Custodie Zeeland
Jaargang 7
Januari 2014
Hemel op aarde Jij bent mijn schuilplaats in de regen, de sterke kering voor de vloed Mijn toevlucht op het droge, als ik voor dreiging vluchten moet Jij bent de hemel hier op de aarde, ik zie jouw schaduw en jouw gloed Jij bent de eindeloze zomer, het briesje langs de waterkant Mijn verlangen naar verbinding, als eenzaamheid mij overmant Jij bent de hemel hier op de aarde, ik voel de warmte van je hand Jij bent de fluisterende woorden, die ik onbewust steeds hoor Mijn navigatie naar het goede, als ik verdwaal of weer ontspoor Jij bent de hemel hier op de aarde, ik hoor je zachtjes in mijn oor ArtemisiA
© ArtemisiA: www.arte-mi-sia.com
Custodie Zeeland
Nummer 56
■
Zondag 26 januari Wandelen met Franciscus in Utrecht. Lees hier meer over elders in deze nieuwsbrief.
■
Zaterdag 8 februari Den Bosch: Studie- en bezinningsmiddag over betrokkenheid: nabij worden. Lees hier meer over elders in deze nieuwsbrief.
Custodie Zeeland
Over de drempel……
Wim Kan, de legendarische cabaretier, hield in het verleden een aantal conferences op Oude Jaarsavond. De conferences hadden de naam: De drempel over samen met Wim Kan met Corry aan zijn zijde. De Nederlandse bisschoppen zijn niet een drempel overgegaan, maar gingen naar de drempels van de apostelen. Hier wordt mee bedoeld dat zij de graven van de apostelen Petrus en Paulus hebben bezocht tijdens hun Ad Limina Apostolorum bezoek in december. Limen betekent drempel. Behalve hun bezoek aan de drempels spraken zij ook met Paus Franciscus. Hij bemoedigde hen. Inmiddels zijn ze ook de drempel van 2013/2014 overgegaan. Tekst: Ed Visser (*) In kerkelijk opzicht zouden we kunnen zeggen: De drempel over met Paus Franciscus aan onze zijde. Deze Paus zoekt contact met de mensen. Hij praat met hen, luistert, raakt hen aan, wil hen helpen. Hij plaatst zich niet boven het volk, maar is 1 van hen. Hij wil bij zijn volk zijn. Hij roept ons op om aandacht te schenken aan de armen en de nederigen. In dat opzicht maakt hij waar wat de Heilige Franciscus ook deed. Misstanden wil hij eveneens aanpakken, bijvoorbeeld de problematiek aangaande de Vaticaanse Bank. Hij heeft een commissie benoemd, die moet bekijken welke veranderingen binnen de Curie noodzakelijk zijn. Het is dan ook niet verwonderlijk, dat hij zeer populair is. En dat schept verwachtingen. Dat gebeurde ook toen paus Johannes XX111 het Tweede Vaticaans Concilie bijeenriep. Helaas, niet alle verwachtingen werden vervuld. Nu we een nieuw jaar ingaan met deze Paus aan onze zijde zal gaan blijken of hij ook op het terrein van leerstellingen aanzetten tot verandering zal geven. Het ziet er niet naar uit. Kan bijvoorbeeld bespreekbaar worden: een vrouw als priester? Heeft hij daar al iets over gezegd? Jazeker! Op 26 november 2013 publiceerde de Paus Evangelii gaudium. Hierin kun je lezen,dat het priesterschap alleen aan mannen is voorbehouden en niet ter discussie kan worden gesteld. Waarom niet? Het priesterschap is een teken van Christus de Bruidegom, die zichzelf geeft in de Eucharistie. Dat is dan duidelijk, weten we waar we aan toe zijn. Het is boeiend om te lezen, te horen wat de Paus op een ander gebied te vertellen heeft. Bij het volgende fragmentje: Even doorbijten! Gewoon doorlezen. Op 6 december 2013 hield de Paus een toespraak tot de leden van de Internationale Theologencommissie van de Heilige Stoel. Onze bisschop is daar ook lid van. De Paus zei: ,,Door de gave van de Heilige Geest bezitten de leden van de Kerk de sensus fidei. Het gaat hierbij om een soort van geestelijk instinkt, dat ons in staat stelt ‘te denken met de Kerk’ en te onderscheiden wat in overeenstemming is met het apostolisch geloof en de geest van het Evangelie.’’
Custodie Zeeland
Paus, kardinalen, bisschoppen en priesters hebben daarom de plicht om aandachtig te luisteren naar wat de Geest de Kerk zegt. Die Geest uit zich dan in de authentieke manifestaties van het collectieve geloofsbewustzijn (sensus fidelium). Deze mag daarentegen niet verwisseld worden met de sociologische realiteit van de opinie van de meerderheid. U hoort/leest het al. Dit is andere taal! Niet 1, 2, 3 te begrijpen. Wat wordt er nou precies bedoeld? Wie het weet, mag het zeggen! Ik doe een poging. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de opvattingen binnen de Rooms-Katholieke Kerk en de publieke (Rooms-Katholieke) mening. Die kunnen haaks op elkaar staan. De voorkeur gaat dan uit naar de kerkelijke opvatting. Voorbeeld. De publieke opinie vindt het op z’n minst toch heel vreemd, dat gescheiden mensen in principe geen communie mogen ontvangen. Dat mag pas weer na een kerkelijke rechtbankprocedure. De kerkelijke leer kijkt daar anders tegen aan. De publieke opinie mag dus nu niet verward worden met de Kerkelijke leer. We zijn inmiddels de drempel over met paus Franciscus aan onze zijde. Het is af en toe goed om de zaken van verschillende zijden te bekijken. Een zalig 2014! (*) Ed Visser is pastoraal werker in de H. Maria Parochie Walcheren
Paus Franciscus, hier op 28 juli 2013 tijdens de Wereld Jongerendagen in Rio de Janeiro. Foto: Ramon Mangold.
Custodie Zeeland
Studie- en bezinningsmiddag over betrokkenheid: nabij worden. Zaterdag 8 februari 2014 ‘Waar barmhartigheid is en onderscheiding daar is geen veeleisendheid en geen verharding’ Franciscus: Wijsheidsspreuken 27.6 ,,Een mens verandert door de betrekkingen die hij of zij aangaat in het leven. Dat is zo, wanneer iemand zich bindt aan mensen of aan gebeurtenissen. Betrokkenheid is pas echt wanneer het je leven, of bepaalde facetten daarvan, echt verandert. Zo niet, dan is het ‘belangstelling’ of ‘interesse’.’’ Velen zijn al of niet vanuit hun spirituele bewogenheid betrokken bij allerlei maatschappelijke projecten. Zij trekken zich het lot aan van mens, natuur en de gehele schepping en tonen daarbij een enorme inzet en inspanning. Zij doen dit vanuit een geraakt zijn, een bewogen zijn. Betrokkenheid komt niet zomaar aanwaaien. Vaak is het nodig om zelf te ervaren wat het is om in een soortgelijke situatie te verkeren. Over Franciscus is geschreven dat hij compassie voelde met de meest kwetsbaren in de samenleving in zijn tijd. Er staat geschreven: ‘Wie hij de helpende hand niet kon bieden, toonde hij zijn liefde’ (2 Cel 83) ‘Waar barmhartigheid is en onderscheiding… daar is geen veeleisendheid en geen verharding’ (Wijsheid 27.6) Inleidingen 1 Franciscus, een zorgzaam iemand Franciscus heeft de diepe betekenis van zorgzaamheid ontdekt tijdens zijn ontmoeting met de melaatsen. Die ontmoeting heeft zijn omgaan met mensen later gekleurd, niet alleen met de kwetsbaren zoals armen, maar zelfs met machtigen. Wat dit laatste betreft kun je zeggen dat hij zorgzaam is omgegaan met de sultan in Damiate tijdens de vijfde kruistocht. Wat was zijn bron van dergelijke zorgzaamheid? André Jansen ofm is minderbroeder. Hij was jaren actief in het onderwijs en op pastoraal gebied. Ook is hij al 31 jaar redactielid van het tijdschrift Franciscaans Leven en auteur van het boek ’Franciscus van Assisi. Mysticus van nabijheid’. 2 Door betrokkenheid op de kwetsbare mens… Vanuit de ervaringen die straatpastor Joris Obdam opdoet bij ‘Stem in de Stad’ te Haarlem wil hij laten zien hoe door betrokkenheid op de kwetsbare medemens het evangelie voor hem tot leven wordt gebracht in de alledaagse gebeurtenissen van het diaconale centrum. Het brengt hem ertoe dat hij zichzelf en de Ander beter leert verstaan. Joris Obdam is straatpastor in Haarlem en daar betrokken bij ‘Stem in de Stad’.
Custodie Zeeland
Workshops 1 De spiegel tot verbondenheid ‘Spiegel je in de arme, nederige man op het kruis’, zegt Clara. Hoe kan dat spiegelen ons inspireren tot verbondenheid? Kijkend naar het kruis van San Damiano ontdekken we de kracht van de machteloosheid. De parabel van de barmhartige Samaritaan wordt de parabel van de man in de goot. Francine Demarsin is al heel lang geboeid door de bronnen van Franciscus en Clara. 2 Evangelie van alle dag: waartoe leidt mijn betrokkenheid? Vanuit de schrift betrokken raken bij het leven van alledag waarin sporen zichtbaar zijn die mij en een ander iets heel concreets kunnen vertellen over wat God voor ons kan betekenen. Joris Obdam is straatpastoor in Haarlem en daar betrokken bij ‘Stem in de Stad’. 3 Franciscaanse betrokkenheid Vanuit oude franciscaanse bronnen worden tekstfragmenten gebruikt om dieper in gaan op de relatie tussen Franciscus en Clara. Waaruit bestond de verbinding met elkaar en wat was typerend voor hun verbondenheid? Is eenzelfde gevoel van verbondenheid ook waar te nemen tussen broeders onderling en tussen broeders en zusters of is die bij hen van een andere orde? Hubert Bisschops ofs is auteur van ‘Franciscus van Assisi: mysticus en mystagoog’ en verbonden aan de Franciscaanse Beweging (werkgroep Studie & Vorming en redactie Franciscaans Leven). Programma vanaf 12.30 uur
Inloop met koffie en thee
13.00 uur 13.05-13.50 uur 13.50-14.05 uur 14.05-14.50 uur 14.50-15.00 uur 15.00 uur 15.50 uur 16. 40 uur
Woord van welkom Inleiding André Jansen ofm Pauze Inleiding Joris Obdam Pauze Workshops 1e ronde (workshop 1, 2 en 3) Workshops 2e ronde (workshop 1, 2 en 3) Afsluiting
Aanmelding: via de Franciscaanse Beweging, Van der Does de Willeboissingel 11, 5211 CA Den Bosch, telefoon: 073-6131340,
[email protected]. Voor deelname aan de studiedag vragen we een bijdrage van € 20,00 (leden van de Franciscaanse Beweging betalen €15,- ).Te voldoen ter plaatse. Routebeschrijving: het Franciscushuis is eenvoudig te bereiken. Vanaf NS-station ‘s-Hertogenbosch is het vijf minuten lopen. Vanaf het station rechtdoor richting centrum en voor de brug rechts afslaan.
Custodie Zeeland
Oecumenisch avondgebed 19 januari 2014
Aan het begin van de Week van Gebed voor Eenheid organiseert de Raad van Kerken Middelburg een Oecumenisch avondgebed op zondag 19 januari a.s. om 19.00 uur in de Sint Augustinuskerk (voorheen Lutherse Kerk), Zuidsingel 70 te Middelburg. Voorganger is pastor Remco Robinson van Oud-Katholiek Zeeland. Medewerking wordt verleend door de Gemeenschap van de Goede Herder uit Dendermonde. Het orgel wordt bespeeld door Bram de Wolf. Thema van de dienst: Is Christus dan verdeeld? Het begint er mee dat je gelooft dat Christus één is en Zijn kerk dus ook. Gaandeweg moet je daar naar leren doen. En wat staat er tussen geloven en doen? Precies: bidden. Laten we daar gezamenlijk en met overtuiging ruimte voor maken. Van harte welkom!
Custodie Zeeland
Reizen naar Assisi met de Franciscaanse Beweging Vliegreis naar Assisi (4 - 10 april en 5 - 11 september 2014)
Waar haalt paus Franciscus zijn inspiratie vandaan? De verkiezing van paus Franciscus in maart 2013 bracht een heel nieuw elan in de kerk. Zijn eenvoudige manier van doen heeft veel mensen nieuwe inspiratie gegeven. Waar heeft de paus zijn inspiratie vandaan? Wat bracht hem tot de keuze van deze naam? Deze reizen bieden een indringende kennismaking met de wereld waarin Franciscus (1182-1226) en Clara (1192-1253) van Assisi leefden en met wat hen bewoog tot een radicale verandering van levensstijl. Behalve Assisi bezoeken we ook de franciscaanse plekken in de omgeving, enkele kluizenarijen in het dal van Rieti en de berg La Verna. Het verblijf is in een allervriendelijkst hotel in Assisi zelf. De reizen worden georganiseerd in samenwerking met Paulus Reizen te Nijmegen. De prijs bedraagt € 995,00 p.p. op basis van halfpension in een middenklasse-hotel in Assisi. Toeslag eenpersoonskamer € 150,-*. Franciscaanse voettocht van La Verna naar Assisi (19 april - 4 mei 2014) ‘Wat ons verbindt’: de wortels en overeenkomsten van boeddhistische en franciscaanse spiritualiteit Assisi wordt gezien als de Europese stad van de Vrede. Het spirituele erfgoed van Franciscus heeft treffende overeenkomsten met de boeddhistische spiritualiteit. Franciscus is de beschermheilige van de ecologie, dichter, de man van liefde, vrede en verbroedering, onthechting, eenvoud, mildheid, aandacht en zo veel meer. De Boeddha is richtinggever van aandacht, mededogen, onthechting, mildheid en innerlijke vrede, de wegbereider om verlost te worden van het lijden. Beiden hebben veel gepelgrimeerd en beiden zochten de overeenkomsten tussen mensen. Ze waren bevlogen en betrokken leraren. Je zou Franciscus de ‘Boddhisatva’ van het Westen kunnen noemen. Het thema van deze tocht loopt met ons mee, in het hart, in de stilte van de natuur en in het delen met elkaar. We starten in Chiusi della Verna en lopen via diverse belangrijke franciscaanse plaatsen zoals Monte Casale en Gubbio naar Assisi, geboorte- en sterfplaats van Franciscus. We lopen door het ruige landschap van Umbrië over de uitlopers van de Apennijnen, een prachtig stil landschap, met klimmen en dalen. De tocht is sober en toch redelijk comfortabel. We overnachten in eenvoudige ostello’s, kleine kluizenarijen, kloostertjes en een schooltje en genieten halfpension. Een goede conditie is gewenst. In principe dragen de wandelaars zelf hun (beperkte) bagage. Tijdens een eerste kennismaking kunnen afspraken gemaakt worden m.b.t. tot vervoer en inhoud van de tocht.
Custodie Zeeland
Kosten halfpension € 710,- exclusief heen- en terugreis naar Italië en exclusief eventueel bagagevervoer. Maximaal 14 personen* o.l.v. Leo van Vegchel. Franciscaanse voettocht van Assisi naar Rome (18 april - 9 mei 2014) We lopen van Assisi over de Monte Subasio, door het dal van Spoleto en het dal van Rieti met de bekende kloosters Poggio Bustone, La Foresta, Fonte Colombo en Greccio richting Rome. De tocht gaat door Umbrië en ’n stukje Lazio. We lopen met eigen rugzak in een kleine groep van max. 8 personen* o.l.v. Hans Luttikholt. Het is een pittige tocht voor geoefende lopers. Kosten worden hoofdelijk omgeslagen en zijn € 1040,-* exclusief reiskosten van de heen- en terugreis naar Italië. In overleg wordt de mogelijkheid tot samen reizen naar Italië besproken. Nieuw! Franciscaanse voettochten Assisi-Poggio Bustone (23 mei - 6 juni 2014) We verblijven een week in de directe omgeving van Assisi en een week in Poggio Bustone. Gedurende de week in Assisi worden de bijzondere plekken bezocht die nauw met Franciscus zijn verweven: er zijn voettochten van een dag naar o.a. de Carceri, San Damiano, Rivotorto, Santa Maria Magdalena en Santa Maria degli Angeli. Vanuit Poggio Bustone maken we te voet dagtochten naar de vier kloosters in het Riëti-dal: San Giacomo in Poggio Bustone, La Foresta, Fonte Colombo en Greccio. Deze tocht staat o.l.v. Hans Luttikholt en Kees van Kordelaar. Aantal deelnemers maximaal 14 personen*. De kosten bedragen € 750,-* en zijn exclusief de reiskosten van de heen- en terugreis naar Italië. Franciscaanse voettocht: kloosterpelgrimage naar Assisi (19 september - 4 oktober 2014) De kloosterpelgrimage naar Assisi is in meerdere opzichten adembenemend, zowel wat het landschap betreft als de wandelinspanningen. De tocht van La Verna naar Assisi duurt negen dagen. In Assisi is er tijd om weer op adem te komen en de balans op te maken. De pelgrim loopt niet alleen in het landschap, maar maakt ook een tocht naar binnen. Door als groep met elkaar te lopen, te zwoegen, te zwijgen, te praten, te zingen en te bezinnen is deze tocht niet alleen rijk door het uitbundige landschap en de kennismaking met de franciscaanse spiritualiteit, maar zeker ook door het delen van ieders ervaringen en inspiratiebronnen. De tocht begint in Nederland in het oudste kapucijnenklooster van Nederland, in Velp (NB). We reizen met een busje via Zwitserland, waar we overnachten in een klein franciscanessenklooster, naar La Verna. Vandaar lopen we in negen dagen via pelgrimsroutes en lange-afstandspaden naar Assisi. Onderweg overnachten we meestal in simpele onderkomens, kloosters en kluizenarijen. Er wordt gezorgd voor bagagevervoer. De tocht door de bergen van Toscane en Umbrië is pittig. Van de deelnemers wordt een goede wandelconditie verwacht. De kosten bedragen € 1.050,-*, halfpension inclusief heen- en terugreis met bagagevervoer onderweg. *De bedragen zijn vastgesteld in het najaar van 2013 en kunnen mogelijk enigszins afwijken. Bij een te gering aantal aanmeldingen komt de reis/voettocht te vervallen. Franciscaanse Beweging: telefoon: 073 - 6131340
[email protected] www.franciscaansebeweging.nl
Custodie Zeeland
Wandelen met Franciscus in Utrecht in eenvoud, betrokken, kwetsbaar en vredelievend
Wandelen met anderen rondom een verdiepend thema uit de franciscaanse spiritualiteit. De Franciscaanse Beweging organiseert een aantal wandelingen per jaar; ontmoeting, verbinding en bezinning staan hierbij voorop. We vertrekken vanuit een gezamenlijk punt, wandelen ong. 15 km onder leiding van iemand van de Franciscaanse Beweging en sluiten af met een bezinnend moment. Wanneer en waar: zondag 26 januari 2014, pastorie Sint-Gertrudiskerk, Amaliadwarsstraat 2 b, 3522 AR Utrecht Thema: ‘Meer dan genoeg: ons omgaan met (vrijwilligers)werk’ Tijd: 10.30 uur (inschrijving) – 17.00 uur. Lengte wandeling: ong. 12 km. Wie dat wil kan naar de eucharistieviering in de kerk om 9.30 uur. Kosten: € 5,00 (voor leden: € 3,50) (ter plekke te voldoen) Lunchpakket graag zelf meenemen. Aanmelding: via de Franciscaanse Beweging: Telefoon: 073-6131340 of e-mail:
[email protected] Meer informatie: www.franciscaansebeweging.nl
Custodie Zeeland
Initiatieven van het Franciscaans Jongerenwerk Maatschappelijke stage Er zijn diverse mogelijkheden bij de broeders in Amsterdam en Megen (milieumiddag, levensboek van een broeder maken, appels- en peren plukken, kloosterkeukenprins of prinses worden, klussen in de kloostertuin, YouTube-filmpje maken). Informeer naar de mogelijkheden via
[email protected] Kom met je eigen jongerengroep naar Megen! Kom met je eigen school- of studentengroep, koorzangers, parochie- of gemeentegroep naar Megen. In overleg met de broeders stel je een mooi programma op, maak je er een inspirerend weekend van, verdiep je je geloof en leer je elkaar op een heel andere manier kennen. Er is plek voor tien deelnemers. Informeer naar de mogelijkheden via
[email protected] Coördinator FJW Br. Theo van Adrichem ofm Kloosterstraat 6 5366 BH Megen
[email protected] Facebook: Franciscaans Jongerenwerk
Franciscaanse spiritualiteit
Wilt u meer lezen over de Franciscaanse spiritualiteit? Bezoekt u dan eens een van de onderstaande websites. www.franciscaansebeweging.nl www.kapucijnen.com www.kapucijnenbreda.nl www.klooster-velp.nl www.franciscaans.nl www.franciscanen.nl www.franciscaanworden.nl www.ofmconv.nl www.clarissen.nl www.dezielgaattevoet.nl www.assisiaandemaas.nl www.franciscus-broedersenzusters.info
Custodie Zeeland
www.franciscaansevredeswacht.nu www.ofsnederland.nl www.franciscaans-studiecentrum.nl www.wonne.nl www.laverna.nl www.dezielgaattevoet.nl www.aukjewijmagedichten.nl www.franciscaanseweg.nl www.verenigingvanbroederfrans.nl www.dewonne.wordpress.com wordpress.comwww.stoutenburg.nl www.arte-mi-sia.com
Disclaimer Deze gratis digitale nieuwsbrief verschijnt onregelmatig, maar in ieder geval zodra er nieuws te melden is. De nieuwsbrief wordt verspreid onder alle leden van de Franciscaanse Beweging in Zeeland, waarvan wij het e-mailadres kennen. Bovendien wordt deze nieuwsbrief ook verstuurd naar alle overige custodieën en personen, die op enigerlei wijze betrokken zijn bij de Franciscaanse Beweging alsmede naar andere geïnteresseerden. Kent u wellicht mensen die de nieuwsbrief niet hebben ontvangen, maar hem wel graag willen ontvangen? Persoonlijk aanmelden kan door een e-mail te sturen aan de redactie:
[email protected]. Afmelden kan met een e-mail naar hetzelfde adres. Vermeld a.u.b. wel altijd de onderwerpregel in de laatste aan u verzonden nieuwsbrief. Nieuws? Heeft u ook nieuws voor onze digitale nieuwsbrief? Graag een e-mail naar de redactie:
[email protected]. Wilt u in ieder geval uw naam en telefoonnummer vermelden, zodat we in voorkomend geval contact met u kunnen opnemen? Foto’s? Wanneer u ons foto’s stuurt kunnen wij deze uitsluitend plaatsen, wanneer daarvoor geen rechten (ook aan derden) zijn verschuldigd. Wilt u dat uitdrukkelijk in uw e-mail vermelden? Met toezending van foto’s verklaart u zich hiermee bekend. Wilt u altijd de naam van degene die de foto heeft gemaakt vermelden? Fotoverantwoording De foto in de kop van deze nieuwsbrief is gemaakt door Peter Vrancken © Overname van tekst uit deze digitale nieuwsbrief is uitsluitend toegestaan onder vermelding van: ''Bron: digitale nieuwsbrief Franciscaanse Beweging, custodie Zeeland''. Voor het overnemen van beeldmateriaal is voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie nodig.
Custodie Zeeland
