Jaarverslag Belastingdienst

Jaarverslag Belastingdienst

2003

VOORWOOR D Achteraf beschouwd is het jaar 2003 een opmaat geweest naar een

Hard werken en een poos in onzekerheid verkeren over wat de

situatie waarin we als Belastingdienst op alle terreinen weer intensief

bezuinigingen voor jezelf gaan betekenen, dat is geen sinecure.

nadenken over de vraag hoe wij onze processen zo moeten inrichten,

Daarom willen wij graag al onze 30.000 mensen bedanken voor hun

dat wij voldoen aan wat de samenleving van ons verwacht.

taaie doorzettingsvermogen, hun inventiviteit en hun eindeloze geduld aan de telefoon.

Zelf waren we al bezig het totale invorderingsproces te heroverwegen. En aan de hand van het uitgangspunt "toezicht dat ertoe doet" gaven -

Namens het managementteam Belastingdienst,

en geven - we ons risicobeleid een nieuwe impuls. Ook zijn we al een tijdje bezig onze telefonische dienstverlening zo in te richten, dat we alle telefoonverkeer in principe via één nummer kunnen laten lopen. Maar 2003 werd ook het jaar van de taakstellingen uit het Strategisch Akkoord en het Hoofdlijnenakkoord. En daarmee werd de noodzaak op heroriëntatie nog een slag scherper. Laat ik eerlijk zijn: het is niet altijd gemakkelijk om tegelijkertijd te bezuinigen, processen anders in te richten, een reorganisatie door te voeren (die wilden we ook nog) en intussen te werken aan de invoering van een nieuw, groot automatiseringssysteem en van nieuwe taken zoals Walvis/SUB en de beoogde dienst Toeslagen. Daardoor gaat er wel eens iets mis, wat dan ook gebeurd is. De betrokken belastingplichtigen gaan terecht mopperen en onze medewerkers moeten dan vaak alles op alles zetten om de boel weer op orde te krijgen.

Jenny Thunnissen

I N H O U D S O P G AV E hoofdstuk

pagina

Profiel

6

Organisatieschema 2004

7

1.

Bestandsbeheer

11

2.

Heffing

17

3.

Toezicht

23

4.

Invordering

29

5.

Opsporing

35

6.

Douane

41

7.

Dienstverlening

47

8.

Personeel

53

Toelichting op cijfers 2003

57

Cijfers 2003

63

Toelichting op opbrengsten en uitgaven 2003

107

Opbrengsten en uitgaven 2003

109

PROFIEL Met ingang van 1 januari 2003 is de Belastingdienst gereorganiseerd.

een opgave waar landelijke en regionale managers samen aan hebben

Reorganisaties zijn interne aangelegenheden. Publiek en bedrijfsleven

gewerkt. Die gezamenlijke aanpak resulteerde bijvoorbeeld in een forse

mogen er niets van merken, behalve dat we ons werk nog beter gaan

besparing op de exploitatie-uitgaven die onmiddellijk in 2003 werd ver-

doen. Alleen, reorganisaties bewerkstelligen dat effect meestal niet à la

wezenlijkt; en kwam tot uitdrukking in alle discussies en besluiten die te

minute. Ze bieden nieuwe organisatorische voorzieningen, maar er gaat

maken hadden met de personele consequenties van de taakstelling. We

tijd overheen voordat ze doorwerken in ons presteren. Een goede reor-

hebben die kunnen invullen met een reeks van maatregelen, zoals het ver-

ganisatie is een investering in de toekomst. Dat oogmerk heeft in onze

plicht elektronisch aanleveren van gegevens, het per post gaan betekenen

voorbereiding steeds een hoofdrol gespeeld. Bij medewerkers kwam

van dwangbevelen en de herinrichting van onze dienstverlening. Daardoor

regelmatig de vraag op: ‘Waarom eigenlijk reorganiseren? Het gaat toch

kunnen er na verloop van tijd zo'n 3.450 arbeidsplaatsen vervallen.

goed?’ Maar afgezien van het feit dat het altijd beter kan en moet, is het

Uiteindelijk is het mogelijk gebleken om dat verlies op te vangen zonder

zo, dat binnen en buiten de organisatie gaandeweg allerlei veranderingen

gedwongen ontslagen. We vinden dat gedwongen ontslagen vermeden

optreden die op enig moment aanpassingen noodzakelijk maken. De kunst

moeten worden, omdat het niet past in ons personeelsbeleid, waar we

is om tijdig op die veranderingen in te spelen en er een beetje op vooruit

trots op zijn.

te lopen, in plaats van geforceerd aan de slag te moeten. Of ons dat gelukt is, zal moeten blijken. We denken echter dat we met de huidige procesgeoriënteerde inrichting, de grote regio-eenheden, de collegiale managementteams, het afschaffen van een besturingslaag en het ideaal van zelfsturende medewerkers, de voorzieningen hebben getroffen waar we voorlopig op kunnen voortbouwen. In 2003 kregen we ook te maken met een forse bezuinigingstaakstelling. In totaal moet de Belastingdienst de komende jaren circa € 365 miljoen besparen, oftewel ongeveer 7,5% van onze begroting. Stond die taakstelling op gespannen voet met de doeleinden van onze reorganisatie? Pijnlijk en voor vele medewerkers moeilijk te begrijpen, is ze zeker. Aan de andere kant hebben we ondervonden dat het nieuwe besturingsconcept heeft gezorgd voor een echt gezamenlijke uitwerking. Het was bij uitstek

P 6

O R G A N I SAT I E S C H E M A 2 0 0 4

FACILITAIRE CENTRA - Centrum voor informatie- en communicatietechnologie

12 TEAMS

- Centrum voor kennis en communicatie - Centrum voor proces- en productontwikkeling - Centrum voor facilitaire dienstverlening

DIRECTORAAT-GENERAAL BELASTINGDIENST

UITVOERENDE DIENST - 13 belastingregio’s - 4 douaneregio’s - Centrale administratie - Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst en Economische controledienst

O 7

We zoeken samenwerking met andere partijen. Dat levert een bijdrage aan een doelmatiger bedrijfsvoering, fraudebestrijding en administratieve lastenverlichting voor bedrijven.

Onze opdracht is beter, sneller, transparanter en meer klantgericht te werken. Daarnaast hebben we de taak stevig te bezuinigen. We moeten dus meer doen met minder.

'Dankzij SUB bespaart de Rijksoverheid straks veel geld op uitvoeringskosten. Het is een schoolvoorbeeld van de kosten die voor de baten uitgaan.'

B ESTAN DSB E H E E R In het werk van de Belastingdienst draait alles om gegevens. Het is van cruciaal belang dat deze kloppen. Daar moet niet alleen de organisatie zelf op kunnen vertrouwen, maar ook de instanties waarmee de dienst informatie uitwisselt. Denk bijvoorbeeld aan het Ministerie van VROM, dat mede op basis van door de Belastingdienst geleverde data de huursubsidie berekent en verstrekt. Bovendien moeten burgers er zeker van kunnen zijn dat hun gegevens in goede handen zijn. De Belastingdienst heeft dan ook voortdurend aandacht voor de actualiteit, juistheid en beveiliging ervan.

B 11

Door de nieuwe indeling van de organisatie in regio’s en kantoren moest

mogelijk te maken. Verder is in kaart gebracht hoe de dienstverlening

de Belastingdienst in 2003 een groot aantal digitale klantendossiers ver-

en het toezicht er het beste kunnen uitzien. En accountants- en admini-

huizen. Landelijk ging het om ongeveer 650.000 bestanden, zo'n 5% van

stratiekantoren zijn voorgelicht over de gevolgen die de samenwerking

de totale hoeveelheid. Zo veel digitale bestanden verplaatsen vraagt na-

voor hen kan hebben. Tot slot is gekeken naar de organisatorische en

tuurlijk nogal wat van de capaciteit van de geautomatiseerde systemen.

personele aspecten. Duidelijk is dat vanaf medio 2005 800 medewerkers

Omdat al snel bleek dat het overbrengen van alle dossiers in één keer

gefaseerd zullen overgaan van UWV naar de Belastingdienst.

niet haalbaar was, werd besloten dit trapsgewijs te doen, op basis van prioriteiten.

De Belastingdienst heeft per 1 januari 2004 de uitgifte van sofi-nummers op 16 belastingkantoren geconcentreerd. De bedoeling was dat in elk van

Als de Tweede Kamer instemt met de regeringsplannen, gaat de

de 13 regio's één kantoor dit zou gaan doen. Drie regio's zijn echter zo

Belastingdienst vanaf 1 januari 2006 de premies voor werknemersverze-

groot, dat daar twee kantoren zijn aangewezen. Gekozen is voor kantoren

keringen heffen en innen. Nu ligt die taak nog bij UWV (Uitvoerings-

die al de nodige expertise op dit gebied in huis hadden. Dankzij deze

instituut Werknemersverzekeringen). De nieuwe opzet maakt het mogelijk

maatregel kan identiteitsfraude bij de aanvraag van sofi-nummers sneller

om belastingen en premies met één gecombineerde aangifte te heffen en

aan het licht worden gebracht. Het betrokken personeel is in 2003

te innen. Daarnaast komt er één centrale polisadministratie bij UWV voor

bijgeschoold om valse identiteitsbewijzen beter te herkennen. Daarnaast

alle gegevens over lonen, dienstverbanden en uitkeringen. Al met al levert

zijn afspraken gemaakt over intensievere samenwerking met de Douane,

de beoogde samenwerking naar verwachting een structurele besparing in

de FIOD-ECD en de politie.

de uitvoeringskosten op van € 156 miljoen per jaar. Daarnaast kunnen werkgevers jaarlijks een gezamenlijke administratieve lastenverlichting van € 276 miljoen realiseren.

Om straks de premies voor werknemersverzekeringen te kunnen innen, heeft de Belastingdienst in 2003 al een aantal voorbereidingen getroffen. Zo is onderzocht wat de samenwerking met UWV betekent voor de salarissoftware die werkgevers gebruiken. Deze pakketten zullen moeten worden aangepast om gegevensuitwisseling met de Belastingdienst

B 12

Bert Voorbraak (42),

verscheen, hebben we gediscussieerd over de mogelijkheid om alle syste-

programmamanager voor het project Samenwerking Uitvoering

men op 1 januari 2006 tegelijk in productie te nemen. Dat konden we

Werknemersverzekeringen Belastingdienst (SUB),

echter niet waarmaken. We dwingen onszelf nu om elk afzonderlijk systeem

Belastingdienst/Centrum voor ICT (B/CICT)

dat we maken of aanpassen, meteen in productie te nemen. Op die manier spreiden we de risico's. Elke mijlpaal in dat proces is spannend, maar daar-

'SUB is een omvangrijke operatie. Ga maar na: als de Belastingdienst de

na kunnen we ook weer even rustig ademhalen. Zo egaliseren we de werk-

premieheffing en -inning van werknemersverzekeringen overneemt van

druk, al ligt de lat constant hoog. Midden 2005 moeten alle systemen klaar

UWV, zijn eigenlijk alle werkgevers van Nederland daarbij betrokken. We

zijn, zodat we in de tweede helft van dat jaar een volledige test kunnen

werken dan ook nauw samen met allerlei instanties, waaronder uiteraard

uitvoeren. Op 1 januari 2006 kan SUB dan volledig geautomatiseerd wor-

UWV zelf en het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Intern

den ondersteund.

moeten we evengoed veel afstemmen, want de hele Belastingdienst heeft bemoeienis met dit project. Nieuw voor mij is dat ik rechtstreeks contact

Bij de ontwikkeling van de systemen beperken we ons tot het hoogst-

heb met vertegenwoordigers van allerlei dienstonderdelen en de regio's,

noodzakelijke; toeters en bellen blijven achterwege. Met bezuinigingen

zelfs met de voorzitters van hun collegiale managementteams. We bekijken

heeft dat niet veel te maken. Voor dit project is volop aandacht en vol-

met elkaar wat de Belastingdienst precies nodig heeft en hoe we dat kun-

doende budget. In deze schrale tijden lijkt dat misschien vreemd, maar dat

nen vertalen in de geautomatiseerde systemen die B/CICT moet bouwen.

is het niet. Dankzij SUB bespaart de Rijksoverheid straks veel geld op uit-

Daardoor zijn de lijnen korter, zijn er minder vertaalslagen nodig en komt

voeringskosten en het bedrijfsleven kan een administratieve lastenverlichting

de opdracht in dialoog tot stand.

van miljoenen euro's tegemoetzien. In die zin is het programma een schoolvoorbeeld van de kosten die voor de baten uitgaan.'

Zo'n reusachtig en complex programma is ook voor B/CICT nieuw. Ons managementteam heeft er veel aandacht voor: ze zien het als een soort pilot om uit te vinden of we in de toekomst meer van zulke omvangrijke en ingewikkelde projecten kunnen aansturen. Ik vind het geweldig om daaraan mijn steentje bij te dragen. Vooral als mensen zeggen dat iets onmogelijk lijkt, word ik enorm uitgedaagd. Ik zoek dan altijd naar wegen waarlangs het wél lukt. En dan moet je soms improviseren. Toen SUB aan de horizon

B 13

We brengen werkzaamheden onder in centrale, massale processen. Regiokantoren kunnen zich hierdoor concentreren op dienstverlening, intensief toezicht en controle.

Projecten als WALVIS-SUB brengen nieuwe geautomatiseerde systemen met zich mee. Die helpen de Belastingdienst goedkoper te werken. Daarnaast is onderzocht welke ICT-applicaties kunnen worden gesaneerd.

'De meeste intermediairs pakken de elektronische aangifte inmiddels goed op, al staan ze heus niet allemaal te trappelen.'

HE FFI NG

Geautomatiseerde systemen zijn niet meer weg te denken uit het werk van de Belastingdienst. Zo doet het Inkomsten Belasting Systeem (IBS) al sinds begin jaren negentig dienst bij het verwerken van aangiften en verzoeken om teruggaaf voor de inkomstenbelasting. Omdat IBS het einde van zijn technische levensduur nadert, bouwt de Belastingdienst aan een nieuw systeem: het Aanslag Belastingen Systeem (ABS). Behalve de inkomstenbelasting ondersteunt ABS op termijn ook de vennootschapsbelasting. ABS verwerkt in de toekomst een groot deel van de aangiften centraal en automatisch. Het nieuwe heffingssysteem controleert eerst of de aangifte compleet is en juist ingevuld, en vervolgens of er eventuele fiscale risico’s zijn. Zo ja, dan neemt een klantbehandelaar de betreffende post over. Zo nee, dan wordt de aangifte volledig geautomatiseerd verwerkt.

H 17

Sinds begin 2003 is de Belastingdienst ABS gefaseerd aan het invoeren.

gestructureerd en gestandaardiseerd binnenkomen, is het voor de

Zo nam het systeem een stuk van het massale deel van de definitieve

Belastingdienst op termijn makkelijker om bijvoorbeeld de jaarrekening te

aanslagen inkomstenbelasting 2002 voor zijn rekening. Ook deed ABS de

vergelijken met die van voorgaande jaren of met gegevens uit andere

massale verwerking van de voorlopige teruggaaf voor 2004. Dit laatste

bronnen.

verliep grotendeels goed, met uitzondering van verzoeken om voorlopige teruggaaf die nader aandacht nodig hadden. De behandeling hiervan liep

De Belastingdienst wordt in zijn werk ondersteund door ongeveer 600

vertraging op. Dat was erg vervelend voor de betrokken burgers, die

computerapplicaties. De onderhouds- en exploitatiekosten daarvan

terecht meteen gingen bellen. Voor de belastingdienstmedewerkers gaf

moeten de komende jaren omlaag, zodat er geld vrijkomt voor nieuwe

dat extra drukte, vooral omdat de fouten niet binnen een paar dagen

producten. Daarom is eind 2002 het project Heroriëntatie Applicaties

waren opgelost. Overigens is IBS nog steeds operationeel, zolang niet alle

Belastingdienst (HAB) van start gegaan, waarbij alle applicaties kritisch

functionaliteiten van ABS gereed zijn.

worden beoordeeld op hun nut en noodzaak. In 2003 is afgesproken om 55 applicaties niet langer te gebruiken; van 57 wordt nader bekeken of ze

De Eerste en Tweede Kamer gingen eind 2003 akkoord met het kabinetsplan om elektronische aangifte voor ondernemers binnenkort verplicht te stellen. Voor de Belastingdienst heeft dit als voordeel dat aangiften sneller, efficiënter en makkelijker verwerkt kunnen worden, met bovendien minder kans op fouten. Voor ondernemers en hun intermediairs betekent het minder administratieve handelingen en dus kostenvoordeel. Elektronische aangifte zal in fasen verplicht worden gesteld, te beginnen met de winstaangifte en de aangifte omzetbelasting per 1 januari 2005. Een jaar later volgt de aangifte voor de loonbelasting. Hoewel de verplichting dus nog niet geldt, hebben ondernemers al sinds 1 april 2003 de mogelijkheid om hun winstaangifte elektronisch te doen. De winstaangifte is de aangifte vennootschapsbelasting en de aangifte inkomstenbelasting voor ondernemers. Aan de invoering ging een testperiode van twee jaar vooraf. Doordat bij elektronische aangifte jaarstukken

H 18

nog nodig zijn.

Michel Verhoeven (54),

Intermediairs hebben ook wel zorgen over dit project, bijvoorbeeld over de

accountmanager, Belastingdienst/Centrum voor

aansprakelijkheid. De elektronische handtekening is juridisch goed gere-

proces- en productontwikkeling (B/CPP)

geld, maar een deel van de intermediairs ziet gevoelsmatig toch liever een handtekening van de klant op een papieren aangifte. Verder vinden ze dat

'Jaren geleden ben ik bij de "directe belastingen" begonnen als "legger-

de Belastingdienst scenario's moet opstellen voor het geval er iets misgaat

aap"; ik moest de stukken in de leggers opbergen. Na allerlei functies in de

bij de invoering. Dat begrijp ik best. Op jaarbasis verzorgen zij immers

heffing en de controle werk ik alweer een jaar of tien als relatiebeheerder.

miljoenen aangiften voor hun klanten, en ze willen dat dit vlekkeloos

Ik ga regelmatig langs bij de grootste advies- en accountantskantoren en

verloopt. Die signalen moeten we serieus nemen.

ben betrokken bij de informatievoorziening aan ongeveer 14.000 intermediairs. Het gaat vooral om voorlichting over projecten, zoals de verplichte

2003 stond voor mij dus vooral in het teken van elektronisch aangeven.

elektronische aangifte voor ondernemers.

Daarnaast waren de bezuinigingen natuurlijk een thema. Ik vind het niet erg wanneer we de zaken wat aanscherpen, als we op die manier mensen, en

De meeste intermediairs pakken de elektronische aangifte inmiddels goed

vooral jongeren, aan het werk kunnen houden. Maar ik merk ook dat de

op, al staan ze heus niet allemaal te trappelen. Ik bespreek met ze hoe we

personele invulling soms in de knel begint te komen; de werkdruk wordt nu

de processen het beste kunnen inrichten en tracht ze te overtuigen van de

en dan wel erg groot. Daar zou naar gekeken moeten worden. In 2003

voordelen van elektronisch aangeven. Het is bijvoorbeeld snel, geeft minder

hebben we bovendien de organisatie van B/CPP weer eens tegen het licht

administratieve rompslomp en de intermediairs kunnen nu digitale kopieën

gehouden. Af en toe kijken of oude afspraken nog werken en of alle taken

van de aanslagen van hun cliënten in hun eigen pakket krijgen. Ook voor

goed bij elkaar zijn gebracht - dat houdt je fris.'

de Belastingdienst zitten er positieve kanten aan. Wij kunnen meer aangiften geautomatiseerd verwerken, wat tijd en kosten scheelt. Daarom probeer ik de bereidheid om aangiften elektronisch in te sturen te vergroten. Tegelijkertijd wil ik bevorderen dat intermediairs hun cliënten, en dan met name ondernemers, informeren over de veranderingen in het aangifteproces. Bovendien adviseer ik hen om bij hun softwareleverancier te informeren hoe het staat met de ontwikkeling van de benodigde programma's. Zo'n leverancier zit vaak te wachten op vraag uit de markt. Het helpt, als je die een beetje stimuleert.

H 19

We willen zo gericht mogelijk toezicht houden. Door risico's voor non-compliant gedrag in kaart te brengen en aan te pakken, kunnen we schaarse middelen efficiënt inzetten.

Medewerkers is gevraagd waarop zij zouden bezuinigen. Dat leverde veel suggesties op. Zoals het niet langer verzorgen van koffie en thee tijdens vergaderingen, overdag schoonmaken in plaats van 's avonds en versobering van het assortiment kantoorartikelen.

'Het belangrijkste resultaat van de inkeerregeling is dat mensen inzicht geven in hun vermogen en weer correct aangifte gaan doen.'

De Belastingdienst controleert of burgers hun fiscale verplichtingen zoals die in de wet staan, nakomen. Is dat niet het geval, dan volgt een correctie. In de geest van het Strategisch Akkoord wordt de controle de komende jaren verscherpt. De Belastingdienst heeft ervoor gekozen om niet te bezuinigen op toezicht. Integendeel: onder de slogan 'Toezicht dat ertoe doet' gaat de dienst slimmer selecteren en meer materiële controles uitvoeren. Dit om nadrukkelijker aanwezig en zichtbaar te zijn. Hierbij blijft de

TOE Z ICHT

Belastingdienst compliance stimuleren: de bereidheid van burgers om vrijwillig aan hun fiscale verplichtingen te voldoen. De aanpak en benadering van belastingplichtigen worden afgestemd op hun nalevingsgedrag, zodat ieder de aandacht krijgt die past bij zijn situatie. Alles en iedereen controleren is onmogelijk en bovendien niet nodig. Om met de beschikbare capaciteit en budgetten zo effectief mogelijk toezicht te houden, selecteert de Belastingdienst de belangrijkste risico’s. Bij de weging daarvan wordt niet alleen gekeken naar het fiscale belang, maar ook naar de maatschappelijke effecten van het niet naleven van de weten regelgeving.

T 23

In 2003 kreeg de risicogerichte werkwijze een kwaliteitsimpuls met de

worden nu behandeld in teams MGO (middelgrote ondernemingen).

komst van een landelijke risicobeheersingsorganisatie. Deze bereidt te

De Belastingdienst wil voorkomen dat de deskundigheid van hoog ge-

maken keuzes voor, coördineert vooronderzoeken en haalbaarheidsonder-

kwalificeerde medewerkers alleen bij de teams ZGO terechtkomt. Daarom

zoeken en analyseert de gegevens die deze opleveren - alles in nauwe

is in 2003 werk gemaakt van actieve kennisoverdracht, onder meer in de

samenwerking met de risicokennisgroepen. Hierin zitten medewerkers met

vorm van permanente educatie, stages en themadagen.

expertise van één of meer bedrijfstakken. Zij brengen voor die specifieke branche(s) de risico’s in kaart en onderzoeken welke de moeite waard zijn

Uit deze aanpak vloeit ook het jaarlijkse thema voor de aangifte inkom-

om aan te pakken. Hierbij zijn de verwachte trefkans en de hoogte van de

stenbelasting voort. Voor het aangiftejaar 2003 is dat de lijfrenteaftrek.

opbrengsten de voornaamste criteria.

Dit betekent dat we alle aftrekposten lijfrente bekijken en desnoods informatie vragen bij de belastingplichtige.

De controles worden de komende jaren meer materieel van aard. Materiële controles zijn vooral gericht op omzetverantwoording en zwart werk. Deze controles hebben een grote impact en werken duidelijk preventief. De Belastingdienst hecht grote waarde aan eenheid van beleid en uitvoering. Nieuwe kennisgroepen uitvoeringscoördinatie hebben de rol overgenomen van de voormalige doelgroepdirecties en waarborgen een uniforme werkwijze. Zij maken onderdeel uit van de in totaal 43 kennisgroepen die per 1 januari 2003 zijn ingesteld. Daartoe behoren ook de kennisgroepen op het terrein van risicobeheersing. Het aantal bestaande kennisgroepen voor rechtstoepassing is eind 2003 teruggebracht van 72 tot 37. Met de reorganisatie is de behandeling van zeer grote ondernemingen (ZGO) geconcentreerd. Deze krijgen individuele aandacht. Daarnaast zijn er andere belastingplichtigen die dergelijke aandacht verdienen. Deze

T 24

Gerrit Bleumink (51),

afrekenen over het verleden. De Belastingdienst legt dan alleen over maxi-

buitengewoon opsporingsambtenaar, Belastingdienst/Oost

maal twaalf jaar navorderingsaanslagen op, plus de wettelijke heffingsrente. Alleen al in Almelo hebben zich tachtig spijtoptanten gemeld. Tot nu toe

'Of de reorganisatie meer efficiency heeft gebracht? Misschien wel, maar

hebben we 36 van die zaken behandeld, met een gezamenlijke opbrengst

zo ervaar ík het niet. Voorheen werkte ik samen met een collega vanuit

van bijna een miljoen euro. Zo'n bedrag is uiteraard mooi meegenomen.

Hengelo. We bestreden fraude bij particulieren, in heel de regio Oost - van

Maar het belangrijkste is toch dat mensen inzicht geven in hun vermogen en

de Duitse grens tot en met de Noordoostpolder. Als je zo met z'n tweeën

weer correct aangifte gaan doen voor de Nederlandse belastingwetgeving.

op pad bent, moet je precies weten wat je aan elkaar hebt. Je komt immers bij personen over de vloer die echt niet gewend zijn dat de Belastingdienst

Volgens mij zou het goed zijn, als de Belastingdienst meer projectmatig

onaangekondigd voor de deur staat. Mijn kompaan en ik wisten precies wat

gaat werken. Die aanpak levert simpelweg veel op. Wel moet je als mede-

we aan elkaar hadden onder zulke toch bijzondere omstandigheden.

werker wennen aan de weinige bewegingsvrijheid die je krijgt in een

We kenden een soort vaste rolverdeling, waarmee we goede resultaten

project. Je hebt te maken met strakke aansturing van boven. Voordat het

boekten. Het was dan ook een tegenvaller, toen het management van dit

project Buitenlands vermogen startte, deed ik mee aan het Rekeningen-

kantoor ons eind 2003 als koppel uit elkaar haalde. We hebben nog een

project. Daarin kwamen we soms zeer schrijnende gevallen tegen, en

voorstel ingediend om op oude voet verder te gaan, maar dat heeft niet

daarom wilden we wel eens lagere boetes opleggen dan voorgeschreven.

geholpen. Mijn collega zit nu in Enschede en ik ben overgeplaatst naar

Bij het landelijk steunpunt dat de centrale regie voerde wenste men echter

Almelo. Je begrijpt dat ik die scheiding zie als een verarming, als een vorm

onder geen beding af te wijken van de regels. Dat druist op zo'n moment in

van kwaliteitsverlies.

tegen je gevoel. Maar tegelijkertijd besef je natuurlijk best dat eenheid van beleid cruciaal is voor de Belastingdienst.'

Momenteel wordt bijna al mijn tijd opgeslokt door speciale projecten, waaronder Buitenlands vermogen. De naam zegt 't al: dit project richt zich op Nederlanders met bankrekeningen, beleggingen en/of onroerend goed over de grens, waarvan de fiscus nog geen weet heeft. De meeste posten die ik in behandeling heb, betreffen spijtoptanten - belastingplichtigen die na alle publicaties in de media gebruikmaken van de inkeerregeling. Wie alsnog uit zichzelf zijn vermogen opgeeft, kan zonder oplegging van boetes

T 25

We gaan zorgvuldig om met de bevoegdheden die ons in handen zijn gegeven.

We zijn van eenheden naar regiokantoren gegaan. Door die schaalvergroting is onder meer de fiscale expertise van vakspecialisten breder beschikbaar dan voorheen. Nu profiteert een hele regio van de aanwezige kennis.

'We gaan minder dwangbevelen bij de schuldenaar betekenen en ze grotendeels per post versturen. Maar er blijft genoeg werk over.'

I NVOR DE R I NG Invordering is het innen van verschuldigde belastinggelden. Omdat dit proces dringend aan vernieuwing toe was, ontwikkelde de Belastingdienst in 2002 een nieuwe visie op invordering. Met als uitgangspunten: meer klanten die vrijwillig, uit zichzelf hun fiscale verplichtingen nakomen, minder vaste klanten in de bijzondere invordering, efficiëntere klantbehandeling en minimalisering van verlies. Het invorderingsproces ziet er momenteel als volgt uit: heeft de Belastingdienst een vordering op een belastingplichtige, dan ontvangt deze een aanslag. Betaalt hij niet, dan volgt een aanmaning en daarna eventueel een dwangbevel of beslaglegging. Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen goede en slechte betalers; zij worden op dezelfde wijze en toon tegemoet getreden.

I 29

Het nieuwe invorderingsproces gaat uit van risicoprofielen. Er vindt een

huidige doeltreffendheid van de postbezorging. Hiervoor was wel een

selectie plaats naar belastingbetalers die in het massale proces kunnen

wetswijziging nodig, die er eind 2003 kwam. Het betekenen van dwang-

worden afgehandeld, en belastingbetalers die een aanpak op maat vragen

bevelen per post, dat een tijdwinst van zes à acht weken oplevert, ver-

(bijzondere invordering). De benadering van deze twee groepen wordt

loopt nagenoeg geheel geautomatiseerd. Daarmee wordt het een minder

vervolgens afgestemd op hun risicoprofiel. Is dat laag, dan past een duw-

arbeidsintensief, massaal proces.

tje in de rug; is het hoog, dan volgt al vroeg in het proces een intensieve behandeling. Uit onderzoek blijkt namelijk dat hoe langer het invorderings-

Ten slotte is de Belastingdienst in 2003 vaker en eerder overgegaan tot

proces duurt, hoe moeilijker het is om het verschuldigde belastinggeld te

een loonvordering. Betaalt een particuliere belastingschuldige niet na een

innen. De Belastingdienst is in 2003 gestart met de ontwikkeling van het

dwangbevel, dan probeert de Belastingdienst eerst zo'n loonvordering in

risico- en selectiemodel. Medio 2004 zijn de eerste resultaten bekend.

te stellen. Pas als dat niet lukt, volgt een beslaglegging. Maar veelal beweegt alleen al de aankondiging van een loonvordering een belasting-

Een maatregel die past in deze risicogerichte aanpak, is het versturen van

plichtige tot betaling, zo leert de ervaring. En dat is gunstig, want een

betalingsherinneringen. Is de betalingstermijn verstreken voor een klant

loonvordering is goedkoper dan een beslaglegging.

met een laag risicoprofiel, dan krijgt deze vanaf september 2004 eerst zo'n herinnering. In de huidige situatie ontvangt hij direct een aanmaning. Bovendien verwijst de betalingsherinnering de belastingbetaler straks naar een call center, waar hij extra informatie kan inwinnen en eventueel een betalingsregeling kan treffen. Leiden de herinnering, de aanmaning en het klantcontact niet tot inning of een betalingsregeling, dan volgt een dwangbevel. In 2003 waren het nog belastingdeurwaarders die op pad gingen met dwangbevelen, die zij persoonlijk moesten overhandigen aan de belastingschuldige. Een inefficiënte methode, want zij troffen die belastingschuldige in slechts 15% van de gevallen. Voor de Belastingdienst was dat reden om per 1 januari 2004 dwangbevelen te 'betekenen per post', wat mede mogelijk was dankzij de

I 30

Aart Pater (50),

woonden. Bij geautomatiseerde betekening per post komen de adressen

deurwaarder, Belastingdienst/Utrecht-Gooi

uit de systemen van de gemeenten, en die zijn lang niet altijd actueel. De dwangbevelen die onbestelbaar retour komen, geven de kantoren toch

'In 2003 hebben we ons, naast het dagelijkse werk, vooral voorbereid op

nog extra werk.

de veranderingen door de betekening per post. Zo waren we betrokken bij de ontwikkeling van de nieuwe formulieren die daarvoor nodig zijn. We

Verder was 2003 een jaar van bezuinigingen en versobering van de

gaan veel minder dwangbevelen zelf bij de schuldenaar betekenen - dat

faciliteiten. Natuurlijk is het goed om op de kosten letten; de bomen

wil zeggen: bekendmaken - en een groot gedeelte per post versturen. Maar

groeien nu eenmaal niet tot in de hemel. We moeten echter wel voldoende

er blijft ruim voldoende werk over, zoals dwangbevelen met een spoed-

middelen overhouden om ons werk goed te kunnen doen. Een timmerman

eisend karakter. Dat zijn bijvoorbeeld dwangbevelen voor middelgrote en

pak je z'n hamer en zaag toch ook niet af? Eind 2003 kregen we ook nog

zeer grote ondernemingen en dwangbevelen die niet voortkomen uit

te maken met een verlaging van de onbelaste kilometervergoeding voor het

het massale geautomatiseerde proces maar uit het intensief toezicht van

gebruik van de eigen auto. Maar voor een deurwaarder is zijn auto heilig;

een regiokantoor. Wij gaan nu dus vooral op pad voor de zwaardere

het is z'n kantoor. Met het openbaar vervoer worden de reistijden te lang

posten, waarbij het belang groter is, en krijgen meer ruimte om ons daarin

en bovendien kun je daarmee lang niet altijd in buitengebieden komen.

te verdiepen. Bovendien kunnen we intensiever samenwerken met onze

Als we bezuinigen op faciliteiten en meer willen doen met minder mensen,

collega's die betrokken waren bij het voortraject. Kortom, er is meer

zal dat hoe dan ook invloed hebben op de kwaliteit van ons werk.'

gerichte aandacht voor klanten die dat nodig hebben. Zaken met een geringer financieel belang komen dus in principe niet meer bij ons terecht. Ik vind het jammer dat daardoor het directe contact met de klant wegvalt. In een persoonlijk gesprek konden we schuldenaars toch nog vaak een uitweg bieden uit hun moeilijkheden. Maar door de huidige ontwikkelingen wordt de klant voor de Belastingdienst steeds anoniemer. Daarbij komt het praktische probleem dat er bij de adressering van de dwangbevelen soms dingen verkeerd blijken te gaan. Voorheen kenden we dat euvel niet, want wij wisten doorgaans precies waar onze vaste klanten

I 31

We willen verantwoordelijk handelen; we leggen in alle openheid rekenschap af over ons doen en laten.

Over de bezuinigingen, en wat die betekenen voor de medewerkers, willen we open communiceren. Sommige mensen vinden het prettig om al in een vroeg stadium te weten wat er speelt. Anderen horen liever pas iets, als er een helder besluit is genomen.

'Sinds "11 September" hecht de politiek sterk aan witwasonderzoeken, omdat terroristische netwerken veelal worden bekostigd met zwart of crimineel geld.'

OPSPOR I NG De FIOD-ECD is belast met de opsporing van fiscale fraude. Daarnaast voert de dienst in opdracht van zes ministeries toezichts- en opsporingstaken uit op financieel-economisch terrein en op het gebied van goederen. De FIOD-ECD gaf in 2003 de aanzet tot een koerswijziging: de komende jaren zal de organisatie meer en meer betrokken zijn bij de bestrijding van financieel-economische criminaliteit. Tegelijkertijd gaat de dienst zich meer concentreren op fiscale opsporingsonderzoeken met een grotere maatschappelijke impact. De belastingkantoren zullen de overige zaken waar mogelijk zelf afhandelen met boetes.

O 35

Op 1 januari 2003 is het Functioneel Parket ingesteld, een landelijk parket

De FIOD-ECD kreeg er in 2003 een opsporingstaak bij, namelijk die van

van het Openbaar Ministerie (OM). Het is verantwoordelijk voor de cen-

de voormalige Buma/Stemra. Het nieuwe Team Opsporing Piraterij heeft

trale intake, selectie en aansturing van alle nieuwe zaken van de vier bij-

de integrale fraudebestrijding op het terrein van het intellectuele eigen-

zondere opsporingsdiensten, waaronder de FIOD-ECD. Nog lopende

dom versterkt. Door deze taakuitbreiding is de FIOD-ECD nu verant-

zaken blijven in behandeling bij de lokale parketten. Om de strafrechtelijke

woordelijk voor de opsporing van inbreuken op het auteursrecht op

afdoening van deze oude zaken te ondersteunen en te blijven volgen,

muziek, film en interactieve software. In zijn eerste jaar voerde het team

heeft het OM een taskforce ingesteld. De Belastingdienst en de FIOD-

94 opsporingsonderzoeken uit.

ECD leveren hieraan een bijdrage. Bij de bestrijding van het witwassen van zwart geld is een belangrijke rol In 2003 rondde de FIOD-ECD in totaal 675 opsporingsonderzoeken suc-

weggelegd voor de kennisgroep Witwassen. Deze bundelt kennis, ervaring

cesvol af. Dit aantal was nog nooit zo hoog. Hetzelfde geldt voor het

en deskundigheid en verzamelt, analyseert en verspreidt relevante infor-

opgespoorde fraudebedrag: € 364 miljoen. Een bijzonder financieel-

matie op dit vlak. Sinds 1 januari 2003 biedt het meldrecht de Belasting-

economisch onderzoek met een belang van € 325 miljoen is hierbij niet

dienst de gelegenheid signalen die kunnen duiden op witwassen, voor te

meegerekend.

leggen aan het Meldpunt ongebruikelijke transacties (MOT). De aanpak van witwaspraktijken heeft daarmee een nieuwe impuls gekregen.

De FIOD-ECD kent een thema- en risicogerichte aanpak en werkt regelmatig projectmatig samen met de belastingkantoren. Eén voorbeeld is het gezamenlijke optreden tegen belastingen premiefraude, die sterk is toegenomen na de explosieve groei van het aantal uitzendbureaus en agrarische loonbedrijven. Uit controles bleek dat in deze branches belastingen en premies veelal niet correct werden afgedragen. De Belastingdienst begon daarop een project, waarbinnen veertig strafrechtelijke onderzoeken tegen 145 verdachten werden afgerond. Het belang in deze zaken bedroeg al met al € 42 miljoen.

O 36

Edward Lease (52),

andere opsporingsinstanties te verbreden en zo te profiteren van elkaars

opsporingsambtenaar en voorzitter van de kennisgroep

expertise. Als BV Nederland moeten we toe naar effectief gezamenlijk

Witwassen, Belastingdienst/FIOD-ECD

optreden.

'Als het gaat om de bestrijding van witwaspraktijken lijken we de laatste

Sinds begin 2003 hebben we met het MOT, het Meldpunt ongebruikelijke

jaren de wind mee te hebben. Sinds "11 September" hecht de politiek

transacties, een belangrijk hulpmiddel om daadwerkelijk beter samen te

sterk aan opsporingsonderzoeken op dit gebied, omdat terroristische

werken. Signalen die mogelijk duiden op witwassen kunnen nu centraal

netwerken veelal worden bekostigd met zwart of crimineel geld. Daar

worden gemeld. Voor de Belastingdienst en de Douane fungeert onze

bovenop kwam de Commissie Bouwfraude met de kritiek dat de

kennisgroep daarbij als tussenschakel. Wij beoordelen welke zaken naar

Belastingdienst uitsluitend door een fiscale bril keek. We kregen de

het MOT en eventueel naar andere toezichthouders gaan. Verder genereren

opdracht voortaan extra alert te zijn op dubieuze transacties en verdachte

we opsporingsonderzoeken en doen we zelf onderzoek. In 2003 waren dat

geldstromen. Onze kennisgroep is er onder meer om dat bewustzijn bij

er 24 - zeven voerden we zelf uit; de regiokantoren namen de andere voor

de Belastingdienst en de Douane te vergroten. En om risico's in beeld te

hun rekening. Daarmee waren miljoenen euro's gemoeid. Je praat dan ook

brengen en nieuwe witwastrends te signaleren.

niet alleen over witgewassen spaargeld. Soms kom je midden in de georganiseerde misdaad terecht. Op een keer troffen we bij een verdachte

In dit werk draait alles om de interpretatie van gegevens. Vaak begint een

zestig kilo cocaïne aan. Dat geeft een indruk van de mensen en de

zaak met niet meer dan een vermoeden van een medewerker ergens in het

belangen die we tegenkomen.

land dat er iets niet in de haak is. Als kennisgroep hebben we contactpersonen rondlopen op elk belastingen douanekantoor, bij wie zulke gevallen

De meldingen die wij doorspelen aan het MOT zijn doorgaans van hogere

kunnen worden gemeld. Via die zogenoemde satellietmedewerkers

kwaliteit dan die van andere partijen. Dat komt doordat belastingdiensten

bereiken ons zeer bruikbare aanwijzingen. Maar we krijgen ook tips van

douanemedewerkers over meer informatie beschikken dan bijvoorbeeld een

buiten de eigen organisatie, zoals van de politie, de marechaussee en

bankemployee, een notaris of een autodealer. Die krijgen vaak alleen een

Europol. Die diensten hebben niet zozeer oog voor financiële trajecten,

girale overboeking onder ogen. Een controle-ambtenaar daarentegen heeft

maar doen onderzoek naar de delicten waarmee het geld dat zou zijn wit-

een totaaloverzicht van iemands financiële handel en wandel en dus meer

gewassen is verdiend. Ik zie het als mijn taak om de samenwerking met

aanknopingspunten. Hij ziet in één oogopslag dat er iets niet klopt.'

O 37

We handelen douaneformaliteiten zo veel mogelijk geautomatiseerd en sneller af. De kosten voor Belastingdienst en ondernemers gaan daardoor omlaag.

Leidinggevenden moeten voor medewerkers aanspreekbaar zijn op de resultaten en de gevolgen van de reorganisatie. Mensen moeten vragen kunnen stellen en verwachtingen kunnen uitspreken. Maar ook gewoon kwaad kunnen worden op degene die hen de wacht aanzegt.

'Voorop staat dat Schiphol een goede en veilige luchthaven blijft. Verdovende middelen horen er niet thuis.'

DOUAN E

Het bedrijfsleven doet steeds vaker aangifte van in- en uitvoerrechten zonder fysieke tussenkomst van de Douane, bijvoorbeeld via elektronische systemen. Hierdoor kan de Douane met minder kantoren hetzelfde serviceniveau bieden. In 2003 is daarom een aantal aangiftepunten opgeheven. Voordat de Douane tot sluiting overging, is bekeken of ondernemers hiervan nadelige gevolgen konden ondervinden. Voor bedrijven die inderdaad extra zouden worden belast, is gezocht naar maatwerkoplossingen. Ook de uitbreiding van de Europese Unie per 1 mei 2004 leidt tot een afname van de administratieve werkzaamheden. Simpelweg omdat vanaf dan minder goederen worden vervoerd uit en naar niet-EU-landen. Aan de andere kant kan de uitbreiding nieuwe risico’s met zich meebrengen. Wat die mogelijke risico’s precies zijn, is in 2003 in kaart gebracht door het Douane Informatie Centrum, in samenwerking met het Centraal Punt Accijns.

D 41

Wat evenzeer gevolgen heeft voor de toekomst van de Douane, is de visie

binnengrenzen met Duitsland en België. Behalve op de weg voerde de

op de Europese douanediensten die de Europese Commissie in juli 2003

Douane ook inspecties uit op Schiphol.

presenteerde. In de ogen van de commissie draagt de Douane straks bij aan een hoog en gelijk beschermingsniveau aan de buitengrenzen van de

Als hulpmiddel in de strijd tegen het internationale terrorisme zijn in 2003

EU, zonder dat het bonafide handels- en reizigersverkeer daarvan hinder

detectiepoorten geplaatst in de haven van Rotterdam, die in februari 2004

ondervindt. Dit kan met eenvoudiger en modernere wetgeving en proce-

operationeel waren. Ze helpen bij de controle op het illegale transport van

dures, gegevensuitwisseling via ICT-systemen en intensievere samenwerk-

nucleair en radio-actief materiaal. Voorlopig zijn vier poorten geleend van

ing met andere opsporings- en handhavingsdiensten. De Nederlandse

het Amerikaanse Ministerie van Energie; op termijn zal Nederland er zelf

Douane is in 2003 een project gestart om te onderzoeken wat de visie van

een aantal aanschaffen.

de Europese Commissie betekent voor haar toekomst. In december 2003 is de Douane op Schiphol begonnen met strenge drugscontroles rond risicovluchten. Het gaat om 100%-controles, waarbij alle passagiers en hun bagage worden gecheckt. In eerste instantie gold dit alleen voor vluchten uit Curaçao; later zijn de controles uitgebreid naar andere risicovluchten, bijvoorbeeld uit Suriname. Het aantal drugskoeriers op de volledig gecontroleerde vliegroutes is enorm gedaald. Na vier weken lag het gemiddelde onder de één per vlucht. Bij de controles werkt de Douane intensief samen met de Koninklijke Marechaussee en het Openbaar Ministerie. Op verzoek van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit leverde de Douane een bijdrage aan de bestrijding van de vogelpest. Honderdvijftig medewerkers ondersteunden de Algemene Inspectiedienst bij het toezicht op het vervoersverbod voor pluimvee in gebieden waar de ziekte heerste. Zo hielden zij 24 uur per etmaal mobiele controles aan de

D 42

Aad Zonneveld (48),

die we in beslag hebben genomen, is dat begrijpelijk. Met elke kilo pakken

Fysiek toezicht land en zee, Belastingdienst/Douane West

we drugscriminelen veel geld af.

'Bijzondere acties, zoals de 100%-controles die we nu op Schiphol uitvoe-

Uiteraard willen we zo min mogelijk overlast veroorzaken, maar voorop

ren, komen bijna elk jaar voor. Is het niet de vogelpest, dan is het wel MKZ

staat dat Schiphol een goede en veilige luchthaven blijft. Verdovende mid-

of iets dergelijks. Dat vraagt extra inspanningen van ons - langere werktij-

delen horen er niet thuis. Of we het hier helemaal drugsvrij krijgen, zal

den en soms nieuwe surveillanceterreinen. Maar dat onverwachte hoort nu

moeten blijken. Hoofddoel is de smokkel te ontmoedigen door een grotere

eenmaal bij ons vak en houdt het werk afwisselend.

pakkans. Daar lijken we op deze manier in te slagen.

Per risicovlucht zijn we met een man of zestig bezig. Ik kan me voorstellen

Ik hoop dat we in de toekomst ons werk goed kunnen blijven doen. De

dat goedwillende passagiers schrikken van zo'n overmacht aan geüni-

laatste tijd is er veel verandert binnen de dienst. We werken nu proces-

formeerd personeel. We vormen een ring rond het vliegtuig, waar niemand

gericht en hebben collegiaal management gekregen. Prima ontwikkelingen,

zomaar in of uit kan. Vervolgens surveilleren we met speurhonden en

vind ik. Maar voor m'n gevoel verliezen we wel eens uit het oog waarom

begeleiden we de koffers naar de bagagekelder, zodat geen mens erbij kan

we zulke concepten invoeren. En soms gaat het allemaal wel erg snel.

voordat wij ze hebben nagekeken. Tegelijkertijd spreken we iedere reiziger

Neem zelfsturing. Het is prima om medewerkers meer zeggenschap te

aan, en selecteren we verdachte personen voor intensieve controle. In dat

geven over hun werk, maar om zoiets te laten slagen, moet je het wel

geval wordt iemand volledig gefouilleerd en soms zelfs aan lijfsvisitatie

stapsgewijs invoeren. Anders raken mensen de weg kwijt in de organisatie.

onderworpen. Dit laatste is natuurlijk niet prettig, maar als je de methodes

Zo heb ik soms ook m'n twijfels bij de effectiviteit van de bezuinigingen. Als

van smokkelaars kent, snap je de noodzaak. We komen hier niet alleen bol-

je tegenwoordig wat wilt bestellen, word je beperkt door allerlei procedures.

letjesslikkers tegen; er worden zelfs drugs in de luiers van baby's verstopt!

De vraag is of alles daardoor niet alleen maar duurder wordt.’

Het mooie van dit soort acties is dat je direct het resultaat ervan merkt. We zien nu bijvoorbeeld de hoeveelheden drugs die vanuit bepaalde landen op Schiphol worden onderschept, snel teruglopen. Dat zal deels zijn omdat verdovende middelen via andere routes hierheen komen. Maar er zijn ook signalen dat smokkelaars Schiphol gaan mijden. Als je de partijen bekijkt

D 43

We willen geloofwaardig zijn, komen gemaakte afspraken na en beargumenteren onze beslissingen.

Met minder geld en minder mensen willen we de dienstverlening op hetzelfde niveau houden. Dat kan door alle telefonie centraal aan te sturen en zwaar in te zetten op internet. Via dit kanaal kunnen belastingplichtigen immers zelf informatie halen.

'Dankzij de inzet van de medewerkers aan de telefoons en balies hebben we een moeilijk begonnen jaar toch enigszins positief afgesloten.'

DI E NSTVE R LE N I NG De Belastingdienst streeft ernaar zijn dienstverlening efficiënter in te richten en de kwaliteit ervan te verbeteren. Net als in voorgaande jaren is hier in 2003 weer intensief aan gewerkt. Dit gebeurde nu echter wel binnen het kader van de bezuinigingstaakstellingen van de kabinetten Balkenende I en II. In de dienstverlening zijn verschillende maatregelen getroffen. Zo is minder geïnvesteerd in voorlichtingscampagnes. Daarnaast is bezuinigd op de inzet van tijdelijk en extern personeel. Al snel bleek dat de Belastingdienst hierdoor niet in staat was zijn telefonische dienstverlening op peil te houden. Door hier extra bestuurlijke aandacht en middelen aan te besteden, verbeterde de telefonische bereikbaarheid weer in de tweede helft van het jaar. Het gewenste niveau werd in 2003 echter niet meer bereikt.

D 47

De gedwongen versobering maakt de noodzaak om het dienstverlenings-

Voor de meeste burgers was de nieuwe regio-indeling van de

proces te vernieuwen en verder te ontwikkelen alleen maar groter. Met

Belastingdienst slechts zichtbaar door het veranderde briefhoofd boven

minder geld minstens dezelfde kwaliteit bieden, is daarbij het uitgangs-

de correspondentie van hun belastingkantoor. Het aantal kantoren is

punt. Het accent komt steeds meer te liggen op telefonie en internet, en

nauwelijks veranderd; slechts enkele vestigingen en douaneposten zijn

minder op fysieke klantcontacten. De bedoeling is dat straks de telefonie

gesloten. Op internet konden belastingplichtigen door het invoeren van

centraal wordt aangestuurd en al het telefoonverkeer verloopt via alge-

hun woon- of vestigingsplaats nagaan bij welk kantoor zij voortaan

mene call centers. Dit zou betekenen dat klanten maar één telefoonnum-

terechtkunnen voor hun belastingzaken.

mer hoeven te kiezen om antwoord te krijgen op al hun vragen. Om te onderzoeken hoe telefonie het beste kan worden overgeheveld naar

De aangiftediskette voor de voorlopige teruggaaf 2004 is in 2003 voorzien

de algemene call centers, startte in november 2003 een proef bij het

van een nieuwe gebruikersinterface. De diskette kreeg een andere lay-out,

belastingkantoor in Gorinchem.

het invulscherm werd gepersonaliseerd en de helpfunctie uitgebreid. Ruim 2.000 belastingdienstmedewerkers testten de diskette eerst vrijwillig thuis

In januari onderging de internetsite van de Belastingdienst enkele aan-

op hun pc. Hierdoor konden eventuele problemen worden voorkomen,

passingen. Door de gewijzigde vormgeving en structuur is de site over-

voordat de diskette massaal werd verspreid.

zichtelijker geworden en vinden bezoekers sneller hun weg naar veelgevraagde informatie. Deze ingrepen vormden de eerste fase van een totale vernieuwing van de internetsite, die naar verwachting eind 2004 zal zijn afgerond. Sinds eind 2003 kunnen ondernemers met al hun vragen over onder meer fiscale weten regelgeving terecht bij het digitale Bedrijvenloket. De Vereniging Kamers van Koophandel (VVK) realiseerde deze elektronische vraagbaak in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken. De Belastingdienst leverde als eerste participant informatie voor het loket. Later zullen meer overheidsorganisaties dit voorbeeld volgen.

D 48

Peter Oosterloo (47),

Door medewerkers een opleiding aan te bieden, geven we ze meteen meer

teamleider klantendienst, Belastingdienst/Amsterdam

zicht op een eventuele toekomst in het primaire proces. En daarmee een beetje zekerheid. Plannen om de dienstverlening te concentreren binnen

'We slaagden er in 2003 niet in de telefonische bereikbaarheid op het

tien centra en berichten over het mogelijk verdwijnen van arbeidsplaatsen

gewenste niveau te houden. Op het dieptepunt zaten we hier beneden de

leidden aanvankelijk tot heel wat twijfel. Veel van onze mensen waren pas

50%. Dat is pijnlijk, zeker omdat er wel degelijk hard wordt gewerkt. Maar

kort in dienst en hielden er serieus rekening mee dat ze hun baan zouden

ja, we kampten met een combinatie van hindernissen: pas ingestroomde

verliezen. Gelukkig is die vrees weer wat weggeëbd.

medewerkers die routine misten, automatiseringsproblemen, de vacaturestop vanwege de bezuinigingen… Daarbij komt dat de Belastingdienst

Inmiddels ziet het er minder bewolkt uit. We doen nu echt meer met min-

behalve inner steeds meer uitdeler wordt, zoals bij de voorlopige teruggaaf.

der. Gemiddeld zitten we al weer dichter tegen onze norm van 70% bereik-

Dat heeft maandelijks gevolgen voor het inkomen van onze klanten, wat

baarheid. Dankzij de inzet en de flexibiliteit van de medewerkers aan de

extra vragen oplevert. Anders dan we verwachtten, neemt de informatie-

telefoons en balies hebben we een moeilijk begonnen jaar dus toch

behoefte van belastingplichtigen dus eerder toe dan af.

enigszins positief afgesloten. Dat kan, als je je mensen maar goed schoolt, ze tijdig informeert over de maatregelen die je als dienst neemt, en je je

Ondanks de bezuinigingen kregen we in de loop van het jaar middelen om

organisatie en automatisering op orde hebt. Natuurlijk zullen er momenten

meer mensen in te zetten. Bovendien boden andere afdelingen hulp.

blijven waarop we wat minder bereikbaar zijn. Het werk van de

Maar extra krachten lossen niet direct alle knelpunten op. Om de juiste

Belastingdienst bestaat immers grotendeels uit massale processen. Een

antwoorden te kunnen geven, moeten ze wel kennis van zaken hebben.

foutje of een onduidelijk bericht in de pers levert daarom meteen een groot

Anders worden gesprekken alleen maar langer of moeten mensen later nog

aantal bellers op. Op zulke incidenten kun je een organisatie nu eenmaal

eens terugbellen. Daarom zijn we medewerkers gaan opleiden, ze "meer-

niet inrichten.'

talig" gaan maken. Dat wil zeggen dat we nu bijna iedereen voor verschillende belastingsoorten kunnen inzetten. Als het bijvoorbeeld volloopt bij ondernemingen, nemen mensen van particulieren telefoontjes over, en andersom.

D 49

We zijn gereorganiseerd om bevoegdheden en verantwoordelijkheden zo dicht mogelijk bij de mensen in het uitvoerende proces te leggen.

Gedwongen ontslagen willen we voorkomen. Daarom hebben we een vacaturestop ingesteld en huren we zeer beperkt externe krachten in. Ook hebben we medewerkers die daarvoor in aanmerking komen, gevraagd of zij vervroegd met pensioen willen.

'Maar weinig medewerkers waren overtuigd van de voordelen van de reorganisatie. Bij veel mensen leven de twijfels nog steeds.'

PE RSONE E L De Belastingdienst ging 2003 in met de wetenschap dat er dat jaar voor zo'n € 170 miljoen moest worden omgebogen. De bezuinigingen vloeiden voor een deel voort uit het Strategisch Akkoord van het kabinet Balkenende I en het Hoofdlijnenakkoord van Balkenende II, en deels uit interne taakstellingen. Als gevolg van de diverse efficiencytaakstellingen zullen er tot 2008 3.450 arbeidsplaatsen verdwijnen bij de Belastingdienst, zo'n 10% van de totale bezetting. Hiervoor is in 2003 begonnen met een reorganisatieplan, dat onder meer maatregelen behelst die gedwongen ontslagen moeten voorkomen. Er is bijvoorbeeld een (rijksbreed) arrangement voor flexibel pensioen en uittreden (FPU) vastgesteld en zo nodig worden aanvullende uitstroombevorderende regelingen in overweging genomen.

P 53

Om aan de financiële taakstellingen voor 2003 te kunnen voldoen, heeft

ties en rollen dan het huidige stelsel van functiebeschrijvingen. Daarom

de Belastingdienst ook bespaard op de personeelsbegroting. Zo is de

stapt de Belastingdienst vanaf 2004 gefaseerd over op functiestramienen.

externe vacaturestop - die al in 2002 van kracht werd - gehandhaafd en

In 2003 zijn als eerste de functiestramienen voor managementfuncties

is zeer terughoudend gebruikgemaakt van uitzendkrachten.

opgesteld.

De reorganisatie, waar de Belastingdienst in 2003 nog middenin zat,

Om ervaring op te doen met competentiemanagement in combinatie met

veroorzaakte onevenwichtigheden tussen formatie en bezetting van belas-

functiestramienen is in 2003 een pilot van start gegaan bij

tingkantoren. Om tot een betere verdeling te komen is een mobiliteits-

Belastingdienst/Centrale administratie. Eén van de doelen van dit project

makelaar ingesteld.

is de ontwikkeling van een programma dat leidinggevenden en medewerkers helpt bij de invoering van competentiemanagement.

Op het vlak van Human Resource Management (HRM) heeft de Belastingdienst in 2003 een koerswijziging ingezet. Kern van de nieuwe

Sinds 1 januari 2003 kent de Belastingdienst collegiale managementteams.

visie is dat een balans wordt gezocht tussen het belang van de organisatie

Zowel managers op regioniveau (M1) als managers binnen de regio’s

en dat van de medewerker. Deze zienswijze sluit aan bij de rijksbrede

(M2) moeten wennen aan de omschakeling van hiërarchisch naar

veranderingen op dit gebied. De komst van een Shared Service Center

faciliterend leiderschap. Het middenmanagement kampt soms met het

HRM (SSC/HRM) is een onderdeel hiervan en zal verstrekkende gevol-

gevoel te moeten laveren - tussen de M1-laag en medewerkers en tussen

gen hebben voor de Belastingdienst. Deze rijksbrede organisatie gaat op

de oude, integrale en de nieuwe, collegiale manier van leidinggeven.

termijn de personeels- en salarisadministratie van verschillende departe-

Managers van beide niveaus werken aan initiatieven om oplossingen te

menten verzorgen.

vinden voor deze dubbele ‘spagaat’.

De Belastingdienst is de afgelopen jaren steeds meer proces- en resultaatgericht gaan werken en legt een steeds zwaarder accent op de eigen verantwoordelijkheid van medewerkers. Deze ontwikkeling vraagt ook om aanpassingen op HRM-gebied. Zo past competentiemanagement beter bij de nieuwe manier van organiseren, besturen en werken. Een systeem van functiestramienen biedt daarbij meer inzicht in de benodigde competen-

P 54

Eppo Lemain (56),

gebracht. In Veendam zaten we in een betrekkelijk klein pand. Bijna

behandelfunctionaris C, Belastingdienst/Noord

iedereen werkte op zaal - gezellig, ons-kent-ons. In Groningen is het allemaal veel anoniemer. Nu zit ik in een kamertje op de vierde verdieping.

'Half november 2003 ging ons kantoor in Veendam dicht. Dat was even

Bovendien zijn de lijnen hier langer, waardoor ik minder overzicht heb van

slikken, vooral omdat ik er bijna 38 jaar met veel plezier had gewerkt.

de organisatie. Daarbij komt dat ik vroeger maar vijf minuten hoefde te fiet-

Het gonsde al het hele jaar, maar het bleef lange tijd bij geruchten. Toen na

sen en thuis kon lunchen. Tegenwoordig moet ik drie kwartier met het

de zomer het definitieve besluit genomen werd, was duidelijk dat we met

openbaar vervoer reizen voor ik op mijn werk ben.

z'n veertigen naar Groningen moesten. De verhuizing was vooral een bezuinigingsmaatregel. Huisvesting is nu eenmaal een grote kostenpost.

Voor mij persoonlijk is het er dus niet bepaald beter op geworden, maar ik snap natuurlijk dat het niet alleen om mij gaat. Van een organisatie als de

Er is veel aan gedaan om zo goed en open mogelijk te communiceren over

Belastingdienst mag je verwachten dat ze efficiënt omgaat met de midde-

de plannen. In het werkoverleg werden we voortdurend op de hoogte

len. En dat gebeurt nu uiteraard wel: de units zitten dichter bij elkaar dan

gehouden van de stand van zaken, en er kwamen leden van het regionale

eerst, en dat bevordert de samenwerking. Als we alle werkprocessen goed

managementteam naar Veendam om onze vragen te beantwoorden. Zelfs

op elkaar afstemmen, zal dat de doelmatigheid in de toekomst vast ten

de directeur-generaal is langs geweest. Overigens waren ook na die com-

goede komen.'

municatierondes maar weinig medewerkers overtuigd van de voordelen van de veranderingen. Bij veel mensen leven de twijfels nog steeds. Zelf heb ik ook mijn bedenkingen. Zo is de sluiting van kantoor Veendam voor sommige van onze belastingplichtigen erg lastig. Natuurlijk kunnen ze bij de BelastingTelefoon terecht of aangifte doen via internet. Maar er zijn altijd mensen die liever naar je toe komen. Die hebben gewoon behoefte aan persoonlijk contact. Dat kost ze nu een hoop reistijd. Net als mijn collega's doe ik hetzelfde werk als voorheen. Maar afgezien daarvan heeft de verplaatsing voor ons veel veranderingen met zich mee-

P 55

CIJ FE RS Toelichting op cijfers 2003

1. Bestandsbeheer In 2003 is het aantal belastingplichtigen voor de inkomstenbelasting toegenomen met 11%. Het aantal particulieren nam toe met 12,9%, het aantal ondernemers met 5,2%. Ook bij de andere belastingsoorten steeg het aantal belastingplichtigen. Bij de vennootschapsbelasting is het aantal aangifteplichtigen gegroeid met 3,6%. Bij de loonbelasting is de groei van het klantenbestand 0,8% en bij de omzetbelasting 1,6%. De toename van de drie laatstgenoemde belastingsoorten is minder groot dan de afgelopen jaren. Dit kan verband houden met de economische en maatschappelijke ontwikkelingen. Het aantal particuliere belastingplichtigen aan wie een aangiftebiljet, -diskette of een uitnodiging tot het doen van aangifte inkomstenbelasting is gestuurd, bedroeg in 2003 ruim 5,8 miljoen.

C 57

2. Heffing

Het percentage gecorrigeerde aangiften inkomstenbelasting (inclusief

In 2003 is het aantal voorlopige aanslagen inkomstenbelasting ten

ambtshalve aanslagen) is in 2003 gedaald tot 6,8% (tabel 31). Deze daling

opzichte van 2002 met 0,2 miljoen gestegen tot 11,4 miljoen (tabel 29).

vond zowel plaats bij particulieren als bij ondernemers. Het totale gecor-

Het merendeel van de voorlopige aanslagen bestaat uit negatieve voorlo-

rigeerde inkomen voor de inkomstenbelasting bedroeg € 2,5 miljard. Dit is

pige aanslagen - dat wil zeggen: teruggaven. Dit zijn bijvoorbeeld de voor-

het saldo van € 3,7 miljard aan positieve correcties en € 1,2 miljard aan

lopige teruggaven aan particuliere belastingplichtigen in verband met

negatieve correcties. Dit bedrag is deels een schatting, omdat nog onder-

aftrekposten voor eigen woning, lijfrente of buitengewone lasten. Het aan-

zocht wordt of correcties als gevolg van invoerfouten niet abusievelijk als

tal verminderingen van voorlopige aanslagen is toegenomen met 16% tot

echte correcties zijn opgenomen in de systemen. In 2002 bedroeg het

1,37 miljoen. Het aantal voorlopige aanslagen vennootschapsbelasting is

totale correctiebedrag nog € 1,8 miljard.

licht gedaald met 4.000 tot 364.000 (tabel 32).

3. Toezicht De Belastingdienst heeft in 2003 zo’n 9,5 miljoen definitieve aanslagen

Bij boekenonderzoeken van ondernemingen worden verschillende belas-

inkomstenbelasting opgelegd (tabel 30). Dat zijn er 2,3 miljoen meer dan

tingsoorten tegelijk onderzocht. Een onderzoek kan dus leiden tot meer-

in 2002.

dere correcties. Het aantal onderzoeken is gedaald van 77.000 in 2002 naar 72.000 in 2003 (tabel 104). Dit komt vooral doordat de categorie

Mede als gevolg van een groot aantal inhoudelijke wijzigingen door de

bedrijfsbezoeken (bijvoorbeeld aan startende ondernemingen) is afge-

Wet Inkomstenbelasting 2001 is de geautomatiseerde verwerking van

nomen. De categorie gerichte boekenonderzoeken is in 2003 juist iets

aangiften in 2002 vertraagd. In dat jaar is de Belastingdienst dus later

gestegen.

begonnen met het opleggen van definitieve aanslagen. Daarom heeft in 2003 een inhaalslag plaatsgevonden bij de behandeling van de aangiften

In de loop van de jaren is het aantal veldtoetsingen sterk gedaald. Wel zijn

inkomstenbelasting 2001. Voor de vennootschapsbelasting zijn in 2003

de veldtoetsingen complexer geworden. Het beleid van de Belastingdienst

ongeveer 415 duizend definitieve aanslagen opgelegd (tabel 33). Dit

is om de effectiviteit van het toezicht te verhogen door de aandacht via

betekent een stijging van 14%, die ook deels door een inhaalslag is

risicoweging en -selectie te richten op de risicovolle posten. Dit heeft

veroorzaakt.

onder meer tot gevolg dat per onderzoek meer wordt gecorrigeerd. Met name bij de vennootschapsbelasting is het totale gecorrigeerde belastingbedrag gestegen. Daarnaast speelt mee dat in 2003 een aantal zeer grote correcties is opgelegd.

C 58

4. Invordering

5. Opsporing

Het bedrag aan belastingschulden dat de Belastingdienst tegoed heeft,

De Economische controledienst (ECD), onderdeel van de FIOD-ECD, richt

terwijl de betalingstermijn al is verstreken, noemen we de achterstand in

zich op de opsporing van niet-fiscale fraude. De ECD heeft diverse taken,

de invordering. Het gaat hierbij om het deel van de vorderingen waarte-

zoals het uitvoeren van informatieve onderzoeken, opsporingsonderzoeken

gen geen bezwaar- of beroepsprocedure loopt: de onbetwiste vordering-

(inclusief buitenlandse rechtshulpverzoeken) en toezichtonderzoeken. In

en. Voor de betwiste vorderingen is uitstel van betaling verleend, in

2003 zijn 3.824 onderzoeken uitgevoerd voor toezichthouders (tegen

afwachting van een uitspraak op bezwaar of beroep.

4.218 in 2002) en in 512 gevallen is door de ECD een proces-verbaal opgemaakt (een jaar eerder waren dat er 328). Voor het handhavingscon-

In 2003 is de betalingsachterstand met € 700 miljoen gestegen tot € 4,7

venant met Justitie werden 195 zaken aangeleverd voor vervolging, 65

miljard (tabel 105). De belangrijkste oorzaak is de verslechterende

méér dan in 2002.

economische situatie, waardoor meer bedrijven en particulieren niet tijdig aan hun verplichtingen voldoen. De achterstand ouder dan één jaar neemt

De Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (FIOD), het andere onder-

relatief een steeds groter aandeel van het totaal in. Dit vraagt veel aan-

deel van de FIOD-ECD, heeft in 2003 op het gebied van de fiscaliteit en

dacht en bemoeilijkt het werken in de actualiteit. In de loop van 2003

Douane 2.153 fraudeaanmeldingen geregistreerd volgens de Aan-

hebben de regio's zich in toenemende mate gericht op de invordering.

meldings-, Transactie- en Vervolgingsrichtlijnen (tabel 111). Van deze aan-

Er zijn acties ondernomen om achterstanden in te lopen en belangrijke

meldingen werden 1.055 zaken voor opsporingsonderzoek geaccepteerd

posten beter te selecteren. De ontwikkeling van de kwijtgescholden

via het tripartiete overleg met het Openbaar Ministerie (OM) en de

aanslagen en aanslagen die nergens meer te verhalen zijn, is weerge-

Belastingdienst. De niet voor vervolging geselecteerde aanmeldingen

geven in tabel 108 en 109.

worden fiscaal afgedaan.

In 2003 is het aantal verzoeken om invorderingsbijstand van buitenlandse

In het kader van het handhavingsconvenant met Justitie zijn 396 zaken

belastingdiensten licht gestegen. Het aantal verzoeken vanuit Nederland

over fiscale fraude en douanefraude voor vervolging aangeleverd, en 195

die in het buitenland zijn afgedaan, is juist iets gedaald (tabel 110).

zaken die financiële en economische fraude betroffen. Het aantal zaken dat bij het OM is aangemeld, is ten opzichte van 2002 toegenomen met 5%. Het opgespoorde strafrechtelijke nadeel* bedroeg in 2003 € 327 miljoen bij de fiscale zaken en douanezaken, en € 362 miljoen bij de

C 59

financieel-economische onderzoeken en goederenonderzoeken. Het totale

van documenten, zijn vanaf dat jaar niet meer meegenomen. Alleen de

opgespoorde strafrechtelijk nadeel is ten opzichte van 2002 met 150%

wezenlijke correcties worden meegeteld (tabellen 132 en 133).

gestegen. Het gemiddelde strafrechtelijke nadeel van alle afgeronde zaken is in 2003 gestegen tot iets meer dan € 1 miljoen (in 2002 was dit

De Douane is achter de grens meer zichtbaar geworden. Het aantal

€ 420.000). Het aantal bij opsporingsonderzoeken betrokken verdachten

ambulante controles en het mobiel toezicht op goederenvervoer zijn met

is in 2003 opgelopen van 1.146 naar 1.413.

6,7% gestegen tot 180.960 controles. In 7,2% van de gevallen leidde een controle tot een correctie.

Bij de cijfers van de Douane staan de aantallen in beslag genomen goederen. Als de Douane bij controles verdovende middelen aantreft, neemt

Voor handhaving van fiscale en niet-fiscale regelingen controleert de

de FIOD-ECD het strafrechtelijke traject voor zijn rekening.

Douane de bagage van reizigers en bemanningsleden die via Nederland

* Strafrechtelijk nadeel is het opgespoorde nadeel zoals dat is opgenomen in de processen-ver-

de Europese Unie binnenkomen. In 2003 zijn ruim 365.000 controles

baal van alle afgedane onderzoeken over fiscale fraude en douanefraude. Daarnaast is in

ingesteld, een stijging van bijna 2% ten opzichte van 2002. Deze controles

fraudezaken sprake van fiscaalrechtelijk nadeel: het opgespoorde belastingnadeel zoals dat is opgenomen in een fiscaal rapport aan de Belastingdienst.

vinden voor 95% plaats op Schiphol, onder meer met röntgenscans. Op de luchthaven geldt ook een meer algemene vorm van toezicht, die aanleiding

6. Douane

kan zijn voor bagagecontroles. Van 350.000 passagiers is de bagage

De hoeveelheid invoeraangiften is in 2003 met 8,6% toegenomen.

fysiek onderzocht, het merendeel naar aanleiding van scanbeelden.

Ongeveer tweederde daarvan werd elektronisch aangeleverd. Ook de

Het Schipholteam controleert passagiers en bagage op de aanwezigheid

hoeveelheid uitvoeraangiften is gestegen, met 8,7%.

van verdovende middelen, onder meer met behulp van drugshonden. Dit team heeft in 2003 2.490 drugskoeriers aangehouden en overgedragen

De Douane heeft in 2003 meer fysieke controles uitgevoerd. Het aantal

aan het OM, 300 meer dan het jaar ervoor. Bij deze koeriers is in totaal

controles op in- en uitvoer steeg met respectievelijk 14,5% en 26,4%

6.256 kg aan verdovende middelen aangetroffen

(tabel 129). Het correctiepercentage naar aanleiding van deze fysieke controles bedroeg bij invoer 4,8%. Bij uitvoer is in 1% van de gevallen

De Douane heeft de fraudebestrijding voortgezet, in samenwerking met

een correctie gepleegd. In 2002 is de berekening van het percentage

de FIOD-ECD en andere opsporingsdiensten (tabel 125). In 2003 is 28

correcties naar aanleiding van de in- en uitvoercontroles gewijzigd.

ton verdovende middelen in beslag genomen. Met name de hoeveelheid in

Minder belangrijke correcties, zoals bij het onjuist of onvolledig invullen

C 60

beslag genomen cocaïne is gegroeid, van 7,5 ton naar 14 ton. De vang-

maatregelen te nemen. Deze leidden tot fricties in de organisatie, met

sten van 4.050 kg op een sleper in de haven van Vlissingen en 620 kg op

name in het dienstverleningsproces.

Schiphol hebben bijgedragen aan dit resultaat. Daarnaast zijn veel kleinere partijen in beslag genomen, zoals in containers in de Rotterdamse haven

Het aantal klachten is in 2003 aanzienlijk toegenomen - tot 23.000 (tabel

en in het reizigersverkeer op Schiphol.

140). Dat komt vooral door een aantal verstoringen in het massale proces. In de VT-campagne 2003 heeft de Belastingdienst bijvoorbeeld circa

Het aantal gevonden wapens was in 2003 uitzonderlijk hoog, onder meer

250.000 beschikkingen wel tijdig verwerkt en uitbetaald, maar de betref-

door de inbeslagname van ruim 9.000 namaakwapens en bijna 4.000

fende teruggaafbeschikkingen te laat verzonden. En bij de verwerking van

messen. Ook is beslag gelegd op 1.740 pistolen en geweren.

de aangiften inkomstenbelasting 2002 ontvingen circa 70.000 belastingplichtigen na het verstrijken van de garantietermijn (1 juli) bericht en

7. Dienstverlening

terugbetaling. Beide situaties leidden tot veel klantcontacten.

Het aantal elektronische aangiften inkomstenbelasting steeg in 2003 met 0,8 miljoen tot 4,7 miljoen (tabel 135). Dat is ongeveer 65% van het totaal,

De gegevens die de Belastingdienst leverde aan het Ministerie van VROM,

tegen 57% het jaar ervoor. Vooral de aangifte per modem is toegenomen;

in verband met de vermogenstoets huursubsidie, zijn vanaf 2003

het aantal aangiften per diskette bleef vrijwel gelijk.

opgenomen in de verstrekking van inkomensgegevens (tabellen 138 en 141). In het nieuwe belastingstelsel zijn deze gegevens opgenomen in box

In 2003 verleende de Belastingdienst aan 158.000 mensen persoonlijke

3 van de inkomstenbelasting.

hulp bij het invullen van de aangifte. Dat is 73% van het niveau van 2002, toen in het kader van het nieuwe belastingstelsel fors werd ingezet op de

8. Personeel

hulp bij aangifte (tabel 136). De hoeveelheid afgehandelde gesprekken bij

De formatie in voltijdbanen (31.706) is ten opzichte van 2002 vrijwel gelijk

de BelastingTelefoon is ten opzichte van 2002 met 0,7 miljoen gedaald tot

gebleven (tabel 144). Aan het eind van 2003 waren 32.770 medewerkers

3,75 miljoen (tabel 137). Inclusief de telefoongesprekken met de regiokan-

(inclusief deeltijdwerkers) bij de Belastingdienst werkzaam, 774 minder

toren zijn 8,6 miljoen telefoongesprekken behandeld. De bereikbaarheid

dan in 2002 (tabel 145). Van hen is 96% in vaste dienst en 1,6% in

van de Belastingdienst was in 2003, uitgedrukt in een percentage, 60%,

tijdelijke dienst getreden. Het aantal mensen in tijdelijke dienst is het

wat lager is dan de oorspronkelijke doelstelling. Dit hangt samen met de

afgelopen jaar fors gedaald (tabel 145).

efficiencytaakstelling, die de Belastingdienst dwong een aantal ingrijpende

C 61

Het aandeel vrouwen binnen de Belastingdienst is voor het eerst in jaren iets gedaald, van 31,2% in 2002 naar 30,8% in 2003 (tabel 146). Dat komt vooral doordat relatief veel vrouwen in tijdelijke dienst werkten. In hogere functies (schaal 10 en hoger) is het percentage vrouwen wel toegenomen: van 15,3% tot 17%. Het aandeel vrouwen in schaal 12 en hoger is gestegen van 6,4% tot 7,1%. De vergrijzing van de beroepsbevolking is ook bij de Belastingdienst zichtbaar. Vooral in de leeftijdsklassen van 45-54 jaar en 55-64 jaar is sprake van groei (tabel 147). Van alle medewerkers is 49,1% 45 jaar of ouder. Vorig jaar was dat nog 45%. Ook hier is de oorzaak de vermindering van het aantal tijdelijke medewerkers. Het ziekteverzuim is in 2003 licht gestegen, van 6,6% naar 6,8%. De grote veranderingen die de reorganisatie van de Belastingdienst met zich meebracht, vormden een groot risico voor het oplopen van het ziekteverzuim. Dat die groei relatief gering bleef, is te danken aan extra centrale en lokale aandacht voor eventuele knelpunten.

C 62

B E STA N D S B E H E E R 1

Belastingplichtigen inkomstenbelasting (x duizend) Particulieren

2

1999

2000

2001

2002

2003

4.878

5.114

5.324

5.150

5.813

Ondernemers

1.337

1.372

1.493

1.646

1.732

Totaal

6.215

6.486

6.817

6.796

7.545

1999

2000

2001

2002

20031

5.984

6.212

6.363

6.861

-

Aangiften inkomstenbelasting (x duizend) Particulieren Waarvan T-biljetten

505

773

765

1.562

-

Ondernemers

1.382

1.488

1.553

1.532

-

Totaal

7.366

7.700

7.917

8.393

-

1999

2000

2001

2002

2003

777

764

-

-

-

1999

2000

2001

2002

2003

505

537

573

604

626

1) Gegevens niet beschikbaar

3

Aangiften vermogensbelasting (x duizend)1 Aantal 1) Vanaf 2001 vervallen

4

Belastingplichtigen vennootschapsbelasting (x duizend) Aantal

C 63

5

Aangiften vennootschapsbelasting (x duizend) Aantal

6

64

444

1999

2000

2001

2002

2003

497

514

527

533

537

1999

2000

2001

2002

2003

3.232

3.782

3.434

3.733

3.561

1999

2000

2001

2002

2003

889

934

981

1.011

1.027

1999

2000

2001

2002

2003

5.299

5.592

5.031

5.481

5.775

1999

2000

2001

2002

2003

890

918

954

987

1.021

Ondernemersentiteiten (x duizend) Aantal

C

2003

404

Aangiften omzetbelasting (x duizend) Aantal

10

2002

406

Belastingplichtigen omzetbelasting (x duizend) Aantal

9

2001

378

Aangiften loonbelasting (x duizend) Aantal

8

2000

354

Inhoudingsplichtigen loonbelasting (x duizend) Aantal

7

1999

11

Aangiften dividendbelasting en kansspelbelasting (x duizend) Aantal

12

2003

27

28

1999

2000

2001

2002

2003

66

69

70

66

64

1999

2000

2001

2002

2003

2.324

2.288

2.271

2.221

2.233

1999

2000

2001

2002

2003

8.000

8.345

7.992

8.322

8.403

Aangiften Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ) (x duizend) Voorlopige aanslagen Verminderingen

16

2002

32

Aangiften Wet belastingen op milieugrondslag (WBM) Aantal

15

2001

30

Belastingplichtigen Wet belastingen op milieugrondslag (WBM) Aantal

14

2000

30

Aangiften belasting op personenauto’s en motorrijwielen (BPM) (x duizend) Aantal

13

1999

1999

2000

2001

2002

2003

773

746

766

797

789

200

228

243

244

Aangiften Wet zelfstandigen in de ziekenfondsverzekering (WZZ) (x duizend) 2003 Voorlopige aanslagen

629

Verminderingen

254

C 65

17

Belastingplichtigen assurantiebelasting Aantal

18

1999

2000

2001

2002

2003

1.607

1.582

1.520

1.481

1.480

20001

20011

2002

2003

78

11

50

61

52

402

367

72

121

88

1999

2000

20011

2002

2003

96

104

80

112

114

Aangiften belastingen van rechtsverkeer (x duizend) (overdrachtsbelasting, assurantiebelasting en kapitaalsbelasting) 1999 Afdracht op aangiften Afdracht op akten

1) 2000 + 2001: overdrachts- en kapitaalsbelasting (onvolledig i.v.m. reorganisatie R&S)

19

Aangiften successie, schenking en overgang (x duizend) Aantal 1) Onvolledig i.v.m. reorganisatie R&S

20

Gemiddeld geregistreerd voertuigenpark motorrijtuigenbelasting (x duizend) Personenauto’s1 Motorrijwielen

1

Bestel- en vrachtauto’s1 Vrijgestelde motorrijtuigen Totaal 1) Vanaf 1998 inclusief vrijgestelde motorrijtuigen

C 66

1999

2000

2001

2002

2003

6.388

6.645

6.802

6.917

6.981

437

461

487

513

536

794

871

915

955

994

235

266

269

297

322

7.619

7.977

8.204

8.385

8.511

21

Aangiften motorrijtuigenbelasting inclusief houderschapsbelasting (x duizend) Uitnodigingen tot betaling1 Verzoeken om teruggaaf

1999

2000

2001

2002

2003

18.400

15.050

15.139

14.415

13.635

916

1.138

1.193

1.137

1.100

1) Vanaf mei 2000 doorlopende machtiging automatische incasso

C 67

HEFFING 22

Vervroegde afschrijving milieu-investeringen ondernemers (VAMIL-regeling) 1999

2000

2001

2002

2003

16

24

21

15

61

Aangemeld investeringsbedrag (x miljoen euro)

589

969

1.321

2.010

6331

Beschikbaar investeringsbedrag (x miljoen euro)

876

1.300

885

779

804

2000

2001

2002

2003

8

7

6

61


508

624

324

1661


708

594

162

162

1999

2000

2001

2002

2003

17

26

28

17

131


616

673

1.035

1.343

6281


742

1.032

1.276

1.064

902

Ingediende aanmeldingen (x duizend)

1) Voorlopig cijfer

23

Milieu-investeringsaftrek ondernemers (MIA-regeling) Ingediende aanmeldingen (x duizend)

1) Voorlopig cijfer

24

Energie-investeringsaftrek ondernemers (EIA-regeling) Ingediende aanmeldingen (x duizend)

1) Voorlopig cijfer

C 68

25

Faciliteit willekeurige afschrijving Arbo-investeringen ondernemers (Farbo-regeling) 1999

2000

2001

2002

2003

4

6

9

11

31


93

148

169

169

891


86

127

127

130

166

1999

2000

2001

2002

20031

Ingediende aanmeldingen (x duizend)

1) Voorlopig cijfer

26

Beleggingsinstellingen Groenfondsen Aantal

16

15

13

8

8

Ingelegd vermogen (x miljoen euro)

1.289

1.557

1.994

1.385

1.741

Waarvan belegd in projecten (x miljoen euro)

1.051

1.030

1.572

1.274

1.465

1999

2000

2001

2002

20031

11

11

11

12

11

1) Voorlopig cijfer

27

Tante-Agaathfondsen Aantal Ingelegd vermogen (x miljoen euro)

1.656

2.018

3.048

3.382

853

Waarvan belegd in leningen (x miljoen euro)

1.545

1.882

2.630

3.028

803

1999

2000

2001

2002

2003

857

845

1.173

483

417

1) Voorlopig cijfer

28

Rulingverzoeken

C 69

29

Voorlopige aanslagen en verminderingen inkomstenbelasting (x duizend) 1999

2000

2001

2002

2003

6.549

7.265

8.808

9.151

9.134

609

535

491

686

707

1.802

1.611

1.858

2.058

2.278

640

743

500

497

663

Particulieren Aanslagen Verminderingen Ondernemers Aanslagen Verminderingen Totaal Aanslagen

8.351

8.876

10.666

11.209

11.412

Verminderingen

1.249

1.278

991

1.183

1.370

30 Definitieve aanslagen en verminderingen inkomstenbelasting (x duizend) 1999

2000

2001

2002

2003

5.531

6.295

6.720

5.841

7.827

151

203

176

145

205

1.300

1.524

1.607

1.350

1.694

164

197

201

180

178

6.833

7.819

8.327

7.191

9.522

315

400

377

325

383

Particulieren Aanslagen Verminderingen Ondernemers Aanslagen Verminderingen Totaal Aanslagen Verminderingen

C 70

31

Correcties bij definitieve aanslagen inkomstenbelasting (in %)1 1999

2000

2001

2002

2003

Particulieren

10

10,9

11

8,2

6,7

Ondernemers

11

10,8

10,5

11

7,3

Totaal

10

10,9

10,9

8,7

6,8

2001

2002

2003

1) Inclusief ambtshalve aanslagen

32

33

Voorlopige aanslagen en verminderingen vennootschapsbelasting (x duizend) 1999

2000

Aanslagen

350

352

371

368

364

Verminderingen

163

173

191

210

220

Definitieve aanslagen en verminderingen vennootschapsbelasting (x duizend) Aanslagen Verminderingen

1999

2000

2001

2002

2003

304

334

358

365

415

63

72

77

93

108

1999

2000

2001

2002

20032

13,3

13,8

12

12,2

-

1999

2000

2001

2002

2003

97

111

71

116

112

34 Correcties bij definitieve aanslagen vennootschapsbelasting (in %)1

1) Inclusief ambtshalve aanslagen 2) Geen gegevens beschikbaar

35

Definitieve aanslagen successie, schenking en overgang (x duizend)1 Aanslagen 1) 2000 en 2001 onvolledig i.v.m. reorganisatie R&S

C 71

36 Definitieve aanslagen en verminderingen Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ) (x duizend) Aanslagen Verminderingen 37

2000

2001

2002

2003

1.057

1.209

1.022

1.237

10

26

30

28

Definitieve aanslagen en verminderingen Wet zelfstandigen in de ziekenfondsverzekering (WZZ) (x duizend) 2003 Aanslagen

503

Verminderingen

39

38 Navorderingen en verminderingen inkomstenbelasting (x duizend) 1999

2000

2001

2002

2003

10

24

19

15

15

1

2

2

2

2

22

25

24

23

25

5

5

5

5

5

32

49

43

38

40

6

7

7

7

7

Particulieren Aanslagen Verminderingen Ondernemers Aanslagen Verminderingen Totaal Aanslagen Verminderingen 39 Navorderingen en verminderingen vennootschapbelasting

C 72

1999

2000

2001

2002

2003

Aanslagen

3.975

4.808

4.808

5.393

5.693

Verminderingen

1.694

1.897

2.007

2.600

2.818

40 Naheffingen dividendbelasting en kansspelbelasting Aanslagen Aanslagen met verhoging (in %)

1999

2000

2001

2002

2003

5411

619

772

932

890

63

73

66

62

38

1999

2000

2001

2002

2003

402

431

481

505

512

2001

2002

20031

1) Exclusief Grote ondernemingen

41

Naheffingen loonbelasting (x duizend) Aanslagen

42

Afdrachtverminderingen loonbelasting (aantal werkgevers x duizend, bedrag x miljoen euro) 1999

2000

Aantal werkgevers

174

166

174

177

137

Bedrag

903

887

891

985

580

15

14

14

13

10

198

210

208

171

123

Lage lonen

Langdurig werklozen Aantal werkgevers Bedrag Onderwijs Aantal werkgevers Bedrag

22

20

22

23

22

143

162

179

269

190

7

7

14

18

18

50

73

92

137

147

Kinderopvang Aantal werkgevers Bedrag 1) Voorlopig cijfer

C 73

1999

2000

2001

2002

20031

4

1

4

5

3

38

50

59

80

54

Scholing Aantal werkgevers Bedrag Ouderschapsverlof Aantal werkgevers

0,9

2

2

Bedrag

18

34

44

0,15

0,18

0,12

2

1

2

0,33

0,32

89

79

Arbo-non-profit Aantal werkgevers Bedrag Zeevaart Aantal werkgevers Bedrag Speur- en ontwikkelingswerk Aantal werkgevers Bedrag

7

7

8

8

7

276

287

331

347

240

1999

2000

2001

2002

2003

698

694

723

806

826

71

73

71

74

73

1) Voorlopig cijfer

43

Naheffingen omzetbelasting (x duizend) Aanslagen Aanslagen met verhoging (in %)

C 74

44 Naheffingen belasting op personenauto’s en motorrijwielen (BPM) Aanslagen

19991

2000

2001

2002

20032

124

3.060

3.506

5.818

788

33

1

3

3

48

2000

2001

2002

2003

1.361

3.529

4.718

5.210

37

162

331

-1

Aanslagen met verhoging (in %) 1) 1999 exclusief (Grote) Ondernemingen en Douane 2) 2003 exclusief Douane

45

Navorderingen Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ) Aanslagen Verminderingen 1) Geen gegevens beschikbaar

46 Navorderingen Wet zelfstandigen in de ziekenfondsverzekering (WZZ) 2003 Aanslagen

1.408

Verminderingen 47

139

Naheffingen Wet belastingen op milieugrondslag (WBM) Aanslagen Aanslagen met verhoging (in %)

1999

2000

2001

2002

2003

594

684

864

493

-1

13

27

24

76

-1

1) Geen gegevens beschikbaar

C 75

48 Verzoeken om teruggaaf omzetbelasting (aantal x duizend, bedrag x miljoen euro) 1999

2000

2001

2002

2003

1.280

1.362

1.280

1.225

1.335

151

191

-

159

-1

513

492

524

570

-1

1999

20001

20011

2002

2003

4.292

2.589

1.749

3.476

4.530

19

13

18

19

11

1999

2000

2001

2002

2003

1.276

1.027

2.433

4.490

2.247

1

1

1

1

0,09

Negatieve aangiften Aantal Overige verzoeken om teruggaaf Aantal Verleende verminderingen Aantal 1) Geen cijfers beschikbaar

49 Naheffingen belastingen van rechtsverkeer (overdrachtsbelasting, assurantiebelasting en kapitaalsbelasting) Aanslagen Aanslagen met verhoging (in %) 1) 2000 + 2001: overdrachts- en kapitaalsbelasting onvolledig i.v.m. reorganisatie R&S

50 Navorderingen successie, schenking en overgang Aanslagen Aanslagen met verhoging (in %) 51

C 76

Naheffingen motorrijtuigenbelasting inclusief houderschapsbelasting (x duizend) 1999

2000

2001

2002

2003

1.800

1.386

1.370

1.486

1.307

Opmerking: de cijfers Bezwaar- en Beroepsschriften zijn voor 2003 niet volledig. Nieuwe, geautomatiseerde, systemen hebben een verzamelregel voor meerdere middelen met als gevolg dat een exacte toedeling per belastingmiddel niet aanwezig is. Aan een verbetering wordt gewerkt. Het onderscheid Particulieren en Ondernemingen is met ingang van 2003 vervallen. 52

Bezwaarschriften inkomstenbelasting (x duizend) 1999

2000

2001

2002

2003

1

507

557

467

720

-

47

50

45

42

1999

2000

2001

2002

2003

Afgedaan

18

2

31

14

5

4

Geheel toegewezen (n.a.v. correcties, in %)

70

62

66

53

17

Afgedaan Geheel toegewezen (n.a.v. correcties, in %)

454

1) Gedeeltelijk beschikbaar

53

Bezwaarschriften vermogensbelasting (x duizend)1

1) Vanaf 2001 vervallen 2) Gedeeltelijk beschikbaar

54 Bezwaarschriften vennootschapsbelasting (x duizend) 1999

2000

2001

2002

2003

Afgedaan

361

59

64

59

45


64

62

69

77

68

1) Gedeeltelijk beschikbaar

C 77

55

Bezwaarschriften dividendbelasting en kansspelbelasting Afgedaan Geheel toegewezen (n.a.v. naheffing, in %)

1999

2000

2001

2002

2003

51

58

44

32

41

2

49

2003

56

67

75

53

1999

2000

2001

2002

1) Grote ondernemingen 2) 2002: inclusief ZFW en BPM

56 Bezwaarschriften loonbelasting (x duizend)1 Afgedaan

6

9

9

9

10

60

41

40

34

38

1999

2000

2001

2002

2003

Afgedaan

20

32

6

18

24

Geheel toegewezen (n.a.v. naheffing, in %)

57

45

41

44

42

Geheel toegewezen (n.a.v. naheffing, in %) 1) Vanaf 1999 exclusief systeemaanslagen

57

Bezwaarschriften omzetbelasting (x duizend)1

1) Vanaf 1999 exclusief systeemaanslagen

58 Bezwaarschriften belasting op personenauto’s en motorrijwielen (BPM) Afgedaan 1) Exclusief Douane

C 78

1999

2000

2001

20021

2003

1

10

9

11

19

59 Bezwaarschriften Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ) 2000

2001

2002

2003

Afgedaan

64

77

90

94

Geheel toegewezen (n.a.v. correctie, in %)

54

44

11

44

60 Bezwaarschriften Wet zelfstandigen in de ziekenfondsverzekering (WZZ) 2003

61

Afgedaan

84

Geheel toegewezen (n.a.v. correctie, in %)

48

Bezwaarschriften Wet belastingen op milieugrondslag (WBM) Afgedaan

62

1999

2000

2001

2002

2003

228

151

207

247

464

1999

2000

2001

2002

2003

2.569

1.946

108

101

18

56

60

89

872

-

Bezwaarschriften belastingen van rechtsverkeer1 (overdrachtsbelasting, assurantiebelasting en kapitaalsbelasting) Afgedaan Geheel toegewezen (n.a.v. naheffing, in %) 1) 2000 + 2001: overdrachts- en kapitaalsbelasting onvolledig i.v.m. reorganisatie R&S 2) 2002 inclusief successie, schenking en overgang

C 79

63

Bezwaarschriften successie, schenking en overgang1 Afgedaan Geheel toegewezen (n.a.v. navordering, in %)

1999

2000

2001

2002

2003

4.262

4.950

2.627

2.583

-

-

87

2

-

2000

2001

2002

2003

54

60

1) 2000 + 2001: onvolledig i.v.m. reorganisatie R&S 2) 2002 inclusief belastingen van rechtsverkeer

64 Bezwaarschriften motorrijtuigenbelasting inclusief houderschapsbelasting (x duizend) 1999

65

Afgedaan

90

70

49

44

41

Geheel toegewezen (n.a.v. naheffing, in %)

35

29

28

30

27

Beroep bij gerechtshof; inkomstenbelasting 1999

2000

2001

2002

2003

Ingediend

4.185

5.614

4.733

4.292

3.579

Ingetrokken

1.374

1.141

1.123

1.135

1.503

1999

2000

2001

2002

2003

153

175

120

103

59

64

80

43

29

20

1999

2000

2001

2002

2003

Ingediend

413

451

425

474

608

Ingetrokken

167

204

216

280

252

66 Beroep bij gerechtshof; vermogensbelasting1 Ingediend Ingetrokken 1) Vanaf 2001 vervallen

67

C 80

Beroep bij gerechtshof; vennootschapsbelasting

68 Beroep bij gerechtshof; dividendbelasting inclusief kansspelbelasting Ingediend Ingetrokken

1999

2000

2001

2002

2003

20

47

-

16

18

5

7

-

6

12

1999

2000

2001

2002

2003

185

250

366

343

399

85

100

122

99

257

69 Beroep bij gerechtshof; loonbelasting Ingediend Ingetrokken 70

71

Beroep bij gerechtshof; omzetbelasting 1999

2000

2001

2002

2003

Ingediend

786

669

546

501

505

Ingetrokken

257

253

179

182

225

Beroep bij gerechtshof; belasting op personenauto’s en motorrijwielen (BPM) 1999

2000

2001

20021

20031

Ingediend

6

29

-

8

1

Ingetrokken

1

1

-

2

0

1) Exclusief Douane

72

Beroep bij gerechtshof; Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ) Ingediend Ingetrokken

2000

2001

2002

2003

165

285

211

187

34

67

74

76

C 81

73

Beroep bij gerechtshof; Wet zelfstandigen in de ziekenfondsverzekering (WZZ) 2003 Ingediend

-1

Ingetrokken

-1

1) Geen cijfers beschikbaar

74

Beroep bij gerechtshof; Wet belastingen op milieugrondslag (WBM) 1999

2000

2001

2002

2003

Ingediend

8

43

26

8

2271

Ingetrokken

1

5

3

9

10

1999

2000

2001

2002

2003

Ingediend

86

54

54

33

48

Ingetrokken

61

13

10

2

16

1999

2000

2001

2002

2003

Ingediend

70

72

40

35

147

Ingetrokken

18

42

3

3

41

1) M..i.v. 2003 cijfers team energiepremies Emmen toegevoegd

75

Beroep bij gerechtshof; belastingen van rechtsverkeer1 (overdrachtsbelasting, assurantiebelasting en kapitaalsbelasting)

1) 2000 + 2001: overdrachts- en kapitaalsbelasting onvolledig i.v.m. reorganisatie R&S

76

Beroep bij gerechtshof; successie, schenking en overgang1

1) 2000 en 2001 onvolledig i.v.m. reorganisatie R&S

C 82

77

78

Beroep bij gerechtshof; motorrijtuigenbelasting inclusief houderschapsbelasting 1999

2000

2001

2002

2003

Ingediend

530

563

596

310

357

Ingetrokken

333

224

300

186

124

1999

2000

2001

2002

2003

2.031

2.131

1.931

2.328

2.228

17

18

16

16

14

Uitspraken op beroepschriften; inkomstenbelasting Uitspraken Waarvan belastingplichtige geheel gelijk (in %)

79

Uitspraken op beroepschriften; vermogensbelasting1 1999

2000

2001

2002

2003

Uitspraken

61

63

76

52

39

Waarvan belastingplichtige geheel gelijk (in %)

10

37

16

21

21

1999

2000

2001

2002

2003

249

221

217

217

158

28

19

27

28

24

2000

2001

2002

2003

4

8

-

11

5

25

12

-

0

80

1) Vanaf 2001 vervallen

80 Uitspraken op beroepschriften; vennootschapsbelasting Uitspraken Waarvan belastingplichtige geheel gelijk (in %)

81 Uitspraken op beroepschriften; dividendbelasting inclusief kansspelbelasting 1999 Uitspraken Waarvan belastingplichtige geheel gelijk (in %)

C 83

82

83

Uitspraken op beroepschriften; loonbelasting 1999

2000

2001

2002

2003

Uitspraken

95

109

148

172

151


20

17

22

17

15

1999

2000

2001

2002

2003

457

460

342

298

251

22

21

20

26

19

Uitspraken op beroepschriften; omzetbelasting Uitspraken Waarvan belastingplichtige geheel gelijk (in %)

84 Uitspraken op beroepschriften; belasting op personenauto’s en motorrijwielen (BPM) Uitspraken Waarvan belastingplichtige geheel gelijk (in %) 85

1999

2000

2001

2002

2003

23

2

-

28

1

0

0

-

0

0

Uitspraken op beroepschriften; Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ) 2000

2001

2002

2003

Uitspraken

28

65

84

80


18

1

14

11

86 Uitspraken op beroepschriften; Wet zelfstandigen in de ziekenfondsverzekering (WZZ) 2003 Uitspraken

-1


-1

1) Geen cijfers beschikbaar

C 84

87

Uitspraken op beroepschriften; Wet belastingen op milieugrondslag (WBM) 1999

2000

2001

2002

2003

9

7

14

8

1

56

0

36

50

0

Uitspraken Waarvan belastingplichtige geheel gelijk (in %)

88 Uitspraken op beroepschriften; belastingen van rechtsverkeer1 (overdrachtsbelasting, assurantiebelasting en kapitaalsbelasting) 1999

2000

2001

2002

2003

Uitspraken

54

57

41

12

16


22

14

42

0

20

1) 2000 + 2001: overdrachts- en kapitaalsbelasting onvolledig i.v.m. reorganisatie R&S

89 Uitspraken op beroepschriften; successie, schenking en overgang1 1999

2000

2001

2002

2003

Uitspraken

40

46

3

14

57


18

26

0

21

14

1) 2000 en 2001 onvolledig i.v.m. reorganisatie R&S

90 Uitspraken op beroepschriften; motorrijtuigenbelasting inclusief houderschapsbelasting Uitspraken Waarvan belastingplichtige geheel gelijk (in %)

1999

2000

2001

2002

2003

394

200

493

141

176

6

10

10

4

16

C 85

91

Beroep bij Hoge Raad; inkomstenbelasting Ingediend Waarvan door belastingplichtige (in %) Arrest gewezen Waarvan belastingplichtige gelijk (in %)

92

1999

2000

2001

2002

2003

366

367

364

467

572

92

82

82

78

86

489

414

345

360

429

14

19

20

20

11

1999

2000

2001

2002

2003

Beroep bij Hoge Raad; vermogensbelasting1 Ingediend

20

29

14

32

27

100

52

86

88

81

51

10

23

25

14

6

10

22

0

21

1999

2000

2001

2002

2003

Ingediend

66

69

82

63

144

Waarvan door belastingplichtige (in %)

77

62

79

76

76

Arrest gewezen

85

50

86

59

67

Waarvan belastingplichtige gelijk (in %)

19

48

28

41

24

Waarvan door belastingplichtige (in %) Arrest gewezen Waarvan belastingplichtige gelijk (in %) 1) Vanaf 2001 vervallen

93

C 86

Beroep bij Hoge Raad; vennootschapsbelasting

94 Beroep bij Hoge Raad; dividendbelasting en kansspelbelasting 1999

2000

2001

2002

2003

4

2

7

4

3

50

100

71

75

0

4

1

0

8

2

25

0

-

75

0

1999

2000

2001

2002

2003

Ingediend

32

29

25

46

56


94

79

84

59

71

Arrest gewezen

44

27

37

30

30


11

44

41

17

17

1999

2000

2001

2002

2003

103

80

80

81

89

Ingediend Waarvan door belastingplichtige (in %) Arrest gewezen Waarvan belastingplichtige gelijk (in %) 95

Beroep bij Hoge Raad; loonbelasting

96 Beroep bij Hoge Raad; omzetbelasting Ingediend Waarvan door belastingplichtige (in %) Arrest gewezen Waarvan belastingplichtige gelijk (in %)

88

69

88

65

87

132

103

78

54

99

18

29

35

24

19

C 87

97

Beroep bij Hoge Raad; belasting op personenauto’s en motorrijwielen (BPM) Ingediend Waarvan door belastingplichtige (in %) Arrest gewezen Waarvan belastingplichtige gelijk (in %)

1999

2000

2001

2002

2003

12

9

18

5

38

100

89

83

100

97

6

14

11

8

38

33

43

18

25

8

2002

2003

98 Beroep bij Hoge Raad; Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ) 2000

2001

Ingediend

1

2

4

24


0

50

75

63

Arrest gewezen

0

1

2

15


-

0

0

7

99 Beroep bij Hoge Raad; Wet zelfstandigen in de ziekenfondsverzekering (WZZ) 2003 Ingediend

45


58

Arrest gewezen

40


3

100 Beroep bij Hoge Raad; Wet belastingen op milieugrondslag (WBM) 1999

2002

2003

3

1

3

6

18


0

100

67

80

61

2

0

6

2

3

50

-

50

0

67


88

2001

Ingediend Arrest gewezen

C

2000

101 Beroep bij Hoge Raad; belastingen van rechtsverkeer (overdrachtsbelasting, assurantiebelasting en kapitaalsbelasting) 1999

2000

2001

2002

2003

Ingediend

14

16


79

44

20

14

23

75

93

91

Arrest gewezen

20

12


20

8

19

14

20

26

64

45

1999

2000

12

7

2001

2002

2003

12

5

16

100 9

57

100

60

69

7

10

11

3

33

29

30

45

0

2000

2001

2002

2003

12

13

21

29

19

100

69

76

97

79

102 Beroep bij Hoge Raad; successie, schenking en overgang Ingediend Waarvan door belastingplichtige (in %) Arrest gewezen Waarvan belastingplichtige gelijk (in %)

103 Beroep bij Hoge Raad; motorrijtuigenbelasting inclusief houderschapsbelasting 1999 Ingediend Waarvan door belastingplichtige (in %) Arrest gewezen

18

37

23

18

50


11

27

9

22

6

1999

2000

2001

2002

2003

107

100

81

77

72

69

79

77

78

74

104 Resultaten onderzoeken Aantal boekenonderzoeken/bedrijfsbezoeken (x duizend) Onderzoeken die hebben geleid tot correcties (in %)

C 89

1999

2000

2001

2002

2003

77

75

76

76

79

Inkomstenbelasting Belastingmiddel voorkomend in entiteiten (in %) Belastingmiddel betrokken bij de ingestelde onderzoeken (in %) Correcties (x miljoen euro) (in inkomensbedragen)

50

54

50

48

45

521

501

516

692

567

24

25

25

26

26

Vennootschapsbelasting Belastingmiddel voorkomend in entiteiten (in %) Belastingmiddel betrokken bij de ingestelde onderzoeken (in %) Correcties (x miljoen euro) (in winstbedragen)

14

13

13

15

13

3.411

4.844

4.367

4.163

7.254

40

39

38

38

37

Loonbelasting Belastingmiddel voorkomend in entiteiten (in %) Belastingmiddel betrokken bij de ingestelde onderzoeken (in %) Correcties (x miljoen euro) (in belastingbedragen)

28

31

37

34

34

184

187

252

266

277

75

76

76

75

74

Omzetbelasting Belastingmiddel voorkomend in entiteiten (in %) Belastingmiddel betrokken bij de ingestelde onderzoeken (in %) Correcties (x miljoen euro) (in belastingbedragen)

C 90

57

55

56

64

58

282

381

359

424

462

I NVOR DE R I NG 105 Achterstand in de invordering (x miljoen euro) Totaal

1999

2000

2001

2002

2003

2.391

2.953

2.977

4.007

4.738

106 Dwangmaatregelen (x duizend) 1999

2000

2001

2002

2003

Aanmaningen

2.716

2.907

2.876

3.150

3.090

Uitgevaardigde dwangbevelen

1.310

1.400

1.535

1.638

1.641

Waarvan betekeningen

816

833

937

966

975

Beslagopdrachten

490

491

569

594

602

1999

2000

2001

2002

2003

4.637

5.615

4.631

3.944

3.143

1999

2000

2001

2002

2003

23

18

75

16

15

3

2

3

3

4

1999

2000

2001

2002

2003

287

245

284

357

351

107 Openbare verkopingen Aantal 108 Kwijtschelding (x duizend) Waarvan aanslagen begrepen in verzoeken Waarvan kwijtgescholden aanslagen 109 Oninbaar geleden aanslagen1 (x duizend)

1) Inclusief MRB/HSB

C 91

110 Internationale invorderingsbijstand1 1999

2000

2001

2002

2003

187

133

169

179

145

954

955

883

833

893

Verzoeken invorderingsbijstand van Nederland aan buitenland Afgehandeld Verzoeken invorderingsbijstand van buitenland aan Nederland Afgehandeld 1) Cijferreeks in 2003 aangepast

C 92

OPSPORING 111 Strafrechtelijke onderzoeken FIOD-ECD 1999

2000

2001

2002

2003

3.410

3.224

1.627

2.168

2.153

Vervolgingswaardige fraudezaken

987

1.066

855

938

1.055

Arrangementzaken Openbaar Ministerie1

453

544

560

581

558

564

1.099

1.055

969

906

133

2.941

2.263

4.218

3.824

1999

2000

2001

2002

2003

177

167

2091

222

Aanmeldingen van fraude

Onderzoeken, waarvan: Processen-verbaal1 Rapporten

1

1) Vanaf 2000 inclusief de Economische controledienst (ECD)

112 Internationale fiscale strafrechtshulp Verzoeken fiscale strafrechtshulp van buitenland aan Nederland Afgehandeld

134

1) Gecorrigeerd in 2003

C 93

D O UA N E Opmerking: de Douane is met ingang van 2002 gaan werken met een productenen dienstenboek. Hiervoor zijn definities aangepast en is in sommige gevallen gekozen voor een andere manier van registreren en/of rapporteren. Als gevolg hiervan kunnen trendbreuken voorkomen. Verder is er voor gekozen om de weergave van de resultaten aan te laten sluiten bij het productenen dienstenboek Douane. 113 Klanten Douane (x duizend) 1999

2000

2001

2002

2003

Vergunninghouders

59

58

54

60

63

Vergunningen

66

66

63

67

71

1999

2000

2001

2002

2003

Aangiften

3.031

3.904

3.661

4.145

4.501

Waarvan systeemaangiften

2.258

2.432

2.425

2.643

2.959

Aangiften

3.602

4.087

4.203

4.413

4.797

Vervoersdocumenten

3.120

2.969

2.794

2.803

3.057

Periodieke aangiften2

15

13

13

12

11

Overige aangiften (accijns, BPM, TIR-carnet)

85

83

84

189

203

114 Aangiften Douane (x duizend) Invoer1

Uitvoer

1) Exclusief mondelinge aangiften 2) Een periodieke aangifte is een verzamelaangifte over een bepaalde periode van een vergunninghouder

C 94

115 Bekeuringen (x duizend)1 Douanewetgeving Accijnswetgeving NFD-wetgeving

1999

2000

2001

2002

2003

3,8

4,2

4,6

4

6

2,1

2,5

1,9

1,4

0,7

12,1

8,7

6,3

7,6

6,6

Overig

1,2

2

1,8

1,9

2,1

Totaal

19,2

17,4

14,6

14,9

15,4

1999

2000

2001

2002

2003

9

9

23

23

18

1999

2000

2001

2002

2003

1) Inclusief relazen van bevinding

116 Administratieve boetes (x duizend) Aantal 117 Bezwaarschriften Douane (x duizend)1 Afgedaan

13

15

14

13

15


57

50

53

47

43

1999

2000

2001

2002

2003

Ingediend

499

450

775

349

219

Ingetrokken

122

137

143

85

77

1) Cijfers 2002 onvolledig

118 Beroep bij Gerechtshof/Gerechtshof Amsterdam/Douanekamer

C 95

119 Uitspraken op beroepschriften Douane1 1999

2000

2001

2002

2003

229

194

271

204

154

30

21

26

30

38

1999

2000

2001

2002

2003

0

3

7

20

61


-

67

71

90

75

Arrest gewezen

0

4

4

7

19


-

75

25

14

63

Uitspraken Waarvan belastingplichtige geheel gelijk (in %) 1) Cijfers Douane 2002 onvolledig

120 Beroep bij Hoge Raad Douane Ingediend

121 Bevindingen op basis van controles anders dan fysiek gecontroleerd als percentage van controles anders dan fysiek gecontroleerd

C 96

1999

2000

2001

2002

2003

Invoer

-

-

-

0,7

0,3

Uitvoer

-

-

-

0,3

NB

Scancontroles vaste scan

-

0,1

0,9

0,9

0,8

Overig (accijns, BPM, TIR-carnet)

-

-

-

0,8

0,4

122 Aantal bevindingen op basis van administratieve controles Vergunninghouders, klantgroep I, klasse 1 t/m 3 Vergunninghouders, klantgroep I, klasse 4

1

Importeurs/Exporteurs Overige (w.o.Vo. 4045/89, dagaangifte accijns)

1999

2000

2001

2002

2003

369

318

358

292

305

173

176

166

273

236

296

296

276

312

303

17

12

10

71

183

1) Inclusief REB en minerale oliën hulpapparatuur

123 Bevindingen op basis van administratieve controles als percentage van de administratieve controles Vergunninghouders, klantgroep I, klasse 1 t/m 3 Vergunninghouders, klantgroep I, klasse 4

1

Importeurs/Exporteurs Overige (w.o.Vo. 4045/89, dagaangifte accijns)

1999

2000

2001

2002

2003

29,7

30,5

35,7

25,8

23,8

21,9

28,6

27,1

23,7

22,8

35,2

31,1

31,3

39,0

38,9

3,5

1,1

0,9

2,5

9,2


124 Aantal bevindingen niet-fiscale Douanetaken 1999

2000

2001

2002

2003

Nagemaakte of door piraterij verkregen producten

1.658

2.048

1.247

1.720

2.815

Bedreigde uitheemse dier- en plantensoorten

1.788

1.704

1.181

1.153

895

18

30

23

24

330

5.249

8.473

7.154

12.736

12.273

808

922

661

402

290

Grondstoffen voor drugs Opiaten (verdovende middelen) Wapens en munitie Overig

25.039

5.315

5.464

3.144

11.844

Totaal

34.560

18.492

15.730

19.179

28.447

4.580

5.216

5.071

5.549

6.988

Waarvan overgedragen aan andere instanties

C 97

125 In beslag genomen goederen (inclusief FIOD-ECD) Verdovende middelen (in ton) Wapens Sigaretten (in mln.) Grondstoffen chemische drugs (in ton)

1999

2000

2001

2002

2003

36

19

15

37

28

7.883

1.156

4.571

1

3.626

17.384

225

333

120

69

81

-

-

25

17

13

1) In 2001: inclusief 3.500 pepperspraybusjes zonder vergunning

126 Onderzochte monsters voor de in- en uitvoeraangiften door het Laboratorium Landbouwregelingen Gevonden afwijkingen (in %)

1999

2000

2001

2002

2003

21.351

19.864

18.390

19.286

19.269

23

22

21

21

20

Accijnswetgeving

2.704

2.920

2.721

2.452

2.944

Tariefgroepindeling

21.771

19.963

18.220

17.659

17.461

127 Verstrekte accijns- en belastingzegels voor tabaksproducten (x miljoen) Sigaretten (in stuks) Sigaren (in stuks) Rook-, pruim- en snuiftabak (in kg)

1999

2000

2001

2002

2003

16.543

16.680

16.309

16.852

17.030

508

513

555

568

447

14

14

13

13

13

1999

2000

2001

2002

2003

128 In- en uitgeklaarde ladingen (x duizend)

C 98

Zeezijde

53

54

53

37

38

Luchtzijde

65

72

71

52

53

129 Fysiek gecontroleerd Invoer

1999

2000

2001

2002

2003

93.450

83.842

83.326

132.723

151.939

Uitvoer

37.084

35.780

39.205

44.225

55.913

Opslag

73.047

80.653

68.111

50.363

39.588

Reizigersbagage

259.458

208.699

279.165

358.760

365.415

Ambulante controles en mobiel toezicht goederen

162.340

164.601

140.125

169.639

180.960

37.798

41.155

47.074

44.491

44.832

1999

2000

2001

2002

2003

Overige aangiften (accijns, BPM, TIR-carnet) 130 Anders dan fysiek gecontroleerd Invoer

-

-

-

720.059

840.145

Uitvoer

-

-

-

767.353

601.275


-

33.393

57.650

62.780

74.065

Overige aangiften (accijns, BPM, TIR-carnet)

-

-

-

50.512

84.346

1999

2000

2001

2002

2003

1.241

1.041

1.004

1.132

1.279

131 Administratieve controles Vergunninghouders, klantgroep I, klasse 1 t/m 3 Vergunninghouders, klantgroep I, klasse 4

1

790

616

613

1.154

1.033

Importeurs/Exporteurs

841

952

882

801

778

Overige (w.o.Vo. 4045/89, dagaangifte accijns)

479

1.129

1.124

2.848

1.993


C 99

132 Aantal bevindingen op basis van fysieke controles Invoer

1999

2000

2001

2002

2003

15.522

16.113

10.535

4.604

7.274

Uitvoer

5.550

6.947

7.520

341

535

Opslag

1.590

3.157

1.963

1.788

709

Reizigersbagage

35.541

16.235

12.802

16.678

23.175

Ambulante controles en mobiel toezicht goederen

10.418

9.304

6.749

11.533

13.102

5.065

4.992

4.569

4.934

2.562

2002

2003

Overig (acc., BPM, TIR-carnet)

133 Bevindingen op basis van fysieke controles als percentage van het aantal controles 1999

2000

2001

Invoer

16,6

19,2

12,6

3,5

4,8

Uitvoer

15,0

19,4

19,2

0,8

1,0

2,2

3,9

2,9

3,6

1,8

13,7

7,8

4,6

4,6

6,3

6,4

5,7

4,8

6,8

7,2

13,4

12,1

9,7

11,1

5,7

Opslag Reizigersbagage Amb. controles en mobiel toezicht goederen Overig (acc., BPM, TIR-carnet)

134 Aantal bevindingen op basis van controles anders dan fysiek gecontroleerd

C 100

1999

2000

2001

2002

2003

Invoer

-

-

-

5.302

2.897

Uitvoer

-

-

-

2.371

NB


-

35

533

584

603

Overig (accijns, BPM, TIR-carnet)

-

-

-

410

319

D I E N ST V E R L E N I N G 135 Elektronische aangiften (x duizend) Inkomstenbelasting

1999

2000

2001

2002

2003

1.325

1.600

1.870

3.900

4.691

Waarvan per diskette

737

416

823

2.300

2.340

Waarvan per modem

588

1.184

1.047

1.600

2.351

1999

2000

2001

2002

2003

109

109

131

215

158

1999

2000

2001

2002

2003

1.379

2.230

2.587

2.987

2.400

Ondernemers

363

368

372

422

370

Douane

141

148

149

160

150

Motorrijtuigenbelasting (MRB)

1.179

1.098

854

865

830

Totaal

3.062

3.844

3.962

4.434

3.750

1999

2000

2001

2002

1.080

672

1.188

2591

136 Campagne hulp-bij-aangifte inkomstenbelasting (x duizend) Invulhulp 137 Telefonische informaties (x duizend) Particulieren

138 Vermogenstoets huursubsidie (x duizend)

1) 2002: laatste subsidiejaar gegevens aan VROM geleverd tot 31-12-2002

C 101

139 Brieven aan de Koningin, Commissie voor de Verzoekschriften en de Nationale Ombudsman 1999

2000

2001

2002

2003

51

54

86

38

39

Commissie voor de Verzoekschriften

367

342

735

276

179

Nationale ombudsman

605

621

680

764

881

67

33

23

21

34

1999

2000

2001

2002

2003

1

2.3021

Koningin

Waarvan uitgebrachte rapporten 140 Klachten Afgedaan Particulieren

1.932

1.922

2.072

1.732

803

851

1.115

915 780

Ondernemers

790

763

751

Douane

190

202

161

FIOD-ECD

15

12

9

9

10

137

94

36

28

26

1999

2000

2001

2002

2003

Ministerie van VROM

4.737

4.822

5.293

3.022

15.7531

Informatie Beheer Groep

1.268

1.298

3.279

3.039

4.193

55

51

127

59

134

9

7

235

1

113

1.613

2.160

2.153

1.853

2.061

33

8

46

10

284

Motorrijtuigenbelasting (MRB) 1) Exclusief Douane

141 Geautomatiseerde verstrekking inkomensgegevens (x duizend)

Gemeentelijke sociale diensten Sociale Verzekeringsbank Centraal Administratiekantoor Zorgverzekeraars Overige

1) Bestand van 1,8 mln. records tbv na-controles van verschillende jaren, herstelacties en NSAP, diverse malen aangeleverd.

C 102

142 Ontvangen rentegegevens1 1999

2000

2001

2002

2003

Aantal (x miljoen)

24

25

26

32

29

Bedrag (x miljard euro)

15

16

17

21

16

1999

2000

2001

2002

2003

3.431

3.995

3.486

2.661

2.841

3.409

3.333

3.291

3.283

2.284

1) Vanaf 1999 worden rentebedragen < fl 25, -- niet gerenseigneerd

143 Internationale uitwisseling van heffingsgegevens1, Door Nederland verstrekte inlichtingen aan

2

het buitenland op verzoek Door het buitenland verstrekte inlichtingen aan Nederland op verzoek 1) Betreft diverse belastingmiddelen, Douanetransacties en intracommunautaire transacties 2) Vanaf 2000 door systeemwijziging onvolledige gegevens

C 103

PERSONEEL 144 Personeelsformatie (in aantal voltijdbanen) Totaal

1999

2000

20011

2002

2003

30.482

31.842

32.164

31.773

31.706

1) Inclusief 1.000 uitzendkrachten

145 Personeelsbestand per 31 december: verhouding tussen vast, tijdelijk en overig personeel (in %) Vast personeel Tijdelijk personeel Overig personeel

1999

2000

2001

2002

2003

93,6

93,1

2,4

2,3

91

91

96,2

3,5

4,3

1,6

4

4,6

5,5

4,7

2,2

146 Personeelsbestand per 31 december: verdeling aantal mannen/vrouwen Mannen

C 104

Vrouwen

Jaar

Aantal

in %

Aantal

in %

1999

22.748

71,9%

8.909

28,1%

2000

22.939

71,0%

9.391

29,0%

2001

23.445

69,6%

10.226

30,4%

2002

23.066

68.8%

10.478

31,2%

2003

22.693

69,2%

10.077

30,8%

147 Leeftijdsopbouw per 31 december 2003 Leeftijdsklasse 0-24

Aantal

in %

620

1,9%

25-34

4.100

12,5%

35-44

11.957

36.5%

45-54

12.105

36,9%

55-64

3.988

12,2%

Totaal

32.770

100%

C 105

Belastingopbrengsten

CIJ FE RS Toelichting op opbrengsten en uitgaven 2003

De hoogte van de belastingopbrengsten wordt beïnvloed door macroeconomische factoren en autonome maatregelen (fiscale maatregelen en maatregelen in de uitvoering). Ten opzichte van 2002 verschilt voor een aantal belastingsoorten de opbrengst. Deze verschillen worden toegelicht in het Jaarverslag IX-B van het Ministerie van Financiën, waarin de formele verantwoording plaatsvindt over de belastingopbrengsten.

Uitgaven door de Belastingdienst De uitgaven (en verplichtingen) hebben betrekking op de personele, materiële en overige uitgaven die in dezelfde procesgang als de belastingen worden betaald (bijvoorbeeld heffings- en invorderingsrente) of rechtstreeks gerelateerd zijn aan dit proces. Enkele belangrijke verschillen ten opzichte van 2002 staan hieronder beschreven. Waardering onroerende zaken Het betreft de vergoeding aan de gemeenten voor de taxaties die zij hebben uitgevoerd voor de waardering van onroerend goed. De vergoeding is € 11,3 miljoen lager dan geraamd, doordat gemeenten trager dan verwacht hun voorschotverzoeken hebben ingediend. Deze verzoeken zullen in 2004 tot uitbetaling leiden. Apparaatsuitgaven Belastingdienst Vanaf 2003 maakt het Directoraat-Generaal Belastingdienst (DGBel) deel uit van de begroting van de Belastingdienst. De vergelijkingscijfers over 2002 zijn hierop aangepast en wijken daarom af van die in de jaarrekening 2002 (zie het jaarverslag van 2002). Het realisatiecijfer 2002 van DGBel

C 107

bedroeg afgerond voor personeel € 11,392 miljoen en voor materieel

De materiële uitgaven zijn ten opzichte van 2002 met € 90 miljoen

€ 2,273 miljoen. Exclusief DGBel bedroegen de realisatiecijfers personeel

gedaald. Deels wordt dat veroorzaakt door uitstel van een aantal

en materieel over 2002 afgerond respectievelijk € 1,516 miljard en € 921

investeringen, bijvoorbeeld in de technische infrastructuur (E-tax) en

miljoen (in totaal € 2,437 miljard).

netwerken (Ethernet). Daarnaast is de geplande vervanging van pc’s uitgesteld, omdat de Belastingdienst in 2004 overgaat op een platform waar-

Ten opzichte van 2002 zijn de apparaatsuitgaven met € 90 miljoen

voor Windows XP vereist is. Waren de pc's in 2003 onder de oude infra-

gedaald. Het bedrag aan personele uitgaven is vrijwel gelijk aan dat van

structuur aangeschaft, dan zouden ze in 2004 direct afgeschreven moeten

2002. Tegenover stijgingen (bijvoorbeeld CAO) stonden nagenoeg even-

worden. Ten slotte zijn in 2003 geplande facturen van de

veel besparingen op personeel. Het aantal fte’s bij de Belastingdienst is

Rijksgebouwendienst (RGD) voor afgeronde werkzaamheden voor

het afgelopen jaar met circa 475 gedaald. Voor een deel (250 fte's) was

huisvestingsprojecten niet ontvangen.

deze daling gepland, vanwege de efficiencykorting uit het Strategisch Akkoord. Het verdwijnen van de overige 225 fte's heeft geleid tot een

Uitvoering door derden (Energiepremieregeling)

meevaller van zo'n € 11 miljoen. Ook voor de inhuur van uitzendkrachten

De Energiepremieregeling is per 1 januari 2003 beëindigd. Niettemin zijn

is een zeer terughoudend beleid gevoerd, wat leidde tot een besparing

in 2003 nog de declaraties van de energiebedrijven uitbetaald.

van ruim € 7 miljoen. Ten slotte is ook behoedzaam omgegaan met het instrument bijzondere beloningen, met als resultaat een besparing van

Ontvangsten door de Belastingdienst

circa € 4 miljoen.

De gepresenteerde belastingontvangsten zijn het saldo van alle belastingbedragen die de Belastingdienst in 2003 heeft ontvangen en terug-

Het geschetste personeelsbeleid is bewust ingezet. Het personeelsbe-

gegeven. Deze belastingontvangsten zijn netto-ontvangsten, na aftrek van

stand van de Belastingdienst zal de komende jaren met ongeveer 3.450

de ontvangsten die voor het gemeentefonds en provinciefonds worden

arbeidsplaatsen dalen, als gevolg van de ombuigingsmaatregelen uit het

afgezonderd. Aan het eind van 2003 zijn bedragen ontvangen die nog niet

Regeerakkoord. Waarschijnlijk is deze afbouw niet uitsluitend te realiseren

definitief zijn verwerkt in de administratie van de Belastingdienst, de zoge-

via natuurlijk verloop. De in 2003 gerealiseerde extra besparingen moeten

noemde comptabele overloop. Bij de jaarafsluiting is het bedrag van de

een buffer vormen voor de dekking van een in 2004 te financieren FPU-

overloop door middel van een toedelingsmethodiek verantwoord op de

arrangement. Daarmee probeert de Belastingdienst gedwongen ontslagen

diverse belastingmiddelen en aandelen voor derden.

te voorkomen.

C 108

Opmerking: door afrondingen kunnen kleine verschillen voorkomen in de onderstaande gegevens. Definitieve belastingopbrengsten op kasbasis (x miljoen euro) 2002 Kostprijsverhogende belastingen

2003

55.778

Invoerrechten Omzetbelasting

57.266 1.401

1.389

33.520

34.521

Belasting van personenauto’s en motorrijwielen

2.741

2.874

Accijnzen

8.459

8.620

Overdrachtsbelasting

3.478

3.459

Assurantiebelasting

667

707

Kapitaalsbelasting

328

353

Motorrijtuigenbelasting

1.970

2.108

Belastingen op milieugrondslag

2.932

2.981

Verbruiksbelasting van alcoholvrije dranken en van enkele andere producten

173

147

Belasting op zware motorrijtuigen (eurovignet)

108

107

Belastingen op inkomen, winst en vermogen

49.096

Inkomstenbelasting

46.324 -75

378

28.381

27.771

Dividendbelasting

3.490

3.128

Kansspelbelasting

162

156

15.394

13.392

48

39

1.695

1.460

Loonbelasting

Vennootschapsbelasting Vermogensbelasting Successierechten Overige belastingontvangsten Totaal-generaal belastingopbrengsten

80

27

104.953

103.617

C 109

Totaal-generaal belastingopbrengsten

2002

2003

104.953

103.617

Afdrachten

14.116

15.069

13.032

13.831

Aandeel van het Provinciefonds

1.084

1.145

Aandeel van de Europese Unie

--

93

90.837

88.548

Aandeel van het Gemeentefonds

Belastingopbrengsten ten bate van de Rijksbegroting Opbrengsten belangrijkste overige heffingen

33.824

Premies volksverzekeringen

31.412

32.721

Premie arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ)

882

867

Premie ziekenfonds zelfstandigen (ZFW)

223

365

42

40

Landbouwheffing

195

298

Provinciale opcenten

813

876

Landinrichtingsrente/ruil- en herverkavelingsrente

Voorraadheffing

87

87

Verontreinigingsheffing rijkswateren

32

30

Diversen Totaal door Belastingdienst geïnd

C 110

35.750

138 138.777

467 139.367

Uitgaven (x duizend euro) Programma-uitgaven

2002

2003

3.052.054

2.987.173

566.584

608.713

Waardering onroerende zaken

38.621

130.550

Vergoeding van proceskosten

2.458

1.431

Vergoede heffings- en invorderingsrente

524.704

475.628

Bijdragen en Staatsprijs fiscale zaken

158

162

Overig

642

941

Apparaatsuitgaven

2.485.471

Belastingdienst

2.378.461 2.450.915

2.360.383

personeel

1.527.934

1.528.031

materieel

922.981

832.352

34.556

18.078

Uitvoering regeling Energiepremie Ontvangsten ( x duizend euro) Programma-ontvangsten

91.776.437

89.437.614

91.729.798

89.405.699

Belastingontvangsten Kosten vervolging Bijdragen EU in de inningskosten Opbrengsten schikkingen en adm. boeten Ontvangst omroepbijdragen Heffings- en invorderingsrente Apparaatsontvangsten Belastingdienst Verrichtte werkzaamheden Belastingdienst

90.836.695

88.547.845

70.834

70.304

364

-1

169.714

162.868

38

27

652.153

624.655

46.638

31.915 40.978

27.464

5.660

4.451

C 111

Jaarverslag Belastingdienst 2003 Dit is een uitgave van: Belastingdienst Juni 2004 Documentcode: BJV 001 1 Z 31 FD

C 112

Jaarverslag Belastingdienst

Recommend Documents