Programma Directie Ruimte voor de Rivier en provincie Overijssel en gemeente Deventer.
Korte projectomschrijving Natuurderij KeizersRande is een omgevingsbedrijf. Het is een educatiecentrum, beheerder voor natuur conform Natura 2000 en een boerderij met 80 stuks melkvee en 80 stuks jongvee. Natuurderij KeizersRande is recreatief en cultuurhistorisch aantrekkelijk als onderdeel van het landgoed in de uiterwaarden. Daarnaast is het bedrijf beheerder van water in het kader van Ruimte voor de Rivier, met als taak het kort houden van vegetaties. Deze innovatieve natuurderij maakt een nieuwe combinatie van landbouw, water, natuur, recreatie, educatie en nieuwe cultuurhistorie mogelijk.
Juryoordeel:
De jury ziet dit als een mooie creatieve samenwerking. De innovatie zit vooral in de houding van de ondernemer naar de bestaande spanning tussen natuur, landbouw en waterbeheer. Waar veel van de Ruimte voor de Rivier projecten nog strijd tussen landbouw, water en natuur opleverden is dit een prachtig voorbeeld van hoe deze drie grote maatschappelijke waarden met liefde zijn geïntegreerd in een interessant verdienmodel. Vooral wegens de maatschappelijke betrokkenheid scoort dit project hoog.
Winnaar in de categorie Water in de buurt: De nominaties in overweging nemend heeft de jury tot winnaar in de categorie Water in de buurt uitgeroepen: Natuurderij KeizersRande van Stichting IJssellandschap, Natuurderij KeizersRande, Stichting KeizersRande, ontwikkeld in nauwe coöperatie met het samenwerkingsverband Ruimte voor de Rivier: Rijkswaterstaat, Programma Directie Ruimte voor de Rivier en provincie Overijssel en gemeente Deventer
Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013
12
Bijlage I:
Jury Waterinnovatieprijs 2013
De jury bestaat uit de volgende leden: Voorzitter mevrouw ir. A.G. Nijhof MBA
CEO Tauw Group bv Leden dr. A.A. Dijkhuizen
Voorzitter Raad van Bestuur Wageningen UR ir. H. Huis in ’t Veld
Topsector Water
ir. J. van der Vlist
Voorzitter Adviescommissie Water ing. P. van der Linde
Voorzitter Vereniging Waterbouwers en groepsdirecteur Koninklijke Boskalis Westminster N.V. mr. ing. J.H. Dronkers
Directeur-generaal van Rijkswaterstaat De prejury bestaat uit de volgende leden: Bram Rosenbrand
Beleidsmedewerker Innovatie en bestuurlijke Vernieuwing bij Unie van Waterschappen Frans van den Berg
Projectleider Dijkverbetering bij Waterschap Rivierenland George Zoutberg
Technisch adviseur Beleid en Onderzoek bij Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Jan Koedood
Hoofd Beleid bij Waternet (Waterschap Amstel, Gooi en Vecht) Bonnie Bult
Hoofd departement Infrastructuur en Waterketen (a.i.) bij Waterschap Reest & Wieden Kees van der Lugt
Stategisch adviseur bij Waternet (Waterschap Amstel, Gooi en Vecht) Anja Menkveld
Adviseur Strategie en Innovatie bij Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden Joost de Haan
Kwartiermaker Fysieke Digitale Delta bij Hoogheemraadschap van Delfland Henny Sonnemans
Afdelingshoofd bij Waterschap Roer en Overmaas
Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013
13
Bijlage II: Secretariaat Het secretariaat van de Waterinnovatieprijs 2013 is gevestigd bij: EPP public relations Postbus 14153 3508 SG Utrecht tel. (030) 251 77 34 fax. (030) 251 68 00 www.epp.nl e-mail:
[email protected]
Voor de pers:
Het juryrapport is digitaal beschikbaar via www.waterinnovatieprijs.nl en www.uvw.nl. U kunt eveneens fotomateriaal van de genomineerde projecten opvragen. Contactpersoon voor meer informatie: Miranda van der Voort, Unie van Waterschappen,
[email protected] of (070) 35 19 719.
Juryrapport Waterinnovatieprijs 2013
14