IT-sector vreet energie

Da’s zeker

Met Jenrick groeien je kansen op uitdagende klussen

specialist in specialisten 0 3

n o v e m b e r

2 0 0 9

•

n u m m e r

1 8

•

j a a r g a n g

3

•

w w w . i t - e x e c u t i v e . n l

IT-sector vreet energie

IN HET NIEUWS

ELLISON: SUN BLIJFT, ECHT! Terwijl bij Sun wederom duizenden werknemers de laan uitvliegen, verzekerde topman Larry Ellison tijdens Oracle OpenWorld dat de Sun-technologieën verder ontwikkeld worden. Oracle mikt op vergaande integratie van zijn software met Suns hardware-platform. p. 4

TWh/jaar 9,0 8,0

MANAGEMENT

Huishoudens

INTERVIEW MET MARK FREQUIN Mark Frequin, directeur-generaal Energie en Telecom, opent het congres Greening the Enterprise 3.0. Maar hoe is het eigenlijk met de ‘vergroening’ in de sectoren in zijn portefeuille: energie en ict/telecom. En welke invloed gaat er uit van de economische crisis? p. 10

7,0 6,0 5,0 4,0

TECHNOLOGIE

3,0 Datacenters 2,0 1,0 0,0 2006

Mobiel en vast netwerk Kantoren 2008

2010

2020 Best Practice

De huidige spurt in het aanbod van datacenter-ruimte vormt een zware aanslag op het elektriciteitsverbruik in Nederland. Toch bieden juist hypermoderne datacenters kansen om de Nederlandse IT de komende jaren duurzamer te krijgen.

O

nderzoeksinstituut Tebodin concludeert in de ‘Energiemonitor ICT 2008’, dat in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken verscheen, dat het totale elektriciteitsgebruik in 2008 met 6 procent is toegenomen in vergelijking met 2006, terwijl de energiebehoefte van IT met 12 procent groeide. Twee keer zo snel dus. In 2008 verbruikte de Nederlandse IT 9,5 TWh aan elektriciteit, 7,7 procent van het totale elektriciteitsgebruik. Nederlandse huishoudens gebruiken de meeste stroom.

Zelfs met aanzienlijke energiebesparingsmaatregelen zal het energieverbruik van IT in 2020 uitkomen op 12 TWh (plus 37%). Eenderde van die stijging wordt al in 2010 gerealiseerd, dus in twee jaar tijd. Deze toename is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan de sterke groei van datacenters. De energiebehoefte van datacenters groeide met 52 procent ten opzichte van 2006. Toch biedt concentratie in hypermoderne datacenters de beste mogelijkheden tot besparing. p. 05 en 10

IT

MENS & WERK

SEATS TO MEET Seats2Meet verhuurt geen zalen maar vergaderstoelen. Zo’n 35000 per jaar, via internet. Het is een sterk groeiende markt. Seats2Meet is een dotcom-bedrijf pur sang. In Portret van een IT-Manager deze keer Jeroen Roverts over de it-uitdagingen bij zijn bedrijf. p. 29

Vi r t u a l i s a t i e Applicatiebeschikbaarheid

Server & Storage

met een

VISIE www.cam.nl 001_IT18_CVR.indd 1

10138741

The personal touch in IT

CAM

LNV NAAR VIRTUELE WERKPLEK Het ministerie van LNV vervangt zijn bureaucomputers door negenduizend thin clients. De virtuele werkplekinfrastructuur wordt gerealiseerd door Capgemini. De rol van Dictu, de it-organisatie van de overheid, verschuift van uitvoerder naar regie. Een case-story. p. 20

Meer weten over Exchange 2010? Volg onze webinars en surf n a a r w w w. P Q R . c o m / w e b i n a r

27-10-2009 15:49:35

Bewust omgaan met beheer! SLTN, helder en innovatief in succesvolle beheer oplossingen! p re mie r

PARTNER

OPLOSSINGEN

Virtualisatie Consolidatie Managed Services Media Solutions

PRODUCTEN

Servers Storage Netwerken Software

DIENSTEN

Managed Services Project Services Opleidingen Fin. Dienstverlening

SLTN.nl

Advisering, uitvoering en beheer SLTN.nl

9439_SLTN_adv_beheer_210x297.indd 1 000_IT18_ADV 2

28-08-2009 17:04:38 27-10-2009 13:42:09

NIEUWS

Wakker liggen

4-9 5 9

Zeker tien procent van hun werkzaamheden wordt naar offshore-landen als India en China uitgevoerd, zonder dat uitbesteders er weet van hebben. Dat is de bevinding van Guus Delen die als lector it-sourcing bij de Hogeschool van Amsterdam onderzoek doet naar 25 langlopende uitbestedingscontracten van Nederlandse overheidinstellingen en bedrijven. Dit ‘stiekem’ offshoren van it-werk komt omdat afnemers hun diensten voor de laagst mogelijke prijs inkopen en leveranciers wel naar het verre buitenland moeten uitwijken om nog enige marge op het contract te maken. Maar bedrijven en overheden kunnen daardoor niet de risico’s afwegen die deze offshoring eventueel oplevert, vindt Delen. Het zou zo maar kunnen dat een ministerie zich met kwalijke praktijken als kinderarbeid inlaat.

Nieuwsoverzicht Weekmakers Wannahave

MANAGEMENT 10 12 13 16 19

Tot een daadwerkelijk naming en shaming komt hij niet, omdat hij zich in deze schatting baseert op een mix van CBS-cijfers over uitbesteding en ervaringen uit eigen ongepubliceerd onderzoek. Delen participeert in het Symbiosis-programma (SYnergy of Managing Business-IT-alignment, IT-sourcing and Off-shoring Success In Society). De onderzoeksresultaten daarvan worden na het voltooien van het programma weliswaar openbaar gemaakt, maar wel zorgvuldig geanonimiseerd.

Interview met Mark Frequin, DG Energie en Telecom van EZ Elevator pitch: Netwiz Column Charles Groenhuijsen Management Kort Forum

TECHNOLOGIE 21 23

Ministerie van LNV kiest voor virtuele werkplek Column Ron Tolido

24

TLN doet het al jaren zonder it-manager

MENS & WERK

Echt wakker lig ik niet van deze bevinding. Aan paperclips of blocnotes bij Haagse instellingen kan tenslotte ook een luchtje hangen. Waar ik wel wakker van lig - omdat ik er in mijn eigen werk dagelijks tegenaan loop - is de abominabele kwaliteit van uitbestedingsdiensten. Delen stelt dat de uitbestedingscontracten die hij onderzoekt dat opdrachtgevers hun leverancier zelden een hoger cijfer dan een vijfje of een zesje geven. De inkoop mag dan blij zijn met een uitermate goedkoop contract, de ervaringen van eindgebruikers met de IT zijn rampzalig. Dit is een groot feest der herkenning. Mijn werkgever heeft het it-beheer ook grotendeels uitbesteed. Ik heb al drie weken geleden doorgegeven dat de voorgeschreven ftp-software het niet doet. Nog steeds is het probleem niet opgelost. Van dit soort ondermaatse dienstverlening lig ik uit ergernis wel eens wakker.

26 27 28 29

Nieuws arbeidsmarkt Banencarrousel Portret van een it-manager Column René Diekstra

SITE KICK 30 30

Blogs van de week Cartoon

ADVERTEERDERSINDEX

Door Sytse van der Schaaf Adjunct-hoofdredacteur IT Executive

01 08

A2 Networks Bariton

06

Bitacenter

01 01 04 01 02 14,15 31 03,32

CAM Solutions Jenrick OGD PQR SLTN Solim Tectrade Unit 4 Agresso

Is uw ERP-software zo star dat u niet vooruit kunt kijken? Met ERP-software van Unit 4 Agresso bent u ook ná de implementatie flexibel. Kijk op: www.unit4agresso.nl/erp

003_IT18_INH_RED 3

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

3

27-10-2009 14:48:44

OPLEVING INVESTERINGEN Ongeveer eenderde van de managers en it-professionals verwacht dat itbudgetten het komende jaar zullen groeien, een kwart verwacht een daling. Dit blijkt uit de nieuwste ICT Barometer van Ernst & Young, een periodiek terugkerende peiling onder ruim zeshonderd Nederlandse it-managers en professionals. Met name de overheid en de handel- en distributiesector gaan meer investeren in IT. Binnen de dienstverlening is er nog altijd sprake van een kleine daling. Het zijn vooral de middelgrote en kleine bedrijven die weer geld durven te steken in technologie. Grote ondernemingen met meer dan vijfhonderd medewerkers hebben nog steeds te maken met krimpende budgetten.

CISCO KOOPT STARENT Cisco wil 2,9 miljard dollar betalen voor Starent Networks. Starent maakt software en apparatuur voor mobiele netwerken. Cisco verwacht dat de markt waarin Starent opereert flink kan groeien wanneer de economie weer enigszins aantrekt. Volgens Cisco zal de hoeveelheid data die zich draadloos beweegt tot het jaar 2013 ieder jaar verdubbelen, met name omdat steeds meer mensen op mobiele apparaten internetten. Cisco verwacht dat de overname van Starent in de eerste helft van 2010 is afgerond.

MICROSOFT-WINKEL Op 22 oktober, de officiële verschijningsdatum van Windows 7, opende Microsoft in Arizona de eerste Microsoft-winkel. De winkel biedt een breed productenpalet van Microsoft; van Windows 7 op laptops, tot mobiele telefoons met Windows en Xbox 360-spelcomputers. Binnen enkele weken moet een tweede winkel in Californië volgen. Als deze winkels aanslaan, komen er meer. De winkels lijken een reactie op de succesvolle Apple stores, maar Microsoft zal meer dan Apple last hebben van bestaande wederverkopers.

4

004-005_IT18_NWS1 4

‘Sun blijft. Echt!’ Terwijl Sun-medewerkers bij duizenden de poort uitgesmeten worden, verzekerde Oracle-topman Larry Ellison afnemers dat de door Sun ontwikkelde technologieën overeind blijven.

E

llison en Sun-topman Scott McNeally bestegen voor deze mededeling gezamenlijk het podium tijdens de recent gehouden Oracle OpenWorld-conferentie. Oracle zal zich blijvend inzetten voor de erfenis van Sun, of het nou gaat om Java, Solaris OS of de Sparc-processor, aldus McNealy en Ellison. Sterker nog; er komt een schepje bij. Zo zou Oracle van plan zijn om meer te investeren in de Sparcprocessor. Ellison wil met de combinatie van Oracle’s software en de hardware van Sun de concurrentie met IBM opvoeren. Oracle is zelfs van plan om de investeringen in de open-source database MySQL op te schroeven, stelde Ellison ook al concurreert deze technologie rechtstreeks met het kernproduct van Oracle. Ellison wees erop dat Oracle al blijvend investeert in de techniek van Innobase, die functioneert als ‘transaction engine’ in MySQL. In de markt werd gespeculeerd dat Oracle Innobase zou hebben gekocht om te ‘killen’, maar dat gebeurt niet, aldus Ellison. Intussen mengt Michael ‘Monty’ Widenius, de maker van MySQL en oprichter van het gelijknamige bedrijf, zich ook in de discussie; Oracle moet belangenverstrengeling vermijden en MySQL gewoon ver-

kopen wanneer ze Sun overneemt, zo vindt hij. De overname van Sun door Oracle is voorlopig tegengehouden door de Europese Commissie. Dat heeft Sun er niet van weerhouden om alvast een nieuwe saneringsronde aan te kondigen. Het komende jaar moeten er drieduizend werknemers vertrekken bij Sun. Een jaar terug schrapte het bedrijf al ruim vijfduizend arbeidsplaatsen. Oracle stelt dat het iedere maand honderd miljoen dollar aan Sun kwijt is, zolang het niet met het bedrijf aan de slag kan. Sun zag deze zomer zijn kwartaalinkomsten met eenderde instorten, omdat afnemers terughoudend zijn geworden door de aangekondigde overname door Oracle.

•

Stiekem offshoren Een klein gedeelte van de it-uitbestedingswerkzaamheden wordt uitgevoerd in lage lonenlanden zonder dat Nederlandse afnemers daar weet van hebben. Overheidsinstellingen en bedrijven lopen risico’s.

D

it zegt Guus Delen, lector it-sourcing aan de Hogeschool van Amsterdam en daarnaast werkzaam bij Verdonck, Klooster en Associates. Delen voert een langlopend onderzoek uit bij veertig Nederlandse organisaties die in meer of mindere mate it-activiteiten uitbesteed hebben. Delen schat dat 10 procent van de 16 miljard euro die het Nederlandse bedrijfsleven en de overheid op jaarbasis beste-

den aan it-outsourcing onbewust ingezet wordt voor offshoring naar landen als India en China zonder dat de betrokken organisaties hiervan op de hoogte zijn. Volgens Delen zijn it-dienstverleners door de lage prijs waarvoor zij opdrachten aannemen wel gedwongen om een gedeelte van het werk te verhuizen naar dergelijke landen. Als deze offshoring problematisch is moeten organisaties bij

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

het afsluiten van uitbestedingscontracten expliciet bedingen dat het werk in Nederland uitgevoerd wordt. “Overheidsinstellingen laten het zich nu overkomen. Er is geen beleid voor, terwijl bepaalde informatie in databases de landsgrenzen helemaal niet mag passeren.” Commerciële bedrijven lopen risico op piraterij van bijvoorbeeld klantgegevens vanwege slechte privacyregelgeving in China.

•

27-10-2009 10:56:25

greeNINg The eNTerPrIse 3.0 Tijdens het congres Greening the Enterprise 3.0 van IT Executive op woensdag 25 november in Utrecht zal Mark Frequin, DG Energie en Telecom, nader op de materie ingaan. Kijk voor meer informatie en aanmelding op www.it-executive.nl/greening.

Duurzame stroomvreters De huidige spurt in het aanbod van datacenter-ruimte vormt een zware aanslag op het elektriciteitsverbruik in Nederland. Toch bieden juist hypermoderne datacenters kansen om de Nederlandse IT de komende jaren duurzamer te krijgen.

D

it concludeert onderzoeksinstituut Tebodin in het rapport de ‘Energiemonitor ICT 2008’ dat het in opdracht van het ministerie van Economische Zaken opstelde. In Nederland nam het totale elektriciteitsgebruik in 2008 toe met 6 procent in vergelijking met 2006, maar de energiebehoefte van IT groeide in die twee jaar twee keer zo hard met 12 procent. In 2008 verbruikte de Nederlandse IT 9,5 TWh aan elektriciteit, 7,7 procent van het totale elektriciteitsgebruik in Nederland. In 2006 lag dit percentage nog op 7,3 procent. Als de overheid en het bedrijfsleven op aanzienlijke schaal met besparingsmaatregelen aan de slag gaan, zal het energieverbruik van IT in 2020 uitkomen op 12 TWh. Dat is een stijging met 37 procent. Eenderde van die stijging is al in 2010 bereikt, dus in twee jaar tijd. Volgens Tebodin is de stijging tussen 2006 en 2008 voor een belangrijk deel toe te schrijven aan de sterke groei van het aantal datacenters in Nederland. De energiebehoefte van datacenters groeide met 52 procent ten opzichte van 2006. In een eerder rapport uit 2007 hield Tebodin rekening met een groei van 33 procent. De groeispurt van deze stroomvreters is nog niet ten einde. De markt voor datacenters neemt naar verwachting de komende twee jaar nog toe met 55.000 vierkante meter tot ruim 250.000 vierkante meter. Tebodin verwacht dat datacenters over twaalf jaar, in 2020, 2,5 tot bijna vier keer zoveel energie opslurpen als in 2008. Dat hoeft niet per se desastreus te zijn voor de energieconsumptie van IT. Door uitbesteding van it-diensten naar deze datacenters kan het elektriciteitsverbruik van IT in kantoren met de helft naar beneden, mits deze organisaties ook andere energiebesparende maatregelen nemen. De verhuizing van itactiviteiten naar datacenters is gunstig, omdat deze centra aanzienlijk efficiënter koelen dan traditionele serverruimtes. De overheid ziet erop toe dat datacenters duurzaam zijn. Zo neemt de Dienst Milieu en Bouwtoezicht te Amsterdam het initiatief voor efficiëntie-eisen in de Bouwvergunningen voor wat betreft zeer efficiënte koelinstallaties in datacenters. Omdat de regio Amsterdam zo veel datacenters kent, is het energiebesparende effect van deze maatregel aanzienlijk.

•

aaNbeVelINgeN VaN TeboDIN * Snel invoeren van nieuwe Europese Ecodesign-regelgeving voor huishoudelijke en kantoorapparatuur leidt tot een energie-efficiënte toename van 30 procent; * Veel betere communicatie en vooral kennisdeling tussen uitbaters van datacenters en andere eigenaren van grote infrastructuren als telecombedrijven.

004-005_IT18_NWS1 5

Is De IPhoNe IN De eersTe PlaaTs eeN TelefooN? …volgens verzekeringsmaatschappijen wel. Heeft u wel eens naar de voorwaarden van uw reisverzekeringen gekeken? Nee natuurlijk. Laat ook maar, want u wordt daar niet wijzer van. Stel bijvoorbeeld dat uw iPhone wordt gestolen. Dikke kans dat verzekeraars u met een fooi proberen af te schepen. Zij maken namelijk in hun polisvoorwaarden vaak onderscheid tussen telefoons en kostbare apparatuur. Bij verlies of diefstal wordt bijvoorbeeld voor een mobiele telefoon maximaal 200 euro uitgekeerd; voor ‘kostbare apparatuur’, zoals een camera of computer 800 euro. Maar wat keer je als maatschappij uit als je een iPhone of andere smartphone verliest? U raadt het al: de verzekeringsmaatschappij stelt dat de iPhone een telefoon is, de naam zegt het immers al. Uitkering 200 euro. Welbegrepen eigenbelang natuurlijk. Ons gezond verstand zegt natuurlijk dat je een iPhone toch nauwelijks in de categorie telefoons kunt indelen. Het is immers een camera, een internetcomputer, een organiser, een gps-systeem, een muziekspeler en een applicatieplatform. De draadloze communicatiefuncties omvatten wifi, bluetooth en 3G. Verzekeringsmaatschappij Reaal – en dat is ongetwijfeld niet de enige – ziet er vooral een telefoon in. Dat leidt tot de bizarre logica dat diefstal van een iPod Touch (een iPhone waarmee je niet kunt bellen) tot een hogere schadeuitkering leidt dan die van een iPhone. Misschien heeft Radar na de DSBbank behoefte aan een nieuw onderwerp? VerhoogT mobIel belleN Toch De kaNs oP kaNker? …de WHO lijkt geneigd tot een voorzichtig JA. Al jaren vechten leveranciers, actievoerders en onderzoekers elkaar de tent uit over de al dan niet vermeende gevaren van mobiel bellen. Zo’n stralingsbron vlakbij onze hersenen zou tot een verhoogde kans op tumoren leiden. De sceptici konden tot dusver rustig slapen want er waren genoeg geruststellende onderzoeksresultaten te vinden. Dat wordt nu toch lastiger. Niets minder dan de World Health Organisation (WHO) concludeert namelijk dat intensief mobiel bellen de kans op kanker vergroot. Een tienjarig grootschalig onderzoek zou het bewijs leveren dat intensieve bellers een grotere kans hebben op hersentumoren later in hun leven. Kanttekening: het onderzoek is nog niet gepubliceerd en officieel, de Engelse Daily Telegraph kwam met deze resultaten naar buiten. Maar toch, wat moeten we met deze informatie? Ontkennen is het makkelijkste, maar wordt lastiger. Zoeken naar andere onderzoeksresultaten is de volgende optie. Het probleem echter van veel sussende onderzoeken is dat die geen of maar beperkte langjarige effecten meten, dan wel op weinig verantwoorde wijze historische informatie over belgedrag verzamelen. Dat zou bij het WHO-onderzoek wel het geval zijn. Hoewel daarin ongetwijfeld ook methodologische gaten zijn te schieten, lijkt het me toch niet onverstandig wat preventieve maatregelen te nemen: beperk bijvoorbeeld de lengte van je gesprekken; neem een oortje; en laat je kinderen alleen kort bellen. Die hebben immers nog een heel mobiel leven te gaan. Dat kan heel simpel door ze zelf ervoor te laten betalen. ook Nog goeD NIeuws uIT De mobIele secTor? …ja, er is een universele standaard voor telefoonopladers. Vorige week heeft de International Telecommunication Union, een afdeling van de Verenigde Naties, besloten dat micro-usb de standaard wordt voor telefoonadapters. Volgens ruwe schattingen scheelt dat op jaarbasis 51 duizend ton aan nieuwe opladers, goed voor 13,6 miljoen ton CO2. Fabrikanten zijn niet verplicht besluiten van de ITU te volgen, maar zullen in de praktijk moeilijk anders kunnen. In februari besloot bijvoorbeeld de Europese Unie al binnen afzienbare tijd leveranciers tot een standaard connector te verplichten. Diverse fabrikanten, zoals bijvoorbeeld HTC en TomTom gebruiken overigens al micro-usb. Fred van der Molen

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

5

27-10-2009 10:56:26

Office 2010 omarmt internet

LINKEDIN GROEIT De sociale-netwerksite LindedIn is door de grens van vijftig miljoen profielen gebroken. Buiten de VS heeft Nederland relatief de meeste leden. Halverwege oktober meldde de vijftigmiljoenste gebruiker zich aan voor LinkedIn. Het kostte het netwerk 477 dagen om de eerste miljoen leden binnen te halen; voor de laatste miljoen waren maar twaalf dagen nodig. Nederland heeft met 1,2 miljoen profielen buiten de VS het hoogste aantal leden per inwoner. Zo’n 35 procent van de Nederlandse beroepsbevolking is op deze website is te vinden. Het bedrijf heeft onlangs een vestiging in Nederland geopend.

De uitgeklede versie van de kantoorsoftware Office 2010 van Microsoft zal gratis zijn. Verder gaat het concern zijn kantoorsoftware in de nieuwe versie sterk verweven met internet.

‘O

ffice Starter 2010’ wordt een uitgeklede gratis versie van Office, met basale versies van alleen Word 2010 en Excel 2010. Starter wordt voorgeïnstalleerd meegeleverd met pc’s en wordt de opvolger van het vroegere Works. Starter moet mensen doen warmlopen voor Office, waarna ze -hoopt Microsoft- upgraden naar een andere, betaalde versie van Office. Ook komt er

een ‘click-to-run’ versie van Office die gebruikers in staat stelt om de software vanaf internet te starten. Deze software wordt door applicatievirtualisatie ‘streaming’ geleverd aan de desktop. Voordeel is dat Office werkt zonder een lokale installatie en eventueel zijn werk kan doen naast oudere versies van Office. Microsoft heeft ervoor gekozen om de bèta-versies van Office

2010 en SharePoint 2010 tegelijk uit te brengen, omdat de applicaties nauw gaan samenwerken. Office was voorheen bedoeld om het samenwerken binnen een onderneming te verzorgen. Door de combinatie van Office en Sharepoint wordt het straks ook gemakkelijker om op internet samen te werken. Klanten kunnen er in Sharepoint 2010 voor kiezen om een server zelf te beheren, of Microsoft dat te laten doen. De definitieve versie van SharePoint 2010 komt in de eerste helft van volgend jaar uit.

•

IPV6 FORS IN DE LIFT In de eerste negen maanden van 2009 werden driehonderd aanvragen voor IPv6-adressen gedaan voornamelijk door isp’s. In de jaren 2008 en 2007 waren dat er 250. De nieuwe versie van de internetadressering zit dus eindelijk fors in de lift. De aanvragen van IPv4-nummers zijn intussen met 10 tot 20 procent teruggevallen. De overstap is hard nodig omdat IPv4nummers op korte termijn schaars zullen worden.

Virtualisatie Red Hat-Microsoft werkt A cht maanden na de aankondiging van de samenwerking tussen Red Hat en Microsoft op virtualisatiegebied, werpt deze ook daadwerkelijk vruchten af. Inmiddels is het testen voorbij en ondersteunen de beide bedrijven volledig gevirtualiseerde Microsoft Windows Server 2008- en Red Hat Enterprise Linux 5.4-omgevingen. Overigens kwam bij de afspraak geen geld of licenties kij-

ken; er werd alleen getest of de techniek over en weer goed werkt. Meer concreet betekent het dat nu Red Hat Enterprise Linux 5.4 met daarop de KVM-hypervisor ook als ‘guests’ accepteert: Windows Server 2003, 2008 en Windows Server 2008 R2. Andersom kan de Microsoft-virtualisatiesoftware met de 5.3 en 5.4 versies van Red Hat Enterprise Linux overweg.

•

FOCUS ON DEMAND

TOPICS ➜ Competenties van de nieuwe

business information administrator.

➜ Lean in IT en Business

Information Management.

➜ Het Nieuwe Werken en invloed daarvan op

ASL BiSL JAARCONGRES HET CONGRES VOOR DE VRAAGKANT VAN IT

informatievoorziening en samenwerken.

➜ Competenties van de nieuwe

business information administrator.

Ook dit jaar is er weer een ASL BiSL Trofee

10 DECEMBER 2009 | SPANT BUSSUM | 7 E JAARCONGRES | WWW.FOCUSONDEMAND.NL

REGISTREER NU VIA WWW.FOCUSONDEMAND.NL/REGISTREREN 50 euro korting voor IT executive lezers

ASL09_advertentie_175X125.indd 1

6

006-007_IT18_NWS3 6

19-10-2009 14:39:05

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009 27-10-2009 15:12:13

‘2009 absoluut dieptepunt’

Het ziet er naar uit dat 2009 het slechtste jaar ooit wordt voor de it-industrie. De wereldwijde it-uitgaven zijn dit jaar op weg naar een daling van 5,2 procent, aldus Gartner. Maar 2010 moet weer een groei van 3,3 procent brengen.

D

eze inzage in de it-industrie bood het onderzoekbureau tijdens het Gartner Symposium/ITxpo 2009. Maar hoewel Gartner de ituitgaven in het komende jaar weer ziet stijgen, waarschuwt het tegelijk voor te veel optimisme: “De markt herstelt zich niet voor 2012 tot de omzetniveaus van 2008,” zei Peter Sondergaard, senior vice

president van Gartner. In 2010 moeten it-managers hun aandacht nog verdelen tussen kosten, risico’s en groei: “Van meer dan 50 procent van de it-managers zal het it-budget niet groeien, en dat zal maar langzaam verbeteren in 2011”. Met name de hardwaresector is hard getroffen met een verwachte terugloop van 16,5 procent in 2009. Voor 2010 wordt een nulgroei voor de hardwaremarkt verwacht. Uitgaven in de telecom dalen met 4 procent in 2009, en moeten in 2010 weer met 3,2 procent groeien. Voor software houdt Gartner rekening met een daling van 2,1 procent voor 2009 en een groei van 4,8 procent in 2010. Gartner heeft ook nog drie tips voor it-managers voor 2010: - IT-budgetten moeten zich meer richten op operationele kosten. Onder invloed van onder meer ‘cloud computing’ worden it-kosten meer schaalbaar en flexibel. De economische waarde van it moet worden aangetoond via de financiële resultaten van een organisatie. - Verouderde hardware kan consequenties hebben. Door het uitstellen van de inkoop van nieuwe hardware moeten organisaties zich beraden op het gevolg van de risico’s van uitvallen. Van ongeveer een miljoen servers is de vervanging met een jaar uitgesteld, dat is 3 procent van alle geïnstalleerde servers wereldwijd. In 2010 loopt dat op tot 2 miljoen. Daarmee neemt het risico toe. - IT moet leren goede business cases te maken. De it-managers mogen informatietechnologie niet meer zien als percentage van de omzet. De IT moet worden afgerekend naar de invloed die zij heeft op de business.

•

Opleving pc-verkopen Marktonderzoeker IDC zag over het derde kwartaal van dit jaar een kleine opleving in de markt voor pc’s. Wereldwijd groeide het aantal verkochte pc’s met 2,3 procent ten opzichte van hetzelfde kwartaal vorig jaar.

M

et name de VS en Azië zorgden voor de groei; Japan en Europa zagen nog een daling. Volgens IDC liet het derde kwartaal als eerste dit jaar groei zien. Opvallend daarbij was de sterke groei van Acer - met maar liefst 25,6 procent - dat zo in de ranglijst van pc-fabrikanten de nummer 2-positie van Dell overnam. De resultaten van Dell waren dramatisch; het bedrijf zag zich geconfronteerd met een krimp in de verkopen

van 8,4 procent. Acer wist met name te scoren dankzij dalende prijzen van laptops en toenemende verkopen van netbooks. En Dell heeft niet zo goed ingezet op de goedkope netbooks als Acer. Dat sloot het kwartaal af met een marktaandeel van 14 procent, Dell met 12,7 procent. Op nummer 1 staat nog altijd HP, met een marktaandeel van 20,2 procent. Volgens IDC kan Dell een opleving verwachten, wanneer de zakelijke markt

weer een beetje aantrekt, mogelijk in 2010. In dat segment is Dell beter vertegenwoordigd. Dell zegt zich meer te richten op winst dan op marktaandeel. “Wanneer we marktaandeel zouden willen, zouden we veel netbooks verkopen,” zei Michael Dell onlangs. De marge op netbooks is een stuk kleiner dan op pc’s. Ook de nummers 4 en 5, Lenovo en Toshiba, boekten een groei, van 18,2 en 6,9 procent. Over een jaar gemeten (september - september) constateerde IDC een groei in de VS van 3,9 procent, en Gartner van 2,5 procent. Opvallend daarbij zijn de verkopen van Apple, die volgens Gartner groeiden met 6,8 procent (IDC: 11,8 procent). Een goede verklaring daarvoor hebben IDC en Gartner niet.

•

Serverinzet moet beter Minstens 15 procent van de servers wereldwijd oftewel een kleine 5 miljoen machines staat niets nuttigs te doen.

D

eze rekensom maakt Kelton Research die in opdracht van 1E honderd serverbeheerders van multinationals ondervroeg. Zo’n 83 procent van de ondervraagden zei geen idee te hebben in welke mate servers worden gebruikt en 72 procent gebruikt alleen de processorbelasting om de server-efficiency te meten. Deze maatstaf is niet betrouwbaar. Een server kan druk zijn met taken die niet bijdragen aan het bedrijfsproces, zoals antivirusscans, defragmenteren, of het maken van backups. Ondanks de relatief kleine steekproef schrikken de onderzoekers er niet voor terug om hun cijfers te extrapoleren: op de hele planeet zou de inefficiënte inzet van servers een kostenpost van 25 miljard dollar op jaarbasis met zich meebrengen. Servervirtualisatie is in ieder geval niet de oplossing. Het merendeel van de ondervraagden, 65 procent, gaf

006-007_IT18_NWS3 7

aan de groei van virtuele machines niet onder controle te hebben. Volgens een schatting van IDC kost een server ongeveer 4400 dollar op jaarbasis (de waarde van de hardware, en onderhoud, beheer en koeling). Vermenigvuldig dat met 4,7 miljoen dan kom je uit op 20,9 miljard dollar, plus nog eens 3,8 miljard voor de stroom. Volgens de onderzoekers kijken bedrijven nauwelijks om naar eenmaal geïnstalleerde servers. Waarschijnlijk niet geheel toevallig presenteerde 1E gelijktijdig met de resultaten van het onderzoek een ‘tool’ voor het meten van de efficiëntie van servers en het energieverbruik.

•

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

7

27-10-2009 10:19:09

systeembeheerders

|

soft ware-engineers

|

Programmamanagers

...toevallig weten wij dat zij een top IT’er is IT-Staffing Bariton XL B.V. is detacheerder van zelfstandige

voor het afdekken van alle risico’s met

IT-specialisten. Daarnaast verzorgt zij contractbeheer. Bariton XL

betrekking tot de keten- en inlenersaanspra-

maakt deel uit van de IT-Staffing groep. De IT-Staffing groep is met

kelijkheid, Flexwet, etc. Kortom IT-Staffing

2.750 werkzame freelancers/ZZP-ers de grootste detacherings-

Bariton XL kan een toegevoegde waarde

organisatie in Nederland. Als betrouwbare professionele en

zijn voor elke organisatie die gebruik maakt

flexibele partner stelt Bariton XL bedrijven in staat om flexibel te zijn

van externen.

met betrekking tot het inhuren van externe ICT-specialisten en generalisten middels contractbeheer, Daarnaast beschikt IT-Staffing over een eigen bestand van meer dan 14.000 ervaren ICT-specialisten en generalisten. Tevens zorgt IT-Staffing Bariton XL

IT_BaritonXL_190x277mm.indd 1

000_IT18_ADV 8

Kijk voor meer informatie op www.bariton.nl.

23-09-2009 16:41:16

27-10-2009 13:42:10

Sony eReader

Ook voor slechtzienden! Een mooie samenloop van omstandigheden: Wannahave had net last van zijn ogen toen het testexemplaar van de Sony Reader Pocket Edition arriveerde. Direct bleek hoe handig dan een variabele lettergrootte is. De e-lezer is dus goed nieuws voor slechtzienden; speciale boeken met grote letters zijn niet meer nodig. Het probleem is dan wel de huidige schermgrootte, want op onze pocket-versie pasten bij het gekozen grote lettertype maar enkele zinnen op het 5 inch scherm. Sony heeft overigens nog een 6 inch versie - met aanraakscherm, maar dat scheelt direct weer 100 euro. Het is ongetwijfeld een kwestie van tijd dat er meer maten komen.

Geknevelde gebruikers Steeds vaker komen medewerkers in opstand tegen de it-afdelingen die hen de wet voorschrijven over het gebruik van technologie.

D

e leiding probeert de roep om technologische vrijheid te smoren. Dat blijkt uit onderzoek van de Economist Intelligence Unit (EIU) in opdracht van Trend Micro. Bijna de helft van de Europese leidinggevenden die de Economist Intelligence Unit ondervroeg, gaf aan dat het hoger management nog niet toe is aan de zogenaamde ‘technology democracy’. De roep om technologische vrijheid komt doordat steeds meer medewerkers gebruik maken van sociale netwerken en messaging-software, die niet altijd aanwezig is in de voorgeschreven IT van het bedrijf. Veel andere bedrijven geven medewerkers wel de technologische vrijheid, maar niet de bijbehorende trainingen voor het gebruik van bijvoorbeeld persoonlijke communicatieapparatuur en sociale-netwerkapplicaties. De onderzoekers geven de managers groot gelijk om een stokje te steken voor vrijheid in technologie. Er zijn namelijk risico’s verbonden aan technologische vrijheid. Zo gebruiken sommige medewerkers Web 2.0-applicaties tijdens werktijd voor privédoeleinden. Het is voorgekomen dat gevoelige bedrijfsinformatie zo op een weblog werd gezet. Verder menen ondervraagde managers dat een lagere medewerkersproductiviteit, openbaarheid van vertrouwelijke informatie en een hogere kwetsbaarheid voor virussen de grootste risico’s zijn van vrijheid in technologie.

•

Acer en Android Acer heeft twee langverwachte producten met Android als besturingssysteem officieel aangekondigd; de smartphone Liquid en de netbook Aspire One.

D

Het apparaatje leest prettig, is lekker licht en geeft na het aanzetten direct de pagina weer waar je bent gebleven. Een aanvankelijke ergernis is dat het ‘omslaan’ van een pagina veel tijd kost. Maar daar is wel een oplossing voor: alvast op omslaan klikken terwijl je de laatste zin leest. Het is even oefenen, maar het went snel. Word- en pdf-bestanden kun je zo op de e-reader zetten via synchronisatie met je pc. Er is helaas nog geen universeel formaat voor digitale boeken. In opmars is het ePub-formaat waarin onder andere BOL zijn digitale boeken uitlevert, voorzien van een drm-beveiligingsschil. Dat geeft de eerste keer wat extra gedoe omdat niet alle noodzakelijke software op de eReader staat. Dezer weken brengt overigens pionier Amazon zijn Kindle e-lezer op de Europese markt, maar die verkoopt zijn boeken weer in een ander formaat. En dan nog: de ruime collectie Engelse digitale titels van Amazon is hier vanwege rechtenproblemen nog niet te koop tenzij je een Amerikaanse creditcard hebt. Terug naar de eReader. Er is automatische synchronisatie met de pc, maar zelf gedownloade bestanden worden niet vanzelf op de e-lezer gezet: lastig! Ook niet alle pdf-bestanden komen probleemloos op het scherm: een proefschrift leest uitstekend; het lange krantenartikel brengt de e-lezer in problemen. Foei! Houden we de e-lezer erin? Wannahave is voorzichtig positief. De eReader leest prettig en de batterijduur is vrijwel onbeperkt. Maar de software om gekochte bestanden te lezen, te kunnen zoeken, om notities maken en om te ordenen, kan beter.

Info > Sony Reader Pocket Edition, 199 euro incl btw; 5 inch scherm zwart-wit; 600 x 800 pixels. 299 euro voor 6 inch touchversie. Info: www.it-executive.nl en www. sony.nl

e Acer Liquid, een smartphone met aanraakscherm, draait met de laatste versie van Android, 1.6, en met een nieuwe interface, aldus Acer. De ingebouwde camera kan de foto’s locatie-informatie meegeven, afkomstig van de eveneens ingebouwde gps-ontvanger. De telefoon kan ook worden gebruikt als mp3-speler en voor het afspelen van video. De netbook Aspire One draait niet alleen Android, maar ook Windows (XP Home), en gebruikers kunnen tussen die twee schakelen met een druk op de knop. Acer zegt ook Windows mee te leveren, zodat gebruikers ook kunnen beschikken over de Internet Explorer. Veel websites zijn specifiek hiervoor geschikt gemaakt. Wanneer wordt gestart met Android is de boot-tijd slechts achttien seconden, en afsluiten kan in drie seconden. nr 18 • 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

•

nr 18

009_IT18_NWS2 9

9

27-10-2009 09:31:10

management

Mark Frequin, DG Energie en Telecom, over verduurzaming sector

“Crisis maakt groene It nog urgenter” Door René Rippen

Congresinformatie: Mark Frequin is openingsspreker bij het congres Greening the Enterprise 3.0, 25 november 2009 in Media Plaza in Utrecht. Meer informatie: www.itexecutive.nl/greening

mark Frequin, directeur-generaal energie en telecom van het ministerie van economische Zaken opent op woensdag 25 november het congres greening the enterprise 3.0 in media Plaza te Utrecht. aan de vooravond daarvan vroegen we Frequin hoe het is gesteld met de ‘vergroening’ in de sectoren in zijn portefeuille: energie en It/telecom. en welke invloed uitgaat van de economische crisis.

O

f duurzame IT klappen heeft opgelopen in de economische crisis en een ‘nice to have’-status heeft gekregen? Het antwoord van Mark Frequin, directeur-generaal Energie en Telecom van het Ministerie van Economische Zaken, op die stelling is gedecideerd en ontkennend. “Nee, volgens mij is er geen sprake van ‘nice to have’ status. Duurzame IT is nog sterker dan voor de crisis ‘need to have’. De noodzaak om met duurzame oplossingen te komen is alleen maar groter geworden.” De it-sector verkeert daarbij in de unieke positie tegelijk ‘part of the problem’ en ‘part of the solution’ te zijn. “De it-sector is door een groeiend elektriciteitsgebruik medeverantwoordelijk voor de toenemende CO2-uitstoot. En het probleem wordt groter (zie kader). Maar tegelijkertijd zal een aanzienlijk deel van de oplossing van dat probleem uit diezelfde it-sector moeten komen. Voor het rijden met elektrische auto’s is goede telecommunicatie en een slim elektranet onmisbaar: daar heb je IT bij nodig. Voor een slimme elektrameter, daar heb je IT bij nodig. Net als voor een smart grid en voor smart living. We kunnen dat niet zonder IT of telecom: het netwerk, de toepassingen en het gebruik.” meeRJaRenaFSPRaaK Maar ook elders aan de verbruikskant valt nog een wereld te winnen. Frequin memoreert een aantal initiatieven die vanuit de ict-bedrijfstak worden ontplooid om de energie-efficiency van IT te verhogen, vaak gestimuleerd door de Europese en Nederlandse overheid. In het kader van de Ecodesign-wetgeving van de Europese Unie is begin dit jaar een stand-by verordening van kracht geworden. In 2008 kon van het it-gerelateerde elektriciteitsverbruik in huishoudens nog 22 procent worden toegeschreven aan stand-by gebruik

10

010-011_IT18_MAN_ART01 10

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

Het eleKtRICIteItSgebRUIK In de It gRoeIt dUbbel Zo Snel alS Het totale StRoomveRbRUIK

van apparatuur. “Dat percentage zal door de verordening dalen tot 6 procent, ofwel een afname van tenminste 1 TWh per jaar.” Binnenkort komt er wetgeving voor de maximale vermogensvraag van televisieapparatuur. In een tweede initiatief heeft brancheorganisatie ICT~Office zich door het tekenen van een meerjarenafspraak (MJA) gecommitteerd tot 2020 jaarlijks 2 procent energie-efficiënter te worden. “We hebben de kick-off van het MJA beleefd in april 2009, met zestien it-bedrijven. Voor het einde van dit jaar verwachten we dat 80 procent van het energieverbruik in de ict onder de afspraak zal vallen. Dat geeft IT de kans een bijdrage aan de oplossing te leveren. We hebben afgesproken dat tweederde van de besparing zal worden gerealiseerd in de eigen sector, en eenderde buiten de eigen sector in de keten. We blijven het bereiken van deze doelstellingen monitoren en vergelijken de resultaten in de it-sector met die in andere sectoren.” Een derde initiatief wordt gememoreerd in de Energiemonitor ICT 2008. De Dienst Milieu en Bouwtoezicht in Amsterdam neemt efficiency-eisen op in de aanvraag voor de bouwvergunning van datacen-

27-10-2009 10:16:55

ters. Dat zal leiden tot het realiseren van zeer efficiënte koelinstallaties in die centers. “Omdat zich in de regio Amsterdam veel datacenters bevinden is het energiebesparende effect van deze maatregel significant,” aldus het rapport. MATERIAALGEBRUIK De nadruk in de beleidsdoelstellingen ligt erg sterk op energie-efficiency en veel minder op duurzaam materiaalgebruik. Frequin: “Dat is een terechte observatie. Toch is het wel degelijk een issue in ons beleid en hebben we verduurzaming hoog in ons vaandel staan. Het maakt alleen niet expliciet deel uit van de meerjarenafspraak met de it-sector omdat duurzaamheid van materialen geregeld wordt in de Ecodesign-richtlijn van de EU en in de labellingvoorschriften van ict-apparatuur.” Ict speelt in de oplossingssfeer een belangrijke rol bij het terugdringen van de mobiliteit, zegt Frequin. “Natuurlijk moeten we de mobiliteitsproblematiek aanpakken met slimmere auto’s en informatie over de kans op een file. Maar het echte antwoord zit natuurlijk in het terugdringen van mobiliteit. Teleconferencing, waar Cisco, HP, Microsoft en IBM actief in zijn, kan zeker bijdragen aan een dergelijke oplossing. Net als telewerken, waar de it-sector het goede voorbeeld geeft. E-factureren zie ik eerder als een technologie om de administratieve lasten terug te dringen. Factureren kan met het online uitwisselen van gegevens inderdaad slimmer en makkelijker. Maar de vraag is of dat ook de duurzaamheid zal bevorderen. Het papierloze kantoor is immers ook nog ver weg.” GROOT GROEN DATACENTER We leggen de vraag voor of het ‘vergroenen’ van datacenters, notoire stroomvreters als dat zijn, niet is te realiseren door het opzetten van één groot, modern (en groen) datacenter. Liever niet op één locatie, denkt Frequin. Dat is vragen om moeilijkheden met beveiliging en garanties voor continuïteit. “Maar een virtueel datacenter vanaf verschillende fysieke locaties, daar kan ik me wel wat bij voorstellen. Bedenk daarbij wel dat bedrijven zelf hun beslissingen nemen waar en hoe ze hun datacenters opzetten.” “Als we van Nederland de digitale uitvalsbasis willen maken voor ondernemingen die Europa willen veroveren (à la de haven van Rotterdam, Schiphol en AMS-IX) kunnen we beter terugvallen op onze traditionele vestigingsvoordelen. Dan denk ik aan de fysieke ligging van ons land, de internationale kabelverbindingen, het kennisniveau van onze mensen, de cultureel hoogwaardige omgeving, het gunstige fiscale regime en de stabiliteit en continuïteit van ons politieke en juridische bestel.” Frequin is optimistisch gestemd over de kansen op vergroening van it-ondernemingen en de itketen. “De noodzaak is er én het momentum is er. Het is een gedeeld belang van de consument, de sector en de consument. Natuurlijk zijn er di-

010-011_IT18_MAN_ART01 11

Mark Frequin, directeur-generaal Energie en Telecom van het Ministerie van Economische Zaken: “Duurzaamheid is een gedeeld belang van de consument, de sector en de consument.”

lemma’s op te lossen, zowel voor de eindgebruiker als voor de producent. Maar we moeten niet denken dat we uniek zijn in de it-bedrijfstak: in andere sectoren worstelt men heus met vergelijkbare vraagstukken.”

•

ENERGIEMONITOR ICT 2008

Uit de Energiemonitor ICT 2008 blijkt dat het elektriciteitsgebruik in de ict dubbel zo snel groeit als het totale verbruik van stroom. Dat bedraagt in 2008 123 TWh/jaar, een toename in vergelijk met het vorige peiljaar 2006 met 6 procent. Het ict-gerelateerde gebruik neemt in diezelfde periode toe met 12 procent. De stijging is in zijn geheel toe te schrijven aan datacenters en privégebruik van ict en televisie thuis. Het aandeel van ict-verbruik in het totale stroomverbruik groeit in dezelfde meetperiode van 7,3 procent tot 7,7 procent. Ingenieursbureau Tebodin Netherlands, dat het onderzoek uitvoerde in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken, berekent dat het elektriciteitsgebruik door ict gelijk staat aan 2 procent van het totale energiegebruik in Nederland. Huishoudens nemen van dat percentage tweederde deel voor hun rekening, en de ictinfrastructuur (datacenters, mobiel en vast telefonienetwerk) 20 procent. De resterende 13 procent komt voor rekening van het ict-gebruik in kantoren. Dat laatste verbruik is zo goed als stationair de afgelopen twee jaar. Het energiegebruik van datacenters groeit sneller dan eerder was verwacht. Ten opzichte van 2006 wordt in datacenters 52 procent meer elektriciteit gebruikt, een veel hoger percentage dan de verwachte 33 procent groei. De snellere groei is zowel het gevolg van het realiseren van meer nieuwe datacenters als van uitbreiding van bestaande datacenters. “Deze versnelde ontwikkeling zal zich hoogstwaarschijnlijk doorzetten in de komende jaren,” aldus het rapport. De vooruitzichten voor het ict-gerelateerde elektriciteitsverbruik voor 2010 zien er inderdaad weinig rooskleurig uit. Dat zal naar verwachting stijgen van 9,5 naar 10,4 TWh per jaar. In procenten zakt de groei echter van 12 procent naar 9,5 procent. In deze berekening is geen rekening gehouden met de effecten van de huidige economische crisis, omdat de impact op de bestedingen van bedrijven en consumenten en op het aantal kantoorbanen nog niet kwantificeerbaar is, aldus de onderzoekers. nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

11

27-10-2009 10:16:59

MANAGEMENT

Elevator pitch: Netwiz voegt persoonlijke profielen toe aan zoekmachine

Doen wat Google ni e Ze zijn er nog: ondernemers met ambities en lef. IT-Executive gaat in de serie Elevator Pitch op zoek naar de nieuwe pareltjes van het Nederlandse bedrijfsleven. Dit keer: Andries Bottema (48) van Netwiz, dat medewerkers van bedrijven helpt relevante informatie terug te vinden. Door Ben Kuiken, beeld Kars Tuinder

Wie ben je en wat doe je? ‘Mijn naam is Andries Bottema en ik ben de managing director van Netwiz. We hebben een tool ontwikkeld waarmee medewerkers binnen hun bedrijf informatie kunnen vinden waar ze echt wat aan hebben.’ Informatie waar ze wat aan hebben? Maar ze hebben Google toch? ‘Ja, maar wij hebben iets wat Google niet heeft: wij voegen persoonlijke profielen toe aan de zoekopdracht. Dus wie je bent en wat je functie is bepaalt het resultaat van je zoekopdracht. Als je bijvoorbeeld marketingmanager bent, dan wil je andere informatie zien dan als je accountant ben. We leggen dus als het ware een laag op de search engine die maakt dat je voor jou relevante zoekresultaten krijgt.’ En dat kan Google niet? ‘Ze kunnen het wel, maar ze doen het niet. Ik denk dat ze heel veel informatie over jou en mij hebben, maar je begrijpt dat het nogal gevoelig is als ze die informatie gebruiken om hun zoekresultaten te verbeteren. Iedereen zit er op te wachten dat ze die fout maken, zeker hun concurrenten.’ En waarom mogen jullie dat dan wel? ‘Wij doen het binnen bedrijven. Daar ben je in functie en in lijn met je functie ben je geïnteresseerd in bepaalde informatie. Wij maken verder overigens gebruik van de standaard zoekmachines, waaronder Google, om de informatie boven water te krijgen. De beste zoekmachines voor gebruik binnen bedrijven zijn trouwens wat mij betreft Coveo en Fast. Vooral Fast bevalt mij: super intelligent en omdat Microsoft er achter zit, wordt dat voor iedereen toegankelijk gemaakt: search as commodity. Dat willen we ook gaan doen met ons product.’

ANDRIES BOTTEMA (48)

Functie? Managing director Netwiz Opleiding? Onderwijskunde, Klinische psychologie Loopbaan? Diverse functies bij Baan Company en investeringsfonds van Jan Baan, Watermark, lector Business Intelligence Hanzehogeschool 12

012-013_IT18_MAN_EP_CLM 12

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

Wat bedoel je dan met commodity? ‘Het verpakken van de tool en de zoekmachine in één pakket en dit out of the box aan bedrijven aanbieden. Plug and play, althans zoveel mogelijk. Dus dan krijgt de klant een zoekmachine en onze tool ineen en kan hij zo aan de slag. Die tool wordt dan bij voorkeur zo getuned dat hij helemaal gericht is op de doelgroep. Dus bijvoorbeeld voor advocaten een ander pakket dan bijvoorbeeld voor artsen. Verticaal, zeg maar.’

27-10-2009 16:04:56

COLUMN

CHARLES GROENHUIJSEN

AOW: Nederland kampioen!

ni et durft Nou zit de informatie binnen bedrijven in allerhande systemen, zoals erp, crm en content management systemen. Moeten bedrijven nu nóg een pakket aanschaffen? ‘Ja, maar ons pakket zorgt er nu juist voor dat je beter gebruik maakt van de bestaande systemen. Ik was laatst bij een bedrijf waar ze vier verschillende crm-systemen gebruikten. Dus een klant, zeg mijnheer Janssen, zat in drie of vier verschillende systemen verstopt, elk natuurlijk met zijn eigen systematiek van indexeren. En nu wilden ze er nog een vijfde crm-systeem overheen gooien om nu echt alle klanten in één systeem te krijgen. Dat is toch waanzin! Met onze oplossing bespaar je jezelf een maandenlange implementatie en veel kosten en kun je gewoon in die bestaande systemen zoeken naar mijnheer Janssen. Simpel. Je bouwt ook heel eenvoudig een portal waarin de voor jou relevante informatie over mijnheer Janssen te vinden is. Niks geen dure en lange implementatie, gewoon opengooien en indexeren wat er al is.’ Wat zijn de plannen? ‘We staan nu op het punt om het proof of concept aan te tonen, om te laten zien dat je met onze tool in combinatie met een sterke zoekmachine informatie uit bijvoorbeeld een SAP-systeem kunt halen waar je echt iets mee kunt. We werken zeer nauw samen met de Universiteit van Groningen en Hanzehogeschool en dat betekent dat we hier veel studenten hebben die allerlei onderzoek doen. Zo heeft een van onze studenten al kunnen laten zien dat medewerkers met een simpele interne zoekmachine als Google Desktop en onze profielen zo’n vier uur per week aan tijd kunnen besparen. Tijd die ze nu kwijt zijn met het zoeken naar documenten en informatie. Kun je nagaan hoe krachtig dit is. Bij onze eerste klanten zien we daarnaast dat er allerlei nieuwe toepassingen ontstaan doordat je ongestructureerde data toegankelijk maakt. Je kunt bijvoorbeeld sneller informatie leveren aan je toeleveranciers, of je kunt achterhalen welke klanten vaker een klacht hebben. Daar kun je dan op anticiperen. Kijk, dan heb je er echt wat aan.’

•

OVER NETWIZ

Wat? Enterprise search met verrijking via profielen Gebruikers? Financial Times, Legal Aid, Yellow Pages Werknemers? 5 plus aantal freelancers Opmerkelijk? Netwiz is gestart als studieproject aan de Hanzehogeschool.

012-013_IT18_MAN_EP_CLM 13

Nederland is – schrik niet – maar liefst twee maal wereldkampioen! Onze eerste wereldtitel? We hebben volgens veel deskundigen het ‘Beste Pensioensysteem ter Wereld’. We hebben onze AOW én bijna allemaal een aanvullend pensioen. Dat is redelijk uniek in de wereld. We zorgen goed voor onszelf en voor elkaar. De manier waarop we dat heel polderig met werkgevers en werknemers hebben georganiseerd, maakt veel andere Europese landen stikjaloers. Terecht! Zij hebben behalve een heel basaal AOWtje niks, of bijna niks. Bij al het kabaal over de AOW moeten we niet vergeten hoe goed we het hebben. Natuurlijk, er zijn ook in Nederland arme oudjes die ontzettend moeten sappelen. Maar er zijn veel méér ouderen die het ruim hebben. Dit is veruit de rijkste generatie ‘pensionado’s’ uit de geschiedenis. Kijk voor de gein eens op Schiphol om je heen. Het ziet er zwart van de grijze koppetjes. Ze zijn gezond en gefortuneerd. Fit en vrolijk genoeg om de wereld rond te reizen.

HET ZIET Op SCHIpHOL ZWART VAN DE GRIJZE kOppETJES Je moet je dit blijven realiseren nu je partijen en vakbonden al met het Malieveld hoort dreigen. Daar staan straks – als het aan hen ligt – talloze Nederlanders tegen “het afbraakbeleid van het kabinet” te demonstreren. Ik blijf het raar vinden zo’n sociale uitkering voor arm én rijk. De AOW kwam er ooit omdat bijna niemand toen een goed pensioen had. Het begon in 1947 dan ook met een tijdelijke (!) ‘Noodwet’. Voor de paar jaar die je nog te leven had op je 65ste (mensen werden toen 70, nu 80) zorgde Vadertje Drees voor een basisvoorziening. Het moest een dam opwerpen tegen de schrijnende armoede onder ouderen. Gelijk had ‘ie. Nu gaat diezelfde AOW ook naar onbezorgde, steenrijke ouderen die het absoluut niet nodig hebben. Beetje raar toch dat we dat nooit het lef hebben gehad om dat te veranderen? BLIJF WEG VAN DE TWEE AGNESSEN Ik zei het al Nederland heeft twee wereldtitels. We zijn ook een topper in Kort Werken. Geen land ter wereld waar gemiddeld zo weinig wordt gewerkt. Oorzaken: veel parttimers, korte werkweek, veel mensen met een uitkering. Door de crisis kampen we nu eventjes met hoge werkloosheid. Dat duurt maar kort. Binnen de kortste keren zitten we – door dezelfde vergrijzing – met kolossale tekorten op de arbeidsmarkt. Dat loopt al snel in de 100-duizenden. We moeten allemaal langer werken, anders hebben we straks zelfs geen leerkrachten om onze weinige kinderen (bevolking krimpt door te kleine gezinnen) op te leiden. En we hebben in de zorg 100-duizenden werknemers nodig om alle 65-plussers (straks 67-plussers) te verzorgen en verplegen. Op het Ministerie van VWS hebben ze al uitgerekend dat we voor minstens 25 procent van de zorgvragers straks stomweg geen personeel hebben! We moeten dan wel meer immigranten toelaten! Welke Turk of Marokkaan smeert tegen die tijd de rollator of leegt de bedpo van Geert Wilders? Wie volgende maand met de twee Agnessen (Kant & Jongerius) nijdig op het Malieveld gaat demonstreren, staat met de rug naar de toekomst. Hoe links is het om een systeem in stand te houden waarin veel geld naar de rijken (soms héle rijken) wordt gesluisd? Die gulle bevoordeling van de rijken is in linkse kring politiek nogal incorrect. Toch? Kortom: We moeten onze ene wereldtitel (Beste Pensioensysteem) alsjeblieft behouden. En dat kan, ook met een AOW bij 67 jaar. Maar die andere wereldtitel (Kort Werken), … daar moeten we wél snel vanaf. Aan de slag! nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

13

26-10-2009 13:34:05

ADVERTORIAL

Integratie is noodzaak

Solim verbetert het voortraject met Software Life Cycle Management Het ontwikkelen van software kan veel efficiënter. De oplossing ligt bijna altijd verscholen in het voortraject: tachtig procent van de mislukkingen is terug te voeren tot die fase, waar gebrekkige specificaties hebben geleid tot software die uiteindelijk niet aansluit op de behoeften van de business. Volgens Anton Greve, directeur en mede-oprichter van Solim, is integratie van alle losse deelprocessen dè oplossing.

Solim levert de kennis om integratie tot stand te brengen, het integratieproces te implementeren en beschikt over de kennis van alle hulpmiddelen die nodig zijn om de diverse gebruikte tools te linken. Het bedrijf is ontstaan uit Solidium met één duidelijk doel: verbeteren van het ICT-voortraject en change management. Vanuit hun uitgebreide ervaring met ICT-projecten hebben de oprichters een professionele methode ontwikkeld om tot Software Product Lifecycle management te komen. Dit begint bij het definiëren en structureren van de juiste requirements, die de basis zijn voor de broodnodige integratie. Anton Greve, directeur en mede-oprichter van Solim, is ambitieus: “We gaan het ICT-probleem oplossen. Dat doen we door de focus in ICT te verschuiven naar het voortraject. Het gaat helemaal niet om beter en sneller programmeren, maar om de vraag hoe het nu echt komt dat het steeds fout gaat. Het antwoord op die vraag is dat de kwaliteit van de specificaties wereldwijd zwaar onder de maat is. En dan doet de software niet meer wat hij moet doen, wat onder meer leidt tot budgetoverschrijdingen om dat dan weer te verhelpen.” Solim biedt dienstverlening aan om dat voortraject te verbeteren. Het uiteindelijke doel is de applicatie beter, goedkoper en sneller tot stand te laten komen en goedkoper en sneller te kunnen onderhouden. Greve: “Overal waar ik kom zie ik problemen met het voortraject. Regelmatig kom je berichten tegen dat een project is mislukt of zwaar overschrijdt, maar je leest nooit waarom. Er wordt dan wel gezegd dat er iets mis is gegaan met de bouw, met de ontwikkeling of met de kosten, maar je leest nooit dat de requirements en specificaties vooraf niet goed waren. Toch is dat vaak wat er aan de hand is.”

Anton Greve, directeur en mede-oprichter van Solim

9505_IT-Executive_Solim_advertorial.indd 52-53 000_IT18_ADV 14

“We hebben geconstateerd dat verreweg het grootste deel van alle fouten te herleiden is tot het voortraject, en in die conclusie staan we niet alleen. Uit onderzoek blijkt dat tachtig

27-10-2009 13:42:11

procent van de defecten in software zijn oorsprong vindt in slechte requirements. Dat kun je oplossen door op een gestructureerde manier requirements te maken die aan een strakke kwaliteitsnorm voldoen.” Het geheim daarbij is af te stappen van vrijblijvend proza, de manier waarop nog steeds vaak de basis wordt gelegd voor software-ontwikkeling en -onderhoud. “Het hele voortraject wordt veelal opgetekend in proza MS Word. Dat blijkt niet te werken. Enkele jaren geleden had je in het voortraject uitsluitend proza. Daar zijn weliswaar ondersteunende modelling tools bijgekomen, maar ook dat heeft niet gebracht wat we ervan verwachten, want in de praktijk zijn de specificaties en requirements nog steeds van lage kwaliteit.” Daarnaast ontbreekt proces- en toolintegratie waardoor er geen of beperkte geautomatiseerde traceerbaarheid mogelijk is. Gebrek aan samenhang Dit komt volgens Greve voor een belangrijk deel door een gebrek aan samenhang. “Het is essentieel om de oplossing zodanig te structureren dat alle elementaire zaken worden herkend, worden gestructureerd, aan elkaar worden gerelateerd en worden vastgelegd. Het doel daarvan is om te herleiden op welke manier iets tot stand is gekomen. We zijn uiteindelijk tot de conclusie gekomen dat de essentie van de problemen zit in het ontbreken van integratie van de deelprocessen in het softwareproductieproces. Dat proces bestaat onder meer uit business analyse, requirements definiëren, ontwerpen, technisch ontwerpen, programmeren en testen. Iedereen gebruikt voor zijn discipline zijn eigen tools, maar de afstemming en overdracht zijn beperkt. In de praktijk gebeurt dat op allerlei manieren, soms geautomatiseerd, vaak schriftelijk, soms helemaal niet.” Zelden sluit dit naadloos aan. Omdat al die deelprocessen niet of gedeeltelijk geïntegreerd worden uitgevoerd leidt dit tot een gebrek aan traceerbaarheid. “Het is dan niet mogelijk om requirements te volgen, wat betekent dat je niet in staat bent om te achterhalen welke initiële redenering en specificaties aan de basis staan van de oplossing voor een bepaald business probleem. Bovendien zijn die deelprocessen niet geïntegreerd met andere essentiële processen als risicomanagement, projectmanagement, change management en configuratie management Iedereen doet ook daarbij weer zijn eigen werk met zijn eigen tool. Die integratie is echt noodzaak.” Deze boodschap van Solim valt in vruchtbare aarde. “Iedereen die we erover gesproken hebben, op allerlei niveaus, is unaniem enthousiast. Van CIO tot ontwikkelaar is duidelijk aan het worden dat het de moeite loont om het voortraject aan te pakken, en de requirements op een andere manier te specificeren. Want wanneer de requirements goed zijn is dat tevens de ingang voor een goede test en verbetert dus het testproces. De kwaliteit van de requirements, het raakt alle disciplines.” De voordelen zijn evident. Er bestaat een duidelijke behoefte

aan goedkopere informatiesystemen en goedkoper onderhoud, en er is behoefte aan een snellere time-to-market. Daar komt bij dat gebruikersorganisaties de afgelopen jaren steeds sterker zijn geworden. De belangen van de gebruikersorganisaties zijn zwaarwegender geworden dan die van de ICT, waar vroeger nog vaak vanuit de technologie werd bepaald dat iets niet kon of te duur was. Om in het voortraject goed te kunnen structureren en bepalen wat belangrijk is, is het noodzakelijk een duidelijke visie te ontwikkelen. Greve: “Mijn stelling is: niets meer over de muur gooien, maar houdt voortdurend contact met de bouwfase. De scheiding tussen voortraject en bouwfase moet eruit. En niet alleen in naam, maar ook ècht. En dat realiseer je door product lifecycle management in te voeren. Alle relevante elementen waaruit een software applicatie wordt opgebouwd, worden gemodelleerd en geïntegreerd. Op die elementen wordt change management en configuratie management uitgevoerd. De onderdelen waaruit de applicatie is opgebouwd zijn traceerbaar en kunnen worden beheerd, waar men vroeger een ´request voor change´ probeerde toe te passen op een black-box- de software en de proza. De basis daarvoor is drieledig: goede requirements, goed requirements management en integratie.” Minder omissies Een hindernis is de economische situatie, waardoor budgetten beperkt zijn. “Op dit moment zit de tijd tegen. Hoewel het dè manier is om fouten uit het proces te halen vereist het wel enige inspanning. Om het goed te implementeren moet je integreren, tools implementeren en processen veranderen. Je moet mensen trainen, en het in de organisatie implementeren. En veranderingen roepen een natuurlijke weerstand op. Het is daarom belangrijk dat het besef van de noodzaak doordringt.” Op dat vlak is een rol weggelegd voor Solim. “Bij die noodzakelijke bewustwording speelt spraakverwarring soms een rol. Soms worden mensen requirements engineers genoemd terwijl ze nog op traditionele manier functioneel ontwerpen. Maar een functioneel ontwerper is iets anders dan een requirements engineer die requirements ontdekt en in een model vat,en traces legt voor andere deelprocessen en management processen. En dat in een modern RM tool. Dat is een discussie die we nog steeds voeren.” “Wij helpen onze klant met de procesinrichting met die tooling, en met de integraties. Veelal aan de hand van pragmatische werkinstructies en richtlijnen. Daarmee zorgen we voor transparantie van het proces en integratie zodat de producten die tot stand komen getraced kunnen worden over de gehele lifecycle, zodat je snel dingen kunt veranderen. Hoe verder je vooraan begint, hoe makkelijker je requirements ontdekt, hoe beter je ze kunt specificeren en hoe beter je ze kunt herleiden uit business goals van stakeholders. En hoe minder omissies en fouten erin zitten. Je ziet in praktijk direct dat het helpt.”

SOLIM • Graadt van Roggenweg 328-334 • 3531 AH Utrecht T 030 298 22 90 E [email protected] I www.solim.nl

000_IT18_ADV 15

23-10-2009 09:42:29 27-10-2009 13:42:12

MANAGEMENT GEHEIMEN VAN TOPONDERNEMINGEN I 1 Egon Zehnder: Anti-sterrensysteem Laat de hoogte van de beloning bepalen door slechts twee factoren: bedrijfswinst en senioriteit. Headhuntingfirma Egon Zehnder – zo’n negenhonderd medewerkers (waarvan er driehonderd partner zijn) in tegen de veertig landen – houdt geen verslagen bij van het aantal factureerbare uren van partners en betaalt geen provisies en bonussen. Het salaris van partners wordt bepaald door slechts twee dingen: de winst van de firma en je senioriteit. Dus is iedereen erop gefocust om de winstgevendheid van de firma te vergroten. Executive chairman John Grumbar: “Het systeem garandeert totale samenwerking.” 2 Toro: het contrateam Benoem speciale advocaten van de duivel die vraagtekens zetten bij fusie- en overnamedeals. Bij grasmaaiergigant Toro (tegen de twee miljard dollar omzet) voorkomen ‘contrateams’ dat er overnames worden gedaan die tot mislukken gedoemd zijn en de onderneming veel geld en energie zouden kosten. 3 Colgate-Palmolive: slecht-nieuwsmappen. Blijf constant letten op mogelijke problemen die op komst zijn. Elke dag krijgen Colgate-Palmolive-ceo Ian Cook en zijn executives een ‘situatierapportage’-map op hun bureau met formulieren die zijn ingevuld door regionale managers (wereldwijd). Hierin worden de meest uiteenlopende problemen gesignaleerd – van vertragingen in de productie en technische problemen tot fabrieksongevallen en distributie-issues. 4 Whole Foods Market: besparingen delen met personeel. Geef kostenbesparingen door aan degenen die ze hebben gerealiseerd. Als bij Whole Foods Market (richting vijf miljard dollar omzet) een winkelfiliaal onder zijn loonbudget blijft, wordt het surplus aan de medewerkers uitgekeerd in de vorm van hogere uurlonen. Hard en efficiënt werken loont dus. Voordeel is ook dat nieuw personeel scherp geselecteerd wordt. Bij Whole Foods Market krijg je pas een vaste aanstelling als tweederde van je collega’s voor stemt - en mensen geven hun stem niet aan iemand die niet erg productief is maar wel gaat meedelen in de gerealiseerde besparingen. Vervolg op 17

16

016-017_IT18_MAN_KRT1 16

Bedrijfsgeheimen geheim houden Bedrijven maken vaak essentiële fouten bij pogingen om gevoelige informatie achter gesloten deuren te houden.

B

ij 40 procent van de ondernemingen zijn wel eens bedrijfsgeheimen in verkeerde handen gekomen, bijvoorbeeld bij andere bedrijven of bij de pers. David Hannah (Simon Fraser University) onderzocht wat ondernemingen verkeerd doen bij het beschermen van gevoelige bedrijfsinformatie en vond een aantal knelpunten. Bij nieuwe medewerkers wordt onvoldoende benadrukt dat bepaalde informatie geheim is en binnen het bedrijf moet blijven. En bij de bestaande medewerkers wordt het beleid voor het omgaan met gevoelige informatie niet regelmatig steeds opnieuw gecommuniceerd. Daarnaast wordt medewerkers vaak het gevoel gegeven dat ze niet worden vertrouwd. Echter: naarmate mensen minder het gevoel hebben dat zij vertrouwen genieten, voelen zij zich ook minder geroepen om bedrijfsgeheimen te beschermen. Daarnaast maakt het management zich ogenschijnlijk vaak niet druk om mogelijk informatieverlies en geeft het niet het goede voorbeeld. Verder worden eigendomskwes-

ties vaak niet helder geregeld. Als medewerkers ideeën ontwikkelen, kunnen ze dan het gevoel krijgen dat zij de eigenaar ervan zijn en ermee kunnen doen wat ze willen. En tot slot worden vertrekkende medewerkers vaak niet herinnerd aan hun geheimhoudingsverplichtingen. Wijs

mensen die weggaan op deze verplichtingen, maar dan wel zonder ze van je te vervreemden of het gevoel te geven dat je ze niet vertrouwt. Maak bijvoorbeeld duidelijk dat dit onderwerp een standaardonderdeel is van elk outtakegesprek. Bron: MIT Sloan Management Review

•

Waarom die ander wel? Het is frustrerend als je geen heldere feedback krijgt over de reden dat een promotie naar iemand anders ging, en niet naar jou.

D

e New-Yorkse consultant John Beeson, gespecialiseerd in opvolgingsplanning en ‘executive-development’, vindt dat promoties in de meeste organisaties gebaseerd zijn op ongeschreven regels en vage, intuïtieve en nauwelijks geëxpliciteerde gevoelens van managers over de persoonlijke capaciteiten van mensen. Met als gevolg dat beslissingen over promoties vaak arbitrair en raadselachtig lijken: iemands staat van dienst en prestaties zijn perfect, en toch gaat de baan naar iemand anders. Dat neemt niet weg dat er bepaalde basisprincipes zijn bij de beoordeling van mensen bij promoties, zegt Beeson. De minimumvoorwaarden: consequent sterk presteren, hoog scoren op het gebied van ethiek en integriteit en van een sterke drive getuigen om leiding te geven en meer verantwoordelijkheid te krijgen. Wie zwakke interpersoonlijke vaardigheden heeft, anderen ongevoelig of kwetsend behandelt, het eigenbenr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

lang boven het organisatiebelang stelt of een kortzichtig perspectief op de business en de organisatie heeft, kan promotie naar hoge posities wel vergeten. Je promotiekansen nemen sterk toe als de beslissers zien dat je goed bent in strategisch denken en richting geven, dat je markttrends goed doorziet en strategieën kunt ontwikkelen die het bedrijf onderscheiden van concurrenten. Belangrijke capaciteiten zijn verder: een neus voor talent hebben, teams met een sterke cohesie kunnen bouwen, implementaties managen zonder op een te laag detailniveau bij dingen betrokken te raken, weten wanneer het nodig is om de zaken anders aan te pakken, bereid zijn om over interne grenzen heen te gaan als je iets voor elkaar moet boksen, collega’s kunnen beïnvloeden en overtuigen en goed met conflicten kunnen omgaan. Bron: Harvard Business Review

•

26-10-2009 13:37:18

Goede baas in slecht weer In slechte economische tijden is het voor it-managers moeilijker om een goede baas te zijn.

H

et gaat nog steeds slecht met de economie. Veel bedrijven hebben het zwaar en moeten banen schrappen. Onder zulke omstandigheden is het opeens een stuk minder leuk om manager te zijn. Managers hebben nieuwe prioriteiten zoals ervoor zorgen dat het bedrijf overleeft. Maar tegelijkertijd wordt elke maatregel met argusogen bekeken door de me-

dewerkers, die het zwaard van Damocles boven hun hoofd voelen hangen. Hoe kun je in deze tijden een goede baas zijn voor je mensen? Volgens managementgoeroe Robert Sutton (Stanford University) moeten managers hun medewerkers de vier dingen geven waar zij op dit moment het meest om zitten te springen. Allereerst is dat voorspelbaarheid. Geef mensen zoveel mogelijk informatie over wat er gaat gebeuren en wanneer, zodat ze weten waar ze aan toe zijn. Geef je mensen

GEHEIMEN VAN TOPONDERNEMINGEN II

daarnaast inzicht in waarom en hoe het gaat gebeuren. Leg goed uit waarom de door te voeren maatregelen en veranderingen noodzakelijk zijn. Geef ze ook een stem in dingen, controle - misschien niet over wat er gaat gebeuren maar dan toch minstens over hoe en wanneer het gaat gebeuren. En tot slot: toon compassie. Plaats jezelf in de schoenen van je mensen en leef met ze mee als er pijnlijke maatregelen moeten worden genomen. Bron: Harvard Business Review

•

Kampioenen in service Juist in deze tijden is het belangrijk om je bestaande klanten tevreden te houden. Sommige bedrijven zijn daar veel beter in dan andere. Welke ondernemingen blinken uit in service? En hoe doen ze dat?

J

a, het is crisis. Ondernemingen hebben te kampen met teruglopende omzetten en een inzakkend moreel onder de werknemers. Ja, er moet worden bezuinigd. Geen bedrijfsonderdeel ontsnapt daar bij voorbaat aan. Veel bedrijven zijn geneigd om ook op hun service te bezuinigen. Maar klanten weten juist in deze crisistijden wat zij (en dan vooral hun portemonnee) waard zijn en eisen juist meer aandacht, betere kwaliteit, meer waar voor hun geld en uitstekende service. Er zijn ook ondernemingen die er ondanks de recessie nu alles aan doen om hun service te versterken. Niet toevallig geldt dat voor de bedrijven die hoog zijn geëindigd op de jaarlijkse Customer Service Champs-ranking van BusinessWeek. Zij behandelen hun beste (bestaande) klanten beter dan ooit, zelfs

SANEREN EN TOCH TOPSERVICE?

• Flexibiliseer je personeelsbestand. Oftewel: haal zo veel mogelijk uit de mensen die je hebt. Bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat ze in meerdere functies kunnen draaien. • Verwen de achterblijvers extra. Ontslagen zijn funest voor het moreel. Hou de mensen in de frontlinies blij, bijvoorbeeld door ze flexibele werktijden en andere extra’s te geven.

als dat betekent dat nieuwe klanten dan maar iets minder moeten krijgen. Deze bedrijven bezuinigen niet op hun front-office, proberen de bemensing in de frontlinies op peil te houden en investeren in goedkope technologie om hun service verder te verbeteren. En ze kiezen voor bezuinigingen waar de klant niets van merkt. De nummer 1 op de ranglijst van servicekampioenen is Amazon.com, gevolgd door USAA, Jaguar, Lexus, Ritz-Carlton, Publix Super Markets, Zappos. com en Hewlett-Packard.

•

Bron: BusinessWeek

• Investeer in eenvoudige serviceverhogende technologie. Zoals webcams in winkels die door klanten kunnen worden gebruikt om contact te hebben met experts. • Pamper je beste klanten. Geef de mensen die het vaakst of meest bij je kopen snellere of meer service, extra aandacht en flexibelere voorwaarden.

Duurste werkplekken Nog een argument voor thuiswerken: werkplekken op kantoor zijn duur. De duurste werkplekken staan in Tokio.

E

en gemiddelde werkplek kost in Tokio € 16.420 per jaar, 32 procent duurder dan in 2008. De duurste stad van Europa – en de een na duurste ter wereld - is Parijs, waar een werkplek 16.020

016-017_IT18_MAN_KRT1 17

per jaar kost (+5 procent). Dat blijkt uit het jaarlijkse onderzoek Global Occupancy Cost – Offices van vastgoedadviseur DTZ. Op de derde plaats staat Hongkong (€ 15.750), gevolgd

door Dubai (€ 15.540, +50 procent!), Londen/West End (€ 15.350), Moskou (€ 13.480) en New York City (€ 13.250). In Amsterdam kost een werkplek € 7730 (+2 procent). In 2008 was Londen nog de duurste kantoorlocatie - een werkplek kostte daar toen € 21.580.

•

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

5 Intel: the long goodbye Houd gepensioneerde werknemers beschikbaar in je arbeidsbestand voor advies en ondersteuning. Als werknemers van Intel met pensioen gaan, krijgen ze een laptop mee, een printer, gratis internettoegang, technische ondersteuning en uitnodigingen voor kwartaalbriefings met senior executives over de prestatie en producten van het bedrijf. Intel wil gepensioneerde werknemers op die manier beschikbaar houden voor consultingwerk. Intels ‘senior talent pool’ zit inmiddels al een eind boven de duizend mensen. 6 W.L. Gore: peer-to-peer promotie Laat medewerkers zelf hun leiders kiezen. Bij W.L. Gore hebben, op een paar topexecutives na, alle 6800 medewerkers dezelfde titel: ‘associate’. Er zijn geen ‘managers’ en ‘medewerkers’, en alles is projectgebaseerd. Als je ‘teamleider’ wilt worden, ga je niet lobbyen voor een promotie, maar zoek je samenwerking met een aantal mensen om een bepaald doel te bereiken (bijvoorbeeld een nieuw product ontwikkelen). 7 UPS: elke dag een drie-minutenbespreking Begin elke dag met een korte briefing voor alle werknemers. Bij UPS – waar zo’n 220.000 chauffeurs en pakkettenverwerkers werken – beginnen bedrijfseenheden en filialen elke ochtend met een verplichte bijeenkomst voor alle medewerkers die precies drie minuten duurt. Hierop doet de manager bedrijfsmededelingen en geeft hij lokale informatie (van wegwerkzaamheden en files tot klachten van klanten). Elke bijeenkomst eindigt met een veiligheidstip. 8 Men’s Wearhouse: beloon diefstalafname Beloon medewerkers als ze met hun vingers van de handel af blijven. In Amerikaanse winkels wordt jaarlijks voor meer dan dertig miljard dollar aan artikelen gestolen, grotendeels door het personeel zelf. Men’s Wearhouse (1,7 miljard dollar omzet) geeft zijn (winkel)managers kwartaalbonussen als het aantal diefstallen beperkt blijft (dat wil zeggen beneden het bedrijfstakgemiddelde). Boodschap aan het personeel: als medewerkers stelen, stelen ze van zichzelf en hun collega’s. Bron: BusinessWeek

17

26-10-2009 13:37:20

over

Het Nieuwe Werken congres

CONGRES

De volgende stap

ICT, Facility en HR slaan handen ineen Het zindert in Nederland van Het Nieuwe Werken, ieder zichzelf respecterend bedrijf heeft het erover. Maar wat is het nu precies? Hoe ga je er mee aan de slag? En misschien wel de allerbelangrijkste vraag: wat doet het met de mensen in organisaties?

De antwoorden op deze vragen worden gegeven door experts. Een keur aan managers en deskundigen die Het Nieuwe Werken kennen vanuit praktijksituaties. Tijdens het congres komen de drie groepen bijeen die direct bij de invoering van Het Nieuwe Werken zijn betrokken, te weten managers HR, Facility en ICT. Intensieve samenwerking tussen deze drie disciplines is één van de belangrijkste succesfactoren voor het succesvol implementeren van Het Nieuwe Werken in organisaties.

Datum:

woensdag 18 november 2009

Locatie:

Conferentiecentrum Woudschoten, Zeist

Informatie: www.overhetnieuwewerken.nl/congres

www.overhetnieuwewerken.nl/congres ADV_HetNieuweWerken_190x268mm.indd 1

000_IT18_ADV 18

22-09-2009 08:58:14

27-10-2009 13:42:13

Wil je reageren op een artikel of heb je een mening die er toe doet? Stuur een e-mail naar [email protected]

Onwillige manager houdt thuiswerken tegen Het moet nu maar eens uit zijn met die gezochte argumenten tegen thuiswerken, stelt Rob van der Hoeven, VP van Citrix en voorzitter van het Ewerkforum. Hij reageert op de blog ‘Griep? Duik in je bezemkast’, van Flip Houtman op de IT Executive site. Niet de kosten of de onveiligheid maar vooral onwillige managers houden thuiswerken tegen.

H

outman zet vraagtekens bij veronderstelde voordelen van thuiswerken en weet daarnaast een aantal nadelen te noemen: zo zou de techniek die het werknemers mogelijk maakt om thuis in te loggen op het bedrijfsnetwerk, onveilig en kostbaar zijn. Nu worden veiligheid en kosten wel vaker genoemd als redenen om thuiswerken af te remmen, dus hier is weinig nieuws onder de zon. Sterker nog: de argumenten zijn zo oud, dat ze inmiddels achterhaald zijn. De komst van internet en mobiele telefoons opende tien, vijftien jaar geleden een wereld van mogelijkheden voor kenniswerkers: voortaan waren ze niet meer per se gebonden aan kantoor, maar konden ze met hun laptop op elke plek en elk moment verbinding maken met het bedrijfsnetwerk. De mobiele telefoon zorgde er daarnaast voor dat je ook overal bereikbaar was voor klanten en collega’s. De technologieën waar deze prille thuiswerkers over beschikten, waren inderdaad in de meeste gevallen kostbaar en leverden niet de prestaties die de gebruikers ervan verlangden. Inloggen op het bedrijfsnetwerk vereiste bovendien een bandbreedte die voor veel bedrijven nog niet binnen handbereik was. Inmiddels hebben we een enorme technologische ontwikkeling doorge-

maakt en is het overgrote deel van de verbindingen waar werknemers thuis en op kantoor gebruik van maken, meer dan goed genoeg om vanaf elke laptop of pc toegang te hebben tot bedrijfsapplicaties en -gegevens, zonder dat de prestaties hieronder lijden. Met desktopvirtualisatie kunnen werknemers zelfs hun bureaublad gevirtualiseerd op hun thuiscomputer krijgen. Recente technologische innovaties als HDX-technologie van Citrix zorgen ervoor dat de gebruikerservaring hetzelfde is als werknemers gewend zijn op kantoor. Alsof dat nog niet genoeg is, zijn er verschillende netwerktechnologieën op de markt die dataverkeer dusdanig versnellen, dat investeren in bandbreedte niet meer nodig is om thuiswerken mogelijk te maken. Ook beveiliging is geen onoverkomelijk probleem. Toegegeven, hackers worden steeds intelligenter, maar de technologieën worden dat ook. Door middel van virtualisatie kunnen data en applicaties veilig van het datacenter naar de eindgebruiker worden geleverd. Misschien nog wel het grootste obstakel om thuiswerken echt te laten doordringen in het Nederlandse bedrijfsleven is nog niet genoemd: onwillige managers. De angst om controle te verliezen op werknemers die op afstand werken, lijkt nog steeds te overheersen. Werken op afstand vereist vertrouwen, waarbij werknemers worden gestuurd en afgerekend op het behaalde resultaat. De ervaring leert juist dat werknemers die thuis werken, extra gemotiveerd zijn om goede resultaten te halen - om te bewijzen dat ze het vertrouwen waard zijn en omdat ze een betere balans kunnen vinden tussen werk en privé. Misschien neemt de Mexicaanse griep net de laatste drempel weg die een definitieve doorbraak van mobiel - en thuiswerken mogelijk maakt. Hopelijk zien managers dan in dat ze met thuiswerken werknemers juist motiveren om het beste uit zichzelf te halen. Dat zou dan een geluk bij een ongeluk zijn.

•

19

019_IT18_TECH_FRM_AGD 19

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

4 en 5 november Infosecurity.nl 2009 Storage Expo 2009 LinuxWorld 2009 Drie vakbeurzen, Jaarbeurs, Utrecht www.infosecurity.nl 10 t/m 13 november ICT & Logistiek 2009 Vakbeurs, Jaarbeurs Utrecht www.ictlogistiek.nl Dinsdag 10 november Document Output Management Congres, Intres Hoevelaken www.heliview.nl Dinsdag 10 november Open Source Business Intelligence Seminar, Hotel Lapershoek Hilversum www.arrayseminars.nl Dinsdag 10 november Oracle’s BI Framework Seminar, Holiday Inn Leiden www.arrayseminars.nl Woensdag 11 november 10e Nationaal Sustainability Congres Congres en expo, World Forum, Den Haag www.sustainability-congres.nl Woensdag 11 november Virtualisatie Congres, De Reehorst Ede http://virtualisatie.heliview.nl Woensdag 11 november SAP Business Objects’ BI Framework Seminar, Holiday Inn Leiden www.arrayseminars.nl Dinsdag 17 november Statistische analyse met de nieuwste technologie Briefing, SAS Hoofdkantoor, Huizen www.sas.com Dinsdag 17 november Open Source Conference 2009 Congres en expo, Amsterdam Arena www.opensourceconference.nl Woensdag 18 november Het Nieuwe Werken Conferentiecentrum Woudschoten, Zeist; www.overhetnieuwewerken. nl/congres Woensdag 25 november Greening the Enterprise 3.0 Media Plaza Utrecht www.itexecutive.nl/greening Kijk voor een compleet agendaoverzicht op www.ictevenementen.nl

26-10-2009 13:39:17

Betere DIeNstVerleNINg Het centrum voor facilitaire dienstverlening van de Belastingdienst heeft een aanbesteding uitgeschreven voor de levering van een geïntegreerde suite voor IT Service Management. Het gaat alleen om de software. De Belastingdienst is druk doende om een complexiteitsreductie in de automatisering te realiseren om de dienstverlening aan burgers en bedrijven te verbeteren. In 2008 hebben zich ernstige verstoringen in het productieproces voorgedaan. De ergste betrof het niet kunnen verwerken van ruim 730.000 ingediende aangiften inkomstenbelasting 2007 in februari 2008. Met de nieuwe software wil de fiscus de continuïteit en kwaliteit van de processen verbeteren. In zijn beheerverslag over 2008 geeft de fiscus toe dat er vooral problemen ontstaan doordat er fouten optreden in de zogeheten informatievoorzieningketen – van opdracht, ontwerp, bouw, testen tot en met de implementatie van applicaties.

HarDware syNteNs Inkooporganisatie Het Nic uit Zwolle heeft voor de uitvoeringsorganisatie Syntens van het ministerie van Economische Zaken een aanbesteding uitgeschreven voor de levering van hardware. De organisatie wil een raamovereenkomst met drie dienstverleners tekenen voor een periode van 2 jaren. Onder de overeenkomst vallen onder meer servers, storage, desktops en notebooks.

CoNfIgUratIemaNagemeNt Het ministerie van landbouw, natuur en voedselkwaliteit (LNV) heeft een aanbesteding uitgeschreven voor de aanschaf en ondersteuning van een standaardpakket om het configuratiemanagement te verbeteren. De applicatie moet een automatische verkenning van systemen ondersteunen voor het vullen van een configuratie management database (cmdb). Daarnaast moet er een koppeling komen tussen de bestaande event-monitoring tool en deze informatie in de cmdb. Deze koppeling moet events zichtbaar maken. Verder moet door het configuratiemanagement het verband tussen oorzaak en gevolg in verstoringen en andere events duidelijk worden. Daarnaast moeten er rapportavoorzieningen inzitten waarmee gegevens door te sluizen zijn naar de reeds aanwezige monitoring tool. Tot slot wil het ministerie een systeem hebben waarmee de prestaties van nieuwe applicaties getest kunnen worden.

20

020-023_IT18_TECH_LNV 20

Ministerie van LNV kiest voor virtuele werkplek

Van uitvoering naar regie Na een uitzonderlijk uitgebreid voortraject gaat Capgemini binnen strakke prestatie-afspraken aan de slag met het opzetten van virtuele werkplekken voor het ministerie van landbouw, natuur en voedselkwaliteit. Uitvoeringsorganisatie Dictu probeert elk risico bij de invoering van meer dan negenduizend nieuwe werkplekken uit te sluiten. Door Marco van der Hoeven

“O

nze oriëntatie is in de eerste bestaansjaren van de centrale it-afdeling sterk gericht geweest op de uitvoering van de it-functie”, vertelt Edwin Schuchmann, directeur van de Dienst ICT Uitvoering (Dictu) bij het ministerie van landbouw, natuur en voedselkwaliteit (LNV). “Daarmee hebben we de continuïteit weliswaar veilig gesteld, maar uiteindelijk moet een interne it-organisatie zich vooral richten op de business van een ministerie, de strategische kant. Omdat we in het begin onze handen meer dan vol hadden aan de overgedragen technologie, dreigde Dictu met de rug naar de opdrachtgevers binnen LNV te staan. Daar hebben we door middel van een nieuw strategisch bedrijfsplan verandering in gebracht. In dat plan hebben we de ondersteuning van de opdrachtgevers centraal gesteld, evenals de aansturing van uitvoerende it-werkzaamheden. Door een sterke regieorganisatie op te bouwen, hoeven we niet meer alle werkzaamheden zelf uit te voeren.” Het eerste onderdeel dat buiten de deur terecht kwam was het netwerk, dat meer dan tweehonderd locaties met elkaar verbindt. Dit wordt nu onderhouden door de it-organisatie van Rijkswaterstaat. Vervolgens kwam de kantoorautomatisering aan de beurt. Deze was hard aan vernieuwing toe, en omdat kantoorautomatisering bij uitstek een commodity is werd besloten het beheer aan een derde partij uit te besteden. Hiervoor is een Europese aanbesteding uitgeschreven. Later zal ook de applicatie-ontwikkeling en delen van het applicatiebeheer van het ministerie worden uitbesteed aan een externe partij. Vincent Wouters is als directielid bij Dictu verantwoordelijk voor het programma om de kantoorautomatisering uit te besteden: “Het voordeel van zo’n aanbesteding is dat het je dwingt goed te beschrijven wat je wilt hebben. Traditioneel is de verleiding groot om alles heel technisch te specificeren. Wij hebben er heel bewust voor gekozen een functionele beschrijving te maken. Parallel aan die beschrijving zijn we bij andere overheidsorganisaties en marktpartijen te rade gegaan. Daarbij heb-

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

ben we ook om tafel gezeten met Nederland Open in Verbinding (NOiV) en de Digitale Werkplek Rijk (DWR) om onze eisen op hun programma af te stemmen. Dat is een open debat geweest over het realisme van onze wensen, waarvan we de uitkomsten hebben meegenomen in het bestek.” Het doel van Dictu was om de kantoorautomatisering volledig uit te besteden. Wouters: “We willen een partner die we integraal kunnen aanspreken op wat hij levert. Dat betekent dat we aandacht hebben besteed aan de vraag hoe je zo´n partij kunt laten aantonen dat ze het kunnen. De aansturing van een externe partij is daarbij essentieel, we wilden geen rafelranden waardoor onduidelijkheid zou blijven bestaan over de verantwoordelijkheid.”

Betere regIe moet De strategIsCHe waarDe VaN It VersterkeN

INVesterINg Dictu heeft voor de voorbereidende fase van de uitbesteding ruim de tijd genomen. Schuchmann: “We wilden het bestek tot in de puntjes uitgewerkt hebben. We zijn pas aan de RFI begonnen toen de RFP nagenoeg stond als een huis. Met al die consultaties zijn we weliswaar bijna een jaar bezig geweest, maar die investering heeft zich meer dan terugbetaald. Het was daarbij een groot voordeel dat we al goed wisten wat we in huis hadden, dat hadden we de jaren daarvoor grondig in kaart gebracht. We konden bij het bestek een paar centimeter bijlage meesturen om de inschrijvers een goed beeld te geven van wat ze gingen overnemen.”

27-10-2009 09:21:28

Op de aanbesteding kwamen uiteindelijk vier aanbiedingen, die dankzij de functionele beschrijving allemaal een duidelijk eigen karakter hadden. Wouters: “De functionele aanbesteding bood de leveranciers alle ruimte om met hun sterkste concept in te schrijven en het waren allemaal goede oplossingen. We hebben ze vervolgens beoordeeld op prijs en kwaliteit. Bij kwaliteit ging het in gelijke mate om de aangeboden technische oplossing, de transitie-aanpak èn de zorg voor onze eigen mensen. Een zorgvuldige overgang van medewerkers van Dictu, die momenteel zorgdragen voor de werkplekondersteuning binnen LNV, maakt onderdeel uit van de aanbesteding.” De aanbiedingen zijn beoordeeld door een grote commissie, waar in totaal 26 mensen de plannen van een puntentelling voorzien hebben. Schuchmann: “Op die manier konden we alle relevante aspecten meenemen. De ondernemingsraad bijvoorbeeld heeft mee beoordeeld over de HR-component. Door die brede steun krijg je een voorlopersgroep in de organisatie, en is de keuze niet alleen iets van de directie. Want na de keuze van de oplossing begint het pas.” Uiteindelijk zijn we daarmee tot een eind-

020-023_IT18_TECH_LNV 21

oordeel gekomen, waaruit bleek dat Capgemini op alle fronten de beste aanbieding heeft gedaan. Om te voorkomen dat er in de eerste fase van de migratie problemen ontstaan, heeft Dictu voor een eigen oplossing gekozen. Schuchmann: “We werken bewust niet met een pilot, maar een echte migratie bij een launching customer. We hebben contractueel afgesproken met Capgemini dat wat ze op papier aanbieden, ze daadwerkelijk draaiend krijgen bij die launching customer, anders wordt het contract ontbonden. Die klant is representatief voor LNV voor wat betreft de IT, het is eigenlijk het ministerie in het klein. Als het daar werkt dan weten we vrij zeker dat het ook elders goed zal gaan.” Met de oplossing van Capgemini krijgt LNV een virtuele werkplek voor de medewerkers. Het ministerie heeft heel veel locaties verspreid door heel Nederland heen. Door die virtuele werkplek zijn er weinig lokale beheerders nodig. De virtuele desktop draait fysiek in het rekencentrum in Amsterdam. De medewerkers gaan gebruik maken van een thin client (de SunRay) waarmee de virtuele desktop overal kan worden opgeroepen, zowel bij een LNV-locatie als een thuiswerkplek. nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

Wat is Dictu

Dictu is op 1 januari 2005 opgericht als Shared Service-organisatie voor het ministerie van landbouw, natuur en voedselveiligheid (LNV). De organisatie is in de plaats gekomen van twintig afzonderlijke it-organisaties binnen het ministerie. Dictu is verantwoordelijk voor de volledige IT voor alle onderdelen van LNV, van werkplekken en applicaties tot telefonie en netwerken. Binnen het ministerie gaat het daarbij onder meer om negenduizend werkplekken en duizend applicaties. Deze organisatie heeft een jaaromzet van 110 miljoen euro, driehonderd eigen medewerkers en tweehonderdvijftig externe krachten.

21

27-10-2009 11:00:43

000_IT18_ADV 22

27-10-2009 13:42:17

COLUMN BEHEERSBAARHEID Wouters: “De beheersbaarheid wordt hiermee veel groter. We hebben bovendien een slag gemaakt met duurzaam inkopen: dit is daadwerkelijk een groene werkplek, het stroomverbruik is nog maar een fractie van dat van de gewone werkplek. Daarnaast is ook het rekencentra dat gebruikt wordt groen ingericht.” Wat verder opvalt is dat er in het nieuwe aanbod de nodige aandacht is voor open source software om aan het programma Nederland Open in Verbinding te kunnen voldoen. “We zijn hierop uitgekomen door die puur functionele beschrijving”, aldus Schuchmann. “En we hebben bij de beoordeling van de ontvangen aanbiedingen bonuspunten toegekend voor open source oplossingen. De concrete invulling hebben we bewust open gelaten. Zo denk je bij een PDF-writer al snel aan Acrobat. Wij hebben echter algemeen om een PDF writer gevraagd en krijgen nu een open source-variant.” Terwijl LNV bezig is met het invoeren van de virtuele werkplek wordt er op rijksniveau nog steeds gewerkt aan een digitale werkplek, de Digitale Werkplek Rijk. Hoe verhoudt dit zich tot elkaar? Schuchmann: “De discussie over de norm voor een digitale werkplek rijk is geen gesloten discussie. GOUD is een tussentijdse keuze, nu komt de digitale werkplek rijk er aan. Die werkplek is in eerste instantie gericht op de beleidskernen van departementen, terwijl LNV juist een relatief kleine beleidskern heeft, en vooral veel uitvoerende diensten. “Los daarvan kunnen we als die digitale werkplek er eenmaal is probleemloos overstappen, daar is de huidige infrastructuur op ingericht. We hebben namelijk de volledige DWR-agenda integraal in het bestek opgenomen. Juist door de contacten met NOiV en DWR in de voorbereidende fase hebben we ervoor gezorgd dat we geen afwijkende lijn volgen.”

•

BEPERKTE BEWEGINGSRUIMTE

De speelruimte die individuele departementen hebben bij het inrichten van hun it-infrastructuur wordt steeds kleiner. Met name Nederland Open in Verbinding (NOiV) en de Digitale Werkomgeving Rijksoverheid (DWR) moeten zorgen voor meer samenwerking en een betere uniformering van de IT. Het eerste ontwerp van de gemeenschappelijke werkplek was GOUD (Gezamenlijke Ontwikkeling Uniforme rijksDesktop). Dit project lag regelmatig onder vuur, vooral door een vermeende voorkeur voor gesloten software. Dat bleek in praktijk vooral toe te schrijven aan de grote hoeveelheid gesloten applicaties die niet allemaal naar open varianten over zijn te zetten. Na de presentatie van het actieplan Nederland Open in Verbinding (NOiV) is het ontwerpen van de digitale werkomgeving bij de centrale overheid in een stroomversnelling gekomen. GOUD is opgegaan in het programma DWR (Digitale Werkomgeving Rijksdienst), dat in het kader van het actieplan NOiV expliciet open source en open standaarden als uitgangspunt neemt. Het kan nog een aantal jaren duren voordat DWR daadwerkelijk tot bindende verplichtingen leidt, maar lopende projecten als die bij LNV houden al wel rekening met de specificaties die tot nu toe bekend zijn, zodat de aanpassingen over een aantal jaren minimaal zijn.

020-023_IT18_TECH_LNV 23

RON TOLIDO

Hasta la Vista, Innovatie Hoezo levert IT geen economische waarde? Op de jaarlijkse conferentie Oracle World in San Francisco zijn 40.000 belangstellenden afgekomen. Die reanimeren spontaan de kwijnende bedrijfsvoering van de staat Californië. De hotels zitten eindelijk weer eens stampvol, de restaurants floreren en taxi’s zijn hier gelukkig – als vanouds – nauwelijks te vinden. Geruststellend. Gouverneur Schwarzenegger komt er graag even voor opdraven om een toespraak te houden. En verdomd, binnen een kwartier ontpopt hij zich tot de meest enthousiaste pleitbezorger voor innovatie van de gehele conferentie. Hij klinkt als een geïnspireerde consultant als hij zijn overtuiging deelt dat de grote uitdagingen van deze tijd – de opwarming van de aarde, gezondheidszorg, energietekorten, voedselproductie – slechts met innovatieve technologie te lijf kunnen worden gegaan. De volgepakte zaal, diep onder de grond in het Moscone centrum, gaat er zonder tegenspartelen plat voor. Daar kan de rest van de sprekers nog een puntje aan zuigen. Want om eerlijk te zijn, het thema van de conferentie is dan “powering innovation”, het gros van de boodschappen heeft de gematigde toon die men in it-kringen momenteel graag gebruikt. Larry Ellison claimt dat het innovatiebudget van Oracle groter is dan ooit, maar het meeste daarvan wordt uitgegeven aan het consoli-

ORACLE STEEKT ZIJN INNOVATIEBUDGET IN INTEGREREREN EN CONSOLIDEREN deren en integreren van de imposante portfolio van systemen en applicaties. Zo gaan ze mee met het sentiment dat op de meeste it-afdelingen heerst. Ongeveer hetzelfde doen als altijd, maar dan goedkoper, sneller en alles beter op elkaar aangesloten: vaak zijn we daar al heel tevreden mee. En inderdaad, misschien is het wel de grootste uitdaging voor het vakgebied om binnenshuis schoon schip te maken. Toch ontkom je niet aan het gevoel dat wat meer bravoure ondertussen wel weer mag. We lijken het geloof in de veranderkracht van technologie tijdelijk kwijt te zijn. Illustratief daarvoor is het gastoptreden van Michael Dell, nog niet zo lang geleden beschouwd als een van de stoutmoedige visionairs die met behulp van technologie een compleet bedrijfsmodel op zijn kop zette. En ook nu begint hij met een gewaagde belofte: hij zal de komende jaren 200 miljard dollar aan besparingen naar het bedrijfsleven brengen. Daar gaat de zaal wel rechtop voor zitten. Hoe gaat hij dat deze keer doen? Zijn ideeën over de extended enterprise nog verder uitwerken? Een razend slimme, zelfoptimaliserende supply chain? Iets baanbrekends met RFID en sensoren? Niet helemaal. Dell denkt het geld te kunnen besparen op computergebruik. Consolideren, standaardiseren, simpliciferen: zijn “effective enterprise” heeft een rekencentrum met minder servers, minder opslag en veel minder energiegebruik. Het tijdsbeeld anno 2009: Michael Dell op het podium die stelt dat virtualisatie zo’n beetje het hipste is wat je kunt doen in het komende jaar. Ontnuchterend. I’ll be back, zegt Schwarzenegger als hij het podium verlaat. Laten we hopen dat hij het over kapsones heeft. nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

23

27-10-2009 09:21:32

ReNTOkIL aaN De GOOGLe appS De Britse zakelijke dienstverlener Rentokil Initial gaat Google Apps inzetten voor 35 duizend medewerkers in 50 landen, waaronder Nederland. De nieuwe webbased software vervangt 180 e-maildomeinen en 40 mailsystemen die het bedrijf binnen zijn zes divisies in gebruik heeft. Naast de 20 duizend bestaande pc-gebruikers krijgen ook 15 duizend mobiele service-collega’s toegang tot Google Apps via hun PDA, thuiscomputers of op flexplekken in één van de vestigingen van Rentokil. Google Apps biedt de medewerkers van Rentokil Initial naast gestandaardiseerde mail met een bedrijfsbreed adresboek ook chat- en videomogelijkheden en kalenderfunctionaliteit.

NIeuwe DaTaceNTeRS SLIGRO Dienstverlener 2e2 heeft onlangs de opdracht gekregen om twee identieke datacenters te bouwen voor de Sligro Food Group. De twee datacenters komen bij het hoofdkantoor van dit Brabantse familiebedrijf in Veghel te staan, dat vooral bekend is door zijn groothandel Sligro, maar het retailconcern heeft ook 130 Em-té en Golff-supermarkten in bezit. 2e2 blijft na de bouw vijf jaar verantwoordelijk voor het onderhoud van het datacenter. Beide datacenters zullen gebaseerd worden op het APC InfraStruXure concept en in nauwe samenwerking met de afnemer gebouwd worden.

VIDeOcONfeReNcING DSM Chemieconcern DSM heeft een vijfjarig contract getekend met Orange Business Services voor de levering van een beheerde videoconferencing service. Onlangs bracht Orange BS een grote videoconferentie tot stand met dertig onderling geschakelde Tandberg opstellingen in vijf steden. Er deden vierhonderd mensen mee aan de conferentie. DSM wil met zijn nieuwe communicatievoorziening de interne communicatie verbeteren. Bovendien moet dit digitaal vergaderen tot minder reizen leiden en daarmee dus kosten uitsparen. DSM werkt op dit moment aan een snelle expansie van zijn activiteiten in China en India. Bedrijfsunits moeten bij de uitbouw van de activiteiten in deze landen terug kunnen vallen op goede communicatievoorzieningen. De overeenkomst geldt in eerste instantie voor 80 video-opstellingene in twintig landen. De komende twee jaar moeten alle DSM-locaties deze service krijgen. Orange levert sinds 2005 netwerkdiensten aan DSM.

24

024-025_IT18_TECH_TLN_Spaa 24

TLN doet het al jaren zonder it-manager

‘IT is voorspelbaarder geworden’ Belangenorganisatie Transport en Logistiek Nederland (TLN) doet het al enkele jaren zonder it-manager. Diens taken zijn enkele jaren geleden overgenomen door controller Jeroen Spaans. Ook al hebben deze mensen de naam conservatief te investeren, toch loopt zijn organisatie momenteel voorop in vernieuwing van het Microsoft-platform. Door Maurice Blessing Wat vormde voor TLN de aanleiding om de functies van controller en it-manager te versmelten? ‘De directe aanleiding was het vertrek van onze itmanager in 2006. Toen zijn we ons gaan bezinnen op zijn functie. Kijk, we zijn een bedrijf met een hoofdkantoor en drie regiokantoren en ongeveer 100 fte. Het is de vraag hoe intensief je dan bezig moet zijn op it-gebied. Het beheer hadden we al eerder uitbesteed aan Perfect for People. Eerst hadden we twee gedetacheerde medewerkers in huis. Maar die zijn zeg maar uit huis gegroeid en Perfect For People doet het beheer nu voor 99 procent op afstand. Onze it-manager had dus nog maar weinig fysiek contact met hen. We vroegen ons af: hoe kan hij zich nog ontwikkelen in zo’n beperkte omgeving? Raakt hij het contact met de markt niet kwijt? Dat werd een risico voor ons. Een ander risico was natuurlijk dat we te veel afhankelijk waren van één man, die uiteraard weg kan vallen.” Dus was het logisch zijn oorspronkelijke taken te verdelen? “We hebben toen gezegd: laten we zijn taken slim herverdelen. Uiteindelijk hebben we zijn oorspronkelijke takenpakket in drie stukken gehakt. De operationele taken gingen naar één van onze twee applicatiebeheerders. Die persoon had potentie en is daar langzaam naar toe gegroeid – zonder overigens zelf manager te worden. Het beheer lag toen al bij Perfect for People, maar zij zijn een grotere rol in it-management en -strategie gaan spelen. De resterende taken, waaronder het toezicht op specifieke it-projecten, kwamen bij mij te liggen.” Had u ervaring met IT? “Ik heb van oorsprong geen specifieke it-achtergrond. Ik ben dus redelijk in het diepe gegooid! Aan de andere kant: de it-manager viel onder mij en ik was degene die hem moest aansturen. Ik volgde de it-processen in de organisatie daarom innr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

tensief. Daar komt nog bij dat it een onderdeel van de bedrijfsvoering was dat me budgettair triggerde. Voor een deel is IT namelijk een blackbox. Zeker als je op enige afstand zit is het vrij lastig om in te schatten of de uitgaven voor IT reëel dan wel buitensporig zijn.” Is die inschatting makkelijker te maken nu u beide functies combineert? “Absoluut. In de eerste plaats omdat ik nu zelf het contact onderhoud met de leveranciers. En door intensief te sparren met Microsoft-Gold-partner Perfect For People heb ik de laatste jaren veel kennis over it-processen opgedaan. Zij hebben contact met

ONze JaaRLIJkSe IT-kOSTeN DaLeN ONDaNkS – Of LIeVeR DaNkzIJ – De INVeSTeRINGeN

vele andere klanten, en die ervaringen komen via Perfect For People weer bij mij terecht. Mijn blackbox is dus flink gekrompen. Ik geloof trouwens dat je beter vanuit finance IT kunt gaan doen dan andersom. Als je al een enthousiast it-er bent, heb je de neiging zo veel mogelijk budget voor je it-activiteiten te willen creëren. Dat is een grote valkuil.” Er is dus een schakel in de organisatie komen te vervallen. Wat merkt u daar in de praktijk van? “Ten eerste is er natuurlijk het financiële voordeel. Maar het is nu ook gemakkelijker schakelen tussen onze behoeftes aan IT en onze financiële mogelijkheden. Onze it-manager stelde in het verleden een lijstje met wensen op, waar we vervol-

27-10-2009 09:28:28

gens het financiële plaatje schetsten, en dan gingen we weer de organisatie in met de vraag of we echt behoefte hadden aan de nieuwe faciliteiten. Dat ging met veel overleg over veel schijven gepaard. Maar als ik over IT praat, heb ik nog steeds mijn financiële pet op. Omdat ik de overall view heb, weet ik óf en waar ik it-investeringen kan plaatsen. Binnen een bepaald jaarbudget, of binnen een investering over de langere termijn. Dat maakt de organisatie een stuk flexibeler. Ik hoef niet eerst met mezelf te overleggen.” Over investeringen gesproken: u bent dit jaar in Microsofts gloednieuwe Exchange 2010 gestapt, u bent bezig met virtualisatie van het Microsoft platform via de nieuwe Hype V techniek van Windows Server 2008 R2, en volgend jaar wordt onderzocht of Office Communication Server wordt geïnstalleerd. Bovendien komen er nieuwe Dell desktops. Dat is een behoorlijke investering. “Dat is allemaal onderdeel van een plan dat we vorig jaar hebben opgesteld, en waarvan we dit jaar met de uitvoering zijn gestart. Er waren een aantal knelpunten die we wilden oplossen. Zo hebben we een aantal jaar geleden een deel van ons interne serverpark op een locatie geplaatst met een hoge beschikbaarheid. Deze omgeving staat in een datacentrum op Schiphol. Er is toen slechts een beperkte recovery-oplossing gemaakt, in afwachting van technische ontwikkelingen die het mogelijk zouden maken volledig redundant te werken. Met de nieuwste virtualisatietechnieken is dit gemakkelijker te realiseren en daarom een stuk minder kostbaar. Het ideaalplaatje dat we aan het opstellen waren is vervolgens gaan groeien. Zo wilden we binnen het digitaliseringsproces ook aan e-mailarchivering doen: niet alleen backuppen dus, maar echt archiveren. Die mogelijkheid was vanuit de bestaande applicaties te weinig stabiel en daarom te risicovol voor ons. In Exchange 2010 zit die archiveringsfunctie opgenomen. Dus daar kunnen we weer jaren mee vooruit. Overigens dalen onze jaarlijkse it-kosten ondanks – of liever dankzij – de investeringen.” U hoopt met de nieuwe applicaties ook de informatie binnen de organisatie beter te kunnen ontsluiten.

024-025_IT18_TECH_TLN_Spaa 25

“Wij zijn een kennisorganisatie: we willen onze leden voorzien van de meest actuele kennis. IT is voor ons een middel daartoe. Zo zijn we nu alle papieren informatie aan het digitaliseren. Deze informatie willen we vervolgens ook gemakkelijker beschikbaar maken. Daarom zetten we nu stappen in de richting van een platform dat ruimte biedt aan Microsofts SharePoint Server. Deze software willen we in twee fases implementeren: eerst voor de medewerkers en later, via een besloten website, voor de leden. En om de bereikbaarheid van onze specialisten te vergroten wordt volgend jaar gekeken naar Microsofts Office Communications Server 2007.” Hoe voorkomt u dat u een prachtige, gestroomlijnde informatiefabriek wordt die opeens veel te duur voor de leden blijkt te worden? “De laatste 15 jaar hebben we slechts één keer onze contributie hoeven te verhogen. Het zou daarom een slecht signaal zijn als we dat nu opeens zouden doen. Zeker in deze tijden: de transportsector is zwaar getroffen door de crisis. We investeren daarom enkel vanuit de ruimte die we daarvoor hebben in het budget. Hardware wordt steeds goedkoper en tegelijkertijd worden it-processen steeds efficiënter. Als we enkel aan vervanging zouden doen, dan zouden we steeds minder geld kwijt zijn aan IT. Het is juist de continue uitdaging om vanuit efficiëntieverbeteringen de verbeterde service aan de leden te bekostigen.” Maar investeringen brengen altijd een zeker risico met zich mee. Zeker als er sprake is van een uitgebreid pakket nieuwe software, zoals nu het geval is. Hoe houdt u deze kosten in de hand? “Je moet niet plotseling gaan pieken in je uitgaven, maar investeren vanuit de marges die je hebt. Je moet je baseren op structurele zaken, dus op de lange termijn. Maar je hebt natuurlijk gelijk als je zegt dat je van te voren nooit precies weet wat je concreet met een bepaalde investering bereikt. Want als je in de toekomst investeert, dan kun je alleen achteraf bepalen of je de juiste stap hebt gezet. Dat is voor mij uiteraard niet anders dan voor een gewone it-manager.”

•

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

25

27-10-2009 11:03:12

MENS & WERK

Snoeien ongezond Weinig interesse voor e-sollicitanten H S et ontslaan van medewerkers kan bedrijven aan lager wal brengen. Onbegrip en een ondoordachte aanpak zijn hier debet aan. Desondanks proberen veel bedrijven zich juist door crisis te slaan door medewerkers af te danken. Dit signaleren Rutger Loois en Ferry Bezem, respectievelijk adviseur en partner bij Twynstra Gudde. Zij baseren zich de Performance & Change Monitor 2009 van Twijnstra Gudde. Ontslag van medewerkers raakt echter het hart van de organisatie, waarschuwt het adviesbureau. Achterblijvers raken gedemotiveerd en loyaliteit holt achteruit. Soms lopen medewerkers die mogen blijven samen met de ontslagen werknemers de deur uit. Met het verdwijnen van het vertrouwen van de medewerkers, verdwijnt ook het vertrouwen van klanten. “Een slecht werkgeversimago laat zich nauwelijks corrigeren,” aldus het adviesduo.

•

ollicitanten weten dat zij niet altijd een reactie krijgen op hun sollicitatie. Inmiddels is ook bekend hoe vaak zo’n tegenbericht van de werkgever in spe uitblijft. Van elke tien online sollicitaties, blijven er ruim drie onbeantwoord. Dat is bijna twee keer zo veel als vorig jaar. Dit blijkt uit onderzoek van het marketingbureau Digitaal-Werven. Het bedrijf zet ‘mystery guests’ in om de reacties te peilen van bedrijven op online sollicitaties. “Vorig jaar reageerde echter 16 procent niet op een sollicitatie, dit jaar bleef 33 procent van de solli-

citaties onbeantwoord, ongeveer een verdubbeling,” aldus Bas van de Haterd, initiatiefnemer van Digitaal-Werven. “Dat is toch wel een schok.” Overigens is niet alles kommer en kwel rond online solliciteren. Zo blijkt uit het onderzoek dat het niveau van de online sollicitatieervaring net als vorig jaar gestegen is. Daarnaast blijken er dit jaar weer een aantal goede nieuwe wervingssites te zijn bijgekomen. Enkele daarvan zijn dit jaar zelfs genomineerd voor de verkiezing van de Beste Digitale Sollicitatie-ervaring 2009.

•

Werkvloer in zak en as

Burnout schuld van bedrijf

D

I

Werknemers structureel laten overwerken kan peperduur uitvallen voor werkgevers. Ze kunnen namelijk de schuld krijgen van een eventuele burnout die werknemers oplopen.

e economische crisis slaat niet alleen toe op de arbeidsmarkt, maar laat ook sporen na op de werkvloeren. Uit onderzoek van vacaturesite Monsterboard blijkt dat op eenderde van de werkvloeren van de Benelux een gespannen sfeer hangt. Eenvijfde van de werknemers is bang om te worden ontslagen. Er zijn zelfs werknemers die denken dat ze minder te doen hebben sinds de crisis is uitgebroken. In België is de desastreuze uitwerking van de crisis groter dan in Nederland, zo merkte Monsterboard. De nare ervaringen zijn bij de zuiderburen 6 procent hoger dan hier. Luxemburgers op hun beurt zijn bovengemiddeld bang voor het verlies van hun baan. Dit volkje is echter optimistisch. De werksfeer is nergens beter dan daar, crisis of niet.

n een recente uitspraak van het gerechtshof in Den Bosch werd een werkgever verantwoordelijk gesteld

•

Talent blijft spoorloos

D

e economische crisis maakt het vinden van talent er niet gemakkelijker op. Bollebozen en whizkids die worden ontslagen, kiezen niet voor een andere werkgever maar voor het vrije ondernemerschap. Dat constateert de Engelse management goeroe John Blackwell. Hij signaleert dat 60 procent van de bollebozen die werkloos raken, voor zichzelf beginnen. Zijn financieren hun start met de gouden handdruk waarmee ze zijn weggestuurd. Door deze zzp-golf is het arbeidsaanbod in de leeftijdscategorie 20-40 jaar met 17 procent gekrompen. Daarnaast zorgen ontgroening en langer doorstuderen voor verdere opdroging van de arbeidsmarkt. Naar verwachting blijft het aanbod van personeel zeker tot 2020 schraal.

voor de burnout van zijn werknemer in de jaren negentig. Een slepende rechtszaak over de aansprakelijkheid was het gevolg. Die eindigde in hoger beroep in het nadeel van de werkgever, een accountants-

kantoor. De werknemer in kwestie werkte al 25 jaar bij het bedrijf en werkte zeker de helft van het jaar twintig uur per week over. Een lagere rechter had eerder geoordeeld dat de werkgever niet aansprakelijk was voor de burnout, maar daar dacht het gerechtshof dus anders over. Juristen duiden het vonnis als een aansporing voor werkgevers om een deugdelijk personeelsbeleid te voeren, zodat werknemers niet overbelast raken. Pas ingrijpen als de werknemer overbelast raakt, is dus niet goed genoeg. Het risico dat dergelijke vonnissen ook worden uitgesproken in kwesties uit de it-sector is niet ondenkbeeldig. Veel it-ers klagen over overwerk en werkdruk.

•

•

26

026-027_IT18_MEW_banen 26

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009 27-10-2009 15:01:07

Banencarrousel Achmed Ben-Ali is verantwoordelijk geworden voor de verkoopactiviteiten binnen het Corporate- en Enterprisesegment van Infotheek. BenAli heeft ruim negen jaar ervaring in de it-sector waaronder bij HP. Discovery Networks Benelux heeft er in één klap drie vice-presidenten bij.

Werknemers als eenheidsworst

Het zijn Alco de Jong, Mertijn de Nooijer en Allard Ruyl, die ieder tweede man worden bij respectievelijk Channels, Affiliate Sales en Ad Sales.

W

il je een werkgever in slaap krijgen, begin dan over diversiteitsbeleid. De interesse daarvoor bij bedrijven is zo goed als nul. Dat blijkt uit de Diversiteitsbarometer 2009 van GITP en DutchVersity. Onder diversiteitsbeleid wordt verstaan dat werkgevers hun personeelsbeleid afstemmen op uiteenlopende doelgroepen, zoals allochtonen, ouderen, gehandicapten of vrouwen. Dat werkgevers dit oninteressant vinden, ligt aan het gebrek aan toegevoegde waarde. Werkgevers denken dat er geen stuiver mee te verdienen valt. Verhoging van het bedrijfsresultaat en het vergroten van de afzetmarkt worden door werkgevers als laatste redenen genoemd voor het voeren van een diversiteitsbeleid. Als werkgevers al een diversiteitsbeleid voeren, doen ze dat om aan te kunnen sluiten bij de gemêleerde samenleving. Ook het verbeteren van het imago is soms reden om een diversiteitsbeleid te voeren.

•

Lessen voor freelancers

H

eadhunter annex detacheerder Harvey Nash organiseert een gezellig dagje voor freelancers. Op donderdag 19 november kunnen freelance it-ers een gratis workshop genaamd ‘de X-Factor voor ZZP-ers’ bezoeken. Hiermee wil het bedrijf de bedrijfskundige expertise van freelancers versterken. Harvey Nash buigt zich al langer over het stimuleren van de professionalisering onder freelancers. Ondanks hun vakmanschap zijn freelance it-ers soms slechte ondernemers die hun acquisitie, relatiemanagement en administratie niet goed op orde hebben. Dat schaadt op termijn hun slagvaardigheid als zelfstandige it-ers. In de workshop komen onder andere de succesfactoren voor zzp-ers aan bod. Daarnaast besteedt de workshop aandacht aan de groei van het aantal freelancers op de it-markt. De workshop staat onder leiding van Arjan van den Born. Hij promoveerde dit jaar met het proefschrift ‘De succesfactoren van de carrière van de zelfstandige professional in de netwerkeconomie’.

•

026-027_IT18_MEW_banen 27

mentfunctie opneemt bij Toshiba Tec International Operations in Tokio. Takao was voorheen general mnager voor Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland.

Vikram Nair is in het nieuwe hoofd Business Operations in Europa van het Indiase it-bedrijf Mahindra Satyam. Hij komt over van het moederbedrijf Tech Mahindra. Deze onderneming heeft Satyam overgenomen, toen deze it-dienstverlener vorig jaar door een miljardenfraude aan de rand van de afgrond kwam te staan. Andre Stewart heeft Fortinet verruild voor Clavister, een Zweedse multinational voor ip-beveiliging. Behalve chief operations officer wordt hij de tweede man voor de wereldwijde sales. Bij ‘zijn vorige werkgever was hij ook al tweede man voor de wereldwijde sales. Hans Legtenberg is toegetreden tot het management team van AAC Cosmos. Vanuit die rol pakt hij vooral de sales aan, die hij productiever wil gaan maken. Een kwart eeuw werkte hij voor Simac, waarna hij de laatste negen jaar Advisie Computer Consultants leidde. Demian Sepp is accountmanager geworden bij theFactor.e. Eerder was hij commercieel manager en adviseur van GameWise Serious Games. Nobuhiko Takao is benoemd tot ceo en president van Toshiba Tec Europe. Hij volgt Masamichi Kusunoki op, die een senior manage-

Paul Wessels is gestart als algemeen directeur van 1850 Nummerinformatie. In zijn nieuwe positie is hij verantwoordelijk voor de algehele bedrijfsvoering. De bestaande directeur Frans van Belle gaat zich bezighouden met de internationalisatie van de aan 1850 gerelateerde ondernemingen, de ontwikkeling van nieuwe produkten en diverse andere activiteiten. Wessels heeft ruime ervaring in algemeen management en een bewezen trackrecord in het succesvol leidinggeven aan snelgroeiende en innovatieve ondernemingen. Zo is hij in de periode 2000 tot 2009 bij Auto Trader verantwoordelijk geweest voor de transitie van een traditionele printuitgever naar een toonaangevende automotive website. GPXS Services, leverancier van Managed Services voor BlackBerry-smartphones, benoemt Michel Stahlberg tot sales manager. In zijn nieuwe functie is Stahlberg verantwoordelijk voor de mkb-accounts die gebruikmaken van KPN als operator. Daarnaast richt hij zich op regionaal opererende bedrijven en organisaties die BlackBerryoplossingen als essentieel onderdeel van hun communicatieplatform gebruiken. Voordat Stahlberg in dienst kwam bij GPXS, werkte hij bij IMpact Retail, eveneens in de functie van sales manager. Ook was hij werkzaam als commercieel manager Noord-Europa bij Sagatiba en als manager Business Center bij KPN. De specialist in customer experience management oplossingen Backbase, heeft Frank Uittenbogaard aangesteld als business development manager. In deze functie gaat Uittenbogaard zich met name richten op de uitbreiding van het Europese klantenbestand van Backbase. Uittenbogaard werkte hiervoor bij de Indiase system integrator HCL Technologies als business development manager en eerder bij Virtual Affairs.

Oproep: Heb je ook een nieuwe functie. Mail je naam en contactgegevens en de overstap naar [email protected].

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

27

27-10-2009 15:01:18

IT-managers gezocht: De redactie van IT Executive zoekt it-managers die in aanmerking willen komen voor een portret. Stuur een e-mail naar [email protected].

MENS & WERK

DE IT-MANAGER VAN SEATS2MEET

Naam: Jeroen Roverts Werkzaam bij Seats2Meet sinds: 2005 Leeftijd: 33 Omvang afdeling: 1 Opleiding: mbo Favoriete it-gadget: iPhone

Portret van een IT-manager (52) Vier jaar geleden startte Seats2Meet vergaderseats via het internet. Ondanks de smalle bezetting is er ook een it executive. Jeroen Roverts heeft als taak om de IT zo in te richten dat de systemen de groeiende bezoekersaantallen probleemloos kunnen verwerken.

Waar komen al die stoelen vandaan? “We exploiteren zelf op onze vestiging in Hoog Catherijne 18 lounges. Om te expanderen en voldoende aanbod te genereren mikken we verder op beschikbare seats bij wat je vage locaties zou kunnen noemen. Bijvoorbeeld van adviesorganisaties of reclamebureaus of andere inspirerende ontmoetingsplaatsen”

Door Henk Vlaming beeld Nico Boink Seats2Meet; dat klink als een dotcombedrijfje “We gaan terug tot 1990, toen Meeting Plaza is opgericht. Gedurende de jaren is CDEF Holding opgericht en vanuit de sterk veranderende vergaderbehoefte in de markt is Seats2meet.com in 2005 opgericht. De eerste twee jaar hebben wij als pilot gedraaid en toen bleek dat de formule succesvol was hebben wij ons vergadercentrum in Utrecht geopend. We richten ons op de markt voor eendaagse ontmoetingen. Wij verhuren seats in plaats van zalen. Het hele proces verloopt online. Dat geeft ons concurrentievoordeel. De markt voor de verhuur van vergaderruimte is nog nauwelijks gedigitaliseerd. 28

028-029_IT18_MEW_portret 28

Aanvragen en afhandeling gebeuren nog veelal op papier. In de hotelbranche is dat anders, maar de vergaderbranche heeft de mogelijkheden van het internet nog niet volledig benut.” Hoe groot zijn jullie? “Ons bedrijf telt vijf medewerkers. Maar we verhuren op jaarbasis wel 35 duizend stoelen, goed voor een jaaromzet van 1,7 miljoen euro. De winstmarge is bijna 50 procent. Qua rendement draaien we drie keer beter dan concurrenten die een grotere organisatie hebben dan wij. Vanuit de holding wordt op dit moment veel geïnvesteerd in het doorontwikkelen van onze software, om op termijn goed uit te kunnen

breiden. Over een echte it-afdeling kun je bij ons niet spreken.” Is je IT-functie niet wat overdreven? “Zonder IT kan Seats2Meet.com niet bestaan. Als we alle stoelen op klassieke manier zouden moeten aanbieden, zouden we nooit rendabel kunnen werken. Daarnaast zou daar niets innovatiefs aan zijn. Op dit moment runnen wij zelf twee Seats2meet.com locaties in Utrecht en in Maarssen. Zonder IT is het niet mogelijk om de beschikbaarheid van al die stoelen snel af te stemmen en aan te bieden, dan heb je meer mensen nodig en val je terug in standaard organisatiemodellen.”

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

Wat draag je bij als IT executive? “Zorgen dat vraag en aanbod op een slimme manier aan elkaar verbonden wordt met behulp van IT. Wij voeren niets zelf uit, maar outsourcen de IT volledig. Daarvoor schakelen we een ander dochterbedrijf van de holding in, Cyberdigma. Alles is hier maatwerk, want op de markt zijn geen pakketten verkrijgbaar voor de branche van zaalverhuur. Gelukkig hebben we daardoor ook niks te maken met licenties. Als platform voor onze software gebruiken wij ASP.NET. Vanuit de holding hebben wij een belang genomen in een itbedrijf in Roemenie, waardoor wij veel programmeerwerk kunnen uitbesteden.”

27-10-2009 15:44:30

COLUMN Welke uitdaging speelt er nu? “We mikken in de toekomst op hoge bezoekersaantallen en transacties. Bezoekers moeten kunnen kiezen uit wel duizend vergaderlocaties in Nederland en ver daarbuiten. Snelheid is daarbij van cruciaal belang om alle bezoekers en alle deelnemers te faciliteren. Bezoekers willen natuurlijk niet wachten als ze zoeken of willen inloggen.” Wat is daarbij het probleem? “Dat het platform zo gebruiksvriendelijk wordt dat iedere locatie die gebruik wil maken van de formule zich er moeiteloos in kan vinden en dan ook in no-time ‘in business’ is. Natuurlijk is het van het grootste belang dat de markt in de toekomst onze locaties op andere plekken in Europa weet te vinden straks. Iedere stap in de wizard beoordeel ik op dit moment minutieus, om het platform voor iedere gebruiker simpel te houden.” Gaat dat lukken? “Van de programmeurs hoor ik wel eens dat ik voor de muziek uitloop, maar dat vat ik op als een compliment. Ik bedenk dingen die zij op een goede manier moeten inbouwen. Dat betekent dat ik het juiste ontwerp moet aanleveren. Soms blijkt in de testfase dat we toch zaken moeten aanpassen. Op dit moment zijn we aanpassingen van het systeem aan het testen bij tien vergaderlocaties.” Daarna gaan jullie los? “We gaan over op een nieuw systeem begin 2010. Ten aanzien van expansie is het geen doel op zich om direct duizend vergaderlocaties in te laden. In plaats daarvan kiezen wij voor een beheersbare en organische groei van het platform. De techniek staat niet stil en aanpassingen zijn voortdurend mogelijk. Daar ben ik tuk op, ik houd van uitdagingen.” Is IT je lust en je leven? “Nee hoor, ik heb een cijfermatige achtergrond. Buiten mijn werk doe ik aan snookeren, elke maandagavond. Verder heb ik drie dochters, daar kan ik de rest van mijn tijd en energie prima kwijt.”

•

028-029_IT18_MEW_portret 29

RENE F.W. DIEKSTRA

Een goede relatie helpt Een van de belangrijkste factoren van arbeidsverzuim en afbrokkeling van arbeidskwaliteit is het verslechteren van de partnerrelaties van werknemers. De reden daarvan is dat emotionele steun in de thuissituatie een belangrijke buffer is tegen lichamelijke en psychische gezondheidsproblemen. Neem de volgende partnerconversatie. “Nou laten we er maar over ophouden, want jij zegt toch niet wat je werkelijk denkt.” “ Oh nee? Nou vertel me dan maar eens wat ik werkelijk denk.” “Dat heeft nogal veel zin. Ook al heb ik het bij het juiste eind, je ontkent ‘t toch gewoon. Dat doe je altijd.” “Oh ja? Dus mevrouw hier weet steeds precies wat ik denk. Ze kan ook al gedachtelezen.” “ Ja dat kan ik zeker. Dat moet je trouwens wel leren als je met zo’n figuur als jou leeft.” Dit gesprek speelde zich af in mijn behandelkamer tussen Suzanne, een filiaalhoudster van een kantoorartikelenketen, en haar vriend Jaap, een politieman. Het was typerend voor hoe het er tussen hen aan toe ging als ze samen thuis waren.

MENSEN ZIJN HEEL SLECHT IN HET BEOORDELEN VAN GEDACHTEN EN GEVOELENS VAN ANDEREN Suzanne kwam bijvoorbeeld op een avond opgewonden thuis omdat ze met een bedrijf een lucratief contract had afgesloten voor het inrichten van een kantoorruimte. Nog voor ze haar jas goed en wel uit had, begon ze het goed nieuws in geuren en kleuren aan Jaap te vertellen. Maar hij reageerde koel en afstandelijk, waarop Suzanne dacht: “ Zie je wel, hij interesseert zich geen moer voor mij. Hij is verdomme alleen maar met zichzelf bezig.” Haar enthousiasme smolt weg als sneeuw voor de zon en boos ging ze naar de keuken om zich een borrel in te schenken die ze daar in haar eentje opdronk. Jaap zat zich ondertussen - hij had die dag een aanvraag voor een overplaatsing volledig in de grond geboord gezien - gedeprimeerd in de huiskamer te verbijten met de gedachte: “Zie je nou wel, ze is alleen maar met zichzelf en haar eigen carrière bezig. Hoe ik er voor sta, dat interesseert haar absoluut geen zier.” Een typisch voorbeeld van een algemeen patroon bij carrièremensen met relatieproblemen. De een beantwoordt niet aan de hoge verwachtingen die de ander op een bepaald moment heeft: hij reageert niet enthousiast op haar zakelijk succes en zij voelt niet direct aan hoe hij er gevoelsmatig voor zit (geloof het of niet, maar dat zijn HOGE verwachtingen). En prompt begint de ene partner theorieën op te bouwen over wat er in het hoofd of met het gevoelsleven van de ander mis is. Het is beslist niet overdreven om te stellen dat de naam van de nationale sport bij frustraties in relaties luidt: gedachten lezen. Doen alsof je met een röntgenapparaat de gedachten of de motieven van je partner kan bekijken en daarom met recht diagnoses mag stellen als: “ze doet zo omdat ze er niet tegen kan als ze niet alle aandacht voor haar werk krijgt”. Of: “hij reageert zo omdat hij gewoon een kille, onderkoelde kikker is die nooit eens ergens enthousiast over kan zijn”. De hamvraag hier is: kunnen mensen elkaars gedachten of gevoelens lezen? Het antwoord luidt: mensen zijn heel slecht in het accuraat beoordelen van de gedachten en gevoelens van anderen, zelfs als ze al vele jaren met elkaar samenleven. Het idee dat mensen met een gelukkige relatie elkaars gedachten en gevoelens meestal wel kunnen raden, klopt niet. Mensen met een gelukkige relatie praten meer en meer intiem met elkaar en het is daardoor dat ze beter op de hoogte zijn van wat er in hun partner omgaat. Kortom, als je gelazer in je relatie wil en de kwaliteit van je werk wilt laten afbrokkelen, moet je hevig in deze vier ‘waarheden’ geloven: 1. Ik kan gedachten lezen (vooral die van jou) 2. Ik ken jou beter dan jij jezelf kent 3. Als ik voel dat jij voelt wat ik voel, dan hoef ik toch zeker niet meer te vragen wat jij voelt. 4. Hoe meer ik er van overtuigd ben dat ik gelijk heb, hoe meer ik ook echt gelijk heb (waarom zou ik anders zo overtuigd zijn?). Diekstra is psycholoog en oa hoogleraar psychologie aan de Roosevelt Academy Middelburg nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

29

27-10-2009 15:45:00

SITEKICK

COLOFON

Blogs van de week

IT Executive is een uitgave Adformatie Groep, onderdeel van Kluwer

De Grote Crash is jarig De tachtigste verjaardag van De Grote Crash eind oktober geeft aanleiding tot fundamentele bezinning. Een verstoorde relatie tussen Trust, Transparency en Technology speelde ook bij de moeder van alle crisissen een fatale rol. Door Jaap Bloem

E

r ligt een grote taak om de systemen van het menselijke handelen inherent transparant en “trustworthy” te maken zoals dat in computertermen heet. In de financieel-economische excessen vanaf De Grote Crash is een falende automatisering altijd een belangrijke boosdoener geweest. Aan telegraaflijnen gekoppelde tickertape-printers vielen in oktober 1929 uren lang uit toen de hysterie op de beurs haar hoog-

ABONNEMENTEN

tepunt bereikte. Op maandag 2110 begonnen de storingen. Een uur lang beschikte de New York Stock Exchange niet over transactiegegevens, wat leidde tot onzekerheid en paniekverkoop. De enige die op een gegeven moment iets deed om vertrouwen te herstellen uit naam en met geld van anderen was “embezzler” en NYSE-vice-president Richard Whitney. Letterlijk tot aan zijn enkels in de verkooporders en de ticker tapes ging hij over de beurs en kocht massa’s aandelen. Maar op Black Monday 28 oktober was duidelijk dat een bankinterventie niet zou plaatsvinden; er gebeurde helemaal niets om het tij te keren. Ruim 9,25 miljoen aandelen wisselden van eigenaar en de koersen raakten in een vrije val. De volgende dag kwam de genadeslag. Op Black

IT Executive wordt blijvend gratis toegezonden aan personen die vallen binnen de doelgroep. Aanmelden, wijzigen en afmelden kan op www.it-executive.nl REDACTIE

Fred van der Molen hoofdredacteur E [email protected] Sytse van der Schaaf adj.hoofdredacteur E [email protected] MEDEWERKERS

Tuesday werden meer dan 16,4 miljoen aandelen te koop aangeboden en vielen de tickertapeprinters meer dan 2,5 uur uit. De recordhandel van de woensdag erna werd pas 39 jaar later geevenaard. Wie ooit de vraag krijgt waarom vertrouwen en transparantie in samenhang met technologie (Trust, Transparency, Technology) zo van belang zijn, kan met goed fatsoen verwijzen naar dit voorbeeld. Het zou een kwart eeuw duren voor de beurzen in 1954 weer overtuigend zouden aantrekken.

•

Ben Kuiken, Charles Groenhuijsen, Ed Kerkman, Fred Teunissen, Hans Steenman, Henk Vlaming, Karina Meerman, Marco van der Hoeven, Maurice Blessing, Mirjam Hulsebos, Onno Breedveld, Peter Olsthoorn, René Diekstra, René Frederick, René Rippen, Ron Tolido, Ron Onrust, Ruben Acohen, Stijn Muys en Yvonne Halink FOTOGRAFIE

Nico Boink, Cor Mooij REDACTIEADRES

Postbus 75462 1070 AL Amsterdam tel 020-5733665 E [email protected] Advertentie-exploitatie Rob de Kleijnen salesmanager T 06-53403470 E [email protected] Postbus 75462 1070 AL Amsterdam E [email protected] F 020-5733603 E [email protected] (advertentiemateriaal) UITGEVER

Frederique Zeemans E [email protected] MARKETING

Ceesjan de Vos E [email protected]

De cloud en de 4 P’s van Innovatie

VORMGEVING COLORSCAN BV,

Amsterdam - Voorhout

DRUKWERK

Na de formulering van een Probleem (P1) gaan mensen Piekeren (P2). Vervolgens komt Publiceren (P3), om met de resulterende financiering het idee uit te Proberen (P4). Vrij snel daarna verdwijnen de meeste ideeën in een grote doof-Pot (4 P’s in a pot).

D

it leerde ik van de onnavolgbare Professor Dr. G.C. Nielen die zijn studenten inzicht bood in de de wetten van innovatie in de gloednieuwe studie Bestuurlijke InformatieKunde (BIK) die rond 1980 startte in Tilburg. Voor jonge, onschuldige studenten leek het overigens veel logischer om pas te publiceren na het proberen. Met deze theorie van innovatie begrijp ik, zo’n 20 jaar ouder, vele hypes en een loopbaan in marketing verder, in welke P-fase Cloud Computing zich momenteel bevindt. Waarom dan nu toch zelf een blog aan Cloud Computing wijden? De belangrijkste aanleiding daarvoor is de recente aankondiging van Vivek Kundra, de

Senefelder Misset

CIO voor de federale overheid ofwel de CIO van Obama. Onder de niet zo aansprekende titel Administration Cloud Computing Announcement kondigde hij aan hoe de Amerikaanse overheid haar 19 miljard aan jaarlijkse it-investeringen richting Cloud gaat sturen. Dat is een stimuleringspakket waarbij eerdere initiatieven, zoals het zetten van een man op de maan of het Strategic Defense Initiatif (SDI), in het niet vallen. Hij kondigde dit dan ook heel toepasselijk aan vanuit het hoofdkantoor van NASA. Overigens toont SDI aan dat dit soort funding nog geen garantie voor succes is.

•

Auteursrecht voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd. Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn van toepassing de Standaard-publicatievoorwaarden van Wolters Kluwer Nederland BV, gedeponeerd ter griffie van de arrondissementsrechtbank te Amsterdam onder nr. 217/1999; een kopie kan kosteloos bij de uitgever worden opgevraagd. Op al onze aanbiedingen en overeenkomsten zijn van toepassing de Algemene Voorwaarden van Kluwer BV, gedeponeerd ter griffie van de Rechtbank te Amsterdam op 6 januari 2003 onder depotnummer 3/2003. Op alle overeenkomsten tussen Uitgever en Afnemer met betrekking tot advertentie-plaatsingen (daaronder begrepen alle overeenkomsten met adverteerders en bemiddelaars) zijn in aanvulling op deze Algemene Voorwaarden van toepassing de laatstgeldende versie van de Regelen voor het Advertentiewezen, uitgegeven door de raad van Orde en Toezicht voor het Advertentiewezen (ROTA), hierna: ‘de Regelen’. Bij tegenstrijdigheid van de Algemene Voorwaarden met de Regelen prevaleren de Regelen. Een exemplaar van de Algemene Voorwaarden en de Regelen zal op eerste verzoek gratis worden toegezonden. U kunt beide ook vinden op www. adformatie.nl/algemene-oorwaarden.html. Een deel van de inhoud wordt gepubliceerd onder licentie van Minoc Business Press N.V. Copyright 2009, IT Executive, ISSN 1570-6737

30

030_IT18_MEW_sitekick 30

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009

nr 18

• 3 november 2009 27-10-2009 09:23:39

000_IT18_ADV 31

27-10-2009 13:42:20

000_IT18_ADV 32

27-10-2009 13:42:24