IVNieuwsbrief Afdeling Noordwest-Veluwe Jaargang 7, nr. 3 September 2012
bestaan vooral uit grind en zand dat oorspronkelijk afkomstig is van de Veluwe. Dit verhaal zal tijdens de excursie worden toegelicht met behulp van oude kaarten, boringen in de strandwallen met een grondboor en de karakteristieke vegetatie. De strandwallen zijn na de afsluiting van de Zuiderzee met de Afsluitdijk over grote lengten afgegraven. Slechts enkele fraaie stukken resteren en die zullen we tijdens de excursie bezoeken.
Herfst Hier alweer de derde nieuwsbrief van dit jaar. De zomer is op haar retour en de tijd van dikke truien en warme sokken breekt weer aan. Deze nieuwsbrief start met de aankondiging van een bijzondere excursie door Peter Veen. Verder een interessante bijdrage van Bep de Waard - Ruijs over een prachtige wandelroute en een informatief stukje van Julie de Jong over de Bijennatuurtuin. Weten jullie dat de Bijennatuurtuin 6000 m2 groot is; dat is een halve hectare!!! En weten jullie dat dit een IVN-tuin is??? lees meer….
Vertrektijd: 9.45 uur van het Transferium Nunspeet per carpool naar de Bredeweg, waar de wandeling om 10.00u. begint.
Excursie standwal !!!
Wie het beginpunt van de wandeling op eigen gelegenheid wil bereiken, kan even contact opnemen met Joke Harmsen voor meer informatie: 0341 251826 of
[email protected]. Deelname: 3 euro voor niet-leden en 2 euro voor IVN-leden. We hopen op een goede opkomst.”
“Zaterdag 29 september a.s. houdt IVN-lid Peter Veen een voordracht in de openlucht over het ontstaan van de strandwal tussen Harderwijk en Elburg. Het terrein waar dit gebeurt, is eigenlijk particulier eigendom, maar door bemiddeling mogen we dit die ochtend betreden, een unieke kans dus!
Veluwse Randmeerroutes
De strandwallen langs de Zuiderzee hebben een lange geschiedenis. De wallen zijn ontstaan in een periode met stormvloeden tussen 1300 en 1600, dus minimaal 500 jaren oud. De wallen
De gemeenten Harderwijk, Nunspeet, Elburg en Oldebroek werken samen aan de ontwikkeling van een netwerk van Veluwse Randmeerroutes. Deze routes gaan bij voorkeur door natuurgebieden en over onverharde wegen. Er zijn oude
1
voetpaden opgespeurd en opgenomen in de wandelingen. De Randmeerroutes laten de grote variatie aan natuur en landschap van de omgeving zien.
ik het ijsblauwe vogeltje nog niet gezien. In het uitgestrekte weidegebied van de Doornspijkse Waterlandspolder en Het Goor heb ik wel scholeksters, kievieten, tureluurs en grutto’s bewonderd. En op het Randmeer, naast de flamingo’s, diverse watervogels, waaronder in de wintermaanden een grote groep kleine zwanen. Ook de landgoederen en de bossen zijn rijk aan vogels. Ons Elburgse IVN-lid Jan Kuijper kan daar ongetwijfeld veel meer over vertellen.
Elburger Landgoederenpad Met veel plezier wandel ik regelmatig delen van het Elburger Landgoederenpad. Soms alleen, soms met andere wandelliefhebbers. Deze route is in 2011 in gebruik genomen. Het is een rondwandeling ten zuiden van Elburg over eeuwenoude kerkpaden en dijken, door bossen, heidevelden en het open veenweidegebied bij het Veluwemeer. In principe kan overal op de route gestart worden. De hoofdroute is 18 km lang. Deze kan ingekort worden tot een wandeling van 8 km en uitgebreid worden tot een tocht van 22 km. Op de lange route is, naast de monumentale landhuizen, ook een 19e eeuws daglonershuisje te bewonderen. Dit kleine woninkje is gelegen op het landgoed Huis op de Berg op de Doornspijker Heide. De oorspronkelijke bewoners verdienden de kost met eekschillen, gras maaien, rogge oogsten en het graven van grind. Welke route je ook kiest: de fundamenten van de oudste parochiekerk van de NoordwestVeluwe, de Ludgeruskerk, worden in ieder geval gepasseerd en natuurlijk de vesting Elburg. In 1233 kreeg deze handelsdrijvende kern van het oude kerspel Doornspijk stadsrechten. Rond 1400 onderging Elburg een ingrijpende gedaanteverwisseling: van een met grachten omgeven lintbebouwing tot een rechthoekige, ommuurde vestingstad.
Nieuwe routes Dit jaar zijn opnieuw randmeerroutes in gebruik genomen: ’t Pad door de Vrijheid, een 10 km lange wandeling vanuit Elburg rondom buurtschap Oostendorp, en ’t Pad rond de Zoandweg, een 14 km lange wandeling door overwegend agrarisch landschap met Oosterwolde als middelpunt. Alle routes zijn te koop bij de VVV. Van harte aan bevolen! Bep de Waard-Ruijs
Natuur Sinds ik lid ben van IVN heb ik meer oog gekregen voor de natuur. Na de vlindercursus heb ik tijdens enkele wandelingen speciaal op vlinders gelet en na de vogelcursus op vogels. Wanneer je geluk hebt, kun je vanaf de Elburger Zeedijk in het Veluwemeer flamingo’s zien. Waar ze precies vandaan komen, is nog steeds een raadsel, maar sinds een aantal jaren vertoeven ze op de Randmeren. Nu we het toch over vogels hebben: aan het Kadijkje, net buiten de gracht van de vesting Elburg, broedt regelmatig een ijsvogel en dat is ook het geval bij de gracht van landgoed Old Putten. Dit hebben vogelaars mij verteld. Helaas heb
Het Heyrderpad in Hierden In Harderwijk is ook pas geleden een route geopend, het Heyrderpad. Het is een prachtige rondwandeling van 10 kilometer rond het dorp Hierden en buurtschap Frankrijk. U wandelt over historische wegen, langs gebouwd erfgoed, akkers en weilanden. De route kunt u downloaden via www.harderwijk.nl/Recreatie/Natuur/Wand elrouteHeyrderpad.htm
2
De Bijennatuurtuin
Activiteiten 2012 Zaterdag 29 september, 9.45 uur bij transferium Nunspeet Voordracht in de open lucht door Peter Veen over de strandwallen bij Nunspeet
De Bijennatuurtuin is opgericht in 1985. De gemeente Nunspeet nam toen het initiatief voor dit gezamenlijke project van de Bijenvereniging Nunspeet en het IVN (toen nog) afd. Nunspeet. De grond is eigendom van de gemeente. De tuin is dus,zoals vele andere in Nederland, een IVN-tuin. Dit vaak tot verrassing van bezoekers, die zelf ook IVN-lid zijn. De betrokkenheid van het IVN blijkt namelijk niet uit de naam van de tuin, die dan gezien wordt als uitsluitend een onderkomen voor de bijen. Terwijl de verdere natuur een minstens zo grote rol speelt.
Woensdag 24 oktober,13.45 uur bij het transferium Nunspeet Paddenstoelenwandeling met Henk Dekker Donderdag 22 november, 20 uur Lezing over paddenstoelen door Henk Dekker Bijennatuurtuin, Nunspeet Eind november Grafheuvelwandeling met Peter Veen en Annelies Bakker Nadere info over datum, tijd en plaats volgt nog via de mail 15 december, 9.45 uur transferium Nunspeet Winterwandeling met Willem-Jan Paalman Informatie over de: - wandelingen: Joke Harmsen, 0341-251826 of
[email protected]. vrijwillige bijdrage wordt op prijs gesteld. - lezingen: Julie de Jong, 0341-257166 of
[email protected] € 2,00 voor leden en € 3,00 voor nietleden
Mijn voorstel aan de besturen van het IVN, de Bijennatuurtuin en de Bijenvereniging Nunspeet is dan ook, om de naam aan te passen en er IVN-Bijentuin van te maken. Het tuinhuis heet al jaren de IVNImkershoeve. Er is nog geen volledige goedkeuring maar ik hoop dat deze zal komen. De officiële naam blijft dan wel “Stichting Natuurtuin en Bijenpark Nunspeet”, anders wordt het allemaal een beetje te ingewikkeld. Eén reden voor dit voorstel is, dat ik als beheerder van de tuin hoop, dat er meer IVN-leden zullen zijn die zich bij de tuin betrokken gaan voelen en er ook eens deel willen gaan nemen aan de diverse activiteiten. Nu zijn er maar enkele leden actief. Wil je meer weten over de werkzaamheden in de tuin, neem dan eens contact met mij op!
Het Pakhuis Ermelo Doorlopende tentoonstelling Op de bovenverdieping van Het Pakhuis is een moderne presentatie van archeologische vondsten te zien die afkomstig zijn uit Ermelo of omgeving. Ga mee op expeditie en klim in de Romeinse toren die uitzicht biedt op de grafheuvels en de daar aangetroffen archeologische attributen. Graaf de beenderen van een echte mammoet op en beweeg je als een echte onderzoeker door het museum heen! Drie belangrijke archeologen nemen
Julie de Jong
3
je mee in een reis door de tijd op zoek naar resten van het verleden.
Natuurwerkdag
Jantje van Speulde In de jaren vijftig werd ‘Jantje’ door archeoloog Pieter Jan Remees Modderman ontdekt in een grafheuvel op het Speulderveld. Een lijksilhouet is een verkleuring in de grond waar het lichaam heeft gelegen. Bij het lijksilhouet van Jantje zijn ook nog enkele botfragmenten te zien. De afgelopen jaren heeft het Museum het Valkhof in Nijmegen en het Historisch Museum in Arnhem het silhouet in de collectie gehad. Met de komst van Jantje is het silhouet weer terug in het gebied van herkomst. In de vaste tentoonstelling is er een grafheuvel nagebouwd met daarin allerlei vondsten uit grafheuvels in en rondom Ermelo.
Op zaterdag 3 november organiseert Landschapsbeheer Nederland de jaarlijkse Natuurwerkdag. Vorig jaar staken ruim 13.000 vrijwilligers de handen uit de mouwen op driehonderd locaties in het landschap. Ook dit jaar organiseert Landschapsbeheer samen met enthousiaste vrijwilligers leuke activiteiten in Gelderland. Onder het motto ‘Leef je uit’ kunt u kennismaken met vrijwilligerswerk in het landschap. Van poelen schoonmaken tot bomen knotten, fruitbomen snoeien, boompjes planten, etc. Ook zijn er speciale gezinslocaties met activiteiten voor kinderen. Voor gereedschap en handschoenen wordt gezorgd. Doet u dit jaar ook (weer) mee? Kijk op www.natuurwerkdag.nl/ voor locaties.
Markante Ermeloërs Een apart gedeelte van het museum in ingericht voor markante persoonlijkheden uit Ermelo. U kunt verhalen over hen beluisteren en zich verdiepen in hun bijzondere levensgeschiedenis en verdiensten voor Ermelo.
Scharrelgids voor Scharrelkids De Scharrelgids is er. Ook onze afdeling heeft een exemplaar ontvangen. Met de Scharrelgids krijgt de IVN-campagne voor Kind & Natuur een nieuwe impuls. Er zijn geweldige nieuwe activiteiten zoals het Scharrelplein (www.hetscharrelplein.nl) met Jantje Beton. Op het Scharrelplein kun je ook de nieuwe film Scharrelkids bekijken. Naast de cursus, de gids, de film en het Scharrelplein is ook een nieuwe cursusmodule in ontwikkeling: Scharrelwerk.
Volkstuinbeurs voor iedereen met belangstelling voor natuurvriendelijk tuinieren Op 22, 23, 24, 25 november vindt in Apeldoorn een grote Volkstuinbeurs plaats in de Americahal. De Groene Passie Beurs is de eerste beurs voor natuurvriendelijk hobbytuinieren. Een primeur dus! Alle hobbytuinders kunnen nu naar een vakbeurs waar ze al het goede onder één dak vinden. Waar ze niet alleen bloemen, planten, zaden, gereedschappen en attributen aanschaffen, maar ook kennis kunnen opdoen.
4
Bestuur Ad Blanker Vierhouten 0577-840091
[email protected]
- voorzitter
Yvonne Zeegers
[email protected]
– secretaris
Emile Scholtz Nunspeet
[email protected]
-penningmeester
Joke Harmsen – algemeen lid Nunspeet 0341-251826
[email protected] Julie de Jong Nunspeet 0341-257166
[email protected]
– algemeen lid
Werkgroepen Cursussen Joke Harmsen Julie de Jong
Contributie per jaar Leden Donateurs Huisgenootleden
Wandelingen Joke Harmsen Nunspeet 0341-251826
[email protected]
€ 12,50 € 10,-€ 10,--
Rabobank Ons rekeningnummer is nr. 147423465 t.n.v. IVN Noordwest-Veluwe
PR Julie de Jong en Annelies Bakker Nunspeet 0341-257166
[email protected]
Website: www.ivn.nl/noordwest-veluwe Website Marjan Deurloo Harderwijk 0341-412010
[email protected]
Uitgave IVN Noordwest-Veluwe Redactie: Marjan Deurloo en Annelies Bakker Redactieadres:
[email protected] Nieuwe kopij s.v.p. per email vóór 1 jan. 2012
Jeugd Annelies Bakker Cilia Diemel
5