Jaargang 38 • Nummer 6 • December 2015
Van gezonde tiener naar arbeidsongeschikte
Jongvolwassene Adembenemend
IJsland
Hartbrug:
Voel u welkom I Het pillenbedrog I Wat is uw reden om vrienden te worden? I Zoek de verschillen I Zeker op reis App I Puzzel I
Voel u welkom Op dit moment heeft u een speciale uitgave van Hartpatiënten Nederland in handen. Al 45 jaar behartigen wij als een soort waakhond van de hartzorg, de belangen van hartpatiënten. Door deze eerste kennismaking proberen wij een beeld te geven van hetgeen wij allemaal doen en wellicht voor u kunnen betekenen. Hartpatiënten Nederland inventariseert maandelijks de landelijke wachttijden voor dotterbehandelingen en openhartoperaties. Op www.hartpatienten.nl vindt u actuele en betrouwbare wachtlijst cijfers. In diverse ziekenhuizen dreigt de wachtlijst te lang te worden. Wordt u geconfronteerd met een te lange wachttijd: wij helpen u daar graag bij. Ook willen wij -uiteraard in alle vertrouwen-, graag alles weten over uw ervaringen in het ziekenhuis: zowel goede als slechte ervaringen, teleurstellingen over de behandeling, of juist onverwachte meevallers. Om uiteindelijk de kwaliteit van de hartzorg te kunnen verbeteren, voor nu en in de toekomst. Ga daarvoor naar www. hartsignaal.nl. In deze uitgave maakt u ook kennis met onze speciale HartbrugReizen; zorgeloos samen op pad, en écht niet alleen voor hartpatiënten. In de afgelopen 25 jaar hebben wij veel ervaring opgedaan in het veilig reizen met groepen. Mede daardoor is er een onbetaalbare kennis ontstaan om op een verantwoorde manier deelnemers te kunnen laten genieten van een zorgeloze vakantie. Ook voor niet-patiënten zijn onze reizen een uitkomst. Vaak ook voor mensen die het fijn vinden om ervan verzekerd te zijn dat ze nooit alleen aan hun lot worden overgelaten, maar in geval van problemen gegarandeerd door ons worden geholpen. Waarmee dan ook. Geheel gratis. Het kan tevens een hele geruststelling voor thuisblijvers zijn: ze weten dat de reizigers optimaal genieten en, minstens zo belangrijk, in vertrouwde handen zijn. Probeer het uit en ga in het nieuwe jaar een keer met ons op reis. Kijk daarvoor op www.hartbrugreizen.nl Uiteraard doen wij veel meer. Met de verspreiding van deze gratis uitgave hopen wij u een summier beeld te geven van hetgeen wij allemaal doen. Wij geven jaarlijks twaalf tijdschriften uit: 6x Hartbrug-Magazine en 6x HartbrugReizen. Download nu onze app ‘HARTBRUG’ in de App Store of Google Play Store en lees onze mooie tijdschriften eenmalig gratis op uw smartphone of tablet. Login: Hartbrug. Wachtwoord: Welkom Hartpatiënten Nederland is een 100 % onafhankelijke en volledig objectieve nonprofit organisatie. Op pagina 9 vindt u nog meer achtergrondinformatie en een antwoordcoupon. U kunt ons altijd mailen via
[email protected] of bellen: 0475 - 31 72 72. Wij danken ons bestaansrecht uitsluitend aan de vrijwillige steun van mensen zoals u. Wij hopen u binnenkort te mogen verwelkomen.
Het pillenbedrog: Hebben de ‘farmareuzen’ te veel macht? Welkom in het laatste Hartbrug-Magazine van 2015. De tijd vliegt! Wij kijken terug op een succesvol jaar, met nieuwe goede initiatieven zoals HartSignaal en diverse geslaagde HartbrugReizen, die ervoor zorgden dat weer veel enthousiaste reizigers met een gerust gevoel op vakantie konden. Ook afgelopen jaar is weer gebleken dat het belangrijk is om op diverse gebieden een vinger aan de pols te houden. Denk bijvoorbeeld aan de discussie over de vrije artsenkeuze, de wachttijden in de zorg en de problematiek rondom de DPP4-remmer en AstraZeneca. Gelukkig zijn er ook goede ontwikkelingen. Zo komt er steeds meer aandacht voor gezonde voeding en zijn er veelbelovende ontwikkelingen op het gebied van e-Health. Een onderwerp dat helaas nog steeds actueel is, is de macht van de farmaceutische industrie. Onlangs las ik een artikel in Trouw, waardoor ik me realiseerde hoe belangrijk het is dat wij ons niet laten sponsoren of subsidiëren door deze industrie. Het genoemde artikel gaat over de Deense hoogleraar geneeskunde Peter Gøtzsche, die een dubbele revolutie in medicijnenland bepleit. Hij is van mening dat onafhankelijke onderzoekers middelen moeten testen, in plaats van dat producenten hun eigen middelen testen. ‘De pillenindustrie heeft meer doden op haar geweten dan de maffia’, zegt hij. ‘In de EU en de VS zijn geneesmiddelen doodsoorzaak nummer drie, na hartziekten en kanker.’ Als hij gelijk heeft is dat natuurlijk ongelooflijk! U weet inmiddels ook dat er enorm veel geld omgaat in deze wereld. Enkele statistieken: In 2012 verkochten de vijftig grootste farmaceutische bedrijven voor 564 miljard euro aan receptgeneesmiddelen. Volgens dagblad De Pers kocht fabrikant Merck in 2007 voor bijna vijf miljard (!) dollar duizenden rechtszaken af die te maken hadden met Vioxx: een ontstekingsremmer/ pijnstiller die hartinfarcten en beroertes kon veroorzaken. De hierboven genoemde hoogleraar Gøtzsche schat het aantal doden wereldwijd op 120.000 (in Nederland vielen volgens NRC waarschijnlijk iets meer dan tweehonderd doden). Celebrex van Pfizer, ook een pijnstiller die vaatproblemen veroorzaakt, werd volgens Gøtzsche 75.000 mensen fataal en het antipsychoticum Zyprexa van Eli Lilly zo’n 200.000, door bijwerkingen als hartfalen. Ook de moeite waard om hierbij te vermelden: Het bedrijf maakte tot 2009 wel al 39 miljard omzet met dit middel… Ik ben het met Gøtzsche eens dat patiënten alles behoren te weten over het geld dat er bij onderzoeken betrokken is, en over de mogelijke conflicterende belangen van onderzoeken. Artsen moeten hier transparant over zijn. Gøtzsche adviseert dan ook om uw arts gewoon te vragen of hij of zij geld of andere gunsten van farmaceutische bedrijven ontvangt en dat u gerust kunt vragen of er goedkopere alternatieven zijn voor een voorgeschreven geneesmiddel. Hoe denkt u hierover? Zou u dergelijke vragen durven en willen stellen aan uw arts, of is dat een brug te ver? Ook geeft hij de tip: ‘Als je patiëntenorganisatie gunsten van de farmaceutische industrie accepteert, zeg dan je lidmaatschap op’. Dat is bij Hartpatiënten Nederland gelukkig niet nodig! Ik ben benieuwd naar uw mening over dit onderwerp! Wilt u hierop reageren? Mail naar
[email protected]
2
3
21 dagen Spanje
Overwinteren in
Vertrek: Vrijdag 15 januari 2016
Spanje
Terug: Donderdag 4 februari 2016
regelmatig gebruik maken van zijn diensten en van onze touringcar. U kunt er zeker van zijn dat wij er een bijzondere reis van maken. Tijdens het verblijf bieden wij een aantal gevarieerde, interessante en bovendien gratis excursies aan. Halve dagexcursies voor een stadsbezoek aan bijvoorbeeld Malaga en Torremolinos, maar ook dagexcursies naar bijzonder interessante cultuursteden.
21-daagse busreis: Géén toeslag voor alleenreizenden! Bent u toe aan lekkere temperaturen, zon, zee, strand en ontspanning? Ga dan met ons mee op ‘overwinterreis’ naar Spanje. Uit onderzoek onder onze reizigers blijkt dat een aantal mensen graag met ons warmere oorden opzoekt als het in Nederland op z’n koudst en guurst is. Daarom hebben wij een nieuwe reisbestemming aan de Costa del Sol in ons programma opgenomen. Wij kiezen voor een ontspannen busreis naar deze verre bestemming. Dat betekent dat u rekening moet houden met een busreis van 4 dagen voordat wij ons hotel bereiken. Maar uiteraard reizen wij met onze super-de-luxe touringcar, die voorzien is van veel comfort. Onderweg maken wij voldoende stops, zien wij prachtige landschappen voorbij trekken en heeft u vanaf het begin al meteen een fijn vakantiegevoel. Onderweg Onderweg naar het zuidelijk deel van Spanje overnachten wij in middenklasse toeristenhotels. Daar nuttigen wij ook telkens een goed smakend diner en genieten we ’s ochtends van een uitgebreid ontbijt. Onderweg merken wij de overgang van het klimaat. Bij elke stop voelt u de temperatuur hoger worden en waant u zich steeds meer in zomerse oorden. Dat alleen al geeft een heerlijk gevoel! Tijdens de heenweg kiezen wij voor een route via oostelijk Frankrijk en vervolgens via de Middellandse Zeekust van
Prijs: € 1399,00 p.p. op basis van halfpension. Géén toeslag voor alleenreizenden!
a Córdoba Mezquit Bier
Alhambra Garden Granada
Enkele highlights Granada Granada ligt in Andalusië, in het zuidoosten van Spanje. Het is de vierde stad van Andalusië, na Sevilla, Málaga en Córdoba. Granada ligt op 738 meter hoogte boven zeeniveau, aan de voet van het gebergte Sierra Nevada. In de stad bevindt zich een van de beroemdste monumenten van Spanje: het Alhambra. Dat is een gigantisch, historisch paleis vol overblijfselen uit zowel de Moorse als katholieke cultuur. De oude stad is een van de best bewaarde voorbeelden van Almohaden stadsplanning, die zich kenmerkt door een sobere en strakke vormgeving. Verder staat Granada bekend om zijn prestigieuze universiteit, de Universidad de Granada, en een bruisend nachtleven.
Mezquita Córdoba Spanje. Zo passeren wij de in Frankrijk gelegen steden Dijon, Lyon, Marseille en Perpignan. In Spanje rijden we via Barcelona en Valencia. Tijdens de terugreis nemen we een route die ons dwars door Spanje naar de westzijde van Frankrijk brengt. Zo passeren wij steden als Madrid, Bilbao, Bordeaux en Parijs. Genoeg variatie dus, tijdens deze comfortabele busreis.
Kijk voor meer informatie op:
Hartbrugreizen.nl Voor boekingen en informatie bel:
0475 - 31 72 72
Sevilla Sevilla is de hoofdstad van de regio Andalusië en de belangrijkste stad van Zuid-Spanje. De stad ligt aan de rivier Guadalquivir, die voor niet al te grote zeeschepen bevaarbaar is tot in de stad. Sevilla heeft het grootste historische centrum van Europa. Hier bevinden zich de belangrijkste bezienswaardigheden: de kathedraal van Sevilla met de toren Giralda, het paleis Alcázar en de beroemde Torre del Oro (letterlijk vertaald: toren van goud) zich bevinden. De Sevillaanse wijk Triana wordt beschouwd als de geboorteplaats van de Spaanse dans- en muziekstijl flamenco.
Lekker rustig aan doen Tijdens ons verblijf in Spanje doen we het lekker rustig aan in ons luxueuze hotel. We genieten op de eerste plaats van het weer en natuurlijk ook van het heerlijke eten, het zwembad, het strand en de omgeving. U heeft veel vrijheid om te doen en laten waar u zin in heeft. Onze trouwe chauffeur/reisleider blijft tijdens de gehele reis bij ons. Daardoor kunnen wij
Córdoba Córdoba is de hoofdstad van de Zuid-Spaanse provincie Córdoba. De stad ligt op 122 meter boven zeeniveau, aan de rivier Guadalquivir en aan de voet van het gebergte Sierra Morena. Het is de warmste stad van Europa, maar daar heeft u in deze periode niet veel last van, want in de winter is de temperatuur aangenaam. Uit de glorietijd van Córdoba zijn talrijke monumenten overgebleven, waarvan de kathedraal de Mezquita het beroemdste voorbeeld is. Sinds 1984 staat het historisch centrum als een geheel op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
• •
4
Bijzonderheden: • Luxe hotel aan de Costa del Sol • U reist in een luxe touringcar • Excursies naar onder andere - Granada - Sevilla - Córdoba • Entreegelden niet inbegrepen
Sevilla
www.spanje-overwinteren.nl www.grandioosgranada.nl
Córdoba
www. 5
geschikte n so id e rb a r a a n r e n e Van gezonde ti
e n e s s a w l o v jong
In 1986 wordt Dyenne geboren als gezonde baby. Wanneer zij zeventien jaar later een auto-ongeluk krijgt, worden röntgenfoto’s gemaakt van haar borstkas. Hieruit blijkt dat zij is geboren met de aangeboren hartafwijking ‘Dexocardie’¹ en het zeldzame ‘Scimitar-syndroom’². Een enorme klap, evenals de nasleep van de daarbij horende gevolgen waar zij vandaag de dag mee moet leren leven. ik dat het auto-ongeluk en de latere opkomende klachten ervoor hebben gezorgd dat ik dit verhaal kan navertellen. Mocht het toentertijd niet zijn ontdekt, dan had ik de 26 niet gehaald.’ Arbeidsongeschikt In 2014 wordt Dyenne voor de volle honderd procent arbeidsongeschikt verklaard. Ook al heeft zij daarmee moeite; het zorgt anderzijds voor rust: ‘Na twee jaar heeft het UWV volgens de gebruikelijke procedure mijn Ziektewet stopgezet. Vrijwel direct daarna hebben zij mij ingeschreven bij een re-integratiebureau.’ Maar Dyenne is het met deze vervolgstap alles behalve eens: ‘Na alle recente operaties en het dagelijks ophoesten van grote hoeveelheden bloed, waren zij van mening dat ik wel degelijk aan het werk kon, omdat ik er niet ziek uitzag en de dagelijkse zorg voor mijn dochter draag.’
Dyenne 29 jaar oud
Tekst: Mersiha Ćuk
Afgezien van haar belabberde conditie, ondervindt Dyenne in eerste instantie weinig last van de in 2004 gestelde diagnose, totdat zij in 2010 tijdens haar zwangerschap achteruit gaat. Talloze onderzoeken volgen waarna in 2012 onder andere vanwege het Scimitar-syndroom wordt besloten om Dyennes rechterlong te verwijderen. Maar zij blijft klachten houden.
Zij vervolgt: ‘Wat moest ik anders? Ik kan haar, mijn dochter, toch niet aan haar lot overlaten? Het is erg pijnlijk dat men niet verder kijkt dan het uiterlijk, vooral omdat wij niet in andermans lichaam kunnen
kijken en niet weten hoe de ander zich voelt. Een strijd voeren met een instantie om te bewijzen dat je daadwerkelijk ziek bent, terwijl je al vecht tegen een ziekte, is erg zwaar. Uiteindelijk ben ik na heel wat bezwaarschriften afgekeurd. Ik heb het UWV letterlijk gesmeekt om de ernst van mijn situatie in te zien.’ Stempel Wanneer Dyenne zich eindelijk op haar herstel kan concentreren, komt het echte besef pas echt: ‘In één klap valt je toekomst weg. Ik was genoodzaakt om op mijn 26ste met mijn carrière te stoppen, terwijl anderen bezig waren met doorstuderen of promotie te maken. Arbeidsongeschikt zijn is zoveel meer dan simpelweg niet werken. Je sociale leven verandert intens.’ Al snel blijkt dat het focussen op haar herstel en het leren leven met haar ziekte ook voor een isolement zorgt. En dat is moeilijk: ‘Je sociale contacten verminderen. Een werkborrel zit er niet meer in en teamuitjes evenmin. Alles is weg. Noodgedwongen ben je aangewezen op een klein clubje mensen die jij als vrienden beschouwt en soms zelfs meer dan dat. Maar ook daar is er niet altijd plaats voor begrip.’ Volgens Dyenne heeft het onbegrip vaak te maken met onwetendheid: ‘Als je ziek bent, ben je minder vaak in staat om af te spreken en regelmatig zeg je ‘Nee’. Soms is dit omdat je herstellende bent, terwijl je een andere keer oververmoeid bent. Uiteindelijk word je niet meer opgebeld of meegevraagd, want anderen vullen het antwoord zelf al in. Dat is niet altijd even makkelijk.’
Doorgaan Dyennes hartaandoeningen en alle bijhorende ingrepen zijn lichamelijk zwaar, maar op emotioneel vlak was de strijd met het UWV dat eveneens: ‘Terwijl ik vocht met mijn hartaandoening waar ik eigenlijk niet aan wilde toegeven, maar wel moest (omdat mijn lichaam ziek is), voelde ik mij onbegrepen vanuit het UWV.’ Ondanks alles, gaat Dyenne de toekomst met goede moed tegemoet: ‘Elke dag dat ik wakker word, is mooi, want niemand heeft je morgen beloofd. Ik heb goede dagen, maar ook hele slechte ertussen. Zoals een bokser in de ring knokt, zo blijf ik doorgaan in het dagelijks leven. Voor mijn gezin (ik probeer het leven voor hen zo fijn mogelijk te maken) en voor mijzelf. Als ik eenmaal voor mijn doen hersteld ben, hoop ik als zelfstandige weer aan de slag te gaan. Op deze manier draai ik mee, maar wel op mijn eigen tempo waarbij ik rekening kan houden met mijn ziekte.’
¹ Dexocardie: Een aangeboren hartafwijking waarbij het hart is gespiegeld. ² Scimitar-syndroom: Het scimitar-syndroom is een afwijking waarbij de bloedvaten die bloed vanuit de longen afvoeren niet - zoals ge-
De inmiddels 29-jarige moeder was zich in het begin niet bewust van hetgeen wat haar overkwam: ‘Eerst deed het mij niet veel, want het drong niet tot mij door. Mede omdat mijn kinderarts mijn aandoeningen als een zeldzaam zusje van de ziekte van Pfeiffer heeft afgedaan. Nu besef
bruikelijk - uitmonden in het hart maar in de onderste holle ader. Andere afwijkingen die voor kunnen komen zijn een onderontwikkelde rechter long en bronchiën. Vaak geeft het scimitar-syndroom geen klachten. Het wordt dan per toeval ontdekt op een röntgenfoto die om een andere reden wordt gemaakt. Bij ernstiger gevallen kan het scimitar-syndroom ertoe leiden dat zo weinig bloed in het hart komt dat het hart heel hard moet werken om voldoende bloed door het lichaam te pompen. Dat kan leiden tot hartfalen met de daarbij horende klachten zoals bijvoorbeeld kortademigheid, dikke enkels en verminderde inspanningstolerantie. Ook kan het leiden tot een verhoogde druk in de longvaten waardoor kortademigheid ontstaat. Bron: Simpto.nl
6
7
Wat is úw reden om vrienden te worden? Fijn dat u dit leest. Wij hebben u namelijk nodig. Wat Hartpatiënten Nederland voor ú kan betekenen, dat weet ú alleen. Misschien zoekt u steun bij ons of zoekt u lotgenoten om mee te praten. Misschien maakt u zich zorgen over de kwaliteit van de zorg of de ziekenhuiskeuze. Misschien heeft u vragen over medicijnen die u krijgt voorgeschreven. Zegt u het maar. Wij zijn er voor u. We kunnen voor u bemiddelen als u patiënt bent. We kunnen u informeren over de veilige reizen die we organiseren. We komen op voor uw belangen, of u nu patiënt bent, of familie of vriend. En dat is hard nodig in dit harde bezuinigingsklimaat dat ook de zorg treft! Wilt u vrienden worden of uw hart luchten over één van de onderwerpen die u hier leest? Bel ons dan op 0475 - 31 72 72 of stuur de coupon ingevuld terug.
Feestelijk én lekker genieten van de
laatste maand van het jaar Tijdens de feestdagen wilt u natuurlijk écht uitpakken. Dat kan prima met wild. Samen met de paddenstoelen en de puree heeft u mooie winterse producten op uw bord liggen. En ook de sinaasappels bij de flensjes passen perfect bij de laatste maand(en) van het jaar. Als u veel tijd aan een mooi hoofdgerecht besteedt, is het fijn als het eten lang warm blijft. Serveer uw hoofdgerecht daarom op warme borden. Ook de gebakken biefstuk laat u even warm rusten. En als u flensjes bakt, houdt u de flensjes die al klaar zijn warm op een heet bord. Tips voor warme borden: • Haal ze schoon en warm uit de net gewerkte vaatwasser. • Verwarm ze in een ‘bad’ van heet water. Droog ze goed af voor gebruik. • Zet de (ovenbestendige) borden gedurende 10 minuten in een oven van 80°C.
8
Zie www.hartpatienten.nl/ preventies/recepten voor het gehele recept.
Mooie redenen om vrienden te worden. Bel 0475 - 31 72 72 en word vriend van Hartpatiënten Nederland.
Hartpatiënten Nederland brengt lotgenoten samen op het Forum
2.
Meldpunt Hartpatiënten
3.
HartSignaal
4.
De Hartbemiddelaar
5.
Speciale aandacht voor jonge hartpatiënten
6.
Reizen met ’n beetje extra
7.
U ontvangt Hartbrug-Magazine én HartbrugReizen
8.
We zijn volledig onafhankelijk
We brengen dagelijks zo’n 30.000 lotgenoten met elkaar in contact op ons forum.
Patiënten kunnen misstanden in de zorg bij ons melden. Wij gaan daar werk van maken en gaan in bepaalde gevallen zelfs achter compensatie voor gedupeerden aan.
Meld uw ervaringen voor een totale scan van de hartzorg. Wij willen peilen en signaleren.
De Hartbemiddelaar houdt in de gaten door wie patiënten het best behandeld kunnen worden, en waar.
De zorg richt zich vooral op de oudere patiënt. Vragen en wensen van de jonge hartpatiënt worden daardoor vaak niet serieus genomen. Wij komen voor ze op.
We organiseren reizen met ‘net dat beetje meer’, voor iedereen die uit angst dat hem/haar iets overkomt niet meer op vakantie durft.
Bij een jaarlijkse bijdrage vanaf € 22,50 ontvangt u op jaarbasis 12 Hartbrugtijdschriften.
Steun ons en ontvang een leuk welkomstgeschenk!* Ga snel naar www.hartpatienten. nl en klik op ‘Vriend worden’.
1.
Als vriend ontvangt u 6 keer per jaar onze magazines bomvol weetjes en verhalen over het hart én over betaalbare, veilige reizen.
Anders dan anderen nemen wij géén geld aan van de voedingsmiddelenindustrie, van de famaceutische branche of van de overheid. We zijn van en voor ú.
* Zolang de voorraad strekt en bij een minimale bijdrage vanaf € 22,50. Na ontvangst van uw machtiging/gift wordt het welkomstgeschenk toegestuurd.
Ik ontvang graag meer informatie over Hartpatiënten Nederland Ik voldoe mijn gift zelf op IBAN NL35INGB0000594000 en ontvang een leuk welkomstgeschenk* Ik machtig Hartpatiënten Nederland en ontvang een leuk welkomstgeschenk* Bedrag: € ............
Per:
Datum eerste afschrijving:
...........................................................................................(bij incasso)
IBAN:
............................................................................................................
Naam:
............................................................................................................
Adres + huisnummer:
............................................................................................................
Postcode + plaats:
............................................................................................................
Email:
............................................................................................................
Telefoonnummer:
..............................................Geboortedatum:....................................
maand
kwartaal
half jaar
jaar
éénmalig
Datum: .................................................. Handtekening:
Stuur de ingevulde bon naar Hartpatiënten Nederland, Antwoordnummer 1017, 6040 VB ROERMOND. Postzegel is niet nodig.
9
Mannenhart veroudert anders dan vrouwenhart
Zoek de verschillen ROERMOND – Vrouwen en mannen blijken op onderdeel écht andere wezens. Op het risico af dat sommige lezers van dit Hartbrug-Magazine nu in de lach schieten en plagerig ’Zie je wel…!’ roepen tegen hun levenspartner; graag aandacht voor het volgende serieuze wetenschappelijke nieuws: ’Het hart van de man veroudert op een andere manier dan het hart van de vrouw’. Dat blijkt uit radiologisch onderzoek door de Amerikaan dr. John Eng van het ziekenhuis van de vermaarde Johns Hopkins Universiteit. Zijn langdurige observaties maken duidelijk dat er anatomische verschillen ontstaan bij mannen- en vrouwenharten. Dat die er zijn is zéker van belang om vast te stellen. Immers, pas sinds enige jaren ontstaat het besef dat er voor veel artsen eigenlijk maar één soort hart bestond: het mannelijk hart, ook wanneer een vrouw de patiënt was. Daardoor zijn dikwijls klachten bij vrouwen niet als specifieke hartklachten gezien. Er zijn daardoor onnodig slachtoffers gevallen. Ook de Nijmeegse hoogleraar ‘cardiologie voor vrouwen’, prof. dr. Angela Maas, werkend voor het Radboud Universitair Medisch Centrum, zei jaren geleden al dat de medische wetenschap altijd erg gericht is geweest op het mannenhart als ‘de standaard’. En ook cardioloog Janneke Wittenkoek stelde al eerder vast: ‘Met name bij jonge vrouwen is het hartinfarct nogal eens gemist. Dit komt onder meer doordat de symptomen vaak anders en minder duidelijk zijn dan bij mannen. Soms worden ten onrechte mogelijke signalen voor hart- en vaatziekten afgedaan als overgangsklachten of (pre)menstruele klachten.’
10
Kortom, de ontdekking van dr. John Eng uit Baltimore draagt bij aan de onderkenning dat er wel degelijk hartverschillen bestaan tussen man en vrouw. Hij zag het volgende: de linkerhartkamer van de man wordt gaandeweg zwaarder, terwijl deze hartkamer bij de vrouw in massa afneemt. De wetenschapper bestudeerde jarenlang duizenden hartkamers van mannen en vrouwen aan de hand van scans, gemaakt via de zogenoemde MRIscanner, een techniek die beelden vormt via magnetische trillingen. De circa drieduizend gezonde mannen en vrouwen die Eng ongeveer 15 jaar geleden voor het eerst vroeg mee te doen aan zijn onderzoek, deden dat tien jaar later nogmaals. Dokter Eng herhaalde daarbij de MRI-scantechniek. ‘Hierdoor konden we goed zien wat er na een decennium met hun harten was gebeurd.’ Zowel bij mannen als vrouwen bleek de linkerhartkamer kleiner geworden. Bovendien werd daarin een geringere bloedtoevoer bloed gemeten. Maar ook een belangrijk onderling verschil: bij mannen bleek de hartspier rond de hartkamer groter en dikker geworden, terwijl deze kernspier bij vrouwen dezelfde grootte hield of zelfs iets kleiner was geworden.
de hand van onze bevindingen zou je kunnen concluderen dat vrouwen hier minder van profiteren dan mannen.’ Nu moet die gewichtstoename van het mannelijk hart ook weer niet worden overdreven: het ging slechts om 8 gram in tien jaar. Bij vrouwen nam het gewicht van de hartkamer in die tijd hooguit 1,6 gram af. Maar tóch…
Cardioloog Janneke Wittekoek beschrijft op haar website de hartverschillen aldus: ’Maar is het vrouwenhart nu zo anders? In hele grote lijnen niet. We hebben allemaal (met
‘Hart- en vaatziekten mogelijk op andere wijze behandelen’ Dit zóu kunnen betekenen dat mannen en vrouwen vanuit een ándere oorzaak hart- en vaatziekten ontwikkelen. Dat stelt dr. John Eng in de online-versie van het internationale vaktijdschrift van zijn beroepsgenoten, Radiology. Hij voegt daaraan onmiddellijk toe dat er beslist nog heel wat nader onderzoek moet worden uitgevoerd naar de sekse-gerelateerde hartverschillen. Maar de Amerikaanse radioloog durft ‘heel voorzichtig’ te stellen dat hart- en vaatziekten bij mannen en vrouwen wellicht op een andere manier behandeld moeten worden. ’Een dikkere hartspier en een kleiner volume van de hartkamer zijn allebei voorboden van een verhoogd risico op een hartfalen dat samenhangt met een stijgende leeftijd, in het bijzonder de ouderdom. Maar de verschillen die we tussen de geslachten zien, wijzen erop dat mannen en vrouwen de ziekte vanuit verschillende oorzaken ontwikkelen’, verklaart dr. John Eng. ’We spreken al langer over het belang van ‘personalized medicine’, ofwel gepersonaliseerde geneeskunde. Dít is daar een goed voorbeeld van’, zegt de onderzoeker. ‘Cardiologen schrijven bijvoorbeeld bij hartfalen vaak medicatie voor om de dikte van de hartspier te verlagen. Maar aan
uitzondering van mensen met een aangeboren hartafwijking), twee boezems, twee kamers en vier hartkleppen. Wel is het zo dat de kransslagaders van vrouwen over het algemeen wat fijner en kleiner zijn gebouwd. Ook is de binnenbekleding van de kransslagaders gevoeliger voor hormonen en stress. Bovendien is er een verschil in risicofactoren tussen mannen en vrouwen.’ En professor Angela Maas zei in de media: ’Tot hun zestigste krijgen vier keer zo veel mannen als vrouwen een hartinfarct, maar na hun 75ste is dat net andersom. Ook het aantal onopgemerkte (’stille’) infarcten is bij vrouwen groter dan bij mannen. Zo hebben vrouwen vaak diffusere afwijkingen in de bloedvaten dan mannen. De vernauwingen zijn doorgaans minder ernstig, de verkalking zit verspreid over de wanden. Daarom hebben ze ook vaker last van kramp in de kleine vaatjes dan verstoppingen in de grote kransvaten.’
11
d n e m e n e b m Ade IJsland 10-daagse vliegreis
Puffin
Dit is een unieke 10-daagse reis die u langs de hoogtepunten van West- en Zuid-IJsland brengt. Zo komt u onder andere langs de bekende ‘Golden Circle’. Maar IJsland heeft nog veel meer natuurschoon te bieden. Een overzicht van deze prachtige reis:
Snaefellsnes 12
Vertrek: Dinsdag 17 mei 2016 Terug: Donderdag 26 mei 2016 Prijs: € 1999,00 p.p. op basis van logies + ontbijt. Toeslag 1-persoonskamer € 440,00 p.p.
Blue Ice Dag 6-7 Selfoss/Hella - Kirkjubæjarklaustur Langs de zuidkust vindt u imposante watervallen, zoals Seljalandsfoss, waar u achterlangs kunt lopen, Skógafoss en Svartifoss. Het is mogelijk om een bezoek te brengen aan het bezoekerscentrum van de Eyjafjallajökull. Ook het zwarte strand bij Vík en de vogelbroedplaats bij Dyrhólaey staan op het programma. Na Vík komt u langs een aantal uitgestrekte lavavelden en spoelzandvlaktes. Het enorme lavaveld Eldhraun is ontstaan in de 18e eeuw na een uitbarsting van de vulkaan Lakagígar. Nu is het begroeid met een dikke laag mos; een landschap dat zeer typerend is voor IJsland. Ook rijdt u door indrukwekkende landschappen met gletsjers. U verblijft twee nachten in de buurt van Kirkjubæjarklaustur. Op dag 7 bezoekt u een ander hoogtepunt van deze reis, namelijk het ijsbergenmeer Jökulsárlón, waar u een boottocht kunt maken tussen de ijsschotsen. Ook kunt u het turfkerkje bij Hof bezoeken. Op meerdere plaatsen zijn korte wandelingen mogelijk en als u het wat avontuurlijker wilt, dan kunt u ook een gletsjerwandeling maken op bijvoorbeeld de Svínafellsjökull, een uitloper van de Vatnajökull, IJslands grootste gletsjer.
Kraterveld
IJsland heeft volop natuurschoon in de aanbieding. Het is een van de laatste wildernissen van Europa. We bezoeken onder meer watervallen, hetebronnengebieden, gletsjers, geisers en vulkanische verschijnselen. Ook het ijsbergenmeer Jökulsárlón slaan we zeker niet over.
10 dagen ijsland
Dag 1-2 Vliegveld Keflavík - Borgarnes/Reykholt Na aankomst wordt u opgehaald door uw gids en buschauffeur op het vliegveld. U kunt meteen gaan genieten van een afwisselende route met onderweg fjorden, zoals Hvalfjörður, en de vallei Reykholtsdalur met het grote hetebronnengebied Deildartunguhver en het historische plaatsje Reykholt.
Dag 8-9 Kirkjubæjarklaustur - Reykjavík U rijdt terug richting het westen, naar het bruisende Reykjavík. Als u op de heenweg niet alles hebt kunnen doen, dan heeft u hier nu nog de tijd voor. Tenslotte komt u nog langs de hete bronnen van Hveragerði en de zwarte vallei Þjórsárdalur met bij mooi weer uitzicht op IJslands bekendste vulkaan de Hekla. U verblijft twee nachten in Reykjavík.
Ook komt u langs de bijna één kilometer brede waterval Hraunfossar en de nabijgelegen waterval Barnafoss. Verder ziet u een deel van het schiereiland Snæfellsnes, met pittoreske havens bij Hellnar, Arnarstapi en Stykkishólmur. U komt ook langs prachtige basaltformaties langs de kust en het kerkje bij Búðir. Een duik in het warme badje Landbrotalaug ligt ook binnen de mogelijkheden. U overnacht in Borgarnes/Reykholt.
Dag 9 is vrij te besteden in Reykjavík om rond te dwalen langs Perlan, de Hallgrímskerk, het stadhuis of een van de vele musea, of om lekker te winkelen. Wie geen stadsmens is, kan naar het hetebronnengebied Seltún en de vogelrotsen van Krýsuvík op het schiereiland Reykjanes.
Dag 3-5 Borgarnes/Reykholt - Selfoss/Hella Vanuit Borgarnes/Reykholt begint u aan de Golden Circle: National Park Þingvellir, waar de Euraziatische en de NoordAmerikaanse plaat langzaam uit elkaar groeien, de ‘gouden waterval’ Gullfoss en het hetebronnengebied Geysir, met zijn spuitende geisers. Verder komt u onder andere langs het meer Laugarvatn en de krater Kerið. Overnachting in Selfoss/ Hella.
Dag 10 Reykjavík - vliegveld Keflavík U wordt naar het vliegveld Keflavík gebracht en vliegt terug naar Amsterdam.
• •
www.ontdekijsland.nl www.ijslandspecialist.nl
Bijzonderheden: • Rondreis • Excursies naar onder andere Eyjafjallajökull, vogelbroedplaats Dyrhólaey, ijsbergenmeer Jökulsárlón en Reykjavík • Entreegelden niet inbegrepen • In samenwerking met de IJslandspecialist
Inclusief: • Vlucht Amsterdam Keflavík v.v. inclusief servicekosten, luchthavenbelastingen en stoelreservering • 9 nachten in 2-persoonskamer, inclusief ontbijt • 8 dagen bus en Nederlandstalige gids • Laatste dag vervoer van hotel naar vliegveld
Exclusief: • Reserveringskosten € 35,00 per boeking • Verplicht bijdrage calamiteiten fonds € 2,50 per boeking
Kijk voor meer informatie op:
Hartbrugreizen.nl Voor boekingen en informatie bel:
0475 - 31 72 72
IJslanders
www. 13
Heerlijk genieten aan de Côte d’Azur V
E
S
R
A
R
O
T
C
E
T
E
D
K
R
N
D
T
L
W
A
U
T
O
L
W
E
G
E
N
M
I
L
I
E
U
Z
O
N
E
S
N
K
O
O
V
E
I
T
A
G
I
V
A
N
I
K
O
H
N
E
R
M
I
L
I
E
U
S
T
I
C
K
E
R
R
E
S
T
I
L
F
R
T
L
O
T
D
I
R
B
B
A
N
D
E
N
E
K
T
D
N
N
R
D
A
R
P
O
P
W
K
R
R
G
A
E
E
D
G
N
O
O
M
E
W
E
O
R
B
G
R
E
N
S
D
O
R
T
U
V
O
O
R
E
E
K
R
E
V
D
V
U
E
S
P
Z
E
W
R
A
D
A
R
U
O
R
E
T
S
E
T
L
O
H
O
C
L
A
W
O
N
I
A
B
N
E
K
E
T
N
E
K
V
A
S
L
P
N
I
U
T
O
L
V
I
G
N
E
T
F
T
O W
L
A
A
P
S
T
I
L
F
G
O
Alcoholtester Auto Banden Detector Europa Flitser Flitspaal
Flitsverklikker Gevarendriehoek Grens Kenteken Milieusticker Milieuzones Navigatie
Onbezorgd Paspoort Radar Regels Sneeuwketting Tol Tolvignet
Vul de woordzoeker in en plaats de overgebleven letters uit de puzzel in de balk. Als u de puzzel goed heeft ingevuld, ontstaat er een zin. Stuur uw oplossing naar Hartpatiënten Nederland, Postbus 1002, 6040 KA Roermond of mail naar
[email protected]. Vermeld duidelijk uw naam, adres en woonplaats. Onder inzenders met het juiste antwoord verloten we drie leuke prijzen.
Vertrek: 11 maart 2016 Terug: 20 maart 2016
10 dagen € 849,00
Geen toeslag 1-persoonskamer
Voor velen het prachtigste stukje Frankrijk: hier vind je werkelijk alles. Van grote steden tot idyllische dorpjes. Van ruige bergmassieven tot prachtige heuvels. Van rustige natuurlijke meertjes tot de ruige zee. En van zon tot besneeuwde bergen. Wij gaan naar het bij vele van onze reizigers goed aangeschreven Van der Valk hotel Saint Aygulf. Terwijl we in Nederland reikhalzend uitzien naar een beetje zonneschijn, geniet u aan de Côte d’Azur al van het voorjaar. Misschien iets voor u? Kijk snel op www.hartbrugreizen.nl
Géén 1-persoonstoeslag
Bij deelname worden uw gegevens opgenomen in ons mailbestand. Uw gegevens worden door ons nooit aan derden verstrekt. Eén inzending per adres.
Uiterste inzenddatum: 4 januari 2016. De oplossing van de puzzel uit de vorige uitgave is: Verdiep je in je bestemming. Winnaars uitgave 5: Z. Brouwer uit HARDENBERG G. Regeling uit APELDOORN A. Korenhof uit SCHOONHOVEN
Tolwegen Verbanddoos Verkeer Voorbereid Wegen Winterbanden
Sauerland: land van 1.000 bergen, cultuur en ontspanning Vertrek: 22 april 2016 Terug: 26 april 2016
5 dagen € 399,00
Geen toeslag 1-persoonskamer
Het Schlosshotel Sophia in Bad Wünnenberg - Bleiwäsche: zodra u aankomt in dit hotel voelt u zich onmiddellijk thuis. Hier wordt iedereen op een bijzonder hartelijke en gastvrije manier ontvangen. Behalve veel gratis faciliteiten en een gevarieerd entertainmentprogramma kunt u ook deelnemen aan onze gratis excursies. Leer ons kennen en ontdek samen met HartbrugReizen nieuwe plekjes in het Sauerland en geniet tijdens ons all-inclusive arrangement van een overweldigend verblijf. Ga snel naar www.hartbrugreizen.nl
ALL-INCLUSIVE REIS
Géén 1-persoonstoeslag
Oplossing: ..........................................................................................................................................
Reis App
Luxe appartementen
14
Zeker op Reis App Met de Zeker op Reis App heeft u altijd en overal de belangrijkste (medische) gegevens bij de hand. U kunt uw medisch paspoort toevoegen en uw medisch dossier invullen. Naast informatie over ziekten en medicijnen, kunt u ook uw vaccinaties beheren. Uw telefoon waarschuwt u als u weer een nieuwe vaccinatie nodig heeft. Ook kunt u eenvoudig alarmnummers vinden van medische diensten, ambassades en ziekenhuizen wereldwijd. Ook heeft u alle belangrijke telefoonnummers op een rij, van de ANWB tot Banken.
Hartpatiënten Nederland verhuurt prachtig gelegen, luxe appartementen in Roermond en Scheveningen. Roermond kent een rijke geschiedenis en herbergt een aantal monumenten waaronder de Munsterkerk en de Kathedraal. Ook de gezellige binnenstad herbergt tal van prachtige oude gebouwen. Deze stad is mede door het unieke outletcenter, behalve gezellig, ook booming. In Scheveningen verblijft u in een appartement met zeezicht. Deze fraaie flat ligt boven het elke dag geopende shoppingcenter. Hiervandaan zijn er legio mogelijkheden zoals de in Scheveningen gelegen oude pittoreske zeehaven, de pier, Sea Life en het Kurhaus. Natuurlijk is het centrum van Den Haag (gemakkelijk te bereiken met de tram) ook altijd de moeite meer dan waard. Al is het maar voor een wandeling over het Binnenhof. Twee aanraders waar donateurs gebruik van kunnen maken!
15
Download nu onze app
‘HARTBRUG’ in de App Store of Google Play Store en lees onze mooie tijdschriften eenmalig gratis op uw smartphone of tablet.
Login: Hartbrug Wachtwoord: Welkom