Johannes 16,6-15 - De Geest gaat in ons verder met het werk van Jezus Liturgie Voorzang Ps 3,1 Stil gebed Votum / groet Zingen Ps 3,2-3 Wet met Romeinen 8,1-4 Zingen Ps 19,5.6 Gebed Lezen: Johannes 15,18-21 en 15,26-16,16 Zingen: Gez 104,2.3.6 (of Gez 103,1.4.7.8) Preek over Johannes 16,6-15 Zingen: LB 477 Kinderen Gebed Collecte Zingen: Gez 167 Zegen Opmerking: - ik vind het prettig om het even van te voren te horen wanneer deze preek ergens in een kerkdienst gelezen wordt. In mijn mailbox past altijd nog wel een mailtje:
[email protected]
Preek over Johannes 16,6-15 – De Geest gaat in ons verder met het werk van Jezus Beste mensen, gasten en leden van de gemeente van Jezus Christus, 1. Ik kan het me zo goed voorstellen, dat de leerlingen verdrietig zijn. Als Jezus veel voor je betekent, je hebt lang met Hem opgetrokken, en dan hoor je dat Hij weggaat. Je snapt niet precies hoe en wat. Maar dit is duidelijk: hij gaat uit deze wereld weg. En dan zegt Jezus: het is goed voor jullie dat ik ga. Geloof jij het? Aan de andere kant – stel je voor dat je jong bent, je hebt een vriend, of een vriendin. Je geniet van elkaar. Je hebt zin in het leven – leren, werken, geld verdienen, je leven samen opbouwen. Het leven lacht je toe. Dan leef je zomaar aan Jezus voorbij. Zou het dan echt beter zijn als Hij nog op aarde was? Zou je dan naar hem toegaan?
Sparen voor een reis naar Jeruzalem? Minstens 350 euro voor een retourticket, overnachtingen. Zou je je vakantie besteden aan een reisje naar Jezus toe? Ik denk dat alleen echt gemotiveerde mensen, religieuze zoekers, of mensen die bewust voor Jezus gekozen hebben, zo’n reis ervoor over zouden hebben. Zoals er mensen zijn die voor een spirituele reis naar India gaan. En dan kom je daar, en dan mag je een uurtje bij hem zijn – kostbare tijd. Zul je zien: Wat je hem wilde vragen, dat durf je niet te zeggen, pas in het laatste kwartier kom je ter zake. Geen tijd meer voor een antwoord… Ik geloof niet dat we er beter van zouden worden als Jezus nu nog op aarde was. Maar om nu te zeggen dat het goed is dat Hij weggaat? Kun je het uitleggen: waarom is het goed dat Jezus weggegaan is? Laten we eens proberen goed te luisteren naar wat Jezus zegt. Met hem meedenken – zou het kunnen dat het beter is dat Hij weggegaan is? Dat betekent dat we tegelijk nadenken over de vraag: waarom is het beter dat de Heilige Geest, de pleitbezorger, de trooster, nu bij ons is? Want Jezus zegt – vers 7: Werkelijk, het is goed voor jullie dat ik ga, want als ik niet ga zal de pleitbezorger niet bij jullie komen, maar als ik weg ben, zal ik hem jullie zenden. En dan gaat Hij zeggen wat de Heilige Geest allemaal gaat doen – en zo laat Hij zien: het is echt beter dat ik weg ga en de Geest komt. Daarom: we gaan proberen te begrijpen wat Jezus zegt. 2. Wat zegt Jezus over de Geest? Als eerste dat de Geest aan de wereld duidelijk zal maken wat zonde is (vers 8). Dat betekent drie dingen: Soms hebben Jezus’ leerlingen het zelf nodig om uit de wereld getrokken te worden. Om beter te leren wat zonde is. Dat wil de Geest aan ons laten zien. Dan gaat het over jou, over mij. Dieper ontdekken wat mijn eigen zonde is. Het gaat ook over mensen die nog niet geloven: ook aan hen zal de Heilige Geest duidelijk maken wat zonde is, zodat ze kunnen gaan geloven. Ik las eens over een meisje; ze vertelde hoe ze christen geworden was. Eerst wist ze niet wat dat was, ‘zonde’. Tot ze bedacht: stel je voor dat er achter mij een karretje rijdt met een beeldscherm. En daarop kan iedereen alles meelezen wat ik denk. Toen schrok ze – dat wil ik niet, er zijn dingen die niemand hoeft te weten – slechtheid, dingen waarvoor ik me schaam. Zo liet de Geest haar ontdekken wat zonde is. Het gaat als laatste over hoe wij in deze wereld leven. Soms merk je zo sterk het verschil tussen leerlingen van Jezus en mensen die niks met Hem willen. Ze werken je misschien wel tegen. Dan staat de Heilige Geest aan onze kant en maakt Hij ons duidelijk wat in dat verzet de zonde is, en
maakt Hij ons ook sterk tegenover die zonde. Sterk, om vol te houden. En wat is dan ‘zonde’? Om dat te laten zien wil de Heilige Geest ons gebruiken – jou, mij. Dat ongelovigen ons zien en het verschil ontdekken met henzelf. Want wat is zonde volgens Jezus? Jezus zegt: ten diepste is dat: niet in Mij geloven. Zonde is ongeloof. Mee door ons wil de Geest dat laten zien. Het gaat er maar niet om of je netjes leeft. Volgens de regeltjes. Daarom wil de Geest ons sterk maken tegenover de zonde, tegenover ongeloof. Hoe sterker jij en ik leven in ons geloof – Heer, U bent alles voor mij, in alles wil ik u volgen, in alles doen wat u zegt. Sterk door geloof, met vrede in je hart, met liefde voor God en de mensen om je heen, bereid om te vergeven – hoe sterker wij leven in geloof, hoe meer het verschil duidelijk wordt, tussen geloof in Jezus en zonde. Bid dat jij zelf weet wat zonde is, en dat de Geest jou kan gebruiken om het anderen te laten ontdekken! 3. Verder maakt de Geest aan de wereld duidelijk wat gerechtigheid is. Moet je eens kijken hoe Jezus dat uitlegt, in vers 10. Gerechtigheid, dat is, zegt Jezus: dat ik naar de Vader ga en jullie mij niet meer zien. Wat heeft dat met elkaar te maken? Gerechtigheid – dat is eerlijkheid, eerlijke rechtspraak, een eerlijke wereld, eerlijke mensen. En Jezus die naar de Vader gaat en weg is? Het heeft te maken met wat Johannes schrijft in zijn eerste brief, 1 Joh 2,1: Mocht een van u echter toch zondigen, dan hebben wij een pleitbezorger bij de Vader: Jezus Christus, de rechtvaardige. Wat mogen wij weten tegenover de wereld? Wat mag ons van binnen sterk maken? Wat wil de Geest via ons aan de wereld duidelijk maken? De kern is dit: Jezus is bij de Vader als de rechtvaardige. Alleen wie rechtvaardig is, mag en kan bij God zijn. Jezus is gestorven als een onrechtvaardige. De Joden zeiden: Jezus mag niet bij God zijn. Hij heeft God gelasterd. Zo is hij gekruisigd. Zondig. Slecht. Maar was dat het einde? Nee, de Heilige Geest zal laten zien dat het anders is.
En dat betekent voor ons iets geweldig moois! Jezus is juist opgestaan uit de dood. Hij is naar de hemel gegaan. Hij mag wel bij God zijn. En daar is Hij – zo is het eerlijk. Hij is geen misdadiger, hij is de rechtvaardige. Hij is inderdaad gestorven, maar als een rechtvaardige voor onrechtvaardigen. Het is goed voor ons dat Hij daar is, bij de Vader! Hij is onze pleitbezorger. Hij brengt verzoening voor onze zonden. Dus dat betekent, voor jou en voor mij: Als eerste, dat Jezus het bij de Vader voor ons opneemt. Val jij jezelf tegen? Heb je in je tienerjaren en daarna zonder God geleefd? Is het na alles wat je in je leven meegemaakt hebt, moeilijk om niet bitter te worden? Jezus is de rechtvaardige, en Hij is bij de Vader – en daar pleit Hij voor ons! Dat wil de Geest zelf jou op het hart binden. Ga dankzij de Geest, dankzij Jezus de rechtvaardige, vrijmoedig naar de Vader toe! Het kan en mag! Maar het betekent ook iets anders. Ben je gek als je Jezus volgt? Kun je net zo goed Mohammed volgen, of niet in God geloven, of Boeddist worden? Misschien zeggen ze het wel tegen je: wat moet jij in die kerk? Dan wil de Geest ons een diepe overtuiging geven: alleen Jezus is bij de Vader. Alleen Jezus is de weg naar God de Vader. Ik blijf bij Jezus! 4. Dus: de Geest maakt aan de wereld duidelijk wat zonde is, wat gerechtigheid is, en ook wat oordeel is. Vers 11 geeft daar een uitleg van: oordeel – dat de heerser over deze wereld is veroordeeld. De Geest zal laten zien dat Gods oordeel gekomen is. God heeft geoordeeld: de heerser over deze wereld, dat is de duivel, die is veroordeeld. Ik weet niet hoeveel rekening jij houdt met het bestaan van de duivel. Is de duivel voor jou een grapje, een plaatje, iets waar je geen rekening mee houdt? Of is de duivel voor jou een macht waar je misschien wel bang voor bent? Onder christenen kom je het allebei tegen. Je hebt er die eigenlijk geen rekening houden met de duivel. De duivel – ach, die kom je toch nergens tegen? Je hebt ook christenen die juist sterk onder de indruk zijn van de macht van de duivel. Ze zien de duivel steeds opduiken, en zijn bang. De Geest leert ons nog weer op een andere manier tegen de duivel aan te kijken. De duivel is er wel degelijk, maar hij is veroordeeld. Wat betekent dat – dat de duivel veroordeeld is? God heeft de duivel veroordeeld – dus God heeft als rechter gezegd: de duivel is slecht bezig geweest. Hij heeft de wereld kapot gemaakt. Daarom verdient hij straf. Zijn macht zal van hem afgepakt worden. Hij is een koning zonder troon – vanaf nu is Jezus Heer van deze wereld. God heeft geoordeeld: de duivel is geen heerser meer, voortaan regeert Jezus als Heer.
Ook dat zal de Geest duidelijk maken, aan ons, aan de wereld, aan ons wanneer we tegenstand ervaren. Laat de Geest jou hierin bemoedigen. De duivel is er, maar hij is zijn macht kwijt. Hij is er nog wel, hij kan zijn tanden nog laten zien, hij kan nog proberen ons bang te maken. Hij kan brullen. Je kunt bang voor hem worden zoals voor een grote blaffende hond. Maar hij zit aan een ketting. Want hij is veroordeeld. Hij is niet meer de overste van deze wereld. Luister naar de Heilige Geest. De duivel krijgt alleen macht over ons als wij hem weer macht geven. Geef de duivel geen ruimte, geen invloed. Blijf weg bij de zonde. Draag de wapenrusting van God – kijk thuis nog maar eens in Efeze 6. Dan hoeven wij voor de duivel niet bang te zijn. Hij is veroordeeld! 5. Misschien denk je nu wel: Waarom zegt Jezus het niet gewoon simpel? Waarom moet het zo moeilijk? Waarom gaat hij weg en komt de Geest in zijn plaats? Kan hij het zelf niet doen? Waarom moet de Geest overtuigen van zonde, gerechtigheid en oordeel? Dat heeft alles hiermee te maken: Jezus is bezig alle wereldproblemen op te lossen. En die zijn niet simpel. Als je kijkt hoe een auto tegenwoordig in elkaar zit, met alle computers en software en zo. Een monteur heeft soms uren achter een laptop nodig om te kijken wat er aan de hand is. Moeilijke problemen los je niet een twee drie op. En nu is ons probleem niet een auto met een computerstoring, maar een wereld vol met mensen. Het grote probleem zijn wijzelf. Ga maar eens zondige mensen nieuw maken. Jou, mij. Dat is wat Jezus doet. En daarvoor zet Hij ook de Heilige Geest aan het werk. De Heilige Geest gaat in ons verder met het werk van Jezus. Ons hele systeem wordt van binnenuit nieuw gemaakt. Dat gaat stapje voor stapje. In dit proces konden zelfs de discipelen niet alles in één keer begrijpen. Ook na drie jaar met Jezus optrekken snapten ze niet alles. Kijk maar wat Jezus tegen zijn leerlingen zegt, vers 12 en 13: Ik heb jullie nog veel meer te zeggen, maar jullie kunnen het nog niet verdragen. De Geest van de waarheid zal jullie, wanneer hij komt, de weg wijzen naar de volle waarheid. Vind je het gek dat het bij ons net zo gaat? Als je jong bent, snap je nog lang niet alles. Ik ook niet. Logisch. Je moet jezelf leren kennen. Je moet levenservaring opdoen. Je moet God leren kennen, en van onszelf hebben wij geen antenne voor God. Dan is het toch geweldig dat je niet steeds met het vliegtuig naar Tel Aviv hoeft om Jezus in Jeruzalem om uitleg te vragen? Jezus heeft ervoor gezorgd dat de Heilige Geest kwam. De Heilige Geest heeft Jezus’ leerlingen geholpen om het onderwijs en de geschiedenis van Jezus op te schrijven – lees het Nieuwe Testament. En de Heilige Geest helpt ons om te begrijpen wat er in de Bijbel staat – steeds verder gaan we het snappen. De Heilige Geest wijst ons zo de weg naar de volle waarheid. Dat hebben wij nodig – steeds weer. Ga niet de Bijbel lezen zonder te bidden: Heilige Geest, leer mij te begrijpen. Wijs mij de weg naar de volle waarheid. Laat je ook hierin leiden door de Geest!
6. Maar het blijft toch jammer dat Jezus er zelf niet is? Ik snap wel dat het ook niet werkt als alle christenen van de hele wereld bij hem in Jeruzalem op de stoep zouden staan. Toch is het jammer, dat je niet meer met Jezus zelf te maken hebt – of zie ik dat verkeerd? Dan moet je toch eens kijken in vers 14-15 – lees maar even mee: Door jullie bekend te maken wat hij van mij heeft, zal hij mij eren. Alles wat van de Vader is, is van mij – daarom heb ik gezegd dat hij alles wat hij jullie bekend zal maken, van mij heeft. Je ziet hier iets van wie God is: de drie-enige God, God de Vader, Jezus Christus de Zoon, en de Heilige Geest. En zij zijn één. Wat van de Vader is, is van de Zoon. En wat van de Zoon is, is van de Geest. De Geest heeft alles van de Zoon. De Zoon heeft alles van de Vader. Jezus Christus wil niets liever dan de Vader eren en ons bij de Vader brengen. En de Geest – dat is nu vooral van belang? De Geest wil niets liever dan Jezus eren en ons bij Jezus brengen. De Geest wil Jezus eren – Hij wil Hem verheerlijken. Dat betekent dat de Geest wil dat we Jezus zien in zijn heerlijkheid: de rechtvaardige die bij de Vader voor ons pleit. Hij is de verzoening van onze zonden. Hij is Heer. Hij heeft de duivel veroordeeld. Door in ons te wonen wil de Geest die heerlijkheid van Jezus ook in ons laten zijn. Dat Jezus Heer is in mij – en in jou. Dat zijn leven in ons is – in jou en in mij. Zie je dat wel? Jezus is niet in Jeruzalem. Jezus is in de hemel niet ver weg. Jezus staat niet voor je – zeg op twee meter afstand. Door de Heilige Geest is Hij dichterbij dan ooit! Besef dat. De Heilige Geest neemt uit Jezus en legt dat in ons.Het werk van Jezus Christus gaat verder, en nu zelfs in ons. Geloof jij het nu dat het beter is dat Jezus weggegaan is? Zo is het! De Heilige Geest overbrugt elke afstand. Jezus Christus komt dichterbij dan ooit. De Geest gaat verder met het werk van Jezus – in ons. De Geest eert Jezus en maakt ons mensen die Jezus eren. Wil jij met de Geest mee Jezus verheerlijken? Jezus groot maken als de Heer van jouw leven? Mag de Geest in alles jouw leven toegewijd maken aan Jezus? Als je van Jezus houdt, als je graag bij Hem wilt zijn, dan is dat toch geen vraag? De Geest gaat in ons verder met het werk van Jezus. Geloof in Jezus en eer Hem, samen met de Heilige Geest!
