JAaj|^MinjM^MMjA»JM»^'»l^»M
©si Sdm. 2.41
SisïsdaE5 2 4 U l S t S »?j3^'m?Biia'^,ig^^^^<^^sii^iri^.^^
ABOSMEHTSPflfJS
Drakster-Ditgsefstet t Sant t Maatschappij HET LICHT Verantwoordelijk» bestttUKtat P, De Visch, Mooriaanstraat, log, Ledeberg.
BalgIS
Drlt Daagiisa. . , . tr. 3.28 Zes atuin. . . , . tr. 6.50 ten i«r . . . . . «r. 12.60 Nederland firlt oiHdH. . . . tr. 4.TV Oen vreemdo Dris DatDdto (drls maal per *eot
REDACTIE ADiWI N I S T R A T I E Hoogpoort, sp, Gtni Bea aboaDiert >loï sp alts psatbsrasttl
. mmin).
Orgaan den Beigische Werkikdènpartij.—
* • * Uit BRUSSEL (stad), om 6 ure. 27 bureelen ; Sacialisteii 3658 Liberalen 5175 Klerikalen 35C7 Fonteyne 117 Hellinökx 72 Walenlijst 261 Merget (handelaar) 63 Uit AKÏWERPEN (stad) om 6 u. 10 m. 60 bureelen gekend: SosiaJistca 8593 Liberalen 14^52 Katholieken 11610 Eene bijzonderheid: Op de liberale lijst komen honderden voorkeurstemmen vóór op den naam van Augusteyns. & # $ Uit BRUSSEL (stad), om 6 ure 30. 30 bureelen gekend : Socialisten • 4374 ' Liberalen 55E)4 Klerikalen 4424 Walen 263 Hellinek-t 367 Pastoor Fonteyne 149 .Merget (handelaar) 73 $: 5«c :£
•\
Uit het arrondisséüient NAÉÉSi cm 6 ure 30: 5 bureelen op 11 van het kanton Gembloers geven 66G stemmen meerderheid aan het Karlel. j De gekende bureelen van het kanton Fos| ses geven eveneens eene groote •meerderheid I aan het KartcL (Als vingerwijzing dient gemeld te worden dat in de laatste provinciale kiezing het Kartel met 1000 st.inmen in minderheid bleef in dit laatste kanton). '
* *
*
Uit KORTRIJK, um 6 ure 45 : Nog geen enkel depouilleerend bureel is gekend van heel het arrondissement. Men meldt uit Wevelghem dat daar dezen namiddag erg gevochten is. ^ ^ * Uit BRUSSEL, om 7 ure. 51 gekende bureelen geven de volgende globale cijfers : Speialisten 9000 Liberalen 12000 Katholieken 10000 De redactie « Le Peuple » aanziet dien uitslag als goed. Bertrand heeft op een deiiouilleerend bureel, dat 200 socialistische oulletijns leverde, 60 voorkeurstemmen. ^ ^ ^ Uit NU VEL om 7 u r e : 4 depouilleereude bureelen geven: Kartc! 3000 Katholieken 2317 *
Jfc *
Uit ANTWERPEN om 7 ure. 59 gekeilde bureelen : Sociaüsteii 393U Katholieken 13297 Liberalen 16301 * * * Uit ANTWERPEN, om 7 ure 10 m. 120 gekende bureelen : Socialiskn 7403 Liberale.n, ; 25645 ivatholiekea 22763
* *
*
Uit KORTRIJK, om 7 ure 20. 14 gekende bureelen : liBrtel 2837 lijststemmen, waaronder Deuunne ió80 voorkeurstemmen heeft. Plancquaert, kristen demokraat, 378. Katholieken 4256. De partijgenooten aanzien die eerste ' T - ^ g e n a l s E E N E VERZEKERING DER MEZING VAN DEBUNNE. Jb * * ü:t BRUSSEL om 7 ure 35. l~3 bureelen gekend ! SociaMstcu 24296 UbeialeD 32150 Klerikalen 27280 Fonteyne 878 Hellinckx 1349 Walen 1339 Merget (handelaar) 373 De goede indruk wordt door onze partij, genoten bekrachtigd.
Uit OOSTENDE om 7 ure 30: 11 buteelen der stad geven 587 stemmen meerderheid aan de liberalen.
* *
*
Uit ANTWERPEN om 7 ure 40: Het statu-quo wordt vooruitgezien voor wat de zetelverdeelinsr betreft. Uit lEPEREN om 7 ure 45: Hetzelfde als het bericht hierboven betreffende Antwerpen.
* *
*
Uit KORTRIJK, om 7 ure 45. 19 bureelen gekend : Kartel 3349 lijststemmen, waarvan Debunne 1915 voorkeurstemmen heeft. Plancquaert 871 Klerikalen 6271 Op grond dezer cijfers is er geen den minsten twijfel voor de kiezing van gezel Debunne en M. Van de Venne Denkelijk wordt Debunne de eerste gekozene der kartellijst.
*
* *
Uit ANTWERPEN om 7 ure 50. 150 bureelen gekend: Socialisten 9146 Liberalen . 36288 Klerikalen 28606 Onvolledige uitslagen eeniger buitenkantons van het arrondissement ANTWERPEN. Kanton Boom 1 Socjaiistcu 234 Liberalen 440 Klerikalen 778 Kanton Uontich : Socialisten 40 Liberalen 596 Katholieken 1036 Kanton EECKEEEN: Socialisten 102 Liberalen 556 Katholieken 987 Kanton BRECHT Socialisten 4 Liberalen 210 Katholieken 973 Kanton BORGERHOUT: Socialisten 173 Liberalen 608 :a:4i£>. Katholieken 878 Men stipt eenen grooten vooruitgang aan op sommige buitens, bijzonderlijk op Hoboken. * * * Uit NIJVEL om 8 ure 5 min.': 14 bureelen plus het kanton Genappc: Kartel 17762 Klerikalen 10116
Uit NIJVEL, om 9 ure 45 : Het Kartel hoopt een zetel te winnen. Om 9 uro 53 telefoneert men ons uit NIJVEL : DE KIEZING VAN DEN DERDEN KARTELIST IS VERZEKERD. De derde kartelist is de liberaal May. JK * JSÏ De berichten worden nu zeer schaarsch, daar overal het depouilleeren gesehorst is.
* * * Uit BRUSSEL om 8 ure 10 m.in.': 203 bureelen gekend : Socialisten 28106 Liberalen 38373 Klerikalen • 33 073 Walen 1672 Hellinckx 1491 Fonteyne 976 * * * Uit NAMEN, om 8 ure 15 m. 9 depouilleereude bureelen op 24 gekend : Kartel 7109 Klerikalen 5472 * * * Uit KORTRIJK, om 8 nre 16. 28 gekende bureelen. KARTEL 4921 lijststemmen, waarvan De Bunne 2729 voorkeurstemmen heeft. Planquaert 718 Katholieken 933T Deze uitslag bevestigt de vorige overwe-
, • * Uit OOSTENDE om 8 ure 20 m/:" De gekende bureelen uit de stad geven': Liberalen 6838 Katholieken 4987 Dit geeft eene vermeerdering van stemmen voor de liberalen tegen de kiezing van 1906. * * * Uit ANTWERPEN om 8 ure 30 min.[: 153 gekende bureelen: Socialisten 9421 Liberalen 36.992 Klerikalen 29.130 * * * Uit RORSKLAERE, om 8 ure 40 mfn.2 De vooruitgang die men voorzag voor den liberaal De Laere heeft zich niet verwezentlijkt. Hoogst waarschijnlijk de vier uittredende katholieken herkozen.
*. *
*
Uit KORTRIJK, om S ure 50 min.-; 11 depouilleereude bureelen van het kanton Kortrijk: Kartel 4668 lijststemmen, waaraan 2652 voorkeurstemmen voor ücbunne. Planquart 1092 Katholieken 1116%' Nog 5 depouilleereude bureelen ontbreken. Gekende cijfers van het kanton Meenen: KARTEL 3072 lijststemmea waarvan 2290 voorkeurstemmen voor Debunne. Planquart 282 Katholieken j 4299 Gekende cijfers van het kanton MOESKROEN (5 depouilleereude bureelen): KARTEL 3789 liiststemmen,'waaronder 2823 VOORKEURSTEMMEN VOOR DEBUNNE. Planquaert 282 Katholieken 4299 * * * Uit MECHELEN, om 9 ure:' De eerste uitslagen geven voor de stad Mecheleu: KARTEL 13796, waaronder 3045 stemmen nevens den naam van Wyuants, socialist. ^ * * Uit BRUGGE, om 9 ure : Gekende uitslag: KARTEL 1506 Katholieken 2789 Men voorziet het statu
* *
*
Uit KORTRIJK, om 9 1/4 ure. Een stemopnemend bureel van het kanton Kortrijk komt de vorige uitslagen volledigen. Uitslag : KARTEL 368 lijststemmen, waaronder 222 VOORKEURSTEMMEN VOOR DEBUNNE. Plancquaert 49 Katholieken 1218 Algemeen^ uitslag van het kanton Avelghem t KARTEL 1526 lijststemmen, waaronder 75^ VOORKEURSTEMMEN VOOR DEBUNNE. Plancquaert 378 Katholieken 8288 Kanton Moorseele (gedeeltelijke uitslag): KARTEL 967 lijststemmen, waaronder D E B U N N E ' 7 2 6 VOORKEURSTEMMEN.
* *
. . . te. 6.Tt
UerschiJFiende die aagen.
a
Uit AKTWERPEN (stad) om 5 ure 40 m. il bureelen gekend. Sociaiisteu 1412 Liberalen 5100 Katholieken 3933 De drie afzonderlijke kandidaten hebben een onbeduidend getal stemmen.
J
*
Uit BRUSSEL, om 9 ure 20. 363 bureelen gekend op 635: Socialisten 47315 Liberalen 65227. • Katholieken 62521 DE BEDREIGDE. ZETEL VAN BERTRAND ZAL PRACHTTG-- GEWONNEN WORDEN. * * * Uit LEUVEN, om 8 ure 25. 68 bureelen op e.en totaal van 71 gekend. Uitslag ; Kartel 83141 Afgesch'. katholiek 2759 Klerikalen 46713 Het Kartel maakt grooten vooruitgang. ER ONTBREKN SLECHTS 600 STEMMEN OM EEN ZETEL OP DE KATHOLIEKEN TE WINNEN.v
Oe uitslag van Kortrijk wordt pracbtipr om prachtiger. Om; 11 1/4 telefoneert men den volgenden uitslag: KARTEL 18684 fc V LIJSTSTEMMEN, WAARVAN DEBUNNE 12329 VOORKEURSTEMMEN BEKOMT.
Arrondissement Turnhout.
Volledig© aitsltig KARTEL 9044 Klerikalen 38793 De toestand blijft onveranderd. * * ".'
Provincie West-Vlaeoder^ I. Arrondissement Brugge Kartel 13393 Klerikalen 30959 Christen-De^okraten 2712 1 Statu quo. 2. Arrondissement Kortri|tc.
Volledige uitslag KARTEL 22696 STEMMEN, WAARVAN 1 DEBUNNE 15000 VOORKEURSTEMMEN 1 HEEFT. Klerikalen 41802 Christen-D emokraat 3008
3. Arrondissement Oostende-Veurne- 1
teerste uitslagen maandii morgeiul Debanne heett het ongelooflijk getal van 1 5 , 0 0 0 vooïkaursteiim OM 1 1/2 URE TELEFONEERT MEN ONS UIT KORTRIJK DAT DEBUNNE VAST EN ZEKER
15,000
VOORKEURSTEMMEN ZAL BEHALEN. De geestdrift is onbeschrijflijk. Men zingt, danst en springt en vergeet... dat het nacht is : alle socialisten zijn en blijven op de been. De stoutsten hadden 8000, 9000 voorïenrstemmen voorspeld. En men heeft er 15.000! Wait propaganda! Wat reuzenkracht moet er niet door onze ijverige propagandisten aan den aag zijn gelegd!
Provincie Brabant M 1. ArrondBssement Brussel.
SiksKOTOïde. VOLLEDIGE UITSLAG Liberalen 20302 Klerikalen 36285 Statu quo. 4. Arrondissement IJperen. VOLLEDIGE UITSLAG Liberalen 13139 Klerikalen 2S415 Statu quo.
J
5 . Arrondlss. Roesélaere-Thlel. De cijfers zijn nog niet gekend, maar 'd^ ' toestand blijft dezelfde.
* *
*
Provincie Imm • 1. Arrondissement Namen. Cijfers ongekend. Gekozen met 4500 stemmen meerderheidT de socialisten FURNEMONT en BOLOGNE en de liberaal Hambursin, op de kartellijst. De twee uittredende katholieken herkozaw.
2 . Arrondissement Dinant. Geene volledige cijfers gekend. Het Kartel zal, naar schatting, 3000 stemmen boveö de klerikalen komen, ' t Is een prachtige. vooruitgang. * * *
De algemeene uitslag is nog niet gekend. 160 depouilleerends bureelen op een totaal van 216 geven : Socialisten 51,474 Arrondissement Aarlen. Klerikalen 72814 Eveneens geen eindcijfers bekend. Hefi Ohristen-Demoor. 94259 kartel wint veld, maar toch blijft het statu^ Hellinox 2572 quo voor wat de zetelverdeeling betreft. Walen 3003 Handelaars 939 S. Arrondissement Vlrton. .Van liberale zijde verzekert meo 'dat ier kans is een zetel van d© klerikalen af te Voll@siage uitslag nemen. KARTEL 17927 Van klerikale zijde echter meldt men dat Klerikalen 22896 het omgekeerde zal gebeuren ! Statu quo. Wat in all© geval vaststaat is dat de TljfHet Kartel gaat 1100 stemmen vooruit, 'dg de socialistische zetel, die door twee burger- klerikalen 650. partijen beloerd werd, glansrijk Is gewonucn. ^^^^a}t^^»»»aH»aca»3»»»3(n»^
1 Provincie Luxemburg
Leve Bertrand!
2. Arrondissement Nijvel.
Woiisdlge uitslai Kartel 46339 . • Klerikalen 29339 Het Kartel wint een zetel op de klerikalen. 3 . A r r o n d i s s e m e n t Leuven. Volledige u i t s l a g uitgezonderd drie bureelen Kartel 33492 Klerikalen 47778 ~''' Afges. Klerik. 2765 De toestand blijft dezelfde. De vooruitgang der kartellijst is zeer groot. 780 stemmen' ontbreken slechts om eenen zetel van de katholieken af te nemen.
* *
*
Provincie Antwerpen 1. Arrondissement Antwerpen.
I Oe ültslsig Eet is het hekken aan 'den ouden sïiji of anders gezegd de katholieken blijven aan het bewind. Wij socialisten hebben niettemin allü redenen om tevreden te zijn. Ons stemmental klimt in bijna al 'de, arrondissementen en in verscheidene op aanzienlijke wijze. De groote inzet van "den 'strijd voor ons was, onze vrienden Bertrand in Brussel en Debunne in Kortrijk redden. Beide gezellen komen triomfantelijk uit den slag, trots al de gemeene lage middelen, die men vooral in 't arrondissement Kortrijk tegen de socialisten in 't werk heeft gesteld. Deze kiezing van onzen Gust Debunne i zal een dag zijn, die de werkende klasse van dit arrondissement en zelfs van geheel België, met gulden letteren zal aanstippen.
Alleen de uitslagen der STAD Antwerpen zijn gekend. -. SOCIALISTEN 9812 '| Liberalen 89361 » * * * Klerikalen 30.785 , Uit KORTRIJK, oin 9 ure 30 : De vooruitgang der anti-klerikale partijDe klerikalen zullen triomf roepen. Gezel Vercammen telefoneert ons dat hij een onderhoud heeft gehad met M. Van de en is groot, doch onvoldoende om een zetel Niemand zal zich daaraan laten beet-' Venne. DEZE VERKLAARDE ZiiKER TE te winnen. nemen. De vooruitzichten zijn voor heel het arZIJN VAN ZIJNE HERKIEZING. Voor zoover de uitslagen gekend zijn rondissement . * * * verliezen zij zeker een zetel te Nijvel en SOCIALISTEN 18000 bijna overal daalt hun stemmental. Uit BRUSSEL telefoneert men ons om Liberalen 59000 Zij zijn getroffen, maar niet doodelijU 9 ure 35 : Klerikalen SÓOOO DE SOCIALISTEN BEHOUDEN HUNIndien deze vooruitzichten bewaarheid dal is waar. De juiste uitdrukking is : zij zijn 'er, NE VIJF ZETELS en hebben een aanzienworden zouden onze mannen 3500 stemmen lijk getal stemmen gewonnen. doorgesparteld met een buil en een winnen. blauw oog, maar enfin ze leven nog. Een prachtige uitslag dusl * * * Als wij nu ronduit ons gedacht moéten Uit DINANT (stad), om 9 ure 45 : zeggen verwondert de uitslag ons geen 2. Arrondissemesit ^echelon. Kartel 4144 /• *tje. Katholieken 4328 Om met het 'tegenwoordig kiess'telse) KARTEL -im-^ Afgesch. katholiek 275^ op de katholieken te triomfeeren, moeten Klerikalen 41632 Het Kartel verliest 100 stemmen. De kaliberalen en socialisten samen gaan. Afgescheurde klerikaal 871 tholieken winnen 900 stemmen, dit door de j i Zij hebben het gedaan in vele. plaaisevk i De toestand blijft dezelfde^ afgescheurde katholieke lijst.
i j antwoordt, men ons*
f
i
•KïnTïiQnrwMw^w^ *
Dinsdag 2 4 Mei 1910
2
Blijft nu te zien welke partij de meeste dag, die ons aller harten met vreugde verJa, ma^r te laat zeggen wij. stemmen naast haren kandidaat uitbracht. Het publiek wil die laattijdige kartels vullen mag. » Deze cijfers zijn nog niet gekend. niet, het begrijpt ze niet en eerlijk gezegd Blague! Niets dan blague I mijnheer Publiek heeft gelijk. De klerikalen verliezen den zetel te NijKartels geslot een jaar voor. 'de Lic- vel en winnen te Brussel hoogst waarschijnlijk niets bij. zing zijn gunstig. Hunne meerderheid in het Parlement Een programma van punten waarop Maandag morgend, oro 8 ure men t'akkoord is wordt niet alleen vast- DAALT DUS VAK 8 OP 6 STEMMEN. Daarbij gaat de ppossitie vooruit in In het arrondlssemet B R U S S E L zal gesteld, maar 7 word't uiteengezet, verdestemmental, de klerikale partij achteruit. digd, begrepen en aangekleefd* onze partij En dan, is zulke kiezing wel de uiting van En in die gemeenzame propaganda den wil ©ener bevolking : 1 stem voor den worden de scherpe hoeken, die vrijzin- werker, 8 stemmen voor den luiaard ï wmnen. nige burgers van ons scheiden, afgerond *#* in verzacht. «De Gentenaar»,.katholiek, eohrijft daar Uit BRUSSEL. Het ongeluk der kartels is volgens ons, omtrent hetzelfde als « Het Volk », Het blad troost zich voor den oogenblik 190 dopouilleereade bureelen op 216 'dat zij doorgaans te laat gesloten worden met de valeche hoop der winst van een zetel SOCIALISTEN 60350 en daardoor alle karakter verliezen. Liberalen 85797 De oppositiepartijen moeten iets anders te Brussel. Klerikalen 114496 m acht nemen. Walen 3499 Le Peuple: Als zij nog schandalen te onthullen Heilmcx 3051 hebben mogen zij daarmede niet meer « De reactie blijft de beheerder 'der zaChristen-Demokraat 4897 wachten tot drie weken voor 'de kiezing, ken (het woord is treffend juist) bij het Merget 1080 gelijk met het geval Coremans. voordeel van een regiem van bedrog, van drukking, van oneerlijkbeid en verduisteDie laattijdige bekendmaking heeft iets BRUGGE: 'schuchters, iets valsch, gemaakt en ver- ring ; maar zij ia voortaan ontdaan van alle voorkeurstewiraderlijks, dat niet gesmaakt wordt, te zedelijke waardigheid zooals zij beroofd men voor Mostaert meer omdat de tijd ontbreekt om de zaak blijft van alle regeeringsgezag; zij hebben, 'diep, grondig te onderzoeken en te discu- de dieven der wetstraat, zich eens te meer het bewind toegeëigend, maar zij zijn zoo feeren. onbekwaam zich er van te bedienen als onWij besluiten : waardig het te behouden; en over de stemOm 'de katholieken van U bewind te bussen gaat een ontzagwekkende kreet op 'jagen is ér noodig : van alle zijden: dat zij er van onder treki" Kartel algemeen en vroeg gesloten; ken! » Wat de Werkliedenpartij betreft, men S? Een gemeenzaam programma; zal zien, bij het opmaken der rekening van 3" Een gezamelijke en overlegden wer- de bepaalde uitslagen, dat zij, overwinnaar Per telefoon om S u r e tcing in het parlement. van den 23 mei, hare politieke posities ver't Is maar in 'die voorwaarden 'dat die sterkt heeft, overal waar zij grondig haar groote strooming kan ontstaan 'die on- klassekarakter en klasleactie heeft kunnen in werken van economische orweerstaanbaar, het kiezerskorps zal ontwikkelen ganisatiën en in werken van maatschappemedesiepen naar den triomf van 'de lijke vrijmaking. 'democratie en het antiklerikalisme. » En op dien weg is het dat zij, voor alles,
AATSTE.BEIICHTEI
annen
T
Moedig voorwaarts I Wij hebben niet Verloren, maar stemmen en invloed gewonnen. • Wij komen grooter en schooner uit den 'strijd. I Voortgewerkt aan onze organisatie! \Voortgewerkt om de vrienden 'door lezing \ en studie te ontwikkelen! Voortgewerkt om de jongen op 'te | 'kweeken om dé vrouwen tot ons ie bren' gent En 'dan, vrienden, weest gertiM. Staat [ rde sociale zee hoog, huilt de wind, slaan 'de golven, het roer in de hand, de oogen ' op het kompas en wij zullen veilig • en triomfantelijk in de haven landen, F. H.
'i
; Het oordeel der pers
Bijna nergens gewerkt. Heden namiddag om 3 ure, groote feeststoet te Meenen.
zal volhouden,»
winst van den oppositiezetel te iivel i Het is zeker dat het Kartel een zetel afneemt van de klerikalen. Maar of de nieuw gekozene een liberaal zal zijn of een sociaUst, is nog niet gekend. Het akkoord was dat elke partij nevens den naam van zijn kandidaat zou stemmen. De lijst was als volgt opgemaakt : 1. Allard, socialist. 2. Jourez, liberaal. 3. May, liberaal. 4. Gheude, socialist. De socialisten moesten nevens den naam van Allard stemmen, de liberalen nevens dien van Jourez.
« Het Volk •», anti-socialist, onder den ti' ï e l «Ben dag van zege» s « Wat we fcaterdag gezegd hebben, is gebeurd : die dag van gister, de dag der groo' t e Eezingen, is een dag van zege voor de katholieken geweest, » Op dit oogenblik, middernacht, zijn alle ' uitslagen nog niet volkomen bepaald gekend. Maar er is genoeg van geweten, om te kunnen vaststellen dat onze volksgezinde katholieke regeering onaangetast blijft «n hare macht behoudt. » Misschien nooit was er een zoo gewelt 'dige stormloop tegen eene regeering geweest Tot de laagste laagheid toe hadden onze tegenstrevers ditmaal aangewend, bij tiillioenen hebben zij 't geld langs alle fcan. ten uitgeworpen, nimmer werd er gelasterd en gezwadderd zooals liberalen en socialisten het dezen keer hebben gedaan. Op alle tonen verzekerden zij dat het nu met de katholieke regeering gedaan waiS en hunne mannen waren reeds aangewezen om onze ministers te vervangen. » En dat alles is vergeefsoh geweest: onze ' tegenstrevers ziea aJ hun pogen verijdeld, hun stormloop is gansch afgeslagen, onze f regeering komt zegevierend uit dit geweldigste van alle gevechten op kiesterrein, '»'t Is dus wel een d'ag van zege geweest, jen dag van bevestiging der katholieke ' macht en populariteit in ons duurbaar vaderland. »Op eene enkele plaats is er wat verlies : te Nijvel heeft men den uittredenden volks' gezinden katholiek M. de Lalieux vervani gen door een behoudsgezinde en het gevolg is d'at de katholieken daar een zetel verliey zen ten voordeele der socialisten, 't Is eene treffende les voor overal. » Maar te Brussel winnen we integendeel tij, zoodat de sterkte der regeering in het "Parlement dezelfde blijft. »Duidelijk beantwoordt deze kiezing al ' t geweld onzer tegenstrevers met de very klaring, dat de belgische bevolking het behoud onzer vrijheidslievende en volksgezinde regeering wil. Duideliik zegt zij o«k dat •1 'de praktisch doorwerkende volksgezindheid %IIeen de levenskrachtige voortduur der ,iatl?o]ieke partij kan wezen. • » Moge dat begrip Voor allen spruiten uit ,"dezen dajr van zesre. nii dkweD tfijj-olütan
Hoe de klerikale meerderheid den dieperik ingaat, kan men vaststellen uit de volgende cijfers : In 1900 hadden zij 24 stemmen. In 1904 20 stemmen. In 1906 16 stemmen. In 1908 8 stemmen. In 1910 6 stemmen. En dan durven zij nog triomf schreeuwen.
Aan onze verkoopsrs Heden ontvangen al ónze verkoopers meer bladen dan gewoonlijk, mot de uitslagen der kiezing.
I E 'WEail® f i l ü ISO®
Zeer poverkens nog, bij gebrek aan volledige inlichtingen. «Le Petit Bleu» heeft het yglgende gloIttaal resultaat : leperen : Statu quo. Meobelen : Statu quo. Kortrijk : Statu quo. Antwerpen : Statu quo. Nijvel : Verlies vao één zetel voor de katholieken. Namen : Statu quo. Turnhout : Statu quo. In het ministerie, waar wij ons in den < avond begeven, beweerde men "dat de liberalen eenen zetel zouden verliezen te Brus, sol, ten voordeele der katholieken. De herkiezing van Bertrand is verzekerd, zegde men.
Hunne meerderheid
^c^Dct
IE UITTIDENOE KAlERLEiEI De stemnienciifers s Ziehier, met de namen der uittredende leden, de uitslagen der kiezing van 1906:
Provincie BR 1 BAND (51 zetels) 1. Arrondissement
BRUSSEL (21
zetels)
VIJF UITTREDENDE SOCIALISTEN : Vandervelde, Bertrand, Delporte, Delbastée en Meysmans. Zeven uittredende liberalen : Huysmans, Janson, Hymans, Péron, Lemonnier, Monville en Cocq. Negen uittredende katholieken : Nerincx, Wauwermans, De Goster, Renkin, Carton de Wiart, Colfs, Vanderlinden, De Lantsheere en Hellinckx. STEMMEN EN ZETELS BEKOMEN IN 1906 : SOCIALISTEN 57,720 stemmen — 5 gekozenen. • 89,179 stemmen — 7 gekozenen, Liberalen 109, 590 stemmen — 9 gekozenen. Klerikalen 11,280 stemmen — 0 gekozenen. Independenten 8,631 stemmen — 0 gekozenen, Christen-Demokraten 2,710 stemmen — 0 gekozenen. 'Afgescheurden (3 lijsten) Kiesdeeler: 11,544.
2. At rondissement NIJVEL (4 zetels) EEN UITTREDEND SOCIALIST: Allard, Een uittredend liberaal: Jourez. Twee uittredende klerikalen: Snoy en de Lallieux. STEMMEN EN ZETELS BEKOMEN IN 1906 KARTEL 39,766 stemmen — 2 gekozenen, Klerikalen 30,210 stemmen — 2 gekozenen, Kiesdeeler: 15,105,
3. Arrondissement LEUVEN (6 zetels) EEN UITTREDEND SOCIALIST : Van Langendonck, Een uittredend liberaal: Claes, Vier uittredende katholieken: Schollaert, Rosseeuw, De Becker en U STEMMEN EN ZETELS BEKOMEN IN 1906 KARTEL 33,491 stemmen — 2 gekozenen. Klerikalen 49,396 stemmen — 4 gekozenen. Kiesdeeler: 12,349.
Provincie ANTWERPEN (20 zefels) 1. Arrondissement ANTWERPEN (13 zetels) EEN UITTREDEND SOCIALIST: Terwagne. Vijf uittredende liberalen: Delvaux, Franek, Augusteyns, Verheyen en Vekemans. Zeven uittredende katholieken: Coremans, Biart, Delbeke, De Winter, Se gers, Henderickx en Van Reeth. STEMMEN EN ZETELS BEKOMEN IN 1906 SOCIALISTEN 14,504 stemmen — 1 gekozene. Liberalen 52,723 stemmen — 5 gekozenen. Klerikalen [15,235 stemmen ~ 7 eekozexum-
Handelaars Christen-Demokraten Kiesdeeler: 10,544.
:
4339 stemmen — 0 ;ekozenen. 1179 stemmen — C rekozenen.
B
2. Arrondissement MECHELEN (4 zetels) Een uittredend liberaal: Van de Walle, Brie uittredende katholieken: Lefebvre, Van Cauwenberg en Ortegat. STEMMEN EN TETBLS BEKOMEN IN 1906 KARTEL: 21,653 stemmen — 1 gekozene. Klerikalen 38,760 stemmen — 3 gekozenen. Christen-Demokraten 833 stemmen ~ 0 gekozenen. Kiesdeeler: 12,920.
3, Arrondissement TURNHOUT (3 zetels) Drie uittredende klerikalen: De Brocqueville, Versteylen en Lepaige. STEMMEN EN ZETELS BEKOMEN IN 1906 KARTEL 8,734 stemmen — 0 gekozenen. Klerikalen 33,784 stemmen — 3 gekozenen. Afgescheurde .klerikaal 2,724 stemmen — 0 gekozenen. Kiesdeeler : i l ^ 1 "
Provincie WEST-I LAA\Ï>EIIE]¥ (W zetels) 1. Arrondissement BRUGGE (4'zeteis) Ben uittredend liber l Ihooris. Drie uittredende klerikalen: Visart, Staadaert en STEMMEN EN ZETELS BEKOMEN 16,142 stemmen — 1 KARTEL 29,771 stemmen — 3 Klerikalen H Kiesdeeler: 9,923'.
Strubbe. IN 1906 gekozene. gekozenen.
2. Arrondissement OOSTENDE - VEURNE - DlKSWIUfOE (4 zstels) Een uittredend liberaal : Buyl. Drie uittredende katholieken: De Groote, Pil en Hamman. STEMMEN EN ZETELS BEKOMEN IN 1906 19,036 stemmen — 1 gekozene. KARTEL 33,997 stemmen — 3 gekozenen. Klerikalen H Kiesdeeler: 11,332.
3. Arrondissement KORTRIJK (5 zetels) EEN UITTREZ SOCIALIST: Debumie. Een uittredend liberaal: Van de Venne. Drie uittredende klerikalen : Reynaert, Liebaert en Busschaert. STEMMEN EN ZETELS BEKOMEN IN 1906 21,088 stemmen — 2 gekozenen. 42,081 stemmen — 3 gekozenen. KARTEL Klerikalen H Kiesdeeler: 10,544.
4. Arrondissement YPEREN (3 zetels) Een uittredend liberaal: Nolf,
Twee uittredende katholieken: Colaert en Van Merris. STEMMEN EN ZETELS BEKOMEN IN 1906 Liberalen 11,207 stemmen — 1 gekozene. Klerikalen 88,287 stemmen — 2 gekozenen. Kiesdeeler: 11.207.
5. Arrondissement ROESELAERE-THIELT (4 zeteTs) Vier uittredende katholieken gen en J. Delbeke. STEMMEN EN Liberalen Klerikalen Kiesdeeler : 11,107.
: Beernaert, Gilles de Pélichy, Van der BrugZETELS BEKOMEN r T 1906 10,320 stemmen — 0 gekozenen. 44,427 stemmen — 4 gekozenen.
Provincie f\AMEN (9 zetels) 1. Arrondissement NAMEN (5 zetels) TWEE UITTREDENDE SOCIALISTEN : Furnémont en Gillard. Een uittredend liberaal: Hambursin. Twee uittredende klerikalen: Mélot en Petit. STEMMEN EN TITELS BEKOMEN IN 190S KARTEL 43,235 stemmen — 3 gekozenen. Klerikalen 38,471 stemmen — 2 gekozenen. . Kiesdeeler: 14,411.
2. Arrondissement DINANT-PHILiPPEVILLE (4 zetels) EEN UITTREDEND SOCIALIST : Horlait. Een uittredend liberaal: Capelle. Twee uittredends klerikalen: Cousot en Hubert. STEMMEN EN ZETELS BEKOMEN IN 1906 KARTEL 29,564 stemmen — 2 gekozenen. Klerikalen 35,319 stemmen — 2 gekozenen. Kiesdeeler : 14,782.
• Provincie LUXKIiBÜRG (5 zetels) 1, Arrondissement
AARLEN-BASTENAKEN-MARCHE (3 z e t e l s )
Een uittredend liberaal: Ozeray. Twee uittredende katholieken: de Limbourg-Stirum en du Bus de Warnaffc STEMMEN EN ZETELS BEKOMEN IN 1906 18,675 stemmen KARTEL 1 gekozene. 24.873 stemmen 2 gekozenen. Klerikalen H Kiesdeeler : 12,438.
2. Arrondissement VIRTON-N£UFCHATEAU (2 zetels) ' Een uittredend liberaal: Lorand. Een uittredend klerikaal: Heynen. STEMMEN EN ZETELS BEKOMEN IN 1906 •KARTEL 16,848 stemmen — 1 gekozene. 22,245 stemmen — 1 gekozene Kier; kalen Kiesdeeler i6",848. Er zijn dus 85 der 166 Volksvertegenwoordigers uittredend. Daaronder zijn : 12 SOCIALISTEN, 23 liberalen en 50 klerikalen. Onder de uittredende klerikalen zijn vijf ministers: Renkin en De Lantsheeti, te Brussel ; Schollaert, te Leuven ; Delbeke, te Antwerpen ; Liebaert, te Kortrijk In de kiezingen van 1906 werden op de verschillende lijsten de volgen* stemmen uitgebracht. Socialisten 7 2 , 2 2 4 stemmen. Kartel 2 6 8 , 2 3 2 stemmen.
Liberalen Klerikalen Independenten Christen demok raten Afgescheurde klerikalen Handelaars Totaal
163,429 stemmen, 636,447 stemmen, 11,280 stemmen, 9,643 stemmen. 5,442 stemmen, ' 4.339 Stemmen. 1,171,036 steranuin,
Dsrisdaga'
verv/achten uitslagen, en het algemeen gevoelen was dat de regeering zich kloek had te houden, want dat de mogelijkheid niet uitgesloten- was ze dó verwachte tuimeling te zien maken. . ï e Brussel veel drukte. Duizende reizigers komen reeds naar de expositie kijken. We.spoedden ons naar de redactie van « Le ï e u p l e ». Hier was alles nog rustig. Alleen voor het venster hingen de reusachtige .geïllustreerde fciesaffichen, die veel bekijks 'haddeo- Vooral dat van Antwerpen, waar gezel Terwagne als buffel (bison) den klerikalen zwadderaar Coremans met de horens neervelt, heeft succes, evenals dat van Kortrijk, waarop gezel Debunne in een p© geestdrift te Reenen velokoers, de andere kandidaten vooruit is gesneld en de eerste aan de win-paal komt. _Op de bureelen van ons broecierorgaan DE GENDARMEN EN POLICIEAGENvinden wij een paar onzer knapste strijders TEN WILDEN EEN BLOEDBAD .reeds. — Hewel, hoe is 't hier? «.as het nog met eenigen twijfel dat wij — O goed, geen de minste vrees. Bertrand dezen morgend naar Meenen trokken, hij verdween totaal toen wij een paar uren zal duizenden voorkeurstemmen hebben.Geden geest in de stad en rond de kiesburee- kende liberalen èn al de post-, telegraaf en spoorwegbedienden verklaren luidof) len nagingen. Overal waar men zich ook wendde, dat Bertrand hun maii is. Zoo'n openlijken hoorde men anders niet d a n : «Voor De- strijd zagen wij nog nooit. De vuiligheid bunne! Nevens den naam van onzen Gust!» der katholieke kiesblaadjes heeft juist een omgekeerd uitwerksel gehad. Vele onzer ent. Onze moedige eo ook onvermoeibare ernstige tegenstrevers walgen er zelf van vriend Debunne zelf, ontmoetten wij wel- en zijn het ons ronduit komen verklaren. dra. Ook hij was vol geestdrift voor den te De triomf van Bertrand zal de triomf zijn der menschelijke verontwaardiging. verwachten uitslag. Op muren, grond, afsluitingen, voor de — Wanneer zullen -wij uitslagen weten ? vensters en bijzondere woningen zag men — O, dat is moeilijk om zeggen, de opanders niet dan den naam van Debunne. telling der kiesbrieven zal zeer moeilijk Al de vuile dwang- en lasterende midde- zijn. Ér zijn zeven lijsten. En daarbij zal er len die de papen tijdens de laatste dagen oneindig veel met voorkeurstemmen worop ouderlingen en in nood verkeerde perso- den gewerkt. Wij zullen dus maar bepaalde nen beproefd hadden, zullen maar weinig inlichtingen omtrekt 10 ure, 11 ure van den invloed hebben. Dat was de verzekering nacht weten. die men ons gaf. — Dat is laat De laatste meetings, de laatste slageti di© — Natuurlijk. D© wet brengt dat fataal onze vrienden geleverd hebben, zullen niet mede. Zij geeft eene veel te groote macht zonder goeden uitslag blijven. aan de kiesoollegies, die de kandidaten Gisteren avond sprak Debunne nog te schikken naar goedvinden. Maar de kiezer Mouscron, aan dea « Bras-de-Fer », voor zelf is daar niet altijd mede te vreden en meer dan 800 arbeiders. Nauwelijks had hij wil vrij zijn .eigen keus volgen. geëindigd of een franschen trein vol arbeiDe eerste jaren was dit min gekend,maar ders kwam toe, die, van zoodra zij Debunne nu begrijpt elk reeds beter de werking zagen, met vollen geestdrift en uit volle der voorkeurstemmen en elke kiezer beborst riepen: Leve Debuane, onze kandi- dient er zich van. daat, die terug naar de Kamer gaat! Van daar eene steeds ingewikkelde opWeerom gesproken en dan in vollen tellina; bij elke opvolgende kjezing. geestdrift vooruit! — Maar in elk geval is de geest goed? Aan de barakken te Meenen was het nog — De geest der bevolking is uitmuntend. -iets anders. Dat heeft onze propaganda bewezen. Onze De werkersharmonie « De Plicht» was tot meetings lukten, op enkele zeldzame uitdaar gekomen, om Debunne te gemoet te zonderingen, zeer goed, schitterend zelfs. komen. , Wij hebben geene minste vrees. En in elk De harmonie speelde er krachtig op los, geval, wij mogen zeggen dat wij opperbest wanneer plotseling gendarmen, policie, geweriS hebben en de strijd kranig is geCommissaris en policieofficier opdo£en en voerd geweest! het muziek verboden voort te spelen. — Tot van avond dus... en goed heil 1 Onze vriend Debunne die ook spreken We lieten onze vrienden aan de bezigwilde, werd hïöfin^bélèS?0©^ h&d natuur- -faeid-.r. i Overal aan de bureelen was er drukte De -'ykerwijze een protest ten gevolge en zon""'Jëi^de krtfShftógé'tn verzoenende tusscltpn-- verschiHigéJïbewotkiHgeH : gaaa 'tegeltnaiig komst van Debunne ware het er denkelijk hunnen gang. t Gewoon spektakel! Dé gewone kleine tusschengevallen : ziekelijken, 'erger aan toe gegaan. De gendarmen hadden hun sabel getrok- die komen stemmen ondanks veel pijn en ken, evenals de policieagenten die met den smart, — 'n blinde, geleid door.een broeder revolver in de vuist de werkers uitdaagden. ', an liefde, — een half lamme door eeneu Men was dus belust op een bloedbad en priester. Waarom bepaalt de wet niet dat in dergtsdit moest kost wat kost belet worden. Onze vriend gelukte er in de opgewonden üjk geval het naaste familielid als geleider massa tot bedaren te brengen en men trok moet optreden? Of waarom niet eenvoudig ringende en roepende: « Leve Debunne!» zulk kiesrecht opschorsen? Die menschen zijn toch niet vrij meer. Hun oppasser of naar het lokaal. Aan de brug die de Barakken van de stad geleider is hijn meester. Het zijn physiel:Meenen scheidt, hadden de uitdagers de onmondigea. ketting ingelegd, dusdoende willende beletten dat de raanifestaten vooruitkwamen of om ze te doen struikelen. Hier weerom trokken de policieagenten en gendarmen den revolver en sabel, maar HET EINDE VAN DEN KlESÖTRiJD de betoogers drongen vooruit, sloegen de Zaterdag avond werd de laatste hand geketting door en zetteden hunnen weg naar slagen aan den kiesstrijd. aet Volkslinis voort. In de stad ANÏWBEPEN trok de harmoDe zaal was weldra stampvol -en Debunne sprak er de laatste vurige kiesmeeting uit. nie « De Werker » op propagandatocht. Drie openluchtmeetings op verechillende De geestdrift was onbeschrijflijk en zingend trokken de arbeiders huiswaarts, In plaatsen. IN BORGERHOUT gaf gezel Cools eene de vaste overtuiging dat Debunne er heden openluchtmeeting. zou doorkomen. Talrijk waren zijne aanhoorders en geestIn den namiddag had het klerikaal sche penoollege aan de muren der stad een be- driftig ook. In BERCHEM werd de kiesstrijd gesloten richt uitgeplakt, waarin Meenen in otaat van beleg werd verklaard, van af zondag door eene prachtige betooging met meetings. morgend tot maandag avond. Om 9 ure vertrokken onze dappere proDe schrik der klerikalen moet dus wél grootzijn. Zij zijn-bewust eene klopping van pagandisten en pariijgenooten van het -obelang op te loopen en zij in ' t zand zullen kaal «Volharding > weg, vergezeld van de «jten voor den werkjongen Debunne, die harmonie « Arbeid en Kunst». De stoet groeide weldra aan tot eene «J m manifesten voor alles wat laf en gemassa. aeen l s uitschelden In de Boomgaerdentraab, scheidingslijn ! De schrik maakt hen razend. Hunne gemeene taktiek zal evenwel niet tusschen Berchem en Antwerpen, werd lukken en binnen enkele uren zal het ar- meeting gehouden in de open lucht. Gezel rondissement, Kortrijk bewijzen, van het Eeckalers sprak voor eene dichtgepakte 'menigte,honderden waren er opeen gedronKlerikale iuk te willen ontslagen zijn. in de andere kantons van het arrondis- gen in de straat. sement heersoht dezelfde geestdrift en de Geestdrift ontbrak er zeker niet! Berichten die ons van Mouscron, Wevelgem, Dan verder haar de werfcerswijk «Boeüarelbeke, Kortrijk, Waregem, enz. toeko- ren schuur », waar weer. Eeckelers voor een men, luiden hoopvoï. talrijk belangstellend en opgewekt publiek Nog enkele uren geduld en de uitslag zal het woord voerde. -voor de papen eene treurige, maar voor • Vandaar terug naar « Volharding *. Uit 9ns, sociaal-demokraten, eene blijde ver- bet venster van het lokaal richtte gezel rassmg zijn, die- hopen laat voor de toe- Eeckelers de laatste woorden tot de massa. komst. Een laatste oproep I Het laatste vuur ! Het arrondissement Kortrijk zal de vlag Lang na 11 ure eindigde deze laatste proxan net internationaal socialisme, van het pagandatocht. georganiseerde proletariaat hoog houden! Het overige van den laatsten nacht werd nog benuttigd voor de schriftelijke propaganda. Met ;eene knappe groep mannen trokken onze propagandisten "van bureel naar bureel en plakten er hunne 2 talrijk , roen we uit Gent vertrokken, om de kies- op de muren. Overal, als de kiezers komen, klinkt het " w l n f ? 8 " 1 , B . r u s s e l bij te wonen, dachten van de muren tegen : « Strijdt tegen de natw u de k ' ^ d ^ k t e reeds van af Ter- hen uitgekochten en tegen de uitkoopers ». Een bes € urel1 zen ,, P . - De muren van alle hui- goede leus voor de proletarische politiek, e n hlev rceds beplakt met groote waardoor in één trek de verdorven burgerD l»ltl./ '•sen « ?'> f \ a a r o P i n reusachtige afmetin- politiek geteekend is. L ^ e r 2 ?t? ?, ^ " ^ • w a r e n - M e e r h e t Voorzeker, na zoo'n werkzaamheid kan ' raWN ( k l e n kalen) dan het cijfer 3 (libede nitslajf gerust en in voldoening te geS i ? nP e Sdgeenn s h e t c i J f e r 4 (socialisten). moet gezien worden. TV T V reactionnairen buiten. Uant-,1 u 1 ' b , e . t e r d e d e verhouding en het OPSTOOTJES lng n IN DEN LAATSTEN' NACHT stemmen ? - ?m v o o r d e ^ s * 4 te Gedurende den laatsten nacht hebben in -•uige nl^f e r m , e 6 r 1 d e i " d e e n h a a l d e op somAntwerpen en in Berchem hier en daar op. "ige plaatsen de bovenhand. den trein discuteerde men ferm de te stootjes plaats gehad.
• .« Vooruit» i.jeft drie zijner opstellers op /erkenning gestuurd naar de arrondissementen waar de strijd zich het hevigst voordeed: Kortrijk. Brussel en Antwerpen. Het kwam ons noodzakelijk voor, den dag der kiezing ter plaatse zelf nog eens te. zien sn de indrukken aan na© lezers f er te •maten. Heronder volgen de briefwisselingen die onze opstellers <ns «per express» stuurden, ^v^?
In het arrondissemant Kortrijk
In'I arrondissement Antwerpen
ta 't erroiissement Brussel
lei 1 9 1 0
Bij den propagandetocht van d e h a r m o - ] nie «De Werker» werd een partijgenoot- .' muzikant getroffen door een steen, die eene vrouw uit een .venster wierp. De vriend werd verzorgd . door dokter Jacquet Later in den nacht verbood de policie de aanplakking van affichen aan de bureelen. Twee vrienden werden gekwetst door sabelslagen. In Berchem had óok tusschen liberale en katholieke haantjesvooruit een opstootje plaats. Ze waren voldaan met een paar ruiten uit te werpen in eene katholieke herberg. DE- KIESWERKZAAMHEDÊN ' Om 8 ure begonnen de kieswerkzaamhedeü. Rustig zijn zij doorgezet te Antwerpen en omliggende in de verschillende bureelen en kalm afgeloopen om 1 ure 's namiddags. Nevens de affichen onzer partij, waren liberalen en katholieken ook niet achtergebleven. De burgerij, de mannen der lijst van «de neriugdoeners», die geweigerd werd om onregelmatigheid, staan aan de bureelen met een uithangbord : « Het ordewoord der burgerij blijft witte en ongeldige brieven ! » Dat heeft veel van kleinjongensspel: « Ik speel niet meer mee! * IN DE POLITIEKE LOKALEN In de liberale en katholieke lokalen «In de Vos s en in « Koningsken » zijn maatregelen genomen om de uitslagen van avond kenbaar te maken. Veel beweging is er in die lokalen niet! In onze socialistische lokalen « Volharding » te Berchem, en «De Werker» te Antwerpen, is de inlichtingsdienst voor de uitslagen goed voorbereid Daar heerscht eene- aangename stemming Partijgenooten komen en gaan, moeten eens in het lokaal zijn om wat te praten. Zij.hebben moed voor van avond!
In 't arrooilisseineni
lenstraat, terug. De ongelukkige was alleen ^huis. Wat er tusschen beide eebtgenooten gebeurd is, weet niemand. Opeens hoorden de geburen vier revolverschoten knalen.Zij stormden d^. woning bin nen. Een verschrikkelijk tooneel rees voor hunne oogen op. Op de vloer lag de vrouw zielloos, de hersens door drie. kogels doorboord en naast haar den man, die zich een kogel door de hersens gejaagd had, en nog den revolver in de krampachtig gesloten vuist gekneld hield. Beiden waren op den slag dood gebleven. Akelig was het schouwspel: bet bloed was tot op den muur gespat. De policje kwam ter plaats alsook dokter Persoons, die niet anders meer dan de dood kon bestatigen. De lijken werden naar het gasthuis overgebracht. NADERE BIJZONDERHEDEN Uit het onderzoek blijkt dadelijk dat De Craaie met voorbedachtheid te werk gegaan is. Het was de gebuur Petrus Vergaart die, de vier schoten hoorde knallen en buiten stormde. Hij wilde in de woning van vrouw De Oraaie dringen, doch de voordeur -was langs binnen gegrendeld. Hij kroop dan over de haag die zijnen hof van dezen van de buurvrouw scheidde, om langs de achterdeur in huis te geraken, doch deze was eveneens op slot. Vergaert riep dan zijn gebuur Weens en beiden beukten met geweld de achterdeur ' open. Zij vonden De Craaie in een bloedplas uitgestrekt en het lijk zijner vrouw wat verder, meer den gang in. Deze omstandiglieden doen veronderstellen dat De Craaie, door een list in huis geraakt, eerst de deuren gegrendeld heeft om té beletten dat zijne vrouw hem ontsnappen zou. De ligging van het lijk dezer laatste duidt aan dat zij getroffen werd op het oogenblik dat zij vluchten wilde. Een der kogels is door de omlijsting van het vensterraam, straatswaarts, gevlogen, waarschijnlijk na het hoofd der vrouw doorboord te hebben. De moordenaar moet, om zelfmoord te plegen, op een stoel gaan zitten zijn, daar men naast zijn lijk een omgevallen stoel gevonden heoft. Vrouw De Craaie, die afkomstig was van Zele, was 53 jaren oud.
? {Van onze bijzondere hricjwisselaar) De socialistische partij het belang der kieziag in het oog hebbende heeft de laatste dagen nog krachtig op de bres gestaan om haren kandidaat gezel Jos. Wynants te doen triomfantelijk uit de stembus komen. De partijgenooten kwamen alle avonden na hunne werkuren op om aan de propaganda deel te nemen. Gansch Meehelen werd doorkruist en op verschillende plaatsen werden er openlucht meetings gegeven waar- wij veel succes be&l mi haalden. Nooit heeft Meehelen van wege de socialisBBABAfMT tische partij eene zoo krachtdadige propaganda bijgewoond. BRUSSEL» — Het reizigorsrerkeer. — Men kent uu de statistiek van de aankomWat is de geest onzer bevolking ? Door gansch Meehelen gaat er maar een sten, der reizigers in de Noordgtatie te Bruskreet op onder de werkende klasse: Wynants sel tijdens de Sinkxendagen. Van zaterdag 14 mei 's middags tot dinsmoet gekotfit, worden. Zondag morgend al vroeg waren Wij op dag 17 mei 's avonds, zijn in die statie alleen 245.000 reizigers, aangekomen, zonder de weg en aan alle stembureolen waren onze mannen op post om een laatste aa,naioediging ,abQnpJen?e]3,t§ii,j3| .(3lt§'gSJ3,^ftfl.TO6kkQ#pchs iiotde-kiezers toe-.te. roepengaich te gedenken enz., te rekenen. — _ Workcrsrentea.ijsri Een. lampist der dat zij werkUedeivüijn en dat er m a a r e e n werker als kandidaat in de kiezing voor- staatSsp'oorwegen, Jan Monteyne,' wonende op de Havenlei, werd zaterdag in de statie kwam. De werklieden waren vergenoegd en allen Turn-enTaxis door een manoeuverkïkoinotïef zouden hun plicht, doen en stemmen achter verrast. De ongelukkige werd het rechterbeea afgereden en den linkervoet vermorden naam Wynants. Begrijpen de werklieden aldus hun plicht zeld. tiesnnpt. — De policie was verwitdan zal de uitslag niet twijfelachtig zijn en de roöde vaan waperen. Een kreet van hoop tigd dat twee vrouwen uit Parijs naar de en •verlossing zal opgaan in de krotten der hoofdstad gevlucht waren na eea diefstal werkers zoowel van de privaat nijverheid en van 14.000 fr. gepleegd te hebben. De agent Vander Auwèra zag zaterdag in een koffiestaatswerkhuizeii. . De klerikalen welke nog over enkele jaren huis der Anspachlaan twee vrouwen zitten, niets anders te doen hadden dan de namen die veel gelijkenis hadden met de portretten hunner kandidaten bekend te maken om ze die hij van de dieveggen bezat. 'Zij werden aangehouden en in het gevang als gekozen te doen uitroepen moeten nu ook hemel en aarde bewegen om in de stemming, der Miniemen opgesloten. Zij waren de diefeggen en waren onder een valschen naam in hunneü toestand te behouden. Alles zoeken zij uit om toch maar aan hun een gropt hotel afgestapt. ST-GILIS, — Bijna eca drama in het gegel$.l fce blijven, zoo halen zij de werklieden welke in de ziekenhuizen liggen er uit om ze vang. — Tusschen de gevangenen is er een Duitscher, G... genaamd, veroordeeld vbor naar de stembureelen te sleepen. Wij waren ooggetuigen van de schandelijk- diefstallen. Die kerel is een echte reus en moet zeer ste tooneelen, met zieke menschen welke in geenea deelen konden gaan en toch door de SÉreng bewaakt worden. Men had hem daarklerikalen naar de stembus werden gesleept. om twee celgezellen bijgezet, twee artilleurs krijgsgevangenen. De duitscher wilde zich Schande over hen ! Z£J moeten verdwijnen. Loopen wij echter den uitslag niet voor- zaterdag bij middel van eene glasscherf de aderen opensnijden. Zijne twee gezellen uit en houden wij nog enkele uren geduld. konden het hem beletten. Woedend over dit Zie op de eerste bladzijde de uitslagen: mislukken sprong de kerel op hen. Eén dezer werd door den reus ten gronde geievorpen en de kerel wilde hem verwurgen. De andere soldaat riep om hulp, waarop de bewakers toegeloopen kwamen. Men gelukte er in den duitscher te overmeesteren en men moest hem het dwanglijf aan^ trekken. ANDERLECÏÏT. — Ongeluk. — Dezen morgend is er op Veeweyde een kind overreden geworden door den buurtspoorweg. CUREGHEM. — Idem. — In de Barastraat is er eene vrouw door een automobiel overreden.
Door plaatsgebrek moeten wij onze twee feuilletons tot morgen uitstellen. i^^tiS^^^^ss^^SS^^S^^Sc^Q
ilIF löWlJW
Éama wmsra le m üteeii
Ess? B^an dcodt ssjsrae vp®mw m&l revolverschoten ©UÊ zelf aises'dt zseh daarna Zaterdag namiddag werd de Molenstraat door eene schrikkelijke misdaad in opschudding gebracht. De genaamde Leonie Poppe, echtgenoote De Craaie, woonde met hare'vier kinderen, drie meisjes en een jongen, in een huis der Molenstraat. Sedert eenige maanden was zij van haren' man gescheiden, een luiaard en dronkaard, die haar het leven onverdraaglijk maakte. Hij had toen zijn werk laten staan bij Isabey, verkocht zijn huisgerief en ging rond de Vrijdagmarkt te Gent op logement liggen. De Craaie, die wever van stiel was, kwam vrijdag bij zijne vrouw om te vragen of zij het gemeenschappelijk leven wilde hernemen Niet alleen de vrouw maar ook de kinderen weigerden bij hem terug te keeren. De Craaie vertrok. Er werd verteld dat hij een revolver gekocht had en deze bij zich had en dat hij had verklaard : «dat men van aardige dingen zou hooren als men bem niet binnen liet: » Zaterdag namiddagi kwart vóór 5 ure, kwam De Craaie bij/zijne vroaw. in de Mo-
ANTWERPEN
ANTWERPEN, — Verdronken. — De kooldrager Frans Van den Berghe, S3 jaar oud, wilde aan het Vlaamsch Hoofd van een toogboot op eenen lichter gaan, doch mistrapte zich en viel in het water. Alle pogingen om hem te redden bleven vruchteloos. Het lijk is nog niet opgevischt. P>0RfiERH0UT. — Risico van dei arbeid. — In de electriciteitsfabriek «Electra»», Ledeganckstraat, is het meisje, Anna Lemmens, 19 jaar oud, wonende te Deurne, met de haren door de as van het machienu meegesleurd. Aanstonds snelden werklieden toe en legden de.machien stil, doch hét arme meisje was reeds ijselijk gesteld; heel de schedelhuid was afgerukt, en dat men zooveel geweld dat ook het linkeroor mee afgetrokken werd. De ongelukkige werd naar het St-t)Hs,abethsgagthuis overgebracht. De wande vas zop afschuwelijk om zien, dat versebeidenrooggetuigen in bezwijming vielen MECHELEN. — Geheimzinnige aak. — Vrouw A , die wegens het slechte gedrag van haren man, met bare vijf kinderen een fcanïPrken op Neckerspoel was gaan wonen, is dood in hare woning gevonden. De geneesheer meende aan het lijk zekere sporen van mishandeling te zien, zoodat bij het ncodig oo.rdeelde de toelating tot begra_ ven té weigeren.
HENEGOUWEN
**!
ANDERLÜES. — Voor de rcüten dei koolbarons. — De niijnwerker Frans Blai ron is in den put n. 4 onder eene instorting bedolven Toen mer er in gelukte den ongelukkige te bevrijden, had bij reeds opgehouden te leven. Blairon was slechts 29 jaai oud, gehuwd en vader van twee kleine kinderen.
WEST-VLAANDEREN DEERLIJK. — De afschuwelijke misdaad. — De persoon die te IJzeudycke aangehouden werdj in .betrek met de moord op het kind Deghezelle gepleegd, is de genaamds Edmond De Boever. - Men heeft bevonden dat er bloed op zijne kleederen kleefde. De Boever is te Middelburg opgesloten, tot d© pleegvormen zullen vervuld zijn voor zijne uitlevering.
OOST-VLAAN DEREN LEDEBERG. — Propagandaclub. — Maandag om 7 1/2 ure dringende zitting. NINOVE. — Meisjes verbrand. — Bij het vullen der doozen fosfoorstekjes is er in de alumettenfabriek een begin-van brand ontstaan. Twee werkmeisjes bekwamen erge brandwonden aan het gelaat en aan de handen
ooiip Mewiiwin TE eüSEÜE^ÜÜEL M, Martin Schlies, 53 jaar ou«, s^»*zen raadsheer van het keizerlijk hof van Berlijn, die sedert eenigen tijd op pensioen is gesteld, was naar Brussel komea wonen met zijne vrouw en zijn kind. 1VL Schlies die een groot liefhebber ia der schilderskunst; was met een vriend,zijne vrouAv en zijn kind. naar het Zo niënbosch gaan schilderen. Hij ging zijn gereedschap in het huisje van een boschwachter plaatsen niet ver van de baan, toen hij verrast werd door een automobiel, dio naar het koersplein reed. Ds ongelukkige werd een vijf en twintigtal meters ver meegesleept. Men moest het voertuig oplichten om M'. Schlies er te kunnen van onder uithalen. Het slachtoffer was verscheidene ledematen gebroken. Men voerde hem met den auto naar Üe verpleegzaal van het koersplein, waar. hij den laatsten adem uitblies. Madame Schlies die met haar kind het bosch ingewandeld was, vernam eerst hii haren terugkeer het schrikkelijk ongeu luk!
. De genaamde Ronsmans, wonehdö Minckeleerstraat, meubelmaker bij M. Haesendonck, Mechelschestraat, dacht dat zijne vrouw betrekkingen had met zijnen meester. Zaterdag namiddag begaf Ronsmans sichnaar zijn werkhuis, greep een grooten ijzeren hamer en sloeg M. Haesendonck dood. De dader vluchtte naar zijne woning en sloeg daar zijne vrouw herhaaldelijk met den hamer, zoodat zij als levenloos en badend in haar bloed ten gronde stuikte. De moordenaar meende 'dat zijns vrouw dood was en ging zich op het policiebureel gevangen geven. De vrouw, die door de policie naer; het gasthuis gevoerd werd, zal naar alle waarschijnlijkheid nog maar enkele uren geleefd hebben. Het parket ia in ïda Minckeleerstraat en in de Mechelschestraat afgestapt en heeft na de gebruikelijke bestatigingen, den dader in het gevang doen opsluiten. Zooals men wel denken kan heeft (ïeze dubbele misdaad eene groote opschndding in de stad verwekt.
STADS^SE^WS Eea vlieger te Gent. — De aëroplaan waarmede M. Daniel Kinet te Napels znlke schoone vluchten heeft gedaan, zal binnen kort naar Gent overgebracht worden. Binnen eenige dagen zullen er door M. Alb. Ville, op de St-Denysplein proefvluchten roede gedaan worden. Nachtelijke aanraading. — Eenen deensche matroos, Stephenson genaamd, was afgedankt op het deensch zeilschip dat hier in de vaart van Terneuzen ligt, aan de fabriek Standaert en Cie te Wondelghem. Hij werd gemonsterd op eene deensche stoomboot, de «Taarnholn», die gemeerd ligt aan de voorhaven te Gent. Verleden nacht kwam de afgedankte, matroos met twee gezellen naar Wendelgem, en kwam aan boord van het zeilschip. De ISjarige kajuitjongen werd gebonden en eene prop in den mond geduwd; de matroos liep naar de kajuit en begon er mei een gewicht van 5 kilos te slaan op twee le-. den der bemanning, die rustig te slagen lagen Op het geroep der mannen snelden de andere mitrozen t o e ; de woestaard werd gegrepen en aan de policie overgeleverd, •evenals zijns twee medeplichtigen. De twee mishandelde matrozen waren zoo erg gesteld, dat zij door een geneesheer moestefl verzorgd worden. DE GA SFABRIEK van GENT vraagi een mecsfergast voor de iabrikatie. Jaarwedde van 1600 tot 2700 franks naai verdiensten, Afwisseling van dag met nachtdienst van veertien tot veertien dagen. Aanvragen met afschriften van certificaten te zenden aan den Bestuurder van de Gasfabriek, Gasmeterlaan, te Gent. ., S'M;
bm
Pinserag z i - me» 1 ^ 1 0 sak.»f
zmasiSTsissssssBmaxemsm
gGflöBBt H O E S T . RHUMATISWSE, K E E L P I J N E N ' ju eea T O R T I C O U S , L E N D E N P i J N . Z M D E * ..
S T A K E N ,figmattelilkgtDecsmtiidtt. prapsr. dat nu tfls gitmSm* in catslaaf t« gtai (nfee' «paar «ai kei nrbroft ichtarlaal. Vardi wrtoctf iet «ereld 0» doos 1 k SO On iskr inns tr 0 80
s^j&ar^^s^^tm'daffisaiaggssjegaga^
Openbare besturen ProvinciaJa regeering. — Bureélett van 9 tot 12 en van 2 tot 4 ure. Steéelijk Bestuur. — Schepenepkollega. — Zitilngen de Maan- en Vrijdagen, te S 1/2 ure. Gemeentekas. — Bureelen van 9 tot 1 ure, UBgezonderd de Zater-, Zon- en Feestdagen. . Bureelen van het Stedelijk Bestuur, — Van 81/8 'al Ti 1/2 en van 2 tot 4 1/2 ure. burgerlijke Stand en Kiezingen. — Uittreksels : . 9 tot 12 1/2. Geboorten en Pensioenen : van , 4 ure. Huwelijken : Maan-, Donder- en Vryai, van 9 tot 12 1/2. Overiydens en begravinu van 9 tot 18 1/2, de Zondagen VBQ 9 tot W are. Werkbeurs. — Alle werkdagen van 7 lot 12 1/2 en van 2 1/2 tot 4 uur. Zon- en feestdagen gesloten. Swdeiijk Laboratorium. — Van 9 tot 1 ure. De kantoren der belastingen te Gent zijn open Te Maan-, Dins-, Donder-, on Vrijdagen, van 9 urs s morgends tc,t 1 ure, de Zon- en Feestdagen uitgezonderd. Ss-.varing van het Kadaster, Bagattenstr., 42. — Bureelen van 8 tot 12 en van 1 1/2 tot 4 1/2 ure, de Zon- en feestdagen uitgezonderd.
BK IK 5 ! > I 2 0 E W R I ' »
SJBIB T B A A B T
Goeden ornement snijder in hout,b'ekeiidmet 'twerk van orgeUacaden wordt ge vraagd bij L. Hooghuys, orgelmaker tot Geeiaardsbergen. Onnoodig zich aan te bieden zonder goede kennissen van bet vale,
goede- kleermaaksters, Nassaustraat, 14. Groot loon.
SS< rScors t e isnr<>i) met overdekte rolbaan, 18 frank imishuur, Geslichlstaat. II, Genlliruftce. Zich te wenden goeite L o j i e r s i a s e r s - Kerkstraat, ii'3, GcntK&sien, die ook in de hrugge. • luiizen kannen werken. SÖ totfil)centiemen per Ayfoniatlek Pianos uur volgens bekwaam- Alle réparalim, accorheid. • deeren, reguleeren van 'VrsiMg ©ns w w l k macliieneii. zetten van Een magazijnier in nieuwe muziek op de fabriek of liamlelshuis, cylinders enz,, wendt u vraagt werk, desnoods Begijnhoflaan, 86, Gent een halve dag. Schrijven ten bureelo van het Laaf ÜW drolwerk blad.
vervaardigen In de
Een zeer goed gekalante ellegoedwinkel is over te nemen aan voordeelige eonditiën. — Zebrastraat, 138, Gent.
"VoltefMterlj,,
cg^maSWSSSWtStsW^stiMW^S^S^StS!
f, ZONDER VOORAFGAANDE KOSTEN
I I I Gisorges HAMMELRATH, IT^Z*
l a Lovmèra (ïïp'naut)
010 0.!8
ü PERLE - COÜJieijl - BfmiE 1 1 eosE, enz. . vborsi
floopoort, 2 0 , Gent
i*
Nieuwste en mees! volmaakste mii
\mm
0.25 0.30 0.45 )o(
Overzseschê Asdsl-Poder INSECTEMyERtëlETiGER foak-
S
«nieress, v!ooi«'Bï, al het ongedierte in de huizen, duivenhokken, serren, enz. Kaarselegd Bier!!. — Algemeen depot voor België.
Extra goede
Oirf eetlust, frissche' kleur en goede, gezondheid te hebben, neemt de weergalooze zuiverende Waltherypil. Overal I fr. "de doos.
Raparatieën en benoodigheden voor aiie machienen
is da onovertrefbare Hij doodt zeker
IN II@®1E1 Zuringsoep . . ' . . . . 0.22 Groene soep. . I . 0.25 Snijbconen . . . . 0.30 . . . 0.40 Princessen . . . . 0.35 Spinazie 0.25 0.40 0.50
op gebonwdeHDIZEN, AANKOOP vanONROERENDEGOBDEREN,voorTERD6Bi;TALENvanEYPOTHEKEN| of voor h e t BOUWEN van e e n e W O N I N G V O L L E D I G E G E H E I M H O U D I N G —K L E I N S T E I N T R E S T Plaatsing van obligatiên van landeigendommen 3.50P. c. — Meer dan 15.000 leeningen gesloten Groote gemakken yan vrijwillige en vervroegde stortingen door iaarliiksche at kortingen Kostelooze raadgevingen voor aankoop en verkoop van gronden en eigendommen. — Plans en ontwerpen »
S ©* j 9 , Sb3?
mi ^^fè^SMg.
!
|J. VPEGAELEN, H.potlicek-Drogerij te Gent VelilSiraat, S9. Depots in België overal. S'ENSIOEN m DEN OUDEN O AH. — p>8 ieden v a n ' < Vooruit > welke h u n n o aankoopen in d e magazijnen en winkels van 4 Vooruit Ï doen, verzekeren zich in hunnen ouden d a g een P E N S I O E N r o n d e r e r te moeten voor inleggen, en bovendien hebben zij 6 % deel, w a t voor h e t huisgezin een schoon spaarpotje d a a r s t e l t . Wie dus voor zijnen ouden d a g wil zorgen zouder d a t h e t h e m één centiem kost, worde ilid van ir Vooruit » en d o e t e r zijne aankoopen, -^ '
P*~
nieiibaar is tegeu ._- ^ ^ _
!3 M
al ta
TOM 1 6 0 I,
pa moet fij voorde rechtbank verschijnen; wordt sü door «chuldeischers lastig gavailen en moet p j voer ö© Koophandelsreclitbank verschijnen; moet gij erven; hebt gij moeilijkheden gelijk voor wat..» wendt u tot bet Boil M A T T H T S , Zandberg, 8. fosf Bureel open %an9 lot il ure en vaa 5 tot S ure. — 's Zondags van 8 toï i l a r e 'S morgens. L.,Jfe,rMls!^ttei3!sss«i!ïa»—•
Hetïshet a e n l g e d a t In allegavallen >ekera u i t s l a g o n oplevert mi mitt uitssndig msrl en franco opgezendn iagag mé «ir. wzegels of posfboii tanden Easiuurder ia ' M^risvalda-^hflfik^TEmDESTaAAT, '.Sb*
x.Bxrvsjsr iESIfELSCHESTRftAT92w
Btoem «S®. *;'' i f In Meergoed en specsifiJwiKMff 0/0 iesl'f®Öe winsten. j i Oodërstéanfng bij kraambed. f JÜts kleinen inleg, ingeval ran deMft, doit^; er. madsdjaen voorden man; dokter en TOO i half geld medecIJnen voor de vrouw; voordo hinderen en lawonende fiimilieieden aan kalf Büjk-' i Sij 'iirerkverlst door ziekte t 7 k i t e fe©®*! ipe!' week, gedurende 6 weken. L- ••SSgffir«?saSsti>B'Se!i—-W!|5sl»ssal®8 I i APOTHEEK, Yolksplaat*,? ^erSMedaa van Leaven bemint mm Koost in uwe inrlefetifi^sa.
Itraeowi iuatscb.ÏOLKSREÖ^if MORTÜUS aankoopen yan
Mrainé, in onze rienwe magazijnen: GIJ suit er alles vinden in goede hoedanig^ beid en aan voordeeHgo prijzen. liet is" nw jöicht en uw profijt. De andere rnagasijnen behouden de winUt'o voor ïich; in onze Ssraenw. Maatschnppij worden ze alle 6 maanden aan de klienten uitgedeeld. ÏXÏ leden krijgen 6 ten honderd en de fiiet-leden * ten honderd op hunne aankoopen temg.
^11 IJ
•v70*SfiS83TS«!A, .«IHSPrsCHLfiflia, 75? "3BIUiSSEl|. /KES-SIE i
MAATSCHAPPIJ
f O O R f l Sü R F ïl^Mfs
tmiltWmm„
GEERAA^DSBERGEPI
verkoopt h e t beste -rood d e r stad -in 4? oeniemen, g e w a a r b o r g d 1 1/2 ..ilo V e g e n d e . D~ leden hebben o p elk brood twee -antle,men deel en recht o p o n d e r s t e u n i n g l i j ziekte of k r a a m b e d . « ï)e / e r b r o e d e r i n g » v e r k o o p t ' ens besfev kotlie. e x , . a m a r g a r i c e , • -'"ïa; I ' voor d é c o ö p e r a t i e - e n v e r v a a r d i g d , borstels, «ilegoederen. mans- en TTouwenstoflf;D,.suikerij van « D e Zon», chocolade, bonbons en p u d d i n g .Bowers van beste kwaiiteit e * s a n .fe g e r i n g s t e prijzen.
w%e
*SB
\§i
Om gratis «ader &«• fc, Tolld besehrljvlng; i to %~ fmtvftnsreB der sieave t& «nfAidbaic en grovaar- £ 5 looia RemsËta «an Or g Thomson, weiXe oeiten £> onmidtïedyfctj^ uitslag: K ^ eree£t,laaIJfll?evaUea Tsa VtsrtrftQinjjw^WagliMlvan M j ! st Onregotmatighed^p.do^/liaóandstonden.seadtdeM S: ^ gtafikondtArlniraaa \ 8
^ / ® # i l t I i T is het meest gelezen en verspreid dagblad. De aankondigingen in V I M M t U I T zijn dus ook de vruchtdragendsten. Schijnen onze prijzen "wat hooger dan in andere centbladén, men verlieze eobter niet uit bet oog dat óöne aankondiging in V ® ® I t l J l ï , overeenkomt met eene verspreiding van duizenden strooibrieven over het heele vlaamsche land. I Ziehier een overzicht van het tariet : AA^KOf«||Si@^eEM OP DE LAATSTE BL&DZIJDg» Vragren n a a r vrerk : 2S centiemen voor 3 inlasscliingen. Aanbledingon van •werk : SU centiemen per inlassching. Kleine aankondisingen : Verhuren of verkoop van onroerende goederen; verhuren van appartementen of verschillende voorwerpen (rijtuigen); handel over te nemen; vragen en aanbiedingen v«n associés en kapitalen; verkoop van paarden, honden; verloren voorwerpen : S0 centiemen per inlassching van maximum 10 lijnen.
Bakt het bests brood der stad.-.;*. '•. -Ml'
bAMËNW.
JDKTONDEN w o n d e r b a r e u i t v a l i-ajt da kosteloojo iaUohtlaaen Seheimliotld«(; BETALING NA DE GENEZING
ion mag zijne bestellingen does Ii a! de wlnki Ifel]ds örooivoerders, mi, ••^•'^t^ • 11 •
mg
J
OE
1/4 ,
5 fPa
3
O Tobr uwe
van
«
liet is het en
Voorziet
mdefliersi
4 f«"i
S*inr8Bs!aaiiglieiii. ygi | VBrdwiiniiiB der g#;i Haandstomien, of
ii
grammen
Onsblervoidoetaanal de verIsGhten van zuiverhsid, van mm\ Il IP ml il i en is voedzaam, want do grond- i i S E Ü T | stoffen MOUT en HOPPE ziin.vsii 1 uitgelezen hoedanigheidi/ I !5 .'2s'* J?^L !i3E!t
Is de- kiiËoist peesslaar! Ja!!.., W m m ? Leest!!... Vele mehschen gissen dat de kinkhoest geneesbaar ts. Zij zeggen en raden zelfs aan alles Ie laten gaan zooals^ het gaan wil. Zij handelen slecht. Enkele jaren geleden was dit het gevai, maar sedert in de apotheken een geneesmiddel bereid wordt, gonaanid BORSTSIROOP «VOORUIT» mag men zonder overdrijving zeggen: de kinkhoest Is geneesbaar. Wij gaan hel bewijzen. Vooreerst willen wij eenige woorden reppen over den KINKHOEST zelf. De kinkhoest is eene der ziekten waaraan kinderen het meest zijn blootgesteld, alhoewel groote menschen er vatbaar voor zijn. Kinderen van één tot zes jaar worden het meest aangetast. De kinkhoest verschijnt gewoonlijk slechts eenmaal bij denzelfden persoon en bet schijnt zelfs dat meisjes meer onderhevig en sterker aangetast worden dan de jongens. De kinkhoest ia besmettelijk op al zijne perioden Het is eene- der gevaarlijkste ziekten van üet kind en kan zelfs den dood voor gevolg hebhen. Althans kinderen welke den kinknoest gehad hebben, lijden doorgaans aan eene zwakke borst, wanneer deze door geene bijzgndere zorgen omringl zijn geweest. •Wal de ketïleekens nu zijn van den kinkhoest, iedereen kent die hoestbuien, dat gekraai, welke eene ware marteling zijn voor het kind. Welk geneesmiddel zal men geven aan de kinderen dié den kinkhoest hebben ?
Oe mm foop
mï\
=
5
Handelsaankondigingen op de laatste bladzijden. Eéne inlassching van minder dan SO kl. lijnen, de lijn fr, 0,20 1 Eéne inlassching van meer dan 50 kleine lijnen, de lijn fr. 0,v
= 15 1 20 25
W 30
la^jg termijn (eens zelfde aankondiging meermalen herhaald) fr. 0,14 1 3 maanden meer dan 7S0 kleine lijnen, de lijn. . fr. 0,08 » . fr. 0,OT fr. 0,18 6 » .» 1000 » 9 . fr. 0,06 fr. 0,12 » » 3000 » . . fr. OO .S » fr. 0,10 I » » 5000 » fr. 0,09 |
f HA^OELS&Af^JCSNaiElftlSEM (StaeSsnieiaws) VerschilBige Sisden « Die aankondigingen worden met den lijnenmeter geteld per groote lijn (kleine tekst). ^ Eene inlassching van min dan 50 lijnen, de lijn . fr. 0,60 | Eene inlassching van meer dan 50 lijnen, de lijn
fr. 0,50
f? ,,- Herhaalde inlasschingen eener zelfde aankondiging : 3 maanden — minder dan 100 lijnen, de lijn. . fr. 0,50 12 maanden — meer dan 1000 lijnen, de lijn. 6 » meer 100 » , . fr. 0,45 Aankondigingen aan 't einde der feuilleton, » <> 12 » » 500 » . . fr. 0,40
fr. 0,30 fr. 1,00
Sport-Rubriek f r . 0 . 3 5 de groote lijn
— 35
HAMI3EtSA.4MB«0^BÊS8^GE^ (Links en Kechts. — Van alles wat) Die aankondigingen worden per groote Inn geteld (kleine tekst). o Eene inlassching, meer dan 25 lijnoiij de groote lijn fr. 1.00 Eene inlassching, meer dan 200 lijnen, de grootenjötr. o™ o.so | » » 50 » » 0.80 e » » 100 » » 0.80
soa
©
„, Aankondigingen voor Notarissen, aanbestedingen, eni 'Jj Links en rechts, de groote lijn fr. l.oo | Laatste bladzijde, de kleine lijn . 3e bladzijde, de groote lijn '. 0.75 1
lil Et.
Omdat de BORSTSIROOP a V O O R U I T » de hoestbuien verzacht. Omdat de BORSTSIROO? « V O O R U I T » slijmafdrijvend is. Omdat de BORSTSIROOP « V O O R U I T » de longen bevrijd. Omdat de BORSTSIBOOP « V O O R U I T de schadelijke slijmen verjaagt. De BORSTSIROOP «VOORUIT» is een dusdanig goed geneesmiddel, dal zelfs groote menschen," Jüderid aan Oorstkwalen er zich wel mede bevinden. IftrtÈ^ Prijs van het fleschje : 0.50 tr. Gebruiksaanwijzing : Kinderen onder de twee jaren nemen een halven koffielepel, boven de twee jaren nemen een poheelen koffielepel. Niet tfl dicht bij het eten. De BORSTSIROO? «VOORUIT» is enkel te verkrijgen in de apotheken «Vooruit»: Speidenstraat 1. — Phenixstraat, 1. — St-Lievenslraat, 41. — St-Pietersvrouwstraat, 106. — Nieuwe Sasschepoort^traat. 7. — Dendermonrischensteenweg. 107
^ Prijs voor de handelsaaakondigingea met 3 3 maanden, minder dan 100 kleine lijnen, de lijn. ss •» meer » » » . g » » 200 » » 2 » » 300 » » . > » 500 » » .
=
5§
? T T
-
ï
", fr.
0.25
Finantieele aankondigingen. (Iieeningen van Stad, Staat, enz.) — Rechterlijke aankondigingen. Links en rechts, de groote lijn . . . . . . fr. 2.00 | Laatste bladzijde, de kleine lijn . • . . • fr. 0.50 s a 3 bladzijde » » 0 1.50 1 ^S? Rouwaankondigingen. _- ^_ . Die aankondigingen worden op de 3" bladzijde geplaatst. | Rechterlijke eérherstelling, de lijn ? « ' ï £ frPer inlassching . , . . fr. 5.00 1
w
N.-B. — Laatste Wadzijd© (Aankondigingen). De kleine kolom is 3 1/2 cm. breed. De lijn is 8 punten hoog (tóeine tekst, systeem Fournier). Aankondigingen (Stadsnieuws). De groote kolom is 7 cm. breed. De hoogte der lijn is dezelfde als die der laatste bladzij"611' Aankondigingen (Licks en Rechts). Dezelfde afmetingen van breedte en hoogte als van het Stadsnieuws. 55ett g e t a l ISJSISJI most doop hetzelfde htias wStgepüt worden. Wosnlsn ook als (aankondïgingan m e e r n i ^ herhaald) ibesshouwd, deze welke, ons onder vorm van cEiché worden toegezonden, al zijn ze oojf van vöTf?!!.,; lende t e k s *
iMM % wordt tiruabetaaid voor de aankorüjiflinflen ^
^ cjiohé aegonden.
JA/""
iaMJiiÜBertAhim'i
JNCN.
»mmmi^*t*mm^^trm!ta^miÊSlk»i^Mtêt^^!>x^
H|voe|gsel v a n 2 4 Mei 1 9 1 0
zereü mm§
IWf wrkoc&l
door GERALD VILLEES STÜAST
nns fr 0.80
Het was zoo'n kleftiigheid 'die in' Markó-"' Titch's hsrsens het wreedo 'denkbeeld deed opkomen: de scherts van een liefhebbende vrouw. Zij stonden voor 'den winlcel van Oblonski, den koopman in tweede hands meubelen, in een achterbuurt van Moscou — Natalie Ermhof £ en Kousienhoff, haar verloofde — en zij waren zoo verdiept in de beschouwing van de etalage en elkanders oogen, dat zij de tegenwoordigheid van Ma«qovitch van de geheime policie niet opmerkten. Zij stonden vaak voor de ramen van meubelwinkels, want zij zouden hun kamors in^éMen en heel gelukkig worden. Zij zouden spoedig trouwen, want leven en vrijheid waren zeer onveilig in Rusland. Er was nog een reden waarom zij zoo lang moesten kiezen. Natalie en Kousienhoff hadden heel weinig geld, alleen voldoende om te tïömwen, wanneer de toovermacht van een groote liefde het kopergeld met goud bedekt. Zij waren zeer arm behalve in jeugd en schoonheid en kracht. Natalie was nog studente, 'Kousienbiofi was kunstenaar. Natalie had wat geld gehad, maar zij had de helft van haar eigendom gegeven voor de zaak die voor haar heilig was — de vrijheid van haar geliefd Rusland. Zij waren geen door haat verblinde anarchisten, maar behoorden tot de leden van den IJzeren Ring. Er waren slechts weinig leden en niets werd ooit opgeschreven. Zij vergaderden nooit. Twee partijgenooten gingen samen wandelen op de een of andere publieke plaats, gingen voor de winkels praten over eetwaren en kleeding en wat die kostten. Een van die partijgenooten besprak dan weer die prijzen met een ander en zoo tot alle leden het plan kenden en oen doodvonnis hot resultaat was van die gewone gesprekken over thee en kool. De een of andere tirannieke gouverneur hield dan op met tiranniseeren, do een of andere verklikker verklikte niet meer. De club had zelfs geen naam, maar het lid dat als scherjDrechter was aangewezen, kreeg een Ijseren ring. Voor Markovitch' tot 'de geheime policie behoorde;'was hij evenals Natalie student geweest. Haar schoonheid, haar klein vermogen, hadden hem aangetrokken maar zij had hem met onaangename woorden afgewezen en zich met Kousienhoff verloofd. Sedert haatte hij haar. ïlarkovitch was geheim agent geworden, omdat dit voor hem de gemakkelijkste wijze scheen ofti aan de kost te komen; hij bad geen politieke overtuiging, geen vaderlandsliefde. Hij verklapte de geheimen van zijn vroegere medestudenten en velen hunner verrotten in de gevangenis of waren slaven in Siberië, maar Kousienhoff, zijn gelukkige medeminnaar en Natalie die hem had vernederd en afgewezen, waren nog in het bezit van hunne vrijheid. Markovitch wist wel dat zij tot de revoluptjonnairenkbehsorden, maarkeen-hj^isT zoeking of omkoopen van andere studenten ihg&tem zelfcmaar de w'eifttge bewijzen in handen gegeven, die voor een Russisch gerechtshof voldoende waren. Een vreeselijk plan rijpte in zijn Hdofd, Waardoor hij het geheim der twee menschen |on ontmaskeren en wraak kon nemen op *en, die hij op de wereld het meest haatte. En de vroolijke scherts van een liefheb^üiende vrouw gaf hem het denkbeeld voor d i t plan. Het had geregend op den 'dag 'dat de verloofden voor Oblonski's winkel stonden en aan het scherm voor een winkel ernaast hin^ . gen kleine droppels. Het touw om het scherm ' op te trekken hing naast Natalie's hand en lachend sprak zij vol ondeugende pret: — Kijk snel op, Marusfca (1). En haar minnaar, die onder den rand van net scherm stond, keek op en een stroom van ; kleine droppels viel op zijn gezicht, toen Natalie met een vroolijken lach aan het touw trok. Kousienhoff deed alsof hij boos werd. i ~.Gij hebt eett wreed gemoed, Natalie, zei 'hij, 'dat is de marteling van de Inquisitie. '; Het meisje lachte en veegde met kleine ''drukjes van haar zakdoek de druppels van ' zijn gezicht. ( Markovitch' had het spelletje aangezien en | de woorden
. . . 0.40
0.30 0.40 0.35 0.50
timen
iet oo» dat ssiisrieven
en of verschil; verkoop van
, de lijn fr. (W |herhaald) . fr. 0,08 . fr. 0,OT . fr. 0,06 , fr. 0,03
jn ; fr. 0,50 |.
. fr. 0,30 . fr. 1,00
Itenrnrr. 0-<& 4 v
O.50
: : fr. o.25 tngen. fr. O.60 I's
fr- 2.00
(tóeine tekst, tste bladzijden» n meormale* van veMSSlV
f|r»|
; u i / j ^ ^ ü ^ » . ^ ^ , zegg^u lieveling, ge-
MÉdhMÉlÉfitlÉrtHÉ'l^
Zij Verzetten zich nieÉ " jsij' wisten 'dat 'dit nutteloos was; maar als zij de beteekenis van dat laatwerk en 'die flesch begrepen hadden, .zouden zij gevochten hebben met allo kracht, die in hen iwas^"thans werden zij vastgebonden aan dö ijzerensringen, 'Kousienhoff; rechts onder de traoHtaiviormige flesch^Nata-/ links waar het totrwtje'neerhing. Zij hielden^ haar rechterarm omhoog en'bonden het5 eind, van het touw om haar pjols vast.'^'ft*' 'im Markovitch nam de sigaar uit zijn mond.; i— Ik waarschuw u, sprak hij kwaadaardig tot Natalie, uw arm niet te laten zakken, y^-.ï - ,Toen zond hij zijne helpers weg, want hij was niet van plan'de inlichtingen, die hij zocht te verkrijgen, met iemand te deelen. Markovitch sloot de deur, keerde toen naar zijn stoel bij de tafel terug en vrees kwam in de harten van het jonge paar. —De rede» waarom ik u raadde uw mooien arm niet te laten zakken, is deze, zei hij tot Natalie. Als uw arm daalt, trekt u den stop van de flesch boven het hoofd van uw man en de inhoud valt druppelsgewijs op hem neer. ü w arm zal zeer moe worden, maar als u losgemaakt wil worden, behoeft u mij alleen eenige inlichtingen te geven omtrent het geheime genootschap, waartoe u behoort, de namen van uwe makkers en'de plannen 'der organisatie. Dan zijt gij beiden vrij. — Er is geen organisatie, Markovitch', spionneerende duivel! riep Kousienhoff toornig. Maar als die er wel was, zouden eenige druppels water mij niet tot een verrader maken. — Ik vergat te zeggen, antwoordde Markovitch met zijn gladde, kwaadaardige stem, dat het geen water is. Er was water op het scherm, maar er is vitriool in de flesch. Gij zult toch geen vitriool laten druppelen op het gezicht van uw geliefden man, Natalie, liever dan een paar woorden te spreken? — Gij duivel! Gij duivel! Gij duivel! siste Natalie, die zich niet durfde bewegen. Kousienhoff• werd bleek en rukte aan zijn banden als een hond aan zijn ketting. Hij kreunde zooals een sterke man kreunt, wanneer hij zich hulpeloos bevindt in de macht van een zwakke. Markovitch lachte en veroorloofde zich 'de weelde van een nieuwe sigaar. — Gij moet nu spreken,lieve Natalie.Waarom zoudt gij uw arm zoo lang omhoog houden — als gij ziet dat de vitriool Kousienhoffs mooi gezicht verminkt, zult gij vlug genoeg spreken, gij hebt immers den slechten smaak zijn gezicht te bewonderen. O, ik g?loof niet dat gij graag vitriool in plaats van kussen erop laat vallen en dat nog wel op den dag na uw huwelijk!. Kom, spreek, kind, dan is het gauw afgeloopen. Natalie wendde het hoofd om, haar verschrikte oogen keken in die van haar geligfde. Zij vroeg hem zwijgend om verlof, zij zou het zoo lang mogelijk uithouden, maar zij zou spreken vóór een enkele druppel dit dierbare gelaat schond. Kousienhoff begreep haar en met zijn blik vast op zijne vrouw gericht, zegde hij iot Markovitch: — Mijn vrouw weet dat ik een erger marteling zou verdragen dan uw duivelsche geest heeft l^^Jacht. Ik ben geen lafaard zooals gij, Markovitch, en mijn vrouw weet dat. Ik zou haar vloeken en zij. weet dat.. — En toch zal zij Spreken, mijn'beste Kousienhoff. Zij kan dat alles weten, maar zij zal spreken — nietwaar, mooie Natalie? — Neen, neen, ik zal niet spreken, maak mij los. Gij hebt niet het recht dit te doen; er is geen wet... — De wet zal niet heel streng zijn voor mij, want ik zal zeer belangrijke inlichtingen krijgen van die mooie lipjes en wie weet, nog eenige kussen. Weer maakte Kousienhoff dat gesmoorde geluid. Hij vroeg zich zelf af, wat hij Markovitch doen zou als hij vrij kwam. Zijn beul voelde een rilling van angst zelfs op zijn veilige plaats. — Misschien, mooie Natalie, is uw verbeelding niet sterk genoeg om u de gevoelens voor te tooveren die één droppel vitriool kan teweegbrengen. Ik geloof niet dat gij in de scheikunde hebt gestudeerd. Het zou niet meer dan billijk van mij zijn als ik er u een proef ervan gaf. Hij doopte een glazen staafje in een flesch onder de tafel, liep naar het meisje toe en raakte haar linkerhand met het buisje aan. Zij gilde bij die onverwachte pijn. — Zoo een gevoel is het nu, beste Natalie; dat is een droppel en er zijn er vele boven het hoofd van uw geliefden Kousienhoff. Als gij niet oppast, zult gij ze op hem doen vallen zooals het water van het scherm. — Zij zal niet spreken, siste Kousienhoff. Markovitch lachte. — Wij zullen zien. Natalie's rechterarm beefde, hij was reeds'dof en zwaar. Zij wist dat zij ieder oogenblik het gevoel er uit kon verliezen, maar de brandende pijn in haar linkerhand hielp haar haar wil beheerschen. Zij keek op de klok, die op de plank achter haar beul stond. Het was half zes. Om zes uur zou haar mans broeder komen thee drinken — Ivan, de landbouwer, diezelfa nog sterker was dan haar man. Deze wist niet dat zijn broeder zou tomen — het was eene verrassing. Natalie's arm werd steeds zwaarder. Van tijd tot tijd sprak Kousienhoff haar moed in. — Gij verspilt uwen tijd, Markovitch,mijn vrouw zal niet spreken. Laat het goedje over mij heen loopen en houd op. En weer gaf Markovitch hetzelfde antwoord: — Ik heb geen haast en zij zal spreken. Het was een kwartier voor zessen en niettegenstaande Natalie's wilskracht begon de kamer met haar in het rond te draaien. Zij keek naar haar gevoelloozen arm, hij was gezakt. Te verdoofd om het touw te voelen, trachtte zij den arm weer op te heffen — te laat. Een droppel was op Kousienhoffs hoofd gevallen. Met bovenmenschelijke krachtinspanning slaagde hij erin een kreet van pijn te onderdrukken. — Moed, Natalie — moed I Zijn stem deed haar een oogenblik herle^ven, maar na een poosje-zakte haar arm weer en dezen keer zag Markovitch den droppel vallen. — Gij schendt zijn mooi gezicht. Natalie. Zie eens wat ge hebt gedaan. Natalie keek en haar angstige oogen zagen een roode streep op het gezicht van haar man. — Ik zal spreken, gilde zij. Neem het touw wes: en ik zal spreken. - '
Dffiiaaf^VlêtëïISri'Ö
ittawaiiiiMgirtÉi
F t ^ I k zal u friöjjjien als gij ipseekt. Ik cal — Omdat, Nathalie, water niet brandt en Eanische voeler opneemt of er nog draad u haten. De pijn is niets — laat de droppels er niets anders was dan: water en zijn verbeel- op den priem zit en of de draad bijgeval geyallen, kreunde Kousienhoff. ding. Ik heb 'de vitriool uitgesehonken en groken is. In beide gevallen geeft hij het .^.-^Mijn arm zakt — mijn arm zakt, Snikte water ervoor in de plaats gedaan. * % sein aan het magazijn, de hefboom doet zijn ^aijfiCTrouwjién ik kan u niet marteleaiSlkkan >*; Zij zetten Markovitch op straat, pakten werk, de batterij draait een slag en zonder itöet^GiJ|zijfcmij|meer 'dan alme andeèèlut jijtoen. hun,weinige bezittingen bijeen-en na< dat het getouw er één oogenblik om stopt, |Niemafid-zalJhetii.'fkeuren|alsJ*ii;het .weliÖM- OTön'daMoiffitnaarAmerika. ••" ^^'•-••»• i is de inslag hersteld of de voorraad aange^emïhet'to»T(|weg}ïgau'w^ieem het w e g . : ^ ^ , I^Markovifii^|kan|éhans botvieren aan zijn vuld. IJi^-SEerst de^nameh; lieve'Natalie.fe^j^M ;jachtlust?2Erjzijnlveel vliegen in zijn oei. jSwBij het gewone stoomgeboaw steekt de 'i*; Natalie keek naar "de klok. Hetlwas tien JAIs hij' er een • vangt, bedenkt hij allerlei wever den inslagcop op den priem en zuigt 'minuten vopr/zessen.i;Markovitch*.nam*;e^n! 'sluwe'martelingen voor het diertje. den draad door het spoeloog. Bij het autorpenhouder o p . i f ^ ^ ^ ^ V ^ ^ P ^ ' v matisch getouwis ds copdraod vastgemaakt aan het magazijn, deze verbinding' trekt bij Natalie opende haar mond om te «preken, het werpen van een inslag door de kettiiig toen zij eeij^Jswaren stap ^ Ï Ï e houten t r a p den draad door een gleuf,-het nieuwe soort hoorde, ' y ' ^ p ^ p . ^ '^•:': «oog » der spoel, en neemt daarmee dus — Ik kan niet spreken, ik' kan mij niets VERBOD VAN SLANOSPENEN het zuigen door het oog over van den weherinneren, kermde zij. Neem het touw weg. ver. — Laat uw arm zakken als hij moe is, lief(Zuigflesschen met lange darmen) De gevolgen dezer techniekverbetering ste Natalie, er zullen dan alleen maar eenige In het . « Tijdschrift yoor Geneeskunde » voor de produktie bstreffen tot dusverre druppels vitriool over Kousienhoffs gezicht lezen waj: bijna alleen het weven van effeu goed.Doch rollen. «Een ontwerp, dat vier jaren bij het dit is het overhecre prcdul Toen sprak zij 'duidelijk een naam uit en fransche parlement in behandeling is ge- brengt eene groote vermindering van op 'dat oogenblik kwamen 'de .voetstappen 'de weest, heeft het nu kracht van wet gekregen en aantal benoodigde arbeiders. bovenste trap op. behelst het verbod van verièoop, t o t verkoop In Twenthe zagen wij in eene fabriek ia — Help ! gilde Natalie, help, help, help 1 in voorraad houden en tentoonstellen van De kruk werd omgedraaid en weer los ge- slangöpenen. Overtreding wordt gestraft automatische getouwen, bediend door een laten. Markovitch legde de pen neer, trok met 25 tot 100 fr. boete, en, bij bejbalin^ man en een pongen. De man herstelt de rezijn revolver en ging grommend met zijn ge-' met gevangenisstraf van «sen week tot een broken kettipgefraden, ds jongen vult ds batterijen, dit is hun voornaamste werk. zicht naar de deur staan. maand. De slangspenen, aangetroffen, kunIn Lancashire (Engeland) schijnt men al— Help 5 gilde Natalie weer. nen in beslaig worden genomen. Reeds in reeds tot het bedienen van 24 zulker getou-, Als antwoord kwam een hevige slag op 'de 1898 was het gebruik dezer schadelijke wen door één man en een jongen gekomea 'deur, maar het slot week niet. Markovitch voorwerpen in kinderbewaarplaatsen ver- te zijn vuurde door de 'deur en nogmaals toen Ivan boden, en in 1897 was door den minister In het wonderenland Amerika echt»~, Kousienhoff de kamer binnenstormde. Maar eene uitnoodiging t o t den prefekt van poli- heeft men — naar mij geschreven werd — als alle angstige menschen schoot hij te hoog. tie gericht, om bij de bekende optocht met reeds beproefd de machienen t e laten voortDoor Ivans reuzenvuist getroffen, viel hij de vette ossen alle voorstellingen te ver- werken gedurende deu schattijii tusschen bewusteloos neer. bieden, waardoor reklame zou kunnen wor- des morgens eo des middags. Toen gaf Kousienhoff zijn bevelen. Hij leed den gemaakt voor den «biberon infanticide» Het denkbeeld alleen van het welgelukvreeselijk, want verscheidene droppels waren (kinderdoodende zuigflesch), » ken zulker proeven, wijst ons op eene toeals gloeiende tranen over zijn wangen gerold, Van 1888 tot 1897 was reeds in verschil- komst waarin de arbeider niets of bijna maar zijn hoofd was helder. lende departementen door de prefekten aan niets meer zal te doen hebben. — Houd haar arm omhoog, Ivan, — hou'd de verzorgsters van uitbestede kinderen Hij zal alleen nog de intelligente bewahem omhoog. verboden van slangspenen gebruik te ma- ker der verfijnde, alles zelf regelende maIvan gehoorzaamde. Hij was niet de man ken, maar er bestond twijfel of de wet zulk chienen moeten zijn. om vragen te stellen, hij trachtte zelfs niet een verbod toeliet. Daarom, en ook om het Dan dringt zich van zelve op... het proden toestand te begrijpen. Hij greep den gebruik in de g e z i n n e t t e onderdrukken, blema van het bezit van het machien door pijnlijken arm der arme Natalie en met een was de nieuwe wet noodig. de gemeenschap, want anders ware de zucht van verlichting verloor zij het bewustgcoffbe meejBÖerheid der werkers, die bij Vóórdat de zomerhitte komt, drie maanzijn in de touwen die haar vasthielden. den na de afkondiging, treedt de wet in zulke machienen geen werk meer zoudea vinden, tot den hongerdood gedoemd. — Houd haar arm omhoog, Ivan, en neem werking. » heè touw van haar pols. Als gij hem Iaat zakHet machien, en al wat aan het maefeÏM* Wij plaatsen dit om nogmaals te wijzen ken is het mijn dood. verbeterd wordt, moet ten goede* komen op de nadeeligheid van de spenen met lange Ivan bevrijdde Natalie's pols met weinig darmen, die» ook soms hier nog gebruikt der heele menscKheid, en niet dienen tot moeite. het rijk maken van de enkele bezitters erworden, ondanks alle verbod. van. A. B. — Knoop nu die touwen los. De fransche wetgever heeft de schadelijkKousienhoff bevrijdde eigenhandig zijn heid zoo groot geacht, dat wettelijke maatbewustelooze vrouw. Hij kuste haar ijskouden rechterarm. Hij deed geen poging om regelen genomen zijn. De lange darmen zijn moeilijk of niet te haar bij te brengen; hij had iets te doen dat reinigen, waardoor de melk snel omgezet zij niet mocht weten. wordt en verandert van voedsel in een gif(Uit de diepte der volkslagen) 55£ 3jt Jjc tig mengsel, dat de kinderen ingewandsToen Natalie haar oogen weer opende, was ziekten bezorgt. # Voor eenige dagen gebeurd, op het polide kamer geheel veranderd. Alle meubels, beDe verleiding bestaat om de kinderen halve de tafel en een paar stoelen, waren te- eene flesch met langen darm te geven, om- tiebureel van een der volkrijke wijken der gen de deur geplaatst. Op een van die stoe- dat "dan de moeder of de verzorgster «ét Scheldestad, waar 't nooit rein is, nooit len zat Kousienhoff bij de tafel. Hij zat waar kind aan zichzelf kan overlaten, de flesch klanten ontbreken, en de politiemannen verstifckên in een wolk van stof en stank. Markovitch had gezeten. niet in de hand behoeft t e houden en het Reeds meer dan een uur zit een vrouwken Markovitch Stond vastgebonden onder 'den kind is « zoet», want het kan urenlang aan te wa«hta^JQ3is|S^iÊï^25, misschien 30 of trechter waar Kousienhoff had gestaan. Een de flesch lurken en sabbelen. 35 jaar oud, netjes in ' t zwart gekleed, en, kleine verandering, was in het toestel aangeOns persoonlijk zijn gevallen bekend, dat bracht. Het touw was nu aan Markovitch's de moeder 's morgens uit werken ging en niettegenstaande het warme lenteweer, nog eigen linkerpols vastgebonden. Hij hield het kind neerlegde met eene flesch met in een zwarten sjaal gewikkeld. Zij heeft hem omhoog. Hij vloekte en smeekte om ge- slangspeen, voldoende voor twee k drie « meneer den agent yan de wacht »• niet willen"'v$rtëllen, waStSSflij « absoluut » jBWÉle^K.' maaltijden. Het behoeft naa^elijks betoogd den officier wilde spreken, en daarom moet — Ik zeg u dat ik het niet meer ton uit- d&IjJte.^fiCÏaJê. Qmstaajjigheden dan eene zij tot de laatste wachten. houden, mijn arm is als lood! gilde Etj. groote "rol spelen en dat dergelijke misbruiDe officier-zèlf is «verkropt van werk. En het zweet liep in gtralen langs zijn ge- ken nooit zullen verdwijnen, vooraldien de Buiten het o ver groote aantal bestuurlijke zicht. moeders in staat zijn bij het jonge kind te die hij nog moét voleindigen, moet hij — Laat uw arm zakken, mijn waarde Mar- blijven of overal de zuigeling in hygiënisch akten, processen-verbaal opstellen over een kovitohj als hij moe is, antwoordde Kousien- ingerichte kinderkribbén te brengen. Het nog massa klachten voor wonden, smaad, mishoff de stem en de woorden van den ander behoeft niet nogmaals betoogd te worden, hMjidelingen, diefstal, die in den namiddag , nabootsend. Het beteekent maar eenige drop- dat de borstvoeding al deze ellende voor- zijn ingekomen, 't Is dus niet. zeer vriendepels vitriool, die langs uw gezicht loopen. komt en oneindig boven alles te verkiezen lijk, dat zij ontvangen wordt door « meneer — Waarom speelt gij met hem, gromde va\t. den onderkommissaris », die, bij haar binIvan. Laat ik hem dooden. en daarmee uit. nenkomen, veVdrietig de pen neerlegt. Zijn groote handen trokken krampachtig. — m — Hij heeft het nog niet gevraagd, Ivan, — Jawel, meneer, 'k zal zoo kort moge-, aatwoordde Kousienhoff somber. Wacht tot zijn. 'k Woon bij mija zuster, die in hij het u vraagt. Dan is het tijd. Onze partijgenoot Th. v. d- Waerden lijk Natalie kwam achter haar man staan en schrijft in « De Natuur » een artikel, waar- appelcienen doet, ge weet wel, op den hoek! van het Dingengangsken. Ik zelf heet Nel,.. legde haar handen op zijn schouders. aan wij ontl'eenen : Peeters, en man... heett» ^SSÜS'! — Wat gaat gij met hem doen 1 Merkwaardig is, dat eene oude manier Petronella — Wat hij ons gedaan heeft. Natalie, an- van voortbrengen blijft voortbestaan, na- sens, meneer, « Kromme Jef » zeggen irf^ ders niet. dat eene betere reeds jaren en jaren be- tegen. — O. maar gij weet niet wat eene marteling kend is, ja de wereld veroverd beeft. Zelfs — ?!?;.-.... het is — die vreeselijke angst, dat wachten. — de nieuwe arbeidsmanier kan wederom aan — Zeker meneer, 'k zal 't allemaal h«8§ — Gij hebt een naam genoemd, antwoordde het verouderen zijn tegenover « de nieuw- haastig vertellen, maar, als ge ' t goed beKousienhoff en legde het hoofd achterover, ste», en nog steeds ziet men de oude niet grijpen wilt, moet ik hot toch eerst uitlegzoodat Natalie het gruwelijke lidteeken op volkomen uitsterven. gen... zijn gezicht zag. Er was vet op de brandende _ 111 In 1786 vond Cartwright zija «power strepen gesmeerd. loom », zijn stoomweefgetouw uit. Het werd — J a , ja. Over zes jaar ben ik met « den Ze zegde niets, maar nam 'den anderen stoel in de eerste jaren der 19e eeuw op ruim© Kromme » getrouwd. Mijn moeder zaliger, en zette dien naast dien van haar man. Toen schaal toegepast. In 1820 waren in Enge- had toen een staminee in ' t Dingengangs-: wachtte zij vol spanning tot Markovitch zijn land reeds 14,000 stoomtouwen, maar in •ken, ea gaf ook logement, 'k Was nog maar : arm liet zakken. Zij antwoordde niet, toen 1833 reeds 100,000. Zij muntten uit door zestien jaar, toen de « Kromme » bij on» de man haar sme.ekte, haar groote sommen groot voortbrengstvermogen en eenvoud kwam wonen. Hij werkte in de mineral, en<' geld beloofde — zij keek alleen in zijn gezicht van bediening. verdiende groot geld. Ons « meke », die gemet wreede, hongerige oogen en wachtte tot Intusschen zijn meer dan 100 jaren ver- zien had dat hij een goed oogsfcen voor mij de eerste druppel over zijn gezicht rolde. loopen en nog ka« men (bijvoorbeeld in had, en dikwijls wat meehracht voor mij... Braband-Wesèj^aafcésren) het esntonig geEindelijk viel hij. 111 — Mijn arm zakt, gilde de man onder de tik hOo'rea van het handgetouw, als de we— Ja, meneer, maar 'fc moet het tocK ver
Wij vragen thans de aandacht voor eene kens •» zou gekleed worden, evenals ik vroePlotseling eindigde een van 'de gillen in een uitvinding, die in 1893 voor het eerst werd lach en Markovitch keerde het hoofd om en maar, ziede, als alles in de_ familie in Engeland.De laatste jaren zijn ger, hapte naar een van de droppels, zooals een toegepaït Qtet in regel is, zooals ' t met mij en den met het nieuwe stoomgetouw, dat wij behond naar een vlieg hapt. Toen lachte hij doelen, proeven genomen in Nederland. In Kjpomme was, mocht zij daar niet erg op weer op vreemde manier, zoodat Natalie ril- eenige fabrieken van Twenthe en Leiden is rekenen. de. Kousienhoff stond op, liep op Marko- het zoogezegde Northrop Loom in gebruik — 111 vitch toe en keek hem in de woest starende en wij voorzien eene tterke toename der —I N e minuut meneer, ik ben er bijna. oogen. toepasst-^f, vooral' voor eenvoudig effen 'k Trouwde dus « met de Damekens », ea ons « Fientje » kreeg er ook een kleed van., — Gij kunt hem nu wel losmaken, Ivan, goed (katoen, «plain goods).. zegde hij tot zijn broeder. Hij is den naam De uitvinding van Northrop Loom is de Wij gingen een paar deuren verder wonen, vergeten dien hij Natalie heeft ontwrongen. oonstruktie vaa eea mecanisme, dat ten ik, en de Kromme, ea daar kreeg ik mijn Iwan maakte de touwen los en al dien tijd eerste den ononderhn&en toevoer van den 6$pÉ9. _ Hl lachte Markovitch. Toen hij vrij was, ging inslag waarborgt, en ten tweede, de ma— J a , meneer, maa-r ik heb er later nog hij op den grond zitten, stak zijn hand uit chien doet stoppen zoodra een kettingdraad meer gehad, maar, aiet van hem. Op ne naar de vallende droppels en speelde ermee. bteèfct. goeien avond kwam Sus bij ons, de broer — Hij is zeker krankzinnig geworden, zei Het dcen stoppen is zeer eenvoudag. ffie® van den Kromme, 't Was ne ferme vent, Natalie. stelt zich vóór dat eene, laten wij zeggen? meneer. Hij was voor zijn lot binnengeKousienhoff knikte. haarspeld als een dragonder zit op een ket- gaan, en diende bij de lansiers, in Brugge. — J a , antwoordde hij, hij is stapelgek. iingdfaijfl. De draad breekt en de dragon- BJja» was zijn t^rm om, toen hij ruzie — Maar waar zijn de strepen? Waarom is t^er. valt tusschen de wielen en belemmert kreeg, met een « stuk » brigadier, en dien zijn gezicht niet verbniud zooals dat van u'i de verdere rotatie. een « koof » gaf. Daardoor ook was hij, TOCOf ZÜ WOést. i i i f e - i n v . j«r>"U dpaMnrichtirw; is. dat »an. »i»- ^ar-tói-aieb wist sB:a.-»--'K?^^.^Tv^.ai' KO* ffeto»
Voor do p ü i i s i d onzer kleinen
Op den «Buroo »
Automatisch weven
II
ectefeioe
!siSs-=Wm&&>£iM
men, want op den « conseil de ker » zijn ze niet gemakkelijk.
— ni — 'k Kom er, meneer. Welnu, meneer, toen ik met den Kromme trouwde, was ik bijna nog niet ouder de menschen geweest. Mijn moeder had mij altijd kort gehouden. En zoo gebeurde het, meneer. Sus was zoo 'ne ferme kerel, en Jef, ja, dat was toch maar een .kromme. Wanneer ik hem dat eens, op een avond, gezegd had, kreeg ik er van. .Sus kwam er tusschen, en, wanneer Jef weg was, troostte hij mij.
—m ^ — Juist, meneer, dat moest er van komen. Op ne goeien morgen kwamen de gendarmen, maar ze vonden niets, 's Avonds, wanneer de Kromme den nacht moest werken, zijn wij vertrokken, ik en Sus, naar ; Eijsel.
—m — Ja, meneer, zoo'n bloeike kunt ge toch i1 niet meesleuren, hél
—W
— Alles, meneer. De Kromme verdiende toch geld genoeg. En ook nam ik den trouw( boek van hem mede, omdat Sus in regel i voor zijn papieren zou zijn.
_ n?
— Totover een week, meneer. Een kame*raad van SuS vertelde dan, dat de nieuwe . keunink « amheniste » gaf, of zoo iets .in den aard. En omdat het hem toch al lang I de keel uithing in Rijsel, wilde hij terug naar hier.
( —m
— 'k Ben er, meneer. Ge moet weten, wij, ik en Sus,, hebben mekaar heel gaarne gezien, in Eijsel. Ik heb er... vijf gekregen ;van hem. ! — iu — Ja, twee meisjes en drie jongens. ' — ?n ; — Dat is b»fe iuist. Sus, die ginder gekend was als Jef, heeft al die schapen op ' mijn trouwboek laten zetten ! I1 —.111 — Als dat waar is, meneer, kunnen ze mij daar alleen niet voor straffen. De Kromme, meneer de « komrüissair » is, nadat ik gaan loopen was, met een ander gaan wonen en heeft er'ook vijf op mijnen boek op het stadhuis doen zetten! .,.
ill
'
— Dat hij er had, dè.t wist ik, maar dat e'op mijnen boek stonden, niet. 111 — Dezen morgen ben ik op het stadhuis 'geweest, meneer, om mij te laten overdra^ gen. In Eijsel deed Sus dat, doch nu hij terug binnen is, moest ik het zelf doen. Daarbij, met dat nieuwe regelment... En j dan hebben zij mij gezegd, dat ik er hier j ook vijf had, buiten de vijf in Eijsel. Op I vijf jaar meneer, elf!!! — ,iii
••;
— Wat moet ik nu doen, meneer? .
— 111
M-K
1
Mon.
In de laatste maarfdeiris in alle landen iveel geschreven geworden over het stijgend aantarmisdaden, door kinderen en jongelieden gepleegd,vooral in Frankrijk en Duitschland, in Italië en Oostenrijk, en werd er te, vens gesproken over de middelen, welke het i feest zouden kunnen worden aangewend om ! «ie zucht .naar het misdadige in de harten i der kleinen te keer te gaan. Terwijl in Engeland en de Vereenigde Sta-^ .ten, dank zij de wijze waarop men daar de i misdrijven der jeugd beteugelt, het aantal jonge misdadigers afneemt, zcfo is dit geenszijas het geval in de groote Europeesche landen. , Telde men in Frankrijk bij voorbeeld, in ;1830 ongeveer 6979 minderjarigen van 16 tot 21 jaar, welke misdrijven hadden gepleegd, waren er in 1850 bij de 13.910 en in 1870 ongeveer 20.000; zoo steeg tien jaar later dit aantal tot 27.309, in 1900 tot 30.485 en in '.1905 had men het cijfer van 31.441 jonge misdadigers bereikt. Daar om de vijf jaar door hetFranSoh departement van justcie eene statistiek wordt 'opgemaakt over het aantal rechtszaken, af| gehandeld voor assisenhoven en boetstraf f e(lijke rechtbahbin, zoo dpnkt men het laatste cijfer voor 1910 met ongeveer 5000 ten minste te moeten vermeerderen. j Tijdens het groot internationaal congres I voor familieopleiding, dat dit jaar te Brussel wordt gehouden en waartoe twintig verI schillende landen hunne toetreding zonden, i zullen wij over de misdadige jeugd belangirijke bijzonderheden vernemen. Alleen uit de Vereenigde Staten komen een 200tal deelnemers, terwijl reeds meer. dan 300 verslagen 'toekwamen bij het inrichtend comitelt, verslagen uitgaande van de uitstekendste specialisten: pedagogen en rechtsgeleerden, magistraten en geneesheeren.enz. Over 't stelsel, vooral toegepast in de Vereenigde Staten en dat dra eveneens zal worden gevolgd in Frankrijk, zal bijzonder worden gesproken. Wij bedoelen de Juvenil-Vourt of « Eechtbanfcen voor de Jeugd ». ' Te Brussel ziet men thans, eens om de 14 * dagen en wel in de nanoen, ter boetstraf felijke rechtbank, al de knapen en meisjes die leenig misdrijf pleegden,worden opgeroepen: zooals grooms en leerjongens, loopknapen en • scholieren, al wat op straat leeft en krioelt; lal dezen die niet konden weerstaan aan de bekoring eener geopende tooglade, of eenig meubel openbi'aken om te kunnen snoepen, 'zelfs geldbeurzèn gaüwvingerden, enz., of in Vinkels en bazaars, allerlei vergrijpen pleegI den. En de rechtbank stelt de eenen ter beschikking van de regeeririg, welke ze naar eene verbeteringschool zendt, waai" ze soms door andere schelmen nog beter worden ingewijd in de boosheid, terwijl anderen worden teruggezonden bij hunne ouders om te ihebben gehandeld zonder besef van goed en |kwaad; of eeniger zaak wordt uitgesteld met (belofte van vrijspraak, zoo de kleinen in een Ibepaalden tijd niet meer herbeginnen. In Frankrijk, waar het aantal misdaden onder de jeugd angstwekkend is gestegen, |even als in Duitschland,wat wij hooger reeds [aanhaalden, is in de laatste maanden nogal !druk geschreven geworden over het Amerijkaansch^gtelsel der kinderrechtbanken, voorlal naar'^fiküeiding der gruwel volle moorden [door •p'ipfeenjarige knapen koelbloedig en met overleg gepleegd, terwijl aan een andeirep kant.'iongens van ''" "'aar nu en dan da.
BiaïS^S^EBtïSgEiJEacEaSüeiS^sSffiïiSea
revolver hanteeren, juist als groote mannen. Men is algemeen van gevoelen dat het Amerikaansch stelsel, dat der Juvenil Court, daar zal worden ingevoerd. Steeds worden in dit geval de misdadige kleinen door denzelfden rechter vaderlijk ondervraagd en geoordeeld, terwijl het publiek in de verhóorzaal niet wordt toegelaten. Derwijze bevindt het schuldige kind zich dadelijk onttrokken aan de nieuwsgierigheid, aan de onzedelijke belangstelling van de menigte, eene nieuwsgierigheid welke de noodlottigen invloed uitoefent op het knaapje of meisje, daar de jonge misdadiger, uit pocherij en zucht om groot te doen, er steeds toe gedreven ivördt in de oogen van anderen eene belangwekkende rol te spelen. De Amerikanen hebocii begrepen dat die openbaarheid, de zucut om te verbluffen door de gepleegde daad, ovu der elementen is van vroegtijdige verdorvenheid. Want het is maar al té dikwijls bewezen geworden dat de jonge misdadigers trotsob zijn op hunne wandaden, er onderiiuu: on vóór de rechtbank op pochen, en het bes'uit nemen eene volgende maal zich nog maer te onderscheiden door barbaarschheid en wreedieid, nog sprekender bewijzen te leveren van eene zekere artistiditeit, eene verfijning en behendigheid noodig tot het uitvoeren hunner misdaad. Zij willen niet alleen de ouderen evenaren, maar ook overtreffen; zij willen dag aan dag meer en meer genieten en het op oneerlijke en misdadige wijze verkregen geld, evenals groote lieden; opmaken in drank en zelfs bij vrouwen. Op 274 moorden, waarover onlangs in één jaar in Frankrijk werd gevonnist, waren 65 het werk van minderjarigen van .16 tot 21 j . op 168 sluipmoorden, 35; op 12 vadermoorden, 6. In evenredigheid overtrof het aantal minderjarige boosdoeners nogal op overwegende wijze dit der meerderjarige. Hooger werd gezegd dat het publiek niet wordt toegelaten ter Juvenil Court of kinderenrechtbank. Bovendien mag er niet een kind onder de 12 jaar tot gevang worden veroordeeld. De rechters mogen de jongelieden: de jongens tot 16 en de meisjes tot 18 jaar, tqevertrouwen 't zij aan de familie zelve, het zij aan een werk van openbare bijstand, het zij aan een persoon welke al de noodige zedelijke waarborgen bezit. Het voornaamste is dat het kind doelmatig en krachtdadig zal worden gadegeslagen en daarom doet de rechtbank die waakzaamheid uitoefenen door een daartoe officieel aangesteld persoon, een «probation officer», welke de familie dadelijk tot haar plicht roept, wanneer zij eenige bewijzen geeft van lakschheid, van nalatigheid. Steeds en in alles wordt die persoon een raadgever voor het kind.Hij is het die de rechtbank, zoo noodig, verwittigt. Opnieuw ontbiedt de rechter het kind en, pleegde dit een nieuw vergrijp, dan wordt het ter correctie gezonden. Doch dit maakt een uitzonderlijk geval uit en meest al de kinderen keeren, vaderlijk behandeld en steeds het goede voorbeeld met raad en daad voorgehouden, op den goeden weg terug. Om ten slotte eenige stichtende cijfers te levereta over de deugdelijkheid, van dit stelsel yan moreele geneeswijze,- zoo wet©-men, naar meldde een fransch blad, dat te Chicago, in. een^ enkel jaar-,.S051 Jnoderen werden gesteld onder voormeld regiemen slechts een 100-tal tot de misdaad terugkeerden; te NewYork telde men er enkel 550 op 3400 bewaakte kinderen; te Denver 40 op 118Ó; te Indianapolis 6 op 250; te Philadelphia 27 op 1008. Vóór de kinderrechtbanken werden ingevoerd waren er 50 op 1000. Men ziet dus dat het stelsel der kinderrechtbanken niet alleen dat bij uitnemendheid is in 't belang van de familie, maar vooral ook in 't belang van natie en maatschappij. {Uit VI. Gazet.) Piet Van 'Assclie.
edicijnen H u m o r e s k e van
JACOBÊI
(Naar het Duitseh). Ik heb veel schippers gekend op mijne zeevaarten en later in mijne herberg —• zoo begon zekeren avond Keppen Soom, de bezitter van i Den Zilveren Zeevisch n te vertellen toen hij in den kring van zijne klanten gezeten was. Maar deze waarvan ik nu vertellen wil,overtrof allen in zonderlingheid. Stokpaarden worden soms door vele lieden bereden, jazelfs door verstandige lieden soms, maar deze dreef het toch wat te ver. Ik was op de Stettiner Bark « Joanna Wagner » aangeworven, eene oude,breedkoppige trog, en hierop gebeurde, wat ik niet zoo ras vergeten zal. De schipper heette .Houtjes, — Joachim Hontjes — hij kon toen ongeveer veertig jaren oud zijn, was van middelbare gestalte en zeer mager — hij had een bleek gezicht, een zwarten baard en donkere oogen, waarmede hij soms iemand zeer eigena,ardig aankijken kon. Ik geloof, het was op den derden dag. Ik had iets op het achterdek te doen en praatte wat met don eersten stuurman, die ik van vroeger reeds kende. Dan kwam de tweede stuurman, de kampagnetrap ópgeloopen, als achtervolgde hem ia*jand. Hij had even beneden in de kajuit met den schipper geëten. u Neen, zegde hij tegen den eersten, wat dol is, dat is te dol! Dat er beenderzagen en operatie-messen aan den wand hangen, dat laat ik desnoods nog ongemerkt, maar als deoude, eene echte doode ménsohenhand nevens zijne teiloor heeft liggen, en daaraan zit te studeeren terwijl ik daarnaast mijn "eten naar binnen duw, dat is meer dan een cl sten mensch verdragen kan ! » — Dat is nog niets, zegde de eerste, die reeds eene reis aan boord der t Johanna Wagner •» gemaakt had, als hij niet dokteren kan, dan is hij ongelukkig. De laatste reis hadden wij bijna muiterij aan boorde Er was een man van de marsraa. gevallen, en had zich den nek gebroken. Natuurlijk was hij dood, op den slag, muisdood. De oude komt nochtans met zijne messen en zagen op dèk, en had zich een witten keukenvoorschoot aangebonden: Hij wilde den dooden autopsieren, wat zooveel beteekent als opensnijden. Hij wou zien waaraan de man gestorven was. Dé matrozen wilden dit nochtans niet hebKar». f~ iffit éuaieelde maar weinig of wij had-
Dinsdag 2 4 Mëï 1910'
den opstand aan boord, met moord en doodslag erbij. • i Dat is afschuwelijk, ja, dat is het, zei de tweede somber.' Van dezen morgen gaf hij mij • eene pil zoo groot als een geweerkogel. Die was goed tegen het koudéwateren, zegde hij. Mij is zij zeer slecht bevallen. Het duurde niet lang of Keppen Hontjes stokpaardje werd ook in de matrozen-kajuit lang en breed besproken. Men lachte er eene wijl mede,- maar dan verloor dit verder alle belang. Een namiddag zat ik aan de deur der--kajuit :en- herstelde mijne broek. Jochen Mahl een bejaard matroos, die met mij aan bakboord aan de wacht was, zat op zijne zêëkist en las in een boek. Ik had er plezier in hem op-te merken: alle twee minuten sloeg hij het boek toe, hief den kop in de hoogte, sloot de oogen. en bewoog de lippen als een kieken dat aan het drinken is, en keek dan weer- in zijn boek. — « Wat doet gij toch eigenlijk, Jochem, vroeg ik hem eindelijk, gij wilt toch op uwe jaren niet eene les van buiten leeren? . « Ja, mijn jongen, antwoordde Jochem, met ongewone zachte stem, dat doe ik zeker. Gij kunt mij de les eens opvragen: hier deze, ... van de hartziekten ». Hij gaf mij hét boek, en als ik het doorbladerde zag ik dat het over alle mogelijke ziekten handelde. Jochen hield mij goed in oogen. « Van wien hebt gij dit boek, Jochen 1 » — Dat kreeg ik eens van een anderen maat als geschenk. Nu, luister maar... Hij deed de oogen toe en zei de les op. Het ging als een snorrewiel. Ik werd misselijk hem te hooren. « Zie, Karl, zoo gevoel ik mij, aldus besloot hij met zwakke stem. Erbarmlijk ellendig. Ik heb nog maar even kracht genoeg om in mijne kajuit te kruipen. Help mij wat, Karl, en loopt dan den kapitein halen, of liever den dokter. • Ik begreep dgn geslepen ouden matroos, maar had geen lust de komedie mede te spelen. Ik slenterde naar de keuken en vertelde gansch terloops aan den kok dat het mij toescheen dat Jochen Mahl plotseling ziek geworden was en dan ging ik naar de kooi terug. Ik wilde nog verder in het boek lezen, daar ik altijd een boekenzot geweest ben. Jochen deed alsof hij veel te slecht "was om te verstaan wat ik wilde en nog vóór ik het boek kreeg was de schipper reeds daar, met een zwart zakboekje in de hand. (t Wat scheelt u, Mahl, vroeg hij, Wat scheelt er 1 O, steunde deze gansch uitgeput en h i j gend, mij scheelt niets, kapitein ik ben maar even wat in onmacht gevallen. Keppen Hontjes nam zijne hand en voelde den pols. « Beschrijf mij eens nauwkeurig hoe gij u gevoelt, zegde hij daarop,maar gansch nauwkeurig, hoort gel Jochen stotterde nu met zachte stem de van buiten geleerde les. Do schipper luisterde opmerkzaam en schudde bedenkig het hoofd. « Hoelang bevindt gij u in dien toestand h amd&e vroeg- kijt** t I • Vier of vijêi-jjaar, antwoordde Jochen. Het •^evafcis toch öiét gevaarlijk, kap'tein. Blijf eens stil liggen, bevool deze, dan zette hij een klein trompetvormig instr-ument op de borst vanr den zieke en hield het oor daaraan.. Hm, zegde hij, 'n gevaarlijk prognose. De ziekte is zeer.ingewikkeld. i Gevaarlijk pernose » zegde Jochem angstig. — « Prognose » zeg ik, lieve man. Blijf nu maar volledig stil. Ik zal u eene medecijn gereedmaken en meteen aan den kok zeggen u wat vleeschnat te brengen. De bark liep onder een zachten bakbordswind. De wacht op dek had daardoor tijd genoeg om aan den ingang van de kajuit te luisteren. Nauwelijks was de schipper naar den, achtersteven gegaan of daar kwam Hannes den Flensburger, een echte herkuul, in de kajuit binnen en storte neer bij Jochens kooi. Geef mij dat.boek, riep hij. Ga weg, zei Jochen, ik moet mij volkomen rustig houden. Ik heb eene gevaarlijke... pernose. Geef dat boek hier, krijschte Hannes, of ik sla u het kinnebak in stukken en vertel dan aan den ouden het ga'nsche leugen-kraam. Ik geloof namelijk dat ik de tering heb, en ik wil dat eens in het boek nazien. Hij trok het boek uit de handen van Jochen en studeerde er in als was er zijn leven mede gemoeid, in elkeh hoek waar den stuurman hem niet zien kon. Hij vond zooveel beschrijvingen van ziekten dat het hem moeilijk was om eeu keus te doen. Eindelijk besloot hij toch zich aan de tering'te houden. Wij konden binst gansch den nacht 'geen oog 'sluiten, zoo vervaarlijk hoestte hij, en als de kapitein des anderen daags naar J o chen Mahl kwam kijken, kon hij met moeite een woord uit zijne keel brengen. Dat is een kwaden hoest, dien gij daar hebt zegde de kapitein aan den Flensburger, terwijl hij hem scherp bezag. Ach, dat gaat nu nog redelijk, kap'tein, — antwoordde de herkuul zacht. Zoo hoest ik nu reeds vele maanden, nu eens meer dan eens wat min. Ik geloof dat het komt omdat ik 's nachts zooveel zweet. Wat, riep de -schipper, gij zweet öSÜ des nachts 'l — Verbazend veel, z'-';;,:s Hannes, maar dat is gezond. tó.. — Doe eens uw hemd open, beval de kapitein en zette dan den matroos het horentje op de breede borst. Haal eens diep adem! Niet hoesten! Maar Hannes hoestte met verschrikkelijke krachtinspanning. Ik kan niet anders, kap'tein, verontschuldigde hij zich. Het is alsof ik in duizend stukken moest breken. Gij moet seffens in uwe kooi, zegde de kapitein, het is een groot geluk voor u dat gij in ervaren handen zijt gevallen. Als gij u nauwkeurig aan mijne voorschriften houdt, dan denk ik u er nog te kunnen doorkrijgen? Dan wende hij zich naar den ouden hertziekte-lijder. — Hoe beviel.u.de medicijn, Jochen? — Wonderlijk, wonderlijk, fluisterde hij. Ik heb ervan geslapen als een pasgeboren kind. — Ik zal er u nog meer sturen, zegde de
kapitein zeer tevreden. Gij blijft alle twee liggen, verstaan 1 Geen uwer mag opstaan. Jawel, kap'tein, fluisterden de patiënten met stervende stemmen. Hij knikte hen nog even toe; en na aan de anderen bevolen te hebben geen nutteloos gerucht te maken, trok hij weer naar de achtersteven. In het begin namen wij de zaak als eene kostelijke grap, maar weldra kwajn ons het niet medewerken dier twee toch wat lastig voor. ' Zij lagen den heêlen dag in de kooi, en waren dus, als de afgeloste wachten wilden slapen; zeer levendig en luidruchtig, zij vroegen gedurig aan elkaar hoe zij het stelden en stoordeii daa-de anderen in hunne'rust. Zij pochten onder elkaar over de lekkerbeetjes, die hen door den kapitein bezorgd weerden, ingelegd fruit,vleeschextrakt, cacao, gecondenoeerd© melk en dergelijke. Jochen zou gaarne ook van den portowijn gedronken hebben, waarmee Hannes zich laafde, om nieuw bloed té krijgen. Maar deze beweerde dat hij nog altijd met zijn© bloedvernieuwing zeer achteruit was, en dat hij altijd gereed was op de genezing van Jochens «pernose» te drinken. Dan klopte hij zoo lekker met de tong, dat anderen clie dit alles moesten aanhooren, bijna dol werden. Als dit nu twee dagen reeds duurde, staken de overige matrozen de koppen bij elkander. De reuk van het vTeeschextraCt en van den pbrtowijn hadden hen aangepakt en zij verklaarden ronduit nu ook ziek te worden. MaAr dan geraakten de twee patiënten in opstand. « Laat dat maar zoo, zegde Hannes. Gij bederft de heele geschiedenis: en zonder het boek kunt gij ook niet weten wat u scheelt. — Ja, dat weet ik zeer wel: wij doen al uw werk, zegde een der overige matrozen. Neen, jongen, nu is het onze beurt, gij moet nu maar gezond wórden. « Wat, riep Hannes, wij moeten gezond zijn. Gij verdoemde schaapskop, w-eet gij dan niet, dat 'menschen met zulke zware ziekten als wij, nooit meer kunnen gezond worden? » — Goed, dan breng ik alles uit!
— Ik meen, — maar neem het mij aiet kwalijk — dat gij die menschen aUib goed behandelt. Ik dacht dat de kapitein ging barsten. — Niet goed behandelen, riep hij, ik... ? — Ja, kapitein, zegde de stuurman met a] de gerustheid van een oprecht mensch. Gij behandelt ze verkeerd. Hier — hij klopte op zijne flesch — heb ik een middel, een fijn middel, dat moogt gij gelooven. Met dat middel zullen die menschen rap genezen zijn, als gij mij de toelating geeft ze in behandeling te nemen. a Ha, ha... lachte 'de kapitein honend, dat is zeker weer een dier algemeene middels, dat alle ziekten geneest. Nu ja, zoo'n oude geschiedenis. Van-'waar komt dat ding? • — Die grondstoffenWiad ik ik bij mij aan boord. De menging, de eigenlijke balsem had mijne grootmoeder gevonden. — Een wonderbalsem, kapitein! Ik wilds dat gij hem mij eens probeeren liet op onze rieken. Gij zult stom staan!» — Onzin, zegde de kapitein. De stuurman haalde de schouders op. « Als gij niet wilt, dan moet ik het latea. Maar gelooft mij, in twee dagen zijn de kerels te been en gezond. Ik wil met u daarom wedden. Nu, meer kan ik toch niet zeggen. Zij spraken er nog lang over, totdat ds kapitein eindelijk inwilligde en den stuurman mee naar de ziekenkamer bracht. Hij zegde aan de patiënten dat zij twee dagen lang de medicamenten van dèn stuunuat! moesten nemen, al was het maar om te bewijzen dat de stuurman zich bedrogen had. — Laat den armen, ouden Jochen de medicijn eerst probeeren, stuurman, bad Hannes, die zich had opgericht en vol mistrouwen d« flesch bezag, die de stuurman reeds ontstopte, Hij was namelijk de eerste zeer slecht geweest ! — Neen, stuurman, Hannes is veel zieker als ik, lispelde Mahl, die ook angstig ds flesch bezag. Hij is te goedaardig, — Het komt er niet op aan wie de eerste gediend wordt, zegde de stuurman, terwijl hij een lepel vol goot. Ik heb er genoeg zoo dat geen van u allen te kort zal komen. Muil open. Hannes. » — Neem maar! sprak 'de kapitein vrien-" delijk. Hannes nam de medicijn, maar onder zulk afschuwelijk muilentrekken als moest iij een ... inslikken. Dat ding kleefde hem ringsgewijze om tha mond en hij maakte zulk misbaar dat de andere patiënten dachten te zullen steWen nog voor de beurt aan, hen was. De zaak aan te kijken ',was interessanter als een opera. Eindelijk hadden alle, vier hunne dosis binnen. De stuurman deed de flesch dicht en zette zich op èene kist, terwijl de f)atienten verzochten door eene zoetigheid een andeten smaak in den mond te, krijgen. — Hoe bevindt gij 'u, vroeg de fcapiftin aan de verpleegden. — Ik sterï ! steunde de oude Joohpn M^J; . — Ik ook! reutelde Hannes. Ik geloof flali de stuurman ons wil vergeven. Kapitein Hontjes zag den stuurman aai en schudde bedeïikelijk het hoofd, ^WifW- : — Dat is niets, zegde de stuuTman koe!, bij do eerste tien of twintig'lepels is Sai^jK' tijd zóó. — Tien of twintig lepels?... zuchtte dr oude Jochen. Ja, en alle twintig minuten!,moet efin lepel genomen'worden, zegde de stuurman majes-i tatisch terwijl hij zijn pijp nam én yunf stak. v, • . • — Dat kan ik niet toegeven, riep 'dé kapitein. Dat durf ik niet doen: ik durf géén mensohenleven opofferen aan eene proefneming. — Dat is geene proefneming, zegde ds stuurman, dat is eene oude faiJiilie-niedicijn. — Dat is mogelijk, zei de kapitein, maai : die menschen zullen er niets-meer van krijgen. — Ik doe een voorstel, zegde de stuurma» -dan, sterft eene der patiënten door miJM behandeling, dan- betaal ik honderd pari gereed op tafel. Alleman is hier getuige. De kapitein overlegde. — Honderd en vijftig mark, stuurman zegde hij dan. — Ook goed. Honderd en vijftig J^aA Meer kan een mensch toch niet doen. Datl' toegeslagen. Maar nu de tweede portie. Hij gaf aan de zieken weer een lepel vol van zijne algemeene medecijn. De kapitein verliet de kajuit, maar WK: bleven uit plezier. Ditmaal liet hij niet toe dat de patiënte» den smaak der medicijn verzachtten dooi portwijn of fruit, daar het middel daardoof minder snel zou zijn. Integendeel, hij te™ dat wij de lekkernijen zouden wegdrageii wat wij dan ook gaarne deden. Na de vijfde proef waren de-zieken doo' vertwijfeling aangetast en als zij vernaMêH dat zij zelfs des nachts, alle twintig mina' ten, zouden gewekt worden om het wonder" middel in te nemen, dan vielen zij Inoeae• loos neer. Jochen Mahl dacht, dat hij als een nien* leven in gansch het lichaam voelde, en Has" nes verzekerde, dat hij nog nooit zulk W'' doend gevoel in zijne longen was gewaardworden. Allen kwamen ovejreen dat hetmw' del van den stuurman een wonderbare fanU' lie-balsem was, en na' de zesde proef li^Paar^ verlamde als uit een kanon geschoten p boven op het dok en klauterde met uitif spalkte oogen en rechtstaande haren t"*1!1 den top van den fokkemast. Daar zat hij wel een uur lang te Hoesten8» | te spuwen als eene kat en zwoer hij tooR8» 1 laag dat hij ieder den kop zou inslaan,11 **) nog met den balsem bij hem dorst koine .8?0 Peeter Helling liep hem na en zette O" I naast hem en als het nu den eersten sf^jT man niet in de ooren geklonken heeft 'f1! 6. I scheld- en smaadwoorden, die de twee zi*» , hem toestuurden, dan is het dat hij stoW was. Den volgenden dag waren alle m*111'6 goed en gezond aan het werk. , i «T Kapitein Hontjes merkte nu wel '^"f., hem bedrogen had, maar hij deed dit a0 blik noch door woord vermoeden. , , Maar als een kapitein van vier me^JM\i' het werk verlangt van acht dan kon ^.i.* ( ook niet blijven duren... de zieken ^l dat en de klanten van den « Zilveren Ze* A.B. yiseh » wisten het nu ook.
De uit zoo sehi wacht hi ring "wai zend nai Die vi De vei recht. -Jlet ki kan het Intege De zie in Belgii Zulke : men et vermjjde Elke k zette on i derbeid. ( Wij wi '. de regee Om zie inen et . Dan ze
«In
l e # f e «!< Die voi In de ) ste strijd dan de \ zucht om te zijn i reeds V( Vandaï meraden, den!! ' Eedene tigen wij heeft, vei •i,3H©mf. Kortrijk' Zag me: ooit een Jséhatón?. 2ag nu eersten d Is die feavt met Is het •laamsfchi is?
Met nie Dappen ^eprop? _ Nooit r Zie naa nijverheid ' streek, dt dank aa ' der social Is dat n .menaantaütrijd. m voerd. Overal rechtvaari voudig stc Ziehier beeld hici LEÜVF men, nu stommen. ' N U VEI nu 48.339•-ANTWEE ' 14.504 sten -:2216 sterai
• MECH1 'men. nu 2^ men.
EIIÜGG men, nu 15 m eu. KOIlTE men, itu
.
!>OKïC
De uit . Vereenighij naar verzo nen bond v; 'kaar toelat A l driemi 1 f*
gevraa
lelijk op, te De feelde
geen neme artsei prqle