Januari-februari 2014 sjewat -5774

Januari-februari 2014

sjewat -5774

We are grateful for the support of Masorti Olami and the World Zionist Organization.

1

INHOUD

COLOFOON

sjoeldiensten

Pag. 3

Drasja Alex Waterman

Pag. 4/5

Drasja Bert

Pag. 7/8

Het bestuur feliciteert

Pag. 9

Poeriem

Het Loechie is een uitgave van de Stichting Joodse Gemeenschap Flevoland e.o. Masorti Almere-Weesp. Het blad verschijnt 10 x per jaar en is zowel bestemd voor leden van de gemeente als voor honoraire leden, donateurs en andere belangstellenden. Leden, honoraire leden en donateurs en adverteerders krijgen Het Loechie gratis toegezonden. Het doel is het verstrekken van informatie over de activiteiten van de gemeente, het berichten over het Joodse leven in deze regio en het verbeteren van de onderlinge band. De redactie bestaat uit Bernhard Cohen , Lidio F.Blankstein. De foto’s zijn van Lidio F. Blankstein, tenzij anders vermeld. De redactie verwelkomt brieven en andere bijdragen van lezers. De redactie behoudt zich het recht voor om inzendingen te redigeren of te weigeren. De redactie neemt geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van de artikelen en voor de geplaatste advertenties. Voor op- of aanmerkingen en informatie kan men zich wenden tot het secretariaat van het JGF tel. 036-5297644 Informatie over tarieven en voorwaarden van advertenties worden verstrekt door Bernhard Cohen, tel. 036-5375350. Kopij en advertenties kunnen gestuurd worden aan: Redactie Het Loechie Dick Laanweg 1-1321 KD Almere Website www.masorti.nl E-mailen kan ook:[email protected] Het ING zakelijk bankrekening nr. is: 4420984 t.n.v. Stichting JGF Almere Ingeschreven KvK Flevoland onder nr. 39074636

Pag.10

Reactie Benima

Pag.12/13

Bedankt

Pag.16

2

Data diensten Masorti Almere/Weesp in 2014 Voor de feestdagen komen aparte uitnodigingen Zaterdag 4 januari 2014 ochtend Sjabbat Bo Zaterdag 18 januari 2014

Sjabbat Jitro

Zaterdag 1februari 2014

Sjabbat Troema

Zaterdag 15 februari 2014

Sjabbat Ki Tissa

Zaterdag 1 maart2014

Sjabbat Pikoedé & Sjabbat Sjekaliem

Zondag 16 maart 2014

middag Poerimfeest

Zaterdag 29 maart 2014

Sjabbat Tarzria & Sjabbat ha chodesj

Maandag 14 april 2014

avond Seider 1e avond

Zaterdag 26 april 2014

Sjabbat Kedosjim

Zaterdag 10 mei 2014

Sjabbat Behar

Zaterdag 24 mei 2014

Sjabbat Bemidbar

Zaterdag 14 juni 2014

Sjabbat Sjelach lecha

Zaterdag 28 juni 2014

Sjabbat Choekat & Rosj Chodesj

Zaterdag 30 augustus 2014

Sjabbat Sjoftim

Zaterdag 13 september 2014

Sjabbat Ki tavo

Vrijdag 26 september 2014

2e dag rosj hasjanna+ lunch

Vrijdag 3 oktober

kol nidrei

Zaterdag 4 oktober 2014

Jom kipoer

Zaterdag 18 oktober 2014

Sjabbat Beresjit 

Zaterdag 1 november 2014

Sjabbat Lech Lecha

Zaterdag 15 november 2014

Sjabbat Chaje Sara

Zaterdag 29 november 2014

Sjabbat Wajetse

Zaterdag 13 december 2014

SjabbatWajigasj

Zondag 21december 2014

chanoeka 5e avond

3

Vandaag, Sjabat Wajisjlag, ging het verhaal over de broers Jakov en Esau. Als Wajisjlach begint, stuurt Jakov boodschappers vooruit om zijn broer Esau te begroeten. Deze had gezworen Jakov te vermoorden toen ze zo’n twintig jaar ervoor uit elkaar waren gegaan. Jakov wordt verteld dat Esau samen met een groot aantal mannen Jakov tegemoet komt, zo te zien voorbereid om ten strijde te trekken. Jakov reageert met een drieledige strategie om gereed te zijn voor de confrontatie: Gebed, diplomatie en oorlog. Maar de nacht voordat hij zijn broer ontmoet, brengt Jakov worstelend door met een engel en uiteindelijk, aan het eind van deze nacht, wordt dan zijn naam door God veranderd in Jisraël. De volgende morgen, tot zijn grote verrassing, verloopt de ontmoeting met Esau vreedzaam en gaan ze opnieuw, maar nu niet meer als vijanden, uit elkaar. Zoals we hebben kunnen horen en lezen hebben broers ruzie en leggen broers het weer bij. En zo hoort het ook. Maar het bijleggen van ruzies, misverstanden etc. kan alleen maar gebeuren indien er wederzijds respect is. En als dat gebeurt is dan ben je natuurlijk heel tevreden.

Maar dan borrelt vanzelf de volgende vraag op. Wanneer heeft een persoon het gevoel dat ie tevreden is? Wat is er nodig om een persoon het idee te geven dat ie tevreden of goed is? Dat is natuurlijk individueel bepaald. Esau en Jakov waren tweelingbroers die beiden een fortuin hebben vergaard. Esau had een overvloed aan vee , land , bedienden en geld. Jacob had een grote familie van rechtschapen vrouwen en vele zonen en dochters . Esau was van mening dat ie veel had en Jacob was van mening dat ie alles had. Wat maakte het dat Jakov vond dat ie alles had en Esau vond dat ie veel had? Op dit punt wist Jacob wat er echt belangrijk is in het leven . Geld en succes is natuurlijk een groot goed. Maar Jakov had zo veel meer dan dat . Hij had de meest onschatbare bezitting die een persoon kan hebben in het leven. Hij had een geweldige Misjpoche. Een Misjpoche die hem de ultieme vreugde en Nachas gaf . Daarom was hij meer dan tevreden met zijn aandeel in het leven. Daaruit blijkt ook dat je je de vraag moet stellen of heel veel dingen zoals telefoons en kleding belangrijker is dan mensen, zoals liefhebbende 4ouders en

Misjpoche. In deze tijd van heel veel materiële zaken is het ook een vraag die nogal eens in het gedrang komt. Maar misjpoche is het belangrijkste dat er is. Misjpoche houdt onvoorwaardelijk van je, misjpoche helpt je als je in de problemen zit, Misjpoche is je veilige haven. Als je kind bent dan ben je vooral bezig met het verkennen van de grenzen. Je weet niet waar die liggen. Ouders die kinderen hebben weten exact waar ik het over heb. In sjoel is het heel gebruikelijk dat kinderen mogen spelen, kinderen mogen praten, kinderen mogen rondlopen en rennen. Wat wij allemaal hopen is dat die kinderen al spelend vertrouwd raken met Sjoel en dus spelenderwijs leren. Vertrouwd raken met de gebruiken in Sjoel. Want, als je kind af bent dan wordt er van je verwacht dat je mee doet, dat je weet wat er van je gevraagd wordt. Sem, vandaag ben jij Bar Mitswah. Je hebt de leeftijd van 13 jaar bereikt. Je telt nu mee als man, Je bent nu een volwaardig en volwassen onderdeel van de kehilla. Bar Miswah, zoon van het gebod. Mag je nu geen kind meer zijn? Natuurlijk mag dat……sterker, dat moet.

Ik heb het ook al gezegd bij de Bat Mitswah van je zuster Noa, en ook jij moet het me beloven………... Blijf altijd het kind in je vinden. Sem, je bent nu bezig om je rugzak te vullen. En geloof me…….dat proces is nooit afgelopen. Tijdens je hele leven doe je ervaringen op die allemaal opgeteld worden, op alle gebieden. Of het nu over sport gaat, over leren, over relaties, materiële zaken……..over van alles. En als volwassenen kampen we soms met heel wat problemen omdat dat rugzakje even wat te vol zit en er iets uit moet als je begrijpt wat ik bedoel. En dat kan gaan over minder goede relaties, tegenslagen in je carrière, financiële problemen, enz... noem maar op. Probeer dan weer eens naar boven te halen hoe het leven was toen je nog kind was. Zorgeloos, impulsief, zonder angst, goed beschermd en vol met liefde……………. Blijf die liefde geven en ik weet zeker dat jij ook veel liefde zult blijven ontvangen. Vergeef mensen die een fout maken. Dat maakt dat de mensen jou ook vergeven bij het maken van een fout. Want fouten maken mag. Zolang je er maar van leert. Wij, als volwas-

senen, en met name je ouders en verdere misjpoche, zijn er die jou weer oprapen als je valt. Maar val dan alsjeblieft niet steeds op hetzelfde plekje. Op een gegeven moment kan dat plekje niet meer goed helen en zal het altijd een litteken blijven. En over misjpoche gesproken. Jullie hebben dit weekend natuurlijk wel dubbel feest. Jouw Bar Mitswah dit weekend en de verjaardag van jouw vader gisteren. Nicky, van harte mazzeltov met je verjaardag en ik spreek namens het bestuur en de gehele kehilla als ik de wens uitspreek dat je nog vele gezonde jaren in ons midden mag verblijven met iedereen die je lief is. Omijn. En Misjpoche, Ook namens de hele kehilla bedankt voor de geweldige kiddoesj die er na deze dienst voor ons wordt klaargezet. Iedereen is ook uitgenodigd om even te helpen met het klaarzetten. Vele handen maken licht werk. Kunt u niet helpen probeer dan even ruimte te maken voor de mensen die de spullen klaarzetten. Bijna tot besluit maar ook zeker het vermelden waard is het feit dat er 2 mensen Gioer hebben gedaan. Mirjam en Sharon en daarmee 5

ook haar dochtertje Hawah. Ik hoop dat jullie de afgelopen periode niet zullen zien als het afronden van een cursus. Dat is het namelijk niet. Het is het afronden van een bepaalde leerperiode die resulteert in het begin van een nieuw leven. Dat hele nieuwe leven…….dat is de cursus. De lessen, en Sem dat geldt natuurlijk ook voor jou, die ons tijdens deze cursus worden aangeboden, moeten we in ons opslaan en daar moeten we van leren. Mazzeltov en ik hoop jullie natuurlijk nog vaak te zien tijdens onze sjoeldiensten en andere evenementen. Nu, echt tot besluit, spreek ik de wens uit Sem dat jij, tezamen met je hele misjpoche en kehilla, in alle gezondheid nog heel veel van elkaar mogen genieten in vooral vrede, veiligheid en geborgenheid. Er is een beracha waarmee wij G’d bedanken voor het feit dat we deze gebeurtenis met zijn allen mogen meemaken en Bert heeft het in zijn MiSjeberach, zijn zegenwens, ook al uitgesproken……

‫בָּ רּוְך אַ ָּתה יְ י אֱ ֹלהֵ ינּו‬ ‫מֶ לֶך הַ ע ֹולָּם ֶשהֶ חֱ יָּנּו‬ ‫וְ ִקיְ מָּ נו וְ ִהגִ יעָּ נּו לַזְ מַ ן‬ ָּ‫הַ זֶ ה‬ Alex Waterman

Persbericht Een bijzonder concert met NIKITOV in de Weesper Synagoge op zaterdagavond 1 februari 2014 om 20.00 uur Niki Jacobs (1978) zingt al meer dan tien jaar Jiddische liederen. Vanuit een diepe fascinatie voor haar familiegeschiedenis groeide uiteindelijk de passie voor de Jiddische taal en cultuur met in het bijzonder de muzikale traditie. Vanuit haar klassieke vocale scholing heeft Niki Jacobs zich gespecialiseerd in het zingen van Jiddische liederen. Zij studeerde aan het conservatorium, en daarnaast in London en New York bij o.a. Zalmen Mlotek en Adrienne Cooper. Niki Jacobs is een begaafd vertolker van Jiddische liederen en wordt gezien als een van de beste Jiddische zangeressen van dit moment, en is altijd op zoek naar de verbinding tussen de Jiddische traditie en het hedendaagse leven. NIKITOV heeft een aantal indrukwekkende concertoptredens gehad in o.a. de Kleine Zaal van het Concertgebouw, in de Nieuwe de La Mar theater in Amsterdam. Wij zijn trots om NIKITOV met haar band in de Weesper Synagoge te laten optreden. De Culturele commissie nodigt u van harte uit om dit concert bij te wonen. Het concert vindt plaats in de Weesper Synagoge op zaterdagavond 1 februari 2014 om 20.00 uur. Zaal open vanaf 19.30 uur De toegangsprijs is € 10.00 per kaart. Kaarten zijn verkrijgbaar bij: De Boekenark, Nieuwstad 28 Boekhandel de Kleine Prins, Slijkstraat 11 De bibliotheek Weesp, Oude Gracht 67 of aan de zaal.

6

Sjabbat Bo, 4 januari 2014 Daarop werden Mosje en Aäron opnieuw bij de farao gebracht, en nu zei deze: ‘Ga de Eeuwige, jullie God, dan maar vereren. Maar wie gaan er eigenlijk mee?’ Mozes antwoordde: ‘We gaan met jong en oud, met onze zonen en dochters, en we nemen ook onze schapen, geiten en runderen mee, want we gaan ter ere van de Eeuwige een feest vieren.’ ‘Ik zou jullie nog eerder de hulp van de Eeuwige toewensen,’ zei de farao, ‘dan dat ik jullie met je kinderen laat gaan! Jullie zijn niet veel goeds van plan. Het gebeurt niet! Alleen de mannen mogen gaan om de Eeuwige te vereren. Dat is toch wat jullie wilden?’ En hij liet hen uit het paleis wegjagen. Ex. 10:8-11 Farao schijnt in te stemmen met het laten gaan van de volwassenen, zolang de kinderen maar achter blijven in Egypte. Hij wist, dat zolang de kinderen achterbleven terwijl de volwassenen vertrokken, het volk dat niet zou overleven. Mosje had natuurlijk dezelfde wijsheid. En dat is de reden dat hij er zo op aandrong de kinderen samen met de ouderen mee te laten gaan. De volgende vraag is waar-

om Mosje er dan zo op aandringt dat alle ouderen ook meekomen? Uit pedagogisch oogpunt zou een offerfeest met alleen de jeugd onder leiding van enkele ouderen ook een idee zijn geweest, en had hij eventueel met de jongeren kunnen ontsnappen aan Egypte, terwijl hij de oude generatie kon achterlaten. Onze geschiedenis laat zien dat we wel vaker zo gehandeld hebben. Door de eeuwen heen hebben onze voorouders hun kinderen afgestaan, of naar Engeland of Amerika laten trekken, in de hoop dat tenminste zíj het beter zouden krijgen of, in de dagen van onze recente geschiedenis, zouden overleven. Het zou voor farao misschien wel een prettig idee zijn geweest: zonder de kinderschaar erbij had Israël veel harder kunnen werken. En nachwuchs was er wel weer gekomen. Nu komen we aan bij iets wat Mosje wel begreep, maar farao niet. Want farao was bereid alle mannen te laten gaan, ongeacht welke leeftijd, maar wel zonder de kinderen. Maar Mosje houdt voet bij stuk: mét onze kinderen, mét onze ouderen en mét ons bezit: ons vee. Met alles wat we zijn en wat we hebben. 7

Mosje wist dat men niet zonder elkaar kon. Waar moesten de kinderen hun wijsheid vandaan halen zonder de ouderen? Leeftijd brengt ervaring mee, en dus wijsheid. Ongeacht de Thora kennis, een persoon die de leeftijd van 70 heeft bereikt vertegenwoordigt wijsheid en dit verdient ons respect en koved. Dus weten we dat het volk Israël in de woestijn werd geleid door Mosje, Aäron en Mirjam en de 70 oudsten – Mosje, Aäron en Mirjam ieder al de 80 gepasseerd. De Pirkei Awot beginnen met: "Mosje ontving de Thora op de Sinaï, en hij bracht dit over op Jehosjoea, en Jehosjoea op de ouderlingen..." De Westerse samenleving heeft veel geleerd van Jodendom en Joodse ethiek, maar het erkent de bijdrage van onze ouderen weinig meer dan farao. Iedereen praat over de hoop van de volgende generatie, maar wie zijn de rolmodellen van wie ze leren— Hollywoodsterren? Sporticonen? De ouderen zijn zo goed als het voorbeeld dat ze voor de nieuwe generatie kunnen zijn. Wubbo Ockels is nog steeds een voorbeeld voor jonge technici.

Maar aan de andere kant is het niet zo dat iemand met de meeste jaren de beste leider zou zijn. Het is een mix. De generaties houden elkaar in evenwicht. Jeugdigheid kan onbezonnenheid als valkuil hebben, en ouderdom kent als valkuil starheid.Dit dilemma vinden we op een heel grappige manier terug in de Talmoed. Rabbi Elazar ben Azarja, die in de Haggada (en Talmoed Brachot 12b) zegt dat "Ik ben als een man van 70." Het draait om het woordje “als,” in het Hebreeuws niet meer dan de letter kaf, het woord ‘ke’: ke-sjewie’iem sjana. Het verhaal achter deze verklaring is dat de Wijzen hem wilden benoemen als het hoofd van de Jesjiewe op de prille leeftijd van 18. Hij ging naar huis om de zaak te bespreken met zijn even jonge vrouw. Ze maakte bezwaar: “je hebt niet de witte baard van een Wijze! Waar moet je je gezag vandaan halen en levenswijsheid heb je nog niet. Je bent nog maar een knaap!” Die dag vond een wonder plaats, en er groeiden 18 lokken witte haren in zijn baard [Talmoed Brachot 28a] - een teken uit de hemel dat hij de wijsheid op een jonge leeftijd had verworven. Vandaag eren wij jeugdigheid en voortdurende nieuwe ideeën. Terwijl we oude wijsheid en degenen die

het naar ons brachten vaak liever vergeten. Het laatste wat wij willen is een grijs haar op de leeftijd van 18. En indien dat toch gebeuren mocht heeft Schwartzkopf daar wat op gevonden. Hebben we nu, met alle technische voordelen op ieder levensterrein een systeem van ethiek, van samenleven ontwikkeld dat ook maar enigszins te vergelijken is met wat we van onze voorouders doorgekregen hebben, sinds de dagen van Mosje? Ons Jodendom leert ons niet alleen dat we niet moeten moorden of stelen; of dat we niet moeten bedriegen in de handel, dat vinden de nettere mensen van over de hele wereld ook wel zonder de leer van Mosje te hebben meegekregen; maar wij leren ook dat we niet moeten kwaadspreken, dat je iedereen een tweede kans moet gunnen, dat we niemand moeten beschamen, dat we van de ander moeten houden als van onszelf, EN dat we van onszelf moeten houden als van een ander. Het Jodendom leert ons dat we recht moeten spreken ongeacht de positie van de persoon, koning of pauper, maar ook dat zelfs vriendelijk glimlachen als omkopen kan worden gezien. Jodendom brengt ons wetten met betrekking tot frau8 de en een eerlijke beoordeling voor rijk en arm die

zelfs veel strenger zijn dan die welke worden gebruikt in onze huidige rechtspraak. Jodendom leert ons dat in de opvoeding de roede weliswaar niet gespaard moet worden, maar dat kinderen recht van spreken hebben en serieus genomen moeten worden. Jodendom leert ons dat de beesten op stal eerst te eten moeten krijgen voor de boer aan tafel schuiven mag. Dit is de oude wijsheid die een moderne samenleving niet kan namaken of verbeteren. Laten we ons keren tot onze ouderen, maar ook richten op onze jeugd. Laten we hun lessen aan ons opnemen. Zo bouwen we voort aan moderne tijden, gebouwd op beproefde inzichten en leren we om te gaan met dat wat nieuw voor ons is. Mosje had het door: de generaties hebben elkaar nodig. Met de ouderen, met de jongeren, met ons vee willen we samen de woestijn in trekken om voor de Eeuwige een feest te maken. Het verstarde Egypte, wat betekent Mitsrajim anders dan benauwdheden, zal achterblijven en aan zichzelf te gronde zal gaan, terwijl wij verder trekken de toekomst tegemoet. Met alles wat we zijn en met alles wat we hebben. Wees erbij. Ik wens u Sjabbat sjalom Bert

Het bestuur feliciteert de jarigen van de maand :

januari

februari

Sylvia Veffer-Polak

Louisa Waterman-Pieters Eddie de Vries Emma Jadi Tamar Waterman Lidio Blankstein

Ellen Creveld Hanna Waterman

9

De evenementencommissie van Masorti Almere-Weesp nodigt u uit voor een

Casino de Poeriem 16 maart a.s. aanvang 15.00 uur in de Weespersynagoge. Het is Poeriem dus verkleed komen is welkom,hoe gekker hoe beter.

Met o.a. Roulette,Black Jack,Poker,Klaverjassen

en een heerlijk PERZISCH-INDONESISCH BUFFET met o.a. Koningin Esther bouillon Nasi Achaswerous Hamans ballen in saus en Sate Mordechai Koffie of thee met natuurlijk Kiesjliesj Een buffet met frisdranken, zijn inclusief De kosten voor deze gezellige middag en avond zijn € 10,00 p.p voor leden en donateurs Kinderen van leden €7.50. Voor niet leden € 12,50. Kinderen van niet leden betalen € 10,00 SVP de bijdrage voor dit feest over maken op onze bankrekening bij de ING bank nr. 4420984 tnv Stichting J.G.F.te Almere Aangezien wij tijdig willen weten hoeveel wij moeten bestellen verzoeken wij u vriendelijk om u zo snel mogelijk aan te melden bij Hanna Waterman tel: 036-5350135 of per email [email protected] Uiterste aanmelddatum is 10 maart a.s.

10

11

De Oranienburgerstrasse Frankel Kolleg gelanceerd. Een week na de herdenSynagoge te Berlijn king dat die sjoel 75 jaar geleden tijdens de kristalIn het NIW van 22 nonacht met nog 266 anderen vember 2013 verscheen werd vernietigd. Pas volonderstaand artikel van gend jaar winter zal deze rabbijn mevr. Tamarah Conservatieve rabbijnenBenima in haar column. opleiding zijn eerste stuAls reactie hierop schreef denten verwelkomen, maar het bestuur van Masorti de oprichting ervan is een een wederwoord naar het feit. Een van de drijvende NIW, maar dit werd niet krachten achter dit project geplaatst vanwege de is prof. dr. rabbijn Walter lengte ervan. Een tweede, Homulka, die eerder het ingekorte versie werd uit- Liberaal-joodse Abraham eindelijk ook niet opge- Geiger Kolleg opzette. Met nomen, omdat het nog groot succes. Een tweede steeds langer dan 250 project dat ook deze week woorden was. Met min- zijn beslag kreeg, is de opder woorden echter was richting van de School of het artikel van mw. Beni- Jewish Theology, een instima niet te weerleggen. tuut aan de universiteit van Om te voorkomen dat het Potsdam. Joodse studiesartikel van mw. Benima rabbinaal of universitairwel de geschiedenis der bloeien in Duitsland. Niet letteren in kan gaan en in de laatste plaats door de het zou lijken alsof wij grote financiële ondersteugeen reactie hierop had- ning door de overheid. Die den willen we u beide overigens ook de Christestukken niet onthouden. lijke kerkelijk leiders een Het artikel van mevrouw salaris betaalt. Benima Dat juist de Conservatieve Was het ironie, sarcasme, ( Masorti) beweging een onnadenkendheid, gotspe rabbijnenopleiding start in of niets van dit alles om de Berlijn is opmerkelijk. Oranienburgersjoel in Ber- In de Verenigde Staten lijn uit te kiezen? Hoe het waar het 50 jaar geleden de zij; daar, in de gerenoveer- grootste joodse denominade resten van wat eens de tie was, heeft juist die strogrootste en mooiste Libe- ming in het jodendom het raal-joodse synagoge van laatste decennium een milDuitsland was, werd op 17 joen leden verloren. Ze november het Zacharias zijn orthodox, liberaal of 12

seculier geworden. In Europa is Masorti nauwelijks vertegenwoordigd. In Berlijn is de Oranienburgersjoel van LiberaalJoods Conservative geworden, door Gesa Ederberg, de Masorti rabbijn die daar de scepter zwaait. Een aantal andere synagogen neigt ertoe. Maar ook in een stad als Berlijn met tegen de 15.000 joden komt maar een handjevol naar sjoel. De toegestroomde Russische joden zijn niet religieus, en de toegestroomde Israëli’s evenmin. Dus of de toekomstige afgestudeerde rabbijnen van het Zacharias Frankel Kolleg werkelijk het antwoord zullen kunnen geven op de behoeften van de overgrote meerderheid van de joden in Duitsland of zelfs Europa is de vraag. Vooralsnog ziet het er allemaal heel bruisend uit. Wat begon in 1854 toen rabbijn Zacharias Frankel zijn eigen vorm van jodendom begon omdat hij traditie en historisch inzicht wilde koppelen , krijgt anderhalve eeuw later een vervolg in Duitsland. Zeker gezien de moeilijkheden van Conservative in Amerika, is dat een opmerkelijke ontwikkeling.

De reactie van Masorti Almere-Weesp In het NIW van 22 november jl. schreef rabbijn mw. Tamarah Benima over de start van het Conservative/Masorti Zacharias Frankel Kollege op 17 november in de Oranienburgerstrasse Synagoge in Berlijn. Het artikel verbaasde ons wel. Ten eerste moeten hier enorme historische fouten worden gecorrigeerd. Koved wie koved toekomt. Hoewel in deze toen tot de Liberaal-Joodse stroming behorende prachtige synagoge tijdens de Kristallnacht van 1938 wel brand werd gesticht, werd deze door kordaat optreden van de Berlijnse politie al snel geblust. De ter plaatse aanwezige Polizeileutnant Otto Bellgardt beval de brandweer met het dienstwapen in de hand de beginnende brand per direct te blussen, omdat het hier behalve om een synagoge ook om een Reichsmonument ging. Zijn bevel werd direct overgenomen door zijn meerdere Oberleutnant Wilhelm Krützfeld, die hiervoor later door de Berlijnse politiecommandant Wolf Graf von Helldorf slechts werd berispt. In 1944 behoorde deze graaf tot de Stauffenberggroep en werd daarom geëxecuteerd. De Oranienburgerstrasse Synagoge werd dus niet verwoest tijdens de Kristallnacht, maar pas op 22 en 23 november 1943 door Britse bommen (zo van

Wikipedia). Naar mijn mening tien jaar te laat; dan was ons hier veel ellende bespaard gebleven. Dan de volgende historische fout. De Conservative/Masorti beweging in de VS heeft weliswaar met een aanzienlijk ledenverlies te kampen gehad, maar zo dramatisch als rabbijn Benima dit voorstelt is het niet. Het genoemde verlies van een miljoen leden wordt gelukkig niet gehaald. In haar hoogtijdagen, in de afgelopen jaren ‘50 en ’60, stond de Amerikaanse Conservative Movement op haar hoogtepunt: 45% van de georganiseerde Amerikaanse Joden was toen lid van een van deze gemeenten. In 2012 was dat gedaald tot 33%. En zijn er nu een miljoen Amerikanen lid van een Conservative/Masorti gemeente. De Amerikaanse Reform Movement heeft haar sindsdien ruim ingehaald. Proficiat. Dat ieder zich thuis mag voelen in zijn/haar gemeente naar keuze. Dan stelt rabbijn Benima dat Masorti in Europa nauwelijks is vertegenwoordigd. Nou; in GrootBrittannië en Frankrijk zijn het aanzienlijke organisaties – daarbuiten in Europa zien we het aantal Masortigemeenten toenemen. Wereldwijd, overigens. Van Argentinië tot Oeganda en van India tot Zweden. Hierop wordt de gemeente van de Oranienburgerstrasse verweten, dat zij nu onder leiding 13

van hun rabbijn mw. Gesa Ederberg van Liberaal naar Masorti Jodendom is overgestapt. Deze keuze is gewoon tijdens een algemene ledenvergadering gemaakt, op naar mij dunkt weloverwogen gronden. Ook voor Duitse Joden geldt gelukkig vrijheid van godsdienst, van vereniging en van vergadering. En daar de Oranienburgerstrasse Synagoge nu eenmaal de meest gerenommeerde Joodse plek van Berlijn is, is het niet vreemd dat Masorti Duitsland haar feestje gewoon thuis houdt. De denominatie van een sjoelgebouw is in Europa wel eens vaker veranderd. Zo wordt sjoel Weesp, na een eeuw een orthodoxe sjoel te zijn geweest nu ook door Masorti gebruikt en andere ooit orthodoxe sjoels nu door LJG’s. Ieder zijn thuis. Dat Masorti Duitsland ook niet het antwoord heeft op de enorme leegloop van het georganiseerde Joodse leven ben ik geheel met rabbijn Benima eens. Net zomin de Orthodoxie en de Liberalen dat antwoord al wisten. Maar dat Masorti Duitsland een gat kan opvullen tussen een strenger wordende Orthodoxie en een verder vooruitstrevend Liberaal Jodendom is duidelijk. De gezamenlijke Joodse Kerkgenootschappen hebben veel gemeenschappelijk.

Ik denk dat wij gezamenlijk als progressieve stromingen aan de ene kant maar ook als alle gezamenlijke religieuze organisaties aan de andere kant met elkaar zouden kunnen overleggen hoe een verdere afbraak en uitstroom uit ons aller Jodendom te voorkomen is. In plaats van op elkaar te katten. IJdele hoop? Namens het bestuur van de Joodse Gemeente Masorti Almere-Weesp, D. Daniëls, secretaris.

KUNST & TENTOONSTELLINGEN Nieuwe Amstelstraat 1, Amsterdam Schönberg & Kadinsky – Tegendraads in Kunst en MuziekAmsterdam – 18 november 2013 tot 16 maart 2014 Digitaal kindermuseum in het Joods Historisch MuseumBezoekers kunnen door verschillende kamers te bezoeken kennismaken met verschillende aspecten van het joodse leven. In de kamers worden de bezoekers te woord gestaan door het figuurtje

Max de Matze. Het huis bevat een huiskamer, keuken, sprekende muur, zolder, studeerkamer en een huistheater. De logeerkamer kan door bezoekers zelf worden ingericht. Cineast Frans Weisz ontwikkelde voor de website een reeks filmpjes. De animaties zijn gemaakt door Noga Zohar ACTIVITEITEN DIVERSE ORGANISATIES

Jeugd AliyahInformatie: www.jeugdalijah.nl Psefas Mozaïekkunst – WorkshopsInformatie en abonneren nieuwsbrief: [email protected] www .psefas.nl NIP Nederland Israël PhilatelieInformatie: www.ver -nip.nl

Culturele activiteiten Liberaal Joodse Gemeente Utrecht / MerkAzInformaTzofim in NederlandVoor tie: www.merkaz.nl, merka jongeren van 6 tot 18 jaar- [email protected] Informatie: Tzofim.Ams@ gmail.com Instituut voor Joodse StuJoods Educatief Centrum diesLocatie: Universiteit Antwerpen, Rodestraat 14 “Crescas”Informatie: tel. (R.013), AntwerpenInfor020-6402380, fax [email protected] matie: tel. 003232655243, [email protected]. l www.crescas.nl be Mokum Ivri:Informatie: www.mok Stichting PaRDeS,Informatie: Tel: 020umivri.com 8455808 (maandag, dinsVrienden van het Alyn dag en vrijdag vanaf 10.15 HospitalInformauur)[email protected] tie: [email protected] Israëlisch Bureau voor Anat Ratzabi Chocolade ToerismeInformatie: tel. WorkshopsInforma020tie: http:// 6128850, www.facebook.c www.atelieranart.webs.co om/ bezoekisrael www.goi m/ srael.nl 14

HERDENKINGEN Holocaust Memorial Day 2014 Maandag 27 januari 2014 Informatie over alle Holocaust Memorial Day activiteiten: http:// www.niod.knaw.nl/en/ holocaust-memorial-day Herdenking “Het Apeldoornsche Bosch” Apeldoorn – dinsdag 21 januari 2014 – 14.00 uur Locatie: Basisschool “De Prinsenhof”, Meester van Hasseltlaan 57, 7316 DK Apeldoorn Auschwitz Herdenking Amsterdam – zondag 26 januari 2014

data/shows/programma-13- www.kunstenisrael.nl en ht 14/yasmin-kedar---me-and tp://www.facebook.com/ -the-bard---shakespearekunstenisrael sonnets Joods Cultureel Kwartier Shura Lipovsky: Chassidi- Voor meer informasche verhalen en liederen tie: www.joodscultureelkw Presentatie Dieuwertje artier.nl Blok Nieuwe Amstelstraat 1, Amsterdam – zondag 26 Amsterdam januari 2014 – 15.00 uur Schönberg & Kadinsky – Locatie: Liberaal Joodse Tegendraads in Kunst en Gemeente, Zuidelijke Muziek Wandelweg 41. AmsterAmsterdam – 18 november dam 2013 tot 16 maart 2014 Informatie en aanmelhttp://www.jhm.nl/actueel/ ding: tel. 020evenementen/december/ 5400120www.ljgamsterda miniconcert-schoenberg-m.nl. 020-5400120 kandinsky-22-december

Idan Raichel Amsterdam – 28 februari 2014 – 19.30 uur 11.10 uur Stille tocht vanaf Locatie: De Melkweg, Stadhuis Amsterdam, Lijnbaansgracht 234a, Boekmanzaal 1017 PH Amsterdam 11.30 uur Herdenking bij Informatie en kaarten behet Auschwitz Monument, stellen: tel. 020-5318181 Wertheimpark, Amsterdam http://www.songkick.com/ concerts/17222649-idanMUZIEK raichel-at-melkweg Yasmin Kedar - "Me and The Bard" Den Haag - 17 januari 2014 – 20.30 uur Locatie: Koninklijke Schouwburg, zaal Het Paradijs Informatie en kaarten bestellen: http://www.ks.nl/

Amit Bar bodypaintings Al jaren zoekt Amit Bar in zijn artistieke werk naar de ideale combinatie tussen enerzijds de teken-of schilderkunst, en anderzijds de fotografie. Vanaf 1995 legde hij zich toe op het creëren van bodypaintings, als een expressie van zijn liefde voor deze twee uitingen van kunst. KUNST & TENTOONSTELLINGEN Locatie: Gallery KUNST BB / Le Symbole, Van OlInformatie over Culturele denbarneveltstraat 134, projecten in Nederland uit Rotterdam InformaIsrael tie:www.amitbar.com

15

Bedankt voor de mooie dag Graag wil ik iedereen nogmaals bedanken voor de leuke dag. Na mijn barmitswa ben ik een paar keer opgeroepen. Het is leuk om meegeteld te worden tijdens sjoeldiensten. Groeten van Sem.

Foto’s Marc Löwenberg

16

De evenementencommissie van Masorti Almere Weesp organiseert een film avond op zaterdag avond 15 februari a.s. om 17.00 uur . bijdrage voor leden € 2.50 introducees € 3.50 de romantische film komedie Keeping the Faith met o.a Jake Schram (Ben Stiller) en Brian Finn (Norton) zijn goed bevriend, dat Schram rabbijn is en Finn pastoor. Beide zijn modern in hun professionele bezigheden en niet bang om nieuwe, moderne methodes aan te grijpen om over hun levensovertuigingen te vertellen. Er ontstaan dilemma's voor de twee wanneer met Anna Riley Jenna Elfman een oude bekende uit hun jeugd weer opduikt in hun levens. Niet alleen worden Schram en Finn allebei verliefd op haar, ze mogen ook allebei uit geloofsovertuiging eigenlijk geen romantische relatie met haar beginnen.

17

Bezoekadres Transistorstraat 31 1322 CK Almere

Postadres Postbus 60262 1320 AH Almere

T (036) 763 08 82 F (036) 763 08 83 www.prinsze.nl

Prinsze notariaat Alle notariële zaken snel en duidelijk Geregeld Vragen over een hypotheek? Huwelijkse voorwaarden, erfenis of bedrijfsopvolging? Prinsze Notariaat in Almere maakt ingewikkelde zaken helder. Voor een scherp tarief. Met 22 jaar ervaring staat notaris Maarten Prinsze klaar om jouw notariële zaken te regelen. Indien gewenst samen met de financieel adviseur of accountant. En op afspraak ook buiten kantoortijden. Zo kan het ook 18

Voorzitter D.B. Sjoelbestuur Gabai Voorzitter Masorti Nederland

Penningmeester D.B. Executive Board member Masorti Europe e 2 Penningmeester Secretaries D.B.

Nicky Cohen

P.R. rabinale contacten , Gioeriem Masorti Almere-Weesp Masorti Nederland

0365239888 06-46107749 Fax 0365375351

Sandra Blankstein

Lidio Blankstein Daan Daniels

Onderwijs en opleidingen Halagiesche zaken,redactie en webside,subsidies, kasjroet redactie “t Loechie en fondsenwerving Secretariële ondersteuning Chewre Kadiesje Gioeriem Masorti Nederland

0365297644

06-27038845

0365297644 0573253415

06-54925864

06-52406194

2e Secretaris

Ellen Mulder Creveld

Secretariële ondersteuning

0365304060

Bestuurslid Voorzitter evenementen commissie

Hanna waterman

Evenementen

0365350135

Bestuurslid

Damon Dean

medebestuurder

damonjoeldea [email protected] m

Ereleden Ere voorzitter Adviseur

Bernhard Cohen

Ere lid Adviseur

Alex Waterman

Ere lid

Louis Muijderman

Ere lid

Sandra Blankstein

Masorti Almere-Weesp Sjoelcommissie Redactie en website Masorti Nederland

0365375350 Fax 0365375351

Adviseur

Rabbijn David Soetendorp. Tel. 0044-(0)2084292955 Email [email protected] 19

0654702554

06-41704107

20