Juni-Juli 2014
Tammoez -5774
We are grateful for the support of Masorti Olami and the World Zionist Organization.
1
INHOUD sjoeldiensten
COLOFOON Het Loechie is een uitgave van de Stichting Joodse Gemeenschap Flevoland e.o. Masorti Almere-Weesp. Het blad verschijnt 10 x per jaar en is zowel bestemd voor leden van de gemeente als voor honoraire leden, donateurs en andere belangstellenden. Leden, honoraire leden en donateurs en adverteerders krijgen Het Loechie gratis toegezonden. Het doel is het verstrekken van informatie over de activiteiten van de gemeente, het berichten over het Joodse leven in deze regio en het verbeteren van de onderlinge band. De redactie bestaat uit Bernhard Cohen , Lidio F.Blankstein. De foto’s zijn van Lidio F. Blankstein, tenzij anders vermeld. De redactie verwelkomt brieven en andere bijdragen van lezers. De redactie behoudt zich het recht voor om inzendingen te redigeren of te weigeren. De redactie neemt geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van de artikelen en voor de geplaatste advertenties. Voor op- of aanmerkingen en informatie kan men zich wenden tot het secretariaat van het JGF tel. 036-5297644 Informatie over tarieven en voorwaarden van advertenties worden verstrekt door Bernhard Cohen, tel. 036-5375350. Kopij en advertenties kunnen gestuurd worden aan: Redactie Het Loechie Dick Laanweg 1-1321 KD Almere Website www.masorti.nl E-mailen kan ook:
[email protected] Het ING zakelijk bankrekening nr. is: 4420984 t.n.v. Stichting JGF Almere Ingeschreven KvK Flevoland onder nr. 39074636
Pag. 3
Derasja Alex Waterman Pag. 4/5 Tip van Miriam
Pag 7
Ingezonden brief
Pag. 8
Het bestuur feliciteert
Pag.9
Recept
Pag.10
Lochem
Pag.12
2
Data diensten Masorti Almere/Weesp in 2014 Voor de feestdagen komen aparte uitnodigingen Zaterdag 4 januari 2014 ochtend Sjabbat Bo Zaterdag 18 januari 2014
Sjabbat Jitro
Zaterdag 1februari 2014
Sjabbat Troema
Zaterdag 15 februari 2014
Sjabbat Ki Tissa
Zaterdag 1 maart2014
Sjabbat Pikoedé & Sjabbat Sjekaliem
Zondag 16 maart 2014
middag Poerimfeest
Zaterdag 29 maart 2014
Sjabbat Tarzria & Sjabbat ha chodesj
Maandag 14 april 2014
avond Seider 1e avond
Zaterdag 26 april 2014
Sjabbat Kedosjim
Zaterdag 10 mei 2014
Sjabbat Behar
Zaterdag 24 mei 2014
Sjabbat Bemidbar
Zaterdag 14 juni 2014
Sjabbat Sjelach lecha
Zaterdag 28 juni 2014
Sjabbat Choekat & Rosj Chodesj
Zaterdag 30 augustus 2014
Sjabbat Sjoftim
Zaterdag 13 september 2014
Sjabbat Ki tavo
Vrijdag 26 september 2014
2e dag rosj hasjanna+ lunch
Vrijdag 3 oktober
kol nidrei
Zaterdag 4 oktober 2014
Jom kipoer
Zaterdag 18 oktober 2014
Sjabbat Beresjit
Zaterdag 1 november 2014
Sjabbat Lech Lecha
Zaterdag 15 november 2014
Sjabbat Chaje Sara
Zaterdag 29 november 2014
Sjabbat Wajetse
Zaterdag 13 december 2014
SjabbatWajigasj
Zondag 21december 2014
chanoeka 5e avond
3
Drasja van Alex Waterman
Sjabbat 14 juni j.l.
Sjelach lecha In de sidra van deze week, Sjelach lecha, treffen we twee verhalen die gerelateerd zijn aan dilemma’s die wij vandaag de dag ook nog tegenkomen. Het meest bekende verhaal is dat van de twaalf spionnen die door Mosje op weg worden gestuurd om het Beloofde Land te verkennen en bij terugkomst verslag uit te brengen van wat ze waargenomen hebben. Tien van hen komen depressief terug . Ze joegen iedereen vrees aan, overdreven de enorme uitdagingen die voor het lagen om de vijanden te verslaan en ontmoedigden zo de mensen geheel. Slechts twee spionnen (Jehosjoea en Kaleev) keerden wel terug met een visie, zoiets als “als je het maar hard
genoeg wil dat het gebeurt ons volk is geworden. Hoe dan gebeurt het ook.” krachtiger wij joden zijn geworden. Ik ben er van Het tweede verhaal in deze overtuigd dat die kracht sidra gaat over de straf van ons erdoor heeft gesleept G’d vanwege deze panie- ondanks alle pogroms en kerige reactie ten overstaan deportaties en ondanks alle van de vijanden. G’d bepogingen van al die gekken sloot dat het volk nu gedu- in onze geschiedenis die rende 40 jaar in de woes- dit hebben willen voorkotijn zouden moeten rond- men, en die dit alsnog wilzwerven. En nog belangrij- len voorkomen. Zij zijn ker: de generatie die zo in daarin niet geslaagd en zij paniek raakte zal in de zullen daarin niet slagen. woestijn sterven en nooit het Beloofde Land berei- Het tweede verhaal leert ken. Nadat deze boodschap ons dat wij nooit blindeis onthuld, is het volk zo lings moeten aanvallen. ontdaan dat men het pro- Het leert ons geduld te beert goed te maken door hebben en tactisch te manu voor de oorlog te kiezen nouvreren. Het leert ons en deze vijanden te beom onszelf te beheersen vechten. Uiteraard brach- ondanks alle schimpscheuten de Amalekieten en de ten die wij soms over ons Kenaänieten ons volk een heen krijgen. En zeg nou verpletterende nederlaag zelf.......ook deze beproetoe, omdat die oorlogen ving komen wij tegen in niet gedekt waren door ons dagelijks leven. Ik G’d. hoor mensen vaak zeggen dat het leger van Israel alBeide verhalen geven nog tijd te hard terugslaat als er altijd het dilemma weer iets gebeurd is. Maar als ik van het leven in Israel. Het ze dan zeg dat het leger leven van de joden. Het zich juist inhoudt word ik eerste verhaal leert ons al- in eerste instantie uitgelatijd positief te blijven. Ne- chen. Maar als ik dan gativisme is iets dat duivraag uitleg dat het leger zenden jaren geleden einiet na iedere raket die uit genlijk uit ons woordenGaza wordt afgeschoten boek is geschrapt. En hoe terugslaat dan is het even meer het positivisme de stil. 4000 raketten op jaaroverhand kreeg in de gebasis worden er nog steeds schiedenis, hoe krachtiger afgeschoten vanaf Gaza op 4
reldbevolking zou je toch Israelisch grondgebied. Is- zeggen dat dit geen slechte rael slaat dus niet na iedere prestatie is. Maar dat terraket terug. zijde. Maar als we terug slaan dan is het hard en medogenloos. Tsja......dat hebben ze dan wel aan hun eigen optreden te danken. If you can’t stand the heat, stay out of the kitchen. Naast het positivisme (wat overigens bijna altijd gepaard gaat met een grote dosis humor) en voorzichtigheid is er natuurlijk een derde belangrijke karakter eigenschap die ons volk door al die jaren heen heeft geholpen. Namelijk de saamhorigheid. De saamhorigheid geeft een groot gevoel van eendracht. En het spreekwoord zegt niet voor niets “Eendracht maakt macht”. Die 3 grote karaktereigenscahppen trouwens maken ons uniek. Zo uniek dat er heel veel mensen jaloers op zijn. Uit die drie eigenschappen brengen wij de knapste koppen voort uit de geschiedenis. Meer dan een derde van alle nobelprijswinnaars zijn joods. Als je nagaat dat de joodse bevolking slechts 0,002 % (2 duizendste procent: 13 miljoen op 7 miljard) uitmaakt van de we-
Ik wil even blijven hangen op de saamhorigheid. Dat telt binnen alle geledingen van ons jodendom. Of het het nu hebt over Israel of dat je het hebt over een kehilla. En ook over onze kehilla. Voor het voortbestaan van een kehilla is saamhorigheid een ingredient waar zonder je niet kunt bestaan. En ik moet heel eerlijk zeggen dat ik een beetje zweef tussen trots op wat wij als kehilla hebben bereikt vanaf 2000 en vrees omdat grote aanwas uitblijft, minjan steeds moeilijker wordt te verwezenlijken, het steeds lastiger wordt voor het bestuur om te peilen wat de aangeslotenen wel en niet willen. Dat hoort allemaal natuurlijk bij het volwassen worden. Want als je Masorti Nederland vergelijkt met NIG/NIHS en LJG dan staan wij natuurlijk nog helemaal in de kinderschoenen. We willen natuurlijk wel doorgroeien naar die volkwassenheid. En daar hebben wij de hulp van alle kehilla leden bij nodig. Het bestuur kan dit niet alleen.
5
Ik blijf daarom iedereen oproepen om zeveel mogelijk deel te nemen aan leuke activiteiten zoals de puzzelrit om de saamhorigheid te bevorderen. Maar ook deelnemen aan de sjoel activiteiten. Denkend daarbij niet alleen aan de Sjabbatdiensten maar ook aan de feestdagen die er weer aankomen. Help ons dus naar volwassenheid. Tot slot wilde ik graag namens het bestuur Sandra van harte mazzeltov wensen met haar 50ste verjaardag. Het is een bereikte mijlpaal in je leven zonder dat je nu kunt zeggen dat je leven er anders uitziet na je verjaardag........Alleen hoor je nu officieel tot de 50 plussers in dit land. Sandra nog heel veel jaren simches en gezondheid. Wij hopen dat je ons nog tot in lengte der jaren zal kunnen bijstaan in onze weg naar volwassenheid. Ook de hele misjpoche van harte mazzeltov. Ook natuurlijk met het slagen van Noa. Mooie prestatie Ik wens verder iedereen Shabbat Shalom. Alex Waterman,
6
De synagoge van Bourtange.
Zondag 18 mei j.l. maakte ik met mijn vader een tochtje naar het vestingstadje Bourtange, vlak bij de Duitse grens. Lang geleden was hier enkel een lange zandrug, een verhoging middenin moerasgebied. Het was Willen van Oranje die bedacht hier een vesting te creëren, eerst om de bevoorrading van het, in Spaanse handen zijnde Groningen te blokkeren, later een buffer tegen vijandelijke aanvallen van Duitse zijde. Het was zijn neef Willem Lodewijk van Nassau die het werk afmaakte. In het prachtige gerestaureerde vestingstadje waan je je in lang vervlogen tijden. We had-
den er niet op gerekend midden in een historische (1742) demonstratie terecht te komen van kanonschieten uitgevoerd door het Exercitie Peloton, een kleurrijk en luidruchtig gebeuren! Er zijn diverse gebouwen te bezichtigen, zoals de Baracquen, de Kapiteinswoning, het Kruithuis, de rosmolen etc. Natuurlijk werd de oude synagoge uit 1842 niet overgeslagen! Bourtange telde jaren lang Joodse burgers, totdat zij in de 2e wereldoorlog naar Polen werden afgevoerd en vermoord, slechts een enkeling keerde terug. In 1948 werd de synagoge opgeheven en hoort in7
middels bij de Joodse gemeente Groningen. Soms worden er nog diensten gehouden, maar de synagoge doet nu voornamelijk dienst als museum, de inrichting getuigd stil van wat eens een levendige sjoel was…
Geachte leden van masorti
ACTIVITEITEN DI- nieuwsbrief: inVERSE ORGANISA-
[email protected] Informatie over de kunstTIES reis zie www.psefas.n
Graag wil ik het volgende onder uw aandacht brengen. Een keer in de veertien dagen is er in onze sjoel in Weesp een sjoel dienst. De opkomst is helaas bedroevend. Vaak gebeurt het dat wij geen eens minjan hebben er uit de Thora niet gelezen kan worden en kadisj en jiskor voor overleden dierbaren gezegd kan worden. Als er evenementen zijn is de opkomst prima. Onze gazaniem komen van ver en vinden het ook jammer dat zij voor niets naar Weesp komen. Kom lieve mensen , kom ook eens naar sjoel, na afloop is er een gezellige kiddoesj om gezellig te kletsen. Vast bij voorbaat hartelijk dank. EDDY DE VRIES, trouwe sjoelganger.
AMBASSADE VAN ISRAEL שגרירותישראל
Concertino Muziek Onderwijs Informatie: http:// www.concertinomuziek.nli nfo@concertinoamstelvee n.muziek.nl
Tzofim in Nederland Voor jongeren van 6 tot 18 jaar Informatie:
[email protected]
Anat Ratzabi Chocolade Workshops Informatie: http:// www.atelieranart.webs.co m/ Psefas Mozaïekkunst – Workshops Informatie en abonneren 8
lInstituut voor Joodse Studies Locatie: Universiteit Antwerpen, Rodestraat 14 (R.013), Antwerpen Informatie: tel. 003232655243,
[email protected] Israëlisch Bureau voor Toerisme Informatie: tel. 0206128850, www.facebook.com/ bezoekisrael www.goisrael.nl
Het bestuur feliciteert Noa met het behalen van haar HAVO diploma. Mazzeltov.
Het bestuur feliciteert de jarigen van de maand :
juni
mei Zwi Blankstein
Sandra Blankstein
Noa Cohen
Betty Creveld Jelle Gunzeln Jordy Waterman Bernhard Cohen 9
Roomkaas blintzesRoomIngrediënten
1 (500g) witbrood 4 eetlepels suiker 2 theelepels kaneelpoeder 2 pakjes (200 gr) roomkaas, op kamertemperatuur 2 eetlepels melk 1 theelepel vanille-extract 125g boter, gesmolten
Bereidingswijze Voorbereiding: 20min › Bereiding: 10min › Klaar in:30min 1. Verwarm de oven voor op 180 C / gasovenstand 4. Vet een bakplaat in of bekleed met bakpapier. 2. Haal de korst van het brood en rol de boterhammen plat. 3. Meng in een kleine kom de suiker en kaneel. 4. Meng in een grote kom de zachte kaas, melk en vanille tot een glad geheel. Smeer deze mix op elk sneetje platgerold brood. Rol elke plakje brood op. Dip de rolletjes in de gesmolten boter, rol de blintzes daarna direct door het suiker-kaneel mengsel. Snij de rolletjes in stukjes van 3cm. Leg de blintzes op de bakplaat.
5. Bak 10 minuten
Wat is een blintz? Blintz is een Jiddisch woord voor een dun crêpe-achtig pannekoekje. Dit is makkelijke versie van een blintzrecept, aangezien witbrood wordt gebruikt in plaats van zelfgebakken pannekoekjes van gistbeslag. Blintzes worden traditioneel opgerold en gevuld met zowel zoete als hartige vullingen.
10
11
Of Heart and Mind ABOUT RABBI WITTENBERG About this site This is the blog of Rabbi Jonathan Wittenberg, Rabbi of the New North London Synagogue and Senior Rabbi of Masorti Judaism. Find me on RSS Random Archive.
Lochem I looked down at the prayer book. Something had suddenly felt different; the melody had unexpectedly changed, alerting me to the fact that the words were no longer following the beaten path of this section of the service, familiar to me since my teens. I found the place. Yes, here we were, in the middle of the blessing to which the rabbis gave the name ge’ulah, ‘redemption’, which links the Shema meditation on the oneness of God to the beginning of the daily Amidah prayer. But this version was decidedly different; something definitely didn’t feel quite right. It was a Monday morning and we were gathered in the small synagogue of Lochem, in the east of Holland. Jews had first been recorded here in the fourteenth century, but continuous settlement dated only from the beginning of the eighteenth. The synagogue was dedicated on the 20th October 1865. In many of the small towns of the Twente region, and all over Holland, such synagogues still stand, gracious in their Dutch brickwork, the former homes of communities which loved and
cherished them. Before the war there had been two kosher butchers in Lochem and at least five kosher bakeries.
far as a hundred kilometres away, to pray, to study, to express together their abiding love of this beautiful, painful, haunting heritage which would Outside on the wall were planot left them alone but drew ques with names; I counted mo- them back in spite of everyre than eighty. The family name thing with immeasurable grace Fortuin appeared nine times, as and power to dedicate themseldid Vries; the name Heilbron ves to it more deeply. was recorded eight times, Roos and Wijler five times each. There was not a person here These must have been grandpa- who did not have a story: ‘My rents and parents, brothers and mother was hidden in fortysisters, little children. Between seven different homes’. ‘They the four columns into which the were going to pull that house list was subdivided was a dedi- down, when they found that it cation, beneath the heading was full of hiding places…’ 1940 - 1945. The melody changed again, to I looked down at the prayer the music of the Hatikvah. I book and carefully followed the looked back down at the words: unfamiliar words: You have drawn back together In recent generations your ene- those who were scattered mies caused a great blow to fall among the nations, and reupon your people, such as had gathered from the four corners never before been seen in the of the earth those who were disworld. Yet, amidst the darkness persed, and the children have of the years of the Holocaust, returned to their borders. your people Israel survived, a very few, a remnant of a remNot just in Israel, but across nant, wretched and traumatised. Holland, across Europe, people To them you gave strength and are returning to rediscover the they built new lives… borders, fields and rifts and rivers of their heritage and faith, That new life was right here, in and the music of their spirit. this singing which echoed off the stone walls and the beautiful geometric patterns of the ceiling and came back to encircle us from every side. What singing that was! And this was just an ordinary Monday morning, just a simple day in the liturgy like every other workaday Monday. Yet it was not an ordinary Monday. The community had gathered here, travelling from different towns in ones and twos, some from as 12
Puzzelrit 29 juni 2014
Deze zal plaatsvinden op 29 juni aanstaande. Het wordt weer een vanouds mooie rit die ons langs pittoreske plaatsen zal leiden. Na de puzzelrit is er natuurlijk weer tijd om na te praten en wordt er een lekkere hap verzorgd. Heeft u interesse meldt u zich dan meteen aan bij Hanna Waterman : Hanna Waterman tel. 036-5350135 of
[email protected]
Het bestuur wenst u allen een prettige vakantie en gezond weer thuis Onze eerst volgende sjoeldienst is 30 augustus a.s 13
Bezoekadres Transistorstraat 31 1322 CK Almere
Postadres Postbus 60262 1320 AH Almere
T (036) 763 08 82 F (036) 763 08 83 www.prinsze.nl
Prinsze notariaat Alle notariële zaken snel en duidelijk Geregeld Vragen over een hypotheek? Huwelijkse voorwaarden, erfenis of bedrijfsopvolging? Prinsze Notariaat in Almere maakt ingewikkelde zaken helder. Voor een scherp tarief. Met 22 jaar ervaring staat notaris Maarten Prinsze klaar om jouw notariële zaken te regelen. Indien gewenst samen met de financieel adviseur of accountant. En op afspraak ook buiten kantoortijden. Zo kan het ook 14
Voorzitter D.B. Sjoelbestuur Gabai Voorzitter Masorti Nederland
Penningmeester D.B. Executive Board member Masorti Europe e 2 Penningmeester Secretaries D.B.
Nicky Cohen
Sandra Blankstein
Lidio Blankstein Daan Daniels
P.R. rabinale contacten , Gioeriem Masorti Almere-Weesp Masorti Nederland
036-5239888
Onderwijs en opleidingen Halagiesche zaken,redactie en webside,subsidies, kasjroet redactie “t Loechie en fondsenwerving Secretariële ondersteuning Chewre Kadiesje Gioeriem Masorti Nederland
Fax 0365375351
06-46107749
036-5297644
06-27038845
0365297644 0573253415
06-54925864
06-52406194
2e Secretaris
Ellen Mulder Creveld
Secretariële ondersteuning
036-5304060
Bestuurslid
Damon Dean
medebestuurder
[email protected]
Ereleden Ere voorzitter Adviseur
Bernhard Cohen
Ere lid Adviseur
Alex Waterman
Ere lid
Louis Muijderman
Ere lid
Sandra Blankstein
Masorti Almere-Weesp Sjoelcommissie Redactie en website Masorti Nederland
036-5375350 Fax 036-5375351
Adviseur
Rabbijn David Soetendorp. Tel. 0044-(0)2084292955 Email
[email protected] 15
0654702554
06-41704107
16
