JOURNAAL HERFST-EDITIE 2009, NUMMER 55

SCHALKWIJKS

JOURNAAL

HERFST-EDITIE 2009, NUMMER 55

Colofon Het Schalkwijks Journaal is een uitgave van de Belangengroep Schalkwijk voor de bewoners van Schalkwijk.

Verschijning: Het Schalkwijks Journaal verschijnt viermaal per jaar.

Met speciale dank aan de donateurs: Gemeente Houten Rabobank

Redactie: Co Baas José Baas Wim Schuimer Ben van der Werf (eindredactie)

Tijdelijk secretariaat: p/a Ben van der Werf Biesterlaan 8 3998 KK Schalkwijk telefoon: 030-6011719

Vormgeving: FEL, schalkwijk; Frans Hollander

Ingeschreven bij de Kamer van Koophandel Utrecht S187002 Bankrekeningnummer Rabobank: 357503996

Met medewerking van: Co Baas Jan Baas José Baas Hans van Echteld Piet Heijmink Liesert Frank Magdelyns Wim Schuimer Agnes Sturkenboom-Scholman Ben van der Werf

Bezoek ook onze webpagina via: http://www.eilandvanschalkwijk.nl

Vragen en/of opmerkingen kunt u kwijt via: [email protected]

>2<

Van de voorzitter Aan al diegenen die zich zorgen maken over de tweespalt, die volgens hen in Schalkwijk dreigt te ontstaan rondom de locatiekeuze van het nieuw te bouwen Cultuurhuis in Schalkwijk, kan ik melden, dat hun zorg ongegrond is. Schalkwijk is en blijft een hechte gemeenschap die zich nooit uiteen zal laten spelen door zoiets ‘onbenulligs’ als een discussie over waar een dorpshuis het best kan komen te staan. Schalkwijkers zullen hooguit spreken over gemiste kansen, zich neerleggen bij een onomkeerbaar besluit en in de gegeven omstandigheden blijven zoeken naar het maximaal haalbare. verschillen in inzicht tijdelijk te parkeren en tijd vrij te maken om met elkaar te vieren dat we ‘saamhorig’ zijn. En dát is de kracht van die kleine gemeenschap.

De kracht van een kleine gemeenschap Uit de in het verleden gevoerde Schalk­ stad­-discussie bijvoorbeeld blijkt hoe hecht de Schalkwijkse gemeenschap is. De belangen waren groot, de tegenstellingen eveneens, maar er is geen Schalkwijker geweest, die het in zijn hoofd haalde de opponent voor ‘rotte vis’ uit te maken. Ondanks de tegenstellingen beseft men maar al te goed, dat Schalkwijkers elkaar nodig hebben en er niet bij gebaat zijn wanneer er tweespalt in het dorp ontstaat. Het risico tegen elkaar te worden uitgespeeld is daarvoor te groot met als ongewenst resultaat dat alle partijen achter het net vissen. Schalkwijkers gaan met respect voor elkaars standpunten de discussie met elkaar niet uit de weg. Zij zijn evenwel ook heel goed in staat de

>3<

Herman Geerdes Maar Herman Geerdes dan? Deze in Houten woonachtige Schalkwijker kreeg toch ‘de wind van voren’? Hoe hij het in zijn hoofd haalde te kiezen voor de locatie ‘De Groes’ terwijl toch half Schalkwijk duidelijk had aangegeven, dat het heil zag in een onderzoek naar de mogelijkheden het sociaal cultureel centrum in de nabijheid van ‘het Wapen van Schalkwijk’ te situeren. Ach, dat was slechts gerommel in de marge. Iedere Schalkwijker snapt dat Herman Geerdes niet voor niets een hoofd heeft gekregen! Op basis van argumenten komt hij tot een standpunt. Daar kunnen we het mee eens zijn of niet, maar een Schalkwijker begrijpt, dat het natuurlijk nooit zo kan zijn, dat

Herman als een marionet verkondigt wat half Schalkwijk hem in het oor fluistert. Herman bepaalt, net als iedere andere Schalkwijker, zelf wel wat hij zegt en doet en als ‘ons’ dat niet bevalt, kiezen we de komende verkiezingen gewoon een ander! Zo werkt dat in democratisch Schalkwijk. Het mooie van Schalkwijk is dat Herman er rustig zijn biertje kan komen drinken. Schalkwijkers zullen hem vragen of hij ‘niet goed bij zijn hoofd’ is, hem van enkele plaagstootjes voorzien, maar vervolgens overgaan tot de orde van de dag: ‘saamhorig zijn’.

best doen voor heel Houten, waaronder Schalkwijk. De Initiatiefgroep tot behoud van het Wapen van Schalkwijk heeft de strijd ook niet verloren. Dankzij hen gaat de gemeente actief op zoek naar een nieuwe functie voor het Wapen. Er komt een haalbaarheidsonderzoek naar de ontwikkelmogelijkheden van het karakteristieke pand en dat is pure winst! Straks beschikken we over twee fraaie locaties en zijn er alleen maar winnaars. Het mooie is dat de gemeente Houten in dit verhaal niet de gebeten hond is geworden, maar een partner die beloofd heeft zich actief te zullen inzetten om een stukje Schalkwijkse ergernis weg te poetsen.

Winnaars en verliezers Zo zijn er geen winnaars en verliezers. Op Herman Geerdes wordt komende verkiezingen gewoon weer gestemd en Herman gaat naar eer en geweten zijn

Iedereen blij! Ben van der Werf

De echte Schalkwijker ?! In het zomernummer stonden twee artikelen die het onderwerp ‘wat is een echte Schalkwijker’ raakten. Geen definitie van ‘de Schalkwijker’ maar meer een bespiegeling over wat zo’n persoon zou moeten doen of laten. Geen maatlat waar elke dorpsgenoot mee gemeten wordt. In dit nummer een voorval waarin de schrijver aanleiding vindt om de vraag opnieuw te stellen. Tevens roept hij lezers op om aan deze discussie deel te nemen. Wie pakt de pen op? Het is tourweek. Donderdagmorgen. De route begint op de Jhr. Ramweg en gaat via Trip, Kanaaldijk en Schalkwijkseweg

>4<

naar Provincialeweg, Heul en verder. Ik sta om ongeveer kwart voor negen tegenover de brandweerkazerne. Een gezellige

boel. Vaders, moeders, opa’s en oma’s van rennertjes vermengd met trotse en zich betrokken voelende Schalkwijkers. Op de Schalkwijkseweg een dranghek met enkele wat vermoeid uitziende wegafzetters. Zij hebben de belangrijke taak ervoor te zorgen dat er zo meteen geen verkeer tegen de aanstormende rennertjes in rijdt. Ze staan hier om auto’s die in Schalkwijk al binnen het parcours waren toen dat door ‘de veiligheid’ gesloten werd, alsnog van de weg te halen (het gaat meestal om aanwonenden, dus bewoners van Schalkwijk).

en prioriteit geeft aan dit Schalkwijks evenement bij uitstek, wèl een echte Schalkwijker? Iemand die misschien zelf geen kinderen of kleinkinderen heeft die meerijden, maar de vrijwilligers toch de steun wil geven die zij verdienen? Al zou je het maar doen om die zeer correcte wegafzetter de waardering en bevestiging te geven, die zij verdiende. Dat vind ik dus waardevol en gewenst. Maar is het daarmee een ‘norm’ en moet ieder zich eraan houden? Zou ik wel willen, maar zo werkt het natuurlijk niet. Het is mijn persóónlijke waarde/norm. Als een grote meerderheid van de Schalkwijkers dit vindt, zijn de mensen in het dorp erop aan te spreken. Dan is het te hanteren om te bepalen of dorpsgenoten meer of minder ‘echte Schalkwijker’ zijn.

Daar komt er een. Zwarte Volkswagen, jonge vrouw achter het stuur, donkere zonnebril, strak achterover gekamd haar met een knotje. De wegafzetster kwijt zich voorbeeldig van haar taak. Vastberaden, zelfbewust, sympathiek en meevoelend vraagt zij de bestuurder even van de weg te gaan en te wachten tot de rennertjes voorbij zijn (naar verwachting binnen 30 minuten). Daar heeft de automobiliste helemaal geen zin in. Ontevreden en boze gezichtsuitdrukkingen. Ze draait achteruit de toerit naar de brandweerkazerne op en spuit weg richting Heul. De juist op tijd wegspringende wegafzetter een beetje ontdaan achterlatend. “Geen echte Schalkwijker,” schiet het door mijn hoofd. Maar is iemand die blijmoedig zijn eigen wensen even vergeet

Het begrip ‘echte Schalkwijker’ begint volgens mij als een persoonlijk gevoel. Als meer mensen de onderliggende waarden en normen onderschrijven, krijgen ze algemene geldigheid en worden ze een soort standaard. Ik pleit voor een vaste rubriek in het Schalkwijks Journaal om hierover eens een tijdje gedachten uit te uitwisselen: “Wat doet volgens u een echte Schalkwijker bij voorkeur wel en niet.” In het belang van bewustwording, helderheid en een saamhorig dorpsleven.

>5<

Jan Baas

Houten fietsstad, Schalkwijk fietsdorp? Dat Houten zich met de eretitel ‘fietsstad van Nederland’ mag sieren, begrijp ik wanneer je ‘binnen de rondweg’ kijkt. Maar buiten de rondweg is deze eretitel dubieus. Ik memoreer een aantal zaken te beginnen bij het fietspad langs de Schalkwijkse weg. Een paar jaar geleden beloofde de gemeente een ‘slimme’ straatverlichting aan te brengen langs de Schalkwijkse weg. Het zou een proefproject zijn. Dit ten genoegen van de fietsers en de nachtvlinders. Straatlantaarns werden geplaatst en sensoren gemaakt in het fietspad. De lampen zouden alleen branden als een fietser over de sensoren reed. Het is echter nooit iets geworden. De lantaarns staan gericht op de autoweg –het fietspad is dus slecht verlicht– en de lampen branden de hele nacht voluit. Slim? Het tweede punt is het fietspad bij de brug over het Amsterdam-Rijnkanaal. Twee jaar geleden heeft Frans Landzaat bij de gemeente gevraagd om de fietsroute vanaf de Spoordijk te verkorten. Hij stelde voor om aan de Schalkwijkse kant direct bij de brug een fietspad omhoog aan te leggen. Het verbetert de fietsveiligheid en het verkort de fietsroute naar Houten. Veel jongelui gebruiken die verkorte route al en hebben op de bewuste plek zelf een provisorisch pad gemaakt (zie foto). De

gemeente beloofde dat ze er over zouden nadenken. Maar ze denken nog steeds en Frans heeft niets meer gehoord. Het derde punt zijn de recreatieve fietspaden. Tijdens de landherinrichting / ruil­ver­kaveling van enige jaren geleden zijn er een aantal mooie fietspaden door de polder aangelegd. Onder andere het Marckenburgsepad. Deze fietspaden zijn nodig aan een opknapbeurt toe. Zo is het asfalt op verschillende plaatsen verdwenen. Je rijdt op de onderlaag van het grint. Een jaar geleden is dit aan de gemeente gemeld. De gemeente zegde toe hier iets aan te doen. Tot op heden is er nog niets gebeurd. Je vraagt je soms af of gemeenteraadsleden nog wel eens zelf op de fiets stap-

>6<

pen? Een lekke band door scherp grint of omrijden bij de Schalkwijkse brug als er toch al tegenwind is, maakt het probleem duidelijk en herkenbaar.

Wanneer wordt Schalkwijk een fietsdorp? Co Baas

Blauwe zone Centrum Houten In het centrum van Houten wordt vanaf 1 oktober 2009 de reeds bestaande ‘Blauwe Zone’ uitgebreid. Vanaf half september start de aanleg van deze blauwe zone met o.a. het verfen van blauwe strepen en het plaatsen van borden. Aan de invoering van de blauwe zone is een uitgebreid inspraaktraject voorafgegaan.

het centrum. Hiervoor verhuurt Vastned maximaal 51 parkeerplaatsen op het 4e parkeerdek van de Kruitmolen en 10 tot 20 plaatsen in de kleine parkeergarage aan de Spoorhaag nabij het Achterom. Het tarief voor forensen is €30,- per maand.

Waarom een Blauwe Zone? Het centrum van Houten wordt steeds drukker; met meer winkels, voorzieningen en kantoren. Om het centrum ook in de toekomst bereikbaar te houden, heeft de gemeenteraad in 2005 besloten dat parkeerregulering nodig is en in 2008 dat dit met een uitbreiding van de Blauwe Zone moet gebeuren. Park & Ride In 2011 komt bij het station Castellum een P&R beschikbaar. Voor de inwoners van de gemeente Houten van buiten de kern Houten zelf die in hun dagelijks verkeer kiezen voor gebruik van de trein, komt er tot 2011 een tijdelijke P&R-voorziening in

Voor het aanvragen van een P&R-plaats in een garage van Vastned kunt u een brief schrijven naar: Gemeente Houten Afdeling Openbare Werken De heer R. Zwartenkot Postbus 30 3990 DA HOUTEN Vragen? Kijk voor meer informatie op www.houten.nl/blauwezone Of neem contact op met de gemeente Houten: 030 6392611 of mail naar [email protected] >7<

30km-zone Het is al weer enige tijd geleden dat er over de 30km-zone een avond in het Gebouw was. De politie had een tijdje snelheid gemeten op de Jhr. Ramweg en bekeuringen uitgedeeld. De bedoeling van die avond was om de Schalkwijkers te vertellen wat de politie gemeten en waargenomen had en welke conclusies daar aan te verbinden zijn. Het gemopper was niet van de lucht. Iedereen had wel ‘een prent’ gehad. De politie werd onterecht als ‘kop van Jut’ gebruikt terwijl die gewoon zijn taak had uitgeoefend, namelijk controleren of bestuurders zich aan de toegestane snelheid hielden. Ik laat hier in het midden welke aanvullende maatregelen genomen en/of wijzigingen aangebracht moeten worden op de huidige lengte van de 30 km zone. Wat me wel verheugt, is dat de gemiddelde snelheid beduidend verlaagd is. Omdat alles in zijn juiste perspectief geplaatst moet worden, staat hieronder het humoristische stukje van Hans van Echteld. Ik wil het u niet onthouden. rie) in Utrecht. Want mijn snelheid had te maken met het feit dat ik op dat moment juist de spoorweg tussen Houten en Culemborg overstak en de lichten begonnen te knipperen juist toen ik deze overweg passeerde. Automatisch zette ik mijn auto tot een iets grotere snelheid aan om niet in aanraking te komen met de half automatische bomen.

Fooi Wat deed u op 17 mei, ’s middags om 13.46 uur? Waarschijnlijk weet niemand van mijn lezers meer wat op deze zonovergoten zondag gebeurde op dat moment. Maar dank zij het Centraal Justitieel Incasso Bureau in Leeuwarden is het voor mij een historisch moment geworden. Op dat moment reed ik immers met een snelheid van liefst 37 kilometer per uur door mijn dorp terwijl de toegestane snelheid slechts 30 kilometer is. Na een correctie bleef een snelheid van 34 kilometer over en mij is een sanctie opgelegd van zegge en schrijven negentien euro. Ik was van plan om een verweerschrift in te dienen bij het OM (Openbaar Ministe-

>8<

Toch heb ik afgezien van het verweerschrift omdat vele van mijn dorpsgenoten intussen een veel hogere boete hebben opgelopen dan mijn persoontje. Sinds de dorpsstraat van een bord 30 kilometer is voorzien, regent het bekeuringen. Het middel om tot een matiging van de snelheid te komen, lijkt nog erger dan de

kwaal. Want intussen heeft vrijwel iedereen een bekeuring thuis gekregen omdat de dorpelingen nu eenmaal enkele keren per dag over de bewuste weg moeten rijden. Er is zelfs een inspraakavond geweest waarin het klachten regende tegen de in veler ogen nogal absurde verkeersmaatregel.

derscheppen. Ze had een mondelinge afspraak gemaakt met onze postbode Sjef van Dam dat hij een schrijven uit de Domstad met een justitieel karakter zou achterhouden en haar deze persoonlijk elders zou overhandigen. Mijn vader mocht immers niet weten dat zijn zoon met justitie in aanraking was gekomen en zich bij de politierechter moest verantwoorden.

Toen ik de brief kreeg van het Incasso Bureau, moest ik terugdenken aan een gebeurtenis van vele jaren geleden. Mijn broer kwam als jochie van vijftien in aanraking met justitie toen hij illegaal kievitseieren had gezocht. Hij moest persoonlijk naar een zitting in de Hamburgerstraat in Utrecht en mijn moeder slaagde er destijds in tijdig de bewuste brief te on-

Mijn broer werd destijds door de rechtbank veroordeeld tot een boete van twintig gulden. Mijn moeder, die op de openbare tribune zat, was dermate opgelucht dat ze spontaan naar de rechter afdaalde en hem dankte voor het in haar ogen milde vonnis. Ze had zelfs voor een gevangenisstraf gevreesd. Vervolgens haalde ze een briefje van 25 gulden uit haar zak, overhandigde het bankbiljet aan de verbaasde rechter met als opmerking: ‘Laat de rest maar zitten.’ Hij kreeg een fooi van maar liefst vijf Hollandse guldens. Zo gek ben ik dit keer niet geweest. Ik heb precies een bedrag van negentien euro overgemaakt vanwege mijn ‘drastische’ overschrijding van de maximumsnelheid. Voortaan weet ik dat je voor een snelheid van liefst 37 kilometer per uur beboet kan worden. Nog een gelukje dat ik niet opgeroepen ben bij het Openbaar Ministerie...

>9<

Hans van Echteld

Meester Van Leeuwen, wie kent hem niet Met z’n drieën in de auto op weg naar Meester Van Leeuwen: Agnes Sturkenboom-Scholman, Co Baas en ik. “Co, jij weet waar we moeten zijn in Wijk bij Duurstede?” Co heeft het adres en zegt dat hij weet hoe we er moeten komen. Hij heeft geen TomTom nodig. Co is slimmer..., vindt hijzelf. Ik bespaar u het verhaal maar uiteindelijk rijdt een vriendelijke meneer ons voor en wijst ons de weg naar Meester van Leeuwen. Een kwiek uitziende lange man van 74 jaar doet open en de twee oud-leerlingen van de meester en ondergetekende worden hartelijk onthaald. Een kopje koffie en iets lekkers erbij en het interview kan beginnen. Daarvoor ben ik mee. Even lijkt het erop dat ik net zo goed thuis had kunnen blijven want Agnes begint verhalen op te halen en Co en de meester gaan hier heerlijk in mee. “Oef,” denk ik: “krijg ik nog kans om een lijn in dit verhaal te krijgen?” Het gesprek gaat alle kanten op. Namen vliegen voorbij, anekdotes worden opgehaald. Gelukkig ziet meester Van Leeuwen mijn nood en grijpt vriendelijk maar kordaat in. Eens een meester, altijd een meester. Onmoeting “Vroeger zei ik voor de klas: ‘koppen dicht’ maar dat gaat natuurlijk niet meer want kijk wie er tegenover mij zitten. Twee oud-leerlingen uit de derde klas lagere school die inmiddels een 6 voor hun leeftijd hebben staan.” Joop van Leeuwen kijkt mij vriendelijk aan en glimlacht.

Dat gebeurt vaak deze avond, mede door de herinneringen die Agnes en Co ophalen. “Mijn geheugen is niet meer zo best”, zegt Meester Van Leeuwen, maar ik vind het verbazend hoeveel hij zich herinnert. Het is duidelijk dat de twee oud-leerlingen het fantastisch vinden om ‘hun’ meester weer terug te zien. Het wordt een bijzondere ontmoeting en ik schrijf het graag voor u op. Beroepskeuze Joop van Leeuwen komt voor het eerst naar Schalkwijk in 1957. De school heette toen nog de Henricusschool maar is tegenwoordig bekend als de Michielschool. Een andere naam maar altijd nog op dezelfde plek. “Ik ben geboren in Langbroek en ben zoon van een boer. Ons gezin telde 9 kinderen: 2 meisjes en 7 jongens. Mijn oudste drie broers zijn boer geworden. Zo ging dat vroeger. Ik werd schoolmeester. Niet omdat ik daar lang over had nagedacht maar omdat ik wist dat dat beroep bestond en het leek me wel leuk.” Van zijn beroepskeuze heeft

> 10 <

Meester Van Leeuwen nooit spijt gehad. Achtendertig jaar heeft hij voor de klas gestaan en op de eerste drie maanden na altijd in Schalkwijk. Geordend Zijn eerste klas bestond al meteen uit maar liefst 53 kinderen. “Niet niks, maar het was toen wel een heel andere tijd. Alleen al het binnenlopen van de kinderen ging uiterst geordend. Inspraak, zoals we dat gelukkig tegenwoordig kennen, bestond nog niet. Je luisterde naar de meester. Orde houden in de klas was toen een stuk makkelijker. Je kunt het je bijna niet meer voorstellen maar als een kind niet luisterde, dan was even beetpakken bij het oor heel gewoon en geen ouder die daar tegen protesteerde.” Brommertje Het was een andere tijd. Ook het solliciteren op de functie ging anders. Op zijn brommertje ging Joop van Leeuwen naar het sollicitatiegesprek bij meneer pastoor, de voorzitter van het schoolbestuur. Maar die was niet thuis. Toen maar teruggereden naar huis waar hij hoorde dat hij even langs kon bij het hoofd van de school van Schalkwijk, meneer Van de Schepop. Het salaris werd niet besproken want dat was wettelijk voorgeschreven. Een kopje thee, een paar vragen en de mededeling dat hij van 9 tot 4 voor de klas moest staan inclusief zijn aanwezigheid tijdens

> 11 <

de lunchpauze. Joop knikte en was aangenomen. En ja, dan sta je opeens voor een grote klas. Als enige ervaring zijn opleiding op de kweekschool. “Je leerde er onzinnige dingen, vooral ‘weetjes’ moest je leren. De Pabo-opleiding, opvolger van de kweekschool, was een goede verandering.” 53 schriftjes x 4 “Als leerkracht had je niet zoveel te vertellen. Je deed wat je opgedragen werd. Vergaderen deed je een keer per jaar met de hoofdonderwijzer. Je luisterde naar wat hij zei. Eigen inbreng was er niet bij. Ik weet nog dat tijdens een van die vergaderingen mevrouw Van de Schepop, de echtgenote van de hoofdonderwijzer, binnenliep en zei dat het tijd was voor de boodschappen. Meneer Van de Schepop pakte zijn spulletjes bij elkaar en vertrok. Einde vergadering.” Ook het lesgeven was een eenrichtingsverkeer. Tijd voor kinderen die niet goed mee konden komen, was er niet. “Jammer, maar zo was dat vroeger. En ging ik met mijn brommertje na vieren naar huis, dan had ik 53 schriften na te kijken en dat nog eens maal vier: rekenen, taal, etc. En dat iedere dag opnieuw. Niet veel tijd voor vrije tijd. Mijn leven was de school.”

Ouderavond In 1980 wordt Joop van Leeuwen hoofd van de school in Schalkwijk. Hij verlaat het dorp als meester nooit. Hij groeit zelf op in een dorp en heeft nooit geambieerd om in een grote stad voor de klas te staan. “Je kende iedereen in Schalkwijk en je wist uit wat voor gezin ze kwamen. Als er problemen waren, ging je bij de ouders langs. Niet alle leraren deden dat trouwens. Maar ik vond dat belangrijk. Ouderavonden waren er nog niet en zo kon je toch met de ouders over hun kind praten. Later kwamen er wel ouderavonden. In het begin nog wat onordelijk en met weinig privacy maar dat is in de loop der jaren verbeterd. Een belangrijke ontwikkeling. Het onderwijs is er niet altijd makkelijker op geworden maar wel leuker.” Speelplaats Het moment dat je eigenlijk echt een beetje sprak met de kinderen, was tijdens de pauzes op de speelplaats. Als leerkrachten liep je dan op en neer met een boterhammetje dat je zelf van huis meenam. En met een beetje geluk kwam mevrouw Van de Schepop een kopje koffie brengen. In dat geval liep je én met je boterhammetje én met je kopje koffie over de speelplaats.

Overblijfvader Zelf zat Joop van Leeuwen op school in Wijk bij Duurstede. Vanaf 1 november tot na de Pasen ging zijn fiets naar de zolder en liep hij 5 km naar school en 5 km weer terug naar huis. En dat iedere dag. Een lunchpakketje ging mee en zomer en winter bestond dat uit tarwebrood met spek. Ook in Schalkwijk bleven kinderen over. “Dan zat je er bij als ‘overblijfvader’. Je was er nu eenmaal toch. Gingen de kinderen na hun boterhammetje de speelplaats op voordat de les weer begon, dan ging je mee en liep je heen en terug over de speelplaats. En nee, van overuren was geen sprake.” Meester Het huidige onderwijs is anders, al komen ze ook hier toch ook weer op terug. Vroeger was het vooral stampwerk en moest er dagelijks een kwartier lang rijtjes worden opgedreund. “Ouderwets stampwerk is misschien toch een betere methode voor slimme en iets minder slimme kinderen. Er is nu veel tijd voor allerlei vraagen werkstukken maar niet iedereen kan evengoed meekomen. Er is gelukkig nu wel veel meer contact met de kinderen en dat is goed. Met de intrede van het oudercomité verdween ook de situatie dat de leraar zijn eigen klas zag als een soort van koninkrijk. De rol als ‘autoriteit’ boette in. Een prima ontwikkeling. Onderwijzers kregen ook meer schoolbegeleiding en

> 12 <

je kreeg trainingen hoe je het beste in bepaalde situaties kon optreden of handelen. Ook is het opener geworden. Je ziet dat ook terug in de kinderen van nu. Ze zijn assertiever en gaan een gesprek met je aan. Goede ontwikkelingen maar ik ben wel altijd ‘meester’ gebleven. Kinderen die je met ‘Joop’ aanspreken, dat gaat mij te ver. Dat vind ik doorslaan. Ik ben en blijf voor hen ‘meester’.” Dieptepunt Wanneer ik aan Meester Van Leeuwen vraag naar zijn hoogtepunten zegt hij: ‘het is een aaneenschakeling van hoogtepunten geweest. Een dieptepunt was het overlijden van een kindje uit mijn klas. Dat heeft me erg aangegrepen. Maar in die tijd ging je er anders mee om. Ik herinner me dat ik bij aanvang van de les 15 minuten stilte hield. Daarna gingen we door waar we de vorige dag gebleven waren in het schoolboek. Die ochtend zijn we met z’n allen naar de begrafenis geweest maar ’s middags was het gewoon weer doorgaan. Dat is nu anders. Er moet nu ‘van alles’. Op sommige punten is dat terecht maar ik vind dat we er wel in doorslaan.” Bijles Meester van Leeuwen heeft altijd een zwak gehad voor kinderen die wat minder begaafd zijn. “Het doet mij altijd goed als ik hoor dat ze toch goed zijn terechtge-

komen. Toen ik na 38 jaar als onderwijzer met pensioen ging, ben ik bijles gaan geven. Ik vond het leuk om te doen en kende vaak ook de ouders van de kinderen. Meestal hadden die ook bij mij in de klas gezeten. Uiteindelijk heb ik dat 5 jaar gedaan. Ook hier in Wijk bij Duurstede maar dat was toch anders. Ik had er minder binding mee.” Computer Meester van Leeuwen heeft zich na zijn pensioen nooit verveeld. Vrijwilligerswerk, activiteiten voor het museum, de kerk en zijn groentetuin houden hem bezig en niet in de laatste plaats de computer. “Zodra de computer op school werd geïntroduceerd, was ik er mee bezig. Ook wanneer de computer het niet deed. Dan ging ik er wat aan sleutelen om het weer aan de praat te krijgen. Al doende leert men en blijf je bij.” Orde van Oranje Nassau Ik schrijf alles op wat wordt gezegd. Ik laat vooral Meester van Leeuwen vertellen maar de reacties van Agnes en Co tijdens het gesprek laten duidelijk zien dat het niet zomaar een ‘meester’ is die ik interview. Co: “U was altijd zo ongelooflijk betrokken bij alles wat er op school gebeurde. U besteedde veel tijd aan de school en voor de kinderen was u er altijd. Dat waardeer ik tot op de dag van vandaag zeer!” Naast mij ligt een

> 13 <

klein schilderijtje waarin een heuse Orde van Oranje Nassau. U moet het mij niet kwalijk nemen maar ik vraag onnozel: “is die echt?”. En ja, het is echt. “Bij mijn afscheid heb ik het lintje gekregen. Ik vind het mooi dat mensen dit voor mij hebben gedaan”, zegt Meester van Leeuwen bescheiden. “Maar ik draag hem niet hoor! Veel te overdreven.” Luchtballon Agnes, initiator van het interview: “Meester van Leeuwen, ik denk met liefde terug aan de tijd dat u meester was. Het is niet voor niets dat de luchtballon, een cadeau na 38 jaar meesterschap in Schalkwijk, niet wilde opstijgen. Het was toen heel warm weer en er stond geen wind. We wilden u gewoon niet laten gaan!”

Dé Meester van Leeuwen Een maand na het interview. Co en ik zitten samen met Mark van der Ven bij elkaar om het speciale Kerstnummer van het Schalkwijks Journaal te bespreken. Mark is midden twintig en woont al zijn hele jonge leven in Schalkwijk. De onderwerpen voor de Herfsteditie komen vluchtig voorbij waaronder het interview met Meester van Leeuwen. “Dé Meester van Leeuwen? Hebben jullie die geïnterviewd? Wat leuk! Daar heb ik bij in de klas gezeten. Een super meester!”. Ik heb hier niets meer aan toe te voegen. Jose Baas

Voor u gelezen door Co Baas Enige tijd geleden vierde de Nederlands Hervormde gemeente haar 400 jarig ‘kerkbestaan’ in Schalkwijk. Zij kunnen terugkijken op een bewogen geschiedenis. Bij het jubileum op zaterdag 4 juni 2009 werd naast de verschillende plechtigheden ook het boek Kroniek van Hervormd Schalwijk en ’t Goy ten doop gehouden. Ik heb het boek gelezen en ik vind het zeer lezenswaardig. De schrijver, onze eigen dorpshistoricus Piet Heijmink Liesert, mag er trots op zijn. Het boek is overzichtelijk en geïllustreerd met vele leuke en

oude prenten en foto’s vanaf 1650 tot en met heden. Voor de dorpsbewoners die iets meer over het eigen dorp willen weten, is dit boek een echte aanrader. Het boek is te verkrijgen bij Johan en Antoinette de Bruijn, Brink 16, telefoon (030) 6012068.

> 14 <

VOOR DE WASVROUWEN

Maria van de Looverbosch 1ste dorpsdichteres voor de gemeente Houten Schalkwijk, 23 september ’9. Foto genomen na de voordracht van haar gedicht bij de plaatsing van de naamsteen bij het beeld van de Wasvrouw op de Brink. Met dank aan Wim van den Heuvel (Al jaren terug gaf hij er blijk van oog te hebben voor het werk van vrouwen dat niet gezien werd.)

Deze plek langs de Wetering schreef dit gedicht: De beelden hier dagelijks zichtbaar. Ongezien al het werk dat geen aanzien had. Maar wit moesten de overhemden, gesteven de boorden op de foto’s. Ze zijn in lades en kasten gelegd. Steeds maar door gaf deze plek beelden. Langs het water, de treurwilg die hier staat. De treurwilg die hier stond. Vergezicht tot halverwege de Lek. De schuiten die hier keerden. De kinderen die hier visten, of in het water fietsten en de mensen die keken met hun hart op deze plek, waar de wereld ademt. Maar ook de boer die zei dat een paardenmond en een vrouwenhand nooit stil mochten staan. Verderop wordt de Wetering smaller. Daar is het kaaspakhuis, maar hier spoelden Cathrien den Hartog, Coba van Wijk en Rie Rijksen haar was. Lambertha Uyttewaal kocht aan de overkant haar schoenen, waar Truus de Baas was. Al die beelden zijn hier nu samengekomen in een beeld zichtbaar om gezien te worden en om naar te kijken DE WASVROUW.

> 15 <

Help de egels in Schalkwijk

  Bij ieder nummer van ons blad op de voorpagina ziet u een leuk beestje. Het is de Schalkwijkse Egel, het gehele jaar te zien in het Schalkwijkse Journaal. De gewone egel heeft het zwaarder. Die moet iedere winter een goede plek zoeken voor zijn winterslaap. Onze tuinen zijn weinig toegankelijk, met veel klinker en weinig groen. Ieder jaar worden ongeveer 100.000 egels doodgereden op de wegen. Allemaal redenen om 2009 het ‘jaar van de egel’ te noemen. U wilt helpen? Houd de tuin zo groen mogelijk of ga meer groen aanplanten. Maak enkele hoekjes erg dicht begroeid en weinig toegankelijk, waardoor egels daar kunnen overwinteren. Egels zijn leuk en nuttig, zo eten zij alle slakken en ander ongedierte op. Een bak water op de grond kan ook helpen (geen melk). Maak de tuin vooral niet ‘winterklaar’ (lekker lui), want een bos takken is een goede plek voor egels.

Zo hebben wij aan de Biesterlaan onze tuin erg groen gemaakt, naast veel schuilplaatsen voor vogels en dieren. De betonnen vijver van onze voorgangers is inmiddels voorzien van klimop en een beschutte plek daarachter. Wij hebben nu niet alleen veel vogels in de tuin, maar ook een egelfamilie. Twee ouders en twee kinderen, scharrelen nu ‘s nachts door onze tuin. Eten alle ongedierte op en slurpen uit de waterbak. Binnenkort geven wij deze egeltelling door aan www. vroegevogels.nl, het radio-programma dat iedere zondagochtend van 8 tot 10 uur op Radio 1 te beluisteren is. Hoe ziet straks uw egeltelling eruit? Wim Schuimer

> 16 <

Het Egeltje; ons beeldmerk Waar staat het egeltje voor dat alweer sinds april 1996 het beeldmerk is van het Schalkwijks Journaal? We zetten het graag nog eens voor u op papier.

SCHALKWIJKS

Stekels Als de nood aan de man komt, kan een egel zijn tegenstanders goed van zich afhouden. Hij zet zijn stekels op en wacht tot de bedreiger er geen zin meer in heeft. Zo van: ‘ik heb geduld, mijn tijd komt heus wel.’ In het volle Nederland is dit voor een kleine gemeenschap de enige manier om je tegen een overmacht teweer te stellen. Verrekijker Een egel heeft echter ook iets kortzichtig. Laat zich plat rijden door auto’s en komt

Wapen Het egeltje houdt het Schalkwijkse wapen zorgzaam en vol trots overeind. Hij koestert en beschermt het. Maar tegelijkertijd beschermt het wapen ook het egeltje door om elkaar te geven en door om elkaar te steunen. De verhouding tussen de Belangengroep Schalkwijk en de dorpsgemeenschap hopen wij op deze manier uit de verf te laten komen.

JOURNAAL JOURNAAL JOURNAAL

> 17 <

SCHALKWIJKS

Uitstraling Evenals de Schalkwijkse gemeenschap ligt de kracht van de egel in zijn slimheid en doorzettingsvermogen. Grote macht en brute kracht is de egel niet vreemd. Het mooie van een egel is dat hij iets oplettends, iets aardigs en iets ontwapenends uitstraalt. Ook als Schalkwijkse gemeenschap moeten wij het daar uiteindelijk van hebben.

overdag maar moeilijk aan zijn trekken. Als Schalkwijkse gemeenschap zouden deze eigenschappen onze dood kunnen betekenen. Daarom is ons egeltje uitgerust met een verrekijker. Hiermee probeert hij de kansen, gevaren en problemen voor onze dorpsgemeenschap in het oog te krijgen wanneer er nog wat aan te doen is. Zo kunnen wij op tijd tot actie overgaan dan wel een verdedigende houding aannemen.

SCHALKWIJKS

Het egeltje is uitgerust met een verrekijker en het wapen van Schalkwijk. Waarom? Omdat het egeltje ons beeldmerk en onze mascotte is.

Voor u gehoord en gelezen Op een avond over het Eiland van Schalkwijk zat ik aan tafel met tien projectontwikkelaars. We moesten een visie bepalen op het onderwerp ‘wonen en werk’. In zijn inleiding van deze avond memoreerde de gespreksleider dat we ervan uit moesten gaan dat er niet grootschalig gebouwd zou gaan worden. Ondanks deze opdracht probeerden de projectontwikkelaars zoveel mogelijk huizen ‘binnen te halen’. Heel anders gaat het in het andere Schalkstad, daar in de buurt van Haarlem. De projectontwikkelaar wil niet meer bouwen en de gemeente overweegt ze te dwingen om door te gaan. Het kan verkeren. Bron: Trouw, 25 september 2009

Miljoenenclaim Haarlem tegen ontwikkelaar ING

JOURNAAL

HAARLEM - De gemeente Haarlem wil een miljoenenclaim indienen tegen projectontwikkelaar ING Real Estate Development. Haarlem heeft woensdag de samenwerkingsovereenkomst met ING opgezegd voor de ontwikkeling van Schalkstad, een bouwproject met winkels en woningen in de wijk Schalkwijk. Volgens de gemeente is de ontwikkelaar niet in staat het plan volgens afspraak te realiseren. Hoe hoog de claim uitvalt, is nog niet duidelijk. Haarlem wil nu zelf doorgaan met het plan en werkt daarbij samen met de vereniging van eigenaren van winkelcentrum Schalkwijk.

> 18 <

Het wordt mooi, het wordt heel mooi Het volgende Schalk­wijks Journaal wordt heel bijzonder. Het wordt een blad in een luxe jas. Het Journaal valt voor één keer als ‘glossy’ bij u in de bus. Mark van der Ven heeft aangeboden om lay-out en drukwerk te verzorgen. De bedoeling van het Kerstnummer is om naast de normale artikelen het journaal mooi ‘aan te kleden’. Daarvoor hebben we nog wat hulp nodig. We denken aan mooie winterfoto’s van Schalkwijk. Bijvoorbeeld de Michaëlkerk met op de voorgrond besneeuwde bomen of schaatsplezier op de wetering. Alles is welkom, als het maar winter is in Schalkwijk. Ook verhalen rond Kerst zijn van harte welkom. Een eigen of een gelezen verhaal, het maakt niet uit. Als u denkt hé dat verhaal past nu net in de kerstsfeer dan krijgen wij het graag van u. Om deze speciale editie op tijd bij u in de bus te krijgen, willen we uw foto en/ of uw verhaal (digitaal of op papier, getypt of geschreven) voor 2 december ontvangen. Dit kan in mijn echte of in mijn digitale brievenbus. Co Baas Jhr Ramweg 34, e-mail: [email protected]

Oplossing Puzzel Het lentenummer was voor wat betreft de puzzel een doorslaand succes. Maar liefst 30 goede inzenders, vaan jong en oud. Voor mij twee keer plezier. De eerste keer op de avond dat ik bij Piet en Jo Heijmink Liesert de puzzel samenstel en de tweede keer wanneer de puzzelaars de antwoorden proberen te achterhalen. Voornoemde samenwerking komt ook mooi tot uiting in het winnaarschap van de lentepuzzel.

Bas Copier, Provincialeweg 20 en Nienke Diks Provincialeweg 36 losten de puzzel samen op en stuurden de oplossing ook samen in. BEIDEN VAN HARTE GEFELICITEERD! Co Baas

> 19 <

Puzzel In deze tijd van kredietcrisis komt het woord ‘sparen’ nog wel eens aan de orde. Moeten we nu juist niet of juist wel sparen? De oploszin geeft een mooie, niet zo voor de hand liggende, interpretatie van ‘sparen’. Ik ben benieuwd of u eruit komt. Ik zie uw oplossing graag tegemoet.

Voor de puzzelaars die de werkwijze nog niet kennen: 1. Beantwoord onderstaande vragen. De cijfers geven aan waar straks de afzonderlijke letters thuishoren in de oploszin. 2. Zet de letter onder het corresponderende cijfer in de oploszin. 3. Stuur uw oplossing naar één van de volgende adressen:

• • • •

Ben van der Werf / Biesterlaan 8 / 3998 KK Schalkwijk Co Baas / Jhr. Ramweg 34 / 3998 JR Schalkwijk Jan Baas / Brink 4 / 3998 JL Schalkwijk André van de Water / Provincialeweg 50 / 3998 JH Schalkwijk

Vragen

1 Naam van de boerderij aan de Provincialeweg 27 35

10

37

26

9

29

21

23

8

12

24

32

20

13

11

41

16

42

6

34

20

26

28

22

33

9

25

23

32

6

2 Schalkwijks woord voor ‘tuinboon’.

3 Anderwoord voor ‘treiteren’

4 Stad van Philips en DAF 38

> 20 <

39

42

5 Naam van een Hogepriester 19

6

42

2

14

4

5

15

18

13

30

4

1

5

3

7

41

27

19

17

36

8

31

39

41

40

6 Wel sprookjesdier is gelaarsd?

7 Het eindje van een sigaret

8 Zacht iemand

9 Ander woord voor ‘colbert’

10 Ander woord voor ‘bakermat’

De oploszin luidt: 1

2

3

17

18

19

20

33

34

35

?

36

37

38

4

5

21

22

39

40

6

41

7

8

23

24

25

42

!

9

26

> 21 <

10

11

12

13

14

15

27

28

29

30

31

32

16

Column van Frank Magdelyns “Wanneer je wilt meetellen moet je een politieke partij oprichten. Een actiegroep alleen wordt niet gehoord”. Deze woorden of iets van deze strekking werden ruim 15 jaar geleden uitgesproken door de toenmalige burgemeester, tegen een woordvoerder van de actiegroep Houtens Belang. De mensen achter Houtens Belang deden dit onmiddellijk en knalden enkele maanden later met een overweldigende meerderheid de gemeenteraad binnen. Jarenlang bepaalden ze een groot deel van de Houtense politieke agenda. Aan deze woorden moest ik direct denken, toen ik het betoog las van de voorzitter, Ben van der Werf, in de zomereditie van het Schalkwijks Journaal. Aanleiding voor zijn uitgebreid schrijven was het rechts inhalen van de Belangengroep Schalkwijk door een andere belangengroep, Platform Wapen van Schalkwijk. Na jarenlange ogenschijnlijke monopolie op ‘de spreekbuis van Schalkwijk’, was er ineens concurrentie en had de gemeente te maken met meerdere gesprekspartners. Ik kan de voorzitter alleen maar complimenteren met deze zelfreflectie. Immers analyse is de basis voor een

nieuwe visie voor de komende jaren. Broodnodig mijns inziens, want de laatste tijd vertoonde de Schalkwijkse denkgroep ook andere activiteiten zoals het runnen van een busmaatschappij, het organiseren van een luilakburgerwacht (soort politie) en waren ze uitgever van het belangrijkste dorpsblaadje; het Schalkwijks Journaal. Brede activiteiten dus. Toch zijn er al heel veel langer andere spreekbuizen actief, dan deze recent gesignaleerde vluchtstrookrijder. Want kennen wij naast de zelfbenoemde particuliere volksvertegenwoordiging van Belangengroep Schalkwijk, ook niet de democratisch gekozen volksvertegenwoordiging? Een vertegenwoordiger die zo sterk wordt gesteund door de dorpsbewoners, dat deze uitgroeide tot de tweede man binnen de Houtense CDA-fractie? Een eerlijker gekozen spreekbuis kun je toch niet hebben? Dat de onderwerpen die dit raadslid aandraagt niet altijd een meerderheid aan steun krijgt, is nu eenmaal politiek. De Schalkwijkse dorpsbelangen gaan niet über alles, maar het Schalkwijkse geluid is wel degelijk aanwezig in het Houtens gemeentehuis.

> 22 <

De kracht van de Belangengroep Schalkwijk en alle andere links en rechtsinhalende spreekbuizen, zit hem mijn inziens in gezamenlijke steun aan de democratisch gekozen politieke vertegenwoordiging. Dat kan alleen door in overleg te zijn met elkaar en daar je activiteiten op af te stemmen. En mocht men volgens goed Nederlands gebruik een andere mening hebben dan de andere spreekbuizen, dan bestaat altijd nog de mogelijkheid om zelf een politiek groepering op te richten. Net zoals Houtens Belang heeft gedaan. Misschien is dit nog wel de beste visie voor de Belangengroep Schalkwijk. Je kan je helemaal concentreren op de dorpsbelangen en bovendien krijg je aanwezigheidsgeld voor een avondje Houtens gemeentehuis. Na afloop is er gratis bier, want de democratische politieke vertegenwoordiging heeft het echt wel goed geregeld voor zichzelf.

Agenda Vrijdag 9 oktober 2009 Korenavond Stichting Vrienden van het Bätz-orgel Zaterdag 10 oktober 2009 Ophalen oud papier Zondag 11 oktober 2009 Parochiedag St. Michaëlkerk Woensdag 28 oktober 2009 Algemene Ledenvergadering TV SET Zaterdag 31 oktober 2009 Werken in de Tuin van Jhr. Ram Zaterdag 21 november 2009 Intocht van Sinterklaas Zaterdag 12 december 2009 Ophalen oud-opapier Zaterdag 12 december 2009 Kerstconcert Sabrakoor & Fanfare St.Caecillia Zondag 20 december 2009 Kerstsamenzang Zondag 27 december 2009 Museum Dijkmagazijn de Heul gesloten

Financiële bijdrage Uw financiële bijdrage stellen wij zeer op prijs. Ieder kwartaal betaalt de Belangengroep Schalkwijk een flink bedrag voor het kopiëren van het Schalkwijks Journaal. Wij zouden u zeer erkentelijk zijn als u ons financieel wilt steunen. Bankrekening nummer Rabo 35.75.03.996 t.n.v. Belangengroep Schalkwijk > 23 <

AANRUOJ

SKJIWKLAHC