JAARGANG 1, NUMMER 4 | ONAFHANKELIJK MAANDBLAD | OOK OP VBLAD.NL
ZOMER EDITIE
2 // STRIP
Vervolg op pagina 12
REDACTIE \\ 3
Hoofdredactioneel
Zomerspecial met o.a. De Eetbare tuin
Groente en fruit duur? Niet als je het zelf verbouwt! Voor vaak minder dan tien euro per jaar kun je in je gemeente een volkstuintje huren. In 'de eetbare tuin' lees je over mijn avonturen en experimenten in mijn eerste moestuin.
Trendy met Cheap trick
Wie niet rijk is, moet slim zijn! In deze rubriek vind je daarom tips om geld te besparen en om met een klein inkomen en een beetje creativiteit toch leuke dingen te doen. Cheap tricks dus! Deze keer bespreken we tweedehands kleding.
Insecten als vleesvervanger?!
In de pauze op school ging iemand met een frietbakje rond. Maar deze keer zaten er geen frietjes in, maar iets anders.
COLOFON Vblad is het onafhankelijke maandblad en website voor mensen met een smalle beurs. De redactie werkt volgens een redactiestatuut. Redactie-adres: Vblad www.vblad.nl
[email protected] Redactie: Chris de Boer (hoofdredacteur) Astrid Witte (eindredacteur) Caroline Dormans Eva Schoobaar Gitta Aarts Madina Faiz Oliver Ziehme Theo Keltjens
Als u dit nummer via Vblad.nl bekijkt of download, is het hoog zomer. Tropische temperaturen, volle stranden – het is weer de tijd van het jaar. Daarom in dit nummer even geen zware verhalen en nieuws. Nee, deze keer beperken we ons tot een aantal zomerse onderwerpen en het eten van iets totaal anders. Insecten als vleesvervanger. U zult – net als ik toen ik dit artikel binnenkreeg – wel vreemd opkijken. Toch is het niet zo heel vreemd, als je hoort dat in sommige landen insecten als delicatesse geserveerd worden. Daarom – om eens kennis te maken – een recept met meelwormen. Alleen voor sterke magen! Gelukkig is er voor elk wat wils, want wat is er in de zomer nu lekkerder dan aardbeien? Redacteur A. onderhoudt een moestuintje waar deze kleine prinsjes onder de vruchten groeien. Een cakerecept – met aarbeien – staat ook in dit nummer. In augustus zijn we er weer met een regulier Vblad, met nieuws, achtergronden en zo meer. Voor nu, fijne zomer! Chris de Boer Hoofdredacteur
Vaste medewerkers Farrog Faizi Pesh Humor Mandy van Drunick Fotografie: Redactie Ontwerp en lay-out: Chris de Boer Website: Wordpress
4 // DE EETBARE TUIN
De eetbare tuin:
Strawberry Fields Forever Groente en fruit duur? Niet als je het zelf verbouwt! Voor vaak minder dan tien euro per jaar kun je in je gemeente een volkstuintje huren. In 'de eetbare tuin' lees je over mijn avonturen en experimenten in mijn eerste moestuin.
NIEUWSVBERHAAL \\ 5
In twee weken tijd, twee kilo. Ik wist dat er vrij veel plantjes stonden, maar dat de opbrengst zo hoog zou zijn! Aardbeien. Sommige tuinders om mij heen hebben hier en daar pas een verdwaald rood geval, terwijl ik eind mei de pluk al niet meer bij kan houden. Nog even en ik kan een vacature voor plukkers gaan plaatsen... Toen ik de tuin overnam stonden er een stuk of 90 aardbeienplanten in. Mooi in opgehoogde rijtjes. Voor ik het in de gaten had, waren ze echter verdwenen tussen het onkruid! Dus een worteldoek er over, gaten er in voor de aardbeienplanten. Een heel werk, maar het onkruid heeft nu bijna geen kans meer. De eerste aardbeien verschenen echter samen met hongerige vogels. Ja, wat doe je dan. Dan trek je een dag uit om een frame te maken en er een net over te spannen. Vogelvrij! Helaas wordt een gedeelte van de aardbeien nog wel aangevreten door slakjes. De slechte aardbeien pluk ik er uit en leg ik apart voor de vogels, zo blijven zij misschien van mijn andere gewassen af en eten ze de beestjes die in de aardbei zitten er meteen bij op. Ook pluk ik de (half)rijpe aardbeien vrij snel, zodat ongedierte zich niet vlug uitbreidt. Waar zijn aardbeien eigenlijk goed voor? Aardbeien bevatten erg weinig calorieën, waardoor het een heel geschikte zoete lekkernij is als je wilt afvallen. Bovendien bevatten ze antioxidanten die het verouderingsproces kunnen vertragen. Ook zitten ze boordevol vitamine C, kalium en foliumzuur. Goed voor onder andere je weerstand, de aanmaak van bloedcellen en je bloeddruk. Tja, wat doe je met zoveel aardbeien? Op je beschuit, in je toetje, los met wat slagroom, blenderen, noem maar op. Wil je ze langer bewaren, is het ook mogelijk om ze in te vriezen. Haal dan de kroontjes er vanaf, was de aardbeien en laat ze drogen. Verpak ze zo luchtdicht mogelijk in een zak of bakje, met niet te veel tegelijk. Je kunt ze dan twee maanden in de diepvries bewaren. Als je ze er uit haalt, zijn ze wel wat papperig, maar nog altijd erg lekker. Verderop in deze editie vind je twee zomerse aardbeienrecepten. Ondertussen ga ik weer verder met zaaien, planten, oogsten en de regendans uitvoeren, opdat mijn plantjes tijdens mijn vakantie niet uitdrogen...
6 // OPROEP
Hoe ingewikkeld kan simpel zijn? Toen ik een aantal maanden geleden de single van Jacqueline Govaert hoorde werd ik even stil. Toen ik na die mooie drie minuten de titel hoorde werd ik nog stiller. “Simple life.” Het nummer behoort tot haar album “Songs to Sooth”. Het nummer gaat over dat ze haar dierbaren uitnodigt om stil te staan bij de kleine en mooie momenten in het leven. De sfeer van het nummer komt terug in haar video. Het is zoals ik verwacht had: Eerlijk en puur. Ze hoeft geen ultra strakke pakjes aan te trekken, sexy moves te maken of een refrein in haar liedje te hebben dat zo verschrikkelijk irritant is dat het niet meer uit je hoofd gaat. Om op die manier indruk te maken en een hit te scoren. Ze blijft gewoon zichzelf. Samen met haar warme, onderscheidende stem. De betekenis van het nummer zet me aan het denken. Wat nou als ik alles op zou geven wat ik heb. En met alles bedoel ik dan ook écht alles. Als ik nu naar de telefoon zou grijpen om te zeggen dat ik morgen niet meer naar school kom. Ik ben achttien en dus niet meer leerplichtig. Mijn stage daarbij, zoals vanzelfsprekend, gedag zou zeggen. Dat is stap één. Stap twee zou zijn: Mijn vriendschappen verbreken en het uitmaken met mijn vriend. Maar dan ben ik er nog niet. Daarna volgt namelijk stap drie: Mijn familiebanden verbreken inclusief die van kennissen, buren en bekenden. Ben ik dan nog iets vergeten? O ja, de allerlaatste stap. Stap vier. M’n uitlaatkleppen uit m’n leven verbannen. Dat houd dus in: M’n hardloopschoenen verbranden en daarbij m’n handen zo ernstig verminken dat ik nooit van m’n leven een pen of toetsenbord aan zou kunnen raken. Zodat ik nooit meer in m’n leven mijn gedachtes om kan zetten in woorden. Met andere woorden: Iedereen de rug toekeren en een groot deel van mezelf wegnemen. Om vervolgens in een hutje in de hei te gaan wonen. Zonder tv, radio, mobieltje, laptop. Zonder iets mee te krijgen van de wereld om je heen. Zou ik dan meer gaan genieten van de simpele dingen van het leven? Meer stil gaan staan in het nu? Zou ik dan eindelijk eens écht tevreden zijn met mijn toekomstige carrière, alle lieve mensen om me heen, uitlaatkleppen en alles wat me gelukkig maakt? Ik zou het wel eens willen ondervinden. Maar niet voor altijd. Hoogstens één maand. Om daarna weer met hangende pootjes terug te keren om alles weer proberen te laten worden zoals het vroeger was. Om vroeger weer tegenwoordige tijd te maken. Zonder het verleden te vergeten. / Gitta Aarts
OPROEP: Whiplash Stichting zoekt testers voor ‘Mijn re-integratieplan’ Dit najaar lanceert de Whiplash Stichting ‘Mijn re-integratieplan’, een elearningmodule voor zieke werknemers. Alle ervaringen uit de praktijk, onderzoek, bijeenkomsten en trainingen zijn meegenomen bij het maken van de module. In september wil de Whiplash Stichting graag met jou testen waar het nog beter kan! Doe je mee? ‘Mijn re-integratieplan’ in het kort Voor je besluit of je wilt testen, wil je waarschijnlijk eerst weten wat ‘mijn reintegratieplan’ ongeveer inhoudt. ‘Mijn re-integratieplan’ helpt je om inzicht te krijgen in jouw belemmeringen voor werk en welke maatregelen en aanpassing je kunt overwegen. Je kunt ook oefenen hoe je dit bespreekbaar maakt met je werkgever of bedrijfsarts. Daarnaast tref je er de belangrijkste informatie over wat er van jou en je werkgever verwacht wordt in een reintegratietraject. Met een korte momentopname kun je snel inzichtelijk krijgen waar je zelf staat in je re-integratietraject en welke onderdelen van de module nuttig voor je zijn. Voordeel is dat de module online te gebruiken is, dus dat je op je eigen plek in je eigen tijd met de module aan de slag kan. Samen met zieke werknemers wil de Whiplash Stichting goed nalopen of de module werkt en waar het nog beter kan. Daarom vindt er een grote test plaats. Begin september wordt er gestart en de testperiode duurt 2,5 week. Ben jij iemand - die het leuk vinden om de e-learning module uit te proberen en te kijken of deze voldoet aan wensen en verwachtingen; - die ervaring hebt met ziekte en werk/werkhervatting; - die toegang hebt tot internet, omdat het een online module is. - die een whiplash, ME / CVS of PDS heeft om te testen, of heb je een andere aandoening. Contact Wil je meedoen, dan kan je dit doorgeven via
[email protected]. Je ontvangt begin september bericht hoe je kunt inloggen en hoe je je ervaringen met de module kunt doorgeven. ‘Mijn re-integratieplan’ is een product van project DIAlooggestuurde reintegratie. Een initiatief van de Whiplash Stichting Nederland, de Steungroep ME en Arbeidsongeschiktheid en de Prikkelbare Darm Syndroom Belangenvereniging.
CHEAP TRICK \\
Cheap trick:
trendy tweedehands Wie niet rijk is, moet slim zijn! In deze rubriek vind je daarom tips om geld te besparen en om met een klein inkomen en een beetje creativiteit toch leuke dingen te doen. Cheap tricks dus! Deze keer bespreken we tweedehands kleding. Zomerrr! Dat leuke topje van 3 jaar terug is nu toch wel een beetje versleten en nieuwe sandalen zouden ook wel fijn zijn. Tijd voor een nieuwe zomeroutfit! Als je denkt dat je tientallen euro's kwijt moet zijn voor twee leuke kledingstukken, ben je niet goed op de hoogte. Je kunt natuurlijk wachten tot de uitverkoop en dan er achter komen dat dat leuke jurkje niet meer in jouw maat is, maar heb je al eens nagedacht over tweedehands? Als je een beetje goed zoekt vind je meer dan stinkende, oude sportschoenen en vale kindershirtjes. Een optie is markten afstruinen en naar tweedehands kledingbeurzen in de buurt gaan. Dit is erg gezellig, maar het kost veel tijd om iets naar jouw smaak en in jouw maat tussen de kledingbergen te vinden. Efficiënter is online zoeken. Dit kan bijvoorbeeld op marktplaats.nl, speurders.nl en tweedehands.nl. Marktplaats heeft over het algemeen het grootste aanbod en de meeste zoekopties. Zo kun je niet alleen op locatie zoeken, maar ook op bijvoorbeeld kledingsoort, maat en kleur. Vaak vind je de leukste kleding voor minder dan 5 euro. Dit betekent dat je voor 25 euro een behoorlijke zomeroutfit kunt scoren!
7
8 // COLUMN
Uit de kast Onlangs ben ik uit de kast gekomen, letterlijk en figuurlijk. Ik kwam uit het kastje waarvoor de mensheid een groot deel van haar vrije uren slijt, de televisie. En ik kwam uit de kast als werkloze die principieel weigert daaronder gebukt te gaan. Een kennis van me had me getipt voor het programma Avondgasten van L1. Hij was gecharmeerd van een verhaaltje dat ik had gepubliceerd. Ik bood de redactie een presentexemplaar aan en legde uit dat ik na het verlies van mijn baan als tekstschrijver mijn werkkamer had omgedoopt tot ‘Universiteit van Rothem’ en mezelf tot ‘hoogleraar sociale ontologie’ had benoemd. Zo wil ik laten zien dat mensen ook zonder betaalde baan tot nuttige en uitzonderlijke dingen in staat zijn. Als proeve mailde ik mijn eerste ‘college voor werklozen’. Ik hoop niet dat u mijn coming out op tv gezien hebt. Ik ben, vrees ik, vooral uit de kast gekomen als stuntelaar. Zo getraind als ik ben om mijn gedachten op papier te zetten, zo hulpeloos ben ik vaak met de mond. Dat lag deze keer niet alleen mezelf. Geen van beide presentatoren had de moeite genomen mijn boekje of zelfs maar de drie pagina’s van mijn college te lezen. Daarin staan voldoende aanknopingspunten voor een boeiender gesprek dan ze nu met me aangingen. Ik werd een beetje neergezet als pias. Ach, het zij zo. Niets is zo stichtelijk als jezelf of de ander lief te moeten hebben in zijn falen. De volgende keer zorg ik dat ik een paar stevige oneliners paraat heb, die ik ongeacht de vraag erin ram. Het meest betreur ik mijn antwoord op de vraag van de presentatoren wie mijn piasbestaan moest betalen. ‘Jullie,’ zei ik. Ik had natuurlijk moeten zeggen: ‘Dezelfde mensen die jullie betalen.’ Ik heb mijn ogen uitgekeken in die studio. Alles even sjiek en professioneel. Maar wat levert het op? Gladde gesprekken over niets.
Theo Keltjens, hoogleraar sociale ontologie aan de Universiteit van Rothem
VERDIEPING \\ 9
Insecten als vleesvervanger In de pauze op school ging iemand met een frietbakje rond. Maar deze keer zaten er geen frietjes in, maar iets anders. “Ieekkk, wat zijn dat?” riep ik vol afschuw. Het bleken insecten te zijn. Gefrituurde krekels weliswaar. Niet zo raar aangezien ik een opleiding in de voeding doe. Ik als strikt vegetariër stond opeens voor een groot dilemma. Het zijn dan wel dieren, maar wel hele kleine dieren die maar heel kort te leven hebben. Minder lang in ieder geval als een koe, varken, schaap of ander soort vee. En als er een mug in mijn kamer zit sla ik die toch ook dood? Dan laat ik die toch ook niet leven omdat dat tegen mijn diervriendelijke “way of live” ingaat? Met die gedachte doe ik mijn mond open en gooi het beestje zonder er al te veel over na te denken naar binnen. Insecten eten als vleesvervanger wordt steeds normaler. In Nederland staat het eten van insecten nog in de kinderschoenen. Wij als nuchtere Hollanders moeten nog steeds wennen aan het idee dat we die onder en over tegelkruipende, zoemende, springende beestjes nu ook echt aan het opeten zijn. Het aanbod bestaat uit rupsen, sprinkhanen, keverlarven (bijvoorbeeld meelwormen), maar ook om bijen en wespen, wantsen, termieten, mieren, cicaden, en vliegjes. Op de wereld zijn circa 1.400 verschillende soorten insecten die voor de mens eetbaar zijn. Omdat insecten zich snel kunnen vermenigvuldigen, kunnen insecten prima worden ingezet als alternatieve eiwitbron. Insecten bevatten veel eiwitten en zijn daarom een uitstekend alternatief voor vlees en vis. Bovendien zijn insecten goed verteerbaar door mensen. Insecten zijn rijk aan proteïnen en zijn wat betreft de voedingswaarde te vergelijken met rund– en varkensvlees. Verder bestaan Insecten uit essentiele vetzuren (o.m. linolzuur), vitaminen (o.a. vitamine A, B2 en D) en mineralen, waaronder ijzer, en vormen daarmee hoogwaardig voedsel. Eén van de meest populaire insecten zijn toch wel de sprinkhanen.
Het eten van insecten is niet alleen gezond, het is ook nog eens goed voor het milieu. De uitstoot door de productie van vlees is verantwoordelijk voor 18% van alle broeikasgassen in de wereld, omvangrijker dan de uitstoot door al het verkeer. Ook de verzuring van het milieu door de uitstoot van ammoniak is een van de grootste oorzaken. Met de productie van insectenvlees is de uitstoot van broeikasgas veel minder. Het eten van insecten heeft dus veel voordelen. Als je even je verstand uitschakelt en je je niet laat afremmen door de opgetrokken wenkbrauwen van je tafelgenoot. Het kan ook zo zijn dat je je er van af ziet omdat je het nog nooit geprobeerd hebt en het daarom misschien wel niet lekker gaat vinden. Het eten van insecten kan een hele nieuwe wereld voor je openen. Om die wereld te betreden moet je misschien wel even de grenzen van je menselijke normen verleggen. Maar, ach ja. YOLO! Dus waarom zou je het in ieder geval niet één keer proberen?
10 // KOKEN MET VBLAD
Quiche met meelwormen Overheerlijke quiche met meelwormen
Ingredienten: 100gr deeg, 7gr gist, 2gr zout, 2gr basterdsuiker, 40gr margarine, 10 gr ei 40 gr melk.
Bereiding: Draai bloem, boter, suiker, zout en gist kort door elkaar in de keukenmachine voeg daarna de melk en het ei erdoor. Als van het deeg een bal ontstaan het deeg uit de machine halen. Maak van het deeg een bol en laat dit 20 minuten afgedekt rusten. Appareil: 150 g slagroom, 150 g heel ei ,15 g maïzena. Meng deze ingrediënten en breng het lekker op smaak met peper en zout. Vulling: scheutje olie, 75 g meelwormen, 25 g gesnipperde ui, 40 g preireepjes, 25 g blokjes rode paprika, ½ teentje knoflook , 40 g geraspte kaas Spoel de meelwormen af en blancheer ze kort in kokend water, daarna direct koud. Spoelen en goed laten uitlekken. Verhit de olie in de koekenpan en bak de uitjes, knoflook goed aan, voeg ook de meelwormen toe en bak ze lekker bruin voeg prei en paprika toe en fruit deze nog even mee aan. Vlaaivorm Ø20 cm. insmeren met boter en de vorm bekleden met het uitgerolde deeg. Vulling aanbrengen en goed verdelen. Overgieten met appareil en bestrooien met kaas Afbakken op 200 graden C in 20 minuten. Bij alle meelwormen recepten is uitgegaan van het gewicht in verse meelwormen en dus niet gevriesdroogd? Let op: 150g verse meelwormen is gelijk aan 50g gevriesdroogde meelwormen. Gevriesdroogde meelwormen nemen in volume toe wanneer je ze gaat bereiden.
KOKEN MET VBLAD \\ 11
Recept uit eigen tuin
Aardbeien-kwarktaart Leg 200
gram biscuitjes in een theedoek en maal ze fijn tot kruimels met een deegroller of vermaal ze met een keukenmachine. Smelt 100 gram boter in een pannetje en vermeng het daarna met de gemalen biscuitjes en 2 el aardbeienjam in een kom. Kneed het goed. Vet een springvorm van + 20 cm in en bestuif met wat bloem. U kunt ook alleen de rand van de springvorm gebruiken en deze op een plat bord plaatsen waarop u de taart wilt serveren. Doe het deegmengsel er in en druk het over de hele bodem goed aan, tot een stevige plak ontstaat. Gebruik eventueel een stamper. Laat het daarna koelen in de koelkast.
Leg 6
blaadjes gelatine één voor één in een bakje koud water en laat ze 5 minuten weken. Doe 1 dl limonadesiroop en 500 gram naturel kwark in een pannetje en breng het al roerend tot
aan het kookpunt. Zet het vuur uit zodra het kookt en roer de uitgeknepen blaadjes gelatine er één voor één door, tot ze zijn opgelost. Zet daarna het pannetje in koud water in de gootsteen (of in een hittebestendige bak) en roer er 200 gram gepureerde aardbeien doorheen (u kunt ook 5 el jam gebruiken). Laat het mengsel afkoelen, terwijl u het regelmatig roert. Dit kan enige tijd duren. Wanneer een eetlepel op het mengsel blijft drijven, kan het in de vorm over het biscuitmengsel worden gegoten en glad worden gestreken. Laat de taart ongeveer 2 uur in de koelkast opstijven. Uiteindelijk kan de taart gegarneerd worden met aardbeien en slagroom.
12 // COLUMN
