ja a r g a n g 9 n u m mer 1 2011
E e n u i t g ave va n S t ichting B edrijf sp e nsio e nfond s voor d e A grari s che en Vo edse lvoorzi enin g s h a n del
Hoe nu verder?
Ontwikkelingen remmen herstel • Studiecommissie aan het werk • Samenwonen en partnerpensioen •
Voorwoord
Colofon AVH Magazine is een uitgave van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische en Voedselvoorzieningshandel Bpf AVH Laan van Zuid Hoorn 165 2289 DD Rijswijk Postbus 3144 2280 GC Rijswijk Tel.: 070 - 306 11 90 Fax: 08422 - 62369
[email protected] www.bpfavh.nl AVH Magazine verschijnt twee maal per jaar in een oplage van circa 24.000 exemplaren. AVH Magazine wordt gratis verzonden aan de deelnemers, werkgevers en gepensioneerden van Bpf AVH. Redactie: Bpf AVH Concept / Realisatie / Druk: Drecht Graphics, Dordrecht Informatie: Voor vragen of informatie over de artikelen kunt u terecht bij Bpf AVH, tel. 070 - 306 11 90. Op werkdagen bereikbaar van 08.30 tot 17.15 uur. Of raadpleeg www.bpfavh.nl Rechten: Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever en / of andere auteursrechthebbenden. Bpf AVH kan geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de volstrekte juistheid en volledigheid van alle in deze uitgave opgenomen teksten en beelden. Alle genoemde gegevens zijn onder voorbehoud. Aan de inhoud van dit magazine kunnen geen rechten worden ontleend. Waar in de tekst het woord ‘hij’ in algemene zin voorkomt, kan uiteraard ook ‘zij’ worden gelezen.
Onzekerheid
We staan weer aan het begin van een nieuw jaar. Tijd voor wat bespiegelingen over wat achter én voor ons ligt. 2010 was geen gemakkelijk jaar en zeker niet alleen op pensioengebied. De crisis duurde voort, met als gevolg bezuinigingen, onrustige beurzen en een lage rente. Vooral dat laatste levert ons als pensioenfonds problemen op. Als gevolg van de lage rente blijft de dekkingsgraad achter bij het herstelplan, iets wat overigens niet alleen voor Bpf AVH geldt, maar ook voor andere fondsen. Gelukkig is de rente eind 2010 weer iets gestegen, maar niet voldoende. Maar is die lage rente nu eigenlijk echt wel een probleem? Als de rente stijgt, stijgt immers ook de dekkingsgraad weer. Wordt er nu geen onnodige onrust gecreëerd? Ja en nee. Op korte termijn is een lage dekkingsgraad niet onoverkoombaar. Het gaat bij pensioen immers om de lange termijn. Blijft de rente langere tijd laag, dan teert het fonds in op zijn vermogen en wordt het steeds lastiger dat groeiende tekort later weer bij te plussen. Die rekening wordt dan doorgeschoven naar toekomstige premiebetalers en kan uiteindelijk resulteren in korting van de pensioenaanspraken. Probleem met de rente is dat het moeilijk te voorspellen is hoe die zich zal ontwikkelen. Wij laten ons als bestuur daarover natuurlijk wel adviseren, maar zekerheid kan niemand ons geven. Dat maakt het lastig een beleid te ontwikkelen. Gelukkig volgt onze beleggingscommissie de renteontwikkeling op de voet en proberen we daar zo goed mogelijk op in te spelen, maar het blijft moeilijk. De onzekere rente-ontwikkeling is een realiteit waarmee we als bestuur moeten zien om te gaan. Daarnaast spelen er ook nog andere ontwikkelingen. We worden bijvoorbeeld steeds ouder en die levensverwachting stijgt steeds sneller. Er moet daarom meer geld gereserveerd worden voor toekomstige uitkeringen. Dat heeft weer een negatief effect op onze dekkingsgraad en de mogelijkheden voor indexatie. Zonder die stijgende levensverwachting zou de dekkingsgraad een stuk hoger liggen. Om de pensioenregeling betaalbaar te houden zijn we genoodzaakt die opnieuw te bezien en daarbij zullen keuzes gemaakt moeten worden. Uitgangspunt zal echter altijd zijn dat de eventuele lasten – net als de lusten – evenwichtig verdeeld worden over alle betrokken groepen. We willen komen tot een betaalbare regeling die zoveel mogelijk tegemoet komt aan de wensen en behoeften van deelnemers, werkgevers en gepensioneerden. Dat is de uitdaging waarvoor sociale partners zich in 2011 gesteld zien. Een makkelijk jaar zal 2011 op pensioengebied dus zeker niet worden. Wij zijn als bestuur op dit moment al hard aan het studeren op een nieuwe pensioenregeling en hopen sociale partners daarover medio 2011 te kunnen adviseren. Het uiteindelijke besluit wordt namelijk door sociale partners genomen; zij bepalen de inhoud van de regeling. Helaas kan ik u op dit moment nog geen bijzonderheden melden. Daarvoor is het nog te vroeg. Wel kan ik u melden dat wij er als bestuur alles aan doen om binnen afzienbare tijd duidelijkheid te geven over wat u kunt verwachten vanaf 1 januari 2012. Maar voorlopig blijft er helaas nog de nodige onzekerheid. Het is zeker niet mijn bedoeling u een pessimistisch beeld te schetsen van de (pensioen)toekomst. Ik ben ervan overtuigd dat we ook na 2011 een kwalitatief goede en betaalbare pensioenregeling neer kunnen zetten. Maar er gaan wel dingen veranderen. Daar moeten we niet geheimzinnig over doen. Openheid en informatievoorziening zijn belangrijk, óók als de boodschap wellicht minder positief is. Ik wens u, mede namens het bestuur, al het goede voor het nieuwe jaar! Jacqueline Bergervoet, voorzitter Bpf AVH
2
AVH Magazine
avh magazine nummer 1-2011
Inhoud
04
Ontwikkelingen remmen herstel
06
Spelregels blijven onduidelijk
08
10
11
12
Waardeoverdrachten voorlopig opgeschort
Tweede Kamer stemt in met wetsvoorstel medezeggenschap gepensioneerden
15
Mijnpensioenoverzicht.nl in de lucht
16
Hoe nu verder?
13 14 Studiecommissie aan het werk
15
Publiekscampagne pensioenfondsen in de prijzen
Samenwonen en partnerpensioen
Column
Nederlands pensioenstelsel weer het beste ter wereld
18
Premies en parameters 2011
AVH M agazine
3
herstel
Ontwikkelingen remmen herstel Per 1 april 2009 geldt er voor Bpf AVH een herstelplan. Wat staat daarin en hoe staan we er nu voor?
In 2008 is de dekkingsgraad van Bpf AVH gedaald tot 103,8% door een tweetal factoren. De dalende rente zorgde voor een toename van de verplichtingen met 28%. Door het afdekken van het renterisico kon dit gedeeltelijk gecompenseerd worden, maar nog altijd resteerde een toename van 12%. Tegelijkertijd daalde de marktwaarde van de beleggingen als gevolg van de crisis. In het herstelplan heeft Bpf AVH aangegeven hoe zij de dekkingsgraad weer op peil wil krijgen. Beleggingen In 2009 is het beleggingsbeleid van Bpf AVH licht aangepast. Omdat er altijd al relatief risicomijdend werd belegd volstond een kleine aanpassing. In plaats van 15% wordt vanaf 2009 nog maar 12,5% belegd in aandelen. Dit percentage is in 2010 verder afgebouwd naar 10%. Dat betekent echter wel dat er ook minder geprofiteerd kan worden van een stijging van de aandelenmarkten. Eén van de belangrijkste risico’s voor een pensioenfonds is het renterisico. Als de rente daalt nemen de verplichtingen van het fonds toe en daalt de dekkingsgraad. Bpf AVH heeft dit risico gedeeltelijk afgedekt met renterisico beperkende producten. Voor die gedeeltelijke afdekking is bewust gekozen om ook nog te kunnen profiteren van een rentestijging. Want dan gaat de dekkingsgraad omhoog. Verdere maatregelen Mocht het herstel niet overeenkomstig het plan verlopen , dan zal het bestuur onderzoeken of een premieverhoging tot de mogelijkheden behoort. Brengt ook dat geen uitkomst, dan rest niets anders dan een korting van de pensioenaanspraken. Korten is een beslissing die zeker niet lichtvaardig genomen wordt. Het is een uiterste maatregel, die niet eerder zal worden uitgevoerd dan 1 april 2012. Belangrijk daarbij is het voorwaardelijke karakter van een eventuele korting; de korting kan ‘gerepareerd’ worden zodra de dekkingsgraad weer toereikend is.
4
AVH Magazine
he rstel
Huidige situatie Hoe staat Bpf AVH er nu voor ten opzichte van het herstelplan? Eind 2010 had de dekkingsgraad op basis van het voorspelde herstelpad 108,7% moeten bedragen. Helaas is dat door een aantal omstandigheden niet gelukt. Sinds het opstellen van het herstelplan is de rente – en daarmee ook de dekkingsgraad – verder gedaald, met name in augustus. Hoe lager de rente, hoe hoger het bedrag dat Bpf AVH in kas moet hebben om de toekomstige uitkeringen te kunnen betalen. Als de verplichtingen harder stijgen dan het vermogen daalt de dekkingsgraad. In de regel geldt dat als de rente 1 procentpunt daalt, de dekkingsgraad zo’n 15 procentpunt lager wordt. In vergelijking met begin 2007 is de rente nu al snel zo’n twee procentpunt lager. Had een fonds toen een dekkingsgraad van 130%, dan is dat nu zo’n 100%. Dat is precies de reden dat veel fondsen nu kampen met een lage dekkingsgraad. Daarnaast moesten we als gevolg van de steeds sneller stijgende levensverwachting rekening houden met langere uitkeringen. Dat drukte deDekkingsgraad dekkingsgraad nog eens metRentestand 7 procentpunt. Het bestuur van Bpf AVH heeft besloten om het totale effect op de 110
105
Dekkingsgraad
dekkingsgraad in één keer te verwerken. Sommige andere fondsen doen dit in fases. Daarom is het momenteel moeilijk om de dekkingsgraden van pensioenfondsen te vergelijken. Bpf AVH staat nu laag in de lijstjes van gepubliceerde dekkingsgraden. Dat zal volgend jaar, als alle fondsen de gevolgen van de sterftetafels in hun dekkingsgraad hebben verwerkt, anders zijn. Toch is er ook goed nieuws. Er worden weer goede rendementen behaald op de beleggingen. Eind oktober bedroeg het totale rendement over 2010 11,03%. Dat is weliswaar hoog, maar helaas niet genoeg om de stijging van de verplichtingen te compenseren. In de grafieken kunt u zien dat de dalende rente in augustus een negatief effect had op de dekkingsgraad, ondanks de in die maand sterk stijgende rendementen. Meer weten? U kunt het herstelplan inzien op de website van Bpf AVH www.bpfavh.nl. Daar vindt u ook de actuele dekkingsgraad. Inmiddels is de dekkingsgraad eind november uitgekomen op 95%. In augustus was dit 90%. Er lijkt dus sprake van een voorzichtig herstel van de dekkingsgraad.
10 8
Rentestand
6 10
110 100
84
105 95
62
100 90
40
95 85 90 80
-2 2 januari
februari
maart
april
mei
juni
juli
augustus september
oktober
85 80
-2 januari
februari
maart
Dekkingsgraad
april
mei
juni
juli
augustus september
oktober
4,5 Dekkingsgraad
4,0
Rendement
3,5 4,5 3,0 4,0 2,5
110 100 105 95
3,5 2,0 3,0 1,5
100 90
2,5 1,0 2,0 0,5
95 85 90 80
januari
februari
maart
april
mei
juni
juli
augustus september
85 80
-4
Rendement
110 105
-4 0
oktober
1,5 0,0 1,0 0,5
januari
februari
maart
april
mei
juni
juli
augustus september
0,0 oktober AVH M agazine
5
Pensioen
Spelregels blijven onduidelijk Uw pensioenregeling wordt vastgesteld door CAO-partijen in de sector. Zij moeten daarbij wel rekening houden met politieke beslissingen en door sociale partners op centraal niveau gemaakte afspraken. Wat gebeurt er allemaal op ‘hoog niveau’?
6
AVH Magazine
pensioen
Sociaal akkoord Werkgevers- en werknemerspartijen hebben op 4 juni jl. een principe akkoord gesloten over AOW en (flexibel) pensioen. De AOW gaat in 2020 naar 66 jaar en wordt flexibel. Dat betekent dat iedereen die eerder wil stoppen met werken er voor kan kiezen de AOW op 65 jaar te laten ingaan. De uitkering is dan 6,5 procent lager. Langer doorwerken kan ook. Dan wordt de uitkering 6,5 procent hoger. Of verdere stijging van de AOW-leeftijd nodig is zal in 2015 bekeken worden aan de hand van de levensverwachting. Verwacht wordt dat de AOW-leeftijd in 2025 zal uitkomen op 67 jaar. De jaarlijkse verhoging van de AOW wordt gekoppeld aan de stijging van de verdiende lonen en niet meer aan de cao-lonen. Door die koppeling wordt de AOW in verhouding tot de lonen meer waard. Mensen met aanvullend pensioen, die vroeg begonnen zijn en een lager inkomen hebben, kunnen de hogere AOW gebruiken om desgewenst met 65 jaar te stoppen. Ook de aanvullende pensioenen zullen worden gekoppeld aan de levensverwachting. Dat maakt het systeem toekomstbestendiger. De premies dienen daarbij gelijk te blijven om deelnemers en werkgevers niet met extra kosten te confronteren. Er zal dus óf wat langer door-
gewerkt moeten worden óf de uitkeringen zullen wat lager worden. Verder is afgesproken dat wanneer pensioenfondsen onvoldoende op sterkte zijn, de rekening solidair betaald wordt door de werkenden en de niet-werkenden, door jong en oud. Het sociaal akkoord schetst dus de contouren van een nieuw pensioenstelsel, maar laat daarbij nog de nodige vragen open. Die vragen zullen de CAO-partijen in de afzonderlijke sectoren in moeten vullen. Politiek Het nieuwe kabinet heeft nog weinig uitspraken gedaan als het gaat om de oudedagsvoorziening. Al tijdens de informatie werd duidelijk dat de AOW-leeftijd zou gaan stijgen. VVD en CDA gesteund door de PVV, hebben in het regeerakkoord afgesproken dat de AOW-leeftijd in 2020 naar 66 jaar zal gaan. In het regeerakkoord is opgenomen dat de jaarlijkse fiscaal maximale pensioenopbouw zal worden beperkt. Werknemers zullen daardoor langer door moeten werken om hetzelfde pensioen op te bouwen. Die beperking zal al in 2013 ingaan. Daarnaast zal het aantrekkelijker worden om na de pensioengerechtigde leeftijd door te werken. De minister van SZW heeft tijdens een kennismakingsbezoek aan FNV te kennen
gegeven dat hij uiterlijk begin 2011 een akkoord kan sluiten met sociale partners over AOW en pensioenen. De FNV voorzitter onderschrijft het liggende akkoord. De Minister is van mening dat het pensioenakkoord en het regeerakkoord niet precies op elkaar aansluiten. Inmiddels is gebleken dat werkgevers en werknemers niet eensgezind zijn over een voor de vakbeweging cruciaal onderdeel uit het pensioenakkoord. Zij leggen de afspraak over de stijging van de AOW verschillend uit. Het verschil van mening is opmerkelijk, omdat beide partijen de politiek oproepen om het akkoord, dat zij voor de zomer sloten, integraal over te nemen. Gebeurt dat niet, dan komt het akkoord te vervallen, zo dreigt de vakbeweging. Al vrij snel zag het nieuwe kabinet zich geconfronteerd met een stijging van de kostendekkende premie bij vele pensioenfondsen, als gevolg van de lage rente. Om te voorkomen dat de premies in 2011 al sterk zouden stijgen heeft minister Kamp toegezegd dat de gedempte premie (d.w.z. de gemiddelde premie berekend over een langere periode, waardoor deze iets lager uitvalt) in 2011 gebruikt mag worden. Voorwaarde is wel dat fondsen dat jaar gebruiken om te werken aan een structurele oplossing voor een deugdelijke financiële opzet per 1 januari 2012.
Instroom FVP-regeling definitief ten einde Vanaf 1 januari 2011 kunnen nieuwe werklozen geen beroep meer doen op de FVP-regeling. Dat betekent dat voor deze groep de pensioenopbouw tijdens de werkloosheid niet langer doorgaat. Bent u voor 1 januari 2011 werkloos geworden en 40 jaar of ouder? Dan kunt u nog gebruik maken van de regeling. Waarschijnlijk zal de FVP-bijdrage wel verlaagd worden voor werknemers die in 2010 werkloos zijn geworden. Zij zullen dan nog wel pensioen opbouwen, maar minder dan voorheen. Een definitief besluit hierover zal begin 2013 genomen worden. Meer informatie over de FVP-regeling vindt u op www.svb.nl
AVH M agazine
7
toekomst
Hoe nu verder? De door politiek en sociale partners gestelde kaders zijn dus bekend. Het bestuur van Bpf AVH is daarmee aan de slag gegaan.
8
AVH Magazine
toekomst
ALM-studie Eind 2010 heeft het bestuur een zogenaamde ALM-studie laten uitvoeren. Daarbij worden duizenden scenario’s doorgerekend met als doel te komen tot een optimale afstemming van de beleggingen op de verplichtingen van een fonds. Op grond van zo’n ALM-studie kan het bestuur keuzes maken voor de toekomst. De ALM-studie dient ook als input voor de studiecommissies. Studiecommissie Sinds september buigt een studiecommissie zich op de contouren van een nieuwe pensioenregeling voor de sector. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. De studiecommissie ziet zich geconfronteerd met een aantal onzekerheden. Hoe zal de rente zich bijvoorbeeld ontwikkelen? Welke rendementen mogen we in de toekomst verwachten? Ook bestaat een pensioenregeling uit een aantal elementen die elkaar onderling beïnvloeden. De premie wordt bijvoorbeeld beïnvloed door het opbouwpercentage. Het is een samenspel van meerdere factoren. Premie De premie wordt vastgesteld door CAO-partijen in de sector. Zij hebben besloten voor 2011 vast te houden aan de gedempte premie. Dit is door de minister toegestaan, mits in 2011 een structurele oplossing voor een deugdelijke financiële opzet gezocht wordt. De premie blijft daarmee op 20% voor de AGF-sector. Voor de kaas- en eierensector blijft de premie 18,75%.
Indexatie Bpf AVH probeert ieder jaar de opgebouwde pensioenen aan te passen aan de loonindex (voor de actieve deelnemers) of de prijsindex (voor de gepensioneerden en gewezen deelnemers). Dit gebeurt echter alleen als de financiële situatie van het fonds dit toelaat. Ligt de dekkingsgraad onder de 105%, dan wordt er op grond van het indexatiebeleid niet geïndexeerd. Helaas heeft het bestuur - gezien de huidige dekkingsgraad - ook dit jaar moeten besluiten niet te indexeren. Hoe er in de toekomst met indexatie omgegaan zal worden is afhankelijk van het herstel van Bpf AVH en de ruimte die de premie eventueel biedt om tot indexatie over te gaan. Na 2011 In 2011 zal een tweede studiecommissie zich gaan buigen over de daadwerkelijke vormgeving van de nieuwe regeling vanaf 2012. Daarbij zullen afwegingen gemaakt moeten worden. Natuurlijk streven we naar een zo goed mogelijke regeling, maar we moeten ook de kosten in het oog houden. Er zal dan ook gezocht moeten worden naar een regeling die zo goed mogelijk aansluit bij enerzijds de wensen van werkgevers en werknemers qua inhoud van de regeling en anderzijds bij hun belang tot het beperkt houden van de premie. 2011 wordt dus een belangrijk jaar. We houden u op de hoogte.
AVH M agazine
9
Interview
Studie commissie aan het werk
Besturen is vooruitkijken. Daarom studeert Bpf AVH nu al op
de gevolgen van alle huidige ontwikkelingen voor de pensioen regeling. Dat gebeurt in de vorm van een studiecommissie onder leiding van bestuurslid Paul Nijhuis. We legden Paul wat vragen voor. Wie zitten er in de studiecommissie? “De studiecommissie bestaat uit verschillende bestuursleden van zowel werkgevers- als werknemerszijde. Werkgevers en werknemers hebben beide hetzelfde aantal vertegenwoordigers in de commissie. Daarnaast zitten ook de actuaris en de pensioenuitvoerder aan tafel. Zij adviseren ons over de financiële haalbaarheid en administratieve uitvoerbaarheid van de verschillende scenario’s die wij nu onderzoeken.”
pensioenakkoord gesloten dat dient als kader voor die herziening. Wij hebben van het bestuur de opdracht gekregen te bezien hoe het fonds vanuit de huidige financiële situatie het jaar 2011 in zal gaan en wat de contouren van een nieuwe regeling als gevolg van dat pensioenakkoord zouden kunnen zijn. Vooralsnog werken we een aantal scenario’s uit. Een volgende studiecommissie zal die verder moeten onderzoeken en een advies uit moeten brengen aan sociale partners. Zij bepalen uiteindelijk de pensioenregeling.”
Wat doet de studiecommissie precies? “Door de huidige economische situatie en de vergrijzing is duidelijk geworden dat de pensioenregelingen herzien moeten worden. Sociale partners hebben een
10
AVH Magazine
Werkgevers, deelnemers en gepensioneerden hebben verschillende belangen. Hoe gaan jullie daarmee om? “Als bestuur zijn we op grond van de
Pensioenwet verplicht tot evenwichtige belangenafweging. Dat wil zeggen dat we de belangen van alle betrokkenen mee moeten nemen in onze besluitvorming en die belangen ook even zwaar mee moeten laten wegen. Ik ben zelf bestuurslid namens de werkgevers, maar mag dus niet alleen naar hun belangen kijken. Als er pijnlijke keuzes gemaakt moeten worden zal de pijn dan ook zo goed mogelijk verdeeld worden.”
Op welke termijn zal er een beslissing genomen worden over een nieuwe pensioenregeling? “Dat zal in 2011 gebeuren. Uiteraard zullen we de deelnemers, werkgevers en gepensioneerden informeren als er een besluit genomen is.”
waardeov erdrach t
Waardeoverdrachten voorlopig opgeschort De lage dekkingsgraden hebben ook gevolgen voor de afhandeling van waardeoverdrachten. Pensioenfondsen mogen namelijk alleen meewerken als hun dekkingsgraad 100% of hoger is. Sinds medio 2010 ligt de dekkingsgraad van Bpf AVH onder de 100%. Dat betekent dat waardeoverdrachten vanuit of naar Bpf AVH tijdelijk worden opgeschort. Als u een verzoek tot waardeoverdracht heeft lopen krijgt u daarvan bericht. In deze gevallen worden ook de in acht te nemen wettelijke termijnen opgeschort; deze gaan weer lopen op het moment dat de afhandeling van het verzoek weer hervat kan worden. Uiteraard ontvangt u ook bericht als de afhandeling hervat worden.
Wilt u een verzoek tot waardeoverdracht indienen? Doet u dat dan binnen zes maanden na beëindiging van uw deelname aan de vorige pensioenregeling. U dient het verzoek dan binnen de wettelijke termijnen in. De verdere afhandelingstermijn is dan wel afhankelijk van de dekkingsgraden van de betrokken fondsen. Let op, verzoeken tot waardeoverdracht kunnen alleen afgehandeld worden als de dekkingsgraad van zowel het oude als het nieuwe pensioenfonds boven de 100% ligt. Stijgt de dekkingsgraad van Bpf AVH, dan betekent dit niet automatisch dat uw verzoek alsnog wordt afgehandeld. Het kan immers zijn dat de dekkingsgraad van het andere fonds nog onvoldoende is. Pas als beide fondsen voldoende zijn hersteld kan de waardeoverdracht worden afgerond.
AVH M agazine
11
Politiek
Tweede Kamer stemt in met wetsvoorstel medezeggenschap gepensioneerden Afgelopen zomer heeft de Tweede Kamer ingestemd met het wetsvoorstel van Koser Kaya (D’66) en Blok (VVD). Dit wetsvoorstel geeft gepensioneerden recht op bestuursdeelname bij alle bedrijfstakpensioenfondsen. Op dit moment worden de besturen gevormd door vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers, waarbij gepensioneerden als werknemers gezien worden. Hoewel deze vertegenwoordigers namens werkgevers of werknemers zitting hebben moeten zij op grond van de Pensioenwet bij besluitvorming rekening houden met alle belangen, de zogenaamde evenwichtige belangenafweging. Het wetsvoorstel van Koser Kaya en Blok verplicht pensioenfondsen hun gepensioneerden te vragen of zij gepensioneerden
12
AVH Magazine
in het bestuur willen. Willen zij dat, dan worden de huidige werknemerszetels tussen beide groepen verdeeld op basis van de onderlinge getalsverhouding. Werknemers en gepensioneerden moeten de werknemerszetels dus delen. Overigens geldt ook voor eventuele gepensioneerdenvertegenwoordigers dat zij gehouden zijn tot evenwichtige belangenafweging. Zij mogen dus niet alleen de belangen van gepensioneerden behartigen. Met de aanname van dit wetsvoorstel is de bestuursdeelname van gepensioneerden
nog geen feit. Het wetsvoorstel zal ook nog door de Eerste Kamer goedgekeurd moeten worden. Tegelijkertijd spelen er meer zaken op het gebied van goed pensioenfondsbestuur. Ook de minister van Sociale Zaken werkt aan een wetsvoorstel. Dat heeft echter een bredere strekking en gaat, naast medezeggenschap van gepensioneerden, ook in op zaken als deskundigheid en stroomlijning van de huidige medezeggenschapsstructuur. Het blijft dus nog even de vraag hoe de bestuursdeelname van gepensioneerden vormgegeven zal worden.
column Zoals elk jaar begin ik ook nu met u een bijzonder goed en gezond nieuw jaar toe te wensen. Maar… deze column is anders dan die van voorgaande jaren. Het is namelijk mijn laatste. Helaas dwingen gezondheids redenen mij mijn werkzaamheden voor het pensioenfonds neer te leg gen en ik kan u wel zeggen, dat doe ik met pijn in mijn hart. Ik heb mij sinds 2003 met veel plezier ingezet voor de belangen van deel nemers en gepensioneerden, samen met mijn collega-leden van de deelnemersraad.
Hoe ziet de medezeggenschap er nu uit? Bestuur: bestaat uit vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers. Nemen de besluiten en zijn verantwoordelijk.
Deelnemersraad: bestaat uit deelnemers en gepensioneerden. Heeft adviesrecht op een aantal onderwerpen.
Verantwoordingsorgaan: bestaat uit werkgevers, deelnemers en gepensioneerden. Geeft jaarlijks een oordeel over het beleid van het bestuur.
Visitatiecommissie: bestaat uit drie onafhankelijke deskundigen. Beoordeelt iedere drie jaar de beleids- en bestuursprocessen binnen het fonds.
Als ik nu terugkijk is er in die jaren veel gebeurd. De deelnemers raad is een uitvloeisel van het in 2003 gesloten Medezeggen schapsconvenant, gericht op het verbeteren van de medezeg genschap van gepensioneerden. Ik denk dat we na al die jaren kunnen concluderen dat die medezeggenschap zeker verbeterd is. Misschien is het nog niet ideaal, maar we zijn op de goede weg. Met de invoering van de Principes voor Goed Pensioen fondsbestuur in 2005 kregen we, naast de deelnemersraad, ook een Verantwoordingsorgaan en een Visitatiecommissie. Hoewel die strikt formeel andere taken hadden was er toch ook een grijs gebied tussen de verschillende organen. We moesten dus al lemaal onze plaats zien te vinden. De Wet VUT, Prepensioen en Levensloop leidde in 2006 tot een versobering van de pensioen regelingen door de mogelijkheden voor vervroegde uittreding in te perken. Dat leidde tot aanpassing van de pensioenregeling, een proces waar de deelnemersraad nauw bij betrokken is ge weest. Nauwelijks daarvan bekomen barste in 2008 de crisis los, waar we nu nog steeds mee te maken hebben. Waar de pensioenwereld vroeger een oase van rust was en te boek stond als saai, rollen we nu van de ene verandering in de andere. Die hectiek maakt het niet alleen boeiend, maar geeft je ook het idee dat je als lid van de deelnemersraad daadwerkelijk een toege voegde waarde hebt. Er is immers genoeg om over te adviseren! Ik heb mijn tijd bij de deelnemersraad dan ook als zeer waardevol ervaren. Niet alleen vanwege de bijdrage die je kunt leveren aan een goede pensioenregeling, maar ook vanwege de samenwer king met anderen. Allereerst natuurlijk de andere leden van de deel nemersraad. Hoewel er soms stevig gediscussieerd kon worden vonden we elkaar altijd in een eendrachtig advies aan het bestuur, dat ons op haar beurt alle ruimte gaf om onze taak te vervullen en openstond voor onze adviezen. En natuurlijk was er ook de onder steuning vanuit de uitvoerder. Zij hebben ons altijd op voortreffelijke wijze begeleid en van alle benodigde informatie voorzien. Beste mensen, allemaal heel veel dank voor de prettige samenwerking! Dit is dus een afscheid. Maar elk afscheid is ook een nieuw begin; voor mij en ook voor de deelnemersraad. Voorlopig neemt de plaats vervangend voorzitter, René Weststrate, mijn taken tijdelijk over. Zo dra de deelnemersraad weer op volle sterkte is zal bezien worden wie de nieuwe voorzitter wordt. Het ziet ernaar uit dat de roerige tijden nog niet ten einde zijn. Er wacht de deelnemersraad dus nog een schone taak en ik wens hen daarbij veel sterkte en wijsheid! Jan Janssen, voorzitter deelnemersraad AVH M agazine
13
div ersen
Nederlands pensioenstelsel weer het beste ter wereld Het Nederlandse pensioenstelsel is het beste van de wereld. Vergeleken met andere volgroeide pensioenstelsels scoort het Nederlandse systeem beter op het percentage deelnemers, de hoogte van de uitkeringen en de houdbaarheid. Dat blijkt uit onderzoek van de universiteit van Melbourne en pensioenadviseur Mercer. De Nederlandse combinatie van de inkomensonafhankelijke AOW en een veelal verplicht bedrijfspensioen staat volgens de onderzoekers garant voor een pensioen dat is gebaseerd op het gemiddeld verdiende salaris tijdens het werkzame leven. De participatie is hoog: negen op de tien werknemers bouwen pensioen op. Bovendien heeft Nederland relatief veel geld gespaard in pensioenfondsen: ze beheren ruim 700 miljard euro. Zelfs het feit dat de pensioenfondsen nu onder vuur liggen, is volgens de onderzoekers een goed teken; Nederland denkt tenminste na over oplossingen. Andere landen hebben dezelfde problemen, maar sluiten de ogen voor de problemen op lange termijn. Zweden, Zwitserland, Australië en Canada hebben volgens de onderzoekers ook een pensioensysteem dat de toets der kritiek kan doorstaan. China en Japan komen het slechtst uit de vergelijking.
Waarschijnlijk geen indexatie in 2011 Door de lage dekkingsgraad kunnen opgebouwde en ingegane pensioenen dit jaar helaas niet geïndexeerd worden. Bpf AVH probeert ieder jaar op 1 januari de pensioenen te verhogen. Dat kan alleen als de financiële toestand van het fonds dat toelaat. Daarom wordt er een zogenaamde staffel gebruikt: Op dit moment is de dekkingsgraad van Bpf AVH lager dan 105%. Indexatie lijkt op dit moment niet verantwoord, omdat het de kans vergroot dat er verdergaande maatregelen getroffen moeten worden om de dekkingsgraad op het vereiste minimumniveau te krijgen. In januari 2011 zal het bestuur hier een definitieve beslissing over nemen. Ook voor de komende jaren moet u er rekening mee houden dat er niet of slechts gedeeltelijk geïndexeerd kan worden.
14
AVH Magazine
Dekkingsgraad
Toeslag
Lager dan 105%
Geen indexatie
Tussen 105% en vereiste dekkingsgraad
Gedeeltelijke indexatie indien de premie toereikend is en een eventueel herstelplan niet wordt doorkruist
Tenminste gelijk aan ver- Volledige indexatie eiste dekkingsgraad
div ersen
Mijnpensioenoverzicht.nl in de lucht We hebben u er al eerder over bericht, maar nu is het dan zo ver: de website
Pensioen. Hoe staat u ervoor?
www.mijnpensioenoverzicht.nl is online. Op deze website kunt u inzicht krijgen in uw totale oudedagsvoorziening. Het gaat dan om alle pensioenaanspraken die u bij verschillende pensioenfondsen en verzekeraars hebt opgebouwd én uw AOW-aanspraken. Hoe werkt het?Vanaf de website kunt u inloggen met uw DigiD. Vervolgens wordt bij alle pensioenfondsen en verzekeraars nagegaan of u daar pensioen heeft opgebouwd. Als dat zo is geven die fondsen of verzekeraars de hoogte van het pensioen door. Hetzelfde gebeurt bij de Sociale Verzekeringsbank. Zij geven de hoogte van uw AOW door. Zo krijgt u alles netjes op een rijtje en ziet u direct het bedrag onder de streep. U heeft dus wel een DigiD nodig om in te kunnen loggen. Dit is de code die u ook gebruikt voor uw belastingaangifte via internet. Heeft u geen DigiD, dan kunt u op ww.mijnpensioenoverzicht.nl zien hoe u die kunt aanvragen.
Wilt u weten hoe u ervoor staat? Op www.mijnpensioenoverzicht.nl vindt u met één druk op de knop een totaaloverzicht van uw pensioen en AOW.
De gegevens zijn afkomstig van alle pensioenfondsen en -verzekeraars in Nederland en van de Sociale Verzekeringsbank.
U logt in met uw DigiD. Heeft u nog geen DigiD of bent u uw gebruikersnaam en wachtwoord vergeten? Ga dan naar www.digid.nl.
Weet hoe u ervoor staat Check het op mijnpensioenoverzicht.nl Helder, eenvoudig en vertrouwelijk
adv_pensioen_CS_A4sta.indd 1
12/7/10 10:29:58 AM
Publiekscampagne pensioenfondsen in de prijzen U kent het ongetwijfeld: samenstajijsterk.nl, de publiekscampagne van de Nederlandse bedrijfstakpensioenfondsen. Met spotjes op de radio en advertenties in de media willen de pensioenfondsen de voordelen van een collectief pensioen voor het voetlicht brengen. Die campagne is nu in de prijzen gevallen. Elk jaar reikt het tijdschrift Nederlands Pensioen- en beleggingsnieuws (NPN) prijzen uit als erkenning voor inspanningen die bijdragen aan het behoud van het Nederlandse pensioenstelsel. Dit jaar is o.a. de campagne Samenstajijsterk bekroond. De jury oordeelde dat de campagne “een belangrijke eerste stap is in de wens van acht miljoen mensen in Nederland om de waarheid te horen – ook al is dat soms een vervelende waarheid.” De campagne wordt ook in 2011 voortgezet. AVH M agazine
15
pensioen
Samenwonen en partner pensioen Heeft u een partner en/of kinderen? Dan is het nabestaandenpensioen voor u van belang. U wilt hen immers verzorgd achterlaten als u zou komen te overlijden.
Als deelnemer aan de pensioenregeling van Bpf AVH bouwt u naast ouderdomspensioen ook nabestaandenpensioen op. Bij uw overlijden ontvangt uw partner dan een partnerpensioen en uw kinderen een wezenpensioen. Hoe hoog dit pensioen is, is afhankelijk van uw situatie op het moment van overlijden.
als u gehuwd bent, een geregistreerd partnerschap hebt of een samenlevingscontract dat tenminste zes maanden voor overlijden is gesloten. Woont u samen zonder iets geregeld te hebben, dan krijgt uw partner dus geen uitkering! Wel iets om over na te denken.
Belangrijk om te weten is dat uw partner alleen recht heeft op een partnerpensioen
U overlijdt als..
Uw partner krijgt…
Uw kinderen tot 18 jaar krijgen…
actief deelnemer
50% van het ouderdomspensioen dat u op had kunnen bouwen als u tot uw pensioen deelnemer was geweest
10% van het ouderdomspensioen dat u op had kunnen bouwen als u tot uw pensioen deelnemer was geweest
gewezen deelnemer
50% van het ouderdomspensioen dat u heeft opgebouwd
10% van het ouderdomspensioen dat u heeft opgebouwd
gepensioneerde
50% van het ouderdomspensioen indien u voor pensionering bent getrouwd
10% van het ouderdomspensioen
Let op! Neemt u deel aan de vaste bedragenregeling, dan bedragen de percentages 70% voor uw partner en 15% voor uw kinderen.
16
AVH Magazine
pensioen
Houdt u van lezen? Voor onze klankbordgroep communicatie zoeken wij:
lezers (m/v) Veel mensen vinden pensioen moeilijke materie. Heel begrijpelijk, want het is ook niet zo eenvoudig, maar wel belangrijk! Als pensioenfonds proberen wij de pensioenregeling begrijpelijk uit te leggen. Om er zeker van te zijn dat onze deelnemers onze communicatie ook echt als begrijpelijk ervaren heeft Bpf AVH een klankbordgroep, die al onze communicatie-uitingen beoordeelt op begrijpelijkheid. Als lid van de klankbordgroep ontvangt u de communicatie-uitingen thuis met het verzoek deze te lezen en te beoordelen. Tijdens de bijeenkomsten van het klantenpanel, die ongeveer twee keer per jaar ’s avonds zullen plaatsvinden, kunt u uw mening geven en met andere panelleden en de administratie van Bedrijfspensioenfonds AVH van gedachten wisselen. In ruil daarvoor bieden wij u een vergoeding en een aparte vergoeding voor eventuele reiskosten. Maar bovenal bieden wij u de kans u te verdiepen in de interessante wereld van uw pensioenregeling. Interesse? Meldt u aan bij Sandra Hofland, beleidsmedewerker op telefoonnummer 070 338 10 20.
AVH M agazine
17
Pre mies
Premies en parameters 2011 Parameter (VOORLOPIG OVERZICHT D.D. 01-12-2010)
2011
2010
Vaste bedragenregeling (VR) Weekbijdrage € 26,72 € 26,72 Basisgrondslag € 5.035,-- € 5.035,-- Normpensioen € 3.524,-- € 3.524,-- Verhoging pensioen: • actieve deelnemers n.n.b. 1,95% • slapers en gepensioneerden n.n.b. 0% Basis Pensioen Middelloonregeling *) Premie AGF-groothandel (opbouw is 1,9%) 20% 20% Premie Particulier Kaaspakhuisbedrijf (opbouw is 1,75%) 18,75% 18,75% Premie Groothandel in Eieren (opbouw is 1,75 %) 18,75% 18,75% Franchise € 15.676,-- € 15.528,-- Max. Jaarsalaris € 33.590,-- € 33.274,-- Max. pensioengrondslag (max.premiegrondslag) € 17.914,-- € 17.746,-- Verhoging pensioen: • actieve deelnemers n.n.b. 1,95% • slapers en gepensioneerden n.n.b. 0% 55-plusregeling **) Premie Particulier Kaaspakhuisbedrijf Max. Jaarsalaris Verhoging uitkering Premie Groothandel in Eieren Max. Jaarsalaris Verhoging uitkering Premie VUGaard (wordt geïnd door VUGaard/PVF Achmea) Max. Jaarsalaris Verhoging uitkering
1,50% € 73.947,-- n.n.b. 0% € 49.298,-- n.n.b. 1,00% € 49.298,-- n.n.b.
1,50% € 73.074,-- 0% 0% € 48.716,-- n.n.b. 1,00% € 48.716,-- n.n.b.
Aanvullend pensioen (AP-eindloon) Premie (opbouw 1,75%) 25,50% 25% Franchise € 33.590, -- € 33.274, -- Max. jaarsalaris € 87.728, -- € 86.902, -- Reguliere pensioenopbouw 1,75% 1,75% Eenmalige keuze in 2006 pensioenopbouw 2,00% 2,00% Premie pensioenopbouw 2,0% 28,00% 27,50% Verhoging pensioen: • slapers en gepensioneerden n.n.b. 0% Aanvullend pensioen (AP-middelloon) Premie (opbouw 1,75%) 22% 22% Franchise € 33.590, -- € 33.274, -- Max. jaarsalaris € 87.728, -- € 86.902, -- Reguliere pensioenopbouw 1,75% 1,75% Eenmalige keuze in 2006 pensioenopbouw 2,25% 2,25% Premie pensioenopbouw 2,25% 27% 27% Verhoging pensioen: • actieve deelnemers n.n.b. 1,95% • slapers en gepensioneerden n.n.b. 0% Aanvullend pensioen (middelloon-plus) ***) Premie (opbouw 2,25%) Franchise
18
AVH Magazine
27,50% € 12.898,--
26,00% € 12.673,--
2009
€ 26,21 € 4.939,-€ 3.457,-0% 0%
20% 18,75% 18,75% € 15.158,-€ 32.481,-€ 17.323,-0% 0%
1,50% € 71.703,-0% 0,50% € 47.802,-3% 1,00% € 47.802,-3,25%
25% € 32.481, -€ 84.832, -1,75% 2,00% 27,50% 0%
22% € 32.481, -€ 84.832, -1,75% 2,25% 27% 0% 0%
26% € 12.465,--
Premies Parameter (VOORLOPIG OVERZICHT D.D. 01-12-2010)
2011
2010
Max. jaarsalaris n.v.t. n.v.t. Verhoging pensioen: • actieve deelnemers n.n.b. 1,95% • slapers en gepensioneerden n.n.b. 0%
2009 n.v.t. 0% 0%
VPgaard aanspraken, verhoging prepensioen: actieve deelnemers • slapers en gepensioneerden
n.v.t. n.n.b.
n.v.t. 0%
n.v.t. 0%
Prepensioenregeling PKP, verhoging prepensioen: actieve deelnemers • slapers en gepensioneerden
n.v.t. n.n.b.
n.v.t. 0%
n.v.t. 0%
Invaliditeitspensioen (IP) Verhoging toegekende en ingegane pensioenen
n.n.b.
0%
0%
Tijdelijk Nabestaandenpensioen (TNP) Premie Verhoging ingegane uitkeringen
Zie tabel n.n.b.
Zie tabel 0%
Zie tabel 0%
•
•
*) De premie wordt berekend over de pensioengrondslag (pensioensalaris – franchise) **) De premie wordt berekend over salaris (gemaximeerd) en bij Part.Kaaspakhuis over pensioengevend loon (v/a 23 jaar) ***) Deze premie is inclusief de premie voor de basis middelloonregeling
Leeftijd
Benodigd kapitaal bij overlijden voor € 12.000,- tijdelijk nabestaandenpensioen per jaar
Premie per € 10.000,kapitaal
Leeftijd
Benodigd kapitaal bij overlijden voor € 12.000,- tijdelijk nabestaandenpensioen per jaar
Premie per € 10.000,kapitaal
20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42
296.000 293.000 291.000 288.000 285.000 282.000 279.000 276.000 273.000 269.000 266.000 262.000 258.000 254.000 250.000 246.000 241.000 236.000 231.000 226.000 221.000 216.000 210.000
4,64 4,64 4,64 4,64 4,75 4,86 4,86 5,18 5,29 5,62 5,83 6,05 6,48 7,02 7,56 7,99 8,64 9,29 9,94 10,91 11,77 12,85 14,04
43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64
204.000 198.000 192.000 185.000 178.000 171.000 164.000 156.000 149.000 141.000 132.000 123.000 114.000 105.000 95.000 85.000 74.000 63.000 52.000 39.000 27.000 14.000
15,66 17,28 19,22 21,17 23,87 26,35 29,48 33,26 37,04 41,36 46,01 51,95 58,21 65,34 73,22 82,08 92,23 103,25 115,56 129,82 145,8 162,65
AVH M agazine
19
Met Bpf AVH goed op weg in 2011 De Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische en Voedselvoorzieningshandel (Bpf AVH), verzorgt al meer dan veertig jaar de pensioenvoorziening voor de Agrarische groothandel. Bpf AVH biedt werknemers in deze sector financiële zekerheid voor de toekomst. Bpf AVH staat voor heldere communicatie, duidelijke afspraken en een goed georganiseerde administratie. Als werkgever kunt u rekenen op actuele informatie over pensioenregelingen en daaraan gerelateerde onderwerpen. Bpf AVH heeft oog voor het voorkomen van administratieve lasten. Met haar partner Cato berichten-
dienst biedt zij de werkgevers een een-voudige wijze van gegevens aanlevering. Ook de werknemers hebben hiervan voordeel. Zij kunnen rekenen op pensioenvoorzieningen en -regelingen die concreet en adequaat aansluiten bij hun behoeften. BPF AVH, een belangrijke investering in uw toekomst en die van uw werknemers. Postbus 3144, 2280 GC Rijswijk Tel. 070 - 306 11 90, Fax 08422 - 62369,
[email protected]. Kijk voor meer informatie op www.bpfavh.nl
Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische en Voedselvoorzieningshandel
